Opbrengst Open Spacesessies 19 juni 2013

Opbrengst Open Spacesessies 19 juni 2013 1.

Nieuwe verdienmodellen voor het platteland

2

2.

Achterhoek Duurzaam Verbouwen

3

3.

Innovatiehubs

4

4.

Kennisagenda voor de Achterhoek

5

5.

Bioproteïnen in de Achterhoek

6

6.

(Openbaar) vervoer in de toekomst?

7

7.

CIVON: Centrum voor Innovatief Vakmanschap Oost Nederland; specialisatie High Tech Systemen en Materialen

8

8.

Grensoverschrijdende samenwerking

9

9.

Achterhoek 2020 Jong

15

1

1. Nieuwe verdienmodellen voor het platteland

Samenvatting 1. Stoken op streekhout Promoot vanuit emotie en behoud cultuurhistorische waarden; leg de verbinding met welzijnsorganisaties als Wedeo, Wajong; leg verbinding met studenten: innovatiehubs. Start “pilot” bij organisaties met bouwplannen. 2. Dynamisch landschap/land voor later Zoek naar nieuwe snelgroeiende gewassen met hoog eiwit/droge stof opbrengst.

Ingebrachte ideeën Promotie (stoken op streekhout) - Inspelen op gevoel en verantwoording van consument in huidige wegwerpmaatschappij ‘goed doen’ BEELD gebruiken: dit versterkt technische kant (Liane Kruese) - Verkoop aan particulieren houtkachels + snippers, hottub + snippers (Evelien Fokkink) - Leg link met cultuurhistorie/kwaliteit landschap (Lucas Reijmer) - Maak een film van de regio en veranderingsproces 2013-2020. Aanbod (dynamisch landschap) - Kleinschalige percelen: biomassa verbouwen geen maïs (Arie Schoenmaker) - Goed idee snippers moeten zoveel opbrengen dat het zich loont om wilgen of ander snelgroeiend hout te verbouwen ipv mais/gras/aardappelen (Mark Ormel) - Verevening: voor wat hoort wat - Vlasindustrie? (Gunter Paule) Ondersteunende activiteiten/in praktijk brengen (stoken op streekhout) - Wij hebben medewerkers die snippers kunnen verzamelen en inpakken (Wedeo, Evelien Fokkink) - Maak innovatiehub voordat energie-idee (Martin Stor) - Jongeren van dagbesteding inzetten (Marcel Huijgens, stichting het kansrijk 06-81570319 [email protected]) - Samenwerking met de groenrecycling in de Achterhoek, buitendiensten gemeenten, waterschappen hout binnen eigen regio te verbruiken (Evert Blauw) - Contact opnemen met zorginstellingen die bouwplannen hebben ([email protected]) - Kan AGEM (8 gemeenten) streekhout inkopen? Bundel krachten (Steven Kroon/Arno Spekschoor) Vragen en adviezen: - Kan dit ook voor particulieren of groepen particulieren ((Franske van Duuren) - Wat heb je geleerd van andere landen, bijv. Zweden - Advies: zoveel mogelijk doelen stapelen ipv enkelvoudige oplossingen bij specialisatie (Richard Krabben) - Advies: consumeren is betalen - Iedereen die meedoet wil meeverdienen. Ook de eigenaren van het bos (Jan Tiggelhoven) - Begin met een pilot - Ga met de lokale burgers kijken hoe zij het landschap willen vormgeven (Tanya Martinus) - Relatie met landschapfonds? - Idee: promoot het landschap in de Achterhoek door permanente survivalruns: gebruik de beeklopen etc.(Aloeske Vosseberg). Potentiële afnemers (stoken op streekhout) - Gemeentehuizen, verpleeghuizen, kantoorpanden, AGEM

Contactpersoon: Carel de Vries, [email protected]

2

2. Achterhoek Duurzaam Verbouwen

3

3. Innovatiehubs

Concrete aanbiedingen voor een innovatiehub -

Een innovatiehub voor het vraagstuk 'onderkant van de arbeidsmarkt' (Wedeo en Stichting Het Kansrijk) Een innovatiehub bij Hameland (Hameland) Een krimp-hub bij de Regio (Regio Achterhoek) Een innovatiehub bij de acht gemeenten in de regio. Koppelen aan project BZK van Heleen Huiskamp (Berkelland) Een innovatiehub bij de gemeente Bronckhorst (Bronckhorst) Een gezamenlijke kennishub bij het Waterschap rondom waterbeheer (Waterschap Rijn en IJssel)

