gemeente
Haarlemmermeer
Nota van B&W Onderwerp Portefeuillehouder
Nieuw Convenant Veilige school mr. A.Th.H. van Dijk 2.- 5 ey)k-Le.4 Petra Kort (023-5676727) 20 b/ L 3 3 3 1
Cdlegevergadering t Inlichtingen Registratienummer
0
0
9
Context In 1997 werd het Convenant 'Veilige School Hoofddorp' ondertekend door het Openbaar Ministerie, de politie Kennemerland, de scholen voor voortgezet onderwijs KSH, Kaj Munk, Solyviuscollege en Herbert Visserscollege en de Gemeente Haarlemmermeer (Jeugd Interventie team en bureau Halt). In dit convenant hebben zij met elkaar afspraken en verplichtingen vastgelegd met het doel de veiligheid in en om de school te waarborgen. De partners wenste dit convenant veilige school te evalueren. Hierbij ging het om de vragen: op welke onderdelen behoeft het convenant aanpassing en wat is de gemeentelijke rol in het convenant en met betrekking tot de veiligheid op en rond scholen? De evaluatie is uitgevoerd door het bureau Plato van de Universiteit van Leiden. Alle partners zijn ge'interviewd. In de interviews is gesproken over de verantwoordelijkheden van de partners en op elkaars functioneren in het convenantsoverleg, zie de bijlage voor het evaluatierapport 'Profilering van de Veilige School'. De evaluatie heeft geleid tot het bijstellen van het Convenant 'Veilige school Hoofddorp' uit 1997. Het nieuwe Convenant 'Veilige school gemeente Haarlemmermeer',juni 2006 dat op 6 oktober 2006 ondertekent zal worden door alle partners. Het nieuwe convenant heeft een geldigheidsduur van 2 jaar na ondertekenirlg. Zie de bijlage voor het nieuwe Convenant. Belangrijkste punten waarop convenant is aangepast: De doelstelling van het Convenant is bijgesteld. Behalve het bevorderen van fysieke en sociale veiligheid in en rond scholen maakt nu ook het stimuleren van een leeromgeving voor veiligheid onderdeel uit van de doelstelling. - De inspanningsverplichtingvan de gemeente is expliciet gemaakt. De gemeente gaat een centrale rol vervullen bij de coördinatie en regie van de werkzaamheden die voortvloeien uit het convenant. - Zes scholen treden toe aan het convenant, te weten: het Haarlemmermeer Lyceum, het Hoofdvaart College, de Praktijkschool de Linie, de Koningin Emma school voor Praktijkonderwijs, het ROC NOVA College (locatie Hoofddorp), het ROC van Amsterdam Airport. - De gemeente breidt de deelname aan het convenant uit met vertegenwoordiging vanuit de leerplicht en het regionaal meld- en coördinatiepunt voor voortijdig schoolverlaten. Ook een beleidsadviseur op het terrein van Veiligheid zal deelnemen aan het convenant. - Duur van het convenant is op 2 jaar gesteld.
-
Onderwerp Volgvel
Nieuw Convenant Veilige school 2
Probleemstelling n.v.t. Doelstelling Het functioneren van het Convenant 'Veilige school Hoofddorp' uit 1997 evalueren en zonodig bijstellen met het doel: Het gezamenlijk bevorderen van fysieke en sociale veiligheid in en rond scholen en het stimuleren van een leeromgeving voor veiligheid. Het gaat dus niet alleen om het bieden van een veilige sociale en fysieke leeromgeving maar ook om het aanleren van veilig gedrag. Oplossingen Alle convenantspartners zijn persoonlijk geïnterviewd over hoe zij invulling geven aan de sociale en fysieke veiligheid in en rondom de school, de organisatie en waardering van het convenant en over de rol van de gemeente in het convenant. Het resultaat van deze interviews heeft vervolgens geresulteerd in het Convenant 'Veilige school' gemeente Haarlemmermeer, juni 2006 dat op 6 oktober a.s. voor ondertekening wordt voorgelegd aan alle partners. Effecten Een gezamenlijke aanpak van de verschillende betrokken partners met betrekking tot het bevorderen van de fysieke en sociale veiligheid in en rond scholen en een stimulerende leeromgeving voor het aanleren van veilig gedrag. Middelen n.v.t. Evaluatie Het Convenant 'Veilige school' gemeente Haarlemmermeer heeft een geldigheidsduur van 2 jaar na ondertekening. Evaluatie van de overeenkomst vindt in elk geval plaats aan het eind van de twee jaar, in het voorjaar. Afhankelijk van de uitkomst van deze evaluatie zal de overeenkomst worden bijgesteld en verlengd met twee jaar. Communicatie Veiligheid is een speerpunt in het collegeprogramrna 2006-2010. Net als andere overheidsinstellingen heeft de gemeente m.b.t. veiligheid bepaalde verantwoordelijkheden. Het convenant is een middel om alle betrokkenen, incl. jongeren. bewust te laten worden van hun verantwoordelijkheden. Het gaat hierbij niet alleen om sociale veiligheid (gevoel) en fysieke veiligheid (verkeer, brandveilige omgeving) maar ook om leren over en attenderen op veiligheid. Scholen en andere partners doen vrijwillig mee aan dit convenant en zijn zich daarom zeer bewust van hun verantwoordelijkheden. Zij hebben zich eraan te houden en moeten dat ook communiceren richting hun leerlingen en ouders en inwoners. De gemeente richt zich in de communicatie vooral op het informeren van alle inwoners van Haarlemmermeer, via pers en Informeer, over de inhoud van het convenant, de betrokken partners en de rol van de gemeente hierin. Daarnaast worden alle scholen in Haarlemmermeer en omliggende gemeente geïnformeerd. De gemeente heeft een duidelijke en afgebakende rol als voorzitter. In die hoedanigheid is zij verantwoordelijk om zowel inhoudelijk betrokken partners als intern betrokken
Onderwerp Volgvel
Nieuw Convenant Veilige school 3
medewerkers adequaat te informeren, te motiveren en te controleren. Hierin speelt communicatie een cruciale rol. De communicatiemiddelen die worden ingezet zijn internet, intranet, bijeenkomsten, e-mail, de gemeentelijke interne nieuwsbrief Meerberichten en persoonlijke gesprekken. Op 6 oktober a.s. zal het Convenant 'Veilige school' tijdens de miniconferentie 'Een leeromgeving voor veiligheid' worden ondertekend door wethouder A. van Dijk en diverse directeuren van deelnemende scholen. Besluit Op grond van het voorgaande hebben wij besloten om: - Het Convenant 'Veilige school' Gemeente Haarlemmermeer van juni 2006 vast te stellen en op 6 oktober 2006 namens de Gemeente Haarlemmermeer te laten ondertekenen. - Kennis te nemen van het evaluatierapport 'Profilering van de Veilige School, januari 2006'. - Deze nota ter kennisname aan te bieden aan de raad
Burgemeester en wethouders van Haarlemmermeer,
Bijiage(n)
Convenant 'Veilige School' gemeente Haarlemmermeer,juni 2006 Profilering van de Veilige School, jan 2006
Profilering van de Veilige School
Verslag van de interviewronde
25 januari 2006
Jaap van Lakerveld Carlos van Kan Platform Opleiding, Onderwijs en Organisatie B.V. PLAT0 Universiteit Leiden Telefoon: 071 527 34 18 Website: www.plato.leidenuniv.nl
Inleiding .............................................................................................................. 2 Opzet interview ronde ...................................................................................... ;;3 Analyse en Resultaten ....................................................................................... 6 VISIE .............................................................................................................. 6 Opvoeden of afstraffen (proactie, preventie, repressie).......................................6 Repressief of curatief ...........................................................................................7 Technische of sociale oplossingen....................................................................... 7 Binnen de school of buiten de school...................................................................7 Slachtoffers of daders .......................................................................................... 8 Taak van enkelen of van allen.............................................................................. 8 FYSIEKE VEILIGHEID ................................................................................... 8 Regels en afspraken ............................................................................................8 Infrastructuur en apparatuur ................................................................................:9 Inrichting en verlichting.........................................................................................9 Oefenen en opleiden ............................................................................................9 SOCIALE VEILIGHEID ............................................................................... 