Jaarbericht NVA 2009 Amersfoort Bunschoten Woudenberg
Het NVA van A tot Z Thema: En nu de inhoud!
www.nva-amersfoort.nl
NVA in 2009 2009 is het jaar van de cijfers. De gemeente wil dat zoveel mogelijk mensen een inburgeringstraject volgen. Het NVA steekt daarom veel tijd en energie in het werven en motiveren van inburgeraars. En met succes: eind 2009 hebben we onze targets gehaald, de mensen zijn binnen. En nu de inhoud, is het thema van dit jaarbericht. Want hoe zorgen we ervoor dat deze mensen duurzaam inburgeren? www.nva-amersfoort.nl
4
Dit is het NVA! Het NVA Centrum voor Duurzame Inburgering is een dienstverlenende organisatie die de inburgering en integratie bevordert van mensen die niet in Nederland zijn geboren. Ons doel is dat mensen zo snel mogelijk zelfstandig kunnen functioneren in de Nederlandse samenleving. Inburgeren is in onze visie meer dan alleen de Nederlandse taal leren. Net zo belangrijk zijn opvoedingsondersteuning, emancipatie, een maatje voor de sociale contacten, het vinden van werk en andere vormen van actieve participatie in de samenleving. Zo maakt het NVA zich sterk voor persoonlijke integratietrajecten voor inburgeraars, tot het einddoel van inburgering is bereikt. Eigen verantwoordelijkheid staat daarbij voorop. Het NVA werkt voor de gemeenten Amersfoort, Bunschoten en Woudenberg. We richten ons zowel op de individuele begeleiding van inburgeraars als op het coördineren van het inburgeringbeleid voor gemeenten.
Het NVA van A tot Z Antillianen en Arubanen werken De gemeente Amersfoort telt nog maar weinig Antillianen en Arubanen met een uitkering. Daarmee is het project van het NVA, waarbij we Antillianen en Arubanen via een speciale methodiek begeleiden naar werk, een succes. Vanaf de start van het project zijn 111 mensen begeleid: Antillianen en Arubanen die niet op eigen kracht aan een baan konden komen. Het vergt wel één en ander: gemiddeld duurt een traject dertig maanden. Cijfers 2009 Eind 2009 worden nog twee mensen begeleid, daarna zal het project stoppen. In 2009 zijn dertien Arubanen en Antillianen uitgestroomd: • Vijf personen hebben een reguliere baan gevonden. • Een persoon neemt deel aan het project WerkMee. • Twee personen kunnen vanwege hun medische beperkingen niet worden bemiddeld naar een reguliere baan. • Een persoon is verhuisd naar een andere gemeente. • Van twee personen is de uitkering beëindigd omdat zij onvoldoende meewerken aan hun traject. • Een persoon is niet bemiddelbaar vanwege de zorg voor haar gehandicapte kind. • Een persoon heeft recht op een Wajong-uitkering en zal door het UWV verder worden begeleid.
Cijfers inburgeren 2009 In 2009 heeft de gemeente Amersfoort het NVA gevraagd om een groot aantal inburgeringstrajecten te realiseren. Voor Bunschoten en Woudenberg is de druk minder hoog omdat de doelstellingen van voorgaande jaren in meer of mindere mate waren behaald. Voor Amersfoort lag de taakstelling voor de jaren 2007, 2008 en 2009 op ruim 1400 trajecten. Omdat de aanname bij de inwerkingtreding van de Wet inburgering in 2007 was dat een groot deel van de inburgeringsplichtigen zou bestaan uit mensen met een WWB-uitkering, kreeg het NVA slechts een bescheiden taakstelling. In de loop van 2007 bleek echter het aantal uitkeringsgerechtigde inburgeringsplichtigen aanzienlijk lager te zijn
5
6
