NIEUW
ENERGIEPRESTATIEDECREET
-
STAND VAN ZAKEN
goedgekeurd door het VVSG-directiecomité op 27.03.2006 (doc.nr. 2006/81) Het energieprestatiedecreet (7 mei 2004) voert een energieprestatiecertificaat in (vergelijkbaar met een bodemattest) en legt aan bouwheren energieprestatie-eisen op, met als bedoeling dat nieuwe en verbouwde woningen energiezuiniger zullen zijn dan vroeger. Het decreet kreeg uitgebreid onze aandacht in een standpunt van de raad van beheer van 8 november 2004: "De VVSG is het er mee eens dat een inhaalbeweging op het vlak van energieduurzamer bouwen kan en moet gemaakt worden om een bijdrage te leveren aan het halen van de Kyotodoelstellingen (uitstoot van broeikasgassen verminderen). We vragen daarentegen vooral aanpassingen aan de voorziene procedures en formulieren: die willen we tot het noodzakelijke beperken en vooral integreren in de procedure voor een stedenbouwkundige vergunning. Ook de grote, louter administratie-ondersteunende rol die de gemeenten in de huidige procedure toebedeeld krijgen, willen we zoveel als mogelijk beperken." Het hele decreet wordt binnenkort vervangen; een voorontwerp van nieuw energieprestatiedecreet ligt momenteel voor advies bij de SERV en de MiNa-Raad. We kunnen het niet beter zeggen dan met de woorden van de Inspectie van Financiën (uit hun verslag bij het voorontwerp van nieuw energieprestatiedecreet):
In dit document tonen we de procedure volgens het bestaande (maar nooit volledig uitgevoerde) energieprestatiedecreet en volgens het voorontwerp van nieuw energieprestatiedecreet (zoals het momenteel al wordt uitgevoerd). In dat schema krijg je ook een idee wat er is verbeterd. Daarna overlopen we meer in detail (per onderdeel van ons standpunt van november 2004) in hoeverre onze vragen van toen zijn ingelost. De conclusie is dat de meeste van onze opmerkingen hiermee zijn ingelost, alleen over de startverklaring hebben we nog enkele vragen.
svdms10472 stand van zaken energieprestatiedecreet (voor website) - STV - 2 mei 2006 - 1/6
bouwvergunningsaanvraag OUD
EPB-voorstel als bijlage (louter sensibiliserend) controle ontvankelijkheid inbreng in energiedatabank bouwvergunning verleend aanstellen EPB-verslaggever < 8 d ervoor:
ingebruikname niet < 3 j na vergunningverlening of niet < 6 m na uitstelverklaring:
startverklaring a/d gemeente
begin van de werken
controle ontvankelijkheid inbreng in energiedatabank
uitstelverklaring a/d gemeente niet of laattijdig:
controle ontvankelijkheid inbreng in energiedatabank niet of laattijdig:
ingebruikname
melding gemeente aan ANRE < 30 d
melding gemeente aan ANRE < 30 d
< 6 m erna:
na aanmaning: ANRE: boete (250 €)
na aanmaning: ANRE: boete (250 €) niet of laattijdig:
EPB-aangifte a/d gemeente controle ontvankelijkheid inbreng in energiedatabank
melding gemeente aan ANRE < 30 d
EPB-aangifte onvolledig:
na aanmaning: ANRE: boete (250€ + 1€/m³ + ~verspilling)
gemeente: kopie EPB-aangifte aan ANRE < 30 d na aanmaning: ANRE: boete (250€ + 1€/m³ + ~verspilling)
EPB-aangifte volledig:
conclusie EPBverslaggever negatief:
conclusie EPBverslaggever positief:
gemeente: kopie EPB-aangifte aan aan ANRE < 30 d ANRE: boete (~verspilling) controle ter plaatse door ANRE (momenteel in 2% van de gevallen) INDIEN EPB-aangifte onjuist: ANRE: boete aan EPB-verslaggever (~verspilling)
svdms10472 stand van zaken energieprestatiedecreet (voor website) - STV - 2 mei 2006 - 2/6
NIEUW
