KABINETSPLANNEN EN UW PENSIOEN

Pensioenblad voor het cabinepersoneel van KLM/KLC

JAARGANG 13

OKTOBER 2014

CABINE PENSIOENPLEIN PENSIOENFONDS KIJKT TERUG OP GESLAAGDE DAG

UNIFORM PENSIOENOVERZICHT 2014 WIE HEEFT ER AL ÉCHT NAAR GEKEKEN?

KABINETSPLANNEN EN UW PENSIOEN VERANDERINGEN IN 2015

Op de cover: Melody Besselink met haar gezin

DEZE KEER IN FOCUS...

04 CABINE PENSIOENPLEIN 12 SEPTEMBER DRUKBEZOCHT EXTRA DAG OP 4 NOVEMBER

08  UW JAARLIJKSE PENSIOENOVERZICHT HÉT MOMENT OM NAAR UW PENSIOEN TE KIJKEN

6 NOVEMBER PENSIOEN IN ZICHT DAG Op donderdag 6 november 2014 organiseert uw pen­sioen­fonds weer een Pensioen In Zicht dag (van 10.30 tot 15.00 uur).

Toine van der Stee, directeur Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel

Tijdens deze dag ontvangt u uitgebreide infor­matie over de

Generatieconflict?

keuzemogelijkheden rondom pensionering. We bespreken

KLM-HR is tijdens de PIZ-dag ook aanwezig om u te vertellen

MIJNKLMPENSIOEN VERNIEUWD

wat er verandert als u met pensioen gaat. Uiteraard wordt er

De afgelopen maanden is er druk gewerkt aan een

gezorgd voor een lunch. U kunt deze dag eenmalig in KLM-tijd

redesign van MijnKLMPensioen. We hebben deze

bijwonen. Neem contact op met uw unitmanager als u de

aanpassing gedaan om uw digitale omgeving toegan-

bijeenkomst wil bijwonen en na het bezoeken van de bijeen-

kelijker te maken. Via de vernieuwde startpagina

komst krijgt u een compensatiedag bijgeschreven.

hebt u al uw persoonlijke pensioeninformatie binnen

bijvoorbeeld de mogelijkheid om met deeltijd­pensioen te gaan om zo langzaam af te bouwen naar uw pensioen­datum.

10 HET UPO VAN 2014 MELODY BESSELINK VAN PIT

handbereik en kunt u makkelijk navigeren. In uw

12 HET NIEUWE VERANTWOORDINGS­ORGAAN

Gaat u binnen een jaar met pensioen? Dan ontvangt u van

eigen digitale omgeving vindt u, zoals u gewend bent,

ons een uitnodiging voor deze dag. Hebt u geen uitnodiging

informatie over uw persoonlijke pensioensituatie.

ontvangen en wilt u wel graag komen? Laat het ons dan

En u kunt ook direct het effect op uw pensioen zien

weten via [email protected] of bel met

van bepaalde keuzes die u eventueel wilt maken.

020 426 62 30. U en uw partner zijn van harte welkom!

Met de vernieuwde Mijn-omgeving vindt u sneller

Aanmelden kan tot 20 oktober 2014.

en makkelijker de informatie die u zoekt!

•

•

TWEE NIEUWE LEDEN STELLEN ZICHZELF VOOR

13 FINANCIELE POSITIE FONDS

WAT IS DE DEKKINGRAAD?

14 DURF TE VRAGEN  PENSIOENSPECIALISTEN STAAN VOOR U KLAAR 16 UW PENSIOEN IN 2015

DE TOEKOMST VAN UW PENSIOEN

Bestuurslid Paulette van den Berk neemt de prijs in ontvangst.

PENSIOENFONDS VALT IN DE PRIJZEN

NWSFLITS BENT U AL ABONNEE? Wilt u belangrijk nieuws over uw pensioenfonds per e-mail ontvangen? Abonneer u dan op NWS-

Maar liefst twee keer viel het KLM Cabinefonds dit jaar in de

flits, de digitale nieuwsbrief van uw pensioenfonds.

prijzen op het gebied van pen­sioencommunicatie. Bij de

Met de nieuwsbrief bent u altijd op de hoogte van

Pensioen Awards die werden uitgereikt door het Financiële

de laatste ontwikkelingen rondom uw pensioen en

Dagblad en het pensioenvakblad IPNederland behaalde het

uw pensioenfonds. Al ruim 2.800 collega’s en

BESTUUR PENSIOENFONDS KLM-CABINEPERSONEEL

KLM Cabinefonds de eerste plaats in de categorie ‘meest

oud-collega’s gingen u voor. Schrijf u ook in voor

Leden Daan Nijssen, Paulette van den Berk, Stefan Geerlings,

klantgerichte pensioenfonds’.

NWSflits via www.klmcabinefonds.nl.

19 DUURZAAM BELEGGEN ONDERTEKENING VAN DE UNPRI

Pieter Vanagt, Eugène van Halder, Paul Jansen, Arend de Jong (vicevoorzitter), Miriam Kartman, Eltjo Kok (voorzitter),

Bij het jaarlijkse symposium van het pensioenvakblad

Rob Koster (vicevoorzitter), Terence Tilgenkamp.

Pensioen Bestuur & Management won het KLM-Cabinefonds

Plaatsvervangende leden Annette Groeneveld, Kees Porskamp.

dit jaar de prijs in de categorie ‘Beste in toepassing sociale

E-mailadres [email protected]

media in 2014’.

2

•

•

Het leuke van het huidige mediatijdperk is dat zelfs de meest ingewikkelde onderwerpen worden teruggebracht tot zaken die in twee minuten op televisie of Youtube kunnen worden behandeld. Dat is leuk, maar het is ook bedenkelijk. Het wordt gemakkelijk om met oneliners te gooien en iedereen kan meedoen, niet gehinderd door kennis van zaken. ‘Jongeren en pensioen’ is zo’n onderwerp dat al snel versimpeld wordt. Jongeren hoor je dan zeggen dat er later voor hen geen pensioen zal zijn omdat ‘die ouderen’ alles hebben opgemaakt. Ouderen zeggen dat jongeren straks ook oud worden, dus waar zeuren ze over. Dan komen er allerlei zogenaamde deskundigen en die gaan het uitrekenen. Ze spreken over generatierekeningen, over splitsen van fondsen voor jong en oud, over andere contracten en een andere verdeling van risico’s. Daardoor wordt het dan weer zo ingewikkeld, dat je ook niet verder komt. De verdenking ontstaat al snel dat iedereen net zo lang rekent tot de uitkomst bevalt. Dat gebeurt ook bij de nieuwe rekenregels voor pensioenfondsen. Genoeg om de gemiddelde deelnemer in een pensioenfonds zijn vertrouwen te laten verliezen. Met ‘welles, nietes’ komen we er dus niet. Maar als je er eens rustig over praat met mensen krijg je toch een ander beeld. Zo sprak ik een groep gepensioneerde deelnemers van een pensioenfonds over het besluit van het bestuur om niet volledig te indexeren voor de opgetreden inflatie. Ik vertelde dat het bestuur vond dat het de plicht had om het pensioenfonds financieel gezond te houden. En om het in goede conditie aan een volgende generatie na te laten. De volgende generatie moet immers ook vertrouwen in het fonds houden. In hun eigen belang, maar ook in het belang van de reeds gepensioneerden. Een aantal gespreksgenoten dacht meteen aan zijn eigen kinderen of kleinkinderen. Daar hadden ze een beetje minder indexatie wel voor over. Bij een aantal jongeren dat ik vervolgens sprak, zag je eigenlijk het spiegelbeeld van het voorgaande. Ze hadden helemaal geen problemen met solidariteit via het pensioenfonds, integendeel. Een collega die arbeidsongeschikt wordt, help je met zijn allen. Bij een sterfgeval zorg je met z’n allen voor een goed nabestaandenpensioen. Maar ze hadden wel een groot probleem met pensioenregelingen, waarbij een belangrijk deel van de ingelegde premies wordt gebruikt voor VUT-regelingen, waarvan hun generatie nooit gebruik zal kunnen maken. Risico’s moet je delen, maar elke generatie spaart voor zijn eigen oude dag. Voorvallen als deze maken je optimistisch. Bij heel veel collectieve voorzieningen in Nederland gaan we echt niet uitrekenen wie betaalt en wie ontvangt. Het is er, we onderhouden het en we geven het weer door. Met pensioenfondsen is het niet anders. We moeten er een beetje zuinig op zijn. En dan komt het met de pensioenen van oud en van jong best voor elkaar. FOCUS OKTOBER 2014 3

•

DEELNEMERSEVENEMENT

Reageren? mail naar [email protected]

Hebt u uw pensioen goed voor elkaar?