10 Strijd tegen anonimiteit .......................................................................................10 Werken aan sociale cohesie ..............................................................................10 Kennismaken met de buurt ................................................................................10 Consequent, consistent en transparant..............................................................10 Ernst van de problematiek................................................................................1 Begeleiding en onderwijs .................................................................................11 11 Systematiek van registreren............................................................................... HET CONVENANT ....................................................................................... 12 De inhoud ..........................................................................................................12 Versterking van de rol van de gemeente............................................................ 12 Het voorzitterschap ............................................................................................ 12 Diepgang en professionalisering........................................................................ 13 Uitwisselen van ervaringen ................................................................................ 13 13 Vertrouwen en communicatie............................................................................. Samenstelling convenant ................................................................................... 13
..................................................................................................... 14 Punten ter aanbeveling en nadere bespreking ............................................... 16 Inhoudelijke thema's ....................................................................................... 17
Conclusies
Bijlage 1: Overzicht van de interviews ............................................................ 18 Bijlage 2: Vragenschema .............................................................................. 19
PLATO. Universiteit Leiden. Jaap van Lakerveld. Carlos van Kan
Inleiding In september 2005 heefî de gemeente Haarlemmermeer, in de persoon van Jans Bekhuis, PLATO de opdracht gegeven onderzoek te doen naar de stand van zaken m.b.t. het convenant de veilige school. Bij de gemeente Haarlemmermeer was de indruk ontstaan dat het convenant niet meer naar tevredenheid van alle leden functioneerde. Met name de rol die de gemeente vervulde in het convenant vroeg om bezinning. Het bepalen van de eigen rol vraagt om reflectie binnen de eigen organisatie maar zeker ook om de meningen van de andere convenantleden over het functioneren van de gemeente binnen het convenant. Aanvankelijk was de vraag of vanuit PLATO mensen beschikbaar zouden zijn om aan een drietal bijeenkomsten leiding te geven en er tevens een inspirerende inbreng in te hebben. In het gesprek bleek dat het aantal aanmeldingen voor de beoogde bijeenkomsten tegenviel. Daarom moest er op een andere manier gezonnen worden om de scholen te interesseren voor de bijeenkomsten en het besef van het belang van veiligheid op de scholen gaande te houden of te vergroten. In de bespreking kwamen tal van overwegingen en mogelijkheden aan bod. Uiteindelijk is gekozen om eerst bij de gemeente intern van gedachten te wisselen alvorens de scholen te raadplegen. In een denktank is gesproken over de rol die de gemeente zou kunnen vervullen in het convenant, en in de verdere ontwikkeling van het convenant. Vanuit verschillende diensten (HALT, Jeugd & Onderwijs, Leerplicht, Huisvesting, en sector cultuur recreatie en maatschappelijk welzijn) zijn inzichten geleverd m.b.t. de thematiek van de veilige school. Deze bijeenkomst heeft geleid tot een afbakening van onderwerpen die in de interviewrondeaan bod moesten komen. De precieze rol die de gemeente moet gaan vervullen zou mede afhankelijk zijn van datgene wat ui de interviews naar voren komt. De interviewronde met de scholen heeft in een relatief korte tijdspanne plaats kunnen vinden. Niet in het de laatste plaats omdat de scholen die hebben deelgenomen zich zeer coöperatief opstelden en een rijke inhoudelijke bijdrage hebben geleverd. Het rapport is als volgt opgebouwd: Eerst wordt nader ingegaan op de opzet van de interviewronde. Vervolgens worden de resultaten van de interviewronde besproken en geanalyseerd. In de daarop volgende paragraaf worden de resultaten nader geïnterpreteerd om ten slotte in de laatste paragraaf in te gaan op punten ter nadere bespreking. Deze punten staan centraal in een tweede bijeenkomst met de eerdergenoemde voorbereidingsgroep.
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
Opzet interview ronde De interviewronde heeft plaatsgevonden in de maanden november en december van 2005. Alle partijen die in het huidige convenant zitting hebben zijn benaderd voor een interview. Er is voor gekozen alle partijen individueel te benaderen. Een dergelijke benadering maakt het beter mogelijk alle partijen aan het woord te laten komen en geeft de respondenten de gelegenheid in alle openheid over deze op zich gevoelige materie te spreken. De respondenten is toegezegd dat de uitkomsten van de interviewronde geanonimiseerdworden weergegeven in dit rapport. Alle scholen voor het voortgezet onderwijs in de gemeente Haarlemmermeer hebben hun medewerking verleend; in totaal acht scholen (bijlage 1). Tevens heeft er een interview plaatsgevonden met de Politie Haarlemmermeer en de zojuist aangestelde leerplichtambtenaar die vanuit zijn ervaringen uit het verleden zijn licht over de besproken thematiek heeft laten schijnen. Om de interviews zoveel mogelijk het karakter van een gesprek te laten hebben is gekozen voor een semi-gestructureerd interview. In de interviewleidraad zijn een aantal vaste gesprekspunten opgenomen (bijlage 2), daarnaast was er voldoende ruimte voor de respondenten zaken in te brengen die buiten de vaste gesprekspunten vielen. De volgende onderwerpen kwamen aan bod: Fysieke en Sociale veiligheid in en rondom de school. Op welke wijze geeft de betreffende school invulling aan het begrip de veilige school? Waar worden de accenten gelegd? Deze accenten zijn als volgt nader aangeduid: o
Proactief: Het veiligheidsbeleid is gericht op het voorkomen van onveilige situaties in het algemeen. Het geven van normen en waarden onderwijs is hier een voorbeeld van.
o
Preventief: Het veiligheidsbeleid is gericht op het aanpakken van specifieke doelgroepen of bepaalde onveilige situaties. Het plaatsen van prikkeldraad rond de regenpijp zodat leerlingen het dak niet opklimmen is hier een voorbeeld van.
o
Repressief: Het veiligheidsbeleid is gericht op behandelen1 bestrijden van onveilige situaties die zich reeds hebben voorgedaan. Het hebben van
brandblusinstallatie
of
het
hanteren
van
een
strikt
handhavingsbeleidzijn hier voorbeelden van. Organisatie en waardering van het convenant. Hoe zien de afgevaardigden van de scholen, leerplicht en de politie de rol van de gemeente, op welke wijze zijn de taken en verantwoordelijk verdeeld en wat vindt men daarvan? PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
3
Rol van de gemeente in het convenant. Om de gedachten te scherpen zijn verschillende type rollen geformuleerd. Deze typering van rollen dienden eerder om de rol van de gemeente door zoals voorgesteld door de respondenten te labelen dan als typeringen waar de respondenten hun reactie op moesten geven. Het spreekt vanzelf dat de rollen in de praktijk niet zo eenduidig van elkaar te onderscheiden zijn. De volgende denkbare rollen zijn beschreven: o
Faciliterende rol: De gemeente heeft tot taak de voorwaarden te scheppen het convenant optimaal te laten functioneren. Hiertoe stelt de gemeente middelen en mensuren beschikbaar en denkt in algemene termen mee over veiligheidsbeleid binnen de scholen.
o
Netwerk bevorderende rol: De gemeente draagt zorg voor het betrekken en vinden van geschikte nieuwe partners die een rol kunnen vervullen in het convenant. De gemeente onderhoudt hiertoe contacten met andere samenwerkingsverbanden en heeft zitting in overkoepelende bijeenkomsten op het gebied van veiligheid.
