HEFT IN EIGEN H AND EN BETREFT:
WEBSITE INTERVENTIESNAARWERK.NL
Heft in eigen handen
Datum beoordeling panel: Datum eerste herziening: Datum tweede herziening:
www.interventiesnaarwerk.nl
[16-12-2008] [dd-mm-jjjj] / nvt [dd-mm-jjjj] / nvt
1
Inhoudsopgave 1
BESCHRIJVING INTERVENTIE HEFT IN EIGEN HAND..................................................................2 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8
KERNACHTIGE OMSCHRIJVING ................................................................................................................2 DOEL VAN DE INTERVENTIE ....................................................................................................................3 DOELGROEP VAN DE INTERVENTIE ..........................................................................................................3 OMSCHRIJVING VAN DE INTERVENTIE .....................................................................................................4 OVERIGE VOORWAARDEN VOOR TOEPASSING .........................................................................................7 BESCHRIJVING ONDERZOEK EFFECTIVITEIT .............................................................................................7 BEOORDELING ONDERBOUWING & ONDERZOEK EFFECTIVITEIT ..............................................................9 OVERIGE INFORMATIE ...........................................................................................................................10
1 Beschrijving interventie Heft in eigen hand 1.1
Kernachtige omschrijving
Voor veel leerlingen uit het Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO, cluster 4) en het praktijkonderwijs (PrO) is de overstap naar de arbeidsmarkt te groot. Deze jongeren bevinden zich veelal in een meervoudige achterstandssituatie. Ze wonen thuis, in internaten of in Justitiële Jeugdinrichtingen. Vaak is er sprake van ernstige emotionele, psychosociale en/of gedragsproblemen als hyperactiviteit, autistisch of antisociaal gedrag. Het betreft jongeren met beperkte sociale vaardigheden, jongeren die faalangstig zijn en die het vaak ontbreekt aan motivatie of doorzettingsvermogen. Deze jongeren hebben vaak geen behoorlijk toekomstperspectief. Het vinden van geschikt werk is vaak een laatste manier om te voorkomen dat deze jongeren verder afglijden. Jongeren met deze kenmerken hebben weinig kans zelfstandig een plaats te vinden en te houden op de arbeidsmarkt. Ondanks het gegeven dat scholen hun uiterste best doen, verlaten nog te veel jongeren zonder de benodigde startcompetenties – lees werknemersvaardigheden - het onderwijs en missen daardoor de aansluiting met de arbeidsmarkt. De Landelijke Vereniging Cluster 4 bevordert dat minder leerlingen zonder passende werkkring het onderwijs verlaten. Hiertoe heeft de vereniging een aantrekkelijke en unieke online tool ontwikkeld. Het digitale instrument haalt het de nog niet ontdekte ambities en competenties van jongeren boven water. De applicatie bestaat uit twee onderdelen. Een leerlingdeel en een coachingsdeel. In een virtuele omgeving kunnen leerlingen hun persoonlijkheid, drijfveren, arbeidscompetenties en beroepswensen verkennen. Ook anderen kunnen online feedback geven. De leerling en de coach bespreken de verkenning en maken samen een persoonlijk ontwikkelingsplan dat word opgenomen en gevolgd binnen de applicatie. De leerling kan zich vervolgens presenteren aan de arbeidsmarkt. Het geheel is ingebed in de bijbehorende coachingsmethodiek. Heft in eigen Handen is ontwikkeld gedurende een project dat heeft plaatsgevonden van 1 april 2005 tot 1 januari 2008. Het instrument is ontwikkeld om arbeidstoeleiding op scholen voor Voortgezet Speciaal Onderwijs en Praktijkonderwijs te structureren. Het is derhalve geen instrument voor re-integratie en mag ook niet als zodanig beschouwd worden. Er ligt immers geen wettelijke taak voor re-integratie bij deze onderwijstypen. Na gebleken succes zou het instrument mogelijk wel interessant kunnen zijn voor reïntegratiedoeleinden. De interventie is ontwikkeld in het kader van Equal-projecten (tranche 2, 2004/EQA/0022, looptijd juli 2005 – december 2007).
