03 Opstellen van het businessplan
Startersgids | 23
1.
Een woordje uitleg bij het businessplan (bedrijfsplan) Het uitwerken van een businessplan (ook bedrijfs- of ondernemingsplan genoemd) is de ideale voorbereiding om te onderhandelen met externe financiers, bankiers, risicokapitaalverschaffers of met de administratie. Daarom is het van belang deze fase niet als een van de vele administratieve stappen te behandelen. Een absolute must Of u nu een nieuwe onderneming wilt oprichten, een nieuw project in een bestaande onderneming wilt uitwerken of een bestaand project wilt uitbouwen, het opstellen van een bedrijfsplan is een conditio sine qua non om uw project een optimal slaagkans te geven. Een businessplan is meer dan een gewoon document: het is een beleidsmethode waarbij op gestructureerde wijze een aantal kernvragen wordt gesteld. Het antwoord op deze vragen is doorslaggevend voor de levensvatbaarheid van uw project. Tijdens de levensduur van uw project is het bedrijfsplan uw toetssteen en richtbaken. Aan de hand van dit plan kunt u op elk moment nagaan of uw project verloopt zoals verwacht. Zo kunt u waar nodig bijsturende acties ondernemen. Als u niet over de vereiste financiele middelen beschikt om uw project uit te voeren, dan is het businessplan onontbeerlijk om kandidaat-investeerders te overtuigen van de soliditeit van uw project en van de voordelen om dit te financieren Modelbedrijfsplannen Er bestaat geen voorgeschreven vast stramien voor het opstellen van een bedrijfsplan. Toch verdient het aanbeveling een gestructureerd schema te volgen om zeker te zijn dat alle belangrijkste vragen aan bod komen. Doorgaans bevat een businessplan minstens een algemene presentatie van uw ondernemingsproject en van het producten- en/of dienstenassortiment dat u de klant wilt aanbieden. Daarnaast vinden we er een marktonderzoek van het project dat u wilt opstarten (zie het hoofdstuk over het valideren van ideeen), een beschrijving van de menselijke hulpbronnen en financiele middelen die u ervoor wilt inzetten e.d. Bepaalde consultants kunnen uw businessplan van a tot z opmaken; anderen kunnen u met raad en daad bijstaan om het plan gedeeltelijk op te stellen. Dat geldt gewoonlijk voor het marketingplan en in het bijzonder voor het financiele plan. De meeste managementscholen, financiele instellingen, kamers van koophandel, zelfstandigen- of middenstandsverenigingen, bedrijvencentra, managementconsul-
24 | Opstellen van het businessplan
tants e.d. beschikken over modelbedrijfsplannen. In deze modellen komen global beschouwd altijd dezelfde kernvragen aan de orde. Wij raden u aan het interactief model te gebruiken dat door het BAO ontwikkeld is, en dat beschikbaar is op www.mijnstarterkit.be. Deze site laat u toe stap voor stap een volledig berdrijfsplan op te stellen.
2.
De verschillende fasen bij het opstellen van een bedrijfsplan Uw project en zijn omgeving De eerste fase bij het opstellen van uw ondernemingsplan bestaat erin de strategische bevoegdheden te bepalen waarmee u zich moet omringen om uw project uit te werken. U dient tevens de producten en diensten te bepalen die u wenst te commercialiseren alsook de markten waartoe u zich wenst te richten. Deze gegevens moeten in hun context geplaatst worden: concurrentie, technologische evolutie, wettelijke vereisten,… In deze fase moet u dus heel wat informatie verzamelen: concurrerende producten, marktgegevens, normen, wet- en regelgeving, bestaande octrooien, kandidaat-distributeurs… Strategiebepaling De volgende fase is de zogenoemde SWOT-analyse of onderzoek naar de “Strengths, Weaknesses, Opportunities & Threats”. Hierbij moet u de sterke en zwakke punten van uw project toetsen aan de kansen en bedreigingen van de projectomgeving om een strategie op korte en middellange termijn uit te stippelen. Deze projectstrategie legt het zwaartepunt op het projectmatige vakgebied, dat wil zeggen daar waar het project het grootste aantal voordelen biedt ten opzichte van de concurrentie, en waar het bedrijf het beste presteert. In de strategie moet ook bijzondere aandacht worden besteed aan de commerciele doelstellingen. Verder moet een gefaseerde, planmatige aanpak worden uitgewerkt om deze te bereiken. In deze fase bepaalt u ook welke strategische samenwerkingsverbanden van cruciaal belang zijn om uw project in goede banen te leiden Uitwerken van een plan van aanpak In deze fase worden de vooraf bepaalde strategische hoofdlijnen vertaald in doelgerichte acties, en worden de vereiste middelen vastgelegd om deze acties in de praktijk te brengen: ontwikkelings- en productiemiddelen, marketing- en salesbeleid, beheers- en bestuursstructuur.