o
Expert rol: De gemeente draagt bij aan de deskundigheids bevordering van de convenantpartners. De gemeente ontwikkelt zich tot een expertisecentrum op het gebied van veiligheid en vormt een vraagbaak voor de scholen in de Haarlemmermeer. De gemeente vervult een sturende rol in het ontwikkelen van beleid op het gebied van veiligheid in en rondom scholen.
o
Begeleidende rol: De gemeente begeleid scholen bij het ontwikkelen van beleid op het gebied van de veilige school. Er is bij de gemeente inhoudelijke kennis op dit gebied ontwikkeld en deze staat ter beschikking voor de scholen. Scholen en gemeente trekken samen op bij de organisatie van het convenant, bij de inhoudelijke invulling van het veiligheidsbeleid heeft de gemeente een voortrekkersrol.
o
Verwijzingsrol: De gemeente is een spin in het web op het gebied van de veilige school. Het accent van de dienstverlening ligt niet op inhoudelijke deskundigheid, maar op procesmatige en procedurele deskundigheid t.a.v. de veilige school. De gemeente fungeert als verwijzingsloket naar andere instanties. Het ontwikkelen van beleid t.a.v. de veilige is waar het kan primair een taak van de scholen zelf.
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
De systematiek die aan de interviewleidraad* ten grondslag wordt weergegeven in onderstaande figuur:
1. Uitgangssituatie
2. Context
1 4. Maatregelen
1 5. Middelen
1. de uitgangssituatie van de school wat betreft veiligheid; hoe zit het veiligheidsbeleid nu in elkaar, wat is de stand van zaken wat betreft het convenant? 2. de context van de school: onder context worden zaken verstaan die in eerste
instantie onveranderbaar lijken, architectuur van
het schoolgebouw,
samenstelling van de wijk waarin de school gesplaatst is?
3. de gewenste situatie: hoe zou het convenant idealiter moeten functioneren, hoe ziet een veilige school eruit? Bovenstaande vragen zijn over het algemeen beschrijvend van aard. Respondenten worden in eerste instantie niet uitgenodigd in termen van oplossingen te denken. In de onderstaande vraagcategorieën wordt hier wel de aandacht op gevestigd, respondenten wordt gevraagd naar: 4. maatregelen die benodigd zijn om de gewenste situatie te bereiken - plaatsen
van beveiligingscamera's bij de fietsenhokken teneinde beschadiging en diefstal van fietsen te voorkomen; versterken van het mentoraat5. Benodigdheden om die maatregelen te realiseren - het vrijmaken van budget, inkopen van camera's, op de hoogte stellen van ouders en leerlingen; scholing van docenten PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
5
Een derde invalshoek betreft het verplaatsen van zaken uit de context naar de gewenste situatie (zie pijl in figuur). Wanneer gereflecteerd wordt op de zaken die als context geduid worden blijkt dikwijls dat deze zaken verplaatst kunnen worden naar de gewenste situatie. Voordeel hiervan is dat wat in de context onveranderbaar !ijkt, vanuit het perspectief van de gewenste situatie toch manipuleerbaar blijkt. Zo kan de instroom van leerlingen een contextgegeven lijken. De instroom van leerlingen kan ook in de gewenste situatie geplaatst worden. Dan komen vragen naar voren als: Wat is de gewenste leerlingeninstroom en welke maatregelen kunnen bijdragen aan die gewenste leerlingeninstroom? Een dergelijke analyse heeft niet tijdens de interviewronde plaats gevonden. De gedachte is dat de hier boven beschreven systematiek pas tot volle wasdom kan komen in een of meerdere bijeenkomsten met alle convenantleden. Mits in de tweede bijeenkomst met de kerngroep hiertoe besloten wordt. I
Analyse en Resultaten In onderstaande paragraaf worden de resultaten van de interviewronde beschreven aan de hand van dimensies die onderscheiden kunnen worden. Het onderscheiden van dimensies maakt het mogelijk onderscheid te maken in keuzes en handelingen van scholen, zonder de school bij name te noemen. Daarnaast komen de gehanteerde dimensies de leesbaarheid van het verslag ten goede. Eerste wordt de visie op veiligheid besproken, dan komt de fysieke veiligheid aan bod, vervolgens wordt de sociale veiligheid belicht en ten slotte komen de resultaten ten aanzien van het convenant ter tafel. VISIE Opvoeden of afstraffen í~roactie,preventie, repressiel Sommige scholen accentueren de pedagogische opdracht om kinderen te leren om veilig samen te leven met elkaar en met anderen. Hier wordt invulling aangegeven door middel van mentorlessen, projecten over veiligheid, onderwijs gericht op het de zelfredzaamheid van leerlingen. De pedagogische opdracht is zeer nauw vervlochten met het onderwijsprogramma. Andere scholen zijn meer gefocust op het aanpakken van daders. In deze visie past het houden van toezicht in en om de school en het hanteren van een strikte afhandeling bij normoverschrijdend gedrag door leerlingen. Zorgen dat er geen onveiligheid zal ontstaan door het nemen van algemene PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
maatregelen is proactief, het monitoren van bepaalde groepen waarvan de verwachting is dat ze mogelijk over de schreef gaan is preventief, het aappakken van daders is repressief. Scholen verschillen in hun accent op deze fasen. In het algemeen staat de preventie kant minder sterk in de aandacht. Het komt bij enkele scholen voor dat preventieve maatregelen worden getroffen voor leerlingen die vanuit hun sociaal ecortomische status of sociale intellectuele bagage kwetsbaar zijn. Remessief of curatief Met het onderscheid repressief versus curatief, wordt aangeven dat sommige scholen vooral werken aan het voorkomen van onveilig gedrag terwijl andere scholen het accent leggen op het corrigeren van ongewenst gedrag. Het gaat om het verschil tussen incidentenbestrijding en preventie van ontsporenlafglijden. In samenhang met bovenstaand punt kiezen sommige scholen voor het voorkomen van het afglijden en ontsporen van leerlingen, zij accentueren veilig gedrag en (her)opvoeding. Andere scholen leggen het accent op het bestrijden van incidenten, of wel voor veiligheid "an sich".