www.interventiesnaarwerk.nl
2
1.2
Doel van de interventie
Het project "Heft in eigen Handen" levert een structurele bijdrage aan de verbetering van de uitgangspositie van leerlingen binnen het VSO en PrO op de arbeidsmarkt. Deze doelstelling krijgt binnen het project vorm door de Arbeidsmarktgerichte Leerweg in scholen voor VSO en PrO en de bovenliggende Regionale Expertisecentra te structureren en competentiegericht vorm te geven. Dit door aan de hand van een nieuw dubbel vraaggestuurd onderwijsmodel een brug te slaan tussen de mogelijkheden van de leerlingen en de behoefte van de arbeidsmarkt. Hiertoe heeft de vereniging gedurende de projectperiode, in samenwerking met potentiële werkgevers en scholen uit het veld, een aantrekkelijke en unieke online tool te ontwikkeld en als pilot bij een aantal scholen uitgezet. Met het digitale instrument moeten de nog niet ontdekte ambities en competenties van jongeren boven water gehaald kunnen worden. Middels een set van vragenlijsten wordt bij de jongere in kaart gebracht: - Wat wil ik? - Wie ben ik? - Wat kan ik? Middels een duidelijke methodiek van coaching wordt gezamenlijk met de jongere bepaald wat zijn wensen, motivaties en ambities zijn. Daarop wordt een traject van competentieontwikkeling ingezet, waarmee de jongere toewerkt naar de door hemzelf uitgesproken doelen. Doel van de interventie is de jongere meer zelfsturing te geven en zijn competentieontwikkeling aan te laten sluiten bij zijn intrinsieke motivatie, waardoor de uitstroom naar een duurzame plek op de arbeidsmarkt gestructureerd en gefaciliteerd wordt. Toets beschikbare informatie tbv beschrijving en overdraagbaarheid Is er documentatie over de doelen van de interventie?
Ja X
Nee
Toets theoretische onderbouwing Zijn er expliciete doelen geformuleerd?
Ja X
Nee
1.3
Doelgroep van de interventie
Voor wie is de interventie bedoeld? De doelgroep is de categorie jongeren binnen het VSO en PrO voor wie het behalen van een startkwalificatie, gelet op leerachterstand en de vaak ernstige gedrags- en motivatieproblemen, vaak niet meer tot de mogelijkheden behoort. Het behalen van een startkwalificatie door de vernieuwende aanpak van dit project kan mogelijk vergroot worden. De doelgroep zal in de praktijk bestaan uit leerlingen met een gedragsproblematische achtergrond. Dit kan variëren van leerlingen uit sociaal zwakkere milieus tot leerlingen die vallen binnen het autistisch spectrum. Prevalentie Het betreft hier een verschijnsel dat in het hele land voorkomt. Het gaat om jongeren met meervoudige problematiek, die vaak per saldo inactief/ moeilijk aanstuurbaar zijn geworden. Indicatiecriteria Belangrijkste kenmerken: afwijzende houding t.o.v. een reguliere schoolomgeving door veel negatieve ervaringen www.interventiesnaarwerk.nl
3
beperkt inzicht in eigen vaardigheden leerproblematiek beschikken over beperkte intrinsieke motivatie faalangstig negatief zelfbeeld weinig zelfvertrouwen
Contra-indicatie Niet bekend Toets beschikbare informatie tbv beschrijving en overdraagbaarheid Is er documentatie over de doelgroep van de interventie?
Ja X
Nee
Toets theoretische onderbouwing Is er een duidelijke definitie van de doelgroep en de aard van de problematiek?