Startersgids | 25
Check list van belangrijke punten voor een bedrijfsplan Op de website www.mijnstarterkit.be kunt u een beschrijving van uw project maken. De punten die daarbij aan bod zullen komen zijn de volgende: 1. De onderneming en haar oprichters 2. Het aanbod ➞➞ Het algemene project ➞➞ Producten en diensten 3. Het team 4. De vraag ➞➞ De sector ➞➞ De doelmarkt ➞➞ De concurrentie ➞➞ De leveranciers 5. De vestiging 6. De communicatiestrategie 7. De productiemiddelen 8. Toelichting bij de cijferraminge Het financiële plan In deze slotfase worden de gemaakte strategische en operationele keuzes in cijfers vertaald en wordt de economische levensvatbaarheid ervan getoetst. Einddoel is het komen tot een zekere mate van winstgevendheid (rentabiliteit). Bijgevolg is het van essentieel belang een prospectief plan op te stellen. Hierin kunt u met voldoende zekerheid garanderen dat de baten uit de bedrijfsuitoefening toereikend zullen zijn om al uw werkingskosten (inclusief uw bezoldiging) te dekken, en zo mogelijk winst te maken. Belangrijk hierbij is het besef dat men in het eerste boekjaar vaak “niet rondkomt”. Als uit uw plan echter blijkt dat de toestand binnen de eerste drie exploitatiejaren niet zal worden rechtgezet, doet u er goed aan uw project opnieuw in overweging te nemen.
3.
Het financiële plan Wie een onderneming opricht is doorgaans wettelijk verplicht een financieel plan op te stellen. Dit plan moet bij een notaris worden neergelegd. Voor de eerste drie exploitatiejaren moeten prognoses worden opgesteld. Als de onderneming binnen deze termijn failliet gaat, kan de rechtbank van koophandel dit plan opvragen. Wanneer blijkt dat uw onderneming ondergekapitaliseerd is, dat wil zeggen dat u onvoldoende geldmiddelen hebt uitgetrokken om uw bedrijf op te starten, dan bestaat het gevaar dat u persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld.
26 | Opstellen van het businessplan
Dit plan is een dynamisch beleidsinstrument dat u in staat stelt op elk moment na te gaan in hoeverre de doelstellingen zijn verwezenlijkt. Zo kunt u waar nodig bijsturende maatregelen nemen. Het kan zijn dat u niet bekend bent met concepten zoals zelffinanciering, variatie van de bedrijfskapitaalbehoefte, thesauriepositie e.d. In dit geval wordt u aangeraden de hulp in te roepen van een deskundige, bijvoorbeeld een bekwame boekhouder. Onthoud echter dat de indeling van het financiele plan, in tegenstelling tot de balans en resultatenrekening, niet aan bijzondere wettelijke voorschriften moet voldoen. Als de praktische aspecten in verband met het bestaan van uw onderneming eenmaal zijn vastgelegd, kunt u precies nagaan wat de financiele gevolgen hiervan zijn.