p Poortjes, camera's, pasjes, registratie aan de ene kant en afspraken, gedragscodes, sociale contracten met ouders en leerlingen, leerplicht, politie, justitie en hulpverleners aan de andere kant kenmerken deze dimensie, waarop scholen sterk verschillende keuzes te zien geven. Over het algemeen kan gesteld worden dat er scholen zijn die de indruk willen vermijden dat het een vesting is waarin een ieder continu in de gaten wordt gehouden. Op andere scholen wordt juist heel nauwgezet in de gaten gehouden welke personen zich toegang willen verschaffen tot de school en welke personen zich rond de school ophouden. Technische hulpmiddelen als camera's en pasjes kunnen hierin ondersteunen. Binnen de school of buiten de school Er zijn scholen die vooral streven naar veiligheid binnen de school. Andere scholen benadrukken de veiligheid in de buurt, het verkeer of de stad. Veiligheid binnen de school is veelal een taak van docenten en conciërges. Veiligheid om de school krijgt dikwijls invulling doordat toezicht gehouden wordt. Het kan per school verschillen of dit door docenten, conciërges of officiële toezichthouders wordt waargenomen. Enkele scholen onderhouden intensief contact met de buurt, door buurtbewoners uit te nodigen op school en op meer indirecte wijze vervullen de contactpersonen van de politie en de wijkagent hierin een belangrijke rol. PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
7
Slachtoffers of daders Voorkomen dat leerlingen slachtoffer worden van geweld, intimidatie, of andere vormen van onveiligheid wordt op een aantal scholen gezien als taak, terwijl in andere scholen er ook vooral zorg is voor de potentiële daders en hoe dat voorkomen of bestreden kan worden. Bij het uitvoeren van een lockercontrole in de school door de politie ligt het accent sterk op het onderscheppen van potentiële daders. Anderzijds wordt de politie soms ook ingeschakeld ten behoeve van slachtoffers middels het houden van spreekuren op school of het kunnen doen van aangifte in de school. Hoe ver de samenwerking met de politie gaat en op welke gebieden er samenwerking is verschilt tussen de scholen. Dit blijkt sterk afhankelijk van persoonlijke contacten tussen bijvoorbeeld conciërges en de betreffende politieagenten. Taak van enkelen of van allen Sommige scholen stellen een veiligheidsfunctionaris aan of belasten enkele mensen met toezicht en andere veiligheidsgerelateerde taken. Veelal hebben medewerkers met een leidinggevende functie veiligheid als toebedeelde taak, naast diverse andere taken. Andere scholen zien veiligheid principieel als een gemeenschappelijke opgave. Dit krijgt invulling doordat er leerlingen zich kunnen organiseren en betrokken worden bij het veiligheidsbeleid. Een ander voorbeeld betreft het vrijroosteren in toerbeurt van docenten zodat ze zich volledig kunnen richten op het houden van toezicht in de school. Ook de mate waarin partijen buiten de school worden betrokken in de zoektocht naar veiligheid verschilt sterk. Met name de ROC's hebben contacten met locaties in het land op het punt van veiligheid en krijgen soms direct te maken met veiligheidsmaatregelen die op de hoofdlocatie worden afgekondigd.
FYSIEKE VEILIGHEID Reqels en afcoraken Gedragsregels en instructies kunnen de basis vormen voor veilig gedrag. Scholen verschillen in het relatieve belang dat hieraan wordt gehecht. Bij een aantal scholen worden gedragsregels gelijk gesteld met een lijst van afspraken die centraal opgesteld zijn. Op andere scholen zijn de gedragsregels de resultante van een proces waarin leerlingen gezamenlijk met docenten tot gedragsregels (-codes) zijn
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
8
gekomen. De energie die gestoken wordt in het handhaven en levend houden van deze gedragsregels is evenredig met het belang dat er aan gehecht wordt. Infrastructuur en armaratuur Vluchtwegen, bewegwijzering, camera's, monitors, poortjes en pasjes maken deel uit van een op veiligheid gerichte omgeving in een aantal scholen. Veelal hebben scholen lockers ter beschikking zodat leerlingen hun spullen veilig kunnen opbergen. De keerzijde van lockers is dat spullen die scholen liever niet in huis hebben ook aan het zicht onttrokken kunnen worden. Verschillende scholen hebben aangegeven de functionaliteit van de pasjes uit te breiden met verschillende functies (toegang tot bepaalde locaties, inloggen op computers, betalingsmogelijkheid), dit maakt het registreren van de handel en wandel van leerlingen makkelijker. Inrichting en verlichtinq Bewust indelen van de school, het groeperen van de leerlingenpopulatie, kan onderlinge problemen voorkomen. Hetzelfde geldt voor zaken als goede verlichting, schone en opgeruimde gebouwen en dergelijke. Op een aantal scholen is er uitdrukkelijk aandacht gegeven aan de inrichting vanuit een veiligheidsoptiek. Zo wordt de leerlingenstroom brugklassers gescheiden van de andere leerlingen uit hogere groepen. Het komt voor dat het schoolgebouw thematisch is ingedeeld waarbij studie en les locaties afgeschieden zijn locaties die een voornamelijk sociale functie vervullen. De autonomie van scholen invulling te geven aan de infrastructuur van het gebouw is bij een aantal scholen toegenomen door nieuwbouw, verbouwing of verhuizing van de school. Het behouden van kleinschaligheid in grote schoolgebouwen is belangrijk om anonimiteit tegen te gaan. Oefenen en opleiden Docenten en ander personeel wordt geschoold in op veiligheid gericht handelen. Enkele scholen hebben de conciërges een cursus aangeboden op het gebied van veiligheid in de school. Ook op meer informele wijze 'scholen' conciërges elkaar over onveilige situaties. Het doorgeven van nummerborden van auto's waaruit aan elkaar (mogelijk) drugs gedeald wordt, is hier een voorbeeld van. Over het oefenen in omgaan met onveilige situaties is weinig in de interviews naar voren gekomen. Wel werd aangegeven dat binnen bepaalde opleidingen leerlingen leren omgaan met apparatuur die mits er onzorgvuldig mee om gegaan wordt gevaarlijk kan zijn.
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
SOCIALE VEILIGHEID
Anonimiteit kan het verantwoordelijkheidsgevoel ondermijnen. Pasfoto's, een persoonlijke registratie, leerlingen persoonlijk aanspreken draagt bij aan een gevoel van identiteit en daarmee mogelijk tot meer verantwoordelijkheid. Op diverse scholen vervullen conciërges een belangrijke rol bij het opheffen van de anonimiteit van leerlingen. Veelal wordt door de respondenten aangegeven dat conciërges de ogen en de oren van het schoolgebouw zijn en zij dichter bij de leerlingen staan. Tevens stelt het merendeel van de scholen ten doel dat het onderwijzend personeel en onderwijsondersteunend personeel de leerlingen als serieuze gesprekspartner beschouwen. Werken aan sociale cohesie Geen sterker mechanisme dan groepscontrole, gebaseerd op gedeelde opvattingen met je leeftijdgenoten. Werken aan de sociale cohesie in een leerlingengroep vermindert de kans op deviant gedrag. In de interviews kwam naar voren dat in mentorlessen hier aandacht voor was. Bij een aantal scholen zijn leerlingen verenigd in een leerlingenraad of is er de mogelijkheid tot inspraak in de besluitvorming. Dergelijke structuren dragen aan de binding van leerlingen onderling maar ook aan de binding die de leerlingen met school als geheel hebben. Kennismaken met de buurt De buurt, de winkeliers, en anderen geven aan potentiële slachtoffers een gezicht. Ook daarvoor geldt dat het doorbreken van de anonimiteit de kans op asociaal gedrag doet afnemen. Zoals eerder aangegeven spelen de contactpersonen van de politie hierbij een belangrijke rol, als ook het uitnodigen van buurtgenoten in de school. Daarnaast heeft een aantal scholen contact met winkeliers in de buurt. In diverse scholen wordt aandacht besteed aan projecten die betrekking hebben op veiligheid in de openbare ruimte. Ze dragen op deze manier bij aan de veiligheid buiten het directe schooldomein. Conseauent, consistent en transoarant Eenduidig beleid dat alom bekend is en consequent wordt toegepast draagt bij aan de veiligheidsbeleving van het personeel en de leerlingen in scholen. Diverse scholen geven hier invulling aan door als docententeam heldere afspraken te maken over het afhandelen van klachten en handhaven van de orde. Behalve deze PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
10
procedurele insteek wordt op meerdere scholen expliciet geappelleerd aan de voorbeeldfunctie die docenten vervullen. Consistentie tussen wat met de rnorid beleden wordt met en wat in de praktijk zichtbaar is komt de geloofwaardigheid van het beleid op het gebied van veiligheid ten goede. In enkele gevallen wordt het consequent en transparant afhandelen van incidenten ondersteund door een handboek met standaard protocollen. Ernst van de ~roblematiek De problematiek die zich op scholen voordoet varieert van grof taalgebruik, samenscholing, ongeoorloofd verzuim, pesten tot wapenbezit en loverboys. De laatst genoemde voorbeelden zijn zeker geen schering en inslag maar komen wel voor. Daarnaast zijn aan ICT gerelateerde onveilige situaties steeds meer in opkomst. Pesterijen via sms of msn zijn geen uitzondering meer. Het contact leggen met leerlingen door onbekenden buiten de school wordt middels het Internet steeds makkelijker en kunnen potentieel onveilige situaties opleveren. Beaeleidinq en onderwiis Veiligheid is een kenmerk van een context, maar hangt ook samen met competenties van leerlingen. Oog voor risico's, normbesef, weerbaarheid, zelfbeheersing, veilig gedrag, etc. zijn bekwaamheden die onderwezen kunnen worden of middels begeleiding kunnen worden ontwikkeld. In de interviewronde bleek dat het expliciet onderwijzen van veilig gedrag met name in projecten aan bod komt. Een voorbeeld dat door diverse scholen genoemd is betreft een project over wenselijk en veilig gedrag in het openbaar vervoer. Svstematiek van reaistreren Over feitelijke gegevens beschikken van het aantal incidenten, aantal leerlingen dat ongeoorloofd verzuim pleegt, voorgeschiedenis van leerlingen geeft inzage in de stand van zaken. Tevens kunnen dergelijke gegevens inzicht bieden in de ontwikkelingen die gerelateerd zijn aan veiligheid door de jaren heen. Over het algemeen wordt de meeste energie gewijd aan een zorgvuldige absentenregistratie. Uit de interviews ontstaat de indruk dat het op systematische wijze bijhouden van gegevens die betrekking hebben op incidenten of voorgeschiedenis van leerlingen in mindere mate voorkomt.