Ja X
Nee
1.4
Omschrijving van de interventie
1.4.1 Methodiek De jongere aangesproken Heft in eigen Handen is een computerprogramma dat ‘je’ (de jongere wordt hier aangesproken) kan helpen je kans op werk te vergroten. En dat op een leuke manier! Kijk zelf rustig rond op het Heft in eigen Handen-plein: ontdek waar je goed in bent en waar je beter in wilt worden. En natuurlijk krijg je hulp van je leraar, daar moet je gewoon even om vragen. Computerprogramma Heft in eigen Handen is een computerprogramma, uitgevoerd als een virtueel plein. Al bij opening ‘sta’ je onmiddellijk in een winkelstraat. Op de hoek van het plein zie je een paar tieners en een scooter. Wie ben ik?,roept de bioscoopreclame vanaf de gevel en Wat kan ik? vraagt de platenzaak. Maar het opvallendst is het café met Wat wil ik? in grote letters. Dit is het Heft in eigen Handen plein, de ‘poort’ naar het programma. En één ding is meteen duidelijk: hier ga je op zoek naar jezelf en niet zo’n beetje! Maar hoe? Dat is heel eenvoudig: door één van de drie bovenstaande vragen aan te klikken kom je in het betreffende menu. Daar helpen korte filmpjes om een aantal keuzes te maken die leiden naar zelfinzicht en bewustwording van eigen wensen. Testen en coachen De uitslagen van deze vragenlijsten worden in het coachingsgedeelte of My Place, de persoonlijk omgeving van de jongere, bewaard, samen met elders behaalde resultaten. Dit laatste kunnen cijfers zijn, verslagen, stagefoto’s, kortom alles wat de ontwikkeling van de gebruikers weerspiegelt. Persoonlijke mijlpalen zijn het, die de jongeren moeten vergelijken met hun toekomstwensen. Daarna bedenken zij samen met de coach welke stappen nog ondernomen moeten worden. Op deze manier kunnen bereikbare leerdoelen gemakkelijk worden gedefinieerd. Ook stages zijn daar een onderdeel van. Gaandeweg ontstaat er een ander, maar wel veel positiever zelfbeeld en komt de gedroomde toekomst binnen bereik. In principe zelfstandig volgen Heft in eigen Handen is een op de doelgroep toegesneden digitaal programma dat de leerlingen in principe zelfstandig kunnen volgen, al zal er vaak enige hulp nodig zijn. Meegevoerd door het
www.interventiesnaarwerk.nl
4
computerscherm gaan zij op een ontdekkingsreis naar zichzelf en naar hun verhouding tot de arbeidsmarkt. Daarbij ligt het accent nooit op persoonlijke beperkingen, maar áltijd op de mogelijkheden en hoe deze verder ontwikkeld kunnen worden. Want het zijn de capaciteiten die richting geven aan de beroepskeuze. De leerling staat dus in het middelpunt en is bepalend voor de vraagstelling. Met deze aanpak groeit het zelfvertrouwen, een noodzakelijk steuntje in de rug voor veel leerlingen VSO en PrO. De leraar als coach Heft in eigen Handen vraagt een andere opstelling van de docenten. Er is sprake is van een rolverandering: de leraar wordt coach! De ene keer wat meer dan de andere, omdat niet elke leerling evenveel hulp en begeleiding nodig heeft. Ook zal niet iedere gebruiker in één keer het hele programma kunnen doorlopen. Daarom zal de docent als coach steeds het hele proces moeten bewaken en moeten bijsturen waar dat nodig is. Oók als de leerlingen zelfstandig conclusies trekken en stappen ondernemen in de richting van de arbeidsmarkt. Vooral daarbij is het inzicht en de steun van de leraar onmisbaar.
Locatie van uitvoering Veelal op school.
Toets beschikbare informatie tbv beschrijving en overdraagbaarheid Is de methodiek van de interventie beschreven? Bevat de methodiek een handleiding ten aanzien van de benodigde handelingen?
Ja X X
Nee
Toets theoretische onderbouwing Ja Bevat de methodiek een handleiding die de benodigde handelingen (volgorde, duur, X frequentie, intensiteit) en materialen aangeeft?