CABINE PENSIOENPLEIN GROOT SUCCES Zelf aan de slag met uw pensioen. Eindelijk die drempel over. Want laten we eerlijk zijn, pensioen is voor de meeste Nederlanders en ook voor Cabinepersoneel een saai en moeilijk onderwerp. Het liefst stellen we het moment van het verdiepen in pensioen zoveel mogelijk uit. Toch is het belangrijk om tijdig aan de slag te gaan, want een goed geregeld pensioen voorkomt onaangename verrassingen in de toekomst. Dat was de boodschap aan de deelnemers van het Cabinepensioenfonds. En meer deelnemers dan ooit, rond de 130 enthousiaste collega’s, kwamen op 12 september naar Amstelveen om samen die pensioennoot te kraken. Natuurlijk wilde iedereen graag weten hoe het fonds ervoor staat in deze turbulente pensioentijden. Rob Koster, vicevoorzitter van het bestuur, begon de dag daarom

DIT VROEGEN UW COLLEGA’S AAN HET BESTUUR:

later wordt uitbetaald. Je hebt dan ook

administratie, het verzorgen van het

geen AOW-gat. Je kunt met pensioen

UPO en alle pensioencommunicatie.

Wordt er bij beleggen ook naar de ethische aspecten gekeken?

gaan tussen je 50ste en de AOW-datum.

Het lijkt misschien veel, maar vergeleken

Ja, we onderschrijven de United Nations

met andere fondsen van een gelijke

Principles for Responsible Investment

Hoeveel kosten zijn er verbonden aan het pensioen­fonds per deelnemer per jaar?

grootte is dit fonds zeker niet het duurste. (UNPRI, zie ook het artikel op pag 19). Ook leiden lagere kosten niet per definitie

Deze principes geven een kader voor

tot een hoger pensioen en omgekeerd.

verantwoord beleggen. Er wordt daarbij

De kosten per deelnemer zijn circa

bijvoorbeeld gekeken of een bedrijf niet

300 euro per jaar. Dat zijn kosten voor

aan kinderarbeid doet, of er geen wapens

bijvoorbeeld het bijhouden van de

worden gemaakt en er verantwoord met het milieu wordt omgegaan.

WAT VONDEN BEZOEKERS ERVAN?

50ste met pensioen als je dat wilt.

beleggingsbeleid en de actuele situatie

Er wordt steeds gezegd dat we ouder worden, maar worden we wel echt ouder?

rond beleggen in Rusland. Vervolgens gaf

Op dit moment worden KLM’ers zelfs

met pensioen zou gaan. Je bouwt

hij uitleg over de manier van indexeren,

nog iets ouder dan de gemiddelde

namelijk 10 jaar minder pensioen op en

dat wil zeggen de voorwaarden waar-

Nederlander. Of dat voor u persoonlijk

het wordt 10 jaar langer uitbetaald.

onder het fonds de pensioenen kan

ook het geval is, weten we natuurlijk niet.

Voor de meeste mensen zal dat bedrag

aanpassen aan de inflatie.

De meeste onderzoeken wijzen uit dat

niet genoeg zijn om van te leven. Maar

Helen Uitermark

Frans Vos

Ellen van der Beek

Daan Nijssen, bestuurslid ven het fonds,

de levensverwachting zelfs nog verder

die normpensioenleeftijd zegt dus niet

‘Heel interessant die workshop

‘Ik was nog helemaal niet met mijn pen-

‘Ik vond het veel inzicht geven dat als er

besprak tot slot de belangrijke ontwikke-

omhoog gaat. Of dat écht zo is kunnen

dat je niet eerder met pensioen mag.

Pension Safety, de informatie over

sioen bezig toen mijn unitmanager in-

iets gebeurt in je leven, dat dat ook van

lingen op landelijk gebied, zoals de

we natuurlijk pas in de toekomst vast-

waar nu precies de zeker­heden en

eens zei: ‘nog negen jaar’. Toen dacht ik

invloed is op je pensioen. Hoewel mijn

verlaging van de opbouwpercentages

stellen.

Kun je ook doorvliegen tot je AOW-leeftijd?

de onzekerheden zitten. Ik vond het ‘ik ga me erin verdiepen voor het te laat zelfs interessanter dan ik van tevo-

is.’ Ik heb de workshop Pensioen ABC ge-

eens wat meer mee bezig zijn. Ik vond het

Ja dat is mogelijk. Als je met je werkgever

ren had gedacht. Positief ook, dat

volgd en het meeste was me wel bekend.

heel informatief en ben blij dat ik op deze

mee te maken krijgen. Er was dit jaar

Gaat de pensioengerechtigde leeftijd omhoog?

afspreekt om langer door te vliegen,

er zoveel ruimte voor vragen was,

Het belangrijkste is toch dat je goed naar manier de eerste stappen heb gezet. Ik ga

extra veel tijd en ruimte ingeruimd voor

De normpensioenleeftijd is bij dit fonds

wordt je pensioen uitgesteld. Voordeel

ook bij de bestuurspresentatie.’

je eigen situatie kijkt. Handig dat er ook

vragen uit het publiek en dat werd ook

60 jaar, dat is puur een leeftijd om mee

van uitstel is dat je pensioen hoger wordt

een kraam is voor persoonlijke vragen.

met beide handen aangegrepen.

te rekenen. Je kunt namelijk al met je

omdat je langer opbouwt en het pensioen

Ja, al met al een hele nuttige dag!’

met een update over de financiële positie van het fonds. Ook ging hij in op het

en het nieuwe financiële toetsingskader, waar alle pensioenfondsen in Nederland

4

Het bedrag dat je dan ontvangt is wel aanzienlijk lager dan als je met je 60ste

pensioen nog ver weg is wilde ik er toch

zeker thuis op de pensioenplanner kijken!’

FOCUS OKTOBER 2014

5

Reageren? mail naar [email protected]

WORKSHOPS

WAT VONDEN BEZOEKERS ERVAN?

Met vier verschillende workshops konden bezoekers hun pensioenkennis verdiepen. Bent u benieuwd naar de belangrijkste inzichten en conclusies van de workshops? Kijk dan op www.klmcabinefonds.nl. Het pensioen ABC: pensioen regel je zo!

Tips & tricks voor afbouwen naar uw pensioen

Wilt u een eerste stap zetten, maar weet u niet waar te

Steeds meer collega’s werken ook na hun 60ste door voor een

beginnen? In deze workshop leerden bezoekers hoe hun

hoger pensioen. Wat zijn de keuzes en mogelijkheden die komen

Lucia van Rooijen

Liz Nesheim

Marcia Visser

oudedagsvoorziening is opgebouwd en hoe zij hun

kijken bij het afbouwen naar een goed pensioen? En wat als u een

‘De workshop Pensioen APK was heel

‘Het is veel informatie en ik heb zeker niet

’De naam Cabinepensioenplein

pensioen in vier stappen goed konden regelen.

