Sociale Index 2014 De sociale kwaliteit van Utrecht en haar (sub)wijken in beeld gebracht
Utrecht,
Utrecht.nl december 2014
Colofon uitgave Afdeling Onderzoek Gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht 030 286 1350
[email protected] in opdracht van Maatschappelijke Ontwikkeling Gemeente Utrecht internet www.utrecht.nl/onderzoek rapportage Veronique Linssen Geerte van Rije informatie Veronique Linssen (030 – 286 04 19) bronvermelding Het overnemen van gegevens uit deze publicatie is toegestaan met de bronvermelding: afdeling Onderzoek, gemeente Utrecht. omslagfoto Ruth Catsburg
Utrecht.nl
Inhoudsopgave Hoofdstuk
pagina
• • •
4 11 17
Inleiding De Utrechtse wijken vergeleken West • • •
•
Noordwest • • • •
•
Taagdreef, Wolgadreef Zamenhofdreef, Neckardreef Vechtzoom, Klopvaart Zambesidreef, Tigrisdreef
Noordoost • • •
•
Pijlsweerd Ondiep, 2e Daalsebuurt Zuilen-west Zuilen-noord en –oost
Overvecht • • • •
•
Oog in Al, Welgelegen Lombok, Leidseweg Nieuw Engeland, Schepenbuurt
Votulast Tuindorp, Voordorp Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt
Oost • • •
20 21 22
23 26 27 28 29
30 33 34 35 36
37 40 41 42
43 Oudwijk, Buiten Wittevrouwen Abstede, Gansstraat Wilhelminapark, Rijnsweerd
46 47 48
Utrecht.nl
Inhoudsopgave Hoofdstuk •
Binnenstad • •
•
•
Terwijde, De Wetering Het Zand Parkwijk, Langerak
Vleuten – De Meern • • •
52 53
Vleuten, Haarzuilens Veldhuizen, Vleuterweide De Meern
Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
1 2 3 4 5
57 58 59
60
Dichterswijk, Rivierenwijk Transwijk Kanaleneiland
Leidsche Rijn • • •
49
54 Lunetten Oud-Hoograven, Tolsteeg Nieuw-Hoograven, Bokkenbuurt
Zuidwest • • •
•
Binnenstad city- en winkelgebied Binnenstad woongebied
Zuid • • •
•
pagina
Opbouw Index en beschrijving indicatoren Berekening en visualisatie indexscores Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per aspect Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema Overzicht wijk- en subwijkindeling
63 64 65
66 69 70 71
72 75 76 77
79 87 89 92 132
Utrecht.nl
HOOFDSTUK 1 INLEIDING
Utrecht.nl p.4
Inleiding De Sociale Index: een signaleringsinstrument voor sociale kwaliteit Maatschappelijke Ontwikkeling (MO) heeft in 2013 aangegeven een update te willen van de eerste Sociale Index uit 2010. Voor u ligt de rapportage van deze update: de Sociale Index 2014. De Sociale Index geeft een beeld van de 'sociale kwaliteit' van de stad Utrecht en haar (sub)wijken. Sociale kwaliteit beschouwen we als 'de mate waarin burgers in staat zijn om mee te doen aan het sociale, economische en culturele leven' (de definitie is ontleend aan de European Foundation on Social Quality, 2009). De Sociale Index, gemaakt naar Rotterdams voorbeeld, geeft in één oogopslag weer waar het in de stad goed gaat op sociaal gebied en waar het minder goed gaat. De index heeft een signalerende functie en biedt aanknopingspunten voor beleid en actie. Bovendien is het mogelijk om de ontwikkeling van de sociale kwaliteit door de jaren heen te volgen. De Sociale Index stipt een groot aantal verschillende beleidsterreinen binnen de gemeente Utrecht aan. Om de thema’s te beschrijven zijn keuzes gemaakt met betrekking tot de (onderliggende) indicatoren. Sommige thema’s zijn breder dan de door Onderzoek gekozen indicatoren. Het thema Gezondheid is hier een voorbeeld van. De Gemeente Utrecht beschouwt zaken als psychische problemen, chronische aandoeningen en regie op eigen leven ook als een onderdeel van het thema Gezondheid. Deze indicatoren zitten nu niet of elders binnen een ander thema in de Sociale Index. Als de lezer behoefte heeft aan een verdieping op één van de thema’s, dan wordt deze geadviseerd zich te wenden tot het betreffende organisatieonderdeel of de bronhouder (zoals vermeld in bijlage 1, bijv. de Volksgezondheidsmonitor Utrecht voor het thema Gezondheid).
•
Opbouw sociale kwaliteit Sociale kwaliteit is opgebouwd uit de vier aspecten in de middenring - Capaciteiten, Meedoen, Leefomgeving en Welbevinden - en de dertien thema's (met achterliggende indicatoren) in de buitenring.
•
Aspecten Capaciteiten hebben betrekking op persoonlijke voorwaarden voor deelname aan de samenleving, zoals een goede opleiding en gezondheid. Welbevinden geeft inzicht in de mate waarin mensen zich thuis voelen in de samenleving. Leefomgeving gaat over de buurt waarin mensen wonen. Meedoen gaat over feitelijke participatie in de samenleving, door werk, opleiding, vrijwilligerswerk en sociale contacten.
•
Thema’s en indicatoren Elk van de dertien thema's is weer opgebouwd uit een aantal indicatoren (in totaal 47 indicatoren). Zo bestaat het thema Wonen uit drie indicatoren: individuele woonbeleving, algemeen buurtoordeel en de mediane verkoopprijs van woningen. De resultaten van deze indicatoren zijn afkomstig uit de Utrechtse Inwonersenquête, de Gezondheidspeiling (van Volksgezondheid) en diverse registraties. Bijlage 1 geeft een overzicht van alle gebruikte indicatoren en Utrecht.nl informatiebronnen. p.5
Inleiding • Berekening indexcijfers In de Sociale Index van 2010 is gewerkt met rapportcijfers. Hierbij werd niet alleen gekeken naar de gegevens van (sub)wijken, maar ook naar gegevens van de G4 (vier grootste Nederlandse gemeenten) en Nederland als totaal. Deze methode sloot destijds aan bij een G4 benchmark, waarbij indicatoren, thema’s en aspecten werden vertaald naar rapportcijfers. Inmiddels heeft de gemeente Rotterdam gekozen voor een andere methode, waarbij de G4-benadering is losgelaten en waarbij indexcijfers in plaats van rapportcijfers worden berekend. Utrecht heeft zich bij deze methodiek aangesloten. Het gevolg van deze veranderde werkwijze is dat het rapport van 2014 niet één op één vergeleken kan worden met het rapport van vier jaar geleden. Om toch de ontwikkeling tussen 2010 en 2014 in kaart te brengen zijn ontwikkeldiagrammen opgenomen in de huidige rapportage. Bij de nieuwe methode worden wijken en subwijken vergeleken met Utrecht als geheel door middel van indexcijfers (zie bijlage 2 voor meer informatie over de berekeningswijze). De berekende indexcijfers worden gepositioneerd op een schaal van 0 tot 200. De stad Utrecht krijgt het indexcijfer 100 en de wijken en subwijken worden afgezet tegen dit stedelijk gemiddelde. Een score onder de 100 betekent dat een (sub)wijk beneden gemiddeld scoort en een score boven de 100 duidt op een bovengemiddelde score. De scores zijn gevisualiseerd in kleuren (zie het schema op de volgende pagina). Groene kleuren wijzen op een bovengemiddelde score en oranje kleuren op een benedengemiddelde score (in bijlage 2 staat meer informatie over de toekenning van de kleuren). Het resultaat is een gebruikersvriendelijk signaleringsinstrument dat snel visueel inzicht geeft in de ontwikkelingen op sociaal gebied in de wijken en subwijken van Utrecht. Het biedt aanknopingspunten voor beleid en kan tevens dienen als basis voor diepgaander onderzoek. Sommige indicatoren zijn positief geformuleerd (aandeel jongeren met startkwalificatie, aandeel bewoners met hoog buurtoordeel). Dit wil zeggen: hoe hoger deze indicatoren scoren, hoe beter het gaat met de sociale kwaliteit van die wijk. Andere indicatoren zijn negatief geformuleerd (aantal aangiftes van woninginbraak, aandeel inwoners met overgewicht). Bij deze indicatoren geldt: hoe hoger ze scoren, hoe minder gunstig de sociale kwaliteit van de wijk. Om de indicatoren onderling te kunnen vergelijken zijn de negatieve indicatoren omgedraaid, zodat alle indicatoren eenzelfde richting hebben. Nu geldt dus voor alle indicatoren: een hogere score betekent een betere sociale kwaliteit van de wijk. Dit is conform de werkwijze uit 2010.
Utrecht.nl p.6
Inleiding • Kleurenindeling indexscores Categorie en bijbehorende kleuraanduiding Zeer beneden gemiddeld
Indexscore
Wijken
Subwijken
0 - 69
Overvecht
•Taagdreef/Wolgadreef, Zamenhofdreef/Neckardreef, Vechtzoom/Klopvaart, Zambesidreef/Tigrisdreef
Zuid-West
•Kanaleneiland •Nieuw Hoograven
Beneden gemiddeld
70 - 89
Noordwest
•Ondiep/2e Daalsebuurt, Zuilen-noord/-oost •Transwijk
Gemiddeld
90 - 109
West Zuid
•Lombok/Leidseweg, Nieuw Engeland •Lunetten •Pijlsweerd, Zuilen-west •Terwijde/De Wetering, Parkwijk/Langerak •Dichterswijk/Rivierenwijk
Boven gemiddeld
110 -129
Noordoost Oost Binnenstad Vleuten – De Meern Leidsche Rijn
•Votulast, Tuindorp/Voordorp, Wittevrouwen/Zeeheldenbuurt •Abstede/Gansstraat, Wilhelminapark/Rijnsweerd •City- en winkelgebied, Woongebied •Vleuten/Haarzuilens, Veldhuizen/Vleuterweide, De Meern •Het Zand •Oog in Al/Welgelegen •Oud Hoograven
Zeer boven gemiddeld
130 - 200
•Oudwijk/Buiten Wittevrouwen
Utrecht.nl p.7
Inleiding • Ontwikkeling ten opzichte van 2010 Berekeningswijze In 2010 is de vorige versie van de Sociale Index uitgebracht. In de Sociale Index van 2014 laten we de verandering zien van de verschillende thema's en aspecten ten opzichte van vier jaar geleden. Deze ontwikkeling hebben we in kaart gebracht met behulp van dezelfde formule als de standcirkels. Daarbij hebben we score van een indicator in 2014 omgerekend naar een indexcijfer op basis van het gemiddelde en de standaarddeviatie van 2010. Zo kun je het indexcijfer voor 2014 vergelijken met dat van 2010, omdat ze geijkt zijn op hetzelfde gemiddelde (namelijk dat van 2010). Het verschil tussen die twee indexcijfers is de ontwikkeling van de indicator in de afgelopen vier jaar.
Grafiek De ontwikkelingen van aspecten en thema’s over de afgelopen vier jaar, zijn per wijk en subwijk weergegeven in een grafiek. De ontwikkeling van de thema’s is weergegeven in pijlen en de ontwikkeling van de aspecten in blokken. De lengte van de pijlen en blokken zegt niets over een absolute toe/afname, maar geeft een relatieve ontwikkeling weer (t.o.v. het stedelijke gemiddelde 2010). Daarom is er op de x-as ook geen schaal weergegeven. De verschillende kleuren zeggen iets over de richting van de ontwikkeling: groen is een positieve ontwikkeling, oranje een negatieve. Dit zegt niets over het (beneden- of boven gemiddeld) resultaat. Met andere woorden, bij een groene pijl kan het betreffende thema in 2014 nog steeds benedengemiddeld scoren, maar het (negatieve) verschil met het stedelijk gemiddelde is in dat geval kleiner geworden.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Utrecht.nl p.8
Inleiding • Kanttekeningen bij Sociale Index De Sociale Index is een beleidsinstrument. De indicatoren die ten grondslag liggen aan de scores op de Sociale Index zijn gekozen op basis van hun beschikbaarheid. Deze indicatoren zijn dus noch uitputtend, noch uitsluitend. Resultaten op indicatorniveau moeten met enige voorzichtigheid worden behandeld. Bij kleinere subwijken is de betrouwbaarheid van data niet altijd even groot. Om deze reden (lage inwonersaantallen) zijn de relatief nieuwe subwijken van Utrecht – Leidsche Rijn Centrum, Leidsche Rijn Zuid en Rijnenburg – net als bij de vorige Sociale Index niet weergegeven in de rapportage op subwijkniveau. Verder kan er voor de subwijken Oog in Al, Nieuw-Engeland, Pijlsweerd, Vleuten-Haarzuilens en De Meern geen uitspraak worden gedaan over het thema gezondheid, omdat er voor de onderliggende indicatoren (van Volksgezondheid) een te lage respons is in voornoemde subwijken. De Sociale Index biedt verder geen verklaringen voor opvallende uitkomsten en geen inzicht in de verbanden tussen indicatoren. De Index is een signaleringsinstrument en zal soms vragen opwerpen, waarbij interpretatie door bestuurders en beleidsmakers of nader onderzoek gewenst is. Vergeleken met 2010 worden een aantal gegevens niet meer geregistreerd. Hierdoor zijn diverse indicatoren niet meer te achterhalen, zoals de indicatoren voor Taal. Het ‘aandeel volwassenen dat moeite heeft met Nederlands lezen, schrijven en/of spreken’ wordt niet meer geregistreerd en het ‘aandeel kinderen met een lage taalscore op de logopedische screening’ wordt slechts op een beperkt aantal scholen geregistreerd. Hetzelfde geldt voor de indicatoren ‘bijzonderheden in de opvoeding van kinderen’, ‘aantal kinderen lid van een sportclub’ en ‘aandeel volwassenen dat geen contact heeft met andere bevolkingsgroepen’ (worden alle drie niet meer of beperkt geregistreerd). Deze vijf indicatoren komen dus niet meer terug in de Sociale Index van 2014 omdat er geen alternatieve indicatoren voor gevonden zijn. Ook de gegevens betreffende algemeen maatschappelijk werk (AMW) worden sinds 2013 niet meer geregistreerd. Voor de AMW-data is wel een alternatief gevonden, te weten het aantal toekenningen in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Verder is het thema opleidingen verrijkt met een nieuwe indicator, te weten het aandeel 1.2 gewichtenleerlingen (zie bijlage 1 voor definities). Zowel het aantal Wmo-toekenningen als de 1.2 gewichtenleerlingen zijn ook voor 2010 opgevraagd, zodat er een vergelijking in de tijd gemaakt kan worden.
Utrecht.nl p.9
Inleiding • Kanttekeningen bij ontwikkelingen binnen Sociale Index In de ontwikkelingsdiagrammen zijn de NWW-gegevens (niet-werkende werkzoekenden) niet meegenomen. Dit vanwege het verschil in registratiemethode vergeleken met 2010. Sinds 2014 schrijft het UWV WERKbedrijf mensen met een uitkering automatisch in als niet werkend werkzoekend, wat van invloed is op de hoogte van het aantal NWW’ers. Het thema gezondheid (Capaciteiten) is weggelaten uit de ontwikkelingsdiagrammen, met name omdat de onderliggende indicator ervaren gezondheid door een veranderde vraagstelling niet goed in de tijd vergeleken kan worden. In een vergelijking met 2010 blijkt bijvoorbeeld dat de ervaren gezondheid in vrijwel elke (sub)wijk is afgenomen. Deze afname heeft waarschijnlijk voor een groot deel te maken met een veranderde vraagstelling1, maar ook met een gewijzigde informatiebron (in 2010 Inwonersenquête, in 2014 Gezondheidspeiling van Volksgezondheid). De resterende indicatoren (overgewicht en alcoholconsumptie) zijn onvoldoende dekkend voor het thema gezondheid. Vandaar dat is besloten het hele thema weg te laten uit de ontwikkelingsdiagrammen. De indicator frequent contact met familie en/of vrienden blijkt in bijna alle (sub)wijken toegenomen. Ook voor deze indicator geldt een gewijzigde informatiebron en een gewijzigde vraagstelling2. Er is echter besloten om niet het hele thema sociale contacten weg te laten, omdat de resterende indicator sociaal isolement een belangrijke indicator is voor de opdrachtgever (Maatschappelijke Ontwikkeling). In principe staan de pijlen in alle ontwikkelingsdiagrammen (wijken en subwijken) dus voor thema’s, behalve de pijl voor sociaal isolement (die staat voor één indicator). Voor beide indicatoren (ervaren gezondheid en frequent contact met familie en/of vrienden) geldt dat de veranderde vraagstelling en gegevensbron géén gevolgen heeft voor de stand van zaken anno 2014 (de cirkels). • Leeswijzer Hoofdstuk 2 bespreekt de resultaten voor de stad Utrecht als geheel in 2014 en belicht opvallende veranderingen ten opzichte van 2010. De hoofdstukken 3 tot en met 12 staan in het teken van de wijken en subwijken. Per wijk en subwijk worden de belangrijkste uitkomsten besproken en wordt gekeken naar de ontwikkeling ten opzichte van vier jaar geleden (2010). In de bijlagen tot slot, vindt u gedetailleerde informatie over de opbouw van de Index en een beschrijving van de indicatoren en hun bronnen. Ook vindt u hier tabellen met indexcijfers.
1
Van ‘zeer goed, goed, gaat wel, slecht, zeer slecht’ naar ‘uitstekend, zeer goed, goed, matig, slecht’.
2
In 2010 was er sprake van één vraag (hoe vaak contact met familie en/of vrienden) en in 2014 twee aparte vragen (hoe vaak contact met familie en hoe vaak met vrienden).
Utrecht.nl p.10
HOOFDSTUK 2 SAMENVATTING: DE UTRECHTSE WIJKEN VERGELEKEN
Utrecht.nl p.11
SAMENVATTING UTRECHTSE WIJKEN
Stand van zaken 2014 • De cirkel voor Utrecht als geheel kleurt lichtgeel, omdat Utrecht het gemiddelde weergeeft (indexcijfer 100). • De wijken met de hoogste Sociale Index zijn Noordoost, Oost en Binnenstad (indexcijfers van rond de 125), op de voet gevolgd door Vleuten – De Meern (120). • Wijken die iets minder scoren, maar nog steeds een goed resultaat laten zien, zijn Leidsche Rijn en West (110 resp. 109). • De wijk Zuid scoort met een indexcijfer van 98 gemiddeld en Noordwest scoort met een indexcijfer van 83 benedengemiddeld. Er zijn twee wijk ver beneden het gemiddelde scoren, te weten Zuiswest (indexcijfer 68) en Overvecht (indexcijfer 50). • Toch ligt de subwijk met de laagste Sociale Index niet in Overvecht, maar in Zuidwest; Kanaleneiland heeft met een score van 45 de laagste Sociale Index van alle subwijken. • De subwijken Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt (Noordoost) en Oudwijk, Buiten Wittevrouwen (Oost) scoren met een indexcijfer van 130 het hoogst van alle subwijken.
Utrecht.nl p.12
SAMENVATTING UTRECHTSE WIJKEN
Stand van zaken 2014 •Capaciteiten in de subwijken Subwijken waar het aspect Capaciteiten bovengemiddeld scoort zijn grotendeels te typeren als rijke (gezins)subwijken (Gemeente Rotterdam, 2008). In Utrecht zijn dit met name subwijken in het noordoosten en oosten van de stad (Wittevrouwen/Zeeheldenbuurt, Oudwijk/Buiten Wittevrouwen en Wilhelminapark/Rijnsweerd). Daarnaast scoren de subwijken Binnenstad city- en winkelgebied en Tuindorp/Voordorp hoog op Capaciteiten. De meeste van deze subwijken hebben gemeen dat het opleidingsniveau van de inwoners hoog is en dat inwoners gemakkelijk kunnen rondkomen. •Leefomgeving in de subwijken Subwijken waarbij de Leefomgeving bovengemiddeld scoort zijn met name rustige en groene wijken, waar over het algemeen weinig vervuiling en overlast is, de huisvesting goed wordt gewaardeerd, de voorzieningen voldoende zijn en waar sprake is van een grote sociale samenhang (weinig verhuisbewegingen, grote tolerantie en sociale cohesie). In Utrecht is dit vooral het geval voor de oude dorpskernen Vleuten/Haarzuilens en De Meern, maar ook voor de wat nieuwere wijk Veldhuizen/Vleuterweide. Andere subwijken die hoog scoren op Leefomgeving zijn Oudwijk/Buiten Wittevrouwen, Wilhelminapark/Rijnsweerd, Oud Hoograven/Tolsteeg en Het Zand. •Meedoen in de subwijken Bij Meedoen gaat het om deelname aan werk en school, vrijwillige inzet, sociale contacten en deelname aan sociale en culturele activiteiten (sporten, uitgaan etc.). De wijk die bovengemiddeld scoort op Meedoen is de Binnenstad. Dit geldt voor zowel City als Woongebied. Ook de subwijken Wittevrouwen/Zeeheldenbuurt en Oudwijk/Buiten Wittevrouwen springen hier positief in het oog. Beide subwijken liggen vrij dicht bij het centrum. •Welbevinden in de subwijken Wijken die bovengemiddelde indexscores hebben voor Welbevinden zijn Noordoost, Vleuten–De Meern, de Binnenstad en West. Subwijken die hierbij positief opvallen zijn Veldhuizen/Vleuterweide, Oog in Al/Welgelegen, Votulast en Het Zand. Over het algemeen zijn dit subwijken met hoge scores op het persoonlijk en maatschappelijk welbevinden en de zelfredzaamheid van inwoners; subwijken waar bewoners over het algemeen goed in hun vel zitten.