Welke financieringsbronnen heb ik nodig? Bij het uitwerken van een financieel plan is het zaak te bepalen welke financiele middelen vereist zijn voor de goede gang van zaken van de onderneming. Bij deze uiterst technische en zelfs complexe kwestie moeten enkele kanttekeningen worden geplaatst. In de praktijk moeten we namelijk onderscheid maken tussen : ◆◆
De berekening van de financieringsbehoefte
◆◆
De manier om in deze behoefte te voorzien.
Berekening van de financieringsbehoefte De omvang van uw financieringsbehoefte hangt af van vier onderscheiden parameters: 1. De investeringen bestaan uit aankopen van goederen en diensten met een levensduur van meer dan een jaar. 2. De cashflow komt overeen met het bedrijfsresultaat, aangepast voor nietbetaalde baten en lasten (bijvoorbeeld afschrijvingen en voorzieningen voor risico’s en kosten). Deze cashflow is negatief als uw onderneming niet allewerkingskosten dekt. 3. De bedrijfskapitaalbehoefte is te verstaan als het kapitaal dat u nodig hebt om uw voorraden en handelsvorderingen (debiteurentermijn) te financieren, na aftrek van de door leveranciers (crediteuren) aan u verstrekte kredieten. Deze behoefte verloopt evenredig met uw omzet. Afhankelijk van de bedrijfstak en kenmerken van uw zaak, varieert de bedrijfskapitaalbehoefte tussen 5 en 20% van uw omzet. 4. De kredietaflossingen hangen af van de looptijd en de rentetarieven voor investeringskredieten, achtergestelde leningen of andere langlopende leningen die uw onderneming heeft aangegaan. Tellen we deze vier componenten bij elkaar, dan krijgen we het te financieren saldo, dat wil zeggen uw financieringsbehoefte. Deze behoefte wordt elk jaar berekend en
Startersgids | 27
varieert bijgevolg in de tijd. Na de aanloopperiode moet de financieringsbehoefte verdwijnen. Dekking van de financieringsbehoefte We onderscheiden drie grote methoden om het te financieren saldo te dekken: 1. Kapitaalinbreng door de promotoren zelf (in het onderhavige geval bent u de promotor) en, op bijkomstige wijze, door de partners die belang hebben bij het project (industriele partners, risicokapitaalverschaffers…). 2. Bankleningen op korte en lange termijn. 3. In bepaalde gevallen, overheidssteun. De verdeling tussen deze drie financieringsmethoden berust op diverse afwegingen. Zonder in details te treden moet u rekening houden met de volgende principes: ◆◆
Het kapitaal, de langlopende leningen en de investeringssteun van overheidswege moeten de financieringsbehoefte grotendeels dekken (met name als die niet verdwijnt na twee jaar).
◆◆
Kortlopende leningen en andere vormen van overheidssteun moeten dienen om het restsaldo van de financieringsbehoefte te dekken.
◆◆
Er moet een evenwicht bestaan tussen het kapitaal en de langetermijnfinanciering. In de praktijk komt de verhouding tussen beide financiele vermogensbronnen uit tussen 1-1 en 1-3 afhankelijk van de looptijd van de uit te voeren investeringen en van het werkterrein.
◆◆
De omvang van de overheidssteun (diverse steunvormen en openbare investeringsmaatschappijen) moet binnen de perken van het redelijke blijven. Zelfs in het gunstigste geval (bijvoorbeeld voor innovatiebedrijven) dekt deze steunvorm zelden meer dan 50% van de financieringsbehoefte.
◆◆
Kortlopende leningen zijn alleen bedoeld om te voorzien in een tijdelijke toename van de bedrijfskapitaalbehoefte of in seizoensgebonden schommelingen van de cashflow uit bedrijfsactiviteiten (“operating cash flow”).
De toepassing van deze principes varieert afhankelijk van het werkterrein, de ouderdom van de onderneming, de risicograad van de activiteiten, de omvang van het door de promotoren ingebrachte kapitaal… Er kunnen hier dus zeker geen algemeen geldende regels worden aangereikt. Kosten-batenstructuur Hier bestuderen we alle baten en kosten die verband houden met de operationele activiteiten over een tijdvak van twee tot vijf jaar. Een degelijke beheersing van baten en kosten is een conditio sine qua non om een zaak goed te laten draaien. Bedoeling is uw omzetverwachtingen duidelijk vast te leggen, en daarnaast een gedetailleerd overzicht op te stellen van de kostprijsstructuur, de omvang van de overheadkosten, de uit te voeren investeringen en de vereiste financiering.
