Ročník XV.
cena 10 Kč
duben 2011
Historie a současnost náměstí
Podpořte Den Země vycházkou s úklidem Hokejbalisté začnou play off před domácím publikem
Masopustní taškařice 8. 3. 2011
Z OBSAHU / EDITORIAL
Z obsahu Informace pro občany Volné nebytové prostory k pronájmu ..................................................................................................................... 4 Je to přeci naše město – rozhovor s novým jednatelem TS .............................................................................. 5 Téma měsíce Historie a současnost Komenského náměstí ........................................................................................................ 6 Kolik má Nové Strašecí náměstí? ..........................................................................................................................10 Kultura Pohádka pro nejmenší v NKC .................................................................................................................................12 Sté výročí spisovatele Václava Čtvrtka ..................................................................................................................13 Děti, mládež, škola Děti z mateřské školy Na Kocourku v České televizi .........................................................................................15 Modrý sál plný veršů ................................................................................................................................................16 Prosluněný masopust ..............................................................................................................................................17 Kde se rodí řemeslo .................................................................................................................................................18 Spolky Podpořte Den Země vycházkou s úklidem ..........................................................................................................19 Minirozhovor nejen o burze dětského oblečení a obuvi v Bubáčku ...............................................................19 Církve Masopust na faře ......................................................................................................................................................20 Z historie Nové Strašecí za druhé světové války ...................................................................................................................22 Sport Hokejbalisté Nového Strašecí začnou play off před domácím publikem .......................................................24 Lyžařský oddíl ............................................................................................................................................................25 Novostrašecký běh ...................................................................................................................................................28
Milí čtenáři, s posledními březnovými dny zavítalo do našich končin jaro. Skončila zima a s ní i tzv. období vegetačního klidu. Náměstí, které je hlavním tématem tohoto čísla, již pravděpodobně přišlo o některé své lípy, o které novostrašecká veřejnost projevila zájem už na podzim. Uvnitř čísla naleznete informaci, že tomu tak nebude bez adekvátní náhrady. To však není jediné důležité březnové rozhodnutí vedení města, jelikož Technické služby vstupují do dubna s novým vedením. O tom, jakým směrem budou nyní kráčet, by mohl napovědět rozhovor s jejich novým jednatelem Miroslavem Čermákem. Dále je měsíčník, ostatně jako obvykle, napěchovaný informacemi z kulturního, sportovního i společenského dění města Nové Strašecí. Snad v něm každý najdete to, co hledáte. Dubnové číslo je však zvláštní i z důvodu, který po prolistování všech stránek a přečtení všech příspěvků není patrný. Toto číslo totiž poprvé souběžně vychází i v nové internetové podobě. Díky Občanskému sdružení bubakov.net, na jehož serverech měsíčník začal hostovat, se stane přístupným v den svého vydání i na prozatím dočasné adrese http://mesicnik.bubakov.net. Jedná se o testovací provoz, v jehož rámci se některé mouchy (doufejme) budou ztrácet. V budoucnu se zde budou objevovat i články, pozvánky a fotografie, které se do papírové verze nevešly.
Novostrašecký měsíčník Toto číslo připravili Iva Dvořáková, Tereza Slavíková a Miroslav Vachek. Vydalo město Nové Strašecí, www.novestraseci.cz, IČO 244155, povoleno MK ČR E 10804 Sazba a grafická úprava: Michal Drtina Tisk: Lokša PrePress, Rakovník Náklad: 1050 ks Příspěvky přijímáme do 15. dne předchozího měsíce. Příspěvky dopisovatelů nemusí vyjadřovat názor redakční rady. Odpovědnost za jednotlivé příspěvky nesou sami autoři. E-mail:
[email protected] Foto titulní strana: Michal Drtina
Novostrašecký měsíčník
U počasí jsme začali, počasím také skončeme. S dubnem se do našich domovů naplno dere jaro a zima bude svádět poslední boje. Aprílové počasí nezískalo své označení pro nic za nic, a tak se máme na co těšit. Jedna z mnoha dubnových pranostik praví: „Přijde-li před Jiřím bouře, bude dlouho za kamny dobře.“ Mezi zhuštěnými moudry našich předků lze k dubnu najít i jednu tzv. cenotvornou: „Na Velikonoce jasno - bude laciné máslo.“ Takže závěrem nezbývá než Vám, vážení čtenáři, popřát hezké počasí, dobrá kamna a jasné a veselé Velikonoce. Miroslav Vachek
1
INFORMACE PRO OBČANY
7. zasedání rady města konané dne 7. února 2011 Rada města se zabývala nutností prodloužit nájemní smlouvy s majiteli pozemků, které se nacházejí na skládce „Na Okrouhlici“ a stanovila jednotnou cenu ve výši 4000 Kč/ha/rok. Cena se netýká těch smluv, u kterých byla již dříve se stejným pronajímatelem sjednána cena vyšší. Rada města souhlasila s dřívějším ukončením nájemního vztahu některých prostor v Poliklinice Nové Strašecí na žádost nájemce J. Kašpara, a to ke dni 28. 2. 2011. S uvolněnými prostory se počítá v souvislosti se zřízením stanoviště rychlé záchranné služby v poliklinice (garáž, případné skladovací prostory). Rada města rozhodla o vypovězení smlouvy se společností Rengl s.r.o. Společnost Rengl měs-
tu platí za pronájem všech plakátovacích ploch v Novém Strašecí částku 800 Kč/rok. Současně se množí stížnosti občanů na příliš vysoké ceny požadované za výlep plakátů, což vede k tomu, že plakátovací plochy nejsou dostatečně využity a plakáty jsou vylepovány mimo k tomu určené plochy (např. na autobusové zastávce). Rada města nevyhověla žádosti sdružení SBD Rakovník o poskytnutí finančního příspěvku na vybudování tří částí oplocení a naopak doporučila SBD přehodnotit realizaci záměru tak, aby došlo nejdříve k oplocení části mezi kotelnou a čp. 1137, a to z obou stran a s možností přístupu z důvodu úklidu. Dále rada doporučila počkat s dalším oplocováním, protože „výklenky“, které byly dle názoru
komise rady pro problematiku sídlišť zajímavé pro srocování osob, byly po zateplení domu čp. 1137 odstraněny. Rada města odsouhlasila pro rok 2011 úpravu nájemného navýšením o míru inflace za rok 2010 ve výši 1,5 % u nájemních vztahů uzavřených mezi městem a nájemci nebytových prostor kromě: Okresní pečovatelské služby, o.p.s., Gymnázia J. A. Komenského Nové Strašecí, Základní školy Nové Strašecí (dříve speciální), Základní umělecké školy Nové Strašecí, Domu dětí a mládeže Rakovník a Nadačního fondu na podporu hospicového hnutí v ČR.
8. zasedání rady města konané dne 21. února 2011 Rada města uložila jednatelům Technických služeb Nové Strašecí s.r.o. informovat radu města o přijatých opatření se v souvislosti s možným protiprávním souběhem funkcí jednatele a ředitele společnosti. Nejvyšší správní soud svým rozsudkem z 9. 12. 2010 (ačkoliv souzená věc byla projednávána v odlišném režimu, tj. ve správním soudnictví, vycházel soud z dřívějších rozhodnutí Nejvyššího soudu z roku 2002
a 2004 ve věcech pracovněprávních) potvrdil, že existence pracovní smlouvy na tutéž činnost spolu se smlouvou o výkonu jednatele společnosti, uzavřené podle obchodního zákoníku, není možná. Rada města odsouhlasila uzavření rámcové smlouvy se společností Ha-vel internet s.r.o., jejímž předmětem bude zavedení telekomunikačních služeb (telefon přes internet), a to z úspor-
ných důvodů. Jako první se připojí Městská policie a Městská knihovna. Pro upřesnění ceníku za nájem a služby spojené s nájmem hrobových míst rada města rozšířila své usnesení č. 724 z 6. 10. 2005 tak, že výpočet plochy hrobového místa se zaokrouhluje na celé metry čtvereční takto: při rozdílu do 49 cm2 dolů a od 50 cm2 nahoru.
2. zasedání zastupitelstva města konané dne 24. února 2011 Na prvním zasedání zastupitelstva v tomto roce byla po kontrole usnesení na programu rozpočtová opatření za prosinec 2010, která bylo nezbytné přijmout s ohledem na přijetí neinvestičních dotací ze všeobecné pokladní správy (vyúčtování komunálních voleb, sčítání obyvatel); navýšení příjmů a výdajů u § 3314 Městská knihovna (přijetí daru na nákup regálů); úpravy rozpočtu v jeho příjmové a výdajové části realizované s ohledem na plnění příjmů a čerpání výdajů k 31. 12. 2010. Obdobně byla přijata rozpočtová opatření za období ledna a částečně února tohoto roku, vyvolaná upřesněním dotačních vztahů mezi schváleným rozpočtem města a státním rozpočtem v r. 2011; přijetím investiční dotace na akci „Infocentrum“ a profinancováním výdajů obsažených v rozpočtu pro rok 2010, které nebyly v plném rozsahu realizovány. Zastupitelstvo schválilo plán činnosti finančního a kontrolního výboru zastupitelstva na tento rok. Jedním ze stěžejních bodů jednání bylo vydání nových vyhlášek o místních poplatcích, což si vyžádala změna zákona o místních poplatcích a nový zákon – daňový řád. Oproti původně jedné vyhlášce, bylo vydáno pět vyhlášek, každá pro jeden místní poplatek. Nebyla vydána vyhláška 2
o místním poplatku z ubytovací kapacity, v našem městě se tento poplatek nevybírá. U místního poplatku ze psů a z hracích automatů nedošlo ke změně jejich výše. U poplatku za užívání veřejného prostranství došlo k nepatrným úpravám, např. ke sjednocení poplatku za stánek a za prodej z automobilu. U poplatku ze vstupného došlo k navýšení poplatku u prodejních a reklamních akcí z 10 na 20 %. U poplatku za provoz systému shromažďování, sběru, přepravy, třídění, využívání a odstraňování komunálních odpadů nedošlo pro letošní rok ke změně, od roku 2012 se zvyšuje z 480 na 492 Kč/osoba/rok. Od příštího roku bude od poplatku osvobozeno třetí a další dítě, které žije ve společné domácnosti s nejméně dvěma svými nezaopatřenými sourozenci, kteří v příslušném kalendářním roce nedosáhnou věku 15 let. Plné znění nových obecně závazných vyhlášek je k dispozici na webových stránkách města a samozřejmě na MěÚ. Zastupitelstvo města schválilo prodej pozemku parc. č. 2178/40 o výměře 24 m2 manželům Vašinovým za cenu 350 Kč/m2. Zastupitelstvo odsouhlasilo úpravu smlouvy se společností Městský podnik služeb Kladno,
spol. s r.o. o sběru vytříděných složek komunálního odpadu spočívající ve zdvojnásobení frekvence svozu kontejnerů s papírem, tedy každý týden. V současné době jsou kontejnery přeplněné. Občané pak zanechávají vytříděný papír vedle kontejnerů nebo ho vyhazují do kontejnerů směsných. Ten pak končí na skládce Ekologie. V tomto případě město platí nemalé finanční náklady za jeho uložení. Mnohdy je papír do kontejnerů uložen tak, že nejde zavřít horní poklop. Mokrý papír je v dotřiďovací lince zařazen do nižší cenové skupiny a obec tak získává méně finančních prostředků. Zastupitelstvo přijalo změnu svého jednacího řádu, která spočívá v tom, že zápis o veřejném hlasování bude jmenovitý. U každého usnesení bude zaznamenáno jmenovitě, kteří zastupitelé hlasovali pro, proti, či se zdrželi hlasování. Jednací řád též uložil, aby se z jednání zastupitelstva pořizovaly audio a video záznamy, které se budou uchovávat 10 let. Starosta přednesl zprávu o vodohospodářské infrastruktuře města. Jedním z bodů byla problematika dokončení zásobování pitnou vodou na území města. Jedná se o položení vodovodního potrubí v délce 782 m v ulici Rudská, JungmanNovostrašecký měsíčník
INFORMACE PRO OBČANY nova, Družstevní a Na Hrázi. Tato žádost včetně potřebných dokladů byla podána na Ministerstvo zemědělství. Celková výše investičních nákladů je 2,9 mil Kč bez DPH. Šedesát procent z této částky by měla být dotace, deset procent by měl spolufinancovat Středočeský kraj a třicet procent by mělo jít z prostředků města. Další bod se týkal záměru dokanalizování chybějících částí města zvýšení kapacity čističky odpadních vod (ČOV). Tento problém lze řešit dvěma způsoby: a) intenzifikací stávající ČOV, b) výstavbou nové ČOV. Pro konečné rozhodnutí pro podání záměru si rada města nechala vypracovat technicko-ekonomické posouzení. Původní záměr předchozího vedení – intenzifikace stávající ČOV rada města nakonec přehodnotila a přiklonila se k záměru výstavby nové ČOV zvláště z těchto důvodů: jedná se o kompletní nové vodohospodářské dílo, předpokládaná výše investičních i provozních nákladů obou variant je srovnatelná, financování úvěru by probíhalo z výběru stočného, což v případě intenzifikace ČOV komplikují stávající vlastnické vztahy, nová ČOV bude umístěna dále od obytné či rekreační zóny města a umožní další rozvoj přilehlých lokalit, nová ČOV by na rozdíl od stávající stála plně na pozemku města. Třetím bodem zprávy bylo dokončení výstavby kanalizace. Město Nové Strašecí je členem dobrovolného svazku obcí Kanalizace a voda Křivoklátsko, který byl založen za účelem spolupráce
na odkanalizování a zásobování pitnou vodou pro území Novostrašecka a Křivoklátska. Tento subjekt vystupuje za jednotlivé obce jako žadatel a jako takový podal žádost v rámci VII. výzvy operačního programu životního prostředí. Celkové náklady projektu činí 78 536 000 Kč bez DPH. Celková výše podpory činí 58 963 000 Kč bez DPH. Zbytek bude muset město dofinancovat. Situace je komplikovaná v tom, že vlastníkem 1/3 kanalizačního potrubí je společnost Vodárny Kladno-Mělník, a.s. a tyto řády jsou provozovány soukromým subjektem. Současný stav tak nevyhovuje podmínkám pro získání dotace ze Státního fondu životního prostředí. V týdnu od 21. 2. 2011 je plánována schůzka na Státním fondu životního prostředí. Schůzka byla posunuta. Urychleně je nutné dořešit nezkolaudované kanalizační řády. Na prvním zasedání zastupitelstva v prosinci 2010 byl zřízen výbor zastupitelstva pro školství, kulturu a sport. Na tomto jednání byl zvolen předsedou výboru Mgr. Karel Filip, místopředsedkyní RNDr. Libuše Vosátková a členy Martin Hrbek (předseda komise pro sport), Mgr. Iva Dvořáková (předsedkyně komise pro kulturu) a Mgr. Eliška Kodyšová (předsedkyně komise pro školství). Tajemník MěÚ podal informaci o přípravě a realizace projektů ROP a OPŽP a dotacích z ostatních fondů. Firmou SAFE TREES s.r.o. je zpracována projektová dokumentace projektu „Regenerace zeleně vybraných lokalit města Nové Strašecí“, která bude přílohou žádosti o dotaci na tento projekt z Operačního programu životní prostředí (OPŽP).
V měsíci srpnu byla podána žádost na Státní zemědělský intervenční fond – Program rozvoje venkova o dotaci na projekt „Parkové úpravy veřejných prostranství“. V rámci tohoto projektu dojde k realizaci parkových úprav (výsadba stromů, keřů, travin) a k instalaci mobiliáře (lavičky, odpadkové koše) na dvou veřejných prostranstvích ve městě, a to v ulici Atriová a na Žižkově náměstí. V oznámení ze dne 22. 10. 2010 vyplývá, že tento projekt byl zařazen na seznam náhradních příjemců jako třetí. Dne 13. 1. 2011 byly na Krajský úřad Středočeského kraje podány žádosti o dotace na projekty: „Parkové úpravy veřejných prostranství – II. etapa“, „Kaple sv. Izidora – udržovací práce“ a „Veřejné sociální zařízení pro návštěvníky městské knihovny a infocentra“. Rada města na svém jednání dne 24. 1. 2011 rozhodla o podání dalších žádostí o dotace z fondů Středočeského kraje na projekty: „Rozšíření městského kamerového dohlížecího systému“ – v poměru 10 % z celkových nákladů, tj. 30 162 Kč; „Florbal – moderní sport prevence kriminality“ – v poměru 10 % z celkových nákladů, tj. 26 210 Kč. Žádosti byly podány 26. 1. 2011. V současné době se zpracovává projektová dokumentace rekonstrukce komunikace ulic Ke Stadionu a Fortna (část) pro možnost podání žádosti o dotaci z ROP.
