Stichting FO4R Mwanza Malawi Fazantlaan 10 5056 JJ Berkel-Enschot 0135113449
[email protected] www.fo4rmalawi.nl Projectnummer: 101826 Verslagperiode: april - oktober 2010
Inhoudelijk verslag: Project: Maternal Health-Cordaid 1.1
Achtergrondinformatie en probleemanalyse
Mwanza is de belangrijkste plaats in het district Mwanza gelegen in zuidoost Malawi, zuidelijk Afrika. Het is een grensplaats met buurland Mozambique. Meer dan 50% van de bevolking leeft onder de armoedegrens van een dollar per dag. Er worden in het Mwanza District Hospital jaarlijks meer dan 3500 baby’s geboren. Het Mwanza District Hospital vormt onder andere het referentie ziekenhuis voor alle gecompliceerde en risicobevallingen van de 100.000 inwoners van het district. Deze patiënten komen op eigen gelegenheid naar het ziekenhuis of worden verwezen door één van de 3 gezondheidsklinieken in het district. Deze gezondheidsklinieken (ook wel Health Centres genoemd) hebben ieder een eigen verlosafdeling. Naast deze vrouwen uit Mwanza district komen er ook patiënten uit buurdistricten met minder goed ontwikkelde verlosafdelingen en chirurgische mogelijkheden en uit Mozambique waar de gezondheidszorg niet gratis is zoals in Malawi. Deze laatste groepen vrouwen vormen een aanzienlijk deel van de zeer gecompliceerde zwangerschapsproblemen die we zien in Mwanza met hoge morbiditeit en mortaliteit. Één van de Millennium Development Goals is het terugdringen van de wereldwijde moedersterfte. De moedersterfte (Maternal Mortality Rate) in Mwanza District was vorig jaar 460: 100.000. Dit is lager dan het Malawiaans gemiddelde van 807:100.000, maar nog ver verwijderd van het MDG streven van 155:100.000 in het jaar 2015. In Mwanza werkte het ziekenhuis management team dit jaar samen met iedereen op de verlosafdelingen in het district aan verbeteringen in de zorg voor hun zwangere en bevallen vrouwen. Er zijn belangrijke verbeteringen aangebracht in de postoperatieve en intensieve verzorging van hoog risico patiënten. Deze verbeteringen hebben geleid tot een daling van de moedersterfte van 40%. Ondanks deze inspanningen van de lokale staf is er nog altijd te veel moedersterfte te betreuren. Een van de redenen is dat vrouwen een thuisbevalling bij een traditionele verloskundige verkiezen boven wachten bij één van onze gezondheidsinstellingen op de bevalling. Er wordt door middel van voorlichting op dorps niveau aangemoedigd naar het ziekenhuis of 1 van de Health Centres te komen voor antenatale zorg en professionele begeleiding tijdens de bevalling. Het aantal “wachtende” zwangere vrouwen, zwangere vrouwen die wachten op hun bevalling in de buurt van het ziekenhuis is hierdoor en door de kwaliteitsverbeteringen op de verloskamers toegenomen met meer dan 50% dit jaar. Helaas was er niet overal in het district Mwanza een onderkomen voor deze groeiende groep vrouwen en hun mantelzorgers, de verzorgers die de zwangere vrouwen begeleiden en bijstaan tijdens hun ziekenhuisopname (ook wel guardians genoemd). Mwanza District Hospital en Thulonkhondo Health Centre miste zo’n faciliteit. Om het bevallen in het ziekenhuis of Health Centre nog aantrekkelijker te maken heeft Cordaid geld ter beschikking gesteld om 2 overdekte ruimtes te bouwen voor “wachtende” zwangere vrouwen en hun mantelzorgens (ook wel “Waiting” Mothers en Guardians Shelter genoemd). Daarnaast is er geld ter beschikking gesteld om de privacy en kwaliteit van zorg op de verlosafdelingen in het district te vergroten door noodzakelijke medische apparatuur aan te schaffen en de verlosafgdelingen te verbouwen. Door de veranderingen op de verloskamers zullen de vrouwen die in Mwanza in het ziekenhuis komen bevallen niet langer in een grote ruimte naast elkaar (soms op de grond) bevallen. Er zijn afscheidingen gebouwd, die de privacy, hygiëne en efficiëntie enorm verhogen en de kans op complicaties aanzienlijk verkleinen.
