OPLEIDINGSMAGAZINE VAN HET NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT
september
februari
2015 2016
SCHOLINGSPROGRAMMA Met expertbijdragen van: 6
TIM BEAMES
FRANCIEN NIJMAN-DU BOIS
10
YANNICK TAVERNE
14
LIESBETH VAN ZUIDEN
18
YOL KUIJER
NEIL PILLER
22
JEREMY LEWIS
26
JIP KAMPHUIS
JOS HALFENS
30
GERARD VAN DER POEL
34
MICHAEL SCHERMER
ERIK PEPER
38
LUC VAN AGT
42
KIJK OOK OP WWW.NPI.NL
Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie
CURSUSAANBOD
www.npi.nl
INHOUDSOPGAVE
Voorwoord Tinus Jongert, directeur NPi
4
•
ALGEMEEN
6
•
•
Beheersmodelscholing – In gesprek over goede zorg Fysiotherapie: kunst en kunde Motiverende gespreksvoering bij mensen met een chronische aandoening Vervolgcursus ‘Motiverende gespreksvoering’ Explain Pain
8 8 9
•
Zitanalyse en (rol)stoelaanpassingen
9
•
Resultaatgericht positioneren van je praktijk NIEUW! Praktijkcursus hydrotherapie; casus-gestuurde interventie-tactieken
9
• •
•
•
ARBEID EN BEDRIJF •
Aandacht voor de werkplek
BEKKENPROBLEMATIEK • •
• •
Basiscursus ‘Functiestoornissen van de bekkenbodem in breed perspectief’ Vervolgcursus ‘Functiestoornissen van de bekkenbodem bij kinderen’ Masterclass ‘Dry Needling in de bekken-buik-bilregio’ Masterclass ‘Het PPP-concept bij incontinentie’
8 8
•
• • •
•
9
•
9
•
9
10
• •
• • • • •
• •
•
•
•
• •
•
• • • •
34 36 36 36 36 36 37 37 37 37
• •
Fysieke training bij senioren NIEUW!
37
PSYCHOSOMATIEK
38
Stressgerelateerde klachten: a state of the art Chronische vermoeidheid en fibromyalgie Mobilizing Awareness®: sensomotorische reëducatie Vervolgcursus ‘Mobilizing Awareness® – 4e trap’ Masterclass ‘Mobilizing Awareness® – Clinical reasoning’
40 40 40 40 40
SPORTGEZONDHEIDSZORG
42 44
•
Master of Physical Therapy in Sports (MPTS 2015) Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 1) Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): - moduul ‘Osteoporose’ - moduul ‘Oncologie’ Moduul ‘Preventie en gezondheid’: belastbaarheidstraining van de (lage) rug Specialisatie Rehaboom – moduul 1 Sportblessures bij kinderen
•
Masterclass ‘Upper and Lower Limb Tendinopathies’
KINDEREN
18
Leefstijlinterventies bij kinderen met overgewicht NIEUW! Familie in beeld: invloed van complexe gezinssituaties bij de behandeling van kinderen NIEUW! Sportblessures bij kinderen
20
16 16 16 17 17
• • • •
• • • • •
•
20 20
•
22 24 •
24 24 24 25 25
MUSCULOSKELETAAL
26
Elleboogklachten: a state of the art Heup- en/of liesklachten: a state of the art Schouderklachten: a state of the art Snijzaaldag schouder
28 28 28 28
2 Inhoudsopgave
OUDEREN
16
17
Basiscursus ‘Oedeemtherapie’ Masterclass ‘Bringing lymphology into holistic lymphoedema management: Objective measuring to optimize outcomes for patients and practitioners’ Masterclass ‘New directions and insights in the treatment of lymphoedema’ NIEUW! Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): moduul ‘Oncologie’ Behoud van fysieke fitheid tijdens chemotherapie
Neurorevalidatie/CVA 32 Het praktisch gebruik van meetinstrumenten bij Parkinsonpatiënten en implicaties voor behandeling 32 Klinisch-neurologisch onderzoek als sleutel voor behandeling 32
•
12 12 12
•
•
•
30
29 29 29
14
12
Hartfalen (voor tweedelijns fysiotherapeuten) Masterclass ‘Klinische ergometrie met respiratoire gasanalyse bij patiënten met hartfalen’ Masterclass ‘Cardiale anatomie’ COPD en astma Airway clearance technieken bij mensen met sputumretentie Masterclass ‘Ademspiertraining’ Masterclass ‘Niet-lineaire inspanningstraining bij patiënten met ernstige COPD’
LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE
NEUROLOGIE
28 28
Oefenprogramma’s bij perifere vestibulaire en cervicogene duizeligheid Osteoporose: preventie, behandeling en begeleiding Valpreventie en valtraining Inspanningsfysiologie en fysieke training bij ouderen Perifeer arterieel vaatlijden en training Functionele (fysio)therapie op een longstay somatiek-afdeling Basiscursus ‘Psychogeriatrie’ Vervolgcursus ‘Psychogeriatrie’ Masterclass ‘De kwetsbare oudere’
•
•
HART, VAAT EN LONGEN
29
•
44
44 44 45 45 45
NOG ENKELE PLAATSEN BIJ VOORJAARSCURSUSSEN 2015
WACHTLIJST
•
Praktijk vaardigheidstraining Nek / Thorax / Schouder / Elleboog Masterclass ‘Schouder’ Masterclass ‘Effectieve diagnostiek en behandeling van lage-rugklachten’ Mobilisation of the Nervous System Neurodynamics and the Neuromatrix Endoprothesen: het chirurgische en oefentherapeutische beleid
Voor cursussen waarbij het maximum aantal deelnemers is bereikt of voor cursussen die nog niet zijn gepland, kan digitaal worden aangemeld via de knop ‘Wachtlijst’ of via de knop ‘Belangstelling’ die u aantreft bij de desbetreffende cursus. LET OP: als uw e-mailadres verandert, geef dit dan door met behulp van het formulier op www.npi.nl/email Inhoudsopgave 3
VOORWOORD
Het NPi: Kennis in beweging In dit voorwoord van het NPi-Scholingsprogramma geef ik u graag een rondleiding achter de schermen.
Via het NPi kunt u gedurende uw gehele carrière op de hoogte blijven van de actuele ontwikkelingen op uw vakgebied; professionalisering is immers een continu proces geworden. Daarom is de focus bij het NPi meer en meer verschoven van het aanbieden van losstaande scholingsactiviteiten naar activiteiten die zijn ingebed in leerroutes. Indien u dat wenst, geven wij u persoonlijke begeleiding om de scholing zo goed mogelijk te laten aansluiten op uw persoonlijke leerbehoefte en op de bij u aanwezige kennis en kunde. Veel tevreden collega’s gingen u voor In de afgelopen 3 jaar hebben bijna 13.000 fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergotherapeuten bij het NPi een cursus gevolgd. Alleen al in 2014 hebben ruim 4.400 therapeuten gezorgd voor ruim 6.300 cursusinschrijvingen. Het NPi organiseerde in dat jaar 191 scholingsactiviteiten, waarvan 11 incompany. Cursisten geven aan dat zij tevreden zijn over het cursusaanbod van het NPi, de gemiddelde cursuswaardering is in 2014 weer iets gestegen; cursisten beoordelen de NPi-cursussen gemiddeld met het rapportcijfer 7,9.
COLOFON
Het NPi innoveert Het NPi heeft de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan nieuwe ontwikkelingen. Op onderwijsgebied heeft dat geleid tot de ontwikkeling van tientallen webcasts waarmee u op afstand op elk moment via het web onderwijs kunt volgen. Deze webcasts maken soms deel uit van de NPi-service, soms worden zij gebruikt ter ondersteuning van cursusactiviteiten. Recent heeft het NPi de eerste cursussen ontwikkeld die u volledig op afstand kunt volgen. Om deze e-learning te ondersteunen, heeft het NPi recent de digitale toetsomgeving geïnnoveerd, waardoor digitale toetsing nog beter kan plaatsvinden. Voor het realiseren van webcasts en innovatief onderwijs ontwikkelt het NPi momenteel een learning lab.
Het NPi-Scholingsprogramma is het opleidingsmagazine van het Nederlands Paramedisch Instituut (NPi). Met Issue (februari en september) vormt het NPi-Scholingsprogramma (mei en november) een alternerende kwartaaluitgave. Oplage: 25.000 exemplaren. Beide uitgaven zijn ook te vinden op de website van het NPi: www.npi.nl
NPi-expertgroepen De afgelopen periode is het aantal NPi-expertgroepen verder uitgebouwd. Zij hebben een belangrijke functie bij de kwaliteitsbewaking van de cursussen, bij het inspelen op actuele ontwikkelingen en voor de kennisontwikkeling. Ook kunnen de NPi-expertgroepen onderzoeksprojecten initiëren. Op dit moment zijn de volgende expertgroepen actief: ‘Ouderen’, ‘Sportgezondheidszorg’, ‘COPD’, ‘Neurorevalidatie/CVA’ en ‘Kinderneurorevalidatie/CP’. Het streven is om eind 2016 circa 10 expertgroepen operationeel te hebben. Het NPi als netwerkorganisatie Het NPi werkt samen met circa 300 thema-experts, cursusleiders en docenten. Ook werken wij samen met grote kennisinstellingen, universiteiten en hogescholen. NPi-medewerkers zijn direct betrokken bij twee lectoraten. Door deze samenwerkingen kan het NPi werken aan kennisontwikkeling om vragen uit de praktijk te kunnen oplossen én we kunnen recente kennis, bijvoorbeeld uit promotietrajecten, direct in de praktijk implementeren. Kortom, bij het NPi bent u op het juiste adres om levenslang uw kennis in beweging te houden. In deze uitgave vindt u hiertoe ons actuele scholingsaanbod. Kennis bij het NPi is actueel, wetenschappelijk onderbouwd, relevant en praktisch toepasbaar; ons cursusaanbod is u op het lijf geschreven. Tinus Jongert, hoofdredacteur Directeur NPi, Lector Gezonde Leefstijl in een Stimulerende omgeving, De Haagse Hogeschool
[email protected]
Redactie Harm Askes Hans Bult Marleen Buruma Raoull Hoogendijk Tinus Jongert Frans Lanting Michael Schermer Eindredactie Gabriëlle Kuijer
Contact Postbus 1161 3800 BD Amersfoort T 033 421 61 00 F 033 421 61 90 I www.npi.nl E
[email protected] twitter.com/paramedisch www.youtube.com/videosnpi
Vormgeving Idem Dito, Kampen 4 Voorwoord
Scholingsprogramma 5
ALGEMEEN
TIM BEAMES MSC Fysiotherapeut Cursusleider/docent NPi
Gain by understanding and treating pain It seems so obvious that ‘being in the dark’ about your diagnosis and the pain you’re suffering can hinder recovery and even add to your suffering! It’s also unsurprising that ‘words of wisdom’ can help when you are in pain. As therapists do we naturally fill knowledge gaps and have healing stories to hand or do we benefit from some training? The NPi-course ‘Explain Pain’ aims to boost your knowledge of what pain is understood to be and explores different ways to communicate this information with your patients. There is compelling evidence that offering therapeutic pain education can help reframe unhelpful beliefs (Louw et al 2011) in a number of distinct chronic pain disorders (Clarke et al 2011). There is also good support that both the therapist and patient can understand and learn pain biology (Moseley 2003). In rehabilitation, therapeutic neuroscience education should be an important foundation, helping the patients make sense of their pain journey and see a way out (Nijs et al 2014). During this course you will reflect on your current understanding of pain, put this knowledge into practice and expand your therapeutic repertoire.