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
HET CONVENANT
m Er is in principe een grote tevredenheid over de inhoud van het convenant. Het convenant is wel wat verouderd maar de principes die ten grondslag liggen aan het convenant worden breed gedragen. De nadruk ligt in het huidige convenant sterk op samenwerking met de politie bij uit de hand gelopen situaties of ter voorkoming van het uit hand lopen van potentieel risicovolle situaties. De grote meerderheid van de respondenten geefi aan dat de samenwerking met de politie naar grote tevredenheid verloopt. Over het algemeen geven de convenantpartners aan dat de inhoudelijke bijdrage van de gemeente minder zichtbaar is dan gewenst. Verwachtingen ten aanzien van de inhoudelijke bijdrage van gemeente zijn met name gericht op overkoepelend beleid ten aanzien van de fysieke veiligheid in en rondom schoolgebouwen en de verkeerssituaties in de buurt van de school. Daarnaast wordt door een aantal scholen aangegeven dat het wenselijk zou zijn wanneer de gemeente zich explicieter zou inmengen met problemen die te maken hebben met hanggroepjongeren, ongeoorloofd schoolverzuim, en schooloverstijgende registratie en monitoring van leerlinggroepen.
u De gemeente is in de ogen van velen te onzichtbaar in het convenant. En versterking van die rol is dringend gewenst. De gemeente zou een stimulerende en faciliterende rol moeten vervullen. Diverse convenantleden betreuren het dat er in de afgelopen convenantbijeenkomsten dikwijls geen vertegenwoordiging van de gemeente is geweest. Een vast aanspreekpunt en continuïteit in de afvaardiging van de gemeente in de convenantbijeenkomstenis van groot belang. Het voorzitter scha^ Sommigen zien de voorzittersrol vooral als een rol van de gemeente. Velen vinden dat de politie eigenlijk niet de voorziîîersrol zou moeten vervullen. Dat is meer een gedachte over verantwoordelijkheden dan een kritiek op hoe de inbreng van de politie is geweest. Ook is er sprake geweest van een roulerend voorzitterschap door de deelnemende scholen. Alleen al het rouleren van de vergaderlocatie wordt door de convenantleden op prijs gesteld, een kijkje bij elkaar in de keuken blijkt zeer leerzaam. Een aantal convenantleden vindt het gevaar van vrijblijvendheid op de loer liggen wanneer de scholen zich niet mengen in een trekkersrol ten aanzien van het convenant. Met het oog op continuïteit zou het voorzitterschap/trekkerschapsteeds PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
12
in de handen van twee directeuren gelegd kunnen worden. Elk jaar wordt er een vervangen. Diemana en ~rofessionalisering Het komt voor dat een externe deskundige wordt uitgenodigd om uit de doeken te doen hoe een dergelijk convenant in een andere gemeente functioneert. Meerdere convenantleden hebben aangegeven dat de nadruk van het convenant wat meer op deskundigheidsbevordering zou moeten liggen. Het zou met het oog op de professionalisering
van
allle
betrokkenen
aantrekkelijk
zijn
als
de
convenantoverleggen met regelmaat zouden worden verrijkt met een inbreng van externe deskundigen om de diepgang van de discussie te vergroten. Uitwisselen van ervarinaen De voornaamste functie van het convenant is uitwisseling van ervaringen en gezamenlijke discussie over of ontwikkeling van ideeën. Diverse convenantleden merken op dat een convenant meer om het lijf zou moeten hebben dan het uitwisselen van ervaringen. In dat kader wordt aangegeven dat meer sturing in de convenantagenda gewenst is. De gedachte is,dat middels meer sturing plannen die voortkomen en ideeën die rijzen in de convenantbijeenkomsten daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. Vertrouwen en communicatie In het verleden hebben zich een aantal incidenten voorgedaan die het vertrouwen tussen, in het bijzonder de afgevaardigden van de scholen, en de gemeente geschaad hebben. Diverse respondenten refereren aan dezelfde incidenten. De wijze van communiceren door de gemeente met de scholen wordt over het algemeen als reactief ervaren. Scholen geven aan soms met voldongen feiten geconfronteerd te worden en voelen zich in dergelijke gevallen niet serieus genomen als gesprekpartner. In ander gevallen heeft de gemeente gevoelige informatie naar buiten gebracht zonder het fiat van scholen. tnanevn C o-S
Een meerderheid van de convenantleden geeft aan dat het wenselijk is wanneer het convenant een bredere samenstelling krijgt. Met name de structurele aanwezigheid van een leerplichtambtenaar zou de samenstelling van het convenant te goede komen
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
13
Conclusies De resultaten overziende kunnen de volgende conclusies getrokken worden ten aanzien van veiligheid in en om scholen: Een meerderheid van de scholen ziet veiligheid als een voornamelijk pedagogische taak waar zowel docenten als het onderwijsondersteunend personeel een taak in hebben. Bij docenten ligt het accent over het algemeen op de opvoedende taak, bij het onderwijsondersteunend personeel verschuift het accent naar handhaving en toezicht houden. Het opleggen van sancties is over het algemeen voorbehouden aan leidinggevenden. Hoewel scholen over het algemeen de pedagogische invulling van veiligheid benadrukken kan niet gesteld worden dat het veiligheidsbeleid van de ene school inwisselbaar is voor het veiligheidsbeleid van een andere school. Alleen al de ligging van de school (nieuwbouwwijk, aan drukke verkeersweg, woonwijk, grenzend aan collega scholen) maakt dat het veiligheidsbeleid onderdeel uitmaakt van de eigenheid van de school. Scholen zijn over het algemeen terughoudend wat betreft het voeren van specifiek veiligheidsbeleid voor bepaalde doelgroepen of situaties. Het accent ligt voornamelijk op proactief en repressief veiligheidsbeleid en minder op een preventieve invulling. Al snel laadt een school de verdenking op zich er stigmatiserende praktijken op na te houden. Scholen willen dit te allen tijden voorkomen. Technologische ontwikkelingen hebben hun weerslag op de concrete invulling van het veiligheidsbeleid. Het inzetten van camera's, detectiepoortjes, pasjes doet steeds meer zijn intrede. Echter ook onveilige situaties waarin leerlingen of docenten zich bevinden zijn steeds meer ICT-gerelateerd. Veiligheid wordt niet alleen gezien als iets dat alleen binnen de school van belang is. Alle scholen geven er blijk van zich ook op de directe omgeving van de school te richten. Monitoren van schooloverkoepelende gegevens (niet te herleiden naar een specifiek geval) wordt als gewenst ervaren voor het ontwikkelen van proactief en preventief veiligheidsbeleid. De resultaten overziende kunnen de volgende conclusies getrokken worden ten aanzien van het convenant:
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
14
Het convenant is geen papieren tijger gebleken. Na 10 jaar bestaat het convenant nog steeds. De relevantie van het convenant als ook de actualiteit van de inhoud van het convenant zijn na al die jaren nog steeds van kracht. Vanuit verschillende hoeken is er hernieuwde belangstelling voor het convenant. Vanuit de gemeenteraad is er belangstelling getoond voor de wijze waarop het thema 'de veilige school' binnen de gemeente Haarlemmer meer handen en voeten krijgt. Vanuit de gemeente zelf is er hernieuwde belangstelling voor het convenant en de betrokken scholen en politie Haarlemmermeer benadrukken allen het belang van een convenant. Door de jaren heen heeft het convenant verschillende wapenfeiten opgeleverd. De goede samenwerking met de politie springt wat dat betrefi het meest in het oog. Het vervullen van de verschillende rollen in het convenant heeft over de jaren heen naar behoren gestalte gekregen. De politie vervult een zeer prominente rol in het convenant. De afgevaardigden van de scholen bezoeken de convenantbijeenkomsten regelmatig en wisselen onderling ervaringen en informatie uit. De rol van de gemeente laat zich met name de laatste jaren kenmerken door discontinuïteit en onzichtbaarheid. De oproep aan de gemeente een structurele en aansturende rol te vervullen klinkt eensluidend. Over het algemeen kan gesteld worden dat de relatie tussen de convenantleden afkomstig van scholen en de gemeente voor verbetering vatbaar is. Wanneer men spreekt van geschaad vertrouwen doelt men op het openbaar maken van zaken die als vertrouwelijk worden beschouwd, of over het onvoldoende betrokken worden bij zaken die juist in het convenant besproken hadden kunnen worden. De zeer bescheiden rol die de gemeente in het convenant vervult draagt niet bij aan een spoedige herstel van die relatie. Gesteld kan worden dat de convenantleden gemis aan aansturing ervaren. De verwachting is dat de slagvaardigheid van het convenant aanzienlijk vergroot kan worden wanneer in een krachtige en heldere aansturing voorzien wordt. Enerzijds wordt de oorzaak voor het gebrek aan aansturing voornamelijk bij gemeente neergelegd, anderzijds worden ook de scholen zelf opgeroepen een krachtige rol te spelen in de inhoudelijke aansturing van het convenant.
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
Punten ter aanbeveling en nadere bespreking In deze paragraaf wordt stilgestaan bij mogelijke vervolgacties die ten goede komen aan de herijking van het convenant. Ten eerste is het van belang dat de tekst van het huidige convenant wordt afgestoft. De informatie die erin staat is hier en daar gedateerd en op bepaalde punten klopt de informatie in het convenant domweg niet meer. Het verdient aanbeveling dat de gemeente weer op structurele wijze aanwezig is in de convenantbijeenkomstem. Ten dienste van de continuïteit zou het wenselijk wanneer twee mensen binnen de gemeente deze rol op zich nemen. Als vanzelfsprekend moet de een de ander
vervangen bij
dreigende afwezigheid. De indruk ontstaat de rol van de gemeente voornamelijk betrekking moet hebben op het aansturen van het proces. De rol van de gemeente lijkt in eerste instantie vooral een voorwaardenscheppende te zijn. De inhoudelijke aansturing van het convenant lijkt voornamelijk bij de afgevaardigden van de scholen thuis te horen. Behalve een procesmatige aansturing heeft de gemeente een inhoudelijke bijdrage op deelterreinen die de gemeente direct aangaan. Te denken valt aan zaken op het gebied van leerplicht of het initiëren van een gemeentelijke onderwijsmonitor. Scholen zouden er goed aan doen zelf het inhoudelijk leiderschap in handen te nemen. Zoals eerde aangegeven zou de continuïteit gebaat zijn bij het inzetten van een tweetal mensen in deze rol.
*
De interne en met name de externe communicatie verdienen nadere zorg. Ter voorkoming van onvrede over communicatie activiteiten naar derden achter af is het van belang vooraf afspraken te maken over welke communicatie strategie passend is voor welke situatie. Een regierol in deze is gewenst. Een structurele verbreding van de convenantbezetting met in ieder geval een leerplicht ambtenaar is raadzaam. Daarnaast verdient heet aanbeveling op ad hoc basis gasten uit te nodigen die een specifieke inbreng het convenantoverleg kunnen verrijken. Er is behoefte aan inhoudelijke prioritering en thematische planning. Het opstellen van een beleidsplan voor de korte en lange termijn waarin ook ook zorg besteed wordt aan de kwaliteitsbewaking is van groot belang.
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
16
Inhoudelijke thema's. Uit de interviewgegevens zijn een aantal inhoudelijke thema's naar voren gekomen waarvan het zeerwel denkbaar is dat ze een plaats kunnen innemen op de beleidsagenda van het convenant. Hieronder zijn de thema's geïllustreerd met enkele vragen: Registratie binnen scholen en tussen scholen - wat wel en niet registreren, welke afspraken kunnen daar over gemaakt worden, welke school overkoepelende analyses zijn wenselijk Veiligheid als competentie - Waneer veiligheid als competentie opgevat wordt wat betekent dat dan voor de onderwijs leersituaties die leerlingen aan geboden worden Veiligheid in het curriculum - welke doorsnijdende verbindingen zijn er te maken, kan veiligheid als thema geïntegreerd worden in bestaande vakinhouden Grens tussen onderwijs en hulpverlening
-
waar begint en stopt de
verantwoordelijk, alsook de deskundigheid van de school wanneer het aankomt op deviant gedrag van leerlingen Protocol omgaan met incidenten - Op welke wijze kan het omgaan met en de afhandeling van incidenten gestandaardiseerd worden, hoe moet dit organisatorisch in het vat gegoten worden Fysieke omgeving en veiligheid - Wat betekent het voor een school midden een woonwijk te staan, welke afspraken kunnen gemaakt worden tussen scholen die zich geografisch op een steenworp afstand van elkaar bevinden-
* Veiligheid en oefenen - welke oefeningen kunnen georganiseerd worden binnen en tussen scholen, op welke veiligheidsaspecten moet de oefening betrekking hebben, op welke wijze kan daadwerkelijk geleerd worden van oefeningen Veiligheid en deskundigheidsbevordering - welke deskundigheid mist er op het gebied van veiligheid, welke ontwikkelingen doen zich voor op het gebied van veiligheid, welke plaats heeft veiligheid in het opleidingsbeleid -
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