Nee
1.4.2 Onderbouwing: Probleem- of risicoanalyse Probleem / risicofactor waarop de interventie zich richt Voor veel leerlingen uit het VSO (Cluster 4) en PrO is de overstap naar de arbeidsmarkt te groot. Deze jongeren bevinden zich veelal in een meervoudige achterstandssituatie. Ze wonen thuis, in internaten of in Justitiële Jeugdinrichtingen. Vaak is er sprake van ernstige emotionele, psychosociale en/of gedragsproblemen als hyperactiviteit, autistisme of antisociaal gedrag. Het betreft jongeren met beperkte sociale vaardigheden, jongeren die faalangstig zijn en die het vaak ontbreekt aan motivatie of doorzettingsvermogen. Deze jongeren hebben vaak geen behoorlijk toekomstperspectief. Het vinden van geschikt werk is vaak een laatste manier om te voorkomen dat deze jongeren verder afglijden. Jongeren met deze kenmerken hebben weinig kans zelfstandig een plaats te vinden en te houden op de arbeidsmarkt. Ondanks het gegeven dat scholen hun uiterste best doen, verlaten nog te veel jongeren zonder de benodigde startcompetenties – lees werknemersvaardigheden - het onderwijs en missen daardoor de aansluiting met de arbeidsmarkt. Het instrument Heft in eigen Handen is erop gericht de activiteiten van scholen op het gebied van arbeidstoeleiding beter gestructureerd in te richten en uit te voeren. Zelfsturing en de zoektocht naar intrinsiek motiverende ambities door de jongere, daarbij in hoge mate ondersteund door een methodiek van coaching en begeleiding staan hierbij centraal. In de voorbereiding op en het toewerken naar het doel, een duurzame plek op de arbeidsmarkt, krijgt het traject van arbeidstoeleiding competentiegericht vorm. Toets Theoretisch Effectief Is het probleem duidelijk omschreven?
www.interventiesnaarwerk.nl
Ja X
Nee
5
Is duidelijk wie het probleem heeft? X Is er een analyse gemaakt van de met het probleem samenhangende oorzakelijke, risico-, in X stand houdende of verzachtende factoren?
1.4.3 Onderbouwing: verantwoording doelen en aanpak Het instrument bestaat in feite uit twee delen; een uitgebreide en gevalideerde set van vragenlijsten voor zelfbeoordeling en een ontwikkeldeel, het POP-huis. Het instrument is uitgevoerd als een virtueel plein. Vanuit deze herkenbare poort naar het programma gaan de jongeren op een virtuele ontdekkingsreis naar zichzelf en naar hun verhouding tot de arbeidsmarkt. Werkgevers en coaches geven binnen het instrument met dezelfde begrijpelijke taal online concreet toepasbare feedback. Daarbij wordt uitgegaan van de door de werkgevers gewenste competenties van laagopgeleide medewerkers. Door de gewenste competenties als streefniveau in de trajectplannen en persoonlijke ontwikkelplannen (POP) op te nemen wordt enerzijds gewerkt aan een haalbaar arbeidsperspectief, anderzijds wordt hiermee tegemoet gekomen aan de wensen van de werkgevers. Tegelijkertijd geeft het scholen concrete handvaten om per deelnemer een arbeidsgericht of arbeidstoeleidend traject vorm te geven. Deze competentiegerichte aanpak, waarin concrete perspectieven gecombineerd worden met een grote mate van zelfbepaling en zelfsturing van de deelnemer, heeft tot doel de intrinsieke motivatie sterk te vergroten bij deelnemers bij wie de traditionele benadering keer op keer geleid heeft tot negatieve ervaringen. Dit alles om te komen tot een betere integratie van een minder kansrijke doelgroep op de arbeidsmarkt. Werkzame bestanddelen Arbeidsmarktcompetenties uitgangspunt Aansluiten bij eigen verlangens/dromen deelnemers Coaching via persoonlijke ontwikkelingsplannen met concrete perspectieven Virtuele ontdekkingsreis Hypothesen Een arbeidsmarktgerichte en competentiegerichte aanpak, waarin concrete perspectieven gecombineerd worden met een grote mate van zelfbepaling en zelfsturing van de deelnemer, vergroot de intrinsieke motivatie sterk bij deelnemers bij wie de traditionele benadering keer op keer geleid heeft tot negatieve ervaringen. Toets Theoretisch Effectief Is de verantwoording gebaseerd op een samenhangend betoog (een theorie) over met het probleem samenhangende factoren en de veronderstelde werkzame ingrediënten in de interventie (er wordt méér beschreven dan een algemene verwijzing naar een theorie zoals “De interventie is gebaseerd op rationeel emotieve therapie”)? Sluit de keuze van de doelen van de interventie aan bij de probleemanalyse? Is aannemelijk gemaakt dat de veronderstelde werkzame factoren in de methodiek leiden tot het bereiken van de genoemde doelen (uit onderzoek, theorie en / of praktijk blijkt dat de methodiek de beoogde doelen bij de doelgroep kan bereiken)?