6 Algemeen
‘Graded Motor Imagery’ (GMI) is perhaps a less obvious treatment approach. It was specifically designed to help people where their alarm system is so sensitive that traditional approaches are too much. In a way, graded motor imagery aims to ‘get under the radar’ of the sensitive alarm system. It does this by taking a step back and acknowledging that we have more subtle ways of reducing this sensitivity and thereby access treatment options for hard to treat conditions such as Complex Regional Pain Syndrome (CRPS) and phantom limb pain (Moseley 2006). GMI employs three elements: first retraining of a person’s ability to accurately and quickly identify body parts shown on a computer (left/right discrimination training); then to imagine movement of their body and the feeling that this gives (explicit motor imagery); finally, it explores the use of mirrors to give a stronger sense of self through visual feedback. These elements help offer access to movement in a less threatening manner than traditional approaches and by doing this begin to separate the association of pain with movement. There is growing support for GMI as a treatment for chronic pain (Bowering et al 2012) and current research into the use during stroke and immobilization suggest an exciting future is in store. Voor nadere informatie over de cursussen ‘Graded Motor Imagery’ (19 en 20 juni 2015) en ‘Explain Pain’ (29 en 30 januari 2016) zie de NPi-cursuskalender op www.npi.nl
Scholingsprogramma 7
CURSUSAANBOD
ALGEMEEN
BEHEERSMODELSCHOLING – IN GESPREK OVER GOEDE ZORG Cursusnr. 1502874 Doelgroep: deelname aan deze scholing is alleen mogelijk voor fysiotherapeuten uit praktijken of instellingen die een beheersaudit hebben gehad waarvan de uitslag negatief is, met als consequentie dat een verbetertraject dient te worden doorlopen waar deze driedaagse scholing deel van uitmaakt. Data
ma. 21 sept., ma. 5 okt. en ma. 2 nov. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Klepperman te Hoevelaken.
Kosten € 750,- per deelnemer. Voor nadere informatie zie de website van het NPi: www.npi.nl/beheersmodel
FYSIOTHERAPIE: KUNST EN KUNDE Cursusnr. 1500742 Doelgroep: fysiotherapeuten en andere geïnteresseerde paramedici. Datum
vr. 30 okt. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Het in deze cursus gepresenteerde conceptuele kader voor het fysiotherapeutisch handelen vormt het vertrekpunt van diverse leerlijnen van het NPi. Voor nadere informatie over de leerlijnen waarvoor de inhoud van deze cursus als uitgangspunt dient zie de NPi-cursuskalender op www.npi.nl.
MOTIVERENDE GESPREKSVOERING BIJ MENSEN MET EEN CHRONISCHE AANDOENING Cursusnr. 1503746 Doelgroep: paramedici die hulp verlenen aan cliënten met een chronische aandoening. Data
wo. middag en -avond 28 okt. en do. 29 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 435,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
VERVOLGCURSUS ‘MOTIVERENDE GESPREKSVOERING’ Cursusnr. 1504164 / 1504166 Doelgroep: paramedici. Data
Plaats
nr. 1504164: wo. middag en -avond 21 okt. en do. 22 okt. 2015. nr. 1504166: ma. 26 okt. en di. 27 okt. 2015. nr. 1504164: Hotel van der Valk te Venlo. nr. 1504166: WestCord hotel te Delft.
ARBEID EN BEDRIJF
EXPLAIN PAIN Cursusnr. 1604511 Doelgroep: fysiotherapeuten, ergotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. 29 jan. en za. 30 jan. 2016.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 475,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Engelse taal.
ZITANALYSE EN (ROL)STOELAANPASSINGEN Cursusnr. 1500061 Doelgroepen: fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergotherapeuten. Data
ma. 23 nov. (incl. avondprogramma) en di. 24 nov. 2015.
Plaats
Hotel de Bilderberg te Oosterbeek en Revalidatiecentrum Groot Klimmendaal te Arnhem.
Kosten € 595,- resp. € 545,- met NPi-kortingskaart.
RESULTAATGERICHT POSITIONEREN VAN JE PRAKTIJK NIEUW!
Cursusnr. 1504621
Doelgroepen: fysiotherapeuten,oefentherapeuten, ergotherapeuten. Data
vr. 18 sept. en vr. 9 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Klepperman te Amersfoort.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart.
PRAKTIJKCURSUS HYDROTHERAPIE; CASUS-GESTUURDE INTERVENTIE-TACTIEKEN Cursusnr. 1504431 Doelgroepen: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. 12 en za. 13 febr., vr. 26 en za. 27 febr. 2016.
Plaats
Zie NPi-cursuskalender.
Kosten € 1.195,- resp. € 1.075,- met NPi-kortingskaart.
AANDACHT VOOR DE WERKPLEK Cursusnr. 1502431 Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergotherapeuten. Data
wo. 9 sept. en wo. 30 sept. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart.
Kosten € 435,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
8 Algemeen, Arbeid en bedrijf
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 9
BEKKENPROBLEMATIEK
FRANCIEN NIJMAN-DU BOIS Bekkenfysiotherapeut Docent NPi www.pelvicum.com
Chronic Pelvic Pain Syndrome ‘Een zucht geeft lucht aan een hart vol smart.’ Dit gezegde wordt al heel lang gebruikt en het past bijzonder goed bij veel van mijn patiënten: mannen en vrouwen met CPPS, Chronic Pelvic Pain Syndrome. CPPS betreft onbegrepen pijnklachten waarbij medische behandelingen de klachten niet hebben kunnen verminderen. Bekkenfysiotherapeuten hebben vele mogelijkheden om patiënten met langdurig CPPS te behandelen; zelden is het een eenvoudig traject. Terugkomend bij mijn openingszin: een langdurige periode met pijnklachten geeft vaak een ‘hart vol smart’. En de ‘zucht die lucht’ geeft, is vaak niet meer mogelijk door de overactiviteit van diverse spieren, door het aanpassen van het dagelijkse bestaan aan de klachten en door het gevoel van onvermogen om de situatie te veranderen. Bij deze patiënten is een alleen bekkenbodemgerichte behandeling niet voldoende. Bovendien hebben velen al een behandeltraject bij de bekkenfysiotherapeut achter de rug. Vaak bestond die behandeling uit biofeedback, oefentherapie en adviezen. Deze patiënten hebben echter meer nodig dan dat en erkenning van de pijnklachten is een goed startpunt van de behandeling. Veel patiënten hebben het gevoel te zeuren: steeds vertellen ze bij behandelaars over hun pijn, maar ondanks de verschillende interventies verandert er maar weinig. Wij moeten uitleg geven over
10 Bekkenproblematiek
chronische pijn; wat is het en welk effect heeft het in de hersenen. Ook moeten we duidelijk maken waarom iemand naar ons is verwezen: wat kunnen wij doen om de pijnklachten te verminderen. We benadrukken dat er bij een lange periode van pijnklachten zelden sprake is van een vlug herstel en we vertellen dat een grote inzet van zowel behandelaar als van de patiënt noodzakelijk is. Het sensitisatieproces positief beïnvloeden gaat niet snel. Om dit goed voor elkaar te krijgen is multidisciplinair werken vaak een noodzakelijk onderdeel van de behandeling en een goed netwerk met verwijzers is vereist. Behandeling van de bij de pijn betrokken spieren via myofasciale triggerpoints is vaak essentieel. Dit wordt ook geadviseerd in de Europese richtlijnen bij CPPS. Dry needling is één manier van triggerpointbehandeling die bij deze groep aan te bevelen is. Het effect van de behandeling is meestal snel en uitgebreid. Bij pijnvermindering en meer ontspanning wordt het tijd voor de bekkenbodem - als dat nodig is. Vaak geven patiënten al aan dat ze een verbetering van mictie en defecatie ervaren doordat ze beter kunnen voelen en beter met onze adviezen aan de slag kunnen. Blijven er bekkenbodemklachten bestaan, dan kunnen bekkenfysiotherapeuten daar gericht mee aan de slag. Op welk moment de bekkenbodem in de behandeling wordt geïntegreerd, zal per patiënt verschillen en is de keuze van de behandelaar. Bij de behandeling van patiënten met CPPS is het voor een bekkenfysiotherapeut aan te raden om (extra) scholing te volgen over ademhaling, chronische pijn, triggerpointbehandeling en dry needling.
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 11
CURSUSAANBOD
BEKKENPROBLEMATIEK
BASISCURSUS ‘FUNCTIESTOORNISSEN VAN DE BEKKENBODEM IN BREED PERSPECTIEF’ WACHT LIJST
Cursusnr. 1500181 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. 18 sept., za. 19 sept., vr. 9 okt. en za. 10 okt. 2015 (vrijdagen incl. avondprogramma).
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 1.150,- resp. € 1.035,- met NPi-kortingskaart.
VERVOLGCURSUS ‘FUNCTIESTOORNISSEN VAN DE BEKKENBODEM BIJ KINDEREN’ Cursusnr. 1601071 Doelgroep: bekkenfysiotherapeuten, fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de NPi-basiscursus ‘Functiestoornissen van de bekkenbodem in breed perspectief’ of de basiscursus ‘Bekkenbodem’ in Amsterdam, Rotterdam of Breda hebben gevolgd en die in hun praktijk kinderen met bekkenbodemdisfuncties willen gaan behandelen. Voor oefentherapeuten geldt als extra voorwaarde het behalen van een voldoende resultaat voor de digitale toets. Data
vr. middag en -avond 15 jan., za. 16 jan. en za. 6 febr. 2016.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Ga nu voor je Master of Science sportfysiotherapie en start op 6/11/2015 Geïnteresseerd? Wacht dan niet te lang met inschrijven. Dit kan via www.avansplus.nl.