AOW-gat hebt of dreigt te krijgen? Lees de tips en tricks voor

geschikt voor mij. Ik vond het ook

alles onthouden. Door de workshop Tips

sprak me aan op de uitnodiging.

interessant om vragen van anderen te

& tricks voor afbouwen naar je pensioen

Post van het pensioenfonds leg ik

weet ik nu wel wat interessant is voor mij.

meestal op een stapeltje, maar nu

Hebt u een pensioengat of juist een bestendig pensioen? Ontdek het met de pensioen APK.

plezierige manier kunt doorwerken of afbouwen naar uw pensioen.

horen dat brengt je weer op ideeën of onderwerpen waar je zelf niet aan hebt

Nooit bij stilgestaan, bijvoorbeeld, dat je

dacht ik toch ‘ik ga me eens oriën-

Veranderingen en keuzes in uw privéleven en carrière

Pension safety: Hoe veilig is mijn pensioen?

gedacht. De stand van zaken van het

de NAP ook in een keer kunt laten uitke-

teren en die eerste stap zetten’. Dat

kunnen invloed hebben op uw pensioen. Bijvoorbeeld

Voor een goed pensioen is het nemen van risico’s onvermijde-

fonds volg ik ook, globaal. Er zijn veel

ren. Ik ga me er thuis verder in verdiepen.

doel is behaald, ik heb de workshop

deeltijd werken, trouwen, scheiden of arbeidsongeschikt

lijk. Wat betekent dat voor de beleggingsportefeuille van het

dingen onzeker als het om pensioen

Ik weet nu ook beter welke vragen ik moet

Pensioen ABC gedaan ‘voor begin-

raken. Wat is de impact van deze life events op uw

pensioenfonds en voor uw pensioen? En hoe wordt eigenlijk

gaat. Je probeert verantwoorde keuzes

stellen. Het verhaal over hoe het fonds

ners’. Al met al een heel nuttige en

pensioen en wat kunt u doen om grip te houden op de

fraude met pensioengeld voorkomen? Deze vragen en meer

te maken met de informatie die je nu

ervoor staat vond ik ook erg nuttig en erg

verzorgde dag.’

effecten? Ook een Pensioen APK doen? Ga naar Stichting

werden besproken tijdens de workshop pensionsafety.

hebt, maar je hebt geen kristallen bol.’

goed gepresenteerd door Rob Koster.’

Hoeveel premie betaalt de werkgever en hoeveel betaalt de werknemer? En hoe vaak wordt de premie vastgesteld?

Wordt er met de opbouw van pensioen rekening mee gehouden dat je verschillende parttime percentages hebt gehad?

Waarom werden gepensio­neer­ den vorig jaar wel geïndexeerd en actieven niet?

worden geïndexeerd. Voor actieven

4 NOVEMBER EXTRA DAG

betekende dit in 2014 dat er geen

Kon u er 12 september niet bij zijn? Het fonds organiseert

indexatie was, omdat het loon ook

vanwege de grote belangstelling een extra dag op dinsdag

Dat komt omdat er verschillende maat-

niet was gestegen. Voor pensioenge-

4 november. Ook op deze dag kunt u een update van het

Van de ingelegde premie wordt ongeveer

Ja, we houden rekening met alle parttime

staven zijn voor indexatie. Voor actieven

rechtigden betekende het een stijging

bestuur verwachten, met uiteraard voldoende ruimte om

90% door KLM betaald en 10% door u als

percentages. Uiteindelijk zal je pensioen

is de maatstaf de loonstijging, maar er

van 0,43% (48% van de prijsindex).

vragen te stellen aan bestuursleden. En u kunt uw pen-

deelnemer. De deelnemersbijdrage aan de

dus gebaseerd zijn op een gemiddelde van

was vorig jaar geen loonstijging bij KLM.

In het verleden is het ook regelmatig

sioenkennis bijspijkeren met een van de vier workshops.

premie wordt jaarlijks vastgesteld door de

je parttime percentages. Het is dus niet

Pensioengerechtigden worden geïn-

zo geweest dat de loonronde hoger

Geef u op via de website van het fonds:

arbeidsvoorwaardelijke partijen (KLM en de

zo, dat als je kort voor je pensioendatum

dexeerd met de prijsindex van het CBS en

was dan de prijsindex. Overigens is

www.klmcabinefonds.nl

bonden). Daarnaast betaalt u als deel-

100% gaat werken, je pensioenopbouw

die was 0,9%. Om te kijken of er geïn-

indexatie geen automatisme, ook al

nemer een premie voor de NAP-regeling en

voor de gehele periode gebaseerd is op

dexeerd kan worden, wordt er gekeken

zijn er maatstaven en afspraken, het

de vrijwillige verzekeringen voor Anw-hiaat

100%. De 100% opbouw geldt alleen voor naar de reële dekkingsgraad. Vorig jaar

bestuur beslist uiteindelijk of hetver-

en partnerpensioen.

de periode dat je 100% gewerkt hebt.

antwoord is om te indexeren.

6

•

afbouwen naar uw pensioen zodat u straks onbezorgd en op een

•

Pensioenkijker op www.spk-pensioenapk.nl

was die zodanig dat er gedeeltelijk kon

•

FOCUS OKTOBER 2014

7

UPO

UW JAARLIJKSE PENSIOEN OVERZICHT Eind september lag het Uniform Pensioenoverzicht (UPO) 2014 bij u op de deurmat. Hét moment om even stil te staan bij uw pensioen. Hoeveel pensioen hebt u opgebouwd? Hoe ziet uw inkomen eruit als u met pensioen gaat?

VERANDERINGEN IN WET­GEVING MAKEN HET TE BEREIKEN PENSIOEN ONZEKER Naast het opgebouwde pensioen staat op het UPO ook een bedrag vermeld voor uw ‘te bereiken pensioen’. Belangrijk om rekening mee te houden is dat vanaf 2015 de pensioenwetgeving verandert. De opbouwpercentages worden lager en het inkomen waarover fiscaal gefaciliteerd pensioen mag worden opgebouwd wordt maximaal 100.000 euro bij een fulltime dienstverband. Bij een parttime dienstverband wordt dit maximum naar rato van uw deeltijdpercentage verlaagd. Dit betekent dat uw bereikbare ouderdoms-, nabestaandenen arbeidsongeschiktheidspensioen lager kunnen worden dan in het UPO staat vermeld. De wijzigingen in de wetgeving zijn van invloed

VRAGEN? KOM NAAR DE PENSIOENSTAND IN HET BMC

op het pensioen dat u nog gaat opbouwen, niet op het pensioen dat u al hebt opgebouwd. Hoe groot de invloed van de wijzigingen is, hangt onder andere samen met het aantal dienstjaren dat nog volgt. Als u op korte termijn met pensioen gaat, is de impact minder groot dan als u nog een groot aantal dienstjaren voor de boeg hebt. Bovendien

Hebt u vragen over uw UPO, over de veran­

moeten de arbeidsvoorwaardelijke partijen de regeling nog nader uit-

deringen die er aankomen per 1 januari 2015

werken om aan te passen aan de nieuwe wetgeving. Hoe de regeling er precies uit komt te zien is op zit moment dus nog niet bekend.

