NETLAW Themadag toxicologie en verkeersongevallen Verf & Glas 11 november 2010 Ir. Maarten Hordijk
Nederlands Forensisch Instituut www.forensischinstituut.nl
verfonderzoek
Bij aanrijding is verfoverdracht mogelijk: • van het ene naar het andere voertuig • tussen voertuigen onderling • van voertuig naar slachtoffer • van voertuig naar aangereden object • van (geverfd) aangereden object naar voertuig
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek • vergelijkend verfonderzoek
(het verdachte ‘dader’voertuig en het aangereden voertuig/slachtoffer/object zijn voor onderzoek beschikbaar)
• merkherkennend verfonderzoek
X
(doorrijden na aanrijding → het verdachte ‘dader’voertuig is niet voor onderzoek beschikbaar)
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek
• vergelijkend verfonderzoek
benodigd onderzoeksmateriaal: van alle betrokken voertuigen (en andere betrokken objecten), - tot op de ondergrond uitgestoken verf van de schadeplek(ken) (vreemde op eigen verf) - tot op de ondergrond uitgestoken verf van een onbeschadigde plek direkt naast de schadeplek èn met dezelfde ondergrond als de schadeplek (eigen verf)
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek
X
• merkherkennend verfonderzoek
benodigd onderzoeksmateriaal: - de op de plek van aanrijding achtergebleven verfsporen inclusief ondergrond, kleding van slachtoffer met verfsporen
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek Clearcoat 40 µm
0,1 mm = de Basecoat 12-15 µm dikte van een mensenhaar Primer surfacer 35 µm
Primer 18 µm
opbouw autoverf
Substraat 6-1-2011
- presentatienaam
verfonderzoek
vergelijkend verfonderzoek: - visueel onderzoek - microscopie (resultaat: beschrijving kleur en laagopbouw) - analytisch (chemisch) onderzoek - Fourier-transform infraroodspectrometrie (FTIR) (resultaat: samenstelling bindmiddel) - vergelijken resultaten vreemde verf met eigen verf
6-1-2011
- presentatienaam verfonderzoek – opbouw onderzoek – visueel onderzoek – analytisch onderzoek
visueel onderzoek microscopie
Verfschraapsel op gelatinefolie
doel: beschrijven kleur en laagopbouw verflagen
6-1-2011
- presentatienaam verfonderzoek – opbouw onderzoek – visueel onderzoek – analytisch onderzoek
FTIRFTIR-spectrometrie
FTS-6000 + UMA500
doel: bepalen (bindmiddel)samenstelling
6-1-2011
- presentatienaam verfonderzoek – opbouw onderzoek – visueel onderzoek – analytisch onderzoek
FTIRFTIR-spectrometrie
6-1-2011
- presentatienaam verfonderzoek – opbouw onderzoek – visueel onderzoek – analytisch onderzoek
vergelijkend verfonderzoek
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
vergelijkend verfonderzoek
vreemde witte verf op rode auto eigen witte verf van hek
6-1-2011
vreemde witte verf op rode auto eigen witte verflaag van witte auto
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek
• Conclusies vergelijkend verfonderzoek Conclusie bij verschil: uitsluiting Conclusie bij overeenkomst: sterkere of minder sterke uitspraak over gezamenlijke herkomst van vergeleken verven. De bewijswaarde van het vergelijkend verfonderzoek neemt toe naarmate: -
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek
• Conclusies vergelijkend verfonderzoek (voorbeeld) Hypothese 1: De vreemde verf op auto B is afkomstig van auto A Hypothese 2: De vreemde verf op auto B is niet afkomstig van auto A
De bij het verfvergelijkend onderzoek gevonden overeenkomsten zijn ... (waarschijnlijker)… als hypothese 1 waar is dan als hypothese 2 waar is.
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek
X
• merkherkennend verfonderzoek
hit-and-run” -
enkelzijdige overdracht geen vergelijking mogelijk vastleggen van zoveel mogelijk kenmerken verf vergelijken kenmerken met databases
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
merkherkennend verfonderzoek
Databases • -
EUCAP initiatief van Bundeskriminalamt onderhoud belegd in Europese werkgroep (ENFSI) jaarlijkse update
• Colormap (AKZO) • Color-Profi-System (Glasurit)
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
database EUCAP
Name
6-1-2011
Value
Title
IOLITBC
Layer colour
Green
Paint Supplier
BASF
Care Make
GMA; Corvette
Application Year
1977
Topcoat Colour
GMA77:49
Topcoat Colour
Edinburgh Grn.