Utrecht.nl p.13
SAMENVATTING UTRECHTSE WIJKEN • Indexscores aspecten
Wijken
1
West
2
SI 2014
Classificatie 2014
Capaciteiten
Leefomgeving
Meedoen
Welbevinden
109
Gemiddeld
105
89
118
122
Noordwest
83
Benedengemiddeld
88
65
90
88
3
Overvecht
50
Zeer benedengemiddeld
44
72
54
28
4
Noordoost
125
Bovengemiddeld
138
115
121
127
5
Oost
125
Bovengemiddeld
143
123
120
114
6
Binnenstad
126
Bovengemiddeld
130
106
146
123
7
Zuid
98
Gemiddeld
97
104
97
92
8
Zuidwest
68
Zeer benedengemiddeld
72
68
70
64
9
Leidsche Rijn
110
Bovengemiddeld
111
115
109
105
Vleuten - De Meern
120
Bovengemiddeld
106
147
101
125
10
Utrecht.nl p.14
SAMENVATTING UTRECHTSE WIJKEN • Indexscores aspecten
Aspecten Capaciteiten
Top 3 van subwijken die bovengemiddeld scoren Wittevrouwen/Zeeheldenbuurt Wilhelminapark/Rijnsweerd Oudwijk/Buiten Wittevrouwen
Leefomgeving
Vleuten/Haarzuilens Veldhuizen/Vleuterweide De Meern
Meedoen
Binnenstad Winkelgebied en Woongebied Oudwijk/Buiten Wittevrouwen Wittevrouwen/Zeeheldenbuurt
Welbevinden
Veldhuizen/Vleuterweide Oog in Al/Welgelegen Votulast Het Zand
Utrecht.nl p.15
SAMENVATTING UTRECHTSE WIJKEN
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • Als we kijken naar de ontwikkeling van het aspect Capaciteiten over de afgelopen vier jaar, dan zien we dat dit aspect binnen de meeste (sub)wijken is gedaald. Dit wordt vooral veroorzaakt door de negatieve ontwikkeling van het thema inkomen. Over het algemeen steeg het aandeel huishoudens met een laag inkomen, evenals het aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen. Het aandeel bewoners in de schuldhulpverlening nam in de meeste wijken toe. • Ook Welbevinden laat in grote lijnen een negatieve tendens zien. De ontwikkeling van het thema onafhankelijkheid wisselt per subwijk, maar het thema tevredenheid laat over het algemeen een negatieve trend zien. Dit komt vooral door een afname van het aandeel inwoners met een hoog maatschappelijk welbevinden. • Op werk en school na, laat Meedoen een redelijk positief beeld zien. Over het algemeen is de vrijwillige inzet toegenomen. Hierbij valt vooral de toename in het aandeel niet-overbelaste mantelzorgers op, evenals de groei in het aandeel bewoners dat actief is in de buurt. Het thema sociaal/culturele activiteiten laat een wisselend beeld zien. Het aandeel bewoners dat minimaal eenmaal per jaar een culturele activiteit bezoekt daalde, terwijl het aandeel bewoners dat minimaal eenmaal per maand uitgaat (naar restaurant, café, film, etc.) juist steeg. Het thema werk en school ontwikkelde zich over het algemeen negatief, maar laat per wijk een wisselend beeld zien. Met name Overvecht laat hier een ongunstige ontwikkeling zien. Dit komt hoofdzakelijk doordat het aandeel bijstandscliënten dat middels een re-integratietraject actief op zoek is naar werk, is afgenomen. Dat is overigens voor een deel het gevolg van het feit dat de gemeente Utrecht minder externe trajecten inkoopt/aanbiedt. De Binnenstad ontwikkelde zich juist positief voor wat betreft het thema werk en school. • De ontwikkeling binnen Leefomgeving is over het algemeen negatief te noemen, waarbij de sociale samenhang nog de minst negatieve verandering laat zien. Dit komt vooral door een positieve ontwikkeling van het aandeel bewoners met een hogere tolerantie. De meeste thema’s binnen Leefomgeving fluctueren overigens sterk per wijk. Alleen het thema netheid en veiligheid laat binnen vrijwel elke subwijk een negatieve ontwikkeling zien. Hoewel het aantal aangiftes van woninginbraken over het algemeen daalde, nam de buurtoverlast en de jongerenoverlast toe. Ook de gevoelens van onveiligheid namen in de meeste wijken toe.
• In de volgende hoofdstukken worden de resultaten voor de wijken en betreffende subwijken nader toegelicht.
Utrecht.nl p.16
HOOFDSTUK 3 WEST
Utrecht.nl p.17
WIJK WEST (Oog in Al, Welgelegen/Lombok, Leidseweg/Nieuw Engeland, Schepenbuurt)
Stand van zaken 2014 • De wijk West laat als geheel een licht bovengemiddeld beeld zien (Sociale Index van 109). • Het aspect Meedoen scoort boven het Utrechts gemiddelde met een indexcijfer van 118. West heeft relatief veel inwoners die wekelijks contact hebben met familie en/of vrienden (index 148). Van de andere kant zijn er in West gemiddeld minder volwassenen die vrijwilligerswerk doen (index 67). • Ook het aspect Welbevinden scoort bovengemiddeld met een indexcijfer van 122. Deze score wordt positief beïnvloed door het hoge aandeel wijkbewoners dat zich geaccepteerd voelt in de samenleving (hoog maatschappelijk welbevinden, index 129). Bovendien worden er in de wijk weinig opvoedproblemen ervaren (index 140). • Binnen het aspect leefomgeving – dat met een indexcijfer van 89 net onder het Utrechts gemiddelde ligt – valt het thema netheid en veiligheid op. Dit thema scoort met 76 punten benedengemiddeld, wat met name komt door een relatief hoog aantal woninginbraken en een bovengemiddeld ervaren buurtoverlast. Relatief veel bewoners van West voelen zich dan ook onveilig (indexcijfer 51). • Binnen Capaciteiten (index 105) laten de achterliggende cijfers van het thema gezondheid een wisselend beeld zien. Zo zijn er binnen de wijk relatief veel inwoners met een hoge alcoholconsumptie (indexcijfer 55), maar is de ervaren gezondheid bovengemiddeld goed (125) en het aandeel volwassenen en kinderen met overgewicht laag (resp. 114 en 126). Vanwege een lage onderzoek basis per subwijk kan er voor de subwijken binnen West geen uitspraak worden gedaan over het thema gezondheid.
Utrecht.nl p.18
WIJK WEST
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: In de wijk West is de inkomenssituatie in de afgelopen vier jaar achteruit gegaan, met name door een stijging van het aantal mensen in de schuldhulpverlening. • WELBEVINDEN: Over het geheel is het aspect Welbevinden iets afgenomen. Binnen het thema onafhankelijkheid is er een dalend aandeel ouders met opvoedproblemen te zien. De zelfredzaamheid daarentegen ontwikkelde zich negatief. Binnen het thema tevredenheid laten alle indicatoren een afname zien, met name het maatschappelijk welbevinden. MEEDOEN: Het aspect Meedoen laat over het algemeen een positieve ontwikkeling zien. Dit komt vooral door een toename van de vrijwillige inzet in West (veroorzaakt door een relatief forse toename van het aandeel niet-overbelaste mantelzorgers). De situatie rondom werk en school is verslechterd, vooral doordat het aandeel bijstandscliënten dat actief werk zoekt (middels een re-integratietraject), is afgenomen. Verder gaan meer inwoners van West minimaal eenmaal per maand uit (wat een positieve invloed heeft op het thema sociaal/culturele activiteiten). • LEEFOMGEVING: De leefomgeving binnen West heeft zich in de afgelopen vier jaar over het algemeen negatief ontwikkeld. Dit ligt met name aan een toename van de ervaren overlast en de gevoelens van onveiligheid, een afname van het aantal voorzieningen en een lagere tevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt (winkels, parkeerplaatsen, speelplekken, groen, etc.).
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk & school Vrijwillige inzet Sociaal isolement* Soc/cult activ.
Netheid & veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.19
Subwijk Oog in Al, Welgelegen Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Sociaal isolement* Soc/cult activ. Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Oog in Al scoort sociaal gezien bovengemiddeld (121) en een aantal thema’s zelfs zeer bovengemiddeld, zoals sociale contacten (163) en vrijwillige inzet (132). In Oog in Al zijn er relatief weinig volwassenen die zich van anderen geïsoleerd voelen (153). Bewoners zijn bovengemiddeld actief in de buurt (index 144) en er zijn relatief veel vrijwilligers (index 137). • Ook de sociale samenhang scoort bovengemiddeld (136). Mensen in Oog in Al kennen elkaar over het algemeen goed en gaan prettig met elkaar om (sociale cohesie scoort zeer hoog met 187). • De tevredenheid over het eigen leven scoort eveneens bovengemiddeld (133), wat vooral wordt veroorzaakt door een hoog maatschappelijk welbevinden (resp. 141). • Het enige benedengemiddeld scorende thema is opleiding (84). In Oog in Al zijn er relatief weinig jongeren met een startkwalificatie (index 48) en relatief veel voortijdig schoolverlaters (67).
• Het aspect Capaciteiten laat in Oog in Al, Welgelegen een licht negatieve tendens zien. Dit heeft met name te maken met een toename van de schuldhulpverlening en een gemiddeld lagere opleiding. • De ontwikkelingen op het gebied van Welbevinden zijn gematigd positief. Het toegenomen aandeel bewoners met een hoog persoonlijk welbevinden valt hier op, evenals een toegenomen aandeel dat bijna nooit opvoedproblemen ervaart. • Meedoen laat een positieve ontwikkeling zien. Het aandeel bewoners in een sociaal isolement nam af. Verder gaan meer bewoners uit en doen ze meer aan sport dan vier jaar geleden. • De leefomgeving van Oog in Al laat een negatieve tendens zien. Bewoners zijn minder tevreden over de fysieke voorzieningen in de buurt (winkels, parkeerplekken, groen, etc.) en de gevoelens van onveiligheid zijn toegenomen. Utrecht.nl
p.20
Subwijk Lombok, Leidseweg Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Sociaal isolement* Soc/cult activ. Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Lombok, Leidseweg heeft een gemiddelde Sociale Index van 101. Het meest positief scorende thema is sociale contacten (138), omdat inwoners meer dan gemiddeld contact hebben met familie en/of vrienden. Ook onafhankelijkheid scoort hoog (132). Het aandeel inwoners van Lombok dat bijna nooit opvoedproblemen ervaart is relatief hoog (indexscore van 143). De ervaren zelfredzaamheid is bovengemiddeld (112): inwoners hebben het idee alles goed aan te kunnen en vinden dat ze goed voor zichzelf kunnen zorgen. Het aantal Wmo-verstrekkingen is relatief laag (index 128). • De minst positief scorende thema’s zijn voorzieningen (60) en netheid & veiligheid (66). Dit laatste wordt vooral veroorzaakt door een relatief hoge ervaren buurtoverlast (benedengemiddelde indexscore van 45) en een gevoel van onveiligheid (55). Wat voorzieningen betreft valt vooral de lage tevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt op (12).
• Binnen Capaciteiten valt op dat bewoners van Lombok, Leidseweg moeilijker kunnen rondkomen dan vier jaar geleden en dat de schuldhulpverlening is toegenomen. Binnen het thema opleiding is te zien dat het aantal 1.2 gewichtenleerlingen is afgenomen. • Het aspect Meedoen ontwikkelt zich overwegend positief, vooral door een toename in vrijwillige inzet (toename aandeel mantelzorgers en actieve buurtbewoners). Bewoners gaan meer uit (café, uit eten, etc.), maar het bezoek aan culturele activiteiten nam af. • De thema’s netheid&veiligheid en voorzieningen laten een negatieve ontwikkeling zien. Dit ligt hoofdzakelijk aan de groeiende overlast binnen Lombok (jongerenoverlast en buurtoverlast algemeen). Het aandeel bewoners dat zich onveilig voelt nam toe. Verder daalde het aantal bewoners dat tevreden is over de fysieke voorzieningen in de buurt (parkeerplaatsen, speelplekken, groen, etc.).
Utrecht.nl p.21
Subwijk Nieuw Engeland, Schepenbuurt Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Nieuw Engeland, Schepenbuurt heeft een gemiddelde Sociale Index (109). De aspecten Meedoen, Welbevinden en Capaciteiten scoren boven-gemiddeld (resp. 119, 112 en 111). • Opvallend positief binnen Meedoen zijn het hoge aandeel dat minstens één keer per maand uitgaat (128) en het bovengemiddeld hoge aandeel bijstandscliënten dat via een re-integratietraject actief op zoek is naar werk (index 143). • De vrijwillige inzet scoort benedengemiddeld in Nieuw Engeland, wat vooral komt door het lage aandeel bewoners dat vrijwilligerswerk doet (index van 62). Dit ligt in lijn met de benedengemiddelde score voor het aandeel bewoners dat actief is in de buurt (index van 70). • Ook de tevredenheid over de sociale- en welzijnsvoorzieningen in de subwijk, zoals scholen, sport, huisarts en bibliotheek, scoort (ver) benedengemiddeld (index van 65).
• In de subwijk Nieuw Engeland, Schepenbuurt is vooral de inkomenssituatie achteruit gegaan. Dit komt door een groeiend aandeel bewoners met een laag inkomen en een toename van de schuldhulpverlening in de subwijk. • Binnen Welbevinden valt op dat het aandeel bewoners dat zichzelf zelfredzaam vindt is afgenomen. In iets mindere mate geldt hetzelfde voor het aandeel bewoners met een hoog persoonlijk welbevinden. • Vergeleken met vier jaar geleden gaan meer bewoners van West uit (film, disco, restaurant). Werk&school laat een kleine min zien doordat het aandeel bijstandscliënten dat (via een re-integratietraject) actief op zoek is naar een baan daalde. • De leefomgeving van Nieuw Engeland, Schepenbuurt is redelijk stabiel gebleven. Het enige opvallende is dat het aantal aangiften voor woninginbraak (per 1.000 woningen) daalde.
Utrecht.nl
p.22
HOOFDSTUK 4 NOORDWEST
Utrecht.nl p.23
WIJK NOORDWEST (Pijlsweerd/Ondiep, 2e Daalsebuurt/Zuilen-west/Zuilen-noord en –oost)
• Stand van zaken 2014 • De wijk Noordwest heeft een Sociale Index van 83 en komt daarmee onder het gemiddelde van Utrecht uit. Dit komt met name door de lagere index van het aspect Leefomgeving (index 65). Alle onderliggende thema’s van dit aspect laten benedengemiddelde scores zien. • Verspreid over de thema’s van Leefomgeving is er een aantal indicatoren die ver benedengemiddelde indexscores laten zien: het hoge aantal woninginbraken (index van 30), een lage ervaren netheid in de wijk (43) en een lage tevredenheid over de sociale- en welzijnsvoorzieningen zoals scholen, kinderopvang en sport- of cultuurvoorzieningen (53). Ook de indicatoren van het thema wonen scoren allemaal ver beneden gemiddeld (ca. 57). • De indexscore voor het thema sociale contacten is met een indexcijfer van 116 bovengemiddeld. Relatief veel wijkbewoners van Noordwest hebben frequent contact met familie en/of vrienden. • De thema’s opleiding en werk&school scoren gemiddeld (indexscores 97 resp. 92). Het aandeel jongeren met een startkwalificatie is nl. bovengemiddeld (111) en verder is ook het aandeel schoolgaande jeugd relatief hoog (110).
Utrecht.nl p.24
WIJK NOORDWEST
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: Over het geheel genomen zijn de capaciteiten in de wijk Noordwest licht achteruit gegaan. Dit komt met name door een toename van het aandeel mensen in de schuldhulpverlening, waardoor de inkomenssituatie verslechterde. Het thema opleiding ontwikkelde zich daarentegen positief. Het aandeel voortijdig schoolverlaters nam af, evenals het aandeel bewoners met een lagere opleiding. • WELBEVINDEN: De onafhankelijkheid van de inwoners is achteruit gegaan, vooral door een toename van het aandeel ouders dat wel eens opvoedproblemen heeft. Het aandeel bewoners met een hogere zelfredzaamheid daalde. • MEEDOEN: Het aspect Meedoen ontwikkelde zich positief. Over het geheel genomen doen wijkbewoners meer mee; het aandeel vrijwilligers en actieve buurtbewoners nam toe. Wat betreft de sociaalculturele activiteiten gaan meer inwoners uit en doen ze meer aan sport. Het bezoek aan culturele activiteiten daalde. Verder verslechterde de situatie rondom werk en school, vooral doordat het aandeel bijstandscliënten dat via een re-integratietraject actief op zoek is naar werk daalde. • LEEFOMGEVING: De leefomgeving in Noordwest is over het geheel genomen licht achteruit gegaan. Dit komt vooral door een grotere ontevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt (winkels, speelplekken, groen, etc.). Ook de mediane verkoopprijs van woningen daalde. De sociale samenhang in Noordwest verbeterde, met name door een groter aandeel inwoners met een hoge tolerantie.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc. isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.25
Subwijk Pijlsweerd Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Pijlsweerd laat een gevarieerd beeld zien op sociaal gebied (index 94), waarbij het aspect Leefomgeving het verst beneden het stedelijk gemiddelde ligt (61). • Het laagst scorende thema is voorzieningen (38), waarbij vooral de tevredenheid over de sociale- en welzijnsvoorzieningen (sport, cultuur, scholen, kinderopvang) in negatieve zin opvalt (index van 1), gevolgd door de tevredenheid over de fysieke voorzieningen (26). De sociale samenhang scoort wat beter, maar is met een indexcijfer van 61 nog steeds ver beneden het gemiddelde. Dit komt vooral door de relatief hoge mutatiegraad (45). • Een ver bovengemiddeld resultaat is te zien voor het aandeel volwassenen dat aan sport doet (index 133). Verder zijn er relatief weinig bewoners met een laag inkomen (index 135).
• De subwijk Pijlsweerd laat qua ontwikkeling een vrij gematigd beeld zien. Het thema opleiding ontwikkelde zich overwegend positief; het aandeel voortijdig schoolverlaters nam af. • Binnen Welbevinden steeg het thema tevredenheid, doordat het aandeel bewoners met een hoog persoonlijk welbevinden toenam. • Meedoen laat een licht positieve tendens zien in Pijlsweerd. Vooral de toename van het aantal inwoners dat uitgaat naar disco, café, restaurant valt hier op. Ook het aandeel bewoners dat aan sport doet groeide. • De leefomgeving van Pijlsweerd ontwikkelde zich negatief de afgelopen vier jaar. De onvrede over fysieke buurtvoorzieningen nam toe. De mediane verkoopprijs van woningen daalde en het aantal verhuizingen steeg .
Utrecht.nl p.26
Subwijk Ondiep, 2e Daalsebuurt Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ. Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De Sociale Index van de subwijk Ondiep, 2e Daalsebuurt ligt beneden het stedelijk gemiddelde (87). Net als in het naastgelegen Pijlsweerd scoort het aspect Leefomgeving ver beneden het Utrechts gemiddelde (63). • Binnen Leefomgeving laat het merendeel van de achterliggende indicatoren een ver benedengemiddelde score zien, waarbij de lage tevredenheid over de sociale- en welzijnsvoorzieningen het meest opvalt (index van 13), gevolgd door een lage individuele woonbeleving (40). • Enkele positieve resultaten zijn bovengemiddeld hoge indexcijfers voor het contact van bewoners met familie en/of vrienden (index 182), het aandeel bewoners dat geen discriminatie ervaart (121), het aandeel met betaald werk (117), het aandeel jongeren met een startkwalificatie en het aandeel schoolgaande jeugd (beiden 113).
• In Ondiep, 2e Daalsebuurt ontwikkelde het thema inkomen zich negatief, door een toenemend aantal inwoners in de schuldhulpverlening. Wat opleiding betreft zijn er in 2014 minder voortijdig schoolverlaters en zijn bewoners gemiddeld hoger opgeleid dan in 2010. • Welbevinden ontwikkelde zich over het algemeen negatief in Ondiep. Naast een afname in zelfredzaamheid en maatschappelijk welbevinden, zijn er meer gezinnen met opvoedproblemen. • Meedoen laat een positieve tendens zien. Een groeiend aantal bewoners is actief in de buurt, bijvoorbeeld als vrijwilliger. Het aandeel bewoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt groeide eveneens. Verder gaan meer bewoners uit en doen meer bewoners aan sport. • Binnen Leefomgeving valt vooral het dalende aantal voorzieningen op. Positief is dat de tolerantie in Ondiep (bijv. tussen Nederlanders Utrecht.nl en allochtonen) toegenomen is. p.27
Subwijk Zuilen-west Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ. Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Zuilen-west ligt met een Sociale Index van 98 dicht bij het Utrechts gemiddelde. Net als in heel Noordwest is ook hier de Leefomgeving het minst sterke aspect (88). Binnen Leefomgeving bevinden zich ook de twee negatieve uitschieters: een relatief hoge woninginbraak (71) en een lage individuele woonbeleving (59). • De sociale contacten binnen Zuilen-west scoren bovengemiddeld. Bewoners hebben relatief vaak contact met familie en/of vrienden (index 125). Bovendien ervaren relatief weinig bewoners een sociaal isolement (122). • Voor wat betreft werk & school is te zien dat de subwijk een relatief hoog aandeel schoolgaande jeugd kent (index 118). • Het thema opleiding scoort met een index van 105 ruim gemiddeld. Het aandeel jongeren met een startkwalificatie is relatief hoog (index 121) en het aandeel voortijdige schoolverlaters juist laag (index 112).