Het UPO is onder andere bedoeld om een goede financiële

makkelijker in het gebruik. Hebt u nog niet eerder ingelogd

of andere vragen over uw pensioen? Kom dan

toekomstplanning te kunnen maken. Op het UPO ziet u het

op de Mijn-omgeving, dan hebt u bij het UPO opnieuw een

tussen 13 en 24 oktober naar onze stand in

pensioen dat u hebt opgebouwd bij het Pensioenfonds KLM-

wachtwoord gekregen om snel een kijkje te kunnen nemen.

het Bemanningencentrum. Bestuursleden,

In Focus en op de website houden wij u regelmatig op de hoogte van

Cabine­personeel. Alle pensioenuitvoerders gebruiken het

Hebt u wel eerder ingelogd, maar bent u uw wachtwoord van

pensioen­specialisten, HR managers van KLM

de wijzigingen in de wetgeving en de gevolgen hiervan op uw pen-

UPO om informatie op dezelfde manier aan te bieden en zo

MijnKLMPensioen vergeten? Dan kunt u bij het inloggen een

en leden van ons Pensioen Informatie Team

sioen. Via www.klmcabinefonds.nl kunt u zich aanmelden voor de

vergelijking mogelijk te maken. Op het UPO vindt u onder

nieuw wachtwoord aanvragen.

(PIT) maken u graag wegwijs in uw pensioen.

gratis digitale nieuwsbrief ‘NWSflits’. U ontvangt dan regelmatig de

De stand is bedoeld voor medewerkers van

nieuwsbrief met het laatste nieuws over uw pensioen(fonds). Ook

andere het pensioen dat u tot nu toe hebt opgebouwd en In MijnKLMPensioen kunt u ook de pensioenplanner raad-

KLM en KLC. We staan van maandag tot en

kunt u met vragen altijd bellen (020 426 62 30) of mailen

sioen­regeling- als u tot aan uw pensioendatum in dienst zou

plegen en bekijken hoe uw pensioen precies is opgebouwd.

met vrijdag tussen 6:00 en 14:00 uur op de

([email protected]) met de medewerkers van de

blijven bij KLM met hetzelfde salaris en hetzelfde tewerk­

Ook kunt u zien wat de gevolgen zijn van life events op uw

begane grond tegenover de postvakken voor

afdeling Pensioenservice.

stelingspercentage. Bij de pensioendatum wordt uitgegaan

pensioen, bijvoorbeeld deeltijdwerken of scheiden.

u klaar. Neem eventueel uw UPO en/of uw

Ook staat er informatie over het pensioen dat uw nabestaan-

MIJNPENSIOENOVERZICHT.NL

den krijgen mocht u komen te overlijden en over pensioen

Op de landelijke portal mijnpensioenoverzicht.nl vindt

dat u ontvangt mocht u arbeidsongeschikt raken.

u een totaaloverzicht van de pensioenen die u hebt

•

werkgevers pensioen hebt opgebouwd. Ook de AOW is in

Actieve deelnemers kunnen ervoor kiezen om het

dit overzicht opgenomen. Op deze site kunt u inloggen

UPO alleen nog digitaal te ontvangen en niet meer als

UWELIJK

act_eind

U ontvangt dan een e-mail zodra uw UPO klaar staat in

Meer informatie, uitleg en antwoorden op veelgestelde

uw Mijn-omgeving. MijnKLMPensioen is onlangs in een

vragen vindt u op de speciale UPO-pagina op de website

nieuw jasje gegoten. Dit maakt de Mijn-omgeving

www.klmcabinefonds.nl/upo-dossier.

•

Let op: een scheiding kan invloed hebben op de hoogte van het door u te ontvangen pensioen. Met een eventuele scheiding is in de vermelde bedragen rekening gehouden als u van ons een bevestiging heeft ontvangen over de verdeling.

qQqQQQ1QQ

eel van

g. Lees

gvuldi

zor verzicht

sioeno r uw pen ht. bewaa zic Let op: enover Pensio Uniform

E IS DIT

VOOR WI

ook de

DOELD?

ICHT BE

NOVERZ

PENSIOE

ze ting. De

is onderd

het

WELK PENSIOEN KUNNEN UW NABESTAANDEN BIJ UW OVERLIJDEN VERWACHTEN?

toelich

Let op: de wetswijzigingen per 1 januari 2015 zijn ook van invloed op het partnerpensioen en het wezenpensioen. Bij uw overlijden op of na 1 januari 2015 kunnen het uit te keren partnerpensioen en wezenpensioen aanzienlijk lager zijn dan de bedragen die hierna op basis van de huidige pensioenregeling is vermeld.

naam opmaak op gebdat r BSN me geboren vicenum burgerser

Bij uw overlijden vóór uw pensioendatum

naam-p -p opmaak op gebdat geboren

Voor u

en) zijn s d Pensio eten du nvullen voor rover mo Netto Aa eerd. Hie van het dering n uitgek uitzon n worde en (met termijne AOW? uitkering andelijkse uw de r oem ove ma AOW. alle gen r die in er weten aald. n en uw per jaa Let op: lt u me rden bet sioene ragen ing. Wi ing wo uw pen bruto bed es en belast W-uitker icht van uw AO mi aaloverz e over nog pre een tot ormati nl voor geen inf bevat verzicht. ? rzicht sioeno EN HT pen Dit ove ijn VERWAC www.m ERING Kijk op

r uw partne

TIP LASTIG OM MET UW PENSIOEN AAN DE SLAG TE GAAN? VOLG HET STAPPENPLAN OP WWW.KLMCABINEFONDS.NL

NSIOEN

WELK PE

KUNT U

TE BEREIKEN PENSIOEN

Let op: als u uit dienst gaat voor uw pensioendatum, kan het zijn dat de uitkeringen bij overlijden lager worden of vervallen. Kijk in de toelichting voor meer informatie.

€"Ip'P c+

ter

batch coun

v14-5

Cabine_

papieren versie per post. U kunt dit aangeven via uw MEER UITLEG OP DE WEBSITE

4

i 2014 1 januar en Stand per ereenkomst sov Uitkering reenkomst premieove isnr KLM mer pol Polisnum nummer persnr ng e-regeli Personeels reglement typ ent Reglem

ofd briefho l1 adresrege l2 adresrege l3 adresrege

met uw DigiD.

account op MijnKLMPensioen op www.klmcabinefonds.nl.

HT 201 RM UNIFO IOENOVERZIC S N PE VERTRO

opgebouwd. Dat is vooral van belang als u bij verschillende UPO DIGITAAL? DAT KAN

•••• ••

AL UW PENSIOEN BIJ ELKAAR OP

•••• ••••

wachtwoord van de pensioenplanner mee.

voor kiezen om eerder of juist later met pensioen te gaan.

•

•••• ••••

van de normpensioenleeftijd van 60 jaar, maar u kunt er ook

•••• ••••

uw te verwachten pensioen -op basis van de huidige pen­

ION

BIJ PENS

4

-

pgebouwd,

D

€op60o

O UW O P G EB N E PEN S I O uari 201

1 jan sioen per

d pen 2014 Opgebouw d,t gt januari gebouw U ontvan jaar zolang u leef P) per 1 €napop en (NA er vanaf 60 d Pensio waardoor Aanvullen wijzigen, pensioen kan d Netto i 2015 en 1 januar Uw te bereik g is vermeld. Opgebouw per n d. t lin gt gaa pbouw rden opgebouw pensioenrege U ontvan jaar zolang u leef eno sio e wo pen dig vanaf 60 voor de spensioen kan is van de hui regels e bas om op lijk erd rna oud de wette minder n dan hie Let op: e datum er worde ereikbaar,u vanaf dezaanzienlijk lag €op60b ontvangt or leeftijd hierdo 60-jarige rtzet tot sioen and voo en pen Te bereik dige dienstverbt hui reikbaar,gt u Als u uw jaar zolang u leef P) €napbe en (NA tijd ontvan vanaf 60 d Pensio jarige leef Aanvullenvoortzet tot 60and en Netto Te bereik dige dienstverbt hui leef uw u ng Als u jaar zola vanaf 60

