No title

.INHOUDSOPGAVE ...........................................

.JAARBOEK ...........................2005 .............

(ADVISERENDE) ONDERZOEKERS JAARPROGRAMMA INSTITUUT

EEN BEDENKING BIJ WAT VOORBIJ IS EN WAT KOMEN GAAT

JAN VAN EYCK ACADEMIE

Kasper ANDREASEN [90, 91, 93, 94, 117, 144, 148, 149, 169] Zafer ARACAGÖK [12, 13, 133, 134, 135, 181] Monika BAKKE [19, 20, 21, 181] Orla BARRY [155] Ralph BAUER [122, 169] BAVO [11, 13, 70, 71, 117, 119, 120, 182] Stéphanie BENZAQUEN [33, 183] Koen BRAMS [35, 96, 155] Kristien Van den BRANDE [120, 170] Norman BRYSON [94, 143, 151, 178] Sabeth BUCHMANN [31, 178] Peggy BUTH [157] Lorenzo CHIESA [11, 13, 69, 70, 183, 184] Min CHOI [59, 97, 117, 170] Sulki CHOI [59, 97, 117, 170] Sulki & Min CHOI [171] Tina CLAUSMEYER [56, 117, 120, 145, 171] Marijke COBBENHAGEN [123, 172] Wim CUYVERS [119, 120, 121, 166] Marc De KESEL [12, 69, 71, 133, 179, 180] Marthe Van DESSEL [121, 123, 172] Helmut DRAXLER [31, 37, 179] Jonathan DRONSFIELD [184] Oliver FELTHAM [70, 185] Nikolaus GANSTERER [123, 143, 144, 146, 158] Geoffrey GARRISON [11, 31, 117, 123, 143, 158] Stephan GEENE [31, 35, 179] Christopher GEMERCHAK [185] Natascha HAGENBEEK [159] Yolande HARRIS [144, 185, 186] Paul HENDRIKSE [144, 145, 159] Chantal HENDRIKSEN [123, 172] Benda HOFMEYR [11, 12, 119, 186] Willem van der HULST [159] Ils HUYGENS [11, 35, 187] Sarah INFANGER [96, 173] Lina ISSA [160] Alevtina KAKHIDZE [94, 144, 145, 160] Johanna KIRSCH [144, 161] Jouke KLEEREBEZEM [56, 96, 98, 166, 167, 222] Aglaia KONRAD [117, 155] Vinca KRUK [55, 56, 144, 145, 173] Will KWAN [122, 143, 161] Zuzana LAPITKOVÁ [117, 122, 144, 174] Lucia MACARI [161] Tamara MALETIC [59, 97, 117, 174] Sébastien MANIGLIER [120, 174] Lene MARKUSEN [143, 144, 162] Kobe MATTHYS [120, 175] Adriaan MELLEGERS [56, 144, 145, 175] META HAVEN [56, 117, 143, 175] Eva MEYER [33, 180] Dan MICHAELSON [59, 98, 117, 174] Charlotte MOTH [144, 145, 162, 163] Sabine MÜLLER [120, 176] John MURPHY [96, 156] André NUSSELDER [11, 71, 187] Dirk PAUWELS [120, 176] Falke PISANO [143, 163] Andreas QUEDNAU [120, 176] Aarnoud ROMMENS [13, 89, 187] Hinrich SACHS [31, 117, 123, 156, 157] Johan SCHOKKER [11, 70, 188] Aaron SCHUSTER [71, 188] Stefanie SEIBOLD [143, 164] Ingrid STOJNIC [89, 176]

Instituten zoals de Jan van Eyck Academie zijn haast verplicht om meer vooruit – in de toekomst – dan achteruit te kijken. Met de openingsweek van 2005 – van 10 januari tot 14 januari 2005 – was het jaar nog maar nauwelijks begonnen of de aanmeldingsprocedure van 2006 werd opgestart. Het instituut is dan ook voortdurend begaan met de instroom, de start van projecten, de verwelkoming van onderzoekers. En het instituut doet dat ook graag: het ongekende – het nieuwe project, de volgende onderzoeker – houdt immers onpeilbare beloften in. Achteromkijken kan niet anders dan confronterend zijn: sommige verwachtingen blijken niet te zijn ingelost, sommige onderzoekscripts zijn overboord gegooid en ingeruild voor andere, sommige projecten hebben niet alleen een andere titel gekregen, ze zijn ook inhoudelijk heel anders geworden dan aanvankelijk gedacht. (Deze vaststelling hoeft helemaal niet pijnlijk te zijn: de Jan van Eyck werkt immers in de eerste plaats met mensen, niet met objecten – bovendien met mensen die onderzoeken, zoekende zijn, experimenteren. En deze verklaring moet op haar beurt niet te worden begrepen als een excuus.) De afgelopen jaren heeft de Jan van Eyck kosten noch moeite gespaard om – tegen de natuur van het instituut in – de uitdaging aan te gaan om grondig terug te blikken op wat het instituut heeft gedaan. De komende jaren – en zeker in 2006 – zal het instituut dat nog in verhevigde mate doen. We moeten datgene wat we gerealiseerd hebben misschien ook als een ‘belofte’ beschouwen – de belofte dat op datgene wat gerealiseerd is, teruggekomen zal worden en verder zal worden ontwikkeld. De Jan van Eyck bouwt in die zin niet aan een collectie, evenmin aan een accumulatie van objecten, maar aan een patrimonium, aan erfgoed dat bovendien vaak virtueel, discursief van aard is. Bezoek de website van de Jan van Eyck, of lees dit boek – het jaarboek 2005 –, niet alleen om inzicht te krijgen in wat het instituut in 2005 heeft verricht, maar ook als een kennismaking met wat de Jan van Eyck in 2006 en de verdere toekomst zal ontwikkelen.

De Jan van Eyck Academie is een post-academisch instituut voor onderzoek en productie op de terreinen beeldende kunst, ontwerpen en theorie. De academie stelt individuen in de gelegenheid om onderzoeks- of productievoorstellen in te dienen. Daarnaast initieert de Jan van Eyck zelf ook onderzoeksprojecten waarvoor kunstenaars, ontwerpers en theoretici worden gerekruteerd. Om deze projecten te realiseren biedt de academie op maat de nodige artistieke, technische en facilitaire randvoorwaarden en ontwikkelt het contacten met externe – nationale en internationale – partners. De Jan van Eyck Academie biedt ruimte en tijd om statische processen en resultaten los te laten en nieuwe wegen te verkennen die tot onvermoede uitkomsten kunnen leiden: onconventionele producties, zoals tijdelijke projecten in de publieke ruimte, fictieve ontwerpen of speculatieve denkexperimenten. Deze experimentele houding ten aanzien van onderzoek en productie impliceert dat de academie zich niet laat leiden door bij voorbaat vastgelegde inhoudelijke krachtlijnen. De onderwerpen van de verschillende onderzoeksprojecten van internationale beeldend kunstenaars, ontwerpers en theoretici zijn heterogeen. Deze verscheidenheid vormt de basis van uiteenlopende activiteiten die de academie iedere week organiseert: lezingen, seminars, filmvertoningen, tentoonstellingen,... Externe geïnteresseerden zijn van harte welkom deze activiteiten bij te wonen. Het resultaat is een dynamische en kritische uitwisseling tussen de verschillende interne en externe betrokkenen van de Jan van Eyck.

Filiep TACQ [96, 117, 167] Saliou TRAORÉ [144, 164] Armando Andrade TUDELA [144, 157] Toni URODA [177] Francisco VALDES [165] Robrecht VANDERBEEKEN [12, 189] Daniël van der VELDEN [12, 56, 96, 122, 167, 168] Joël VERMOT / HARRISSON [96, 177] Annelys de VET [119, 168] Richard VIJGEN [96, 177] Inga ZIMPRICH [96, 97, 98, 143, 144, 145, 165] PROGRAMMA 2005 [191] Januari – december [193-200] Studiobezoeken [200] BELEIDSORGANEN [205] Raad van bestuur [205] Policy Board [205] Editorial Board [205, 206] Selectiecommissies [206, 207] Vergadering van onderzoekers Personeelsoverleg [207]

[207]

HET ARTISTIEKE APPARAAT [208] Onderzoekers [208] Adviserende onderzoekers [208, 209] ORGANISATIE [210] Onderzoekerssecretariaat [210] Afdelingssecretariaat [210] Werkplaatsen [210, 211] Bibliotheek [211] Documentatiecentrum [211, 212] Productiebureau [212] Interne en externe communicatie Administratie [213] Catering [213] Schoonmaak [213] Personeel [213, 214]

[212, 213]

FINANCIËN [216] Algemeen [216] Subsidiëring, sponsoring en distributie Balans [216, 217] Infrastuctuur en huisvesting [ 217] Faciliteiten [217]

[216]

BIJLAGEN [218] Personeelsinformatie [218] Benoemingen/beëindigingen dienstverband Stagiairs [218] Bestuur [218] Balans [219] COLOFON

[220]

[218]

Koen Brams, april 2006

Jan van Eyck Academie Academieplein 1 6211 KM Maastricht Nederland T +31 (0)43 350 37 37 F +31 (0)43 350 37 99 [email protected] [email protected]

JAARBOEK 2005 / JAN VAN EYCK ACADEMIE, MAASTRICHT, NL /

.INHOUDSOPGAVE ...........................................

JAARBOEK 2005/ JAN VAN EYCK ACADEMIE, MAAS TRICHT, NL/

ONDERZOEKSPROJECTEN

AVANT-GARDE [7] The Spectre of the Avant-Garde [11] Avant-garde, film en propaganda [11] Avant-garde, theorie en culturele praxis [11, 12] Avant-garde, architectuur en verantwoordelijkheid Avant-garde, populaire media en censuur [12, 13]

[12]

AIR, ART, ARCHITECTURE [15] Breath-Taking. Air, Art, Architecture [19] FILM & TELEVISIE [23] The Cut [31] Designing Truth [31] Film and Biopolitics [31-35] The Scheme of the Veil [33-35] On the Television Work of Jef Cornelis GAME DESIGN [39] Innovative Game Design

[35-37]

[43]

IDENTITEIT [45] History vs. Future [55] Logo Parc [55, 56] Meta Haven: Sealand Identity Project The Physical Jan van Eyck [59]

[56]

PSYCHOANALYSE [61] Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) [67] A Community of Scoundrels [69] Politics and Jouissance [70] Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism

Onderzoeksprojecten Curricula vitae Jaarprogramma Institutionele informatie

/

PUBLICEREN [73] Bookmark [89] Camouflage Comics [89] How They Met Themselves [90] Interlude. The Reader’s Traces [90] Research as Authorship [90] The Drawings [94] The Tomorrow Book [94-96] The Xerox Book (1968) [96-97] Thinktank [97] UbiScribe [97-98] The Matching Link [122] When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me DE STAD [101] Authoring the City [117-119] Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy Visualizing the Visual [120, 121] Trichtlinnburg [121-123]

[119, 120]

THEORIE, MUZIEK EN RUIS [125] Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice Resonance, Mimesis, Noise and Refrain [135] Songs for a Neighbour [135] VISUELE CULTUUR [137] Art’s Birthday 2005 [143] Chardin and the Text of Still Life [143] Dreaming in the Plural [143] Japanese Curators Visit the Jan van Eyck Motion Path [144] Serendipity [144] Stepping Out [144] The Practice of Drawing [151] Visibility [151]

[99]

[143, 144]

[133-135]

[70, 71]

BELEIDSPLAN JAN VAN EYCK ACADEMIE

.JAARBOEK ...........................2005 ............. JAN VAN EYCK ACADEMIE

.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. AVANT-GARDE THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE

AVANT-GARDE, FILM EN PROPAGANDA AVANT-GARDE, THEORIE EN CULTURELE PRAXIS AVANT-GARDE, ARCHITECTUUR EN VERANTWOORDELIJKHEID AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR

BAVO.JANVANEYCK.NL

.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. AVANT-GARDE THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE

AVANT-GARDE, FILM EN PROPAGANDA AVANT-GARDE, THEORIE EN CULTURELE PRAXIS

The Spectre of the Avant-Garde is een project van BAVO (Gideon Boie en Matthias Pauwels, onderzoekers afdeling Theorie, over hoe film, architectuur, theorie en populaire media tegenwoordig omgaan met ‘subversieve’ situaties. Twee 24-hour meetings vonden plaats (15-16 maart en 12-13 april); de teksten daarvan werden gepubliceerd in AS Mediazine (AS 176, december 2005). In januari 2006 wordt een symposium met hetzelfde thema gehouden in Amsterdam. The Spectre of the Avant-Garde boog zich over de vraag of het tegenwoordig nog relevant is dat spelers uit het culturele veld een avant-garde houding aannemen. Een aantal onderzoekers van de afdeling Theorie is het niet eens met het heersende idee dat avant-garde helemaal ‘uit’ is en beweert dat als culturele producties een schokeffect willen genereren, de avant-garde praxis een waardevol alternatief kan zijn. Het project analyseerde daarom grondig esthetische strategieën die een impact hebben op de samenleving en onderzocht hoe film, architectuur, theorie en de populaire media deze strategieën interpreteren. Zoals gezegd, lijkt het de onderzoekers niet opportuun om de avant-garde houding helemaal op te geven. Deel van die avant-garde houding komt terug in de reactie tegen de historisch-realistische attitude. In culturele kringen hoor je wel vaker de klacht dat de markt, de massa en populistische politici in de huidige kapitalistische samenleving elke poging om ‘een verschil te maken’ vakkundig de kop indrukken. De aard van deze klacht doet denken aan de formule die Slavoj Zizek geeft van fetisjisme: een individu kan wel weten dat hij het einde van de geschiedenis beleeft en dat er geen mogelijkheid is om iets echt ‘anders’ tot stand te brengen, maar tegelijk gelooft die persoon dat iets fundamenteel anders mogelijk moet kúnnen zijn, dat radicale verschuivingen zich kúnnen voordoen. Uit vele culturele verwijzingen naar de avant-garde blijkt deze ‘gespleten’ houding. Ontwerpers, bijvoorbeeld, worden wel eens nostalgisch als ze denken aan de avant-garde houding, die ze associëren met de wil om tegen de stroom in te roeien, met een open houding tegenover vernieuwing en de bereidheid om het leven opnieuw uit te vinden. Ze bewonderen bepaalde aspecten van de avant-garde, maar ze verwerpen ook de proto-totalitaire neigingen ervan, de manier waarop politieke visies met geweld of onverschilligheid worden geïmplementeerd, de antidemocratische middelen en de utopische manier waarop de avant-garde verklaart dat alle sociale antagonisme opgelost is. Het doel van The Spectre of the Avant-Garde was een alternatief te zoeken voor deze ‘fetisjistische gespletenheid’, voor vastgeroeste plannen, voor berusting en cynisme. Immers, als de avant-garde zich kan ontdoen van de sluier van de fetisj, kan het huidige culturele landschap weer productiever, mobieler en productiever worden. De aanpak van het project was dubbel. Enerzijds was het de bedoeling om het concept van de avant-garde te betrek-

ken bij het idee dat kunst en culturele ‘agenten’ het voortouw moeten nemen en niet per definitie tegemoet moeten komen aan de steeds veranderende eisen en esthetische wensen van de massa. Anderzijds werd de nieuwe conceptuele definitie afgewogen tegen culturele vernieuwing en uitingen van avant-garde in film, theorie, architectuur en populaire media. AVANT-GARDE, FILM EN PROPAGANDA Het medium film wordt verondersteld de realiteit te weerspiegelen of er zich in elk geval in te verdiepen. Toch vind je in een film altijd een zekere graad van constructivisme en een auteursstandpunt. Een film lijkt een beetje op stikwerk: een aantal diffuse micropolitieke processen worden samen gestikt tot een lappendeken waarvan het patroon duidelijk zichtbaar en overtuigend is. Zo toont The Navigators, een film van Ken Loach, hoe de liberale thatcheriaanse politiek functioneert. Op die manier moedigt de film indirect weerwerk en tegenactie aan en gaat hij in tegen de ideologie van privatisering. Sommige films gaan nog een stap verder en zetten op een subtiele en minimale manier een dialectiek op die de personages ten goede komt. Deze avant-garde films lijken sterk op wat Bertolt Brecht een gedragopbouwende opvoering noemt. In My Name is Joe, ook van Ken Loach, beleeft het hoofdpersonage een persoonlijke en sociale vorm van verlichting. Toch wordt de subversieve dialectiek de toeschouwer niet in de maag gespitst; de film is namelijk zo opgebouwd dat hij een techniek biedt om sociale veranderingen mee te analyseren. De bijeenkomst omvatte beide definities van de avantgarde: de minimale patchwork- of lappendekendefinitie en de maximale analysetechniek. Uiteenlopende films zoals My Name is Joe, Dogville (Lars von Trier), Salò (Pier Paolo Pasolini) en La promesse (Jean-Pierre en Luc Dardenne) werden besproken. Presentaties werden gegeven door: BAVO (onderzoekers afdeling Theorie): Why Social Constructivism in Film is Unavoidable Today; Lorenzo Chiesa (onderzoeker afdeling Theorie): Pasolini and the Ugliness of Sex; Ils Huygens (onderzoeker afdeling Theorie): The Will to Lose One’s Will. Aesthetic Strategies in the Cinema of David Lynch en Johan Schokker (onderzoeker afdeling Theorie): On Mourning. The Sweet Hereafter and Mulholland Drive. Respondenten waren Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst), Benda Hofmeyr en André Nusselder (onderzoekers afdeling Theorie). AVANT-GARDE, THEORIE EN CULTURELE PRAXIS Op welke manier maakt het culturele veld gebruik van de teksten van Lefort, Laclau/Mouffe, Agamben, Hardt/Negri, Rancière? Concepten zoals dissensus, uitzonderingstoestand en de democratische kloof worden steeds vaker gebruikt in verwijzingen naar culturele producties en staan zelfs centraal bij culturele activiteiten; ze tonen dat er getornd wordt aan formele, a priori principes. De belangrijkste doelstelling van

^^

BAVO.JANVANEYCK.NL

JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005 / 11

.ONDERZOEKSPROJECTEN ..............................................................


AVANT-GARDE THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE

AVANT-GARDE, ARCHITECTUUR EN VERANTWOORDELIJKHEID AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR

AVANT-GARDE THE SPECTRE OF THE AVANT-GARDE

culturele productie is toch keer op keer oppositie te bieden aan de schijnbaar onuitroeibare neiging van de politiek om alles – ook culturele productie – aan te passen aan zijn eigen beeld, om dingen die anders zijn niet te willen aanpassen, om de klemtoon te leggen op inconsequenties in het systeem, om heterotopia te willen uitbeelden. Het ultieme doel van culturele productie is ervoor te zorgen dat de samenleving het tegenovergestelde van psychotisch, totalitair en gesloten wordt. De onderzoekers van en deelnemers aan deze workshop lazen theoretische teksten over politiek grondig en kritisch. Ze ‘rectificeerden’ de concepten en vertaalden ze naar de culturele invloedsfeer. Ze geloofden dat theorie er alle belang bij heeft om aan een grondige zelfkritiek te doen, want op die manier worden de reactionaire elementen uit de bronteksten duidelijk zichtbaar. De onderzoekers wilden noch zomaar aannemen dat theorie juist is en praxis fout, noch dat de ambities tot subversie van de culturele praxis onvermijdelijk met een sisser aflopen, omdat culturele praxis, wegens zijn specifieke en gedecentraliseerde positie, afhankelijk is van de gemeenschap die het probeert te veranderen. De subversieve kern van politieke theorie is enkel relevant als ze echt kan worden gebruikt in het culturele veld voor de praktische strijd die daar gevoerd wordt. Presentaties werden verzorgd door: BAVO: Utopian AvantGarde or Critical Avant-Garde? Yes, Please!; Boris Buden (schrijver en criticus, HR/DE): Avant-Garde Today. A Re/Translation Project?; Marc De Kesel (adviserend onderzoeker afdeling Theorie): Act without Denial. Zizek on Totalitarianism, Revolution and Political Act en Oliver John Feltham (onderzoeker afdeling Theorie): Naming the New. Respondenten waren Zafer Aracagök, Dominiek Hoens, Robrecht Vanderbeeken (onderzoekers afdeling Theorie).

sche realisten; ze zijn realistisch omdat ze niet langer proberen het ‘onmogelijke’ te doen en de wensen van hun cliënten om te buigen. Ze nemen een realistische houding aan en beschouwen dat als een sterk punt, als een bevrijding van een moralistisch juk. Alleen een architectuur die binnen de grenzen van de architectuur opereert, zo beweren ze, kan de constructivistische avant-garde droom realiseren die streeft naar een verlichting voortkomend uit de zuiverheid van de ruimte. De deelnemers van de bijeenkomst poneerden dat de basisveronderstellingen van het heroïsch realisme moeten worden omgedraaid. Dit zou leiden tot een attitude die realistisch en pessimistisch is en die duidelijk maakt dat architectuur altijd politieke en economische ‘manipulaties’ ondergaat – zelfs of vooral als haar aspiraties uiterst vormelijk zijn. Deze houding is niet alleen realistisch en pessimistisch, maar ook optimistisch omdat de architectuur die daaruit ontstaat handig inspeelt op de ideologische projecties waar het onvermijdelijk rekening mee moet houden. Er werd gedebatteerd over de mogelijkheden van een dergelijke radicale vorm van heroïsch realisme dat een echt neo-avantgarde alternatief kan zijn voor de neoliberale tendensen in de hedendaagse architectuur. Presentaties werden gehouden door: BAVO: From Political Games to Pure Architecture... and Back!; Hilde Heynen (architectuurtheoriticus, KULeuven, BE): Against the Post-Critical Discourse. A Critical Evaluation of the Architectural AvantGarde; Benda Hofmeyr (onderzoeker afdeling Theorie): From Usurpation to Subversion. Foucault Meets Cultural Capitalism; Laurent Liefooghe (onderzoeker afdeling Theorie 2004, BE): On Monumentality and Superstudio. Respondenten waren: Bert De Muynck (architect, schijver, onafhankelijk onderzoeker, NL), Bert Gellynck (architect, BE), Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen).

houding aan te nemen en aan zelfcensuur te doen. Tijdens de bijeenkomst bogen de deelnemers zich over vragen als: Wat te denken van de ironische opmerkingen binnen het culturele veld over sociaal antagonisme? Worden ernstige politieke gebeurtenissen afgedaan als cynische grappen of hoort dit bij een gezonde en collectieve catharsis? Is het voldoende om een zekere vorm van medeplichtigheid te laten ontstaan tussen de heersende orde en de overtredingen ertegen? Moeten we zonder tegenstribbelen gehoorzamen aan het ‘bevel om te genieten’ en interne overtredingen lijdzaam ondergaan? Moeten we bewust ongevoelig zijn voor de ongeschreven regels die vormen van genieten willen inperken? Deze bijeenkomst onderzocht esthetische procedures die kunnen worden gebruikt bij een avant-garde benadering van populaire media waardoor vormen van inbreuken en schendingen een verschil kunnen maken. Presentaties werden gegeven door: BAVO: When Society Commands You to Subvert; Lorenzo Chiesa: Feigning Madness. Lars von Trier with Lacan; Alexei Monroe (Communication and Image Studies, Universiteit van Kent, GB): Full Spectrum Provocation. The Retrogarde Cultural Strategies of Neue Slowenische Kunst; Aarnoud Rommens (onderzoeker afdeling Theorie): Dirty War Comics, Camouflage and Counter-Censorship. Advertisement and Product Placement in ‘Buscavidas’. Respondent was Zafer Aracagök.

^^

AVANT-GARDE, ARCHITECTUUR EN VERANTWOORDELIJKHEID Progressieve architecten zijn ervan overtuigd dat architectuur de bestaande machtsverhoudingen niet kan omkeren, omdat haar programma, functie en symbolische waarde volledig door de maatschappij worden bepaald. Veel architecten proberen zich dan ook niet langer te bemoeien met ideologie en concentreren zich op de formele aspecten van architectuur. Ze proberen te komen tot een autonome en pure vorm van architectuur door de empirische bouwomstandigheden en de specifiek semantische niveaus van stedelijke planning te onderzoeken en door architecturale en historische contexten te analyseren. Met andere woorden, deze architecten leggen zich alleen toe op problemen van strikt architecturale aard: typologie, vorm, circulatie, licht en materiaal – alles wat deel uit maakt van hun ‘jurisdictie’. Tijdens deze bijeenkomst, met als centrale thema’s avantgarde, architectuur en verantwoordelijkheid, ontspon zich een discussie over heroïsch realisme. De architecten van het Nederlandse bureau Neutelings-Riedijk noemen zich heroï-

12 / JAN VAN EYCK ACADEMIE 2005

AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR

BAVO.JANVANEYCK.NL

AVANT-GARDE, POPULAIRE MEDIA EN CENSUUR Wat is de relatie tussen avant-garde en populaire cultuur? De populaire media worden verondersteld onkritisch te zijn en vooral rekening te houden met de rationaliteit van het consumeren. Toch is gebleken dat het in de meest repressieve politieke stelsels, de junta in Argentinië bijvoorbeeld, loonde om de massamedia te bespelen. Dissidente stemmen en bewegingen slaagden er op die manier in om de bestaande machtsverhoudingen te ondermijnen. Via gecodeerde boodschappen en indirecte kritische opmerkingen, via muzikale optredens of in stripverhalen konden deze dissidente stemmen een ruim en kritisch publiek bereiken. Het was dan ook moeilijk voor de aanhangers van de status quo om ze openlijk in diskrediet te brengen, ze te verbannen of uit de weg te ruimen. Als ondermijnende strategieën een averechts effect hebben, moeten de culturele krachten zich bezinnen over hoe efficiënt hun subversieve daden wel zijn. Als het gaat over politiek engagement is het misschien wel verstandig om een ironische


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. AIR, ART, ARCHITECTURE

BREATH-TAKING AIR, ART, ARCHITECTURE

BREATH-TAKING.JANVANEYCK.NL



Breath-Taking. Air, Art, Architecture is een onderzoeksproject opgestart en uitgewerkt door Monika Bakke (onderzoeker afdeling Theorie). Het bestaat uit drie componenten: een lezingenreeks die liep van 25 mei tot 15 juni, een anthologie met de titel Going Aerial. Air, Art, Architecture (die in de zomer van 2006 verschijnt) en een website met een database over het thema (die online gaat rond dezelfde tijd). De lezingen gingen over ‘lucht’, de vluchtige en unieke samenstelling van gassen, en ‘ademhaling’, een individuele vorm van uitwisseling tussen subject en omgeving en hoe die in kunst worden gebruikt. François Perrin (architect, Art Center College of Design, FR/US) beschreef in zijn lezing The Geometry of Climate op 25 mei vooral projecten die hij de voorbije jaren in Los Angeles realiseerde: Air Architecture, Solar Envelope, Weather Garden en Climate1. Het ontwerp van deze projecten is direct gerelateerd aan de specifieke klimatologische omstandigheden van de plaats waar ze opgesteld zijn. Het klimaat is een heel belangrijke factor die een plaats vormt tot wat hij is. Het klimaat van een plaats trekt mensen aan uit het hele land en de hele wereld die aan minder gunstige weersomstandigheden willen ontsnappen en die zichzelf willen heruitvinden. Bijzondere aandacht was er voor Air Architecture, een tentoonstellingsontwerp dat een computergestuurd airconditioning systeem voor een woonhuis maakte met mistsystemen, ventilators en beschuttende structuren. In zijn lezing Inspiration van 31 mei formuleerde Peter Sloterdijk (professor filosofie en esthetica aan de Hochschule für Gestaltung, Karlsruhe, DE) een antwoord op de vraag ‘Wat zet mensen aan tot het optrekken van gebouwen?’ Volgens Sloterdijk is architectuur de interpretatie van het leven dat gekenmerkt is door verveling. De belangrijkste taak van architectuur is een invulling te geven van verveling, maar ook om gebouwen te maken die ‘containers’ zijn om die verveling vast te houden. Om te begrijpen wat architecten doen, rekening houdend met het feit dat vorm geven aan ruimte een wezenlijk deel is van het menselijk bestaan, stelt Sloterdijk voor terug te gaan in de tijd. In de oorspronkelijke toestand van de savanne vinden we voorbeelden van protoarchitectuur en kunnen we ons voorstellen hoe mensen hun leven leidden toen er nog geen architectuur bestond. Kloosters, plaatsen van goddelijke verveling, waren vervolgens de uiting van bouwconcepten waarbij het idee prevaleerde dat ‘een persoon en een ruimte zo moeten samen worden gebracht dat het individu de kern wordt van de cel die hij bewoont’. Volgens Heidegger is de huidige vorm van verveling tot slot een gevolg van een gebrek aan energieke overtuiging. We laten ons wel leiden door interesses, spelletjes en voorkeuren, maar we missen overtuiging, wat betekent dat we niet echt iets om handen hebben. Moderne architectuur en cultuur zijn een weerspiegeling van deze leegte. In zijn lezing Recycling of Air op 2 juni gaf Michael Rakowitz (kunstenaar, Maryland Institute College of Art Baltimore, US)

een overzicht van zijn werken waarin hij kwaliteiten gebruikt die eigen zijn aan lucht, zoals temperatuur en geur. Eén van die projecten was paraSITE, dat externe ventilatiesystemen van bestaande gebouwen gebruikt om tijdelijke beschutting te bieden aan daklozen. Voor het project Rise werd de centrale ovenleiding van bakkerij Fei Dar 38 meter verlengd door het dak van de bakkerij tot in de expositieruimte op de negende verdieping, waardoor de ruimte doordrongen werd van het aroma van de Chinese gebakjes die beneden werden gemaakt. Voor Climate Control, een toestel met leidingen en ventilators, werd de ‘samenwerking’ tussen het verwarmingssysteem van een gebouw en de winterse buitentemperatuur gebruikt om de temperatuur van een galerieruimte te verlagen. De lezing Art and Weightlessness. Everything Considered Equal, What if We Cancel the Effects of Gravity? van Annick Bureaud (kunstcriticus en onderzoeker, FR) op 10 juni behandelde het thema van gewichtsloosheid of het vrij zijn van de invloed van zwaartekracht en de manier waarop het de menselijke perceptie fysiek, intellectueel, conceptueel en emotioneel beïnvloedt. De wereld die we kennen reikt tot de baan om de aarde waar ruimtestations cirkelen. We nemen onze cultuur en onze verbeelding mee naar die nieuwe omgeving die op zijn beurt een nieuwe gevoeligheid en denkrichting in ons losmaakt. Er bestaan al kunstwerken in de ruimte; tot nu toe hebben veertig kunstenaars of kunstenaarscollectieven aan microzwaartekrachtprojecten meegewerkt. Die kunstwerken zijn speciaal voor de omgeving gemaakt; ze onderzoeken de mogelijkheden ervan en geven er uitdrukking aan. Deze ‘grensverleggende’ projecten staan in contact met het publiek op de aarde en geven informatie over ervaringen die het zelf niet kent. George Halkias (Oriental Institute, Oxford, GB) gaf in zijn lezing Breathing to Enlightenment. Buddhist Theories and Representations van 15 juni een uiteenzetting over ademhalen en de relatie tussen ademhalen en spirituele principes, religieuze betekenissen en praktijken. Hij legde vooral de klemtoon op de boeddhistische invulling. In het boeddhisme is het oefenen van de ademhalingstechniek een manier om de ‘discursieve’ of onsamenhangende geest te verdrijven. Bewust ademhalen geeft toegang tot het tantristische subtiele lichaam. Voor een aantal boeddhistische meditaties is het essentieel om de ademhaling te controleren om zo drie ervaringsniveaus te percipiëren: de omgeving, het fysieke lichaam en het subtiele lichaam. Bewust ademhalen is belangrijk voor de beleving van de ultieme realiteit. BREATH-TAKING.JANVANEYCK.NL



Uit Going Aerial, Monika Bakke


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. BREATH-TAKING AIR, ART, ARCHITECTURE

AIR, ART, ARCHITECTURE


Uit Going Aerial, Monika Bakke


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. FILM & TELEVISIE

THE CUT DESIGNING TRUTH FILM AND BIOPOLITICS THE SCHEME OF THE VEIL ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS


UITNODIGING FILMVERTONING DESIGNING TRUTH

UITNODIGING CONFERENTIE FILM AND BIOPOLITICS

BIOPOLITICS.JANVANEYCK.NL

DE WITTE RAAF, NR 117, SEPTEMBER 2005


Still uit The Cut, Geoffrey Garrison

Still uit The Cut, Geoffrey Garrison

FILM & TELEVISIE

THE CUT DESIGNING TRUTH FILM AND BIOPOLITICS

THE CUT The Cut is een video van circa twintig minuten waarin het onderzoek van Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) vervat zit over de geschiedenis van John Hustons film Freud the Secret Passion (1961), met Montgomery Clift, Larry Parks en Susannah York. Freud the Secret Passion is een weinig bekende biografische film, gepresenteerd als een detectiveverhaal, over het ontstaan van de psychoanalyse. Het scenario voor de film is gedeeltelijk gebaseerd op een uitgebreid en complex script geschreven door Jean-Paul Sartre, dat vervolgens door een aantal scriptschrijvers uit Hollywood is aangepakt. Tijdens zijn onderzoek doorploegde Garrison materiaal dat uit de scripts werd geschrapt, vergeten of verdrongen. Uit fictie, feit en herinnering ontstond zo een nieuw verhaal over de invloed van Freud op de populaire verbeelding – een verhaal dat ook toont hoe moeilijk het is om te vertalen en te communiceren. Dit verhaal is de basis voor het scenario van The Cut. De videofilm toont zes scènes waarin vier acteurs fragmenten uit het verhaal van de film en uit het leven van de hoofdpersonages spelen: een agent van de FBI ondervraagt John Huston over zijn houding tegenover het communisme; Marilyn Monroe klaagt over slapeloosheid en over haar huwelijk dat allesbehalve een succes is; Montgomery Clift is het niet eens met John Huston over het beeld dat van Freud moet worden geschetst; John Huston ruziet met een filmproducent over de montage van de film en Elizabeth Taylor troost een vertwijfelde en gedrogeerde Clift. De verhaallijn van een traditionele film is lineair, legt de klemtoon op de acties van een handvol hoofdpersonages en toont de ontknoping van een conflict. Het script van The Cut bevat verhaallijnen die alle richtingen uitwaaieren en die verhalen omvatten van vele personages, terwijl het ook de ‘blinde vlekken’ in het verhaal blootlegt.

telkens een ander format: een installatie, een geluidsopname, een publicatie. De reeks onderzoekt de rol en de kracht van afbeeldingen in de moderne samenleving in al zijn facetten. Tijdens de diepgravende gesprekken vervaagt het onderscheid tussen auteur en protagonist; Sachs onderzoekt hoe biografie, herinnering en cultuur geconstrueerd worden. Designing Truth is gemaakt in opdracht van Casco en is een coproductie met de Jan van Eyck Academie. De film is mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van de Jan van Eyck, de stad Utrecht, de Mondriaan Stichting en het Institut für Auslandsbeziehungen.

DESIGNING TRUTH Designing Truth, een film van dertig minuten geproduceerd door Hinrich Sachs (adviserend onderzoeker afdeling Beeldende Kunst), schetst een kleurrijk en verrassend portret van de Zwitserse moleculaire bioloog en software ontwerper Ansgar Philippsen, een autoriteit op het gebied van biomoleculaire visualisatie. Sinds 1998 ontwerpt en ontwikkelt Philippsen DINO software waarmee in onvertraagde verwerking driedimensionale beelden van moleculen, onzichtbaar voor het blote oog, kunnen worden gemaakt. De interviewer Sachs informeert hoe Philippsen als structureel bioloog wetenschappelijke beelden creëert en interpreteert en peilt naar de impact van de beelden op onze algemene kennis van het lichaam en de natuur. Designing Truth maakt deel uit van een reeks ‘portretten’ die Sachs sinds 1998 heeft gemaakt van personen die op een professionele manier met beelden bezig zijn – geen van hen is echter kunstenaar. Voor die portretten gebruikt hij

FILM AND BIOPOLITICS Film and Biopolitics, een onderzoeksproject van Sabeth Buchmann, Helmut Draxler en Stephan Geene (adviserend onderzoekers afdeling Theorie), beschouwt film en het leven als zuiver biologische en tegelijk creatieve verschijnselen. Kernvragen hierbij zijn: Speelt film een rol in het paradigma van het leven? Wat is dat leven dan precies? Is film een reproductief, simulerend of productief medium? Hoe wordt film begrepen? Hoe weten we of de kenmerken van een film verder verwijzen dan naar zichzelf? Ontlenen we filmtheorieën aan film of aan theorie of aan politieke standpunten? Is film een bioproduct? Het project buigt zich, vanuit een theoretische en historische benadering, over het discours omtrent het leven en de essentiële impact ervan op een groot deel van de kunst en film uit de vorige eeuw. Het wil de waarde van het avant-garde paradigma van ‘transgressie’ herbepalen: de overtuiging dat het slopen van de institutionele en esthetisch-ideologische barrières tussen kunst en de realiteit een fundamentele aanval op de basisprincipes van de burgerlijke en kapitalistische zou betekenen. De biopolitieke dimensie van dit avant-garde concept wordt bediscussieerd aan de hand van teksten van Giorgio Agamben, Michel Foucault en Donna Haraway. Op 14 maart poneerde Helmut Draxler in zijn lezing The Aesthetic Road to Victory. Sharing Education dat het economische belang van empathie en medeleven steeds groter wordt. Marketingstrategieën incorporeren de clichés over etnische en raciale codes, over rijkdom en macht. Globale liefdadigheidsacties, vooral acties die de ‘hulpbehoevenden’ willen helpen om zelfredzaam te zijn, kunnen gezien worden als een actuele versie van de filantropische, educatieve en koloniale projecten uit de 19de eeuw waar Foucault en anderen naar verwijzen. The Ghostly Social Aspects of Cinema De conferentie The Ghostly Social Aspects of Cinema (14 16 april) analyseerde posttraditionele en postavant-garde films vanuit een biopolitiek standpunt. Deze benadering keek kritisch naar elke opvatting van leven en dood als historische momenten van het menselijk bestaan en verbond ze met moderne en contemporaine economische en sociale produc-



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. FILM AND BIOPOLITICS

Sex is Comedy

Still uit Trouble Everyday



FILM & TELEVISIE

FILM AND BIOPOLITICS THE SCHEME OF THE VEIL THE GHOSTLY SOCIAL ASPECTS OF CINEMA

tiemethoden. De invalshoek van de conferentie was geschiedenis en representatie. Als je wil weergeven wat eigenlijk niet weer te geven is – de holocaust of een kernaanval bijvoorbeeld – gaat het er niet om of die representatie authentiek of vals is. Het gaat er wel om dat er veel onenigheid bestaat over hoe de geschiedenis moet worden getoond, omdat het een constructie is van de symbolische, economische en politieke realiteit in het heden. Centrale vragen waren dan ook: Welke ervaringen kunnen niet in een verhaal gegoten worden? Op welke manier krijgt de geschiedenis vorm als hij als verhaal wordt gepresenteerd? In zijn lezing Among Other Things. Cinema’s Vitalism of Whatever-Beings besprak Drehli Robnik (academicus, filmrecensent, dj, edutainer, AT) Siegfried Kracauers fenomenologie over massacultuur in de media en in de film in het bijzonder. Kracauers fenomenologie verstrengelt een messiaanse geschiedfilosofie en sociale analyse. Robnik bestudeerde hoe Kracauers concepten indirect weerklank vonden in teksten van Agamben en Deleuze en analyseerde scènes uit films van Rossellini, Farocki en de broers Farrelly. Katja Diefenbach (academicus, schrijver, b-books Berlijn, DE) zette in haar lezing Ghostly Value-Form uiteen wat de verschillen zijn tussen Marx en Foucault. Ze legde uit waarom het interessanter is om macht te zien als een relatie tussen krachten dan als een vorm. Ze woog af waar het leven om zou draaien als ‘biomacht’ de bovenhand krijgt en waarom het publiek zo dol is op het melodramatische affect in de film. In zijn interventie From Postmodern to Postmortem Cinema. Zero Degrees of Affect and Agency argumenteerde Thomas Elsässer (Universiteit Amsterdam, NL) dat de commerciële film vooral gaat over leven en dood en sinds kort ook over leven na de dood, over leven in het verleden, overleven en parallelle levens. Elsässer neemt als hypothese aan dat trauma een leegte opvult die het gevolg is van een tekort aan referenties en een verlies van historisch bewustzijn. Als tegenwicht voor deze toestand bieden de populaire cultuur en media een enorme hoeveelheid informatie aan van biografische aard, in de vorm van memoires en getuigenissen. Tanja Widmann (Academie Beeldende Kunst Wenen, AT) gaf de paper How Life Invades Work waarin ze uitging van toepassingen van disidentificatie. Deze toepassingen van disidentificatie kunnen ervoor zorgen dat de toeschouwer zich niet vereenzelvigt met de denkbeeldige en fictionele wereld die in kunst, literatuur en film wordt getoond. Dit gaat regelrecht in tegen de avant-garde eis dat de toeschouwer de afstand tussen feit en fictie moet overbruggen via directe en intuïtieve waarneming, transgressie en shock. Disidentificatie op zich, zo is bewezen, is geen efficiënte manier om weerstand te bieden. Beter is deze toepassingen samen te voegen met het schijnbaar tegenovergestelde effect van affect; op die manier verandert de kritische benadering en wordt de ‘productie’ van de realiteit in vraag gesteld. Eric De Bruyn (Universiteit Groningen, NL) gaf de lezing

A Cinematic Politics of Translation. Lawrence Weiner’s First and Second Quarter. Als het waar is dat cinema functioneert als een biopolitiek paradigma van het leven, een hypothese die nog verder moet worden getoetst, dan is het relevant om de vraag te stellen waarom moderne kunstpraktijken in de jaren ’60 en ’70 zo geobsedeerd waren door het medium film. Dit medium was immers niet langer een toonbeeld van vooruitstrevende avant-garde. Traditionele cinema slaagde er al lang niet meer in om het publieke domein te controleren; zijn plaats is ingenomen door meer gediversifieerde vormen van massacommunicatie. In zijn paper ‘I Sow for all Winds.’ Motifs of Bios, Movement and Fertility in Imamura’s Cinema of Chaos zette Clemens Krümmel (redacteur bij Texte zur Kunst, vertaler, freelance curator, DE) uiteen hoe Shohei Imamura in sommige van zijn werken uit de tussen- en latere periode gebruik maakt van de ‘biologische’ metafoor. Bij Imamura zijn seksualiteit en chaos de stuwende krachten in verhalen die heel moeilijk te vatten zijn; zouden ze ook werken in een getraumatiseerde postnucleaire samenleving? In zijn lezing The Biopolitical Aesthetic. Is There a Culture to ‘Life and Nothing But’ had Bert Rebhandl (freelance journalist en schrijver, DE) aandacht voor recente films uit onder andere Iran, China, Frankrijk en Argentinië, waarbij hij de Duitse film Gespenster (Geesten) als referentie gebruikte. Toen Fredric Jameson in 1992 het idee van een ‘geopolitieke esthetica’ lanceerde, had hij eigenlijk een ‘totaliteit’ van de algemene toestand in de wereld in gedachten die weerspiegeld wordt in het paranoïde subject. De term ‘totaliteit’ dekt tegenwoordig veel ladingen: imperium, biopower, regeerbaarheid. BIOPOLITICS.JANVANEYCK.NL

THE SCHEME OF THE VEIL The Scheme of the Veil is een initiatief van Eva Meyer (adviserend onderzoeker afdeling Theorie, die tevens coördinator is van het onderzoeksproject. In haar seminaries argumenteerde Meyer dat als je het concept van de sluier echt wil doorgronden, je het als een document moet zien over het verleden, een document dat nieuwe mogelijkheden ontsluit. Deze mogelijkheden creëren een zekere spanning die zowel materieel als niet-materieel is; die spanning beïnvloedt allerlei dagelijkse fenomenen, de zintuigen, het seksuele, uitingen van liefde en haat, macht en tegenstand. Als deel van dit project voorzag Stéphanie Benzaquen (onderzoeker afdeling Theorie), de film Ararat van Atom Egoyan van commentaar. Ararat kwam in de zalen in mei 2002 en lokte heel wat kritiek uit die varieerde van lofbetuigingen tot misprijzen. Sommigen vonden dat de film een propagandastuk was. Was Ararat nu de eerste film die de Armeense genocide van 1915 in beeld bracht? Dit roept veel vragen op over de keuzes van de maker in zijn manier van representeren, zowel op conceptueel als op formeel vlak. De presentatie onderzocht vooral de noties van overlevering




.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

Still uit IJsbreker

Still uit IJsbreker


Still uit IJsbreker

FILM & TELEVISIE

THE SCEME OF THE VEIL ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

en ontkenning, die overigens centraal staan in Egoyans werk. Er werd getracht de Armeense context van Ararat te begrijpen en te zien hoe de film zich verhoudt tot andere culturele representaties van genocide. Ils Huygens (onderzoeker afdeling Theorie) gaf een analyse van Shadows van John Cassavetes. Regisseur Cassavetes moedigde zijn acteurs aan om te putten uit eigen ervaringen en emoties. In plaats van te ‘doen alsof’ streefde hij naar een overlapping tussen het echte leven van de acteurs en dat van de personages die ze vertolkten. In traditionele films bestaan scènes uit kleinere gehelen, maar Cassavetes gaf de voorkeur aan opnames van langere duur in onvertraagde verwerking, waardoor de acteurs tijd en ruimte kregen om hun gesticulaties, bewegingen en uitdrukkingen te ontwikkelen en transformeren. De uiteindelijke film bestaat uit stemmingsveranderingen en plotse emotionele uitbarstingen die niet gestructureerd zijn. Elke voorstelling van raciale en sociale identiteit is dubbelzinnig. Huygens toonde aan dat betekenis en identiteit in Shadows stabiel noch eenduidig zijn; ze komen tot stand via de bewegingen, uitspraken en daden van de acteurs. Cassavetes vertrouwde op de onvoorspelbaarheid van acteerprestaties om dichter te komen tot de ervaring van alledag. Verder werd de film Anguish van Bigas Luna vertoond en ook hier gaf Ils Huygens commentaar. Het filmscherm laat de kijker niet alles zien, maar als de kijker vergeet dat het scherm er is, wordt hij deel van de wereld van film. Wat zou er gebeuren als het scherm langs beide kanten ‘doorlaatbaar’ wordt en de werelden langs beide kanten één worden? Dit is het uitgangspunt van de Spaanse horrorfilm met zijn surreële personages en hypnotiserende, ‘onderbewuste’ beelden. Verder werden ook I Can’t Sleep van Claire Denis, Return van Sylvia de Swaan en Nostalgia (Garod) van Frounze Dovlatian vertoond.

Broodthaers en anderen.) In de jaren ’90 was hij lid van de Commissie voor Beeldende Kunsten van de Vlaamse Gemeenschap en gaf hij mede vorm aan het aankoop- en museumbeleid van de Vlaamse overheid. Omdat hij veel contacten had, heeft Cornelis altijd de juiste mensen warm kunnen maken voor zijn projecten.

ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS Koen Brams (directeur Jan van Eyck Academie) startte het project On the Television Work of Jef Cornelis, dat onderzoek doet naar het werk van de Vlaamse filmmaker Jef Cornelis. Cornelis was producent, scenarist en regisseur bij de Vlaamse openbare omroep (de huidige VRT) en heeft een indrukwekkende verzameling films op zijn naam staan. De specifieke stilistische eigenschappen van Cornelis’ werk worden bestudeerd, net als de unieke documentaire waarde van zijn films over beeldende kunst, architectuur en literatuur en de uitzonderlijke omstandigheden waaronder de films tot stand kwamen. Dit is het eerste onderzoek naar Cornelis’ werk, wat nog maar eens aantoont dat het medium televisie in het onderzoeksdiscours stiefmoederlijk behandeld wordt. Cornelis was goed thuis in de internationale kunstwereld. Al in de jaren ’60 was hij betrokken bij verschillende kunstinitiatieven (zoals de alternatieve kunstruimte A379089 met Kasper König, Panamarenko, James Lee Byars en Marcel

De IJsbreker Op 23 februari gaven Jack Post (Universiteit Maastricht, NL) en Stephan Geene (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) een uiteenzetting over de eerste aflevering van IJsbreker. Wie zijn televisie op 19 januari 1983 tijdens prime time afstemde op IJsbreker, het nieuwe culturele programma van de BRT, kreeg eerst een schaalmodel te zien van een ijsbreker in een aquarium. Een stem buiten beeld las een ‘programmatische’ tekst die avontuurlijke, zelfs revolutionaire televisie beloofde – in plaats van voorgekauwde en opgepoetste. IJsbreker ging rechtstreeks in de ether vanuit verschillende locaties, met straalverbindingen, telefoonlijnen en ingewikkelde technische toestanden. De centrale figuur van die eerste uitzending was de Antwerpse kunstenaar Panamarenko, die met zijn moeder in zijn woonkamer-laboratorium in Antwerpen zit. Met hem praat of gaat in de clinch een gezelschap van geleerde mensen: professor Charles Hirsch zit aan een tafeltje in een videokamer in de studio, met achter hem de schakelapparatuur met personeel, en voor hem een muur met monitoren. Vervolgens introduceert de stem de andere locatie en gesprekspartners: in Mechelen zit Georges Adé in zijn huiskamer, samen met professor Herman Roelants. Als de stem buiten beeld alle locaties en deelnemers heeft geïntroduceerd, begint Panamarenko met een monoloog over zijn werk. Hij wordt regelmatig onderbroken door een participant of door de stem buiten beeld. Een moderator is er niet. De deelnemers bepalen dus min of meer zelf wanneer zij het woord nemen. Omdat de deelnemers elkaar niet live zien, kunnen ze moeilijk op elkaar anticiperen. Lili Dujourie Naar aanleiding van de vertoning van de film Lili Dujourie (1990), die Jef Cornelis had gemaakt als een eerbetuiging aan de kunstenaar, kwamen op 4 april beeldend kunstenaars Lili Dujourie en Jacques Charlier over hun werk praten en over het MLT, de kunstgalerie uit de jaren ’70, met aan het hoofd de overleden kunstenaar Fernand Spillemaeckers, met wie Lili Dujourie getrouwd was. Jacques Charlier (1939, BE) is autodidact. Zijn eerste tentoonstellingen aan het begin van de jaren ’60 waren ensceneringen met bizarre voorwerpen, waaronder foto’s die hij als een reactie beschouwde op pop art en het nieuwe realisme. Charlier schreef ook poëtische teksten, speelde gitaar, fotografeerde, gaf tijdschriften uit, deed aan postal art, filmde op super-8, organiseerde happenings, richtte een kunst-afkickcentrum op. Via Broodthaers leerde hij in 1970



Still uit Little Sparta, et in Arcadia Ego. Een portret van Ian Hamilton Finlay


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

FILM & TELEVISIE

ON THE TELEVISION WORK OF JEF CORNELIS

Spillemaeckers kennen, die net de MTL-Galerie had geopend. Het werk van Charlier bevat veel humor, ironie en satire. Hij houdt van ‘Belgische’ thema’s en zet iconen van de populaire cultuur (Hemut Lotti) naast sporticonen (Kim Clijsters) en belangrijke personen uit de wereld van de religie (kardinaal Danneels). Charlier houdt weinig rekening met onderverdelingen in de kunst en gaat uit van de expressieve kracht van het beeld. Het werk van Lili Dujourie (1941, BE) – of het nu gaat om video’s, sculpturen, foto’s, collages of conceptuele installaties – behandelt thema’s als vanitas, de vergankelijkheid van de tijd, aanwezigheid en afwezigheid, verlies en melancholie. Lili Dujourie beweegt zich tussen de polen van het ongrijpbare en het onzegbare, het zichtbare en onzichtbare, het getoonde en geheime, wat onthuld wordt en wat verborgen blijft. Ze herdefinieert conventies die de relatie vastleggen tussen onderwerp en compositie, model en maker, wie kijkt en wie bekeken wordt. Haar eigenzinnige projecten stoelen op literatuur, poëzie, film en kunstgeschiedenis. Haar werk doet de toeschouwer nadenken over de vluchtigheid van het beeld, de spanning tussen heden en verleden, de wederzijdse afhankelijkheid van pose en authenticiteit.

aanleiding was voor de film. We moeten dus uitgaan van het boek, en de film als een bewerking op dat boek lezen, op zijn beurt bewerkt door de soundtrack van Dorny. Als we dit scenario volgen, dan kunnen we iets leren over de poëtica van Cornelis, want de film mag een collectief product zijn, significante verschuivingen ten opzichte van het boek zijn toch keuzes die de cineast maakt.