bouwvergunningsaanvraag één extra veld: "EPB toepasselijk?" controle ontvankelijkheid inbreng in RO-databank
bouwvergunning verleend aanstellen EPB-verslaggever < 8 d ervoor: ANRE startverklaring a/daan gemeente
begin van de werken
controle ontvankelijkheid inbreng in energiedatabank door ANRE
uitstelverklaring
niet of laattijdig: ingebruikname
melding gemeente aan ANRE < 30 d
< 6 m erna:
na aanmaning: ANRE: boete (250 €)
ANRE EPB-aangifte a/daan gemeente
niet of laattijdig:
controle ontvankelijkheid inbreng in energiedatabank
melding gemeente aan ANRE < 30 d
EPB-aangifte onvolledig:
na aanmaning: ANRE: boete (250€ + 1€/m³ + ~verspilling)
gemeente: kopie EPB-aangifte aan ANRE < 30 d na aanmaning: ANRE: boete (250€ + 1€/m³ + ~verspilling)
door ANRE EPB-aangifte volledig:
conclusie EPBverslaggever negatief:
conclusie EPBverslaggever positief:
gemeente: kopie EPB-aangifte aan aan ANRE < 30 d ANRE: boete (~verspilling) controle ter plaatse door ANRE (momenteel in 2% van de gevallen) INDIEN EPB-aangifte onjuist: ANRE: boete aan EPB-verslaggever (~verspilling)
svdms10472 stand van zaken energieprestatiedecreet (voor website) - STV - 2 mei 2006 - 3/6
4.1 toepassingsgebied: We vroegen: "Voor de gebouwen waarvoor het decreet vrijstellingen of afwijkingen toelaat (monumenten en religieuze gebouwen bv.) wordt beter een algemene uitzondering voorzien i.p.v. een onzekere vrijstellings- of afwijkingsmogelijkheid die bovendien een extra administratieve procedure moet doorlopen." Beschermde monumenten of bestaande gebouwen in een landschap, stads- of dorpsgezicht of; worden gedeeltelijk vrijgesteld: ze moeten nl. alleen aan de EPB-eisen voldoen bij herbouw en uitbreiding. (art. 20 B.Vl.Reg. 11.03.2005) In het voorontwerp kunnen ook gebouwen die opgenomen zijn in de inventaris van het bouwkundige erfgoed worden vrijgesteld (art. 7, 1° voorontwerp) Voor andere religieuze gebouwen geldt slechts een afwijkingsmogelijkheid (art. 21 B.Vl.Reg. 11.03.2005)
4.2 EPB-eisen We vroegen "dat de bestaande isolatienormen worden opgeheven tegelijk met de inwerkingtreding van de nieuwe energieprestatie-eisen." De isolatienormen zijn ondertussen opgeheven (art. 33 B.Vl.Reg. 11.03.2005) 4.3 procedure en formulieren We merkten op: "Nog voor we bekijken in hoeverre dit een bijkomende werklast voor de gemeenten zal opleveren, stellen we ons de vraag of de last van deze nieuwe administratieve procedure voor alle betrokkenen wel in verhouding staat met de meerwaarde naar energiebesparing. In elk geval gaat dit decreet in tegen de algemeen aanvaarde tendens naar een vereenvoudiging en vermindering van de regelgeving." 4.3.1 EPB-voorstel De VVSG vroeg: "dat in het besluit over de dossiersamenstelling voor een (stedenbouwkundige) vergunningsaanvraag het isolatieformulier wordt vervangen door het EPB-voorstel." Het isolatieformulier is ondertussen opgeheven (B.Vl.Reg. 23.12.2005 heft op art. 16, 6° B.Vl.Reg. 28.05.2004) "De VVSG vraagt zich af of het EPB-voorstel beter ook berekeningen zou bevatten die aantonen dat de voorgestelde maatregelen wel voldoen aan de energieprestatie-eisen. Als het EPB-voorstel daarentegen slechts een sensibiliserend document blijft zonder inhoudelijke waarde voor de overheid, wordt het beter afgeschaft." Het EPB-voorstel is uiteindelijk nooit toegepast, en verdwijnt terug met het voorontwerp van nieuw EPB-decreet. 