9. zasedání rady města konané dne 7. března 2011 Rada města na tomto jednání přijala rozhodnutí o změně jednatelů ve společnosti Technické služby Nové Strašecí s.r.o., kdy byli po odvolání Štefana Podhorce a JUDr. Jiřího Tláskala jmenováni dnem 8. 3. 2011 novými jednateli Ing. Miroslav Čermák a Ing. Jan Bureš (K tématu více příspěvek K. Filipa: Technické služby mají nové jednatele – pozn. redakce). S odvoláním na závěry komise pro životní prostředí, která projednávala záměry obnovy lipového stromořadí na náměstí Komenského a za účelem zvýšení bezpečnosti občanů s ohledem na nevyhovující statický stav některých stromů, požádal radní Ing. Karel Kestner předsedu komise p. Miloslava Kinkala o vypracování návrhu akutního řešení výše popsané situace. Výsledkem šetření ze dne 26. 2. 2011, kterého se účastnili též biolog RNDr. Milan Dundr, profesionální zahradník p. Václav Šilha, někteří další členové komise pro životní prostředí a radní Ing. Karel Kestner a Ing. Jan Bureš, je dohoda, podle které by bylo vhodné, některé vyznačené dřeviny (6 stromů) vykácet
Novostrašecký měsíčník
do konce vegetačního klidu a na jejich místo vysadit nové dřeviny původního druhu „Tilia cordata“. Zároveň byl vysloven závěr, že se musí přikročit i k dosázení nyní destruovaného stromořadí. Rada města se se závěry komise ztotožnila a odsouhlasila vykácení vybraných dřevin s tím, že je nutné současně zajistit opětovné zazelenění Komenského náměstí původním lipovým porostem – zatím sedmi vzrostlými lipami. (další informace a plánek v článku „Obnova lipového porostu na Komenského náměstí“ na straně 9 - pozn. redakce) Rada města odsouhlasila uzavření nájemní smlouvy s H. Třískou na pronájem Komenského náměstí, ulice Vítězslava Hálka, plochy a parkoviště u sokolovny pro atrakce a prodejní stánky za účelem provozování atrakcí technické zábavy a prodejních stánků v rámci oslav Novostrašeckého posvícení ve dnech 5. až 12. 9. 2011 za nájemné ve výši 75 000 Kč. Rada města se zabývala žádostí majitelů nemovitostí v lokalitě pod vodojemem na úpravu komunikace a vybudování točny Pod Šibeničním vrchem.
Úprava komunikace souvisí s dokončením prací realizovaných firmou Elektromont Matějka, a. s. Vybudování točny rada města zamítla z důvodu nepřiměřené finanční a realizační náročnosti. Pro účely vybudování točny, za současného zachování pěšiny, by svah musel být v dotčeném místě zbaven vegetace a stabilizován opěrnou zdí, v některých místech vyšší jak 2 m. Lze předpokládat i složitější statické zajištění takové opěrné zdi vzhledem ke sklonu svahu. JUDr. Jiří Tláskal, tajemník MěÚ
Připomínáme, že zápisy z jednání rady města a zastupitelstva města upravené ve smyslu zákona o ochraně osobních údajů jsou k dispozici na webových stránkách města www.novestraseci.cz. Občané města mohou též do usnesení rady města a zápisu ze zasedání zastupitelstva města nahlížet v sekretariátu městského úřadu a pořizovat si z něj výpisy. (red)
3
INFORMACE PRO OBČANY
Rozpis umístění kontejnerů pro velkoobjemový odpad 2011 Kontejnery budou přistavovány v dopoledních hodinách a odváženy následující den po 7. hod. Kontejnery přistavené v pátek budou odvezeny v pondělí po 7. hod. Prosíme, nevhazujte do kontejnerů nebezpečné odpady. Nebezpečné odpady, elektroodpad (lednice, televize, PC), pneu apod. je
možné odevzdat ve „sběrném dvoře“ v areálu TS Nové Strašecí. Pro uložení vytříděných složek komunálních odpadů slouží 32 sběrných separačních hnízd (sklo, papír, plast) nebo „sběrný dvůr“. Sběrný dvůr je pro občany města zapojených do systému sběru odpadů bezplatný. Při odevzdávání odpadů je nutno prokázat totožnost a sdělit původ odpadů. Sběrný dvůr slouží i fyzickým a právnickým osobám podnikajícím na území města pro odevzdání odpadů v omezeném množství za úplatu. Případné dotazy nebo připomínky směřujte pověřeného pracovníka MPS Kladno - provozovna Nové Strašecí - tel.: 313 572 611, 313 572 613.
Stavební deník MŠ v Tovární ulici Jak pokročily práce na rekonstrukci a znovuzprovoznění MŠ v Tovární ulici? K datu uzávěrky jsme od pana ředitele Stanislava Hajného obdrželi tyto informace: „Rekonstrukce záchodů a kuchyňky je již dokončena. Bylo nutné kompletně vyměnit také podlahy, s tím jsme původně nepočítali. V současné době finišujeme, čekají nás poslední úpravy. Nábytek a další vybavení jsou již objednány. Zahradu, pískoviště a ostatní venkovní budeme řešit již za provozu.“ Původně určený termín otevření 1. 4. 2011 zůstal nezměněn, stejně tak kapacita školky, která je stanovena na 19 dětí. Je tedy více než pravděpodobné, že v době, kdy držíte toto číslo Novostrašeckého měsíčníku, již do zprovozněné MŠ pravidelně docházejí noví školáčci.
Stav krovů v budově ZUŠ V únoru 2011 provedla Ing. Martina Hřebenářová mykologický průzkum krovů v ZUŠ. Z vypracované dokumentace vyplývají následující závěry: Krov je silně poškozen dřevokazným hmyzem a dřevokaznými houbami. Výměna celého krovu není nutná, ale bude nutné některé trámy vyměnit, opravit a většinu očistit a chemicky ošetřit. Rozsah poškození a dalších oprav bude ještě upřesněn po odstranění sutě, jíž je krov u paty silně zanesen. Opravu provedou Technické služby Nové Strašecí.
Opravy v budově polikliniky
Volné nebytové prostory k pronájmu V návaznosti na dřívější usnesení rady města z let 2008 až 2011 Vás informujeme o záměru nového pronájmu nebytových prostor v Dukelské ulici čp. 550 („početka“) a v Havlíčkově ulici čp. 1155 („pojišťovna). Libuše Vosátková, místostarostka města
Budova polikliniky si vyžádala v únoru a březnu dobré opravy. Firma Elektromont Matějka zde provedla výměnu ventilátoru a firma Matoušek ze Smečna drobné opravy střechy. Z podkladů od ZŠ, ZUŠ a MěÚ zpracovala Tereza Slavíková
Dukelská ulice čp. 550 Místnost č. (nadzemní podlaží) 14/550 (1. NP) 24/550 a 25/550 (2. NP) 26/550 a 27/550 (2. NP)
Plocha v m2/rok 83 m2 25 m2 a 18 m2 8 m2 a 21,5 m2
Využití kancelář kanceláře kanceláře
Místnost č. (nadzemní podlaží) S4 (podzemí) S3 (podzemí) 216 (2. NP) 308 (2. NP) - volná k 1. 5. 2011
Plocha v m2/rok 39 m2 73,1 m2 39,4 m2 25,3 m2
Využití sklad, archiv sklad, archiv kancelář kancelář
Min. nájemné* 600 Kč/m2/rok 700 Kč/m2/rok 702 Kč/m2/rok
Příslušné usnesení rady města č. 1259 ze dne 6.9.2010 č. 1050 ze dne 11.1.2010 č. 413 ze dne 5.5.2008
Havlíčkova ulice Min. nájemné* 618 Kč/m2/rok 657 Kč/m2/rok 822 Kč/m2/rok 741 Kč/m2/rok
Příslušné usnesení rady města č. 944 ze dne 21.9.2009 č. 842 ze dne 1.6.2009 č. 482 ze dne 7.7.2008. č. 89 ze dne 7.2.2011
*) Minimální nájemné nezahrnuje náklady na služby spojené s užíváním (teplo, voda, správa budov, úklid, společný prostor, el. energie). Nájemné navýšené o tyto platby je splatné ve čtvrtletních splátkách s ročním vyúčtováním.
4
Novostrašecký měsíčník
INFORMACE PRO OBČANY
Technické služby mají nové jednatele Dne 7. března 2011 se rada města na svém 9. zasedání jednomyslně usnesla odvolat oba jednatele Technických služeb Nové Strašecí s. r. o (stoprocentně vlastněných městem): pana Štefana Podhorce a JUDr. Jiřího Tláskala. Rada města k 8. březnu 2011 jmenovala nové jednatele Ing. Miroslava Čermáka, kterého pověřila vedením společnosti, a Ing. Jana Bureše, jenž bude mít ve společnosti kontrolní funkci. Oba noví jednatelé byli do této funkce jmenováni dočasně a jejich činnost bude radou města pozorně sledována a vyhodnocována. Důvodem těchto změn je především snaha o větší kontrolu nad chodem technických služeb města v období změn priorit, nové zaměření působnosti městských služeb a přímý dohled nad výdaji této organizace. Cílem personální obměny je vybudovat harmonicky fungující servisní firmu, jejíž prioritní funkcí bude péče o městský mobiliář, úklid města a další zvelebování nemovitého vlastnictví obce. Mgr. Karel Filip, starosta města
Je to přeci naše město Rozhovor s novým jednatelem Technických služeb Od 8. března mají Technické služby Nové Strašecí, s. r. o. (TSNS) dva nové jednatele. Provozním vedením této stoprocentně dceřiné společnosti města Nového Strašecí se bude zabývat Ing. Miroslav Čermák. Dodejme, že v době vzniku tohoto rozhovoru byl ve funkci osmým dnem. Kde žijete a z jaké pracovní pozice do TSNS přicházíte? Jsem téměř novostrašeckým rodákem, pokud si to mohu dovolit tak říct. Pocházím totiž z Tuchlovic, ale v Novém Strašecí bydlím více jak 36 let. Vzděláním jsem inženýr-ekonom a ve vrcholovém vedení obchodních společností pracuji více jak 25 let. V posledních deseti letech jsem pracoval jako krizový manažer. Kdo a kdy vás oslovil s nabídkou vedení TSNS? Osloven jsem byl radními přibližně dva týdny před mým jmenováním. Co Vás přimělo tuto nabídku přijmout? V Novém Strašecí bydlím a spolu s ostatními občany vidím, jak se minulé vedení města staralo o městský majetek, a myslím si, že služby pro občany města nebyly na odpovídající úrovni. A teď to mohu trochu napravit. Věřím, že se mně to spolu se všemi spolupracovníky podaří. Ale spoléhám i na zájem spoluobčanů, od kterých rád vyslechnu další podněty pro činnost TSNS. Je to přeci naše město, je všech. Jaké máte od vedení města zadání? V první řadě jsem dostal za úkol provést forenzní audit za období od roku 2008 až do února 2011, tj. účetní a ekonomický audit společnosti, ve kterém se zjišťuje, zda bylo nebo nebylo manipulováno s účetnictvím a zda byly prostředky vynakládány v souladu s účelným působením společnosti. Dále pak to pak jsou audity personální, tedy jestli stav a složení profesí zaměstnanců odpovídá úkolům a požadavkům prací, audit techniky a technických prostředků, tj. ověření potřebnosti nebo nedostatku techniky. Čeho byste chtěl v TSNS dosáhnout? Co bych chtěl dosáhnout ve velice krátké době, je čistota města. Všichni, kteří jedeme směrem na západ od našich hranic, závidíme, jak jsou tamní obce čisté. My toho můžeme dosáhnout také a je to jen otázka řízení společnosti a stanovení osobní odpovědnosti za splnění plánovaných úkolů. Žádná věda v tom není, žádná kouzla neexistují, jen poctivá práce. V zimním období – tedy pokud bude sníh – nebudou chodníky vypadat jako tuto zimu. To vím na sto procent. Na úklid koupíme dvě sněhové frézy, takže na určitých chodnících a autobusových zastávkách už nebudou lidé „bojovat“ se sněhovými muldami. Budu spoléhat i na spolupráci všech občanů města, protože pracovní síly a finanční prostředky města nedovolí, abychom všechno udělali sami. I když je mi známo, že za úklid chodníků město zcela zodpovídá. Soustředíme se též na odpady, aby bylo možné snížit nynější poplatky. Toho Novostrašecký měsíčník
se může dosáhnout tak, že jednak najdeme levnější způsob svozu odpadů a v druhé řadě se pokusíme zapojit všechny občany do řádného třídění odpadů. Za netříděný odpad, resp. za jeho uložení, platíme společně dost velké peníze, ale za tříděný odpad naopak peníze dostáváme. Věřím, že občané se do tohoto společného díla zapojí. Kolik vlastně mají TSNS v současnosti zaměstnanců? Třicet. Ale stav zaměstnanců se v průběhu roku mění – některé činnosti jsou sezónní. Přivádíte si s sebou i další lidi do týmu nebo se spolehnete výhradně na současné zaměstnance TSNS? Po zkušenostech v roli krizového manažera v jiných společnostech jsem si s sebou přivedl Jiřího Piláta. Znám jej z pracovní pozice v ČLUZ a mám k němu důvěru. Pan Pilát bude spolu s mistry zajišťovat provoz společnosti. Jaký je podíl služeb pro město na celkových tržbách za rok 2010? Roční tržby TSNS byly v minulém roce 14 mil. Kč. Drtivá většina služeb je vykonávána pro město Nové Strašecí. Jedná se o správu a údržbu majetku města, především o letní a zimní úklid městských komunikací včetně údržby zeleně, údržbu a úklid mobiliáře města apod. Ve zbytku kapacity jsou to služby pro občany města a pro společnosti, které ve městě sídlí. Počítáte pro práci v TSNS s využitím služeb i bývalých jednatelů TSNS – Štefana Podhorce a Jiřího Tláskala? Ne. Bývalý jednatel společnosti pan Podhorec sám zájem o pracovní pozici nemá a ani jsem mu žádnou nenabídl. To prosím považujte ne za osobní věc vůči panu Podhorcovi, ale za věc pracovní profesionality a sociální inteligence. JUDr. Tláskal byl v pozici druhého jednatele, ve které ho nahradil Ing. Bureš. A jedna ožehavá otázka na závěr. V poslední době média informovala o rozhodnutí Nejvyššího správního soudu i Nejvyššího soudu, podle kterých je neslučitelná funkce jednatele a funkce ředitele společnosti. Podle dostupných informací byl váš předchůdce obojím. Budete po něm vyžadovat vrácení mzdy za post ředitele? Podle zmiňovaných rozhodnutí se jeví pracovní poměr na ředitelský post u jednatele jako neplatný právní akt. Ano, pan Štefan Podhorec byl v dvojjediné pozici. Měl smlouvu o výkonu funkce jednatele podle Obchodního zákoníku a k tomu měl pracovní smlouvu na ředitele společnosti podle Zákoníku práce. Jak je občanské veřejnosti známo, Nejvyšší správní soud při tomto souběhu konstatoval neplatnost pracovní smlouvy. Je ovšem třeba říci, že pan Podhorec žádné dva platy nepobíral, jak by se z existence dvou téměř identických smluv mohlo zdát. otázky pokládal Miroslav Vachek 5
TÉMA MĚSÍCE
Historie a současnost Komenského náměstí
Nejstarší známé fotografie náměstí, pravděpodobně 80. léta 19. století
Půdorys Komenského náměstí, v podobě, jak jej známe dnes, pochází ze středověku, kdy náměstí sloužilo především jako tržiště. Čtvercové náměstí bylo vytyčeno jako centrální plocha v pravidelné urbanistické osnově města. Do města se vjíždělo původně třemi branami, Pražskou, Slánskou a Rakovnickou, čemuž odpovídaly i směry vjezdů do náměstí. Jak asi prostranství tržiště vypadalo? Co o tom můžeme v současnosti ještě zjistit?