En nu de inhoud! Bied zeshonderd mensen in 2009 een inburgeringstraject aan. Met deze opdracht starten we het jaar 2009. Onzinnig? Beslist niet. Ook het NVA wil dat zoveel mogelijk mensen inburgeren. We gunnen iedereen een goed inburgeringsprogramma. Onmogelijk? Ook niet, hoewel het tijd en energie kost om mensen te motiveren. Je moet ze verleiden voordat ze een aanbod accepteren, zeker de mensen die al lang in Nederland wonen en zich al die jaren hebben weten te redden met een laag taalniveau. Ze moeten inzien dat het hen iets oplevert om een cursus te volgen. En daarmee kom ik op de inhoud. Want ook al is de doelstelling om zoveel mogelijk mensen een inburgeringsaanbod te doen logisch, persoonlijk vind ik aantallen veel minder belangrijk dan een inhoudelijk goed inburgeringsprogramma. Als je van je buurvrouw hoort dat ze zo’n goede cursus volgt, dan wil je die cursus zelf toch ook volgen? In 2009 zijn we gestart met duale trajecten die inhoudelijk goed in elkaar zitten. Naast de Nederlandse taal geven we mensen op allerlei terreinen bagage mee: computerlessen, empowerment, sport, muziek, ontmoetingen via maatjesprojecten. En de cijfers? 575 mensen zijn dit jaar daadwerkelijk aan het traject begonnen. Stel dat zij allemaal aan hun buren vertellen hoe handig het inburgeringstraject is? Dan is binnen een paar jaar de grote inburgeringsklus geklaard. Hillegonde Kiewiet Directeur NVA
dan de vooronderstelling was. In november 2007 kreeg het NVA dan ook de opdracht om aan zoveel mensen een inburgeringsaanbod te doen. In 2008 werd de opdracht van 200 (in 2007) verhoogd naar 400 en in 2009 werden dat er zelfs 650. Cijfers Amersfoort • Het NVA heeft in 2007, 2008 en 2009 totaal 1.224 mensen op een inburgeringstraject gezet. Samen met het aanbod van Arbeidsintegratie voor inburgeraars is het streefgetal van ruim 1400 trajecten in Amersfoort nagenoeg bereikt. • In 2009 hebben 317 mensen een volledig examen afgelegd. • Er zijn 539 trajecten gestart in Amersfoort. Daarnaast hebben zeventien mensen met terugwerkende kracht een aanbod gekregen. • 503 mensen hebben in Amersfoort aangegeven geen gebruik te willen maken van een aanbod. Zij hebben een handhavingsbeschikking ontvangen. Ook is een klein aantal ontheffingen verleend aan mensen die vanwege met name psychische problemen niet in staat zijn om het inburgeringsexamen te behalen. Cijfers Bunschoten In Bunschoten zijn in 2009 24 inburgeringstrajecten van start gegaan. In totaal hebben in de jaren 2007, 2008 en 2009 53 personen een inburgeringsaanbod geaccepteerd. Daarnaast hebben vijf personen, die nog niet toe zijn aan een inburgeringsaanbod, een handhavingsbeschikking ontvangen. Inmiddels hebben 26 mensen een volledig examen afgelegd. Cijfers Woudenberg Ook in Woudenberg laat het aantal inburgeraars dat een aanbod accepteert een stijgende lijn zien. In 2007 ging het om drie mensen, in 2008 steeg het aantal naar negen en in 2009 hebben twaalf inburgeraars een aanbod ontvangen. Van de 24 inburgeraars hebben acht personen een volledig examen afgelegd. Eén persoon heeft het aanbod niet geaccepteerd en heeft een handhavingsbeschikking ontvangen.
Duale trajecten zijn de trend De helft van alle cliënten van het NVA heeft in 2009 een duaal traject aangeboden gekregen. Dit is een traject met een flinke dosis Nederlands en
7
8
daarnaast een aanvullende opleiding in de praktijk, zoals een taalstage. Het NVA is van mening dat de dualiteit breed ingevuld moet kunnen worden. Voor het NVA zou een duaal traject de volgende vier elementen moeten bevatten: 1. Educatie: de taal leren in de praktijk via taalstages en vrijwilligerswerk maar ook computerlessen, empowerment, opvoedingsondersteuning. 2. Beweging: sport, yoga, dans. 3. Cultuur: muziek, lezen, schilderen. 4. Ontmoeting via maatjesprojecten maar ook via bijvoorbeeld ouderparticipatie en een bezoek aan het buurthuis. In 2010 gaat het NVA het aantal duale trajecten flink verhogen. De minister wil dat tachtig procent van de cliënten in de toekomst een duaal traject krijgt.
Eerste boetes opgelegd In 2009 zijn helaas de eerste boetes opgelegd aan potentiële inburgeraars die herhaaldelijk weigeren om voor een inburgeringsonderzoek te verschijnen. In totaal gaat het om 26 boetes.