Kosten € 680,- resp. € 610,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘DRY NEEDLING IN DE BEKKEN-BUIK-BILREGIO’ Cursusnr. 1604461
WACHT LIJST
MASTER CLASS
Doelgroep: geregistreerde bekkenfysiotherapeuten die de tweedaagse cursus ‘Myofasciale triggerpoints in de bekkenbuik-bilregio’ hebben gevolgd óf die in het verleden de eendaagse cursus ‘Myofasciale triggerpoints in de bekken-buikbilregio’ hebben gevolgd én de aanvullende verdiepingsdag. Data
vr. 11 dec. , za. 12 dec. 2015 en do. 16 juni 2016.
Plaats
Dry Needling Centrum Amsterdam.
Kosten € 660,- resp. € 595,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘HET PPP-CONCEPT BIJ INCONTINENTIE’ Cursusnr. 1502771
MASTER CLASS
Doelgroep: geregistreerde bekkenfysiotherapeuten. Datum
za. 21 nov. 2015.
Plaats
Gezondheidscentrum Didam te Didam.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
12 Bekkenproblematiek
www.fysio4deel.nl www. fysio4deel.nl www.fysio4deel.nl www.fysio4deel.nl
HART, VAAT EN LONGEN
YANNICK TAVERNE, MD, MSC Master kinesitherapie, bewegings -en revalidatiewetenschappen, arts-assistent thoraxchirurgie, cursusleider NPi
Masterclass 'Cardiale anatomie' Het functioneren van het menselijk lichaam fascineert de mens door de eeuwen heen. Hoewel de anatomie ‘pur sang’ al heel verrijkend en prachtig kan zijn, mist men soms de link met de kliniek. Zo ook in de geschiedenis; het heeft lang geduurd voor men de verschillende organen niet als aparte entiteiten beschreef, maar deze ook een functie toeschreef en zo hun ontwikkeling vanuit de morfologie benaderde. Het eerste werk dat hiertoe leidde, was dat van William Harvey; hij presenteerde in de 17e eeuw zijn ‘Exercitatio anatomica de motu cordis et sanguinis in animalibus’ en beschreef voor het eerst het cardiovasculair systeem functioneel. Tot op heden zien velen de anatomie nog altijd als de studie ‘over dat wat dood is’ en de fysiologie als ‘de studie van het levende’. Echter niets is minder waar. Functionaliteit dicteert namelijk morfologie. Ander gezegd: fysiologie leidt tot anatomie en zo ook leidt pathofysiologie tot pathologie. Gezien het bovenstaande is het belangrijk om zich bij het bespreken van de werking van het hart te realiseren dat de 'opbouw' een werk was van miljoenen jaren en dat alle informatie over eventuele dysfunctie te vinden is in de evolutionaire biologie, embryologie en vergelijkende anatomie. Derhalve dienen deze aspecten geïntegreerd te worden in de analyse van de normale fysiologie
14 Hart, vaat en longen
van het hart. Zoals alles in de natuur, volgen ook deze processen de regels van de fysica en kan de werking van daaruit worden verklaard en beschreven. Dit zorgt ervoor dat veel adaptatieprocessen van het hart - denk aan een sporthart, maar ook aan een myocard infarct - kunnen worden voorspeld en verklaard door dezelfde wetmatigheden die wij elke dag rondom ons aan het werk zien. Omdat wij in ons dagelijks contact met patiënten uiteraard niet rechtstreeks naar het hart kunnen kijken, is het van belang om de werking ervan te begrijpen vanuit de verschillende afgeleiden. Daarom kwam het ERCATHAN-project in het Erasmus MC tot stand. In dit project focussen we voor verschillende doelgroepen op bovenstaande aspecten om vanuit de normale fysiologie en de ‘hands-on’ anatomie, de pathofysiologie te bespreken die we dagelijks in de praktijk zien. Voor het NPi wordt komend najaar voor de derde keer de masterclass 'Cardiale anatomie' georganiseerd op de snijzaal van het Erasmus MC. Deze cursus is niet zozeer opgebouwd om de verschillende cardiale revalidatiemodaliteiten te bespreken, wel om een gedegen en diepgaande studie te verrichten naar de verschillende aspecten van cardiale pathofysiologie en de verschillende adaptatiemechanismen die we bij onze patiëntenpopulatie tegen kunnen komen.
Scholingsprogramma 15
CURSUSAANBOD
HART, VAAT EN LONGEN
HARTFALEN (VOOR TWEEDELIJNS FYSIOTHERAPEUTEN)
AIRWAY CLEARANCE TECHNIEKEN BIJ MENSEN MET SPUTUMRETENTIE
Cursusnr. 1500591
Cursusnr. 1503891
Doelgroep: fysiotherapeuten werkzaam in de tweedelijns gezondheidszorg, die de NPi-cursus ‘Hartrevalidatie’ hebben gevolgd. Data
vr. 9 okt. (incl. avondprogramma) en za. 10 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 570,- resp. € 515,- met NPi-kortingskaart. Attentie: deze cursus is uitsluitend bedoeld voor fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de tweede lijn en die de cursus ‘Hartrevalidatie’ hebben gevolgd. Graag bij inschrijving bij bijzonderheden aangeven wanneer u de NPi-cursus ‘Hartrevalidatie’ heeft gevolgd.
MASTERCLASS ‘KLINISCHE ERGOMETRIE MET RESPIRATOIRE GASANALYSE BIJ PATIËNTEN MET HARTFALEN’ MASTER Cursusnr. 1504301
CLASS
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Datum
wo. 7 okt. 2015.
Plaats
Hotel de Bilderberg te Oosterbeek.
Kosten € 230,- resp. € 205,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘ADEMSPIERTRAINING’
MASTER CLASS
Cursusnr. 1503751
Doelgroep: fysiotherapeuten die de cursus ‘COPD en astma’ en/of ‘Hartfalen’ (voor fysiotherapeuten werkzaam in de tweede lijn) hebben gevolgd. Datum
do. 10 dec. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
Doelgroep: ervaren fysiotherapeuten die werkzaam zijn met hartfalen-patiënten in de 1e of 2e lijn en die de NPi-cursus ‘Hartfalen (voor eerstelijns- of tweedelijns fysiotherapeuten)’ hebben gevolgd.
MASTERCLASS ‘NIET-LINEAIRE INSPANNINGSTRAINING BIJ PATIËNTEN MET ERNSTIGE COPD’
Datum
vr. 6 nov. 2015.
Plaats
Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de cursus ‘COPD en astma’ hebben gevolgd.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘CARDIALE ANATOMIE’ Cursusnr. 1504021
MASTER CLASS
Cursusnr. 1504525
MASTER CLASS
Datum
do. 15 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
Doelgroep: tweedelijns fysiotherapeuten die de cursus ‘Hartrevalidatie’ hebben gevolgd. Datum
vr. 4 dec. 2015.
Plaats
Skillscentrum Erasmus MC (faculteit) te Rotterdam.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart. NB: Deze masterclass vindt plaats in de snijzaal.
COPD EN ASTMA Cursusnr. 1500022
WACHT LIJST
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. 2 okt., za. 3 okt., vr. 11 dec. en za. 12 dec. 2015 (vrijdagen incl. avondprogramma).
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Maak gebruik van het uitgebreide zoekfilter in de NPi-cursuskalender op www.npi.nl
Kosten € 1.195,- resp. € 1.075,- met NPi-kortingskaart.
16 Hart, vaat en longen
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 17
KINDEREN
LIESBETH VAN ZUIDEN Fysiotherapeut, (NLP) trainer en coach Docent NPi
YOL KUIJER Kinderfysiotherapeut, coach/psychosociaal therapeut. Docent NPi
Familie in beeld De invloed van complexe gezinssituaties bij de behandeling van kinderen Hulpverlening aan een kind is tevens hulpverlening aan de ouders. Bovendien ben je als paramedisch therapeut tijdens de behandeling van kinderen een ‘ouderfiguur’: een voorbeeld waar kinderen van leren. De plek van een therapeut in relatie tot een kind is een lastige plek. Jouw taak als therapeut is om het kind te behandelen en tegelijkertijd achter de ouders te staan. Dat is niet eenvoudig als je een kind onder behandeling hebt met onverklaarbare klachten, met druk of juist teruggetrokken gedrag. Het is ook niet makkelijk bij een kind met een dominante ouder, of met ouders die bijvoorbeeld niet meewerken. Het stelt je als therapeut voor dilemma’s: wat valt binnen jouw werkterrein en wat valt daar buiten? Hoe ga je met deze ouders om? Waar besteed je als behandelaar aandacht aan, juist als je met kinderen werkt? Liesbeth van Zuiden en Yol Kuijer stellen het kind centraal en kunnen van daaruit niet anders dan ook kijken naar de omgeving waar het kind vandaan komt. Samen ontwikkelden zij deze twee-
18 Kinderen
daagse cursus ‘Familie in beeld’ om hun eigen ervaringen en expertise te delen. Liesbeth van Zuiden: “Wij hebben deze cursus speciaal opgezet voor de therapeut zelf. Deze twee dagen zijn er voor jou, om te onderzoeken hoe jij handelt in lastige situaties en wat jij nodig hebt om in je kracht te blijven.” Als behandelaar van een kind kijk je naar meer dan de beweging alleen, je kijkt ook naar de veranderende leefomgeving van het kind. Het verder kijken dan alleen het kind en ook kijken naar het familiesysteem waar het kind onderdeel van is, geeft je als therapeut nieuwe inzichten. De cursus richt zich op therapeuten die zich naast hun vakgebied willen verdiepen in de plaats van het kind in het systeem van herkomst en in de invloed van gezinsdynamieken op het gedrag van ouder en kind. Je onderzoekt tijdens deze cursus waar voor jou, binnen de grenzen van je eigen beroepsprofiel, de grens ligt voor het al dan niet inschakelen van andere disciplines. In de cursus worden korte stukken theorie ondersteund met ervaringsgerichte oefeningen. De onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere: waarnemen vanuit verschillende posities; de drie basisprincipes in een gezin; kinderen en opvallend gedrag; loyaliteit. Na deze cursus heb je meer inzicht en mogelijkheden in jouw rol als therapeut; je weet wat je kunt doen om in je kracht te blijven bij complexe gezinssituaties. Je hebt meer inzicht in jezelf, waardoor je als therapeut beter kunt functioneren en de problematiek van het kind in de context van zijn leefomgeving beter begrijpt. U kunt de cursus ‘Familie in beeld’ ook incompany organiseren, of regionaal. Neem hiervoor contact op met Frans Lanting, coördinator deskundigheidsbevordering, telefoon: 06-15 861 950, e-mail:
[email protected].