Landschap van kerken Op 11 juli gaf Dirk Pültau (hoofdredacteur De Witte Raaf, BE) een lezing over het gebruik van muziek in de film Landschap van kerken, waarin hij onderzocht of de muziek de inhoud ondersteunt of net tegenwerkt. In 1987 verschijnt het boek Landschap van kerken, een essay van Geert Bekaert (architect en criticus, BE) over een twintigtal kerken in Vlaanderen en Brussel. Twee jaar later besluiten Jef Cornelis en Geert Bekaert een gelijknamige televisiefilm te maken. In deze film, die ruim een half uur duurt, worden acht kerken bezocht. Het script is van Geert Bekaert. De film werd eerst vertoond als geluidloze beeldmontage, in een zaal met publiek; het script werd live voorgedragen door Geert Bekaert. Daarna werd de film klaar gemaakt voor uitzending en van een klankband voorzien, met tekst gesproken door Bekaert en een soundtrack samengesteld door de musicoloog Serge Dorny. Dorny koos muziekfragmenten uit het romantisch-symfonische repertoire, naast stukken uit moderne composities van Igor Stravinsky en Luigi Dallapiccola. Jef Cornelis stelde ooit dat hij zijn films als voltooid beschouwt zodra de beeldmontage af is. Het afgewerkte product is voor hem de ‘stille’ film, in radicale zin, want historische ‘stomme films’ werden steeds begeleid door muziek. In die zin zouden we de tekst van Geert Bekaert en de soundtrack van Serge Dorny als min of meer ‘eigen’ interpretaties, als relatief autonome ‘werken’ kunnen lezen. Maar de genese van de film suggereert nog een andere benadering. De gesproken tekst van Bekaert komt niet achteraf – hij heeft immers het boek geschreven dat de

Little Sparta, et in Arcadia Ego. Een portret van Ian Hamilton Finlay Ook op 11 juli gaf Helmut Draxler (adviserend onderzoeker afdeling Theorie, DE) een inleiding op en een interpretatie van Little Sparta, et in Arcadia Ego. Een portret van Ian Hamilton Finlay (1988). Ian Hamilton Finlay (1925, GB) is dichter, schrijver, conceptueel kunstenaar en beeldhouwer. Finlay kreeg bekendheid dankzij zijn concrete poëzie waarbij de lay-out van de woorden deel uit maakte van de algemene artistieke vorm van het werk. Een aantal van zijn gedichten beeldhouwde hij in steen en zette ze naast de Grieks-Romeins klassieke architectuur in zijn Schotse tuin, Little Sparta. Finlay maakte van zijn landgoed in Lanark een minirepubliek met symbolische sculpturen, tempels en conceptuele kunstwerken. Hij gebruikte daarbij nogal wat oorlogsbeeldspraak en symbolen die heel sterk deden denken aan Nazi-iconografie. Het publiek en critici reageerden ontstemd. Het was immers niet duidelijk of en in welke mate Finlay ironisch was. Ook Jef Cornelis en scenarist Chris Dercon waren gefascineerd door de ambiguïteit in Finlays werk. In 1987 beschuldigde Catherine Millet Finlay in het Franse tijdschrift Art Press van een ongezonde aantrekking tot de Nazi-iconografie. Als gevolg daarvan werd een opdracht van het Franse Ministerie van Cultuur ter gelegenheid van de herdenking van de Franse Revolutie geschorst. De openingscènes en de soundtrack van de film roepen de sfeer op van een thriller van Hitchcock. Finlay leidt het opnameteam rond in zijn tempel en de winterse tuin die er kleurloos en somber uitziet. Aan het einde van de film geeft Dercon uiting aan zijn gevoel van onbehagen en vraagt Finlay op de man af of hij sympathiseert met de ideeën van het Derde Rijk. Daarop wordt Finlay witheet van woede en weigert nog langer mee te werken aan de film. Een aantal weken later werd de film afgewerkt, maar omdat Finlay bedreigingen uitte en in Frankrijk al een rechtzaak had aangespannen, besloot de Vlaamse openbare televisie de film niet uit te zenden. WWW.DEWITTERAAF.BE


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. GAME DESIGN

INNOVATIVE GAME DESIGN

GAMES.JANVANEYCK.NL

GAMES.JANVANEYCK.NL


Innovative Game Design, 8

GAME DESIGN

INNOVATIVE GAME DESIGN

Op 18 februari vond het symposium Innovative Game Design plaats aan de Jan van Eyck Academie. Het symposium, gehouden in het kader van het NWO onderzoeksprogramma Transformations in Art and Culture, werd georganiseerd in nauwe samenwerking tussen Michaël Samyn en Auriea Harvey (onderzoekers Ontwerpen, 2002-2004) en projectonderzoekers van Transformations in Perception and Participation. Digital Games van de faculteit Cultuurwetenschappen van de Universiteit Maastricht. Een internationaal gezelschap van onderzoekers was uitgenodigd om verschillende aspecten van de praktijk van het ontwerpen van computerspellen te bespreken vanuit verschillende gezichtspunten. De sprekers stelden zich ten doel te kijken of het ontwerpen van spellen wederzijds nut kan hebben voor academische onderzoekers, het artistieke veld en de commerciële industrie – en zo ja hoe onderzoeksmethoden kruisbestuivingen kunnen opleveren en hoe ze vernieuwend spelontwerp kunnen genereren. Celia Pearce (spelontwerper, kunstenaar, onderzoeker en auteur van The Interactive Book. A Guide to the Interactive Revolution, GB) gaf de presentatie Playing Ethnography. Cyberethnography as Performance and Game. Hierin presenteerde Pearce haar onderzoeksavatar Artemesia via de sociale virtuele wereld There. Pearce besprak een methodiek voor het uitvoeren van cyberetnografie in grootschalige multiplayer online spellen die worden ontwikkeld als onderdeel van een PhD-proefschrift bij het SmartLab Centre in Londen. Chris Crawford (spelontwerper, voormalig hoofd van de Games Research Group van Atari, auteur, universitair docent, redacteur van The Journal of Computer Game Design, US) gaf de lezing Bridging the Two Cultures Chasm, over de communicatiekloof tussen ‘techneuten’ en ‘artistiekelingen’. Crawford bepleitte de eenwording van deze tegengestelde culturen middels een heldere werkverdeling. Hij betoogde dat er ontwikkelingsomgevingen gecreëerd kunnen worden waarbij de techneuten artistieke activiteiten achterwege laten, en artistiekelingen verschoond blijven van de meest vervelende mechanische taken, terwijl ze zich toch technisch kunnen uitdrukken, zij het op een vereenvoudigde manier. Henk van Zeijts (hoofd afdeling Creative Learning, Waag Society, Maatschappij voor oude en nieuwe media, NL) sprak over creative learning. Bij de Waag Society, kenniscentrum voor culturele educatie en ICT, onderzoekt hij de mogelijkheden van nieuwe media in culturele educatie. Waag Society gelooft dat nieuwe media het leren kunnen stimuleren door diegenen die kennis of informatie vergaren uit te dagen zich creatief uit te drukken. Op die manier wordt ‘bezit van de inhoud’ gestimuleerd in plaats van consumentengedrag. Door dit ‘bezit’ te stimuleren wordt gemotiveerd leren gegenereerd. Een dergelijke creatieve, digitale leeromgeving zou ook de jeugdcultuur moeten incorporeren en de jeugd een platform bieden om hen te helpen met het vormen van hun identiteit en om hun meningen te delen. In zijn lezing At this Very Moment. Representations of Events in Video Games,

suggereerde Ian Bogost (spelontwerper, academisch spelonderzoeker, co-redacteur Water Cooler Games en educatieve uitgever, US) – in navolging van LaCapra en Badiou – dat JFK Reloaded en andere spellen over traumatische historische momenten (met name 9/11) aanleiding kunnen zijn tot de creatie van nieuwe, potentieel transformatieve inzichten in de wereld in zijn algemeen. Dit kan door nieuwe perspectieven te bieden op de uniciteit van een specifieke gebeurtenis en op de bredere impact van die gebeurtenis op de verbetering van de wereld in zijn algemeen. In zijn presentatie Physical Engagement in the Virtual Representation of a City introduceerde Marnix de Nijs (kunstenaar, NL) twee van zijn interactieve installaties, Panoramic Acceleration en Run Motherfucker Run, waarin de visuele representatie van de stad een belangrijke rol vervult. Beide fysieke interfaces zijn niet alleen ontworpen om het publiek te bekoren, maar ook om de beelden die worden waargenomen vast te leggen, alsmede de navigatieroute door de visuele wereld die erachter is gezet. In Spite of Wishing and Wanting. Developing a Game Inside and Outside the Game Industry was de titel van de presentatie van Michaël Samyn en Auriea Harvey (kunstenaars, ontwerpers van hypermedia projecten, BE). Zij betoogden dat de spelindustrie de laatste plaats is waar je als creatief persoon wil zijn als je iets wil maken waar je wat om geeft. Samyn en Harvey gaven een schets van hun onderzoek en van hun infiltratie in de wereld van de internationale spelontwikkeling. Daarbij onthulden zij wat deze wereld verborgen houdt over de manier waarop spellen tegenwoordig worden bedacht, ontworpen, uitgegeven en gedistribueerd. Verder bespraken zij gamestijdschriften, afgezet tegen de realiteit van het zakendoen; wat er voor een ontwerper van een origineel spel in zit en hoe pracht en creativiteit soms door de gaten van het net glippen. GAMES.JANVANEYCK.NL


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. IDENTITEIT

HISTORY VS. FUTURE LOGO PARC META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT THE PHYSICAL JAN VAN EYCK

UITNODIGING HISTORY VS. FUTURE #1

UITNODIGING FUTURE VS. HISTORY #2



UITNODIGING LOGO PARC

UITNODIGING LOGO PARC

POSTER THE PHYSICAL JAN VAN EYCK


HISTORY VS. FUTURE LOGO PARC

HISTORY VS. FUTURE History vs. Future is een lezingenreeks georganiseerd door Vinca Kruk (onderzoeker afdeling Ontwerpen). Surfend op het net via de beeldenbrowser Beholder ontdekte Kruk een postzegel uit de jaren ’70 die het Palast der Republik afbeeldde, het parlementsgebouw van de voormalige Duitse Democratische Republiek en een cultureel centrum. Deze bronskleurige modernistische gigant was de trots van Erich Honecker, leider van de DDR. Ze vond ook kopjes, borden en glazen met ‘exclusieve’ public relations logo’s. Dit paleis maakte dan ook deel uit van de public relations aanpak van de DDR. Maar het is ook een p.r. in een andere betekenis: het is een proportionele representatie. Kruk verdiepte zich in het concept van proportionele representatie en bestudeerde gebouwen die ooit een machtslogo waren – het enorme paleis van voormalig Roemeens dictator Nicolae Ceausescu in Boekarest bijvoorbeeld.

De lezingen binnen deze reeks kaderen in het onderzoek van Kruk naar geschiedenis en ‘fictionaliteit’, de rol van de geschiedkundige, historische tijdsindeling en webarcheologie. Het internet biedt nieuwe mogelijkheden; archive.org toont dat zelfs niet-hiërarchische structuren kunnen worden gebruikt voor het aanleggen van archieven. De historicus manipuleert en analyseert zijn materiaal; dat is een vorm van fictionaliseren, waarbij ook de historicus zich een ontwerper toont. In History vs. Future #1 weidde Vinca Kruk uit over haar onderzoek naar geschiedenis, identiteit en identiteitsontwerpen in Boekarest, Berlijn en Maastricht, over amnestie en verdwenen symbolisme. In History vs. Future #2 vertelde Femke Snelting (grafisch ontwerper, NL) over haar werkmethoden bij historische vertellingen. Snelting werkt aan een aantal collectieve projecten. Met Renee Turner en Riek Sijbring richtte ze De Geuzen op, een kunsten ontwerperscollectief dat aan multivisueel onderzoek doet. Rode draad in hun werk zijn noties als herstel(ling), curriculum vitae, de geschiedenis die geschiedenis schrijft en de manier waarop representatie vorm geeft aan verhalen en vice versa. History vs. Future #3 toonde prototypes en voorstellen voor de identiteit van Ceausescu’s parlementsgebouw in Boekarest. In haar eerste lezing ontvouwde Kruk theoretische inzichten over het gebruik en misbruik van totalitaire architectuur en de positie ervan in contemporaine identiteitsconstructie. In deze presentatie toonde Kruk visueel materiaal dat ze relateerde aan de theorie uit haar eerste lezing. De vierde lezing van History vs. Future werd verzorgd door Wim Crouwel (grafisch ontwerper, NL). Daarin reflecteerde hij over zijn werk dat weer helemaal ‘in’ is en over de relatie tussen geschiedenis en grafisch ontwerp. Crouwel is medestichter van Total Design en ontwerpt sinds de jaren ’50 posters, alfabetten, catalogi en informatiesystemen. Total Design was de eerste ontwerpstudio in Nederland die het begrip ontwerpen heel ruim benaderde: de studio werkte ook voor instituten, culturele en non-profit organisaties. Crouwels ideeën over functionaliteit en esthetiek werden heel belangrijk in modernistische grafische ontwerpen in Nederland.

History vs. Future, p.r.

LOGO PARC. CHALLENGING THE AESTHETICS OF ECONOMY Logo Parc is een ontwerpen onderzoeksproject dat onderzoek doet naar de openbare ruimte en de Amsterdamse Zuidas in het bijzonder. De Zuidas is een prestigieus stedelijk gebied langs de A10 met hoogbouwkantoren, residentiële en culturele faciliteiten. De Zuidas wordt gezien als een nieuwe stadstypologie, een symbolische representatie van de economie, informatie, kennis en mobiliteit. Ontwerpen staat hierbij centraal, want het geeft aan deze fenomenen een cultureel gezicht. Het project Logo Parc is geïnteresseerd in de (culturele) weergave van macht en economische factoren en wil die




IDENTITEIT

LOGO PARC META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT

weergave zowel deconstrueren als creëren. Bedoeling is de discussie aan te zwengelen en actuele ontwerpkwesties aan te kaarten en via architectuur en ruimtelijke en communicatieve ontwerpen tot ideeën, commentaar en inzichten te komen. De resultaten van het onderzoek zullen niet enkel gaan over de perceptie van de Zuidas, maar ook over de manier waarop het veld – in de ruimste zin – met deze kwesties omgaat. Coördinator van het project is Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen). Het Logo Parc team zal meewerken aan een reeks van workshops over ontwerpen en zal daarvoor externen aantrekken. De onderzoeksresultaten worden meegedeeld aan een wetenschappelijk en algemeen publiek.

Op 16 november werd de aftrap gegeven met een symposium aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Vooraanstaande architecten, historici, ontwerpers en theoretici werd gevraagd om te schetsen wat de toestand van Logo Parc is. Presentaties werden verzorgd door Kamiel Klaasse (architect en stichter van NL Architects, NL), Friedrich von Borries (auteur van Who’s Afraid of Nike-Town? Nike-Urbanism, Branding and the City of Tomorrow over Nikes situationist branding strategieën, DE), Gerard Hadders (grafisch ontwerper, stichtend lid van Hard Werken, ontwerper/ onderwijskundige aan de St. Joost Academie, NL), Wouter Vanstiphout (architectuurhistoricus bij Crimson, medestichter van Wimby Hoogvliet, NL), Roemer van Toorn (architect, fotograaf, essayist, bedenker van de term fresh conservatism, NL), Daniël van der Velden (grafisch ontwerper, schrijver, adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen). De forumdiscussie werd gemodereerd door Jouke Kleerebezem (kunstenaar, schrijver, ontwerper, cultural developer, adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen). Logo Parc is een gemeenschappelijk project van de Jan van Eyck Academie, Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Gerrit Rietveld Academie, de Universiteit van Amsterdam en Premsela, de Stichting voor Nederlandse vormgeving.

Presentatie Logo Parc

Presentatie Logo Parc


META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT Het project Meta Haven – een woordspeling op data haven – bedenkt en ontwerpt een visuele identiteit voor het prinsdom Sealand, een ministaat en datahaven en voormalig oorlogsplatform in internationale wateren, op een paar kilometer van de Engelse kust. Meta Haven wil dat Nederlandse vormgeving ook politieke aspecten opneemt en ontwerpt een discours en visuele benadering die rekening houdt met antagonisme en macht – met andere woorden: conflict en contradictie zijn essentiële onderdelen van de aanpak van het team. Meta Haven legt zich toe op onderzoek en vormgeving en produceert visuele werken, essays, voorstellen en modellen – rekening houdend met culturele, historische en politieke referenties. Het Meta Haven team bestaat uit onderzoekers van de afdeling Ontwerpen: Tina Clausmeyer, Vinca Kruk en Adriaan Mellegers; Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) is coördinator. Voor het ontwerp van de website werkte het team samen met Maurits de Bruijn (webontwerper en programmeur, NL). De website, die in augustus online ging, is opgevat als een ‘arcade’, samengesteld uit drie webvensters die een leeg centraal gedeelte omspannen waardoor de gebruiker naar zijn eigen bureaublad kan kijken. Visuele projecten ‘regenen’ zachtjes over het scherm en creëren een eigen visueel verhaal. De website bevat een hele rist modellen, voorstellen, ideeën en concepten – waaronder voorstellen voor geheime en op logo’s gebaseerde identiteitsbenaderingen.

IDENTITEIT

META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT

www.metahaven.net

WWW.METAHAVEN.NET

www.metahaven.net



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. THE PHYSICAL JAN VAN EYCK

IDENTITEIT

THE PHYSICAL JAN VAN EYCK Het ontwerpen onderzoeksproject The Physical Jan van Eyck ging op zoek naar een nieuwe identiteit voor de Jan van Eyck Academie. In januari kregen Min & Sulki Choi (KR) en Tamara Maletic & Dan Michaelson (US), allen onderzoekers van de afdeling Ontwerpen, de opdracht voorstellen te bedenken die de fysieke aanwezigheid van de academie in het stedelijke landschap van Maastricht in de verf moeten zetten. Bedoeling zou zijn een dialoog te creëren tussen het instituut en zijn directe omgeving – met andere woorden: tussen intra muros en extra muros – en op die manier de communicatieradius van de academie uit te breiden. De onderzoekers werd ook gevraag een nieuwe ‘huisstijl’ te ontwerpen. De voorstellen – die nog niet zijn uitgevoerd – waren drievoudig: een gevel uit glas, flatscreens als informatiedragers en een computerprogramma. De extra glazen gevel aan de huidige ingang van het gebouw zou een voorbeeld zijn van open en uitnodigende architectuur en aanplakruimte bieden voor info over projecten die binnenshuis plaatsvinden. Voor de achterkant van het gebouw werd een glazen paneel voorgesteld met de naam van de academie zodat ook de aandacht wordt getrokken van voorbijgangers die het gebouw langs de achterzijde passeren. Dit alternatieve kenteken zou transparant en flexibel worden en terugkomen in de ‘wegbewijzering’ in het gebouw. De flatscreen monitoren zouden worden opgehangen aan de centrale pilaar in de hal en informatie geven over projecten, het programma, studiobezoeken, briefings en de aanwezigheid van het personeel. De informatie wordt steeds aangepast wanneer nodig, wat makkelijk kan aan de hand van een database. Via een computerprogramma zou duidelijk worden welke onderzoekers zich in het gebouw bevinden en wie online is. Elke nieuwe onderzoeker zou dit programma – dat dan op elke computer in het gebouw geïnstalleerd is – als welkomstcadeau krijgen.

THE PHYSICAL JAN VAN EYCK

The Physical Jan van Eyck – monitor

The Physical Jan van Eyck – glazen gevel



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. PSYCHOANALYSE

CIRCLE FOR LACANIAN IDEOLOGY CRITIQUE (CLiC) A COMMUNITY OF SCOUNDRELS POLITICS AND JOUISSANCE PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM

CLIC.JANVANEYCK.NL

POSTER A COMMUNITY OF SCOUNDRELS

AANKONDIGING PSYCHOANALYSES, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM


CIRCLE FOR LACANIAN IDEOLOGY CRITIQUE (CLiC)

CIRCLE FOR LACANIAN IDEOLOGY CRITIQUE (CLiC) De Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) van de Jan van Eyck brengt onderzoekers – van de Jan van Eyck, maar ook externen – samen die geïnteresseerd zijn in lacaniaanse theorie en haar als een hulpmiddel gebruiken om de contemporaine (post)moderne cultuur tegen het licht te houden. CLiC legt de psychoanalytische en lacaniaanse elementen bloot in het denken van actuele filosofen en critici zoals Zizek, Badiou, Rancière, Laclau, Mouffe, Jameson, Zupancic, Agamben, Negri, Derrida and Nancy, waardoor de onderzoekers doordringen tot de kern van hun kritisch denken. Tijdens de seminaries worden de teksten dan ook grondig en kritisch gelezen. Alenka Zupancic (Centre for Scientific Research of the Slovenian Academy of Arts, SL) gaf de lezing Enjoyment Ex Machina waarin ze het had over Lacans interpretatie van Aristofanes’ verhaal over ‘verdeelde wezens’ dat uitlegt waarom mensen een ‘geslachtelijke’ aard hebben. Lacan legt de nadruk in dit verhaal op het onderscheid tussen de geslachtsorganen en de rest van het lichaam. Hij leest ‘genot’ als datgene wat altijd vreemd zal blijven en een surplus is aan de mens – een objectachtig iets. Nina Power (Universiteit van Warwick, GB) legde in Kicking Against the Pricks. Badiou and Beckett uit dat, volgens Alain Badiou, Samuel Beckett niet schrijft over de absurditeit van het bestaan en de wanhoop die daaruit volgt, maar dat zijn werken de kenmerken vertonen van de mens die uitgedaagd en geënthousiasmeerd wordt door een evenement. In zijn lezing Lacan and Topology argumenteerde Antonello Sciacchitano (psychiater en psychoanalyticus, IT) dat topologie in het werk van Lacan een obscure en omstreden plaats inneemt. Lacan introduceerde topologie als een didactisch hulpmiddel om zeker te zijn dat zijn theorie over psychoanalyse verspreid zou worden. Justin Clemens (schrijver, Universiteit van Melbourne, AU) las het gedicht A Slumber Did My Spirit Seal van Wordsworth. In On Literature and Love toonde hij aan dat poëzie en liefde allebei met een coupure moeten omgaan, een oneindige overgang naar een eindige orde. Alberto Toscano (Goldsmiths College, GB) gaf de paper The Function of Humanity. A Critical Commentary on Alain Badiou’s ‘What is Love?’. Wanneer Badiou liefde als een waarheidsprocedure ziet, verwijst hij eigenlijk naar Lacans ideeën over de beide seksen en de niet-relatie die tussen hen bestaat. Toch wordt ook geponeerd dat aangezien er twee seksen zijn, de mensheid zelf één is.

^^

CLIC.JANVANEYCK.NL

Circle for Lacanian ideology Critique



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. A COMMUNITY OF SCOUNDRELS

PSYCHOANALYSE

A COMMUNITY OF SCOUNDRELS

A COMMUNITY OF SCOUNDRELS. THE ‘GIFT’ IN MODERN SOCIETY THROUGH LARS VON TRIER’S DOGVILLE A Community of Scoundrels was een tweedaagse internationale conferentie met als ‘basistekst’ Lars von Trier’s film Dogville. Onderzoekers uit verschillende disciplines, zoals de politieke theorie, filosofie, theologie, sociale wetenschappen, psychoanalyse en sociologie, onderzochten het concept van de gift en haar impact op de huidige ‘vrije’ samenleving. In de moderne samenleving is het respect voor individuele vrijheid elementair: sinds de Franse Revolutie neemt dat principe een centrale plaats in in de organisatie van onze maatschappij. Is het echter niet zo dat dit idee van vrijheid een dieper en problematischer, zelfs gewelddadig niveau van onze samenleving onderdrukt? Zei Thomas Hobbes niet dat angst en geweld aan de basis van de vrije samenleving lagen? Deze vragen staan ook centraal in Von Triers Dogville. In de film ervaart een kleine gemeenschap hoe fantastisch het is om gastvrij te zijn tegenover iemand die een zegen is voor de mensen, de bevalligheid en gratie zelve. Wat begint als een idylle van vrijheid, vrijgevigheid en mededogen, eindigt in een catastrofe, een regelrechte holocaust. Via de gift ontdekken de inwoners van Dogville de waarheid en hun onvermogen om met die waarheid om te gaan. In de openingslezing had Marc De Kesel (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) het over The Village and Its She-Dog. In Dogville brengt Von Trier de vrijheid terug tot haar vergeten fundament: haar ‘gegevenheid’. Wij definiëren vrijheid doorgaans als iets waarin we meester over onszelf zijn: als vrije mens staan we ‘op eigen benen’ en beslissen we zelf waarover we denken en wie we zijn. Dogville toont wat onder die populaire vrijheidsgedachte verborgen zit. Vrijheid verschijnt in deze film als iets wat gegeven wordt, en wat zichzelf ook wil geven: vrijheid is wat we krijgen van iets waar we denken vrij over te beschikken; zij is een verlangen om ons tot voorbij ons zelfbehoud weg te geven. Raymond Corbey (Universiteit Leiden, NL) argumenteerde in zijn paper Hobbesian ‘Warre’ and the Maussian Gift. Evolutionary versus Culturalist Perpectives dat onderzoek naar wederkerigheid en uitwisseling vaak wordt gevoerd vanuit verschillende perspectieven die moeilijk met elkaar te verzoenen zijn, omdat ze andere filosofische en theoretische basisveronderstellingen hebben. Twee polen zijn de culturele aanpak en de evolutionaire aanpak en daartussen situeert zich de ‘malinowskische’ functionalistische aanpak. Bovendien bestaat het vooroordeel in onderzoek dat uitwisseling een eind maakt aan een toestand van hobbesiaans en/of darwiniaans conflict. In What Is the Gift of Grace? poneerde Lorenzo Chiesa (onderzoeker afdeling Theorie) dat er in Dogville twee belangrijke redenen bestaan waarom er dingen fout gaan op het niveau van uitwisseling. Ten eerste wordt de gift van de voortvluchtige Grace, een gracieuze gift, op een bepaald moment niet meer beantwoord. De gift en de symbolische orde die ze in stand houdt, heeft juist alles te maken met wederkerigheid.

Ten tweede is de onvoorwaardelijke manier waarop Grace zich geeft aan de gemeenschap per se gevaarlijk. De gift wordt al snel een vergif. Toch is Grace’s gewelddadige actie aan het einde van de film datgene wat de directe dreiging van een apocalyps omkeert. Dit gebeurt ook wanneer de eenzijdige Christelijke gift, pure gratie, losgekoppeld wordt van dialectische uitwisseling. Is het geweld van Grace dan niet fundamenteel anders dan apocalyptische wraak? Chiesa is het niet eens met bepaalde interpretaties van dit geweld en vindt dat het bloedbad juist een halt toeroept aan de perverse biopolitieke economie van wat Agamben de ‘messiaanse’ tijd noemt. Er is hier dan ook geen sprake van een apocalyps. Grace handelt niet uit arrogantie, ze overwint net een perverse Christelijke arrogantie, die ook wel vergevingsgezindheid wordt genoemd. Dany Nobus (Brunel Universiteit, GB/BE) baseerde zich voor zijn lezing The Politics of Gift Giving. Friendship and Hostility in the Exchange of Social Good op Freuds Civilization and Its Discontents, Lacans ‘structuralistische’ idee van taal in psychoanalyse en op Derrida’s interpretatie van Mauss’ essay The Gift. Hij onderzocht vijf duidelijke dimensies van de politiek van het schenken: het object van de gift, de daad van het geven, de gever en de ontvanger, schenken binnen symbolische uitwisselingssystemen en de betekenis van schenken voor discursieve transformatie. Nobus bracht ook drie voorstellen. Ten eerste stelde hij dat bij het proces van geven het belang van het object omgekeerd evenredig is dat van de daad zelf. Ten tweede stelde hij dat de verwachting dat de ontvanger een tegengift doet niet terecht is aangezien perfecte wederkerigheid niet bestaat. Giften kunnen machtstructuren uit balans brengen en veranderen, zeker als de gever een ‘buitenstaander’ is. In Gifts Desire to be Seen. A Reflection on the Place of Altruistic and Agonistic Gifts in Contemporary Society argumenteerde Toon Vandevelde (Universiteit Leuven, BE) dat gift en tegengift kunnen worden geanalyseerd via economische modellen. Volgens Aafke Komter (Universiteit Utrecht, NL) kunnen twee conclusies getrokken worden uit werk van traditionele antropologen en etnologen zoals Malinowski, Mauss en Lévi-Strauss. In The Gift does not Exist. About the Variety of Gift Giving stelde ze dat aan de basis van elke gift een universeel principe van reciprociteit ligt en dat het geven van cadeaus verschillende motieven kan hebben. De potlatch is een manier van geven waarbij macht en prestige de hoofdmotieven zijn, maar cadeaus worden meestal gegeven om sociale banden te in stand te houden en verstevigen. Volgens Komter zijn er vier basismotieven: ‘puur’ altruïsme, machtsmotieven, motieven op basis van gelijkheid en eigenbelang. Erik Vogt (Trinity College, US) gaf de paper On Gift, Freedom and Violence in Sartrean Community en Marin Terpstra (Radboud Universiteit Nijmegen, NL) had het over Cult in Modern Political Order. Or: from Dogville to Godville.

Still uit Dogville





PSYCHOANALYSE

POLITICS AND JOUISSANCE PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM

PSYCHOANALYSE

PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM

POLITICS AND JOUISSANCE Lorenzo Chiesa en Oliver Feltham (onderzoekers afdeling Theorie) organiseren een reeks workshops over het thema van politics en jouissance in filosofie en psychoanalytische theorie. In 1972 daagde Jacques Lacan de filosofie uit om in termen van jouissance te denken. Sommige filosofen – Jean-Luc Nancy, Slavoj Zizek en Alain Badiou – gingen die uitdaging aan en deden dat op het gebied van liefde en politiek. Het project van Chiesa en Feltham wil het vooral over politiek hebben. Blijft de vraag of hedendaagse filosofen ten volle de betekenis kennen van Lacans exploratie van jouissance. Het eerste deel van deze reeks ging over politics en jouissance via wetenschap. Antonello Sciacchitano (psychoanalyticus en wiskundige, IT) gaf de presentatie Who Enjoys in Democracy? over de wiskunde van sexuatie en de berekeningen van de politiek; Johan Schokker (onderzoeker afdeling Theorie) had het over Scientific Practices, the Letter and Ontological Politics. Respondenten waren Lorenzo Chiesa en Oliver Feltham. De reeks werd mogelijk gemaakt met de steun van de Jan van Eyck en de American University in Parijs.

spanningen tussen rassen en klassen komen en dat de alledaagse realiteit een virtuele indruk geeft.

Edward Soja (UCLA en London School of Economics, US/GB) legde in zijn lezing Urban Psychasthenia. A Spatioanalysis de nadruk op ruimteanalyse, op stedelijke psychastenia (een stoornis tussen het individu en de stedelijke ruimte die hem omringt, waardoor het individu zich gaat camoufleren) en op gevolgen van hyperrealiteit: stedelijke wijken verschansen zich uit angst achter poorten en cybersteden ontstaan. In zijn presentatie Is Psychoanalysis a Metropolitan Science? Some Reflections on Freud and the City bekeek Aaron Schuster (onderzoeker afdeling Theorie) de relatie tussen filosofie, psychoanalyse en de stad en tekende drie portretten van het stedelijke leven: de moderne stad as plaats van traumatische schok of extreme stimulatie (Simmel, Benjamin), de polis als publieke ruimte (Heidegger) en stedelijk leven als drama van zelfpresentatie en zelfstilering (Sennett). Andre Nusselder (onderzoeker afdeling Theorie) stelde in zijn lezing Psychic City Walls de stad voor als een ‘uitbreiding’ van de psychische grenzen die het individu kenmerken. De stad bepaalt hoe we onszelf zien, wat we als ‘eigen’ en ‘anders’ beschouwen; we wonen in wijken, we sluiten ons af van de buitenwereld, we creëren cybersteden. We gaan ‘psychologisch cocoonen’ terwijl de stad toch bij uitstek een plaats is voor sociale interactie en communicatie, een bevrijdende plaats die ruimte biedt om jezelf opnieuw uit te vinden. Vooral de postmoderne ‘informatiestad’, bereikbaar via een computer, schermt het individu af van de buitenwereld en maakt dat het zich alleen maar kan inbeelden wat het is om kosmopolitisch te zijn. In For What it’s Worth. On the Meaning of Money in Psychoanalytic Economy praatte Dany Nobus (Brunel University, GB/BE) over geld en psychoanalyse. Psychoanalytici hebben ons wel duidelijke gemaakt wat de psychische betekenis van geld is, maar ze bieden geen conceptueel kader voor de status en circulatie van geld in hun eigen praktijk. Psychoanalyse, zo beweren cynici, is erger dan kapitalisme, want het bevestigt een economisch systeem waarbij mensen moeten betalen voor het werk dat ze gevraagd wordt uit te voeren. Zijn er overtuigende psychoanalytische criteria die de kosten van psychologische arbeid bepalen? Volgens Nobus is het onmogelijk om de waarde te bepalen van een proces dat noch accumulatief noch opofferend is, maar dat de intrinsieke beperking van psychische economische controle wil erkennen. In The City at the End of History, or the Eternal City of the Unconscious bestudeerde Juliet Flower MacCannell (University of California, Irvine, US) de psychische gevolgen van de slopende hervorming van de stad die het democratische stedelijke model vervangt door ‘toeristensteden’ die worden georganiseerd door kapitaalstromen. Ze ging na wat psychoanalyse ons kan vertellen over de postmoderne toestand waarin de stad zich bevindt en over beschaving en de teleurstellingen voor het postdemocratische stedelijke individu.

Marc De Kesel (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) relateerde het feit dat steeds meer mensen een racistische houding aannemen aan de menselijke identiteit in de ruimere zin: haat is inherent verbonden met identiteit, zelf de meest vredelievende. Racisme op zich kan vermeden worden, maar niet de ‘identiteitshaat’ die de kern van het racisme is. In een lacaniaanse analyse argumenteerde De Kesel dat ‘identiteitshaat’ openlijk moet worden erkend. Alleen in een omgeving waar tot discussie en debat wordt uitgenodigd, kan onze identiteit humaan worden uitgedrukt. In ‘Mettre un peu de honte dans la sauce’. Third Way Cultural Activism, the Discourse of the Analyst, and the City of LateCapitalism poneerde BAVO (onderzoekers afdeling Theorie) dat cultureel activisme dat zich bezighoudt met de sociale en ruimtelijke symptomen van het globale kapitalisme de logica van de ‘derde weg’ volgt. Cultureel activisme wil tegenstellingen tussen ‘hoge’ en toegepaste kunst, tussen autonomie en heteronomie, tussen de culturele agent als culturele outsider versus culturele medewerker deconstrueren, bijleggen en beslechten. De ‘derde weg’ komt erop neer dat de relatie tussen cultureel activisme en politiek ‘beteugeld’ wordt.

^^


^^

Identiferen met het stedelijk onderbewustzijn Op 18 november ging de discussie over de opmaak van de stad binnen de laatkapitalistische periode. Deze stad grijpt steeds vaker terug naar psychosociale processen om het rendement van de dingen op te drijven en controle te houden over de inwoners. Het gevolg is dat een gevoel van angst ontstaat, samen met een economie van transgressie, dat er

Psychoanalyse in de stad Tijdens de derde dag van de workshops op 20 november lag de nadruk op psychoanalyse in de kapitalistische stad. Het huidige debat over de interrelatie tussen beide heeft vooral betrekking op de precieze plaats van het ‘stedelijk onbewustzijn’ in de grootstad van vandaag en op de sociaal en politieke rol van psychoanalyse. In Crime Does Pay! How Architecture and Town Planning are Powered by Crime stelde Michael Zinganel (architect, kunsthistoricus kunstenaar, curator, theoreticus, AT) dat misdaad toch loont. Misschien niet altijd voor de ‘misdadiger’ zelf of voor zijn slachtoffer, maar in elk geval voor de ‘samenleving’. Marx argumenteerde al dat de misdadiger niet alleen een misdaad tot stand brengt, maar een hele organisatie: politie, strafcode, een rechtsysteem en gevangenissen. De angst die met misdaad gepaard gaat, wordt beschreven in misdaadromans en politiefilms en ook stadsplanologen houden er rekening mee in hun plannen. In ‘Fantasy Wears Boots, Desire is Violent, Invention is Organized’. Metropolitan Insurrection and Psychoanalytic Categories onderzocht Alberto Toscano (Goldsmiths College, GB) hoe psychoanalytische categorieën weerklank vinden in de stedelijke strategieën van het linkse nietparlementaire blok in Italië. Yannis Stavrakakis (politiek wetenschapper en theoreticus, GR/GB) gaf de lezing Re-Acting to Zizek’s Act/Re-Enacting the Act. Real and Symbolic Dimensions in Psychoanalysis and Politics – over de politieke theorie van Zizek die geïnspireerd is door Lacan. Lacans concept van het Reële is de kern van de huidige ethische en politieke praktijk. Stavrakakis poneerde de hypothese dat Zizek de complexe lacaniaanse onderhandeling tussen het negatieve en het positieve ontkent of onderschat en haar vervangt door een positieve politiek van de actie als mirakel. ^^

^^

PSYCHOANALYSIS, URBAN THEORY AND THE CITY OF LATE-CAPITALISM Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism was een driedaagse internationale workshop georganiseerd door BAVO en Lorenzo Chiesa in samenwerking met de Academie voor Beeldende Kunst als deel van Super! Eerste Triënnale voor Beeldende Kunst, Mode en Ontwerpen. Een aantal experts op het gebied van marxistische stadstheorie, radicale politieke filosofie en lacaniaanse psychoanalyse gaf presentaties over de ‘postmetropolische toestand’, gaf een analyse van poststedelijke ontwikkelingen en formuleerde nieuwe manieren om weerstand te bieden. Stedelijke cultuur genereert niet langer democratie en emancipatie. Marx en zijn navolgers geloofden dat de stedelijke cultuur algehele solidariteit tot stand zou brengen en ingrijpende sociale veranderingen, terwijl ze vandaag juist tekenen van desintegratie, afsplitsing en geweld vertonen. Volgens Freud ligt de grootstedelijke manier van leven aan de basis van de hysterische subjectiviteit dat het begin is van de psychoanalyse. Individuen en gemeenschappen lijden steeds meer aan solipsisme – de technologie speelt hierbij een rol – en subjectiviteit lijkt haast een vorm van autisme aan te nemen.

Een stedelijk actieplan uitdenken Op 19 november ging het over bemiddeling en macht binnen de laatkapitalistische stad. Er werd gedebatteerd over welke ruimtelijke tactieken die tijdens de eerste dag aan bod kwamen het meest efficiënt en adequaat zijn om laatkapitalistische mechanismen te bestrijden en wat de gevolgen daarvan zijn voor de subjectpositie van de stedelijke ontwerper, activist of analist. Stedelijke cultuur en psychoanalyse tonen aan dat de managers van de laatkapitalistische stad zich verliezen in ‘hysterische’ activiteiten en stedelijke guerrillatactieken gebruiken als marketing middel om hun concurrenten in het zand te doen happen. Welke politieke acties en analyse kunnen een verschil maken?

PSYCHOANALYSIS-URBANTHEORY.JANVANEYCK.NL


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. PUBLICEREN

BOOKMARK CAMOUFLAGE COMICS. DIRTY WAR IMAGES HOW THEY MET THEMSELVES INTERLUDE. THE READER’S TRACES RESEARCH AS AUTHORSHIP THE DRAWINGS THE TOMORROW BOOK. NAVIGATING TO, WITHIN AND BEYOND THE BOOK THE XEROX BOOK THINKTANK UBISCRIBE WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME


POSTER RESEARCH AS AUTHORSHIP

UITNODIGING FUSEDSPACE DATABASE

UITNODIGING DRAW A MAP

COVER INTERLUDE. THE READER’S TRACES

PAGINA UIT INTERLUDE. THE READER’S TRACES

UITNODIGING BOEKPRESENTATIE INTERLUDE. THE READER’S TRACES

COVER WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME

AFFICHE WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME

AFFICHE WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME

?

DVD MUSEUM IN MOTION?

PUBLICATIE THE DRAWINGS

PUBLICATIE THE DRAWINGS

WWW.CAMOUFLAGECOMICS.COM


BOOKMARK CAMOUFLAGE COMICS

BOOKMARK. A SELECTION OF CENTRAL EUROPEAN TYPOGRAPHY Van 16 december 2004 tot 11 februari 2005 toonde de tentoonstelling Bookmark een selectie van Centraal Europese typografie. In dit kader was in de bibliotheek een set van 50 boekenleggers op boekenrekken te zien. Elke boekenlegger vertegenwoordigde een bepaald lettertype: het toonde één grote individuele letter, het hele alfabet in het betreffende lettertype en informatie over de ontwerper en het lettertype zelf. De tentoonstelling werd gecoördineerd door Johanna Balusikova (onderzoeker Ontwerpen 1999-2001, SK). De hoofdtentoonstelling werd gehouden in het Meermanno Museum in Den Haag, terwijl de subtentoonstelling tegelijkertijd te zien was in de bibliotheken van verschillende kunstacademies in Nederland.

2003- 2005, HR/BE) gaven het publiek achtergrondinformatie over het project en de website. Camouflage Comics. Dirty War Images probeert via strips en een beschouwing van strips tot nadenken te stemmen over het samenspel van kunst, dictatuur en mensenrechten in het algemeen, en de nalatenschap van de Argentijnse ‘vuile oorlog’ (1976- 83) in het bijzonder. De website is een discursief gedenkteken, dat kracht ontleent aan het utopisch potentieel van het geheugen en dat nieuwe associaties en interpretaties oproept via de visuele en tekstuele sporen die door de kunstenaars zijn achtergelaten. Er zijn ruwweg twee delen te onderscheiden op Camouflage Comics. Ten eerste zijn er de strips en illustraties, speciaal voor de site gemaakt door grafische kunstenaars en scenarioschrijvers. Deze nieuwe werken zijn pictorale uitdrukkingen van wat het mogelijk kan betekenen om vandaag de dag in Argentinië te wonen – een land dat nog steeds wordt achtervolgd door het spookbeeld van de Argentijnse dictatuur. Vervolgens bevat Camouflage Comics ook essays over cartoons en strips die zijn gepubliceerd ten tijde van de dictatuur of in de overgangsperiode tussen de militaire overheersing en de democratie. Deze analyses tonen ook de nieuwe strips in een ander daglicht. De twee parallelle tijdlijnen doorsnijden elkaar continu, waarbij wij worden gevraagd ‘het nieuwe’ te interpreteren in het licht van ‘het oude’ – en omgekeerd. WWW.CAMOUFLAGECOMICS.COM

Bookmark, Johanna Baluskova

CAMOUFLAGE COMICS. DIRTY WAR IMAGES Op 19 mei werd de website Camouflage Comics officieel gelanceerd in de Academie van Beeldende Kunsten Maastricht (NL). Projectcoördinator en hoofdredacteur Aarnoud Rommens (onderzoeker afdeling Theorie) en ontwerper Ingrid Stojnic (samen met Bert Balcaen ontwerper van de website en onderzoekers afdeling Ontwerpen

Camouflage Comics, Aarnoud Rommens




PUBLICEREN

HOW THEY MET THEMSELVES INTERLUDE RESEARCH AS AUTHORSHIP

HOW THEY MET THEMSELVES Het kunstenaarsboek How They Met Themselves van Christine Lemke (onderzoeker Beeldende Kunst, 20032004, DE) brengt tekst en gevonden beelden in relatie tot elkaar. Met het 19de eeuwse motief van de Doppelgänger, zoals afgebeeld in het prerafaëlitische schilderij How They Met Themselves van Dante Gabriel Rossetti als uitgangspunt, traceren Lemkes teksten een Zelf of het patroon van een Zelf dat door de tekststructuur langzaam, in een zoekende beweging, tot uiting komt. Het is een Zelf dat zijn innerlijke en externe ruimte door de war gooit. Zintuiglijke waarnemingen worden met visuele beelden gemengd, reclame-uitingen met herinneringen, vrienden met acteurs en romantische ervaringen met uitgebreide wellnessomgevingen. Het betreft een Zelf dat zich alleen terug kan vinden in het reflectieve staren van anderen of in zijn eigen visuele representaties.

gevallen. Hoe eigen ruimte wordt gecreëerd met opengeslagen boeken, schrijfblokken, laptops en pennen. Hoe sporen in boeken zijn achtergelaten: een papiertje om snel een pagina terug te vinden, een aantekening in de kantlijn, een koffievlek. Niet alleen documenteerde Castillo Deball dit gedrag, zij intervenieerde ook in de collecties. Zo liet zij kunstenaars, ontwerpers, schrijvers en theoretici teksten en beelden ontwerpen die zij op hun instructies in diverse boeken achterliet. Mariana Castillo Deball fotografeerde deze moedwillige sporen en legde ze ook vast op microfilm. Deze microfilms, op hun beurt, werden weer achtergelaten in de microfilmcollecties van de bibliotheken. Het kunstenaarsboek Interlude. The Reader’s Traces brengt de fotoreportage en de foto’s van de microfilms samen met de speciaal ontworpen ‘sporen’. Om de cirkel rond te maken, moet het boek nu nog worden opgenomen in de collecties van de onderzochte bibliotheken.

INTERLUDE. THE READER’S TRACES Op 21 april werd in het Stedelijk Museum CS in Amsterdam Interlude. The Reader’s Traces, een kunstenaarsboek van Mariana Castillo Deball (onderzoeker Beeldende Kunst, 2002-2003, MX) gelanceerd. Het boek is het resultaat van onderzoek dat Castillo Deball verrichtte tijdens haar periode aan de Jan van Eyck. Ter gelegenheid van de presentatie gaven K. Schippers (auteur, NL), Paul Elliman (grafisch ontwerper, docent, GB), Ian Monk (auteur, FR) en Steve Rushton (filmmaker, schrijver, onderzoeker Theorie 2001-2002, GB) commentaar op het boek, in aanwezigheid van Mariana Castillo Deball en de ontwerper van het boek, Manuel Räder (ex-onderzoeker Ontwerpen, 2001-2002, DE).

Interlude. The Reader’s Traces, Mariana Castillo Deball

Mariana Castillo Deball deed onderzoek in Berlijn, New York en Parijs naar de manier waarop het publiek bibliotheken en hun boeken gebruikt. Zij maakte een fotoreportage van het gedrag van het publiek in deze lees- en studieplekken. Men ziet lezers die voorovergebogen op hun boek in slaap zijn


RESEARCH AS AUTHORSHIP Kasper Andreasen (onderzoeker afdeling Ontwerpen) organiseerde een reeks van lezingen, studiobezoeken en workshops rondom het thema van het auteurschap van ruimtelijke en plaatselijke representatie. Deze vonden alle plaats in de Jan van Eyck, op 17 maart, 6-7 april en 20 mei. Vanaf 2003 vergelijkt en analyseert Andreasen verschillende aspecten van historische, stedelijke en autonome kaarten: vormen van representatie, de notie van de plaats, de manieren waarop betekenis is gestructureerd. Volgens Andreasen dienen cartografie en tekenen niet slechts als een manier om fysieke aanwezigheid aan te duiden, maar zijn het ook manieren om mentale ruimtes te herformuleren, of de ervaring van plaatsen en ruimtes die we bewonen. Andreasens eerste gast, Will Holder (onafhankelijk ontwerper, NL/GB) is vooral geïnteresseerd in de manier waarop kennis wordt gedeeld of in de daad van het uitgeven. Als een soort van driedimensionaal uitgeven, leest hij hardop in het openbaar of vraagt hij anderen om voor te lezen of te reciteren. Zo presenteerde Holder op 17 maart zijn uiteenzetting An Attempt to Evolve, een doorgaande lezing / openbare voorlezing, die resulteerde in een alternatief zelfportret. In deze (eerste) episode van An Attempt to Evolve wordt taal, of correcte bewoording en naamgeving, gezien als de bron van alle weldoordachte ontwerpbeslissingen. Op 6-7 april gaf Willem Oorebeek (kunstenaar, prentenmaker, NL) zijn respons op vragen als: In hoeverre beïnvloeden je eigen interesses en behoeftes je praktijk als onafhankelijke prentenmaker? Hoe belangrijk is efemeer taalgebruik in je werk en hoe komen noties zoals ruimte en tijd erin voor? In zijn lezing presenteerde Oorebeek zichzelf en zijn werk. Hij praatte over zijn specifieke interesse in het verzamelen van beelden en hoe deze verwerkt werden in het drukproces. Hierop voortbordurend werd een eendaagse workshop georganiseerd om kritisch na te denken over het manuele

PUBLICEREN

RESEARCH AS AUTHORSHIP

Research as Authorship, Kasper Andreasen



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. RESEARCH AS AUTHORSHIP

PUBLICEREN

RESEARCH AS AUTHORSHIP

Draw a Map, Kasper Andreasen





PUBLICEREN

RESEARCH AS AUTHORSHIP THE DRAWINGS THE TOMORROW BOOK

drukproces, zoals bij het gebruik van een kopieerapparaat. Deelnemers konden twee drukprocedés via het simpele gebruik van een kopieerapparaat onderzoeken. Het materiaal van de workshop was een collectie krantenknipsels van plaatsen en ruimtes. Van de collectie was per naam en krant een inventaris gemaakt in aparte beeldenstapels. De deelnemers bediscussieerden twee methodes om procedures te ontwikkelen om de beelden af te drukken: ofwel via een objectieve representatie van een stapel beelden, ofwel via een subjectieve keuze voor één bepaald beeld en zijn relevantie voor de andere beelden. De workshop eindigde met een muurcollage van de resultaten in de galerieruimte. Op 20 mei presenteerde Christoph Fink (kunstenaar, BE) de lezing Introduction to the Atlas of Movements as an Interlude to the ‘Résistance’ Series. Finks werk is hoofdzakelijk gericht op zijn reizen over de hele wereld. Zijn werk, dat hij een Atlas of Movements noemt, bestaat uit kaarten, aantekeningen, tabellen, berekeningen, foto’s, beeldhouwwerken en geluidsopnames. Zijn creaties zijn gebaseerd op zijn eigen subjectieve ervaringen. Finks reizen – te voet, per fiets, auto, trein of vliegtuig – zijn niet alleen middelen om een bepaalde plek te bereiken, maar zijn in feite van groter belang dan de bestemming zelf. Fink ging ook in op de vraag hoe zijn eigen interesses en behoeftes zijn praktijk als ‘bewegend’ kunstenaar beïnvloeden, en sprak over de methode die hij heeft uitgevonden om zijn wandelingen direct te vertalen en te representeren in druk. De tentoonstelling Draw a Map (29 juni-16 juli) bracht tenslotte tekeningen, prenten en boeken van Kasper Andreasen samen. Andreasen onderzocht hoe een getekende lijn een ruimte op een kaart kan vertegenwoordigen in relatie tot het gebruik van taal. Zijn werk toont hoe elke ruimtelijke representatie een subjectief document is, een persoonlijke interpretatie van een specifieke locatie in de tijd. Zo heeft hij een kaart van Londen gemaakt, die alleen nog herinnert aan een traditionele kaart door de straatnamen, die her en der nog zichtbaar zijn in woorden. De lijnen die normaliter straten aanduiden zijn vervangen door andersoortige lijnen: een tekening van de architecturale omgeving van Alexandra Palace. Today’s Escape Route toont hoe de grenzen van de lijn nieuwe beelden, gedachten en ideeën kan genereren – de kaartmaker als auteur van ruimte.

men. Deze Westerse consumentencultuur is precies datgene wat Alevtina Kakhidze aan een kritisch onderzoek onderwierp, eerst in haar tentoonstelling in het Glaspaleis in Heerlen (zomer 2005) en vervolgens in haar kaartenserie The Drawings. ‘Als advertenties de dominante visuele taal vormen van de commercie, dan hebben de tekeningen van Kakhidze het effect van een subtiele ondermijning van die taal, een speels weggummen van haar krachtlijnen’. Kakhidzes kritiek vindt niet alleen plaats op het niveau van de tekening, maar ook door de winkel als een galerie te benaderen, als een locatie die zijn waardevolle goederen zorgvuldig etaleert. Het is misschien maar een ‘klein’ verzet dat de tekeningen van Alevtina Kakhidze zich keren tegen het normaliseringsproces om een gewone of aangepaste Westerse consument te worden.

THE DRAWINGS ‘Als je iets écht wilt, koop het dan niet, maar zet het om in lijnen’: dat moet één van de motieven zijn geweest van Alevtina Kakhidze (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) om verschillende zwart-wit tekeningen te maken van luxe artikelen en hun prijzen – aldus Norman Bryson (adviserend onderzoeker Theorie) in zijn essay I Don’t Need It/I Want It. Volgens Bryson is winkelen één van de activiteiten om samenlevingen in het voormalige Oostblok voor te bereiden op hun deelname in de Westerse sociale en culturele syste-

PUBLICEREN

THE TOMORROW BOOK

Glaspaleis Heerlen, Alevtina Kakhidze

THE TOMORROW BOOK. NAVIGATING TO, WITHIN AND BEYOND THE BOOK Het onderzoeksproject The Tomorrow Book ondervraagt het boek vanuit een multidisciplinaire invalshoek: redactie, typografie, ontwerp, uitgeven en distributie. Uitgangspunt is de constatering dat de toekomst van het boek steeds meer ter discussie staat. Nieuwe technologische media zouden de plaats van het boek innemen. De kunst van het boeken maken gaat steeds meer verloren door een gebrek aan expertise. De commerciële uitgeeflogica zet de publicatie van minder commerciële teksten wereldwijd onder druk. Het onderzoeksproject The Tomorrow Book. Navigating to, within and beyond the Book houdt liever geen rekening met deze pessimistische en negatieve houding. Het is gebaseerd op de overtuiging dat het boek altijd zal blijven bestaan en legt daarom de nadruk op de specifieke kwaliteiten van het boek. Het boek heeft een eigen doel en functie die onvervangbaar zijn bij onderwijs, wetenschap en het geestesleven in het algemeen. Daarbij speelt nog het plezier van het maken en lezen van een boek. Het overkoepelende thema van The Tomorrow Book is navigatie. Navigatie, vaak gebruikt in virtuele media, kan ook op het materiële boek worden toegepast. Navigating to verwijst naar hoe lezers boeken vinden, wat de boeken aantrekkelijk The Tomorrow Book





PUBLICEREN

THE TOMORROW BOOK THE XEROX BOOK

PUBLICEREN

THE XEROX BOOK THINKTANK UBISCRIBE

maakt en lezers overhaalt om ze te lenen en te kopen. Voor het navigating within kan de lezer gebruikmaken van de referentiemiddelen eigen aan het boek (de index, de noten, de paginering, de afbeeldingen) of van persoonlijke associaties. Navigating beyond wijst op de koppelingen en verbanden die een boek legt met andere boeken en media, en naar de positie en de status van het boek en zijn inhoud als het eenmaal gepubliceerd, verdeeld en gelezen is. In januari startte een publiciteitscampagne om ontwerpers, makers van boeken, critici en theoretici voor dit project te rekruteren. De selectieprocedure vond vervolgens plaats in april en mei. De selectiecommissie die de ingezonden projectvoorstellen moest beoordelen bestond uit Lars Müller (ontwerper, uitgever, CH), Just van Rossum & Erik Blokland (letterontwerpers, LettError, NL), Astrid Vorstermans (uitgever, NL) en uit adviserend onderzoekers afdeling Ontwerpen Jouke Kleerebezem, Filiep Tacq en Daniël van der Velden. Er werden drie onderzoekers aangenomen: Sarah Infanger, Joël Vermot, Richard Vijgen. Op 13 en 14 september begon het onderzoeksproject The Tomorrow Book met een overleg tussen de betrokken onderzoekers en adviserende onderzoekers (Daniël van der Velden, Jouke Kleerebezem en Filiep Tacq). Samen met gasten Lars Müller en Will Holder werd er nagedacht over de mogelijke richting van dit onderzoek naar de toekomst van het boek en werd er een werkmethodiek geformuleerd. Zo opperde Jouke Kleerebezem in zijn lezing Ubibook-Markup dat een nieuw medium – een ‘tomorrow book’ – alleen kan worden uitgevonden in ons tijdperk als er twee essentiële referentiepunten voor zijn vastgesteld: waar en wanneer zo’n boek kan worden geproduceerd, bekeken, opgeslagen, gedeeld en gewist of aangevuld. Dit omdat elk hedendaags medium tegelijk container en inhoud is; elke container moet elke voorstelbare informatie – tekst, beeld, geluid – te allen tijde en overal kunnen dragen. Daar waar de tekst is, is ook het medium. Daar waar het medium is, is ook de informatiebeluste consument. Verder stelde Kleerebezem dat de toekomstige containers en inhoud iets kunnen betekenen voor de geletterdheid of ontspanning, mits ze opengesteld worden voor veelvuldige redactie, willekeurige toegang, real-time streaming en/of levering op aanvraag, en voor de productie, aanbeveling en distributie door peers. Filiep Tacq weidde uit over The Uncanny Strategies of the (Art)Book. From Rubens to Ed Ruscha. De buitenkant van een boek, met name het omslag, heeft iets te ‘zeggen’ over het boek dat verder gaat dan de inhoud van dat boek. Uitgevers of kunstenaars willen een specifieke betekenis overbrengen met het ontwerp van hun boeken. Op die manier wordt het ontwerp gebruikt als een strategisch instrument om iets toe te voegen aan de inhoud van het boek. De uitgever Lars Müller benadrukte de driedimensionale aspecten van het boek in relatie tot elektronische en digitale media: Building Books into the Digital World.

Ontwerper Will Holder zag taal als de bron van ontwerpen en uitgeven. In zijn lezing An Attempt to Evolve presenteerde hij 99 opmerkingen over speculatieve fictie, allegorieën, repetitieve praktijken, instructies, volharding, publiek en poëzie als een manier om een sociale omgeving te structureren. Daniël van der Velden poneerde de bewering Books Become Buildings. De uitbuiting van de fysieke omvang, het gewicht en het materiaal van het boek maken van het boek een middel om ruimte in te nemen. Voormalige ‘salontafelboeken’ delen de neiging om zelf salontafels te worden. Wellicht kunnen ze eerder als meubilair dan als maxiboeken worden beschouwd. Boeken zijn niet meer bedoeld om gelezen of zelfs maar geopend te worden. Boeken, volgens Van der Velden, zijn niet meer in het publieke domein, maar zijn privaat bezit geworden, net zoals kleren, auto’s en design. Na hun eerste bijeenkomst in september kregen de nieuwe onderzoekers gelijk een praktijkopdracht in het kader van The Tomorrow Book: zij werden uitgenodigd om het ontwerp te maken voor het boek dat geproduceerd werd door het team van Visualizing the Visual, getiteld Brakin 2005. Tenslotte vond er op 6 december nog een tweede, besloten, projectbijeenkomst plaats, waarbij de onderzoekers Sarah Infanger, Joël Vermot en Richard Vijgen hun projectvoorstellen presenteerden. Zo wil Vijgen zich richten op het boek in de niet-fysieke ruimte, met experimenten rond auteurschap, het overschrijden van de grenzen van het boek en het herdenken van de organisatie van bibliotheken. Vermot wil onderzoek doen naar hoe specifieke elementen van het boek van de toekomst zich continu moeten aanpassen in een steeds snellere wereld van communicatie. Hij kijkt daarbij naar de ontwikkeling van de rol van de grafisch ontwerper, kaatsend tussen het boek en digitalisering, tussen auteur en lezers, structuur en narrativiteit. Doel van dit rondetafelgesprek was om de voorstellen nog eens kritisch te bevragen en scherper te stellen. Behalve adviserende onderzoekers Daniël van der Velden en Filiep Tacq, waren Will Holder, Lars Müller (uitgever), Inga Zimprich (onderzoeker Beeldende Kunst) en Koen Brams (directeur) ook deelnemer aan dit gesprek. Project in samenwerking met de Charles Nypels Stichting; gesteund door de Provincie Limburg.

advertenties en massamedia om de kunst universeel beschikbaar te maken, bevrijd van de omwallingen van het museum of de galerie. De publiciteit rondom een tentoonstelling over conceptuele kunst werd door Siegelaub gedefinieerd als ‘primaire informatie’ over de werken; goedkope technologie moest gebruikt worden om een massadistributie van de kunst te bereiken.

en Oostenrijk. In plaats van het ontwerpen van gebouwen zetten zij forums op om experts en non-experts samen te brengen om de meeste dringende politieke en stedelijke thema’s te bediscussiëren: variërend van een totale economische instorting tot de gezondheidszorg in een postwelvaartsstaat.