28 | Opstellen van het businessplan
Dit financiele plaatje geldt gewoonlijk voor meerdere jaren. Afhankelijk van de kenmerken van uw onderneming strekken de prognoses zich uit over twee tot vijf jaar. Vaak is het nuttig, met name voor het eerste exploitatiejaar, de cijfers op maand- of kwartaalbasis te specificeren. Het BAO heeft een on-line instrument ontwikkeld, de virtuele starterkit www.mijnstarterkit.be, die u ondermeer toelaat een volledig financieel plan op te stellen. Het geeft u een balans, resultaten, rekening en kasplan. Het is gemakkelijk te gebruiken en toegankelijk voor iedereen.
Een voorbeeld van het financieel plan op www.mijnstarterkit.be Omzet Wat zijn uw omzetverwachtingen? Geef uw omzetprognoses per product en/of per afzetkanaal Om te antwoorden op deze vraag, kan u zich ondermeer baseren op: ◆◆
de concurrentie
◆◆
de statistische gegevens in verband met uw sector, uw locatie…
◆◆
het aantal potentiële klanten
◆◆
het aantal werkdagen
◆◆
de gemiddelde uitgaven per klant
◆◆
…
Om die prognoses te maken mag u verschillende factoren die van belang zijn, niet over het hoofd zien: ◆◆
de vakantieperiodes of solden,
◆◆
de lokale activiteiten,
◆◆
de seizoensgebondenheid,
◆◆
de periode van installatie en opstart van het etablissement,
◆◆
de kosten die samenhangen met bepaalde betaalmiddelen,
◆◆
...
Daarna klasseert u uw producten of diensten in categorieën (volgens criteria die u het meest betekenisvol lijken (bijv. Per product, per distributiekanaal, per land of regio,...). Voor elk soort product of dienst probeert u de kwantiteit te ramen die u zal verkopen voor elke periode. Hier worden de periodes onderverdeeld in trimesters voor elk jaar.
Startersgids | 29
Geraamde hoeveelheden Jaar 1 trim 1
Jaar 1 trim 2
Jaar 1 trim 2
Jaar 1 trim 3
…..
Product 1 Product 2 Product 3 Product 4 Product 5
Bepaal hier een gemiddelde verkoopprijs exclusief btw per producttype voor elke periode. Verkoopprijs voor elk product Jaar 1 trim 1
Jaar 1 trim 2
Jaar 1 trim 2
Jaar 1 trim 3
…..
Product 1 Product 2 Product 3 Product 4 Product 5
De verkoopskosten Bepaal de variabele rechtstreekse kosten, per product, in percentage in verhouding tot de verkoop % van de aankoop van goederen ten opzichte van verkopen Jaar 1 trim 1 Product 1 Product 2 Product 3 Product 4 Product 5
30 | Opstellen van het businessplan
Jaar 1 trim 2
Jaar 1 trim 3
Jaar 1 trim 4
Jaar 2 trim 1
Algemene kosten Welke kosten gaat u maken in het kader van uw activiteit ? Bepaal hier de vaste kosten die voortvloeien uit uw activiteit. De periodes zijn opnieuw onderverdeeld in trimesters. Algemene kosten (excl. BTW)) Jaar 1 trim 1 Jaar 1 trim 2 Jaar 1 trim 3 Jaar 1 trim 4 Jaar 2 trim 1 Huur en huurlasten Onderhoudskosten Verzekeringen Materiaalkosten Publiciteit en promotie Vertegenwoordigingskosten Verplaatsingskosten Beurzen en salo Bureaubenodigdheden Tel et internet Abonnementen Vergoeding boekhouder Vergoeding advocaat Onderzoek en ontwikkeling Onverwachte uitgaven Taksen
Startersgids | 31
