Vaktoets Nederlands (versie 3) In het kader van de het 21+toelatingsexamen moet iedere kandidaat drie toetsen maken. Voor Instituut Archimedes maakt een kandidaat naast een toets Nederlands en een toets Maatschappijleer een vaktoets voor de richting waarin de kandidaat wil gaan studeren. De vaktoets Nederlands bestaat uit 100 items, waarvoor 2 uur tijd beschikbaar is. Om te slagen voor de vaktoets Nederlands moeten minimaal 60 punten behaald worden. De toets bestaat uit de onderdelen: tekstbegrip en –samenhang, woordenschat, correcte formulering en spelling.
Tekstbegrip en -samenhang (40 punten) Lees onderstaande tekstfragmenten en maak daarbij opdracht 1 tot en met 3. Het is toegestaan in de tekst te schrijven. 1. Ten slotte zijn er sterke aanwijzingen dat overgevoeligheid voor zuivel een rol kan spelen bij allerlei ziekten met ontstekingsbeelden, zoals allergiëen, astma en bronchitis, maar ook reuma. 2. Zuivelproducten, met name melk en kaas, hebben een prikkelende uitwerking op de bovenste slijmvliezen, bij mensen die daar erfelijk gevoelig voor zijn. Een klacht als oorontsteking kan het gevolg zijn van overgevoeligheid voor zuivel. Ook in de gehoorgang zit een laagje slijkmvlies dat geprikkeld kan raken door gebruik van zuivel. Het slijmvlies zwelt daardoor op en wordt gevoeliger voor infecties met bacterien, die in ons lichaam of in de omgeving zitten. Normaal kan je weerstand je daar prima tegen beschermen, maar bij overgevoeligheid voor melk en/of andere zuivel ontstaat er makkelijk oorontsteking. Omdat bij kinderen de gehoorgang smaller is dan bij volwassenen, is hij eerder verstopt; kinderen hebben daarom vaker last van oorontstekingen. 3. “Melk moet, melk doet je goed”. De meeste Nederlanders zijn met deze slogan groot geworden. In de praktijk blijken melk en andere zuivelproducten echter nogal eens slechte effecten op de gezondheid te hebben. Veel mensen schrikken daarvan, want krijgen ze, zonder melk, dan nog wel voldoende kalk binnen voor sterke botten bijvoorbeeld? In het onderstaande artikel wil ik ingaan op de gezondheidsproblemen door het nuttigen van (te veel) melk. 4. De Harvard Medical School in Amerika heeft twaalf jaar lang de melkconsumptie van 121.000 verpleegsters tussen de 39 en 54 jaar bijgehouden. Van de vrouwen die per dag twee of meer glazen melk dronken, brak toch 45% een heup in tegenstelling tot vrouwen die één glas of minder per dag dronken! In Nederland is iedereen opgevoed met de slogan “Melk moet”. Toch is Nederland met zijn hoge zuivelconsumptie een van de landen met de hoogste cijfers van klachten als gevolg van osteoporose (botontkalking). 5. Die hoeveelheid dierlijke vetten kan ook overgewicht veroorzaken, maar dat zit vermoedelijk ingewikkelder in elkaar dan het lijkt. Dit gebeurt vermoedelijk vooral als er ook veel koolhydraten worden gegeten. 6. Hormonale klachten als PMS (premenstrueel syndroom) en PPD (post-partum depressie) kunnen ook veroorzaakt worden doordat zuivel veel dierlijke vetten bevat, die de aanmaak van en de wisselwerking tussen hormonen negatief beïnvloeden. Ook hierbij zijn de boosdoeners vaak melk en kaas en minder vaak de zure melkproducten. 7. Ook chronische verkoudheid, astma, hooikoorts, bijholteontstekingen en bronchitis zijn aadoeningen waarbij zuivel een belangrijke oorzaak kan zijn. Het zijn klachten van de luchtwegen die, net als de gehoorgang, bedekt zijn met een dunne slijmvlieslaag. Ook hier kan deze slijmvlieslaag geïrriteerd zijn door zuivelgebruik, waardoor ademhalen moeilijker gaat. Bron: www.natuurgeneeskunde-praktijk.nl, 2007
Opdracht 1: Zet de alinea’s van de bovenstaande tekst in de juiste volgorde. Noteer de volgorde op de streepjes hieronder. __ __ __ __ __ __ (14 punten) Opdracht 2: Beschrijf in maximaal 50 woorden de inhoud van de tekst. Bij deze opdracht wordt gelet op de weergave van de inhoud en de lengte van je tekst. Bij elke 5 woorden teveel wordt 1 punt in mindering gebracht. (15 punten) _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________ Opdracht 3: Verzin een titel die inhoud van de tekst goed weergeeft: (3 punt) _________________________________________________________________________________