WWW.CHARLESNYPELS.NL/TOMORROW.HTML

THE XEROX BOOK (1968) Op 21 november gingen Seth Siegelaub (beeldend kunstenaar, US/NL), Jack Wendler (mede-oprichter Art Monthly, US) en John Murphy (adviserend onderzoeker afdeling Beeldende kunst) in debat over kunst en de politiek van de publiciteit, over formaten en strategieën van tentoonstellingen en distributie, over kunst, adverteren en de waarde van tekens. Er werd ingehaakt op de beroemde groepstentoonstelling The Xerox Book, die Siegelaub in december 1968 organiseerde, en waarin hij een nieuw tentoonstellingsconcept en distributiestrategie pionierde. Siegelaub gebruikte

Thinktank, Inga Zimprich

The Xerox Book

THINKTANK De Thinktank is een initiatief van Inga Zimprich (onderzoeker Ontwerpen). Het betreft een voorstel voor groupware, een online samenwerkingsomgeving, die mensen uit het artistieke, sociale en politieke veld online locaties biedt voor groepswerk. Van 28 tot 31 augustus presenteerde Thinktank het eerste conceptuele voorstel bij REX media art space in Belgrado (YU), in samenwerking met Milica Gudovic. Deze besprak het WITT project, een transnationaal vrouweninitiatief dat vrouwen het gebruik van ICT als strategisch wapen leert. Op 15 november was er een presentatie door de eerste gast van Thinktank: m7red, een stedelijk hulpmiddelennetwerk uit Buenos Aires (AR). m7red wordt gerund door Mauricio Corbalán en Pio Torroja en heeft verschillende projecten afgerond in de Verenigde Staten, Brazilië, Duitsland, Nederland

UBISCRIBE Het UbiScribe project werd in 2004 opgestart en richt zich op nieuwe vormen van online en offline publiceren, waarbij netwerkinformatie en communicatie de conceptie, productie en distributie van originele uitgeefformats ondersteunen, in welke media dan ook. UbiScribe bestudeert daarnaast ook hoe content beheersystemen kunnen worden toegepast in artistieke producties. UbiScribe wil onderzoek doen naar het schrijven en uitgeven in het tijdperk van de personalisatie. Onze hedendaagse communicatie wordt in hoge mate bepaald door PC’s en communicatie-instrumenten, persoonlijke voorkeuren en persoonlijk/gepersonaliseerd uitgeven. Ubiquitous schrijven en uitgeven is een realiteit, ingebed in onze communicatienetwerken, hetgeen duidelijk blijkt uit het bestaan van talrijke multimediale en multidisciplinaire kronieken (weblogs ofwel blogs, vlogs, fotologs, etcetera). Naast het stimuleren van onderzoek naar persoonlijk uitgeven, steunt en herbergt UbiScribe netwerkpublicaties die in hun aard en uitvoering optimaal gebruik maken van de mogelijkheden van het web. Deze netwerkpublicaties verschillen radicaal van publicaties in druk, op cd of dvd. Hun open structuren vertonen een grote diversiteit en bestaan zowel op het internet als daarbuiten. UbiScribe biedt de mogelijkheden om de diverse vormen van netwerkpublicaties specifieker te presenteren en om extremere posities in te nemen. Het platform biedt niet alleen onderdak aan de presentatie van publicatieprojecten, maar ook aan de evaluatie van en reflectie op de mogelijkheden en onmogelijkheden van netwerkpublicaties. Welcome to Fusedspace Database De tentoonstelling Welcome to Fusedspace Database vond plaats bij Stroom Art and Architecture in Den Haag (NL) van 27 augustus tot 9 oktober 2005 en werd vorm gegeven door vier Jan van Eyck onderzoekers van de afdeling Ontwerpen: Min Choi en Sulki Choi, Tamara Maletic, Dan Michaelson – hier verenigd als Team Science Fiction. De tentoonstelling




PUBLICEREN

UBISCRIBE

was het vervolg op de internetprijsvraag uit 2004 genaamd Fusedspace, die geïnteresseerden uit de hele wereld had opgeroepen om online ideeën in te sturen voor nieuwe toepassingen van informatie- en communicatietechnologie in de openbare ruimte. De Fusedspace-oproep resulteerde in 307 inzendingen uit 38 verschillende landen. Adviserend onderzoeker van UbiScribe Jouke Kleerebezem fungeerde als jurylid voor de finale. Het ‘Scifi Team’ bouwde een installatie van drie kegelvormige paviljoens, waarin database terminals stonden met informatie over alle 307 Fusedspace inzendingen. Tijdens het ontwerpproces voor de tentoonstelling redigeerde het team de database opnieuw, waarbij een complete set van handvaten, sleutelwoorden en categorieën werd toegevoegd, die de projecten ontsloten via thematische trajecten. Aan de buitenkant bestonden de paviljoens uit zes informatiemuren bedekt met stadslandschappen: beelden, teksten en barcodes (leesbaar via palmtop computers) met extra informatie. Bezoekers konden met behulp van een streepjescodescanner of een database terminal een keuze maken uit diverse trajecten en op zoek gaan naar de projecten die het meest aansloten bij hun persoonlijke interesse en betrokkenheid. Men kon luisteren naar samenvattingen, de originele teksten van de deelnemers en de juryrapporten lezen, en alle oorspronkelijke afbeeldingen bekijken.

dient ook als illustratie en casestudie van het specifieke debat over narratieven en van de meer universele culturele discussie over mediakunst. In zijn lezing Digital Graffiti in Urban Space demonstreerde Roland Haring (hoofdonderzoeker bij Ars Electronica Futurelab, Linz, AT) hoe digitale graffiti gebruikt kan worden in de stedelijke ruimte. In de toekomst kunnen gebruikers van mobiele telefoons via hun mobieltje overal berichten achterlaten, via ‘elektronische post-it plakkers’. Waar nodig, kunnen ze virtuele berichten achterlaten met betrekking tot een specifieke locatie. Een mobiele telefoon met ingebouwde camerafunctie en met slechts enkele extra mogelijkheden is al voldoende om de berichten niet slechts in geschreven vorm te laten zien, maar ook met behulp van foto’s van de omgeving. De gebruiker kan een foto van zijn omgeving nemen via zijn mobiele telefoon. De digitale graffito wordt vervolgens over de camerafoto heen gelegd. In zijn bijdrage Urban Tapestries. Public Authoring, Place and Mobility, besprak Giles Lane (kunstenaar en oprichter van Proboscis, Londen, GB) zijn vooruitgang in het kader van sociale ‘wandkleden’. Urban Tapestries is een experimenteel softwareplatform voor het in kaart brengen en delen van kennis – met als doel mensen auteur te laten worden van hun eigen omgeving: het zogenaamde publieke schrijven. Dit combineert mobiele en internettechnologieën met geografische informatiesystemen waardoor mensen in staat worden gesteld relaties te vormen tussen plaatsen en om er verhalen, informatie, beelden, geluiden en video’s mee in verband te brengen. Dan Michaelson gaf namens Team Science Fiction een uitleg over het ontwerp van de tentoonstelling Welcome to Fusedspace Database.

The Matching Link Ter gelegenheid van de tentoonstelling Welcome to Fusedspace Database organiseerde Jouke Kleerebezem op 28 september een eendaags symposium in Stroom. Vier sprekers presenteerden hun projecten en gaven inzicht in hun ideeën over de uitbreiding en intensivering van de openbare ruimte door toepassing van communicatietechnologie en nieuwe media. Zij bespraken hoe diep de virtualiteit is ingebed in ons dagelijks leven en hoe computers tegenwoordig ubiquitous, alom aanwezig, zijn. The Matching Link bestudeerde verder informatiemedia die ons kunnen helpen onze (eigen en andermans) omgeving te ‘schrijven’: door de fysieke en/of informatierealiteiten te ontsluiten en te navigeren, er aan bij te dragen, ervaringen te vormen en te veranderen, onszelf te organiseren binnen en door zulke ‘ruimtes’, en andere zaken die relevant zijn voor een alledaagse manipulatie van informatie. Andrea Zapp (mediakunstenaar, uhd aan Manchester Metropolitan University, Manchester, GB) gaf een presentatie van Narrative Networked Environments as Imaginary Spaces of Being. Deze publicatie gaat over onze ervaringen met digitaal netwerken en het internet – dit zijn niet slechts de voornaamste platforms voor artistieke ideeën, maar ze reiken verder dan hun politieke en sociale omgevingen en dringen door tot vrijwel alle sectoren van ons dagelijkse leven. De publicatie onderzoekt modellen van openbare installaties en theaterruimtes die verbindingen hebben met het internet; het doel is de kijker te integreren met het kunstwerk. Het boek


Op 4 november vond er een tweede UbiScribe bijeenkomst plaats. Gasten Mathew Fuller (Media Design Research programma, Piet Zwart Instituut, Rotterdam, NL), Wilfried Houjebek (socialfiction.org, NL) en Simon Worthington (Mute magazine, metamute.org, GB) gaven hun visie op de projectvoorstellen van UbiScribe onderzoekers Sandra Fauconnier, Arie Altena en Inga Zimprich, die hen voor een inleiding in hun eigen onderzoeksgebied en voor een peer-review uit hadden genodigd. De onderzoeken van Fauconnier en Altena starten in januari 2006 en begeven zich respectievelijk op het terrein van de zogenaamde participatory media, ‘samenwerkingsmedia’, en cross-platform auteurschap en personal publishing. Inga Zimprich’s project Thinktank – de ontwikkeling van software om samenwerking te faciliteren voor sociaal-artistiek projectmanagement – loopt van 2005 tot en met 2006. UbiScribe wordt gesubsidieerd door de Mondriaan Stichting en de Provincie Limburg. WWW.UBISCRIBE.NET, WWW.UBISCRIBE.NET/THEMATCHINGLINK/

PUBLICEREN

WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME

When The Story Finishes Light Sadness Grasps Me

WHEN THE STORY FINISHES LIGHT SADNESS GRASPS ME Nadat ze tijdens hun verblijf aan de Jan van Eyck fotografisch werk en cinematische installaties hadden gerealiseerd, maakten Doris Lasch en Ursula Ponn (onderzoekers Beeldende Kunst, 2003- 2004, DE) vervolgens het kunstenaarsboek When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me. Het boek etaleert een ruime variatie aan foto’s en film- en videostills van installaties en interieurs in bijna filmische overgangen van beeld tot beeld. Deze beelden worden afgewisseld met poëtische teksten, die – hoewel ze als autonome teksten zijn bedacht – toch een brug kunnen slaan naar een betekenis, een symbolische link met de beelden in het boek. When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me is een beeldentocht, een poging om een symbolische toegang tot onze geest te vinden, zonder dat we de betekenis van diezelfde beelden onmiddellijk kunnen doorgronden. Dit beeldennetwerk onderzoekt de ervaring en representatie van ruimte. Ook biedt het een kijk op de private en publieke context van de kunst: de studio en het museum, de plaats van creatie en

presentatie. Deze ruimtes worden ontvolkt getoond: de mensen worden uit beeld, buiten de ruimte gehouden. Doris Lasch en Ursula Ponn onthullen hoe de betekenis van de kunst afhangt van de context, een context die tegelijkertijd weer beïnvloed wordt door het boek zelf. Het boek bevat een nawoord door de Belgische curator Filip Luyckx, die schrijft ‘Terwijl de denkbeeldige tocht van het ene naar het andere medium springt, wordt de strikte scheidslijn tussen mentale en driedimensionale beelden afgebroken. Wellicht zijn de echte interieurs slechts herkenningspunten met als taak onze geesten om te ploegen, zodat de onderbewuste lagen aan de oppervlakte worden gebracht.’ De publicatie werd op 14 december gepresenteerd in Etablissement d’en face projects in Brussel.


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. DE STAD

AUTHORING THE CITY LEND ME YOUR DREAM/LEND ME YOUR FANTASY VISUALIZING THE VISUAL TRICHTLINNBURG, EEN AFFAIRE MET DE STAD

POSTER AUTHORING THE CITY

- AUTHORINGTHECITY.JANVANEYCK.NL

SUPER.JANVANEYCK.NL

UITNODIGING RADICALE DEMOCRATIE

POSTER TRICHTLINNBURG


POSTER TRICHTLINNBURG – RE:SOUND OF MUSIC

POSTER TRICHTLINNBURG – RE:SOUND OF MUSIC



GIDS TRICHTLINNBURG – MAASTRICHT DECTOR-DUPUY

FLYER TRICHTLINNBURG – LOVE CITY

PROGRAMMABOEKJE TRICHTLINNBURG


AUTHORING THE CITY

AUTHORING THE CITY Authoring the City is een overkoepelend onderzoeksproject met als centrale thema de stad en stedelijke ruimte als communicatieplatform en -middel. Het project omvat individuele en collectieve projecten over stedelijkheid van de afdelingen Beeldende Kunst, Ontwerpen en Theorie en is bij uitstek multidisciplinair. Authoring the City stimuleert alternatief en experimenteel onderzoek naar de stad en haar communicatie. Communicatie in de stad manifesteert zich niet alleen via architectuur en officiële interventies, maar ook via officieuze en informele kanalen zoals flyers, posters, graffiti en rondleidingen. De projecten onderzoeken de communicatieontwerpen van en over de stad en de sociale, politieke, historische en technologische aspecten ervan. Het project Citygraphy gaat over 19de-eeuwse topografische fotografie; Trichtlinnburg zag de stad als een podium dat een evenwicht probeerde te vinden tussen stadsontwikkeling en –preservatie; Micropolis probeerde een culturele identiteit en communicatiestrategie vast te leggen voor de Belgische stad Leuven; Meta Haven: Sealand Identity Project ontwerpt een visuele identiteit voor de ministaat Sealand en doet onderzoek naar identiteitsontwerpen en Visualizing the Visual ‘leest’ en brengt de omgeving van de Congorivier in Brazzaville en Kinshasa in kaart. Het individuele project van Min Choi (onderzoeker afdeling Ontwerpen) ging over gecodeerde ruimten en spookachtige plaatsen; Tamara Maletic & Dan Michaelson (onderzoekers afdeling Ontwerpen) creëerden een nieuwe stedelijke ‘laag’ die de (on)zichtbare ‘stromingen’ registreerde; Zuzana Lapitková (onderzoeker afdeling Ontwerpen) onderzocht communicatie tijdens openbare festiviteiten; Tina Clausmeyer (onderzoeker afdeling Ontwerpen) bracht plaatsen in de DDR in kaart waar samenzweringen werden gesmeed en BAVO (onderzoekers afdeling Theorie) bestudeerde het urbanisme van de ‘derde weg’.

op stadsbussen, taxi’s en aanplakborden. Dit lettertype werkt als een logo dat zich makkelijk aan wisselende omstandigheden laat aanpassen. Diezelfde avond vertelde Hinrich Sachs (adviserend onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) over Trichtlinnburg, een project in de stad dat probeerde door te dringen tot de stedelijke structuur van Maastricht. Gedurende tien dagen werd de stad een podium waar culturele interventies plaats vonden die de bewoners en de toeristen een andere kijk gunden op stedelijke en publieke ruimte. Op 19 mei gaf Min Choi (onderzoeker afdeling Ontwerpen) de lezing A Field Guide to Cryptographic Space, Pathological Space, and Other Haunted Locales in the City waarin hij mysterieuze en griezelige ervaringen probeerde te doorgronden. Hoe geven grafische ontwerpen vorm aan dergelijke ervaringen? Gevoelens van angst, achterdocht, vervreemding of erger worden vaak ervaren in alledaagse stedelijke ruimten zoals vochtige kelderverdiepingen, liften, parkeergarages, winkelcentra en snelwegen. Terwijl eerder onderzoek hiernaar – in de muziek van Joy Division, de teksten over architectuur van Anthony Vidler en de ontwerpvoorstellen van Anthony Dunne en Fiona Raby – niet de nadruk legde op grafisch ontwerp, wilde Choi dat juist wel doen. In zijn presentatie Defining the Place By Naming It op 9 juni gaf Kasper Andreasen (onderzoeker afdeling Ontwerpen) een overzicht van zijn onderzoeksperiode aan de Jan van Eyck. Hij werkte eerst aan het project Micropolis (september 2003april 2004). Daarvoor bezocht hij de archieven van de stad Leuven en bestudeerde de cartografische afbeeldingen van de culturele geschiedenis van de stad. Toen dit project afliep, ging Andreasen zich verdiepen in kaarten en hoe ze tot stand komen en hoe ruimte voorgesteld wordt in taal en tekens. Op 26 mei was het de beurt aan Aglaia Konrad (adviserend onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) en Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst); in Desert Cities vertelden ze over hun stedelijke activiteiten in Egypte. In de late jaren ’70 liet president Sadat zestien steden optrekken op strategische plaatsen rond de hoofdstad Cairo om de overbevolkte megalopool te ontlasten. Aglaia Konrad bezocht vier van deze ‘nieuwe’ residentiële steden in 1992 zonder zich bewust te zijn van hun achtergrond en maakte beelden van de bouwwerven. Twaalf jaar later keerde ze terug en maakte nieuwe beelden die ze met de vorige vergeleek. Een interdisciplinaire groep van onderzoekers met interesse in architectuur, sociologie, stedenbouw en het visuele onderzocht deze voorbeelden van Egyptisch stedelijk modernisme en vergeleek ze op historisch, cultureel en geopolitiek vlak met Brasilia (BR), Celebration (US) en Milton Keynes (GB), allemaal steden die vanuit het niets zijn opgebouwd. Op 2 juni nam BAVO (onderzoekers afdeling Theorie) het huidige stedelijke management en zijn planologische processen en communicatiestrategieën onder de loep in de lezing The Subversive Core of Urban Communication Management.

Authoring the City at ABKM In samenwerking met de Academie voor Beeldende Kunst in Maastricht organiseerde de Jan van Eyck Academie een lezingenreeks in mei en juni. Op 12 mei introduceerde Filiep Tacq (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) het overkoepelende Authoring the City-project en gaf een uiteenzetting over een reis naar Dakar (SN) in de lente van 2002. In Dakar probeerde Tacq meer te weten te komen over de versieringen op de bussen – de zogenoemde cars rapides. De decoraties zijn volgens traditionele technieken aangebracht, maar verdwijnen steeds meer uit het straatbeeld wegens de gestage groei van computertechnieken. Ter plekke ontmoette Tacq ook Moussa Tine die in de vroege jaren ’70 het letter- en decoratief systeem ontwierp – met de typerende rode schaduw onder elke letter – waarvan nog altijd voorbeelden te vinden zijn



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. AUTHORING THE CITY

DE STAD

AUTHORING THE CITY

Ze weidden uit over drie strategieën: de blinde vlek, de enclave en het evenement, die een tegenwicht zijn voor het nivellerende neoliberale discours over de stad omdat ze de nadruk leggen op het feit dat subculturen in de samenleving – prostituees, illegale vluchtelingen, zigeuners – geen vertegenwoordiging hebben. Op 16 juni vertelde Wim Cuyvers (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) over het project Visualizing the Visual. Reading, Writing and Mapping the Environment of the Congo River at Brazzaville-Kinshasa, dat hij bedacht en coördineert. Voor dit project in Afrika deed Cuyvers onderzoek in Westerse steden zoals Belgrado, Brussel, New York, Parijs, Sarajevo en Tirana; dat onderzoek wees uit dat Westerse steden kunnen worden ‘gelezen’ zonder veel voorkennis. Cuyvers probeerde in deze steden te kijken met de ogen van de ‘hulpbehoevenden’, ging op stap en probeerde zijn wandelingen in kaart te brengen. Het project Visualizing the Visual onderzocht of de niet-Westerse stad – in dit geval Brazzaville en Kinshasa – op dezelfde manier kan worden ‘gelezen’. Als dat het geval is, dan zou dat betekenen dat openbare ruimte echt communicatie tot stand kan brengen, dat het een universeel communicatiemiddel is.

vraag of tolerantie tegenover marginale groepen en subculturen uit de samenleving een positieve invloed heeft op de stad. Of is het een geslepen manier om sociale tegenstand de kop in te drukken? Politiek filosoof Benda Hofmeyr (onderzoeker afdeling Theorie) ging in op de spanningsverhouding tussen stadsmanagement en kunst. De ‘lotgevallen’ van het kunstproject AVL-Ville tijdens Rotterdam Culturele Hoofdstad 2002 stonden hierbij centraal. Regionaal econoom Jan van der Borg (NL) presenteerde de conclusies van zijn vergelijkend onderzoek naar de impact van cultuur op de economische ontwikkeling in tien Europese steden. Hij formuleerde een reeks concrete beleidsadviezen die de relatie tussen creativiteit en economie stimuleren. Sociaal geografen Pieter Breek en Bas van der Geijn van Stichting De Vrije Ruimte (NL) gingen in op de sociale aspecten van stadsmanagement en de creatieve stad en de rol van de vastgoedsector op het vrijplaatsenbeleid. Architect en filosoof Gideon Boie (onderzoeker afdeling Theorie) had het over de geslepen subjectpositie van de stadsmanager, traditionele stadsplanning en gedoogpraktijken.

Authoring the City – website Annelys de Vet (adviserend onderzoeker afdeling ontwerpen) zorgde voor de vormgeving van de Authoring the City -website. De site bevat informatie over alle evenementen, artikels, projectbeschrijvingen, biografieën en een bibliografie; op die manier is ze een uitgebreid platform voor multidisciplinaire topics over stedelijke communicatie en identiteit. Het weblog biedt een dynamische en virtuele omgeving voor iedereen die de stad mee wil helpen ‘scheppen’. AUTHORINGTHECITY.JANVANEYCK.NL

Cars Rapides, Dakar, Filiep Tacq Desert Cities, Aglaia Konrad

LEND ME YOUR DREAM/LEND ME YOUR FANTASY Als onderdeel van Super! 1ste Triënnale voor Beeldende Kunst, Mode en Design in Hasselt (BE) organiseerde de Jan van Eyck en de Academie voor Beeldende Kunst Maastricht Lend Me Your Dream/Lend Me You Fantasy: drie debatten over de stad als platform voor culturele betrokkenheid in het postideologische tijdperk. Het geloof in de stedelijke cultuur als motor van democratisering en emancipatie heeft zijn beste tijd gehad. Steden worden gekenmerkt door desintegratie en geweld. In deze reeks debatten brengt BAVO verschillende kunstenaars, architecten, theoretici en politici samen die een eigenzinnige positie innemen ten aanzien van dit stedelijk doemdenken. Kan de stad in deze postideologische tijd nog revolutie teweegbrengen? Stadsmanagement Het eerste debat over stadsmanagement evalueerde alternatieve stedelijke organisatievormen. Centraal daarbij stond de


Cultureel ondernemerschap Het tweede debat ging over cultureel ondernemerschap en legde de klemtoon op culturele interventies die een evenwicht proberen te vinden tussen economische en ideologische belangen. Vier architecten gingen met elkaar in discussie en namen controversiële posities in. Volgens architect Jasper Jägers (UCX Architecten, NL) moet architectuur op beeldende wijze inhoud geven aan levendige sociaal-ruimtelijke vraagstukken en zo het voortouw nemen in maatschappelijke debatten. Architectuurtheoreticus Roemer van Toorn (Berlage Instituut, NL) stelt dat de hedendaagse fascinatie van architecten voor conservatieve bouwprogramma’s dringend moet worden kortgesloten met de agenda van sociale bewegingen. Architect en publicist Wim Cuyvers (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) stelt dat het enige mogelijke engagement van de architect erin bestaat om zijn instrumentele taak volledig op te geven, niet langer te bouwen en de stad te ‘lezen’ door de ogen van de mensen in de ‘rand’ ervan. Het architectuurtheoretisch collectief BAVO pleit voor een architecturale praxis die zich op opportunistische wijze ‘overidentificeert’ met populaire, ideologisch geladen elementen uit de (post)industriële cultuur met het doel ze te ondermijnen. Radicale democratie Het derde debat ging over sociaal engagement en communicatiestrategieën om progressieve doelen te realiseren. Politicus Jos Geysels (Groen!, BE) pleit ervoor om wat hij aanduidt als ‘de verplaatsing van de politiek naar het multinationale bedrijfsleven’ te bestrijden vanuit parlementaire, democratische kanalen.



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. VISUALIZING THE VISUAL

Sociaal wetenschapper Saskia Poldervaart (NL) wijst op het belang van autonome vrijplaatsen als een wapen tegen de toenemende multinationale kapitaalstromen in de stad. Zij was jarenlang actief in en deed onderzoek naar het krakersmilieu en andere alternatieve leefgemeenschappen. Beeldende kunstenaar Ives Maes (BE) gelooft dat ironie werkt tegen het valse ethische bewustzijn van de nieuwe globale elite. In een poging om een 100% ethisch correct kunstwerk te maken, ontwierp hij een volledig biologisch afbreekbaar vluchtelingelingenkamp. BAVO wijst erop dat progressieve krachten alles moeten inzetten op het deel van de bevolking dat ondanks alle democratische inspanningen geen stem heeft als het gaat om ontwikkelingen. VISUALIZING THE VISUAL De onderzoekers van Visualizing the Visual trokken naar twee steden in het Congogebied en probeerden daar de steden Brazzaville (27 januari -17 februari) en Kinshasa (8 -28 mei) te lezen. Deze steden, die proberen te herstellen van oorlogsituaties, zijn elkaars spiegelbeeld: de Congorivier is de scheidingslijn tussen beide. Zes onderzoekers van de afdeling Ontwerpen (Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau en Dirk Pauwels) met een achtergrond in architectuur, urbanisme, theorie, beeldende kunst en ontwerpen, maakten samen met coördinator Wim Cuyvers wandelingen in de openbare ruimten brachten ze vervolgens in kaart. Openbare ruimte werd beschouwd als een niet-geprivatiseerde plaats, een plaats van transgressie, waar rotzooi zich opstapelt, waar koloniale architectuur en Westerse instituten zich bevinden, waar de kwetsbaren van de samenleving zich ophouden. Onderzoeker Sébastien Maniglier (FR) ging niet mee naar Afrika, maar was gastheer van een webforum. WWW.BRA-KIN.FR.TO

Visualizing the Visual




Cities. Is What You See What You Are? Op 24 en 25 maart presenteerde het team de eerste onderzoeksresultaten na het bezoek aan Kinshasa onder de noemer Cities. Is What You See What You Are?. Tina Clausmeyer toonde beelden tekstmateriaal in haar uiteenzetting The Cold-Blooded Love Affair. In Search of New Post-Colonial Networks. Ze ging op zoek naar visuele sporen van diamanthandel en naar locaties van de UN en MONUC vredesmissie. Kristien Van den Brande beschreef in haar lezing Cemeteries in Kinshasa drie begraafplaatsen: Gombe, Kasa-Vubu en Kintambo. Gombe bevindt zich in het stadscentrum en daar worden alleen rijken begraven. Toch ‘wonen’ er heel wat straatkinderen tussen de grafstenen. Kasa-Vubu wordt niet meer als begraafplaats gebruikt; het is nu een stort, een tuin en een plaats waar straatkinderen en prostituees zich ophouden. Kintambo is helemaal overgroeid, maar nog steeds in gebruik. De rivier vormt de zuidelijke grens van de plaats, waardoor ze onderhevig is aan erosie. Dirk Pauwels ging op zoek naar sociale woningprojecten, naar wijken getekend volgens planologische structuren. Hij toonde ontwerpen van OCA woonwijken, pogingen van de koloniserende macht tijdens de jaren ’50 om modernistische architectuur en een moderne manier van leven te introduceren in Leopoldstad. Kobe Matthys bestudeerde de effecten van het gewoonteen gebruiksrecht en van Westerse wetten op de manier van leven in Kinshasa. Tijdens zijn wandelingen zag hij hier en daar de tekst ‘Dit perceel is niet te koop’ en probeerde het verhaal dat er achter schuil ging te achterhalen. Sabine Müller & Andreas Quedneau (SMAQ) konden geen uitgebreide kaarten over Kinshasa vinden. In Map-Archiving and Map-Making vertelden ze dat ze zelf een kaart samenstelden aan de hand van verschillende kaarten. Ze waren ook gefascineerd door de praktijk om bepaalde waren,

DE STAD

VISUALIZING THE VISUAL TRICHTLINNBURG

tomatenpuree bijvoorbeeld, in hele kleine porties te verdelen en te verkopen. Ze lazen dit als een knipoog naar het idee van de stad als onuitputbare bron van productie en mankracht. Wim Cuyvers gaat uit van zijn ‘buikgevoel’ en vertrouwt op wat hij ziet en voelt en denkt nodig te hebben. Hij bestudeerde de rotonde, een archetypisch stedelijk element, en de reclamepanelen en slogans er omheen. Cuyvers herlas Heideggers Wohnen, Bauen, Denken en formuleerde er een kritiek op aan de hand van Gagarine et nous van Levinas en La part maudite van Bataille, een boek dat hij op straat vond in Kinshasa. Voor deze presentaties werden ook experts uitgenodigd die lezingen gaven over hetzelfde thema. Filip De Boeck (Universiteit Leuven, BE) heeft sinds 1987 veel veldonderzoek gedaan in landelijke en stedelijke gebieden van de Congo en onderzoekt crisissituaties, postkoloniaal geheugen, de transformatie van private en openbare ruimte in een stedelijke Afrikaanse context. Jan Masschelein (Universiteit Leuven, BE) deed met een groep studenten onderzoek naar straatkinderen. Koen Van Synghel (architect en criticus, BE) nam in 2004 met Filip De Boeck video-interviews af in Kinshasa. Van Synghel en De Boeck waren curatoren van de tentoonstelling Kinshasa, ‘The Imaginary City’ met foto- en videowerk van Marie-Françoise Plissart. Deze tentoonstelling in het Belgische paviljoen op de 9de Internationale Architectuurbiënnale van Venetië in 2004 won de Gouden Leeuw.

Om de opening van Trichtlinnburg een speelse dimensie te geven, liet Marthe Van Dessel (onderzoeker afdeling Ontwerpen) samen met een groep leerlingen uit het basisonderwijs duizend ballonnen-met-een-boodschap op: dit was de Bolloon Happyning.

TRICHTLINNBURG. EEN AFFAIRE MET DE STAD Trichtlinnburg. Een affaire met de stad was een collectief onderzoeksproject tussen de Jan van Eyck Academie (NL), het Salzburger Kunstverein (AT) en het Centre for Contemporary Art Tallinn (EE). Het ontleedde de stedelijke dynamiek van Maastricht, Tallinn en Salzburg, populaire toeristische bestemmingen die geleidelijk aan tot ‘themaparken’ transformeren. In de steden is er een spanning tussen patrimoniumbehoud en stadsontwikkeling, tussen cultureel erfgoed en massatoerisme, tussen economische belangen en stedelijke leefbaarheid, een spanning die niet alleen relevant is voor inwoners en toeristen, maar ook voor kunstenaars, filmmakers, ontwerpers, architecten en planologen. Tegen deze achtergrond vond in het voorjaar van 2005 het evenement Trichtlinnburg plaats – de naam verwijst naar een denkbeeldige plaats – met contextgerichte interventies in Maastricht, Tallinn en Salzburg. Trichtlinnburg in Maastricht was een tiendaagse manifestatie met visuele en ruimtelijke producties die de inwoners en toeristen uitnodigden om op een niet-vertrouwde manier om te gaan met het stedelijke landschap.

Bolloon Happyning, Marthe Van Dessel

The City Piece was een vlak, plastisch object dat een deel van het Vrijthof bedekte en het tot podium maakte. Wanneer wandelaars langs deze ‘sculptuur’ liepen, werden ze een beetje performer. Het project Colourfield Parking was het resultaat van een samenwerking tussen Ron Bernstein en het Institute for Driving Experience ID Drives LIGNA (DE). Dit project rangschikte alle auto’s in de MECC parkeergarage per kleur. Voor één keer hoefden de chauffeurs dus niet te zoeken naar een vrije plek. Als dank voor hun medewerking aan het ‘kunstwerk’ kregen ze een CD cadeau met liedjes en een grappige instructie die de chauffeurs een totaal nieuwe kijk gaf op hun deelname aan het verkeer.

Colourfield Parking, Ron Bernstein & Ligna

Het Franse kunstenaarsduo Dector Dupuy (Michel Dector en Michel Dupuy) gaf een rondleiding door de stad voor Trichtlinnburg Maastricht – Projecten toeristen en inwoners. Het duo houdt zich al jaren bezig met Voor het project Artisan Limited Productions reed Stadtraum.org grafische sporen in de openbare ruimte, met ‘tekens’ van – Markus Ambach en Andrea Knobloch – met een souvenirindividueel protest die niet behoren tot de representatieve kraam door Maastricht. In de omgebouwde caravan maakten ruimte in de samenleving. Ze gaven tijdens hun rondleiding en verkochten ze kleireproducties van beelden in de openbare evenveel aandacht aan het historisch culturele erfgoed als ruimte van Maastricht. aan het illegale of ongewone. Ze verbonden heden met




DE STAD

TRICHTLINNBURG

DE STAD

TRICHTLINNBURG

verleden, het gewone met het verhevene, het vergankelijke met het beschermde en gekoesterde. Deformed Hoarding van Nils Norman was een paneel dat de stedelijke situatie op en rondom het Vrijthof analyseerde. Het paneel, een knipoog naar panelen bij bouwprojecten, beeldde de bestaande gebouwen en infrastructuur rond het Vrijthof af. De teksten – Hypercreatief kerngebied, Sector der bohémiens, Straat in onbruik, etc. – waren ironische verwijzingen naar stedelijke strategieën.

tijdens de feestelijke ‘naturalisatieceremonie’ door Burgemeester Leers ingeschreven in het Maastrichtse stadsregister.

kunstenaars. Na de lezing was er een debat met de inwoners van het Vrijthof, gemodereerd door Math Verberkt. Nikolaus Gansterer (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) maakte een trailer van de bekende Hollywoodproductie The Sound of Music: Re: Sound of Music. Part 1 The Trailer. Gedeformeerde beelden van de oorspronkelijke filmlocatie in Salzburg wisselen af met beelden van een Engelse dame die een Oostenrijkse man de beroemde soundtrack van de film leert. Deze ietwat spottende bewerking was een knipoog naar stedelijke brandingstrategieën. Geoffrey Garrison (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) bedacht de specialiteit Trichtlinnburg Streekgerecht, een selectie van traditionele recepten en ingrediënten uit Maastricht, Salzburg en Tallinn: sappig varken uit de oven, raapjes in een romige karwijsaus, aardappelsalade en knapperig verse molsla. Het gratis gerecht stond op menukaart van Restaurant De Perroen op het Vrijthof. Culturele nomade en nomadisch kunstenaar Marthe Van Dessel van bolwerK Interrational, dat voor deze gelegenheid als reiscollectief en kunstbedrijf fungeerde, nam het gebruik van kunst en cultuur voor city marketing doeleinden krtisch onder de loep door – in het hol van de leeuw – het toerisme als kunstproject te beschouwen. Ze nodigde vrienden uit, lokte hen met promopraatjes naar een ontwerKte bungaSlow, waar ze vakantie en de nieuwe mens probeerde te promoten. Ze nam haar intrek in een kerk omgevormd tot overnachtingsplek voor toerfietsers en bracht haar expertise mee naar de tuin van de Jan van Eyck Academie, waar ze een wooncontainer met ‘faciliteiten’ neerpootte en een kampeerplaats maakte. De toeristen nestelden zich dus in de tuin van de kunst.

informatie over alle Trichtlinnburg-evenementen en lokale en supraregionale berichtgeving over het project maken de publicatie compleet. De redactie van het boek – met teksten in het Duits, Engels, Ests en Nederlands – werd verzorgd door Hildegund Amanshauser, Mare Pedanik en Hinrich Sachs. De auteurs waren Michael Hauffen, Andres Kurg en Dieter Lesage. Het fotomateriaal is van Helmut & Johanna Kandl en Bertien van Manen. Het boek werd vormgegeven door Marijke Cobbenhagen en Chantal Hendriksen. De lancering van het boek vond plaats in Marres, Maastricht, waarbij Hinrich Sachs en Andres Kurg (Estonian Academy of Arts Tallinn, EE) presentaties gaven en in het Stedelijk Museum CS op 11 in Amsterdam; sprekers daar waren Simon Sheikh (criticus en schrijver, DK) en Hinrich Sachs.

Jeanne van Eyck

Deformed Hoarding, Nils Norman

Er was ook een filmprogramma waarbij films werden vertoond die de sfeer van de grootstad uitademen: Berlin. Die Sinfonie der Grossstadt van Walther Ruttmann, Roma van Federico Fellini, Mundo Grua van Pablo Trapero en Brazil van Terry Gilliam. Kan stedelijke ontwikkeling worden verzoend met een behoudgezinde politiek? Dit was het uitgangspunt van twee debatten. Aan het debat over stedelijke ontwikkeling namen Hans Mommaas (socioloog, Universiteit Tilburg, NL), Christoph Schäfer (Park Fiction, DE) en Daniël van der Velden (adviserend onderzoeker afdeling Ontwerpen) deel. Aan het debat over conservatie namen Gerard Rooijakkers (Universiteit Amsterdam en Meertens Instituut, NL) en Nicole Maurer (Maurer United Artists, NL) deel. De dia-presentatie The Image is the Actor or: The Perfect Asymmetry of Before and After van Ralph Bauer (onderzoeker afdeling Ontwerpen 2003- 2004, DE) en Christine Lemke (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst 2003-2004, DE) was een alternatieve en imaginaire rondleiding door Maastricht via beelden die ze vonden in lokale kranten en de toeristische gids Maastricht eigenwijs. Aan de hand van deze beelden vertelden ze een verhaal vanuit het perspectief van de buitenstaander; hun kanttekeningen, analytisch, pseudo-wetenschappelijk en commercieel, zijn factions, een combinatie van feit en fictie. Het Reuzengilde van Maastricht vroeg Zuzana Lapitková (onderzoeker afdeling Ontwerpen, SK) om een choreografie uit te tekenen voor het bezoek van de reuzen aan Trichtlinnburg. Tijdens de ‘stertocht’ trokken vijf reuzen door de stad naar het Vrijthof, waar ze feestelijk verwelkomd werden door Jeanne van Eyck, de Jan van Eyck-reus. Jeanne van Eyck werd


Met Love City gaf het Salzburgse kunstenaarscollectief Gold Extra een experimentele dj/vj show met beelden en geluiden van video- en geluidskunstenaars uit Maastricht, Salzburg en Tallinn. De kiosk op het Vrijthof werd een virtuele en utopische stad. Paul Devens en Alexa Meyerman, de deelnemende Maastrichtse kunstenaars, omschreven hun bijdrage als ‘een ritmische tocht gebaseerd op stedelijke beweging’.

Love City, Gold Extra

Voor haar film If I Lived Here nodigde Sanja Ivekovic toeristen, inwoners en professionele beeldenmakers uit om, ‘gewapend’ met een videocamera, beelden te maken van de stad. Van die beelden, maar ook van historisch materiaal, maakte Sanja Ivekovic een spiegellezing. De bijdragen uit Maastricht werden verzameld en gecoördineerd door Gam Bodenhausen (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst 20012002, NL). Voor Precious Cargo ging Will Kwan (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) praten met marktkooplui over de status en impact van hun beroep. Van die gesprekken maakte Kwan een videopostkaart die op marktdagen werd vertoond op een scherm achterin de laadbak van een bestelwagen. Jean-Marc Huitorel (schrijver en curator, FR) gaf de lezing Art in the Public Space: to Add or to Take Away? over kunst in de openbare ruimte en over ‘clandestiene’ en ‘steelse’ monumenten: clandestiene of vluchtige interventies door

Vaneyck Residence, Marthe Van Dessel

Trichtlinnburg - publicatie De vierkleurendruk Trichtlinnburg. Een affaire met de stad rondde het project af. Schrijvers en fotografen observeerden, onderzochten en documenteerden de drie steden en leverden daarmee frisse en kritische opvattingen over de opzet van het project en de talloze interventies. Daarnaast biedt het boek ook de visies en indrukken van de lokale betrokkenen in Maastricht, Tallinn en Salzburg. Een index met


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. THEORIE, MUZIEK EN RUIS

GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN SONGS FOR A NEIGHBOUR

UITNODIGING CONFERENTIE GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE

UITNODIGING CONFERENTIE GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE

POSTER RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN


GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE

GILLES DELEUZE. THE PASSAGE FROM NOISE TO VOICE Op 9 september werd de conferentie Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice, georganiseerd door Zafer Aracagök (onderzoeker Theorie), gehouden aan de Jan van Eyck Academie. De conferentie over Deleuze betrof een uitnodiging om na te denken over een ‘bepaalde passage van ruis naar stem’ in The Twenty-Sixth Series of Language in The Logic of Sense, met de intentie om de Deleuziaanse filosofie open te breken voor allerlei manieren van deterritorialismes vanuit verschillende gezichtspunten, inclusief die van Leibniz, Kant, Hegel, Nietzsche, Lacan, Derrida en de kwantumtheorie. Arkady Plotnitsky (faculteit Engels/directeur Theory and Cultural Studies, Purdue University, US) gaf de aftrap voor de conferentie met zijn essay Chaosmologies: Chaos and Thought in Gilles Deleuze and Félix Guattari’s ‘What is Philosophy?’, with Quantum Field Theory. Hierin werd(en) de combinatie(s) van het Deleuziaanse concept van het virtuele, van zijn vroegere werken tot What is Philosophy? met de moderne wiskunde en natuurkunde – met inbegrip van de chaostheorie en de kwantumtheorie – verkend. Behalve dat dit essay een uitgebreide discussie bood over de relaties tussen de werkingen van het virtuele bij Deleuze en de moderne wiskunde en wetenschap, was het kernargument gericht op de relaties tussen de idee van de virtuele partikelvorming, geïntroduceerd door Paul Dirac als onderdeel van zijn ontdekking van de antimaterie – waarschijnlijk het meest radicale idee van de twintigste-eeuwse natuurkunde – en Deleuze en Guattari’s evenzo radicale concept van de chaos in What is Philosophy?. Marc Rölli (faculteit Filosofie, Universiteit van Darmstadt, DE) sprak over het thema Pragmatism and Structuralism in the Thought of Gilles Deleuze. De passage van (ongedifferentieerde) brul naar (gearticuleerde) spraak is gebaseerd op het structuralisme dat Deleuze had ontwikkeld in Difference and Repetition (1968). Gezien de kritiek op het structuralisme in naam van het pragmatisch denken in zijn latere werken (met name A Thousand Plateaus (1980)), kan worden aangetoond dat Foucaults theorie van de productieve machtsverhoudingen, ontwikkeld in de jaren ‘70, Deleuze heeft gemotiveerd om de pragmatische dimensie met betrekking tot de taal zelf, niet slechts de spraak, te lokaliseren en theoretiseren. Rölli ging door op de vraag hoe de relatie tussen pragmatisme en structuralisme in Deleuzes vertogen over taal in zijn geheel kunnen worden gekarakteriseerd. Rosi Braidotti (hoogleraar Vrouwenstudies, Universiteit van Utrecht, NL) gaf een lezing getiteld The Politics of Becoming, or: Self-Styling as Resistance. Braidotti richtte zich op de theorie van het worden in de filosofie van Deleuze, vanuit een materialistisch perspectief. De vraag rees welke ethische affecten het meest verdedigbaar zijn richting deelname aan het politieke, culturele, persoonlijke verzet – niet slechts via het uiten van kritiek, zoals bij oppositieculturen, maar ook in de affirmatieve modus van de creatie van nieuwe alternatie-

ven. De kerngedachte was die van de ‘verdedigbare ethiek’. In zijn bijdrage Passing. The Voice vroeg Mahmut Mutman (faculteit Communication and Design, Bilkent University, Ankara, TR) zich af of de passage van ruis naar stem ooit plaatsvindt. Hoewel datgene wat gehoord wordt tot de Ander zou moeten behoren, vond het religieuze discours de stem van de Ander buiten het Zelf uit. Mutman stelde dat de volharding van Levinas inzake de onteigening van het Zelf door de Stem van de Ander nog moeilijk toelaat te denken dat de stem een zin uitspreekt, of wat dan ook uitspreekt. De Islam begint ook met de Stem van de Ander: het commando ‘Declameer!’, van de engel Gabriel aan Mohammed. In zijn declamatie worden twee stemmen verenigd: de stem van Allah de aanspreker (de andere stem van Mohammed) en Mohammed de aangesprokene zoals herkend door getuigen. De uniciteit van Allah en van de Arabische taal markeert en consolideert het verschil van de Islamitische beeldtaal. Terwijl declamatie circulair is, hermeneutisch en dialogisch op een institutioneel niveau, waar het werkt als een machtsverhouding tussen imam en student in de studie van de Koran, is het tegelijkertijd ook een opzeggen, deelbaar en onpeilbaar, een stroom geluiden, stiltes en uitroepen die heterogeen blijven aan het eerdere niveau. Het geluid van verloren geschriften blijft het heilige woord achtervolgen en versleutelen, als een onzichtbare passage van de stem naar de ruis. Het declameerhandboek is opgesteld om deze onzichtbare passage te controleren, om de achtervolging te stoppen, om de spookstem te reguleren en vorm te geven. In zijn lezing beargumenteerde Mutman dat de opening, geopend als de stem of als het geluid, openblijft, voorbij het woord en voorbij het geloof, en dat in deze opening, aan de overzijde van haar uniciteit, het Islamitische teken enigmatisch en in beweging blijft. ‘Leesbaarheid’ wordt de paradoxale imperatief van dit andere, cryptische of verloren teken. In haar lezing La Ritournelle: des Oiseaux et des Hommes legde Manola Antonioli (auteur, theoreticus, FR) uit hoe Gilles Deleuze en Félix Guattari, in What is Philosophy?, de filosofie definiëren als de kunst van het vormen, van het uitvinden van concepten als eenheden van multipliciteit, bestaande uit verschillende componenten die hen definiëren. Antonioli richtte zich op het concept van de Ritournelle, of het Refrein, die territoriale, geofysische, esthetische en politieke componenten omvat alsook een natuurfilosofie in dialoog met de verrichtingen van de biologie en de ethologie. Antonioli wilde met name de muzikale en politieke dimensies van het concept van het Refrein bestuderen, en de aangrenzende zones en de grenzen van ononderscheidelijkheid tussen deze twee componenten. In zijn presentatie The Sense of Logic. Lacanian Questions to Gilles Deleuze’s ‘Theory on Language’ in Logique du Sense definieerde Marc De Kesel (adviserend onderzoeker Theorie) de fundamentele verschillen tussen de linguïstische theorieën gebaseerd op Deleuze en die van Lacan. Op die



Resonance, Mimesis, Noise and Refrain, Zafer Aracagök


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. SONGS FOR A NEIGHBOUR

THEORIE, MUZIEK EN RUIS

RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN SONGS FOR A NEIGHBOUR

manier wilde hij de waarde toetsen van de veronderstellingen over het zijn in het ‘structuralisme’ volgens Deleuze. De vraag naar het deleuziaanse structuralisme is bepalend voor die andere kernvraag die de 20ste-eeuwse filosofie heeft beziggehouden: wat houdt het vraagstuk over het subject in? De conferentie werd gesteund door de provincie Limburg.

in Schopenhauer en Nietzsche. Wanneer Nietzsche bijvoorbeeld Schopenhauers muziektheorie leent en erover uitwijdt in The Birth of Tragedy, is hij erg op zijn hoede om niet te vervallen tot Hegeliaanse bewegingen – die Schopenhauer omkeert – door middel van een zekere zin van resonantie, en ruis. Kunnen kunstwerken het onmiddellijke zelf zijn, of kunnen ze slechts verwijzen naar de onmogelijkheid het onmiddellijke als zodanig te theoretiseren? Op 24 mei presenteerde Aracagök tenslotte in zijn lezing Refraining from the Refrain de idee dat indien de ‘resonantie’ tussen Deleuze en Nietzsche gebruikt kan worden als de sleutel om de functie van ‘ruis’ te verhelderen in het werk van deze filosofen, dat inzicht nodig is over hoe Deleuze en Guattari de relaties tussen chaos, milieus en het refrein determineren. In A Thousand Plateaus beweren Deleuze en Guattari, bij de behandeling van de Wolfman casus, dat het ‘een uitroep van multipliciteit’ betrof, genegeerd door Freud. Deleuze vraagt zich af waarom het geluid maakt ‘ dat we willen sterven’, als de passage van ruis naar stem mogelijk is zolang de deterritorialisatie van het ritme nodig is voor de (de)constitutie van het subject als multipliciteit. Is het geluid of ruis dat ‘maakt dat wij willen sterven’? Volgens Nietzsche is ruis een vorm van intoxicatie, zonder onderscheid tussen het gevormde en het ongevormde. Is het mogelijk een zekere ‘distortie’ waar te nemen in Deleuze en Guattaris zienswijze van distortie, dissonantie en ruis wanneer men zijn oren spitst voor de manier waarop Nietzsche spreekt over ruis (ge-rausch) en intoxicatie (rausch)? Kan men, in navolging van Nietzsche, het onmiddellijke theoriseren zonder toe te geven aan ruis?

RESONANCE, MIMESIS, NOISE AND REFRAIN Zafer Aracagök (onderzoeker afdeling Theorie) presenteerde een lezingenreeks over de filosofie van Gilles Deleuze. Binnen een kader van een specifieke selectie teksten richtte elke lezing zich op problematische themata, zoals mimesis, resonantie, ruis en refrein in het werk van de betreffende filosoof, met als doel het ontwikkelen van een alternatieve benadering van de Deleuziaanse filosofie. In zijn lezing On Rhythm, Resonance and Distortion van 23 maart besprak Zafer Aracagök Agambens benadering tot de kwestie van ritme in Hölderlin, alsmede zijn lezing van Nietzsches The Birth of Tragedy om zo licht te werpen op de Heideggeriaanse stappen die hij zet in zijn onderzoek naar de Waarheid. Aracagök verwees ook naar een wijdverbreid begrip van ritme, resonantie en distortie in de filosofie in het algemeen, door te verwijzen naar twee verschillende introducties van Nietzsche bij zijn boek The Birth of Tragedy, en bij Derridas Tympan, in Margins of Philosophy. Op 27 april werd in zijn lezing Decalcomania, Mapping and Mimesis een benadering ontwikkeld tot het probleem van de mimese in Deleuzes (en Guattaris) werken, vanuit het standpunt van hun concepten van ‘het rizoom’, ‘het vlak van immanentie’, en ‘het denkbeeld’. Als het belang van deze termen in hun teksten gezien kan worden als het opwerpen van een barrière tegen het transcendentale, dan kon, volgens Aracagök, de heropleving van binarismen en tegenstellingen – hoewel deels opgelost door de zekere manier waarop zij het vlak van immanentie positioneren – de terugkomst van het transcendentale niet verhullen, aangezien zij – in een binair systeem – één term verkiezen boven een andere, hetgeen wijst op hun onkritisch gehandhaafde positie met betrekking tot de mimese. In die zin is het de vraag of Deleuze (en Guattari), omdat ze vasthouden aan het achterlaten van het metafysische, in feite proberen het ontheoriseerbare, namelijk het Onmiddellijke, te theoriseren, en daarbij slachtoffer worden van wat Nietzsche ooit het ‘actieve vergeten’ noemde. Op 10 mei werd in de lezing Noise on Noise geanalyseerd hoe Schopenhauer en Nietzsche reageerden op noise (ruis) – met nadruk op het feit dat Nietzsche bij alles wat hij van Schopenhauer leent, een zekere dimensie van ‘ruis’ meegeeft. Deze beweging kan worden getraceerd in Nietzsches filosofie van de ruis, maar ook in de benadering van beide filosofen tot de vraag of ruis ervaren kan worden, of als zodanig kan worden getheoretiseerd. In die zin is deze vraag nauw verbonden aan de problematiek van het onmiddellijke

SONGS FOR A NEIGHBOUR Op 27 januari gaven Zafer Aracagök en Victoria Carolan (onderzoeker afdeling Theorie 2003-2004) een performance aan de Jan van Eyck, waarin ze onderzochten of elke praktijk van het luisteren allereerst vereist een ‘buur’ van jezelf te zijn, en of men tevens het risico loopt zelf te gaan luisteren met de oren van een buur. In een verwijzing naar Nietzsches denken over ‘oren’, zegt Derrida dat men altijd luistert met het oor van de ander, dat wil zeggen, met een geleend oor, aangezien luisteren in de eerste plaats het vermogen om te horen vereist, of de bekwaamheid te luisteren naar wat men zichzelf vertelt. Zo wordt men onvermijdelijk een buur van zichzelf, vanwege de schuivende posities van verteller en toehoorder. De performance wilde een speciale ervaring creëren van het ‘luisteren naar een buur die muziek maakt’, waarbij de grenzen tussen muziekmaker en toehoorder werden vervaagd, en de daad van het luisteren dichterbij de ervaring van de muziekmaker werd gebracht – die de muziek die hij maakt zelf niet kan horen, omdat hijzelf op de eerste plaats in de positie verkeert van buur van datgene wat hij maakt.


.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. VISUELE CULTUUR

ART’S BIRTHDAY 2005: PERMANENT CREATION CHARDIN AND THE TEXT OF STILL LIFE DREAMING IN THE PLURAL JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK MOTION PATH SERENDIPITY STEPPING OUT THE PRACTICE OF DRAWING VISIBILITY

AANKONDIGING JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK

UITNODIGING STEPPING OUT. AN INVITATION TO DO SOMETHING NEW


ART’S BIRTHDAY 2005 CHARDIN AND THE TEXT OF STILL LIFE DREAMING IN THE PLURAL JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK

ART’S BIRTHDAY 2005: PERMANENT CREATION Op 17 januari nodigde Nikolaus Gansterer (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) de onderzoekers van de Jan van Eyck uit om deel te nemen aan de wereldwijde Art’s Birthday feestelijkheden. Hij vroeg hen acteerinstructies te verzinnen die later op de avond voor microperformances werden gebruikt. Op 17 januari vierde de kunst haar 1.000.042ste verjaardag. In 1963 beweerde Robert Filliou, Frans Fluxus-kunstenaar, dat de kunst een miljoen jaar oud was. Haar geboorte was niet bepaald spectaculair: iemand liet een droge spons in een emmer water vallen. Filliou stelde voor om 17 januari internationaal uit te roepen tot de geboortedag van de kunst en er een feestdag van te maken. De voorbije jaren hebben kunstenaars uit hele wereld op die dag feestjes georganiseerd en cadeautjes uitgewisseld – meestal via snail mail, telefoon, radio en het internet. Het motto dit jaar was permanente creatie. Verschillende projecten maakten deel uit van een netwerk dat BadenBaden verbond met Berlijn, Boedapest, Londen, Maastricht, Madrid, Melbourne, Moskou, Praag, Stockholm, Tokio en Vancouver.

DREAMING IN THE PLURAL Op 29 november gaf Jan Verwoert (criticus, DE) de lezing Dreaming in the Plural. Calling up Ghosts and Sharing Secrets. On Artistic Modes of Collective Address over manieren van artistiek samenwerken en het discours van collectiviteit. Verwoert gaf voorbeelden van kunstpraktijken die het idee van collectiviteit incorporeren zonder specifieke gemeenschappen voor ogen te hebben. Via welke methoden kunnen kritische kunstpraktijken in het meervoud spreken en dromen? Hij bekeek alternatieve manieren waarmee kunstenaars zich tot het publiek richten – via terughoudendheid of via toespelingen en geheimzinnigheid.

Permanent Creation

CHARDIN AND THE TEXT OF STILL LIFE Op 25 maart gaf Norman Bryson (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) een seminar over Chardin and the Text of Still Life, waarin het genre van het stilleven werd bestudeerd. Dit genre heeft nooit een hoge positie ingenomen in de hiërarchie van genres. Er is weinig kritisch onderzoek naar gevoerd en op veel vragen is nooit een afdoend antwoord geformuleerd. Wat is de betekenis van stillevens? Wat roepen ze op? Wat is de reikwijdte en het effect van stillevens op cultureel, affectief en poëtisch vlak? Bryson besloot om zijn aandacht te richten op Chardin en tegelijkertijd de ruimere geschiedenis van het genre niet uit het oog te verliezen.

JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK Op 24 september brachten Japanse curators een bezoek aan de Jan van Eyck. Onderzoekers van de afdeling Beeldende Kunst stelden recent werk tentoon in de galerieruimte: Geoffrey Garrison, The Cut; Will Kwan, Canaries; Lene Markusen, Sketch (for Mennesket); Charlotte Moth, Balloon Party; Falke Pisano, Plan for a Lecture on the Development of a Situation; Inga Zimprich, installatie. Het team van het project Meta Haven: Sealand Identity Project gaf een presentatie. Het team doet onderzoek naar nationale en territoriale identiteit, iconografie en beeldvorming. De grafische ontwerpen van Meta Haven nemen vaak de vorm aan van modellen. Centraal in het onderzoek staan ideeën over de toekomst van ontwerpen; essays schrijven en symposia organiseren zijn even belangrijk als het eigenlijke ontwerpen. Stéphanie Benzanquen (onderzoeker afdeling Theorie) richtte zich in haar lezing Cultural Representations of Genocide and Mass Murder op representaties van genocide en massamoord in film, documentaires en tentoonstellingen. Benzanquen documenteert, visualiseert en schetst de context van representaties van massaal geweld in cultuur, herinneringen, het nieuws, wetenschappelijke essays, maar ook in gerechtelijke processen en humanitaire interventies. Geoffrey Garrison gaf een uiteenzetting over de voorbereidingen op en werkmethoden van zijn film The Cut; Garrison schreef een script gebaseerd op de film Freud the Secret Passion (1961). Lene Markusen vertoonde haar film Grad over het sovjetverleden en hoe de Russische samenleving eraan terugdenkt. Een ekskurszavoda, een traditionele sovjetgids, stelt de hoofdpersonages voor: een dame die in 1958 als meisje naar Moskou trok om haar dromen waar te maken; drie mannen die hun brood verdienen door als historische personages te poseren; een oude vrouw en haar volwassen dochter die duidelijk getekend zijn door het verleden. Door het sovjetverleden te reconstrueren komen verschil-lende en vaak tegenstrijdige opinies en perspectieven aan bod. In dit niet-lineaire verhaal lopen tijd en ruimte niet synchroon.