Co lze přečíst z výkopů Jelikož jsem měla od dětství zájem o archeologii, prohlížela jsem každou díru v zemi. Později nás oba s mužem zaujaly přes dva metry hluboké výkopy pro kanalizaci prováděné v polovině 80. let. Z průběhu kulturních vrstev ve výkopech bylo zjevné, že před nejméně třemi domy na horní straně náměstí byly už před několika stoletími vykopány asi tři metry hluboké jámy, které svojí délkou odpovídaly šířce domovních parcel. Vyplňovala je převážně vypálená hliněná omazávka s otisky shořelých dřev. Z tohoto bylo možné odvodit, že část náměstí podlehla požáru, neboť domy byly ve starším dějinném období vesměs dřevěné. Po jednom z velikých požárů, podle zlomků kachlů datovaném do poloviny 16. století, došlo k zásadní přestavbě. Stavebníci vykopali před jednotlivými domy (na tržišti) velké jámy a z nich vytěžili použitelný stavební materiál – kámen, opuku a hlínu. Následně do díry v zemi nahrnuli všechny nepotřebné pozůstatky shořelého domu. Takto prakticky mohla posloužit plocha velkého tržiště 6
– po nesčetných pohromách, válkách a požárech se mohla stát na přechodnou dobu velkým staveništěm. Z výkopů je možné odvodit, že se nedláždilo, alespoň ne v souvislých plochách. Místo toho nechali správci šlechtických domů nebo majitelé zájezdního hostince navézt do rozbahněných míst stavební suť a nepotřebný odpad z vytěženého kamene. Svažitá plocha náměstí byla odvodňována pomocí struh, které byly pravděpodobně diagonálně směřované. Jinak nebyla plocha tržiště nijak členěna, jednalo se o prázdné a přehledné prostranství, kudy projížděly hlavně povozy a kočáry. Vozkové se tu snadno orientovali, mohli zastavit vůz, vyložit z něj zboží, postavit prodejní boudu. Je pravděpodobné a předpokládané, že tu stával kamenný pranýř, stejně jako v řadě jiných měst. Našli bychom jej nejspíš někde proti radnici, v horní části tržiště. Také tu mohly stát pevné prodejní boudy, možná masné krámy. Jednalo se o potřebná zařízení hlavně po dobu trhů.
Život na náměstí Mimo to celé prostranství sloužilo také jako komunikační prostor. Lemovaly jej nejbohatší výstavné městské domy, velké hostince v čele se zájezdním hostincem na jihozápadním nároží (č. p. 199), který byl zbořen po r. 1970. Velké formanské vozy a pocestní, kteří přijeli na přespání, mířili rovnou na náměstí a pak do hostince, který poskytoval jídlo a nocleh lidem i koním. Většina vozů ale městem pouze projížděla, bylo možné projet širokou Zadní ulicí (dnes Palackého) a minout tak tržiště. V do-
mech podél náměstí byly soustředěny nejvýznamnější majetky, hlavně v několika patřících šlechtě. Příjezd rodiny majitele jistě vyvolal velkou pozornost a rozruch, než kočáry vjely do dvorů a pocestní se ubytovali. V době jejich přítomnosti se sem sjížděly spřátelené rodiny z okolí a známí na návštěvy.
Socha sv. Jana Nepomucného Vztyčením sochy sv. Jana Nepomuckého v r. 1705, téměř 14 let před svatořečením, muselo dojít k velké proměně dosud holé a prázdné plochy. Ještě před sochou světce tu mohl stát jiný katolický symbol, snad dřevěný nebo kamenný kříž. Ale o tom s určitostí nic nevíme. Není ani zcela jisté přesné původní umístění sochy Jana Nepomuckého, poslední známé stanoviště bylo v západní polovině tržiště. Na nejstarších mapách je značeno přibližně uprostřed náměstí, ale je otázka, jak dalece je možné brát tuto informaci jako závaznou. Podobné akty umísťování symbolů okázalé katolické zbožnosti se od poloviny 17. století uplatňovaly téměř na všech významných veřejných prostranstvích v řadě měst, včetně těch nejbližších – v Rakovníku, Slaném a na Kladně. V Novém Strašecí byl mnohem později před školou vztyčen ještě litinový kříž na kamenném podstavci – jako symbol a ideový protějšek sochy. Snad nejstarší známé zpodobení náměstí nacházíme na fotografii pravděpodobně z 80. let 19. století. Prostírá se na ní před námi šikmo klesající prostranství, bez souvislého dláždění, stromů či jiné zeleně. Úprava povrchu je dobře čitelná, Novostrašecký měsíčník
TÉMA MĚSÍCE
z udusané mlatové plochy vyčnívají jednotlivé kameny. Povrch byl hrbolatý a neurovnaný. Socha stála v západní polovině náměstí osamocena jako maják, ještě bez ohrádky z kamenných patníků. Přední, obličejovou částí, byla obrácena k východu. Fotografie zachycuje stále ještě tržiště, ale už v čase velké změny.
Okrášlení náměstí lipami Krátce poté napadlo skupinu zdejších osvícených obyvatel povýšit prostranství z málo vzhledné plochy na náměstí s parkovou úpravou. Stalo se tak po vzoru okolních měst a zejména Prahy, kde proces okrašlování a výsadby stromů probíhal již několik desetiletí. Strašecký Okrašlovací spolek vysadil nejdříve alej lip podél silnice k nádraží a posléze v roce 1910 přikročil ještě k úpravě náměstí, kde vysázení lip po obvodu představovalo zásadní proměnu prostranství. Podobným procesem v této době procházela většina měst. Byla tak potlačena primární funkce tržišť a náměstí získávala význam reprezentativních míst, určených pro nedělní promenády, chvíle oddechu, vzájemná setkávání a sváteční besedování. Výběr druhu zeleně mohl souviset s érou národního obrození. Lípy se staly vyhledávané a oblíbené také pro vonná a užitečná květenství i celkovou krásu stromů. Ne všechna města preferovala tutéž volbu, např. v Rakovníku byly vysázeny okrasné hlohy. Výsadba alejí lip
na novostrašeckém náměstí není v českých městech příliš obvyklá, častěji nalezneme jednu řadu stromů lemujících obvod. Dalším charakteristickým rysem pro Komenského náměstí je úhlopříčně vedená komunikace, která se zachovala doposud.
Proměny ve 20. století Plocha náměstí nebyla až do počátku 20. století nijak významně upravovaná. Následné změny byly prováděny v souvislosti s celkovou protikatolickou atmosférou po osamostatnění republiky. V Novém Strašecí naštěstí nedošlo k projevům davového vandalství jako např. ve Slaném nebo v Praze na Staroměstském náměstí, kde byly zničeny cenné sochy mariánského kultu. Novostrašečtí radní ale již ve 20. letech minulého století usilovali o odstranění sochy sv. Jana Nepomuckého. Toho město dosáhlo paradoxně až na samém počátku 50. let, kdy se socha světce stala již ideově neúnosnou a nahradil ji symbol nové doby. Barokní socha byla vymístěna k boku farního kostela, kde stojí dosud. Z historického hlediska bylo odstranění cenné a krásné památky nezodpovědným činem. Nově byla na náměstí umístěna socha Rudoarmějce v nadživotní velikosti. Počátkem šedesátých let byl zpracován projekt nové koncepce náměstí. Prostranství bylo vedle zachované sítě vozovek rozděleno dlážděnými chodníky, mezi nimiž vznikly travnaté plochy
se záhony růží a listnatých keřů. Dodatečně přibyl do spodní části náměstí ještě bazének s vodotryskem. Celá nová koncepce byla kompozičně podřízena naddimenzované ústřední soše osvoboditele. Zvolené uspořádání náměstí se ukázalo po funkční stránce dobře zpracované, neboť se s malými změnami zachovalo ve funkčním stavu doposud. Zatím se mi nepodařilo zjistit, kdo proměnu náměstí projektoval. Na současné podobě náměstí je zarážející pás přerostlých tújí na horní straně, který již pozbyl svého původního významu odclonění vlivů dopravy na sousední vozovce. Dnes jsou neupravené přerostlé túje pouze dalším důkazem naprosté absence údržby, příliš zahušťují lipovou alej a tvoří nepřirozený předěl prostranství. Závěrem bych ráda zdůraznila, jaké klady vidím na současné podobě Komenského náměstí. Vážím si především vzrostlých lip, které jsou v současnosti dominantním, prostorotvorným prvkem. Díky nim je prostranství podobné více parku a náměstí tak vzdáleně připomíná atmosféru lázeňského města. Ostatní doprovodné součásti jako chodníky, travní záhony, vozovky a zídky považuji za méně podstatné. Lípy ideálním způsobem korespondují s domovními průčelími v druhém pohledovém plánu. Také vymezení středové volné plochy vzrostlými stromy je pobytově velmi příjemné a většinu roku na pohled krásné. Eva Volfová
Fotografie náměstí. Archiv MěÚ
Novostrašecký měsíčník
7
TÉMA MĚSÍCE
Vyjádření k projektové studii a k úpravě náměstí Architektka a památkářka Eva Volfová se s námi podělila také o svůj pohled na nedávno zpracovanou projektovou studii. O záměrech projektu včetně jeho zdůvodnění informoval podrobně Novostrašecký měsíčník č. 9/2009. Podívejme se nyní také na odlišný názor, ve kterém se snoubí hledisko historicko-architektonické i občanské. Náměstí má natolik výrazný osobitý ráz, že rekonstrukce by znamenala totální popření předchozího stavu. Přestože nový projekt vychází z původní koncepce, znamená velký výrazový posun, zamýšlený jako totální proměnu. Je koncipován s ohledem zejména na praktická hlediska co nejjednodušší a nejlevnější údržby. Ta však mohou být v rozporu s uživatelskými hledisky. Přihlížet hromadnému kácení lip, které jsou i přes dosavadní nedostatečnou péči velmi vitální, by bylo na pohled hrozné a velmi bolestné. Na vykácenou plochu by byl navíc žalostný pohled. Domy na náměstí jsou vesměs velmi hezké, ale na druhou stranu zde nestojí žádné paláce, kvůli kterým by bylo žádoucí náměstí vyklučit a prvoplánově zpřehlednit. Návrh předpokládá zrušení prostřední komunikace a usměrnění dopravy pouze po obvodě, kde by byl soustředěn veškerý provoz. Za koncepčně nešťastnou změnu považuji posunutí krajní východní aleje blíž ke škole. Obě školy by tak byly ochuzeny o přehledný shromažďovací prostor, kde je ideální komorní zázemí pro
pořádání kulturních akcí. Nevýhodou je také přiblížení komunikace budově školy, což může snížit bezpečnost školáků a studentů. Náměstí mělo být podle projektu prvně ve své historii celé předlážděno. Studie nepočítá se záhony a trávníkem. Jako pozitivní lze označit volbu dlažby z přírodního kamene a nikoliv betonové, tzv. „zámkové“. Úplné zadláždění všech ploch považuji za zbytečné a nesmyslné. Autor návrhu se odvolává na historickou předlohu tržiště, dláždění celé plochy vydává za historický koncept. Strašecké náměstí a původně tržiště nikdy celé dlážděno nebylo. V dávné minulosti byla dlážděna spíše náměstí velkých měst. Pokud se má nově dláždit celé prostranství, je vhodné to uvést jako změnu předchozího konceptu, ale ne se odvolávat na návrat k historickému stavu. Sdílím obavy řady obyvatel, že kompletní vydláždění by mělo neblahý dopad na dosavadní příjemné klima nejfrekventovanější části města. Zatravněnými plochami se více vsakuje důležitá srážková vláha, která následně umožňuje pomalé odpařování. Kdežto po kamenné dlažbě ve svahu voda rychle steče do kanalizace. V parných letních dnech dlažba akumuluje sluneční záření a jen pomalu vychládá. To by mělo negativní dopad na kvalitu prostředí pro vše živé, lidi i stromy, ale i ptáky a zvířata. Letní žár a výheň vyhledáváme v přírodě u vody a nikoliv v komunikačně rušném středu města.
Nové Strašecí je patrně jedním z měst s nejdelší tradicí výsadby lip ve zdvojených stromořadích po obvodě prostranství. Na obyvatele města bude jistě lépe působit ohleduplné zacházení s živými stromy, než radikální řez v podobě 100% náhrady, který lze přirovnat k plně spotřebnímu chování, jenž je v rozporu s proklamovanými zásadami ochrany přírody. Pro náměstí v historické části města se nabízí použít konzervační a z části rekonstrukční metodu, případně ještě rozdělenou na etapy. Proč neponechat nejstaršímu náměstí tradiční podobu a nesoustředit se s velkorysou přestavbou na novější části města? Připomeňme, že realizace Projektu revitalizace Komenského náměstí s náklady odhadovanými na 76 a půl milionu korun byla nejprve z důvodu změn podmínek dotačního titulu odložena na neurčito. Uvažovalo se však o zahájení kácení lip (viz NS měsíčník č. 7+8/2010, str. 1), což vyvolalo řadu kritických reakcí, které vyústily v demonstraci občanů. Současné vedení se v programovém prohlášení zavázalo řešit zásadní koncepční záměry města formou diskuzí, připomínkových řízení, anket a besed s občany. (red)
Náměstí a lípy v datech Duben nebo květen 1889 Okrašlovací spolek vysadil první lípy na náměstí.
Září 2008 Rada města nechala vypsat výběrové řízení na zhotovení projektu „Revitalizace Komenského náměstí a centra města“, jehož základem je studie Jana Michalíčka, a to na základě vidiny možnosti získání mnohamilionové dotace.
Srpen 2009 Na základě objednávky města byl zpracován dendrologický posudek Ing. Jaroslava Kolaříka, který doporučoval ke kácení 22 lip.
M. Vachek píše radním otevřený dopis za zachování lip na náměstí a společně s ním zasílá městu dar na jejich údržbu ve výši 500 Kč. Dar byl obratem vrácen.
Prosinec 2009 Světlo světa spatřil další posudek stavu lip. Agentura pro ochranu přírody ČR k odstranění doporučila 12 lip.
Leden 2009 Byla podána žádost o územní rozhodnutí v souvislosti projektem revitalizace.
Červen 2009 Česká inspekce životního prostředí zahajuje správní řízení kvůli návrhu vykácet 49 lip na Komenského náměstí a zároveň předběžným opatřením zakázala jakoukoliv další činnost v této věci. Tím byl projekt revitalizace náměstí „umrtven“. 8
Zrodil se první podnět občanů k zachování lip adresovaný zastupitelstvu města.
Říjen 2010 Září 2009
Listopad 2008 Rada města přidělila zakázku na zpracování projektové dokumentace pro projekt revitalizace náměstí firmě AV ATELIÉR s.r.o.
Červenec 2010
Konala se první demonstrace za zachování lip a zastupitelstvu byla předána druhá petice občanů.
Listopad 2010 Nástup nového vedení města vzešlého z říjnových komunálních voleb znamenal odklon od připravovaných projektů „Revitalizace náměstí“ a „Regenerace zeleně“. Přednost je dána postupné obnově náměstí a zachování jeho současného rázu.
Březen 2011 Březen 2010 Česká inspekce životního prostředí vydala rozhodnutí, který zakazuje kácet konkrétních 7 lip. Radní to interpretovali jako nařízení kácet všechny zbylé.
Na základě doporučení Komise pro životní prostředí rozhodla Rada města odstranění šesti lip ěsta o ods a vysazení sedmi nových. ch.
Březen 2010 Podepsána smlouva mezi Novým Strašecím a Safe Trees, s.r.o. na zpracování projektu „Regenerace zeleně“.
Miroslav Vachek Zpracoval Miro Novostrašecký měsíčník
TÉMA MĚSÍCE
K čemu by mělo sloužit náměstí?