Kosten op het vlak van human ressources Welke kosten inzake human ressources zal uw bedrijf hebben. Voor elke persoon die zal worden aangeworven als bediende of arbeider, moet het bruto startmaandloon zonder RSZ en de datum van de indiensttreding vermeld worden. U kunt ook een jaarlijkse stijging voorzien. Vergeet de bezoldigingen die voorzien zijn voor de bestuurders of zaakvoerders niet. Investeringen U kunt de investeringen vermelden die voorzien zijn voor de eerste 4 jaar. Vermeld de datum, het bedrag en de afschrijvingsperiode van het goed. Drie rubrieken worden onderscheiden : de oprichtingskosten, de immateriële vaste activa (handelsfonds, patenten..) en de materiële vaste activa (gebouwen, meubilair, machines en uitrusting….). U kunt ook andere eventuele vaste activa toevoegen die zouden worden ingebracht in kapitaal in de vennootschap. 1. Investeringen voor het jaar a) Oprichtingskosten
Voorziene datum
Voorziene datum
Voorziene datum
Afschrijvingsduur
Bedrag
Afschrijvingsduur
0,00
Totaal Totaal investeringen van het jaar
Bedrag
0,00
Totaal c) Materiële vaste activa
Afschrijvingsduur
0,00
Totaal b) I mmateriële vaste activa
Bedrag
0,00
Financieringswijze Vermeld hier het kapitaal dat u van plan bent te injecteren in de vennootschap. U kunt dat opnemen afhankelijk van de data waarop dat kapitaal vrijkomt. Vermeld tevens de kredieten die u gaat onderschrijven. Preciseer de datum, het bedrag, de rentevoet, het aantal jaren en aflossingsmensualiteiten. Als u een kaskrediet krijgt, kunt u het bedrag en de rentevoet preciseren.
32 | Opstellen van het businessplan
leningen en kredieten op lange termijn Datum
Bedrag
Tarief
Terug te betalen op
Aantal betalingen per jaar
jaren
of
maandelijks
jaren
of
maandelijks
jaren
of
maandelijks
askrediet (of straight K loans) Rentevoet op kaskrediet
Bedrijfsresultaat en thesaurie In dit gedeelte gaan we dieper in op de winstgevendheid (rentabiliteit) en liquiditeit van uw onderneming. Aan de hand van de kosten-batenstructuur kan uw bedrijfs- of exploitatieresultaat worden berekend. Dit resultaat geeft u een eerste aanwijzing over de vraag of uw onderneming winst boekt dan wel verlies lijdt. Met deze gegevens kunt u ook het kostendekkend punt van uw onderneming bepalen. Dit punt noemt men ook “dood punt” of in het Engels “break-even-point”. Het break-even-point is maatgevend voor de hoeveelheden die u minimaal moet verkopen om kostendekkend te werken. Deze bijzonder nuttige informatie kan vergeleken worden met de omvang van de markt, uw productiecapaciteit en de benodigde tijd om break-even te draaien. Nog steeds met dezelfde gegevens kunt u een raming maken van het verloop van uw thesaurie of kaspositie. Dit laatste item is ongetwijfeld het belangrijkste. Het geeft een duidelijke maat voor het realiteitsgehalte van uw plan. Bijgevolg hebt u er belang bij dit gegeven niet te verwaarlozen. Vaak moet u, na een eerste analyse van al deze resultaten, uw plan van aanpak bijsturen om de risicograad in te perken of, in het tegenovergestelde geval, om te komen tot een agressievere strategie. Het is van belang dat u de moed erin houdt.
Startersgids | 33
Bedrijfsresultaat en cashflow Wat is uw bedrijfsresultaat en cashflow?