4.3.2 "De VVSG vraagt dat startverklaring, uitstelverklaring en melding wijziging architect geschrapt worden uit het energieprestatiedecreet. Als de noodzaak hiertoe aangetoond wordt, kan de uitstelverklaring en de melding wijziging architect eventueel wel opgenomen worden in de stedebouwreglementering." Het model van startverklaring bevat nu alles wat stedenbouwkundig nodig is én wat nodig is voor de EPB-regels. De startverklaring wordt rechtstreeks bij het energieagentschap ingediend (M.B. 13.01.2006 - art. 10 § 2 voorontwerp). Wat echter nog niet duidelijk is: - verdwijnt de aparte startverklaring bij gemeente (dat staat momenteel nog in het model voor de aflevering van een bouwvergunning) - zo ja: hoe zal de gemeente van de start van de werken op de hoogte worden gehouden als de enige startverklaring rechtstreeks bij het energieagentschap moet worden ingediend. svdms10472 stand van zaken energieprestatiedecreet (voor website) - STV - 2 mei 2006 - 4/6
De uitstelverklaring werd nooit toegepast en verdwijnt terug met voorontwerp.
De melding bij wijziging van verslaggever wordt niet afgeschaft, maar moet niet langer via de gemeente: deze melding gebeurt nu rechtstreeks bij het energieagentschap. (art. 10, § 3 voorontwerp) 4.3.3 EPB-aangifte "De VVSG vraagt dat de EPB-aangifte in het energieprestatiecertificaat wordt geïntegreerd (of omgekeerd). Als het idee van een "as built attest" vaste vorm zou krijgen, moet de rapportering over de energieprestatie daarin voorkomen en niet langer in een aparte EPB-aangifte." De verslaggever (architect of andere energie-deskundige) levert het energieprestatiecertificaat en de EPB-aangifte tegelijk af (B.Vl.Reg. 02.12.2005 voegt in art. 24bis B.Vl.Reg. 11.03.2005) Het "as build attest" heeft nog geen verdere uitwerking gekregen. 4.3.4 energieprestatiedatabank "De VVSG vraagt dat de Vlaamse overheid zelf één energieprestatiedatabank uitwerkt. Deze kan bv. zo opgezet worden dat architecten of andere energie-deskundigen ("EPBverslaggevers") zelf rechtstreeks de nodige gegevens kunnen invoeren." Het decreet is nooit toegepast zoals het geschreven is: er is niet aangedrongen op een energiedatabank per gemeenten, wel één databank op het niveau van de Vlaams overheid (art. 17, § 1 voorontwerp) Gemeenten zullen wel nog gegevens moeten invoeren bv. n.a.v. afleveren bouwvergunning (art. 17, § 2 voorontwerp - delegatie aan regering) Maar dat hadden we oorspronkelijk ook niet als onoverkomelijk bestempeld: "Als de gemeenten toch nog zelf formulieren moeten ontvangen en er hieruit gegevens moeten overgezet worden in de energiedatabank, dan moet dit kunnen gebeuren door de benodigde gegevens op Vlaams niveau te exporteren uit de vergunningenregisters, niet door de gemeenten deze gegevens twee keer te laten invullen." "De VVSG vraagt dat de gemeenten integraal vergoed worden voor de werklast die dit decreet met zich meebrengt. Een ander bouwplan voor de energieprestatiedatabank in het uitvoeringsbesluit is onvoldoende om die werklast op te vangen." Een specifieke vergoeding voor het meerwerk is er nooit gekomen, maar het meerwerk is wel erg afgebouwd. 