Layer
Effect basecoat
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
AKZO Colormap
Corvette-Stingray Colormap: General Motors USA kleur: Edinburgh Green bouwjaar:1977
6-1-2011
49
GMA75:49
Dk. Green M
75-76
325H4
49
GMA77:49
Edinburgh Green M.2c
77-77
328F2
49A
GMA90:49A
Lt. Antelope-Stripe
90-92
416C2
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek
X • uitkomst merkherkennend onderzoek: indicatie over het merk, type en bouwjaar van de betrokken auto (indien aangetroffen verf originele autoverf blijkt hoe meer (en hoe meer bijzondere) verflagen zijn aangetroffen, des te meer zekerheid.
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
verfonderzoek volgens
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
glas
6-1-2011
- presentatienaam
glas
- meest voorkomend vlakglas: natronkalkglas - productie van vlakglas: floatglass proces
6-1-2011
- presentatienaam
floatglass proces
6-1-2011
- presentatienaam
floatglass proces
6-1-2011
- presentatienaam
autoglas
6-1-2011
- presentatienaam
gelaagd glas
gedrag bij breken
6-1-2011
- presentatienaam
gehard glas
gedrag bij breken
6-1-2011
- presentatienaam
glasonderzoek
Bij aanrijding is overdracht glasdeeltjes mogelijk: • • • • •
van voertuig naar PD van het ene naar het andere voertuig (eventueel via sec. transfer) van voertuig naar inzittende van voertuig naar slachtoffer ….
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
glasonderzoek
• vergelijkend glasonderzoek (betrokken voertuig(en) beschikbaar) • merkherkennend glasonderzoek (verdachte doorgereden na aanrijding, dader voertuig niet beschikbaar) - is mogelijk via glas van de behuizing van autolampen - is niet mogelijk bij autoruiten
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
glasonderzoek
• vergelijkend glasonderzoek
benodigd onderzoeksmateriaal: - monsters van elke gebroken ruit (bij meerdere gebroken ruiten monsters uit de sponning) (referentieglas) - vreemd glas (aangetroffen op PD, in kleding verdachte of slachtoffer, in aangereden auto enz. enz.)
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
glasonderzoek vergelijkend glasonderzoek: - visueel onderzoek (voor zover de glasdeeltjes groot genoeg zijn) - kleur, dikte, wel/niet gehard - analytisch onderzoek - brekingsindex (GRIM) - elementsamenstelling (LA-ICP-MS) - vergelijken resultaten vreemd glas met referentieglas
6-1-2011
- presentatienaam verfonderzoek – opbouw onderzoek – visueel onderzoek – analytisch onderzoek
onderzoek brekingsindex
Foster & Freeman GRIM 3
6-1-2011
- presentatienaam
onderzoek brekingsindex
6-1-2011
- presentatienaam
spreiding brekingsindex brekingsindex glasmonsters ca. 1995 - heden
brekingsindex glasmonsters ca.1975 - heden 700 500 400 300 200 100 0 1,5116 1,5156 1,5196 1,5236 1,5276 1,5316 1,5356
6-1-2011
Frequentie
Frequentie
600
300 250 200 150 100 50 0 1,5116 1,5156 1,5196 1,5236 1,52761,5316 1,5356
- presentatienaam
1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0
element analyse (LA(LA-ICPICP-MS)
6-1-2011
- presentatienaam
LALA-ICPICP-MS
laser ablation
6-1-2011
- presentatienaam
LALA-ICPICP-MS
6-1-2011
- presentatienaam
160.0
840
155.0
1.001
150.0
1.005_1
1.00 1
820
1.00 5_ 1
800
1.00 5_ 5
780
-1 1.005_5
140.0
2.0 Rb, µ gg
3.0
2.0 Rb, µ gg
3.0
4.0
0.0
1.00 5_ 1 1.00 5_ 5
50.0 0.0
Rb, µ gg
6-1-2011
3.0 -1
4.0
15.0
-1
19.0
60.0 55.0
1.00 1
50.0
1.00 5_1
45.0
1.00 5_5
40.0 35.0
18.5 18.0