Emancipatietrainingen zijn populair Emancipatie leidt tot participatie en uiteindelijk tot integratie. Dat is de overtuiging van het NVA en één van de redenen om ook in 2009 emancipatietrainingen te geven aan mannen, vrouwen en jongeren. In 2009 hebben zestien vrouwen deelgenomen aan de emancipatietraining voor vrouwen. Het thema was Vrouw & Milieu. Vanwege het succes van het basisprogramma zijn twee extra bijeenkomsten georganiseerd, één over de invloed van schoonmaakmiddelen op het milieu en één over de film van Al Gore. In 2009 hebben zestien Marokkaanse mannen
9
deelgenomen aan een emancipatietraining. In deze training is zowel ingegaan op het politieke bestuur in Nederland als op actuele emancipatieonderwerpen. Alle deelnemers hebben na afloop een certificaat ontvangen uit handen van wethouder Sebastiaan van ’t Erve. Verder zijn in 2009 twee jongerengroepen gestart, één van de groepen is in de avonduren gestart bij het NVA en de andere groep is in het kader van het
10
Inloopspreekuur op maandagmiddag Izabella Gergely en Peter Galjart runnen als vrijwilliger het inloopspreekuur. Izabella heeft een baan als maatschappelijk werker in de psychiatrie, Peter is gepensioneerd huisarts. Izabella: “Waarom ik dit vrijwilligerswerk doe? Ik kom zelf uit Roemenië, ik heb het hele inburgeringstraject persoonlijk meegemaakt. Ik heb iets met de mensen die bij het NVA komen. Ik wil ze helpen.” Peter: “Ik ben gepensioneerd en ik vind het leuk om iets te doen te hebben. Ik ben veel genuanceerder gaan denken over inburgeraars. Natuurlijk zijn er mensen die er de kantjes vanaf lopen, maar daar had ik als huisarts ook mee te maken.” Izabella: “Het NVA is een leuke organisatie om te werken. Ik heb hier eerst stage gelopen. De begeleiding is goed. De cultuur spreekt me aan, er is veel respect. Je bent hier echt om de belangen van cliënten te behartigen.” Peter: “En het werk is afwisselend. Mensen komen om hun pasjes te laten verlengen, voor uitleg van hun post of voor bemiddeling naar een instantie. De ene week zit het spreekuur helemaal vol, de andere week kunnen we om drie uur naar huis.” Izabella: “Het zijn mensen die hulp nodig hebben. Maar niet voor eeuwig. Ik stimuleer ze om zaken zelf te doen. Ze bellen bijvoorbeeld zelf naar een instantie terwijl ik erbij ben. De volgende keer kunnen ze het dan zelf.” Peter: “Zo geef je mensen zelfvertrouwen. Dat is net zo belangrijk als het directe probleem oplossen.” Izabella: “Ik vind het goed dat er eisen worden gesteld aan de inburgering. Dat mensen de taal moeten leren.” Peter: “Mee eens. Maar het is niet goed dat het politieke klimaat in ons land verandert. Stel dat de PVV de grootste partij wordt? Dat is eng. Ik zie hier op het spreekuur mensen die waardevol zijn voor ons land.”
vak Burgerschap in samenwerking met ROC Midden Nederland opgezet bij het ROC. 29 jongeren hebben meegedaan aan de emancipatiegroep. De training bestond uit twintig bijeenkomsten waarin vijf thema’s zijn uitgediept: de cultuurkloof, rolverdeling tussen mannen en vrouwen, communicatie, seksualiteit en het dagelijks leven.
Gesprekken met zelforganisaties In 2009 heeft de directeur van het NVA alle zelforganisaties in Amersfoort samen met de beleidsambtenaar integratiebeleid van de gemeente gesproken. In sommige gevallen betekende dit een eerste kennismaking, in andere gevallen is het contact nieuw leven ingeblazen. Tijdens de gesprekken is een actuele inventarisatie gemaakt van de zelforganisaties, hun doelstelling, werkzaamheden en bereik. Tegelijk heeft de gemeente de organisaties geïnformeerd over de mogelijkheden van gemeentelijke subsidies. Het NVA heeft aangegeven op welke wijze de organisaties gebruik kunnen maken van de diensten van het NVA, enerzijds op het gebied van inburgering en integratie, anderzijds voor ondersteuning bij het ontwikkelen van activiteiten en de aanvraag van subsidie.
Huis, tuin en keuken Nederlands Een succesformule: praktische cursussen voor vrouwen die het nog niet lukt om zich voor te bereiden op het inburgeringsexamen. In de cursussen wordt de Nederlandse taal gekoppeld aan een actueel thema, bijvoorbeeld gezonde voeding, borst- en baarmoederhalskanker en diabetes. In 2009 hebben achttien vrouwen meegedaan aan één van de cursussen. Onderdeel van het programma is een bezoek aan het NL-punt in de bibliotheek in Kruiskamp. Ook maken de deelnemers in de Drietand kennis met sport. Via Matchpoint wordt extra taalondersteuning geboden, met hulp van scholieren uit het voortgezet onderwijs. Het NVA werkt voor deze cursussen samen met het Allochtoon Ouderenwerk van Beweging 3.0.