Diskuse na téma
V prvních březnových dnech probíhala na internetových stránkách města anketa, ve které občané vyjadřovali názor, k čemu by vlastně novostrašecké náměstí mělo sloužit. K dispozici bylo pět možností, ze kterých si každý mohl vybrat tu, kterou osobně považuje za nejdůležitější. A jak to dopadlo? Výsledný „koláč“ je poměrně souměrný – žádná z možností výrazně nepřevažuje, ani nezaostává. Největší díl ukrajuje možnost, že je místem pro relaxaci a odpočinek. A co ostatní možnosti? Posuďte sami. Z ankety na internetových stránkách města zpracovala Tereza Slavíková
Jaké chceme mít náměstí? Na serveru novestraseci.info proběhla na konci roku 2010 diskuse na téma Jaké chceme mít náměstí? Vládla až překvapivá shoda a převládaly konzervativní postoje – zachování současného rázu bylo pro většinu diskutujících jakousi mantrou. Vybrali jsme pro čtenáře několik úryvků z těchto diskusních příspěvků:
(celkem 155 odpovědí)
Obnova lipového porostu na Komenského náměstí Na základě doporučení Komise pro životní prostředí rozhodla rada města z důvodu nevyhovujícího zdravotního stavu a statiky a s ohledem na bezpečnost občanů o vykácení šesti lip na Komenského náměstí (k tomuto tématu také článek „9. zasedání rady města“ – pozn. redakce). Kácení bylo doporučeno do konce vegetačního klidu, tzn. neprodleně (v plánku jsou tyto stromy označeny písmenem K). V průběhu jarního období budou odstraněny pařezy Fotografie náměstí. Archiv MěÚ a zbytky kořenového systému. K vykácení komise doporučila rovněž i podrost jalovců a borovici před starou radnicí. Dále navrhla pokácet a nahradit jednu lípu (v plánku označena písmenem R). Občané byli přizváni k otevřenému jednání komise, jehož účastníci měli možnost dne 24. 3. obejít jednotlivé stromy a nechat si zodpovědět případné dotazy. K dotvoření stromořadí budou pokácené stromy nahrazeny sedmi novými, již vzrostlými lipami (v plánku označené písmenem N). Z podkladů Komise pro životní prostředí zpracoval Miroslav Vachek
Novostrašecký měsíčník
„Náměstí bylo odjakživa tržiště. To je v podstatě pořád. (...) Rekreuji a bavím se jinde. (…) Zvážil bych i rozšíření parkovacích míst. Žijeme s auty a ještě nějakou dobu se to nezmění.“ (Pavel Kotyk) „Myslím, že náměstí musí zůstat průjezdné a funkční. Vždyť tam jsou všechny důležité instituce města a obchody. Těžko počítat s tím, že se vrátí doba, kdy budeme chodit jen pěšky.“ (Jiřina Mazancová) „Zelené travnaté plochy by byly velice příjemné a potřebné, ale musí se počítat, že na takových plochách bez závlahy trávník není kvalitní. Lepší ale investice do závlahy trávníku než do fontány.“ (Alena Burešová) „Dále bude třeba se o zeleň na náměstí v budoucnosti starat, a to více, než tomu bylo doposud.“ (Pavel Novák) „Pěstujme si tam trávníky a zakažme tam venčení psů a můžeme ho využívat asi tak, jako v Karlovo náměstí v Praze – víkendový piknik by tam asi šel.“ (Mirek Vachek) „... jen podotýkám, že venčení psů na veřejných prostranstvích je vyhláškou již dávno zakázáno, jen není vyžadováno, kontrolováno a pokutováno...“ (Marcel Brettschneider) „Dláždění žulou - nač? Většina vydlážděných náměstí je pak vylidněna. Zajeďte v létě třeba do Žatce...“ (Iva Dvořáková) „Podívejte se na náměstí na Stochově. Jeden nesmysl za druhým. Nejdůležitější silnici k náměstí a škole zastavěli truhlíky, na čtvercovém náměstí vykáceli všechnu zeleň v rozích a celé ho vydláždili. Zasadili nějaké stromy-nestromy (jak na parkovištích u obchodních center) a ta fontána uprostřed je pořád špinavá a plná odpadků. V létě si tam sednout nemůžete, protože tam není ani kousek stínu.“ (Jiřina Mazancová) „Jen mě mrzí a trápí, že nám ho kazí zevlující, povětšinou opilá, mládež posedávající na lavičkách a dělající kolem sebe neustále smetiště.“ (Václav Horáček ml.) „... problém vidím v tom, že o víkendu sem opravdu není důvod zajít... i mně chybí na náměstí kvalitní posezení s letní zahrádkou, zmrzlinou, nebo v zimě s kávou a horkou čokoládou.“ (Alena Burešová) z diskuse na www.novestraseci.info vybral a sestavil Miroslav Vachek 9
TÉMA MĚSÍCE
Kolik má Nové Strašecí náměstí? Rande, demonstrace, diskuse, trhy, místa odpočinku, křižovatky, parkoviště, místo pro venčení psů. Tak nějak by se dala charakterizovat novostrašecká náměstí. Pokud Vám někdo řekne: „Sejdeme se na náměstí“, automaticky předpokládáte, že místem schůzky je střed města, v novostrašeckém případě pak Komenského náměstí. Je tu však i několik dalších míst honosících se tímto označením: Náměstí 5. května, Náměstí Bedřicha Smetany, Tyršovo náměstí a Žižkovo náměstí. Ale není to pojmenování tak trochu matoucí?
Náměstí obecně Internetová encyklopedie Wikipede nabízí vcelku slušnou definici tohoto prostoru: Náměstí (postaru také rynek či rynk) označuje volný veřejný prostor nebo prostranství (např. městský park) ve městě, ohraničený zejména přilehlými domy. Často mu dominuje významná stavba (kostel, radnice, divadlo aj.), v jejich centru je většinou fontána či kašna, morový sloup, socha či jiný monument. Zapojíme-li trochu etymologie, pak již samotné slovo náměstí vzniklo ze slov místo, vměstnat, město a původně bylo spojeno hlavně s trhy. Prostor sám o sobě ale není vším – správné náměstí je tvořeno i sociálními vazbami. Bez lidí prostě náměstí neexistuje. Otázkou je, co všechno lze „vměstnat“ na zdejší „také náměstí“. Vezměme to popořadě.
10
Náměstí 5. května – trojúhelníková křižovatka obsypaná parkujícími auty kolem travnatého středu se stromy. Náměstí Bedřicha Smetany – rušná křižovatka, na jejíž severozápadní straně je zelené zátiší se snadno přehlédnutelnou bustou hudebního skladatele. Tajemství je nejen jedna z oper tohoto českého velikána, ale i důvod, proč toto místo stále nazýváme náměstím. Tyršovo náměstí – ani zde to nevypadá na srotiště lidských bytostí. Ani auta se tu moc nezastaví. Vzhledem k rušnému provozu na hlavní novostrašecké tepně se zde instalovaná lavička na západní straně jeví spíše jako aranžérský doplněk než jako užitná věc. Žižkovo náměstí, vymezené řadami rodinných domů a jedním panelákem ve svém středu vroubeném trojúhelníkovou křižovatkou, v sobě střeží travnatou plochu s dominantní lípou, u níž si rande soudná mládež nedává. Zato si zde přijdou na své domácí mazlíčci různých velikostí.
Na Pecínov se nedostalo Ačkoliv je v Novém Strašecí označena jako náměstí kdejaká křižovatka, Pecínovu byla tato výsada upřena. Ono je to vlastně fuk – stejně všichni vědí, že centrum dění je Na Růžku. Miroslav Vachek
Náměstí 5. května
Náměstí Bedřicha Smetany
Tyršovo náměstí
Žižkovo náměstí
Náměstí mýma očima Novostrašecké náměstí. Těžko říct, z které strany do něj vlézt. Přes moderní asfaltový koberec před Městským úřadem? Od té nepěkné žluté krabice? Pamatuju si na povídačku o tom, jak se při její stavbě zapomnělo na schody, a proto se musely dodělat zvenku. Asi to pravda nebude, ale při pohledu na obchoďák na náměstí se vždycky musím usmát. Od pošty kolem gymplu – co kdyby na mě někdo hodil spolužáka z okna? Nebo od Číňana na rohu, co vůbec není Číňan, ale usměvavá paní nebo dokonce od obchodníka v Úzké uličce, co taky není Číňan, ale má výbornou rýži? Co tu na mě čeká? Tak třeba vodotrysk. Nikdy se mi nijak zvlášť nelíbil, ale ani mi nevadil. Dokud jsem neměla děti. Copak voda, to bych ještě zvládla a děti k ní i pustila. Ale ty obří, špičaté a často kluzké kameny okolo rádoby decentního jezírečka – děkuji pěkně. Jsem ráda za velké množství laviček. Odpolední svačinka ve stínu lip, kdy pozorujeme cvrkot na náměstí a pohodlně sedíme ve stínu, to je pohoda. V létě jsme kolikrát museli od obchoďáku s rohlíky až ke gymplu, protože pod hudebkou byly všechny lavičky obsazené. Už aby bylo teplo a mohli jsme tam poslouchat více či méně zdařilé polotovary hudebních skladeb a několikeré pokusy o tutéž etudu. V pátky ovšem celou kapelu. Mám ráda trhy a hádající se trhovce. Pán, co prodával pejska na klíček, ho hlasitě bránil před paní, která byla pobouřena cenou takového skvostu: Pán byl sprostý, paní víc. Potkávání neznámých, které už vlastně znám. Miluju zelináře, ty pátečně sobotní, co mají džusy. Jsou moc milí a sezónním jednoduše fandím. Třeba ten pán, co je na něm vidět, že hrášky pěstuje sám, paní s květákem, který ráno sklidili, paní, která pěstuje květiny a pak je prodává u té paní s květákem. Domácí uzeniny, čerstvá vajíčka, překrásné pestrobarevné stany, dětské punčocháčky, všechno a nic. V pět začnou stánkaři balit. Před šestou už na náměstí postávají jenom dvě skupinky upištěných adolescentů s nápadně vínovou dvoulitrovkou Coca-coly, občas se prožene několik pracujících z autobusu směrem k domovům, sem tam pejskař, někdo do hospody, jiný z hospody. Večer ve Strašecí na náměstí chcípl pes. Jsem ráda za stín a pěkné zelené náměstí. Lípy z něj dělají výjimečné, příjemné místo. I když všechny domy krásné nejsou, ostatně ani ty stromy samy nejsou dokonalé. Záhonky se nám někam ztratily. A zrovna teď ještě uprostřed trávníku zůstává hromada černého posoleného sněhu a hluboké koleje po bagru. Petra Pilátová Novostrašecký měsíčník
STALO SE / INZERCE
Městská policie Nové Strašecí:
Z obcí:
V jednu hodinu ráno dne 25. 2. 2011 v ulici Čs. Armády zastavovala hlídka strážníků vozidlo, které při vyjíždění od kraje vozovky nedalo znamení o změně směru jízdy. Řidič nedbal znamení k zastavení vozidla a pokusil se ujet. Strážníci vozidlo dostihli v Pecínově a podrobili řidiče orientační dechové zkoušce na přítomnost alkoholu v krvi. Protože zkouška byla pozitivní, předali věc na místě Policii ČR. Večer 3. 3. 2011 byli strážníci Policií ČR požádáni o součinnost při pátrání po dvou dívkách, které utekly z novostrašeckého Dětského domova. Strážníci dívky nalezli po dvou hodinách na hřišti v obci Tuchlovice. Obě dívky byly v pořádku vráceny do místa svého bydliště. K malé dopravní nehodě došlo krátce před polednem 5. 3. 2011 na křižovatce u novostrašecké polikliniky. Strážníci ještě před příjezdem Policie ČR vyloučili přítomnost alkoholu v krvi řidičů a následně usměrňovali provoz až do odstranění následků nehody. První letošní pokuta za popíjení alkoholu na veřejném místě byla udělena dne 7. 3. 2011 na Komenského náměstí. Šťastným výhercem je novostrašecký občan. Krátce před polednem 12. 3. 2011 bylo strážníkům oznámeno, že v Šotkově ulici bezvládně leží starší muž. Strážníci mu zajistili lékařské ošetření, Rychlou záchrannou službou byl převezen do nemocnice.
Rozebírání strážního domku u železničního přejezdu za Kamennými Žehrovicemi neznámými osobami bylo strážníkům oznámeno ráno 3. 3. 2011. Strážníci na místě zjistili pravdivost oznámení, zadrželi přítomné osoby a na místo přivolali Policii ČR. Novostrašečtí strážníci byli v půl třetí ráno 13. 3. 2011 požádáni Policií ČR o součinnost. Důvodem bylo oznámení o vzájemném napadání mezi rodinnými příslušníky v ulici V Brance v Rynholci. Věc vyřizuje Policie ČR. Martin Novák, vrchní strážník MěP
Žádost o spolupráci:
Novostrašecký měsíčník
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Neznámí pachatelé rozbili v noci z 11. 3. na 12. 3. 2011 skleněnou výplň autobusové zastávky v Palackého ulici. K události přijmeme jakékoliv informace na telefonním čísle 602 395 312.
11
KULTURA
Pohádka pro nejmenší v NKC Dne 10. března 2011 do Novostrašeckého kulturního centra přijelo divadlo Krapet z Prahy s představením „Příhody včelích medvídků“. Od 8.30 proběhlo představení pro první až třetí třídu ZŠ Nové Strašecí a od 10 hodin pro MŠ z Nového Strašecí a veřejnost (chtěli jsme, aby pohádku mohly vidět i děti, které do školky nechodí). Příjemné bylo, že naše pozvání přijaly i školky z Rudy a Rynholce. Všichni jsme byli zvědaví, jaké to bude. Jak už název napovídá, jednalo se o divadelní ztvárnění oblíbeného večerníčku. Na jevišti se objevili dva opravdoví včelí medvídci Brumda a Čmelda v podání dvou skvělých herců, kteří nás provázeli celým dějem. Oba nám ukazovali, jak se učí sbírat medový nektar, jak poslouchají i neposlouchají svoji maminku, oba šikovní medvídci také naučili létat svou novou kamarádku berušku. Děj představení se odehrával na krásné slunečné louce, ale také ve strašidelném lese. Tam nás, ale ani naše pruhované kamarády, nezaskočil ani velký pavouk a už vůbec ne obávaný nepřítel čmeláků Pučmeloud. Ten nakonec vydal medvídkům i svou kořist v podobě miminka a naši noví přátelé se mohli směle vydat domů, kde byli samozřejmě maminkou nejdříve pokáráni za neposlušnost a poté pochváleni za projevenou odvahu a smysl pro dobrodružství. Celé představení doprovázely známé písničky z večerníčku jako „Na políčku v jetelíčku“, „Tam kde v noci jasně svítí světlušky“, „Přátelé, chvátám“, které si děti rády s medvídky zazpívaly. Děti nadchl hudební doprovod, krásné kulisy a skvělé výkony protagonistů, kterým se podařilo nás všechny vtáhnout do děje a zapojit do představení.
i
Děti si už uvědomují, že návštěva divadla je slavnostní událost a jsou plny očekávání. Některé navštívily divadelní představení poprvé, všechno pro ně bylo nové a zajímavé. Na otázky, jak se jim představení líbilo, odpovídaly děti ze školy, že bylo úžasné. Toto představení bylo opravdu jedno z nejlepších a budeme na něj všichni dlouho vzpomínat s tím, že jsme se opravdu dobře pobavili. Iveta Dušková, vedoucí MKZ
Co říkali o divadelním představení školáci z 2.B
Patrik Kuthan: „Ve čtvrtek jsme byli v NKC na pohádce Příhody včelích medvídků. Hráli tam Brumda a Čmelda, jejich maminka, Beruška, housenka Otakárka Osikového, pavouk, brouk Kvapník a taky strašidlo Pučmeloud. Známe je z televize. Nejvíc se mi líbilo, jak Brumda pořád dělal nějaké neplechy…“ Káťa Šittová: „…Byla to legrace… A taky šli do černého lesa a tam byl pavouk, co měl hlad, až z toho usnul…“ Natálka Šípková: „…Čmelda a Brumda se učili létat, ale pořád padali… Čmeldu uvěznil pavouk a housenka ho zachránila! A pak taky zachránili miminko…“ Nikolka Perlíková: „…Pučmeloud sebral paní Světluškové miminko, ale čmeláci ho zachránili!...“ Ondra Bartoš: „…Čmeláci se posmívali Berušce, protože nebyla červená a neměla černé tečky. A to se nedělá…“ vybrala Pavlína Tondrová
Koncert Scholy Gregoriana Pragensis Koncert Scholy Gregoriana Pragensis se bude konat 28. dubna od 19.00 hodin v kostele Narození Panny Marie v Novém Strašecí. Gregoriánský chorál je jednohlasý latinský zpěv římskokatolické církve bez doprovodu nástrojů, nazvaný podle papeže Řehoře Velikého (kolem let 540–604). Je nejstarší formou chrámového zpěvu, jenž se až dodnes uchovala beze změn. Schola Gregoriana Pragensis vedená Davidem Ebenem patří k předním světovým interpretům gregoriánského chorálu. Tento specifický hudební žánr v našem městě v této kvalitě pravděpodobně dosud nikdy nezazněl. Jsem rád, že se podařilo ve spolupráci s Městskými kulturními zařízeními tento mimořádný koncert zajistit. Lístky jsou k dispozici od 1. dubna v předprodeji MKZ. Zmíněný koncert zároveň zakončí cyklus koncertů duchovní hudby, který byl v této sezóně zasvěcen Panně Marii, svatému Josefu, na závěr pak svatému Vojtěchu a dalším českým světcům. Připomeňme, že koncerty minicyklu zahájili před zcela zaplněným kostelem „domácí“: Chipo Hynková, Helena Havlíková, Jan Jiříček a komorní sbor La Gioia (Mariánský koncert 8. prosince). Následovali přespolní profesionálové ze Mšece: Adam Viktora a Gabriela Eibenová (Koncert v oktávu svatého Josefa, 24. března). Pavel Kotyk
12
„Sv. Vojtěch a patroni české země“ 28. 4. 2011 od 19 hodin
Koncert souboru Schola Gregoriana Pragensis v kostele Narození Panny Marie v Novém Strašecí Vstupné 120 Kč Předprodej vstupenek od 1. 4. 2011 v Novostrašeckém kulturním centru pondělí 8–17, středa 8–18 a pátek 8–14, tel.: 313 572 340
Oznámení
Zápis do kurzu tance a společenské výchovy v Novém Strašecí, který povede Martin Tengler, začne v pondělí 18. dubna od 8 hodin v kanceláři MKZ. Je potřebné se osobně dostavit, znát jméno, adresu, rok narození a telefon zájemce o kurz a mít s sebou kurzovné 1 500 Kč.