• Binnen Zuilen-west laat de inkomensontwikkeling een negatief beeld zien. Bewoners kunnen moeilijker rondkomen en doen relatief vaker een beroep op schuldhulpverlening. • Het aandeel bewoners met een hoog persoonlijk en maatschappelijk welbevinden nam af. Ook het aandeel bewoners met een hoge zelfredzaamheid daalde. • Meedoen ontwikkelde zich positief in Zuilen-west. Het aandeel bewoners dat uitging nam toe. Ook het aantal bibliotheeklidmaatschappen steeg. Het aandeel vrijwilligers en mantelzorgers groeide en het aandeel inwoners in een sociaal isolement nam af. • Vergeleken met de andere subwijken binnen Noordwest heeft het thema wonen zich in Zuilen-west negatiever ontwikkeld. Dit geldt voor zowel individuele woonbeleving, het buurtoordeel als de mediane verkoopprijs. Het thema voorzieningen ontwikkelde zich wisselend; de tevredenheid met sociale/welzijnsvoorzieningen Utrecht.nl groeide, maar het aantal fysieke voorzieningen en de tevredenheid daarover daalde. p.28
Subwijk Zuilen-noord en -oost Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De Sociale Index van de subwijk Zuilen-noord en -oost ligt met 74 het laagst van alle subwijken binnen de wijk Noordwest. Alle aspecten scoren benedengemiddeld (index variërend van 71 tot 82). • Opvallend bij het thema inkomen (index 66) is dat alle achterliggende indicatoren ruim benedengemiddeld scoren. Bewoners van Zuilen-noord en –oost kunnen over het algemeen moeilijk rondkomen en relatief veel bewoners hebben te maken met bijstand en/of schuldhulpverlening. • Binnen het thema onafhankelijkheid blijkt dat er relatief weinig bewoners vinden dat ze goed voor zichzelf kunnen zorgen of dat ze alles goed aankunnen (index zelfredzaamheid is 64). Ook de tevredenheid met het eigen leven behoeft aandacht. Het persoonlijk en maatschappelijk welbevinden scoort namelijk ver benedengemiddeld (resp. 63 en 64). • De enige positieve uitschieter is de relatief lage alcoholconsumptie (index 121) onder bewoners van de subwijk.
• Binnen Zuilen-noord en –oost zijn er anno 2014 meer inwoners met een laag inkomen en wordt er vaker een beroep gedaan op schuldhulpverlening. Daarentegen ontwikkelde zich alle indicatoren van het thema opleiding zich positief, met name het gemiddelde opleidingsniveau. • Welbevinden ontwikkelde zich negatief. Er zijn minder mensen die een hoge zelfredzaamheid ervaren en meer gezinnen hebben te maken met opvoedproblemen. • Het thema werk&school ontwikkelde zich negatief, doordat het aandeel bijstandscliënten dat actief werkzoekend is daalde. De vrijwillige inzet daarentegen steeg, door een groeiend aandeel actieve bewoners. Ondanks de verslechterde inkomenssituatie in de subwijk, gingen meer bewoners minimaal 1x per maand uit. • Binnen Leefomgeving steeg de tevredenheid met de sociale/welzijnsvoorzieningen, maar over de fysieke voorzieningen in de buurt zijn Utrecht.nl bewoners minder tevreden. Verder zijn mensen in de subwijk toleranter ten opzichte van elkaar. p.29
HOOFDSTUK 5 OVERVECHT
Utrecht.nl p.30
WIJK OVERVECHT (Taagdreef, Wolgadreef/Zamenhofdreef, Neckardreef/Vechtzoom, Klopvaart/Zambesidreef, Tigrisdreef)
Stand van zaken 2014 • Met een indexscore van 50 heeft Overvecht de laagste Sociale Index van alle wijken binnen de gemeente Utrecht. • Het zijn vooral de aspecten Capaciteiten en Welbevinden die een negatief resultaat laten zien (resp. 44 en 28). Bewoners van de wijk Overvecht kunnen over het algemeen moeilijk rondkomen en hebben een lager maatschappelijk en persoonlijk welbevinden. Bovendien zijn ze relatief weinig zelfredzaam (index 15) en is het aandeel bewoners dat discriminatie ervaart relatief hoog (index 13). • Meedoen heeft een iets hogere score van 54 wat voornamelijk te danken is aan het hoge aandeel actieve bewoners (index 149). Ook het aandeel niet/nauwelijks belaste mantelzorgers is bovengemiddeld (113). Het feit dat het thema vrijwillige inzet met een index van 80 toch benedengemiddeld scoort komt door het lage aandeel vrijwilligers (index 34) en het lage aandeel bewoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt (24). • De Leefomgeving van de wijk Overvecht (en van al haar subwijken) scoort nog het minst negatief (index 72). Het thema voorzieningen is het enige thema dat gelijk is aan het Utrechts gemiddelde. Dit komt met name door de bovengemiddelde tevredenheid met de fysieke buurtvoorzieningen (index 127), zoals winkels, openbaar vervoer, speelplekken, groen, etc. Het totale aantal voorzieningen in de wijk scoort wat lager, evenals de tevredenheid met de sociale/welzijns-voorzieningen, zoals scholen, sport en cultuur (beiden index van 79).
Utrecht.nl p.31
WIJK OVERVECHT
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De capaciteiten in de wijk zijn over het geheel genomen achteruit gegaan. Bewoners van Overvecht kunnen moeilijker rondkomen dan vier jaar geleden en het aandeel bewoners in de schuldhulpverlening nam in Overvecht meer toe dan in de andere wijken. Daarentegen nam het opleidingsniveau van de beroepsbevolking in Overvecht meer dan gemiddeld toe, evenals het aandeel jongeren met een startkwalificatie. • WELBEVINDEN: De onderliggende factoren van onafhankelijkheid laten een divers beeld zien. De ervaren zelfredzaamheid daalde, maar toch zijn er minder opvoedproblemen en minder Wmo aanvragen. Binnen het thema tevredenheid daalde het maatschappelijk welbevinden. • MEEDOEN: Werk en school laat een achteruitgang zien, wat met name komt doordat het aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk (middels re-integratietrajecten) is afgenomen. De vrijwillige inzet nam toe, met name door meer mantelzorgers en mee actieve buurtbewoners. Wat betreft de sociaal/culturele activiteiten valt op dat het aantal culturele uitstapjes is afgenomen (concert, toneel, dans, museum), terwijl het uitgaan juist is toenam (film, disco, café, restaurant). • LEEFOMGEVING: De leefomgeving van Overvecht heeft positief ontwikkeld. Dit komt voornamelijk door een toegenomen tolerantie onder de inwoners. De tevredenheid over de fysieke buurtvoorzieningen is echter afgenomen.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.32
Subwijk Taagdreef, Wolgadreef Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc. isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Taagdreef, Wolgadreef is de best scorende subwijk binnen Overvecht, maar komt met een index van 68 benedengemiddeld uit. • Met name de thema’s sociale/culturele activiteiten (index van 48) en tevredenheid eigen leven (50) scoren benedengemiddeld. Culturele activiteiten, uitgaan en vooral sportbeoefening komen in deze subwijk relatief weinig voor. Het aandeel bewoners dat discriminatie ervaart is relatief hoog. Ook het thema inkomen (index 53) behoeft extra aandacht. Inwoners van deze subwijk kunnen relatief moeilijk rondkomen en maken vaker gebruik van schuldhulpverlening. • De vrijwillige inzet van bewoners scoort goed. Ze zijn meer dan gemiddeld actief in de buurt (index 111) en een relatief groot aandeel bewoners geeft mantelzorg (index 111), zonder hierdoor overbelast te worden. • Opvallend positief scorende indicatoren zijn het lage aandeel bewoners dat buurtoverlast ervaart (index 116) en het hoge aandeel dat vindt dat Nederlandse en allochtone wijkbewoners goed met elkaar omgaan (118).
• In 2014 doen relatief meer bewoners van Taagdreef, Wolgadreef een beroep op schuldhulpverlening dan in 2010. De indicatoren van het thema opleiding ontwikkelden zich allemaal licht positief. • Binnen het thema werk&school valt op dat het aandeel bijstandsontvangers dat actief een baan zoekt, daalde. Positief is dat meer bewoners actief zijn in de buurt en dat er relatief meer mantelzorgers zijn. Verder gaan meer bewoners uit (café, film), maar nam het bezoek aan culturele activiteiten af. • De sociale samenhang heeft zich in de afgelopen vier jaar binnen alle subwijken van Overvecht goed ontwikkeld. Binnen Taagdreef, Wolgadreef is dit vooral te danken aan het toegenomen aandeel bewoners met een hoge tolerantie. Verder valt op dat de thema’s wonen en netheid&veiligheid zich beter ontwikkelden dan bij de andere subwijken van Overvecht.
Utrecht.nl p.33
Subwijk Zamenhofdreef, Neckardreef Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De Sociale Index van de subwijk Zamenhofdreef, Neckardreef ligt met een index van 62 (ver) beneden het stedelijk gemiddelde. • Leefomgeving is het minst negatieve aspect (index 74). Dit is te danken aan het thema voorzieningen, dat met een index van 110 een bovengemiddelde score laat zien. Het totale aantal voorzieningen in de hele subwijk (voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn) is vrij hoog (110), evenals de tevredenheid met de fysieke buurtvoorzieningen (spelen, parkeren, groen – index van 124). De tevredenheid met de sociale- en welzijnsvoorzieningen is gemiddeld (97). • De vrijwillige inzet in de subwijk ligt onder het gemiddelde (78), wat hoofdzakelijk komt doordat maar weinig bewoners zich verantwoordelijk voelen voor de buurt (30). Het aantal bewoners dat vrijwilligerswerk doet of actief is in de buurt ligt rond het stadsgemiddelde (resp. 97 en 108).
• Bewoners van Zamenhofdreef, Neckardreef kunnen moeilijker rondkomen dan vier jaar geleden en relatief meer bewoners doen een beroep op schuldhulpverlening. • Binnen Welbevinden valt vooral op dat het aandeel bewoners dat geen discriminatie ervaart meer dan gemiddeld toenam. • Wat Meedoen betreft zijn er meer bewoners actief in de buurt, vooral als vrijwilliger. • Het aandeel bewoners dat veel netheid in de wijk ervaart is gedaald. Bovendien ervaart een groter aandeel bewoners buurtoverlast. Net als in heel Overvecht is ook in Zamenhofdreef, Neckardreef sprake van een toegenomen tolerantie.
Utrecht.nl p.34
Subwijk Vechtzoom, Klopvaart Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen
Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Van de vier subwijken in Overvecht laat Vechtzoom, Klopvaart de laagste Sociale Index zien (55). Vooral Capaciteiten en Welbevinden scoren ver benedengemiddeld (resp. idnex van 43 en 29). • Zowel het persoonlijke als het maatschappelijke welbevinden scoort laag (resp. 0 en 18). Inwoners zijn minder tevreden met hun eigen leven en voelen zich niet geaccepteerd of juist achtergesteld. Relatief veel bewoners voelen zich gediscrimineerd (index 58). Verder valt het hoge aantal toegekende WMO aanvragen op (index 0). • Ook het thema opleiding is voor verbetering vatbaar. Er zijn relatief veel inwoners met een lage opleiding (index 13), veel voortijdige schoolverlaters (index 24) en weinig jongeren met een startkwalificatie (index 34). • Positief is dat bewoners bovengemiddeld actief zijn in de buurt (124) en dat het aantal mantelzorgers zelfs ver boven het Utrechts gemiddelde ligt (index 135). Positief zijn verder de hoge tevredenheid over de fysieke buurtvoorzieningen (121), de hoge individuele woonbeleving (113) en de lage mutatiegraad (118).
• Vechtzoom, Klopvaart heeft vergeleken met 2010 meer huishoudens die moeilijk kunnen rondkomen. Het beroep op de schuldhulpverlening nam in mindere mate toe dan in de andere subwijken van Overvecht. • Binnen onafhankelijkheid valt op dat er relatief minder opvoedproblemen zijn en minder Wmo-toekenningen, maar dat de ervaren zelfredzaamheid juist achteruit is gegaan. Het persoonlijk en maatschappelijk (thema tevredenheid) welbevinden nam af. • Binnen Vechtzoom is de afname van ‘actieve bijstandscliënten’ meer dan gemiddeld in Utrecht. En hoewel het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt afneemt, zijn er meer actieve bewoners en relatief meer (niet overbelaste) mantelzorgers dan in 2010. • Wat Leefomgeving betreft ervaren meer bewoners overlast van jongeren. Verder is Vechtzoom de enige subwijk van Overvecht waar het aantal fysieke voorzieningen daalde. DeUtrecht.nl sociale samenhang verbeterde door de toegenomen tolerantie. p.35
Subwijk Zambesidreef, Tigrisdreef Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Zambesidreef, Tigrisdreef tot slot heeft een benedengemiddelde Sociale Index van 57. Zorgwekkend binnen deze subwijk is het thema inkomen, dat met een index van 18 ver beneden het Utrechts gemiddelde scoort. Bewoners kunnen over het algemeen moeilijk rondkomen en zitten meer dan gemiddeld in de bijstand en de schuldhulpverlening. • Een ander punt van aandacht is dat relatief veel inwoners van Zambesidreef, Tigrisdreef zich gediscrimineerd voelen (ver benedengemiddelde index van 5). • Net als in de overige wijken van Overvecht laat de vrijwillige inzet een positiever beeld zien (index 92). Met name het hoge aandeel inwoners dat actief is in de buurt valt hier op (index 159). • Ook het thema voorzieningen scoort met een index van 102 hoog ten opzichte van de andere thema’s. Dit komt met name door de hoge tevredenheid met de fysieke voorzieningen in de buurt (135).
• Net als in de hele wijk Overvecht kunnen bewoners van Zambesidreef, Tigrisdreef minder goed rondkomen en steeg het aandeel mensen in de schuldhulpverlening. Het gemiddelde opleidingsniveau nam toe, met name door een daling van het aandeel bewoners met een lagere opleiding. • Binnen Welbevinden valt op dat het aandeel bewoners met een hoger persoonlijk welbevinden meer dan gemiddeld in Utrecht is gestegen. • Werk&school laat een dalende trend zien, doordat het aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk daalde. Verder doen meer bewoners aan sport (een toename die opvallend is in Overvecht) en gaan meer bewoners minimaal 1x per maand uit. • Wat Leefomgeving betreft is de ervaren netheid in de wijk gedaald. Verder is het aantal voorzieningen (voor jongeren, ouderen, welzijnsen sportvoorzieningen en cultuurvoorzieningen) toegenomen. Net als in heel Overvecht is ook in deze subwijk deUtrecht.nl tolerantie gestegen.
p.36
HOOFDSTUK 6 NOORDOOST
Utrecht.nl p.37
WIJK NOORDOOST (Votulast/ Tuindorp, Voordorp/Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt)
Stand van zaken 2014 • De wijk Noordoost is op sociaal gebied een sterke wijk. Samen met de wijken Oost en Binnenstad heeft deze wijk de hoogste Sociale Index van de gemeente Utrecht (125). • Wat capaciteiten betreft scoort Noordoost ver bovengemiddeld (138). Inwoners van deze wijk zijn over het algemeen hoog opgeleid en hebben weinig tot geen problemen met rondkomen. • Bewoners zijn daarnaast (ver) bovengemiddeld actief als het gaat om culturele activiteiten, uitgaan en sport (indexcijfers van ca. 140). Ook de tevredenheid met het eigen leven (134), en dan met name het maatschappelijk welbevinden (141), is bovengemiddeld hoog. • Opvallend binnen de wijk Noordoost is de relatief lage score van de sociale contacten. Vergeleken met andere wijken hebben bewoners van Noordoost het minst frequent contact met familie en/of vrienden (index 56). • Ten opzichte van andere thema’s scoort het thema voorzieningen wat lager (met 95 nog steeds gemiddeld). Binnen dit thema heeft de tevredenheid over de sociale- en welzijns-voorzieningen (scholen, dagverblijven, cultuur & sport) een benedengemiddelde score (85).
Utrecht.nl p.38
WIJK NOORDOOST
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De inkomenssituatie van de inwoners in Noordoost is achteruit gegaan. Dit komt vooral door een stijging van het aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen en het aantal mensen in de schuldhulpverlening. Deze ontwikkeling is in Noordoost overigens iets minder negatief dan in de meeste andere wijken. • WELBEVINDEN: De onafhankelijkheid van de inwoners is toegenomen, met name door een afname van de opvoedproblematiek. De tevredenheid, en dan met name het maatschappelijk welbevinden, ontwikkelde zich negatief. • MEEDOEN: Het thema werk&school laat een negatieve tendens zien, met name door een afname van het aandeel bijstandscliënten dat middels een reintegratietraject actief zoekt naar werk. Vergeleken met vier jaar geleden gaan meer inwoners van Noordoost minimaal 1x per maand uit. • LEEFOMGEVING: De leefomgeving heeft zich in Noordoost op alle terreinen negatief ontwikkeld. Dit heeft vooral te maken met een grotere ontevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt (zoals speelplekken, openbaar vervoer, winkels en groen). Verder namen de gevoelens van onveiligheid toe. Dit zou te maken kunnen hebben met een toegenomen aandeel bewoners dat buurtoverlast ervaart. Het aantal meldingen van woninginbraken nam overigens - meer dan gemiddeld in Utrecht - af.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.39
Subwijk Votulast Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Votulast is binnen Noordoost de minst sterke subwijk, maar scoort met een Sociale Index van 118 bovengemiddeld. • Vergeleken met Utrecht als geheel hebben veel bewoners van Votulast een goede gezondheid (131) met weinig overgewichtproblematiek. Bewoners zijn over het algemeen goed opgeleid (index 143) en kunnen goed rondkomen (116). • Net als bij andere subwijken met een hoge Sociale Index zien we ook hier bovengemiddeld veel activiteiten op sociaal/cultureel gebied (sporten, uitgaan, etc. scoren tussen de 133 en 137). • Vergeleken met het positieve totaalplaatje van Votulast, springt netheid en veiligheid er negatief uit (index 85). Bewoners van Votulast hebben bovengemiddeld veel buurt/jongerenoverlast (index 80) en last van woninginbraken (index 75), met name in de Staatsliedenbuurt.
• Hoewel meer inwoners van de subwijk Votulast een beroep doen op schuldhulpverlening, is dit toch minder dan in Utrecht als geheel. • De ervaren zelfredzaamheid nam toe, terwijl er gemiddeld in Utrecht een daling wordt waargenomen. Het maatschappelijk welbevinden nam af. • Opvallend binnen de vrijwillige inzet is dat het aandeel mantelzorgers en vrijwilligers daalde, terwijl het aantal (anderszins) actieve buurtbewoners toenam. (In Tuindorp en Wittevrouwen is de ontwikkeling precies andersom.) • Behalve een (meer dan gemiddelde) afname in het aantal aangiften voor woninginbraak en een toename in het aantal verhuizingen, zijn de ontwikkelingen binnen Leefomgeving verder weinig spectaculair,
Utrecht.nl p.40
Subwijk Tuindorp, Voordorp Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ. Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Tuindorp, Voordorp is een sterke subwijk op sociaal gebied (index 121). Meest positief zijn de Capaciteiten in de wijk (134). Bewoners van Tuindorp, Voordorp zijn goed opgeleid en kunnen goed rondkomen (ver bovengemiddelde indexscores). • Het thema gezondheid laat een wisselend beeld zien. Bewoners vinden zichzelf gezond (index 146), maar het aandeel volwassenen met overgewicht is relatief hoog, evenals de alcoholconsumptie (indexcijfers respectievelijk 89 en 70) • Opvallend zijn verder het zeer lage aandeel bijstandscliënten dat middels een re-integratietraject actief op zoek is naar werk (index van 13), het lage aantal bewoners dat actief is in de buurt (index 86) en de lage tevredenheid over de sociale- en welzijnsvoorzieningen (63).
• In Tuindorp, Voordorp zijn er vergeleken met 2010 meer huishoudens die moeilijk kunnen rondkomen. De stijging in het aandeel bewoners dat een beroep doet op schuldhulpverlening echter, is het kleinst van alle Utrechtse subwijken. • Binnen Welbevinden is de ervaren zelfredzaamheid afgenomen, terwijl het aandeel bewoners met opvoedproblemen daalde (thema onafhankelijkheid). Zowel het persoonlijk als het maatschappelijk welbevinden (thema tevredenheid) lieten een afname zien. • In Tuindorp, Voordorp is de negatieve ontwikkeling van het thema werk&school opvallend. Dit is volledig te wijten aan de forse daling van het aandeel bijstandscliënten dat via een re-integratietraject actief op zoek is naar werk. Verder groeide het aandeel niet-overbelaste mantelzorgers en daalde het aandeel bewoners dat actief is in de buurt. • Binnen Leefomgeving blijkt dat meer bewoners zich onveilig voelen. Net als in Votulast nam het aantal aangiften vanUtrecht.nl woninginbraken af en steeg de buurtoverlast. De tevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt (parkeren, spelen, openbaar vervoer, groen) nam af. p.41
Subwijk Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt is binnen Noordoost de sterkste subwijk, met een Sociale Index van 130. Met name het thema opleiding laat een zeer positieve score zien (index 150), waarbij alle achterliggende indicatoren hoog scoren (weinig schoolverlaters, veel jongeren met een startkwalificatie, weinig bewoners met een lage opleiding en weinig gewichtenleerlingen). Verder kunnen bewoners van de subwijk goed rondkomen en hebben ze over het algemeen een goede gezondheid. • Eventuele aandachtspunten binnen Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt zijn de hoge mutatiegraad (index 82) en de lage individuele woonbeleving (index 89).