Ingebrachte ideeën -

Innovatiehubs bundelen, samen naar buiten, Innovar, Afbramerij, etc., bedrijven profileren, niet denken dat de mensen vanzelf komen. We hebben een nieuwe oplossing nodig voor de huishoudelijke hulpen. Gebruik hiervoor een innovatiehub: Hoe houden we de voorzieningen op peil? Innovatiehubs sociale innovatie met oog op transitie Ook 3O-hubs, niet iedere O afzonderlijk Kunnen innovatiehubs worden ingezet voor bedrijfstoerisme? Innovatiehubs zijn te onbekend: bekender maken innovatiehubs middels lokale media (parels uitdragen!), link leggen met A2020Jong! Iemand wil bij een hub meekijken!

Contactpersoon: Martin Stor, [email protected]

4

4. Kennishuis Achterhoek

Samenvatting Bij de pitch van het Kennishuis hebben we vooral veel adviezen gekregen: • Naar Duitsland kijken, het particuliere onderwijs betrekken, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt ook betrekken; • Inrichten van Kennishubs en het betrekken van jongeren hierbij; • Zoeken naar de kennisvragen in de praktijk; • Focussen, alleen de een legt de nadruk op techniek, de ander op zorg, de ander op de bouw etc. In feite dus toch een verdeling van kennis over de vier werkplaatsen; • ‘Zichtbaar maken’ /vermarkten van het Kennishuisconcept.

Ingebrachte ideeën -

-

-

-

Maak meer gebruik van de Duitse kant van de grens Maak afspraak met prof. Klotz Hochschule RD Kleve Project promoten bij de Zwarte Cross –Evert Blaauw Maak de verbinding met ADV voor duurzaam onderwijs – Jan Straatman Wat is een droomproject voor het Kennishuis? - Casper Ik kan helpen om project ideeën te formuleren en kansen op te sporen, brainstorm -Casper [email protected] Lezen, luisteren, gebruik gratis wifi (aantrekkelijker maken) (Ellen Bakker, Taalbureau Zon, Stichting lezen werkt) Kennishuis: focus op techniek, niet alles willen doen. Vanuit techniek kijken naar sociale innovatie. Maak technische studies extra aantrekkelijk, financiën en faciliteiten (Jaap Jonk) Combineer met pitch 3, geeft meer kracht samen Verbinden van Zorg & Welzijn aan Kennishuis, verspreiding resultaten in achterban, inbreng en positionering kennis WGV in Kennishuis (Gerard Nederpelt, WGV Zorg & Welzijn) Kennishuis Achterhoek: altijd projecten doen vanuit een externe vraag, iedereen kent iemand (Arno) Kennishub: maak een kernteam per thema waarin participeren: het bedrijfsleven, SIKA, Stage coördinator en/of vakdocent school, betreffend kenniscentrum olv kwartiermaker, ([email protected]) Hoe weet je of een vraagstuk aansluitbij de mogelijkheden van de kennisinstituten? Kennis delen: sluit bij de inzet van onderwijs- en onderzoeksinstituten (via studenten) ook andere (commerciële) kennisleveranciers niet uit (T.Martinus) Zijn er ook andere typen onderwijs benaderd? Anders dan regulier onderwijs? DOC Opleiding-Training: contact leggen Kenniscentrum Leefomgeving Saxion is interessant voor de Achterhoek Aansluiting zoeken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (Hameland) (Lucelle Visser) Zou je iets kunnen met een concept als G-workspace dat in Enschede werkt? Kom naar de Talententuin (Aloeske Vosseberg Achterhoek 2020 Jong) Alumni netwerken (Evelien Fokkink) Creëer een platform werkgevers en potentiële jonge werknemers. Afstudeerders op vraagstukken Achterhoek: koppelen aan onderwijsprogramma’s MBO/HBO/Universiteit. Bekendmaken dat de mogelijkheden er zijn, dat kunnen ook zeker maatschappelijke voorzieningen zijn. Achterhoekse ideeënbank Versterk /draag uit het innovatieve karakter van de Achterhoek en kennis komt naar je toe. Sterke lobby in Den Haag: zijn er mogelijkheden om extra onderwijs naar de Achterhoek te trekken? Speel jezelf in de kijker Nederlandbreed - Anouk Ballot Er is geld beschikbaar voor een pilot