Opakovací lekce 15. dubna od 19 hodin Městská kulturní zařízení Nové Strašecí srdečně zvou nejen absolventy tanečních kurzů, ale i všechny, kteří milují tanec, na jarní opakovací lekci společenských tanců do Novostrašeckého kulturního centra. Přijďte si jen tak zatančit a zopakovat si základy tanců, které se vyučují ve všech tanečních kurzech. Na setkání s Vámi se těší taneční mistr Martin Tengler s manželkou. Vstupenky (50 Kč) se budou před začátkem prodávat v pokladně. Občerstvení zajištěno.
Setkání šedesátiletých MKZ Nové Strašecí připravují setkání šedesátiletých absolventů místní školy v Novém Strašecí. I letos to bude tradičně v době posvícení, v sobotu 10. září. Proto žádáme absolventy – ročník 1951, aby se dostavili do kanceláře v Novostrašeckém kulturním centru a pomohli s přípravou. (Musíme sestavit přípravný výbor, který nám bude pomáhat, ale především je potřeba zjistit adresy všech spolužáků, které čas zavál do různých koutů. Možná pořádáte pravidelné školní srazy a někdo z Vás má aktuální kontakty na všechny spolužáky.) Věřím, že se spolu domluvíme tak, abychom v září měli vše připravené. Iveta Dušková
Novostrašecký měsíčník
KULTURA
Sté výročí spisovatele Václava Čtvrtka Nové knihy V měsíci dubnu si připomeneme 100. výročí narození spisovatele, kterého zná snad úplně každý, kdo miluje pohádky. Václav Čtvrtek, vlastním jménem Václav Camfourek, se narodil 4. 4. 1911 (zemřel 6. 11. 1976). Během první světové války se rodina přestěhovala z Prahy do Jičína k dědečkovi. Václav po reálném gymnáziu studoval pedagogickou fakultu, tu však nedokončil a začal pracovat v Praze jako úředník. Po druhé světové válce pracoval v Československém rozhlase jako dramaturg, vedoucí vysílání vědy a techniky pro mládež. Roku 1960 se stal spisovatelem z povolání. Spolupracoval s dětskými časopisy Brouček, Sedmihlásek, Vlaštovička, Mateřídouška, Ohníček, Pionýr. Od druhé poloviny 50. let spolupracoval také s televizí, mimořádné popularity dosáhl zejména svými pohádkovými příběhy do večerníčků. Ve všech svých pohádkách vytvořil Václav Čtvrtek osobitý, a přitom typicky český pohádkový svět. U příležitosti Čtvrtkova výročí připravila městská knihovna výstavu jeho knížek. Přijďte zavzpomínat, připomenout si svoje oblíbené postavičky. Vždyť kdo by neznal Rumcajse, Manku a Cipíska, formana Šejtročka, Křemílka a Vochomůrku, Makovou panenku a motýla Emanuela, vílu Amálku a žabku Márinku, hajného Robátka a jelena Větrníka nebo vodníky Čepečka a Česílka? (jt)
Výstava Život a dílo Karla Čapka Městská knihovna Nové Strašecí zve všechny občany na výstavu o životě jednoho z největších českých spisovatelů. Putovní výstavu Život a dílo Karla Čapka připravil Památník K. Čapka ve Staré Huti u Dobříše. Výstava už třetím rokem putuje po knihovnách České republiky, navštívila i zahraničí, zájem o ni projevily polské knihovny. I my budeme mít možnost prohlédnout si výstavu přímo v Novém Strašecí. V knihovně bude instalována počátkem dubna. Přijměte tedy pozvání: na deseti panelech se seznámíte s osobním i profesním životem této velké osobnosti české literatury. Výstava bude přístupna po celý duben v půjčovní dny knihovny: pondělí, středa, pátek 8–17 hodin, v ostatní pracovní dny je možno si výstavu prohlédnout po domluvě na telefonu 313 572 219 nebo 733 240 533 (jt).
Akademie volného času v Novém Strašecí 7. ročník ve školním roce 2010/2011 Zveme Vás na další dvě přednášky konané v rámci přednáškového cyklu pod názvem Poznejme sami sebe (rod ženský a rod mužský v kulturně společenském vývoji). 7. dubna 2011: Vznik ženského emancipačního hnutí (Evropa a Amerika) Paní lektorka PhDr. Hana Maříková Vás seznámí s důvody vzniku tohoto hnutí, jeho smyslem a cílem, s postoji společnosti k němu, jeho různými formami a spolky. 5. května 2011: Žena – věčná inspirace ve výtvarném umění Přednáška je věnována vybraným umělcům, kteří se ve svých dílech inspirovali tématem ženy. Přednášky se konají v přednáškovém salónku Kulturního centra v Novém Strašecí první čtvrtek v měsíci od 17 do 18.30 hodin. Vstupné na jednotlivé přednášky je 30 Kč a vybírá se v den přednášky. Dále nabízíme našim posluchačům a spřízněným duším doplňkový program AVČ: V sobotu, 21. května 2011 připravujeme vycházku do obory a letohrádku Hvězda na Bílé Hoře v Praze s průvodcem PhDr. Jiřím Sommerem (pokud to bude možné, navštívíme i kostel Panny Marie Vítězné na Bílé Hoře). Sraz je v 9 hodin na konečné tramvaje č. 22, poplatek se bude vybírat předem, jeho výše závisí na počtu účastníků. V sobotu 18. června 2011 se chystáme na autobusový poznávací výlet směrem na zámek Jemniště a Vrchotovy Janovice. Cena dopravy a vstupného do objektů bude uvedena dodatečně, informovat se můžete také na akcích AVČ. Věra Hrubešová Novostrašecký měsíčník
Detektivky a dobrodružství: Jeffrey Archer – Klamný dojem Martin Langfield – Démonium Peter Watt –Ve stínu kletby Peter Watt – Než přijde úsvit Alec Palmer – Démoni pralesa Manuela Martini – Smrt na cestě Stella Blómkvist – Bronzová socha Pavel Svoboda – Vagon č. 106
Romantika a historie: Kat Marti – Perly štěstí Judith MacNaught – Něžný triumf Bertrice Small – Lara Linda Needham – Ztracená nevěsta Robin Maxwell – Srdcová královna
Doporučujeme: Eva Pilarová, Josef Fousek: Pohlazení Moc pěkná publikace – fotografické koláže E. Pilarové doplnil J. Fousek svými básněmi a vznikla krásná knížka, která opravdu pohladí po duši… Jitka Tomšů
Přednáška PhDr. T. Sedláčka:
Krize křížem krážem Chcete vědět, kam povede další zadlužování státu? Zajímá Vás důvod vzniku a vývoj ekonomické krize? Prohloubí u nás zavedení eura ekonomickou krizi? Souvisí s krizí důchodová reforma a zvýšení sazby DPH? Pokud Vás zajímají odpovědi na tyto otázky, pak je právě pro Vás připravena přednáška následovaná diskuzí s PhDr. Tomášem Sedláčkem „Krize křížem krážem“ dne 12. 4. 2011 od 18h v prvním patře sálu MěÚ Nové Strašecí. Akce je volně přístupná, není potřeba žádné registrace. Přednášející Tomáš Sedláček (*1977) je hlavní makroekonomický stratég ČSOB. Působil jako poradce prezidenta Václava Havla a v letech 2004- 2005 jako poradce ministra financí. Přednáší filosofii a ekonomii, dějiny ekonomických teorií a aktuality na FSV UK a hostuje na dalších univerzitách. Je stipendistou Yale University, která ho v roce 2006 ve svém Yale Economic Review zařadila mezi pětici mladých perspektivních ekonomů. Organizátoři akce jsou KDU-ČSL, YCP (Your Conference Partner) a Sdružení přátel města NovStrašecí. Partnerem akce je město Nové Strašecí. Iniciátorem přednášky je KDU-ČSL, která se v poslední době výrazněji věnuje ekonomickým otázkám. Nedávno zveřejnila svůj vyhraněný postoj k důchodové reformě, kritizovala zvýšení DPH, které zhorší životní podmínky střední třídě. Text je redakčně krácen, více informací najdete na www.kdu-ns.cz. Martina Kotyková 13
KULTURA
Pozvání do Středočeské vědecké knihovny v Kladně na duben Zveme Vás na výstavu „Z pokladů rakovnického muzea“, která se koná od 10. 3. 2011 do 26. 4. 2011 v Malé galerii knihovny. Návštěvníci si na ní mohou prohlédnout exponáty zapůjčené z depozitářů muzea – textilie (dary a sběry pro Národopisnou výstavu v roce 1895), kameninové nádobí z konce 19. století, knihy, z nichž nejzajímavější je Pražská bible z roku 1488 považovaná za nejstarší slovanský tištěný překlad Bible. Výstava je doplněna knihami o Rakovníku a Rakovnicku z fondu Středočeské vědecké knihovny v Kladně včetně knih nejstarších rakovnických historiků, nechybí
ani medailonky o nich. Vystaveny jsou i pohlednice s rakovnickou tematikou. Dále zveme všechny zájemce na nový cyklus tréninků paměti – Trénink paměti III., který pokračuje druhou částí v termínu od 6. 4. 2011 od 16.00 do 17.30. Jedná se o prohloubení práce s mnemotechnikami, regionální témata při trénování paměti a další. Prodejní velikonoční výstava 2011 se koná od 18. 4. do 23. 4. 2011. Návštěvníci mohou zhlédnout velikonoční ozdoby a dekorace ze slámy a kukuřičného šustí paní Miloslavy Zatloukalové z Brodku u Konice, vyškrabávané, reliéfní, batiko-
vané, vnorovské, valašské a další kraslice od maléreček z Jižní Moravy, nebude chybět ani keramika pana Miroslava Nováka z Rakovníka. Výrobu ručně paličkované krajky bude předvádět paní Dana Machátová z Kladna. Výstava bude prodejní. Další přednáška JUDr. Simony Corradiniové z cyklu Základy právní gramotnosti s názvem „Bydlím, bydlíš, bydlíme, aneb k převodům nemovitostí“ se uskuteční 20. 4. 2011 od 17.00. Není bydlení jako bydlení. Někdo žije ve vlastním, druhý je člen družstva, třetí tvrdí, že má dekret. Existuje řada způsobů, jak převádět nemovitosti na někoho jiného. Od záměru převádět nemovitosti k samotnému převodu je však cesta dlouhá a plná nástrah. Vzhledem k tomu, že jde o majetek velké hodnoty, je na místě velká obezřetnost. redakčně upraveno z podkladů PhDr. Jakuba Pavlíka
Podíl muzejníka Josefa Baumana v příběhu opukové hlavy kelta ze Mšeckých Žehrovic Po Josefu Šlajchrtovi je další šťastnou kapitolou v příběhu keltské hlavy podíl Josefa Baumana (1882–1956). Tento vyučený rynholecký truhlář a sokolský aktivista pracoval jako úředník ve skladu místního dolu Anna a od konce první světové války působil také jako jednatel novostrašeckého muzea. Zde se záhy vyprofiloval ve schopného amatérského archeologa v tom nejlepším slova smyslu. Ve čtyřicátých letech dvacátého století projevil zájem o externí spolupráci s Josefem Baumanem Státní archeologický ústav v Praze, ve kterém se doslechli o jeho nashromážděných archeologických nálezech z lokalit v okolí Nového Strašecí. V červenci roku 1942 Státní archeologický ústav vyslal významného archeologa Ivana Borkovského, který vedl výzkumy na Pražském hradě, aby sepsal a fotograficky zdokumentoval pravěké památky novostrašeckého regionu. Své cesty plánoval ve spolupráci s muzeem a především pak s Josefem Baumanem. Novostrašecké muzeum sestavilo 21. května 1943 návrh další plánované průzkumné cesty s Ivanem Borkovským, jejíž trasa měla vést z Řevničova přes rybník Pohoř, Bdín, Mšec, Lodenice, Čelechovice a Honice na stochovské nádraží, tedy po pravěkých lokalitách vykazujících už tehdy stopy po bohatých laténských sídelních a výrobních okrscích. Na konci tohoto plánu je však evidentně narychlo připojen neumělý dodatek svědčící o rozechvění pisatele: „Právě se dovídáme, že při odvážení pískovců z hradeb byla nalezena jakási socha, prý dosti zachovalá, a je uschována u p. Šlajchrta ve Mšeckých Žehrovicích“ (SokA Rakovník, f. MNS). Jak je patrné ze stylizace zápisu o nálezu hlavy, předseda muzea V. Fejfar byl informován o nálezu až tento den. Ihned sice vyslal dokumentátora P. Malíka do Mšeckých Žehrovic zajistit vše pro muzeum, ale ten u Šlajchrtů zjistil, že Bauman už o celé věci věděl dříve a spolu 14
se Šlajchrtem se snaží na nalezišti dohledat zbylé části plastiky. Byl to Josef Bauman, kdo se z muzea o nálezu doslechl mezi dělníky na dole Anna jako první a vydal se za Josefem Šlajchrtem, aby se u něj doma na nález podíval. Spolu s Josefem Šlajchrtem také navštívil místo nálezu a z tmavé výplně jámy vyzvedl ještě několik keramických zlomků. Už tehdy prorocky prohlásil, že to bude zřejmě velmi cenný nález. Záhy se také doslechli o tom, že polní hlídač Jeřábek se mezi lidmi pochlubil svým nálezem části opukové plastiky, a vyvodili z toho, že má zřejmě další část hlavy. S Josefem Šlajchrtem ho navštívil a podařilo se jim od něj tento čtvrtý díl získat. Protože si Bauman okamžitě uvědomil, že by mohlo jít o vzácnou památku keltského umění, v následující den, 22. května 1943, oznámilo muzeum nález Státnímu archeologickému ústavu v Praze. Průzkumná cesta Ivana Borkovského 28. května 1943 proto měla úplně jiný ráz, než bylo původně naplánováno, a soustředila se na prohlídku místa nálezu u Mšeckých Žehrovic a samotné plastiky uschované v muzeu. Borkovský zdokumentoval ještě jednu stěnu a dno jámy a v jejím okolí na vyházených hromadách vyzvedl ještě několik drobných předmětů. Při té příležitosti si také povšiml rozlehlého valového areálu v blízkosti jámy a začal uvažovat o spojitosti s nálezem. Protože Bauman oznámil nález po potvrzení jeho hodnoty Borkovským zároveň do Národního Muzea v Praze, to ihned projevilo zájem o další odborné ohledání a uložení předmětu, aby mohl být prezentován celému národu. Proto se uskutečnila osobní návštěva pracovníků Národního Muzea u Šlajchrtů za účelem získání souhlasu s předáním plastiky do Prahy. Jednání o předání nálezu do Národního Muzea v Praze, ve kterém se Bauman ukázal jako schopný a významu nálezu si vědomý organizátor, se však
