Tentoonstelling
24/04/2014 – 22/05/2014 – BERINGEN www.deandereverbeeld.wordpress.com
1. Wie is KMS? Kerkwerk Multicultureel Samenleven (KMS) is een open socioculturele organisatie met als opdracht te sensibiliseren, vormingen aan te bieden en beweging te maken rond vier werkingsassen: de interculturele diversiteit, het keren van racisme en discriminatie, de interlevensbeschouwelijke dialoog en de rechten van de personen in asiel en migratie. 2. Inhoud project: DE ANDERE VERBEELD │ VERBEELD GEVAAR is een erfgoedproject van KMS. In dit project onderzoekt KMS de beeldvorming over ‘de andere’ in religieuze kunst. De andere? De wereld is continu in beweging. Vele eeuwen geleden hebben kruistochten, bedevaarten en ontdekkingsreizen mensen van diverse origine met elkaar in contact gebracht. In de zestiende eeuw rukken de Turken op in de Middellandse Zee. De angst voor deze ‘barbaren’ zorgde voor een negatieve beeldvorming van de Turken. De conquistadores veroveren Latijns-Amerika, en komen in contact met de inheemse Amerikaanse bevolking: de ‘wilden’ moeten bekeerd worden! Ook met zwarte mensen komen de blanke westerlingen steeds vaker in contact. Zwarten krijgen vele rollen toebedeeld in de kunst: van beul tot rijk geklede Koning. Maar ook binnen de ‘homogene’ christelijke geloofsgroep ontstaat een onderscheid tussen de ‘incrowd’ en ‘de andere’: de reformatiebeweging stelt de katholiek en de protestant tegenover elkaar. En ondertussen brengt de inquisitie ‘de ketter’ aan het licht… DE ANDERE VERBEELD │ VERBEELD GEVAAR brengt religieuze kunstwerken samen, waar de ‘andere’ in verbeeld wordt. Stuk voor stuk zijn deze personen getuigenissen van een ander tijdperk, van een andere opvatting over de ‘vreemde’, ‘exotische’ of ‘ketterse’ medemens… De tentoonstelling In de tentoonstelling zal KMS voornamelijk aandacht schenken aan de beeldvorming van de jood, de zwarte, de ketter, de Turk en de katholiek, tussen 1450 en 1750. KMS zal dit doen aan de hand van reproducties van christelijke kunst uit de Lage Landen en christelijk geïnspireerde kunst van kunstenaars uit ‘de Nederlanden’. 3. Doelgroep: De tentoonstelling wil iedereen inspireren. Omwille van de thematiek richten wij ons in het bijzonder op de volgende doelgroepen: Liefhebbers van kunst en erfgoed, meerwaardezoekers, musea en hun publiek, heemkundige kringen, socio-culturele organisaties, …. Jongeren Etnisch-culturele minderheden 4. Doelstellingen:
Maatschappelijk: o Onze kijk op de andere vroeger en nu kritisch analyseren. Stereotypen, vooroordelen en racistische denkbeelden kunnen al op vroege leeftijd ontstaan. KMS wil jongeren daarom objectief en genuanceerd leren kijken naar ‘de andere’.
o
Waarschuwen voor manipulatieve kracht van beeldcultuur. Oorzaak van deze verkeerde beeldvorming over ‘de andere’ zijn o.m. de grote beeldvormingsapparaten. Daar waar de kerk vroeger een grote impact had op de beeldvorming, oefent de media vandaag een grote invloed uit. Naïeve voorstellingen van Arabieren in films, eenzijdige rapportering over moslimvrouwen in het nieuws, stereotype voorstellingen van zwarten in oorlogsfotografie, de ‘ontbrekende andere’ in reclamecampagnes, … zijn alomtegenwoordig in de audiovisuele media anno 2013. KMS wil in deze tentoonstelling stilstaan bij de impact die beelden uitoefenen op onze kijk op ‘de andere’. De tentoonstelling DE ANDERE VERBEELD │ VERBEELD GEVAAR wil de bezoeker aanporren om (media)beelden kritisch te benaderen.
Kunsthistorisch: van erfgoed bewust maken. Religie vervult bij Westerse jongeren een steeds kleinere functie. Een gevolg hiervan is dat ook de kennis over en de interesse in de religieuze kunst vermindert. Nochtans is een groot deel van het Vlaams kunstpatrimonium religieus geïnspireerd. De beeldtaal van de christelijke kunst is daarom de moeite om opnieuw ontdekt te worden. Zo wordt het grote kunstpatrimonium opnieuw actueel, toegankelijk, begrijpelijk en boeiend.
5. Aanbod voor het onderwijs: Deze tentoonstelling werd ontwikkeld voor jongeren uit de tweede en derde graad van het Secundair Onderwijs (OGO, GO en VGO). Er zijn een aantal gidsen die groepen uit ASO, BSO, KSO en TSO kunnen rondleiden. Een begeleid bezoek aan de expo kost 60€ / groep (max. 15 leerlingen). Uiteraard kunnen de scholen ook zonder gids de tentoonstelling bezoeken. Er werd een lesmap ontwikkeld waarmee leerkrachten aan de slag kunnen tijdens de lessen godsdienst, geschiedenis, esthetica, media, enz. Het pakket bevat elementen die gebruikt kunnen worden vóór het bezoek, tijdens het bezoek en/of na het bezoek aan de tentoonstelling. De tentoonstelling biedt een uitgelezen kans voor scholen om te werken aan VOET. De thematiek van het project kadert perfect in “context 7 – socioculturele samenleving” van de vakoverschrijdende eindtermen, waarbij leerlingen o.a. op weg gezet moeten worden om constructief om te gaan met verschillen tussen mensen en levensopvattingen, om lessen te trekken uit historische en actuele voorbeelden van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie, om voorbeelden te kunnen geven van de potentieel constructieve en destructieve rol van conflicten, om actief te kunnen omgaan met de cultuur en de kunst die hen omringen, om de wederzijdse beïnvloeding van kunst, cultuur en techniek, politiek, economie, wetenschappen en levensbeschouwing te kunnen illustreren. 6. Vormgeving van de expo: Op een aantal mupi’s (dragers voor massabereikcampagnes) worden religieus geïnspireerde kunstwerken getoond. De link tussen religieuze kunst en reclame is geen toeval: religieuze kunst was eeuwenlang hét beeldvormingsapparaat, nu oefenen de reclamewereld en de media een grote invloed uit op onze beeldvorming. De steeds wisselende beelden roepen de vluchtigheid van de beeldcultuur op. Een groot deel van de tentoonstelling wordt geïntegreerd in een gratis tabloid. In dat krantje staan rijk geïllustreerde artikels die met het onderwerp te maken hebben.
7. Locatie: ‘Mijnkathedraal’ Sint-Theodarduskerk in Beringen-Mijn DE ANDERE VERBEELD / VERBEELD GEVAAR is een reizende tentoonstelling. De tentoonstelling werd in november 2013 geopend in Brugge en zal binnenkort naar de Sint-Theodarduskerk in BeringenMijn verhuizen. De expo loopt er van 24 april 2014 tot 22 mei 2014.
8. Foto’s van de expo:
9. Contact: Kerkwerk Multicultureel Samenleven vzw Huidevettersstraat 165 1000 Brussel 02.502.11.28 www.kms.be www.deandereverbeeld.wordpress.com Karen Wyckmans
[email protected]