11
12
Inloopspreekuur heeft lage drempel Opvallend in 2009: 114 mensen hebben zich via het inloopspreekuur spontaan aangemeld voor een inburgeringscursus. Ook opvallend: dit jaar hebben we 824 mensen geholpen via het open spreekuur, 254 minder dan in 2008. De daling komt waarschijnlijk doordat de grote toestroom van gepardonneerden afgelopen jaren is gestopt. De groep is inmiddels grotendeels gesetteld. De piekdrukte zat in het eerste kwartaal, gemiddeld zijn 69 bezoekers per maand geholpen. De helft is cliënt van het NVA, een derde is ex-cliënt of is wel inburgeringsplichting maar hoeft geen taaltraject te volgen. Het inloopspreekuur is een service van het NVA voor mensen die vragen hebben waar ze zelf geen antwoord op kunnen vinden. Vier keer per week kunnen ze binnenlopen en worden ze doorgaans meteen geholpen. 147 bezoekers zijn in 2009 doorverwezen naar andere organisaties, zoals Stadsring 51 of het Juridisch Loket. Eén op de tien is intern doorverwezen naar een trajectbegeleider of maatschappelijk begeleider. Top 4 inloopspreekuur 2009 1. Financiële zaken zoals uitkeringen, belastingen en rekeningen van energieleveranciers. 2. Juridische vragen. 3. Vragen over inburgering. 4. Post uitleggen en formulieren invullen.
Kruiskamp: methodiek is klaar Een goede methodiek die vraagt om goed opgeleide vrijwilligers. Dat is de uitkomst van het project Kruiskamp in één van de veertig krachtwijken van minister Van der Laan. Het NVA is in september 2008 gestart met de ontwikkeling van een nieuwe methodiek in deze wijk, speciaal voor inburgeraars van wie het traject keer op keer stagneert en die telkens met nieuwe problemen lijken te kampen. Kort en goed houdt de methodiek in dat vrijwilligers een jaar lang wekelijks bij een cliënt op bezoek gaan, zonder direct te willen werken aan het oplossen van problemen. De vrijwilliger maakt onvoorwaardelijk deel uit van het leven van de cliënt.
Op die manier kunnen problemen goed in kaart worden gebracht en kan uiteindelijk de beste oplossing worden gevonden. De vrijwilligers zijn getraind, ze krijgen begeleiding en intervisie. In 2009 is het project afgerond en is de methodiek beschreven door een externe onderzoeker. Conclusie: de methodiek werpt zeker zijn vruchten af maar vergt intensieve begeleiding en training van de vrijwilligers. Het NVA gaat de methodiek in het reguliere aanbod opnemen in de vorm van een aantal maatschappelijke begeleiders-plus. Deze begeleiders zullen worden opgeleid om op afroep de methodiek in te zetten. Op maandag 24 augustus 2009 bracht minister Van der Laan een bezoek aan de wijk Kruiskamp. Het NVA heeft het project bij deze gelegenheid aan de minister gepresenteerd.
Microkredieten voor kleine ondernemers Op 9 juni 2009 hebben het NVA, het Vrouw en Kindcentrum en Arbeidsintegratie een bijeenkomst georganiseerd over microfinanciering. Tijdens de informatieve middag hebben cliënten, begeleiders en andere belangstellenden informatie gekregen over de mogelijkheden voor een dergelijk krediet om een eenmanszaak op te zetten. De bijeenkomst vond plaats in een tent die in het kader van Amersfoort 750/New York 400 stond opgesteld in het Brouwersplantsoen. Een live interview met een begeleider in New York maakte duidelijk dat ook in New York kleinschalige bedrijfjes worden opgezet met hulp van microkredieten.
Netwerk asielzoekers, vluchtelingen en nieuwkomers Dit netwerk gebruikt het NVA om informatie uit te wisselen met partijen waar in de praktijk regelmatig mee samengewerkt wordt. In 2009 is drie keer overlegd over actuele ontwikkelingen en knelpunten. Tijdens ieder overleg brengt één van de deelnemers een casus in. Naast het NVA participeren in het netwerk: Bureau Jeugdzorg, het maatschappelijk werk in Amersfoort en Bunschoten, het Sinaï Centrum, een huisartsenpraktijk, Federatie VluchtelingenWerk Utrecht Oost, Ravelijn, SOVEE, RIAGG, Centrum Maliebaan, Nidos, Stichting MEE en Stadsring 51.