• Wittevrouwen is binnen Noordoost de subwijk met de meest negatieve inkomensontwikkeling. Het aandeel huishoudens met een laag inkomen steeg meer dan in de andere subwijken van Noordoost en meer inwoners deden een beroep op schuldhulpverlening. • Binnen het thema onafhankelijkheid ontwikkelde de ervaren zelfredzaamheid zich negatiever dan in de andere twee subwijken én negatiever dan gemiddeld in Utrecht. Verder daalden zowel het persoonlijk als het maatschappelijk welbevinden. • Meedoen is het enige aspect dat zich positief ontwikkelde. Het aandeel mantelzorgers nam toe. Verder gaan meer bewoners minimaal 1x per maand uit en doen meer bewoners aan sport (dit laatste is overigens meer dan gemiddeld in Utrecht). Opvallend is verder dat het sociaal isolement meer dan gemiddeld toenam. • Binnen netheid&veiligheid valt op dat het aandeel bewoners dat zich wel eens onveilig voelt is toegenomen. Verder is de tevredenheid over Utrecht.nl de fysieke voorzieningen in de buurt afgenomen. p.42
HOOFDSTUK 7 OOST
Utrecht.nl p.43
WIJK OOST (Oudwijk, Buiten Wittevrouwen/Abstede, Gansstraat/Wilhelminapark, Rijnsweerd)
Stand van zaken 2014 • De Sociale Index van de wijk Oost is met een score van 125 bovengemiddeld te noemen. Het zijn vooral de subwijken Oudwijk, Buiten Wittevrouwen en Wilhelminapark, Rijnsweerd die hieraan bijdragen. • Vooral het thema opleiding laat binnen Oost een positief beeld zien: er zijn relatief veel jongeren met een startkwalificatie (140), relatief weinig schoolverlaters (163) en weinig inwoners met een lage opleiding (index 148). • Binnen Oost scoort Welbevinden het laagst (114), waarbij de achterliggende thema’s een wisselend beeld laten zien. Zo zijn bewoners weliswaar zelfredzaam (130), maar zijn er vergeleken met Utrecht als geheel zeer weinig inwoners die bijna nooit opvoedproblemen ervaren (index 9). Dit zorgt voor een gemiddelde score voor onafhankelijkheid (95). Verder scoren het persoonlijk en maatschappelijk welbevinden bovengemiddeld en zijn er weinig bewoners die discriminatie ervaren. • In de wijk Oost is het verder prettig wonen volgens bewoners; het buurtoordeel is relatief hoog, bewoners zijn bovengemiddeld tevreden over de voorzieningen en het aandeel bewoners dat zich onveilig voelt in de wijk is laag.
Utrecht.nl p.44
WIJK OOST
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De inkomenssituatie in Oost heeft zich negatief ontwikkeld, voornamelijk vanwege meer huishoudens met een laag inkomen en een groter aandeel inwoners in de schuldhulpverlening. De schuldhulpverlening is in de wijk Oost overigens minder sterk toegenomen dan gemiddeld in Utrecht. • WELBEVINDEN: Inwoners van Oost zijn afhankelijker geworden. Dit heeft te maken met groeiende opvoedproblematiek (meer dan gemiddeld in Utrecht) en een lagere ervaren zelfredzaamheid. De tevredenheid in de vorm van ervaren maatschappelijk welbevinden is ook achteruit gegaan. • MEEDOEN: Het aspect meedoen heeft zich juist positief ontwikkeld. De vrijwillige inzet steeg door een groeiend aandeel inwoners dat mantelzorg verleent en actief is in de buurt. Ook het aandeel sportende bewoners nam toe. In Oost gaan verder minder inwoners naar culturele activiteiten (concert, toneel, dans, museum) dan vier jaar geleden, maar ze gaan wel meer uit (disco, café, restaurant). • LEEFOMGEVING: Binnen het thema wonen is te zien dat de gevoelens van onveiligheid zijn toegenomen. Meer bewoners ervaren buurt- en jongerenoverlast. Het aantal aangiftes van woninginbraak nam daarentegen af.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.45
Subwijk Oudwijk, Buiten Wittevrouwen Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc. isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Oudwijk, Buiten Wittevrouwen is sociaal gezien de sterkste wijk binnen Oost, met een indexscore van 130. Vooral het aspect Capaciteiten scoort hoog (zeer bovengemiddelde index van 142). Bewoners van Oudwijk zijn over het algemeen hoog opgeleid, kunnen goed rondkomen en hebben een goede gezondheid. • Welbevinden heeft van alle aspecten de laagste Sociale Index, maar scoort met 116 nog steeds bovengemiddeld. Binnen dit aspect scoort het thema onafhankelijkheid gemiddeld (95). Verantwoordelijk hiervoor is het feit dat er relatief weinig bewoners zijn die niet of nauwelijks opvoedproblemen ervaren (index 3). De bovengemiddelde zelfredzaamheid vormt hiermee een opvallend contrast (index 141).
• In Oudwijk, Buiten Wittevrouwen ontwikkelde de inkomenssituatie zich minder negatief dan in de Utrecht als geheel. Het thema opleiding laat een positieve ontwikkeling zien, waarbij met name een stijging in het gemiddelde opleidingsniveau opvalt. • Binnen Welbevinden valt op dat er meer bewoners zijn die discriminatie ervaren. Ook het maatschappelijk welbevinden is gedaald. • Het aspect Meedoen heeft zich over het algemeen positief ontwikkeld. Dit komt vooral door de toename in het aandeel nietoverbelaste mantelzorgers en een groter aandeel bewoners dat actief is in de buurt. • Het aandeel bewoners dat buurt- en jongerenoverlast ervaart is in de afgelopen vier jaar gegroeid, evenals de gevoelens van onveiligheid. Binnen het thema voorzieningen valt de toename in het aantal aanwezige voorzieningen (welzijns- en sportvoorzieningen Utrecht.nl en cultuurvoorzieningen) op. p.46
Subwijk Abstede, Gansstraat Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Binnen de wijk Oost heeft Abstede, Gansstraat de laagste Sociale Index. Met 110 ligt deze boven het stedelijk gemiddelde. • Abstede, Gansstraat is een actieve subwijk, waar bewoners frequent contact hebben met vrienden en familie (192) en waar vergeleken met Utrecht als geheel vaker wordt deelgenomen aan sociale en culturele activiteiten (132). Vooral het aantal bewoners dat het afgelopen jaar aan sport heeft gedaan valt op, dit is ver boven het stedelijk gemiddelde (151). • Leefomgeving is het minst sterke aspect in de subwijk (index 92). Vooral de sociale samenhang is wat minder (83). Dit ligt niet zozeer aan de sociale cohesie en de tolerantie in de wijk (resp. 97 en 101), maar aan het hoge aantal verhuizingen (index van 50). Dit ligt in lijn met de benedengemiddelde individuele woonbeleving (60). Daarom is het opvallend dat het algemene buurtoordeel bovengemiddeld scoort (112), wat betekent dat bewoners graag in Abstede wonen.
• Binnen het thema inkomen valt op dat het gemiddelde inkomen in Abstede, Gansstraat daalde, terwijl er meer bewoners beter kunnen rondkomen. Het thema opleiding ontwikkelde zich positief, vooral omdat het aandeel voortijdig schoolverlaters afnam. • Inwoners van Abstede, Gansstraat ervaren meer opvoedproblemen (onafhankelijkheid daalt) en het maatschappelijk welbevinden ging achteruit (minder tevredenheid). • Abstede, Gansstraat laat een positieve ontwikkeling zien voor Meedoen, wat met name te danken is aan de thema’s vrijwillige inzet (meer mantelzorgers, meer inwoners actief in de buurt) en sociaal/culturele activiteiten (meer inwoners lid van bibliotheek, meer bewoners die aan sport doen). Opvallend is verder de stijging in het aandeel bewoners met betaald werk en een toename in het sociaal isolement van bewoners. • Het aspect Leefomgeving bleef redelijk stabiel in vier jaar tijd. Meest Utrecht.nl opvallende wijzigingen zijn een toename van de buurtoverlast en een afname van het aantal aangiftes van woninginbraak. p.47
Subwijk Wilhelminapark, Rijnsweerd Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Wilhelminapark, Rijnsweerd is sociaal gezien een sterke wijk. Met een index van 126 scoort deze subwijk boven het stedelijk gemiddelde. • De subwijk is vooral sterk op het gebied van capaciteiten (143). Opleiding en inkomen scoren ver boven het gemiddelde (resp. 151 en 152). Er zijn bovengemiddeld veel jongeren met een startkwalificatie (index 140) en heel weinig voortijdig schoolverlaters (index 179). Bewoners zijn over het algemeen hoog opgeleid (index 128) en kunnen goed rondkomen (index 148). • Het thema wonen scoort eveneens ver boven het stedelijk gemiddelde (154). Bewoners zijn tevreden over hun huis (grootte, onderhoud, sfeer) en vinden het prettig wonen in hun wijk (index 133 resp. 130). Wonen in Wilhelminapark, Rijnsweerd is wel een stuk duurder dan gemiddeld in Utrecht (subwijk met hoogste index mediane verkoopprijs, 200).
• De inkomenssituatie in Wilhelminapark, Rijnsweerd ontwikkelde zich – net als in de andere subwijken van Oost – iets minder negatief dan gemiddeld in Utrecht. Binnen het thema opleiding is er een daling in het aantal voortijdig schoolverlaters te zien. • Welbevinden laat een negatieve ontwikkeling zien. Bewoners van de subwijk ervaren een lagere zelfredzaamheid en meer opvoedproblemen. Verder is het maatschappelijk welbevinden gedaald. • Het aandeel vrijwilligers in Wilhelminapark, Rijnsweerd daalde, terwijl het aandeel mantelzorgers en actieve buurtbewoners toenam. Binnen het thema sociaal-culturele activiteiten valt de forse daling in bibliotheeklidmaatschappen op. • Wilhelminapark, Rijnsweerd is de enige subwijk waar de positieve ontwikkeling van het thema wonen opvalt. Dit ligt vrijwel helemaal aan de gestegen mediane verkoopprijs ten opzichte van 2010. Verder is de tevredenheid met de fysieke voorzieningen in de buurt Utrecht.nl (speel- en parkeerplekken, groen, openbaarvervoer) toegenomen. p.48
HOOFDSTUK 8 BINNENSTAD
Utrecht.nl p.49
WIJK BINNENSTAD (Binnenstad city- en winkelgebied/Binnenstad woongebied)
Stand van zaken 2014 • De wijk Binnenstad is een bovengemiddeld sterke wijk op sociaal gebied. Met een index van 126 staat deze wijk in de top drie van de gemeente Utrecht (samen met Noordoost en Oost). Het winkel- en woongebied is sterker op Capaciteiten dan het woongebied. Het woongebied is weer sterker op Leefomgeving en Meedoen. • Bewoners van de Binnenstad hebben frequente sociale contacten met familie en/of vrienden, nemen meer dan gemiddeld deel aan sociale en culturele activiteiten en doen relatief vaak aan sport. • Bewoners van deze wijk zijn verder meer dan gemiddeld hoog opgeleid (index 149) en er zijn veel jongeren met een startkwalificatie (index 136). Het aandeel voortijdig schoolverlaters is relatief gunstig (index 132),evenals het aantal gewichtenleerlingen (149). • Binnen het thema voorzieningen valt op dat er zeer veel voorzieningen zijn in de binnenstad (index 200). De tevredenheid van bewoners over de sociale/welzijnsvoorzieningen is dan ook bovengemiddeld (177). Maar de tevredenheid over buurtvoorzieningen zoals groen, speelplekken en parkeerplaatsen voor auto’s en fietsen laat te wensen over (index 34). De sociale samenhang in de Binnenstad scoort beneden gemiddeld (71). Dit wordt met name veroorzaakt door de lage ervaren sociale cohesie (index 42) en de veel verhuisbewegingen (index 43).
Utrecht.nl p.50
WIJK BINNENSTAD
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De inkomenssituatie in de Binnenstad is achteruit gegaan. Dit heeft vooral te maken met een toename van het aantal mensen in de schuldhulpverlening. Ook het aantal huishoudens dat moeilijk kan rondkomen, is toegenomen. Het aantal schoolverlaters in de Binnenstad is afgenomen. Het aandeel laagopgeleiden in de beroepsbevolking is toegenomen. Over het geheel genomen heeft opleiding zich positief ontwikkeld. • WELBEVINDEN: De inwoners in de Binnenstad zijn afhankelijker geworden. Dit heeft te maken met groeiende opvoedproblematiek en een lagere ervaren zelfredzaamheid. De tevredenheid in de vorm van ervaren maatschappelijk welbevinden is ook achteruit gegaan. Ook voelen inwoners in de Binnenstad zich vaker gediscrimineerd dan vier jaar geleden. • MEEDOEN: Het aspect meedoen is positief ontwikkeld op ed thema’s Werk & school en Vrijwillige inzet. Het aandeel bijstandscliënten dat via een reintegratietraject actief op zoek is naar werk is toegenomen. De vrijwillige inzet, en dan met name mantelzorg, is toegenomen. De sociaal-culturele activiteiten zijn toegenomen. Er gaan meer inwoners uit en er zijn meer inwoners lid van de bibliotheek. De indicator Sociaal isolement is achteruit gegaan. • LEEFOMGEVING: Alle thema’s hebben zich negatief ontwikkeld. Het aantal aanwezige voorzieningen voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn is toegenomen. Maar inwoners van de Binnenstad zijn minder tevreden over de fysieke voorzieningen in de buurt (speelplekken, parkeerplekken, groen, etc.). De individuele woonbeleving is iets gedaald.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk & school Vrijwillige inzet Sociaal isolement* Soc/cult activ.
Netheid & veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.51
Subwijk Binnenstad city- en winkelgebied Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ. Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Het winkelgebied van de binnenstad is sociaal gezien een sterke subwijk, met een bovengemiddelde Sociale Index van 123. • De subwijk is sterk op Capaciteiten: bewoners kunnen goed rondkomen (index inkomen is 141) en zijn over het algemeen bovengemiddeld goed opgeleid (132). Ook gezondheid scoort hoog: er is weinig overgewicht en bewoners hebben een goede ervaren gezondheid. • De netheid en veiligheid in het winkelgebied van de binnenstad ligt onder het stedelijk gemiddelde (68), wat met name wordt veroorzaakt door relatief veel (jongeren)overlast (31). De ervaren sociale cohesie ligt ver onder het stedelijk gemiddelde (27) en de mutatiegraad is hoog (index 22).
• In het City- en winkelgebied nam het aandeel bewoners in de schuldhulpverlening toe. Het thema opleiding ontwikkelde zich positief, met name door een meer dan gemiddelde daling in het aandeel voortijdig schoolverlaters. • Binnen onafhankelijkheid is er een toename van problemen rond de opvoeding te zien. Verder daalde het maatschappelijk welbevinden. • Het thema Meedoen heeft zich positief ontwikkeld in het City- en winkelgebied. Dit komt door het grotere aandeel bijstandcliënten dat actief op zoek is naar werk, een toegenomen aandeel schoolgaande jeugd, relatief meer mantelzorgers en vrijwilligers en een toename van het aantal bibliotheeklidmaatschappen. • Wat Leefomgeving betreft zijn alle thema’s (licht) negatief ontwikkeld. Het aantal aangiften voor woninginbraak blijkt te zijn toegenomen. De mediane verkoopprijs steeg ten opzichte van 2010, maar de individuele woonbeleving nam af. Utrecht.nl
p.52
Subwijk Binnenstad woongebied Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Net als het winkelgebied van de binnenstad is ook het woongebied sociaal sterk, met een bovengemiddelde Sociale Index van 124. • De sociale samenhang ligt onder het stedelijk gemiddelde (index van 81), maar is hoger dan in het winkelgebied. • Op de aspecten Meedoen en Leefomgeving scoort het woongebied hoger dan het winkelgebied (149 resp. 107). Bewoners hebben bovengemiddeld vaak contact met familie en/of vrienden en zijn bovengemiddeld actief op sociaal, cultureel en sportgebied. • De ervaren buurtoverlast in het woongebied is hoger dan gemiddeld (index 55), wat overigens niet ligt aan de jongeren in de buurt of het gebrek aan netheid in de wijk (beide scoren gemiddeld). • Bewoners van het woongebied kunnen over het algemeen goed voor zichzelf zorgen en het aantal Wmo-verstrekkingen is laag. Toch scoort het thema onafhankelijkheid gemiddeld, wat komt door de indicator opvoedproblemen. Deze indicator kan echter niet teveel gewicht krijgen vanwege een kleine onderzoeksbasis (weinig gezinnen in Binnenstad).
• In tegenstelling tot het winkelgebied, heeft het thema opleiding zich negatief ontwikkeld in het woongebied van de binnenstad. Het aandeel laag opgeleide bewoners is meer gestegen dan gemiddeld in Utrecht. • Welbevinden laat een negatiever beeld zien dan vier jaar geleden. Dit wordt vooral veroorzaakt een groeiende opvoedproblematiek en (in mindere mate) door een teruggang in de ervaren zelfredzaamheid. Het maatschappelijk welbevinden daalde eveneens. • De groei in de vrijwillige inzet is opvallend. Vooral de toename in het aandeel (niet/nauwelijks belaste) mantelzorgers is hier debet aan. In mindere mate geldt dit ook voor het toegenomen aandeel bewoners dat actief is in de buurt. Verder zijn meer bewoners lid van de bibliotheek en gaan meer bewoners uit. • Binnen Leefomgeving ervaren meer bewoners buurtoverlast en is de tevredenheid over de fysieke voorzieningenUtrecht.nl in de buurt afgenomen.
p.53
HOOFDSTUK 9 ZUID
Utrecht.nl p.54
WIJK ZUID (Lunetten/Oud-Hoograven, Tolsteeg/Nieuw-Hoograven, Bokkenbuurt)
Stand van zaken 2014 • De wijk Zuid laat op sociaal gebied een vergelijkbaar beeld zien met het gemiddelde van Utrecht (98). • De drie subwijken beïnvloeden de sociale situatie in de wijk verschillend. Oud Hoograven heeft een positieve invloed, Nieuw Hoograven een negatieve en Lunetten scoort relatief gemiddeld. • Opvallend zijn de sociale contacten, vrijwillige inzet en de tevredenheid over het eigen leven van bewoners. Deze scoren beneden gemiddeld (resp. 90, 90 en 89), wat met name komt door de lage scores op deze thema’s in Nieuw Hoograven. • De netheid en veiligheid en sociale samenhang in de wijk scoren juist bovengemiddeld (resp. 117 en 114), vooral door de hoge ervaren netheid in de buurt en het relatief lage aantal inbraken in de subwijken Lunetten en Oud Hoograven.
Utrecht.nl p.55
WIJK ZUID
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De inkomenssituatie in Zuid is achteruit gegaan. Dit komt met name door een groter aantal inwoners in de schuldhulpverlening. Binnen het thema opleiding heeft het aantal voortijdig schoolverlaters zich gunstig ontwikkeld. • WELBEVINDEN: Het aantal ouders dat wel eens opvoedproblemen ervaart, is afgenomen. Door een lager maatschappelijk welbevinden is de tevredenheid van inwoners in Zuid gedaald. • MEEDOEN: Het aandeel bijstandscliënten dat middels een re-integratietraject actief op zoek is naar werk, heeft zich negatief ontwikkeld. Er gaan minder mensen naar culturele activiteiten, maar over het geheel genomen is de deelname aan sociaal/culturele activiteiten iets toegenomen, omdat de inwoners uit Zuid meer uitgaan. • LEEFOMGEVING: Het aantal aangiften van woninginbraken in Zuid is afgenomen, maar de ervaren buurtoverlast en jongerenoverlast is toegenomen en mede hierdoor is de algehele veiligheidssituatie in de wijk iets afgenomen. Het aantal aanwezige voorzieningen in Zuid is gedaald, evenals de tevredenheid over de fysieke buurtvoorzieningen (parkeerplekken, speelplekken, openbaar vervoer, winkels, etc.).
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk & school Vrijwillige inzet Soci. isolement* Soc/cult activ.
Netheid & veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen die allemaal zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.56
Subwijk Lunetten Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Lunetten laat in sociaal opzicht over het algemeen een vergelijkbaar beeld met het gemiddelde in Utrecht zien (index 104) • Meedoen is het sterkste aspect, met een index van 113. Dit heeft met name te maken met de bovengemiddelde vrijwillige inzet van bewoners (121) en hun deelname aan sociale en culturele activiteiten (117). De sociale contacten scoren ook iets bovengemiddeld (114). Relatief veel bewoners van Lunetten voelen zich van andere mensen geïsoleerd. • Verder laten ook de thema’s netheid en veiligheid en sociale samenhang een bovengemiddeld beeld zien (respectievelijk 111 en 121). Positieve uitschieters zijn hier zijn weinig woninginbraken en de hoge tolerantie van bewoners onderling. • Binnen het thema voorzieningen valt op dat het aantal voorzieningen voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn in Lunetten benedengemiddeld scoort (83). Maar met de voorzieningen in de buurt (zoals parkeren, spelen, winkels, groen) zijn bewoners bovengemiddeld tevreden (135).
• In Lunetten laten drie van de vier aspecten een negatieve ontwikkeling zien ten opzichte van 2010. Meer bewoners deden een beroep op schuldhulpverlening. Het aandeel voortijdige schoolverlaters daalde. • Wat onafhankelijkheid betreft daalde de ervaren zelfredzaamheid. Bij het thema tevredenheid nam het maatschappelijk welbevinden af. • Meedoen laat een deels positieve, deels negatieve ontwikkeling zien. Het aandeel vrijwilligers en (niet overbelaste) mantelzorgers steeg ten opzichte van vier jaar geleden. Het positieve beeld van de sociaal/culturele activiteiten is te danken aan het toegenomen aandeel bewoners van Lunetten dat minimaal eenmaal per maand uitgaat. De indicator sociaal isolement heeft zich negatief ontwikkeld. • Binnen Leefomgeving laat het thema voorzieningen op alle fronten een afname zien: zowel het aantal voorzieningen als de tevredenheid over de sociale- en welzijnsvoorzieningen en fysieke buurtvoorzieningen namen af. Utrecht.nl
p.57
Subwijk Oud Hoograven, Tolsteeg Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Oud Hoograven, Tolsteeg laat een zeer positief sociaal beeld zien (120), met bovengemiddelde scores op alle vier de aspecten. • Wat leefomgeving betreft valt vooral netheid en veiligheid op (157): er zijn weinig woninginbraken en er is nauwelijks buurtoverlast. Relatief weinig bewoners voelen zich onveilig. Aandachtspunt binnen Leefomgeving zijn de voorzieningen (87). Het aantal voorzieningen voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn scoort beneden gemiddeld (29). Bewoners zijn over het algemeen wel tevreden over de fysieke voorzieningen in de buurt, zoals speelplekken, parkeerplekken, groen en winkels (index 132). • Binnen Welbevinden is te zien dat bewoners vinden dat ze goed voor zichzelf kunnen zorgen (144), maar dat het aantal Wmoverstrekkingen relatief hoog is (index 81). • De vrijwillige inzet van bewoners van Oud Hoograven scoort gemiddeld (95). Bewoners voelen zich weliswaar verantwoordelijk voor de buurt, maar het aandeel vrijwilligers en zeker het aandeel (niet overbelaste) mantelzorgers is relatief laag.