Stefanie Seibold (onderzoeker afdeling Beeldende Kunst) organiseerde de performance I Am Not Half the Man I Used to Be. Daarbij maakte ze gebruik van ‘documentaire’ elementen uit de filmklassieker The Killing of Sister George. De performance onderzocht aspecten van de (starende) blik en hoe hiërarchieën tot stand komen en hoe de ‘andere’ wordt gecreëerd. Tara Casey was de performer. Zuzana Lapitková (onderzoeker afdeling Ontwerpen) vertelde over Jeanne van Eyck, een evenement dat ze organiseerde in de Maastrichtse stadskern. Jeanne van Eyck, een reuzenfiguur die de academie voorstelt, werd aan het publiek voorgesteld tijdens de manifestatie Trichtlinnburg. Het project was ingebed in ruimer onderzoek naar publieke evenementen en festivals. Yolande Harris (onderzoeker afdeling Theorie) toonde een installatie met video, geluid en lichtsensoren. Door met evenwicht en desoriëntatie te spelen via licht en klank toonde Orbiting vormen van navigeren in een virtuele omgeving. In de bibliotheek werden de boeken tentoongesteld die (adviserend) onderzoekers sinds 2000 aan de Jan van Eyck gemaakt hebben. Ook een selectie van recent drukwerk ontworpen door onderzoekers – posters, kaarten, brochures – werd getoond.

.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. JAPANESE CURATORS VISIT THE JAN VAN EYCK MOTION PATH SERENDIPITY STEPPING OUT

VISUELE CULTUUR

STEPPING OUT

This is Planet Earth, Adriaan Mellegers

A4 Magazine, Inga Zimprich

Casa poporului – scenarios for a dialogue, Vinca Kruk

Be not afraid to break those flowers, Alevtina Kakhidze

Dish-cloths, Paul Hendrikse

Prototype for Travelogue, Charlotte Moth

When you eat you are the king, Tina Clausmeyer

Stepping Out, overzicht

Motion Path

SERENDIPITY Op 10 mei toonde Jeppe Hein (beeldend kunstenaar, DK) zijn sculpturen en interactieve ruimtelijke installaties die actief ‘werken’ met de manier waarop de bezoeker de ruimte ervaart. Hein zet een interactie op tussen zijn werk, de toeschouwer en de ruimte en verwacht van de toeschouwer emotionele (eerder dan theoretische) betrokkenheid. Heins werk strookt niet met de fenomenologische interpretaties van het minimalisme, waarbij de kijker alleen op een abstracte manier met het werk omgaat. Hein leeft zich uit met de gave om toevallig waardevolle dingen te ontdekken.

Serendipity

Japanese curators visit the Jan van Eyck

MOTION PATH Op 6 september gaven Graham Ellard en Stephen Johnstone (kunstenaars, GB) een overzicht van hun video-installaties, die architectuur en film combineren, in Motion Path. Architecture and the Moving Image. Motion Path, hun meest recente project, toont de interrelaties tussen de structuur en de dynamica van architectonische ruimte en het bewegend beeld. Daarbij ligt de klemtoon op omkadering en beweging, het bewegende gezichtspunt, parallax en de veranderende verhoudingen tussen perspectieven, leegte, driedimensionale lichamen en aperturen.


STEPPING OUT. AN INVITATION TO DO SOMETHING NEW De tentoonstelling Stepping Out. An Invitation To Do Something New met werk van onderzoekers Armando Andrade Tudela, Kasper Andreasen, Nikolaus Gansterer, Geoffrey Garrison, Yolande Harris & Bert Bongers, Paul Hendrikse, Alevtina Kakhidze, Johanna Kirsch, Vinca Kruk, Lene Markusen, Adriaan Mellegers, Charlotte Moth, Falke Pisano, Stefanie Seibold, Saliou Traoré en Inga Zimprich liep van 28 november tot 12 december. Stepping Out was geen conventionele tentoonstelling, want er was geen curator aangesteld die werken selecteerde en een indeling maakte. Uitgangspunt was het idee van de kunstinstelling als een ‘container’: de werken in de galerieruimte hadden gemeen dat ze gegenereerd waren uit onderzoek en productie aan de Jan van Eyck.



.ONDERZOEKSPROJECTEN .............................................................. STEPPING OUT

VISUELE CULTUUR

STEPPING OUT

All die dinge die wir brauchen, Nikolaus Gansterer





VISUELE CULTUUR

STEPPING OUT

The route book spine, Kasper Andreasen





VISUELE CULTUUR

THE PRACTICE OF DRAWING VISIBILITY

THE PRACTICE OF DRAWING Op 11 februari werd Norman Brysons (adviserend onderzoeker afdeling Theorie) seminar The Practice of Drawing gehouden. Het seminar behandelde een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien: er bestaat geen traditie van commentaar leveren op of esthetisch onderzoek naar de praktijk van het tekenen – in tegenstelling tot die van geschiedkundige tekeningen, landschaptekenen of portretkunst. Veel academies van beeldende kunst hebben tekenen lang geleden uit hun curriculum geschrapt. Tekenen lijkt op sterven na dood; het is in elk geval ondergewaardeerd. Toch verdient het theoretische beschouwing. Tekenen is toch het medium dat het dichtst aansluit op artistiek denken, inspiratie en waarneming. Stoelt deze bewering op feiten? Welke andere beweringen kunnen worden gemaakt? VISIBILITY Op 24 maart gaf Kathleen Rahn (kunsthistoricus en curator bij het Kunstverein für die Rheinlande und Westfalen in Düsseldorf, DE) een uiteenzetting over projecten en tentoonstellingen die ze heeft gerealiseerd. Belangrijk daarbij was de verhouding tussen projecten van kunstinstellingen en musea en onafhankelijke projecten en kunstenaarsruimten. Op 8 maart gaf Hans Scheirl (freelance filmmaker, performer en kunstenaar, AT) een presentatie en een satirische performance: The Earth Is Pregnant With Art. Scheirl is lid van Cyborg, een Londense groep van progressieve transgender mannen, en is erg geïnteresseerd in transformatie. In zijn film Dandy Dust (1998) reist een cyborg met gespleten persoonlijkheid en fluïde gender door de tijd om de strijd aan te gaan met een genealogisch geobsedeerde supermoeder. De inspiratie voor de film haalde Scheirl bij live-action strips uit Hong Kong en Japan, bij bloederige horrorfilms, queer underground, feministisch Weens Aktionism. Dandy Dust is een transgender noize/scifi/komische horrorfilm. In zijn schilderijen, installaties en films werkt Scheirl met taalspelletjes, performance en perversie, met transgendering, lichamen, lichaamsonderdelen en -extensies en afgedankt materiaal – dingen waar je een cyborg mee maakt. Op 28 november toonde Cherry Smyth (criticus, curator, dichter, IE) videomateriaal met als thema seksuele en raciale identiteit. Volgens Smyth ruimen belerende en directe visuele strategieën langzaamaan baan voor een meer tastende, subtiele en indirecte aanpak. Ze besprak werk en Phil Collins, Mark Raidpere, Steve McQueen, Grace Ndiritu, Ann Course en Vanda Playford.

Stepping Out, overzicht



.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE .............. ADVISERENDE ONDERZOEKERS

AFDELING BEELDENDE KUNST

KOEN BRAMS 1964, België

ORLA BARRY 1969, Ierland

AGLAIA KONRAD 1960, Oostenrijk

Projecten • On the Television Work of Jef Cornelis.

In het werk van Orla Barry staat taal centraal, zowel geschreven als gesproken; haar werk is dan ook uitgesproken poëtisch en lyrisch. Het ritme van het idioom en het narratieve sociolect waar Barry uit put, roept de typografie, het klimaat en de literaire traditie van haar geboorteland Ierland op. Haar fotografisch werk, video’s, performances, teksten en geluidsinstallaties zoeken naar het snijpunt van mythe, herinnering en de robuuste en sensuele realiteit. Barry creëert een eigen fictie met verschillende ‘ikken’ die inzicht bieden in de meervoudige en dynamische aard van identiteit. Haar vrouwelijke personae maken haar feminisme prettig, subtiel en ad rem.

Voor haar onderzoek naar hedendaagse stedelijkheid reist Aglaia Konrad naar metropolen en bezoekt ze stedelijke agglomeraties. Via fotografie en video probeert ze de eindeloze veelheid van tijd zoals die zich in de stad manifesteert te vatten. Ze legt de structurele uitbreiding van de stad vast, zijn eigenschappen en leefstructuren. Over de jaren heen heeft ze een archief aangelegd waar ze uit put voor haar installaties en publicaties. Op het niveau van presentatie is Konrad geïnteresseerd in ruimte, meer bepaald de expositieruimte, en hoe die zich verhoudt tot de buitenwereld. Ze gebruikt ramen en ingangen en andere openingen en ‘monteert’ ze op een bepaalde manier. Deze ‘montages’ zijn pogingen, tijdelijke stills, die ze liever geen vaste structuur geeft. In haar publicaties stelt Konrad de rol van (representatief) drukwerk in vraag.

Publicaties De mythologisering van de Belgische kunst of hoe de Vlaamse kunst Belgisch werd… In: De Witte Raaf, 113 (suppl.), pp. 1-12. • Een gesprek met Guillaume Bijl, deel 2. In: De Witte Raaf, 113, pp. 9 -15. • Le double secret – het dubbele geheim. Interview met Jef Cornelis over ‘The Music Box’, ‘Les Vacances de Monsieur Mag., Een Weekend met Meneer Magritte (Zaterdag en Zondag)’. In: De Witte Raaf, 118, pp. 23 - 24. •

Modereren • On the Television Work of Jef Cornelis. (september - december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Lili Dujourie (1990). (4 april). Met Jacques Charlier, Lili Dujourie, John Murphy & Dirk Pültau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Tentoonstellingen Portable Stones. (25 november 2005 29 januari 2006). Londen, GB: Camden Arts Centre. • ...Mixing with the Sound of a Fountain. (10 september - 9 oktober). Amsterdam, NL: W139. • Chemins. (25 augustus - 25 september). Luik, BE: Nadja Vilenne Galerie. • Encontro com Arte. (20 - 23 juni). Sao Paolo, BR. (Tent. cat.). • Brussels South Airport. (20 mei - 30 juni). Wenen, AT: Galerie Krinzinger. (Tent. cat.). • Portable Stones. (5 februari - 24 april). Gent, BE: Stedelijk Museum voor Actuele Kunst (S.M.A.K.). • Landscapes. Porto, PT: Gallery Brando-Graca. •

Films/video’s • Portable Stones. Video, kleur, geluid, 62’. Brussel, BE: Argos. Film/videovertoningen Portable Stones. In: Argosfestival: Belgian Focus. (14 - 21 oktober). Brussel, BE: Argos. • Wideawake. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Tentoonstellingen First Shenzhen Biennial of Urbanism and Architecture. (december 2005 - maart 2006). Shenzhen, CN. • Iconocity. (13 oktober -18 december). Antwerpen, BE: DeSingel. • 14ème Festival international des artistes de rue de Vevey. (25 - 27 augustus). Vevey, CH. • Avenirs de villes/Future for cities. In: Nancy 2005. Le temps des Lumières. (7 mei 22 augustus). Nancy, FR: Site Alstom. • Her City. (29 april -18 juni). Keulen, DE: Frehrking Wiesehöfer. •

Publicaties Amicalement vôtre. Tourcoing, FR: Musée des Beaux-Arts. • Iconocity. Antwerpen, BE: DeSingel; Keulen, DE: Walther König. • Le journal de l’exposition ‘Avenirs de villes/Future for cities’. In: Nancy 2005. Le temps des Lumières. Nancy, FR: Alstom. •

Recensies Dries Vande Velde. Aglaia Konrad. Iconocity. In: De Witte Raaf, 118, p. 31.

•

Publicaties Amicalement vôtre. Tourcoing, FR: Musée des Beaux-Arts. • Severin Dünser (Red.). Brussels South Airport. Wenen, AT: Krinzinger Projekte. • David Barro & Paulo Reis (Red.). Razão e Sensibilidade. In: Encontro com Arte 2005. Sao Paulo, PT. • Portable Stones. Gent, BE: Stedelijk Museum voor Actuele Kunst (S.M.A.K.). •

Recensies Bruce Haines. Orla Barry, Portable Stones. In: Kunst nu. Februari, pp. 20 - 25.

•


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ADVISERENDE ONDERZOEKERS


JOHN MURPHY 1945, Groot-Brittannië

HINRICH SACHS 1962, Duitsland

In zijn werk van het laatste decennium denkt John Murphy na over het concept tentoonstelling. Een tentoonstelling is eigenlijk een reisroute, maar dan een route die ontmoetingen mogelijk maakt – zoals Gilles Deleuze beweert in Abécédaire –, een ontmoeting met de andere. Volgens John Murphy is een tentoonstellingruimte een speciale plaats die opgebouwd is uit tussenruimten, uit pauzes. In die ruimte staan kunstwerken naast elkaar en kunnen ze hun eigen verhaal en geschiedenis samenstellen. Het is een plaats van eindeloos terugkeren en opnieuw beginnen; kunstwerken hebben er geen vastliggende betekenis, maar worden telkens opnieuw gelezen en geïnterpreteerd.

Hinrich Sachs is kunstenaar en schrijver. Hij gaat kritisch om met communicatieve en culturele structuren en schema’s. Hij test cultureel materiaal, werkt het uit, transfereert het en bedenkt choreografieën, nieuwe vormen en formats. Het werkterrein van Sachs beperkt zich niet tot de kunstwereld; hij werkt ook met architecten, tentoonstellingsontwerpers en uitgevers.

Tentoonstellingen • John Murphy. Up or Down, It’s All the Same: in Gent or Venice. (8 oktober - 20 november). Gent, BE: Het Kabinet. • ... Mirror. (1- 22 april). Edinburg, GB: Sleeper (Reiach & Hall). • Cantos. (15 januari -10 april). Luxemburg, LU: Casino Luxembourg, Forum d’art contemporain. Recensies Joe Norman. (25 november). From Scrapbooks to Star Music. Winter at the Ikon Gallery. [review]. 24 Hour Museum. Gepubliceerd op: 4hourmuseum.org.uk/ exh_gfx_en/ART25003.html>

•

Lezingen/presentaties Lili Dujourie (1990). (4 april). Met Koen Brams, Jacques Charlier, Lili Dujourie & Dirk Pültau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • And Things Throw Light on Things. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Discussies/debatten The Xerox Book (1968). (21 november). Met Seth Siegelaub, Jack Wendler. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • [Untitled]. (24 oktober). Met Jonathan Watkins. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Projecten Trichtlinnburg.

•

Samenstelling projecten en activiteiten • Favourite Videos (from the Collection of the Kunstmuseum and Others) (14 december). Basel, CH: Museum für Gegenwartskunst. • Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). In de publieke ruimte van Maastricht. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Tentoonstellingen Wer Visionen hat soll zum Arzt gehen. 25 Jahre GAK. (20 november - 4 december). Bremen, DE: Gesellschaft für Actuelle Aktuelle Kunst (GAK). th • BMW (Black Market Worlds). The 9 Baltic Triennial of International Art. (23 september 20 november). Londen, GB: Institute of Contemporary Art (ICA); Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC). (Tent. Cat). • 33,5 Baltic Triennial. (1- 2 oktober). Londen, GB: Institute of Contemporary Art (ICA). • Very Early Pictures. (6 september - 30 oktober). Glenside, US: Arcadia University Art Gallery. • Very Early Pictures. (26 mei - 23 juli). Los Angeles, US: Luckman Fine Art Complex, California State University. • Can Buildings Curate? (29 april - 27 mei). Met Barnaby Drabble. Londen, GB: The AA School of ArchitectureAA Gallery . • Fuera de la Orbita [Out of Orbit]. In: International Conference of Independent Art Spaces (E.i.E.i). (25 maart - 25 april). Met Planet 22. Valparaíso, CL. • The Need to Document. (19 maart -1 mei). Georganiseerd door Halle für Kunst, Kunsthaus Baselland & Tranzit. Muttenz/Basel, CH: Kunsthaus Baselland. •

Films/video’s Designing Truth. (Video, kleur, geluid, 30 min.). In opdracht van en geproduceerd door CASCO, co-productie door Jan van Eyck Academie.

•

Vertoningen Designing Truth. (15 december). Georganiseerd door Simon Starling. Frankfurt Main, DE: Städelschule. • Designing Truth. (13 december). Gevolgd door een rondetafeldiscussie met Ansgar Philippsen •


•

•

•

& Inge Hinterwaldner. Basel, CH: Kunsthalle. Designing Truth. (24 november). Rotterdam, NL: Piet Zwart Instituut. Designing Truth. (13 september). Met Ansgar Philippsen. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Designing Truth. (14 mei). Met Ansgar Philippsen. Utrecht, NL: CASCO.

Publicaties The BMW book. In: The black box. Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC). • Hinrich Sachs (Red.). Trichtlinnburg. An urban affair. Met Hildegund Amanshauser & Mare Pedanik. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • [Untitled]. In: The Need to Document, pp. 233 - 236. Zürich, CH: JRP/Ringier, Kunsthaus Baselland, Halle für Kunst. • Holiday from the Self. In: Looking, encountering, staging, pp. 83 - 94. Frankfurt am Main, DE: Revolver; Rotterdam, NL: Piet Zwart Instituut. • In the Studio: Claudia and Julia Müller in conversation with Hinrich Sachs. In: Looking, encountering, staging, pp. 61- 67. Frankfurt am Main, DE: Revolver: Rotterdam, NL: Piet Zwart Instituut. • Kami, Cookie-monster, Bert und Ernie (all together now). In: Relocated Identities. Part II. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR).

ONDERZOEKERS

•

•

•

Recensies Helga Meister. (15 oktober). Weltkulturerbe auf dem Ceci-Hof. Westdeutsche Zeitung. • Els Fiers. Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. In: Metropolis M, 4, p. 88. • Nadja Lutz. (19 maart). Felder zwischen Fiktion und Realität. Basellandschaftliche Zeitung. • Karen Gerig. (23 maart). Die Famile als Kartonbox. Basler Zeitung Kulturmagazin. • Ina Maenhout (11 maart). Pause auf der Osterinsel. Rheinische Post. •

Lezingen/presentaties/evenementen Trichtlinnburg. An Urban Affair. Boekpresentatie. (8 december). Met Simon Sheik. Amsterdam, NL: Stedelijk Museum. • Trichtlinnburg. An Urban Affair. Boekpresentatie (7 december). Met Andres Kurg. Maastricht, NL: Marres. • Bildmonopole [Image Monopolies]. (2 december). In: Private Investigations. Met de vertoning van de film Designing Truth. Innsbruck, AT: Künstlerhaus Büchsenhausen. • Reisen als Metapher der Produktionsbedingungen? (22 november). Hamburg, DE: BLAU, Zimmer für Kunst und andere. • Die Zukunft der Baskischen ‘Euskara’ Schriften ist weiterhin offen. Über Typographie, Stadtentwicklung und Speculation. (16 november). Düsseldorf, DE: stadtraum.org. • Gala Night of the Cannibals. (11 november). •

•

•

•

•

In: BMW. The 9th Baltic Triennial of International Art. Met Jochen Schmith. Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC). Kami, Cookie-monster, Bert und Ernie (all together now). (25 juni). In: Relocated Identities II. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). Kultur besitzen. Aktuelle kulturelle Produktion und der Transfer kulturellen Erbes. (21 mei) In: 10 International Design Conference TYPO Berlin 2005. Georganiseerd door fontshop. Berlin, DE: Haus der Kulturen der Welt. Trichtlinnburg. (12 mei). In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. Abidjan. Ein Arbeitsbericht. (19 januari) In: Kulturaustausch. Komplikationen mit dem Fremden, Interdisziplinäre Ringvorlesung. Luzern, CH: Hochschule für Gestaltung und Kunst Multiplicity # 4. Hinrich Sachs & Ansgar Philippsen. (16 januari). With Ansgar Philippsen. Utrecht, NL: CASCO. Untitled (All my Curly Friends). In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.


ARMANDO ANDRADE TUDELA 01.01.2004 – 31.12.2005 1975, Peru

PEGGY BUTH 01.01.2004 – 31.12.2005 1969, Duitsland

Armando Andrade Tudela zoekt naar manieren om betekenisverschuivingen weer te geven in vertogen over geschiedenis, architectuur en idiomatische parafernalia. Hij bestudeert de verschuivende betekenis van tekens en symbolen en geeft ze nieuwe waarden en betekenissen – op die manier kunnen ze ons helpen om onze directe omgeving en historische achtergrond beter te begrijpen. Centrale concepten in Andrade Tudela’s werk zijn dialoog en uitwisseling, strategieën om onbekende informatie om te zetten in ‘echte’ databanken en alternatieve manieren om informatie fluïde te houden.

Peggy Buth werkt met verschillende media, waarbij ze vormen transformeert en ze opnieuw met elkaar in verband brengt. Haar werk is in een constante staat van ontwikkeling en legt de nadruk op de relatie tussen gelijkheid tussen en de waarde van concepten of producties. Wat volgt is een ‘contraverhaal’; de objecten die op die manier ontstaan transformeren voortdurend en krijgen telkens een nieuwe invulling.

Tentoonstellingen Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. cat.). • Torino Triennale Tremusei. T1, the Pantagruel Syndrome. (11 november 2005 -19 maart 2006). Turijn, IT. (Tent. cat.). • All My Friends Are Vampires. (29 november 2005 - 7 januari 2006). Met Claudia de Cleen. Maastricht, NL: Traders Pop Gallery. • Farsites. Urban Crisis and Domestic Symptoms in Recent Contemporary Art. In: inSite_05. (27 augustus -13 november). San Diego, US: San Diego Museum of Art; Tijuana, MX: Centro Cultural Tijuana. • Tropical Abstraction. (10 juli - 21 augustus). Amsterdam, NL: Stedelijk Museum CS. •

Tentoonstellingen Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. cat.). • Freezer. (29 november 2005 -14 januari 2006). Londen, GB: Archeus Galerie. • Peggy Buth & Dirk Scheidt. (3 - 24 september). Berlijn, DE: Galerie Amerika. • Peggy Buth & Carina Randløv. (26 augustus 24 september). Leipzig, DE: ASPN Galerie. • A1. (19 maart - 9 april). Berlijn, DE: Galerie Amerika. •

Lezingen/presentaties Shifting the Red Carpet. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Publicaties Tropical Abstraction. In: Nieuwsbrief Stedelijk Museum Buro Amsterdam, p. 87.

•

Recensies Roos Gortzak. Armando Andrade Tuleda. [review]. Metropolis M, 3, pp. 76 & 85. • Mark Godfrey. Image Structure. In: Artforum, februari 2005, pp. 146 -153. •

Lezingen/presentaties [Untitled]. (11 mei). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • LIMA Group. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Transa at Closing Time. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

NIKOLAUS GANSTERER 01.01.2005 – 31.12.2006 1974, Oostenrijk Wanneer we gedachten vormen en informatie ontvangen, gaat ons brein aan het vertalen en verbinden. Wanneer we een beeld vormen van onze eigen identiteit, zijn herinneren en vergeten van cruciaal belang. In zijn werk onderzoekt Nikolaus Gansterer hoe vertaling en transfer precies werken. Van belang daarbij zijn ook de antoniemen analoog vs. digitaal, binnen vs. buiten, verbeelding vs. realiteit, script vs. taal. Via tekeningen, installaties en ‘geluidwerken’ brengt Gansterer de realiteit in kaart. Hij onderzoekt en reconstrueert culturele communicatieprocessen en sociale netwerken en de representatie ervan en bestudeert de diagrammatische kijk binnen wetenschap en theorie. Hij is op zoek naar een model dat een correlatie aangaat met onze complexe leefwereld – een dergelijk model zou bestaan uit coördinaten van tijd, herinnering en microklimaten. Gansterer bestudeert de correlatie tussen dingen en gaat op zoek naar de overlapping tussen wetenschap en hedendaagse kunst, het punt waarop ze beide een studie van het zijn worden. Tentoonstellingen • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Architecture of Interaction. (4 -11 november). Amsterdam, NL: De Veemvloer. • Architecture of Interaction. (31 oktober - 3 november) Londen, GB: Chisenhale Gallery. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, GB: Metropole Galleries. • Zero Bending. (11- 29 oktober). Met het Institut für transakustische Forschung. Ljubljana, SI: P74 Gallery. • Profiler. (6 oktober - 26 november). Wenen, AT: Kunst Raum NOE. • Ways In / Ways Out. (30 september - 5 november 2005). Horn, AT: Kunstverein Horn. • Skylab5. (23 september 2005 -12 maart 2006). Wenen, AT: ZOOM. • Lebt und arbeitet in Wien II. (14 mei 4 september). Wenen, AT: Kunsthalle. • Spaciously. Wszystko zalezy od punktu widzenia [Alles hängt vom Standpunkt ab / It All Depends on Where You Stand]. (21 maart - 20 april). Warschau, PL: Austrian Cultural Forum. • Update. (27 januari - 3 april). Wenen, AT: Künstlerhaus Wien.


•

•

•

New York, US: Austrian Cultural Forum. The Importance of Abstraction is Relative. (10 mei). In: Paradox. Met Falke Pisano, Utrecht, NL: Expodium. Superrouter II. (4 maart). In: Generator 24. Met het Institut für transakustische Forschung. Wenen, AT: Konzerthaus Wien. Translecture. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Uitzendingen Dots and Lines. In: Cut and Splice. (13 mei 11 juni). Georganiseerd door BBC Radio 3 & Sonic Arts Network. Londen, GB: Barbican. • Art’s Birthday 2005: Permanent Creation. (16 januari). Met het Institut für transakustische Forschung. Wenen, AT: Ö1Kunstradio. •

Concerten The Vegetable Orchestra. (23 - 25 december). Shanghai, CN: The Shanghai Theatre Centre. • The Vegetable Orchestra. (27 & 28 oktober) In: RomaEuropafestival, Rome, IT: Teatro Palladium. • The Vegetable Orchestra. (3 september). In: Fresh and Wild Festival Fringe. Bristol, GB: The Victoria Rooms. • The Vegetable Orchestra. (16 juni). In: Sonar Festival. Barcelona, ES: Escenario Hall. • The Vegetable Orchestra. (23 april). Moskou, RU: DOM Art Centre. • The Vegetable Orchestra: Belgiumtour. (31 maart - 6 april). Met Concerten in Lokeren, Maaseik, Leopoldsburg, Bierbeek, Kortrijk en Roeselare. • Kontrapunkte IV. (26 maart). In: Osterfestspiele Salzburg 2005. Met het Vegetable Orchestra. Salzburg, CH. • The Vegetable Orchestra. (9 maart). In: Al Bustan Festival. Beiroet, LB: Crystal Garden. Festivals/evenementen Re: Sound of Music - Part 1 (2005). Filmscreening. In: Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema. Multimedia Architecture of Interaction. Gepubliceerd: 31 maart, op:

•

Ontwerpen Art’s Birthday 2005: Permanent Creation. ((ansicht)kaarten). • Cut and Splice. (poster). • 8. (DVD/boekje). •

Acties/performances 88. (17 december). Met Katharina Klement & Josef Novotny. Wenen, AT: Echoraum. • Translecture. In: Lebt und arbeitet in Wien II. (9 juni). Wenen, AT: Kunsthalle. • Moving Patterns: Electronic Music and Beyond. (23 - 27 april). (Geluid) performance, •

NATASCHA HAGENBEEK 01.01.2004 – 31.12.2005 1970, Nederland

PAUL HENDRIKSE 01.01.2005 – 31.12.2006 1977, Nederland

WILLEM VAN DER HULST 01.01.2005 – 31.08.2005 1976, Nederland

Het uitgangspunt van Geoffrey Garrisons onderzoek is de film Freud: The Secret Passion, gebaseerd op het leven van Sigmund Freud. Garrison ging op zoek naar en bestudeerde een heleboel materiaal dat weggelaten werd uit de film, dat werd geschrapt, vergeten en verdrukt. Hij componeerde dan zelf een verhaal waarin fictie, herinnering en geschiedenis centraal staan – rekening houdend met alle complexe elementen die eigen zijn aan communicatie en vertaling. Garrison schreef een beknopt filmscript dat de titel The Cut kreeg en verfilmde het.

Voor alles is Natascha Hagenbeek op zoek naar authenticiteit; ze bestudeert codes, gedragingen en vrijheid in identiteit. Ze heeft een aantal onderzoekslijnen uitgezet en de resultaten daarvan stopt ze in een archief dat de basis vormt voor projecten, performances en/of producties. Tegenwoordig verzamelt Hagenbeek mensen rondom zich die ze ‘collaborateurs’ noemt. Met Chris doet ze onderzoek naar eetbare planten en de natuur; met Simon onderzoekt ze de wereld van het parfum en beeldvorming; met Rachne deelt Hagenbeek een interesse in de natuur, in voorhistorische tijden en archeologie. Collaborateur Pim deed onderzoek naar geometrie en verwante wetenschap voor hij uit Hagenbeeks leven verdween.

Het onderzoek van Paul Hendrikse richt zich op de notie van ontsnappen: hoe kan een mens zich onttrekken aan systemen, aan manieren van ordenen, aan codes – zowel sociaal als mentaal. Hendrikse ensceneert en creëert omstandigheden die tot een evenement kunnen leiden; dit zijn dan ‘tussenmomenten’ die niet belangrijk of opvallend hoeven te zijn. Hendrikse bedt deze momenten in een niet alledaagse context in, waardoor de tijd en het gebeuren verschillende interpretaties krijgen. Door de nadruk die ze krijgen, worden deze momenten betekenisvol. De werken die Hendrikse maakt, zijn eigenlijk voorstellen die je toelaten om systemen te omzeilen en gangbare ideeën te ondermijnen; ze creëren een ruimere context, openingen.

Willem van de Hulst stelt zich tot doel de paradoxen te bestuderen en te simplificeren die deel uitmaken van de textuur van de huidige samenleving, die het grootste belang hecht aan vrijheid, keuzemogelijkheden en individualiteit. Hoe gaan we om met morele vraagstukken en met de zwakte van het individu? Als je iets reduceert tot zijn meest eenvoudige niveau, wat blijft er dan over?

Tentoonstellingen Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. cat.). • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • New Work by Fine Art Researchers. In: Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Acties/performances • Lecture. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Festivals/evenementen • Trichtlinnburg Regional Specialty. In: Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Seminars/workshops Co-respondent in The Spectre of the AvantGarde. Avant-Garde, Film and Propaganda. (15 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

•

Lezingen/presentaties Lecture. (30 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•



GEOFFREY GARRISON 01.01.2004 – 31.12.2005 1978, Verenigde Staten

•

•

ONDERZOEKERS

Tentoonstellingen Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. cat.). • Op TV. In: OpTrek. (3 juli - 31 december). Den Haag, NL. •

Acties/performances The Daily Invisible. (23 september). In: Black Market Worlds. The 9th Baltic Triennial of International Art. Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC).

•

Publicaties The BMW Book. In: The Black Box. Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC). • Bijdragen aan Thisisnotparis. A Fashion Reader. Onderdeel van de mode biënnale ‘Are Clothes Modern?’. Arnhem, NL. •

Lezingen/presentaties • Let Me Entertain You. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Tentoonstellingen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Soundscape. In: Klapstuk 12. (20 oktober 25 november). Leuven, BE: Stuk expozaal. •

Acties/performances Blind Date. In: Stuk. (20 okt - 25 nov). Met Martin Nachbar. Leuven, BE: Stuk expozaal.

•

Film/videovertoningen • ‘17:21-17:49‘. (17 september). In: International Exhibitionist. (kleur, 5 min., 2002). Londen, GB: Curzon Soho. • Dust/birds, Warpzone & 17:21-17:49. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Festivals/evenementen Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema.

•

Lezingen/presentaties On Resonance. (17 november). Den Haag, NL: Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten. • Vehicle. In: Opening Week 2005. (10 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Recensies Jeroen Laureyns. (5 november). Kunst met lichtste materiaal. [recensie van One by One (part 1).]. In: De Tijd. • Luk Lambrecht. (5 november). Stilleven met neonlamp. [recensie van One by One (part 1). In: De Morgen. • Anne-Marie Poels. (27 oktober). Freespace neemt Antwerpse musea in. [recensie van Freespace NICC.]. In: De Tijd. • Luk Lambrecht. Freespace NICC, Antwerpen, BE. In: De Morgen. •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS


LINA ISSA 01.03.2003 – 28.02.2005 1981, Libanon

ALEVTINA KAKHIDZE 01.01.2004 – 31.12.2005 1973, Oekraïne

Lina Issa bestudeert ‘bewegingsleer’ en nam deel aan verscheidene workshops over dans, performancevaardigheden en bewegingstechnieken. Issa bekeek een heleboel performances en nam theorieën over bewegen, choreografie, notatie en dans door. Dat leverde heel wat interessante en uitdagende vragen en aanwijzingen op die ze verder onderzocht in Report on Body, een wekelijks lab dat doorging aan de Jan van Eyck en dat voor iedereen toegankelijk was. Die sessies gingen over hoe je in beweging komt, hoe je inspiratie opdoet, hoe je een plaats vindt binnen een gemeenschap en samenwerking aangaat. De sessies onderzochten ook het intieme aspect van bewegen, hoe je nabijheid en afstand ervaart, hoe je lichaam zich relateert aan andere lichamen, hoe je interne en externe focus op elkaar afstemt, en hoe je je bewust wordt van je bewegingen en die van anderen percipieert.

Alevtina Kakhidze betrekt de kijker bij haar leefwereld; via galerieruimten, voorwerpen, video en andere media deelt ze de toeschouwer mee waarin ze gelooft, waarover ze fantaseert en zich zorgen maakt. De toeschouwer raakt op die manier betrokken en gaat nadenken over zijn trauma’s en passies. Sedert Kakhidze in Nederland woont, raakte ze gefascineerd door mode in al zijn vormen en de vele ‘mooie’ dingen die je hier omringen – de situatie in Oekraïne, waar ze vandaan komt, is heel anders. Ze vraagt zich af welke invloed deze uiterst geïndustrialiseerde vorm van commercie en consumptie heeft op het individu, hoe de mens omgaat met koopkracht en wegwerpartikelen. Ze bestudeert ook hoe materialisme gevoelens van afgunst, verslaving en verrukking kunnen opwekken.

Lezingen/presentaties Report on Body. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Shifting Identities: Anecdotes. (29 augustus). In: Buro 4 Emigree. Georganiseerd door Dimitri Nieuwenhuizen & Paul Gofferjé. Utrecht, NL: Hogeschool Utrecht, afdeling Ontwerpen.

Tentoonstellingen • Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. Cat.). • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, GB: Metropole Galleries. • I Don’t Need It/I Want It. (8 juli -16 augustus). Heerlen, NL: Glaspaleis. • Come, My Beloved, and Dine With Me. In: Continental Breakfast / Kontinentalni zajtrk Ljubljana, Memory (W)hole. (5 - 25 september). Ljubljana, SI: Castle of Ljubljana. • Borshch, video art z Urainy. (2 september 2 oktober). Bialystok, PL: Galeria Arsenal. • Wlasnosc Prywatna [Private Property]. (1-19 april). Warschau, PL: Wizytujaca Galeria. (Tent. Cat).

Seminars/workshops • The Intimacy of Moving: Workshop. (15 -17 augustus). Beiroet, LB: Lebanese American University. • Report on Body: Workshop/lab. (28 april). Georganiseerd door Piet Zwart Instituut. Rotterdam, NL: Tent.

Kunstwerken • I Can Be a Girl with Blue Eyes. Twee videowerken voor een installatie. Met Christine Lemke (camera). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Drawings. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Tentoonstellingen • How to Send a Message. (26 november 11 december). Georganiseerd door Piet Zwart Instituut. Rotterdam, NL: Het Wilde Weten. Acties/performances Still Still in the City. Explorations Behind Closed Eyes. (2 & 10 december). Georganiseerd door Piet Zwart Instituut. Rotterdam, NL: Different Public Spaces.

•

•

Films/video’s Through the Tolmachev’s Eyes. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Festivals/evenementen Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema.

•

Publicaties • Wlasnosc Prywatna [Private property]. Warschau, PL: Wizytujaca Galeria. (Tent.Cat.).


Lectures/presentations Work-in-progress. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

ONDERZOEKERS


JOHANNA KIRSCH 01.01.2004 – 31.12.2005 1980, Oostenrijk

WILL KWAN 01.01.2005 – 31.12.2006 1978, Canada

LUCIA MACARI 01.03.2003 – 28.02.2005 1974, Moldavië

Johanna Kirsch’ artistieke onderneming gaat uit van de doorsnee realiteit en geeft haar een andere ordening. Ze onderzoekt en herwerkt de dynamiek en reikwijdte van noties als autonomie, vrijheid en identiteit. Ze test, herstructureert, keert om, vergroot en verkleint. Met de fragmenten die daarbij tot stand komen, creëert ze een realiteit met schilderijen, tekeningen, video’s, animatiefilms, performances en installaties. Een van die installaties is een ruimtetuig dat, behalve als setting, ook dienst doet als vluchtsimulator; het tuig is een ‘onderzoeksveld’, en beeldt een alternatief en fictioneel toekomstmodel uit. Kirsch maakt ook boekjes die haar actieradius aangeven en wie ze eigenlijk is. Haar werken zijn zelfportretten in de ruimste betekenis van het woord; ze zoekt naar werkbare manieren om zichzelf te definiëren en determineren – waarbij ze ook onderzoekt of deze strategieën goed functioneren.

Canaries is het resultaat van onderzoek en studiowerk naar contemporaine theorieën over militaire economie en oorlogsmachinatie. De teksten van oorlogstheoretici bieden een praktische alternatieve lezing van sociale organisaties, menselijk streven en de wereldorde; ze schetsen de militaire en politieke invloed op infrastructuur, technologie en instituten die ingebed zijn in het burgerlijke leven. Will Kwan onderzoekt hoe dit vertoog materiële en gevoelsmatige banden creëert tussen het persoonlijke en het geopolitieke. Canaries bestudeert de activa van een transnationale bank die de Britten in Hong Kong stichtten in 1865, net na de Opium Oorlogen. De identiteit, de bouwkunde en de werkzaamheden van de bank zijn conceptuele en plastische sjablonen die Kwan overneemt en continueert in zijn aantekeningen over de relatie tussen het transnationalisme van het bedrijfsleven en de transfer naar overzeese gebieden van cultuur en samenlevingen.

Lucia Macari heeft zich jarenlang vooral bezig gehouden met beeldende kunst. In haar werk betrekt ze nu ook andere kunstvormen die ze op haar eigen manier wil samenvatten, samenvoegen en in elkaar laten overvloeien. Ze houdt van muziek, literatuur, film en theater en wil daar ongelimiteerd mee experimenteren. Samen met componist en muzikant Dima Riba richtte ze Kinematix op – de naam verwijst naar de manier waarop ze op een speelse manier objecten, beelden, geluiden en ideeën doordrenken met beweging en dynamiek. Macari’s meest recente project heet Hip Hop on Bones, een complexe hip hop operette in drie delen met drie protagonisten die elk hun eigen kijk geven op een ‘gebeurtenis’ gebaseerd op een ervaring die Macari had in haar thuisland Moldavië.

Tentoonstellingen Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Tentoonstellingen Vilenne. (Tent. Cat.). • Day Labor. (30 oktober 2005 - 9 januari 2006). New York, US: P.S.1 Contemporary • Intermittent Territory for Alienated Figures. (10 december 2005 - 9 januari 2006). Art Center. Met Ben Cottrell, Humberto Ducque, • New Work by Fine Art Researchers. In: Katrin Plavcak, Nancy Radloff & Esther Stocker. Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. New York, US: Outrageous Look. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • I Want My Fucking Adventure. (3 -18 december). Antwerpen, BE: F18, Hoger Instituut voor Schone • Negotiating Us, Here, Now. In: Situation Kunsten (HISK). Leeds: Contemporary Artists and the Public Realm. (13 - 29 mei). Leeds, GB: Artist House. • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Films/video’s • You See What I Want. (11- 26 maart). • Markt Installation. (Video, kleur, geluid, Wenen, AT: Praxis. 11 min.) •

Film/videovertoningen Kurzfilme: Werke junger österreichischer FilmemacherInnen. (3 juli). In: Poolbar Festival. Feldkirch, AT: Poolbar. • Me, the Big Bad Wolf and the Radical Sense of Freedom. (24 april). In: European Media Art Festival (EMAF). Osnabrück, DE: Lagerhalle. • Me, the Big Bad Wolf and the Radical Sense of Freedom. In: Diagonale. (14 - 20 maart). Graz, AT. • Me, the Big Bad Wolf and the Radical Sense of Freedom. (30 januari). Zürich, CH: Bevor Kaputt. •

Festivals/evenementen • Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema

Festivals/evenementen Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Tentoonstellingen Music for the Artists, or You Can’t Curate Music, You Have to Adore It! (18 november -18 december). Met Kinematix. Amsterdam, NL: De Veemvloer. • The Mystery of New Art. (27 mei - 4 juni). Amsterdam, NL: Het Sandberg Instituut. • Artdialog. (17 maart - 28 april). Magdeburg, DE: MDR Broadcasting Centre. • Artdialog. Show of Young Moldovan Contemporary Art. (16 januari -12 maart). Dresden, DE: Der Neuer Sächsischer Kunstverein. •

Acties/performances Hip Hop on Bones. (6 december). In: Music for the Artists, or You Can’t Curate Music, You Have to Adore It! Met Kinematix. Amsterdam, NL: De Veemvloer. • Hip Hop on Bones. (19 maart). In: Festival Cement. Maastricht, NL: Nightlive. •

•

Lezingen/presentaties [Untitled]. (31 augustus). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • [Untitled]. In: Opening Week 2005. (10 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Uitzendingen Aquq Art Sound Broadcast. In: Art Basel Miami Beach. (1- 4 december). Met Kinematix. Miami Beach, US.

•

•

Festivals/evenementen Moskow Diskow. (9 september). In: Russian Nights on Stubnitz! Cultural Experience from the Black Sea to the Baltic. Met Dimitri Riba. Amsterdam, NL.

•

Lezingen/presentaties [Untitled]. In: Opening Week 2005. (10 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Lezingen/presentaties [Untitled]. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

LENE MARKUSEN 01.01.2005 – 31.12.2006 1973, Denemarken Het filmproject Mennesket van Lene Markusen volgt een andere methodologische aanpak dan de conventionele – waarbij vakmanschap centraal staat en de nadruk ligt op technische aspecten. Volgens Markusen voldoet een dergelijke aanpak niet omdat ze de verschillende stappen in het filmproces niet integreert en het strikte tijdbeheer weinig of geen ruimte laat voor een grondige revisie van het script of de opgenomen shots. Markusen vindt inspiratie bij Roland Barthes. Een foto is een reproductie van iets dat daadwerkelijk bestond. Wie een foto bekijkt, koestert de illusie dat hij een graad van waarheid bevat; hij toont immers de realiteit in een gepasseerd stadium. Tegelijk heeft de foto een eigen bestaan in de tegenwoordige tijd. Een tegenwoordige ‘realiteit’ vastleggen, houdt in dat die tegenwoordige tijd verleden tijd geworden is. Het resultaat is een bijzondere dramaturgie: de tijdsfragmenten zijn de bouwstenen om het tegenwoordige en het reële te construeren. Markusen wil dieper ingaan op de manier waarop heden en verleden, ‘realiteit’ en verbeelding zich verhouden. Het is niet haar bedoeling om rechtlijnige verhalen te vertellen.



•

Publicaties Expanding Video. Berlijn, DE: Galerie Olaf Stüber.

•

Lezingen/presentaties Four Seconds of a Film. (17 maart). Diavoorstelling. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Prijzen 17. Bundeswettbewerbs. Berlijn, DE: Bundesministerium für Bildung und Forschung (BMBF).

•

CHARLOTTE MOTH 01.01.2005 – 31.12.2006 1978, Groot-Brittannië Een aantal jaren al legt Charlotte Moth een verzameling foto’s aan. Deze collectie is een visueel vocabularium en een methodologische matrix. Door dingen toe te voegen en andere weg te halen, ontstaat een verzameling over vormen, architectonische structuren en de omgeving van modernistische kunstlocaties. De foto’s hebben een analoge kern; als afdrukken bestaan ze als dubbels, los van hun origineel. Ze stimuleren onderzoek naar de manier waarop fotografie als een genre het concept van ‘mogelijkheid’ blootlegt. Moth onderzoekt verder hoe ruimtes tentoonstellingsplekken worden waarin ruimte-eigen en contexteigen werken worden getoond. De omstandigheden waarin deze werken tot stand komen, bepalen de werken en; Moth ontwikkelt en onderzoekt die omstandigheden als essentieel onderdeel van haar methodologie die peilt naar gelaagdheid en manieren om dingen te verwijderen. Deze bedenkingen liggen aan de basis van de falsificaties en het bewijsmateriaal dat Moth creëert. Organisatie evenementen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Tentoonstellingen • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • New Work by Fine Art Researchers. In: Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Expanding Video. (19 - 21 mei). Met Emanuel Geisser, Volko Kamensky, Eva Könnemann, Frank Lüsing, Alexander Rischer & Deborah Schamoni. Berlijn, DE: Galerie Olaf Stüber. • Expanding Video. (29 juni - 7 augustus). Met Emanuel Geisser, Volko Kamensky, Eva Könnemann, Frank Lüsing, Alexander Rischer & Deborah Schamoni. Berlijn, DE: Galerie Olaf Stüber. • 17. Bundeswettbewerb. Kunststudentinnen und Kunststudenten stellen aus. (24 februari 28 maart). Bonn, DE. • Pick up and Mix 2005. (18 - 25 februari). Hamburg, DE. Film/videovertoningen Grad & Skizze (zu Mennesket). In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Tentoonstellingen Sphere. New Works. Liverpool, GB: MuseumMAN. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, GB: Metropole Galleries. • Sculpture at Canterbury. A Gathering of New Forms Here. (7 oktober -19 november). Canterbury, GB: Herbert Read gallery. • New Work by Fine Art Researchers. In: Japanese Curators Visit the Jan van Eyck (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Les merveilles du monde. (26 juni -16 oktober). Georganiseerd door Musée des Beaux Arts & Plate-Forme. Dunkerque, FR: Lieu d’Art et Action Contemporaine (LAAC). • Insula Ovinium. (1- 31 mei). Londen, GB: Hogarth House. •

Kunstwerken Bird Islands. [Opdracht]. Dunkerque, FR: Lieu d’Art et Action Contemporaine (LAAC).

•

•

Uitzendingen • FreeUtvResearch: TV TV. (22 - 24 november). Met Christoff Rauch & Monika Wucher. Kopenhagen, DK: Copenhagen Free University.

•


Films/video’s Balloon Party Liverpool, England 2005. Kleur, zonder geluid, 10 min. Festivals/evenementen Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema.

•

ONDERZOEKERS

Publicaties Adam Chodzko (Red.). Artracks. Londen, GB: Material. • Jane Lee. White Window. Shared Work: Travail Partagé. Dunkerque, FR: La Platforme. •

Lezingen/presentaties [Untitled]. (9 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Between Travel, Method and Research. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Travelogue 1999 – Present. Diavoorstelling. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


FALKE PISANO 01.01.2005 – 31.12.2006 1978, Nederland

januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Falke Pisano zou heel graag beeldhouwer zijn. In haar onderzoek staan abstracte beeldhouwwerken dan ook centraal. Ze bekijkt de drijfveren en methoden om abstracte sculpturen te maken en hoopt op die manier een beter inzicht te krijgen in de beeldhouwpraktijk. Ze tracht een antwoord te vinden op vragen als: Welke beslissingen worden genomen bij het maken van abstracte sculpturen? Waarop zijn deze beslissingen gebaseerd? Hoe hebben die een invloed op de betekenis van het werk? Hoe manifesteert abstractie zich eigenlijk, want ze is toch het resultaat van menselijk denken handwerk? Hoe gaat de maker om met dit creatieproces? Wat proberen we uit een object te halen en welke waarde hechten we eraan? Op welke manier kunnen we over ontmoetingen communiceren?

Discussies/debatten • Me in Front of (5). (5 oktober). Met Stefaan Dheedene, Reinaart Vanhoe & Freek Wambacq. ‘s-Hertogenbosch, NL: Artis.

Tentoonstellingen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, GB: Metropole Galleries. • New Work by Fine Art Researchers. In: Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Revolution. In: Festival aan de Werf. (19 - 28 mei). Georganiseerd door Festival a/d Werf & Theaterfestival Boulevard. Utrecht, NL. •

Publicaties Concrete abstracties. In: Metropolis M, 5, pp. 72 - 75.

•

Lezingen/performances/presentaties Concrete Abstractions. Eindhoven, NL: Technische Universiteit Eindhoven (TU/e). • Een avond vol verdwaalde beelden en geluiden. (2 december). In: Lost & Found. Amsterdam, NL: Theatrum Anatomicum, De Waag. • Concrete Abstractions. (25 mei). In: If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Revolution. Utrecht, NL: Festival a/d Werf. • The Importance of Abstraction is Relative. (10 mei). In: Paradox. Met Nikolaus Gansterer. Utrecht, NL: Expodium. • On Abstraction and Evil. In: Lost & Found over tekens, symbolen, betekenissen, codes en complottheorieën, over het creëren van alternatieve, parallelle en paranoïde verhalen over de werkelijkheid. (25 maart). Amsterdam, NL: De Waag. • [Untitled]. (9 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Aspects of Thought: towards Thinking as Action. In: Opening Week 2005. (10 -14 •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS


STEFANIE SEIBOLD 01.01.2004 – 31.12.2005 1967, Duitsland

•

It isn’t what I do, but how I do it. It isn’t what I say, but how I say it and how I look when I do it and say it. (Mae Wests definitie van performance) Stefanie Seibold onderzoekt de middelen en mogelijkheden van performance, zowel live als op video en creëert op die manier alternatieve ruimten voor verhalen over verschillende identiteiten. Haar werk gaat dan ook over identiteit, seksuele en genderidentiteit en feministische en post-feministische kwesties in het bijzonder. Seibold werkt voornamelijk theoretisch, maar ze meet zich ook alternatieve identiteiten aan door bijvoorbeeld aspecten in de wereld van de kunst en media te exploreren. Ze gebruikt verschillende artistieke technieken en imitatiemethoden en maakt met tegenstrijdigheden niet-lineaire, toevallige of voorwaardelijke statements. Ze onderzoekt ook verouderde concepten omtrent hiërarchische manieren van organiseren en machtsverhoudingen in vraag die spelen met het concept otherness. Ze bouwt ook aan de installatie Suffragette City/City of Women, die bestaat uit performance-video’s, geluidsopnamen en tekeningen die ze bij live performances kan gebruiken.

•

Festival Cement. (16 - 20 maart). Maastricht, NL.

Lezingen/presentaties I Am Not Half the Man I Used to Be. In: Fact and Fiction. (10 -14 oktober). Nijmegen, NL: Radboud Universiteit. • Come into My Room (of Embarrassments). (mei). In: City of Women. Met Tanja Widmann. Georganiseerd door Vereinigung Bildender Künstlerinnen Österreichs (VBKÖ). Wenen, AT. • LIMA Group. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Suffragette City. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Tentoonstellingen • K-Market. (16 december). Brussel, BE: Galeries Ravenstein. • Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. Cat.) • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Revolution. In: Festival aan de Werf. (19 - 28 mei). Georganiseerd door Festival a/d Werf & Theaterfestival Boulevard. Utrecht, NL. • You See What I Want. (11- 26 maart). Wenen, AT: Praxis. Acties/performances In meiner Badewanne bin ich Kapitän! (6 juni). Wenen, AT. Een actie van Marlene Haring, met Julia Wayne, Publikum, Mahony en Cheek. • I’m Not Half the Man I Used to Be. (23 mei). In: If I Can’t Dance, I Don’t Want to Be Part of Your Revolution. Utrecht, NL: Festival a/d Werf. •

ONDERZOEKERS


SALIOU TRAORÉ 01.01.2004 – 31.12.2005 1965, Burkina Faso

FRANCISCO VALDES 01.03.2003 – 02.28.2005 1968, Chili

INGA ZIMPRICH 01.01.2005 – 31.12.2006 1979, Duitsland

Het onderzoeksproject van Saliou Traoré heet Finding your Way around the Block en is een soort van antropologische studie van de Nederlandse bevolking. Traoré fotografeert obstakels in de openbare ruimte en legt vast hoe mensen zich er een weg omheen banen. Zijn werk is een reactie op en interactie met de sociale en politieke vraagstukken in zijn thuisomgeving en de plaatsen die hij bezoekt.

Francisco Valdes onderzoekt hoe de wereldeconomie een invloed kan hebben op reproductieve vormen van technologie. Verandering en ‘ontankering’ zijn daarbij kernwoorden. Via netwerken, mensen, beelden, goederen en ideeën werden diverse specialismen met elkaar in verband gebracht. Valdes’ bronnen waren scènes uit Latijns-Amerikaanse video’s en films en populaire ‘consumptiebeelden’ uit advertenties voor multinationals en merken.

Open source software en licenties, zoals de GNU openbare licentie, hebben onze ideeën over eigendomsrecht, samenwerking en productie grondig veranderd. Er zijn nu legale alternatieven voor eigendomsrecht en copyright. Voor haar project Thinktank Research on Collaborative and Artistic Practices and Open Source Programming onderzoekt Inga Zimprich de parallellen tussen open source programmeren en manieren om sociaal en artistiek samen te werken. Het onderzoek wil kunstenaars, denkers en conceptenmakers samenbrengen en een Thinktank op te zetten, een internetstructuur die de organisatie van persoonlijke projecten en de administratie van samenwerkingsprojecten makkelijker maakt en netwerken creëert tussen autonome initiatieven. Onderzoek en samenwerking maken lokale en informele netwerken sterker bieden technologische oplossingen voor niet-commerciële en artistieke productie.

Tentoonstellingen Untitled Excerpts. (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. (Tent. Cat.) • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • La carte d’art correspondance. (25 februari 6 maart). Ouagadougou, BF: Production Centre Informatique. • The Zoo of Space. Let Me Be Your Dictionary. Tentoonstelling tijdens Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Tentoonstellingen Art Basel Miami Beach. (1- 4 december). Miami, US: Miami Beach Convention Centre. • Fantasmatic. (1-18 september). Buenos Aires, AR: Centro Cultural Borges. • Expanded Painting and Acción Directa. (26 mei -15 september). In: Prague Biennale 2. Prague, CZ: Karlin Hall. • Strangely Familiar. (21 februari - 5 maart). In samenwerking met het tijdschrift D (D is for Drawing). Bolzano, IT: AR/GE Kunst. •

Lezingen/presentaties LIMA Group. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Reformulating the Fictional Character of Reproductive Technologies. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Georganiseerd door Jan van Eyck Academie.

and People. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). Recensies Maxine Kopsa. Public Space With a Roof. In: Metropolis M, 3, pp. 103 - 4.

•

Lezingen/presentaties • Thinktank. Open Source as Social Practice. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • EAN 13 Daycode. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Lairesse Buurt Archief. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Seminars/workshops Crystalpunk Workshop for Soft Architecture. (13 november). Thinktank. Utrecht, NL: Impakt.

•

Websites Thinktank. http://www.thinktank.congress.net

•

Projecten • UbiScribe. • Thinktank.

•

Films/videos Women´s Day in Ouagadougou Djandjoba. 14’00, kleur, geluid. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•


•

Lezingen/presentaties [Untitled]. (8 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Présentation du siteweb des artistes plasticiens à Burkina Faso. (1 maart). In: Cours d’internet 2005. Georganiseerd door African Colours, La Carte d’Art Correspondance (CAC) & Stichting Doen. Ouagadougou, BF: SLP Centre Informatique. •

Tentoonstellingen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • New Work by Fine Art Researchers. In: Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • LAB & Archive. (28 augustus). Thinktank. Belgrado, CS: Rex. •

Curator Relocated Identities. Part II: Relocating Products and People. (19 juni -10 juli). Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). • Reforms. (13 - 22 mei). Met Kristina Kersa. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). • Around Vondel Lake. (17 april -1 mei). Met Harmen de Hoop, Tobias Loffler, Bernd Trasberger & Anne de Vries. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). •

Organisatie evenementen M7red. (15 november). In: Thinktank Research and Development Project. Met Mauricio Corbalán, Pio Torroja. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Film/videovertoningen City of Women. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Festivals/evenementen • OPblaasPOP. Performance festival. (september). Gent, BE. • Jan van Eyck Academie Film Programme. In: Kunsttour 2005. (21- 22 mei). Maastricht, NL: Lumière Cinema.


Publicaties Public Space With A Roof. A Dependant Space in Amsterdam. In: Gray (speciale uitgave: Sovereignty), #1.