1.2
Doelstellingen van het project
Doelstellingen op de korte termijn: 1. Het bouwen van een shelter en bijbehorende sanitaire voorziening voor “wachtende” zwangere vrouwen bij het Mwanza District Hospital 2. Het bouwen van een shelter en bijbehorende sanitaire voorziening voor “wachtende” zwangere vrouwen bij het Tulonkhondo Health Centre 3. Het verbeteren van faciliteiten in de verloskamers in 4 gezondheidsfaciliteiten (1 ziekenhuis en 3 health centres) in Mwanza Al onze doelstellingen op de korte termijn zijn behaald, zie voor de resultaten de uitgebreide project uitvoering. Doelstellingen op de lange termijn: Het bevorderen van de gezondheid van vrouwen voor, tijdens en na de bevalling en het terugdringen van de moedersterfte in het Mwanza District in Malawi. Het succes van het project kan worden gemeten door het monitoren van het: moedersterfte aantal bevallingen door gekwalificeerd personeel aantal complicaties bij bevallingen Het is te vroeg na het uitvoeren van het project om al uitspraken te doen over de moedersterfte, wel zal in de paragraaf conclusies en resultaten ingegaan worden op de toename van vrouwen die bevallen door gekwalificeerd personeel, een indrukwekkend resultaat slechts 2 maanden na het afronden van dit project.
1.3
Behaalde resultaten
Tijdens een bezoek aan Malawi heeft Bas Verhoofstad (één van de bestuursleden van FO4R Mwanza Malawi) in oktober de verschillende shelters en de verloskamers bezocht. Hij heeft gezien dat de shelter in Tulonkhondo ruim een maand na de opening al volop in gebruik genomen was. Tijdens het bezoek vertelde een medical assistent, dit is een geschoolde gezondheidswerker in het Health Centre dat er op het moment van het bezoek al ruim 15 “wachtende” zwangere vrouwen gebruik maakten van deze accommodatie om te wachten op hun bevalling. Voordien konden deze vrouwen niet vlak bij de verlosafdeling verblijven. De vrouwen die we bij ons bezoek aan de nieuwe shelter in Tulonkhondo Health Centre spraken, vertelden ieder hun eigen verhaal. De vrouwen waren afkomstig van verschillende dorpen in de regio van 2 uur tot een halve dag lopen verwijderd van het Health Centre. Een quote van één van deze vrouwen: “Ik had gehoord van de nieuwe shelter door een buurvrouw. Ik moest er een halve dag voor lopen om te zien of de geruchten klopten. Gelukkig klopten ze.” Het registerboek van de verloskamer in Tulonkhondo Health Centre leert ons dat in de maanden september en oktober na de opening van de shelter het aantal bevallingen wat plaatsvond in hun verloskamers is verdrievoudigd. Dit betekent dat meer vrouwen nu een bevalling in één van onze gezondheidsinstellingen verkiest boven een in de Malawiaanse omstandigheden gevaarlijke thuisbevalling door een traditionele verloskundige. Als redenen geeft de gezondheidswerker aan dat voor de vrouwen de verbeterde verloskamers met meer privacy en het feit dat er een plaats is waar men kan wachten op de bevalling doorslaggevend zijn geweest in hun beslissing om naar Tulonkhondo Health Centre te komen om te bevallen. Naast een toename van het aantal vrouwen dat bevalt onder begeleiding van deskundig personeel is ook de zorg aanzienlijk verbeterd door de aanschaf van essentiële medische apparatuur. Indien een bevalling gecompliceerd verloopt, kan men nu ook in de Health Centres overgaan tot een kunstverlossing dankzij de vacuümpompen gedoneerd door Cordaid. Vrouwen hebben zowel in de Health Centres als in het districtsziekenhuis aangegeven meer tevreden te zijn over de hen geboden zorg. Naar verwachting zullen deze verbeteringen in zorg op den duur ook leiden tot een reductie in het aantal obstetrische complicaties en moedersterfte.
1.4
Project uitvoering
1.4.1
Het bouwen van een shelter voor “wachtende” zwangere vrouwen en guardians bij het Mwanza District Hospital De shelter voor “wachtende” zwangere vrouwen en hun guardians is in de periode april-mei 2010 gebouwd in 6 weken tijd. De ruimte werd officieel geopend op 11 juni 2010 door de burgemeester van Mwanza en het hoofd van het ziekenhuis.
Er waren meer dan 50 “wachtende” zwangere vrouwen en hun guardians bij de opening aanwezig, welke traditioneel gepaard ging met zang en dans. Direct na de opening werd de shelter in gebruik genomen en tot op de dag van schrijven wordt deze enorm gewaardeerd. Voor de verlichting van het gebouw zal het management team in Mwanza zelf zorg dragen.