protáhlo až do konce roku 1944. Jestli k tomuto zdržení došlo záměrně a po dohodě zúčastněných stran kvůli ochraně památky, která by pro svůj význam zřejmě skončila v rukou okupantů, nevíme. Uvádí to pouze Josef Šlajchrt ve svých pamětech. Je docela možné, že si Archeologický ústav chtěl počkat na výsledky výzkumů, které Borkovský na lokalitě prováděl od října 1943, aby se neunáhlil s určením stáří plastiky. Sám Borkovský publikoval o „keltské plastice z Čech“ do konce války jen krátký článeček v časopise Umění v roce 1944, další byl uveřejněn v Národní politice v červnu 1945 a odborný článek až v roce 1946 v Obzoru prehistorickém. Památka nebyla ani vystavena a nejspíš záhy po vytvoření prvních odlitků do sádry putovala do trezoru. Nízká míra publikování nálezu této myšlence o předvídavosti a osobní statečnosti zúčastněných ve snaze nález uchránit pro českou kulturu nahrává. Každopádně se Josef Bauman při jednání s Národním Muzeem zasadil o výrobu několika odlitků plastiky pro novostrašecké, slánské (ty jediné dvě jsou dnes k dohledání), kladenské a rakovnické muzeum a o pořízení fotografií, přičemž tyto nejstarší odlitky dnes patří k velmi cenným zdrojům informací o podobě plastiky v době těsně po nálezu. Kromě toho si vymínil, že pokud bude plastika vystavena v expozici Národního Muzea, bude u ní uvedeno, že ji darovalo novostrašecké muzeum, které bude zároveň dostávat veškeré výtisky odborných pojednání o plastice. Bauman se účastnil řady vykopávek a odborných konferencí, kam byl zván. Počátek padesátých let ale přinesl pohasínání rozjeté spolupráce, která zcela zanikla po náhlé Baumanově smrti v roce 1956. Kateřina Blažková
Novostrašecký měsíčník
DĚTI, MLÁDEŽ, ŠKOLA
Děti z mateřské školy Na Kocourku v České televizi Konečně se v kalendáři objevil 1. březen a náš výlet do Prahy na exkurzi do České televize na Kavčích horách se stal skutečností. Těšily se nejen děti, ale i my učitelky, a naše očekávání nás nezklamalo. Cesta autobusem probíhala hladce, ale děti byly netrpělivé, a často padla otázka: „Kdy už tam budeme?“ Konečně jsme dorazili na místo určení. Po příchodu do hlavní budovy se nás ujaly dvě šikovné paní průvodkyně, které nám představily ČT prostřednictvím filmové prezentace. Děti zhlédly ještě příběh medvídků pana režiséra Chaloupka. Dále následovalo poutavé vyprávění nad maketou rozsáhlého areálu ČT. Nejzajímavější však byla pro děti i učitelky návštěva jednotlivých natáčecích a vysílacích studií ČT. Viděli jsme vybavení studia a přípravy kuchaře před živým vysíláním pořadu Sama doma, prohlédli jsme si největší studio plné visutých světel, kamer„chobotů“ vzduchotechniky, kde se natáčí například zábavně naučný pořad Zázraky přírody. Zvídavé otázky dětí byly vždy ochotně zodpovězeny. Po delším putování nekonečnou spletí chodeb jsme dorazili do říše pohádek – nejmenšího studia plného pohádkových rekvizit. Děti si mohly vyzkoušet paruky, rytířskou přílbu, vzít do ruky mušketu, posadit se na královský trůn, nahlédnout do královské pokladnice. My učitelky jsme prosklenou a odhlučněnou stěnou se zájmem sledovaly herečku Jiřinu Bohdalovou při natáčení. Milé překvapení nás čekalo v dalším studiu, kde se právě natáčel oblíbený pořad pro děti Kouzelná školka s Fanynkou, se kterou se děti mohly během přestávky natáčení seznámit a vyfotografovat. Nechyběla ani pohádková babička herečka Jana Hlaváčová, kterou maskérka s kostymérkou začarovaly do pravěké ženy, zahalené do kůží. Potom ještě letmé setkání s maňásky Tryskomyší a Fámulou a naše báječné putování po ČT bylo u konce. Do školky jsme se vraceli prosluněnou Prahou s dobrou náladou a s pochvalou dětí za vzorné chování a krásnými zážitky. Blanka Fenclová, MŠ Na Kocourku
Podařilo se nám Většina březnových soutěží se bohužel konala až v druhé polovině měsíce. Na jejich výsledky si tedy vzhledem k uzávěrce NM budete muset počkat. Ale nějaké tu pro vás přeci jen mám. O průběhu a výsledcích školního kola recitační soutěže se dočtete v článku Modrý sál plný veršů. Naši žáci reprezentovali školu na okresním kole 16. 3. 2011 v Rakovníku. Alžběta Mayerová získala pěkné druhé místo v druhé kategorii recitátorů, avšak bez postupu do krajského kola. Ve středu 9. března se v Rakovníku konal turnaj ve vybíjené Preventan Cup. Barvy naší školy hájila dvě družstva sestavená z žáků 4. a 5. ročníků. Na nejvyšší příčku ani jedno z našich družstev nedosáhlo. Potvrdila se ovšem známá sportovní pravda, že papírově silnější tým nemusí vždy být tím lepším. Naše Béčko totiž nakonec vybojovalo druhé místo a nechalo za sebou i favorizovaný A tým, který dosáhl pouze na bronz. O turnaji více v článku o činnosti DDM. Znalostní soutěže byly v první půli března zastoupeny pouze okresním kolem zeměpisné olympiády. Žáci byli rozděleni do tří kategorií podle ročníku. Naše škola měla své zástupce v každé z nich. A rozhodně si nevedli špatně! Mezi nejmladšími, v kategorii A (6. ročník) obsadil 1. místo Jiří Trégr. Mezi sedmáky (kategorie B) bodoval Jiří Kozlík (5. místo). Velmi dobře si vedli již ostřílení soutěžící v kategorii C (8. a 9. ročník) – Pavel Haužvic získal 2. místo a 3. příčka patřila Miroslavu Humešovi. Gratulujeme. Pavlína Tondrová
Ukázkové hodiny pro budoucí prvňáčky I letos se naši budoucí školáci přijdou podívat, co všechno se během necelých osmi měsíců školní docházky naučili jejich předchůdci. První z tradičních ukázkových hodin, na kterou se přijdou podívat předškoláci společně se svými učitelkami z mateřské školy, se uskuteční ve středu 27. dubna od 8.55 hod. Ve čtvrtek 5. května, opět od 8.55 hod., děti navštíví školu znovu, tentokrát ovšem pro změnu v doprovodu svých rodičů. I oni jsou jistě zvědaví, co je od září čeká a nemine… Všechny předškoláky, jejich rodiče a samozřejmě i paní učitelky z mateřských škol k nám do školy v tyto dva dny co nejsrdečněji zveme a velmi se na ně těšíme. Pavlína Tondrová Novostrašecký měsíčník
Děti z mateřské školy Na Kocourku v České televizi
Soutěže pro žáky ZŠ na měsíc duben Ani ve druhém jarním měsíci nebudou mozkové závity či svaly žáků základních škol zahálet. Naprostou převahu mají tentokrát soutěže zaměřené na přírodovědu a ekologii. Ve dnech 5. a 12. 4. se konají jednotlivá okresní kola biologické olympiády. Během ekosoutěže na téma „Životní prostředí kolem nás“ (7. 4.) se žáci podívají i do Botanické zahrady SZeŠ v Rakovníku. Její prostory budou dále využity i při botanické soutěži (20. 4.). Žáci-sportovci se mohou těšit na soutěž ve skoku vysokém – Rakovnická laťka 2011 (6. 4.), okresní kolo v malé kopané (15. 4.), na soutěž v aerobiku (27. 4.) a také na tradiční Plavecko-běžecký pohár, který se poplave v rakovnickém bazénu a poběží v Čermákových sadech. Matematické dovednosti předvedou žáci 6., 7. a 8. ročníků během matematické olympiády (6. 4.). A nebude chybět ani zpěv – Dětská porta (20. 4.). Pavlína Tondrová
Karneval v DDM. Foto DDM
Velikonoční jarmark Naše škola již od března žije přípravami na Velikonoční trhy – jarmark. V mnohých třídách vznikají postupně krásné výrobky. Zvláště ti menší dokáží svým nadšením mnohdy strhnout k výrobě drobností i některého z rodičů či prarodičů. Šikovnost je vítána, věk tvůrců není omezen a dobrovolnosti se v tomto případě meze nekladou! Pokud jste zvědaví, co všechno dokáží naši žáci sami či s drobnou pomocí dospělých vymyslet a vytvořit, pak se přijďte podívat v pátek 8. dubna 2011 mezi devátou a jedenáctou hodinou dopolední na spodní část pěší zóny na Komenského náměstí. Třeba se vám některý z výrobků zalíbí a vy si jej za drobný peníz odnesete s sebou domů… Uděláte tím radost dětem i sobě! Pavlína Tondrová 15
DĚTI, MLÁDEŽ, ŠKOLA
Modrý sál plný veršů Stalo se velmi pěknou tradicí uspořádat školní kolo recitační soutěže v příjemných prostorách novostrašecké ZUŠ, v jejím Modrém sále. Malí i větší recitátoři si tak mohou vyzkoušet, jaké to je, když stojí úplně sami na podiu a přednáší pro publikum. Věřte, nevěřte, ale tréma umí pěkně zamotat jazyk! Své by vám o tom mohli vyprávět všichni, kteří přišli v úterý 1. března soutěžit. A rozhodně jich nebylo málo – dvě „předskokanky“, 28 recitátorů (2.– 8. ročník) a 2 hosté, žákyně ZUŠ Novém Strašecí. A proč „předskokanky“? Inu, protože tahle šikovná děvčata z 1. třídy budou moci oficiálně soutěžit až za rok. Letos si tedy Bára Kchimelová a Káťa
Charvátová vše vyzkoušely nanečisto a už se prý velmi těší na příští rok. Na letošní přehlídce jsme společně s porotou a diváky vyslechli texty krátké, delší, veselé, mnohé k zamyšlení a jeden dokonce s detektivní zápletkou! Porota vybrala ve čtyřech kategoriích nejšikovnější recitátory, kteří postoupili do okresního kola soutěže v sólové recitaci Dětská scéna 2011. (Výsledky přinášíme v přehledu úspěchů našich žáků Podařilo se nám… pozn. autora) A kdo si letos odnesl některou z cen? V první kategorii (žáci 2. a 3. tříd) Justýna Kestnerová, Inez Sparynjaková a Gabriela Svobodová. Druhá kategorie (žáci 4. a 5. tříd) byla nejsilněji obsazena, a proto bylo také nejvíce oceněných.
Do okresního kola postoupily Julie Adltová, Alžběta Mayerová a Anna Schejbalová. Klára Horáková, Tereza Zukriegelová a Petr Doubravský získali čestná uznání za své výkony. Ve třetí kategorii (žáci 6. a 7. tříd) postoupila Anna Babíčková a Marie Hynková. Čtvrtou kategorii (žáci 8. a 9. tříd) zastupovala pouze Karolina Svášková, která také postoupila do okresního kola. Tím ale rozdávání odměn neskončilo. Již loni hlasovali všichni posluchači v sále pro svého vlastního recitátora – vítěze divácké části soutěže. Letos se jím s největším počtem hlasů stal Petr Doubravský s textem Turistická příhoda s detektivní zápletkou od Jiřího Žáčka.
Hlavní organizátorce soutěže – paní učitelce Magdě Pelcové – jsem položila následující otázky: Jak je to v současné době s dětskou recitací obecně? Klesá či stoupá zájem o ni? Chci, aby alespoň neklesal! Já sama jsem jako malá četla hodně, ale básničky to určitě nebyly. Jejich krásu s úžasem objevuji až teď. Proto se snažím, aby ji děti, které tu dnes byly, objevily dřív. Do soutěže nikoho nenutím. Vždycky v lednu si obejdu třídy a děti, které chtějí recitovat, si vyberou text. Dva měsíce se ho pokoušejí poznat, naučit zpaměti a samozřejmě přednést. Hodně mi s tím u nás na prvním stupni pomáhají jejich třídní učitelky. Letos to byla hlavně Pavla Holasová a Zdena Kresáňová. Na druhém stupni se o vše stará Vendulka Černá. Třicet tři textů, příchody, odchody, dohadování poroty – to zabere čas. Jak se snažíš udržet pozornost hlavně malých posluchačů? Musí to prostě „odsýpat“. Sepsání průvodního slova mi trvá několik hodin, ale potom to stojí za to! Jednotlivé recitátory pak uvádějí jejich vrstevníci. Letos mi jako vždy pomáhaly děti z Dramaťáčku. Nejmladší kategorii uvedli Klárka Horáková a Petr Doubravský. Starší představily Julie Adltová s Kristýnou Tvrzovou a nakonec zvala Klárka Morávková na jeviště recitátory z druhého stupně. Chvíle, kdy se opakovaně mezi kategoriemi potřebovala poradit porota, jsme zase vyplnili hádankami a připraveným kvízem. O to se také postaraly děti z Dramaťáčku – Roman Šilar, David Baroch, Verunka Vostatková a Pavla Čermáková. Děvčata rozdávala šikovným divákům sladké odměny. Nemůžu tady jmenovat všechny z Dramaťáčku, ale opravdu mi hodně pomáhají. Všem bych jim chtěla moc a moc poděkovat. Čeho si u účastníků recitační soutěže nejvíce ceníte? Kdybys viděla, jak jsou na jevišti „vyklepaní“… že to zkazí, že zapomenou text… A přesto do toho mnozí z nich jdou rok co rok. Někteří tomu musí věnovat hodiny a hodiny času, protože si vyberou dlouhý a náročný text (např. Klárka Horáková). Ale i ti, kteří mi v lednu říkali: „Hlavně nějakou krátkou!“, museli nakonec překonat sami sebe. V dnešní „hamounské“ době udělali něco, za co téměř nic nedostanou. Jedinou odměnou jim je potlesk a drobná upomínka. Toho si hrozně cením. Ale hlavně věřím, že si trochu prosté krásy ze svých básní v sobě ponesou dál.