•

Redactionele artikelen Relocated Identities. Part II: Relocating Products

•


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............


WIM CUYVERS 1958, België Architect Wim Cuyvers probeert de stad te ‘lezen’. In New York, Sarajevo, Belgrado, Parijs en Tirana analyseerde hij de ‘publieke ruimte’, de ruimte waar iedereen om het even wat kan doen op om het even welk moment. Publieke ruimte is niet geprivatiseerd en precies daarom economisch oninteressant. De zwakkeren en de kwetsbaren uit de samenleving – drugsverslaafden, daklozen – bevolken de publieke ruimte, een ruimte van uitsluiting. Cuyvers verkent deze steden te voet en maakt inventarissen en planologische schema’s. Cuyvers coördineerde het onderzoeksproject Visualizing the Visual. Reading, Writing and Mapping the Environment of the Congo River at Brazzaville-Kinshasa. Met een aantal onderzoekers trok hij naar Kinshasa en Brazzaville en ontdekte dat de Westerse kunstenaar en intellectueel deze wereld niet kan vatten met de bekende culturele schema’s. Hoe kan je overleven in een wereld die niet te conceptualiseren valt aangezien je niet kan teruggrijpen naar kennis en vaardigheden, naar literatuur, referenties en concepten?

•

AFDELING ONTWERPEN

Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen Becker. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Congo-Brazzaville team. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Discussies/debatten Cultureel ondernemerschap. Architectuur en engagement. Met Gideon Boie, Jasper Jägers, Matthias Pauwels & Roemer van Toorn. (14 oktober). In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten.

•

Projecten • Visualizing the Visual.

JOUKE KLEEREBEZEM 1953, Nederland Sinds 1993 is het werk van Jouke Kleerebezem gebaseerd op presentaties en publicaties in beeld en tekst die tot stand komen via networked media. Persoonlijk publiceren is belangrijk in Kleerebezems werk en hij gelooft dat experimentele culturele productie in de komende decennia tot stand zal komen via het publieke en private gebied van het internet. Kleerebezems belangrijkste project bestaat uit drie websites die het licht zagen tussen 1998 en 2000. Hun portaal is nqpaofu.com, Notes Quotes Provocations and Other Fair Use, dat bestaat uit een weblog met dezelfde naam en twee andere publicaties: Innovation and Design for Information Empowerment idie.net en Le Moulin du Merle dotcom estate lemoulindumerle.com. Aan de Jan van Eyck is Kleerebezem betrokken bij projecten over publiceren, bij platformen die speculeren over het overaanbod aan inhoud en informatie in de huidige communicatiemedia. Hij probeert uit te zoeken wat de verantwoordelijkheid is van redactionele competenties die respect tonen en toch kritisch zijn tegenover de manier waarop informatie wordt geproduceerd, verwerkt en verspreid. Projecten Authoring the City. • The Tomorrow Book. • UbiScribe. •

Tentoonstellingen • Van België naar nergens [From Belgium to Nowhere]. (16 januari - 23 april). Den Haag, NL: Stroom. (Tent. Cat.).


Tentoonstellingen Molenkraam. (10 december 2005 - 22 januari 2006). Gent, BE: Het Kabinet. • Ensemble! (25 juni - 28 augustus). Antwerpen, BE: Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (MUHKA).

•

•

(14 september). In: Kunst in de openbare ruimte. Met Joes Koppers, Susann Lekàs & Tom Lommée. Den Haag, NL: Stroom. Ubibook Mark-up. (13 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Out of Print, Out of Mind. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Symposia/congressen Intermediale reflecties. Over artistieke conceptualiteit en kwaliteit in hedendaagse kunstpraktijken. (30 september). Georganiseerd door Dutch Aesthetics Federation (DAF). Rotterdam, NL: Museum Boijmans van Beuningen. • The Matching Link. (28 september). Met Roland Haring, Gilles Lane, Team Science Fiction & Andrea Zapp. Georganiseerd door Jan van Eyck Academie. Den Haag, NL: Stroom. •

AFDELING ONTWERPEN

FILIEP TACQ 1959, België

DANIËL VAN DER VELDEN 1971, Nederland

Filiep Tacq is initiatiefnemer en artistiek adviseur van het onderzoeksproject The Tomorrow Book. Als grafisch ontwerper verdiept hij zich vooral in de verschillende meningen over boeken van architecten, kunstenaars, curators, auteurs, ontwerpers en historici. Het project wil het concept ‘Boek’ serieus onder de loep te nemen en nagaan tot waar de limieten en mogelijkheden van het boek reiken. Het Boek is dus niet alleen drager van teksten en beelden, maar ook een medium met eigen regels en gebruiken. Verschillende aspecten van het boek – hoofdletters, cursivering, voetnoten, marges, index en dergelijke – worden onderzocht om zo tot een completere en subversievere manier te komen om het medium te gebruiken.

Daniël van der Velden is grafisch ontwerper en schrijver. Zijn werk is vernieuwend en experimenteel en betrekt disciplines zoals architectuur; schrijven en redigeren zijn essentiële parameters. Aan de Jan van Eyck startte Daniël van der Velden het onderzoeksproject Meta Haven: Sealand Identity dat een ‘huisstijl’ uitwerkte voor het prinsdom Sealand, Europa’s kleinste staat. Zijn meest recente initiatief is het project Logo Parc, dat zich toespitst op ontwerp in de openbare ruimte.

Projecten Authoring the City. • The Tomorrow Book. •

Modereren Logo Parc. (16 november). Georganiseerd door Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Jan van Eyck Academie & Premsela Stichting. Amsterdam, NL: Gerrit Rietveld Academie.

Publicaties Tekst over tekst [Text on Text]. Met Inge Braeckman & Lily van Ginneken. Den Haag, NL: Stroom; Lier, BE: Voorkamer.

Lezingen/presentaties Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Doodlopende straten en ronde punten [Dead End Streets and Roundabouts]. (10 oktober). Leerstoel Charles Vermeesch 2005. Gent, BE: Universiteit Gent. • BraKin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Visualizing the Visual. Reading, Writing and Mapping the Environment of the River Congo at Brazzaville-Kinshasa. (16 juni). In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • Cities: Is What You See What You Are? In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met •


Publicaties Eigenaar; bewoner; huisbezorger. In: De Witte Raaf, 116, pp. 4 - 5. • Ik publiceer dus ik besta. In: Metropolis M, 3, pp. 108 -114. • Het postmonumentale beeld. Over de duurzame zichtbaarheid in de netwerksamenleving. In: Open (speciale uitgave:(On)zichtbaarheid), 8, pp. 34 - 47. • Ubi lector, ibi liber. Het boek van morgen. In: Metropolis M, 6, p. 71. • Vraag & aanbod. Gepubliceerd ter gelegenheid van de Molenkraam installatie. Gent, BE: Het Kabinet. • Offre & demande. Gepubliceerd ter gelegenheid van de Molenkraam installatie. Gent, BE: Het Kabinet. •

Lezingen/presentaties • Ubiscribe Presentation. (4 november). Met Arie Altena, Sandra Fauconnier, Matthew Fuller, Wilfried Houjebek & Simon Worthington. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Welcome to Fusedspace Database.

Tentoonstellingen Now and Again. De toekomst ligt in het archief. In: Utrecht Manifest. (21- 30 oktober). Utrecht, NL: CASCO. • The European Design Show. (juni - september). Londen, GB: Design Museum. • Dutch Resource. In: Festival international de l’affiche et des arts graphiques. (23 mei - 26 juni). Chaumont, FR: Le Garage. (Tent. cat.). •

•

Curator Jouke Kleerebezem. Molenkraam (10 december 2005 - 22 januari 2006). Gent, BE: Het Kabinet. • John Murphy. Up or down, it’s all the same: in Gent or Venice. (8 oktober - 20 november). Gent, BE: Het Kabinet. • Marc Goethals. Covers. (15 april). Gent, BE: Het Kabinet. • Michel Lorand. Camera Obscura. (18 februari - 3 april). Gent, BE: Het Kabinet. •

•

•

Projecten Logo Parc. • Meta Haven: Sealand Identity Project. • The Tomorrow Book. •

Publicaties Theory Rocks. Beeldcultuur hunkert naar reflectie. In: Metropolis M, 1, pp. 24 - 37.

•

Lezingen/presentaties Werkplaats Typografie presente Dutch resource. Exercices de collaboration. (8 oktober). In: Festival de Chaumont. Parijs, FR: Galerie Anatome. • Questions & Answers. (10 mei). In: Insights 2005: Design and… Minneapolis, US: Walker Art Center. • White Flag. In: Opening Week 2005. (10 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Lezingen/presentaties The Future Book. In: Verbindingen/Junctions 9. (24 - 28 november). Met Sarah Infanger, Joël Vermot & Richard Vijgen. Luik, BE: Het museum voor openbaar vervoer/Le Musée des transportes en commun. • The Uncanny Strategies of the (Art)Book. From Rubens to Ed Ruscha. (13 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • A Study in the Decoration and Use of Typographyon the Public Buses or ‘Car Rapides’ in Dakar. (12 May). In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • On Books. Genk, BE: Media en Design Academie; Antwerpen, BE: St-Lucas. •

Symposia/congressen • Logo Parc. (16 november). Georganiseerd door Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Jan van Eyck Academie & Premsela Stichting. Amsterdam, NL: Gerrit Rietveld Academie. • Avant-Garde, Popular Media and Censorship. (13 april). Met Zafer Aracagök, Gideon Boie, Benda Hofmeyr, Alexei Monroe, Matthias Pauwels, Aarnoud Rommens. In: The Spectre of the Avant-Garde. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Discussies/debatten Printing Matters. Kiosk XII, Modes of Multiplication. Met Shumon Basar, Christoph Keller, Hans-Ulrich Obrist & Anthony Vidler. Rotterdam, NL: Witte de With. • Grafische vormgeving in de hedendaagse maatschappij. (2 december). Met Paul •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............


•

Boudens, Gert Staal. Brussel, BE: De Beursschouwburg. De legitimiteit van vormgeving. (22 september). In: Utrecht Manifest. Met Adriaan Beukers, Mirjam Huffstadt, Jan Konings, Wouter Vanstiphout. Utrecht, NL: Louis Hartloper Complex.

AFDELING ONTWERPEN

ANNELYS DE VET 1974, Nederland Annelys de Vet is grafisch ontwerper; haar werk zou je ook als ‘grafische journalistiek’ kunnen omschrijven: het onderzoekt en ontwikkelt ideeën over samenleving en cultuur en zet die om in grafische voorstellingen, verhalen en andere media. Haar ontwerpen tonen en becommentariëren context en de rol van de maker, waarbij het autobiografische vaak het uitgangspunt is. Tentoonstellingen Halte verlangen. (17 december 2005 22 januari 2006). Amsterdam, NL: W139. • Nieuwe symbolen voor Nederland. (24 september - 27 november). Met Ahmed Aynan, Alex van de Beld, Peter Delpeut, Jos de Putter, Marjolein Rothman. Middelburg, NL: De Vleeshal. • Catalysts! The Cultural Force of Communication Design. In: ExperimentaDesign 2005. (16 september - 27 november). Lissabon, PT: Centro Cultural de Belém. • Value for Money, Droog Design during Salone del Mobile. (13 -17 april). Milaan, IT: Galleria Postart. •

Ontwerpen Rutger Wolfson (Red.). Nieuwe symbolen voor Nederland. (boek). Amsterdam, NL: Valiz. • www.janvaneyck.nl/authoringthecity (website) •

ONDERZOEKERS

KASPER ANDREASEN 01.06.2004 – 30.06.2005 1979, Denemarken Kasper Andreasen onderzoekt hoe kaarten worden gemaakt, ruimte als concept, de structuur van drukwerk en het medium papier. Zijn projecten gingen over hoe je ruimteervaring documenteert in essays, foto’s, diagrammen en kaarten. Representatie van ruimte is het resultaat van persoonlijke documentatie en interpretatie van plaats en tijd waar(in) een persoon zich bevindt. De input aan beelden, tekens, indrukken en aantekeningen geeft betekenis aan de fysieke en visuele wereld rond ons. Kaarten, bijvoorbeeld, bieden een structuur om driedimensionale ruimte te conceptualiseren. Ze zijn doeltreffend omdat ze informatie uit het verleden omzetten naar het heden, al is die informatie wel enigszins vervormd en aangepast. Welke transformatie ondergaat informatie als ze als kaart wordt gepresenteerd? Hoe komt het dat het proces van in kaart brengen zo’n flexibel communicatiemedium is? Hoe wordt dit communicatiemedium een vorm van auteurschap? Organisatie evenementen Research as Authorship. I Am Here, When I Am Not There. (17 maart - 20 mei). Twee lezingen en een workshop. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Tentoonstellingen Amsterdam 2.0. (22 december 2005 29 januari 2006). Met Tine Melzer, Maurice Nio, Paul Perry & Joke Robaard. Amsterdam, NL: Mediamatic. • Untitled Excerpts (16 december 2005 9 januari 2006). Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne. • 2005 Final Editions & Artist’s Books. (15 december). Met Johan Deumens. Amsterdam, NL: Wetering Galerie. • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • For and From. An Exhibition of Drawings by 50 Artists. (29 oktober - 4 december). Folkestone, GB: Metropole Galleries. • Start: a Group Show. (3 september - 8 oktober). Met Nadine Amelang, Andre Avelas, Laurenz Brunner, Yumi Choi, Marta Jurkiewicz, Elke Roelant, Marieke Schoonderbeek & Marianne Viero. Amsterdam, NL: Galerie Fons Welters. • Draw a Map. Exhibition of Drawings, Prints and Books. (29 juni -15 juli). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Printing Matters. In: Kiosk XII: Modes of Multiplication. (2 -17 april). Met Christoph Keller, L.A.T. & PrintROOM. Rotterdam, NL: Witte de With. •

Publicaties Subjectieve Atlas van Nederland. (boek), Annelys de Vet (red.) Amsterdam, NL: BIS Publishers • La mer à boire. In: Items, 5, p. 69. • Stevijn van Heusden. De overheid als voorbeeld: een illusie? In: Vormberichten, december, pp. 8 -10. • Tegen stellingen. In: Items, 4, p. 63. •

Lezingen/presentaties View on Whatever. (5 november). Live tijdschrift. Met studenten van de Design Academie Eindhoven tijdens de ‘Museumnacht’. Amsterdam, NL: W139. • Subjectieve Atlas van Nederland. (29 september). Boeklancering en performances. Met studenten van de Design Academie. Eindhoven, NL: Design Academie. • Subjective Atlas. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


AFDELING ONTWERPEN

•

Ontwerpen Jan van Eyck Publicaties/Jan van Eyck Publications. (boekje/brochure). Met Ralph Bauer. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Untitled Excerpts. (boekje & uitnodiging). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Luik, BE: Galerie Nadja Vilenne.

RALPH BAUER 01.01.2003 – 28.02.2005 1968, Duitsland

Lezingen/presentaties Defining the Place by Naming It. (9 juni). In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • Drawing the Landscape by Looking at the Map. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Of: Hoe spreken koeien de letter ‘y’ uit in het Duits? Oder: Wie pronuncieren die Kühe ‘y’ in Belgischen? Ou: Comment les vaches prononcent-elles ‘y’ en esperanto? Met zijn project onderzoekt Ralph Bauer de discrepantie tussen tekens als vorm, hun akoestische uitdrukking en betekenis. Via een fictief tekensysteem, dat verwant is met het klassieke alfabet, krijgen verhalen en situaties vorm op een pseudo-wetenschappelijke manier. Verschillende actoren – man, koe, wolk, rode kool, tekens en letters en de klank ervan – staan voortdurend met elkaar in communicatie. De verhalen gaan over hoe je taal uitlegt, ordent en opneemt, over de kracht van misverstanden, onbegrip en toeval en over het spel van betekenis en onzin.

•

Ontwerpen Christine Lemke. How They Met Themselves. (boek). Brussel, BE: Lebeer Hossmann. • Jan van Eyck Publicaties/Jan van Eyck Publications. (boekje/brochure). Met Kasper Andreasen. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Johannes Porsch. Ottokar Uhl. (boek). Salzburg, AT: Anton Pustet. •

Lezingen/presentaties The Image Is the Actor or, the Perfect Asymmetry of Before and After. (29 mei 1 juni). Met Christine Lemke. In: Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. Maastricht, NL: Theater aan het Vrijthof. • LIMA Group. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Title of the Lecture Is >. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

KRISTIEN VAN DEN BRANDE 28.12.2004 – 31.12.2005 1981, België

AFDELING ONTWERPEN

MIN CHOI 01.09.2003 – 31.08.2005 1971, Korea

SULKI CHOI 01.09.2003 – 31.08.2005 1977, Korea

ONDERZOEKERS

SULKI & MIN CHOI

Projecten • Visualizing the Visual. Lezingen/presentaties Brakin. (14 december). Met Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cities: Is What You See What You Are? In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen Becker Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Min Choi onderzoekt ruimtelijke ervaringen die unheimlich zijn – in het bijzonder de manier waarop grafische ontwerpen die ervaringen vorm geven, tot stand brengen en representeren. Het unheimliche gevoel heeft vele gradaties: angst, onrust en vervreemding, maar ook fobie. Banale stedelijke ruimten zoals donkere en vochtige kelders, snelle liften, parkeerplaatsen die spoorachtig aandoen, grote winkelcentra, en snelwegen lokken deze emoties en stemmingen uit. Er is al esthetisch onderzoek naar gedaan in bijvoorbeeld de muziek van Joy Division, Anthony Vidlers teksten over architectuur en product design voorstellen van Anthony Dunne en Fiona Raby, maar grafische ontwerpen hebben (nog) geen plaats in dit rijtje. Min Choi wil in teksten en ontwerpen een overtuigende ‘samenzweringstheorie’ ontwikkelen over de unheimliche plaatsen in Maastricht en omgeving.


Sulki Choi werkt aan een anthologie met teksten over de complexe aspecten van ‘informatieontwerpen’ – grafieken, grafische voorstellingen, diagrammen en kaarten. Informatieontwerp heeft altijd een ethisch bevoorrechte positie ingenomen als een discipline die zich met de ‘waarheid’ bezighoudt en met transparante rationaliteit; dit in tegenstelling tot de meer wervende disciplines als reclame en verwante promotionele ontwerpen die inspelen op emoties. Choi stelt de ethische premisse van informatieontwerpen in vraag en onderzoekt de manieren waarop de grafische voorstellingen van informatie in de ‘echte’ wereld werken: ze geven niet zomaar op een objectieve manier informatie door, ze zijn als het ware stijlfiguren die de lezer proberen te overtuigen van de inhoud. Ze zijn een redactioneel hulpmiddel bij het vertellen van verhalen, ze bevestigen bestaande culturele hegemonieën door hun autoritaire representatie en roepen associaties op door hun grafische stijl.

Symposia/congressen The Matching Link. (28 september). Georganiseerd door Jan van Eyck Academie. Den Haag, NL: Stroom. • IdN Design Edge Conference. (11 november). Singapore, SG: SUNTEC. •

Projecten The Physical Jan van Eyck.

•

Kristien Van den Brande maakte deel uit van het Visualizing the Visual-team en reisde naar Kinshasa en Brazzaville om daar de stedelijke openbare ruimte te ‘lezen’. Ze ontdekte dat de openbare ruimte een ontmoetingsplaats is waar de mens zich puur en kwetsbaar toont, waar hij zijn masker niet langer ophoudt. De dialoog die zich in zulke ruimten ontspint, is eerlijk en vrij van burgerlijke, morele of sociale inmenging. De openbare ruimte is een tragische ruimte die zijn ‘bewoners’ dwingt om te gaan met de tragische aspecten van het leven.

AFDELING ONTWERPEN

Tentoonstellingen • Paralleles Leben [Parallel Life]. (5 oktober 4 december). Frankfurt am Main, DE: Frankfurter Kunstverein. Ontwerpen Breath-Taking. Air, Art, Architecture. (website & uitnodiging). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Modafe 2005. Modern Dance Festival. (identiteit & promotiemateriaal). Seoel, KR. • Macky McCleary & Jennifer Silbert (Red.). Perspecta 36. Juxtapositions. (boek). Cambridge MA, Londen: MIT Press. • D.T.1. (magazine). Seoel, KR: Sizirak. • Welcome to Fusedspace Database. (tentoonstelling). Met Tamara Maletic & Dan Michaelson. Den Haag, NL: Stroom. • Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice. (website & uitnodiging). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Fast Forward. Photographic Message from Korea. (catalogus). Frankfurt am Main, DE: Fotografie Forum International. • 1/4. Orientätie. (tijdschrift). Beetsterzwaag, NL: Kunsthuis Syb. • Report (Not Announcement). (website). Utrecht, NL: BAK / New York, US: E-flux. •

Redactionele artikelen D.T.1. (magazine). Seoel, KR: Sizirak.

•

Lezingen/presentaties Welcome to Fusedspace Database. (28 september). In: The Matching Link. Den Haag, NL: Stroom. • (Min Choi) Cryptographic Spaces. (19 mei) In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten Maastricht. • First Public Presentation of the ‘Physical Jan van Eyck’. (12 mei). Met Tamara Maletic & Dan Michaelson. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Pragmatics of the Diagram. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Physical Jan van Eyck. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Tamara Maletic & Dan Michaelson. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Sulki & Min 2000–2005. In: IdN Design Edge Conference. (11 november). Singapore, SG: SUNTEC. •

TINA CLAUSMEYER 01.05.2004 – 30.04.2005 1978, Duitsland Voor haar onderzoeksproject Mapping Conspiratorial Spaces. Visualization of Stasi Surveillance Patterns from 1980 – 89 in the Former GDR. Erfurt as Model City gaat Tina Clausmeyer na wat er geworden is van de officieuze ontmoetingsplaatsen – die ook wel KWs (Konspirative Wohnungen) werden genoemd – van de Stasi, de geheime dienst in de voormalige DDR. Het project lokaliseert en analyseert visuele sporen van de Stasi’s surveillancemethoden. Het documenteert 500 geheime plaatsen die zijn opgesomd in een kopie van een Stasi-bestand dat in 2004 werd gevonden in het Centrale Archief voor Bestanden van de Staatsveiligheid van de Voormalige DDR in Berlijn. De databank die zal worden aangelegd kan online worden geraadpleegd en toont het controleapparaat dat ooit bestond en hoe de KWs werkten. Projecten Mapping Conspiratorial Spaces. Visualization of Stasi’s Secret Meeting Places from 1980-89 in the Former GDR. Erfurt as Model City. • Meta Haven: Sealand Identity Project. (zie Meta Haven Project CV voor meer details). • Visualizing the Visual. •

Lezingen/presentaties Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels & Liévin Chirhal Wirwa. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cities: Is What You See What You Are? In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Kristien Van den Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen Becker Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Brakin. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den Brande, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • P.S. I Love You. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Vinca Kruk, Adriaan Mellegers & Daniël van der Velden. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Tentoonstellingen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie

•


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

MARIJKE COBBENHAGEN & CHANTAL HENDRIKSEN 01.06.2005 – 31.08.2005 1978, Nederland Marijke Cobbenhagen en Chantal Hendriksen ontwierpen samen de publicatie Trichtlinnburg. An Urban Affair.

AFDELING ONTWERPEN

MARTHE VAN DESSEL 01.09.2004 – 30.06.2005 1976, België Marthe Van Dessel noemt zichzelf een mediasociograaf en gebruikt grafisch associatieve taal om diverse actuele thema’s te analyseren en van commentaar te voorzien. Haar publiek neemt uitdrukkelijk deel aan het spel met absurde logica en contextgerichte neologismen. Dit axioma is de inspiratiebron voor Van Dessels intellectuele werk en ontwerpen. Als lid van bolwerK, een collectief dat werkt met beeld, klank, tekst, inhoud en vorm, coproduceert Van Dessel installaties in de openbare ruimte, organiseert ze workshops, vj-performances, evenementen en dergelijke. BolwerK is een platform dat hypermediale creaties maakt waarbij het (inter)menselijke centraal staat. Projecten • Trichtlinnburg. Ontwerpen bolwerK Interrational (website & evenement). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Gepubliceerd op: http://www.ooooo.be/interrational. • Lies Declerck (Red.). Contour 2005. (boek, brochure & website), (co-lab) Sfumato (Kurt Cornelis). Mechelen, BE: Contour, biënnale voor videokunst. Gepubliceerd op: http://www.mechelen.be/contour. • Cyberfeminism Reloaded, (website). Met Nicolas Malevé. Brussel, BE: Constantvzw. Gepubliceerd op: http://www.constantvzw.com/cyberf. • Facelifters - Manual Labour: platformatorium voor interface onderzoek. (flyer/poster & website). Met Sfumato (Kurt Cornelis) & Lies Declerck. Genk, BE: Tor; Maastricht, NL: Intro in situ. Gepubliceerd op: http://www.facelifters.net. • Michel Dector & Michel Dupuy, Maastricht Dector – Dupuy. (brochure). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Annick Bijnens (Red.). Nicc, Zelfpromotie van de Kunstenaar en Professionalisering. Antwerpen, BE: New International Cultural Centre (NICC). • Johanna Kirsch. Schrik.info (website). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Gepubliceerd op: http://www.schrik.info • Sophie Burm (Red.). Smakers. Jongeren en cultuur 2004. (boek). (co-lab) Sfumato (Kurt Cornelis). Brussel, BE: Afdeling Jeugd en Sport, CJP. • The Ghostly Social Aspects of Cinema. (uitnodiging & website). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Gepubliceerd op: http://www.janvaneyck.nl/biopolitics. • Trichtlinnburg. An Urban Affair. (brochure). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


Festivals/evenementen POLYPOLY: Parker Sister Real Estate Trading Game. (26 - 29 oktober). In samenwerking met FEMCITY & Stad in vrouwenhanden. Mechelen, BE. • Vaneyck Residence. In: Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Performances Your Host for Tonight. (Radio Forest project opgezet door Stijn Schiffeleers & Amy Franceschini). Neerpelt, BE : Klankenbos. • Trailer31 Vegetal Sensor-Embodiment. (13 augustus). Met Johannes Taelman. Maison Radieuse, Nantes, FR : Placard Festival. • No Quality but Quantity! (19 augustus). Met Simon Halsberghe, Kirsten Lemaire, Winke Hossfeld & BoemtjakTV. Hasselt, BE: Pukkelpop. • Axaxaxas mlö. Library of Babel. (11 december). Met COMBO 01 (Bas Wiegers, Gijs Kramers, Saartje Van Camp, Sanne van Delft, Lies Declerck & Floriaan Ganzevoort). Amsterdam, NL: Kanaal 10. • bolwerK featuring Clever Gretel (4 maart). Met Stefanie Seibold, Lies Declerck & Sophie Burm. Hasselt, BE: Female Exploration. •

Workshops Cinéketje. In: Cimatics International Platform & Festival of Live Visual Arts & Vjing. Met Lies Declerck & Ingrid Stojnic (10 oktober). Brussel, BE: Cinema Nova.

ONDERZOEKERS

AFDELING ONTWERPEN

SARAH INFANGER 01.09.2005 – 31.08.2006 1978, Zwitserland

VINCA KRUK 01.11.2003 – 31.10.2005 1980, Nederland

Sarah Infanger onderzoekt het boek als materieel object en bewuste en onbewuste manieren van lezen, leeshoudingen, objectieve en subjectieve percepties over de inhoud. Ze bestudeert ook de verhouding tussen het boek en zijn inhoud. Essentieel onderdeel van haar onderzoek zijn vormexperimenten, experimenten tussen de inhoud en het tastbare object. Hoe beïnvloedt het materiële en inhoudelijke aspect onze perceptie? Op welke manier sturen vorm en inhoud onze zelf(reflectieve) manier van navigeren?

Vinca Kruk stelt zich tot doel een historische benadering te ontwikkelen voor ontwerpen omtrent identiteit. Kruk wil ten eerste een visuele identiteit ontwerpen voor drie bedrijven of organisaties die niet meer bestaan. Ten tweede wil ze een antwoord vinden op de vraag hoe historische eigenschappen, die je in die in verschillende hedendaagse ontwerpen terugvindt, een vorm van symbolisme kunnen worden en wat de betekenis is van een dergelijke ontwerpstrategie in de context van de paradox die vervat zit in het idee om het verleden opnieuw te ontwerpen. Tenslotte onderzoekt ze of het mogelijk is om een ontwerp te maken dat geen traditionele doelmatigheid heeft, maar dat dienst doet als een model of prototype en dat ideeën weerspiegelt over de nieuwe rol die de geschiedenis kan spelen in hedendaagse ontwerpen.

Projecten • The Tomorrow Book. Ontwerpen Programmabrochure 2006. Met Harrisson. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Lezingen/presentaties The Future Book. In: Verbindingen/Jonctions 9. (24 - 28 november). Met Filiep Tacq, Joël Vermot & Richard Vijgen. Luik, BE: Het museum voor openbaar vervoer/Le Musée des transportes en commun.

•

Projecten Meta Haven: Sealand Identity Project. • Re-Designing the Past. (visuele voorstellen en prototypes voor het paleis van Ceausescu en de VOC). •

Tentoonstellingen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

•

Lezingen/presentaties • Temporal Nomadic Prolongation? In: End of Year Activity. (14 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Mediasociography. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Mediasociography. (maart). Antwerpen, BE: Sint Lucas, Karel De Grote Hogeschool.

•

Recensies Els Fiers. Tricht-Linnburg Maastricht. In: Metropolis M, 4, p. 88. • Caroline Goossens. Frisse wind in Antwerpen. In: Items, 5, p. 73 •

Lezingen/presentaties Defunct Symbolism: First Draft. (14 december). In: End of Year Activity. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Two Scenarios for a Dialogue. History vs. Future #3. (17 oktober). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • History vs. Future #1. (9 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Re-Designing the Past. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Ontwerpen History vs. Future. (uitnodigingen voor een lezingenreeks). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Museum in ¿Motion? (boek op CD-ROM). Met Adriaan Mellegers. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Sittard, NL: Museum Het Domein; Gent, BE: A&S/books, Universiteit Gent. • ‘T-shirts’. (serie t-shirts voor de Jan van Eyck Academie). Met Adriaan Mellegers. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Recruitment Campaign 2005. (poster & advertenties). Met Adriaan Mellegers. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Trichtlinnburg. (poster, brochure & advertenties). Met Adriaan Mellegers. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Tallinn, EE: Center for Contemporary Arts, Estonia; Salzburg, AT: Salzburger Kunstverein. Publicaties Gebouw als logo. In: Metropolis M, 5, pp. 27- 34.

•

Lezingenreeks History vs. Future. Lezingenreeks met Femke Snelting, Wim Crouwel. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

ZUZANA LAPITKOVÁ 01.01.2004 – 31.12.2005 1974, Slowakije Publieke festiviteiten maken al sinds de Middeleeuwen deel uit van stedelijke evenementen. Tijdens perioden van dictatuur kregen de festiviteiten de vorm van Gesamtkunstwerke, een combinatie van theater, beeldende kunst en muziek, die alle zintuigen van het publiek bespeelden. Dergelijke kunstwerken, die het resultaat waren van samenwerking tussen humanisten, ontwerpers en kunstenaars, hadden de functie de illusie te scheppen van een ideale wereld. Zuzana Lapitková tekende zelf een publieke festiviteit als een communicatiemedium uit en zette het publiek tot zelfreflectie aan. Aan het project, een soort ‘openluchtchoreografie’, werkten kunstenaars, ontwerpers en theoretici mee. Projecten • Trichtlinnburg. Festivals/evenementen • Reuzenoptocht met Jeanne van Eyck. (12 juni). Maastricht, NL. • Jeanne van Eyck. In: Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair. (27 mei - 5 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Acties/performances • Closing Maaspromenade. (2 juni). Maastricht, NL. Lezingen/presentaties Het evenement. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Jeanne van Eyck. In: Japanese Curators Visit the Jan van Eyck. (24 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Closing Maaspromenade. (14 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie •

AFDELING ONTWERPEN

TAMARA MALETIC & DAN MICHAELSON 01.06.04 – 31.10.2005 TAMARA MALETIC, 1970, voormalig Joegoslavië DAN MICHAELSON, 1974, Verenigde Staten Tamara Maletic & Dan Michaelson ontwerpen meteorologische stations die ze dan in een stedelijke omgeving willen installeren. Deze stations geven op een visuele en typografische manier de omstandigheden van de omgeving waarin ze zich bevinden weer: de stappen van voetgangers, de veranderingen in de infrastructuur, de windcondities. Hun installaties creëren nieuwe lagen in de bebouwde omgeving die de zichtbare en onzichtbare stromen in een stad weergeven. Maletic en Michaelson werkten in samenwerking met Sulki en Min Choi ook voorstellen uit om de ‘fysieke’ Jan van Eyck meer zichtbaar te maken in de stad. Projecten • The Physical Jan van Eyck. • Weathervanes. Ontwerpen Welcome to Fusedspace Database. (28 augustus - 9 september). Met Sulki & Min Choi. Den Haag, NL: Stroom.

•

Lezingen/presentaties Weathervanes, presentation 01. (14 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • First Public Presentation of the Physical Jan van Eyck. (12 mei). Met Sulki & Min Choi. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Weathervanes, Presentation 02. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Physical Jan van Eyck. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Min Choi, Sulki Choi. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Symposia/congressen Welcome to Fusedspace Database. In: The Matching Link. (28 september). Met Roland Haring, Jouke Kleerebezem, Gilles Lane, Sulki & Min Choi, Andrea Zapp. Georganiseerd door Jan van Eyck Academie. Den Haag, NL: Stroom.

•

ONDERZOEKERS

AFDELING ONTWERPEN

SÉBASTIEN MANIGLIER 28.12.2004 – 28.06.2005 1977, Frankrijk

KOBE MATTHYS 28.12.2004 – 28.06.2005 1970, België

ADRIAAN MELLEGERS 01.11.2003 – 31.10.2005 1975, Nederland

Sébastien Maniglier maakte deel uit van het Visualizing the Visual-team. Hij was het enige lid dat niet naar de steden reisde; in plaats daarvan was hij gastheer van een forum. Hij werkt ook al twee jaar aan het project archi-net: via lectuur en teksten experimenteert hij met kwesties over de stad. De digitale hulpmiddelen zijn afgestemd op de reële omstandigheden van de studiegebieden, waardoor deze omstandigheden makkelijk kunnen worden ‘getranscribeerd’ voor boeken of tentoonstellingen. Digitale ruimte roept herinneringen op en via die ruimte worden intieme ervaringen over stedelijke ruimte en de privatisering- en mercantiele processen gedeeld.

Kobe Matthys onderzoekt het (vrucht)gebruik van land in Kinshasa en Brazzaville. Het juridische systeem in Afrika is vaak gebaseerd op gemeenschappelijke gewoonten en gebruiken van voor de kolonisatieperiode en op Europese geschreven wetten die vaak in het midden van de 19de eeuw van kracht werden. Matthys ging op stap in Brazzaville en Kinshasa en zag daar vaak de zin ‘Dit perceel is niet te koop’ geschilderd op muren. Geïntrigeerd hierdoor, ging hij op zoek naar de verhalen achter die zin.

•

Projecten Visualizing the Visual.

•

Adriaan Mellegers ontwikkelt een werkmethode voor het maken van visuele ‘uitdrukkingen’. Het gaat om symbolische uitingen van hedendaagse cultuur die de manier waarop we met informatie omgaan via het internet beklemtonen. Hoe gaan we om met die voortdurende stroom aan informatie? Welke positie moeten we daarbij innemen? Hoe gaan die verhalen en constructies deel van ons leven uitmaken? Hoe moeten we omgaan met verhalen die een eigen leven gaan leiden? Ontwerpers kunnen gebruik maken van deze verhalen en constructies en tegelijk sceptisch staan tegenover de motieven ervan. Special Effects (dit is de werktitel) wil een corpus samenstellen dat ideeën weergeeft over de verschillende informatielagen waarmee we geconfronteerd worden.

•


Lezingen/presentaties Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Kobe Matthys, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cities: Is What You See What You Are? In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen Becker Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Sabine Müller, Dirk Pauwels & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

META HAVEN: SEALAND IDENTITY PROJECT Met Tina Clausmeyer, Vinca Kruk, Adriaan Mellegers & Daniël van der Velden Publicaties The Discovery of the Fifth World. In: Sarai Reader (special issue: Bare Acts), 05. • ImagiNation. In: Open, 8. • ImagiNation. In: Idea Magazine (special issue: Design Liberated), 53 (309). • Shadow Nation. In: HTV De IJsberg, 61, p. 10. •

Lezingen/presentaties • Stealth Nation/Ghost Prison. Project on Disappearance. (april). In: Radio Days. Amsterdam, NL: De Appel • P.S. I Love You. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Projecten Meta Haven: Sealand Identity Project.

•

Tentoonstellingen Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Ontwerpen Het bezoek. Jaarverslag 2004/The Visit. Annual Report 2004. (institutionele publicatie). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Debat Cultureel ondernemerschap: architectuur en engagement. In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. (uitnodiging). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, Academie Beeldende Kunsten. • Debat Radicale democratie. (flyer). In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, Academie Beeldende Kunsten. • Museum in ¿Motion? (digitale publicatie, CD-ROM). Met Vinca Kruk. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Sittard, NL: Museum Het Domein; Gent, BE: A&S/books, Universiteit Gent. • Recruitment Campaign 2005. (advertenties & posters). Met Vinca Kruk. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Trichtlinnburg. (boekje/brochure). Met Vinca Kruk. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Wiels, centrum voor hedendaagse kunst. (visuele identiteit: logo, poster, programma, folder en website). Met Vinca Kruk. Brussel, BE. •

Lezingen/presentaties [Untitled]. In: End of Year Activity. (14 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Special Effects. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •



.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

DIRK PAUWELS 28.12.2004 – 31.12.2005 1969, België

AFDELING ONTWERPEN

SMAQ SABINE MÜLLER, 1969, Duitsland 28.12.2004 – 31.12.2005 ANDREAS QUEDNAU, 1967, Duitsland 28.12.2004 – 30.06.2005

TONI URODA 01.11.2003 – 31.10.2005 1975, Kroatië

JOËL VERMOT / HARRISSON 01.09.2005 – 31.08.2006 1972, Frankrijk

RICHARD VIJGEN 01.09.2005 – 31.08.2006 1982, Nederland

Toni Uroda onderzoekt de relatie tussen typografie en orthografie van het Servo-Kroatisch. Daarvoor somt hij de kenmerken op van het Servo-Kroatisch die relevant zijn voor de typografie, zoals woordlengte, lettercombinaties die vaak voorkomen, interpunctie en de regels voor het gebruik van hoofdletters. Zij bepalen de criteria bij het kiezen van het geschikte lettertype of voor het ontwerpen van nieuwe lettertypes.

Het boek is een container en een hulpmiddel. Door zijn vorm, zijn codes en zijn gebruik is het een wezenlijk onderdeel van het menselijk bestaan. Toch wijzigt de status van het boek drastisch, deels wegens economische veranderingen, maar vooral ten gevolge van de digitale revolutie. Het boek heeft een toekomst als zijn specifieke onderdelen op een relevante manier worden aangepast aan de eisen van communicatie. Tijdens de laatste 25 jaar van de technische revolutie zijn verschillende vaardigheden als het ware versmolten: conceptualisering, afbeeldingen, lay-out – de grafisch ontwerper houdt zich met al deze dingen bezig en is tegelijk een specialist. Hij is de vector tussen de ideeën van de auteur en hun Zion. Hij maakt bovendien economische keuzes tijdens het productieproces en draagt dus een belangrijke verantwoordelijkheid in het publicatieproces. Wat kan de rol zijn van de grafisch ontwerper, rekening houdend met digitalisering, met auteurs en lezers, met structuur en vertelproces?

In het voorbije decennium is geprobeerd de informatie uit boeken via het internet toegankelijk te maken – sommige info onder het eigendomsrecht, andere als open source. Dit gebeurt vaak nog via het traditionele idee van de bibliotheek, maar dan in digitale vorm. Dit maakt deel uit van het ontwikkelingsproces in productie en distributie waar de boekenindustrie gretig op inspeelt via printing on demand. Richard Vijgen onderzoekt het nieuwe paradigma van het nietfysieke boek in een uniforme database omgeving. Aangezien er geen fysieke beperkingen zijn en de structuur uniform is, biedt dit nieuwe mogelijkheden voor het boek. Een boek hoeft niet meer te beginnen bij de eerste pagina en te eindigen bij de laatste. Het kan ook een verzameling zijn van citaten, pagina’s of hoofdstukken uit verschillende boeken. Lezers kunnen boeken zelf samenstellen. Op deze manier is een boek niet langer een individueel iets, waardoor onze culturele perceptie ervan moet worden aangepast. Het open source project Gutenberg (www.gutenberg.org) is een test case waarop dit scenario kan worden toegepast.

Voor het project Visualizing the Visual namen Sabine Müller en Andreas Quednau de rol aan van cartografen en bekeken de logica van ruimteproductie, van stedelijke ruimte in Kinshasa en Brazzaville, die niet direct kan worden weergegeven omdat ze verwaarloosd is of toegeëigend. Müller en Quednau tonen het falen van het ene systeem en het succes van het andere. Ze proberen het begrip ‘intersectie’ van de ruimte te vatten en in kaart te brengen en gebruiken daarvoor een dubbel perspectief: van binnenuit en van op een afstand.

Ingrid Stojnic ontwikkelt een digitaal woordenboek voor de Chinese taal. Via het web kan je verschillende Chinese woordenboeken raadplegen, maar het gebruik ervan is beperkt, waardoor de taal uiteindelijk alleen maar uit een lijst van woorden lijkt te bestaan. Het woordenboek dat Stojnic ontwerpt biedt de gebruikers een meer contextgerichte kijk op de taal en integreert de zoekfunctie en de hulpmiddelen om te grasduinen in een semantisch netwerk. Kortom, het onderzoek bestaat het organiseren en classificeren van data, het aanbieden van woorden in een visuele context en het ontwikkelen van een adequate en gebruiksvriendelijke interface.

Projecten • Visualizing the Visual.

•


•

Redactionele artikelen Victoria Magazine, 05.

•

Lezingen/presentaties Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cities: Is What You See What You Are? In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen Becker Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Lezingen/presentaties Brakin. (14 december). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Brakin. (30 juni -1 juli). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cities: Is What You See What You Are? In: Authoring the City. (24 - 25 maart). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Dirk Pauwels, Filip de Boeck, Jan Masschelein, Koen Van Synghel, Jochen Becker. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Congo-Brazzaville team. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Dirk Pauwels. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

AFDELING ONTWERPEN

INGRID STOJNIC 01.09.2003 – 31.08.2005 1976, Kroatië

Dirk Pauwels ging op zoek naar de sporen van modernistische ondernemingen in Kinshasa en Brazzaville. Wat blijft er nog over van de architectuur van de OCA (1952-1960), de koloniale poging om het modernisme in Congo te introduceren? Kun je het gebrek aan planologische structuren bestempelen als premodern, proto-stedelijk of neo-ruraal? Hoe kan je een communicatie opzetten tussen westerse begripsstrategieën en gebruik van ruimte en die van de lokale bevolking? En wat te denken van de zoektocht naar micro-utopia’s, die duidelijk wordt in de maquettes van Bodys Isek Kingelez en Pume Bylex?

•

ONDERZOEKERS

Tentoonstellingen Camouflage Comics. In: PROGMe. (19 september). Sao Paulo, BR.

Lezingen/presentaties Web 2.0. (13 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • RadMap – Where Is My Dictionary?. In: Opening Week 2005. (13 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Films/video’s • Drama (video clip). DVD, 3 min., kleur. Met Zafer Aracagök. Film/videovertoningen Drama (video clip). Shanghai, CN: Room with a View Gallery.

•

Prijzen 4th Gangart Awards 2005. Voor: Camouflage Comics. • Memefest Award 2005. Voor: Camouflage Comics. Eerste prijs beste website en interaktieve site. •

Ontwerpen A Community of Scoundrels. (poster en programma voor de conferentie). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Nijmegen, NL: Radboud Universiteit. • Extra City, Centre for Contemporary Art. (visuele identiteit). Antwerpen, BE: Extra City, Centre for Contemporary Art. • Los Entropicos. (poster). • Pablo Pijnappel: Andrew and Felicitas. (poster en catalogus). Antwerpen, BE: Extra City, Centre for Contemporary Art. • Zagrebacko kazali?te mladih. (visuele identiteit). •

Projecten The Tomorrow Book.

•

Lezingen/presentaties Problems in Croatian Orthography. A Typographic Investigation. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Projecten The Tomorrow Book.

Ontwerpen • Programme brochure 2006. Met Sarah Infanger. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Lezingen/presentaties The Future Book. In: Verbindingen/Jonctions 9. (24 - 28 november). Met Sarah Infanger, Filiep Tacq & Richard Vijgen. Luik, BE: Het museum voor openbaar vervoer/Le Musée des transportes en commun.

•

Lezingen/presentaties The Future Book. In: Verbindingen/Jonctions 9. (24 - 28 november). Met Sarah Infanger, Filiep Tacq, Joël Vermot (Harrisson). Luik, BE: Het museum voor openbaar vervoer/Le Musée des transportes en commun.

•

Seminars/workshops Cinéketje, In: Cimatics International Platform & Festival of Live Visual Arts & Vjing. (10 oktober). Met Lies Declerck & Marthe Van Dessel. Brussel, BE: Cinema Nova.

•

Ontwerpen Camouflage Comics. (website). Met Bert Balcaen & Aarnoud Rommens. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, NL. Gepubliceerd op: http://www.camouflagecomics.com. • Trichtlinnburg. (website). Met Bert Balcaen. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie; Salzburg, AT: Salzburger Kunstverein; Tallinn, ET: Centre for Contemporary Art. Gepubliceerd op: http://www/tricht-linn-burg.org. • Game Design Symposium. (website). Met Bert Balcaen. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie, Universiteit Maastricht i.s.m. NWO. Gepubliceerd op: www.janvaneyck.nl/games. •



.CURRICULA ..............................VITAE ..............


AFDELING THEORIE

NORMAN BRYSON 1949, Groot-Brittannië

SABETH BUCHMANN 1962, Duitsland

Norman Bryson onderzoekt gebieden binnen de visuele cultuur die weinig of geen aandacht krijgen in de kunstgeschiedenis en kunstkritiek en gaf seminars over de Japanse visuele cultuur: Meiji schilderijen volgens Westerse stijl, Yukio Mishima en fotografie, de foto tableaux van Yasuasa Morimura. In andere seminars kwamen manieren van representatie aan bod die zelden theoretisch worden onderzocht, zoals het stilleven en tekeningen. Deze seminars helpen onderzoekers om hulpmiddelen te vinden voor culturele en visuele analyse en te putten uit een reeks van disciplines en debatten, zoals semiotiek, cultural studies, psychoanalyse, queer theory en literaire kritiek.

Het project Film and Biopolitics heeft een theoretisch-historische aanpak en onderzoekt het discours rond het concept ‘leven’ en de impact ervan op verschillende soorten kunst en film uit de 20ste eeuw. Deze kritiek op de avant-garde, met positieve verwijzingen naar elementen uit de cinema, is al deel gaan uitmaken van een ‘kritisch’ zelfbegrip van kunstenaars en filmmakers, terwijl ze nog geen naam hebben gemaakt op theoretisch en politiek gebied. Projecten Film and Biopolitics.

•

Organisatie evenementen The Ghostly Social Aspects of Cinema. (14 -16 april). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Publicaties Von der Antropofagia zum Tropikalismus. In: Giorgio Ronna (Red.). Elke aus dem Moore, pp. 71- 80. Neurenburg, DE: Entre Pindorama. • The Painting Which Is Not One/ Die Malerei, die nicht eins ist. In: Monika Baer. [Tent Cat]. Keulen, DE: Walther König. • Das Begehren nach Begehren [The Desire to Desire]. In: Josephine Pryde. Secessions pp. 31 - 37. Frankfurt am Main, DE: Revolver. • Blut hat es überall schon immer gegeben. In: Texte zur Kunst, 15 (57), pp. 132 -134. • Szenen einer Biennale. Spuren von Institutionskritik in Arbeiten von Tino Sehgal und de Rijke/de Rooij. In: Texte zur Kunst, 15 (59), pp. 54 - 63. •

Seminars/workshops • Degas and the Movement-Image. (28 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • [Untitled]. (13 september). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Taking Over the Archive: Portrait Photography from August Sander to Nan Goldin. (21 juni). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Chardin and the Text of Still Life. (25 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Practice of Drawing. (11 februari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

STEPHAN GEENE 1961, Duitsland

MARC DE KESEL 1957, België

Helmut Draxler werkt samen met Sabeth Buchmann en Stephan Geene aan het project Film and Biopolitics.

Stephan Geene werkt samen met Sabeth Buchmann en Helmut Draxler aan het project Film and Biopolitics.

Projecten Film and Biopolitics.

•

Het belangrijkste thema in het onderzoek van Marc De Kesel is de problematische status van (post)moderniteit en daarbinnen de positie van het subject. De Kesel publiceert over hedendaagse Europese filosofie, psychoanalyse en kunstgeschiedenis: hij schreef teksten over Bataille, Derrida, Zizek, Certeau, Blanchot, Nancy, Lacan en anderen. In 2003 richtte hij samen met Dominiek Hoens CLiC op, de Circle for Lacanian ideology Critique. Marc De Kesel is verbonden aan de Arteveldehogeschool in Gent waar hij doceert over sociale en politieke filosofie, filosofie van het recht en cultuurfilosofie. Aan het Heyendaal Instituut van de Radboud Universiteit in Nijmegen doet hij onderzoek naar de ‘theorieën van de gift’.

•

Organisatie evenementen The Ghostly Social Aspects of Cinema. In: Film and Biopolitics. (14 -16 april). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Lezingen/presentaties Failing a Revolution. (24 november). Lezing & filmvertoning. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Die Arbeit des Schreibens. Selbstbestimmung und Ausverkauf im Film. (8 november). In: Orte der Produktion. Stuttgart, DE: Künstlerhaus Stuttgart. • The Labor of Writing. The Author’s Destiny in Hollywood. (3 oktober). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • On the Film ‘Little Sparta, et in Arcadia Ego’, a Portrait of Ian Hamilton Finlay. (11 juli). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Introduction. In: The Ghostly Social Aspects of Cinema. (14 -16 april). Met Sabeth Buchmann & Stephan Geene. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Aestethic Road to Victory. Sharing Education. (9 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Discussies/debatten Helmut Draxler im Gespräch mit Fareed Armaly. (7 juli). In: Kunst & Migration. Keulen, DE: Kölnischer Kunstverein.

•

Redactionele artikelen • Wenn sonst nichts klappt: Wiederholung. Wiederholen in Kunst, Popkultur, Film, Musik, Altag, Theorie und Praxis. In samenwerking met studenten van de Hochschule für Bildende Künste. Hamburg, DE: Hochschule für Bildende Künste. Lezingen/presentaties Kritik der Institutionen und/oder Institutionskritik? (Neu-)Betrachtung eines historischen Dilemmas. In: Ist die Kunstkritik am Ende? (29 oktober). Krems, AT: Donau-Universität Krems. • About Conceptual Drawing. (oktober). In: Raum. Orte der Kunst. Räume der Zeichnung. Berlijn, DE: Akademie der Kunste. • About Software. Information Technology and Its New Meaning for the Arts. (september). In: Open Systems. Londen, GB: Tate Modern. • About Narration in the Work of Yvonne Rainer. (mei). In: Kulturen des Erzählens symposium. Wenen, AT: Museum Moderner Kunst Stiftung Ludwig (MUMOK). • About Avant-Garde Film. (februari). Bazel, CH: Kunsthistorisches Institut der Universität Basel. • Introduction. In: The Ghostly Social Aspects of •


AFDELING THEORIE

HELMUT DRAXLER 1956, Oostenrijk

•

•

Publicaties • Recensie van: Art since 1900: Modernism, Antimodernism, Postmodernism. In: Frieze, 92, pp. 110 -115.

•

Cinema. (14 -16 april). Met Helmut Draxler & Stephan Geene. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Soft Cars and Hardware Emotions. Visual Cars and Real Cars in Cinema. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Stephan Geene. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.


Projecten Film and Biopolitics.

^^

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

Organisatie evenementen The Ghostly Social Aspects of Cinema. In: Film and Biopolitics. (14 -16 april). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Publicaties (I) Like Your Life (More than Mine). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Gepubliceerd op: http://www.bbooks.de/jve/eyck-i-like-yourlife.html

•

Lezingen/presentaties • Failing a Revolution. Godard and Mieville in Post-Revolutionary Mozambique in 1978. (24 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Collective as a Tool of Production in Rainer Werner Fassbinder’s Films and The Politicized Zeitgeist of the 70s as a Tool of Production in Rainer Werner Fassbinder’s Films. (12 juli). Lezing & filmvertoning. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Keiner ist böse, keiner ist gut. Videosplitter und Statements. (30 mei). Berlijn, DE: b_books. • Introduction. In: The Ghostly Social Aspects of Cinema. (14 -16 april). Met Sabeth Buchmann, Helmut Draxler. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Soft Cars and Hardware Emotions. Visual Cars and Real Cars in Cinema. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Sabeth Buchmann. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Seminars/workshops To Find some Animal in Man Seems Easy, But Does It Work the Other Way Round? (23 februari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Projecten CliC.

•

Organisatie evenementen A Community of Scoundrels. The ‘Gift’ in Modern Society through Lars von Trier’s Dogville. (18 -19 mei). Georganiseerd door Jan van Eyck Academie & Radboud Universiteit. Nijmegen, NL: Huize Heyendaal.

•

Publicaties Act without Denial: Slavoj Zizˇek on Totalitarianism, Revolution and Political Act. In: Studies in East European Thought, 56, pp. 299 - 334. • Back. Text of a Videofilm by Dany Deprez. In: HTV De IJsberg, 60, p. 4. • Delphi revisited: over literatuur en psychoanalyse. In: J. Houppermans (Red.). Over de schreef, psychoanalyse & literatuur. Amsterdam, NL: Dutch University Press, pp. 72 - 82. • Het onvermijdelijke in het racisme. In: Piet Decoster (Red.). Psychoanalyse en politiek, pp. 55 - 82. • Je maakt geen ding, een ding maakt jou. Over Lacans notie van das Ding. In: Thierry De Duve. Maak iets: Kleur/Blik/Ding. Gent, BE: Sint-Lucas Beeldende Kunst Gent. • Het onvermijdelijke in het racisme. In: Piet Decoster (Red.). Psychoanalyse & politiek. Amsterdam, NL: Dutch University Press, pp. 51 - 82. • Praten uit het donker. Interview met Marc De Kesel door Jan Knops over sms- en chatcultuur bij jongeren. In: Marc De Kesel, Bram Bresseleers & Jan Knops (Red.). Sms- en chat-cultuur bij Jongeren. Gent, BE: Mens en Cultuur Uitgevers, pp. 73 - 92. • Religion as Critique, Critique as Religion. Some Reflections on the Monotheistic Weakness of Contemporary Criticism. In: Umbr(a): a Journal of the Unconscious, pp. 119 -137. • Religion und/als Kritik. In: Marc De Kesel & •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............


Dominiek Hoens (Red.). Wieder Religion: Christentum im zeitgenössischen kritischen Denken (Lacan, Zizek, Badiou u.a.). Wenen, AT: Turia & Kant. Slavoj Zizek. In: H. Achterhuis, J.Sperna Weiland, S. Temmema & J. De Visscher. Denkers van nu. Diemen, NL: Veen Magazines, pp. 440 - 452. Een sociomaterieel psychè. In: Jos A.M. de Kroon (Red.). Hoe wetenschappelijk is de psychiatrie? Antwerpen, BE: Garant, pp. 111-128. Wie der Gott und Mensch sich paart: Hölderlin’s theory of the sublime as read in his remarks on tragedy. In: Bart Vandenabeele (Red.). Acta of the Symposium ‘Histories of the Sublime’. Brussel, BE: Academie voor Wetenschap en Kunst, pp. 123 -134. ^^

•

•

^^

•

AFDELING THEORIE

Seminars/workshops Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Redactionele artikelen Religion als Kritik; Kritik als Religion: Die monotheïstische Sackgasse moderner Kritik In: Dominiek Hoens & Marc De Kesel (Red.). Wieder Religion? Christentum im zeitgenössischen kritischen Denken. Wenen, AT: Turia & Kant.