1.0 01
17.5
1.0 05_1 1.0 05_5
17.0 16.5 16.0
30.0
2.0
10.0 La, µ gg
Ce, µ gg-1
-1
1.00 1
1.0
5.0
-1
65.0
0.0
1.00 5_5
20.0
-1
S r, µ gg
200.0 150.0 100.0
1.0
4.0
350.0 300.0 250.0
1.00 5_1
30.0
0.0
0.0 1.0
40.0
10.0
135.0 0.0
-1
1.00 1
145.0
760
T i, µ g g
50.0 Ba, µ g g
-1
860
Mn, µ gg
K , µ gg -1
LALA-ICPICP-MS resultaten
0.0
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
50.0
1.0
2.0
3.0
4.0
Pb, µ gg -1
Zr, µ gg-1
- presentatienaam
8600 7600 6600 5600 4600 3600 2600 1600 600
130.0 110.0 Sr, µ gg -1
1.0 0 5 1.0 0 8_ 1 1.0 0 7_ 1
90.0 1.0 05
70.0
1.0 08_ 1
50.0
1.0 07_1
30.0 0.0
5.0
10.0
15.0 Rb, µ gg
20.0
25.0
30.0
0.0
50.0
100.0 Zr, µ gg
-1
150.0
C e, µ gg-1
K , µ gg -1
LALA-ICPICP-MS resultaten
-1
12.0 10.0 8.0 6.0 4.0 2.0 0.0
1.005 1.008 _1 1.007_1
0.0
300.0
400.0
250.0 -1 1.0 05
100.0
1.0 08 _ 1
50.0
1.0 07_1
0.0 0.0
20.0
40.0 Mn, µ gg-1
6-1-2011
60.0
80.0
100.0
Ba, µ g g
Ti, µ gg -1
150.0
300.0
20.0 Pb, µ gg
1.0 0 5
200.0
10.0
30.0 -1
1.0 0 8 _1
200.0
1.0 0 7_ 1
100.0 0.0 -100.0
0.0
2.0
4.0 La, µ gg
6.0
8.0
-1
- presentatienaam
40.0
glasonderzoek
• Conclusies vergelijkend glasonderzoek Conclusie bij verschil: uitsluiting Conclusie bij overeenkomst: uitspraak over gezamenlijke herkomst van vergeleken glasdelen. sterke positieve uitspraak vanwege zeer sterk discriminerend vermogen/zeer grote bewijswaarde van gebruikte combinatie onderzoekmethoden (brekingsindex + elementsamenstelling) zwak positieve uitspraak wanneer alleen bepaling van brekingsindex mogelijk was
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
glasonderzoek
• Conclusies vergelijkend glasonderzoek (voorbeeld) Hypothese 1: Het vreemde glas in het haar van X is afkomstig van de voorruit van auto A Hypothese 2: Het vreemde glas in het haar van X heeft een andere herkomst dan een ruit van auto A
De bij het glasvergelijkend onderzoek gevonden overeenkomsten zijn ... (veel waarschijnlijker)… als hypothese 1 waar is dan als hypothese 2 waar is.
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
glasonderzoek
X
• merkherkennend onderzoek (doorrijden na aanrijding → het verdachte ‘dader’voertuig is niet voor onderzoek beschikbaar) voorwaarde: - op de PD zijn stukken gebroken koplamp, richtingaanwijzer e.d. achtergebleven waarin (delen van) een code in waarneembaar zijn. Benodigde informatie: • alle zichtbare (delen van) codes • is het achtergebleven materiaal glas of plastic? • kleur van het achtergebleven materiaal (indien niet kleurloos) 6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
venster autolamp
6-1-2011
- presentatienaam
glasonderzoek
Database • LUNA (Leuchtendatei für Unfallfluchtnachforschungen) - onderhoud en beheer bij Bundeskriminalamt - Omvat ca 50.000 records
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
merkherkennend glasonderzoek
Politie R’dam-Rijnmond: deel kleurloos koplampglas
E3 0 14744
BKA
: 0 147441= koplamp re/li Opel Astra (09/91 – 09/94) 0 147443= koplamp re Opel Astra (09/91 – 09/94) 0 147445= koplamp Peugeot 106 (01/92 – 08/96)
Politie R’dam-Rijnmond: Opel Astra (1992) is opgespoord
6-1-2011
- presentatienaam
glasonderzoek
X
• resultaat merkherkennend onderzoek informatie over het merk, type en bouwjaar van de betrokken auto (hoe meer van de code zichtbaar is, des te specifieker de informatie)
6-1-2011
verfonderzoek - vergelijkend onderzoek – merkherkennend onderzoek- presentatienaam