13
14
Jongerencursus op dinsdag Samira Ahmiane (21) en Rron Nushi (17) hebben in 2009 meegedaan aan het jongerenproject DEEP: dialoog, emancipatie, educatie en participatie. En dat is goed bevallen. Samira: “Waarom ik aan het project heb meegedaan? Ik studeer maatschappelijk werk en dienstverlening. Ik heb in het project allerlei competenties ontwikkeld en die zet ik nu op mijn cv.” Rron: “Het leek me wel interessant, zo’n jongerenproject. Hoe het werkt met al die jongeren bij elkaar. Daarom heb ik meegedaan.” Samira: “Het was een leuk project. We waren met veel verschillende jongeren: qua leeftijd en opleiding. En toch hadden we heel goede gesprekken met elkaar. Er was veel respect.” Rron: “Vooral het thema cultuurkloof en de manieren om die te dichten, vond ik interessant.” Samira: “Ik zal niet snel de discussie vergeten over seksualiteit. Er waren zoveel meningsverschillen.” Rron: “Het leukste moment? Toen we bezig waren met het voorbereiden van een presentatie. Tussendoor hebben we pizza’s en patat gehaald. Dat vond ik leuk, dan leer je elkaar beter kennen.” Samira: “Ik ga de training nu zelf geven. Eerst krijg ik van het NVA een opleiding en dan ga ik beginnen. Ik vind het leuk dat ik iets voor andere jongeren kan doen. Ik wil later ook wel gaan werken met jongeren, bij Bureau Jeugdzorg bijvoorbeeld. Daar sluit deze ervaring mooi bij aan.” Rron: “Nee, ik ga er niet mee verder. Ik zit nu in 6VWO en volgend jaar ga ik Global Politics studeren. Dan ga ik op kamers wonen en zal ik niet vaak meer in Amersfoort zijn.”
Nieuw: Op reis door Amersfoort Maak kennis met een buur van ver. Dat is het motto van het nieuwe project Op reis door Amersfoort, een maatjesproject waarbij vrijwilligers met verschillende culturele achtergronden gekoppeld worden aan Nederlands buurtgenoten. De Nederlandse buurtgenoten maken zo kennis met gewoonten en gebruiken van verschillende culturen. Ze gaan bijvoorbeeld samen met de vrijwilliger naar de markt of moskee of ze krijgen een taalstage. Samen kiezen ze welke activiteiten er worden ondernomen. In 2009 is de organisatie van het project is de steigers gezet. We richten ons in eerste instantie op bewoners van de wijk Kruiskamp maar hebben contact gelegd met stedelijke zelforganisaties en welzijnorganisaties voor de werving van vrijwilligers. De werving van de Nederlandse buurtbewoners zal via kerken, organisaties en buurt- en opbouwwerk verlopen. Ook willen we de mogelijkheden onderzoeken om nieuwe wijkbewoners te koppelen aan mensen die al langer in de wijk wonen om op die manier de cohesie in de wijk te vergroten.
NL-punt druk bezocht In 2009 is weer veel gebruik gemaakt van het NL-punt, een speciaal punt in de bibliotheek voor mensen die bezig zijn met het verbeteren van de Nederlandse taal. Op het NL-punt vinden inburgeraars en laaggeletterden taalcursussen en makkelijk te lezen verhalen. Verder zijn er boeken over Nederland en praktische informatie over hoe dingen hier gedaan worden of geregeld zijn. Vast onderdeel van het inburgeringsprogramma is een bezoek aan het NL-punt in de bibliotheek. Na het bezoek kunnen inburgeraars zich een jaar gratis abonneren. Cijfers laten zien dat steeds meer mensen gebruik maken van het NL-punt en de andere mogelijkheden die de bibliotheek biedt. Het NL-punt wordt jaarlijks ruim 650 maal bezocht!
NVA = 30 jaar Op 24 juni 2009 heeft het NVA haar dertigjarig jubileum gevierd. De viering stond in het teken van de cliënten en het 750-jarig bestaan van de stad Amersfoort. Alle cliënten zijn uitgenodigd om deel te nemen aan een stadswandeling, de beklimming van de Onze lieve vrouwetoren, een rondvaart of een fietstocht door Amersfoort. Ruim 250 cliënten hebben van deze
15
16
gelegenheid gebruik gemaakt. Na afloop was er een gezellig samenzijn in Zandvoort aan de Eem. Klap op de vuurpijl was de gezamenlijke foto die gemaakt is op de brug over de Eem.