•

Lezingen/presentaties Something Inevitable in Racism: A Lacanian Perspective on Cosmopolitical Identity, Hatred and Democracy. (18 november). In: Identifying the Urban Unconscious. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Introduction to Lars von Trier’s ‘Dogville’. (5 oktober). In: CIT.CIT. 2 Platform and Treasury. Brussel, BE: Etablissement d’en face projects. • The Sense of Logic: Lacanian Questions to Gilles Deleuze’s Theory on Language in ‘Logique du Sense’. (9 september). In: Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Village and Its She-Dog: the Gift as Modernity’s Political Problem in Lars von Trier’s ‘Dogville’. In: A Community of Scoundrels. (18 -19 mei). Nijmegen, NL: Huize Heyendaal. • Act Without Denial. Zizek on Totalitarianism, Revolution and Political Act. (16 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. AvantGarde, Theory and Partiality. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Town with Dog: about Lars von Trier’s Dogville. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

^^

Symposia/congressen Intermediale reflecties. Over artistieke conceptualiteit en kwaliteit in hedendaagse kunstpraktijken. (30 september). Georganiseerd door Dutch Aesthetics Federation (DAF). Rotterdam, NL: Museum Boijmans van Beuningen. th • 29 Annual IAPL Conference. Chiasmatic Encounters. (2 - 6 juni). Georganiseerd door International Association for Philosophy and Literature (IAPL). Helsinki, FI. •


EVA MEYER 1950, Duitsland Waarvan is de sluier zich bewust en wat kan hij ons al dan niet rechtstreeks en openhartig meedelen? Deze frasering komt misschien over als een ongewone personificatie – de sluier is immers geen persoon en kan zich dus nergens bewust van zijn – maar de stijlfiguur werkt hier als een motto of als een deuntje dat door je hoofd speelt. Tegen deze achtergrondmuziek kunnen we opnieuw onderzoeken hoe we kennis definiëren en we komen tot het besef dat de sluier over veel meer gaat dan we ooit kunnen weten. Een Assyrische wetstekst uit 1300 voor Christus stelt dat alleen respectabele vrouwen zich kunnen sluieren; voor prostituees is dat verboden. De Midden-Assyrische Wetten die dateren van 750-612 voor Christus schrijven straffen voor hoeren of slavenmeisjes voor die op straat een sluier dragen. In Boek IV van zijn Metamorfosen vertelt Ovidius (43 voor Christus – 17 na Christus) een Babylonische liefdesgeschiedenis waarin de sluier een belangrijke rol speelt. Al deze verwijzingen naar de sluier tonen aan dat de sluier verkeerde interpretaties kan uitlokken. Verhalen maken graag gebruik van de mogelijkheid om te misleiden; wetsteksten, daarentegen, beogen het tegendeel en hebben als doel de vrouwelijke seksualiteit in te tomen en structuur te geven aan de sociale status die vrouwen wordt opgelegd. Vandaag de dag worden we geconfronteerd met een ideologische breuk die om verschillende redenen een cultureel en religieus symbool tot instrument maakt. Analyse van hoe de sluier politiek wordt voorgesteld toont aan dat de symbolische betekenis ervan steeds weer wordt gedefinieerd, op het vage en dubbelzinnige af. Tentoonstellingen Schweizer Krankheit + die Sehnsucht nach der Ferne. (11 december 2005 - 5 februari 2006). Dresden, DE: Kunsthaus.

•

Film/videovertoningen Flashforward. (6 februari). Rotterdam, NL: Witte de With.

ONDERZOEKERS

AFDELING THEORIE

ZAFER ARACAGÖK 01.10.2004 – 30.09.2005 1960, Turkije •

Zafer Aracagök boog zich over het filosofische vraagstuk van het directe/het nabije in relatie tot muziek. Hij deed onderzoek naar deze notie in de filosofie van Schopenhauer en Nietzsche en van Deleuze. Hij onderzocht de concepten van resonantie en evenement in Deleuzes teksten en vooral diens lezing van Nietzsche en Schopenhauer. Hoe verhoudt resonantie zich bij Deleuze tot simulacra? Kun je eigenlijk wel theoretiseren over het directe en het nabije? Organisatie evenementen Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice. (conference). (9 september). Met Manola Antoniolli, Rosi Braidotti, Marc De Kesel, Mahmut Mutman, Arkady Plotnitsky & Mark Roelli. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Acties/performances Divide by Zero. (21 september). In: ctrl_alt_del 2005, the 9th International Istanbul Biennial. (geschreven in samenwerking met Yolande Harris). Istanboel, TR.

•

Lezingen/presentaties Refraining from the Refrain. (24 september). In: Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Noise on Noise. (10 mei). In: Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Decalcomania, Mapping and Mimesis. (27 april). In: Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • On Rhythm, Resonance and Distortion. (23 maart). In: Resonance, Mimesis, Noise and Refrain. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

•

Marc De Kesel, Matthias Pauwels & Aarnoud Rommens, Robrecht Vanderbeeken. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Refraining from the Refrain. Deleuze, Guattari et le politique. (14 -15 januari). Parijs, FR: Université de Paris VIII-Vincennes. The Question of the Immediate: Resonance in the Philosophy of Gilles Deleuze. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

MONIKA BAKKE 01.02.2004 – 31.01.2006 1967, Polen Het project Breath-Taking. Air, Art, Architecture van Monika Bakke bestaat uit drie componenten: een lezingenreeks, een anthologie getiteld Going Aerial en een website met database. De lezingen hadden als uitgangspunt de concepten ‘lucht’, de vluchtige en unieke samenstelling van gassen, en ‘ademhaling’, een individuele vorm van uitwisseling tussen subject en omgeving. Kunstwerken en -praktijken worden beschreven die zich bezighouden met vragen als: hoe gebruiken we lucht? Wat doet lucht precies? Daarbij ligt de klemtoon op de functie van lucht, niet op de samenstelling ervan. De bedoeling van het project is niet een algemeen overzicht te bieden, maar om de pogingen in kaart te brengen van kunstenaars, architecten, en theoretici over lucht als drager, geleider en katalysator in een communicatieproces tussen ademende organismen en hun omgeving en datacommunicatie via draadloze technologie. Publicaties Kobieca polityka przyjemnosció [Feminine Politics of Pleasure]. In: W. Burszta, M. Czubaj, M. Rychlewski (Red.). Kontrkultura. Co nam zostalo z tamtych lat [Counterculture. What Is Left of those Years]. Wydawnictwo SWPS Academica. • Re-kreacyjny charakter transkulturowej esteyki [Re-Creational Character of Transcultural Aesthetics]. In: K. Wilkoszewska (Red.). Estetyka transkulturowa [Transcultural Aesthetics]. Krakow, PL: Universitas. • Zoo Pleasures, the Usual Suspects. In: Relocated Identities. Part II. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). •

Lezingenreeks Breath-Taking. Air, Art, Architecture. Met Annick Bureaud, George Halkias, François Perrin, Michael Rakowitz & Peter Sloterdijk. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

•

Symposia/congressen A Seminar on Deleuze. (24 mei). Utrecht, NL: Nederlandse Onderzoeksschool Vrouwenstudies, Faculteit der Kunsten, Universiteit Utrecht. • Co-respondent in The Spectre of the AvantGarde. Avant-Garde, Popular Media and Censorship. (13 april). Met Gideon Boie, Lorenzo Chiesa, Alexei Monroe, Matthias Pauwels & Aarnoud Rommens. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Noise on Noise. Sonic Interventions. (29 - 31 maart). Amsterdam, NL: Amsterdam School of Cultural Analysis. • Co-respondent in The Spectre of the AvantGarde. Avant-Garde, Theory and Cultural Praxis. (16 maart). Met Gideon Boie, Boris Buden, Oliver Feltham, Dominiek Hoens, •

Lezingen/presentaties Shadows by Cassavetes. (22 juni). Lezing & filmvertoning. Met Ils Huygens. In: The Scheme of the Veil. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Ararat by Atom Egoyan. (23 mei). Lezing & filmvertoning. Met Stephanie Benzaquen. In: The Scheme of the Veil. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Scheme of the Veil. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Seminars/workshops The Scheme of the Veil. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Lezingen/presentaties Zoo Pleasures. (25 juni). In: Relocated Identities II. Amsterdam, NL: Public Space With A Roof (PSWAR). • Ecstatic Mobility: Visual Representations of Bodies against Graviotropism. In: Hawaii International Conference on Arts and Humanities. (13 -16 januari). Honolulu, US. • Zoo Pleasures, the Usual Suspects. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

BAVO (Gideon Boie & Mattias Pauwels) GIDEON BOIE, 1975, België MATTHIAS PAUWELS, 1975, België 01.01.2004 – 31.12.2005 In het boek The Open City, or the Urban Logic of Post-Capitalism stelt BAVO de ontwerper centraal die erin slaagt om zich met succes te profileren in het openbare debat over de stad. De ontwerper voelt zich betrokken bij het succes van de rechtse of extremistische modellen over de stad, maat staat ook heel sceptisch tegenover het multiculturele stedelijke model waarbij delen van de bevolking zich achter ‘muren van respectabiliteit’ gaan verschansen. Als reactie hierop grijpt de nieuwe ontwerper naar een ‘derde weg’ waarbij hij engagement tegenover een open, tolerante en onverdeelde stad naadloos laat aansluiten bij het besef dat er grenzen zijn aan openheid. Deze ontwerper /planoloog slaagt erin om een evenwicht te vinden tussen het ideaal van de open stad en de praktische overwegingen die daarmee samen gaan: economische haalbaarheid en politieke consensus, bijvoorbeeld. Deze verlichte figuur is de ideologische aanvulling van meer abstracte postkapitalistische ontwikkelingen zoals het Europese stedelijke competitiemodel en het mondiale dorp. BAVO analyseert concrete oplossingen van de ‘derde weg’ voor de mensen uit de perifeer van de Europese metropool: prostituees, illegalen of bewoners van probleemwijken en legt de tegenstrijdigheden bloot van het ideologische concept van de ‘open’ stad. Projecten • The Spectre of the Avant-Garde. Organisatie evenementen • Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Met Lorenzo Chiesa. In: Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. (18 - 20 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. (16 september - 4 november). In: Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • The Spectre of the Avant-Garde (12 -13 april; 15 -16 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Publicaties God is a Deejay: FAT in Berlage. Gepubliceerd op: . • Wat een gordijn leek maar een muur bleek te zijn, kritische reconstructie van het symposium Collage Europa. In: Architectura Murator, 125. • Enjoy the Right Not to Enjoy! In: AS (speciale uitgave: Emotional Pictures), 173, pp. 142 156. • Het spookbeeld van de avant-garde. Hedendaagse hernemingen van het program•

AFDELING THEORIE

•

•

•

ma van subversie in de culturele productie. In: AS, 176, pp. 4 - 23. The Spectre of the Avant-Garde. Contemporary Reassertions of the Programme of Subversion in Cultural Production. In: AS, 176, pp. 24 - 41. From Political Games to Absolute Architecture... and Back: the Architectural Avant-Garde Today. In: AS 176, pp. 42 - 61. Being Absolute Avant-Garde, Again! (9 maart). In: Cut Up, 3 (10). Gepubliceerd op 1 april op: http://www.cut-up.com/news/ detail.php?sid=365

Lezingen/presentaties Introduction: Let the Scum Bury the Scum. (19 november). In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Conceiving of an Urban Act. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Introduction: the City of Late Capitalism and Its Vicissitudes. (18 november). In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Identifying the Urban Unconscious, Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • ‘Mettre un peu de honte dans la sauce’: Third Way Cultural Activism, the Discourse of the Analyst, and the City of Late-Capitalism. (18 november). In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Identifying the Urban Unconscious. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Laat ons vastberaden de democratie redden binnen de Grote Verbouwing van de Nederlandse steden en binnen het Maastrichtse Model in het bijzonder. (4 november). In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. Sociaal engagement en de ontwikkeling van de stad. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Academie, Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • Voorbij het politiek economisch analfabetisme in het architecturaal verzet ten tijde van het globale kapitalisme. (14 oktober). In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. Cultureel ondernemerschap. Architectuur en engagement. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Academie, Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • Veel gedoe rond de creatieve stad. (16 september). In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. Stadsmanagement. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Academie, Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • It’s About an Architectural Act that Is Not Already Backed up by the Other, Stupid! (8 juni). In: International Design Seminar 2005.

•

•

•

•


•

•

•

•

•

Delft, NL: Afdeling Bouwkunde, Technische Universiteit Delft. The Subversive Core of Urban Communication Management. (2 juni). In: Authoring the City at ABKM. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht & Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. It’s About the Heterotopia as a Real Different Place, Stupid. In: EAAE Colloquium: The Rise of the Heterotopia, Public Space and the Architecture of the Everyday in a Post-Civil Society. (26 - 28 mei). Georganiseerd door Katholieke Universiteit Leuven. When the Society Commands You to Subvert. (13 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Popular Media and Censorship. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. From Political Games to Pure Architecture... and Back! (12 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Architecture and Responsibility. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Utopian Avant-Garde or Critical AvantGarde? Yes, Please! (16 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Theory and Cultural Praxis. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Why Social Constructivism in Film is Unavoidable Today. (15 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Film and Propaganda. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Why Today’s Cultural Scene Hates to Love Michael Moore. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. The Heroic Realist, Dogville and the Perverse Core of the Dutch Cultural Third Way. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

ONDERZOEKERS

STÉPHANIE BENZAQUEN 01.01.2005 – 31.12.2006 1971, Frankrijk

•

Voor haar project Cultural Representations of Genocide and Mass Murder onderzoekt Stéphanie Benzaquen representaties van genocide en massamoorden in cultuur, het geheugen, de nieuwe media, academische essays en in officiële acties zoals processen en humanitaire interventies. Ze documenteert, visualiseert en geeft de context aan van massageweld, gaat hun gemeenschappelijke en verschillende factoren na en stelt een ruimer begripskader op. Om de complexiteit van deze processen vast te leggen, onderzoekt ze individuele en meervoudige representaties, de werken uit de canon, maar ook dissidente opinies. Door deze verscheidene representaties samen te brengen, naast elkaar te plaatsen en elkaar te laten tegenspreken, maakt ze de verschillende rollen duidelijk en toont ze wat de verantwoordelijkheden waren van de personen, groepen en machtsinstanties voor, tijdens en na de genocide.

•

Tentoonstellingen Dispersion (december). Met Clarisse Hahn & Ecole Supérieure des Beaux Arts. Nîmes, FR: Contemporary Art Centre Carré d’Art. • Artists and Arms. (2 -15 november). Georganiseerd door M’ARS Centre for Contemporary Art, National Center for Contemporary Art (NCCA) Kaliningrad & National Center for Contemporary Art (NCCA) Moskou. Moskou, RU: M’ARS Centre for Contemporary Art. • Beware! Politics! In: Alytus Biennial. International Festival of Experimental Art. (22 - 28 augustus). Alytus, LT. •

Publicaties Samples. In: Artists and Arms. Kaliningrad, RU: National Center for Contemporary Art (NCCA), Moskou, RU: M’ARS Centre for Contemporary Arts. • Two Years. In: Beware! Politics! Alytus, LT. • On Dictators, Carnival, and Funny Animals. In: Camouflage Comics. Gepubliceerd op: http://www.camouflagecomics.com. • Clear Positions. Some Thoughts on Israeli Artistic Engagement in the Second Intifada’s Years. Gepubliceerd op: http://getto.ru/anarh/b_17.html. • Istanbul, Tirana, Alytus, Peking, Vilnius, Lyon, Kaliningrad, Prague… In: Daile 2005/2, LT. •

Discussies/debatten Integratiearchitectuur: United Colours of NL. (6 oktober). Georganiseerd door ABC Architectuurcentrum Haarlem.

•

AFDELING THEORIE

Lezingen/presentaties Clear Positions. Some Thoughts on Israeli Artistic Engagement in the Second Intifada’s Years (3 november). In: Artist and Arms. Georganiseerd door NCCA-Kaliningrad en NCCA-Moskou. Moskou, RU: National Center for Contemporary Art (NCCA). • Return (26 september). Met Sylvia de Swaan. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

•

Images and Violence. (mei). Lezing en vertoning van videowerken. Georganiseerd door Ecole Supérieure des Beaux Arts. Nîmes, FR: Contemporary Art Centre Carré d’Art. Ararat by Atom Egoyan. (23 mei). Lezing & filmvertoning. In: The Scheme of the Veil. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Genocide and Mass Killing. Languages of Mediated Violence. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

LORENZO CHIESA 01.01.2005 – 31.12.2006 1976, Italië Het onderzoek van Lorenzo Chiesa bestaat uit twee delen. Hij wil een grondige analyse maken van het lacaniaanse concept van het ‘discours van de kapitalist’ en hij wil de fragmentarische behandeling die Lacan geeft van het kapitalisme en zijn ideologie vergelijken met de meer marxistische en postmarxistische benaderingen van Althusser en Badiou. Deze omweg door het werk van meer openlijk politieke denkers biedt Chiesa de mogelijkheid om zich niet te beperken tot het domein van de psychoanalytische theorie in zijn kritiek op het hedonistische ideaal van het huidige kapitalisme. Door ook de massacultuur te beschouwen, wil hij onderzoeken waarom Lacan suggereerde dat in de laatkapitalistische periode de ideologische druk om gelukkig te zijn de meest determinerende ‘politieke factor’ is. Dit brengt met zich mee dat ‘iedereen identiek is aan iedereen’. Meer algemeen onderzoekt Chiesa de verbanden tussen de kapitalistische ideologische ‘geboden’ die ons, volgens Lacan, opleggen om te genieten en twee andere geboden van onze verbruikersmaatschappij: het spenderen en aankopen en het levenslang leren. Projecten CliC. • Politics and Jouissance. •

Organisatie evenementen Politics and Jouissance. (december 2005 mei 2006). Workshops. Met Oliver Feltham. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Lacan and Topology. (10 december). Met Oliver Feltham. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Met BAVO. In: Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. (18 - 20 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Publicaties Pasolini, Badiou, Zizek and the Legacy of Christian Love. In: HTVNews. • The Subject of the Imaginary (Other). In: Journal for Lacanian Studies, 3. • Paul, the Militant. In: Parallax. The Journal of Ethics and Globalisation, 35. The Aurelius Foundation, US. • Lacan le sinthome. In: (Re)-Turn: A Journal of Lacanian Studies, 2 (Spring). University of Missouri, US. • Review of Giorgio Agamben. In: The Open: Man and Animal. Italian Studies, LX. • Review of Slavoj Zizek, ‘The Puppet and the Dwarf’. In: Journal of the Society of British Phenomenology, 36 (1). • Ethics and Capital. Ex Nihilo. In: Umbr(a), a Journal of the Unconscious. Met Alberto Toscano. •

^^

ONDERZOEKERS

^^

.CURRICULA ..............................VITAE ..............


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

^^

•

AFDELING THEORIE

Pasolini, Badiou, Zizek und das Erbe der Christlichen Liebe. In: Dominiek Hoens & Marc De Kesel (Red.). Wieder Religion? Christentum im zeitgenössischen kritischen Denken. Wenen, AT: Turia & Kant.

Vertalingen Slavoj Zizek. America Oggi: Abu Ghraib e altre oscenità del potere. Verona, IT: Ombre Corte. • Alain Badiou. Love What You Will Never Believe Twice. In: Positions, 14. ^^

•

Lezingen/presentaties Remarks Prior to any Possible Treatment of Lacanian Truth as Marxian Materialism. In: Is the Politics of Truth Still Thinkable? Conferentie georganiseerd door Slavoj Zizek en Costas Douzinas. (25 - 26 november). Londen, GB: Birkbeck Institute for the Humanities. • Topology of Fear: Lacan Met Mike Davis. In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. (18 - 20 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Pasolini and the Ugliness of Sex. (22 september). Melbourne, AU: Monash University. • What is the Gift of Grace? In: International Association for Philosophy and Literature Annual Conference. (3 juni). Helsinki, FI: University of Helsinki. • What Is the Gift of Grace? In: A Community of Scoundrels. (18 -19 mei). Nijmegen, NL: Huize Heyendaal. • Feigning Madness: Lars von Trier with Lacan. (13 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Popular Media and Censorship. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Lacan and Pasolini: Resistance against SadoErotic Capitalism. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

^^

Seminars/workshops • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Alain Badiou’s le Siècle. (27 mei). Met Oliver Feltham, Daniel Franco, Nina Power, Aaron Schuster & Alberto Toscano. Brussel, BE: Etablissement d’en face Projects.

JONATHAN DRONSFIELD 01.01.2005 – 30.09.2006 1962, Groot-Brittannië •

In het project On the ‘Ethical Turn’ of Contemporary Art probeert Jonathan Dronsfield in te schatten of en in welke mate de hedendaagse kunst een ‘ethische wending’ heeft genomen. Wat staat er op het spel wanneer kunstenaars, theoretici en curators ethische aspecten inroepen als rechtvaardiging, basisprincipe, premisse of doel van hun werk. Dronsfield trekt Rob van Gerwens uitspraak in twijfel dat ‘met de moderne kunst vaak moreel uit de hand loopt’. Het is niet Dronsfields bedoeling om zich vast te klampen aan ethiek en morele kwesties; hij wil aantonen dat hedendaagse kunst ethisch is in de manier waarop het de vraag naar wat het is internaliseert. Door de performatieve manier waarop kunst omgaat met die vraag – waar geen definitief en pasklaar antwoord voor is – wordt ze getransformeerd. Kunst toont een deel van onze essentie als mens: het individuele kunstwerk geeft ons inzicht in de constructies, de (zelf)interpretaties die deel zijn van onze natuur. Dronsfield verwijst naar theoretische teksten van Derrida, Heidegger, Margolis, Nancy en Wittgenstein, maar ook naar de werken van hedendaagse kunstenaars en curators. Wat maakt dat een kunstwerk echt ‘werkt’, wat houdt de ‘blindheid’ van een kunstwerk in? Wat is de tijdelijkheid/ wereldlijkheid van kunst? Biedt kunst ruimte voor discussie? Wat te zeggen over autonomie, vrijheid, verantwoordelijkheid en besluitvorming? Publicaties • ‘I Am in the Liber’: Remarks on the Question of Theorising Art. In: Y. Pérez, M. Anxo Rodríguez & E. Saladini. (Red.). Espazos de Creación Contemporánea. Santiago de Compostella, ES: Concello de Santiago, pp. 183 - 95. • The Resistance of the Question to Phenomenological Reduction: Husserl, Fink, & the Adequacy of the Sixth Cartesian Meditation as a Response to Heidegger. In: Analecta Husserliana, LXXXVIII, pp. 293 - 305. • The Hourglass. In: Sara Rossi. Miele. Prato, IT: Gli Ori Editions, p. 134. • Memories of Underdevelopment: The Collages & Sculptures of Melita Couta. In: A. Danos. (Red.). Somatópia: Mapping Sites, Siting Bodies, pp. 34 - 43. Lezingen/presentaties Art and Social Space. (29 augustus). Helsinki, FI: Nordic Institute for Contemporary Art (NIFCA). • The Ethical Turn of Contemporary Art? (15 juni). Onderzoeksseminar Afdeling Kunstgeschiedenis. Rome: It: Luiss University. • The Ethical Turn of Contemporary Art? (3 maart). Modernity Art Representation Knowledge Society (MARKS). (onderzoeksseminar). Maastricht, NL: Universiteit Maastricht. • Resisting The Ethical Turn of Contemporary Art? •


(16 februari). Department of Fine Art, History of Art & Cultural Studies. (onderzoeksseminar). Leeds, GB: University of Leeds. The Ethical Turn of Contemporary Art? (13 januari). In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Symposia/congressen The Resistance of Art to the University to Come: Kant after Derrida. (22 oktober). In: 44th Annual SPEP Conference. (20 - 22 oktober). Georganiseerd door Society for Phenomenology and Existential Philosophy (SPEP). Salt Lake City, US. • Resisting the ‘Ethical Turn’ of Contemporary Art: Deconstructing Actuality. (20 september). In: XXXIX AICA Congress. Art Theory and Art Criticism in the New Millennium. (18 - 23 september). Georganiseerd door International Association of Art Critics (AICA). Ljubljana, SI. • Art as Terror. (9 september). In: First FEP/SEP Joint Annual Conference. What Is Terror. (8 -10 september). Georganiseerd door Forum for European Philosophy (FEP) & de Society for European Philosophy (SEP). Reading, GB: University of Reading. • Painting. (16 juni). Met Darren Ambrose & Adrian Rifkin. Londen, GB: The Royal College of Art. • The Condition of Film as Philosophy; or, How Can Film Ask a Question? (6 juni). In: 29th Annual IAPL Conference. Chiasmatic Encounters. (2 - 7 juni). Georganiseerd door International Association for Philosophy and Literature (IAPL). Helsinki, FI. •

Seminars/workshops Art as Terror. (4 oktober). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Discussies/debatten Deleuze. (27 januari). Met Claire Colebrook. Georganiseerd door Forum for European Philosophy. Londen, GB: Borders Bookshop. • On Epicurus. (10 maart). Met Howard Caygill. Georganiseerd door Forum for European Philosophy. Londen, GB: L’institute Français. • Diderot and the Blind Man: Could Our Sense Experience Be Contradictory? (9 juni). Met Marian Hobson. Georganiseerd door Forum for European Philosophy. Londen, GB: L’institute Français. •

ONDERZOEKERS

AFDELING THEORIE

OLIVER FELTHAM 01.01.2005 – 31.12.2005 1972, Groot-Brittannië

CHRISTOPHER GEMERCHAK 01.09.2005 – 31.08.2007 1967, Verenigde Staten

YOLANDE HARRIS 01.10.2003 – 30.09.2005 1975, Groot-Brittannië

Oliver Feltham onderzoekt de filosofische funderingen van hedendaagse theorieën over ideologie in termen van de nexus, de dwarsverbinding, tussen het subject, substantie en verandering. Wanneer hedendaagse filosofen over ideologie theoretiseren, bepaalt een conceptuele matrix – die een subject verbindt met een vorm van substantie en beweging – dit denken. De matrix zelf werd vastgelegd in Aristoteles’ Physics; daaruit zijn een klein aantal variaties voortgekomen zoals die van Hegel, Marx’ materialistische versie daarvan, en de heraclitaanse-bergsoniaansedeleuziaanse variatie. De hypothese die het onderzoek stuurt, stelt dat hedendaagse filosofie nieuwe verbindingen tussen subject, bewegen en substantie wil genereren. Gezien de kracht van de matrix, worden vaak onbewust oude verbindingen gemaakt en gepresenteerd alsof het nieuwe waren. Feltham wil die herhalingen en de beperkingen ervan aantonen en aangeven wat de vereisten zijn waaraan een echt moderne verbinding tussen substantie, subjectiviteit en verandering moet voldoen om te kunnen theoretiseren over ideologie en over praxis.

Christopher Gemerchak wil het manuscript Fetishism and the Crystallization of Desire (dit is nog een voorlopige titel) voltooien. Lange tijd hebben filosofen, psychoanalytici, antropologen en culturele theoretici het concept fetisjisme gebruikt om de aard van overtuigingen, seksuele interesses en materiële waarden te onderzoeken. Het is nog altijd een belangrijk interpretatieparadigma. Het project onderzoekt hoe de bepaling van fetisjisme zich binnen de filosofie ontwikkelt als een antwoord op de betekeniscrisis – of die nu persoonlijk, sociaal of religieus is. De fetisj kan als ‘bemiddelaar’ optreden bij de crisis, wanneer een betekenis- en waardesysteem of iemands identiteit worden geconfronteerd met een gevoel van vervreemding of, erger nog, wanneer ze dreigen uiteen te vallen. Dit kan gebeuren vanuit een traumatisch gevoel van anders-zijn of wanneer een zekerheid niet meer zeker blijkt. Hierdoor kan de wereld voor het subject betekenisloos lijken. De reactie op een confrontatie van die aard beïnvloedt het verlangen van het subject. Het leven kan overdreven betekenis krijgen of het subject kan zichzelf proberen te beschermen tegen onzekerheid via perverse herhaling of een ideologische weigering om veranderingen te accepteren.

Score Spaces onderzoekt hoe we omgaan met de relatie tussen geluid, plaats en beeld in een omgeving die via technologie is aangepast en verruimd. Yolande Harris wordt in haar werk aangetrokken door tussenruimtes, door intervallen, grenzen, het ‘niemandsland’ tussen disciplines, manieren van representeren en scheppingsconventies. Score Spaces onderzoekt de kenmerken en tegenstellingen van deze ‘tussenruimtes’ op een theoretisch en praktisch niveau. Met geluid, video, projecties, performance voert Harris experimenten uit waarbij ze de perceptie van ruimte en plaats openbreekt. Het communicatiemedium partituur wordt daarbij de verbinding tussen notatie en evenement.

Projecten CLiC. • Politics and Jouissance. •

Lezingen/presentaties • An Account of Enjoyment (on Capitalism and the Social Bond). (20 november). In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Georganiseerd met Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. (18 - 20 november). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • On Aesthetics and Socio-Political Change. (16 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Theory and Cultural Practice. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Ideology and Praxis. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Projecten CLiC.

Tentoonstellingen • Stepping Out. An Invitation to Do Something New. (28 november -12 december). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Orbital. (27 - 30 september). Video, sensoren en geluidsinstallatie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Project Relay/Video Walker. In: Welcome to Fusedspace Database. Den Haag, NL: Stroom. • A Collection of Circles (or Pharology). In: Earwitness, #5 (7 - 9 februari). Brussel, BE: Centre for Contemporary Non-Objective Art (CCNoA).

•

Seminars/workshops • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Acties/performances Divide by Zero. (21 september). In: ctrl_alt_del 2005. Met Zafer Aracagök. Istanboel, TR: NOMAD. • Light Phase. In: VideoDance 2005. (9 -17 september). Performance voor video, stem, geluid en sensoren. Thessaloniki, GR: Mylos Theatre. • Meta-Orchestra. In: Facelifters. Manual Labour. (29 - 30 april). Met Bert Bongers, Sebastian Harris, Hilary Jeffery, Jos Mulder & Cesar Villavicencio. Georganiseerd door Intro in Situ & Tor. Genk, BE: Mijn Waterschei. •

Multimedia Collecting Circles (or Pharology). In: Sound Art Series. An Interactive Sound Installation. Brussel, BE: Centre for Contemporary NonObjective Art (CCNoA). • Light Phase. Performance for Video, Voice, Sound & Sensors. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Seminars/workshops Alain Badiou’s ‘le Siècle’. (27 mei). Met Lorenzo Chiesa, Daniela Franco, Romina Power, Aaron Schuster & Alberto Toscano. Brussel, BE: Etablissement d’en face projects. • Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Symposia/congressen th • 29 Annual IAPL Conference. Chiasmatic Encounters. (2 - 6 juni). Georganiseerd door International Association for Philosophy and Literature (IAPL). Helsinki, FI.

Publicaties Inside-Out Instrument. In: Contemporary Music Review. • The Building as Instrument. In: Hearing Places, International Anthology of Sound and Place, Red. University of Melbourne, AU: Cambridge Scholars Press. • Christiana Galanopoulou (Red.). VD05. Videodance2005, 6th International Festival on •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

Movement & the Moving Image. Thessaloniki, GR: VideoDance. Lezingen/presentaties Seminar Presentation (9 november). Keulen, DE: Academy of Media Arts (HKM). • The Building as Instrument. (29 september). Stuk geschreven voor Hearing Places, International Anthology of Sound and Place. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Score Spaces. In: Opening Week 2005. (10 14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

AFDELING THEORIE

BENDA HOFMEYR 01.01.2005 – 31.12.2006 1972, Zuid-Afrika Maar is het dan niet mogelijk dat ieder leven een kunstwerk wordt? Hoe komt het dat in onze huidige samenleving de kunst verworden is tot iets dat alleen naar objecten verwijst en niet naar het leven, tot iets waar alleen experts die kunstenaars zijn zich aan wagen. Als een lamp en een huis kunstvoorwerpen kunnen zijn, waarom kunnen onze levens dan geen kunst zijn? (Michel Foucault). Wat bedoelde Foucault eigenlijk met deze vraag? Gedroeg hij zich op een bepaalde manier elitair door de grote massa uit te sluiten of hield hij een pleidooi voor een algehele esthetisering van onze samenleving? Wetenschappers die Foucault bestuderen en zelfs practici zijn het erover eens dat deze ‘bestaansesthetica’ een vraag naar weerstand bevat. Houdt dit dan in dat je eigen bestaan uitbouwen of stileren een daad van tactische omkering is waarbij je reageert op voorschriften van de overheid die als beklemmend worden ervaren, op institutionele normalisaties en maatschappelijke intolerantie? Maar als verzet alleen maar een reactie is op ontkenning, wat is er dan zo inherent creatief aan? Hoe kunnen we Foucaults oproep beantwoorden en tegelijk verzet als een positieve kracht zien? Deze vragen staan centraal in het project dat een handleiding is voor hen die serieus willen ingaan op de uitnodiging van Foucault voor meer vrijheid. Het onderzoek omvat theorie en praktijk, filosofie en artistieke uitbeelding (zowel theoretisch als praktisch) en legt de nadruk op de manier waarop ons historisch presens – dat overheerst wordt door het neoliberalisme – een invloed heeft op cultureel, artistiek en intellectueel activisme. Lezingenreeks • Concerning War. Undercurrents. (6 november 18 december). Utrecht, NL: Basis voor Actuele Kunst (BAK). Lezingen/presentaties On Imagining (Options and Strategies of Resistance). (17 december). In: Concerning War. Undercurrents. Utrecht, NL: Basis voor Actuele Kunst (BAK). • The Metaphysics of Foucault’s Ethics. Succeeding Where Lévinas Fails. In: 29th Annual IAPL Conference. Chiasmatic Encounters. (2 - 7 juli). Georganiseerd door International Association for Philosophy and Literature (IAPL). Helsinki, FI. • Ethics and Aesthetics in Foucault and Levinas. (25 mei). Nijmegen, NL: Radboud Universiteit. • From Usurpation to Subversion: Foucault Meets Cultural Capitalism. (12 april). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Architecture and Responsibility. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


•

Resistance How. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Discussies/debatten Stadsmanagement. (16 september). Met Gideon Boie, Jan van den Borg, Gijs van Oenen & Matthias Pauwels. In: Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy. Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Academie, Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • Co-respondent in Avant-Garde, Film and Propaganda. (13 April). With Gideon Boie, Lorenzo Chiesa, Ils Huygens, Matthias Pauwels & Johan Schokker. In: The Spectre of the AvantGarde. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

ONDERZOEKERS

AFDELING THEORIE

ILS HUYGENS 01.01.2005 – 31.12.2006 1980, België

ANDRÉ NUSSELDER 01.04.2005 – 31.03.2007 1969, Nederland

AARNOUD ROMMENS 15.04.2003 – 15.04.2005 1977, België

Ils Huygens richt zich op een analyse van contemporaine theoretische teksten over de haptische visie, over tastbaarheid en gewaarwordingen zoals Deleuze die gebruikt. Ze wil een creatief filmisch-filosofisch model of theorie opstellen om zo de emotionele en zintuiglijke aspecten van de cineastische ervaring te analyseren. Als we visuele beelden als preconceptuele sporen zien, kunnen we ontsnappen aan dominante vertoogstructuren en een nieuwe kijk ontwikkelen op visuele cultuur. Huygens sluit cognitieve theorieën niet uit, maar probeert ideeën over filmische ervaring rijker te maken door uit te zoeken hoe fysieke affecten en emotionele reacties tot een interactie komen met deze cognitieve processen. Het centrale concept van dit onderzoek is intersubjectiviteit; via intersubjectiviteit kunnen we de focus leggen op de wederzijdse aantrekking tussen kijker en het witte doek.

Binnen de Jan van Eyck neemt André Nusselder actief deel aan de seminars en andere activiteiten van CLiC. Hij onderzoekt filosofische kwesties zoals persoonlijke identiteit, verlangen, angst en religiositeit en schrijft daarover op een niet-academische manier in de vorm van dialogen en aforismen.

Aarnoud Rommens heeft in 2005 zijn onderzoeksproject Camouflage Comics afgerond.

Publicaties Emotie in film/theorie, deel 1. Tussen zuiver affect en cognitieve evaluatie (Emotion in Film/Theory part 1: Between Pure Affect and Cognitive Evaluation). In: AS,173 (Emotion pictures), pp. 104 -130. • Emotie in film/theorie, deel 2. Op weg naar een affectieve benadering (Emotions in Film/Theory part 2: an Affective Approach). In: AS, 174 (Emo-Pics, the Quest), pp. 46 - 57. • Interview with David Bordwel I. On Cinematic Staging in Asia and Fast Cutting in Hollywood. Met Jan Sulmont. Gepubliceerd op: http://www.kutsite.com/drie/drie52a_eng.html •

Projecten • CLiC. Lezingen/presentaties Imagining (Cyber)Space. (14 oktober): In: Cyberculture Seminar. Amsterdam, NL: University of Amsterdam • Psychic City Walls. (18 november). In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. Georganiseerd door Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design en Jan van Eyck Acdemie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Acdemie. • How to Write on Philosophy. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Seminars/workshops Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Co-respondent in The Spectre of the AvantGarde. Avant-Garde, Popular Media and Censorship. (13 april). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Co-respondent in The Spectre of the AvantGarde. Avant-Garde, Film and Propaganda. (15 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Projecten Camouflage Comics: Dirty War Images.

•

Publicaties • Memory in Camouflage: Alberto Breccia and Guillermo Saccomanno’s ‘William Wilson’ as Catalyst for Memory. In: Poetics Today, 26(2): pp. 305 - 347. • Camouflage Comics: Dirty War Images. Gepubliceerd op: . Lezingen/presentaties Camouflage Comics. Launch. With Ingrid Stojnic. In: Authoring the City at ABKM. (19 mei). Georganiseerd door Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Academie Beeldende Kunsten. • Dirty War Comics, Camouflage and CounterCensorship: Advertisement and Product Placement in ‘Buscavidas’. In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Popular Media and Censorship. (13 april). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Camouflage Comics and ‘Dirty War’ Images. (Introductie & website demo). In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Met Bert Balcaen & Ingrid Stojnic. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Lezingen/presentaties Cryogenics and Cinema: Freezing Time (4 juli). In: Still Things, Multidisciplinair project rond cryogenics. Frederik de Wilde & vzw Nadine. Brussel, BE: vzw Nadine. • Shadows by Cassavetes. (22 juni). In: The Scheme of the Veil. Lezing & filmvertoning. Met Eva Meyer. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • The Will to Lose One’s Will. Aesthetic Strategies in the Cinema of David Lynch. (15 maart). In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Film and Propaganda. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Cinema and Sensation: Precognitive Aspects of Cinematic Experience. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


.CURRICULA ..............................VITAE ..............

.CURRICULA ..............................VITAE ..............

ONDERZOEKERS

AFDELING THEORIE

JOHAN SCHOKKER 01.09.2004 – 30.08.2006 1964, Nederland

•

Wat in de lacaniaanse theorie wordt aangeduid als de naam-van-de-vader wordt steeds minder belangrijk; concepten zoals ‘gezin’, ‘religie’, ‘klasse’ en ‘gender’, die vroeger aan de grondslag van de identiteit van het subject lagen, zijn almaar minder doeltreffend. Dit heeft allerlei gevolgen: we hebben niet langer een baan voor het leven, maar we bouwen een carrière uit waarbij we soms verschillende werkgevers tegelijk hebben. Ook relaties houden niet levenslang stand en het gezin kent vaak nieuwe samenstellingen. Sommigen ontdekken het geloof en zien het leven als een zoektocht naar identiteit en ‘innerlijke groei’, niet als een manier om het Eeuwige Leven in het Hiernamaals te verdienen. Toch heeft de vrijheid om ons leven vorm te geven ook een negatieve kant. Niet alleen is het steeds moeilijker om onze identiteit te aanvaarden en vol te houden, ook de realiteit wordt steeds brozer. We proberen dan ook los te komen van de valse lagen van de ‘bedrieglijke’ realiteit en richten ons naar ‘het Ding zelf’. Onze drang naar avontuur en de masochistische verheerlijking van pijn zijn voorbeelden van de ‘passie voor het Reële’. Schokker analyseert nieuwe manifestaties van moderne subjectiviteit en probeert hun logica te ontrafelen via de lacaniaanse theorie.

•

Desire, Perverse Fantasy and the Will-toEnjoyment. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. Freud on ‘Versagung’. (9 januari). In: On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent?. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

Projecten CLiC.

•

AARON SCHUSTER 01.01.2005 – 31.12.2006 1974, Verenigde Staten

ROBRECHT VANDERBEEKEN 01.01.2004 – 31.12.2005 1971, België

Op welke manier kan de psychoanalyse ons helpen als we kunst en creativiteit proberen te begrijpen? Freuds onderzoek bood inzicht, maar is nog altijd controversieel. Kunstkritiek die geïnspireerd is door de psychoanalyse krijgt vaak het verwijt dat het psychologisch reductionistisch is en dat het geen rekening houdt met de formele eigenschappen van individuele kunstwerken of met de interne logica van de kunstkritiek. De kunst zelf lijkt dan weer psychoanalytische thema’s te gebruiken op een manier die vaak naïef of didactisch overkomt. Aaron Schuster onderzoekt hoe uniek de kunstbenadering van Freud is en de conceptuele moeilijkheden ervan binnen de context van de psychoanalytische theorie. Het probleem is dubbel: enerzijds moet hij bepalen in welke mate Freuds perspectief op kunst kan standhouden qua originaliteit en anderzijds moet hij aantonen hoe dit perspectief weerspiegeld wordt in de theorie van de psychoanalyse, wat nieuwe problemen oplevert voor Freud waarvoor uiteindelijk geen oplossing bestaat. Schuster confronteert Freuds theorie over sublimatie met de ideeën van de latere psychoanalytici zoals Klein, Lacan, Laplanche en Wajcman en met de fenomenologische benadering van artistieke creatie van Meleau-Pontyen Paul Valéry. Is het concept van sublimatie nog altijd valabel om de logica van de huidige kunstpraktijk te vatten?

Robrecht Vanderbeeken maakte een analyse van de ideeën over kunst en filosofie van filosoof Gilles Deleuze en ging na of zijn uiteenzetting consequent is opgebouwd. Deleuze mag ons dan wel aanzetten om ‘out scouting’ te gaan, maar is een nomadische houding theoretisch wel zo verstandig?

Projecten CLiC.

•

Publicaties De held en zijn schaduw. Over ‘De donkere kamer van Damokles’ van W. F. Hermans. In: HTV De IJsberg, 61, pp. 11-12.

•

Vertalingen S. Zizek & G. Daly. De politiek van het genot. Gesprekken met Slavoj Zizek. In: Filosofie in Dialoog. Kampen, NL: Klement. ^^

•

Seminars/workshops Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Lezingen/presentaties De onmogelijke liefde: Mulholland Drive. (12 december). Amsterdam, NL: CREA. • Scientific Practices, the Letter and Ontological Politics. (11 december). In: Politics and Jouissance. Politics and enjoyment through science. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • On Mourning. ‘The Sweet Hereafter’ and ‘Mulholland Drive’. In: The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Film and Propaganda. (15 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •


ONDERZOEKERS

Publicaties The Weird but True Book. In: The Black Box. Vilnius, LT: Contemporary Art Centre (CAC).

•

Lezingen/presentaties Is Psychoanalysis a Metropolitan Science? Some Reflections on Freud and the City. In: Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism. (18 - 20 november). Georganiseerd door Super! First Triennial of Fine Arts, Fashion and Design, Jan van Eyck Academie. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Art and Sublimation: Does It Still Have a Meaning? In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Kierkegaard’s Antigone. (9 januari). In: On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent?. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

AFDELING THEORIE

Projects CLiC.

•

Publicaties Brandende vlinders. Over een spiegelfilm van Nicolas Provost. • Cultuurmanagement?! In: Rekto Verso, juli-augustus. • Kontro:verso. Is het terecht dat de podiumkunsten meer subsidies krijgen dan de beeldende kunsten? In: Rekto Verso, mei-juni. •

Lezingen/presentaties Er was eens een persoon met een beperking. Een filosofische bevraging van de conceptuele omkadering van het ‘begeleid werken’. (3 november). Gent, BE: Hogeschool Gent. • A Metaphysics of Dispositions for Psychology form a Deleuzian point of view. In: European Society for Psychology and Philosophy Conference 2005. (11-14 August). Lund, SE: Department of Philosophy, University of Lund. • What about a property Dualism? In: Annual Meeting Metaphysics of Science Group. (2 3 juni). Gent, BE: Universiteit Gent. • Reply to Raymond Corbey. In: A Community of Scoundrels. (18 -19 mei). Georganiseerd door Jan van Eyck Academie en Radboud Universiteit. Nijmegen, NL: Huize Heyendaal. • Beukens vs. Lacan. About the Methodological Twisters of Analytical Philosophy. In: Opening Week 2005. (10 -14 januari). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. •

Symposia/congressen Co-respondent in The Spectre of the AvantGarde. Avant-Garde, Theory and Cultural Praxis. (16 maart). Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie.

•

Seminars/workshops Reading Lacan. On Identification. Maastricht, NL: Jan van Eyck Academie. • Alain Badiou’s ‘le Siècle’. (27 mei). Met Lorenzo Chiesa, Oliver John Feltham, Daniela Franco, Romina Power & Alberto Toscano. Brussel, BE: Etablissement d’en face projects. •


.PROGRAMMA ...................................2005 .............

.PROGRAMMA ...................................2005 ............. JANUARI — FEBRUARI

ZONDAG 9 JANUARI New Year’s Event Prof. dr. Anton Zijderveld • Lezing in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Bonnefantenmuseum. In: Bonnefantenmuseum, Maastricht, NL MAANDAG 10 JANUARI Opening Week 2005 Presentaties: • The Physical Jan van Eyck Min Choi, Sulki Choi, Tamara Maletic, Dan Michaelson • Out of Print, Out of Mind Jouke Kleerebezem • Radmap Ingrid Stojnic • Effort Square Live Aglaia Konrad, performance • Reformulating the Fictional Character of Reproductive Technologies Francisco Valdes • Special Effects Adriaan Mellegers • The Search for a Research Willem van der Hulst • Between Travel, Method and Research Charlotte Moth • Zoo Pleasures. The Usual Suspects Monika Bakke • Zonder titel Lucia Macari • And Things Throw Light on Things John Murphy DINSDAG 11 JANUARI Opening Week 2005 Presentaties: • P.S. I Love You Meta Haven: Sealand Identity Project (Daniël van der Velden, Tina Clausmeyer, Vinca Kruk, Adriaan Mellegers) • Soft Cars and Hardware Emotions. Visual Cars and Real Cars in Cinema Sabeth Buchmann, Stephan Geene • Genocide and Mass Killing. Languages of Mediated Violence Stephanie Benzaquen • Camouflage Comics and Dirty War Images. Introduction and Website Demo Aarnoud Rommens, Bert Balcaen, Ingrid Stojnic • Wideawake Orla Barry, filmvertoning • White Flag Daniël van der Velden • The Scheme of The Veil Eva Meyer • The Quatrain of the Immediate. Resonance in the Philosophy of Gilles Deleuze Zafer Aracagök • Score Spaces Yolande Harris

WOENSDAG 12 JANUARI Opening Week 2005 Presentaties: • BraKin Congo-Brazzaville Team (Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Sebastien Maniglier, Sabine Müller, Kobe Matthys, Dirk Pauwels, Andreas Quednau) • Why Today’s Cultural Scene Hates to Love Michael Moore Matthias Pauwels • Subversion... Yes, Don’t Laugh! Gideon Boie • Resistance How Augusta Benda Hofmeyr • Town with Dog. About Lars von Trier’s ‘Dogville’ Marc De Kesel • Art and Sublimation. Does it Still Have a Meaning? Aaron Schuster • Lacan and Pasolini. Resistance against SadoErotic Capitalism Lorenzo Chiesa • Ideology and Praxis Oliver Feltham • How to Write on Philosophy André Nusselder • Desire, Perverse Fantasy and the Will-toEnjoyment Johan Schokker DONDERDAG 13 JANUARI Opening Week 2005 Presentaties: • The Uncanny Strategies of the (Art)Book Filiep Tacq • Drawing the Landscape by Looking at the Map Kasper Andreasen • Re-Designing the Past Vinca Kruk • The Title of the Lecture is Ralph Bauer • Beukens vs. Lacan Robrecht Vanderbeeken • Aspects of Thought. Towards Thinking as Action Falke Pisano • Report on Body Lina Issa • Zonder titel Natascha Hagenbeek • Lecture Geoffrey Garrison • Grad & Skizze (zu Mennesket) Lene Markusen Filmvertoningen: • Cinema and Sensation. Precognitive Aspects of Cinematic Experience Ils Huygens • The Ethical Turn of Contemporary Art Jonathan Dronsfield • Transa at Closing Time Armando Andrade Tudela • Work-in-Progress Alevtina Kakhidze

VRIJDAG 14 JANUARI / Opening Week 2005 Presentaties: • Suffragette City Stefanie Seibold • Zonder titel Johanna Kirsch • Shifting the Red Carpet Peggy Buth • The Pragmatics of the Diagram Sulki Choi & Min Choi • Thinktank. Research on Collaborative and Artistic Practices and Open Source Programming Inga Zimprich • Urban Weather Stations Tamara Maletic, Dan Michaelson • Problems in Croatian Orthography. A Typographic investigation Toni Uroda • All my Curly Friends Hinrich Sachs, performance • Mediasociography Marthe Van Dessel • Het evenement Zuzana Lapitková • Subjective Atlas Annelys de Vet • Translezing Nikolaus Gansterer, performance • Zonder titel Will Kwan • Vehicle Paul Hendrikse,performance • LIMA group (Ralph Bauer, Doris Lasch, Christine Lemke, Gyan Panchal, Stefanie Seibold, Ursula Ponn, Armando Andrade Tudela, Francisco Valdes) ZONDAG 16 JANUARI Live streaming project: • Art’s Birthday 2005: Permanent Creation WOENSDAG 26 JANUARI Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XIX. Le non de Sygne. XX. L’abjection de turelure DONDERDAG 27 JANUARI Performance: • Songs for a Neighbour SFR, VIKI VRIJDAG 28 JANUARI Presentaties, discussie: • The Physical Jan van Eyck Min Choi, Sulki Choi, Tamara Maletic en Dan Michaelson; Paul Elliman, Paul Mijksenaar, LUST, Karel Martens DINSDAG 8 FEBRUARI Seminar: • The Scheme of the Veil Eva Meyer


.PROGRAMMA ...................................2005 .............

.PROGRAMMA ...................................2005 .............

FEBRUARI — APRIL

APRIL — MEI

VRIJDAG 11 FEBRUARI Seminar: • The Practice of Drawing Norman Bryson VRIJDAG 18 FEBRUARI Symposium in samenwerking met Universiteit Maastricht, NWO. In: Conservatorium, Maastricht, NL: • Innovative Game Design Maaike Lauwaert en Jouke Kleerebezem • Bridging the Two Cultures Chasm Chris Crawford • In Spite of Wishing and Wanting. Developing a Game Inside and Outside the Game Industry Michaël Samyn, Auriea Harvey • Playing Ethnography. Cyber-Ethnography as Performance and Game Celia Pearce • At This Very Moment. Representation of Events in Video Games Ian Bogost • Waag Society / Creative Learning Henk van Zeijts • Physical Engagement in the Virtual Representation of a City Marnix de Nijs WOENSDAG 23 FEBRUARI Lezing, discussie: • To Find some Animal in Man Seems Easy, But Does it Work the Other Way Round? Stephan Geene • On the Television Work of Jef Cornelis Lezing, filmvertoning, discussie: • Panamarenko (1983) Jack Post met Stephan Geene Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XXI. Le désir de pensée. XXII. Décomposition structurale DONDERDAG 24 FEBRUARI Performance lab: • Report on Body Lina Issa DINSDAG 1 MAART Filmvertoning: • Dandy Dust (1998) van Hans Scheirl Johanna Kirsch DINSDAG 8 MAART Lezingen: • Circle for Lacanian ideology Critique The Function of Humanity. A Critical Commen-

tary on Alain Badiou’s ‘What is Love?’ Alberto Toscano • Kicking Against the Pricks. Badiou and Beckett Nina Power Presentatie, performance: • The Earth is Pregnant with Art. The Creation Myth Hans Scheirl Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XXII. Décomposition structurale WOENSDAG 9 MAART Presentaties: • Charlotte Moth • Falke Pisano MAANDAG 14 MAART Seminar: • Film and Biopolitics The Aesthetic Road to Victory. Sharing Education Helmut Draxler DINSDAG 15 MAART Workshop The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Film and Propaganda georganiseerd door BAVO met mederespondenten Geoffrey Garrison, Dominiek Hoens, André Nusselder: • Why Social Constructivism in Film is Unavoidable Today BAVO • Pasolini and the Ugliness of Sex Lorenzo Chiesa • The Will to Lose One’s Will. Aesthetic Strategies in the Cinema of David Lynch Ils Huygens • On Mourning. ‘The Sweet Hereafter’ and ‘Mulholland Drive’ Johan Schokker WOENSDAG 16 MAART Workshop The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Theory and Cultural Praxis georganiseerd door BAVO met mederespondenten Zafer Aracagök, Dominiek Hoens, Robrecht Vanderbeeken • Utopian Avant-Garde or Critical Avant-Garde? Yes, Please! BAVO • Avant-Garde Today. A Re/Translation Project? Boris Buden • Act without Denial. Zizek on Totalitarianism, Revolution and Political Act Marc De Kesel • On Aesthetics and Socio-Political Change Oliver Feltham ^^

WOENSDAG 9 FEBRUARI Seminar: • The Scheme of the Veil Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XX. L’abjection de Turelure

DONDERDAG 17 MAART Lezing Research as Authorship georganiseerd door Kasper Andreasen: • An Attempt to Evolve Will Holder


Diavoorstelling: Four Seconds of a Film Lene Markusen

•

ZATERDAG 19 MAART Performance in het kader van Festival Cement. In: Nightlive, Maastricht, NL: • Hip Hop on Bones Lucia Macari ZONDAG 20 MAART Videopresentatie in het kader van Festival Cement. In: Nightlive, Maastricht, NL: • Clever Gretel Stefanie Seibold WOENSDAG 23 MAART Lezing: • On Rhythm, Resonance and Distortion Zafer Aracagök Presentatie: • Paper and its Applications Trudy Dorrepaal (papierconsultant Proost en Brandt) Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XXIII. Glissement de sens de l’idéal DONDERDAG 24 MAART Presentaties: • Authoring the City Kathleen Rahn • Cities. Is What You See What You Are? Jochen Becker, Kristien Van den Brande, Wim Cuyvers, Tina Clausmeyer, Jan Masschelein, Dirk Pauwels, Koen Van Synghel VRIJDAG 25 MAART Presentaties Authoring the City: • Cities. Is What You See What You Are? Filip de Boeck, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Wim Cuyvers Seminar: • Chardin and the Text of Still Life Norman Bryson MAANDAG 4 APRIL On the Television Work of Jef Cornelis, discussie, filmvertoning: • Lili Dujourie (1990) Lili Dujourie, Jacques Charlier. Met Koen Brams, Dirk Pültau, John Murphy DINSDAG 5 APRIL Presentatie: • Ann Demeester WOENSDAG 6 APRIL Lezing, workshop Research as Authorship georganiseerd door Kasper Andreasen: • Image or Procedure Willem Oorebeek

Lezing, discussie Circle for Lacanian ideology Critique: • Enjoyment Ex Machina Alenka Zupancic DINSDAG 12 APRIL Workshops The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Architecture and Responsibility georganiseerd door BAVO met mederespondenten Bert Gellynck, Bert de Muynck, Daniël van der Velden: • From Political Games to Pure Architecture... and Back! BAVO • A Critical Reading of the Architectural AvantGarde of the 20th Century Hilde Heynen • Monumentality and Collective Desire. The Naming of the Event in Projects by Superstudio, Office and BDP Laurent Liefooghe • From Usurpation to Subversion. Foucault Meets Cultural Capitalism Benda Hofmeyr WOENSDAG 13 APRIL Workshops The Spectre of the Avant-Garde. Avant-Garde, Popular Media and Censorship georganiseerd door BAVO met mederespondenten Zafer Aracagök, Monika Bakke, André Nusselder: • When the Society Commands you to Subvert BAVO • Full Spectrum Provocation: The Retrogarde Cultural Strategies of Neue Slowenische Kunst Alexei Monroe • Dirty War Comics, Camouflage and CounterCensorship. Advertisement and Product Placement in ‘Buscavidas’ Aarnoud Rommens • Tragic Transgression and Political ReInscription. Jacques Lacan with Lars von Trier Lorenzo Chiesa DONDERDAG 14 APRIL Film and Biopolitics, The Ghostly Social Aspects of Cinema, filmvertoning: • Ghosts Christian Petzold VRIJDAG 15 APRIL Symposium Film and Biopolitics, The Ghostly Social Aspects of Cinema: • Introductie Sabeth Buchmann, Helmut Draxler, Stephan Geene • Among Other Things. Cinema´s Vitalism of Whatever-Beings Drehli Robnik • Ghostly Value-Form Katja Diefenbach • Body, Time, Agency. From Post-Modern to Post-Mortem Cinema Thomas Elsässer

ZATERDAG 16 APRIL Symposium Film and Biopolitics.The Ghostly Social Aspects of Cinema: • How Life Invades Work (as Emotion). Abbas Kiarostami and Andrea Fraser Tanja Widmann • A Cinematic Politics of Translation. Lawrence Weiner’s First and Second Quarter Eric de Bruyn • ‘I sow for all winds’. Motifs of Bios, Movement and Fertility in Imamura’s Cinema of Chaos Clemens Krümmel • The Biopolitical Aesthetic. Is There a Culture to ‘Life and Nothing But’? Bert Rebhandl DONDERDAG 21 APRIL Boeklancering georganiseerd in samenwerking met Stedelijk Museum CS. In: Stedelijk Museum CS, Amsterdam, NL: • Interlude. The Reader’s Traces Mariana Castillo Deball met Manuel Räder, Paul Elliman, Ian Monk, Steve Rushton, K. Schippers DINSDAG 26 APRIL Lezing Circle for Lacanian ideology Critique • On Literature and Love Justin Clemens Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XXIV. L’identification par einziger Zug WOENSDAG 27 APRIL Lezing Resonance, Mimesis, Noise and Refrain: • Decalcomania, Mapping and Mimesis Zafer Aracagök DINSDAG 10 MEI Lezing Resonance, Mimesis, Noise and Refrain: • Noise on Noise Zafer Aracagök Lezing: • Jeppe Hein WOENSDAG 11 MEI Seminar Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XXV. L’angoisse dans son rapport au désir. XXVI. Rêve d’une ombre, l’homme • Presentatie Armando Andrade Tudela DONDERDAG 12 MEI Presentatie: • The Physical Jan van Eyck Min Choi, Tamara Maletic, Dan Michaelson met Koen Brams, Paul Elliman, Filiep Tacq Presentaties Authoring the City at ABKM georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: • The Car Rapide in Dakar Filiep Tacq

•

Trichtlinnburg Hinrich Sachs

WOENSDAG 18 MEI Conferentie Circle for Lacanian ideology Critique A Community of Scoundrels. The ‘Gift’ in Modern Society through Lars von Trier’s ‘Dogville’ georganiseerd in samenwerking met Radboud Universiteit Nijmegen. In: Huize Heyendaal, Nijmegen, NL: • The Village and its She-Dog. The Gift as Modernity’s Political Problem in Lars von Trier’s ‘Dogville’ Marc De Kesel • Hobbesian ‘Warre’ and the Maussian Gift. Evolutionary versus Culturalist Perpectives Raymond Corbey • What is the Gift of Grace? Lorenzo Chiesa • The Politics of Gift-Giving. Friendship and Hostility in the Exchange of Social Good Dany Nobus DONDERDAG 19 MEI Conferentie Circle for Lacanian ideology Critique A Community of Scoundrels. The ‘Gift’ in Modern Society through Lars von Trier’s ‘Dogville’ georganiseerd in samenwerking met Radboud Universiteit Nijmegen. In: Huize Heyendaal, Nijmegen, NL: • Gifts Desire to Be Seen. A Reflection on the Place of Altruistic and Agonistic Gifts in Contemporary Society Toon Vandevelde • The Gift Does Not Exist. About the Variety of Gift-Giving Aafke Komter • On Gift, Freedom, and Violence in Sartrean Community Erik Vogt • Cult in Modern Political Order (or: from ‘Dogville’ to Godville) Marin Terpstra DONDERDAG 19 MEI Presentaties Authoring the City at ABKM georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: • Camouflage Comics Aarnoud Rommens, Ingrid Stojnic • Cryptographic Spaces Min Choi VRIJDAG 20 MEI Lezing Research as Authorship georganiseerd door Kasper Andreasen • Introduction to the Atlas of Movements as an Interlude to the ‘Résistance’ Series Christoph Fink ZATERDAG 21 MEI – ZONDAG 22 MEI Jan van Eyck Academie Film Programme georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Lumière Cinema.