Contactpersoon: Tanja Abbas, [email protected]

5

5. Bioproteïnen in de Achterhoek

Samenvatting Er was veel enthousiasme voor het idee ‘proteïnecluster Achterhoek’. - Investeer in regiomarketing, gebruik daarvoor idee Achterhoek als demo/proeftuin voor duurzame eiwitproductie, en maak daarvoor proteïnenetwerken en promotiemateriaal in de vorm van filmpjes/animaties; - Inventariseer de huidige parels/voorbeeldbedrijven; - Maak specifieker wat je wilt en wat je nodig hebt; - Leg de link met (grond)water, Achterhoek produceert op schone wijze voor bodem en grondwater; - Leg ook de link met minder voor de hand liggende eiwitonderwerpen: insecten als eiwitbron, link met overgewicht en dieetvoeding.

Vervolgacties - Inventariseer potentiële deelnemers en huidige parels/voorbeeldbedrijven; - Benaderen bedrijven of zij belangstelling hebben; - Organiseer een bijeenkomst/brainstorm om idee verder te specificeren en acties uit te zetten en geïnteresseerde partners te werven.

Ingebrachte ideeën - Maak van de Achterhoek een proeftuin waar de hele wereld naar komt kijken. Deze demo tuin heeft dan ook spin off/positief effect voor economie en toerisme. - Maak specifieker wat je wilt en wie en wat je nodig hebt - Maak de link met het CIVON om de innovatie te stimuleren - PTC plus heeft in Ede een ' sapfabriek' waar alle nieuwigheid langs komt en studenten leren ondernemen - Wat is tegenovergesteld bedrijf van een voor de handliggende partner - Breng partijen samen - Insecten voor consumptie, zijn meikevers (plaag in de Achterhoek) te gebruiken voor consumptie of anderszins. In Duitsland at men ze vroeger als soep (vleugels eraf), smaakt naar kreeft - Zet je doel op video/ in een animatie en deel op sociale media - Kan de regio grondstoffen voor de bioproteine leveren - Gert Snelting Vitens (CLM Megchelen) [email protected] Belang van Vitens is beschermde grondstof, landschap Achterhoek past daarbij, imago water prima, wisselwerking met omgeving zoals boeren, inwoners etc, promotiekansen in de wereld - Bijdrage aan de wereldmarkt als duurzame proteine regio: bedrijf GTG in Aalten (zaadverdeling) - Strijd tegen overgewicht /A1 eitwitcorridor/dieetvoeding (Arno Spekschoor) - Organiseer brainstormsessies - Maak een promonetwerk voor eiwit uit de Achterhoek Universiteit Twente (Aloeske Vossenberg, Achterhoek 2020 Jong) - Maak gebruik van het talent van hoog en laagopgeleiden (ook Wajongers) zonder waardeverschil - Besteed aandacht aan regiomarketing 'biotech' - Benut de huidige proteine parels van de regio meer - Met welke actie zou je eiwitten in 1 keer op de kaart kunnen zetten - Potentiële bedrijven: Aviko, FrieslandCampina, VION, ForFarmers, Stallenbouw, Kramp, AWI, MPS, Uctus? Gaston Lochem, GTG Aalten

Contactpersonen: Gijs van Selm/ Ingrid Canter Cremers [email protected]

6

6. Openbaar vervoer in de toekomst

Samenvatting Het combineren van de verschillende soorten vervoer is het vaakst genoemd. Ook wordt een ‘app’ om vraag en aanbod bij elkaar te brengen vaak genoemd, overigens even vaak als de inzet van vrijwilligers. De opmerkingen bieden handvatten voor de pilot ‘Basismobiliteit’. De voorstellen zullen ook besproken worden in de werkplaats Slim en Snel verbinden.