Ja X
X
Nee
X
1.4.4 Eisen begeleiding, uitvoering en borging Om met het instrument te kunnen werken is er scholing nodig voor docenten om enerzijds het instrument te kunnen bedienen en anderzijds om de stap naar coaching te maken. Bij de inzet van het instrument op
www.interventiesnaarwerk.nl
6
een school is training van de coaches inbegrepen. Daarbij wordt vooral aandacht besteed aan het proces van coachen van de leerlingen en op welke wijze het instrument daarbij ingezet kan worden. De scholingsbijeenkomsten worden erg goed gewaardeerd door de deelnemers. Binnen elke school, die met het instrument werkt, zijn nu diverse coaches opgeleid, waardoor de problemen van vervanging verminderd zijn. Doordat meerdere mensen intensiever met het instrument aan de slag gaan, komt er binnen de scholen ook meer aandacht en waardering voor het Instrument. Overige eisen Het instrument wordt gepositioneerd als een middel in het begeleiden en coachen van de leerlingen en als middel om een arbeidsgerichte trajecten gestructureerd en competentiegericht vorm te geven. Juist de vaardigheden van de coaches blijken van groot belang voor het begeleiden van de jongeren en het succesvol toeleiden naar arbeid. Om ervoor te zorgen dat het instrument op termijn ook wordt onderhouden, is een gebruikersgroep ingericht, die onderhoud en doorontwikkeling van het instrument bewaakt.
1.5
Overige voorwaarden voor toepassing
Overige voorwaarden voor toepassing N.v.t.
1.6
Beschrijving onderzoek effectiviteit
Tussen 1 november 2005 tot 1 november 2007 zijn 120 deelnemertrajecten uitgezet en uitgevoerd aan de hand van de ontwikkelde instrumenten in een pilot op 8 scholen. Op scholen is het instrument goed getest. Verschillende aanpassingen zijn ondertussen door de projectleiders verzameld. Deze zijn in het instrument verwerkt. Als resultaatevaluatie is nagegaan wat de ervaring/tevredenheid is van de doelgroep en van de coaches.
Procesevaluatie
Acht scholen verleenden enthousiast hun medewerking aan dit project. Zij werkten mee aan de ontwikkeling van het materiaal. Maar minstens zo belangrijk is dat zij samen met de leerlingen het digitale portfolio uittestten, waardoor er aan het eind van de projectperiode een verantwoord en goed op de doelgroep aansluitend instrument ter beschikking is gekomen. Dit instrument is en wordt vervolgens uitgedragen naar alle scholen voor VSO en PrO als hulpmiddel bij enerzijds het begeleiden van hun leerlingen naar een duurzame plek op de arbeidsmarkt (arbeidstoeleiding), anderzijds bij het competentiegericht vorm geven van hun arbeidsgerichte leerwegen. Zo’n 22 scholen werken inmiddels met het instrument (met hier en daar wat technische problemen of problemen in verband met de beschikbare tijd) en de opgedane ervaringen hebben geleid tot verschillende aanpassingen die het instrument duidelijk verbeterd en gebruikersvriendelijker gemaakt hebben. De invoering van het instrument vereist een goede ICT-infrastructuur van de school. De invoering het instrument vraagt om een vraaggestuurde manier van werken. Deze manier van werken moet onderdeel zijn van de integrale beleidscyclus. Het is een verandertraject, waarbij iedereen betrokken moet worden. Dat vraagt om gerichte facilitering en een gedegen implementatie en inbedding van het instrument in de totale onderwijsstructuur.
