Nieuwsbrief Vrijwilligers Groote Sluis Nieuwsbrief nummer 2 / 2013 In deze nieuwsbrief: 1. Opknappen Weerhuis 2. Kijkje in de keuken Zaandijkersluis 3. Vakantieperiode
Opknappen Weerhuis Door Madelon Mantel
Op dinsdag 2 juli jl. hebben wij met een aantal mensen van de gemeente en een klein groepje vrijwilligers onze mogelijke onderkomen voor volgend jaar bekeken. Het oude onderkomen van de brandweer onder de Beatrixbrug te Zaandam. Het zal weer voor gebruik geschikt gemaakt moeten worden. De muren geschilderd, het plafond gerepareerd, een keukentje, tafels en stoelen, gaten gevuld en schoongemaakt. Door de grote ramen is er een geweldig uitzicht over de Zaan. De vraag die op kwam is, hoe moeten de mensen kenbaar maken dat zij door de oude sluis geschut willen worden. De meeste kleine bootjes hebben geen marifoon. Een drukknop van een bel aan twee zijden van de sluis. Een mobiel nummer dat gebeld kan worden? De opmerking; je zit wel ver bij de sluis vandaan, zou er niet een mogelijkheid zijn om dichter bij de sluis te gaan zitten. Met hoe veel mensen draai je per keer. Wat zijn de beste openingstijden. Hoeveel uren draai je per dienst? Hoe werkt het bij de Zaandijker Sluis? Gaan wij met een klomp werken of innen wij het geld van de doorvaart op een andere manier? Zo zijn er nog veel vragen om beantwoord te worden. De Oude Sluis zal opgeknapt moeten worden. Het opgehoopte vuil moet weg. Er zal het een en ander gerepareerd moeten worden in en aan de Oude Sluis. Zo zie je maar weer er zal nog heel wat water door de Zaan moeten vloeien voordat alles gerealiseerd is en er medio 2014 gedraaid kan gaan worden. Aan de vrijwilligers zal het niet liggen, die hebben er zin in!
Nieuwsbrief Vrijwilligers Groote Sluis Kijkje in de keuken op woensdag 10 juli 2013 door Madelon Mantel
Op deze winderige en bewolkte dag, mochten wij een bezoek brengen aan de sluis met het mooiste uitzicht, de Zaandijkersluis of wel de G.J. Honingsluis. Deze sluis dateert uit 1727. Hij is 20m lang en 4.40m breed. Ik was een beetje vroeg, waardoor ik op dat moment het handmatig schutten mocht ervaren. Even draaien aan het houten kruis en de deuren zwaaien open. Dus niet. Het kruis op de Zaandijkersluis, kaapstander genoemd, wordt gebruikt om door middel van een ketting, onder water, een schuif(rinket) te openen om het peil van het water in de sluis te regelen. Het verschil in waterpeil tussen de Zaan en de verbinding met het Guisveld, is ongeveer 65 cm. Bij de oude Sluis in Zaandam is het verschil 10 cm. Een potige vrijwillige sluiswachter pakte een pikhaak en begon met zijn volle gewicht de deur naar de Zaan te openen. O jee, dat wordt sportschool werk voor de vrijwilligers in Zaandam. Volgens de aanwezige sluiswachters viel het best wel mee. Zodra de deuren open gaan wordt het werk lichter en gemakkelijker. Er werd mij verteld, dat de Oude Sluis in Zaandam gewoon met de kaapstander bediend gaat worden en het geringe verschil van 10 cm zou het bedienen veel makkelijker maken. Jan Duijvis ontving ons met een heerlijk kopje koffie. Het onderkomen aan de Zaandijkersluis ligt op een ideale plek pal aan de sluis, met uitzicht op de Zaan en de Zaanse Schans. In 1996 was dit onderkomen een halve bouwval en de vrijwilligers hebben het met elkaar opgeknapt. Omdat wij in het totaal met 9 personen waren (5 vrijwilligers, Helen van de gemeente en 3 vrijwilligers van de Zaandijkersluis, zaten wij een beetje als haringen in een ton in het sluiswachtersonderkomen. Planning diensten: op dit moment zijn er voor Zaandam, 40 vrijwilligers. Om er per persoon geen volledige werkweek te draaien zouden wij 125 vrijwilligers nodig hebben. Jan Marinus gaat zich met de planning bezig houden. Hij had al wat voorwerk gedaan. In Zaandijk maakt men een rooster 1x in de zes weken. Openingstijden: volgens de Zaandijkers is 09.00 uur een goede tijd om te startten. Vroeger beginnen heeft weinig zin. In het weekend zijn er tussen 15 april en 6 oktober permanent een of twee sluiswachters aanwezig tussen 9 en 18 uur op de Zaandijkersluis. Het hele jaar tijdens de werkdagen kan men telefonisch een afspraak maken om geschut te worden. Op deze sluis wordt met 8 vrijwilligers gewerkt. Per persoon heeft men een week telefonische oproep dienst.