Ingebrachte ideeën Probleemverkenning - Hoe groot is het probleem nu werkelijk als het openbaar vervoer minder wordt? - Welke doelgroepen onderscheiden we? - Wat kan het Rijnlands denken opleveren?

Aantal ‘hits’ 1 1 1

Vervoersmanagement Afstemmen van de vervoersvraag leerlingenvervoer met woonwerk pakketdienst met buurtbus ‘take a student’ (Jong Achterhoek) Ontschotten middelen voor vervoer, zorgorganisaties kunnen bijdrage via PGB aan OV Tijden van organisaties aanpassen waardoor materiaal beter benut kan worden SRV, voorzieningen naar de mensen in plaats van andersom

13 9 3 1 2 1 1

Inzet -

noaberschap / vrijwilligers Leren van elkaars pilots (Beltrum / Neede) Inzet van vrijwilligers Inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt

1 5 2

Vraag combineren door middel van website / app Vraag en aanbod bij elkaar brengen 5 Deelvervoer Faciliteren van opzetten eigen ideeën over collectief vervoer eigen bus voor jeugd in verband met nachtvervoer busje per kleine kern deelauto / dorpsauto

3 1 1 1

Constructies voor alternatieve financiering Meer regionale invloed op concessie openbaar vervoer, zelf bepalen concessie Gratis openbaar vervoer Sponsoring Crowdfunding Vraag gestuurd werken

2 1 1 1 1

Aandachtspunten Grensoverschrijdend vervoer Trein Arnhem - Winterswijk (minder stations) Nieuwe treinverbinding tussen Doetinchem en Enschede Fietstaxi Studenten inzetten voor innovaties in (elektrisch) vervoer

Contactpersonen: Peter Drenth/ Jurgen ten Have, [email protected]

7

3 1 1 1 2

7. CIVON: Hoe zorgen we voor een Achterhoeks bedrijf in de landelijke Innovatie Top 10?

Algemene opmerkingen - Antwoord op de vraag is: bedrijven moeten zich aanmelden en bereid zijn er tijd en energie in te steken. Er is enorm veel innovatie in de Achterhoek, maar bedrijven moeten zich zelf opgeven! - Bedrijven kunnen van elkaar leren en moeten open naar elkaar zijn - Goed kijken naar huidige landelijke Top 10! Wat doen zij (anders)? Waarop wordt beoordeeld? - Profileren!

Ingebrachte ideeën - Jaarlijks een Achterhoekse Innovatieprijs uitreiken, het format laten aansluiten op het nationale format, zodat er weinig extra werk nodig is om ook landelijk goed te scoren. - Een Start-up weekend/bus/bijeenkomst organiseren voor bedrijven die wel wat willen, maar niet weten hoe - Vindt een proteïnebedrijf en bundel krachten met pitch 5 (proteïnecluster) - Maak een studentenopdracht om drie bedrijven te vinden/te profileren en houdt een westrijd onder studentenondernemingen (innovatiehubs?); de beste mag door. - Combineer de pitches over innovatiehubs, kennishuis en CIVON tot een Achterhoekse ideeënbank - CIVON en ACT integreren - Begin met een Achterhoekse Top 10

Contactpersoon: Kees Nieuwenhuijse, [email protected]

8

8. Grensoverschrijdende samenwerking SAMENVATTEND: GEWOON DOEN/ BEGINNEN. Als je vastloopt, weet je waarop je actie moet nemen.

Contactpersonen: Jan-Paul Kiefmann/ Wilma Elbertsen, [email protected]

Onderwerp Regelgeving: aanpassing

Wie moeten op de hoogte zijn en/of in actie komen? - Bestuurders/overheden D en NL - Gemeenten moeten krachten bundelen

Kernboodschap Maak regelgeving inzichtelijk. Regelvrijheid waar regels belemmerend werken in de grensoverschrijdende samenwerking. Regelgeving op één lijn brengen.