Scholingsprogramma 19
CURSUSAANBOD
Blijf op de hoogte KINDEREN
van het laatste (cursus)nieuws met de NPi-nieuws-app of via Twitter (@paramedisch)
LEEFSTIJLINTERVENTIES BIJ KINDEREN MET OVERGEWICHT Cursusnr. 1504651
NIEUW!
Doelgroep: fysiotherapeuten, kinderfysiotherapeuten en sportfysiotherapeuten Data
vr. 25 sept., vr. 2 okt. en vr. 16 okt. 2015.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 690,- resp. € 625,- met NPi-kortingskaart.
FAMILIE IN BEELD: INVLOED VAN COMPLEXE GEZINSSITUATIES BIJ DE BEHANDELING VAN KINDEREN Cursusnr. 1504641
NIEUW!
Doelgroep: kinderfysiotherapeuten, kinderoefentherapeuten, logopedisten en ergotherapeuten. Data
di. 8 sept. en ma. 5 okt. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 495,- resp. € 450,- met NPi-kortingskaart.
SPORTBLESSURES BIJ KINDEREN Cursusnr. 1504582
@paramedisch
NPi-nieuws
WACHT LIJST
Doelgroep: kinderfysiotherapeuten. Datum
do. 12 nov. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 230,- resp. € 205,- met NPi-kortingskaart.
Belangstelling voor een nog niet geplande cursus? Meld u vrijblijvend aan via knop 'Belangstelling' in de NPi-cursuskalender
BILDERBERG
www.bilderberg.nl
[email protected] T 0317 318 319
20 Kinderen
LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE
PROF. NEIL PILLER, PH.D., FACP Director Lymphoedema Research Unit, Department of Surgery, Flinders University, Adelaide, Australia Cursusleider/docent NPi
New directions and insights in the treatment of lymphoedema Every day you and your consumers will see or hear of something new for the treatment of lymphoedemas. How can you pick what is right for them? In a recent issue of the Journal of Lymphoedema (1), I lead a debate with the theme of “What’s best for our patients?” You can read this debate now and come to my masterclass on October 3rd 2015; it will improve your knowledge and awareness of all aspects of lymphoedemas through the presentation of new research and clinical trial information about lymphoedemas and their development. If we glance at some review/study summaries (e.g. Huang et al 2013; Stuiver et al 2013) it seems there is little evidence that MLD and compression help our patients. But what does, and how do we decide? Many of the statements in reviews are often initiated on the basis of a range of strict inclusion/exclusion criteria and outcomes, and a search for Statistical Significance. But, in these summary reports we often ignore what is clearly a practical or biological improvement for the group/individuals; even when there is no statistical significance.
22 Lymfologie en oncologie
I believe we need to be more holistic in our examination of outcomes. Lymphatic issues often involve the whole body, not just the affected part. We are also becoming more aware of functional asymmetries in terms of lymphatic function between the left and right upper limbs. Maybe this is part of the reason for variations in outcomes. New directions in the treatment of lymphoedema include laser and light therapies, Indo Cyanine Green to determine functional lymphatics, lymph taping, ultrasound, electro stimulation, massage units, and a range of lymphatic stimulating medications. When conservative therapies don’t work, there are autologous lymph node transplants, growth factor therapies and liposuction, et cetera. But the question keeps on coming: which is best for my patient, how do I decide, what do I do when the evidence is apparently contradictory? It’s beneficial to be able to target and sequence your treatment for each individual patient; therefore you need to have the medical, surgical, pharmacological and family history and as well you need some objective (and subjective) measures of what has happened. When you have decided to use a new treatment for a patient, the best strategy is to be sure it does no harm, to make only one change to the treatment plan at a time and to give that treatment time to work. Record as much as you can of the patient’s changes and then you will get an idea if that treatment is of a practical or a biological significance. 1 Piller, NB et al (2014). What’s best for our lymphoedema patients? Journal of Lymphoedema 9(2) 6-10
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 23
CURSUSAANBOD
LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE
BASISCURSUS ‘OEDEEMTHERAPIE’ Cursusnr. 1600851
WACHT LIJST
Doelgroep: fysiotherapeuten.
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 2): MODUUL ‘ONCOLOGIE’ WACHT LIJST
Cursusnr. 1504132 Data
vr. 9 en za. 10 okt., vr. 20 en za. 21 nov., vr. 11 en za. 12 dec. 2015, vr. 8 en za. 9 jan., vr. 12 en za. 13 febr. 2016 (vrijdagen incl. avondprogramma).
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 2.950,- resp. € 2.655,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘BRINGING LYMPHOLOGY INTO HOLISTIC LYMPHOEDEMA MANAGEMENT’ ASTER Cursusnr. 1502921
M CLASS
Doelgroep: fysiotherapeuten en huidtherapeuten met een ruime ervaring in de lymfedrainage en oedeemtherapie.
Doelgroep: fysiotherapeuten die de cursus ‘Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden’ of een vergelijkbare scholing hebben gevolgd, alsmede de cursus ‘Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 1)’. Data
vr. middag en -avond 23 okt. en za. 24 okt. 2015.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 475,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
BEHOUD VAN FYSIEKE FITHEID TIJDENS CHEMOTHERAPIE Cursusnr. 1504353
Datum
vr. 2 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal.
MASTERCLASS ‘NEW DIRECTIONS AND INSIGHTS IN THE TREATMENT OF LYMPHOEDEMA’ ER
MAST NIEUW! CLASS Doelgroep: fysiotherapeuten en huidtherapeuten met een ruime ervaring in de lymfedrainage en oedeemtherapie.
Cursusnr. 1504661
Datum
za. 3 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal.
ONCOLOGISCHE CLIËNTEN: FYSIOTHERAPEUTISCHE MOGELIJKHEDEN Cursusnr. 1503032
za. 26 sept., vr. middag en -avond 9 okt. en za. 10 okt. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 690,- resp. € 620,- met NPi-kortingskaart.
24 Lymfologie en oncologie
Ingangsniveau: De cursist moet voldoen aan minimaal één van de onderstaande voorwaarden: • heeft de opleiding ‘Oncologiefysiotherapie’ (van Avans+) afgerond; • heeft de masterclass ‘Oncologische revalidatie’ én de module ‘Medische oncologie en fysiotherapie’ (van Avans+) afgerond; • heeft ‘Herstel en Balans’ scholing (van het IKNL) gevolgd; • heeft een basisscholing betreffende oncologie en fysiotherapie gevolgd (bijv. de NPi-cursus ‘Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden’) én een scholing betreffende de Standaard Beweeginterventie Oncologie. Data
vr. 9 okt. en za. 10 okt. 2015.
Plaats
VUmc te Amsterdam.
Kosten € 375,- resp. € 335,- met NPi-kortingskaart.
WACHT LIJST
Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de eerstelijns gezondheidszorg. Data
WACHT LIJST
Laat u niet afschrikken door wachtlijsten! Schrijf vrijblijvend in als belangstellende voor een cursus. Ons uitgangspunt is dat we iedereen binnen een jaar kunnen plaatsen.
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 25
MUSCULOSKELETAAL
JEREMY LEWIS, PH.D., FCSP Consultant Physiotherapist, Professor of Musculoskeletal Research, Sonographer www.LondonShoulderClinic.com Cursusleider/docent NPi
Subacromial Pain Syndrome Subacromial Impingement Syndrome (SIS) is the most commonly diagnosed condition involving the shoulder. It is argued that the overlaying acromion impinges upon the rotator cuff leading to a sequelae of tendon related problems. Acromioplasty, also known as SubAcromial Decompression (SAD), was first described by Charles Neer in 1972, as a surgical procedure to remove the source of impingement by excising the anterior inferior aspect of the acromion. Between 1996 and 2006 the number of SADs increased in New York State (USA) by 254% and from 2001 to 2010 in England (UK) by 746%. There has been a concomitant 141% increase in the number of surgical repairs of the RC performed between 1996 and 2006. An alternative theory suggests that the symptoms associated with SIS result from intrinsic failure of the RC tendons (RC tendinopathy) primarily due to excessive and mal-adaptive loading and potentially influenced by age, lifestyle, hormonal status and genetics. McCreesh et al have demonstrated that when exposed to an exercise fatigue protocol, people diagnosed with RC tendinopathy demonstrate significant swelling of the RC tendons. This finding suggests that an alternative explanation for the symptoms associated with RC tendinopathy may be due to an intrinsic mechanism involving tendon swelling and not primarily from acromial abrasion. The increase in surgery and the staggering costs associated with these procedures need to be critically examined as research findings suggest that there is no difference in outcome between SAD and a graduated exercise programme for people diagnosed with SIS at 1-year, 2-year and 5-year follow-up.
26 Musculoskeletaal
In addition, 80% of people on a surgical waiting list for SAD who had previously failed conservative care who underwent a 12-week comprehensive rehabilitation programme reported improvement and choose not to undergo surgery. For those diagnosed with atraumatic partial RC tears (<75%) no clinical differences were reported for people randomised to (i) 10 physiotherapy exercise sessions, (ii) physiotherapy and acromioplasty or (iii) physiotherapy and acromioplasty and RC repair, at 1-year follow-up, with the surgical procedures costing substantially more than the exercise protocol. For those with atraumatic full thickness tears non-operative treatment was effective at 2-year follow-up reducing the need for surgery by 75%. Difficulties in deriving a structural diagnosis together with consistent reports of a poor correlation between observed structural failure and symptoms and findings that clinical outcomes may be comparable for those with intact and failed RC repairs following surgery oblige ongoing research and evaluation of the role of surgery. For those treating RC tendinopathy, relative rest and a period of graduated rehabilitation are considered essential components of management. Following SAD and RC repair there are substantial periods of relative rest followed by graduated rehabilitation often at a level unachievable in non-surgical rehabilitation protocols. It may be that the relative rest imposed by the surgery and the graduated postsurgical RC reloading rehabilitation and motor control programmes promotes RC homeostasis and facilitates a return to improved function, and not the surgery itself. There is insufficient research to support the premises underpinning the subacromial impingement theory. The belief that the acromion and variations in its shape are the primary cause of RC attrition resulting in symptoms and that an acromioplasty is essential to reduce symptoms has not been proven, and possibly the benefits attributed to SAD may be a clinical illusion. There is a growing body of research that clearly demonstrates appropriately constructed exercise therapy has at least comparable results with lower associated costs when compared to surgical interventions.
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 27
Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie
CURSUSAANBOD
www.npi.nl
MUSCULOSKELETAAL
ELLEBOOGKLACHTEN: A STATE OF THE ART Cursusnr. 1500791 Doelgroep: fysiotherapeuten. Data
vr. 13 nov. en vr. 4 dec. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Cursusnr. 1500611 Doelgroep: fysiotherapeuten, manueeltherapeuten en oefentherapeuten.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Attentie: deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal.