Nieuwsbrief Vrijwilligers Groote Sluis In de eerste jaren hadden de vrijwillige sluiswachter de gehele dag dienst. Helaas werd daar te pas en te onpas gebruik van gemaakt. Een bootje met jongelui werd geschut. Na de schutting werd alles afgesloten door de sluiswachter. Niet lang daarna wilde het zelfde bootje weer geschut worden. Er werd paal en perk aan gesteld en de schut tijden werden 9-11-13 en 17 uur. In die tijd was er een persoon, die na gebeld te zijn al de vrijwilligers af ging bellen om te vragen wie de sluis zou gaan bedienen. Hierna is het rooster ingevoerd. Dit werkt efficiënter. Wanneer het rustig is duurt een dag lang. Is het druk, dan kom je uitgeput thuis. Er is een keuze mogelijkheid, een hele of een halve dag werken. Stichting: kan Zaandam ook niet onder de stichting van Zaandijk vallen? Dat is niet mogelijk. De officiële naam is Stichting Vrienden Zaandijkersluis. Het bestuur van Zaandijk bestaat uit 5 personen, zij alleen hebben beslissingen bevoegdheid. Zij zijn verantwoordelijk. De vrijwilligers zijn het sluisgilde. Er wordt 2x per jaar vergaderd. Kledingsvoorschriften:De Zaandijker vrijwilligers dragen in het weekend een blauwe pet en shirt. Hoe herkent men de vrijwillige sluiswachters van Zaandam? Hier zal nog over nagedacht moeten worden. Verzekering: De sluiswachters zijn verzekerd via de gemeente Zaanstad. Kosten schutting: in Zaandijk zijn de kosten 1 euro. Moeten de bruggen bediend worden dan komt er per brug een euro bij. Al de inkomsten worden opgeschreven, ook de fooien. 1x per jaar hebben de vrijwillige sluiswachters en hun partners een gezellige avond. Daar wordt een gedeelte van de fooien pot voor gebruikt. Ook wordt er een gedeelte geschonken aan een Zaandijks goed doel. In de begin jaren mochten alleen Zaandijkers uit oud Zaandijk de sluis bedienen. Nu bestaat die beperking niet meer. Het kleine onderhoud en het schoonspuiten van de kademuren wordt gedaan door de sluiswachters. Het groot onderhoud wordt uit handen gegeven. Voor 2 euro kan er een waterkaart gekocht worden, met op de achterzijde nuttige adressen op en aan het water. Deze kaart is door de Zaandijkers zelf gemaakt. A.E.D: Iedere vrijwillige sluiswachter in Zaandijk heeft een certificaat bediening A.E.D. (automatische externe defibrillator. De AED dient op een geautomatiseerde manier een elektrische schok toe met als doel een gestoord hartritme te stoppen. Dan krijgt de sinusknoop de kans de controle over het hartritme terug te krijgen, waardoor het hart weer in een normaal ritme gaat kloppen.) Calamiteiten: Sinds de bediening door vrijwilligers vanaf 1996 is er nooit een schade geval geweest. De schipper is verantwoordelijk voor zijn vaartuig. De sluiswachter is verantwoordelijk voor de sluis. De sluiswachter bepaald wie er als eerste in de sluis mogen. De invaart volgorde wordt bepaald naar grote en lengte van het vaartuig. De sluiswachter maakt de dienst uit en niet de schipper.
Vraag: Hoe zien jullie de vaartuigen liggen aan de Guisveld zijde? Er wordt een spiegel geplaatst, zodat de sluiswachter vanuit zijn onderkomen de Guisveld zijde in de gaten kan houden. De Zaanzijde is goed te overzien.
Nieuwsbrief Vrijwilligers Groote Sluis Zicht op het Hazepad, Guisveld zijde. De Zaandijkersluis valt op dit moment nog onder het Hoogheemraadschap en de Gemeente Zaanstad. Er wordt door de vrijwillige sluiswachters geen nieuwsbrief uitgegeven en er is ook geen internet site. Typ je Gerrit Jan Honingsluis te Zaandijk in op internet dat wordt je gelinkt naar Facebook met veel info en foto's. Via www.kijkopzaandijk.nl is ook veel informatie te vinden onder Bezienswaardigheden, Zaandijkersluis/voetveer.
Wij hebben in ieder geval veel bagage mee gekregen om over na te denken
Met dank aan de Zaandijkersluis en de daar aanwezige sluiswachters!
Nieuwsbrief Vrijwilligers Groote Sluis Moet recreatievaart ook binnenhavengeld betalen? Jaarsticker of een geldig dagbriefje. Mensen in het bezit van een vaartuig dat groter is dan vier en kleiner dan twintig meter zijn havengeldplichtig. Zij moeten voor het varen op de Zaanse wateren in het bezit zijn van een jaarsticker of een geldig dagbriefje. De kosten voor een jaarsticker bedragen € 38,95 voor een dagbriefje € 4,77. Hiermee is direct aan de verplichting voldaan van het betalen van het binnenhavengeld. Om de sluis te mogen passeren moet er apart betaald worden voor het schutten.
Foto uit 1941 (internet) Weetje: De historische Groote sluis in Zaandam dateert van 1722. De lengte is 28 meter en de breedte 5.10 meter.
Vakantieperiode Vanwege de vakantie, wordt de mailbox
[email protected] tot 19 augustus 2013 niet bekeken.