Vorige week
Organisationele Communicatie
Wat is een organisatie? Wat is organisationele communicatie? Wat is een dialoog?
College 2: Geschiedenis en Systeemperspectief Robbert--Jan Beun Robbert
Organisaties als dialogen self, other en context
Context A: Ik heb een zoon van 14 B: Dat is geen probleem A: En ik heb ook een hond B: Nee sorry, dat gaat niet
Gesitueerdheid
Constraints door regels, regels, normen en waarden
beperking individuele vrijheid constructie van de realiteit
Individuen zijn gesitueerd in verschillende (organisationele) contexten Verschillende contexten verschillende regels voor gedrag Problemen met inconsistenties
Definities van dialoog
stropdas of slobbertrui slobbertrui?? afhankelijk van metafoor
Rechtvaardige transactie (equitable (equitable))
Empatische conversatie
het recht om te communiceren de ene stem is de andere niet ‘voice’: de mogelijkheid te participeren in de dialoog de mogelijkheid om de wereld door andere ogen te bekijken perspectiefverschuiving
Oprechte samenkomst ‘Real ‘Real meeting’
refereert naar onze onderlinge band dialoog is fundamentele activiteit resonantie, alignment, alignment, unificatie win win--win win//looseloose-loose situatie
1
En nu weer verder
Geschiedenis en theorie Systeemperspectief
Drie Theorieë Theorieën 1. 2. 3.
Klassiek management Human relation Human resource 1. Frederick W. Taylor 1856--1915 1856
2. Chris Argyris 1923-1923
Theorieën Theorie ën zijn:
3. Douglas McGregor 1906--1964 1906
De drie P’s
Partieel Partijdig
Historisch bepaald Metaforisch
Historische Aspecten -
Lang geleden (BC)
Lang geleden… (prehistorie(prehistorie-18de eeuw) Managementtheorieë Managementtheorie ën (vanaf 18de eeuw) -
-
Problematisch
klassiek human relations human resource
Communicatie--onderzoek (vanaf 20ste eeuw) Communicatie
2
Klassiek Management
Fayol’s Management Theorie
Adam Smith 1723--90 1723
Henri Fayol 1841--1925 1841
Organiseren Plannen
• (moderne) slavernij • verhalen (narratives) • resistance to domination • hidden transcripts
• vrije marktprincipe • arbeid i.p.v. landbezit • arbeidsverdeling • efficiëntie Frederick W. Taylor 1856--1915 1856
Max Weber 1864--1920 1864
voorschriften voor werkuitvoering formele procedures van spraak naar papier betere bescherming van werknemers rechtvaardige verdeling
Co Coö ördineren
Controleren
Ontwikkelingen
Weber’s Bureaucratie
• • • • •
Opdrachten geven
• crisis • oorlog • symbolisch interactionisme
Nadelen: • slaat door naar constraint • rigide en weinig adaptief • kennis bij management • ideologisch conflict • irrationeel
Human Relations Management Behaviorisme stimulus respons (Het observeerbare, respectievelijk registreerbare, gedrag als enig geldige onderzoeksobject voor psychologische theorievorming) Mary Parker Follett 1868--1933 1868
Symbolisch interactionisme stimulus interpretatie respons (Gedrag mag niet gereduceerd worden tot de situatie en omstandigheden, maar is ook afhankelijk van de wijze waarop de toestand wordt waargenomen, geïnterpreteerd en gedefinieerd)
• organisaties niet alleen winstmachines • samenwerking (gemeenschappelijke doelen) • rol van de leider (leiderschap) • zinvolheid van werk (betekenis) • creativiteit en eigen inbreng van werknemers • beperkte rationaliteit (emoties)
3
Hawthorne Studies (1927(1927-1932)
Human Relation Management Nadruk op:
Elton Mayo 1880--1949 1880
(interpersoonlijke) behoeftes van mensen organisaties als coö coöperatieve systemen de werknemers als psychologisch systeem (hebben doelen, emoties, zijn creatief, …)
Kritiek:
Aandacht!
Human Resource Management
Relatie motivatie en effectiviteit was moeilijk aantoonbaar
Maslow’s Behoeftenpiramide
Management Paradigma’s
Management Paradigma’s:
Theory X en Theory Y
Likert: System IV Douglas McGregor 1906--1964 1906
mensen zijn van nature lui werknemers hebben behoefte aan supervisie externe motivatie van werknemers spreekt mensen aan op verantwoordelijkheden mensen willen betekenisvol werk doen interne motivatie van werknemers mensen willen leren
Rensis Likert 1903--1981 1903
participatie in beslisproces
4
De Systeemmetafoor
Systeem en cultuurmetafoor
‘het geheel is meer dan de som der delen’
Nadruk op interactiepatronen, relaties en het geheel
Het Heelal als Systeem:
Verandering van taal
‘onderlinge afhankelijkheid’
Grieken:
Systeemtheorie
De Computer als Systeem: ‘niveaus van beschrijving’
spreker, hoorder, ethos, pathos, logos, … zender, ontvanger, kanaal, feedback, boodschap, informatie, …
Algemene Systeemtheorie en Biologie
Terminologie: homeostasis input output equifinaliteit …
5
Zelforganisatie
Organisationele Communicatie en Systemen
Wat is een systeem?
omgeving - de lerende organisatie - zingeving
onderlinge afhankelijkheid
Peter Senge 1947 -
doelen feedback Karl Weick 1936 -
De vijf disciplines van Senge •
systeemdenken •
persoonlijk meesterschap
•
flexibele mentale modellen
•
gemeenschappelijke visie
•
•
•
equivocaliteitsreductie
1. enactment
holisme en wederzijdse afhankelijkheden
•
•
Zingeving in organisaties
leren en zelfreflectie
veranderingen van paradigma’s en metaforen
‘concertive control control’’
•
dialoog
creëren van omgeving (denk aan KAM) bijv. marktdenken in universitair onderwijs
2. selectie
teamleren:
interpretatie van de gebeurtenissen
collectieve zingeving door communicatie bijv. mission statement, beloning voor SKO
3. retentie
bewaar succesvolle oplossingen bijv. ISO standaarden voor kwaliteitsbewaking
6
Groepsopdracht 2
Samenvatting
Scientific management
Inschrijven voor vakken
Vakken volgen
Beoordeling van het resultaat
Punten doorgeven
Beoordelen punten
onvoldoende
individuele doelen, emoties, etc.