Arbeidsmarkt ontsluiten aan beide kanten van de grens

Doelgroep: *werkzoekenden *werkgevers die vacatures hebben (in twee talen presenteren)

Verrichten arbeid in D en NL Solliciteren in D: hoe doe je dat

Mogelijke communicatiekanalen Website samenwerking D en NL: regels, kansen/bedreigingen: aangeleverd door Rigo Heldoorn [email protected]

Jannie Rexwinkel: regelgeving op één lijn brengen www.vacaturebank-regionaal.nl of www.vacaturebank-achterhoek.nl (Hilke Maatman) Hermen Plantinga (solliciteren in D, hoe doe je dat)

Uitwisseling stages/vacatures Brussel: lobby regelgeving, arbeidsrecht versoepelen Informatie: www.eures.info, www.kvk.nl www.SVB.nl www.belastingdienst.nl

9

Infrastructuur

Bestuurders Werkplaats Slim en snel verbinden

Onderwijs

Infra optimaliseren: *spoor (met name studenten) ; *A3 aansluiting Netterden;

Duits verplicht vak op school: taal faciliteert grensoverschrijdend samenwerking. Taalonderwijs laagdrempelig aanbieden, vroeg in onderwijs beginnen.

Gert Snelting [email protected] (aangeleverd infra optimaliseren) Jorick Messink [email protected] (OV aansluiten op D) Evert Blauw (Duits verplicht) Jaap Jonk (Duits verplciht) Rigo Heldoorn: [email protected]

Uitwisseling tussen scholen. Nederlandse taallessen aan ondernemers en werknemers Duitsland (en vice versa) Erkenning leerbedrijf: beide kanten grens erkenning Erkennen van diploma’s Hochschule Rhein Wahl Kleven: wil meer Ned studenten (taalbarrière?) Samenwerking Graafschap College Euregio: mee bezig Info: Rigo Heldoorn, [email protected]

10

Ellen Bakker (taalbureau Zon) verzorgt taallessen Lichtenvoorde Atag Heitzungen [email protected] Jan Tiggeloven van Plattelandshuis/3 in beeld [email protected], (06-53621246) (Contact met Duitse drukkerij: doet hij vertalingen voor en hij zoekt opdrachten).

Contacten *Marianne Kok: leg contact Rolf Winter CVJO [email protected] *Tanya Martinus [email protected]: heeft jarenlange ervaring maakindustirie D Niek Thuijs CVJO [email protected]: CVJO in Dld opzetten om Duitse en Nederlandse ondernemers samen te brengen Lex Schellevis provincie Gelderland [email protected] (strategisch meedenkkracht) 026-3598081 Mirjam Ruijgrok van WRIJ: meer info bij Bram Zandstra: Waterschap contacten. Stichting Kansrijk: mensen met beperking klussen laten doen: ook in D: waar terecht met vergelijkbare partijen (vragen aan Euregio?): [email protected] (Marcel Huigens) Zelhem Zaken doen

Ondernemers kunnen informatie verkrijgen bij:

Website opzetten hoe je zaken doet in Dld incl. praktische tips

11

Jan Tiggeloven (we hebben info: Rob Oostermeijer): Jan werkzaam bij plattelandshuis

Kamer van Koophandel http://www.kvk.nl/lokaleinformatie/centraal-gelderland/

Internationale start ups Nederlandse en Duitse startende ondernemers samenbrengen

Tip: word lid VNO-NCW Achterhoek (info toesturen DNHK en atlas): najaar bijeenkomst VNO-NCW over zakendoen in D.

Grensoverschrijdende contacten ontwikkelen: platforms, bedrijven, recreatie

Gert Snelting [email protected]

Tel. 026 353 88 88 Website: 2connectbusiness.nl

VNO-NCW Achterhoek en Duitse werkgeversorganisatie zijn bezig met inventarisatie bij leden om te komen tot matchmaking.