HEUP- EN/OF LIESKLACHTEN: A STATE OF THE ART
ma. 30 nov. en ma. 14 dec. 2015.
za. 6 febr. en zo. 7 febr. 2016.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart.
Data
Data
MOBILISATION OF THE NERVOUS SYSTEM Cursusnr. 1503623
WACHT LIJST
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten. Data
vr. 2 okt. en za. 3 okt. 2015.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 475,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart. Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Nederlandse taal.
Kosten € 460,- resp. € 415,- met NPi-kortingskaart.
NEURODYNAMICS AND THE NEUROMATRIX Cursusnr. 1503911
SCHOUDERKLACHTEN: A STATE OF THE ART Cursusnr. 1503521 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. middag en -avond 13 nov. en za. 14 nov. 2015.
Plaats
Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Kosten € 460,- resp. € 415,- met NPi-kortingskaart.
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten die de cursus ‘Mobilisation of the Nervous System’ hebben gevolgd en de nodige ervaring hebben opgedaan met de toepassing van het geleerde in de praktijk. Data
vr. 27 nov. en za. 28 nov. 2015.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 475,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
SNIJZAALDAG SCHOUDER
Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Nederlandse taal.
Cursusnr. 1503661
ENDOPROTHESEN: HET CHIRURGISCHE EN OEFENTHERAPEUTISCHE BELEID
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Datum
za. 3 okt 2015.
Plaats
UMC Utrecht, universiteitsgebouw ‘Stratenum’ te Utrecht.
Cursusnr. 1502331
Kosten € 230,-, resp. € 210,- met NPi-kortingskaart.
PRAKTIJK VAARDIGHEIDSTRAINING NEK / THORAX / SCHOUDER / ELLEBOOG
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
do. middag en -avond 12 nov. en vr. 13 nov. 2015.
Plaats
Hotel de Bilderberg te Oosterbeek.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
Cursusnr. 1603421 Doelgroep: fysiotherapeuten. Data
wo. 18 nov., wo. 9 dec. 2015 en wo. 13 jan. 2016.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 690,- resp. € 620,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘SCHOUDER’ Cursusnr. 1604031
MASTER CLASS
Op www.npitoets.nl • Zelftoetsen • Geaccrediteerde toetsen • NPi-service toetsen
Doelgroep: fysiotherapeuten die reeds één of meerdere nascholingscursussen op het gebied van de schouder hebben gevolgd, manueeltherapeuten en sportfysiotherapeuten.
28 Musculoskeletaal
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 29
NEUROLOGIE
behandelingsmethoden. Hierbij is gekeken naar sensomotore controle van de arm en van het been, handvaardigheid, mobiliteit, ADL, kwaliteit van leven en naar kosteneffectiviteit. Dit artikel heeft mede geleid tot een internationale discussie over het behandelen volgens het NDT (Bobath) concept.
JIP KAMPHUIS, MSC Fysiotherapeut en docent neurorevalidatie Cursusleider/docent NPi
JOS HALFENS Fysiotherapeut en docent neurorevalidatie Cursusleider/docent NPi
Van NDT naar Neurorevalidatie De NPi-cursus ‘Neurorevalidatie/CVA’ bestaat bijna 10 jaar; tijd voor zowel een terugblik als een vooruitzicht. Ten tijde van de ontwikkeling van de cursus ‘Neurorevalidatie’ waren er op verschillende gebieden belangrijke ontwikkelingen. Allereerst het FUPRO project (functionele prognose); dit leverde belangrijke informatie op over het selecteren van uitkomstmaten die geschikt waren voor het stellen van de prognose voor het functioneren van patiënten een jaar na hun beroerte. Ook ontwikkelde het CBO belangrijke multidisciplinaire richtlijnen (de eerste editie in 1991 en in 2009 de uitgebreide, herziene uitgave). De Nederlandse richtlijn ‘Beroerte voor fysiotherapeuten’ werd in 2004 geschreven. De ‘Nederlandse Ergotherapierichtlijn CVA’ verscheen in 2005. Gezien de enorme hoeveelheid publicaties en ontwikkelingen zijn beide beroepsrichtlijnen inmiddels herzien, respectievelijk in 2014 en in 2013. Een andere belangrijke ontwikkeling was de omslag van 'concept handelen' naar 'evidence based handelen'. In 2010 verscheen een belangrijke review van dr. B.J. Kollen waarin duidelijk werd dat het toepassen van de Bobath methode niet superieur is aan andere
30 Neurologie
Verschillende studies laten zien dat het functieherstel van paretische spieren plaatsvindt in de eerste zes tot twaalf weken na een beroerte. Uit klinische ervaring weten we dat na deze periode nog een aanzienlijk herstel van balans en loopvaardigheden kan optreden. Waarschijnlijk spelen andere herstel- en compensatiemechanismen een rol dan een herstel van de aansturing van de aangedane lichaamshelft. De afgelopen jaren werd dit aangetoond in een viertal promotietrajecten binnen het landelijk consortium ‘CVA-lopen’, met ondersteuning door ZonMw. De resultaten van deze onderzoeken waren voor ZonMw zelfs de directe aanleiding om een implementatietraject te starten dat uiteindelijk geleid heeft tot het ontwikkelen van de huidige NPi-cursus ‘Neurorevalidatie/CVA’. De docenten ‘Neurorevalidatie’ hebben deel uitgemaakt van dit proces en hebben onder leiding van de wetenschappers prof. dr. G. Kwakkel, prof. dr. A.C.H. Geurts en dr. J. Buurke de huidige NPi-cursus ‘Neurorevalidatie/CVA’ ontwikkeld. De doelstelling van de huidige cursus is het opleiden van fysiotherapeuten en ergotherapeuten tot experts in het behandelen van mensen met een beroerte. De belangrijkste uitgangspunten zijn dat cursisten: a) competent zijn om efficiënte en effectieve behandeldoelen voor behandeling te selecteren en uit te voeren, gebaseerd op best available evidence; b) deze benodigde kennis, vaardigheden en attitude behouden. Het klinisch redeneren en weloverwogen keuzes maken vormen twee van de belangrijkste competenties van het evidence based handelen, waarbij richtlijnen helderheid scheppen over de effectiviteit van interventies onder bepaalde condities. Dit betekent dat deze cursus de cursist op de hoogte brengt van de meest recente ontwikkelingen binnen de neurorevalidatie, zoals richtlijnen, prognostiek, mechanismen van herstel en het gebruik van meetinstrumenten. De cursus bestaat uit een unieke combinatie van praktijkdagen, gegeven door ervaren docenten, en theoriedagen, gegeven door toonaangevende wetenschappers die de cursist informeren over de laatste ontwikkelingen, inzichten en toepassing in de praktijk. De cursus is destijds gestart voor fysiotherapeuten en is inmiddels bij het NPi ook ontwikkeld voor ergotherapeuten en verpleegkundigen. Het unieke van deze opzet is dat de theoriedagen door alle drie disciplines worden bezocht en dit komt de gezamenlijke, multidisciplinaire aanpak ten goede. Inmiddels schoolde het NPi met haar cursussen neurorevalidatie bij CVApatiënten in de afgelopen jaren een kleine vijfhonderd fysio- en ergotherapeuten. Om de samenwerking tussen docenten en wetenschappers te versterken, heeft het NPi de expertgroep ‘Neurorevalidatie/CVA’ opgericht waar docenten en wetenschappers vanuit hun gezamenlijke deskundigheid de inhoud en kwaliteit van de cursus kritisch blijven volgen, stimuleren en innoveren.
Scholingsprogramma 31
CURSUSAANBOD
NEUROLOGIE
NEUROREVALIDATIE/CVA Cursusnr. 1602641 Doelgroep: deze cursus is primair bedoeld voor fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Het werken met CVA-patiënten is een voorwaarde om deel te kunnen nemen aan de cursus. Data
20 contactdagen verdeeld over de periode september 2015 – mei 2016.
Plaats
de praktijkdagen vinden plaats in Revalidatiecentrum Blixembosch te Eindhoven; drie praktijkdagen vinden plaats in Centrum voor revalidatie en herstel de Parkgraaf (Axioncontinu) te Utrecht; de vier centrale theoriedagen in Hotel de Bilderberg te Oosterbeek.
voor € 50,r per jaa
Kosten € 4.400,- resp. € 3.960,- met NPi-kortingskaart.
HET PRAKTISCH GEBRUIK VAN MEETINSTRUMENTEN BIJ PARKINSON-PATIENTEN EN IMPLICATIES VOOR BEHANDELING Cursusnr. 1501761 Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergotherapeuten. Data
vr. 13 nov. (incl. avondprogramma) en za. 14 nov. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 585,- resp. € 530,- met NPi-kortingskaart. Let op: dit is de laatste keer dat het NPi deze cursus aanbiedt.
KLINISCH-NEUROLOGISCH ONDERZOEK ALS SLEUTEL VOOR BEHANDELING Cursusnr. 1602411 Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten. Data
za. middag 14 nov. 2015, vr. middag en -avond 8 jan. en za. 9 jan. 2016.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Naast: • 10% korting op NPi-cursussen; • 30% korting op NPi-congressen; • 10% korting op publicaties van het NPi; • 10% korting op de pro-versie van de NPi-service.
Nu ook: • Zonder kosten NPi-cursus(delen) inhalen • Aanbiedingen bij NPi-cursuslocaties
Kosten € 595,- resp. € 535,- met NPi-kortingskaart.