• Oud Hoograven, Tolsteeg laat een iets positievere ontwikkeling zien dan Lunetten. • Hoewel de schuldhulpverlening zich ook hier negatief ontwikkeld heeft, is deze ontwikkeling minder negatief dan in de andere twee subwijken van Zuid. • In Oud Hoograven daalde de opvoedproblematiek (onafhankelijkheid neemt toe), maar daalde het maatschappelijk welbevinden. • De vrijwillige inzet nam toe, doordat meer bewoners zich verantwoordelijk voelen voor de buurt en hier ook actiever zijn. • De meest opvallende ontwikkelingen binnen Leefomgeving zijn het afgenomen aantal aangiften van woninginbraak en een afname in het aantal voorzieningen voor jong en oud, cultuur en sport/welzijn. De tevredenheid over de sociale/welzijnsvoorzieningen nam toe.
Utrecht.nl p.58
Subwijk Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt laat binnen de wijk Zuid het meest negatieve sociale beeld zien (index 65). Bepalend hiervoor zijn benedengemiddelde scores voor alle aspecten: Meedoen (59), Capaciteiten (62), Welbevinden (64) en Leefomgeving (72). • Binnen Meedoen valt de benedengemiddelde vrijwillige inzet op (45): relatief weinig bewoners zijn actief in de buurt (index 3) en bewoners voelen zich ook minder verantwoordelijk voor de buurt (11). Verder kunnen bewoners van Nieuw Hoograven over het algemeen moeilijk rondkomen (index 68), zijn er relatief veel bewoners met een lage opleiding (index 58) en is het aandeel met een goede ervaren gezondheid laag (index 18). • Leefomgeving is het minst negatieve aspect. Het thema voorzieningen ligt het minst onder het gemiddelde, doordat de indicator ‘aantal voorzieningen per 1.000 inwoners’ bovengemiddeld is (index 107).
• Binnen Capaciteiten is in Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt de groei in schuldhulpverlening groter dan in de andere twee subwijken van Zuid. • Binnen werk&school valt de afname van het percentage schoolgaande jeugd op. Ook is het aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk afgenomen. De daling in de vrijwillige inzet komt vrijwel geheel voor rekening van het afgenomen aandeel bewoners dat actief is in de buurt en het afgenomen aandeel dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt. • Binnen Leefomgeving zijn er meer mensen die buurtoverlast ervaren, maar het aantal woninginbraken nam af. Verder is de tevredenheid met de fysieke voorzieningen in de buurt (parkeren, spelen, openbaar vervoer, groen, etc.) afgenomen. De tolerantie nam toe maar de ervaren sociale cohesie nam af.
Utrecht.nl p.59
HOOFDSTUK 10 ZUIDWEST
Utrecht.nl p.60
WIJK ZUIDWEST (Dichterswijk, Rivierenwijk/Transwijk/Kanaleneiland)
Stand van zaken 2014 • De wijk Zuidwest scoort sociaal gezien lager dan gemiddeld in Utrecht (index van 68). • Er zijn een aantal thema’s die ver beneden het gemiddelde scoren, te weten tevredenheid over het eigen leven (57), wonen (63), wonen (63), sociale samenhang (65), sociale & culturele activiteiten (66), sociale vrijwillige inzet (66), sociale contacten (67) en inkomen (67). De individuele woonbeleving is relatief laag, net als het algemene oordeel over de buurt. Verder is het aandeel inwoners dat geen discriminatie ervaart laag en voelen relatief veel bewoners zich niet altijd geaccepteerd. • Het totaalplaatje van de wijk Zuidwest wordt vooral negatief beïnvloedt door de subwijk Kanaleneiland, gevolgd door de Transwijk. De subwijk Dichterswijk, Rivierenwijk scoort over het algemeen rond het gemiddelde van Utrecht.
Utrecht.nl p.61
WIJK ZUIDWEST
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De inkomenssituatie in Zuidwest is achteruit gegaan. Net als in de hele stad heeft dit vooral te maken met een toename van het aantal huishoudens dat moeilijk kan rondkomen en het aantal mensen in de schuldhulpverlening. • WELBEVINDEN: De ervaren zelfredzaamheid van de inwoners in Zuidwest is gedaald. Samen met een aantal andere indicatoren leidt dit tot een afgenomen onafhankelijkheid. De tevredenheid van de inwoners is achteruit gegaan. Dit komt met name door een daling van het maatschappelijk welbevinden en een toename van de ervaren discriminatie. • MEEDOEN: De vrijwillige inzet is toegenomen. Dit is te zien aan de stijging van het aantal inwoners dat mantelzorg verleent en hier niet of nauwelijks door wordt belast. Inwoners van Zuidwest gaan minder naar culturele activiteiten (concert, toneel, dans, museum) en gaan meer uit (disco, café, restaurant) dan vier jaar geleden. De situatie rondom werk en school is verslechterd. Dit komt vooral door een afname in het aandeel bijstandscliënten dat middels een reintegratietraject actief op zoek is naar werk. • LEEFOMGEVING: Het aantal aangiften van woninginbraken in Zuidwest is afgenomen. Toch is de algehele veiligheidssituatie in de wijk iets afgenomen, met name door meer ervaren buurtoverlast. De tevredenheid over de sociale en welzijnsvoorzieningen is gestegen, terwijl de tevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt (parkeerplekken, speelplaatsen, openbaar vervoer, winkels, etc.) juist afnam. De individuele woonbeleving heeft zich negatief ontwikkeld. De sociale samenhang heeft zich positief ontwikkeld, mede door de toegenomen tolerantie onder de inwoners.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk & school Vrijwillige inzet Sociaal isolement* Soc/cult activ.
Netheid & veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.62
Subwijk Dichterswijk, Rivierenwijk Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Dichterswijk, Rivierenwijk is sociaal gezien de meest sterke wijk van Zuidwest. Deze subwijk scoort (ruim) gemiddeld met een index van 108. • Vooral Meedoen scoort hoog (index van 115), gevolgd door Welbevinden (114). Binnen Welbevinden valt op dat er relatief veel inwoners zijn die geen discriminatie ervaren (index 135). Ook de ervaren zelfredzaamheid is bovengemiddeld (125). • Binnen Meedoen is te zien dat de vrijwillige inzet wat lager scoort dan de andere thema’s (101), wat vooral te wijten is aan het lage aandeel bewoners dat actief is in de buurt (index 77). • Het aspect Leefomgeving is vergelijkbaar met gemiddeld in Utrecht (93). Alleen het thema voorzieningen scoort in deze subwijk ver benedengemiddeld met een index van 58. Dit komt door zeer lage tevredenheid met de fysieke voorzieningen in de buurt, zoals winkels, parkeerplaatsen, speelplekken en groen (index 9).
• De negatieve ontwikkeling van het thema inkomen heeft vooral te maken met een (meer dan gemiddeld) toegenomen schuldhulpverlening. • De negatieve ontwikkeling van het thema tevredenheid wordt onder andere veroorzaakt door een afname in maatschappelijk welbevinden. • Voor wat betreft vrijwillige inzet valt op dat Dichterswijk, Rivierenwijk er binnen Zuidwest positief uitspringt met een toegenomen aandeel vrijwilligers en (niet overbelaste) mantelzorgers. Bewoners gaan meer uit (o.a. disco, restaurant), maar uitstapjes met een cultureel doel namen af. • Binnen Leefomgeving is het enige opvallende dat de tevredenheid over de fysieke voorzieningen in de buurt (speel- en parkeerplekken, groen, openbaar vervoer, etc.) afnam en dat de tevredenheid over de sociale/welzijnsvoorzieningen juist groeide.Utrecht.nl
p.63
Subwijk Transwijk Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Transwijk scoort met een Sociale Index van 79 beneden het gemiddelde in Utrecht. De vier aspecten laten echter een gevarieerd beeld zien. • Het welbevinden van de bewoners scoort zeer benedengemiddeld (58). Er zijn relatief minder zelfredzame bewoners (index 50) en het aantal Wmo-verstrekkingen is hoog (index 35). Ook het persoonlijk welbevinden scoort met een index van 47 ver beneden gemiddeld. • Wat betreft de leefomgeving is het positief gesteld met de netheid & veiligheid en de voorzieningen (index resp. 114 en 109). Er is relatief weinig jongerenoverlast, het aantal inbraken is laag en de ervaren netheid hoog. Verder zijn er relatief veel voorzieningen en is de tevredenheid met de fysieke voorzieningen hoog. De tevredenheid over de sociale en welzijnsvoorzieningen is juist benedengemiddeld. • De aanwezige capaciteiten in Transwijk vormen het best scorende aspect met een indexcijfer van 96. Bewoners van Transwijk kunnen over het algemeen moeilijk rondkomen, maar het aandeel dat in de bijstand of schuldhulpverlening zit is relatief laag.
• In Transwijk is binnen Capaciteiten het aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen meer dan gemiddeld gestegen. • Binnen Welbevinden (thema onafhankelijkheid) is te zien dat het aandeel bewoners met een hogere ervaren zelfredzaamheid is afgenomen, maar dat het aantal Wmo-verstrekkingen is toegenomen. Wat tevredenheid betreft vallen twee ontwikkelingen op: minder bewoners met een hoog maatschappelijk welbevinden en een toename van het aandeel dat discriminatie ervaart. Vooral deze laatste indicator heeft zich binnen Transwijk negatiever ontwikkeld dan in andere subwijken van Utrecht. • Binnen Meedoen is het aandeel bewoners met betaald werk toegenomen. Verder zijn er meer bewoners lid van een bibliotheek, doen meer bewoners aan sport en zijn er meer bewoners die uitgaan. • Binnen Leefomgeving valt de hogere tevredenheid met de sociale/welzijnsvoorzieningen op en de hogere tolerantie van Utrecht.nl bewoners. De individuele woonbeleving nam af. p.64
Subwijk Kanaleneiland Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Kanaleneiland is de minst sterke subwijk van Zuidwest en van Utrecht als geheel (index van 45). • Binnen Kanaleneiland scoort Capaciteiten met een indexcijfer van 38 het laagst en Meedoen met 56 het hoogst. Dit laatste is te danken aan de iets minder negatieve score op het thema vrijwillige inzet (73). Dat komt weer doordat het aandeel bewoners dat actief is in de buurt, bovengemiddeld is (126). • Binnen Leefomgeving springen de voorzieningen er positief uit. Het aantal voorzieningen voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn in de buurt scoort namelijk gemiddeld (92) en de tevredenheid hierover ook (95). • Binnen Welbevinden is het grootste aandachtspunt de lage tevredenheid van bewoners over het eigen leven (16). Bewoners voelen zich veelal niet geaccepteerd of juist achtergesteld door de samenleving en het aandeel bewoners dat discriminatie ervaart is hoog.
• Wat inkomen betreft laat Kanaleneiland eenzelfde negatieve ontwikkeling als Dichterswijk zien, met als verschil dat in Kanaleneiland ook het aandeel bewoners met een laag inkomen groeide. • Binnen Utrecht laat Kanaleneiland bij het thema werk&school de meest negatieve ontwikkeling zien, op de subwijk Vechtzoom/Klopvaart na. De oorzaak hiervoor ligt ten eerste bij een afname van het aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk, gevolgd door een afname van het aandeel bewoners met betaald werk. Positief is verder dat bewoners vaker actief zijn in de buurt, en dat meer bewoners uit gaan, aan sport doen en lid zijn van een bibliotheek. • Binnen Leefomgeving valt vooral de toegenomen tolerantie van bewoners op. Verder ervaren meer bewoners buurtoverlast, maar is het aantal woninginbraken afgenomen.
Utrecht.nl p.65
HOOFDSTUK 11 LEIDSCHE RIJN
Utrecht.nl p.66
WIJK LEIDSCHE RIJN (Terwijde, De Wetering/Het Zand/Leidsche Rijn Centrum e.o./Parkwijk, Langerak/Leidsche Rijn-Zuid)3
Stand van zaken 2014 • De wijk Leidsche Rijn laat met een Sociale Index van 110 een vrij positief sociaal beeld zien. • Positieve uitschieter is de Leefomgeving van de wijk (116). Binnen dit aspect laat vooral het thema netheid en veiligheid een (zeer) boven gemiddeld beeld zien (133), gevolgd door het thema wonen (131). De ervaren buurt- en/of jongerenoverlast is relatief laag en de individuele woonbeleving juist hoog (bewoners zijn tevreden over de sfeer, grootte en onderhoud van hun huis). Het aantal verhuisbewegingen in de wijk is bovendien laag. • Het thema opleiding scoort benedengemiddeld met een index van 76. Dat laatste is met name te wijten aan het hogere aantal voortijdige schoolverlaters (index 56) en het lagere aantal jongeren met een startkwalificatie (index 28). Het aantal 1.2 gewichtenleerlingen is juist relatief laag (index 135). • Deze benedengemiddelde score van het thema opleiding en de onderliggende oorzaken zien we terug in alle drie de onderzochte subwijken van Leidsche Rijn.
Utrecht.nl De subwijken Leidsche Rijn Centrum e.o. en Leidsche Rijn-Zuid zijn niet meegenomen in de subwijkrapportage, omdat er nog weinig inwoners zijn en dus te weinig respons op enquêtes. Zie ook p.9. 3
p.67
WIJK LEIDSCHE RIJN
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: De inkomenssituatie in Leidsche Rijn heeft zich licht negatief ontwikkeld. Dit heeft vooral te maken met een toename van het aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen en het aandeel bewoners in de schuldhulpverlening. Binnen het thema opleiding valt vooral het kleinere aandeel voortijdig schoolverlaters op. • WELBEVINDEN: Het aspect Welbevinden laat een dalende trend zien, met name veroorzaakt door een lagere zelfredzaamheid van inwoners van Leidsche Rijn en een lagere tevredenheid over het maatschappelijk welbevinden. • MEEDOEN: De situatie rondom werk en school is achteruit gegaan. Dit komt vooral door een kleiner aandeel bijstandscliënten dat middels een reintegratietraject actief op zoek is naar werk. De vrijwillige inzet van de bewoners nam toe, met name het aantal inwoners dat vrijwilligerswerk doet of actief is in de buurt. Vergeleken met vier jaar geleden gaan inwoners minder naar culturele activiteiten zoals concert, toneel, dans of museum. Wel gaan ze meer uit (disco, café, restaurant). Hierdoor zijn de sociaal/culturele activiteiten per saldo toegenomen. • LEEFOMGEVING: De meeste thema’s binnen Leefomgeving hebben zich negatief ontwikkeld. De ervaren netheid in de eigen buurt nam af en de overlast van jongeren groeide. Binnen Leidsche Rijn zijn er nu meer mensen die zich wel eens onveilig voelen. Verder daalde het aantal voorzieningen meer dan gemiddeld in Utrecht. De tevredenheid met de sociale/welzijnsvoorzieningen groeide daarentegen. Opvallend is de positieve ontwikkeling van de sociale samenhang. Die is vooral te danken aan een afname van het aantal verhuizingen (waarschijnlijk mede door de negatieve ontwikkeling van de mediane verkoopprijs).
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl p.68
Subwijk Terwijde, De Wetering Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Terwijde, De Wetering laat nagenoeg hetzelfde beeld zien als de hele wijk Leidsche Rijn (106). Er zijn een aantal thema’s die iets lager scoren. Binnen Leefomgeving (110) scoort het thema netheid en veiligheid bovengemiddeld (139). Dit komt met name door weinig ervaren buurtoverlast en weinig inbraken. Het thema sociale samenhang scoort juist benedengemiddeld (83). Dit komt vooral door een lage ervaren tolerantie. • Binnen Capaciteiten (109) scoort Opleiding benedengemiddeld (73), wat met name te wijten is aan een klein aandeel jongeren met een startkwalificatie en veel voortijdig schoolverlaters. Het thema Inkomen scoort juist bovengemiddeld (134). • Binnen Welbevinden (105) scoort Onafhankelijkheid bovengemiddeld (118). Dit komt met name door een hoge ervaren zelfredzaamheid. • Binnen Meedoen (99) valt met name Werk & School op met een lage indexscore (89). Dit ligt met name aan een laag aandeel schoolgaande jeugd.
• De inkomenssituatie van de inwoners van Terwijde, De Wetering is over het algemeen gedaald. Dit ligt met name aan een groeiend aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen. • Het tevredenheid van de inwoners is afgenomen, vooral vanwege een afgenomen maatschappelijk welbevinden. • De negatieve ontwikkeling van het thema werk & school wordt veroorzaakt door een daling van het percentage schoolgaande jeugd en een afname van het aandeel bijstandscliënten dat middels een re-integratietraject actief op zoek is naar werk. De vrijwillige inzet is toegenomen in de afgelopen vier jaar, wat met name is te danken aan het hogere aandeel vrijwilligers en (niet overbelaste) mantelzorgers. Wat sociale activiteiten betreft is te zien dat meer bewoners maandelijks uitgaan. • Het aspect leefomgeving is licht achteruit gegaan, vanwege meer onveiligheidsgevoelens en ervaren jeugdoverlast. Verder hebben de Utrecht.nl huizenprijzen zich ongunstig ontwikkeld en is het aandeel bewoners dat een hoge sociale cohesie ervaart gedaald. p.69
Subwijk Het Zand Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Het Zand is sociaal gezien de sterkste subwijk van Leidsche Rijn (index 118). Leefomgeving, Capaciteiten en Welbevinden scoren boven gemiddeld (resp. 125, 112 en 127). • Binnen Leefomgeving laten de thema’s netheid en veiligheid (158), sociale samenhang (132) en wonen (132) een zeer boven gemiddeld beeld zien. Bewoners van Het Zand ervaren weinig overlast in de buurt en zijn tevreden over hun huis. De sociale cohesie is relatief hoog en er zijn weinig verhuisbewegingen in de wijk. Het enige minpunt in de leefomgeving is het lage aantal voorzieningen voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn (index van 5). • Net als in heel Leidsche Rijn laat ook Het Zand voor het thema opleiding een beneden gemiddelde score zien (82), met dezelfde onderliggende oorzaken als in Leidsche Rijn totaal.
• Het aspect Capaciteiten laat een negatieve ontwikkeling zien. Dit komt met name door een toename van het aandeel huishoudens met een laag inkomen en een groeiend beroep op schuldhulpverlening. • Binnen Welbevinden is de afname van het maatschappelijk welbevinden (tevredenheid) de meest in het oog springende ontwikkeling. • Het thema werk en school verslechterde, met name door een dalend aandeel bewoners met betaald werk en een dalend aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk. Binnen het thema vrijwillige inzet gebeurde er van alles. Het aandeel bewoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt daalde, evenals het aandeel mantelzorgers. Het aandeel bewoners dat vrijwilligerswerk doet en/of actief is in de buurt steeg daarentegen. • Het aandeel bewoners dat zich wel eens onveilig voelt nam toe. Verder daalde het aantal voorzieningen in de buurt meer dan gemiddeld in Utrecht. De sociale samenhang verbeterde juist enorm. Dit kan vrijwel Utrecht.nl geheel verklaard worden door de substantiële daling in de verhuizingen. p.70
Subwijk Parkwijk, Langerak Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De subwijk Parkwijk, Langerak is sociaal gezien nagenoeg gelijk aan het stedelijk gemiddelde (index 104). • Het welbevinden van de bewoners van Parkwijk scoort wat lager dan de andere aspecten (89), wat veroorzaakt wordt door het geringere persoonlijke en maatschappelijke welbevinden (resp. 49 en 85). Ook de ervaren zelfredzaamheid van bewoners is lager dan gemiddeld (81). • Net zoals in de andere subwijken van Leidsche Rijn, scoort het thema opleiding ook in Parkwijk benedengemiddeld (81). Ook hier zijn er minder jongeren met een startkwalificatie (index 45), maar ook relatief meer bewoners met een lagere opleiding (index 66).
• Binnen Parkwijk, Langerak steeg het aandeel bewoners dat moeilijk kan rondkomen meer dan gemiddeld in de wijk en meer dan gemiddeld in Utrecht. Het thema opleiding ontwikkelde zich positief, door een toename in het aandeel jongeren met een startkwalificatie en minder voortijdig schoolverlaters. • Net als in de subwijk Terwijde heeft ook Parkwijk te maken met een afname van het aandeel bewoners met een hoog maatschappelijk en/of individueel welbevinden (dalende tevredenheid). • Werk&school is het enige thema binnen Meedoen dat zich negatief ontwikkelde, vooral door een kleiner aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk. De vrijwillige inzet steeg, door een groeiend aandeel vrijwilligers en een groeiend aandeel bewoners dat actief is in de buurt. Op sociaal/cultureel gebied springt vooral het toegenomen aandeel bewoners dat lid is van de bibliotheek op. • Het aandeel bewoners van Parkwijk, Langerak dat zich wel eens Utrecht.nl onveilig voelt nam toe. Verder daalde het aantal voorzieningen en nam het aandeel bewoners met een hogere tolerantie toe. p.71
HOOFDSTUK 12 VLEUTEN-DE MEERN
Utrecht.nl p.72
WIJK VLEUTEN-DE MEERN (Vleuten, Haarzuilens/Veldhuizen, Vleuterweide/De Meern/Rijnenburg)4
Stand van zaken 2014 • De wijk Vleuten–de Meern is een sociaal sterke wijk, met een bovengemiddelde Sociale Index van 120. Hiermee komt deze wijk op een vierde plaats binnen de gemeente Utrecht. • Met name de gunstige leefomgeving springt in het oog (147). Er zijn relatief weinig woninginbraken in Vleuten–De Meern en de jongeren- en buurtoverlast is laag. Bewoners zijn over het algemeen tevreden met hun huizen en blij in de wijk te wonen. Dit is ook terug te zien in de lage mutatiegraad (index 173). De sociale cohesie in de wijk is met een index van 142 ruim bovengemiddeld te noemen. • Het thema opleiding laat een negatiever beeld zien: de beroepsbevolking uit Vleuten-De Meern is over het algemeen wat lager opgeleid (index 68). Het aandeel jongeren met een startkwalificatie is relatief laag en het aantal voortijdig schoolverlaters vrij hoog. Het aandeel gewichtenleerlingen daarentegen ligt een stuk lager dan gemiddeld in Utrecht. • Tot slot is te zien dat de sociale contacten in de wijk beneden gemiddeld scoren (index 73), wat met name te wijten is aan het lagere aandeel bewoners dat wekelijks contact heeft met familie en/of vrienden.