16
A ještě jsem oslovila Klárku Horákovou a Péťu Doubravského (na fotografii), kteří si podle mého názoru jako průvodci nejmladší kategorií vedli velmi dobře. Byla to vaše první „moderátorská“ zkušenost? Klárka: Ano. Petr: Ano. Jaké jste při tom měli pocity? K.: Měla jsem hroznou trému. P.: Už jsem často vystupoval s Dramaťáčkem, to mi pomohlo. Ale taky jsem se bál, abych něco nezkazil… Pomáhal vám někdo s výběrem oblečení na moderování i samotnou soutěž? P.: Ani ne. Byl jsem takhle oblečený už na pěvecké soutěži v Rakovníku a měl jsem úspěch (2. místo). Řekl jsem si, že mi přineslo štěstí a taky, že se pro tuhle příležitost prostě hodí. K.: Oblečení jsem si vybírala sama. Chtěla jsem jen, aby to bylo hezké. A pohodlné! Halenku nosím na sbor a sukni jsem vybrala náhodně. Myslím, že to nebylo nic zvláštního. A na závěr – šli byste do toho příští rok znovu? K.: Bavilo mě to. P.: Určitě. Pavlína Tondrová Novostrašecký měsíčník
DĚTI, MLÁDEŽ, ŠKOLA
Další maturitní pokus nanečisto U lavice dítě stálo, pak si sedlo, jen psalo a mlčelo… Taková byla atmosféra v učebnách gymnázia v Novém Strašecí ve dnech 23. a 24. února. Novostrašecké gymnázium bylo vybráno jako jedna ze čtyřiceti škol v republice, kde studenti čtvrtých ročníků – maturanti – měli možnost vyzkoušet si nanečisto písemnou část maturitních zkoušek v rámci celorepublikového šetření Index. Na výběr byla matematika a český jazyk, každý student psal pro srovnání ze zvoleného předmětu (nebo z obou) těžší i lehčí variantu zkoušky. V polovině měsíce jsme pak ještě absolvovali zkušební písemnou slohovou práci z českého jazyka. Účast na testech povinná nebyla, přesto ji využili skoro všichni studenti. V testu z českého jazyka byl kladen důraz na práci s textem a na porozumění psanému textu. V náročnější variantě byla více zastoupena literatura. Úkoly se týkaly například určování literárních druhů či autorů dílčích literárních ukázek. Tato zkušenost byla pro nás studenty přínosem, neboť každý mohl zjistit, kolik toho umí a na čem ještě musí zapracovat. Na druhou stranu zadavateli testu, společnosti Cermat díky testům odhalí rozdíly ve schopnosti jednotlivých studentů zvládnout základní a vyšší úroveň obtížnosti. Zda bychom u maturity uspěli, jsme se dozvěděli během března, v době uzávěrky jsme ale výsledky ještě neměli k dispozici. Budoucí maturanti vesměs hodnotili zadání základní úrovně maturitní zkoušky jako jednoduché. Oproti tomu vyšší úroveň matematiky nám připadala – zejména v porovnání s podzimní podobou testů – opravdu těžká. Vít Hofman, 4.A
Únor a začátek března s DDM
Lyžařský výcvik osmých ročníků V týdnu od 26. února do 5. března vyjely třídy 8.A a 8.C na lyžařský výcvik. V chladném sobotním ránu jsme odjížděli od budovy školy směr Benecko v Krkonoších. Na cestu nám svítilo sluníčko a krásné počasí vydrželo i po celý následující týden. Ubytovali jsme se a po výborném obědě vyrazili na svah. Byli jsme rozděleni do čtyř skupin podle výkonnosti. Chodili jsme na sjezdovky Krakonoš, HSK, Kejnos a Liška. Někteří jezdili na lyžích, jiní na snowboardu. Zajímavé bylo i večerní lyžování. Také jsme si užili 22 kilometrů dlouhý výlet na běžkách „za největší krkonošskou klobásou“. Zasvěcení vědí, že cílem naší cesty byly Mísečky. Lyžák nám utekl jako voda. Myslíme si však, že během této krátké doby jsme se poznali lépe než za poslední tři roky ve škole. I naši učitelé – P. Chochola, R. Spiegl a K. Filip – k nám byli přátelští a kamarádští, i když nás, pokud to bylo nutné, uměli i rázně usměrnit. Užili jsme si krásný týden. Většina z nás se zdokonalila ve svém lyžařském umění a i přes několik úrazů jsme se jen neradi vraceli domů. Určitě si tento společně strávený týden dlouho uchováme v paměti. Náš lyžařský výcvik se prostě povedl! E. Dlabačová, K. Matějková a L. Stuchlý z 8.A
Jarní prázdniny s DDM byly opravdu pestré. V úterý 15. 2. se děti vydaly do kladenského Aquaparku, ve středu 16. 2. navštívily ZOO Plzeň a ve čtvrtek 17. 2. navštívily Divadlo S+H v Praze, kde zhlédly představení Hurvínkovo dobrodružství. Na všech akcích panovala výborná nálada a přálo i počasí. Na 23. 2. 2011 byl pro žáky 4. tříd ZŠ připraven naučný přírodovědný program IS Budy Křivoklát. Školáky uvítala ředitelka tohoto zařízení paní Prošková a spolu se svou dcerou Jiřinkou pro ně připravila celodenní program, spojený s přednáškou a vědomostními soutěžemi. 2. 3. 2011 se ve školní družině konal karneval. Masky si děti vyráběly na míru přímo v družině, některé si přinesly masku z domova. Karneval zahájila promenáda v maskách. Na děti čekaly také různé soutěže pro jednotlivce i skupiny. Mezi podařené hrátky patřila soutěž v pojídání sušenek nebo tanec s balónkem pro dvojice. Karneval byl zakončen tombolou, ve které vyhrávali všichni. 9. 3. 2011 se v Rakovníku uskutečnilo okresní kolo Preventan cupu – soutěže ve vybíjené pro žáky 4. a 5. tříd. Protože o tento sport je v základní škole velký zájem, připravila paní učitelka Lažanová na tuto soutěž hned dvě družstva. V Rakovníku se utkalo ve vybíjené celkem deset základních škol okresu. Novostrašecké „Béčko“ bylo druhé a „Áčko“ třetí. Všem hráčům patří veliké poděkování za bojovnost a paní učitelce Lažanové a Veselé za přípravu a podporu při jednotlivých zápasech. Z podkladů J. Samšukové zpracovala Iva Dvořáková
Prosluněný Masopust Masopustní úterý letos připadlo na osmý březen a tento předjarní den nám kromě masopustu nadělil krásný sluneční svit, který přilákal na masopustní průvod mnoho novostrašečanů s maskami i bez nich. Veškeré dění začalo úderem půl čtvrté odpoledne před budovou základní umělecké školy, když Královna masopustu (Iva Dvořáková) vyzvala všechny přítomné, aby šli požádat pana starostu o povolení k masopustnímu veselí. Starosta Karel Filip masopustní radovánky a taškařice povolil a zatancoval si s přítomnými maskami za doproNovostrašecký měsíčník
vodu kapely složené ze žáků a učitelů ZUŠ pod vedením Miroslava Thumy. Tato kapela pak průvod provázela k budově gymnázia, kde své kejkle předvedl velmi chytrý tančící kůň, dále ke kostelu, kde se medvěd přetahoval s maskami, kdo je silnější a pak již všichni šli, či běželi, někteří dokonce dotančili do Novostrašeckého kulturního centra, kde masopust pokračoval. Zatímco masky se věnovaly řádění na parketu, porota degustátorů složená z rodičů a dětí ochutnala a pak vyhodnotila tři nejlepší buchty z deseti, které byly doručeny do soutěže „O nejlepší buchtu“.
Masopust. Více fotografií na obálce. Foto: ZUŠ
K tanci i poslechu jim zahrála kapela Civilizace si žádá svý pod vedením Zdeňka Frolíka. Následovala přehlídka masek a protože všechny byly krásné, dostaly všechnyodměnu. K další pohodě přispěl DJ Pepa. Všechny masky tančily, hopsaly a vydatně se veselily, až do šesté hodiny večerní, kdy Královna masopustu veselici ukončila. Letošní masopust se opravdu vydařil a věřím, že všichni ostatní se stejně jako já těší na ten příští. Lenka Stránská, ZUŠ
17
DĚTI, MLÁDEŽ, ŠKOLA
Kde se rodí řemeslo (5. díl) Vážení čtenáři. Dnešní díl putování areálem SOU Vás zavede do svařoven. V areálu dílen se nacházejí celkem tři svařovny. V první z nich se vyučuje svařování elektrickým obloukem obalovanou elektrodou, ve druhé svařování elektrickým obloukem v ochranné atmosféře CO2 a ve třetí svařování plamenem. V těchto dílnách žáci získají základní dovednosti, které odpovídají požadavkům pro získání průkazu svářeče uvedenými metodami. Žáci 2. ročníku oboru Opravář zemědělských strojů získávají v rámci osnov zcela zdarma metodu svařování elektrickým obloukem, obalovanou elektrodou a svařování plamenem. Ve 3. ročníku mají žáci tohoto oboru možnost absolvovat výuku metody svařování elektrickým obloukem v ochranné atmosféře CO2 za velmi výhodných finančních podmínek.
Žáci 2. ročníku oboru Mechanik opravář motorových vozidel získávají metodu svařování elektrickým obloukem v ochranné atmosféře CO2 za příplatek, ale přesto za výhodných finančních podmínek. V rámci osnov probíhá zaškolení a nad rámec osnov je nadstavbou získání průkazu svářeče uvedenou metodou. Zájemci z řad budoucích automechaniků mohou získat i ostatní dvě metody, formou individuálního výcviku. Závěrečné zkoušky se konají za dohledu nezávislého komisaře, který je delegován Českou svářečskou společností ANB, jež je součástí Evropské svářečské společnosti EWF. Nejlepší žáci mohou při závěrečné zkoušce požádat o zhodnocení svaru podle náročnějších kriterií a obdrží certifikát podle normy EN 287-1, což je opravňuje provádět svářečské práce ve všech zemích EU.
Délka praktického výcviku je v rozsahu 20–25 dní. Výuka probíhá ve svařovnách se standardním vybavením, které odpovídá současným požadavkům. Škola je též vybavena svářecím strojem pro svařování metodou TIG, pro svařování netavící se elektrodou v ochranné atmosféře, např. svařování hliníku. Celá výuka probíhá podle osnov, které zapadají do ŠVP a zároveň vycházejí z požadavků Evropské svářečské společnosti. Svářečská škola se podílí na programu celoživotního vzdělávání našich absolventů. Všichni zůstávají po ukončení studia v databázi a jsou zváni na pravidelné přezkoušení pro udržení kvalifikace. Škola spolupracuje i s Úřady práce v Rakovníku a v Kladně a umožňuje získání svářečských oprávnění v rámci rekvalifikace dospělých. O získávání dovedností ve svařovnách pečují učitelé OV pan Vratislav Chytrý, pan Josef Malý a pan Martin Pokorný, o databázi dospělých (bývalých absolventů) a jejich pravidelné doškolování se starají paní Hana Černá a pan Václav Klíma. Ing. Ivana Veselá
Naše sportovní úspěchy
SOU - svařovny. Foto: SOU
Náš maturitní ples V pátek 25. února 2011 přišel den, na který se naše třída 2.D velmi těšila již 5 let. Pravda, měli jsme již absolventský ples před dvěma lety jako žáci třetích ročníků učebních oborů, ovšem ten nebyl věnován přímo nám, ale také spíše tehdejším maturantům. A letos jsme maturanti my! Počáteční přípravy na ples začaly asi před třemi měsíci. Museli jsme si vybrat šerpy, pomoci sestavit tombolu a samozřejmě zvolit dárek pro naši třídní učitelku Mgr. Janu Krobovou. Po spoustě dohadování a námitek jsme dospěli k bílé šerpě s modrým nápisem. A je to tady! Dopoledne se odehrála naše první a zároveň poslední zkouška nástupu ve slavnostním sále Novostrašeckého kulturního centra. Večer se scházíme ve svátečním obleku a se slavnostní náladou. Po ostužkování budoucích absolventů třetích ročníků učebních oborů nastává naše chvíle. Zní studentská hymna, nastupujeme a dostáváme šerpy. Potom přichází na řadu dárek pro naši třídní. Dle jejího výrazu a poděkování soudíme, že se jí dárek líbí. Nastává chvíle pro dva vybrané žáky ze třídy, aby promluvili k rodičům a učitelům. Tréma byla velká, ovšem oba svůj proslov zvládli. Pak už jen přípitek a hurá na zlatý déšť. Pod pódiem byla připravena plachta a až na pár drobných skončily všechny mince uvnitř. Následovalo focení a pak už jen zábava, tanec, tombola a veselý večer. Nutno podotknout, že naše tombola byla opravdu bohatá. Za skvělou organizaci plesu bychom chtěli poděkovat především vychovatelkám z domova mládeže, které měly s jeho přípravou nejvíce starostí. Víme, že teď nás čeká spousta učení, maturita a později nástup do práce, ale snad všichni naši spolužáci budou na ples a roky strávené ve strašeckém učilišti rádi vzpomínat. Užili jsme si to. Martin Řezanka a Jiří Moucha, třída 2.D 18
V úterý 22. února 2011 sehráli zástupci SOU Nové Strašecí proti sportovcům z místního gymnázia přátelské utkání v sálové kopané. Zápas probíhal ve sportovní hale BIOS v Novém Strašecí, kde obě školy tráví hodiny tělesné výchovy během zimních měsíců. Zpočátku byli hoši ze SOU ospalí a nerozhodní a projevila se převaha studentů z gymnázia. Prohrávali jsme 0:3, když si kluci uvědomili, že tudy cesta nevede a pan učitel TV sliboval „krutou pomstu“ ve formě kruhového tréninku. Stav se postupně změnil na konečné skóre 10:3 ve prospěch SOU. Hattrickem se blýskl Jakub Mašek ze 3.A a výborného gólmana zahrál Míra Vršecký z 1.D. Svěřenci pana učitele Flégra se tak připravili na další zápasy, které sehráli 2. března 2011 v Rakovníku. Ing. Ivana Veselá
Poděkování Vedení SOU Nové Strašecí a budoucí absolventi děkují tímto p. Duškové z MěKZ za vstřícný přístup při přípravách a organizaci plesu, který proběhl 25. února v sále MěKZ. Rovněž děkujeme všem sponzorům, kteří svými dárky pomohli naplnit tradiční tombolu. Vedení SOU Nové Strašecí Novostrašecký měsíčník
SPOLKY
Podpořte Den Země vycházkou s úklidem V sobotu 9. dubna pořádají Honební společenstvo Nové Strašecí, Junácké středisko „Mušketýři“ Nové Strašecí a děti ze Základní školy J. A. Komenského pod vedením Mgr. Bradnové tradiční Den Země v okolí našeho města. Sraz je v 8:00 hodin u budovy školy a po rozdělení do menších skupin vyrazíme do okolí města Nové Strašecí na vycházku spojenou s úklidem přírody. Po cestě sbíráme do igelitových pytlů všechny odpadky, které do přírody nepatří a které tam odhodila různá „čuňátka“ nebo je tam zanesl vítr. Určitě je vhodné si s sebou vzít pracovní rukavice a provázky. Odpadové pytle rozdáme při srazu. Vycházka do okolí města je zakončena opečením buřtíků, k dispozici je i pití. Při všech předchozích
Dnech Země nasbíralo 40 až 50 dobrovolníků vždy minimálně jeden valník odpadků, a přesto se vždy každý další rok na již uklizených místech opět další nastřádá. V případě nepříznivého počasí v sobotu 9. dubna bude celá akce přesunuta na sobotu následující – na 16. dubna. I v případě přesunu termínu je sraz opět v 8:00 u budovy školy. Pokud se někdo nemůže Dne Země zúčastnit, a přesto by chtěl přírodě v našem okolí pomoci, může si zorganizovat svůj osobní nebo rodinný Den Země. Kdyby jen hodinu kdekoliv na volném prostranství sbíral odpadky, ohromně tím svému okolí pomůže. Honza Bechyně