Pardonregeling loopt af Eind 2009 is de uitvoering van de pardonregeling afgerond. Via deze regeling kregen gepardonneerden een verblijfsvergunning. Het NVA heeft ook in 2009 de mensen met succes ondersteund bij het vinden van huisvesting, het aanvragen van een bijstandsuitkering en het opstarten van het inburgeringstraject. Cijfers 2009 • 263 personen hebben zich gemeld om in aanmerking te komen voor de pardonregeling. Hiervan zijn 146 personen alleenstaand, 117 ma ken deel uit van een gezin. • Voor 78 van deze 263 mensen geldt dat zij niet bekend waren bij de IND, maar wel in aanmerking wilden komen voor de pardonregeling. Voor hen is een burgemeestersverklaring afgegeven. • 244 personen hebben op basis van de pardonregeling een verblijfsvergunning gekregen. • Van de 244 personen zijn tien personen naar een andere gemeente verhuisd.
• 213 mensen hebben een woning gevonden, met name in de wijken Liendert, Schuilenburg, Randenbroek en Kruiskamp. • Wat betreft werk of school heeft het merendeel van de gepardonneerden een plek gevonden in Amersfoort en is actief burger. Ongeveer twintig personen zijn zo getraumatiseerd dat arbeidsparticipatie voor hen niet realistisch is. Sociale participatie zal voor hen het maximaal haalbare zijn. • Negentien personen – waaronder één kind – zijn niet in aanmerking gekomen voor een verblijfsvergunning op basis van de pardonregeling. Zij zijn allen begeleid door het NVA. Een van hen heeft inmiddels een verblijfsvergunning op medische gronden gekregen. De overige achttien hebben nog een procedure lopen. Eens in de drie maanden worden zij benaderd door het NVA over de stand van zaken.
Personeel & bestuur 2009 Eind 2009 werken er bij het NVA dertig betaalde medewerkers, ruim negentig vrijwilligers en acht stagiairs. De vrijwilligers en stagiairs zijn actief als maatschappelijke begeleiders, maatjes bij Wegwijs in Amersfoort, lesgevers bij Taalles Thuis of spreekuurmedewerkers. Het bestuur van het NVA heeft in 2009 vier maal vergaderd over zaken als het beleidsplan en de begroting.
Platform Uitgeprocedeerde Vluchtelingen en Asielzoekers Ook dit jaar was het NVA voorzitter van het Amersfoortse Platform Uitgeprocedeerde Vluchtelingen en Asielzoekers dat zich inzet voor de noodopvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Voor een afgebakende groep asielzoekers kan onder strikte voorwaarden in Amersfoort tijdelijk noodopvang worden gerealiseerd. In dit platform zitten verder: Bureau Iks, Federatie VluchtelingenWerk Utrecht Oost en de Raad van Kerken.
Taalcoaches gaan het maken Eind 2008 is een uniek samenwerkingsproject gestart: het project Taalcoaches. Doel: 380 extra taalkoppels samenstellen. Dit doel willen we bereiken door concreet samen te werken met alle organisaties op dit terrein: Beweging 3.0 – Allochtoon Ouderwerk, Humanitas Eemland, Stichting Welzijn Amersfoort – Voortburgeren, ROC Midden
17
18
Emancipatiegroep voor Marokkaanse mannen Omar Benali heeft in 2009 de emancipatiegroep voor Marokkaanse mannen begeleid. Zestien mannen, allemaal vaders, hebben deelgenomen aan de cursus. Wat vinden de mannen van emancipatie? “Emancipatie is voor hen een vaag begrip. Dat is toch iets voor vrouwen, werd wel gezegd. Ik heb uitgelegd dat dit niet zo is. Sterker nog, de emancipatie van de vrouw is afhankelijk van die van de man. Emancipatie gaat bovendien ook over burgerschap, over meedoen aan deze samenleving. Dat was de boodschap van de cursus: doe iets! Je bent burger in deze samenleving, doe mee en lever er zelf een bijdrage aan.” Komt die boodschap aan? “In eerste instantie was er vooral grote behoefte aan informatie, bijvoorbeeld over wat er in de grondwet staat en over je rechten en plichten als burger in Nederland. Ik heb uitgelegd dat de gelijkheid van man en vrouw een beginsel is van deze samenleving. We hebben erover gesproken dat een kind recht heeft op goed onderwijs. Maar dat het ook je plicht is als ouders om mee te helpen op school, om dat goede onderwijs in stand te houden. Die boodschap komt zeker aan. O, dus daarom gaat dat zo, is dan de reactie.” Welk moment zult u niet snel vergeten? “De discussie over de rechten van het kind. Veel mannen kenden dat helemaal niet. Ik heb uitgelegd dat er in Nederland instanties zijn om die rechten te beschermen, zoals Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming. Ook dat wisten ze niet. De impact van zo’n traject is groot, daarvan ben ik overtuigd. Aan het eind hebben de deelnemers het NVA erg bedankt voor de cursus. Dat zegt voor mij genoeg, het is een uniek traject.”