Utrecht.nl 4
De subwijk Rijnenburg is niet meegenomen in de subwijkrapportage, omdat de wijk nog weinig inwoners heeft en dus te weinig respons geeft op enquêtes. Zie ook p.9.
p.73
WIJK VLEUTEN-DE MEERN
Ontwikkeling ten opzichte van 2010 • CAPACITEITEN: In Vleuten-De Meern is het aandeel huishoudens met een laag inkomen meer dan gemiddeld in Utrecht toegenomen. Ook het aandeel mensen in de schuldhulpverlening nam toe, maar in mindere mate dan in heel Utrecht. Op het gebied van opleiding heeft de wijk zich vrij stabiel ontwikkeld. • WELBEVINDEN: Over het geheel genomen is de onafhankelijkheid in Vleuten-De Meern groter geworden, met name doordat het aandeel ouders dat wel eens opvoedproblemen ervaart, is afgenomen. De tevredenheid nam af, onder andere door een daling in het persoonlijk en maatschappelijk welbevinden. • MEEDOEN: de meeste thema’s binnen Meedoen laten een positieve ontwikkeling zien. Er is een groeiend aantal inwoners dat mantelzorg verleent. Ten opzichte van vier jaar geleden gingen ook meer wijkbewoners uit (restaurant, café, bioscoop, etc.) Werk en school heeft zich negatief ontwikkeld, vanwege een kleiner aandeel inwoners met betaald werk (meer dan gemiddelde daling) en een kleiner aandeel bijstandscliënten dat middels een reintegratietraject actief op zoek is naar werk. • LEEFOMGEVING: De leefomgeving in Vleuten-De Meern heeft zich licht positief ontwikkeld. De tevredenheid over de fysieke en sociale/welzijnsvoorzieningen nam toe. Verder daalde het aantal verhuizingen en groeide het aandeel bewoners met een hogere tolerantie, waardoor de sociale samenhang toenam.
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
Let op: grafiek laat relatieve ontwikkeling zien. Zie ook inleiding en bijlage 2 voor toelichting. *Sociaal isolement is 1 indicator. Dit in tegenstelling tot de andere pijlen (thema’s), die zijn opgebouwd uit meerdere indicatoren (geldt voor zowel wijken als subwijken).
Utrecht.nl
p.74
Subwijk Vleuten, Haarzuilens Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen
Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• Vleuten, Haarzuilens scoort met een Sociale Index van 119 boven het stedelijk gemiddelde. • Vooral de Leefomgeving scoort ruim bovengemiddeld (147). Daarbinnen is de sociale samenhang hoog (156) en bewoners vinden het prettig wonen in Vleuten, Haarzuilens (index 153). Binnen het thema netheid & veiligheid voelen bewoners zich over het algemeen veilig in de wijk (index 174) en de buurtoverlast wordt als laag ervaren (166). Binnen Voorzieningen zijn er voldoende voorzieningen (index 118) en de tevredenheid met de sociale/welzijnsvoorzieningen is bovengemiddeld (148). • Binnen Meedoen valt op dat het aandeel bewoners dat geen sociaal isolement ervaart beneden het stedelijk gemiddelde is (72).
• Hoewel de inkomenssituatie binnen Vleuten, Haarzuilens verslechterde ten opzichte van vier jaar geleden, is het aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen stabiel gebleven. • Meedoen heeft zich over het algemeen goed ontwikkeld. Vooral de vrijwillige inzet groeide (geldt voor alle onderliggende indicatoren). De sociaal/culturele activiteiten laten een wisselend beeld zien. De indicatoren bibliotheeklidmaatschap en uitgaan namen meer dan gemiddeld in Utrecht toe, terwijl het bezoek aan culturele activiteiten juist afnam. • Vergeleken met andere subwijken in Utrecht heeft het thema netheid en veiligheid zich vrij negatief ontwikkeld in Vleuten, Haarzuilens. Het aandeel bewoners dat overlast ervaart (met name jongerenoverlast) nam toe, evenals het aandeel bewoners dat zich wel eens onveilig voelt.
Utrecht.nl p.75
Subwijk Veldhuizen, Vleuterweide Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De relatief jonge subwijk Veldhuizen, Vleuterweide heeft net als Vleuten en De Meern een bovengemiddelde Sociale Index (120). Zowel Welbevinden als Leefomgeving scoren ver boven het Utrechts gemiddelde (resp. 131 en 137). • Welbevinden scoort binnen Veldhuizen, Vleuterweide hoger dan in de andere twee subwijken. Dit komt door het grotere aandeel bewoners met een hoog persoonlijk en maatschappelijk welbevinden (resp. 139 en 127). Ook het aantal verstrekkingen in het kader van de Wmo zijn een stuk lager in Vleuterweide. • Leefomgeving scoort iets minder goed dan in de buurwijk Vleuten, Haarzuilens. Dit wordt met name veroorzaakt door het lagere aantal voorzieningen voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn (index 70). • Binnen Capaciteiten valt het thema Opleiding op. Het aandeel jongeren met een startkwalificatie en het aandeel voortijdig schoolverlaters ligt lager dan in de twee buurwijken (resp. 21 & 54).
• Binnen Veldhuizen-Vleuterweide is Capaciteiten het enige aspect dat zich in vier jaar tijd negatief heeft ontwikkeld. Het aandeel bewoners met een laag inkomen nam toe, evenals het aandeel dat moeilijk kan rondkomen. Er deden dan ook meer bewoners een beroep op schuldhulpverlening. • De onafhankelijkheid in de subwijk groeide; ondanks een lagere zelfredzaamheid, waren er minder gezinnen met opvoedproblemen en minder WMO-toekenningen. • Binnen Meedoen groeide de vrijwillige inzet, vooral door een toename in het aandeel mantelzorgers. Verder gingen meer bewoners uit, maar deden minder bewoners aan sport. Binnen werk&school laten alle indicatoren een afname zien, ook het percentage schoolgaande jeugd. • Het aspect Leefomgeving laat een positievere ontwikkeling zien dan bij de andere (oudere) subwijken van Vleuten–De Meern. Dat ligt voor een groot deel aan de toegenomen tevredenheidUtrecht.nl over zowel de fysieke buurtvoorzieningen als de sociale- en welzijnsvoorzieningen. p.76
Subwijk De Meern Stand van zaken 2014
Ontwikkeling ten opzichte van 2010
Inkomen Opleiding
Onafhankelijkheid Tevredenheid
Werk&school Vrijwillige inzet Soc.isolement* Soc/cult activ.
Netheid&veiligheid Voorzieningen Wonen Soc.samenhang
• De laatste subwijk - De Meern - heeft een gemiddelde Sociale Index van 112 en scoort daarmee iets lager dan Vleuten, Haarzuilens en Veldhuizen, Vleuterweide. • Met name op Welbevinden (index 105) laat de wijk een iets negatiever beeld zien dan de andere twee subwijken. Dit wordt vooral veroorzaakt door het relatief lage maatschappelijk welbevinden van bewoners (index van 72), wat betekent dat relatief veel bewoners zich niet geaccepteerd of zelfs achtergesteld voelen. • Net als in de andere twee subwijken laat ook De Meern een beneden gemiddelde index voor het thema opleiding zien (85). Met name het hoge aandeel inwoners met een lagere opleiding ligt hieraan ten grondslag (index 37), gevolgd door een relatief laag aantal jongeren met een startkwalificatie (57). • Opvallend positief is de sociale samenhang (147), wat met name komt door de lage mutatiegraad (index 177) en het relatief grote aandeel bewoners dat een hoge sociale cohesie ervaart (137).
• Net als in Veldhuizen-Vleuterweide is ook in De Meern het aandeel bewoners met een laag inkomen toegenomen, evenals het aandeel dat moeilijk kan rondkomen. Ook hier deden meer bewoners een beroep op schuldhulpverlening. Binnen het thema opleiding valt op dat het aandeel voortijdig schoolverlaters is afgenomen. • Binnen Welbevinden valt op dat de bewonerstevredenheid is afgenomen. Dit komt doordat het aandeel bewoners met een hoger maatschappelijk en persoonlijk welbevinden is gedaald (meer dan in de andere twee wijken van Vleuten-De Meern). • Binnen werk&school daalde het aandeel bijstandscliënten dat actief op zoek is naar werk. Ook daalde het aandeel bewoners met betaald werk. • De Meern is de enige subwijk van Vleuten-De Meern waar het thema wonen zich negatief ontwikkelde. Het aandeel bewoners met een hogere individuele woonbeleving daalde, evenals het aandeel met Utrecht.nl een hoger buurtoordeel. p.77
BIJLAGEN
Utrecht.nl p.78
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren
• Aspecten en thema's De Sociale Index bestaat uit vier aspecten, welke de binnenste ring vormen. Elk aspect beslaat meerdere thema's. Het aspect Capaciteiten gaat over de persoonlijke voorwaarden die nodig zijn om in de samenleving te kunnen participeren. Onder Capaciteiten vallen de volgende thema's: inkomen, gezondheid en opleiding. Het thema Taal is in 2014 niet meer meegenomen, omdat de onderliggende indicatoren niet meer geregistreerd worden. Het aspect Leefomgeving gaat over de kenmerken van de directe omgeving waarin mensen leven. Stimuleert de leefomgeving het meedoen, of werkt het juist belemmerend? Het aspect bestaat uit de volgende thema's: netheid&veiligheid, voorzieningen, wonen en sociale samenhang. Het derde aspect – Meedoen - heeft betrekking op het participeren van mensen in de samenleving. Meedoen bestaat uit de volgende thema's: werk&school, vrijwillige inzet, sociale contacten en sociale&culturele activiteiten. Het laatste aspect is Welbevinden. Dit aspect biedt inzicht in hoe het gesteld is met de inwoners. De bijbehorende thema's zijn: onafhankelijkheid en tevredenheid over het eigen leven. De score van de (sub)wijk-Index wordt berekend door de scores op alle vier de aspecten samen te nemen en vervolgens te delen door vier. • Indicatoren Aspecten zijn opgebouwd uit thema's en thema's zijn op hun beurt samenstellingen van indicatoren. De figuur op de volgende pagina geeft weer welke indicatoren bij welke thema's horen. De tabel op de pagina daarna geeft informatie over de aard van de indicatoren en waar de informatie vandaan komt. De meeste thema's bestaan uit drie indicatoren, maar er zijn ook thema's die uit vier of vijf indicatoren bestaan.
Utrecht.nl p.79
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren Aspect
Thema
Indicator percentage huishoudens met een bijstandsuitkering (WWWB, IOAW,
Capaciteiten
inkomen
IOAZ) inclusief 65-plussers, excl. dak- en thuislozen, in 2013
Werk & Inkomen, Gemeente Utrecht
aandeel huishoudens met een laag inkomen: onder 110% van het sociaal
Inwonersenquête,
minimum (alleenstaanden: € 950, meerpersoonshuishoudens: € 1.350,
Onderzoek, Gemeente
studenten zijn niet meegenomen)
Utrecht
aandeel huishoudens dat moeilijk kan rondkomen: percentage van de
Inwonersenquête,
inwoners dat aangeeft 'slecht' of 'zeer slecht' rond te
Onderzoek, Gemeente
kunnen komen van het huishoudinkomen
Utrecht
aandeel inwoners in de schuldhulpverlening: aantal ingediende aanvragen voor schuldhulpverlening bij de Kredietbank over het jaar 2012 per 1.000 inwoners gezondheid
Bron
Werk&Inkomen, Gemeente Utrecht
aandeel volwassenen met een goede ervaren gezondheid: percentage
Gezondheidspeiling
inwoners dat aangeeft ‘zeer goed’ of ‘goed’ op de vraag ‘Hoe is over het
Volksgezondheid,
algemeen uw gezondheid?’
Gemeente Utrecht
aandeel volwassenen dat overmatig drinkt (gemiddeld drie of meer glazen per dag bij mannen en twee of meer glazen bij vrouwen) aandeel volwassenen met overgewicht (incl. obesitas): berekend op basis van lengte en gewicht
Gezondheidspeiling Volksgezondheid, Gemeente Utrecht Gezondheidspeiling Volksgezondheid, Gemeente Utrecht Periodiek Gezondheids
aandeel kinderen met overgewicht (incl. obesitas): berekend op basis van
Onderzoek,
lengte en gewicht
Volksgezondheid,
Utrecht.nl
Gemeente Utrecht
p.80
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren Aspect
Thema
Capaciteiten
opleiding
Indicator aantal jongeren (17 t/m 22 jaar) met een startkwalificatie (diploma van HAVO, VWO of niveau 2 van het MBO) tov totaal aantal jongeren in deze leeftijdscategorie aandeel jongeren dat voortijdig de school verlaat (17 t/m 22 jaar) zonder startkwalificatie en op 1 oktober 2013 niet stond ingeschreven bij een onderwijsinstelling
Bron Onderwijs, Gemeente Utrecht Onderwijs, Gemeente Utrecht
aandeel in de beroepsbevolking met een lagere opleiding (geen opleiding,
Inwonersenquête,
lager onderwijs/basisonderwijs, lager of middelbaar algemeen
Onderzoek, Gemeente
voortgezet onderwijs)
Utrecht
Aandeel 1.2 gewichtenleerlingen: leerlingen waarvan 1 of beide ouders maximaal basisonderwijs of (voortgezet) speciaal onderwijs hebben of zmlk
DUO
(onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen)
Utrecht.nl p.81
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren Aspect
Leefomgeving
Thema netheid & veiligheid
Indicator
Bron
aandeel volwassenen dat veel netheid in de buurt ervaart: aantal inwoners
Inwonersenquête,
dat weinig last heeft van 'bekladden van muren en gebouwen', 'rommel en
Onderzoek, Gemeente
afval op straat', 'hondenpoep' en 'vernielingen’
Utrecht
aandeel volwassenen dat vaak jongerenoverlast ervaart: aandeel inwoners dat aangeeft vaak last te hebben van jongeren op straat
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
aandeel volwassenen dat veel buurtoverlast ervaart: aandeel inwoners dat vaak last ervaart van tenminste een van de volgende zaken: drugsgebruik of drugshandel, gevaarlijk verkeer, lawaai van verkeer, ander lawaai stank door verkeer, andere stank, onveilig parkeren, cafés of restaurants Luchtvervuiling, geparkeerde fietsen, winkels of bedrijven, evenementen
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
mensen die uitgaan aantal aangiften woninginbraak per 1.000 woningen
BPS, politie Inwonersenquête,
aandeel volwassenen dat zich wel eens onveilig voelt in de buurt
Onderzoek, Gemeente Utrecht
aandeel volwassenen dat (zeer) tevreden is over minimaal de helft van de voorzieningen
genoemde fysieke voorzieningen (winkels, straatverlichting, groen, openbaar vervoer, parkeerplekken voor auto en fiets, speelplaatsen kinderen)
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
aandeel volwassenen dat (zeer) tevreden is over minimaal de helft van de
Inwonersenquête,
genoemde sociale- en welzijnsvoorzieningen (scholen, kinderopvang,
Onderzoek, Gemeente
horeca, sport, cultuur, huisarts, bibliotheek)
Utrecht
absoluut aantal voorzieningen per 1.000 inwoners voor jongeren, ouderen, cultuur en sport/welzijn (o.a. scholen, kinderopvang, gezondheidscentra, sporthallen, zwembaden, bioscopen, buurtcentra, musea, bibliotheken)
Gemeentegids
Utrecht.nl Utrecht, Lokaal Totaal p.82
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren Aspect
Leefomgeving
Thema wonen
Indicator
Bron
aandeel volwassenen met een hogere individuele woonbeleving: aandeel
Inwonersenquête,
volwassenen met een positief oordeel over grootte, indeling, onderhoud en
Onderzoek, Gemeente
sfeer van de woning
Utrecht
aandeel met een hoog algemeen buurtoordeel: aandeel volwassenen met een positief oordeel over de onderwerpen: het is niet leuk om in deze buurt te wonen, als het kan, verhuis ik uit deze buurt, als je in deze buurt woont, dan heb je geluk, de mensen in deze buurt blijven hier graag wonen mediane verkoopprijs woningen per subwijk
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht NVM
aandeel dat een hoge sociale cohesie in de buurt ervaart: aandeel volwassenen met een positief oordeel over de onderwerpen: de mensen in sociale samenhang
deze buurt kennen elkaar niet zo goed, de mensen in deze buurt gaan op een prettige manier met elkaar om, ik woon in een gezellige buurt, waar de mensen veel met elkaar omgaan, ik voel met prettig bij de mensen die in deze
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
buurt wonen aandeel dat een hogere tolerantie heeft: in deze buurt kunnen Nederlanders en allochtonen goed met elkaar omgaan Mutatiegraad: aantal verhuizingen van, naar en binnen de (sub)wijk tov aantal bewoners van de (sub)wijk
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht GBA
Utrecht.nl p.83
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren Aspect
Thema
Indicator
Bron
totaal aandeel niet-werkende werkzoekenden: aandeel van de inwoners
Meedoen
werk & school
van 15 tot 65 jaar dat op 1 januari 2013 bij het CWI staat ingeschreven als
UWV
niet-werkende werkzoekende aantal niet-werkende werkzoekende jongeren (15-24 jaar) tov totaal aantal jongeren in die leeftijdsgroep in de potentiële beroepsbevolking
UWV
percentage schoolgaande jeugd: aandeel jongeren van 17 t/m 22 jaar dat
Onderwijs, Gemeente
op 1 oktober 2013 staat ingeschreven bij een onderwijsinstelling
Utrecht
aandeel volwassenen met betaald werk: aandeel volwassenen dat aangeeft betaald werk of een eigen bedrijf te hebben
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
Aantal bijstandscliënten dat middels re-integratietrajecten actief op zoek is Onderzoek, Gemeente naar werk, tov het totale aantal bijstandscliënten (een daling in het aantal
Utrecht - uitkeringen,
cliënten heeft o.a. te maken met minder inkoop van trajecten door de
werkzoekenden en
gemeente)
re-integratiebestand
aandeel volwassenen dat vrijwilligerswerk doet voor een van de volgende instanties: muziek-, toneel-, sport- of hobbyvereniging, politieke vrijwillige inzet
organisatie, vakbond, werknemers/werkgeversorganisatie, godsdienstige of levensbeschouwelijke organisatie, onderwijsinstelling, bejaarden- of gehandicaptenhulp, maatschappelijke organisatie (mensenrechten,
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
natuur/dierenbescherming), buurtvereniging, MZO of andere vereniging aandeel volwassenen dat mantelzorg geeft en zegt hier niet of nauwelijks door te worden belast aandeel volwassenen dat het afgelopen actief was in de buurt om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren
Gezondheidspeiling Volksgezondheid, Gemeente Utrecht
Utrecht.nl Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
p.84
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren Aspect
Thema
Indicator aandeel volwassenen dat zich verantwoordelijk voelt voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt
Meedoen
sociale contacten
aandeel volwassenen dat aangeeft minimaal wekelijks contact te hebben met familie en/of vrienden
Bron Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht Gezondheidspeiling Volksgezondheid, Gemeente Utrecht
aantal volwassenen dat sociaal isolement ervaart, op basis van de volgende stellingen: er zijn mensen met wie ik goed kan praten, ik voel me van andere
Inwonersenquête,
mensen geïsoleerd, er zijn mensen bij wie ik terecht kan, er zijn mensen die
Onderzoek, Gemeente
me echt begrijpen, ik maak deel uit van een groep vrienden, mijn sociale
Utrecht
contacten zijn oppervlakkig sociale & culturele activiteiten
aandeel volwassenen dat in de laatste twaalf maanden naar een culturele
Inwonersenquête,
activiteit is geweest (concert van klassieke muziek, opera, toneelvoorstelling,
Onderzoek, Gemeente
dans/balletuitvoering, cabaretvoorstelling, musical, museum)
Utrecht
aandeel volwassenen dat lid is van de bibliotheek
Bibliotheek Utrecht
aandeel volwassenen dat in de laatste twaalf maanden is uitgeweest (film, disco, houseparty, restaurant of café)
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht Inwonersenquête,
aandeel volwassenen dat in de laatste twaalf maanden aan sport heeft gedaan
Onderzoek, Gemeente Utrecht
Utrecht.nl p.85
Bijlage 1 Opbouw Index en beschrijving indicatoren
Aspect
Thema
Indicator aandeel volwassenen met een hoge ervaren zelfredzaamheid: aandeel
Welbevinden
onafhankelijkheid
volwassenen dat het (zeer) eens is met de stellingen: ik kan alles goed aan, ik kan goed voor mezelf zorgen, ik kan goed voor mezelf opkomen, ik kan me goed redden
Onderzoek, Gemeente Utrecht Inwonersenquête,
opvoedproblemen heeft gehad met het opvoeden en opgroeien van hun
Onderzoek, Gemeente
kinderen
Utrecht
inwoners (hulp in de huishouding, woonvoorzieningen, rolstoel/scootmobiel en regiotaxi voor personen van 18 jaar en ouder)
leven
Inwonersenquête,
aandeel volwassenen dat in de laatste twaalf maanden (bijna) nooit
aantal toekenningen (verstrekkingen) van Wmo-voorzieningen per 1.000
tevreden eigen
Bron
Werk&Inkomen, Gemeente Utrecht
aandeel volwassenen met een hoog persoonlijk welbevinden: aandeel
Inwonersenquête,
volwassenen dat het (zeer) eens is met de stellingen: ik ben tevreden met
Onderzoek, Gemeente
mijn leven, ik ben gelukkig
Utrecht
aandeel volwassenen met een hoog maatschappelijk welbevinden: aandeel inwoners dat het (zeer) oneens is met de stellingen: mensen zoals ik
Inwonersenquête,
hebben het slecht in Nederland, in deze samenleving ben ik niet belangrijk, Onderzoek, Gemeente de samenleving accepteert me niet echt, mensen zoals ik voelen zich in
Utrecht
Nederland achtergesteld aandeel volwassenen dat zich in de laatste twaalf maanden niet gediscrimineerd heeft gevoeld
Inwonersenquête, Onderzoek, Gemeente Utrecht
Utrecht.nl p.86
Bijlage 2 Berekening en visualisatie indexscores
• Methodiek 2010 versus 2014 Voor de Sociale Index van 2010 zijn indicatoren, thema’s en aspecten vertaald naar rapportcijfers. Deze rapportcijfers hadden een relatieve en geen absolute betekenis. Als een subwijk bijvoorbeeld een onvoldoende scoorde, wilde dat niet zeggen dat bewoners hun buurt een onvoldoende gaven, maar dat de betreffende subwijk op veel indicatoren slechter scoorde dan de (meeste) andere subwijken. Naast deze vergelijking tussen de (sub)wijken is toen ook een vergelijking gemaakt met de scores voor Utrecht als stad, met de cijfers voor de vier grote steden (G4) en/of heel Nederland. Op deze manier werd bepaald wat het ‘beleidsmatige midden’ was en welke (sub)wijken vervolgens sociaal voldoende of onvoldoende scoorden. In 2014 is gekozen voor een vereenvoudigde werkwijze, waarbij alleen gegevens voor Utrecht en de (sub)wijken zijn verzameld. Vervolgens relateert Onderzoek de gemiddelden van de (sub)wijken aan het gemiddelde van Utrecht om op die wijze tot een indexering te komen. Deze nieuwe, vereenvoudigde methode sluit aan op de werkwijze die de gemeente Rotterdam inmiddels hanteert. • Berekeningswijze De in het rapport gebruikte indexcijfers zijn als volgt berekend. Alle gebruikte registratiegegevens en resultaten uit enquêtes hebben allereerst een worteltransformatie ondergaan (om het effect van uitschieters af te vlakken). Vervolgens zijn per indicator de afwijkingen van de (sub)wijkgegevens tot het stadsgemiddelde (de standaarddeviatie) berekend. Voor alle indicatoren is daarna door middel van een formule een indexcijfer per wijk en subwijk berekend (met stadsgemiddelde, standaarddeviatie en (sub)wijkresultaat als input). Deze berekeningswijze is conform de methode die de gemeente Rotterdam gebruikt voor de Sociale Index. Vervolgens zijn de verkregen indexcijfers gecorrigeerd voor de richting (positief of negatief). Alle indexcijfers worden gepositioneerd op een schaal van 0 tot 200. De stad Utrecht (en alle onderliggende indicatoren) krijgt het indexcijfer 100 en de wijken en subwijken worden afgezet tegen dit stedelijk gemiddelde. Wijken die (ver) onder de 100 scoren behoeven speciale aandacht en (sub)wijken die boven de 100 scoren doen het bovengemiddeld goed. Het stadsgemiddelde van Utrecht is de referentie (=100). We doen daarmee geen uitspraken over de situatie in Utrecht ten opzichte van bijvoorbeeld de andere grote steden van de G4 of Nederland. Er wordt voor de indexscores geen weging toegepast: elke indicator telt even zwaar mee bij de berekening van de samengesteld score van een thema.