1.4.2
Het bouwen van een shelter en bijbehorende voorzieningen (kook en wasgelegenheid) voor “wachtende” zwangere vrouwen en hun guardians bij het Tulonkhondo Health Centre
Op 1 september 2010 is er ook een shelter geopend voor zwangere vrouwen en hun guardians in Tulonkhondo Health Centre. Tulonkhondo Health Centre is één van de 3 overige gezondheidsklinieken die verbonden zijn aan Mwanza District Hospital. De overige 2 Health Centres in het district waren al voorzien met een faciliteit voor vrouwen om te wachten op hun bevalling vlakbij de verlosafdelingen. In Tulonkhondo was deze voorziening er tot voor kort nog niet en daarom kwamen vrouwen in deze regio van ons district vaker te laat naar de kliniek voor hulp bij hun bevalling. Hierdoor traden onnodig veel complicaties op en zagen we in Mwanza District Hospital meer gecompliceerde obstetrische gevallen uit deze streek. Nu er ook in Tulonkhondo een ruimte is waar deze vrouwen kunnen slapen, wassen en koken is het aantal “wachtende” vrouwen hier aanzienlijk toegenomen.
1.4.3
Het verbeteren van faciliteiten in de verloskamers in 4 gezondheidsfaciliteiten (1 ziekenhuis en 3 health centres) in Mwanza
De verlosafdeling in Mwanza District Hospital was voorheen een grote ruimte waar 4 verlosbedden stonden. Er werd door middel van afscheidingen tussen de verlosbedden een hygiënischere en praktischere verlosplek gecreëerd. Er wordt nu bovendien een zekere mate van privacy gegarandeerd, wat voorheen geheel ontbrak. De verbouwingen namen in totaal ongeveer 3 maanden in beslag, omdat niet alleen de verloskamers in het districtsziekenhuis, maar ook de verloskamers van de 3 Health Centres compleet vernieuwd werden. Er is nu in iedere verloskamer de nodige medische apparatuur en voorzieningen voor gewone en onverwacht gecompliceerde bevallingen. Alles is aanwezig op trolleys in de buurt van zowel patiënt als verloskundige. Er hoeft niet langer materiaal gedeeld te worden, wat ook de kans op infecties verkleind. Er zijn noodmedicijnen en verloskundige artikelen, die per bed klaar liggen om gebruikt te worden. Alle verloskamers zijn bovendien opnieuw geverfd en hebben nieuwe protocollen aan de muur gekregen. De High Risk ruimte, waar vrouwen na een keizersnede of in kritieke klinische situatie verpleegd worden, werd ook gerenoveerd en voorzien van tussenschotten en gordijnen. Er werden bovendien noodzakelijke medische goederen gekocht om de zorg voor deze vrouwen te verbeteren. Omdat het gedoneerde bedrag wat lager uitviel door een tegenvallen de wisselkoers moesten een aantal goederen door het ziekenhuis zelf aangeschaf t worden.
Oude situatie
Nieuwe situatie
1.5 Doelgroep
Het project heeft zich gericht zich op zwangere vrouwen en vrouwen in de reproductieve leeftijd in Mwanza District. De populatie is arm en woonachtig in een landelijk gebied. De officiële, totale populatie van het Mwanza district is 94.476. Vijf procent daarvan (4.724) betreft zwangere vrouwen, 23% vrouwen tussen 15 en 49 jaar. De extra patiënten uit Mozambique en aangrenzende districten zijn niet vertegenwoordigd in deze cijfers. De regio Tulonkhondo heeft een geschatte populatie van 14.555, waarvan 3.348 vrouwen in de reproductieve leeftijd. De Stichting FO4R Mwanza Malawi Mwanza District Hospital zijn beiden zeer intensief betrokken geweest bij het ontwerp, uitvoering, monitoren en management van het project. De vrijwilligers in Mwanza hebben de supervisie van de bouw en de aanschaf van de medische apparatuur voor hun rekening genomen.