www.interventiesnaarwerk.nl
7
Resultaatevaluatie
Tussen 1 november 2005 tot 1 november 2007 zijn 120 deelnemertrajecten uitgezet en uitgevoerd aan de hand van de ontwikkelde instrumenten in het kader van een pilot binnen de projectperiode. Gekeken is naar de ervaringen van zowel de deelnemers als die van de coaches. Aangezien het werken met het instrument een langere periode beslaat (1 à 2 schooljaren) is het nog niet mogelijk geweest in kaart te brengen in welke mate met het instrument de ‘voorkomen uitval’ of –‘toeleidingsdoelen’ zijn gerealiseerd. De ervaringen van de leerlingen zijn over het algemeen positief. Enkele opmerkingen: het instrument spreekt de leerlingen aan, ziet er mooi uit, is uitnodigend, uitdagend; leerlingen blijven enthousiast en geconcentreerd met het instrument werken; het instrument is minder talig en sneller te doorlopen dan de versie 'schooltraject'. Een enkele test bevatte nog teveel vragen, waardoor concentratieverlies bij de leerlingen optreedt. De vragen zijn neutraal geformuleerd, dat is prettig want dat roept geen weerstand bij de leerlingen op; Het is mogelijk om met meerdere leerlingen tegelijk in een zelfde ruimte te werken: dat nodigt uit tot samenwerking. Ook de projectleiders zijn enthousiast. De projectleiders geven aan dat het instrument goed bruikbaar is om meer zicht te krijgen op de (on)mogelijkheden van de leerlingen en zeker een waardevolle aanvulling is. Wel is de begeleiding op dit moment nog intensief, maar naar verwachting zal dat afnemen, wanneer er meer bekendheid is met het instrument. Toch blijft de gebruiksvriendelijkheid van het instrument een groot aandachtspunt. De tijdsinvestering van begeleiders is en blijft voorlopig groot. Bovendien geven de projectleiders aan dat de implementatie van het instrument in de schoolorganisatie van groot belang is. Vanuit de pilotperiode heeft een eerste onderzoek plaatsgevonden naar uitkomsten van de vragenlijsten, waarbij samenhang en betrouwbaarheid van en tussen de vragenlijsten voldoende scoren. Een vervolgonderzoek naar constructvaliditeit en predictieve validiteit staat in de steigers. Toets beschikbare informatie tbv beschrijving en overdraagbaarheid Is er documentatie over de uitgevoerde effectiviteitonderzoeken (proces en/of resultaat)?
Ja X
Nee
Toets Procesevaluatie Ja Is de interventie uitontwikkeld en stabiel? X Is de werking van de interventie zelf in kaart gebracht alsmede de uitwerking op de X doelgroep? Zijn de organisatorische context en de randvoorwaarden in kaart gebracht? X
Nee
Toets Resultaatevaluatie Ja Heeft het onderzoek betrekking op de ingediende interventie zelf (direct bewijs)? X Wordt voor de onderbouwing gesteund op onderzoeken die elders zijn uitgevoerd (indirect bewijs)? Is het onderzoek gericht op de doelen en de doelgroep van de interventie? X Is een voormeting uitgevoerd? Is een nameting uitgevoerd? X Is een follow-up meting uitgevoerd na minimaal 6 maanden? (duurzaamheid) X Is er een experimentele of controlegroep gehanteerd?
Nee
www.interventiesnaarwerk.nl
X X X
8
1.7
Beoordeling onderbouwing & onderzoek effectiviteit
Kwalificatie Theoretisch onderbouwd
Keuze
Operationalisering niveaus Een adequate theoretische onderbouwing ontbreekt
X
Er is een probleemanalyse en een duidelijke en expliciete redenering op welke factoren de interventie aangrijpt en waarom deze zou werken Deze redenering is bovendien gebaseerd op (getoetste) wetenschappelijke inzichten / theorieën, c.q. er worden technieken gebruikt die in de literatuur bekend staan als bewezen effectief.