Utrecht.nl p.87
Bijlage 2 Berekening en visualisatie indexscores
• Visualisatie De indexscores van thema’s (inkomen, opleiding, etc.) en aspecten (Capaciteiten, Welbevinden, etc.) zijn gevisualiseerd door middel van kleuren. Groene kleuren wijzen op een bovengemiddelde score en oranje kleuren op een benedengemiddelde score. De toekenning van de kleuren is als volgt vastgesteld:
0
ver beneden gemiddeld
70
90
100
gemiddeld
110
130
200
ver bovengemiddeld
Utrecht.nl p.88
Bijlage 3 Overzicht indexcijfers (sub)wijken - per aspect
Wijken
1
West
2
SI 2014
Classificatie 2014
Capaciteiten
Leefomgeving
Meedoen
Welbevinden
109
Gemiddeld
105
89
118
122
Noordwest
83
Benedengemiddeld
88
65
90
88
3
Overvecht
50
Zeer benedengemiddeld
44
72
54
28
4
Noordoost
125
Bovengemiddeld
138
115
121
127
5
Oost
125
Bovengemiddeld
143
123
120
114
6
Binnenstad
126
Bovengemiddeld
130
106
146
123
7
Zuid
98
Gemiddeld
97
104
97
92
8
Zuidwest
68
Zeer benedengemiddeld
72
68
70
64
9
Leidsche Rijn
110
Bovengemiddeld
111
115
109
105
Vleuten - De Meern
120
Bovengemiddeld
106
147
101
125
10
Utrecht.nl p.89
Bijlage 3 Overzicht indexcijfers (sub)wijken - per aspect
Subwijken
SI 2014
Classificatie 2014
Capaciteiten
Leefomgeving
Meedoen
Welbevinden
1
Oog in Al/Welgelegen Lombok, Leidseweg Nieuw Engeland/Schepenbuurt
121 101 109
Bovengemiddeld Gemiddeld Gemiddeld
106 96 110
114 76 94
125 107 111
132 124 116
2
Pijlsweerd Ondiep/2e Daalsebuurt Zuilen-west Zuilen-noord en -oost
94 87 98 74
Gemiddeld Benedengemiddeld Gemiddeld Benedengemiddeld
102 88 99 73
65 66 91 72
102 98 101 77
108 98 102 73
3
Taagdreef/Wolgadreef Zamenhofdreef/Neckardreef Vechtzoom/Klopvaart Zambesidreef/Tigrisdreef
68 61 55 57
Z.Benedengemiddeld Z.Benedengemiddeld Z.Benedengemiddeld Z.Benedengemiddeld
64 67 42 44
78 77 84 79
63 61 57 56
66 46 34 47
4
Votulast Tuindorp/Voordorp Wittevrouwen/Zeeheldenbuurt
118 122 130
Bovengemiddeld Bovengemiddeld Bovengemiddeld
122 132 142
97 120 122
120 117 132
132 117 127
5
Oudwijk/Buiten Wittevrouwen Abstede/Gansstraat Wilhelminapark/Rijnsweerd
130 111 126
Bovengemiddeld Bovengemiddeld Bovengemiddeld
140 119 141
131 94 131
127 124 126
120 104 108
6
Binnenstad city- en winkelgebied Binnenstad woongebied
123 124
Bovengemiddeld Bovengemiddeld
136 124
90 107
127 144
122 119
Utrecht.nl p.90
Bijlage 3 Overzicht indexcijfers (sub)wijken - per aspect
Subwijken
SI 2014
Classificatie 2014
Capaciteiten
Leefomgeving
Meedoen
Welbevinden
7
Lunetten Oud Hoograven/Tolsteeg Nieuw Hoograven/Bokkenbuurt
104 120 65
Gemiddeld Bovengemiddeld Z.benedengemiddeld
101 123 60
108 129 74
111 116 55
99 118 68
8
Dichterswijk/Rivierenwijk Transwijk Kanaleneiland
108 79 45
Gemiddeld Benedengemiddeld Z.benedengemiddeld
106 95 36
96 88 49
112 72 53
119 63 38
9
Terwijde/De Wetering Het Zand Parkwijk/Langerak
106 118 104
Gemiddeld Bovengemiddeld Gemiddeld
108 110 103
115 131 110
94 101 104
109 131 93
10
Vleuten/Haarzuilens Veldhuizen/Vleuterweide De Meern
119 120 112
Bovengemiddeld Bovengemiddeld Bovengemiddeld
105 103 102
147 139 137
106 101 100
121 135 110
Utrecht.nl p.91
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk West
Thema
Indicator
11 Oog in Al, Welgelegen
12 Lombok, Leidseweg
Capaciteiten inkomen
gezondheid
opleiding
13 Nieuw Engeland, Schepenbuurt
aantal bijstandsuitkeringen
119
107
113
laag inkomen
157
93
94
moeilijk rondkomen
127
59
103
schuldhulpverlening
118
106
108
thema gemiddelde
130
91
104
goede ervaren gezondheid
113
123
137
overmatig drankgebruik
45
65
93
volwassenen met overgewicht
141
138
112
kinderen met overgewicht
140
87
133
thema gemiddelde
110
103
118
jongeren met startkwalificatie
48
119
113
voortijdig schoolverlaters
67
118
114
beroepsbevolking met lagere opleiding 96
108
133
gewichtenleerlingen
123
49
85
thema gemiddelde
84
99
111
aspect gemiddelde
108
98
111
Utrecht.nl p.92
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk West
Thema
Indicator
11 Oog in Al, Welgelegen
12 Lombok, Leidseweg
Leefomgeving netheid & veiligheid
voorzieningen
wonen
sociale samenhang
13 Nieuw Engeland, Schepenbuurt
ervaren netheid
140
75
107
jongerenoverlast
123
74
105
buurtoverlast
106
45
76
aangiften woninginbraak
52
78
120
gevoelens onveiligheid
42
55
78
thema gemiddelde
93
66
97
tevredenheid fysieke voorzieningen
125
12
101
tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
119
86
65
107
80
100
thema gemiddelde
120
60
89
woonbeleving
117
52
86
buurtoordeel
118
109
94
mediane verkoopprijs
123
90
100
thema gemiddelde
120
84
93
sociale cohesie
187
123
85
tolerantie
112
95
97
mutatiegraad
110
61
81
thema gemiddelde
136
93
88
aspect gemiddelde
116
75
92
Utrecht.nl p.93
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema Thema
Wijk West
werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
Indicator
11 Oog in Al, Welgelegen
12 Lombok, Leidseweg
13 Nieuw Engeland, Schepenbuurt
NWW-ers
119
104
115
NWW-ers (15-24)
97
109
98
% schoolgaande jeugd
48
121
112
betaald werk
161
113
94
re-integratietrajecten
115
147
143
thema gemiddelde
108
119
112
vrijwilligerswerk
137
54
62
mantelzorgers
126
123
83
actief in de buurt
144
120
70
verantwoordelijk voor buurt
123
102
117
thema gemiddelde
132
100
83
172
171
200
sociaal isolement
153
105
130
thema gemiddelde
163
138
165
92
118
79
101
sociale contacten contact vrienden/familie
sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten 122 activiteiten lidmaatschap bibliotheek 128 uitgaan
133
68
128
sporten
137
99
121
thema gemiddelde
130
85
117
aspect gemiddelde
133
110
119
Utrecht.nl p.94
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk West
Thema
Indicator
11 Oog in Al, Welgelegen
12 Lombok, Leidseweg
Welbevinden onafhankelijkheid
tevredenheid eigen leven
13 Nieuw Engeland, Schepenbuurt
zelfredzaamheid
129
112
92
opvoedproblemen
143
143
143
Wmo-aanvragen
96
128
156
thema gemiddelde
122
128
130
persoonlijk welbevinden
134
106
89
maatschappelijk welbevinden
141
114
124
discriminatie
123
117
68
thema gemiddelde
133
112
93
aspect gemiddelde
128
120
112
Utrecht.nl p.95
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Noordwest Capaciteiten
Thema
inkomen
gezondheid
opleiding
21 Pijlsweerd
22 Ondiep, 23 Zuilen2e Daalsebuurt west
24 Zuilen-noord en -oost
aantal bijstandsuitkeringen
103
89
111
68
laag inkomen
135
83
92
69
moeilijk rondkomen
110
95
101
58
schuldhulpverlening
88
64
104
68
thema gemiddelde
109
83
102
66
Indicator
goede ervaren gezondheid
113
67
92
45
overmatig drankgebruik
58
112
113
121
volwassenen met overgewicht
118
93
88
76
kinderen met overgewicht
87
77
87
68
thema gemiddelde
94
88
95
77
jongeren met startkwalificatie
122
113
121
84
voortijdig schoolverlaters
121
95
112
68
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
130
100
82
97
55
85
103
75
thema gemiddelde
107
98
104
81
aspect gemiddelde
103
90
100
75
Utrecht.nl p.96
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
21 Pijlsweerd
22 Ondiep, 23 Zuilen2e Daalsebuurt west
24 Zuilen-noord en -oost
ervaren netheid
64
49
68
49
jongerenoverlast
88
87
113
75
buurtoverlast
72
64
91
99
aangiften woninginbraak
50
58
71
32
gevoelens onveiligheid
86
78
106
63
thema gemiddelde
72
67
90
63
tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
26
73
120
86
1
13
117
82
87
83
76
76
thema gemiddelde
38
56
105
81
woonbeleving
62
40
59
92
buurtoordeel
80
62
75
48
mediane verkoopprijs
78
67
62
76
thema gemiddelde
73
56
65
72
sociale cohesie
66
85
86
62
tolerantie
71
62
116
39
mutatiegraad
45
71
77
101
thema gemiddelde
61
72
93
67 Utrecht.nl
aspect gemiddelde
61
63
88
71
Indicator
Wijk Noordwest Leefomgeving
netheid & veiligheid
voorzieningen
wonen
sociale samenhang
p.97
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema 21 Pijlsweerd
22 Ondiep, 23 Zuilen2e Daalsebuurt west
24 Zuilen-noord en -oost
NWW-ers
104
91
97
69
NWW-ers (15-24)
127
78
99
71
% schoolgaande jeugd
124
113
118
84
betaald werk
112
117
109
75
re-integratietrajecten
47
91
97
81
thema gemiddelde
103
98
104
76
vrijwilligerswerk
85
83
95
84
mantelzorgers
56
79
90
102
actief in de buurt
60
77
115
79
verantwoordelijk voor buurt 94
81
89
55
thema gemiddelde
74
80
97
80
177
182
125
153
sociaal isolement
120
106
122
69
thema gemiddelde
148
144
123
111
sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten activiteiten lidmaatschap bibliotheek
125
94
93
73
74
71
109
59
uitgaan
115
99
96
55
sporten
133
100
85
55
thema gemiddelde
112
91
95
61
aspect gemiddelde
109
103
105
Utrecht.nl 82
Thema
Wijk Noordwest
werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
Indicator
sociale contacten contact vrienden/familie
p.98
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Noordwest
Thema
21 Pijlsweerd
22 Ondiep, 23 Zuilen2e Daalsebuurt west
24 Zuilen-noord en -oost
zelfredzaamheid
125
93
106
64
opvoedproblemen
65
65
65
65
Indicator
Welbevinden onafhankelijkheid
tevredenheid eigen leven
Wmo-aanvragen
102
81
113
77
thema gemiddelde
97
80
95
69
persoonlijk welbevinden
112
105
94
63
maatschappelijk welbevinden 119
96
90
64
discriminatie
100
121
117
81
thema gemiddelde
110
107
100
69
aspect gemiddelde
104
94
97
69
Utrecht.nl p.99
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Overvecht Capaciteiten
Thema
inkomen
gezondheid
opleiding
31 Taagdreef, Wolgadreef
32 Zamenhofdreef, Neckardreef
33 Vechtzoom, Klopvaart
34 Zambesidreef, Tigrisdreef
aantal bijstandsuitkeringen
58
45
32
7
laag inkomen
52
50
44
32
moeilijk rondkomen
53
60
42
20
schuldhulpverlening
50
27
46
13
thema gemiddelde
53
46
41
18
goede ervaren gezondheid
74
55
33
34
overmatig drankgebruik
74
80
133
132
volwassenen met overgewicht
81
73
36
91
kinderen met overgewicht
64
75
44
54
thema gemiddelde
73
71
62
78
jongeren met startkwalificatie
89
76
34
23
voortijdig schoolverlaters
77
51
24
26
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
62
75
13
47
53
-
34
67
thema gemiddelde
70
91
26
41
aspect gemiddelde
66
61
43
46
Indicator
Utrecht.nl p.100
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
31 Taagdreef, Wolgadreef
32 Zamenhofdreef, Neckardreef
33 Vechtzoom, Klopvaart
34 Zambesidreef, Tigrisdreef
ervaren netheid
64
36
61
30
jongerenoverlast
43
65
57
48
buurtoverlast
116
85
108
87
aangiften woninginbraak
92
87
84
102
gevoelens onveiligheid
71
79
71
27
Indicator
Wijk Overvecht Leefomgeving
netheid & veiligheid
thema gemiddelde
77
70
76
59
103
124
121
135
61
97
92
85
79
111
57
87
thema gemiddelde
81
110
90
102
woonbeleving
68
81
113
78
buurtoordeel
37
32
55
45
mediane verkoopprijs
58
43
72
72
thema gemiddelde
54
52
80
65
sociale cohesie
61
23
81
63
tolerantie
118
73
59
95
mutatiegraad
89
97
118
119
thema gemiddelde
89
64
86
92 Utrecht.nl
aspect gemiddelde
75
74
83
79
voorzieningen tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
wonen
sociale samenhang
p.101
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema 31 Taagdreef, Wolgadreef
32 Zamenhofdreef, Neckardreef
33 Vechtzoom, Klopvaart
34 Zambesidreef, Tigrisdreef
NWW-ers
57
29
24
3
NWW-ers (15-24)
72
25
44
10
% schoolgaande jeugd
92
84
31
27
betaald werk
32
49
10
51
re-integratietrajecten
61
91
52
95
thema gemiddelde
63
56
32
37
vrijwilligerswerk
46
97
67
21
mantelzorgers
111
76
135
99
actief in de buurt
111
108
124
159
verantwoordelijk voor buurt 16
30
38
90
thema gemiddelde
71
78
91
92
134
139
139
87
sociaal isolement
65
52
34
46
thema gemiddelde
100
96
86
66
sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten activiteiten lidmaatschap bibliotheek
40
25
51
8
87
79
81
96
uitgaan
43
22
42
42
sporten
21
40
20
53
thema gemiddelde
48
42
49
50
aspect gemiddelde
70
68
65
Utrecht.nl 61
Thema
Wijk Overvecht
werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
Indicator
sociale contacten contact vrienden/familie
p.102
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Overvecht Welbevinden
Thema
onafhankelijkheid
tevredenheid eigen leven
31 Taagdreef, Wolgadreef
32 Zamenhofdreef, Neckardreef
33 Vechtzoom, Klopvaart
34 Zambesidreef, Tigrisdreef
zelfredzaamheid
75
30
20
32
opvoedproblemen
81
81
81
81
Wmo-aanvragen
68
12
0
59
thema gemiddelde
74
41
34
57
persoonlijk welbevinden
80
11
0
50
Indicator
maatschappelijk welbevinden 41
55
18
27
discriminatie
28
59
58
5
thema gemiddelde
50
42
25
27
aspect gemiddelde
62
41
29
42
Utrecht.nl p.103
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Noordoost
Thema
41 Votulast
42 Tuindorp, Voordorp
43 Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt
aantal bijstandsuitkeringen
114
154
140
laag inkomen
102
157
127
moeilijk rondkomen
116
139
139
schuldhulpverlening
129
171
143
Indicator
Capaciteiten inkomen
gezondheid
opleiding
thema gemiddelde
115
155
137
goede ervaren gezondheid
99
146
112
overmatig drankgebruik
119
70
145
volwassenen met overgewicht
141
89
165
kinderen met overgewicht
166
139
156
thema gemiddelde
131
111
145
jongeren met startkwalificatie
118
108
121
voortijdig schoolverlaters
122
137
152
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
143
150
172
117
142
155
thema gemiddelde
126
135
151
aspect gemiddelde
125
134
150
Utrecht.nl p.104
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
41 Votulast
42 Tuindorp, Voordorp
43 Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt
ervaren netheid
97
147
145
jongerenoverlast
89
149
174
buurtoverlast
80
108
106
aangiften woninginbraak
75
116
99
Indicator
Wijk Noordoost Leefomgeving
netheid & veiligheid
gevoelens onveiligheid
84
118
123
thema gemiddelde
85
128
129
95
103
109
96
63
102
89
107
96
thema gemiddelde
94
91
102
woonbeleving
78
133
89
buurtoordeel
129
123
140
mediane verkoopprijs
122
147
140
thema gemiddelde
109
135
123
sociale cohesie
117
118
156
tolerantie
112
136
142
mutatiegraad
83
110
78
thema gemiddelde
104
122
125
aspect gemiddelde
98
119
120
voorzieningen tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
wonen
sociale samenhang
Utrecht.nl p.105
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema 41 Votulast
42 Tuindorp, Voordorp
43 Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt
NWW-ers
116
149
138
Wijk Noordoost
NWW-ers (15-24)
128
140
149
Meedoen
% schoolgaande jeugd
117
107
119
betaald werk
113
113
125
re-integratietrajecten
103
13
137
thema gemiddelde
115
105
133
vrijwilligerswerk
89
163
152
mantelzorgers
62
118
107
actief in de buurt
129
86
126
verantwoordelijk voor buurt thema gemiddelde
146
122
142
107
122
132
contact vrienden/familie
138
163
121
sociaal isolement
137
108
130
thema gemiddelde
138
135
126
ondernemen culturele activiteiten lidmaatschap bibliotheek
133
133
148
111
118
105
uitgaan
137
121
137
sporten
137
113
154
thema gemiddelde
129
121
136
aspect gemiddelde
122
121
132
Thema
werk & school
vrijwillige inzet
sociale contacten
sociale&culturele activiteiten
Indicator
Utrecht.nl p.106
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Noordoost
Thema
41 Votulast
42 Tuindorp, Voordorp
43 Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt
zelfredzaamheid
141
109
116
opvoedproblemen
95
95
95
Indicator
Welbevinden onafhankelijkheid
tevredenheid eigen leven
Wmo-aanvragen
140
119
130
thema gemiddelde
125
107
114
persoonlijk welbevinden
128
115
117
maatschappelijk welbevinden 131
127
142
discriminatie
128
112
134
thema gemiddelde
129
118
131
aspect gemiddelde
127
113
122
Utrecht.nl p.107
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Oost Capaciteiten
Thema
inkomen
gezondheid
opleiding
51 Oudwijk, Buiten Wittevrouwen
52 Abstede, Gansstraat
53 Wilhelminapark, Rijnsweerd
aantal bijstandsuitkeringen
124
121
162
laag inkomen
134
80
136
Indicator
moeilijk rondkomen
146
135
148
schuldhulpverlening
139
117
157
thema gemiddelde
136
113
151
goede ervaren gezondheid
123
133
143
overmatig drankgebruik
103
98
108
volwassenen met overgewicht
195
160
111
kinderen met overgewicht
156
110
147
thema gemiddelde
144
125
127
jongeren met startkwalificatie
125
135
140
voortijdig schoolverlaters
147
128
179
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
169
128
128
141
108
162
thema gemiddelde
146
125
152
aspect gemiddelde
142
121
143
Utrecht.nl p.108
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
51 Oudwijk, Buiten Wittevrouwen
52 Abstede, Gansstraat
53 Wilhelminapark, Rijnsweerd
ervaren netheid
133
104
160
jongerenoverlast
132
109
157
buurtoverlast
100
56
131
aangiften woninginbraak
131
104
154
Indicator
Wijk Oost Leefomgeving
netheid & veiligheid
voorzieningen
wonen
sociale samenhang
gevoelens onveiligheid
156
116
127
thema gemiddelde
130
98
146
tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
158
111
160
155
88
110
157
86
82
thema gemiddelde
157
95
117
woonbeleving
109
60
133
buurtoordeel
148
112
130
mediane verkoopprijs
119
105
200
thema gemiddelde
125
92
154
sociale cohesie
136
97
120
tolerantie
126
101
150
mutatiegraad
61
50
24
thema gemiddelde