4.3.5 gemeente niet vergunningverlener De VVSG vroeg dat de Vlaamse overheid vergunningsaanvragen die bij haar moeten worden ingediend (bv. van een gemeente als bouwheer of voor werken van algemeen belang) op dezelfde manier moet behandelen als wanneer een gemeente een vergunningsaanvraag ontvangt. Dat betekende toen o.a. dat de gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar (en niet de gemeente of de bouwheer rechtstreeks) de nodige gegevens moest doorsturen naar ANRE (nu: energieagentschap). In het voorontwerp wordt nu dezelfde regeling uitgetekend, ongeacht bij wie de vergunning moet worden ingediend: de procedure-regels spreken over "de overheid die de stedenbouwkundige vergunning heeft verleend" (art. 17, § 2 voorontwerp) 4.4 energieprestatiecertificaat Een energieprestatiecertificaat bevat referentiewaarden op basis waarvan de energieprestaties van het gebouw kunnen beoordeeld worden en kunnen vergeleken worden met die van andere gebouwen. In het energieprestatiecertificaat worden ook svdms10472 stand van zaken energieprestatiedecreet (voor website) - STV - 2 mei 2006 - 5/6
aanbevelingen opgenomen voor de kostenefficiënte verbetering van de energieprestatie van het gebouw. De VVSG vroeg: "Het decreet zou best ook voorzien dat bij de bouw de eigenaar een energieprestatiecertificaat over zijn gebouw kan eisen van de architect of een andere energie-deskundige ("EPBverslaggever") betrokken bij de bouw." Ondertussen is voorzien dat de verslaggever (de architect of een andere energiespecialist) het energieprestatiecertificaat en de EPB-aangifte tegelijk aflevert bij het einde van de bouwwerken (B.Vl.Reg. 02.12.2005 voegt in art. 24bis B.Vl.Reg. 11.03.2005) "De VVSG vraagt dat alleen overheidsloketgebouwen met een vloeroppervlakte van 1.000 m² of meer een energieprestatiecertificaat moeten uithangen." Het uithangen van een energieprestatiecertificaat zal inderdaad alleen verplicht zijn voor overheidsgebouwen met meer dan 1000 m² bruikbare vloeroppervlakte. (art. 19, § 2 voorontwerp) 4.5 inwerkingtreding "De VVSG vraagt om het hele energieprestatiedecreet pas op 1 januari 2006 te laten in werking treden. (…) De VVSG wenst verduidelijkt gezien dat de eisen en procedures uit het energieprestatiedecreet gelden voor alle bouwwerken waarvoor de aanvraag na 1 januari 2006 wordt ingediend." Dit werd nooit in het decreet zelf verduidelijkt, maar in de praktijk heeft iedereen eht zo begrepen dat de EPB-eisen inderdaad slechts van toepassing waren op bouwwerken aangevraagd vanaf begin dit jaar. Bovendien gelden er enkele overgangstermijnen voor de inwerkingtreding van de EPB-eisen zelf. -
Decreet 07.05.2004 houdende eisen en handhavingsmaatregelen op het vlak van de energieprestaties en het binnenklimaat voor gebouwen en tot invoering van een energieprestatiecertificaat ("Energieprestatiedecreet"), B.S., 30.07.2004 Inforum 196176
-
B.Vl.Reg. 11.03.2005 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestaties en het binnenklimaat van gebouwen, B.S., 17.06.2005 Inforum 202056 (zoals gewijzigd door B.Vl.Reg. 02.12.2005 tot wijziging van B.Vl.Reg. 11.03.2005 (…), met betrekking tot het energieprestatiecertificaat bij de bouw, B.S., 02.02.2006 Inforum 207121)
-
B.Vl.Reg. 23.12.2005 tot wijziging van B.Vl.Reg. 28.05.2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning, B.S., 16.01.2006 Inforum 206652
-
M.B.(Vl.) 13.01.2006 betreffende de vorm en inhoud van de startverklaring (auteur: Min. v. Energie Peeters), B.S., 31.01.2006 Inforum 207034
-
Voorontwerp van decreet houdende eisen en handhavingsmaatregelen op het vlak van de energieprestaties en het binnenklimaat van gebouwen en tot invoering van een energieprestatiecertificaat en tot wijziging van artikel 22 van het REG-decreet (eerste principiële goedkeuring door Vlaamse regering op 24.02.2006) -*-
svdms10472 stand van zaken energieprestatiedecreet (voor website) - STV - 2 mei 2006 - 6/6