Nederland, het Gilde Amersfoort – Samenspraak, Vrouw en Kindcentrum Dea Dia, Ravelijn en het NVA. Het NVA coördineert het project. Het startsein is gegeven op 16 mei 2009 door toenmalig wethouder Eerdmans die de gezamenlijke website heeft gelanceerd. Inmiddels zijn de eerste gezamenlijke trainingen gegeven en wordt er regelmatig gezamenlijk overlegd. Eind 2009 zijn circa honderd taalkoppels actief.
Taalles Thuis In 2009 heeft het NVA taallessen aan huis gegeven aan 36 personen, voor het merendeel vrouwen en een paar mannen. Taalles Thuis is voor mensen die door omstandigheden moeilijk het huis kunnen verlaten voor een klassikale cursus. De lessen worden verzorgd door een groep van 32 enthousiaste en betrokken vrijwilligers. Een keer per week komen ze bij de cliënt thuis. Insteek is het praktisch taalgebruik in concrete situaties. Naast de lessen ligt het accent op de ontmoeting, als middel om de zelfredzaamheid van de deelnemers te vergroten. Sinds de start in 2005 zijn meer dan honderd anderstaligen op deze manier ondersteund bij het verbeteren van de Nederlandse taal. In veel gevallen gaan deze personen na afloop ‘buiten de deur’ verder; het beoogde effect wordt dus bereikt.
Theatervoorstelling voor cliënten Als afsluiting van het schooljaar, als beloning voor de inspanning en als kennismaking met het theater heeft het NVA ook in 2009 een theatervoorstelling georganiseerd voor alle cliënten. Op 6 juli 2009 kwamen ruim 250 inburgeraars samen in Theater de Lieve Vrouw om een voorstelling bij te wonen van theatergroep De Koning Speelt. Deze groep maakt voorstellingen speciaal voor mensen die inburgeren in Nederland. Via een lesbrief worden de inburgeraars voorafgaand aan de voorstelling voorbereid. De voorstelling was weer een groot succes, niet in de laatste plaats omdat het voor velen de eerste maal was dat zij een theater van binnen zagen.
Uitwisseling met Liberec Liberec is de zusterstad van Amersfoort waar een soortgelijke organisatie als het NVA actief is. In juni 2009 heeft de wethouder van Liberec ons uitgenodigd voor een werkbezoek. Een driekoppige delegatie is naar Liberec
19
20
gegaan om informatie uit te wisselen: de directeur en een medewerker van het NVA en de beleidsambtenaar van de gemeente. In september hebben twee medewerkers van onze collega-organisatie een tegenbezoek gebracht.
Voortgezette Inburgering werkt Voortgezette inburgering is een project dat het NVA in opdracht van de gemeente Amersfoort uitvoert. Doel: ex-nieuwkomers met een uitkering begeleiden naar werk. Vanaf de start van het traject zijn 253 personen aangemeld, 53 in 2009. Het project werkt: totaal zijn 140 personen uitgestroomd van wie 54 in 2009. Een traject duurt gemiddeld twintig maanden. Resultaten 2009 3 Veertien personen hebben een reguliere baan. 3 Vijf mensen hebben een contract bij Reafors. 3 Vier personen zijn uitgestroomd omdat hun partner een baan heeft gevonden. 3 Een persoon zit in een Pluswerkconstructie. 3 Twee personen zijn gestart met een eigen bedrijf. 3 Vier mensen zijn gestart met een mbo-opleiding met studiefinanciering. 3 Twee personen ontvangen een persoonsgebonden budget om de zorg van gezinsleden op zich te nemen. 3 Drie mensen doen vrijwilligerswerk. 3 Drie mensen zijn volgens plan sociaal geactiveerd. 3 Vijf personen zitten in een zorgtraject. 3 Twee personen zijn verhuisd. 3 Bij negen mensen is om verschillende redenen het traject beëindigd.
Vrouw en Kind Centrum 2009 is het derde jaar voor het Vrouw en Kind Centrum Dea Dia. Het Vrouw en Kind Centrum is met steun van de gemeente Amersfoort, SOVEE, Amfors en het NVA opgezet en is speciaal voor vrouwen in een economisch en maatschappelijk zwakke positie. In 2009 hebben wekelijks circa driehonderd vrouwen het centrum bezocht. Het NVA levert een bijdrage als het gaat om inburgering en integratie en de daaraan gekoppelde emancipatieactiviteiten. In 2009 is het plan opgevat om
met dezelfde samenwerkingspartners ook een vadercentrum op te starten. De bedoeling is dat dit vadercentrum in 2010 haar deuren opent. Op termijn zullen de beide centra worden samengevoegd tot één Ouder en Kind Centrum.