Bekijk alle cursussen in het themagebied 'Neurologie' op www.npi.nl/neurologie
Voor informatie en voorwaarden zie www.npi.nl/kortingskaart Heeft u al een kortingskaart? www.npishop.nl
32 Neurologie
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 33
OUDEREN
DRS. GERARD VAN DER POEL Zelfstandig gevestigd inspanningsfysioloog Cursusleider/docent NPi www.gerardvanderpoel.nl
Fysieke training bij ouderen De meeste fysiotherapeuten behandelen wekelijks of dagelijks ouderen. Daarbij is fysieke training vaak onderdeel van de behandeling. In de NPi-cursus ‘Inspanningsfysiologie en fysieke training bij ouderen' komen wetenschappelijke onderbouwing en praktijk samen aan bod. Met toenemende leeftijd neemt het belang toe van 'optimale fysieke getraindheid'. Tegelijkertijd neemt het fysieke prestatievermogen af; dat hoort bij normale veroudering. Maar wat is 'normale' veroudering? Hierover is wetenschappelijk veel bekend. Een toegankelijk overzicht van deze kennis staat bijvoorbeeld in het Engelstalige boek 'Physical Dimensions of Ageing' van Waneen Spirduso en collega's. Toch blijft het ook met die kennis lastig om op groeps- of individueel niveau de belastbaarheid van ouderen te beoordelen. Bijvoorbeeld: wat is een 'normaal' prestatieniveau voor een 80-jarige? En wanneer is dat prestatievermogen (on)voldoende voor goed functioneren in het ADL? Roberta Rikli en Jessie Jones hebben van deze laatste twee vragen bijna hun levenswerk gemaakt. Zij ontwikkelden eerst een
34 Ouderen
goed onderbouwde en toch simpele 'Senior Fitness Test' die ze bij ruim 7000 ouderen tussen de 60 en 94 jaar afnamen. Elke testscore van iedere deelnemer hebben ze ook gerelateerd aan het functioneren in het ADL. Rikli & Jones hebben zo een prachtige 'tool' ontwikkeld waarmee we het fysieke prestatievermogen van ouderen tussen de 60 en 94 jaar beter kunnen beoordelen. Uit de onderzoeksliteratuur (ACSM Position Stand: Exercise and Physical Acitivity for Older Adults, 2009) blijkt dat leeftijd NIET van invloed is op TRAINBAARHEID. Ouderen van ELKE leeftijd kunnen door goed gedoseerde en gestructureerde training hun fysieke prestatievermogen verbeteren. En die trainingseffecten kunnen fors zijn: een goed getrainde oudere is ongeveer 50% sterker dan wanneer hij/zij ongetraind zou zijn. Fysieke training wordt met toenemende leeftijd dus eigenlijk steeds belangrijker en kan zowel preventief worden ingezet, bijvoorbeeld bij ouderen die een grotere kans lopen op problemen in het ADL, als curatief bij ouderen met een directe hulpvraag. De belangstelling voor fysieke training bij ouderen neemt ook toe. Met het toenemende aantal ouderen en een toenemend aantal ouderen dat thuis moet blijven wonen, is het zeer waarschijnlijk dat fysieke training nog vaker zal gaan worden ingezet. In de NPi-scholingen binnen het thema 'Ouderen' komen de onderwerpen 'normale veroudering', 'het in kaart brengen en beoordelen van de fysieke belastbaarheid van een oudere' en 'Training van ouderen' aan bod in de cursus 'Inspanningsfysiologie en fysieke training bij ouderen'.
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 35
CURSUSAANBOD
OUDEREN
OEFENPROGRAMMA’S BIJ PERIFERE VESTIBULAIRE EN CERVICOGENE DUIZELIGHEID Cursusnr. 1500891
FUNCTIONELE (FYSIO)THERAPIE OP EEN LONGSTAY SOMATIEK-AFDELING Cursusnr. 1601561
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten.
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data
za. 12 sept. en za. 26 sept. 2015.
Data
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
vr. middag en -avond 15 jan., za. 16 jan., vr. middag en -avond 29 jan. en za. 30 jan. 2016.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze, Verpleeghuis ONO te Renkum en Verpleeghuis Waelwick te Ewijk.
Kosten € 460,- resp. € 415,- met NPi-kortingskaart.
OSTEOPOROSE: PREVENTIE, BEHANDELING EN BEGELEIDING
Kosten € 885,- resp. € 795,- met NPi-kortingskaart.
Cursusnr. 1500421
BASISCURSUS ‘PSYCHOGERIATRIE’
Doelgroepen: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Cursusnr. 1500672 Data
di. 29 sept. (incl. avondprogramma) en wo. 30 sept. 2015.
Plaats
Hotel de Bilderberg te Oosterbeek.
Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergotherapeuten die werken met psychogeriatrische patiënten. Data
vr. 18 sept. (incl. avondprogramma), za. 19 sept. en za. 10 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze en Hotel de Bilderberg te Oosterbeek.
Kosten € 575,- resp. € 515,- met NPi-kortingskaart.
VALPREVENTIE EN VALTRAINING Cursusnr. 1501164
WACHT LIJST
Kosten € 775,- resp. € 695- met NPi-kortingskaart.
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. middag en -avond 30 okt. en za. 7 nov. 2015.
Plaats
Hotel Papendal en de Sint Maartenskliniek te Nijmegen.
Cursusnr. 1504383
Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergotherapeuten die de basiscursus 'Psychogeriatrie' hebben gevolgd.
WACHT LIJST
Plaats
Plaats
Verpleeghuis ‘Waelwick’ te Ewijk.
MASTERCLASS ‘DE KWETSBARE OUDERE’
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Cursusnr. 1503611
PERIFEER ARTERIEEL VAATLIJDEN EN TRAINING Cursusnr. 1500471 / 1500472 / 1500473 / 1500474 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Plaats
ma. 28 sept., ma. 5 okt., ma. 19 okt., wo. 18 nov. en ma. 7 dec. 2015.
ma. 14 sept., ma. 21 sept. en ma. 23 nov. (halve dag) 2015.
Kosten € 575,- resp. € 520,- met NPi-kortingskaart.
Data
Data
Kosten € 1.150,- resp. € 1.030,- met NPi-kortingskaart.
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
VERVOLGCURSUS ‘PSYCHOGERIATRIE’ Cursusnr. 1500662
Kosten € 480,- resp. € 430,- met NPi-kortingskaart.
INSPANNINGSFYSIOLOGIE EN FYSIEKE TRAINING BIJ OUDEREN
WACHT LIJST
WACHT LIJST
nr. 1500471: do. 3 sept. en vr. 11 sept. 2015. nr. 1500472: do. 3 sept. en vr. 18 sept. 2015. nr. 1500473: wo. 11 nov. en vr. 20 nov. 2015. nr. 1500474: wo. 11 nov. en vr. 4 dec. 2015. Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze en Tergooi ziekenhuis te Hilversum.
MASTER CLASS
Datum
do. 8 okt. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 240,- resp. € 210,- met NPi-kortingskaart.
FYSIEKE TRAINING BIJ SENIOREN NIEUW!
Cursusnr. 1504681 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Datum
do. 26 nov. 2015.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 275- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
Kosten € 475,- resp. € 430,- met NPi-kortingskaart.
36 Ouderen
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 37
PSYCHOSOMATIEK
volledig onbewust van wat zich in onszelf en in onze cliënten afspeelt. Psychofysiologische metingen hebben dit gebrek aan ‘awareness’ aangetoond én ze hebben een methodiek opgeleverd om de awareness en willekeurige controle te vergroten. Mij persoonlijk interesseren in het bijzonder de zelfhelende vermogens van mensen en hoe een therapeut deze vermogens bij cliënten kan aanspreken.” De cursussen Centraal in de cursus ‘Lichaamsbewustwording en stressmanagement’ staat het leren omgaan met stress. Doorslaggevend voor een goed herstel is dat de cliënt zich veilig en op zijn gemak voelt, dat hij zich kan ontspannen, en dat hij vanuit die toestand zijn zelfhelende vermogens kan aanspreken. Peper: “In deze cursus gebruik ik biofeedback om het bovengeschetste concept te demonstreren en om de deelnemers het middel biofeedback te laten ervaren.”
MICHAEL SCHERMER Coördinator deskundigheidsbevordering NPi
PROF. DR. E. PEPER Experimenteel psycholoog, hoogleraar San Francisco State University
Psychofysiologie, biofeedback en zelfhelende vermogens Veel fysiologische veranderingen gebeuren zonder dat we ons daarvan bewust zijn. Dat geldt zowel voor cliënten als voor therapeuten. Fysiologische monitoring, feedback en training geven zicht op de (herstel)mogelijkheden van een cliënt. Bovendien blijkt dat de persoonlijke inzet van cliënten leidt tot positieve veranderingen in hun gezondheidstoestand. De NPi-cursussen ‘Lichaamsbewustwording en stressmanagement’, ‘Biofeedback’ en ‘EMG-feedback’ gaan in op deze materie. Cursusleider professor Erik Peper, Ph.D. geeft een toelichting. “Ik kan me moeilijk voorstellen dat fysio- en oefentherapeuten of andere psychosomatisch georiënteerde therapeuten kunnen werken zonder gebruik te maken van biofeedbacktechnieken”, aldus professor Erik Peper (zie kader). “We zijn ons doorgaans
38 Psychosomatiek
In de cursus ‘Biofeedback’ ligt de nadruk op biofeedbacktoepassingen die goed bruikbaar zijn in de werksetting van fysio- en oefentherapeuten. De deelnemers leren de nieuwste inzichten uit de psychofysiologie te integreren in hun praktisch handelen. Ze ervaren hoe het eigen lichaam reageert op houdingsveranderingen, interacties met anderen, stress, et cetera. De diverse mogelijkheden en beperkingen van biofeedback komen aan de orde, de juiste wijze van registreren en interpreteren van de verschillende feedbacksignalen en welke problemen men hierbij kan tegenkomen. Verder worden verschillende vormen van biofeedback gedemonstreerd en oefenen de deelnemers met biofeedbackapparatuur die in aanschaf relatief goedkoop is. In de cursus ‘EMG-feedback’ leren de deelnemers hoe ze oppervlakte-elektromyografie verantwoord kunnen toepassen binnen de fysio- en oefentherapeutische diagnostiek en behandeling, en als evaluatief instrument voor de effectiviteit van de therapie. Daarnaast reikt de cursus evidence based methoden aan waarmee disfunctioneel spiergebruik kan worden achterhaald, waarmee cliënten meer ‘spierbewustzijn’ (herkenning van onnodige spierspanning) kan worden bijgebracht, en waarmee zij hun spieren efficiënter kunnen leren gebruiken. Voor nadere informatie over de bovenstaande cursussen zie de NPi-cursuskalender op www.npi.nl en pagina 46.
Vanaf 1995 is professor Erik Peper, Ph.D. cursusleider van de NPicursus ‘Lichaamsbewustwording en stressmanagement’ en sinds 2008 ook van de NPi-cursussen ‘Biofeedback’ en ‘EMG-feedback’. Erik Peper promoveerde in de psychologie op het onderwerp ‘Psychofysiologie en biofeedback’. Hij is professor en mededirecteur van het Institute for Holistic Healing Studies, Department of Health Education aan de San Francisco State University. Zijn focus ligt qua wetenschappelijk onderzoek en onderwijs op de psychofysiologie van herstel en genezing, ziektepreventie, zelfregulatie, respiratoire psychofysiologie, healthy computing en gezondheidsbevordering met behulp van biofeedback.
Scholingsprogramma 39
CURSUSAANBOD
PSYCHOSOMATIEK
STRESSGERELATEERDE KLACHTEN: A STATE OF THE ART Cursusnr. 1504191 Doelgroep: fysiotherapeuten. Data
za. 9 jan. en za. 23 jan. 2016.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 460,- resp. € 415,- met NPi-kortingskaart.