Uw partner ontvangt vanaf uw overlijden tot zijn/haar AOW-leeftijd vermeerderd met een uitkering van het Anw-hiaatpensioen van vanaf zijn/haar AOW-leeftijd zolang hij/zij leeft

€ fnp,€ anwhiaat,€ fnp,-

Uw kinderen ontvangen per kind vanaf uw overlijden tot 18-jarige leeftijd of in het geval uw kind studeert tot 25-jarige leeftijd

€

wzp,-

Bij uw overlijden ná uw pensioendatum Uw partner ontvangt vanaf uw overlijden tot zijn/haar AOW-leeftijd vermeerderd met een uitkering van het Anw-hiaatpensioen van vanaf zijn/haar AOW-leeftijd zolang hij/zij leeft

€ pp,€ anwhiaat,€ pp,-

Uw kinderen ontvangen per kind vanaf uw overlijden tot 18-jarige leeftijd of in het geval uw kind studeert tot 25-jarige leeftijd

€

wzp,-

Kijk voor meer informatie over het Anw-hiaatpensioen in de toelichting. Let op: een scheiding of beëindiging samenwonen heeft invloed op de hoogte van de uitkering voor uw partner als u overlijdt. Kijk in de toelichting voor meer informatie.

WELK PENSIOEN KUNT U BIJ ARBEIDSONGESCHIKTHEID VERWACHTEN? Bij arbeidsongeschiktheid ontvangt u een aanvulling op de WIA-uitkering die u van de overheid krijgt. Als u volledig arbeidsongeschikt wordt dan ontvangt u van het pensioenfonds maximaal

€

ip,-

excl. WIA

De ingangsdatum van deze uitkering is afhankelijk van de WIA-uitkering die u ontvangt en gaat op zijn vroegst in 2 jaar na de eerste ziektedag. Bent u gedeeltelijk arbeidsongeschikt? Dan is het bovenstaande bedrag het bedrag waarmee uw huidige arbeidsongeschiktheidspensioen verhoogd wordt als u volledig arbeidsongeschikt wordt. Kijk in de toelichting voor meer informatie, ook over de gevolgen van arbeidsongeschiktheid voor de verdere opbouw van uw pensioen.

WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN BIJ PENSIONERING WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN HOEVEEL HEEFT U AL OPGEBOUWD? WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN OP WELKE GEGEVENS IS UW PENSIOENOVERZICHT GEBASEERD WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN BIJ OVERLIJDEN TIJDENS OF NA UW HUIDIGE DIENSTVERBAND? WELK PE 8 OKTOBER 9 SIOEN KUNT U VERWACHTEN BIJ ARBEIDSONGESCHIKTHEID WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN WAT IS UW FACT0R A? WELK PENSIOEN KUNT U VERWACH FOCUS TEN EN 2014 HOUUW PENSIOEN ZIJN WAARDE? WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN WELKE KEUZEMOGELIJKHEDEN HEEFT U WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN WAT IS UW PENSIOEN

UPO

HET UPO 2014 WIE HEEFT ER AL ÉCHT NAAR GEKEKEN? Eind september is het UPO (Uniform Pensioen Overzicht) in uw brievenbus gevallen. Hebt u er al aandacht aan besteed? Melody Besselink is lid van het Pensioen Informatie Team (PIT) en denkt dat het grootste deel van haar collega’s hooguit kijkt naar het eindbedrag: ‘hoeveel krijg ik als ik met pensioen ga?’ Crewtalk & social media Melody vertelt: ‘Ik had zelf eerlijk gezegd ook nooit zin

andert in je leven (huwelijk, scheiding, een kind) moet

om me in pensioenen te verdiepen. Ik hoorde wel dat

je echt even opletten. Ook belangrijk om te overwegen:

stemmetje dat steeds zei: ‘Je zou daar toch eens naar

welke zekerheid wil je hebben als er iets onverwachts

moeten kijken…’ maar ik deed het gewoon niet. Een

gebeurt in je relatie? En welke rechten heeft je partner?

paar jaar geleden las ik iets over lid worden van PIT

Ook als je niet getrouwd bent? Zelf ben ik me door PIT

en dat leek me een mooie manier om zelf ook wat

bewust geworden van het effect van parttime werken

meer over pensioenen te leren. Nu vind ik het heel

op mijn pensioen. Dat scheelt aardig wat geld hoor,

leuk om collega’s bewust te maken van hun pensioen­

als ik straks met pensioen ga. Wij hebben er nu voor

situatie. Als het uitkomt, vertel ik de crew aan het

gekozen om ons gezamenlijke pensioen gedeeltelijk

begin van een reis dat ik ‘PIT-er’ ben. Dan komen er

aan te vullen, zodat we straks toch een goed pensioen

tijdens de reis meestal vanzelf vragen.

hebben.

Ik denk dat social media voor onze doelgroep ook heel geschikt zijn om de discussie op gang te brengen. Op

Laat je niet verrassen

ons platform voor vliegend personeel zijn tussen de

Het is goed om in ieder geval bewust te kiezen. Want

4.000 en 5.000 collega’s actief. Ik breng daar evene-

ook als je niets doet, kies je ergens voor. Iedere grote

menten van het KLM Cabinefonds onder de aandacht

gebeurtenis in het leven kan een serieuze invloed

en deel zoveel mogelijk interessant pensioennieuws.

hebben op je pensioen. Zorg dat je weet hoe je ervoor

Op de pensioenplanner van het fonds zelf en op de

staat. Dat is een fijn gevoel.

Melody Besselink werkt sinds 2006 bij KLM als stewardess

‘Zelf ben ik me door PIT bewust geworden van het effect van parttime werken op mijn pensioen.’

•

landelijke site mijnpensioenoverzicht.nl vind je ook heel veel informatie. En als je dan nog vragen hebt kun je altijd de afdeling Pensioenservice bellen.’

Melody Besselink werkt sinds 2006 bij KLM. Haar moeder was ook toen al grondstewardess

Effect van parttime werken

en Melody had net haar studie Communicatie­

Standaard is het pensioen bij KLM goed geregeld,

management afgerond. Zij ging tijdelijk als

maar iedere situatie is anders. Vooral als er iets ver-

stewardess werken en is nooit meer weggegaan. Zij is nu 35 en vliegt parttime als éénbander en heeft een man en een zoon van vier.

WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN BIJ PENSIONERING WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN HOEVEEL HEefT U AL OPGEBOUWD? WELK PENSIOEN KUNT U VERWAC TEN OP WELKE GEGEVENS IS UW PENSIOENOVERZICHT GEBASEERD WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN BIJ OVERLIJDEN TIJDENS OF NA UW HUIDIGE DIENSTVERBAND? WELK PENFOCUS OKTOBER 2014 en 11 houdt 10 NT U VERWACHTEN BIJ ARBEIDSONGESCHIKTHEID WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN eN WAT IS UW FACT0R A? WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN SIOEN K uw pensioen zijn waarde? WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN WELKE KEUZEMOGELIJKHEDEN HEefT U WELK PENSIOEN KUNT U VERWACHTEN EN WAT IS uw PENSIOEN AAN

GOVERNANCE

HET NIEUWE VERANTWOORDINGSORGAAN Het verantwoordingsorgaan beoordeelt het door het bestuur gevoerde beleid en de voor de toekomst gemaakte beleidskeuzes. Per 1 juli 2014 is er een nieuw verantwoordingsorgaan aangetreden, waarin drie leden namens de werknemers, één lid namens de pensioengerechtigden en twee leden namens KLM zitten. Vier van de leden zaten ook in het vorige verantwoordingsorgaan. Twee van deze zes leden zijn per 1 juli 2014 nieuw toegetreden: Roberto Tunzi namens de werknemers en Pieter Wensveen namens KLM. In deze Focus stellen deze twee nieuwe leden zich aan u voor.