Opdracht signaalwoorden: Kies het juiste woord Nederlanders zijn gierig, Belgen zijn dom, gehandicapten zijn zielig, Derde Wereldkinderen zijn bedelaars en vluchtelingen zijn profiteurs. Allemaal vooroordelen. Soms zijn vooroordelen grappig, bijvoorbeeld in de reclame, toch/maar/want (1) meestal zijn ze hardnekkig en schadelijk voor groepen mensen. Vooroordelen zitten in het hoofd van alle mensen. Soms zijn vooroordelen onschuldig. Iedereen mag denken wat hij wil. Vooroordelen kunnen maar/want/echter (2) heel vernederend zijn voor andere mensen wanneer het niet alleen bij gedachten blijft maar tot handelen komt. Dan wordt het discriminatie en dat is bij wet verboden. Vooroordelen zijn een verdedigingsmechanisme voor mensen. Ze vormen een bescherming tegen het onbekende dat bedreigend kan zijn. Het gaat echter fout of/als/toen (3) er helemaal geen sprake is van reële bedreiging en groepen mensen een negatief stempel krijgen. Alle mensen hebben vooroordelen terwijl/toch/maar (4) kinderen worden er niet mee geboren. Vooroordelen zijn aangeleerd. We kunnen ze ook weer afleren. Een vooroordeel hoeft niet per definitie negatief te zijn omdat/want/hoewel (5) we kennen ook positieve. De beweringen: vrouwen kunnen niet autorijden, Surinamers zijn lui, waarderen velen negatief. Terecht, omdat/daarom/want (6) sprake is van onjuiste generalisaties. De beweringen: vrouwen zijn gevoeliger dan mannen, een nootje van Duyvis is oké, zijn positief geformuleerd maar net zo onwaar als de negatieve vooroordelen. Vooroordelen zijn bijna altijd stereotiep. Eén bepaald element van een groep mensen wordt benadrukt. Vooroordelen zijn gekoppels aan emoties. Doordat/daardoor/zodat (7) is het zo moeilijk om vooroordelen te bestrijden. Albert Einstein heeft eens gezegd dat het eenvoudiger is om een atoom te splitsen dan iemand met een vooroordeel te overtuigen van het tegendeel. Iemand die een vooroordeel heeft is geneigd om vanuit dat vooroordeel selectief waar te nemen. Of/Als/Toen (8) mensen iets meemaken dat in strijd is met het vooroordeel, en dat komt heel vaak voor, zeggen ze: ‘Ja, maar dat is een uitzondering.’ En meteen stellen ze er weer een verhaal tegenover dat het negatieve oordeel bevestigt. ... Bron: www.vredeseducatie.nl
Woordenschat (20 punten) In onderstaande tekst moeten 10 woorden ingevuld worden die passen binnen de context van de tekst. De eerste letters(s) van het woord zijn gegeven.
Radio 2 moet meer Nederlandstalige muziek draaien
DEN HAAG - Radio 2 moet meer Nederlandstalige n________ (1) gaan draaien. Dit v________(2) van de PVV is donderdag met steun van het CDA, de VVD en SP a________(3) in de Tweede Kamer. In het voorstel van PVV Tweede Kamerlid Martin Bosma moet 35 p________(4) van de muziek op de zender tussen zeven uur ’s ochtends en zeven uur ’s avonds Nederlands zijn. In de motie c________(5) Bosma dat het bieden van Nederlandstalig r________(6) een publieke taak is. Volgens hem draagt het genre bijvoorbeeld bij aan het s________(7) van de Nederlandse taal. De Tweede Kamer stemde daarnaast u________(8) in met het PVV voorstel om het aantal veelverdieners bij de publieke omroep terug te dringen tot m________(9) drie. Deze drie presentatoren, v________(10) of bestuurders mogen voortaan niet meer verdienen dan de norm van ongeveer 193.000 euro. Dit jaar verdienen nog 11 presentatoren bij de publieke omroepen meer. De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) is al bezig dit aantal terug te brengen naar maximaal acht. Bron: http://www.nu.nl/media/2553404/radio-2-moet-meer-nederlandstalige-muziek-draaien.html
Kies het juiste alternatief (4 punten) 1. Een waarschuwing a. maken b. doen c. hebben d. geven 2. Een vondst a. maken b. doen c. laten d. geven 3. Een experiment a. maken b. doen c. hebben d. geven 4. Vordering a. maken b. doen c. hebben d. geven
Maak de juiste combinaties (6 punten) selectie uit 1. 2. 3. 4. 5. 6.
