SEN1 Software Engineering 1

Overzicht Acceptatietesten Validation and verification Het ontwikkelproces Test strategie Equivalence partitioning

SEN1 Software Engineering 1 Pieter van den Hombergh Ferd van Odenhoven Fontys Hogeschool voor Techniek en Bedrijfsmanagement Software Engineering

6 maart 2008

FvO,PvdH/FHTBM

SEN1 Software Engineering 1

6 maart 2008

1/27


1

2

3 4

5

Acceptatietesten Acceptatietest voor wie? Belangen Wat te testen? Inhoud Acceptatietest Uitvoering Validation and verification points Validation and verification Inspection and review Review plan debugging Het ontwikkelproces Test strategie Testen schrijven en plannen Test scenarios Test tools Equivalence partitioning

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

2/27


Acceptatietest voor wie? Belangen Wat te testen? Inhoud Acceptatietest Uitvoering Validation and verification points

Hebben we wel het juiste gebouwd?

Figuur: Communicatie tussen domeinafdeling en ontwikkeling

Bij de communicatie tussen domeinafdeling en ontwikkeling vindt een overdracht van de ene in de andere vaktaal plaats. FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

3/27



Acceptatietesten waarom acceptatietesten?

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

4/27



Wat is een acceptatietest? Bij oplevering van maatwerk-software vindt een acceptatietest plaats. Doel van de acceptatietest: Voldoet de software aan eisen en wensen van de opdrachtgever? Is de software geschikt is voor bedrijfsmatige ingebruikname?

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

5/27



Belangen Opdrachtgever Garantiebepalingen De leverancier kan de kosten van herstel in rekening brengen indien de fouten bij het uitvoeren van de overeengekomen acceptatietest hadden kunnen worden vastgesteld. Na acceptatie is leverancier op grond van deze overeenkomst niet gehouden tot het herstel van gebreken in de software.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

6/27



Belangen Softwareontwikkelaar Kwaliteit en effici¨entie: Door een grondige acceptatietest uit te voeren worden mogelijk kosten voor herstelwerk bespaard. De testperiode biedt een goede gelegenheid om de kwaliteit en de betrouwbaarheid van de software te verbeteren.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

7/27



De onderhandeling Onvolkomenheden zijn fouten en gebreken of het op andere wijze niet functioneren overeenkomstig de overeengekomen specificaties. Hoe preciezer die zijn, des te groter de kans dat de opdrachtgever onvolkomenheden kan vinden. De opdrachtgever zal toch zijn eisen zo nauwkeurig mogelijk willen omschrijven.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

8/27



Inhoud acceptatietest 1 De functionaliteit: alle aspecten van gedrag en resultaten volgens de overeengekomen specificaties. Robuustheid. Zinvol reageren op foute invoer, technische foutsituaties en gebruikersfouten. De conversieprocedure voor overzetten van gegevens op de nieuwe software. Koppelingen met uw andere informatiesystemen.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

9/27



Inhoud acceptatietest 2 De performance. De gebruiksvriendelijkheid. Voldoen aan kwaliteitsgaranties als overeengekomen. In de informatica algemeen aanvaarde uitgangspunten van kwaliteit en deugdelijkheid. De documentatie voor beheerders en gebruikers. De procedures voor handmatige werkzaamheden.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

10/27



Hoe de test uitvoeren? Richt tijdig de testomgeving in (hardware, software, documentatie, licenties en werkruimte). Bepaal wie de testen gaat(n) uitvoeren. Schrijf vooraf concrete test-scenario’s. Mee beginnen zodra de functionele specificaties beschikbaar zijn. Zorg voor de tijdelijke administratieve organisatie in voor het verzamelen en administreren van testresultaten.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

11/27



Soorten V & V

Software Inspections

Requirements specification

High level design

Formal specification

Detailed design

Program

Program testing

Prototype

Figuur: Static and dynamic verification and validation. FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

12/27


Inspection and review Review plan debugging

Het verschil Validation: maken we het juiste product? Is meer algemeen onderdeel. Maken we dat wat de klant wil?

Verification: Maken we het product goed? Dynamisch testen is draaien van de software met testdata. V&V zijn statisch: inspecties en reviews tijdens alle fasen van het ontwikkelingsproces. Validatie testen: aantonen dat de software doet wat de klant wil. Zoals prestatie en betrouwbaarheid. Een scherpe grens is niet te trekken tussen al deze indelingen.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

13/27



Inspection and review Inspectie en review zijn beide statische verificatie technieken, waardoor het systeem niet uitgevoerd hoeft te worden. Inspection is de preciezere variant. De zogenaamde Fagan inspectie volgt een strict protocol met verschillende rollen voor de deelnemers tijdens de inspectie. Reviewen is een minder strikte methode. Het dient evengoed volgens een plan met een doel te worden uitgevoerd.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

14/27



Doel van de review Net als de andere test technieken, kan reviewen hooguit fouten vaststellen. De soort inhoudelijke fouten waarnaar gezocht moet worden zijn: 1 2 3

Onvolledigheid of missende informatie. Inconsistentie of tegenspraken. Onduidelijkheden of vaagheden.