Duits-Nederlandse Handelskammer http://www.dnhk.org/nl www.Agentschap.nl

Claim: agri innovator in de Achterhoek: hoe te doen

www.strick.de

Tanya Martinus van Magis Marketing en Research [email protected]: heeft jarenlange ervaring maakindustirie Dld en kan verbindingen tot stand brengen. Niek Thuijs, CVJO [email protected] CVJO in Dld opzetten om Duitse en Nederlandse ondernemers samen te brengen

Diverse suggesties:

De tictac-dag in N: dag in Nederland en dag in Duitsland

Frauenbrücke: facebook Frauenbrücke. Op site van Gemeente Bocholt (sociale voorzieningen, werkgelegennheid) Bewegwijzering in de Achterhoek ook in het Duits vermelden

12

* 2 CONNECT BUSINESS » OVER HET PROJECT » PROJECTACTIVITEITEN Financiële ondersteuning voor ondernemers "2 connect Business" verleent een financiële bijdrage van maximal 5.000 € bij grensoverschrijdend zakendoen Wilt u de Duitse markt bewerken, zo zijn in het begin veel vragen te beantwoorden:

- Hoe kan ik mijn product in Duitsland op de markt brengen? - Welke juridische regelingen zijn in acht te nemen en hoe zit het met belastingen bij grensoverschrijdend zakendoen? - Hoe kan ik een geschikte partner in Duitsland vinden? ezv.

Het project "2 connect Business" wil u hierbij ondersteunen. Naast een gratis, persoonlijk advies door deskundige projectpartners en informatiebijeenkomsten inclusief netwerkmogelijkheden kunt u in aanmerking komen voor een individuele financiële ondersteuning van maximal 5.000 €.

Gesubsidieerd worden diensten uitgevoerd door derden in het kader van de bewerking van de Duitse markt, warbij het gaat om prducten/diensten waarvoor in Duitsland nog geen vaste distributiestructuren bestaan. Tevens moeten de uitbestede werkzaamheden gericht zijn op het vinden van een samenwerkingspartner (distributie/verkoop) in Duitsland. Gesubsidieerd worden bijvoorbeeld - uitvoeren van marktonderzoek - het zoeken van geschikte partners in het doelland - het ontwikkelen van een marktentree- of marketingstrategie - het ontwikkelen van flyers/brochures (exklusief drukkosten) of websites - het inwinnen van juridisch en fiscaal advies

13

De financiële ondersteuning bedraagt 50 % van de gemaakte kosten, maar niet meer dan 5.000 €. De aanvraag dient vóór het begin van de werkzaamheden door de externe dienstverlener en voordat verplichtingen zijn aangegaan bij de kamer van Koophandel Centraal Gelderland te worden ingediend.

Kamer van Koophandel Centraal Gelderland Contactpersonen Ronald Cieraad of Sandra Visser Tel: 026 3538939 of 026 3538935 E-mail: [email protected] of [email protected]

14

9. Achterhoek 2020 jong Onderwerp

Wie moeten op de hoogte zijn en/of in actie komen?

Kernboodschap

Mogelijke communicatiekanalen

Samenwerking met en betrekken van Duitse scholieren, afstudeerders en leerinstituten bij Achterhoek 2020 jong.

Iedereen die contacten heeft met dit soort instellingen en personen.

Contact vanuit de Talententuin

Samenwerken met overige pitches als innovatiehubs en het kennishuis. Ook een idee om samen te werken met diverse innovatieve en bekende Achterhoekse evenementen/ bedrijven. Communicatiemiddelen: Bedenk een leuke actie/wedstrijd die jongeren aanspreekt. Maak gebruik van ‘open’ media als Facebook. De provincie is geïnteresseerd.

Tanja Abbas (is al op de hoogte) en Martin Stor. Contactpersonen die kunnen helpen met het aantrekken van jongeren.

De Achterhoek en Duitsland kunnen elkaar helpen en versterken met het invullen van vacatures, woonruimte en opleidingen. Samenwerking met meerdere (gevestigde) partijen en ideeën kunnen helpen met het bereiken van het doel

Jongeren in het algemeen

Met een leuke actie spreek je mensen aan. Doe je dit middels een kanaal als Facebook, dan bereik je de doelgroep.

Social Media en de website van Achterhoek2020 Jong.

Provincie Gelderland

Zij heeft aangegeven te willen praten.

Mail/telefoon, één van de partijen zal contact opnemen.

Contactpersoon: Aloeske Vosseberg, [email protected]

15

Achterhoek 2020 Jong in zijn algemeen zal contact zoeken.