.PROGRAMMA ...................................2005 .............

.PROGRAMMA ...................................2005 .............

MEI — JUNI

JUNI — JULI

In: Lumière Cinema, Maastricht: • Yellow • The Twinning of Marseille and Ramsgate (2004), 6 minuten Charlotte Moth • Jewel Osco Rap (2003/2004), 4 minuten Johanna Kirsch & Katrin Plavcak • Dust/Birds (2002/2003), 6 minuten Paul Hendrikse • Natura parenda vincitur (2005), 1.20 minuten Willem van der Hulst • 88 (2004), 5.33 minuten Nikolaus Gansterer • Pink • The Queer are Dead, Long Live the Queer (1994) van Karen Vanderborght, 40 sekonden • Retour Performer: Barbara Salcher (2004) van Katharina Lampert, 2:25 minuten • Oh Bondage (2003/2004), 8 minuten Stefanie Seibold • Vrouw in de Straat (1993) van Karen Vanderborght, 13 minuten Saliou Traoré • Women´s Day in Ouagadougou (2005) 14 minuten • Green • Skizze (zu Mennesket) (2003/2004), 14 minuten Lene Markusen • From the Date Series: 21/04/04, 21/05/04, 02/06/04 (2004) van Keren Cytter, 6 minuten, 5 minuten, 7 minuten • Through The Tolmashev’s Eyes (2004), 15 minuten Alevtina Kakhidze • Horizon (2004/2005), 18 minuten Paul Hendrikse MAANDAG 23 MEI Seminar: • The Scheme of the Veil Eva Meyer Filmvertoning, presentatie: • Ararat van Atom Egoyan Eva Meyer, Stephanie Benzaquen DINSDAG 24 MEI Lezing: • Art after Deconstruction Jeremy Gilbert-Rolfe WOENSDAG 25 MEI Lezing Resonance, Mimesis, Noise and Refrain: • Refraining from the Refrain Zafer Aracagök Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture georganiseerd door Monika Bakke: • The Geometry of Climate Francois Perrin Seminar (algemeen overzicht, conclusie): • Circle for Lacanian ideology Critique On Love. A Concept to Analyse Current Cultural Discontent? XXVII. L’analyste et son deuil

DONDERDAG 26 MEI Presentatie Authoring the City at ABKM georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht, In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: • Desert Cities Aglaia Konrad, Geoffrey Garrison VRIJDAG 27 MEI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: In: MECC parkeergarage: • Colourfield Parking Ron Bernstein • Institute for Driving Experience. ID Drives LIGNA Op: Vrijthof: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org • Persconferentie • Bolloon Happyning bolwerK interrational In: restaurant De Perroen: • Trichtlinnburg Regional Specialty Geoffrey Garrison Debat, in: Bonnefantenmuseum: • A Future for Art in Maastricht? Koen Brams, Hans Mommaas, Christoph Schäfer, Daniël van der Velden Dj-vj performance. Op: Vrijthof elke dag: • Love City Gold Extra Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational ZATERDAG 28 MEI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Bijeenkomst en vertrek: kiosk Vrijthof: • Maastricht Dector-Dupuy Michel Dector, Michel Dupuy Op: Vrijthof: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational ZONDAG 29 MEI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Bijeenkomst en vertrek: kiosk Vrijthof: • Maastricht Dector-Dupuy Michel Dector, Michel Dupuy In: Hustinxzaal, Theater aan het Vrijthof: • The Image is the Actor or the Perfect Asymmetry


of Before and After Ralph Bauer, Christine Lemke Op: plein Bonnefantenmuseum: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org Debat. In: Bonnefantenmuseum: • Een toekomst voor de kunst in Maastricht? Hinrich Sachs, Gerard Rooijakkers, Nicole Maurer Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational

Op: Plein 1992: • The Image Is the Actor, or the Perfect Asymmetry of Before and After Ralph Bauer, Christine Lemke Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Nikolaus Gansterer Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Mundo Grua (1999) van Pablo Trapero Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational

MAANDAG 30 MEI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Nikolaus Gansterer • Berlin. Die Sinfonie der Grossstadt (1927) van Walther Ruttmann Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational

DONDERDAG 2 JUNI Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture georganiseerd door Monika Bakke • Michael Rakowitz • Authoring the City at ABKM Lezing georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL • Urban Communicative Management BAVO Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Op: Markt: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org In: Stationsstraat: • Precious Cargo Will Kwan In: restaurant Vrijthof • Trichtlinnburg Regional Specialty Geoffrey Garrison In: De Groote Sociëteit, Vrijthof: • Art in the Public Space. To Add or to Take Away? Jean-Marc Huitorel Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Nikolaus Gansterer • Brazil (1985) van Terry Gilliam Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational

DINSDAG 31 MEI Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture georganiseerd door Monika Bakke: • Inspiration Peter Sloterdijk Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Filmvertoning. Op: Plein 1992: • Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Nikolaus Gansterer • Roma (1972) van Frederico Fellini Academie (toegankelijk 24 uur) Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational WOENSDAG 1 JUNI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Op: Markt: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org • Precious Cargo Will Kwan In: De Groote Sociëteit, Vrijthof: • Inhabitants and Consumers. Debate with the Inhabitants of the Vrijthof Math Verberkt

VRIJDAG 3 JUNI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Op: Markt: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org In: restaurant Vrijthof • Trichtlinnburg Regional Specialty Geoffrey Garrison • (If) I Lived Here Sanja Ivekovich

Filmvertoning. Op: Plein 1992: Re: Sound of Music – Part 1 (2005) Nikolaus Gansterer • Knock off – Revenge on the Logo (2003) van Anette Baldauf/ Katharina Weingarter Op: Vrijthof: • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational •

ZATERDAG 4 JUNI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Op: Markt: • Precious Cargo Will Kwan Op: Vrijthof: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org • (If) I Lived Here Sanja Ivekovich • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational ZONDAG 5 JUNI Manifestatie Trichtlinnburg Maastricht. An Urban Affair in de publieke ruimte van Maastricht: Op: Vrijthof: • Artisan Limited Productions Stadtraum.org Van Plein 1992 tot Vrijthof: • Stertocht Zuzana Lapitková, Jan van Eyck Academie, Reuzengilde Maastricht Op: Vrijthof: • Ceremony of Naturalisation Jeanne van Eyck Zuzana Lapitková, Jan van Eyck Academie, Reuzengilde Maastricht • Deformed Hoarding Nils Norman In: Academieplein/tuin Jan van Eyck Academie (toegankelijk 24 uur): • Vaneyck Residence bolwerK interrational DINSDAG 7 JUNI Lezing: • Florian Pumhoesl WOENSDAG 8 JUNI Presentatie: • Saliou Traoré DONDERDAG 9 JUNI Presentatie Authoring the City at ABKM georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL

•

Defining the Place by Naming it Kasper Andreasen

VRIJDAG 10 JUNI Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture georganiseerd door Monika Bakke: • Art and Weightlessness. Everything Considered Equal, What if we Cancel the Effects of Gravity? Annick Bureaud WOENSDAG 15 JUNI Lezing Breath-Taking. Air, Art, Architecture georganiseerd door Monika Bakke: • Breathing to Enlightenment. Buddhist Theories and Representations George Halkias DONDERDAG 16 JUNI Presentatie Authoring the City at ABKM georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL • Visualizing the Visual Wim Cuyvers DINSDAG 21 JUNI Seminar, discussie: • Taking Over the Archive. Portrait Photography from August Sander to Nan Goldin Norman Bryson WOENSDAG 22 JUNI The Scheme of the Veil, filmvertoning: • Shadows van Cassavetes Eva Meyer, Ils Huygens DONDERDAG 23 JUNI Seminar: • The Scheme of the Veil Eva Meyer VRIJDAG 24 JUNI Lezing: • History vs. Future #1 Vinca Kruk WOENSDAG 29 JUNI Opening tentoonstelling: • Draw a Map Kasper Andreasen DONDERDAG 30 JUNI Colloquium Visualizing the Visual: • BraKin Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels Lezing Visualizing the Visual: • Urbanism in Post-War Kinshasa Liévin Chirhal Wirwa VRIJDAG 1 JULI Colloquium Visualizing the Visual: • BraKin


.PROGRAMMA ...................................2005 .............

JULI — OKTOBER

OKTOBER — NOVEMBER

Kristien Van den Brande, Tina Clausmeyer, Wim Cuyvers, Kobe Matthys, Sabine Müller & Andreas Quednau, Dirk Pauwels MAANDAG 11 JULI Lezing On the Television Work of Jef Cornelis: • On the Film ‘Landscape of Churches’ Dirk Pültau Lezing: • On the Film ‘Little Sparta, et in Arcadia Ego’ Helmut Draxler filmvertoning: • ‘Little Sparta, et in Arcadia Ego’. A Portrait of Ian Hamilton Finlay van Jef Cornelis en Chris Dercon (1990, 41 minuten) Film and Biopolitics, filmvertoning: • Trouble Every Day (2001) van Claire Denis Helmut Draxler, Stephan Geene DINSDAG 12 JULI Discussie Film and Biopolitics: • Vivacity as Ultima Non-Ratio of Film. Is a Film of Claire Denis likely to Be Produced? Stephan Geene WOENSDAG 31 AUGUSTUS Presentatie: • Will Kwan DINSDAG 6 SEPTEMBER Lezing: • Motion Path. Architecture and the Moving Image Graham Ellard, Stephen Johnstone WOENSDAG 7 SEPTEMBER Lezing georganiseerd door Vinca Kruk: • History vs. Future #2 Femke Snelting VRIJDAG 9 SEPTEMBER Conferentie Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice georganiseerd door Zafer Aracagök • Introductie Zafer Aracagök • Chaosmologies. Chaos and Thought in Gilles Deleuze and Félix Guattari’s ‘What is Philosophy?’ Arkady Plotnitsky • Pragmatism and Structuralism in the Thought of Gilles Deleuze Marc Rölli • The Politics of Becoming, or: Self-Styling as Resistance Rosi Braidotti • Passing. The Voice Mahmut Mutman • La ritournelle: des oiseaux et des hommes Manola Antonioli • The Sense of Logic. Lacanian Questions to Gilles Deleuze’s ‘Theory on Language’ in ‘Logique du sense’ Marc De Kesel

VRIJDAG 9 SEPTEMBER Presentatie, rondleiding: • Bezoek van De Appel Tessa Giblin, Laura Schleussner, Angelo Serino, Diana Wiegersma, Meta Haven. Sealand Identity Project, Daniël van der Velden DINSDAG 13 SEPTEMBER Seminar Norman Bryson: Introductie onderzoeksteam: • The Tomorrow Book. Meeting #1 Sarah Infanger, Joël Vermot (Harrisson), Richard Vijgen • Ubibook-Mark-Up Jouke Kleerebezem • The Uncanny Strategies of the (Art)book. From Rubens to Ed Ruscha Filiep Tacq • Building Books into the Digital World Lars Müller Filmvertoning in het bijzijn van de hoofdpersoon, Dr. Ansgar Philippsen. In: Cinema Lumière, Maastricht, NL: • Designing Truth Hinrich Sachs WOENSDAG 14 SEPTEMBER The Tomorrow Book. Meeting #1 • An Attempt to Evolve Will Holder Afsluitende discussie: • Books Become Buildings Daniël van der Velden •

DONDERDAG 15 SEPTEMBER Lezing: • Intellectual Property and Artistic Freedom Cornelia Sollfrank VRIJDAG 16 SEPTEMBER Debat Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Super! Hasselt. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: • Stadsmanagement BAVO, Jan van der Borg, Pieter Breek & Bas van der Geijn, Benda Hofmeyr WOENSDAG 21 SEPTEMBER Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification ZATERDAG 24 SEPTEMBER Japanese Curators Visit the Jan van Eyck • welkom Koen Brams Presentatie: • Meta Haven. Sealand Identity Project Presentatie: • Cultural Representations of Genocide and Mass Murder Stephanie Benzaquen Filmvertoning:


Grad Lene Markusen Presentatie: • Jeanne van Eyck Zuzana Lapitková Performance: • I Am Not Half the Man I Used to Be Stefanie Seibold Rondleiding door het gebouw: • Presentatie publicaties en drukwerk in bibliotheek Open studio 219: • Orbiting Yolande Harris Open studio 132: • The Cut Geoffrey Garrison Tentoonstelling: • New Work by Fine Art Researchers Nikolaus Gansterer, Geoffrey Garrison, Will Kwan, Lene Markusen, Charlotte Moth, Falke Pisano, Stefanie Seibold, Inga Zimprich •

MAANDAG 26 SEPTEMBER Seminar: • The Scheme of the Veil Eva Meyer met Stephanie Benzaquen Lezing: • Return Sylvia de Swaan Filmvertoning: • Nostalgia (1990) van Garod DINSDAG 27 SEPTEMBER Opening video- en geluideninstallatie: • Orbital Yolande Harris WOENSDAG 28 SEPTEMBER Symposium The Matching Link. Welcome to Fusedspace Database georganiseerd in samenwerking met Stroom. In: Stroom, Den Haag, NL: • Introductie Jouke Kleerebezem • Narrative Networked Environments as Imaginary Spaces of Being Andrea Zapp • Digital Graffiti in Urban Space Roland Haring • Introductie middagsprekers Jouke Kleerebezem • Urban Tapestries. Public Authoring, Place and Mobility Giles Lane • Welcome to Fusedspace Database Team Science Fiction • Panel discussie

The Labor of Writing. The Author’s Destiny in Hollywood Helmut Draxler Filmvertoning: • Barton Fink (1991) van Joel Coen •

DINSDAG 4 OKTOBER Presentatie: • Artis. Tentoonstellingsruimte Den Bosch Koenraad Dedobbeleer, Arjan Reinders, Mieke van Schaijk Seminar: • Art as Terror Jonathan Dronsfield WOENSDAG 5 OKTOBER Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Lesson of 22 & 19 November 1961 VRIJDAG 14 OKTOBER Debat Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Super! Hasselt. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: • Cultureel ondernemerschap. Architectuur en engagement BAVO, Wim Cuyvers, Jasper Jägers (UCXarchitects), Roemer van Toorn MAANDAG 17 OKTOBER Presentatie, discussie History vs. Future #3: • Two Scenarios for a Dialogue Vinca Kruk DINSDAG 18 OKTOBER Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Lesson of 19 November 1961

Fantasy georganiseerd in samenwerking met Academie Beeldende Kunsten Maastricht, Super! Hasselt. In: Academie Beeldende Kunsten, Maastricht, NL: • Radicale democratie BAVO, Jos Geysels, Ives Maes, Saskia Poldervaart DONDERDAG 10 NOVEMBER Presentatie in het kader van Curating the Library. In: DeSingel, Antwerpen, BE: • Interlude. The Reader’s Traces Mariana Castillo Deball DINSDAG 15 NOVEMBER Presentatie georganiseerd door Inga Zimprich: • Thinktank Onderzoeksgast #1 M7red (Mauricio Corbalan, Pio Torroja) WOENSDAG 16 NOVEMBER Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Lesson of 10 & 24 January 1961 Symposium georganiseerd in samenwerking met Lectoraat Kunst en Publieke Ruimte, Gerrit Rietveld Academie, Premsela Stichting. In: Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam, NL: • Logo Parc Jouke Kleerebezem Daniël van der Velden Kamiel Klaasse Roemer van Toorn Friedrich von Borries Gerard Hadders Wouter Vanstiphout • Forumdiscussie

DONDERDAG 29 SEPTEMBER Lezing: • The Building as Instrument Yolande Harris

WOENSDAG 2 NOVEMBER Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Lesson of 6 December 1961 & Lesson of 13 December 1961

VRIJDAG 18 NOVEMBER Workshop Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism georganiseerd door BAVO & Lorenzo Chiesa in het kader van Super!, Hasselt: • Identifying the Urban Unconscious BAVO • Crime does Pay! How Architecture and Town Planning are Powered van Crime Michael Zinganel • The City at the End of History, or the Eternal City of Unconscious Juliet Flower MacCannell • Something Inevitable in Racism. A Lacanian Perspective on Cosmo-Political Identity, Hatred and Democracy Marc De Kesel • Urban Psychasthenia. A Spatioanalysis Edward W. Soja • Psychic City Walls André Nusselder • Conclusie BAVO

MAANDAG 3 OKTOBER Presentatie Film and Biopolitics:

VRIJDAG 4 NOVEMBER Debat Lend Me Your Dream/Lend Me Your

ZATERDAG 19 NOVEMBER Workshop Psychoanalysis, Urban Theory and

MAANDAG 24 OKTOBER Presentatie: • John Murphy, Jonathan Watkins DINSDAG 25 OKTOBER Seminar, filmvertoning: • The Scheme of the Veil Eva Meyer • I Can’t Sleep (1994) van Claire Denis Filmvertoning: • Anguish (1986) van Bigas Luna Ils Huygens

the City of Late Capitalism georganiseerd door BAVO & Lorenzo Chiesa in het kader van Super!, Hasselt: • Conceiving of an Urban Act • Introductie BAVO • Re-Acting to Zizek’s ‘Act/Re-Enacting the Act’. Real and Symbolic Dimensions in Psychoanalysis and Politics Yannis Stavrakakis • ‘Mettre un peu de honte dans la sauce’: Third-Way Cultural Activism, the Discourse of the Analyst, and the City of Late-Capitalism BAVO • Rondetafeldiscussie • Conclusie ^^

.PROGRAMMA ...................................2005 .............

ZONDAG 20 NOVEMBER Workshop Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late Capitalism georganiseerd door BAVO & Lorenzo Chiesa in het kader van Super!, Hasselt: • Psychoanalysis in the City • Introductie Lorenzo Chiesa • Is Psychoanalysis a Metropolitan Science? Some Reflections on Freud and the City Aaron Schuster • For What it’s Worth. On the Meaning of Money in the Psychoanalytic Economy Dany Nobus • Late Capitalism and Psychoanalysis Renata Salecl • ‘Fantasy Wears Boots, Desire is Violent, Invention is Organised’. Metropolitan Insurrection and Psychoanalytic Categories Alberto Toscano • An Account of Enjoyment. On Capitalism and the Social Bond Oliver Feltham • Conclusie Lorenzo Chiesa DONDERDAG 17 NOVEMBER Lezing: • Emma Hedditch MAANDAG 21 NOVEMBER Gesprek, discussie: • The Xerox Book (1968) Seth Siegelaub, Jack Wendler met John Murphy DINSDAG 22 NOVEMBER Lezing georganiseerd door Vinca Kruk: • History vs. Future #4 Wim Crouwel DONDERDAG 24 NOVEMBER Film and Biopolitics, lezing, filmvertoning: • Failing a Revolution Stephan Geene MAANDAG 28 NOVEMBER Lezing: • Cherry Smyth


.PROGRAMMA ...................................2005 ............. NOVEMBER — DECEMBER

Seminar: • Degas and the Movement Image Norman Bryson Opening tentoonstelling: • Stepping Out. An Invitation to Do Something New Kasper Andreasen, Nikolaus Gansterer, Geoffrey Garrison, Paul Hendrikse, Yolande Harris met Bert Bongers, Alevtina Kakhidze, Vinca Kruk, Lene Markusen, Adriaan Mellegers, Charlotte Moth, Falke Pisano, Stefanie Seibold, Saliou Traoré, Armando Andrade Tudela, Johanna Kirsch, Inga Zimprich DINSDAG 29 NOVEMBER Lezing: • Dreaming in the Plural. Calling up Ghosts and Sharing Secrets. On Artistic Modes of Collective Address Jan Verwoert Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Lesson of 20 December 1961 & 10 January 1962 WOENSDAG 30 NOVEMBER Presentatie: • Nikolaus Gansterer DINSDAG 6 DECEMBER Bijeenkomst: • The Tomorrow Book Harrisson, Will Holder, Sarah Infanger, Jouke Kleerebezem, Lars Müller, Filiep Tacq, Daniël van der Velden, Richard Vijgen WOENSDAG 7 DECEMBER Boeklancering, In: Marres, Maastricht, NL: • Trichtlinnburg. An Urban Affair Andres Kurg, Hinrich Sachs

• •

• • •

• • •

Politics and Enjoyment through Science Who Enjoys in Democracy? Mathematics of Sexuality, Mathematics of Politics Antonello Sciacchitano Respons (Lorenzo Chiesa) Algemene discussie Scientific Practices, the Letter and Ontological Politics Johan Schokker Respons (Oliver Feltham) Algemene discussie Conclusie

DINSDAG 13 DECEMBER Seminar: • Circle for Lacanian ideology Critique Reading Lacan. On Identification. Seminar IX. Lesson of 10 January 1961 WOENSDAG 14 DECEMBER Presentaties: • Bert Balcaen & Ingrid Stojnic, Marthe Van Dessel, Vinca Kruk, Zuzana Lapitková, Adriaan Mellegers, BraKin team Boeklancering. In: Etablissement d’en face projects, Brussel, BE: • When the Story Finishes, Light Sadness Grasps Me Doris Lasch & Ursula Ponn, Christine Lemke, Johannes Porsch DONDERDAG 15 DECEMBER Opening tentoonstelling, In: Galerie Nadja Vilenne, Luik, BE: • Untitled Excerpts Armando Andrade Tudela, Kasper Andreasen, Peggy Buth, Natascha Hagenbeek, Geoffrey Garrison, Alevtina Kakhidze, Johanna Kirsch, Stefanie Seibold en Saliou Traoré

DONDERDAG 8 DECEMBER Boeklancering, In: Stedelijk Museum CS, Amsterdam, NL: • Trichtlinnburg. An Urban Affair Jelle Bouwhuis, Marijke Cobbenhagen, Chantal Hendriksen, Hinrich Sachs, Simon Sheikh VRIJDAG 9 DECEMBER Lezing georganiseerd door Monika Bakke: • Animism and Fetishism Alphonso Lingis ZATERDAG 10 DECEMBER Workshop met Antonello Sciacchitano, georganiseerd door Lorenzo Chiesa & Oliver Feltham: • Circle for Lacanian ideology Critique Lacan and Topology ZONDAG 11 DECEMBER Workshop Politics and Jouissance georganiseerd door Lorenzo Chiesa & Oliver Feltham:


STUDIOBEZOEKEN 2005 De Appel (Defne Ayas, Tessa Giblin, Stefan Rusu, Angela Serino, Laura Schleussner, Diana Wiegersma) • Artis • Orla Barry • Julia Born • Norman Bryson • Sabeth Buchmann • Wim Crouwel • Wim Cuyvers • Ann Demeester • Helmut Draxler • Graham Ellard en Stephen Johnstone • Emma Hedditch • Jeppe Hein • Will Holder • Christoph Fink • Stephan Geene • Jeremy Gilbert-Rolfe • Aglaia Konrad • Eva Meyer • John Murphy • Willem Oorebeek • Kathleen Rahn • Michael Rakowitz • François Perrin • Florian Pumhoesl • Hinrich Sachs • Cherry Smyth • Femke Snelting • Cornelia Sollfrank • Filiep Tacq • Daniël van der Velden • Jan Verwoert • Annelys de Vet • Nadja Vilenne • Jonathan Watkins •

.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................ BELEIDSORGANEN

RAAD VAN BESTUUR Algemeen • Op de Stichting Jan van Eyck wordt toezicht gehouden door het bestuur. Samenstelling • In 2005 bestond het bestuur uit: Jan van Adrichem, Marthe Coenegracht, Tijmen van Grootheest, Fons Haagmans, Cees Hamelink, Bart Verschaffel en Jacques De Visscher. • Volgens het rooster van aftreden worden jaarlijks één of twee bestuursleden vervangen. De invulling van de bestuursvacatures geschiedt op basis van kwaliteiten aansluitend bij de beleidsprioriteiten van de academie en de taakverdeling binnen het bestuur. Vergaderingen • Het bestuur vergaderde driemaal in 2005, in februari, juni en oktober. In de vergadering van 5 juni trad Fons Haagmans toe tot het bestuur. POLICY BOARD Algemeen • De taak van de Policy Board is de behandeling van de institutionele zaken van de academie. Onder institutionele zaken wordt verstaan: het beleid inzake selectie en begeleiding van (adviserende) onderzoekers, personeel, financiën, investeringen, werkplaatsen, productiebureau, bibliotheek en documentatiecentrum, ex-onderzoekers en publieke relaties. De Policy Board houdt zich exclusief met deze zaken bezig en komt maximaal één keer per maand bijeen. De vergadering bestaat uit één adviserende onderzoeker per afdeling, de directeur en de adjunct-directeur. De besluiten van de Policy Board worden vastgelegd in de mededelingen. Daarnaast kunnen de mededelingen ook algemene institutionele informatie bevatten, die van belang wordt geacht voor de (adviserende) onderzoekers en de technische en administratieve staf. Samenstelling • In 2005 bestond de Policy Board uit: Koen Brams (directeur), Marc De Kesel (afdeling Theorie), Jouke Kleerebezem (afdeling Ontwerpen), Hinrich Sachs (afdeling Beeldende Kunst) en Laurens Schumacher (adjunct-directeur). Kim Thehu verzorgt de notulen. Vergaderingen • In 2005 zijn er vier vergaderingen van de Policy Board geweest: in juni, september, november en december. De Policy Board behandelde de volgende onderwerpen: – algemeen beleid (de subsidierelaties met het Ministerie van OC&W, de provincie Limburg en de gemeente Maastricht); – de herinrichting van de werkplaatsen; – financiële zaken (fondswerving, verrekening van de door de onderzoekers aangewende materialen); – onderzoekerszaken (aanwezigheid van de onderzoekers, residency-plan, gebruik van de kantine door (adviserende) onderzoekers); – publieke relaties (adressenbestand, evaluatie

RAAD VAN BESTUUR POLICY BOARD EDITORIAL BOARD van de structurering van de p.r. voor het programma, werving 2005, beleid over wangedrag tijdens publieke activiteiten); – de procedure van de evaluatie van projecten; – documentatiecentrum (presentatie van de database). EDITORIAL BOARD Algemeen • De taak van de Editorial Board is de behandeling van de artistieke zaken van de academie. Onder artistieke zaken wordt verstaan: het initiatief en de opvolging inzake onderzoek en producties. De Editorial Board houdt zich exclusief met deze zaken bezig en vergadert één keer per maand. De vergadering bestaat uit één adviserende onderzoeker per afdeling en de directeur. De besluiten van de Editorial Board worden vastgelegd in de mededelingen. Daarnaast kunnen de mededelingen ook algemene informatie over het artistieke programma bevatten. • Het advies van de Editorial Board is vereist voor productievoorstellen die een budget vergen dat meer bedraagt dan 3.500 euro. De Editorial Board beschikt over een productiefonds van minimaal 87.500 euro om projecten te financieren. Inkomsten uit projecten van onderzoekers, afdelingen en het instituut vloeien terug naar het productiefonds van de Editorial Board. Samenstelling • In 2005 bestond de Editorial Board uit: Koen Brams (directeur), Marc De Kesel (afdeling Theorie), Aglaia Konrad (afdeling Beeldende Kunst), Daniël van der Velden (afdeling Ontwerpen). Voorafgaand aan de samenkomst van de Editorial Board maken de productiebureaumedewerkers (Jo Frenken, Petra Van der Jeught, Winnie Koekelbergh) een overzicht van de stand van zaken van projecten die door de Editorial Board eerder zijn goedgekeurd en de andere bij het productiebureau bekende projecten. Kim Thehu verzorgt de notulen. Procedure • In de Editorial Board vindt eerst een inhoudelijke discussie plaats over de projectvoorstellen, en pas in tweede instantie een discussie over het budget. Projecten, waarvan het budget minder dan 3.500 euro beloopt, worden door de onderzoeker zelf of door de afdeling gefaciliteerd. Van de onderzoeker wordt een eigen financiële bijdrage gevergd ter hoogte van 25% van de begroting. De 25% eigen bijdrage moet gegarandeerd zijn voordat de productie wordt gestart. Voor institutionele projecten geldt de 25%-regel niet. Als richtinggevend budget van de projecten stelt de Editorial Board het bedrag voorop van 5.000 euro (inclusief de eigen bijdrage van de onderzoeker). Indien de onderzoeker bij de realisatie van een project een beroep wil doen op de handen spandiensten van externen, dan kan voor de bijdrage van deze externen enkel een per diem vergoeding worden betaald.

Inhoudelijke projectvoorstellen van onderzoekers die twee jaar aan de Jan van Eyck werkzaam zijn, dienen uiterlijk zeven maanden voor het vertrek van de onderzoeker te worden voorgesteld, de bijbehorende begroting zes maanden voor vertrek. Evaluatie • In de vergadering, die plaatsvond op 6 juni 2005, heeft de Editorial Board een discussie gevoerd over de 25%-regeling inzake symposia en colloquia. Er is afgesproken dat de afdeling Theorie 25% van de begroting garandeert inzake activiteiten met een collectief belang. De afdeling is vrij om de onderzoekers te stimuleren om een co-productie op te zetten. Wanneer het inhoudelijke voorstel wordt ingediend bij de Editorial Board, wordt besloten of er sprake is van een collectief belang (en of de regeling wordt toegepast). Indien de regeling wordt toegepast, hoeft de onderzoeker niet zelf 25% van de begroting te voldoen. Onderzoekers worden in elk geval gevraagd om mogelijkheden aan te reiken voor de fondswerving van hun projecten. Vergaderingen • In 2005 zijn er negen vergaderingen van de Editorial Board geweest: in februari, maart, april, mei, juni, september, oktober en november. Het budget van de Editorial Board voor 2005 is volledig benut. De Editorial Board behandelde de projecten van de volgende (adviserende) onderzoekers en externen: – Zafer Aracagök, Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice (symposium) – Artis (voorstel tot samenwerking) – Monika Bakke, Breath-Taking. Air, Art, Architecture (boek) – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels), Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy (lezingen- en debattenreeks) – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels) & Lorenzo Chiesa, Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism (symposium) – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels), The Spectre of the Avant-Garde (24-hour meetings ter voorbereiding van symposium en presentatie van de door BAVO samengestelde aflevering van het tijdschrift AS) – Afdeling Beeldende Kunst, Untitled Excerpts (groepstentoonstelling) – Peggy Buth, Desire in Representation. Travelling through the Musée (boek) – Centrale Financiën Instellingen (voorstel tot het benutten van de tentoonstellingsruimte) – Lorenzo Chiesa & Oliver Feltham, Politics and Jouissance (workshops) – Min Choi, D.T. (tijdschrift) – Wim Cuyvers, BraKin (boek) – Geoffrey Garrison, The Cut (video) – GGD (voorstel tot samenwerking in het kader van de week van de liefde) – Natascha Hagenbeek, The Inheritance of Pim Conradi (besloten workshops en publieke presentatie)


.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................

BELEIDSORGANEN

– Yolande Harris, Score Spaces. Taking Soundings around Sound (boek) – Ils Huygens, Cinematic Embodiment (symposium) – Alevtina Kakhidze, Zhdanovka (boek) – Marc De Kesel, A Community of Scoundrels (symposium) – Vinca Kruk & Jonathan Dronsfield, Representation of Regimes, Regimes of Representation. Art and Architecture as Foundation (symposium) – Kunsttour (presentatie van video’s in het kader van de open atelier route) – Doris Lasch & Ursula Ponn, When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me (kunstenaarsboek) – Tamara Maletic & Dan Michaelson, Weathervanes. Every Arrow (objecten in de openbare ruimte) – Lene Markusen, Mennesket (film) – Eva Meyer, What Does the Veil Know? (workshops en boek) – Planet Gender (voorstel tot samenwerking) – Aarnoud Rommens, Camouflage Comics (website) – Anje Roosjen (voorstel tot samenwerking in het kader van het project Kloone 4000) – Hinrich Sachs, Trichtlinnburg (evenement) – Stefanie Seibold, A READER (posters) – Andrei Siclodi (Künstlerhaus Büchsenhausen), Private Investigations (presentaties van onderzoeksprojecten en producties) – Saliou Traoré, Let Me Be Your Dictionary (boek) – Robrecht Vanderbeeken, What Are You Doing? (publicatie) – Inga Zimprich, Thinktank (ontwikkeling van group ware) SELECTIECOMMISSIES Algemeen • De taak van de selectiecommissies is de beoordeling van de aanmelding (en de eventuele uitschrijving) van (aspirant-)onderzoekers. Een (aspirant)onderzoeker kan worden toegelatenvoor een twee-, of een éénjarige onderzoeksperiode aan de academie, of voor een variabele periode in functie van de realisatie van een project. Vanwege het feit dat onderzoekers kunnen kiezen voor een éénjarige, tweejarige of variabele onderzoeksperiode, fluctueert het aantal vacante plaatsen. Er komen niet elk jaar op hetzelfde tijdstip acht posities per afdeling vrij. • De selectie van onderzoekers wordt per afdeling uitgevoerd, conform de afdelingsstructuur van de academie. Kandidaten moeten hun voorkeur voor één van de afdelingen uitspreken. De commissies bestaan uit minimaal drie adviserende onderzoekers van de betreffende afdeling en de directeur. • Er wordt een strikt selectiebeleid gehanteerd. Voor toelating moet aan alle aanmeldingscriteria, formeel en inhoudelijk, zijn voldaan. Zodra

SELECTIECOMMISSIES

toekomstige onderzoekers geïnformeerd zijn over hun toelating, kunnen zij hun komst naar de academie voorbereiden, met assistentie van het onderzoekerssecretariaat (voor logistieke zaken) en van de adviserende onderzoekers (voor inhoudelijke zaken). • De werving van onderzoekers wordt inhoudelijk opgevolgd door Kim Thehu en praktisch uitgewerkt door Leon Westenberg. • In 2005 was de deadline voor de aanmeldingen vastgesteld op 15 april 2005. De aanmeldingskosten bedroegen 60 euro. Rekruteringscampagne • De rekruteringscampagne is vanaf november 2004 voorbereid en vanaf januari 2005 geïmplementeerd. Net als in 2004 ontwierpen Vinca Kruk en Adriaan Mellegers de campagne, die inspeelde op de toegenomen naamsbekendheid van de Jan van Eyck. In plaats van achtergrondinformatie te verstrekken op de poster, is ervoor gekozen om de tekst op alle communicatiemiddelen zo minimaal mogelijk te houden. De ontwerpers baseerden de campagne op bekende reclameslogans die zij vervolgens herschreven met verwijzing naar de kerntaken van de academie: ‘onderzoek’ en ‘productie’. Voorbeelden: ‘we research right’; ‘four out of five artists recommend research’; ‘we think therefore we research’; ‘it’s a research adventure’; ‘production wanted’. De advertenties en poster tonen naast deze slogans, een verwijzing naar de website en een uitnodiging om onderzoeksen productievoorstellen in te dienen. • Vanaf november 2004 werd de uitnodiging om onderzoeksvoorstellen in te dienen opgenomen in het weekprogramma en in de nieuwsbrief en als nieuwsitem vermeld op de website. Vanaf januari 2005 verschenen advertenties in Artforum, Artpress, De Witte Raaf, Edunews, Metropolis M, Texte zur Kunst, Eye en Items. De oplage van 1.500 posters werd wereldwijd verdeeld. De verzending van de poster geschiedde in combinatie met een e-mailactie. • De campagne was succesvol blijkens de stijging van het aantal aanmeldingen en de geringere afhankelijkheid van mond-tot-mondreclame. In totaal hebben 395 kandidaten (woonachtig in 50 verschillende landen) zich aangemeld. De meeste aanmeldingen kwamen uit Duitsland (17%), gevolgd door Nederland (16%), België (10%) en de Verenigde Staten (6%). Het is opvallend dat ten opzichte van 2004 het aantal aanmeldingen uit Europa met 73% is gestegen en uit Noord-Amerika met 75%. Uit de overige continenten is ten opzichte van 2004 het aantal aanmeldingen niet toegenomen. Binnen Europa komen de meeste aanmeldingen uit de Angelsaksische gebieden. • Selectie van onderzoekers waarvan de onderzoeksperiode is gestart in 2005 (gerealiseerd in 2004) • Voor het academisch jaar 2005 meldden 284 kandidaten zich aan. Ten opzichte van het academisch jaar 2004 was er een lichte verhoging


van het aantal aanmeldingen. Naast de receptieve rekrutering werden onderzoekersposities vacant verklaard voor onderzoeksprojecten die door de afdelingen Ontwerpen, Beeldende Kunst en Theorie werden geformuleerd: Trichtlinnburg (afdeling Beeldende Kunst), Visualizing the Visual (afdeling Ontwerpen), Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) (afdeling Theorie). • Voor het academisch jaar 2006 meldden 395 kandidaten zich aan. Ten opzichte van het academisch jaar 2005 was er een aanzienlijke verhoging van het aantal aanmeldingen. Naast de receptieve rekrutering werden onderzoekersposities vacant verklaard voor onderzoeksprojecten die door de afdelingen Ontwerpen, Beeldende Kunst en Theorie werden geformuleerd: Trichtlinnburg (afdeling Beeldende Kunst), The Tomorrow Book (afdeling Ontwerpen), Logo Parc (afdeling Ontwerpen) en Circle for Lacanian ideology Critique (CLiC) (afdeling Theorie). Commissie en selectie afdeling Beeldende Kunst • Voor het academisch jaar 2005 meldden 193 kandidaten zich aan voor de afdeling Beeldende Kunst. Met 18 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 18 kandidaten werden er 8 toegelaten, waarmee alle posities in de afdeling Beeldende Kunst in 2005 zijn ingevuld. In 2004 bestond de commissie van de afdeling Beeldende Kunst uit: Orla Barry, Koen Brams, Aglaia Konrad, John Murphy en Hinrich Sachs. • Voor het academisch jaar 2006 meldden 231 kandidaten zich aan voor de afdeling Beeldende Kunst. Met 16 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 16 kandidaten werden er 8 toegelaten, waarmee alle posities in de afdeling Beeldende Kunst in 2006 zijn ingevuld. In 2005 bestond de commissie van de afdeling Beeldende Kunst uit: Orla Barry, Koen Brams, Aglaia Konrad, John Murphy en Hinrich Sachs. Voor het project Trichtlinnburg werd een proactieve campagne opgezet. Met 7 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 7 kandidaten werden er 2 toegelaten. Commissies en selectie afdeling Ontwerpen • Voor het academisch jaar 2005 meldden 22 kandidaten zich aan voor de afdeling Ontwerpen. Met 2 kandidaten werd een interview gehouden en deze kandidaten werden toegelaten in functie van de uitwerking van de projecten Trichtlinnburg en het Meta Haven: Sealand Identity Project. In 2004 bestond de commissie van de afdeling Ontwerpen uit: Koen Brams, Jouke Kleerebezem, Filiep Tacq en Daniël van der Velden. Naast de receptieve rekrutering faciliteerde de afdeling het door Wim Cuyvers geïnitieerde project Visualizing the Visual waarvoor in 2004 een proactieve werving werd opgezet. Voor dit project meldden 25 kandidaten zich aan. Met 10 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 10 kandidaten werden er 7 toegelaten. De

BELEIDSORGANEN

commissie bestond uit de volgende leden: Koen Brams, Wim Cuyvers en Filiep Tacq. • Voor het academisch jaar 2006 meldden 43 kandidaten zich aan voor de afdeling Ontwerpen. Met 8 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 8 kandidaten werden er 5 toegelaten, waarvan 2 onderzoekers die zich hadden aangemeld voor het door Jouke Kleerebezem geïnitieerde project UbiScribe. In 2005 bestond de commissie van de afdeling Ontwerpen uit: Koen Brams, Jouke Kleerebezem, Filiep Tacq en Daniël van der Velden. Naast de receptieve rekrutering faciliteerde de afdeling het door Filiep Tacq geïnitieerde project The Tomorrow Book en het door Daniël van der Velden geïnitieerde project Logo Parc waarvoor in 2005 proactieve wervingscampagnes werden opgezet. Voor The Tomorrow Book meldden 28 kandidaten zich aan. Met 5 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 5 kandidaten werden er 3 toegelaten. De commissie bestond uit de volgende leden: Koen Brams, Jouke Kleerebezem, LettError (Just van Rossum & Erik van Blokland), Lars Müller, Filiep Tacq, Daniël van der Velden en Astrid Vorstermans. Voor Logo Parc meldden 22 kandidaten zich aan. Met 9 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 9 kandidaten werden er 3 toegelaten. De commissie bestond uit de volgende leden: Koen Brams, Will Holder, Filiep Tacq en Daniël van der Velden. Commissie en selectie afdeling Theorie • Voor het academisch jaar 2005 meldden 33 kandidaten zich aan voor de afdeling Theorie. Met 7 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 7 kandidaten werden er 5 toegelaten. Naast de receptieve rekrutering faciliteerde de afdeling het door Marc De Kesel geïnitieerde CLiC-project (Circle for Lacanian ideology Critique) waarvoor in 2004 een proactieve werving werd opgezet. Voor dit project meldden 11 kandidaten zich aan. Met 8 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 8 kandidaten werden er 3 toegelaten. In 2004 bestond de commissie van de afdeling Theorie uit: Koen Brams, Norman Bryson, Sabeth Buchmann, Marc De Kesel en Eva Meyer. • Voor het academisch jaar 2006 meldden 62 kandidaten zich aan voor de afdeling Theorie. Met 8 kandidaten werd een interview gehouden. Van deze 8 kandidaten werden er 5 toegelaten. Naast de receptieve rekrutering faciliteerde de afdeling het door Marc De Kesel geïnitieerde CLiC-project (Circle for Lacanian ideology Critique) waarvoor in 2005 een proactieve werving werd opgezet. Voor dit project meldden 2 kandidaten zich aan, die geïnterviewd en toegelaten werden. In 2005 bestond de commissie van de afdeling Theorie uit: Koen Brams, Norman Bryson, Sabeth Buchmann, Marc De Kesel en Eva Meyer.

VERGADERING VAN ONDERZOEKERS PERSONEELSOVERLEG

VERGADERING VAN ONDERZOEKERS Algemeen • De vergadering van onderzoekers is bedoeld om onderzoekers te informeren over alle lopende academiezaken, van beleids- en financiële zaken tot en met artistieke, organisatorische en praktische aangelegenheden. Multidisciplinariteit • In 2005 heeft er één vergadering met onderzoekers plaatsgevonden. De multidisciplinariteit van de Jan van Eyck was het onderwerp van het gesprek. Nagegaan werd of het beleid alle hefbomen biedt om tot daadwerkelijke uitwisseling te komen tussen onderzoekers uit verschillende disciplines. PERSONEELSOVERLEG Algemeen • Het personeelsoverleg is bedoeld om het personeel te informeren over beleidskwesties en te spreken over de gevolgen daarvan op de werkvloer. Algemene Personeelsvergadering (APV) • In 2005 heeft er één algemene personeelsvergadering plaatsgevonden. De vergadering op 19 september 2005 stond in het teken van de actualisering van de rechtspositieregeling. Na de Algemene Personeelsvergadering is de geactualiseerde rechtspositieregeling met onmiddellijke ingang van kracht geworden.


.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................

HET ARTISTIEKE APPARAAT

ONDERZOEKERS Algemeen • De onderzoekers ontwikkelen onderzoeksprojecten, zetten producties op en dragen op die manier bij aan de realisering van het programma van de academie. De doelstellingen, methodologieën en timing van de projecten worden door de onderzoeker bepaald. De onderzoeker kan daarbij een beroep doen op technisch en artistiek advies. Van de onderzoeker wordt betrokkenheid bij de projecten van andere onderzoekers verwacht, op grond van de aanname dat het onderzoek en de producties van de ene onderzoeker de formele of inhoudelijke context vormen van het onderzoek en de producties van andere onderzoekers. Residency-plan • Het residency-plan betreft de ontwikkeling van verblijfsaccommodaties voor de onderzoekers van de Jan van Eyck. Het residency-plan biedt de mogelijkheid om op het vlak van onderzoek en productie te komen tot een uitwisseling met de lokale (culturele) infrastructuur, en aldus bij te dragen tot een stimulerend klimaat voor kunst, ontwerpen en theorie in Maastricht. In 2005 is over dit plan verder overleg gevoerd met de Gemeente Maastricht. Van de Maastrichtste Galerie K.H. Bärwaldt ontving de Jan van Eyck Academie een gift, ter waarde van 7.855 euro, heel in het bijzonder voor de ontwikkeling van het residency-plan. Contract • De academie heeft een contract uitgewerkt dat de relatie definieert tussen de onderzoeker en de academie. Het contract beslaat de volgende onderdelen: de registratie (duur onderzoeksperiode, enzovoort), kennisname van het beleid (documentatie, accommodatie, studio, enzovoort) en de concrete resultaten van het onderzoek (distributie, copyrights, verdeling opbrengsten, enzovoort). Conform het contract treedt de onderzoeker op als maker en de academie als producent en als distributeur. Kernpunten in het contract zijn: de onderzoeker heeft en behoudt het intellectuele copyright op zijn productie(s); de academie verwerft een niet-exclusieve licentie betreffende deze producties; bij exploitatie van een productie vloeien de opbrengsten ter hoogte van de investeringen terug naar de Jan van Eyck. Het financiële overschot wordt verdeeld in verhouding tot de investering. Stipendium • Ingevolge de beslissing van de Staatssecretaris voor Cultuur om de subsidie voor stipendia met ingang van 2005 te halveren, heeft de academie zich verplicht gezien om een plan uit te werken om de onderzoekers een aanvaardbare vorm van financiële ondersteuning te bieden. Uitgangspunt van dit plan is dat de academie in 2005 een basisinkomensvoorziening van 8.840 euro aan de onderzoekers heeft gegarandeerd (voor maximaal 48 onderzoekers). Het betreft een jaarlijks stipendium, betaald in 13 gelijke termijnen.

ONDERZOEKERS ADVISERENDE ONDERZOEKERS

Inschrijfgeld Het inschrijfgeld is per 1 januari 2005 afgeschaft. Productiebudget • Het individuele productiebudget is per 1 januari 2005 afgeschaft. Verzekering • Met ingang van 1 januari 2005 dient de ziektekostenregeling door de onderzoeker te worden verzorgd. Huisvesting • Onderzoekers dienen over een verblijfsadres buiten de academie te beschikken. Om die reden zijn ze gevraagd een kopie van hun huurcontract in te leveren. Bij het niet nakomen van deze afspraak kan de academie overgaan tot een korting op het stipendium. De academie speelt een actieve bemiddelende rol om onderzoekers gepaste huisvesting te verschaffen. Met het oog op een vlotte aanbieding van woningen is een overzicht gemaakt van de woonadressen van de onderzoekers. Psychologische bijstand • Op basis van een ‘partnership’ met de Universiteit Maastricht kunnen onderzoekers psychologische bijstand krijgen. De psychologe Heiny Eilkes werkt met korte series gesprekken van één uur, die zich richten op cognitieve en gedragsaspecten. Visumprocedure • Vóór de aanvang van de zomervakantie zijn de visa-aanvragen verricht. De ingediende aanvragen zijn allemaal ingewilligd door de IND (Immigratie en Naturalisatie Dienst). Interne opdrachten • De Jan van Eyck schrijft regelmatig interne opdrachten uit. Hoewel de opdrachten alle disciplines kunnen bestrijken, betreffen het doorgaans ontwerpopdrachten. In 2005 zijn opdrachten uitgeschreven voor de volgende institutionele communicatiemiddelen: de programmabrochure 2005 (ontworpen door Min Choi & Sulki Choi), de façade van de academie (een project van Min Choi & Sulki Choi, Tamara Maletic & Dan Michaelson), het jaarverslag 2004 (ontworpen door Adriaan Mellegers), de rekruteringscampagne 2005 (ontworpen door Vinca Kruk & Adriaan Mellegers), een fondslijst (ontworpen door Kasper Andreasen & Ralph Bauer) en de programmabrochure 2006 (ontworpen door Sarah Infanger & Joël Vermot). In 2005 zijn opdrachten uitgeschreven voor de communicatiemiddelen van de volgende artistieke projecten: A Community of Scoundrels (ontworpen door Toni Uroda), Breath-Taking. Air, Art, Architecture (ontworpen door Min Choi & Sulki Choi, Toni Uroda), Camouflage Comics (ontworpen door Bert Balcaen & Ingrid Stojnic), Cultural Activism Today. Strategies of OverIdentification (ontworpen door Marijke Cobbenhagen & Chantal Hendriksen), Gilles Deleuze. The Passage from Noise to Voice (ontworpen door Min Choi & Sulki Choi), History vs. Future (ontworpen door Vinca Kruk), •


Innovative Game Design (ontworpen door Bert Balcaen & Ingrid Stojnic), Interlude. The Reader’s Traces (ontworpen door Manuel Räder), Logo Parc (ontworpen door Daniël van der Velden), Museum in ¿Motion? (ontworpen door Vinca Kruk & Adriaan Mellegers), Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism (ontworpen door Adriaan Mellegers), Stepping Out. An Invitation to Do Something New (ontworpen door Charlotte Moth), The Ghostly Social Aspects of Cinema (ontworpen door Marthe Van Dessel), The Inheritance of Pim Conradi (ontworpen door Adriaan Mellegers), The Matching Link. Welcome to Fusedspace Database (ontworpen door Min Choi & Sulki Choi, Tamara Maletic & Dan Michaelson), Trichtlinnburg (ontworpen door Vinca Kruk & Adriaan Mellegers, Marthe Van Dessel, Bert Balcaen & Ingrid Stojnic, Marijke Cobbenhagen & Chantal Hendriksen), Untitled Excerpts (ontworpen door Kasper Andreasen), When the Story Finishes Light Sadness Grasps Me (ontworpen door Doris Lasch & Ursula Ponn). Informatie • Aan de onderzoekers is een notitie betreffende hoger vermelde zaken ter beschikking gesteld. De notitie omvat ook informatie over het stipendium en andere (buitenlandse) beurzen, overige inkomsten, intern en extern opdrachtenbeleid, inkomsten uit activiteiten (die door de Jan van Eyck worden ondersteund), belastingen, de verblijfs- en tewerkstellingsvergunning, deskundigheidsbevordering, huur en gebruik van apparatuur en de studio’s. Tevens is een ruime toelichting op het contract opgenomen.

HET ARTISTIEKE APPARAAT


onderzoeker en adviserende onderzoeker (studiobezoeken) worden opgenomen in het weekprogramma. • Adviserende onderzoekers doen zelf ook onderzoek en zetten producties op in de academie. Om hun projecten te realiseren staan hen daarbij de faciliteiten van de academie ter beschikking. Lezingen, seminaries, presentaties en andere producties van de adviserende onderzoeker zijn toegankelijk voor alle (adviserende) onderzoekers. Contractduur • In 2005 zijn met de teams van adviserende onderzoekers gesprekken gevoerd over de samenstelling van de teams vanaf 2006. Uitgangspunt van de gesprekken was een maximale contractduur van vijf jaar voor institutionele taken (Policy Board, Editorial Board, opvolging van het programma en selectiecommissie) en een soepele overdracht van advies- en institutionele taken tussen zittende en nieuw aangestelde adviserende onderzoekers. Beeldende Kunst • In 2005 bestond het team van de afdeling Beeldende Kunst uit: Orla Barry, Aglaia Konrad, John Murphy en Hinrich Sachs. Ontwerpen • In 2005 bestond het team van de afdeling Ontwerpen uit: Wim Cuyvers, Jouke Kleerebezem, Filiep Tacq, Daniël van der Velden en Annelys de Vet. Theorie • In 2005 bestond het team van de afdeling Theorie uit: Norman Bryson, Sabeth Buchmann, Marc De Kesel, Helmut Draxler, Stephan Geene en Eva Meyer.

ADVISERENDE ONDERZOEKERS Algemeen • De drie afdelingen – Beeldende Kunst, Ontwerpen en Theorie – worden geleid door een team van adviserende onderzoekers. Het team voert de afdelingstaken uit: de selectie van onderzoekers, initiëring en opvolging van het institutionele beleid (en deelneming aan de Policy Board), initiëring en opvolging van het artistieke beleid (en deelneming aan de Editorial Board), initiëring en opvolging van het artistieke programma en het verlenen van artistiek advies aan de onderzoekers. • Het geven van artistiek advies is de belangrijkste taak van de adviserende onderzoeker. Dat bestaat uit: het ondervragen van doelstellingen, methodologieën en gerealiseerde onderzoeksprojecten; het scheppen van voorwaarden voor een optimale totstandkoming van individuele onderzoeksprojecten (met inachtneming van de collectieve horizon); het deelnemen aan onderzoeksgroepen (als deelnemer of als katalysator); het begeleiden bij het opzetten van productieplannen (inhoud, budget en tijd) voor de Editorial Board. De adviserende onderzoekers houden zich ter beschikking van alle onderzoekers. De bijeenkomsten tussen


.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................