• P IETER WENSVEEN •G  IJSBERT WOELDERS

• B OB COELEWIJ (FNV CABINE) • MARGUERITE MOQUETTE (VNC) • ROBERTO TUNZI (VNC)

van zowel het verantwoordingsorgaan

bijdrage leveren aan de toetsing van het

van het Pensioenfonds KLM-Cabine­

bestuursbeleid. We beoordelen de alge-

personeel als van het veranwoordings­

mene beleidskeuzes, maar bijvoorbeeld

orgaan van het Pensioen­f onds KLM

ook het risicomanagement en het rea-

Vliegend personeel. Bij KLM is hij

liseren van de beoogde resultaten zoals

verantwoordelijk voor financiën en

beleggingsresultaten en dekkingsgraad.

Deze expertise komt goed van pas bij

Ik heb me in mijn vakantie al terdege

zijn nieuwe taak in het verantwoor-

voor­bereid aan de hand van documen­

dingsorgaan van het pensioenfonds.

tatie, waaronder de verslaglegging van het pensioenfonds. Die ziet er profes­

NIEUWE SAMENSTELLING

WERKNEMERS

het verantwoordingsorgaan kan ik een

crewplanning binnen Flight Opera­t ions.

(ZETELS) VERANTWOORDINGSORGAAN

WERKGEVER KLM

Pieter Wensveen is namens KLM lid

Pieter: ’In het pensioenfonds worden

sioneel en zorgvuldig uit. De komende tijd

grote bedragen geïnvesteerd door de

ga ik me verder verdiepen in de materie

deelnemers en de werkgever. Daar-

om goed vertrouwd te raken met de

naast zijn er veel actuele onderwerpen,

verschillende issues en ontwikkelingen. Ik

zoals het veranderen van de pensioen­

zie er naar uit om in het verantwoordings­

gerechtigde leeftijd, waarbij meerdere

orgaan van het Pensioenfonds KLM-

partijen grote belangen hebben. Vanuit

Cabine­personeel aan de slag te gaan!’

PENSIOENGERECHTIGDEN

•A  DRI VOLKERTS (VOC)

FINANCIËLE POSITIE VAN HET PENSIOENFONDS Verloop dekkingsgraden

nominale dekkingsgraad minimale dekkingsgraad vereiste nominale dekkingsgraad reële dekkingsgraad

200 180

Roberto Tunzi vertegenwoordigt de

‘check, check, dubbelcheck’. Puur om de

deelnemers van het pensioenfonds

kans dat er iets mis gaat ultiem klein te

namens de VNC (Vakbond van Neder-

maken. Ik heb het gevoel dat we bij Blue

lands Cabinepersoneel). Hij is nieuws-

Sky Group met een solide club te maken

120

gierig naar het beleggingsbeleid, maar

hebben. Maar het is goed om soms de

100

ook naar de consequenties van de sterk

vraag te moeten beantwoorden: wat doe

toegenomen regels en eisen.

je precies en waarom doe je het eigenlijk

122,6 % AUGUSTUS 2014

140

Meer weten over de financiële positie van het fonds? Op www.klmcabinefonds.nl vindt

80

u de actuele dekkingsgraad en alle kwartaal­

JUN 14

MRT 14

SEP 13

DEC 13

JUN 13

MRT 13

SEP 12

DEC 12

JUN 12

MRT 12

SEP 11

DEC 11

JUN 11

MRT 11

SEP 10

DEC 10

JUN 10

MRT 10

SEP 09

DEC 09

JUN 09

MRT 09

financiële positie van uw fonds? Meld u dan aan

SEP 08

40

DEC 08

berichten. Wilt u op de hoogte blijven van de

wereld ook duidelijker.

JUN 08

zo?’ Dat maakt je verhaal naar de buiten-

60

hoofdrol in het pakket arbeidsvoorwaar-

12

160

MRT 08

‘Pensioen speelt, naast het salaris, een

•

voor NWSflits via www.klmcabinefonds.nl.

den’, legt Roberto uit. ‘Ik vind het heel

Daarnaast ben ik benieuwd in hoeverre

belangrijk om van binnenuit bij het pen-

de fors aangescherpte regelgeving van de

sioenbeleid betrokken te zijn. Hoe steekt

overheid nog zinvol is. Je kunt ook te veel

De nominale dekkingsgraad van het Cabinefonds was eind augustus 122,6%. Dit was een lichte stijging ten opzichte van de

het beleggingsbeleid in elkaar? Hoe komen

zekerheid willen en daardoor juist de groei

stand aan het eind van maand juli. De nominale dekkingsgraad is de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen

beslissingen tot stand?

van pensioenen belemmeren. In zo’n geval

(de toekomstige pensioenuitkeringen) van het pensioenfonds. In de reële dekkingsgraad is de verwachte inflatie meegenomen.

kunnen we het pensioenfonds adviseren

De reële dekkingsgraad was eind augustus 80,6%. De minimale dekkingsgraad is de ondergrens van wat je als pensioenfonds in

Er zijn natuurlijk nogal wat partijen bin-

hoe het daar richting de overheid mee om

kas moet hebben. Kom je daaronder dan moet je een kortetermijn herstelplan opstellen en bij De Nederlandsche Bank indienen.

nen de pensioenwereld die elkaar contro-

kan gaan. Ik verwacht dat het werken voor

De vereiste nominale dekkingsgraad is een maatstaf om te bepalen hoeveel het fonds in kas moet hebben om de financiele

leren, maar dat vind ik een goede zaak.

het verantwoordingsorgaan boeiend en

risico’s die het fonds loopt op te kunnen vangen. Hoe groot die buffer moet zijn hangt onder andere af van je beleggings­

We zijn dat in de luchtvaart gewend:

zinvol zal zijn. Ik heb er veel zin in!

portefeuille en je deelnemersbestand. Het verschilt dus per fonds hoe groot die buffer moet zijn.

•

•

FOCUS OKTOBER 2014

13

DURF TE VRAGEN

ANTWOORDEN VAN DE PENSIOENSPECIALISTEN

In de nieuwe rubriek ‘Durf te vragen’ geven de medewerkers van Pensioenservice antwoord op vragen over alles wat te maken heeft met het pensioen. In deze editie aandacht voor de beëindiging van een samenlevingscontract, de onzekerheid van pensioen en een nieuw wachtwoord aanvragen voor de pensioenplanner.

IK HEB EEN PAAR JAAR GELEDEN KORT EEN SAMENLEVINGSCONTRACT GEHAD EN BIJ HR DOORGEGEVEN DAT WE NIET MEER SAMENLEVEN. IK DACHT DAT DIT VOLDOENDE WAS. NU HOOR IK DAT IK DAT BIJ DE NOTARIS MOET DOEN OMDAT MIJN EX ANDERS RECHT HEEFT OP EEN DEEL VAN MIJN PENSIOEN. KLOPT DIT? Kaj Verhoef, Allround medewerker Pensioenservice

Hebt u een vraag die u graag terugziet in Focus? Stuur dan een e-mail naar [email protected]

DE MEDIA BERICHTEN ER STEEDS VAKER OVER: PENSIOEN IS ONZEKER. WAAROM IS PENSIOEN NIET VOOR 100% ZEKER? Bastiaan van Staaveren: Op het Uni-

veranderingen, zoals de verlaging van

form Pensioenoverzicht dat u eind

de pensioenopbouw per 1 januari 2015,

september hebt ontvangen staat een

hebben invloed. Daarnaast kunnen

bedrag bij ‘te bereiken pensioen’.