108
83
98
aspect gemiddelde
130
92
129
Utrecht.nl p.109
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema 51 Oudwijk, Buiten Wittevrouwen
52 Abstede, Gansstraat
53 Wilhelminapark, Rijnsweerd
NWW-ers
128
122
169
NWW-ers (15-24)
150
126
186
% schoolgaande jeugd
126
134
139
betaald werk
128
107
51
re-integratietrajecten
72
128
188
thema gemiddelde
121
123
147
vrijwilligerswerk
126
129
133
mantelzorgers
65
123
91
actief in de buurt
130
85
77
verantwoordelijk voor buurt 131
73
98
thema gemiddelde
113
102
99
148
192
168
sociaal isolement
176
122
123
thema gemiddelde
162
157
146
sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten activiteiten lidmaatschap bibliotheek
153
131
136
101
123
28
uitgaan
140
123
141
sporten
149
151
148
thema gemiddelde
136
132
113
aspect gemiddelde
133
129
126
Thema
Wijk Oost
Werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
Indicator
sociale contacten contact vrienden/familie
Utrecht.nl p.110
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Oost
Thema
51 Oudwijk, Buiten Wittevrouwen
52 Abstede, Gansstraat
53 Wilhelminapark, Rijnsweerd
zelfredzaamheid
141
120
106
opvoedproblemen
3
3
3
Indicator
Welbevinden onafhankelijkheid
tevredenheid eigen leven
Wmo-aanvragen
140
112
158
thema gemiddelde
95
78
89
persoonlijk welbevinden
143
122
122
maatschappelijk welbevinden 150
115
107
discriminatie
120
130
129
thema gemiddelde
138
122
119
aspect gemiddelde
116
100
104
Utrecht.nl p.111
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Binnenstad
Thema
61 Binnenstad city- en winkelgebied
62 Binnenstad woongebied
aantal bijstandsuitkeringen
141
94
laag inkomen
142
125
moeilijk rondkomen
142
131
schuldhulpverlening
142
129
Indicator
Capaciteiten inkomen
gezondheid
opleiding
thema gemiddelde
141
120
goede ervaren gezondheid
163
148
overmatig drankgebruik
0
56
volwassenen met overgewicht
177
145
kinderen met overgewicht
200
126
thema gemiddelde
135
119
jongeren met startkwalificatie
137
130
voortijdig schoolverlaters
141
121
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
132
143
138
162
thema gemiddelde
137
139
aspect gemiddelde
138
126
Utrecht.nl p.112
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
61 Binnenstad city- en winkelgebied
62 Binnenstad woongebied
ervaren netheid
85
104
jongerenoverlast
31
98
buurtoverlast
30
55
aangiften woninginbraak
98
115
Indicator
Wijk Binnenstad Leefomgeving
netheid & veiligheid
gevoelens onveiligheid
95
130
thema gemiddelde
68
100
16
60
174
159
200
159
thema gemiddelde
130
126
woonbeleving
63
83
buurtoordeel
125
135
mediane verkoopprijs
160
147
thema gemiddelde
116
122
sociale cohesie
27
64
tolerantie
99
132
mutatiegraad
22
47
thema gemiddelde
50
81
aspect gemiddelde
91
107
voorzieningen tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
wonen
sociale samenhang
Utrecht.nl p.113
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema Thema
Wijk Binnenstad
werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
sociale contacten
sociale&culturele activiteiten
61 Binnenstad city- en winkelgebied
62 Binnenstad woongebied
NWW-ers
146
121
NWW-ers (15-24)
151
117
% schoolgaande jeugd
138
129
betaald werk
140
115
re-integratietrajecten
158
171
thema gemiddelde
146
130
vrijwilligerswerk
122
103
mantelzorgers
80
200
actief in de buurt
83
111
verantwoordelijk voor buurt thema gemiddelde
68
135
88
137
contact vrienden/familie
200
200
sociaal isolement
179
140
thema gemiddelde
189
170
ondernemen culturele activiteiten lidmaatschap bibliotheek
156
149
200
200
uitgaan
148
143
sporten
143
140
thema gemiddelde
162
158
aspect gemiddelde
146
149
Indicator
Utrecht.nl p.114
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Binnenstad
Thema
61 Binnenstad city- en winkelgebied
62 Binnenstad woongebied
zelfredzaamheid
137
123
opvoedproblemen
46
46
Indicator
Welbevinden onafhankelijkheid
tevredenheid eigen leven
Wmo-aanvragen
162
137
thema gemiddelde
115
102
persoonlijk welbevinden
145
127
maatschappelijk welbevinden 140
140
discriminatie
79
116
thema gemiddelde
121
128
aspect gemiddelde
118
115
Utrecht.nl p.115
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Zuid Capaciteiten
Thema
inkomen
gezondheid
opleiding
71 Lunetten
72 Oud Hoograven, Tolsteeg
73 Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt
aantal bijstandsuitkeringen
85
138
51
laag inkomen
111
139
58
moeilijk rondkomen
111
108
68
schuldhulpverlening
89
135
71
thema gemiddelde
99
130
62
Indicator
goede ervaren gezondheid
88
114
18
overmatig drankgebruik
119
82
78
volwassenen met overgewicht
93
116
102
kinderen met overgewicht
105
120
64
thema gemiddelde
101
108
65
jongeren met startkwalificatie
99
115
38
voortijdig schoolverlaters
129
135
61
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
88
157
58
122
-
79
thema gemiddelde
109
136
59
aspect gemiddelde
103
125
62
Utrecht.nl p.116
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
71 Lunetten
72 Oud Hoograven, Tolsteeg
73 Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt
ervaren netheid
127
152
73
jongerenoverlast
112
145
71
buurtoverlast
101
141
74
aangiften woninginbraak
150
167
34
Indicator
Wijk Zuid Leefomgeving
netheid & veiligheid
gevoelens onveiligheid
65
180
77
thema gemiddelde
111
157
66
135
132
79
85
101
61
83
29
107
thema gemiddelde
101
87
83
woonbeleving
78
153
64
buurtoordeel
105
123
58
mediane verkoopprijs
74
91
75
thema gemiddelde
86
123
66
sociale cohesie
107
128
45
tolerantie
146
125
63
mutatiegraad
111
114
120
thema gemiddelde
121
123
76
aspect gemiddelde
105
122
72
voorzieningen tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
wonen
sociale samenhang
Utrecht.nl p.117
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema Thema
Wijk Zuid
werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
sociale contacten
Sociale&culturele activiteiten
71 Lunetten
72 Oud Hoograven, Tolsteeg
73 Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt
NWW-ers
85
137
52
NWW-ers (15-24)
86
149
53
% schoolgaande jeugd
98
113
40
betaald werk
92
129
75
re-integratietrajecten
144
150
92
thema gemiddelde
101
136
63
vrijwilligerswerk
175
87
66
mantelzorgers
108
74
98
actief in de buurt
87
89
3
verantwoordelijk voor buurt thema gemiddelde
112
130
11
121
95
45
contact vrienden/familie
146
150
83
sociaal isolement
81
105
58
thema gemiddelde
114
128
70
ondernemen culturele activiteiten lidmaatschap bibliotheek
115
112
61
114
111
100
uitgaan
131
117
13
sporten
106
108
66
thema gemiddelde
117
112
60
aspect gemiddelde
113
118
59
Indicator
Utrecht.nl p.118
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Zuid Welbevinden
Thema
Indicator
onafhankelijkheid zelfredzaamheid opvoedproblemen
tevredenheid eigen leven
71 Lunetten
72 Oud Hoograven, Tolsteeg
73 Nieuw Hoograven, Bokkenbuurt
95
144
39
106
106
106
Wmo-aanvragen
102
81
62
thema gemiddelde
101
110
69
persoonlijk welbevinden
60
117
53
maatschappelijk welbevinden discriminatie
100
109
39
107
127
87
thema gemiddelde
89
118
59
aspect gemiddelde
95
114
64
Utrecht.nl p.119
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Zuidwest
Thema
81 Dichterswijk, 82 Transwijk Rivierenwijk
83 Kanaleneiland
aantal bijstandsuitkeringen
112
120
34
laag inkomen
111
109
8
moeilijk rondkomen
132
73
18
schuldhulpverlening
103
127
50
Indicator
Capaciteiten inkomen
thema gemiddelde
115
107
27
80
90
16
overmatig drankgebruik
90
126
44
volwassenen met overgewicht
125
80
55
kinderen met overgewicht
110
38
47
thema gemiddelde
101
83
41
jongeren met startkwalificatie
108
107
55
voortijdig schoolverlaters
121
109
60
beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
114
100
40
92
78
29
thema gemiddelde
109
98
46
aspect gemiddelde
108
96
38
gezondheid goede ervaren gezondheid
opleiding
Utrecht.nl p.120
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
81 Dichterswijk, 82 Transwijk Rivierenwijk
83 Kanaleneiland
ervaren netheid
101
136
9
jongerenoverlast
90
115
25
buurtoverlast
114
93
65
aangiften woninginbraak
101
159
40
gevoelens onveiligheid
103
68
40
Indicator
Wijk Zuidwest Leefomgeving
netheid & veiligheid
thema gemiddelde
102
114
36
9
135
95
81
61
61
85
130
92
thema gemiddelde
58
109
83
woonbeleving
99
54
42
buurtoordeel
113
43
0
mediane verkoopprijs
109
49
41
thema gemiddelde
107
49
28
sociale cohesie
105
42
42
tolerantie
113
46
0
mutatiegraad
100
56
103
thema gemiddelde
106
48
48
aspect gemiddelde
93
80
49
voorzieningen tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
wonen
sociale samenhang
Utrecht.nl p.121
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema Thema
Wijk Zuidwest
werk&school
Meedoen
vrijwillige inzet
81 Dichterswijk, 82 Transwijk Rivierenwijk
83 Kanaleneiland
NWW-ers
112
108
39
NWW-ers (15-24)
112
103
55
% schoolgaande jeugd
108
107
59
betaald werk
126
102
0
re-integratietrajecten
100
121
105
thema gemiddelde
111
108
52
vrijwilligerswerk
100
22
56
mantelzorgers
108
88
91
actief in de buurt
77
0
126
verantwoordelijk voor buurt thema gemiddelde
117
53
19
101
41
73
163
138
94
sociaal isolement
128
53
11
thema gemiddelde
146
95
52
114
74
17
98
91
111
uitgaan
99
68
25
sporten
113
65
32
thema gemiddelde
106
75
46
aspect gemiddelde
116
80
56
Indicator
sociale contacten contact vrienden/familie
sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten activiteiten lidmaatschap bibliotheek
Utrecht.nl p.122
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Zuidwest
Thema
81 Dichterswijk, 82 Transwijk Rivierenwijk
83 Kanaleneiland
125
50
2
opvoedproblemen
87
87
87
Wmo-aanvragen
102
35
95
thema gemiddelde
105
57
61
persoonlijk welbevinden
124
47
48
maatschappelijk welbevinden discriminatie
113
67
0
135
64
0
thema gemiddelde
124
59
16
aspect gemiddelde
114
58
39
Indicator
Welbevinden onafhankelijkheid zelfredzaamheid
tevredenheid eigen leven
Utrecht.nl p.123
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Leidsche Rijn Capaciteiten
Thema
inkomen
gezondheid
opleiding
Indicator
91 Terwijde, De Wetering
92 Het Zand
94 Parkwijk, Langerak
aantal bijstandsuitkeringen laag inkomen
133
132
120
143
144
132
moeilijk rondkomen
142
122
103
schuldhulpverlening
119
129
130
thema gemiddelde
134
132
121
goede ervaren gezondheid 115
101
123
overmatig drankgebruik
185
127
volwassenen met 99 overgewicht kinderen met overgewicht 115
82
87
115
115
thema gemiddelde
121
113
27
45
49
85
156
121
jongeren met 21 startkwalificatie voortijdig schoolverlaters 39 beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
100
111
66
132
143
129
thema gemiddelde
73
83
81
aspect gemiddelde
109
112
105
Utrecht.nl p.124
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
91 Terwijde, De Wetering
92 Het Zand
94 Parkwijk, Langerak
ervaren netheid
123
139
94
jongerenoverlast
122
175
104
buurtoverlast
184
197
144
aangiften woninginbraak
151
152
92
gevoelens onveiligheid
113
127
99
thema gemiddelde
139
158
107
tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
88
93
111
90
136
106
99
5
87
thema gemiddelde
92
78
101
woonbeleving
159
159
143
buurtoordeel
95
119
105
mediane verkoopprijs
130
118
116
thema gemiddelde
128
132
121
sociale cohesie
90
133
97
tolerantie
24
121
75
mutatiegraad
135
141
144
thema gemiddelde
83
132
106
aspect gemiddelde
110
125
109
Indicator
Wijk Leidsche Rijn Leefomgeving
netheid & veiligheid
voorzieningen
wonen
sociale samenhang
Utrecht.nl p.125
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
91 Terwijde, De Wetering
92 Het Zand
94 Parkwijk, Langerak
NWW-ers
122
127
113
NWW-ers (15-24)
96
64
79
% schoolgaande jeugd
26
39
41
betaald werk
130
141
121
re-integratietrajecten
74
170
92
Indicator
Wijk Leidsche Rijn Meedoen
werk & school
vrijwillige inzet
thema gemiddelde
89
108
89
vrijwilligerswerk
112
139
114
mantelzorgers
91
58
102
actief in de buurt
112
182
135
verantwoordelijk voor buurt thema gemiddelde
101
100
113
104
120
116
90
79
165
sociaal isolement
105
119
82
thema gemiddelde
98
99
124
89
96
116
165
sociale contacten contact vrienden/familie
109 sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten activiteiten lidmaatschap bibliotheek 111 uitgaan
106
116
104
sporten
101
116
109
thema gemiddelde
107
109
118
aspect gemiddelde
99
109
112
Utrecht.nl p.126
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Leidsche Rijn Welbevinden
Thema
Indicator
onafhankelijkheid zelfredzaamheid opvoedproblemen
tevredenheid eigen leven
91 Terwijde, De Wetering
92 Het Zand
94 Parkwijk, Langerak
131
142
81
107
107
107
Wmo-aanvragen
115
135
121
thema gemiddelde
118
128
103
persoonlijk welbevinden
102
153
50
maatschappelijk welbevinden discriminatie
90
121
85
82
106
91
thema gemiddelde
91
127
75
aspect gemiddelde
105
127
89
Utrecht.nl p.127
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Vleuten – De Meern
Thema inkomen
Capaciteiten
gezondheid
opleiding
Indicator
101 Vleuten, Haarzuilens
102 Veldhuizen, Vleuterweide
103 De Meern
aantal bijstandsuitkeringen laag inkomen
153
130
149
151
143
103
moeilijk rondkomen
172
140
114
schuldhulpverlening
145
124
149
thema gemiddelde
155
134
129
goede ervaren gezondheid 42
85
69
overmatig drankgebruik
160
125
volwassenen met 17 overgewicht kinderen met overgewicht 126
65
82
115
115
thema gemiddelde
107
98
21
57
54
102
104
72
jongeren met 55 startkwalificatie voortijdig schoolverlaters 76 beroepsbevolking met lagere opleiding gewichtenleerlingen
87
89
37
151
138
145
thema gemiddelde
92
75
85
aspect gemiddelde
106
105
104
Utrecht.nl p.128
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
101 Vleuten, Haarzuilens
102 Veldhuizen, Vleuterweide
103 De Meern
ervaren netheid
121
123
123
jongerenoverlast
125
137
152
buurtoverlast
166
144
155
aangiften woninginbraak
144
155
133
gevoelens onveiligheid
174
169
149
thema gemiddelde
146
146
142
tevredenheid fysieke voorzieningen tevredenheid sociale en welzijnsvoorzieningen aantal voorzieningen
132
131
111
148
150
141
118
70
104
thema gemiddelde
133
117
119
woonbeleving
166
158
160
buurtoordeel
147
126
117
mediane verkoopprijs
146
132
124
thema gemiddelde
153
139
134
sociale cohesie
148
124
137
tolerantie
157
150
126
mutatiegraad
164
165
177
thema gemiddelde
156
146
147
aspect gemiddelde
147
137
135
Indicator
Wijk Vleuten – De Meern
netheid & veiligheid
Leefomgeving
voorzieningen
wonen
sociale samenhang
Utrecht.nl p.129
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Thema
101 Vleuten, Haarzuilens
102 Veldhuizen, Vleuterweide
103 De Meern
NWW-ers
133
123
131
NWW-ers (15-24)
121
76
113
% schoolgaande jeugd
47
15
40
betaald werk
107
122
107
re-integratietrajecten
86
124
134
Indicator
Wijk Vleuten – De Meern
werk & school
Meedoen
vrijwillige inzet
thema gemiddelde
99
92
105
vrijwilligerswerk
146
66
146
mantelzorgers
200
116
110
actief in de buurt
106
105
39
verantwoordelijk voor buurt thema gemiddelde
142
134
123
148
105
104
72
170
95
sociaal isolement
72
92
103
thema gemiddelde
72
131
99
84
78
113
121
sociale contacten contact vrienden/familie
86 sociale&culturele ondernemen culturele activiteiten activiteiten lidmaatschap bibliotheek 138 uitgaan
107
112
94
sporten
76
70
95
thema gemiddelde
102
95
97
aspect gemiddelde
105
106
101
Utrecht.nl p.130
Bijlage 4 Overzicht indexcijfers (sub)wijken – per thema
Wijk Vleuten –
101 Vleuten, Haarzuilens
102 Veldhuizen, Vleuterweide
103 De Meern
zelfredzaamheid
115
126
88
opvoedproblemen
144
144
144
Wmo-aanvragen
74
130
96
thema gemiddelde
111
133
109
tevredenheid eigen persoonlijk welbevinden 125 leven maatschappelijk 99 welbevinden discriminatie 141
139
106
127
72
117
128
Thema
Indicator
De Meern onafhankelijkheid
Welbevinden
thema gemiddelde
122
128
102
aspect gemiddelde
116
131
106
Utrecht.nl p.131
Bijlage 5 Overzicht wijk- en subwijkindeling
Utrecht.nl p.132
Bijlage 5 Overzicht wijk- en subwijkindeling
01 West 01.1 01.2 01.3
Oog in Al, Welgelegen Lombok, Leidseweg Nieuw Engeland, Schepenbuurt
02 Noord-west 02.1 Pijlsweerd 02.2 Ondiep, 2e Daalsebuurt 02.3 Zuilen-west 02.4 Zuilen-noord en -oost 03 Overvecht 03.1 Taagdreef, Wolgadreef 03.2 Zamenhofdreef, Neckardreef 03.3 Vechtzoom, Klopvaart 03.4 Zambesidreef, Tigrisdreef 04 Noord-oost 04.1 Votulast 04.2 Tuindorp, Voordorp 04.3 Wittevrouwen, Zeeheldenbuurt 05 Oost 05.1 05.2 05.3
Oudwijk, Buiten Wittevrouwen Abstede, Gansstraat Wilhelminapark, Rijnsweerd
06 Binnenstad 06.1 Binnenstad city- en winkelgebied 06.2 Binnenstad woongebied 07 Zuid 07.1 07.2 07.3
Lunetten Oud-Hoograven, Tolsteeg Nieuw-Hoograven, Bokkenbuurt
08 Zuid-west 08.1 Dichterswijk, Rivierenwijk 08.2 Transwijk 08.3 Kanaleneiland 09 Leidsche 09.1 09.2 09.3 09.4 09.5
Rijn Terwijde, De Wetering Het Zand Leidsche Rijn Centrum e.o. Parkwijk, Langerak Leidsche Rijn-zuid
10 Vleuten-De Meern 10.1 Vleuten, Haarzuilens 10.2 Veldhuizen, Vleuterweide 10.3 De Meern 10.4 Rijnenburg
Utrecht.nl p.133