Rassenonderzoek grasland

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Rassenonderzoek grasland (Cultuur- en gebruikswaarde onderzoek) Bijeenkomst NVWV 18 juni 2009

Jan Visscher ASG-WUR

Rassenonderzoek van belang voor…. Citaat: “Wie meêhelpt onze kennis aangaande rassen te verrijken, bewijst rechtstreeks een dienst aan de landbouwpractijk”. Prof. Broekema in de “De Veldbode” van 13 september 1924. Is de 1e Rassenlijst (Anno 2009: 84e Rassenlijst)

Organisatie rassenonderzoek Toelating en aanmelding van (nieuwe) rassen: n n

RKO (Registratie/Kw.r.ond) CGO (Cultuur/gebr.w.ond.)

→ Raad voor plantenrassen → Raad voor plantenrassen

Regels vastgelegd in ZPW en EU-guidelines

Onderzoek uitgevoerd door: n RKO: → NAK-tuin(land)bouw in NL (of in D, Fr. UK) n

CGO:

→ ASG: graslandgrassen → PPO: mais, granen → IRS: suikerbieten → NAK-AGRO: aardappelen

1


Belang van het CGO n n n

Vaststelling landbouwkundige waarde Profijt voor gebruiker, stimulering veredeling Mogelijkheid van vermarkten

→ CGO: nodig voor Nationale, Aanbevelende en Europese Rassenlijst (landbouwgewassen) 1.

Nationale lijst: alle rassen; voldoende niveau (EU)

2.

Aanbevelende rassenlijst: selectie beste rassen

Raamwerk CGO grasland Voor Aanbevelende Rassenlijst (= incl. Nat.Lijst) Volgens een geaccordeerd protocol (Rvp, Plantum NL) Vaststelling van relevante eigenschappen Voldoende omvang (proeven, herhalingen, jaren) Behandeling proeven volgens gangbare, goede landbouwpraktijk Betrouwbaar en objectief (certificering)

n n n n

n

Welke soorten in het CGO aantal rassen/jr. n n n n n n

Engels r.gr. laat en midden Engels raaigras vroeg Italiaans & hybride r.gr. Timothee Beemdlangbloem Witte klaver

25-35 pm* pm* pm* pm* pm*

Ltst.jr. ond. 2009 1999 2001 2000 1999 1999

pm* = in cyclus Geen CGO meer van kropaar, rietzwenkgras en veldbeemdgras

2


Beoordeling op relevante kenmerken (Engels raaigras) n n n n n n n

Standvastigheid (persistentie) Jaaropbrengst, som alle sneden (voor weiden en maaien) Opbrengst 1e snede (= voorjaarsgroei) Resistentie tegen ziekten (kroonroest bij Lp) Wintervastheid Mate van doorschieten (aarvorming) Diverse aspecten (niet standaard; geen verteerbaarheid)

Niet ingevoerd: o.a. preferentie, verteerbaarheid, N-eff. Nb. Doorschietdatum via RKO, alleen nodig voor indeling

Belangrijke kenmerken in B, D, F, UK (Lp) • • • • •

Drogestofopbrengst – m.n. maaien, weiden (gesim.) Standvastigheid (persistentie) Wintervastheid Resistentie tegen ziekten (kroonroest) Soms: verteerbaarheid, groeiwijze, legering

60 jaar geleden (RL 1949): • • • • •

Bladrijkdom (geeft idee van opbrengst en type) Tijdstip van doorschieten (bij inzaai voorkeur weidetype) Uitstoeling (vorm van standvastigheid) Roestgevoeligheid Wintervastheid

Beproevingsmethode n

n

n

n

Beweidingsproeven - Engels raaigras laat en midden - witte klaver Maaiproeven - alle soorten Concurrentieproeven - timothee, beemdlangbloem, witte klaver Observatie proeven (o.a. verificatie)

3


Onderzoekschema Engels rgr. la/mi Jaar 1

Jaar 2

Jaar 3

Beweidingsprf Loc. 1 zand Loc. 2 zand

jaar 4

jaar 5

uitzaai

+ uitzaai

+ +

+ +

+

Maaiproeven Loc. 3 zand Loc. 4 klei

uitzaai

+ uitzaai

+ +

+ +

+

+ = beoordelingsjaar

grazing trial

Cutting-trial

4


Competition trial

Opname op Aanbevelende Rassenlijst Criterium: verbetering bestaand sortiment §

Minimum norm voor alle kenmerken: •

§

•

standvastigheid, wintervastheid, resistentie kroonroest, opbrengst 1e snede en jaaropbrengst gew.gem.

Indexberekening op: • standvastigheid, resistentie kroonroest, opbrengst 1e snede en jaaropbrengst gew.gem. Moet geregistreerd zijn (paspoort)

Opname: index hoger dan gemid. van A+N-rassen + factor Nb.: Ook afvoer van rassen: gemiddelde stijgt!

Wat leveren nieuwe, betere rassen op ? n

n

n

Meer opbrengst: (≈ N-efficiëntie) l meer productie bij gelijke bemesting l gelijke productie met minder bemesting Betere standvastigheid l betere grasmat; minder vaak inzaai nodig l voorwaarde goede opbrengst en voederkwaliteit Betere ziekteresistentie (kroonroest) l betere voederkwaliteit en (netto) opbrengst

5


Vooruitgang in drogestofopbrengst (weiden+maaien)

gemid. per jaar

Engels raaigras laat (di + tetra) RL 1999 -> RL 2009 96 -> 100

0,35 %

Oude gegevens:

RL 1969 -> RL 1994

92 -> 100

0,32%

Engels raaigras middentijds (di + tetra) RL1999 -> RL2009 97 -> 100

0,28%

Oude gegevens:

RL1969 -> RL 1994

88 -> 100

0,48%

NW-Europa: ca 0,4-0,5% per jaar vooruitgang (Wilkins e.a.)

Relatie N-opbrengst en drogestof-opbr. (Engels raaigras laat) 430

N-yield kg/ha

420 410 400 390 380 370 14,5

15

15,5

16

16,5

17

DM-yield (t/ha)

Kansen andere/nieuwe kenmerken n

Mineralenbenutting Voederkwaliteit

n

Inhoudstoffen /chemische samenstelling

n

Opname en smakelijkheidsaspecten Ziekteweerbaarheid

n

l

l

n

l l

VC-os, suiker, structuur Vetzuur- en eiwitsamenstelling etc.

Waardplantfunctie aaltjes (vruchtwisseling) Nieuwe ziekten/plagen

Letten op: l Voldoende, reproduceerbare verschillen l Relevantie kenmerk voor de gebruiker l Kenmerken niet altijd éénduidig, soms tegengesteld l Bepaling kost geld -> moet worden terugverdiend

6


Tot slot - conclusie n n n n n

Rassenonderzoek moet meerwaarde voor gebruiker hebben; dus relevante kenmerken toetsen Resultaten moeten betrouwbaar en toepasbaar zijn (goede voorspellende waarde bieden) Resultaten moeten zichtbaar zijn → Rassen moeten beschikbaar zijn Onafhankelijk CGO geeft objectieve info voor gebruiker en veredelaar

Bedankt voor uw aandacht !!

7

Rassenonderzoek grasland

Recommend Documents