afspraken tussen sociale partners

Belangrijk om te weten is dat er

veranderen. Uiteraard probeert het

verschillende zaken invloed hebben op

Cabinefonds met het beleggingsbeleid

Kaj Verhoef: ‘De beëindiging van een

(hele) diensttijd bij het cabinepersoneel

uw pensioenopbouw, waardoor het

en het premie- en indexatiebeleid zo

samenlevingscontract kunt u bij KLM-

tot de einddatum van de relatie. Het

‘te bereiken pensioen’ kan verande-

goed mogelijk in te spelen op mogelijke

HR doorgeven. Zij informeren ons en wij

bijzonder partnerpensioen wordt door

ren. Zo kan uw persoonlijke situatie

scenario’s, maar het blijft een feit dat

nemen de doorgegeven einddatum op

ons uitgekeerd na uw overlijden. Uw ex-

veranderen of de financiële positie

de toekomst tot een bepaalde hoogte

in onze administratie. Als deze eind-

partner kan ook afstand doen van het

van het fonds wijzigen. Ook wettelijke

onzeker en onvoorspelbaar is.

datum is vastgelegd, ontstaat er voor

bijzonder partnerpensioen. Hiervoor

uw ex-partner recht op een bijzonder

kunt u een afstandsverklaring bij ons

partnerpensioen. Het bijzonder part-

opvragen. U hoeft hiervoor dus niet

nerpensioen heeft betrekking op de

per se naar de notaris.’

Bastiaan van Staaveren, Allround medewerker Pensioenservice

•

•

IK BEN MIJN WACHTWOORD KWIJT VOOR MIJNKLMPENSIOEN. HOE VRAAG IK EEN NIEUWE AAN? Veel deelnemers nemen contact op met

U verandert uw wachtwoord in 5 makkelijke stappen.

de afdeling Pensioenservice omdat zij hun wachtwoord voor MijnKLMPensioen

STAP 1 Log in op MijnKLMPensioen

Stap 4. Kies een geheime vraag

vergeten zijn. Misschien goed om te

met het wachtwoord wat je per e-mail

waarvan u zeker het antwoord kunt

weten dat u het wachtwoord voor

of brief van ons hebt ontvangen.

onthouden. Hiermee kunnen

MijnKLMPensioen zelf kunt aanpassen.

STAP 2 Klik op rechtsboven ‘Wijzigen

wij uw identiteit controleren als u

Een wachtwoord dat u zelf hebt gekozen

instellingen’.

een nieuw wachtwoord aanvraagt.

is natuurlijk veel makkelijker te

STAP 3 Vul hier een nieuw wacht-

Stap 5. Klik op opslaan en uw

onthouden! Hebt u nog niet eerder

woord in. Hierbij is het belangrijk

wachtwoord is gewijzigd.

ingelogd op MijnKLMpensioen, dan

dat u een wachtwoord bedenkt van

ontvangt u bij uw UPO automatisch een

minimaal 7 karakters met minimaal

Mocht u tegen problemen aanlopen

nieuw wachtwoord.

1 letter en 1 cijfer of een leesteken.

dan kunt u uiteraard altijd contact opnemen met de afdeling Pensioenservice via pensioenservice@klmcabinepersoneel.

14

FOCUS OKTOBER 2014

15

KABINETSPLANNEN FRANK BEIJAERT (55, SENIOR PURSER)

‘ IK WERK DOOR ZOLANG IK HET LEUK VIND EN ZOLANG IK HET VOLHOUD’ ‘Ik ben me aan het oriënteren op deeltijd pensioen. Nu de opbouwpercentages worden verlaagd maak ik me wel zorgen. Blijft er wel genoeg over? Ik werk al 27 jaar bij KLM dus ik heb al aardig wat opgebouwd, maar toch. Daarom heb ik me ook opgegeven voor die deelnemersdag op 12 september, want ik wil graag weten wat het nu concreet betekent. Ik heb ook de pensioenplanner al bekeken om te kijken hoelang ik moet doorwerken om met deeltijdpensioen te kunnen en toch genoeg pensioen te hebben. Daarbij kijk ik ook naar andere uitgaven. Ik heb nu nog twee studerende dochters, maar over een jaar of vijf á zes verdienen ze hun eigen geld en dat scheelt natuurlijk. Kijk, dat we -misschien- langer moeten doorwerken daar houd ik wel rekening mee, want dat hoor je al een tijdje. En je kunt al niet meer zomaar met 56 met pensioen zoals onze cockpit collega’s. Ik werk door zolang ik het leuk vind en zolang ik het volhoud. Het werk met onze collega’s en de passagiers is nog steeds erg leuk, maar ik merk dat ik het zwaarder begin te vinden met de tijdsverschillen. Vroeger was je na één nachtje weer oké, nu is dat door wat slaapproblemen anders. Vandaar ook dat ik nadenk over deeltijd pensioen.’ •

In de vorige Focus informeerden wij u al over de kabinetsplannen voor pensioenopbouw vanaf 2015. Inmiddels is ook de Eerste Kamer akkoord met het wetsvoorstel waarin is vastgelegd dat de pensioenen per 2015 verder worden versoberd. Tegelijkertijd ligt er een wetsvoorstel klaar voor de vernieuwing van het Financieel Toetsingskader, het raamwerk van financiële eisen aan pensioen­ fondsen. Ook dit nieuwe FTK moet per 1 januari 2015 worden ingevoerd, hoewel inmiddels duidelijk is dat dit onderwerp pas dit najaar door de Kamer wordt behandeld. Wat houden al deze veranderingen in en valt er al iets te zeggen over wat dat voor u persoonlijk betekent? Wij vroegen ook een paar KLM-collega’s naar hun mening over de toekomst van hun eigen pensioen.

Verdere versobering pensioenen per 2015

• Het maximale opbouwpercentage

Eind mei stemde na de Tweede Kamer,

leeftijd van 67 jaar) voor een middel-

Wat betekent dit voor de pensioen­r egeling van het Cabinefonds?

ook een meerderheid van de Eerste

loonregeling 1,875% zal bedragen

De normpensioenleeftijd bij dit fonds is

Kamer in met beperking van de ruimte

(dit was 2,15%).

op dit moment 60 jaar. De hiernaast

(uitgaande van een pensioenricht­

genoemde opbouwpercentages gaan uit

waarbinnen werknemers belastingvrij voor hun pensioen mogen sparen.

• Het pensioengevende inkomen

van een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar.

Dit betekent dat pensioenen per 2015

waarover fiscaal gefaciliteerd pensioen

Er wordt momenteel nog onderhandeld

verder worden versoberd. Er is vastge-

kan worden opgebouwd wordt gemaxi-

over de pensioenregeling vanaf 2015. Bij

legd dat vanaf 1 januari 2015:

meerd op 100.000 euro. Over het

een lagere normpen­sioendatum dan de

pensioen­gevend inkomen boven de

pensioenrichtleeftijd van 67 jaar, zullen

• Het maximale opbouwpercentage

100.000 euro kan op vrijwillige basis

de percentages moeten worden herbere-

(uitgaande van een pensioenricht­leeftijd

een netto lijfrente worden gesloten.

kend en lager uitvallen dan de huidige

van 67 jaar) voor een eindloonregeling

opbouw­percentages.