◆◆
Trim 1
Trim 2
…
Jaar 1
…
Omzet –d irecte variabele kosten voorraadwijziging (toename/afname)* Brutomarge in % – Overheadkosten (alg. K) –V oorzieningen voor risico’s en kosten – Dotatie aan afschrijvingen – Belastingen Bedrijfsresultaat + Voorzieningen voor risico’s en kosten + Dotatie aan afschrijvingen Cash-flow * De voorraadwijziging is de toename (+) of afname (-) van de voorraden van uw onderneming over het jaar in kwestie. Dit gegeven wordt berekend door uw voorraadtoestand te simuleren
Break-even-point Uitgaande van een “normaal” of doorsneejaar, op hoeveel schat u ◆◆
uw vaste kosten (gewoonlijk omvat deze post de afschrijvingen, overheadkosten, personeels-, marketing-, administratiekosten…) ?
◆◆
uw gemiddelde omzet per bewerking (gemiddeld bedrag van een bestelling)?
◆◆
uw brutowinstmarge : Omzet –variabele directe kosten Omzet
◆◆
Wat is het resultaat van de volgende berekening Break-even-point ** =
Vaste kosten Gemiddelde omzet x brutomarge
** Aantal bestellingen nodig om een financieel evenwicht te bereiken (break even)
34 | Opstellen van het businessplan
◆◆
Het break evenpunt kan, afhankelijk van de activiteiten, uitgedrukt worden in andere eenheden dan het aantal bestellingen. Over het algemeen wordt het als volgt berekend:
Hoeveelheid bij evenwicht (aantal eenheden) =
Vaste kosten (verkoopprijs/eenheid) (directe variabele kosten/eenheid)
Als de structuur van uw onderneming na verloop van tijd ingrijpend verandert, moet u deze berekening elk jaar opnieuw uitvoeren Thesaurie Hoe verloopt uw thesaurie ?
◆◆
Maand 1 Maand 2
…
Jaar 1
Jaar 2
…
Inning van verkoopfacturen (incl. BTW) –B etaling van aankoopfacturen (incl. BTW) –L onen, wedden, sociale lasten, voorheffing… Cashflow uit bedrijfsactiviteiten – I nvesteringen + Inbreng van permanent vermogen + Overheidssteun –A flossing van vroegere schulden/ dividenduitkeringen – Financiele lasten Free cash-flow Werkelijke thesaurie * * De werkelijke thesaurie is de toename van de evolutie van de free cash flow gecorrigeerd met de eventuele initiële thesaurie.
4.
Verklarende woordenlijst U bent misschien ondernemer in hart en nieren, toch kan het zijn dat u weinig of niet vertrouwd bent met bepaalde financiele begrippen die uw bevoorrechte partners hanteren, of het nu gaat om uw financiele instelling of om uw boekhouder. Als u bijvoorbeeld het antwoord schuldig blijft op de vraag welke cashflow u na het eerste exploitatiejaar zult realiseren, kan dat ten koste gaan van uw geloofwaardigheid. Daarom volgen hier enkele definities die u kunnen helpen een constructievere dialoog te voeren met uw geldverschaffers en andere adviseurs.
Startersgids | 35
Deze beknopte verklarende woordenlijst berust grotendeels op een brochure die door het Instituut der Bedrijfsrevisoren wordt gepubliceerd: de barometers van de onderneming. Activa Het geheel van economische en financiële middelen waarvan de onderneming haar vermogen kan besteden. Onroerende activa : gebouwen, machines, meubels, rollend materiaal, brevetten, licenties, deelnames. Roerende activa : voorraad, schuldvoorderingen en liquide middelen. Afschrijving Het boekhoudkundig verspreiden van de aanschaffingskosten van vaste active waarvan het gebruik in de tijd is beperkt (gebouwen, machines) over de waarschijnlijke levensduur van deze goederen. Bedrijfsopbrengsten Baten uit de gewone bedrijfsuitoefening Omzet + voorraadwijziging + geproduceerde vaste activa Bedrijfsresultaat Bedrijfsopbrengsten – bedrijfskosten. Cashflow Letterlijk, (werkelijke) kasstroom. Resultaat (winst of verlies) + niet-betaalde lasten (afschrijvingen, waardeverminderingen, voorzieningen). De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten verschilt van de nettokasstroom naargelang men uitgaat van het resultaat voor of na belasting. Eigen vermogen Kapitaal + reserves + overgedragen resultaat (winst of verlies van voorgaande boekjaren) Nettobedrijfskapitaal Eigen vermogen + langlopende schulden – vaste activa Uw vaste activa worden gefinancierd door uw langlopende schulden en door een deel van uw eigen vermogen. Het bedrijfskapitaal is hetgeen overblijft om uw dagelijkse bedrijfsactiviteiten te financieren (gewoonlijk moet u aangekochte goederen betalen voordat u ze verkoopt). Nettoresultaat Winst of verlies van het boekjaar na belasting.