Wegwijs in Amersfoort en Taalcoaches In het kader van het project Wegwijs in Amersfoort koppelt het NVA al jaren autochtone maatjes aan allochtone inburgeraars met het doel: gezamenlijk allerlei activiteiten ondernemen. In 2009 zijn in totaal 55 nieuwe koppelingen tot stand gebracht. In het kader van het stedelijke project Taalcoaches is het project Wegwijs in Amersfoort uitgebreid. De uitbreiding richt zich op een specifieke doelgroep inburgeraars die ondersteuning nodig heeft bij de voorbereiding op het inburgeringsexamen. Daarnaast heeft het NVA in de gemeente Bunschoten een klein project opgezet waarbij minimaal tien koppelingen tussen inburgeraars en taalcoaches tot stand gebracht zullen worden. In 2009 is de vraag naar zowel maatjes als taalcoaches enorm toegenomen. We zullen moeten bekijken of we de projecten in 2010 kunnen uitbreiden. De toename in de vraag heeft met name te maken met de behoefte aan ondersteuning bij de voorbereiding op het examen.
Werkbezoek raadsleden Op 20 januari 2009 hebben enkele raadsleden een werkbezoek gebracht aan het NVA. De woordvoerders integratiebeleid van de gemeenteraad van Amersfoort, vergezeld van collega-raadsleden, hebben zich op de hoogte gesteld van onze aanpak, projecten en doelgroepen. Ook wethouder Eerdmans was aanwezig, begeleid door de beleidsambtenaar integratiebeleid. De gasten zijn getrakteerd op hapjes en drankjes, voornamelijk uit de Marokkaanse keuken. Het bezoek is afgesloten met een rondleiding door het gebouw.
En 2010? In 2010 zullen we maatwerk blijven leveren. De kwaliteit van het inburgeringstraject staat voorop. Daarnaast willen we een aantal nieuwe ontwikkelingen in gang zetten. Werkgevers vormen een nieuwe doelgroep. In 2009 hebben we een start gemaakt met de werkgeversbenadering door contact te
21
22
Taallessen aan huis Job krijgt iedere week taalles aan huis van NVA-vrijwilliger Iede. Job heeft een jaar terug een niertransplantatie gehad en kan moeilijk het huis uit. Hij traint voor het inburgeringsexamen. Job: “Ik spreek wel Nederlands, maar het schrijven is moeilijk. Daar helpt Iede mij mee.” Iede: “We oefenen iedere week zo’n anderhalf uur. Ik heb onregelmatige werktijden en per week kijken we wanneer het mij het beste uitkomt.” Job: “Wat we doen? We praten met elkaar, ik lees voor uit het lesboek om mijn uitspraak te oefenen. En we oefenen het schrijven.” Iede: “Het was lastig om een goede lesmethode te vinden. De methodes die qua schrijven op het basisniveau van Job aansluiten, zijn kinderachtig, niet geschikt voor een volwassen man. Via het NVA heb ik nu een lesboek gevonden waar we allebei tevreden over zijn.” Job: “Ik train voor het inburgeringsexamen. Daarom oefenen we op het ogenblik veel met de computer. Via internet kun je je goed voorbereiden op het examen.” Iede: “Waarom ik dit vrijwilligerswerk doe? Ik heb vroeger ontwikkelingswerk gedaan. Nu werk ik in Nederland maar ik mis de interculturele contacten.” Job: “Deze taallessen aan huis zijn heel goed voor mensen die moeilijk hun huis uit komen. Het NVA regelt dit voor mij, gratis.” Iede: “Het is een goede oplossing voor Job. In het begin was hij zo ziek dat hij alleen maar op de bank kon zitten. Nu loopt hij al door het huis.” Job: “Misschien dat ik later de lessen op school kan volgen.” Iede: “Op school krijg je les van professionele leraren. Dat zou heel goed zijn.”
leggen met Amfors. De eerste trajecten Nederlands op de werkvloer zijn uitgezet. In 2010 willen we de contacten met werkgevers uitbreiden. Ook de contacten met het UWV gaan we nieuw leven inblazen. Potentiële inburgeraars met een uitkering via het UWV kunnen vanzelfsprekend ook gebruik maken van een aanbod.
23
24
© NVA, 2010 Bloemendalse Binnenpoort 7 3811 GD Amersfoort T 033 461 95 20 F 033 465 66 00
[email protected] Prins Hendrikstraat 5 3751 CT Bunschoten T 033 299 61 64 Tekst: Tekstburo Gort Opmaak en druk: Torendruk, Nijkerk