Toelichting Er is een beperkte inhoudelijke onderbouwing voor de hypothese dat met een arbeidsmarktgericht en competentiegerichte aanpak, waarin concrete perspectieven gecombineerd worden met een grote mate van zelfbepaling en zelfsturing van de deelnemer, de intrinsieke motivatie bij deelnemers (bij wie de traditionele benadering keer op keer geleid heeft tot negatieve ervaringen) vergroot wordt en daarmee het succes van een arbeidstoeleidend traject kansrijker wordt. Het instrument stimuleert de zoektocht naar wensen en ambities van de leerling. Deze krijgt daardoor meer zelfvertrouwen en een specifieker zelfbeeld. Echter, blijft onduidelijk of dit zelfbeeld daarmee realistisch(er) geworden is. Ook wordt de aansluiting met de concrete wensen van de werkgever niet duidelijk De coachingsaanpak is gedeeltelijk uitgewerkt en biedt handvat om competentiegericht aan de voor de ambities benodigde competenties te werken. De intrinsieke motivatie wordt hiermee wel beïnvloed, maar zou in verschillende contexten (scholen) op verschillende wijzen kunnen uitpakken. Procesevaluatie
Een adequate procesevaluatie ontbreekt X
De werking van de interventie zelf en de uitwerking op de doelgroep zijn duidelijk in kaart gebracht In het onderzoek zijn bovendien de organisatorische voorwaarden en de organisatorische context betrokken
Toelichting De uitwerking van verschillende onderdelen van de benadering zijn specifiek geëvalueerd en hebben tot bijstellingen van het instrument geleid. Een diagnostisch instrument ontbreekt. Gaat het om jongeren met een verlaagd IQ en/of gedragsproblemen? Nog niet duidelijk wordt werk deel van de problematische doelgroep bij het uittesten van het instrument bereikt is. Ook wordt niet duidelijk of gebruikers met het instrument de brug naar de werkelijke arbeidsmarkt daadwerkelijk kunnen slaan. De voorwaarden voor www.interventiesnaarwerk.nl
9
succesvol gebruik van het instrument zijn ook niet in beeld gebracht. De beperkte tijd waarin reeds met het instrument gewerkt wordt is debet aan het ontbreken van deze gegevens. Eerst als het instrument een aantal jaren op verschillende scholen operationeel is kan in kaart worden gebracht onder welke voorwaarden en context èn met welk deel van de doelgroep de interventie optimaal rendeert. Resultaatevaluatie
Een adequate effectevaluatie ontbreekt X
Er heeft een resultaatmeting plaatsgevonden met een voor- en een nameting zonder controlegroep (veranderingsonderzoek) Er heeft een resultaatmeting plaatsgevonden waarin gebruik is gemaakt van een experimentele groep en een controlegroep
Toelichting Resultaten zijn gemeten zonder voormeting en controlegroep. Klanttevredenheid is gemeten en de betrokkenen zijn enthousiast. Daarmee wordt niet gemeten in welke mate de werkelijke ‘voorkomen uitvaldoelen’ of ‘toeleidingsdoelen’ bereikt worden. Dit hangt samen met het ontwikkelkarakter van het project. Daardoor wordt de werking van de aanpak wel geoptimaliseerd, maar niet echt bewezen. Eerst dan wanneer het instrument een langere periode ingezet is geweest én de eerste deelnemers hun plek op de arbeidsmarkt verkregen hebben is het realistisch onderzoek te doen naar en uitspraken te doen over de resultaten van de interventie. De eerste contouren van een onderzoek naar validiteit van het instrument zijn reeds geschetst. Een onderzoek naar het effect van de arbeidstoeleidende activiteiten (het verkrijgen van een duurzame positie op de arbeidsmarkt) vraagt een langere periode waarin leerlingen met het instrument gewerkt hebben en op basis hiervan zijn uitgestroomd naar werk.
1.8
Overige informatie
Uitvoerende organisatie Landelijke Vereniging Cluster 4 scholen. Secretariaat T.0302769911
[email protected] Voor informatie over het project kunt u zich wenden tot de projectmanager: Patrick Hallink
[email protected] Overige informatie
www.interventiesnaarwerk.nl
10
Lijst met aangehaalde literatuur Folder Heft in eigen handen Samenvatting Heft in eigen handen Beschrijving methodiek Heft in eigen handen – voorzijde Beschrijving methodiek Heft in eigen handen – achterzijde Flow Heft in eigen handen Beschrijving competenties en rollen
www.interventiesnaarwerk.nl
11