opdracht overeenkomst het oog ingang middel tegenstelling
a. b. c. d. e. f.
met……………………………………..op door……………………………………van in ………………………………………van in ……………………………………….tot in ………………………………………met met ……………………………………van
Correcte formulering (20 punten) In onderstaande zinnen staat telkens 1 fout. Verbeter de fout. 1. Als er geen verbetering in studiefaciliteiten komt, de studenten zullen gaan protesteren. 2. Door procedurefouten moet het assessment opnieuw worden overgedaan. 3. Ik weet zeker dat hun meer weten van de procedure. 4. De examencommissie was gedwongen de kandidaat te moeten weigeren. 5. Door de huidige procedure worden studenten informatie onthouden. 6. Veel studenten ergeren zich over de lange nakijktermijnen. 7. De meeste studenten waren niet in staat de moeilijke som te kunnen oplossen. 8. De studenten waarmee ik vorig jaar heb samengewerkt, zijn met de studie gestopt. 9. Het is naar mijns inziens niet mogelijk om je studie binnen twee jaar af te ronden. 10. De voordelen van het volgen van dat vak op dit moment zijn groter als de nadelen. 11. Het is misschien verstandig als je dat document even uitprint. 12. Dat is een woord, wat je beter niet in deze context kunt gebruiken. 13. Een groep van dertig studenten gingen protest aantekenen bij de docent. 14. Zij volgt veel vakken, zoals bijvoorbeeld: Nederlands, Frans, aardrijkskunde, geschiedenis, etc. 15. Ik irriteer me mateloos aan alle bureaucratische regelingen in het onderwijs. 16. De examencommissie bleek niet bereid het verzoek te willen heroverwegen. 17. Met grote lijnen ben ik het met het voorstel van de directie eens. 18. Ik weet niet zeker als ik deze studie interessant genoeg vind. 19. Wat voor taken kan een student worden opgedragen tijdens zijn stage? 20. Een meisje die zo hard heeft gezwoegd, zal wel slagen voor haar examens.
Spelling (20 punten) De door de voorzitter ingeleidde / ingeleide (1) gastspreker werd consequent / konsequent / conseqent (2) aangesproken met van den Berg / van den berg/ Van den Berg (3), terwijl de goede man niet zo heet. Velen / Vele/ Veel (4) dragen de natuur in Nederland een warm hart toe en zijn lid van een natuurorganisatie of hebben een abbonnement / abonement / abonnement (5) op `Natuurlijk`. Hij heeft mij gisteren nog geëmaild / ge-emaild / ge-e-maild (6) dat het bedrijf waarvoor hij vroeger de belangen heeft behartigd / behartigt / behartigdt (7), failiet / failliet (8) is. In grote getale / In groten getale / In groten getalen (9) hebben de consumenten ongewassen groenten laten liggen uit angst en vrees voor allerlei / allelei /allerlij (10) enge e-hec-bacteriën / ehec-bacterieën (12). Het is maar de vraag of het besteedde / bestede / besteede (13) geld, wel voldoende zal blijken te zijn.
Dat hobbietje / hobbytje / hobby’tje (14) van jou kost handen vol aan batterijen / baterijen / battereien(15); bovendien is het slecht voor het millieu / milieu / milleu (16). Na de veiling / veijling / vijling (17) ging de opkoper naar een cafe / café / cafée (18) waar hij zijn succes beklonk met een bier en een sateetje. Ogenschijnlijk was het de bedoeling van verontruste / verontrustte (19) buurtbewoners hun zorgen aan de burgemeester / burgermeester (20) mee te delen, maar al snel bleken zij andere bedoelingen te hebben.