CHRONISCHE VERMOEIDHEID EN FIBROMYALGIE Cursusnr. 1500441 Doelgroep: psychosomatisch fysio-/oefentherapeuten en ergotherapeuten; fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werkzaam zijn in de revalidatiesetting of een andere multidisciplinaire setting. Data
vr. middag en -avond 27 nov. en za. 28 nov. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 460,- resp. € 415,- met NPi-kortingskaart.
MOBILIZING AWARENESS®: SENSOMOTORISCHE REËDUCATIE Cursusnr. 1502372 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
do. middag en -avond 19 nov., vr. 20 nov. (geen avondprogramma) en za. 21 nov. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 695,- resp. € 625,- met NPi-kortingskaart.
VERVOLGCURSUS ‘MOBILIZING AWARENESS® – 4E TRAP’ Cursusnr. 1503121 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
ma. middag en -avond 23 nov., di. 24 nov. (geen avondprogramma) en woe. 25 nov. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 695,- resp. € 625,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘MOBILIZING AWARENESS® – MASTER CLINICAL REASONING’ Cursusnr. 1504291
CLASS
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de leerlijn ‘Mobilizing Awareness®’ tot en met de 5e trap, 4e trap of 3e trap hebben doorlopen. Datum
do. 26 nov. 2015.
Plaats
Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart. 40 Psychosomatiek
Vanaf 15 april 2015 heeft het Keurmerk Fysiotherapie een collectief abonnement op de NPi-kortingskaart. Dit abonnement heeft een looptijd t/m 31 december 2015. Alle deelnemers aan het Keurmerk Fysiotherapie kunnen gebruikmaken van alle voordelen van de NPi-kortingskaart.
Zie www.npi.nl/keurmerk Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 41
SPORTGEZONDHEIDSZORG Monitoring van de hartfrequentie bij een dames hockeyteam tijdens de Interval Shuttle Run Test (ISRT).
DRS. LUC VAN AGT Inspanningsfysioloog PSV Eindhoven en Nederlands voetbalelftal MPTS-docent ‘Meten en testen’
Innovaties in de (top)sport Meer en meer bepalen details het succes tijdens trainingen (progressie) en wedstrijden (winnen). Of dit nu gaat over een betere uitvoering van de beweging, het sneller nemen van een beslissing, het behouden van de juiste concentratie of over het met meer power langer kunnen volhouden van arbeid: in alle gevallen gaat het erom dat de marges kleiner worden naarmate de top dichterbij komt. Daarbij helpen innovaties de sport, de sporter en de (sport)fysiotherapeut. Vanuit de topsport zien we de laatste jaren een enorme toename in de belangstelling voor innovatie en technologische ondersteuning. In een aantal gevallen gaat het om ontwikkelingen op het gebied van materiaal (klapschaats, aerodynamica), om nieuwe trainingsmethodieken en om middelen en methoden om sporters te monitoren. Met name dit laatste aspect staat volop in de belangstelling, omdat met de juiste toepassing meer inzicht kan worden verkregen in de ontwikkeling van sporters, als ook een beter te objectiveren inzicht in de door training (of revalidatie) opgelegde belasting en de belastbaarheid van de sporter.
42 Sportgezondheidszorg
Voor de moderne (sport)fysiotherapeut is het dan ook bijzonder nuttig en interessant om kennis te nemen van deze ontwikkelingen en mogelijkheden in de topsport. De topsport loopt in dezen altijd voorop: daar waar de toepassing van een hartslagmeter twintig jaar geleden nog voorbehouden was aan de topsport, is dit nu gemeengoed geworden voor sporters van alle niveaus en is de hartslagmeter ook niet meer weg te denken uit de sportrevalidatie. Naast het kennisnemen van ontwikkelingen op dit gebied (hardware, software) is het ook van belang om kennis te nemen van de gevolgen van het toepassen van monitoringsinnovaties. Deze kunnen zeker aanvullende mogelijkheden bieden voor de sportfysiotherapeut, voor coaches en sportwetenschappers, maar deze mogelijkheden krijgen pas gestalte door een zeer consequente en zorgvuldige toepassing, analyse en interpretatie van de resultaten. Hoewel dit terrein in de topsport met name beheerst gaat worden door sportwetenschappers, zult u ook als (sport)fysiotherapeut in de topsport meer met deze materie te maken krijgen. Bovendien is de kans zeer groot dat u in de lagen onder de absolute top zelf gebruik kunt gaan maken van innovaties die op grotere schaal toepasbaar zijn: denkt u daarbij aan draadloze meet- en testsystemen en aan het gebruikmaken van diverse apps, volgsystemen, et cetera. Vanuit het NPi-scholingsprogramma heeft u de mogelijkheid om onder andere via de masteropleiding sportfysiotherapie (MPTS) kennis te nemen van de nieuwste ontwikkelingen en wordt u uitgedaagd om uw eigen positie als (sport)fysiotherapeut in dit boeiende en zich snel ontwikkelend veld te bepalen.
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 43
Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie
CURSUSAANBOD
www.npi.nl
SPORTGEZONDHEIDSZORG
MASTER OF PHYSICAL THERAPY IN SPORTS (MPTS 2015) Cursusnr. 1903331
SPECIALISATIE REHABOOM – MODUUL 1 Cursusnr. 1502451
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Doelgroep: (sport)fysiotherapeuten die zich willen specialiseren in de sportrevalidatie.
Start
vr. 6 nov. 2015.
Data
vr. middag en -avond 20 nov. en za. 21 nov. 2015.
Plaats
Avans+ te Breda en Hotel Papendal te Arnhem.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 16.495,-.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 1)
SPORTBLESSURES BIJ KINDEREN
Cursusnr. 1503254 / 1503255 Doelgroep: fysiotherapeuten. Data
Plaats
nr. 1502354: za. 19 sept. en ma. ochtend, -middag en -avond 12 okt. 2015. nr. 1503255: za. 28 nov. en do. ochtend, -middag en -avond 10 dec. 2015. Postillion Hotel Arnhem en Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 615,- resp. € 550,- met NPi-kortingskaart.
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 2) Cursusnr. 1501551 / 1504132 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Moduul ‘Osteoporose’ nr. 1501551. Moduul ‘Oncologie’ nr. 1504132. Data
Plaats
nr. 1501551: vr. middag en -avond 11 dec. en za. 12 dec. 2015. nr. 1504132: vr. middag en -avond 23 okt. en za. 24 okt. 2015. Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 475,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
MODUUL ‘PREVENTIE EN GEZONDHEID’: BELASTBAARHEIDSTRAINING VAN DE (LAGE) RUG Cursusnr. 1502261 Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten. Data
vr. middag en -avond 18 dec. en za. 19 dec. 2015.
Plaats
Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
WACHT LIJST
Cursusnr. 1504582 Doelgroep: kinderfysiotherapeuten. Datum
do. 12 nov. 2015.
Plaats
Bilderberg hotel De Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 230,- resp. € 205,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘UPPER AND LOWER LIMB TENDINOPATHIES’ Cursusnr. 1503111
MASTER CLASS
Doelgroep: Geregistreerde sportfysiotherapeuten en manueeltherapeuten. Ook master-studenten die de opleiding tot sportfysiotherapeut resp. manueeltherapeut volgen kunnen zich voor deze masterclass inschrijven. Data
do. 1 okt. en vr. 2 okt. 2015.
Plaats
Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart. Attentie: deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal.
Start masteropleiding sportfysiotherapie: 6 november 2015
Suzan Verduijn, paralympisch atleet sprint (100 en 200 m) en verspringen
44 Sportgezondheidszorg
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 45
Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie
NOG ENKELE PLEKKEN VRIJ BIJ
www.npi.nl
MEI
PATROONHERKENNING: KNIE • wo. middag en -avond 20 mei 2015 KNIEPIJNSYNDROMEN • do. 21 mei 2015 FYSIOTHERAPIE OP DE INTENSIVE CARE-AFDELING • vr. 29 mei (incl. avondprogramma) en za. 30 mei 2015 HOOFD-, HALS- EN NEKKLACHTEN: A STATE OF THE ART • vr. 29 mei en vr. 5 juni 2015
JUNI
KRACHTTRAINING IN DE (TOP)SPORT • do. middag en -avond 4 juni, 11 juni en 25 juni 2015
PSYCHOSOMATIE
VERVOLGCURSUS ‘MOBILIZING AWARENESS® - 2E TRAP’ • ma. middag en -avond 8 juni, di. 9 juni en woe. 10 juni 2015 VERVOLGCURSUS ‘MOBILIZING AWARENESS® - 3E TRAP’ • do. middag en -avond 11 juni, vr. 12 juni en za. 13 juni 2015 MASTERCLASS ‘HANDREVALIDATIE’ • ma. 8 juni 2015
OVERIG
JUNI
VOORJAARSCURSUSSEN 2015
LICHAAMSBEWUSTWORDING EN STRESSMANAGEMENT • ma. 15 juni en di. 16 juni 2015 MYOFASCIALE PIJN: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN MYOFASCIALE TRIGGERPOINTS • vr. 19 juni (incl. avondprogramma) en za. 20 juni 2015 GRADED MOTOR IMAGERY • vr. 19 juni en za. 20 juni 2015 MASTERCLASS ‘FYSIEKE ACTIVITEIT VOOR DE “OLDER LOW PHYSICAL PERFORMER” (OLOPP): ETIOLOGIE, KLINIMETRIE, MODALITEITEN EN OEFENTHERAPIE’ • do. middag en -avond 25 juni en vr. 26 juni 2015 KNIEKLACHTEN: A STATE OF THE ART • vr. middag en -avond 26 juni en za. 27 juni 2015 MODUUL ‘PREVENTIE EN GEZONDHEID’: KRACHTTRAINING • vr. middag en -avond 26 juni en za. 27 juni 2015
VOORAANKONDIGING
EMG-FEEDBACK • do. 11 juni 2015 BIOFEEDBACK • vr. 12 juni en za. 13 juni 2015 BALANCE REHABILITATION: A TEACHERS COURSE • vr. 12 juni en za. 13 juni 2015 FYSIOFITHEIDSCAN • ma. 15 juni en 22 juni 2015
Vrijdag 11 maart 2016
Aan de slag met eHealth. Het inzetten van websites, apps en wearables om de patiëntenzorg in jouw praktijk te versterken.
In deze eendaagse cursus krijgt u een update van ontwikkelingen op het gebied van eHealth voor fysiotherapeuten en oefentherapeuten, tijd om te experimenteren én handvaten om eHealth effectief in te zetten. Onder voorzitterschap van prof. dr. Cindy Veenhof, Hoogleraar Gezondheidswetenschappen, in het bijzonder Fysiotherapiewetenschap.