1.6 Begroting & financiering In de oorspronkelijke aanvraag was er ook geld gevraagd voor de bouw van pitlatrines, dit deel van de aanvraag werd echter niet goedgekeurd. Hieronder het verschil in begroting en goedgekeurd bedrag:
Shelter Mwanza District Hospital Shelter Tulonkhondo Health Centre Pitlatrines (4 x Mwanza en 2 x Tulonkhondo) Medische apparatuur TOTAAL BUDGET GOEDGEKEURD Verschil met oorspronkelijk budget Verschil met oorspronkelijk budget zonder pitlatrines
Begroot (MWK) 923.022,03 1.769.991,55 650.014,80 1.691.100,00 5.034.128,38
Begroot (EUR) 4.477,26 8.585,61 3.152,99 8.202,93 24.418,79 19.500,00 4.918,79 1.765,79
Uit bovengenoemde tabel blijkt een verschil in aangevraagd budget en uiteindelijk goedgekeurd budget. Dit in combinatie met een tegenvallende wisselkoers, maakte dat het totaal bedrag gestort op de Malawiaanse bankrekening wat lager uitviel dan gehoopt, namelijk 3.725.064MKW of 19.500,00EUR. (1Euro=191,03MK) i.p.v de aangevraagde 5.034.128,38MKW of 24.418,79EUR. Gezien dit verschil hebben we een aantal aanpassingen moeten doen in de oorspronkelijke project aanvraag. Er is door het management team van Mwanza District Hospital besloten om zelf de pitlatrines te gaan bekostigen en een deel van de aangevraagde materialen zijn inmiddels al gedoneerd aan het ziekenhuis door externe donoren als Unicef. Zo zijn er bijvoorbeeld minder lakens dan gepland aangeschaft. Zie voor de financiële verantwoording het tekstvlak op de volgende pagina. Er is uiteindelijk 8,823.45MKW te veel uitgegeven (=46,19EUR), dit werd bekostigd uit de eigen gelden van de Stichting FO4R Mwanza Malawi. Alle bonnen en facturen van aannemer en medische apparatuur zijn bijgevoegd bij dit verslag.
Financiële verantwoording Beschikbaar bedrag: - Shelter bij Mwanza District Hospital: - Shelter bij Tulonkhondo Health Centre: - Totaal van 2 shelters
MKW: 3.725.064 947.312,39 1.742.688,00 2.690.000,40
EUR: 19.500,00 4.958,97 9.122.59 14.081,56
Beschikbaar voor renovaties en medische apparatuur:
1.035.064,00
5.418,33
1 2 3 4 5
Item Medische apparatuur Onderzoekslampen Episiotomie scharen Rechte scharen Vacuüm pompen Bloeddruk meters
6 7 8 9
Renovaties in verlosafdelingen Materialen voor Verf 1 Verf 2 Arbeidskosten
12
Lakens
Verschil in uitgaven en inkomsten:
#
Prijs per item in MKW
4 15 30 4 8
30.875 2.350 1.895 57.000 3.500 Totaal
123.500,00 35.250,00 56.850,00 228.000,00 28.000,00 471.600,00
Totaal
366.975,00 7.782,20 31.280,25 100.000,00 506.037,45
2.650 Totaal
66.250,00 1.043.887,45
25
Total in MKW
8.823,45
1.7 Duurzaamheid De gebouwen die door dit project werden gerealiseerd zijn hard nodig. Het managementteam van het ziekenhuis is bereid om het onderhoud van de gebouwen in de toekomst op zich te nemen. Dit wordt momenteel al meegenomen in het algemene onderhoudsprogramma van het ziekenhuis. De inrichting van beide gebouwen is al door het ziekenhuis zelf gerealiseerd. Ook voor de aangeschafte medische apparatuur geldt dat onderhoud in de toekomst een verantwoordelijkheid is van het ziekenhuis. Aanschaf van verlichting van de gebouwen en de doorlopende kosten hiervan zijn al gefinancierd door het ziekenhuis, deze krijgt een maandelijks budget van de Malawiaanse overheid.
1.8 Monitoring & Evaluation De supervisie van de bouwprojecten is uitgevoerd door de vrijwilligers in Mwanza. Zij hebben via frequent email contact met de Stichting FO4R Mwanza Malawi gecorrespondeerd over de voortgang. Er is in juli 2010 al een tussentijds verslag gestuurd naar de stichting en Cordaid.
1.9 Draagvlak in Nederland Zwangerschap en geboorte spreken iedere Nederlandse vader of moeder aan. Nederland heeft zich mede verantwoordelijk gesteld met andere landen om Millennium Development Goals voor 2015 te halen. Moedersterfte is een van de grootste problemen in Malawi en dit project draagt een klein steentje bij aan een groot wereldwijd probleem. Er op de site van de stichting publiciteit gegeven aan de voortgang van dit project en Cordaid.