Bijlage 1:Overzicht van de interviews
1. Katholieke Scholengemeenschap Hoofddorp M. den Drijver & C. Quadekker 1 december 2005, 10.30 uur 2. Praktijkschool De Linie S. Halkers 24 november 2005,13.00 uur
3. ROC Nova College C. Zwanenburg & J. Verbeek 15 december 2005, 13.00 uur
4. Kaj Munk College W. Harkema 25 november 2005, 10.00 uur 5. ROC Amsterdam Airport G. Bekhuis & K. Harschel 24 november 2005, 10.30 uur
6. Herbert Vissers College R. Hulsbergen 25 november 2005. 14.00 uur 7. Haarlemmermeer Lyceum A. Lohuis 2 december 2005, 12.30 uur
8. Hoofdvaart College F. Oosterhof & dhr. Tuinman 2 december 2005, 10.00 uur
9. Gemeente Haarlemmermeer M. Kuiper (leerplichtambtenaar) 16 december 2005,10.30 uur 10. Politie Haarlemmermeer J. van der Weijden & P. Vanetië 1 december 2005, 14.00 uur
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
Bijlage 2: Vragenschema Inleidende vragen: 1. Wat is de visie van de school ten aanzien van veiligheid (op welke wijze wil de school zich profileren op dit gebied?) 2. Welke zaken1 ontwikkelingen uit verleden hebben het huidige veiligheidsbeleid beïnvloed? Huidige situatie
Gewenste Context factoren situatie
Fysieke veiligheid proactief 1 - Lesstof - Inrichting schoolgebouw - Schoolomgeving Preventief - Risicogroepen - Registratie & monitoring (detectiepoortjed camera's, gedragscodes) Repressie & consequenties - Blusinstallatie - Verbandtrommel - Communicatielijnen I
Sociale veiligheid proactief - Inrichting schoolgebouw - Lesstof Schoolomgeving Preventief - Risicogroepen - Registratie & monitoring (detectiepoortjes1 camera's, gedragscodes) Repressie & consequenties - BHV personeel - meldpunten
-
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
Maatregelen Ingrediënten
-
-
/
Inhoud Samenwerking Resultaten
Rol gemeente - Faciliterende rol - Netwerk bevorderemde rol - Expert rol - Begeleidende rol - Verwijzingsrol
PLATO, Universiteit Leiden, Jaap van Lakerveld, Carlos van Kan
Convenant 'Veilige school' gemeente Haarlemmermeer Juni 2006 Het eerste convenant 'Veilige school' is opgesteld in 1997. Onder de convenantpartners leefde de wens om dit convenant te evalueren. Hierbij ging het om de vragen: op welke onderdelen behoeft het convenant Veilige school aanpassing en wat is de gemeentelijke rol in dit convenant en m.b.t. veiligheid op en rond scholen? In de evaluatie kwam een aantal punten naar voren waarop het convenant gewijzigd zou moeten worden. Deze punten hebben betrekking op: - uitbreiding van het aantal partijen die in het convenant participeren; - de doelstelling van het convenant (reactief én proactief, technisch én pedagogisch, een veilige leeromgeving én een leeromgeving voor veiligheid); - aard en invulling van de bijeenkomsten; - de invulling van het voorzitterschap (door de gemeente); - de rol van leerplicht en RMC. Artikelsgewijs worden hieronder de afspraken en verplichtingen omschreven. De door de convenantpartners noodzakelijk geachte wijzigingen zijn hierin verwerkt. Een specificatie van de rol van leerplicht is nog niet opgenomen. LeerplichtlRMC is een traject gestart m.b.t. het verhelderen en aanscherpen van kerntaken. Dit heeft ook gevolgen voor de rol van Leerplicht en RMC in het convenant. T.z.t. zal de rol van Leerplicht en RMC als bijlage bij deze overeenkomst worden toegevoegd. Na evaluatie van deze overeenkomst (over twee jaar) zal de rol van leerplicht in de tekst worden geïntegreerd.
De deelnemers artikel 1 De volgende partijen participeren in dit convenant: - Beleidscoördinator/ -adviseur op het terrein van Veiligheid, gemeente Haarlemmermeer (tevens voorzitter van de convenantbijeenkomsten) - Leerplicht en RMC, gemeente Haarlemmermeer - Bureau HALT, gemeente Haarlemmermeer - Politie Kennemerland, district Haarlemmermeer - Katholieke scholengemeenschap Hoofddorp - Kaj Munk College - Solyvius College - Herbert Visser College - Haarlemmermeer Lyceum - Hoofdvaart College - Praktijkschool De Linie - Koningin Ernmaschool voor Praktijkonderwijs - ROC NOVA College, locatie Hoofddorp - ROC van Amsterdam Airport
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
Doel van het convenant artikel 2 De deelnemers van het convenant onderschrijven de doelstelling van het convenant: Het gezamenlijk bevorderen vanfisieke en sociale veiligheid in en rond scholen en het stimuleren van een leeromgeving voor veiligheid Contactpersonen artikel 3 Alle bij dit convenant betrokken deelnemers wijzen een contactpersoon aan die voor wat betreft de in deze overeenkomst genoemde afspraken en verplichtingen, aanspreekpunt is en zorg draagt voor de uitvoering van deze overeenkomst. Overleg
artikel 4 De contactpersonen verplichten zich om periodiek overleg te voeren, met een minimum van 4 keer per jaar. Bij verhindering wordt tijdig afgemeld bij de voorzitter van de convenantbijeenkomsten. Indien mogelijk zorgt de betreffende contactpersoon voor een vervanger. artikel 5 Voorafgaand aan ieder schooljaar wordt een overzicht met thema's en een prioriteitenlijst vastgesteld voor het komende jaar. Het thema met de hoogste prioriteit geeft richting en inhoud aan de bijeenkomsten. Als een thema is afgerond, komt het volgende thema met de hoogste prioriteit centraal te staan. artikel 6 In de agendering en uitvoering van de bijeenkomsten wordt duidelijk onderscheid gemaakt in operationeel overleg en thematisch overleg. In het operationeel overleg worden lopende zaken besproken en geregeld, afspraken gemaakt en zonodig direct actie ondernomen. Het thematisch overleg is gericht op het gekozen thema, de geselecteerde prioriteit. Dit biedt de gelegenheid om preventief en proactief met het thema veiligheid bezig te zijn en ontwikkelingen in gang te zetten die wat meer tijd nodig hebben om van de grond te komen. artikel 7 Ten behoeve van specifieke uitvoeringswensen kunnen vanuit de convenantbijeenkomst ad-hoc werkgroepen worden ingesteld met een tijdelijk karakter. Afhankelijk van het
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
2
onderwerp participeren hierin enkele contactpersonen uit het convenant.
INSPANNINGSVERPLICHTING VAN SCHOLEN Veiligheid in en rond school artikel 8 Met in achtneming van hun eigen schoolgebonden veiligheids- en zorgplan (conform de zorgsystemiek van de Wet op de Arbeidsomstandigheden) werken scholen gezamenlijk en in interactie met de andere convenantleden actief mee aan het vergroten van de veiligheid in school en samenleving. artikel 9 Bij iedere school of andere bij het convenant betrokken organisatie is er één duidelijk aanspreekpunt inzake veiligheid, zodat het voor eenieder duidelijk is tot wie men zich kan wenden.