46 Voorjaarscursussen 2015
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 47
Voor nadere informatie over cursussen, de cursuskalender en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
INCOMPANY
RIA VAN DER MARK Fysiotherapeut, Slingeland Ziekenhuis, Doetinchem
Een NPi-incompanycursus organiseren in de praktijk
Het NPi komt naar je toe!
Een incompanycursus kan veel voordelen hebben ten opzichte van dezelfde cursus in een meer algemene cursussituatie. Met dat als uitgangspunt organiseerde ik voor mijn collega’s een aantal incompanycursussen met het NPi. Dit zijn mijn ervaringen. Mijn naam is Ria van der Mark, fysiotherapeut in het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem. Naast mijn specialisatie in de neurorevalidatie gaat mijn interesse uit naar nieuwe ontwikkelingen en verdiepingen binnen het brede domein van de fysiotherapie. Dit zorgt ervoor dat ik jaarlijks met meerdere studieverzoeken bij mijn leidinggevende aanklop. Om budgettaire redenen kunnen die wensen lang niet altijd gehonoreerd worden. Een studiekostenbudget moet uitgesmeerd worden op een manier die zowel de behoeften van de werkgever als die van het voltallige personeel dekt; dat is geen eenvoudige klus. Hoe kun je hier zo efficiënt mogelijk mee omgaan én ervoor zorgen dat iedereen aan zijn/haar trekken komt? Zo kwam ik op het idee van een incompanycursus. Immers daarmee kunnen meerdere collega’s tegelijkertijd zich scholen, zonder veel reistijd. Het secundaire effect is dat je direct allemaal aan de slag kunt met nieuwe zaken en dat je elkaar scherp kunt houden. Het plan ontstond om collega’s uit de eerste lijn erbij te betrekken, zodat de cursusdagen ook netwerkmomenten werden. In 2008, bij onze eerste incompanycursus, hebben ook in ons ziekenhuis werkzame specialisten hun steentje bijgedragen. Het afstemmen van de lesstof ging in overleg met het NPi. Tevens hebben we destijds samen met onze eerstelijns collega’s een overdrachtsformulier voor orthopedische patiënten ontwikkeld. Dat formulier doet nog steeds dienst. Met het in werking treden van het kwaliteitsregister werd het belangrijk om een geaccrediteerde cursus in huis te halen en ook aan die eisen voldoen de NPi-cursussen. Wij hebben bovendien gemerkt dat het mogelijk is om aan een (geaccrediteerde) cursus wensen vanuit de afdeling toe te voegen. Dat werkt erg plezierig en het maakt elke cursus tot echt maatwerk. Inmiddels heb ik een aantal jaren ervaring met het organiseren van een incompanycursus met het NPi. Telkens weer blijkt het meer werk dan verwacht, maar door de herhaling weten we wie wat nodig heeft en op welk moment. Hiervoor geldt dat de afspraken en verwachtingen naar elkaar helder moeten zijn; het wederzijdse streven is om er een win-win situatie van te maken. Zo worden wij als afdeling allemaal tegelijkertijd over bepaalde onderwerpen geschoold, is er meer contact met onze eerstelijns collega’s, besparen we alle cursisten een lange reis en is het NPi blij met tevreden klanten. Op de cursusdagen probeer ik te luisteren naar de wensen die in de eerste lijn leven en daar hou ik bij een volgende cursus zo goed mogelijk rekening mee.
48 Incompany
Heeft u als afdeling of regio een gezamenlijke opleidingsbehoefte? Dan is een incompanycursus een goede keuze! Naast de landelijke scholingsactiviteiten geeft het NPi haar cursussen ook in nauwe samenwerking met regionale instellingen, zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen of particuliere praktijken. Dit leidt jaarlijks tot een groot aantal regionale en incompanycursussen.
Contactpersoon bij het NPi voor de incompanycursussen Frans Lanting, coördinator deskundigheidsbevordering Tel.: 06-15 861 950, e-mail:
[email protected]• xx: xx
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 49
VOORWAARDEN
AANMELDEN/AFMELDEN
•
•
•
•
Inschrijven voor deelname aan een scholingsactiviteit van het Nederlands Paramedisch Instituut (NPi) kan door middel van het online-inschrijfformulier op www.npi.nl. Met het versturen van het online-inschrijfformulier geeft de afzender zich op voor deelname aan de scholingsactiviteit waarvoor wordt aangemeld. De inschrijvingen worden door het NPi geregistreerd op volgorde van ontvangst tot het maximum aantal deelnemers voor de betreffende scholingsactiviteit is bereikt. Zonder tegenbericht is de afzender definitief geplaatst voor de scholingsactiviteit waar de afzender zich voor inschrijft. De afzender ontvangt na inschrijving direct per e-mail een automatische reply. De schriftelijke bevestiging, factuur en eventuele nadere gegevens ontvangt de afzender uiterlijk 4 weken voor aanvang van de scholingsactiviteit. Voor scholingsactiviteiten waarbij het maximum aantal deel-
Betalingsvoorwaarden en -procedures Bij de bevestiging van inschrijving wordt een factuur gevoegd waarop het verschuldigde bedrag voor deelname aan de scholingsactiviteit staat vermeld. • Betaling dient steeds te geschieden binnen 21 dagen na factuurdatum, op een door het NPi aan te geven wijze in de valuta waarin is gefactureerd, tenzij schriftelijk anders door het NPi aangegeven. • Bij overschrijding van de genoemde betalingstermijn wordt aan de desbetreffende persoon een herinneringsfactuur gestuurd. • Het niet betalen van het verschuldigde bedrag wil niet zeggen dat de scholingsactiviteit geannuleerd wordt. Voor afmelding en administratiekosten zie hieronder. •
Afmelding en administratiekosten Met de inzending van het online-inschrijfformulier heeft de afzender zich ingeschreven voor deelname aan de betreffende scholingsactiviteit(en). Na aanmelding is er een bedenktermijn van 14 werkdagen. Als men door omstandigheden verhinderd is deel te nemen, dan dient dit schriftelijk of per e-mail (
[email protected]) kenbaar te worden gemaakt aan het Cursussecretariaat van het NPi. Bij afmelding voor een scholingsactiviteit is de volgende regeling van toepassing: • Bij afmelding tot 5 weken vóór aanvang van een scholingsactiviteit worden € 30,- administratiekosten in rekening gebracht. • Bij afmelding binnen 5 weken vóór aanvang van een scholingsactiviteit wordt het gehele scholingsbedrag in rekening gebracht. Indien de afzender zelf voor een vervanger zorgdraagt, worden u alleen € 30,- administratiekosten in rekening gebracht. De inschrijving met de daarbij behorende voorwaarden en verplichtingen worden overgenomen door de vervanger. • In het geval er sprake is van restitutie, wordt het betreffende bedrag binnen 10 werkdagen teruggestort.
NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT
50
•
•
• •
nemers is bereikt kan digitaal worden aangemeld voor de wachtlijst door te klikken op de knop ‘Meld u aan voor de wachtlijst’ die gevonden kan worden bij de desbetreffende scholingsactiviteit. Degenen die zich digitaal aanmelden voor een wachtlijst ontvangen op volgorde van binnenkomst van de aanmeldingen een e-mail op het moment dat inschrijving mogelijk is. Als vervolgens binnen de daarvoor gestelde termijn wordt ingeschreven, is plaatsing gegarandeerd. Uiterlijk 1 maand vóór aanvang van de scholingsactiviteit worden het programma, een routebeschrijving en eventueel andere benodigde gegevens op de website van het NPi geplaatst. Bij een te gering aantal inschrijvingen voor een scholingsactiviteit kan de scholingsactiviteit geannuleerd worden. Degenen die zich hebben ingeschreven voor een scholingsactiviteit die geannuleerd moet worden, berichten wij hierover uiterlijk 1 maand voor aanvang van de scholingsactiviteit.
Inhalen en administratiekosten Het kan voorkomen dat, om welke reden dan ook, een cursist één of meer dagdelen van een scholingsactiviteit moet missen. Het NPi biedt de mogelijkheid om deze dagdelen in te halen bij de eerstvolgende keer dat de betreffende scholingsactiviteit opnieuw wordt georganiseerd. Een verzoek hiertoe dient schriftelijk of per e-mail (
[email protected]) bij het NPi te worden gedaan. Voor het inhalen van één of meer dagdelen wordt 25% van het scholingsbedrag, naar rato van het aantal in te halen dagdelen, in rekening gebracht. De factuur voor deze kosten wordt gevoegd bij de bevestigingsbrief van de scholingsactiviteit waarbij de dagdelen worden ingehaald. Disclaimer De inhoud van de NPi-scholingsactiviteiten (waaronder cursussen, congressen, trainingsprogramma’s) wordt/is te goeder trouw en zorgvuldig samengesteld. Het NPi en de docenten van de NPischolingsactiviteiten zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade van welke aard dan ook die ontstaat door het deelnemen aan NPi-scholingsactiviteiten of toepassing van de in NPi-scholingsactiviteiten gepresenteerde kennis en inzichten. Deelname aan NPi-scholingsactiviteiten geschiedt voor eigen rekening en risico. Het NPi is niet aansprakelijk voor eventuele schade in het geval een scholingsactiviteit geannuleerd wordt, ongeacht de reden van de annulering. Het aantal te behalen accreditatiepunten dat bij de NPi-scholingsactiviteiten op het gebied van de fysiotherapie staat genoemd kan door het KNGF worden gewijzigd.
WACHTLIJST
•
VOOR CURSUSSEN EN WACHTLIJSTPROCEDURE
Voor cursussen waarbij het maximum aantal deelnemers is bereikt of voor cursussen die nog niet zijn gepland, kan digitaal worden aangemeld via de knop ‘Wachtlijst’ of via de knop 'Belangstelling' die u aantreft bij de desbetreffende cursus.
algemeen T 033 421 61 00
Degenen die op deze manier hun belangstelling kenbaar maken voor een cursus ontvangen een e-mail op het moment dat inschrijving mogelijk is. Als vervolgens binnen de daarvoor gestelde termijn wordt ingeschreven is plaatsing gegarandeerd.
I www.npi.nl E
[email protected]
LET OP: als uw e-mailadres verandert, geef dit dan door met behulp van het formulier op www.npi.nl/email 51
Bent u lid van het KNGF of de VvOCM? Dan kunt u gratis gebruikmaken van de NPi-service!
240
10
referaten met praktische vertaalslagen
geaccrediteerde toetsen
De NPi-service biedt per jaar:
10
webcasts
80
nieuwsbrieven
Kijk op: www.npi.nl/kngf www.npi.nl/vvocm