Human resources
Wens om Bachelor te halen
efficië effici ëntie, planning
Human relations
PROCES: Vakken halen
voldoende
leren en zingeving
Studentadministratie
alles hangt met alles samen, feedback chaotische systemen post--rationalisatie post
Student
Formulier
Student informeren
Scripts hoeft niet Kies je eigen formaat, bijv. Testbed (zie bijgevoegde quickref op de website) of UML
Keurmerk dat laat zien dat de kwaliteit van de opleiding positief is beoordeeld Voor 1 januari 2008 Door de NVAO (Nederlandse Vlaamse Accreditatie Organisatie) In eerste instantie oordeel door VBI (Visiterende en Beoordelende Instantie), zoals:
QANU (wetenschappelijk onderwijs) Certiked (kennisintensief, ISO 9001) Bekoo, NQA, …
Toekennen diploma
Student informeren
Uitreiken Diploma
Doelstellingen Programma Inzet van personeel Voorzieningen Interne kwaliteitszorg Resultaten
Accreditatie
Diploma
Communicatie van de opleiding naar externe beoordelende instanties Deel van het accreditatieproces Rapport over verschillende aspecten van de opleiding Onderwerpen (en facetten):
Brief
Zelfevaluatie
Trigger Actoren (wie doet wat?) Items (bijv. dossier, documenten) Relaties (wie schrijft, wie observeert) And/or And/ or (en afsluiting) Condities
onvoldoende voldoende
Schema voor proces
Diploma aanvragen
Docent
Brief
Neem op:
Beoordelen punten
OSIRIS
Systeemdenken
Doelstellingen 1. Domeinspecifieke eisen:
Rol van ICT bij informatieprocessen (technisch, cognitief, sociaal, bedrijfskundig) Zowel individu als organisatie Kennisclusters (zie bij programma)
2. Niveau:
Dublin-descriptoren DublinEindkwalificaties: (toepassen) kennis en inzicht, oordeelsvorming, communicatie, leervaardigheid
3. Orië Oriëntatie:
Ba: toetreding tot master en eventueel beroepsgericht Ma: R&D, management, consultant, …
7
Programma (Algemene eisen Universiteit Utrecht ((BaMa BaMa)) )) 4. Algemene eisen wetenschappelijk onderwijs 5. Relatie doelstellingen en inhoud 6. Samenhang 7. Studeerbaarheid en studielast 8. Instroom 9. Omvang 10. Afstemming vormgeving en inhoud 11. Toetsing
6. Samenhang Methodologische Informatiekunde Technische Informatiekunde ----------- Informatie en Cognitie Documentaire Informatiekunde Organisatie, sturing en informatie Informatie en communicatie
10. Afstemming vormgeving en inhoud
Programma (Algemene eisen Universiteit Utrecht ((BaMa BaMa)) )) 4. Algemene eisen wetenschappelijk onderwijs 5. Relatie doelstellingen en inhoud 6. Samenhang 7. Studeerbaarheid en studielast 8. Instroom 9. Omvang 10. Afstemming vormgeving en inhoud 11. Toetsing
Didactisch concept
Stage
Programma (Algemene eisen Universiteit Utrecht ((BaMa BaMa)) )) 4. Algemene eisen wetenschappelijk onderwijs 5. Relatie doelstellingen en inhoud 6. Samenhang 7. Studeerbaarheid en studielast 8. Instroom 9. Omvang 10. Afstemming vormgeving en inhoud 11. Toetsing
Blended learning (verschillende studievormen) Veel keuzevrijheid Wederzijds commitment Academische vorming Toepassing onderzoeksvaardigheden Orië Ori ëntatie op beroepspraktijk
11. Toetsing
Formatieve vs. summatieve toetsing Vooral formatief belangrijk
Aansluiting op concept van ‘wederzijds ‘wederzijds commitment’ Snelle terugkoppeling (binnen 10 dagen) dagen)
Grote vrijheid bij toetsen, toetsen, maar toch zekere consistentie Formele regels voor verwerking van cijfers
8
Betrekken van docenten docenten,, studenten,, beroepenveld studenten
Interne Kwaliteitszorg 17. Evaluatie van resultaten
Vakevaluaties en periodieke evaluaties Formele weg Streefdoelen (75%(75%-75% 75%--75%, tevredenheid, slagingspercentage)
18. Maatregelen ter verbetering 19. Betrekken van studenten, alumni en beroepenveld
Docenten:
Studenten:
IKU IKU--overleg, leerstoelgroepoverleg, opleidingscommissie, departementsraad, faculteitsraad Opleidingscommissie, Stichting Informatiekunde Utrecht (SIU), departemenstraad, faculteitsraad
Beroepenveld:
Voornamelijk individueel met docenten, buitengewoon hoogleraren, stages, afstuderen
De Opleiding Informatiekunde?
9