Beleidsontwikkeling en bekendmaking daarvan artikel 10 De scholen zorgen ervoor dat ouders/verzorgers en leerlingen op de hoogte zijn van de binnensschoolse afspraken, die mede voortvloeien uit het sluiten van deze overeenkomst. In deze bekendmaking moet in elk geval worden opgenomen: Hoe de school werkt aan het bevorderen van veiligheid in en rond de school en hoe het wil bijdragen aan een veilige samenleving. artikel 11
In de informatie naar ouders en leerlingen wordt in elk geval aandacht besteed aan de volgende punten: alles wat bij de wet verboden is, mag ook niet in en rond de school! de mededeling dat binnen de school een contactpersoon inzake veiligheid is aangesteld; de mededeling dat binnen de school een vertrouwenspersoon is aangesteld; (het verschil tussen beide functies (contactpersoon veiligheid en vertrouwenspersoon) een omschrijving van ongewenste gedragsvormen (niet zijnde criminele gedragingen);
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
een omschrijving van ongewenst verkeersgedrag op en rond de school; de maatregelen die getroffen worden in geval van ongewenst gedrag; de samenwerking met de politie in geval van of bij een vermoeden van crimineel gedrag; andere vormen van samenwerkmg met de politie voortvloeiend uit het convenant (hetgeen tot uiting komt in verschillende projecten, zoals fiets/bromfiets controles, surveillances op en rond school, etc.); wanneer en op welke wijze bureau HALT bij constatering van misdrijven en andere strafbare feiten of het vermoeden van crimineel gedrag, te werk gaan en hoe het afhandelings-traject verloopt na tussenkomst van deze beide deelnemers; de mededeling dat de school zich het recht voorbehoudt om de ter beschikking gestelde kluisjes en dergelijke te openen; Verwijderen van leerlingen artikel 12 Voor wat betreft het vernuderen van leerlingen van scholen, handelen de scholen conform de daarvoor wettelijk gestelde regels. Een leerplichtige leerling kan niet van school worden verwijderd, zonder dat de betreffende leerling op een andere school is ingeschreven. Voor leerlingen die niet leerplichtig zijn, geldt dat actief pogingen worden gedaan (zo nodig in samenspraak met andere convenantpartners) om de betreffende leerling op de voor hem of haar beste plek te krijgen. Samenwerking bij maatregelen politie artikel 13 De scholen werken zoveel mogelijk mee aan de uitvoering van maatregelen die de politie inzake de handhaving van wet- en regelgeving en veiligheid en leefbaarheid noodzakelijk acht. Overleg over te nemen maatregelen vindt in eerste aanleg slechts plaats door de in deze overeenkomst genoemde contactpersonen van de deelnemers. Melding inzake veiligheid artikel 14 Bij vermoeden of de constatering van een bedreiging van de veiligheid in en rond de school, dan wel het voorkomen van crimineel gedrag van leerlingen en niet-leerlingen in
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
4
en om de school, kunnen de scholen in alle gevallen melding doen bij de politie en voeren zonodig overleg inzake te nemen maatregelen. INSPANNINGSVERPLICHTING POLITIE EN BUREAU HALT
artikel 15 De politie spant zich in om bij melding van crimineel gedrag binnen een van de in deze overeenkomst genoemde scholen, prioriteit te geven aan een snelle interventie en afhandeling. artikel 16 Bij melding van crimineel gedrag, waarbij de afhandeling binnen de voorwaarden van het Bureau HALT vallen, spant deze deelnemer zich in om tot een snelle interventie en afhandeling te komen. Afstemming maatregelen/pr&justitiële sancties
artikel 17 Bij het treffen van maatregelen c.q. prejustitiële sancties, verplichten de deelnemers zich, daar waar de wet dit toestaat, aan de school advies te geven enlof inlichtingen te verschaffen c.q. te vragen, indien het een leerling van een van de in deze overeenkomst genoemde scholen betreft. Medewerking scholen bij ten uitvoer brengen sanctie
artikel 18 De school zal, daar waar mogelijk en op basis van overleg, medewerking verlenen aan het ten uitvoer brengen van eventueel aan een leerling van de betreffende school op te leggen sanctie. Voorlichting en advies
artikel 19 De politie enlof bureau HALT geven naar vermogen en in overleg met de schoolleiding, voorlichting en advies aan het personeel van de scholen, ouders enlof leerlingen inzake onderwerpen die gerelateerd zijn aan de veiligheid en leefbaarheid op school of in de maatschappij.
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
De politie en bureau HALT benoemen medewerkers die naar vermogen voor het geven van voorlichting en advies verantwoordelijk zijn. Voorlichting en advies kan gericht zijn op preventie eníof kan naar aanleiding van een specifieke situatie of incident worden gegeven. INSPANNINGSVERPLICHTINGGEMEENTE
artikel 20 Bij de coördinatie en regie van de werkzaamheden die voortvloeien uit deze overeenkomst vervult de gemeente een centrale rol. Daarbij gaat het om: - voorzittersrol; - zorgdragen voor de continuïteit in de afvaardiging van de gemeente bij de convenantbijeenkomsten; - sturing op de agenda; - het leveren van een inhoudelijke bijdrage gericht op overkoepelend beleid t.a.v. veiligheid (gericht op fysieke én sociale veiligheid); - inspelen op vragen en ontwikkelingen die reactief dan wel preventief om actie en betrokkenheid van de gemeente vragen. De rol van de voorzitter artikel 21 De voorzitter is technisch voorzitter van alle bijeenkomsten van het convenant en heeft de regie over de voorbereiding van de bijeenkomsten. artikel 22 Alle bijeenkomsten worden in een zogenaamde voorbereidingsgroep voorbereid. Deze voorbereidingsgroep bestaat uit de voorzitter en twee of drie andere convenantleden. Duur overeenkomst artikel 23 Deze overeenkomst geldt voor 2 jaar. De deelnemers zullen lopende de overeenkomst, de wijze van uitvoering van deze overeenkomst evalueren. Evaluatie van de overeenkomst vindt in elk geval plaats aan het eind van de twee jaar, in het voorjaar. Afhankelijk van de uitkomst van deze evaluatie zal de overeenkomst worden bijgesteld en verlengd met twee jaar.
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
artikel 24 Deze overeenkomst wordt van kracht na ondertekening door de verantwoordelijken en na goedkeuring van de medeverantwoordelijken. In de bijlage is een overzicht van eindverantwoordelijken opgenomen.
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
Bijlage
Eindverantwoordelijken Voor de ondertekening en het toezicht op de naleving van de afspraken en de verplichtingen die uit deze overeenkomst voortvloeien, worden benoemd:
- namens de gemeente Haarlemmermeer: ............ .......... -
namens de politie Kennemerland, district Haarlemmermeer, de districtschef
-
namens het bureau HALT: gemeente Haarlemmermeer
- namens de betrokken scholen: de rector c.q. de centrale directie -
namens de ROC's: de centrale directie
Voor de coördinatie van de uitvoering van deze overeenkomst worden de volgende contactpersonen benoemd: Beleidscoördinator/ -adviseur op het terrein van Veiligheid, gemeente Haarlemmermeer (tevens voorzitter van de convenantbijeenkomsten): Leerplicht en RMC, gemeente Haarlemmermeer: Bureau HALT, gemeente Haarlemmermeer: Politie Kennemerland, district Haarlemmermeer: Katholieke scholengemeenschapHoofddorp: Kaj Munk College: Solyvius College: Herbert Visser College Haarlemmermeer Lyceum: Hoofdvaart College:
- Praktijkschool De Linie:
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
- Koningin Emrnaschool voor Praktijkondenvijs: -
ROC NOVA College, locatie Hoofddorp:
- ROC van Amsterdam Airport:
Convenant 'Veilige school' Haarlemmermeer. Juni 06
gemeente
Haarlemmermeer
WET VOORZIENINGEN GEHANDICAPTEN, ONDERDEEL WOONVOORZIENINGEN Gereedmeldingsformulier woningaanpassing Attentie
De firma Meyra zendt dit formulier zo spoedig mogelijk na voltooiing van de werkzaamheden, maar uiterlijk binnen 1 maand na het verlenen van de schriftelijke opdracht, met bijvoeging van de op de voorziening betrekking hebbende facturen.
Betreft: Cliëntnummer: Adres: Telefoonnr:
De heer S.M. Hurd 30832 Graan voor Visch 18921 2132 GE HOOFDDORP 023-5634118
Wvg-nummer:
30832
Totaal aantal bijlagen Verklaring: De aanvrager verklaart hiermee dat de uitvoering volgens de in de beschikking genoemde voorwaarden heeft plaatsgevonden. De werkzaamheden zijn naar tevredenheid uitgevoerd. Datum:
.................................................................
Handtekening aanvrager:
.................................................................
In te vullen door de gemeente: datum ontvangst gemeente: dossiernummer: 30832 / 114376