ORGANISATIE

ONDERZOEKERSSECRETARIAAT Algemeen • Het onderzoekerssecretariaat, beheerd door Leon Westenberg, behartigt alle onderzoekerszaken, zoals de selectieprocedure, huisvesting, studioverdeling (en eventuele infrastructurele aanpassingen van de studio’s), verblijfs- en tewerkstellingsvergunning, verzekeringen, betaalde werkzaamheden, deskundigheidsbevordering en het job-bord. Daarnaast beheert Leon Westenberg de appartementen van de academie. Informatie • Aan de onderzoekers is een notitie overhandigd betreffende de onderzoekersaangelegenheden. Rekrutering van onderzoekers • In november 2005 is een start gemaakt met de publiciteitscampagne om kunstenaars, ontwerpers en theoretici te werven voor een onderzoeksperiode startend in 2006. Verschillende communicatiemiddelen werden ingezet. Vinca Kruk en Adriaan Mellegers stonden in voor het ontwerp. De oplage van de poster bedroeg 1.500 stuks. Vanaf januari 2005 verschenen advertenties in Artforum, Artpress, Edunews, Eye, Items, Metropolis M, Texte zur Kunst en De Witte Raaf. Evaluatie van de rekrutering • In 2005 zijn de rekruteringscampagne en de procedure van de rekrutering geëvalueerd. Dit heeft geleid tot een plan om de campagne en de procedure te optimaliseren. Accommodatie • Adviserende onderzoekers en gasten kunnen beschikken over een appartement. Ze kunnen open aanmerkingen over de accommodatie doorgeven aan Leon Westenberg. Leon Westenberg maakt ieder jaar een evaluatie. AFDELINGSSECRETARIAAT Algemeen • Het afdelingssecretariaat, beheerd door Madeleine Bisscheroux, verzorgt de coördinatie van het programma en de organisatie van evenementen (colloquia, lezingenreeksen, enzovoort). Alle producties, zowel in- als extern, worden samengebracht in het weekprogramma. Ook informatie over ex-onderzoekers wordt in het programma opgenomen, en dit tot één jaar na het einde van de onderzoeksperiode. Inhoudelijke achtergrondinformatie bij interne en externe programma-activiteiten is digitaal beschikbaar op de website en fysiek in de bibliotheek. • Het weekprogramma wordt publiek aangekondigd op de website en wordt ook digitaal toegestuurd aan geïnteresseerden. Het aanstaande programma wordt op de eerste werkdag van elke maand digitaal bezorgd in een nieuwsbrief. Het publiek kan kiezen om zowel het weekprogramma en de nieuwsbrief te ontvangen, of slechts één van beide. Het wekelijkse programma wordt tenslotte ook door middel van advertenties onder de aandacht gebracht van het publiek.

ONDERZOEKERSSECRETARIAAT AFDELINGSSECRETARIAAT WERKPLAATSEN Jo Hardy staat in voor de assistentie bij presentaties en evenementen. • In 2005 werd Madeleine Bisscheroux bijgestaan door de stagiaires Steffie Padmos en Sangeeta Bhansingh. Opening van het academisch jaar 2005 • De openingsactiviteit, een gezamenlijk initiatief van de Jan van Eyck Academie, de Academie voor Beeldende Kunst van Maastricht en het Bonnefantenmuseum, stond in het teken van ‘jong zijn in Limburg’. Anton Zijderveld hield een lezing waarin hij vraagtekens plaatste bij het (cultuur-)beleid dat te koop loopt met ‘jong zijn’. • De openingsweek liep van 10 tot en met 14 januari. Alle (adviserende) onderzoekers verzorgden een presentatie. De nadruk lag op projecten die zij tijdens het verblijf aan de Jan van Eyck willen opzetten. Voor de openingsweek werden tevens externe gasten en belangstellenden uitgenodigd. Ieder jaar wordt een onderzoeker gevraagd om een ingreep te realiseren met het oog op de openingsweek. In 2005 maakte Armando Andrade Tudela een muurschildering bij de leestafel in de gang. • Naar aanleiding van de openingsweek werd een programmabrochure gepubliceerd, ontworpen door Min Choi en Sulki Choi. De programmabrochure omvat informatie over alle personen die tijdens het academisch jaar 2005 in de Jan van Eyck actief zijn. Afsluiting van het academisch jaar 2005 • Op 15 december werd de tentoonstelling Untitled Excerpts geopend in Galerie Nadja Vilenne. Untitled Excerpts omvatte werk van de onderzoekers van de afdeling Beeldende Kunst waarvan de onderzoeksperiode afliep per 31 december 2005. De uitnodiging voor de tentoonstelling en de bijbehorende publicatie werden ontworpen door Kasper Andreasen (afdeling Ontwerpen), die eveneens deelnam aan Untitled Excerpts. Op 16 december vond de einddag van het academisch jaar 2005 plaats. Op deze einddag verzorgden verschillende onderzoekers een afsluitende presentatie van hun projecten. Winnie Koekelbergh stond in voor de organisatie van de einddag, Inroostering personeel bij activiteiten • Om het programma goed te laten verlopen, kan het personeel ingeroosterd worden in de organisatie van bijzondere activiteiten. Primair geschiedt de inzet op basis van de kwaliteiten die aansluiten bij de expertise van de betreffende werknemer. Daarnaast werkt het rooster volgens een roulatiesysteem waarbij de inzet evenredig wordt verdeeld tussen de personeelsleden. Evaluatie organisatie evenementen • Met betrokken personeelsleden heeft op hun verzoek een gesprek plaatsgevonden over de taakbelasting ingevolge de organisatie van evenementen (openingsweek, symposia, seminars). Er zijn nieuwe afspraken gemaakt over de inzet van het personeel. Zo worden er voortaan bij de grotere (publieks)evene•


menten briefings georganiseerd waarbij het personeel wordt geïnformeerd over de opzet van de activiteit, over de laatste ontwikkelingen in het programma en over de geplande inzet. Daarbij geldt dat de inzet evenwichtig wordt gespreid over alle personeelsleden, rekening houdend met de specifieke kwaliteiten om de organisatie goed te laten verlopen. Bij intensieve programmaweken, zoals de openingsweek, wordt een aangepaste inroostering gevolgd waarbij bovenmatige belasting voorkomen wordt. Met de personeelsleden zijn afspraken gemaakt voor individuele gesprekken over hun taakbelasting. Beleid over wangedrag tijdens publieke activiteiten • Er is een plan van aanpak gemaakt inzake wangedrag tijdens publieke activiteiten door bezoekers met oneigenlijke bedoelingen. Afgesproken is dat de leiding tijdens de publieke activiteit ligt bij de projectleider of de door hem/haar aangewezen vervanger. WERKPLAATSEN Algemeen • De werkplaatsen zijn allereerst plekken om te experimenteren en om technisch advies te krijgen. De taken en verantwoordelijkheden van de technische staf zijn: het geven van advies; het onderhouden van de machines (inclusief het maken van investeringsplannen); onderzoek doen naar materialen en technologieën; het formuleren van toekomstplannen van de werkplaats; het tot stand brengen van en assisteren bij evenementen. • Het technische advies betreft op de eerste plaats het verschaffen van uitleg over specifieke kenmerken van bepaalde materialen en productieprocessen en de functionaliteit van hard- en software. Technische stafleden kunnen daarbij verwijzen naar gespecialiseerde plekken die complementaire begeleiding en apparatuur bieden (en om die reden wordt gestreefd naar allianties met dergelijke instituten). Ook is het belangrijk dat de technische staf (adviserende) onderzoekers informeert over de artistieke gevolgen van het gebruik van bepaalde technieken of materialen. Voorts moeten de (adviserende) onderzoekers bij de technische stafleden terecht kunnen voor specialistische checklists of voor de begeleiding bij de opstelling daarvan, evenals voor overzicht, samenstelling en begeleiding van productiebudgetten, alsmede controle op voortgang en planning van producties. • Per werkplaats is een ‘missie’ geformuleerd. Op basis van deze ‘missie’ worden de gesprekken gevoerd over investeringen. De volgende werkplaatsen worden onderscheiden: materialen (Ron Bernstein, Math Cortlever), hout (Huub Gelissen), grafische technieken (Frans Vos), computer (René Belleflamme), fotografie (Frans Vos), tijdgerelateerde media (Berto Aussems).

ORGANISATIE

Experimenten • Experimenten kunnen worden voorgesteld, hetzij bij de afdelingen, hetzij bij de directie. Als er een voorstel bekend is, wordt een beslissing genomen over organisatie en budget. Toekomstige functionaliteit van de werkplaatsen • Met de adviserende onderzoekers en met de werkplaatsbegeleiders is in 2005 een overleg gestart over de toekomstige functionaliteit van de werkplaatsen. Er dient immers een nieuw evenwicht te worden gevonden tussen het aanbod van technieken in de academie en de beschikbare financiële middelen, in relatie tot de leeftijdsopbouw van het personeel en de beschikbare data inzake het materiaalverbruik en de investeringen in het verleden. Inzake het artistieke beleid zijn de volgende premissen vastgelegd, die bij de herinrichting van de werkplaatsen zullen worden meegenomen: de Jan van Eyck Academie als internationaal opererend multidisciplinair instituut; de brede selectie van onderzoeksen productievoorstellen; en veranderde opvattingen inzake experiment en productie in de Jan van Eyck en daarbuiten. Het overleg is uitgemond in een notitie die met ingang van 2006 zal worden geïmplementeerd. Materiaalwerkplaats • De materiaalwerkplaats, beheerd door Ron Bernstein en Math Cortlever, is een plek voor multifunctionele experimenten met allerlei procédés en materialen (exclusief hout). Faciliteiten zijn er op het gebied van metaalen steenbewerking, non-ferro technieken en vele andere materialen. Houtwerkplaats • De houtwerkplaats, beheerd door Huub Gelissen, is een plek voor alle experimenten en uitvoeringen op het gebied van hout. De werkplaats heeft een complete inrichting voor houtbewerking met semi-professionele machines en apparatuur. De begeleiding gebeurt, vanwege veiligheidsrisico’s, op basis van individuele instructie en begeleiding van zelfstandige werkzaamheden van onderzoekers. Grafiekwerkplaats • De grafiekwerkplaats, beheerd door Frans Vos, is een plek voor instructie en experiment inzake verschillende drukprocessen en -technieken. Door middel van instructie en ook door werkelijke uitvoering worden de diverse technieken (zeefdruk, vlakdruk, diepdruk en hoogdruk) voor de onderzoekers toegankelijk gemaakt. Fotografiewerkplaats • De fotografiewerkplaats, beheerd door Frans Vos, is een plek voor experimentele productiegerichte werkzaamheden op het gebied van analoge en digitale beelden en beeldbewerking. Werkplaats voor tijdgerelateerde media • De werkplaats voor tijdgerelateerde media wordt beheerd door Berto Aussems. Audiovisueel onderzoek gebeurt hoofdzakelijk met behulp van digitale systemen. Presentaties vinden vaak plaats via mixed media. Naast

WERKPLAATSEN BIBLIOTHEEK DOCUMENTATIECENTRUM videoband en cd wordt steeds meer gebruik gemaakt van dvd en/of het internet voor de archivering, de distributie en de publicatie van A/V-content. Productiemethoden en programmatuur zijn overeenkomstig de laatste ontwikkelingen in het vakgebied. Computerwerkplaats • De computerwerkplaats, beheerd door René Belleflamme, is een plek voor instructie, experiment en uitvoering van verschillende software en DTP-applicaties. • Het toegankelijk maken van expertise in de computerwerkplaats is afhankelijk gemaakt van de vraag. Als de expertise niet intern beschikbaar was, is extern expertise ingewonnen. De inzet van externe experts is gebeurd op basis van een workshopmodel waarop de onderzoekers vooraf dienden in te tekenen. BIBLIOTHEEK Algemeen • De bibliotheek is in de eerste plaats een studieplaats voor (adviserende) onderzoekers en een steunpunt voor de technische stafleden. De bibliotheek is tevens een publiek onderzoeksinstrument. De bibliotheek maakt deel uit van het IHOL-netwerk en maakt gebruik van het landelijke ontsluitingssysteem PICA. Onderzoekers en stafleden ontvangen gratis een lenerspas die hen in staat stelt om boeken te lenen uit de bibliotheken in de regio, inclusief de universiteitsbibliotheek van Maastricht en de bibliotheken van de Hogescholen in Limburg. Externe onderzoekers, die een IHOL-pas bezitten, kunnen de in de Jan van Eyck aanwezige media (boeken, AV-materiaal en multimedia) lenen. De bibliotheek leent ook materialen uit via het landelijke Interbibliothecair Leenverkeer (IBL). Personeel • De bibliotheek wordt beheerd door Annet Perry-Schoot Uiterkamp. Monique Notermans, bibliotheek-assistent, concentreert zich op het invoeren van de collectie in het PICA-systeem. Daarnaast draagt zij, samen met Annet Perry en Armand Guicherit, zorg voor een adequate dienstverlening in de bibliotheek. Collectie • De bibliothecaris definieert het collectieprofiel in samenspraak met de adviserende onderzoekers. Het collectieprofiel is gericht op de drie disciplines van de academie. Daarbij worden boeken bij voorkeur aangekocht in de oorspronkelijke taal waarin zij zijn verschenen (Engels, Frans, Duits en Nederlands), met Engels en Nederlands als dubbeltalen. Titelverwerking • In juli 2001 is besloten om de bibliotheekcollectie te ontsluiten met het PICA-catalogiseersysteem. Alle nieuwe aanwinsten voor de bibliotheekcollectie werden vanaf dat moment direct geregistreerd en beschreven in PICA. Ook alle uitleningen gebeurden voortaan via het PICA-systeem. Elk boek dat werd uitgeleend maar nog niet in PICA was geregistreerd,

werd op verkorte wijze ingevoerd en bij inlevering definitief beschreven. • In het midden van de jaren ’90 maakte de Jan van Eyck al gebruik van dit systeem. De 6.702 titels die toen zijn ingevoerd, zijn in augustus 2001 gecontroleerd. Uit deze controle bleek dat veel van deze titels niet meer in de collectie aanwezig waren en dat de plaatsingscodes veranderd waren. In het najaar van 2001 is daarom een start gemaakt met de controle en de verbetering van al deze titels. Op 18 januari 2005 waren alle ‘oud-PICA titels’ verwerkt. Van de oorspronkelijke 6.702 titels zijn er 5.381 gewijzigd. De overige 1.321 titels zijn uit het systeem verwijderd omdat ze niet meer in de collectie aanwezig bleken te zijn of niet meer relevant. Vanaf medio januari 2002, maar systematisch vooral vanaf medio januari 2005, is gewerkt aan de invoer van de zogenaamde Adlib-titels. Hiermee werden de titels bedoeld die wel in het oude catalogussysteem Adlib waren opgenomen, maar nog niet in het PICA-systeem (5.056 titels, inclusief 150 titels van videobanden). Dit project is afgerond op 17 oktober 2005. De Adlib-catalogus is daarna afgesloten. De gebruikers hoeven voortaan nog maar in één catalogus te zoeken, de online-publiekscatalogus die tevens via de website te raadplegen is. In november 2005 is gestart met een nieuw project: de invoer van boektitels uit de collectie van het voormalig Vormgevings Instituut te Amsterdam. Eind 2005 waren in totaal 14.479 titels in het PICA-systeem opgenomen, waaronder 664 van het Vormgevings Instituut. Overleg • Annet Perry-Schoot Uiterkamp nam in 2005 deel aan de vergaderingen van de IHOLgebruikersraad, en aan het overleg van de Kunsthistorische Bibliotheken Vlaanderen en de Kunsthistorische Bibliotheken Nederland. DOCUMENTATIECENTRUM Algemeen • Het documentatiecentrum, beheerd door Armand Guicherit, is een publiek toegankelijke plek voor onderzoek over de Jan van Eyck Academie. Het verzamelgebied omvat documentatie over het instituut; het programma (van heden en verleden); de producties van huidige en voormalige (adviserende) onderzoekers en technische stafleden; en de reacties op deze producties. Het gedocumenteerde materiaal in het documentatiecentrum wordt niet uitgeleend. Databestand • In 2003 is de beslissing genomen om een nieuwe Filemaker-database voor het documentatiecentrum te ontwerpen. Op het einde van 2004 was de ontwikkeling van de database afgerond en werd een start gemaakt met het invoeren van de gegevens in de database. In de database kunnen selectieve relaties worden gelegd tussen de verschillende eenheden waaruit het bestand is opgebouwd (onderzoe-


.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................

ORGANISATIE

kers, projecten, producties, publicaties, enzovoort). Uit het databestand kunnen de gegevens voor het jaarverslag en de programmabrochure worden betrokken zonder dat intensieve nabewerking noodzakelijk is. Schrijfwijzer • Ten behoeve van een vlotte en consequente aanlevering van informatie voor (onder meer) het jaarverslag, de programmabrochure en de website is een schrijfwijzer ontwikkeld. De schrijfwijzer legt de wijze vast waarop de informatie wordt verwerkt in het databestand. De schrijfwijzer is grotendeels gebaseerd op het APA-systeem en volgt daarmee internationale en professionele richtlijnen. Evaluatie • De kwaliteit van de uitvoergegevens ten behoeve van het jaarverslag 2004 is in april 2005 geëvalueerd. Besloten is tot een aantal wijzigingen in de database. De uitvoergegevens sluiten daardoor beter aan op de wensen van de gebruikers. In november 2005 is de database gepresenteerd aan de adviserende onderzoekers en het personeel. Invoer • De gegevens van onderzoekers vanaf het jaar 2000 worden actief opgespoord en verwerkt. Gegevens van voorgaande jaren worden ‘passief’ verwerkt. Armand Guicherit heeft een plan opgesteld met betrekking tot de retroactiviteiten. PRODUCTIEBUREAU Algemeen • Het productiebureau verzorgt de coördinatie van de realisering van artistieke producties die op initiatief of met medewerking van (adviserende) onderzoekers, afdelingen of het instituut tot stand komen: analoge publicaties (boeken, tijdschriften en ander grafisch werk), digitale publicaties (websites, cd-roms, enzovoort) en alle ‘andere’ producties (evenementen, tentoonstellingen, enzovoort). • Daarnaast functioneert het productiebureau als werkplaats, waarbij onderzoekers in staat worden gesteld om van de aanwezige expertise gebruik te maken. Ook wat de begeleiding van onderzoekers betreft, zijn verschillende vormen van engagement denkbaar: van het verlenen van advies, het ter beschikking stellen van (aangepaste) checklists die de route per soort productie inzichtelijk maken, tot het daadwerkelijk begeleiden van onderzoekers (of het op zoek gaan naar aangepaste begeleiding buiten het productiebureau of buiten de academie). • Het productiebureau fungeert als informatieknooppunt voor de organisatie. Het productiebureau inventariseert alle producties van de (adviserende) onderzoekers. Indien (adviserende) onderzoekers en technische of administratieve stafleden meer over projecten willen weten, kunnen zij aankloppen bij het productiebureau. Het productiebureau neemt ook het initiatief om werkplaatsen te betrekken bij de projecten die hun werkterrein raken. Het

PRODUCTIEBUREAU INTERNE EN EXTERNE COMMUNICATIE

productiebureau bezorgt inhoudelijke en financiële projectinformatie aan de Editorial Board. Personeel • Petra Van der Jeught is verantwoordelijk voor het redigeren van analoge en digitale publicaties van (adviserende) onderzoekers, afdelingen en/of het instituut; het coördineren en opvolgen van de externe redactie van publicaties; het begeleiden van (adviserende) onderzoekers op het redactionele vlak, specifiek ten behoeve van de realisatie van producties en het leveren van een bijdrage aan de distributie van de publicaties. Jo Frenken staat in voor de uitwerking van de productie van het drukwerk en voor het maken van de begroting. Hij begeleidt tevens de digitale producties (inclusief de website van de academie). Winnie Koekelbergh coördineert de realisering van de andere producties. Winnie Koekelbergh stelt de agenda van de Editorial Board op. Jo Hardy is belast met diverse logistieke zaken, waaronder het voorraadbeheer van de publicaties. Projectmanagement inzake onderzoeksprojecten • De projectmanager is de contactpersoon in de academie voor de adviserende onderzoeker, verleent inhoudelijke en organisatorische ondersteuning aan de adviserende onderzoeker en staat in voor het beheer, de stoffering en de ontsluiting van het discours over het project, met name op de aan het project gerelateerde webpagina’s. Petra Van der Jeught, Winnie Koekelbergh en Kim Thehu zijn aangewezen als projectmanagers. Evaluatie producties • De evaluatie, zowel inhoudelijk als organisatorisch en budgettair, vormt het sluitstuk van het projectmanagement. Kennis en inzichten, zowel op het gebied van organisatie en productie als wat betreft inhoud, kunnen behouden worden door op een constructieve manier te evalueren. De volgende procedure is afgesproken: de Editorial Board of de afdeling wijst bij aanvang van een project een persoon aan die het project vanaf een afstand volgt. Dit kan een (adviserend) onderzoeker of een externe persoon zijn. Hij/zij staat buiten het project en heeft voldoende tijd om erop te reflecteren. Na afloop van het project organiseert deze persoon een evaluatiebijeenkomst. INTERNE EN EXTERNE COMMUNICATIE Algemeen • Kim Thehu verzorgt de verslaggeving van de vergaderingen met onderzoekers, adviserende onderzoekers en personeel, de interne communicatie, de coördinatie van de werving van onderzoekers en de publieke relaties (inclusief de redactie van de website). Kim Thehu staat ook in voor de ondersteuning van de directeur. • De Engelse vertaling en de redactie van de interne en externe communicatie worden verricht door Dorrie Tattersall. Interne communicatie • Na de vergaderingen van de Policy Board en de Editorial Board worden de notulen en de


mededelingen gemaakt. De Engelse vertaling van de mededelingen wordt binnen een week verspreid. Jaarverslag • Het jaarverslag 2004, ontworpen door Adriaan Mellegers, is gepubliceerd in twee aparte uitgaven: een Nederlandse en een Engelse versie. Gekozen is voor een opzet waarbij het programma – de inhoud van de Jan van Eyck – de voorrang heeft gekregen. Wat betreft de rubricering van de activiteitsgegevens is voor de eerste keer gewerkt met de in de Jan van Eyck ontwikkelde database van het documentatiecentrum. Andere institutionele communicatiemiddelen • De programmabrochure – een overzicht van de curricula en onderzoeksprojecten van de (adviserende) onderzoekers en technische /administratieve stafleden, beschikbaar vanaf de openingsweek van het academisch jaar – is in 2005 ontworpen door Min Choi en Sulki Choi. De rekruteringscampagne (advertenties en poster) is ontworpen door Vinca Kruk en Adriaan Mellegers. Schrijfwijzer • Verschillende communicatiemiddelen binnen de academie (waaronder de database van het documentatiecentrum, het jaarverslag, de programmabrochure, de website, het weekprogramma, enzovoort) worden ingezet om informatie te verstrekken over de diverse producties van het instituut. Ten behoeve van een vlotte en consequente aanlevering van informatie voor (onder meer) het jaarverslag, de programmabrochure en de website is een schrijfwijzer ontwikkeld. Externe communicatie • Het weekprogramma wordt geëmaild aan externe belangstellenden. Tevens wordt uitgebreide achtergrondinformatie over programmaonderdelen digitaal verspreid. De programmaonderdelen worden aangekondigd op de website. Naar aanleiding van specifieke programma-activiteiten worden ‘gespecialiseerde’ mailinglijsten aangemaakt. Naast het weekprogramma wordt een maandelijkse nieuwsbrief aan externe belangstellenden toegestuurd. De nieuwsbrief omvat informatie over het institutionele beleid, het aanstaande programma en de producties van huidige en voormalige onderzoekers. In 2005 is het programma ook middels advertenties publiek gemaakt. Er is wekelijks geadverteerd in de Maastrichtse Week-in-week-uit, en tweemaandelijks in Metropolis M en De Witte Raaf. Getracht wordt zoveel mogelijk achtergrondinformatie bij de activiteiten ter beschikking te stellen via de website en persberichten. De campagne is succesvol gebleken: meer externen hebben activiteiten bijgewoond. Website • In 2004 is de website, ontworpen door Min Choi en Sulki Choi, online gegaan. De opzet en de vormgeving sluiten aan op het hetero-

ORGANISATIE

gene programma van de academie. Ten eerste worden internen en externen geïnformeerd over het programma, de faciliteiten en het beleid. Op de tweede plaats, maar zeker niet minder belangrijk, biedt de website (adviserend) onderzoekers een platform om onderzoek en producties te publiceren. Ten derde wordt aandacht besteed aan alumni. Tenslotte dient de website een intern doel, zoals bijvoorbeeld de ontsluiting van de bibliotheek. De reacties op de website zijn positief. (Adviserend) onderzoekers leveren meer teksten beeldmateriaal aan dan voorheen. Ook exonderzoekers leveren materiaal aan voor hun persoonlijke pop-up op de site. Wekelijks melden mensen zich aan voor de nieuwsbrief. Adressenbestand • In 2004 is een nieuw adressenbestand ontwikkeld. In het adressenbestand heeft elke geadresseerde een unieke code zodat dubbele adressen niet meer mogelijk zijn. Daarnaast is het mogelijk om geadresseerden te differentiëren. Tot slot is het adressenbestand gekoppeld aan de algemene administratie, de onderzoekersadministratie en de distributiedatabase. Thuur Menger is verantwoordelijk voor de invoer van de adressen. Door de benoeming van Vincent Cufaro op basis van een drie maanden durend leercontract is er in 2005 bijkomende tijd vrijgekomen om adressen in te voeren. Per 31 december 2005 zijn 5.303 adressen ingevoerd. Evaluatie • De interne en externe communicatie is in 2005 geëvalueerd. De interne communicatie heeft het gewenste niveau bereikt. Inzake de externe communicatie is gebleken dat de academie zich door middel van de advertentiecampagnes beter heeft geprofileerd in Nederland en België. De nieuwe website sluit wat betreft vorm en functionaliteit goed aan op het weekprogramma en de nieuwsbrief. Met name op het gebied van de p.r. voor de middenlange termijn – nieuwsbrief en tweemaandelijkse advertenties – kunnen echter nog verbeteringen worden aangebracht. De structurele uitbreiding van de mailinglijst kan het effect van het weekprogramma en de nieuwsbrief vergroten. Distributie • Rekening houdend met de ‘heterogeniteit’ van de producties van de Jan van Eyck is de kern van het distributiebeleid een geringere afhankelijkheid van de bestaande distributeurs en een specifieke distributie op thema en doelgroep per project. De Jan van Eyck richt zich immers vaak op perifere gebieden, zowel thematisch als wat het publiek betreft. De onderzoeker wordt actief betrokken bij de distributie. Het distributiebeleid wordt ontwikkeld door Kim Thehu; het voorraadbeheer berust bij Jo Hardy. • In 2005 werd een fondslijst gepubliceerd, ontworpen door Kasper Andreasen & Ralph Bauer. De tweedelige uitgave (Nederlands en Engels) omvat achtergrondinformatie bij alle publica-

ADMINISTRATIE CATERING SCHOONMAAK PERSONEEL

•

•

ties van de Jan van Eyck. De bedoeling is om het overzicht één of twee keer per jaar te produceren, afhankelijk van het aanbod van nieuwe publicaties. De eerste editie verscheen in april 2005 met het oog op de Druksel-beurs (Gent). De editie is in juni herdrukt en verstuurd aan (kunst)boekhandels in Nederland en België, bibliotheken van kunstacademies en museumwinkels. Stagiaire Lonneke van Heugten heeft hiervan een inventarisatie gemaakt. Met distributeurs, beurzen en boekhandels in binnen- en buitenland is contact opgenomen om de publicaties van de Jan van Eyck onder de aandacht te brengen. Op 21 februari 2005 brachten het Overleg Kunst(historische) Bibliotheken Nederland (OKBN) en het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen (OKBV) een bezoek aan de Jan van Eyck. Het Overleg Kunst(historische) Bibliotheken Nederland en het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen zijn overlegorganen voor instellingen en personen, werkzaam op het gebied van bibliothecaire en documentaire informatieverzorging met betrekking tot beeldende kunst en architectuur. Op 9 mei 2005 brachten vertegenwoordigers van de openbare bibliotheken uit de Euregio een gelijkaardig bezoek. Zowel de werking van de bibliotheek als de eigen uitgaven van de Jan van Eyck werden toegelicht door Annet Perry en Kim Thehu. In 2005 zijn daarnaast specifieke acties opgezet rond de publicaties Interlude. The Reader’s Traces van Mariana Castillo Deball, ‘En coulisses, parfois, les artistes changent de costumes’. Actualités van Olivier Foulon, When the Story Finishes, Light Sadness Grasps Me van Doris Lasch & Ursula Ponn, Hip Hop on Bones van Lucia Macari, The Milgram Re-Enactment van Steve Rushton, Proceeding #1 Dakar 519/05/2002, geïnitieerd door Filiep Tacq, en de publicatie naar aanleiding van de manifestatie Trichtlinnburg, geïnitieerd door Hinrich Sachs.

ADMINISTRATIE Algemeen • De administratie, beheerd door Martin Dassen, Thuur Menger, Yvonne Pluimakers en Carla van Zeventer, behartigt de personeels- en financiële zaken voor de technische, artistieke en administratieve stafleden en (adviserende) onderzoekers. Martin Dassen verzorgt de financiële zaken, en wordt daarbij geassisteerd door Carla van Zeventer. Yvonne Pluimakers staat in voor de personeelszaken en de ondersteuning van de adjunct-directeur. Thuur Menger verzorgt de receptie. Vincent Cufaro verrichtte receptietaken, in het kader van een werkervaringsproject. Accountant • Op basis van een offerteronde is besloten om, op basis van de lagere prijs, de overstap te maken naar het accountantbureau Baat. Het bureau voldoet aan de door het ministerie van

OC&W gestelde eisen. De overgang en de samenwerking bij het opstellen van de jaarrekening 2004 zijn soepel verlopen. Accountant-review ministerie • Op 30 september werd door het ministerie van OC&W een accountant-review gehouden over het boekjaar 2004 van de Jan van Eyck. Er werd nagegaan of de accountant volgens de regels van de subsidievoorwaarden heeft gewerkt en de organisatie aan deze regels heeft getoetst. De uitkomst van de review was dat de controle ‘toereikend’ is uitgevoerd. Dit betreft de hoogste gradatie die door het Ministerie wordt gehanteerd bij de oordeelsvorming. Evaluatie • In 2005 werd de administratie geëvalueerd. De volgende aspecten werden daarbij onder de loep genomen: administratieve organisatie, financiële administratie, personeelsadministratie, administratie en beheer en specifieke administratieve taken. CATERING Algemeen • Wil Engelen, Petra Kuhlman, José Nievergeld en Nicolle Vandooren stonden in 2005 in voor de catering. Personeel • Op 1 juni 2005 kwam een einde aan het dienstverband van Petra Kuhlman wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Tot aan haar zomervakantie (7 juli) heeft zij verder werkzaamheden verricht in de kantine zodat de opvolging op een soepele manier kon worden gerealiseerd. Nicolle Vandooren is na de zomervakantie in dienst gekomen op uitzendbasis. Hygiënecode • De kantine is door de Keuringsdienst van Waren aangemerkt als een horecagelegenheid. Met ingang van 1 januari 2005 is een op de Jan van Eyck Academie afgestemde hygiënecode van toepassing. Per deze datum worden alleen goederen betrokken van leveranciers die schriftelijk verklaren te werken volgens deze hygiënecode. Prijzen • Met ingang van 1 januari 2005 zijn de eetwaren minimaal tegen kostprijs aangeboden, met een geringe toeslag voor algemene kosten. SCHOONMAAK Tonnie Lindt staat in voor de schoonmaak.

•

PERSONEEL Rechtspositieregeling 2005 • In het beleidsplan 2005-2008 staat dat de academie in ‘arbeidsvoorwaardelijke zin een eigen Jan van Eyck-regeling wil hanteren waarbij de opgenomen bepalingen analoog zijn aan de bepalingen bij de sector Rijk’. Dit beleidsvoornemen is aanleiding geweest om de uit 1999 daterende rechtspositieregeling aan te passen aan de laatste stand van zaken.


.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................

ORGANISATIE

In 2005 is er drie keer overleg gevoerd met de personeelscommissie (Annet Perry, Leon Westenberg, Armand Guicherit) over de grondig herziene rechtspositieregeling. De nieuwe rechtspositieregeling is één document waarin zowel de (formele) rechtspositieregels staan vermeld alsook de wijze waarop de academie deze regels in de uitvoering van het beleid hanteert. Tijdens de Algemene Personeelsvergadering van 19 september is het personeel akkoord gegaan met deze regeling en is de regeling in werking getreden. Woon-werkverkeerregeling • Met terugwerkende kracht, vanaf 1 januari 2005, is een nieuwe woon-werkverkeerregeling in werking getreden. De nieuwe regeling is aangepast aan de tekst van de regeling bij de sector Rijk en geldt voortaan ook voor personeelsleden die minder dan 10 km van de academie wonen. De vergoeding woonwerkverkeer wordt bepaald op basis van het door het personeelslid opgegeven reispatroon. Voor personeelsleden die op basis van de nieuwe regeling een lagere vergoeding ontvangen, is voor het jaar 2005 een overgangsregeling getroffen waarbij het teveel ontvangen bedrag (op basis van de oude regeling) niet hoeft te worden terugbetaald. Voor hen geldt de nieuwe regeling per 1 januari 2006. Anti-rookbeleid in de Jan van Eyck Academie • In 2005 zijn maatregelen genomen inzake het roken in de academie. De regeling gaat van start per 1 januari 2006. In de praktijk betekent dit dat alle met roken verband houdende zaken uit de openbare ruimtes worden verwijderd. Ook geldt een rookverbod in werkplaatsen, kantoren, bibliotheek, auditorium en de gangen. Toepassing arbeidsvoorwaarden • Aan vijf personeelsleden (Annet Perry, Dorrie Tattersall, Laurens Schumacher, Yvonne Pluimakers, Berto Aussems) is buitengewoon verlof verleend voor bijzondere familieomstandigheden of voor verhuizing. • Aan twee personeelsleden (Ron Bernstein en Yvonne Pluimakers) werd een tegemoetkoming verstrekt voor de kosten van de kinderopvang. • Met een medewerker (Dorrie Tattersall) werd een afspraak gemaakt over de telewerkvergoeding op basis van de regels in de nieuwe rechtspositieregeling. Calamiteitenregeling • Met het personeel is een calamiteitenprocedure vastgesteld. De procedure beschrijft de handelingen bij calamiteiten van materiële aard (bijvoorbeeld wateroverlast, brand, stormschade, vandalisme, inbraak) en bij calamiteiten waarbij sprake is van persoonlijk letsel (gewonden en/of doden). Personeelsuitstap • Jaarlijks vindt er, op initiatief van het personeel, een personeelsuitstap plaats, meestal in het najaar. De personeelsuitstap wordt georganiseerd door een of meer personeelsleden. De

PERSONEEL

keuze is vrij of de partner al dan niet deelneemt. De personeelsuitstap wordt voor de helft bekostigd uit het personeelsfonds en voor de andere helft door de academie. Tijdens de Algemene Personeelsvergadering wordt de personeelsuitstap geagendeerd, waarbij onder andere de datum wordt vastgesteld en welke werknemer(s) de organisatie op zich neemt/nemen. In 2005 werd de personeelsuitstap georganiseerd door Ron Bernstein en Monique Notermans. Mutaties/vacatures • Per 1 juni is het contract met Petra Kuhlmann beëindigd in verband met het bereiken van de pensioenleeftijd. • Nicolle Vandooren is met ingang van 22 september 2005, op basis van een uitzendcontract, aangenomen als opvolgster van Petra Kuhlmann. • Per 1 mei is de parttime arbeidsovereenkomst van Carla van Zeventer, financieel medewerker, verlengd voor onbepaalde tijd. • Per 1 mei is de parttime arbeidsovereenkomst van Monique Notermans, bibliotheekassistent, verlengd voor onbepaalde tijd. • Per 15 augustus 2005 is de fulltime arbeidsovereenkomst van Petra Van der Jeught, redacteur, verlengd voor onbepaalde tijd. • Per 1 juli maakt Berto Aussems, technisch begeleider van de werkplaats voor tijdgerelateerde media, gebruik van de PAS-regeling door een dag per week minder te werken. • In het kader van het project Trichtlinnburg hebben er twee freelance projectbenoemingen plaatsgevonden. Gam Bodenhausen verzorgde in de maand april de voorbereidende werkzaamheden voor één van de projecten. Mique Eggermont is gedurende de periode 1 april tot en met 6 juni als productieassistent ingezet. • Dominiek Hoens is in 2005 op freelance basis aangesteld om Marc De Kesel te assisteren bij CLiC (Circle for Lacanian ideology Critique). ID-baan • De Gemeente Maastricht heeft aangekondigd dat de subsidieregeling wordt ingetrokken waarbij langdurige werklozen worden geplaatst in (overheids)instellingen. Jo Hardy is op deze basis in de academie benoemd. Indien de plannen van de Gemeente doorgaan, kan dat inhouden dat Jo Hardy, via een reïntegratietraject, elders wordt geplaatst. Onder impuls van de Jan van Eyck Academie hebben de cultuurinstellingen die hiermee zijn geconfronteerd schriftelijk actie ondernomen tegen deze maatregel. Het protest heeft ertoe bijgedragen dat de voorgestelde afschaffing is omgezet in een voorstel waarbij in overleg, en op termijn, de voorziening wordt beëindigd. Uitgangspunt daarbij is dat de werknemers die geplaatst zijn in een ID-baan een werkgarantie behouden. Stage – Algemeen • De rechten, plichten en alle praktische zaken waarmee stagiaires te maken krijgen, zijn omschreven in een protocol.


ORGANISATIE

Stageprojecten In 2005 zijn diverse stageprojecten opgezet. • Voor het project Trichtlinnburg, geïnitieerd door Hinrich Sachs, is Lonneke van Heugten als stagiair actief geweest tot eind januari 2005. • In het afdelingssecretariaat werd Madeleine Bisscheroux geassisteerd door Steffie Padmos, student Wetenschappelijk tekenen. Sangeeta Bhansingh is per 5 september aangenomen als stagiaire in het afdelingssecretariaat in het kader van haar studie Management, Economie en Recht aan de HEAO in Sittard. • Met betrekking tot het symposium Innovative Game Design is een stageproject opgezet met Annemie Moesen, student Cultuurwetenschappen (Universiteit Maastricht). Het project betrof de aanmaak van een website en de ondersteuning van de promotie van het symposium. • Pamela Uyttendaele, student Cultuurwetenschappen (Katholieke Universiteit Leuven) is als stagiaire geselecteerd voor twee taken: assistentie bij de rekrutering van onderzoekers en het project over 19de-eeuwse topografische fotografie. • Dirk Ploos van Amstel, student Nieuwe Media en Digitale Cultuur (Universiteit Utrecht) heeft in de zomermaanden stage gelopen in het kader van het UbiScribe-project. • Chantal Claessens en Noortje Fischer, studenten Cultuurwetenschappen (Universiteit Maastricht), zijn geselecteerd voor de inhoudelijke stoffering van het project over kunst op televisie in Vlaanderen en Nederland. Eerste hulp • De EHBO-medewerkers zijn Ron Bernstein, Thuur Menger, Yvonne Pluimakers en Leon Westenberg. Deskundigheidsbevordering • De academie stimuleert initiatieven op het gebied van deskundigheidsbevordering, die in relatie staan tot de werkplek. In 2005 werden de volgende initiatieven van personeelsleden en onderzoekers ondersteund: workshop redactionele vaardigheden (Winnie Koekelbergh, Dorrie Tattersall, Kim Thehu en Petra Van der Jeught); workshop colour management (Jo Frenken); bezoek materiaalwerkplaats Beeldenstorm (Ron Bernstein); workshop inzake WIA en levensloopregeling (Martin Dassen en Laurens Schumacher). • Ook onderzoekers wordt de mogelijkheid geboden om deel te nemen aan deskundigheidsbevorderende activiteiten. De academie draagt maximaal 50% bij aan de kosten van dergelijke cursussen. In 2005 heeft Natascha Hagenbeek de cursus academic writing gevolgd. Overleg • De directies van de Jan van Eyck Academie en Academie voor Beeldende Kunst te Maastricht hebben zich in 2004 uitgesproken voor een nauwere samenwerking. In 2005 zijn drie gezamenlijke projecten tot stand gekomen: de lezingencyclus Authoring the City at ABKM, •

PERSONEEL

verzorgd door (adviserende) onderzoekers van de Jan van Eyck Academie voor studenten en docenten van de Academie voor Beeldende Kunst; de debattenreeks Lend Me Your Dream/ Lend Me Your Fantasy, samengesteld en gemodereerd door BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels); en de workshop Psychoanalysis, Urban Theory and the City of Late-Capitalism, samengesteld en gemodereerd door BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels) en Lorenzo Chiesa. De twee laatstgenoemde evenementen werden opgezet in samenwerking met Super!, de eerste editie van de triënnale op het gebied van kunst, mode en design (Hasselt, BE). • Op lokaal niveau is door Kim Thehu deelgenomen aan het VVV-cultureel overleg in de gemeente Maastricht. Lidmaatschap • De Jan van Eyck Academie was in 2005 lid van: – Kunsten ’92; – Res Artis, international association for artists in residencies and programmes; – IHOL: een bibliotheeknetwerk van onderwijsen andere culturele instellingen in Limburg. Het contract werd voor de periode 2005–2007 verlengd; – SSHM – de Stichting Studenten Huisvesting Maastricht.


.INSTITUUT ........................ .. FINANCIEN

ALGEMEEN • Het beleid is gericht op de verhoging van de budgetten voor de ontwikkeling van het artistiek beleid. Exploitatiesubsidie • De totale exploitatiesubsidie bedraagt 1.980.832 euro, conform de toezegging in het kader van de kunstenplanperiode 2005-2008. Dit bedrag is inclusief de overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling en exclusief de subsidie van 248.861 euro voor stipendia. Financiering van de stipendia • De Jan van Eyck Academie garandeert de onderzoeker een stipendium van 8.840 euro per jaar – bij een fulltime inschrijving. Dit bedrag is gedeeltelijk (4.725 euro) afkomstig van het Ministerie van OC&W, terwijl het resterend bedrag (4.115 euro ) wordt gefinancierd uit het eigen budget van de academie. Om dit te kunnen doen zijn er interne besparingsmaatregelen en bijkomende sponsoring geïntroduceerd, zodat het basisinkomen voor onderzoekers gegarandeerd kan blijven. Het jaarlijkse stipendium is bestemd voor maximaal 48 onderzoekers; het is bedoeld om te voorzien in de kosten van levensonderhoud, inclusief accommodatie. Vervroegde aflossing van leningen • Om meer rentevoordeel te behalen, zijn twee maatregelen getroffen. De eerste betreft een renteregeling (met bonusclausule) over de uitstaande tegoeden. De tweede maatregel betreft het vervroegd (boetevrij) aflossen van twee leningen. De vervroegde aflossing geschiedt met het liquiditeitsoverschot op de rekening-courant. Besparingsplan • Het besparingsplan, uitgewerkt in 2004, is in 2005 in werking gezet. Dit houdt in dat maatregelen zijn ingevoerd op het gebied van afschrijvingen, energiebeperking, financieel beheer, telefoonverkeer, afvalbeheer, personele kosten, infrastructuur, mailings, kopieer- en printkosten, publiciteit, kantine en materiaalbeheer. Telefoonregistratie • Om te komen tot een accurate kostendoorberekening van het telefoongebruik is extra software aangeschaft. Met deze software worden de feitelijke telefoonkosten van de door de onderzoekers gebruikte telefoontoestellen geregistreerd. • Na de afschaffing van het productiebudget zijn nieuwe afspraken gemaakt over de verrekening van de materialen die door onderzoekers – intern of extern – worden aangeschaft. Daarbij is uitgegaan van een regeling die een soepele werking in de werkplaatsen garandeert. Het bestaande registratiesysteem blijft uitgangspunt. De veranderingen betreffen de beperking van financiële risico’s, de facturering van kosten en de verrekening van de factuurbedragen.

ALGEMEEN .. SUBSIDIERING, SPONSORING EN DISTRIBUTIE BALANS SUBSIDIËRING, SPONSORING EN DISTRIBUTIE Algemeen • De fondswerving wordt gestart na de inhoudelijke goedkeuring van een project of productie door de Editorial Board of de afdelingen. In de Policy Board en in de Editorial Board wordt telkens een overzicht gegeven van de stand van zaken betreffende fondswerving voor projecten en distributie van producties. Doel is informatie-uitwisseling en kennisoverdracht over de mogelijkheden van fondswerving en distributie. De fondswerving wordt gecoördineerd door Laurens Schumacher. De distributie wordt gecoördineerd door Kim Thehu. Subsidiëring en sponsoring van projecten • In 2005 zijn fondswervingsacties opgezet voor de volgende projecten van onderzoekers en/of de academie: – Zafer Aracagök, symposium Gilles Deleuze. From Noise to Voice. Het symposium kreeg een toelage van de Provincie Limburg (1.530 euro). – BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels), debattenreeks Lend Me Your Dream/Lend Me Your Fantasy; BAVO (Gideon Boie & Matthias Pauwels) en Lorenzo Chiesa, de workshop Psychoanalysis, Urban Theory and The City of Late-Capitalism. In het kader van Super!, de eerste editie van de triënnale op het gebied van kunst, mode en design (Hasselt, BE), is een gezamenlijk initiatief opgezet door de festivaldirectie, de Academie voor Beeldende Kunst en de Jan van Eyck Academie. Hiervoor is een budget van 15.000 euro gegarandeerd door Super!. – Koen Brams, lezingenprogramma On the Television Work of Jef Cornelis. Het lezingenprogramma dat in 2005 is gerealiseerd, is gesubsidieerd door de Provincie Limburg (1.770 euro). – Sabeth Buchmann, Helmut Draxler & Stephan Geene, symposium The Ghostly Social Aspects of Cinema. Het symposium kreeg een toelage van de Provincie Limburg (1.500 euro). – Marc De Kesel, symposium A Community of Scoundrels. Voor dit symposium werd samengewerkt met de Radboud Universiteit (Nijmegen), die de helft van het budget bijdroeg (3.811 euro). – Auriea Harvey & Michaël Samyn, symposium Innovative Game Design. Het symposium werd in samenwerking met de Universiteit Maastricht opgezet. Het NWO en de Universiteit Maastricht droegen de helft van het budget bij (6.250 euro). – Dirk Lauwaert, symposium Citygraphy. De Provincie Limburg zegde subsidies toe (4.170 euro), maar het symposium kon geen doorgang vinden. Het symposium wordt gerealiseerd in 2006. De toegekende subsidie kan in dat jaar worden besteed. De Stichting Werner Mantz draagt 7.500 euro bij in de kosten van de proactieve werving voor dit project.


– Lucia Macari, drie vinyl platen Hip Hop on Bones. Met Kidnap records (Amsterdam) is een niet-exclusieve distributie-overeenkomst aangegaan. – Hinrich Sachs, evenement Trichtlinnburg. Voor dit meerdaagse evenement dat gerealiseerd werd door het Centre for Contemporary Arts van Tallinn, het Salzburger Kunstverein en de Jan van Eyck Academie kon worden gerekend op subsidies van de Europese Gemeenschap (57.009 euro), de Gemeente Maastricht (20.000 euro) en de Provincie Limburg (20.000 euro). Het Bonnefantenmuseum droeg 1.500 euro bij in de kosten van een lezingenreeks. – Filiep Tacq, lezingenprogramma The Tomorrow Book. Het lezingenprogramma dat in 2005 is gerealiseerd, is gesubsidieerd door de Provincie Limburg (3.030 euro). – Daniël van der Velden, onderzoeksproject Logo Parc. Bij dit project wordt samengewerkt met het Lectoraat Kunst in de Openbare Ruimte (Rietveld Academie & Universiteit van Amsterdam) en de Premsela Stichting. In 2005 is het startsymposium gefaciliteerd door de Premsela Stichting (2.200 euro). – [Diverse (adviserende) onderzoekers], lezingenprogramma Authoring the City at ABKM. In samenwerking met de Academie voor Beeldende Kunsten Maastricht is een lezingenreeks opgezet. De Academie voor Beeldende Kunst heeft deze lezingenreeks gefinancierd (17.000 euro). Verleende diensten aan derden – Aan SICA werd de galerieruimte aangeboden in verband met een regionale presentatie van het EU-subsidieprogramma 2006. – Voor de realisering van de Kunsttour 2005 werd een beamer uitgeleend. – Ten behoeve van de inrichting van een tentoonstelling werd aan Studio Kernland meubilair ter beschikking gesteld. BALANS Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling 2005 Algemeen • De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voorzover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Materiële vaste activa • De gebouwen en terreinen, verbouwingen/ installaties en inventaris worden gewaardeerd tegen aanschafprijs. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. • De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: – Bedrijfsgebouwen: 2,5%

.INSTITUUT ........................ .. FINANCIEN

– Terreinen en ondergrond gebouwen: geen afschrijving – Verbouwingen en installaties: 10% – Inventarissen: 10% en 331/3 % • In het jaar van aanschaf wordt de afschrijving bepaald op de helft van het reguliere percentage. • De inventaris met een aanschafwaarde minder dan 2.500 euro wordt in zijn geheel in het jaar van aanschaf afgeschreven. Vorderingen • Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Voorzieningen • De voorziening voor personeel houdt verband met de geschatte kosten van langdurig ziekteverlof. Voor verwachte kosten inzake groot onderhoud van panden, verbouwingen en installaties en dergelijke wordt eveneens een voorziening gevormd. Genoemde voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Staat van baten en lasten over 2005 • Zie pagina 219 INFRASTRUCTUUR EN HUISVESTING Algemeen • Met betrekking tot de infrastructuur doen zich een aantal problemen voor, waaronder ruimtegebrek en ARBO-eisen. Besloten is om deze problemen op te lossen binnen het bestaande gebouw. Overwegingen daarbij zijn dat het gebouw van architect Peutz beeldvormend is en de locatie – in het centrum van Maastricht en in de nabijheid van andere culturele instituten – uitstekend. In het licht van deze principiële keuze voor het bestaande gebouw is een stappenplan opgesteld dat tevens als richtsnoer dient bij tussentijdse infrastructurele aanpassingen. Studio’s • Afgesproken is dat tweemaal per jaar comfortverhogende ingrepen in de studio’s kunnen worden verzorgd. Investeringen huisvesting • Uit oogpunt van besparing op de energiekosten, zijn de regelinstallatie en de traploos instelbare pompen in de centrale verwarmingsinstallatie vernieuwd. De investering wordt in 10 jaar via het budget onderhoud gebouw afgeschreven. In het rokersgebied in de hal werd een afzuiginstallatie aangesloten. Als gevolg van stormschade werden lekkages in de daken van één appartement en de ontwerpstudio verholpen. Energie • Het contract voor energielevering door de Nutsbedrijven liep tot en met 31 december 2005.

FACILITEITEN INFRASTRUCTUUR EN HUISVESTING

komstvisies van de werkplaatsen. Hieronder vallen: een (meerjaren)visie op het investeringsbeleid op basis van de nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied en de samenhang van de investeringen met andere werkplaatsen. Voordat de directie een definitieve beslissing neemt over de investeringen, vindt overleg plaats met de artistieke staf. Vervolgens wordt de beslissing van de directie toegelicht aan alle betrokkenen. Investeringen apparatuur 2005 • Prioriteiten voor het investeringsplan 2005 waren: reparatie in plaats van nieuwe aanschaf; investeringen die direct gerelateerd zijn aan inhoudelijke projecten; voorkomen van dubbele aanschaf in facilitaire voorzieningen; eenmalige investeringen gerelateerd aan het besparingsplan die – op termijn – leiden tot structurele kostenbesparingen. • In december is geïnvesteerd in de verbetering van de werkplekken van personeel door de aanschaf van betere beeldschermen en computerapparatuur. De verbeteringen vonden plaats in de bibliotheek en het documentatiecentrum, in het afdelingssecretariaat en in de kantoren van de directeur en de administratie. Het draadloos (computer)netwerk is uitgebreid naar de studio’s op het achterterrein. • Verder zijn een koelvitrine in de kantine, een frankeermachine bij de receptie en een digitale camera aangeschaft. • Door het faillissement van de provider Cobweb is het lopende contract ontbonden en is de academie overgestapt naar euro-IP. • In afwachting van de uitkomst van de gesprekken over de toekomstige functionaliteit van de werkplaatsen zijn de investeringsvoorstellen niet in behandeling genomen. Calamiteitenfonds • De academie beschikt over een calamiteitenfonds, bedoeld voor duurdere reparaties van machines of het opvangen van (grotere) uitgaven als gevolg van onvoorziene gebeurtenissen.

FACILITEITEN Algemeen • De technische stafleden formuleren investeringsvoorstellen die gebaseerd zijn op de toe-


.INSTITUUT ........................

.INSTITUUT ........................

BIJLAGEN

PERSONEELSINFORMATIE .. BENOEMINGEN / BEEINDIGING DIENSTVERBAND STAGIAIRS BESTUUR

PERSONEELSFORMATIE Directie 2.00 • Koen Brams, directeur • Laurens Schumacher, adjunct-directeur Adviserende onderzoekers 3.38 • Orla Barry • Norman Bryson • Sabeth Buchmann • Wim Cuyvers • Helmut Draxler • Stephan Geene • Marc De Kesel • Jouke Kleerebezem • Aglaia Konrad • Eva Meyer • John Murphy • Hinrich Sachs • Filiep Tacq • Daniël van der Velden • Annelys de Vet Directie-assistentie 1.28 • Dorrie Tattersall, vertaler/redacteur • Kim Thehu, directie-assistent Administratie 3.00 • Martin Dassen, financiën • Thuur Menger, receptie • Yvonne Pluimakers, personeel • Carla van Zeventer, financiën Productiebureau 3.95 • Jo Frenken, publicaties • Jo Hardy, medewerker productiebureau en programma (ID-baan) • Petra Van der Jeught, redacteur • Winnie Koekelbergh, producties Afdelingssecretariaat 1.61 • Madeleine Bisscheroux, afdelingen • Leon Westenberg, onderzoekers Technische adviseurs 5.00 • Berto Aussems • René Belleflamme • Ron Bernstein • Math Cortlever • Huub Gelissen • Frans Vos Bibliotheek en documentatiecentrum 2.20 • Annet Perry-Schoot Uiterkamp, bibliothecaris • Monique Notermans, bibliotheek-assistent • Armand Guicherit, documentalist Kantine 0.80 • Wil Engelen • Petra Kuhlmann/Nicolle Vandooren • José Nievergeld Schoonmaak 0.70 • Tonnie Lindt Totale aantal permanente functies

•

BENOEMINGEN Nicolle Vandooren

22.09.2005

•

BEËINDIGING DIENSTVERBAND Petra Kuhlmann

31.05.2005

STAGIAIRS / BEGIN Pamela Uyttendaele • Vincent Cufaro • Chantal Claessens • Noortje Fischer • Dirk Ploos van Amstel • Sangeeta Bhansingh

09.02.2005 15.03.2005 06.06.2005 06.06.2005 11.07.2005 05.09.2005

STAGIAIRS / BEËINDIGING Lonneke van Heugten • Annemie Moesen • Vincent Cufaro • Steffie Padmos • Pamela Uyttendaele • Dirk Ploos van Amstel

31.01.2005 28.02.2005 17.06.2005 30.06.2005 30.06.2005 16.09.2005

•

•

BESTUUR Dr Jan van Adrichem Hoofd Collecties, Afdeling Wetenschappelijk en Administratief Beheer, Stedelijk Museum, Amsterdam • Mr Marthe Coenegracht (secretaris) Rechter, Rechtbank Roermond • Tijmen van Grootheest (penningmeester) Voorzitter College van Bestuur, Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam • Fons Haagmans Beeldend kunstenaar, Maastricht • Dr Cees Hamelink (voorzitter) Em. Hoogleraar Internationale Communicatie, Universiteit van Amsterdam; Em. Hoogleraar Media, Religie en Cultuur, Vrije Universiteit, Amsterdam • Dr Bart Verschaffel Hoogleraar Vakgroep Architectuur & Stedenbouw, Universiteit Gent; Hoofddocent Universiteit Antwerpen • Dr Jacques De Visscher Bijzonder Hoogleraar Filosofie en Literatuur, Radboud Universiteit, Nijmegen •

BIJLAGEN

BALANS PER 31–12–2005 in Euro 2004 Debet 2005 534.769 583.497 • Vaste activa 506.272 603.865 • Vlottende activa ————— ————— Totaal 1.041.041 1.187.362

BALANS

FUNCTIONELE EXPLOITATIE REKENING OVER 2005 Baten • Opbrengsten • Subsidies Totaal baten

Credit 262.621 238.282 • Eigen vermogen 58.912 46.250 • Voorzieningen 88.059 270.009 • Langlopende schulden 631.449 632.821 • Kortlopende schulden ————— ————— Totaal 1.041.041 1.187.362

Lasten Beheer • Activiteiten •

Totaal lasten •

•

Saldo uit gewone bedrijfsuitvoering Saldo rentebaten en -lasten

Exploitatieresultaat

2005 2004 155.262 120.648 2.326.424 2.530.408 ————— ————— 2.481.686 2.651.056

605.459 626.720 1.867.684 2.049.258 ————— ————— 2.473.143 2.675.978

8.543

– 24.922

15.796 – 3.214 ————— ————— 24.339 – 28.136

23.92



.COLOFON .........................

Tekst Koen Brams, Armand Guicherit, Petra Van der Jeught, Laurens Schumacher, Dorrie Tattersall Redactie en vertaling Petra Van der Jeught, Dorrie Tattersall Ontwerp Marijke Cobbenhagen & Chantal Hendriksen Lithografie en productie Jo Frenken Druk Holbox bv, Echt Afwerking Handboekbinderij Geertsen, Nijmegen Oplage Nederlands 700 & Engels 500 Maastricht, april 2006 Jan van Eyck Academie Academieplein 1 6211 KM Maastricht Nederland t. +31 (0)43 3503737 f. +31 (0)43 3503799 e. [email protected] w. www.janvaneyck.nl


JOUKE KLEEREBEZEM, SYMPOSIUM FUSEDSPACE DATABASE

No title

Recommend Documents