36 | Opstellen van het businessplan
Vreemde middelen Schulden op korte of lange termijn. Omzet Bedrijfsopbrengsten, dat wil zeggen de inkomsten uit verkopen en prestaties. Passiva De herkomst van uw financiele middelen. Eigen vermogen + voorzieningen + vreemd vermogen Toegevoegde waarde Bedrijfsopbrengsten – aankopen bij derden (dat wil zeggen min de bedrijfskosten) Vreemd vermogen Ook leenvermogen genoemd: de schulden op lange en op korte termijn. Deze uitleg kan simplistisch, of zelfs sterk veralgemenend lijken voor ingewijden, maar voor onze eerste doelgroep – beginnende ondernemers – is dit al een bijzonder complexe materie. Daarom zullen we het hierbij houden en niet verder uitweiden, bijvoorbeeld over de verschillende kengetallen of ratio’s om de prestaties van uw onderneming te meten (brutomarge, solvabiliteitsratio’s, liquiditeitsratio’s, schuldratio’s…). Een bekwaam boekhouder weet zich altijd verstaanbaar te maken, en kan de klant zo nodig meer uitleg geven over de basisregels voor boekhoudkundige verslaggeving en financiele administratie. De Balanscentrale van de Nationale Bank van Belgie publiceert sectorale statistieken over de prestaties van ondernemingen. Die statistieken zijn een bijzonder volledige bron van informatie over ratio’s. Uitgangspunt voor deze statistieken zijn 21 ratio’s, die nader worden toegelicht in de volgende informatienota: www.nbb.be/BA/N/pdf/cdromST/nota.pdf.
5. 5.1.
Begeleiding Financieel plan van starters en eerste gratis consultatie: de “prodeo” boekhouder Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een systeem van pro deo boekhouding in het leven geroepen. Het betreft gratis bijstand van boekhouders en belastingconsulenten, aangeboden door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, om elke starter de kans te bieden een beroep te doen op praktische voorlichting en degelijk en verantwoord advies. Deze dienst is actief binnen BECI.
Startersgids | 37
U kan er advies krijgen over ondermeer: ◆◆
uw sociale en fiscale situatie
◆◆
de opmaak van uw begroting
◆◆
het opzetten van uw juridische structuur
◆◆
de zoektocht naar geschikte financiering
◆◆
de boekhoudkundige organisatie van uw toekomstige activiteiten
◆◆
de benodigde toegevoegde waarde zodat uw onlangs opgestarte activiteit een lang leven beschoren is
U kan gratis beroep doen op de pro deo boekhouders indien u een idee hebt voor het opstarten van een activiteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest of indien u zelfstandige bent (natuurlijk persoon) of bedrijfsleider in een opstartfase. Voor bijkomende inlichtingen over deze dienst, kan u surfen naar www.brusselsentrepreneurship.be. Weet dat er nog een reeks andere instellingen ter uwer beschikking staan om u te helpen bij het opstellen van uw zakenplan. .... 5.2.
De begeleidingsorganismen Het BAO, BECI, de lokale economieloketten, de bedrijvencentra, de universitaire instellingen … Een groot aantal organisaties wordt ondersteund door de overheid om een specifieke begeleiding aan te bieden, ondermeer in het kader van het opstellen van een financieel plan. Om meer te weten over deze instellingen, afspraak op de website van het BAO inzake overheidssteun en begeleiding www.ecosubisbru.be of op de website www.monstarterkit.be.
38 | Opstellen van het businessplan