1,657 zal bedragen (dit was 1,9%)

lees verder op de volgende pagina 16

FOCUS OKTOBER 2014

17

KABINETSPLANNEN

UNPRI

FRANCIS THOLE (52, SENIOR PURSER)

FENNA DEN HARTOG (44, PURSER)

‘ JE MOET ZELF ACTIE ONDERNEMEN’ ‘Ik realiseer me heel goed dat ik aan de ongunstige

‘ AL DIE ZEKERHEDEN BLIJKEN MAAR EEN DUN LAAGJE IJS TE ZIJN’

kant van de 45 zit. Het verschil met het pensioen dat

‘Natuurlijk houden al die veranderingen in pen-

de generatie van mijn ouders heeft zal groot zijn. Ik

sioenland me bezig. Toen ik bij KLM begon had je

volg het nieuws op dat punt zeker en als ik een inte-

meer zekerheden. Als je 20 jaar in dienst was, zat

ressant artikel zie, post ik het in de Facebookgroep

je carrière stevig in het zadel en je pensioen was

van KLMCrew. Dat past ook bij mijn rol als PIT-er.

goed geregeld. Maar al die zekerheden blijken maar

De onzekerheden die in het pensioenstelsel zitten,

een dun laagje ijs te zijn, waar je zo doorheen kan

komen nu aan het licht, in negatieve zin. De opbouw-

zakken. En ik geloof nog steeds dat het KLM Cabine

percentages worden weer verlaagd, maar je weet

Pensioenfonds het goed doet, maar je weet niet wat

ook niet wat er met de AOW gaat gebeuren. Iedereen

de regering verder allemaal van plan is. Wat je kan

gaat er nu nog vanuit dat er AOW zal zijn als je met

doen is zorgen dat je goed geïnformeerd bent. Het

pensioen gaat, maar de regering is al aan het snijden

overzicht dat je ieder jaar krijgt, bekijk ik altijd goed.

en je weet niet wat ervan overblijft. Je moet dus zelf

En ik spaar zelf bij. Maar ik maak me ook wel zorgen

actie ondernemen en bij sparen, bijvoorbeeld met

over langer doorwerken. Ik zorg dat ik fit blijf door

aanvullende lijfrentes. Tegelijkertijd sta ik nu mid-

veel te sporten, maar het werk is fysiek zwaar. En het

denin het volle leven met drie kinderen die straks

vooruitzicht voor mijn kinderen - ik heb vier kinde-

nog naar de middelbare school gaan en misschien

ren- vind ik ook niet heel rooskleurig. Vroeger was

gaan studeren en dan denk ik wel: ‘uit welk loonzakje

het veel zorgelozer. Maar ook de studiebeurs is bij-

moet dat komen?’ Maar dan denk ik ook wel weer:

voorbeeld afgeschaft en zo wordt er aan alle kanten

‘gelukkig ben ik nog jong genoeg om me erop voor

steeds wat meer afgeknabbeld.’

te bereiden.’

•

•

Ondertekening van de UNPRI: van links naar rechts: Miriam Kartman (bestuurslid), Rob Koster (vicevoorzitter) en Helene Winch (VN)

DUURZAAM BELEGGEN Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel ondertekent de United Nations Principles for Responsible Investment

vervolg van pagina 17

Een internationaal sterk groeiende groep pen­sioen­

het beleid. Een van de mogelijkheden om invloed

Wat betekent dit voor u als u pensioen opbouwt?

sico’s en rendementen evenwichtiger

houden met het nieuwe Financieel

fondsen en vermogensbeheerders heeft aandacht

uit te oefenen op het beleid van ondernemingen

verdeeld over verschillende generaties-

Toetsingskader.

voor maatschappelijk verantwoord beleggen.

is gebruik maken van stemrecht op de aandeel-

De invloed van de nieuwe regels op

Het is de bedoeling van staatssecreta-

Binnen de investeringswereld wordt dit ESG,

houdersvergadering. Naast de maatschappelijke

pen­sioenopbouw verschillen van per-

ris Klijnsma om de nieuwe spelregels

Brede maatschappelijke dialoog

Environmental, Social en Governance, genoemd.

verantwoordelijkheid ziet het bestuur duurzaam

soon tot persoon. Het is bijvoorbeeld

per 1 januari 2015 in te voeren.

Deze vernieuwingen worden gezien als

Dit houdt in dat het fonds bij keuzes voor beleg­

beleggen ook als een instrument om excessen bij

‘technisch onderhoud’ aan het pensioen-

gingen rekening houdt met onder andere energie-

ondernemingen tegen te gaan. Bijvoorbeeld door

Wat betekenen de nieuwe regels voor uw pensioen?

stelsel voor de korte en middellange

verbruik, klimaat, gezondheid en veiligheid van

het voorkomen van milieuschade neemt ook het

termijn. Daarnaast heeft de staatssecre-

een onderneming.

risico op een dalende koers af. Duurzaam beleg-

afhankelijk van uw leeftijd. Hoe langer u nog pensioen gaat opbouwen, hoe groter de invloed van de nieuwe regels.

Wat dit precies betekent voor uw

taris aangegeven een brede maatschap-

Een robuuster pensioen door nieuwe spelregels

pensioen is nog niet bekend. Waar het

pelijke dialoog te starten over de

Ook het bestuur van het Pensioenfonds KLM-Cabi-

om gaat is dat uw pensioen robuuster

toekomst van ons pensioenstelsel.

nepersoneel ziet het grote belang van duurzaam

Het kabinet heeft eind juni het wets-

wordt. De nieuwe regels eisen hogere

Dit wil zij doen om het vertrouwen in

beleggen in. Om die reden ondertekenden vicevoor-

voorstel ‘wet aanpassing Financieel

financiële buffers voor pensioen-

het pensioenstelsel te herstellen.

zitter Rob Koster en bestuurslid Miriam Kartman

Toetsingskader’ naar de Tweede Kamer

fondsen, zodat schokken op de finan­

gestuurd. Dit kader schetst financiële

ciële markt beter kunnen worden

Belastingen en premies

aangeeft zich te houden aan de United Nations

spelregels voor pensioenfondsen en

opgevangen. Ook wat betreft indexatie

Zoals ieder jaar kunnen ook veranderin-

Principles for Responsible Investing (UNPRI).

moet er voor zorgen dat pensioenen

komen er andere eisen. Het pensioen-

gen in de belastingtarieven en sociale

De principes vormen een raamwerk voor beleg-

toekomstbestendig en crisisbestendig

fonds en de cao-partners zullen vanaf

premies invloed hebben op de hoogte

gers om zaken met betrekking tot het milieu,

worden. Ook worden de pensioenri-

januari 2015 rekening moeten gaan

van uw pensioen.

de samenleving en goed bestuur op te nemen in

18

gen en goede rendementen kunnen zo prima

op 18 juni 2014 het document waarin het fonds

•

samengaan.

•

Meer informatie over dit onderwerp en een volledige lijst van deelnemers vindt u op www.unpri.org.

FOCUS OKTOBER 2014

19

LIKE ONS OP FACEBOOK! Volg ook via Facebook het laatste nieuws en ontwikkelingen rondom uw pensioen en het pensioenfonds. Like de fanpagina en ontvang updates van bijvoorbeeld de dekkingsgraad, nieuwe PIT-teams, evenementen die het pensioenfonds organiseert en nog veel meer. Veel collega’s zijn al fan van het pensioenfonds om op de hoogte te blijven. Wilt u dat ook? Like ons dan op Facebook. Ga naar www.facebook.com/klmcabinefonds.

COLOFON Focus verschijnt minimaal twee keer per jaar en wordt verstuurd aan deelnemers en gepensioneerden van het Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Redactie Blue Sky Group B.V., Amstelveen Redactieadres Redactie Focus, Postbus 123, 1180 AC Amstelveen E [email protected] Tekst Blue Sky Group B.V., Amstelveen Art direction, ontwerp en opmaak Frissewind, profs in communicatie en design, Amsterdam Fotografie Don Wijns, Amsterdam, Dinand van der Wal, Amsterdam, e.a. Illustratie Frissewind, profs in communicatie en design, Amsterdam Druk Drukkerij Aeroprint, Ouderkerk aan de Amstel

www.klmcabinefonds.nl

CONTACT E [email protected] T (020) 426 62 30 F (020) 426 63 85