Door deze gebreken zijn er keuzes mogelijk in de vervolgstappen, waardoor de onzekerheid toeneemt.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

15/27


Test results

Specification

Locate error

Design error repair


Test cases

Retest Program

Repair error

Figuur: Debugging process.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

16/27


V-model

Figuur: Uiteraard verwachten we dat coderen en testen hand in hand gaan. FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

17/27


V-model als test en ontwikkelcyclus In moderne ontwikkelmethodology is het V-Model aan de winnende hand. Het V-model schrijft een balans voor tussen specificatie aan de linker zijde en verificatie/validatie aan de rechterzijde, op alle niveaus van de ontwikkeling Let op dat de stappen aan beide kanten van de V steeds gepaard gaan met documenten.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

18/27


Testen schrijven en plannen Test scenarios Test tools

Inhoud testplan Organisatie: beschrijving hoe de test is georganiseerd, waar liggen verantwoordelijkheden en wat zijn de gebruikte middelen. Communicatie en procedures: o.a. procedures rond herstel van fouten, versie beheer. Test strategie: Overzicht van de test strategie, criteria voor acceptatie van de test en tot op welk nivo wordt er getest?

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

19/27



Inhoud testplan 2 Test onderdelen: overzicht van de functies die getest gaan worden met hun prioriteiten. Test deliverables: beschrijving van de gebruikte producten: inputs, test-reporten, infrastructuur en voortgangsrapporten. Test activiteiten: installatie van de infrastructuur, schrijven van testscripts, de uitvoering van de test, de voortgangsmonitoringe en het maken van de testrapporten. Planning: de feitelijke planning van de software testactiviteiten en gebruikte middelen.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

20/27



Test scenario’s Zijn in essentie de concrete scenario’s behorende bij een use-case. Soms bedoelt met testscenario’s een testprogramma, d.w.z.: welke testen en in welke volgorde worden uitgevoerd. Men gebruikt ook zogenaamde test scripts als er bij een testprocedure met een softwaretool automatisch een aantal testen uitgevoerd moet worden.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

21/27



Test tools Er zijn commerci¨ele producten voor automatisch testen, maar er is ook ant in combinatie met JUnit. Een ander framework is Castor. Er is meer (http://java-source.net/open-source/testing-tools): JUnit, Cactus, Abbot (waar is Costello?), JUnitPerf, Jamelon, DbUnit, Mockrunner, dbMonster, The Grinder, XMLUnit, jfcUnit, JTestCase, StrutsTestCase, jMock, EasyMock, MockEJB, MockCreator, SQLUnit, Marathon, TestNG, Surrogate Test framework, JTR Java Test Runner, TESTARE, MockLib, TagUnit, TestGen4J, UISpec4J, Jacareto, Jemmy, DDTUnit, Mocquer En de lijst is zeker niet volledig! Groovy van IBM. FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

22/27


Hoe vinden we testdata? Men wil natuurlijk alles testen! Men kan niet alle waarden testen Er zijn nuttige technieken om een beperkte maar voor het testen complete verzameling van testdata te vinden Grenswaarden en extreme waarden. Bepalen van equivalentieklassen.

FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

23/27


In- en output partitions

invalid invalid invalid invalid

valid valid valid valid

valid valid valid valid

system output output output output

output output output output

Software Engineering 1 6 maart 2008 Figuur: De invoer enSEN1 uitvoer kan men verdelen in verschillende klassen.

FvO,PvdH/FHTBM

24/27


Voorbeeld equivalence partitioning 1

2

3

a Er is hier sprake van 4 partities: 1 2 3 4

x
FvO,PvdH/FHTBM

b

4 c

Partitie equivalentie veronderstelt dat elke waarde in de partitie op gelijk manier behandeld moet worden. Kies bijvoorbeeld een waarde ’uit het midden’. Maar ook de grenzen verdienen aandacht: Test of de grenswaarden door het programma behandeld worden volgens de regels bij de juiste partitie. Hier hoort a bijvoorbeeld bij partitie 2.


6 maart 2008

25/27


Clock12 interface public interface Clock12 { void tick (); void setTime ( boolean pm , int hrs , int min , int sec ); int getHour (); int getMinutes (); int getSeconds (); void setHour ( int hour ); void setMinutes ( int minutes ); void setSeconds ( int seconds ); boolean isPM (); void setPM ( boolean pm ); String getTime (); } FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

26/27


Equivalence classes Equivalenc classes : setHour : 1 2 3 4

hour < 0 0 <= hour <12 12 <= hour <= 24 hour > 24

input : hour =16 -7 5 57

-> -> -> ->

hour =4 && exception hour =5 && exception

invalid data valid data valid data invalid data

PM = true " hour not negative " PM = false " hour not greater than 24 "

etc . FvO,PvdH/FHTBM


6 maart 2008

27/27

SEN1 Software Engineering 1

Recommend Documents