Minirozhovor nejen o burze dětského oblečení a obuvi v Bubáčku Začátkem dubna proběhne v Bubáčku burza dětského letního oblečení a obuvi. Při této příležitosti na naše otázky odpovídaly dámy, které mají na provozování novostrašeckého mateřského centra největší podíl – Petra Pilátová (PP), Eva Burešová (EB) a Dana Zelenková (DZ). Jak funguje Bubáček a kdo stojí za jeho prací? DZ: Bubáček funguje v prostorách Občanského sdružení bubakov.net zhruba od roku 2008. Tehdy nově zřizovaná klubovna byla od začátku přizpůsobována i pro společné trávení času maminek s dětmi. Občanské sdružení bubakov.net pořídilo veškeré vybavení a hradí veškeré provozní náklady. O činnost samotnou se pak musí postarat dobrovolnice z řad maminek samy. To je nakonec filosofie fungování i samotného Bubákova. PP: Mateřské centrum jako místo setkání maminek s malými dětmi ve Strašecí zoufale chybělo. Pravidelně začal „Bubáček“ fungovat v dubnu loňského roku. Chtěla jsem chodit s tříletou Rozárkou někam mezi děti a protože školka nám zůstala uzavřena, nezbývalo než vzít iniciativu do vlastních rukou. Co nabízíte maminkám s dětmi? EB: Program tvoříme ve spolupráci s maminkami. Činnosti musí bavit nejen děti, ale i maminky samotné, bez kterých to prostě nejde. A tak vzniklo ono spojení zpívání s kytarou – tvoření – divadélko. Rozšíření činností se nebráníme, ale záleží to na zapojení i dalších maminek. Přeci jen každá umíme něco jiného. Koho napadlo uspořádat burzu dětského letního oblečení a obuvi? EB: O burze jsme se nějaký čas bavily s maminkami v Bubáčku. Předobraz jsme nakonec měly z lánského Domečku. Ve Strašecí dosud něco podobného chybělo. Takže je to kolektivní dílo. Novostrašecký měsíčník
(Možná si na tomto místě pamětníci vzpomenou, že na počátku devadesátých let bývaly burzy dětského i dospělého oblečení a obuvi pořádány místní organizací Svazu žen v zasedací síni MěÚ, která ještě tenkrát nebyla síní obřadní. Je tak nač navazovat. Pozn red.) Chcete spolupracovat s Klubem malých stromů? Znáte se? PP: Znám Janu Vyskočilovou i Helenu Janoušovou. Spolupráci s Bubáčkem si dovedu představit třeba formou jednoho dopoledne týdně, kdy nám ostatním ukážou právě to, jak vedou děti ve školce. Naprosto úžasné jsou pohybové básničky, kterými propojují činnosti běžného dne. Právě tyto jednoduché básničky jsou vhodné i pro menší děti, které se v Bubáčku scházejí. Rozhovor zpracoval Miroslav Vachek
Rádi bychom se Vám představili. Naším posláním je efektivně zabezpečovat trávení volného času dětí a mládeže. Sídlíme ve Mšeci, naše působnost je však mnohem širší - Mšec, Třtice, Mšecké Žehrovice, Srbeč, Řevničov - a v neposlední řadě také Nové Strašecí. Během celého školního roku se pravidelně scházíme každý pátek na oddílových schůzkách, které trávíme v klubovně-tělocvičně nebo v přírodě – právě ve Mšeci. Tím ale naše činnost nekončí! Pořádáme také několik „víkendovek“. Nejbližší bude např. o velikonočních prázdninách 20.—22. 4. 2011 s názvem: „Kam šlo vejce na vandr?“, která se odehraje na naší celoroční základně Belšanka u Lužné – v krásné přírodě Křivoklátska. Během jarních prázdnin vyjíždíme pravidelně na zimní tábor – neboli „Lyžovačku“ a v létě na velmi očekávaný Letní tábor na „Dancester“ u Velké Chmelištné (letos v termínu 16.—30.7. 2011 a s názvem „Indiánské léto“). O zajímavý program a bezpečí dětí se starají naši skvělí (a pravidelně proškolovaní) vedoucí, instruktoři a zdravotnice, kterým tímto patří velké díky – stejně tak jako ostatním spolupracovníkům (autodopravcům, kuchařkám…), kteří nám velice pomáhají nebo nás jinak podporují. A co chceme závěrem vzkázat všem dětem? Pokud se nudíte, neváhejte a přidejte se k nám – u nás je nudě vstup zakázán! Podívat se na nás můžete na jakékoli schůzce (pátek 15—17 hod) ve Mšeci, popř. s námi vyrazit na tábor či víkendovku. Stačí nás kontaktovat na tel.: 777 666 255 nebo emailu:
[email protected] (Pavlína Skleničková) a na www.majak.wz.cz a na www.duhamajak.rajce.idnes.cz – rádi zašleme více informací a budeme se těšit na Vaši účast. Pavlína Skleničková
Burza dětského letního oblečení a obuvi: 4. 4. 2011 – příjem věcí - 10:00—12:00 5. 4. 2011 – samotná burza - 10:00—12:00 a 16:00—18:00 hodin 6. 4. 2011 – výdej věcí Bližší informace: Eva Burešová – GSM 605 45 35 07,
[email protected] Mateřské centrum Bubáček Havlíčkova 500, Nové Strašecí pondělí a středa 10:00 – 12:00
19
SPOLKY A CÍRKVE
Sbor dobrovolných hasičů Nové Strašecí děkuje všem jmenovaným sponzorům, kteří se podíleli na realizaci Hasičského plesu 2010. Za SDH A. Librcajt ASPED Autodoprava – kontejnery Fuksa Autoservis a Pneuservis Jánský BERNER s.r.o. COPYSERVIS Libich CZECOM.CZ Česká spořitelna České lupkové závody ČESTAV Čínská alternativní medicína Zdena Deusová Členové sboru dobrovolných hasičů DAMI – chovatelské potřeby Drogerie a internetový obchod DROSTRA Burešová Elektromont Matějka Elektroopravna Poncet EL-TON Půjčovna výčepních zařízení ENERGIE CZ – Duchoň Fitklub 1155 FOKUS Optik Galanterie Jurgovská H + H Elektro Horizont vzdělávací středisko Šlegr HOŠER – pekárna a cukrárna J + J Janderovi – koupelny Jitka Hejhalová Josef Libovický – TONDACH Kadeřnictví – Kateřina Černá Kadeřnictví Styll Kadeřnictví v Palackého ulici (u kina) Káva – čaj Keramik Hofman Keramik P. Volf KL SERVIS Knihkupectví Filip Krejčovství Batelková Krmiva a květiny Havlíčkova, N.S. Lékárna Adltová Lékárna U České koruny Chytrá Marta Černá Marvanovi Město Nové Strašecí Michaela Havlová – modelace nehtů
Milan Janák – vrata a žaluzie MONA – Jana Klůcová MONTYSERVIS N&N Košátky s.r.o. – Nezbeda Mšec Nápoje Brada Notářka JUDr. Kroulíková Monika Novagaz – Jan Kudr Obuv ANG s.r.o. Opel díly Nové Strašecí Ovoce – zelenina Cinková Papír – hračky – sport Šlegrová Papírnictví Linda Pekařství Hana Špáňová Pivovar Rakovník - Bakalář Pizza Fly Podlahový ráj Škarda Potraviny Axamit Potraviny Veselá Pracovní oděvy Vyskočil Renc Optik Restaurace SPORT Restaurace U Breichů Restaurant Jansa Rybářství Mšec Řeznictví Haladová Sbor dobrovolných hasičů Nové Strašecí Sklenářství Bujdák Stanice technické kontroly AR AUTO STAVBY POLÍVKA Stavebniny U Nováků SVOP Bradáčová Školní zemědělský podnik Lány Tabák Mlejnková Technické služby Nové Strašecí, s.r.o. TOMI – STAV pozemní a výkopové práce s.r.o. TV servis V. Neustupa X – TECH (Joker) Zahradnictví Lípová Zahradnictví Tomášek Železářství Soukup
Omluva Honebního společenstva Omlouváme se firmám DROGERIE BUREŠOVÁ a MONA KLŮCOVÁ, že naším nedopatřením nebyly uvedeny v seznamu sponzorů Mysliveckého plesu zveřejněném v minulém čísle měsíčníku v seznamu. Touto cestou jim ještě dodatečně děkujeme. Za Honební společenstvo A . Librcajt
20
Masopust na faře Teprve podruhé pořádala farnost Nové Strašecí v neděli před Popeleční středou Masopustní veselí. Děti i dospělí v maskách (i bez nich) se účastnili krátkých zábavných soutěží. Hrálo se, zpívalo se… masopust, jak má být. Věříme, že se všichni příjemně pobavili a veselí splnilo svůj účel – „vyřádit se“ před následujícím čtyřicetidenním ztišením.
2x Masopust na faře.
Křížová cesta v kostele v Novém Strašecí Každý pátek od Popeleční středy do Velikonoc, vždy od 18.00 hodin, můžeme „projít a prožít“ poslední cestu našeho Pána. Jde o čtrnáct zastavení před obrazy Křížové cesty, kde v krátkých čtených rozjímáních spoluprožíváme poslední hodiny života Ježíše Krista.
Kající pobožnost v sobotu 16. 4.2011 od 9.30 v kostele Co je kající pobožnost? Jde o rozjímání nad svým životem, možnost rozmluvy s knězem a smíření se s Pánem ve svaté zpovědi, kterou by měl každý katolík vykonat alespoň jednou ročně, nejlépe právě před Velikonocemi. Julie Adltová Novostrašecký měsíčník
CÍRKVE
Jak se chovat v kostele? Pravidla chování platí odedávna také v kostelech. Při papežských nebo biskupských návštěvách nebo při setkáních s kněžími ve veřejných prostorách se ještě praktikují. Oslovování a gesta se liší od všedních oslovení a gest. Především v jižních částech Evropy je to ještě velmi zřetelné. Navštívíte-li kostel a především velkou katedrálu v jižní Evropě, máte ještě dobrý pocit posvátného prostoru. Při jejich návštěvě ví i občan ze severu, že nemůže dovnitř vstupovat v jakémkoliv oděvu. Krátké kalhoty, holá ramena, hluboké dekolty či čepice na hlavě zde nestrpí. Nejčastěji obdrží návštěvník plastikovou pláštěnku, která přikryje nahé části těla. Můžeme se nad touto přísností usmívat, ale pravdou zůstává, že každé místo má své specifické oblečení. To platí pro pláž, školu i divadlo. Jelikož chrámové prostory podle katolického pojetí jsou prostory posvátné, platí v nich tradicí potvrzená pravidla chování, jejichž dodržování je smysluplné podobně jako dodržování společenských pravidel. Kostel, ve kterém se učíme víře, není pouze místem, kde poznáváme obrazy a předměty zbožnosti a znamení víry, ale je také místem, kde se učíme, jak se v kostelním prostoru chovat. Důstojnost prostoru: Chrámový prostor jako dům Boží má svou důstojnost. S touto důstojností je neslučitelné např. cumlání lízátek nebo žvýkání žvýkaček Oděv: Důstojnost tohoto prostoru vyžaduje přiměřený oděv. Klobouky a čepice: Tradice v našich společenských pravidlech předpokládá, že muži a chlapci v uzavřených prostorách a při zdravení nemají na hlavách klobouky a čepice. To je gesto zdvořilosti a úcty. Pro chování v chrámu platí: chlapci a muži sejmou před vstupem do kostela klobou-
ky a čepice. Dívky a ženy pokrývky ponechávají na hlavě. To je pozůstatek tradice, že ženy své vlasy zahalují. Vlasy totiž platí za sexuální symboly. Proto v dřívějších dobách ženy ve věku na vdávání musely nosit na hlavě šátek. Ještě dnes říkáme, že žena „přišla pod čepec“. Tento obyčej se udržel i z praktických důvodů. Ženy tedy ponechávají své klobouky na hlavě. V jižních zemích si ženy, které přicházejí bez pokrývky hlavy, při vstupu do chrámu pokládají na hlavu alespoň šátek nebo lehký závoj. Znamení kříže, při kterém se vyslovuje „Ve jménu Otce i Syna i Ducha Svatého“, je základní úkon katolické modlitby. Začínáme a končíme tak každou modlitbu. Vyjadřuje se tak znak kříže. Pro katolického křesťana je tento znak znamením požehnání pro celé tělo, které se pak oddává modlitbě. Pokropení svěcenou vodou: Při vstupu do kostela namočí katolický křesťan špičky prstů v kropence se svěcenou vodou a pak dělá znamení kříže. Připomíná si tím svůj křest, který mu umožnil vstup do církevního společenství. Toto gesto se opakuje při opouštění kostela. Tím si věřící opět připomíná svou úlohu, kterou má jako pokřtěný ve světě. Přiměřená chůze: Rychlá chůze a běhání je pro kostelní prostor nevhodné. Krok má být přiměřený tak, jak má být ukázněné všechno chování. Jsme na posvátném místě a to by mělo ovlivňovat všechen náš pohyb. Pokleknutí: Pokleknutím směrem ke svatostánku, který označuje věčné světlo, dává katolický křesťan najevo, že chápe chrám jako dům Boží, resp. jako zvláštní místo skutečné přítomnosti Ježíše Krista v Nejsvětější Svátosti oltářní a že tuto víru vyznává. Pokleknutí je v mnoha kulturách znamením podřízenosti a uznáním svrchovanosti toho, před kým poklekáme.
Klečení: S pokleknutím souvisí také klečení. Klečení je znamením úcty, pokory a podřízenosti. Protože modlitba se má konat ve vší pokoře, je klečení nejpůvodnějším a nejpřiměřenějším držením těla při modlitbě. Zvláště při mši svaté počínaje proměňováním je klečení projevem klanění a úcty k Ježíši Kristu, který sestoupil na oltář, aby se za nás obětoval a daroval se nám. Mlčení je projevem úcty a pozornosti. Proto v kostele vždy platí příkaz mlčení. Je to nejen pozornost a ohleduplnost k ostatním, kteří se v tomto prostoru soustřeďují k modlitbě. Je to především základní projev úcty k přítomnému Bohu. Držení rukou je během bohoslužby důležitým gestem. Známe dvě formy držení rukou: při jedné prsty zapadají do sebe, při druhé se dlaně s nataženými prsty přikládají k sobě. Oba tyto způsoby jsou rovnocenné. Modlitba: Při každém i krátkém pobytu v chrámě by měl katolický návštěvník setrvat alespoň v krátké modlitbě. Jako modlitba se doporučují střelné modlitby nebo Otče náš spolu se Zdrávas Maria. Všechny tyto projevy nejsou něco jako uniformující předpis dvorské etikety, nýbrž vnějším projevem vnitřního postoje úcty a pokory, které vyrůstají z živé víry. Vhodné úkony, držení těla a projevy chování nejsou jen výrazem naší pokorné úcty, ale také estetickým projevem naší oprávněné křesťanské hrdosti, že můžeme náležet k tomuto lidu. Nejsou soukromou záležitostí, ale výrazem společenského a kulturního stavu našeho křesťanského společenství a současně nás vhodně disponují k zaujetí odpovídajících vnitřních postojů, o kterých vydávají přesvědčivé svědectví. S Velikonočním přáním Pater Mgr. Mariusz Stanley Walczak FDP
Od 1. 4. 2011 se mění pořad bohoslužeb v Novém Strašecí: v úterý a středu je mše sv. ráno od 9.00 hod., ve čtvrtek a pátek od 18.00 hod.
Mše svaté ve farnosti Nové Strašecí a okolí od 1. 4. 2011 Pravidelné bohoslužby v Novém Strašecí od 1. 4. 2011 úterý a středa: od 9.00 hod. čtvrtek a pátek: od 18.00 hod. neděle: od 9.30 hod. Příležitost ke sv. smíření: 30 min. před každou mší sv. a po mši sv. na požádání.
Vždy první sobotu v měsíci od září do května od 17.00 hod. 2. sobota v měsíci: Srbeč 17.00 hod. 3. sobota v měsíci: Ruda 10.30 hod. 4. sobota v měsíci: Domov seniorů Nové Strašecí od 14.00 hod.
Mše sv. v okolí Nového Strašecí každou neděli: 1. čtvrtek v měsíci 17.00 Adorace před Nejsvětější sv. oltářní Každý první čtvrtek v měsíci se v kostele v Novém Strašecí koná od 17.00 hod. adorace před Nejsvětější sv. oltářní za nová kněžská a řeholní povolání. Nejdříve je adorace tichá, následuje adorace společná a po ní mše sv. cca v 18.00
Novéna prvních devíti sobot k Panně Marii v kostele v Novém Strašecí s pobožností sv. růžence a mší svatou. Novostrašecký měsíčník
Mšec: 8.00 hod. Lány: 15.00 hod. Rakovník: 8.00 a 18.00 hod. Kontakt na kněze: P. Mariusz Walczak U Školy 124, Nové Strašecí tel. 313 573 163, mobil 605 911 061 e-mail:
[email protected] www.nove-straseci.eu 21
Z HISTORIE
Nové Strašecí za druhé světové války (pokračování) Smrt Jiřího Šotky Během povstání projížděly městem německé motorizované jednotky a dostávaly se do přestřelek s povstalci. Mnohdy došlo ze strany místních k neuváženým akcím, neboť nebylo možné odhadnout, jak budou Němci reagovat a jaké chování to vyvolá u zajatých německých civilistů ubytovaných ve škole. Mezi nimi se taktéž nacházeli vojáci. K první a nejznámější přestřelce došlo na křižovatce s odbočkou na Čelechovice dne 5. května mezi 15. a 16. hodinou. Padl při ní zdejší stavitel Jiří Šotka (narozen v Chocni roku 1906), jenž se od počátku do povstání aktivně zapojil. Další účastník Karel Zíka k tomu uvedl obsáhlou vzpomínku. Podle něj přišlo 5. května, po slavnostním průvodu a ranním proslovu Aloise Černého, hlášení z Řevničova, že se od západu blíží k městu pět nákladních automobilů plných německých vojáků. Malík nechal obsadit karlovarskou silnici a chráněn povstalci začal s Němci vyjednávat. Podařilo se mu dohodnout jejich odchod zpět k Řevničovu s tím, že zbraně a auta ponechají povstalcům. Jednalo se tak o první velký úspěch, podtržený Malíkovou osobní statečností. Povstalci a partyzáni přivezli s jásotem nákladní vozy do města. Zíka pak rozvádí následující událost: „Radost však netrvala dlouho. Když dojížděl první náš vůz ku křižovatce Lounské a Čelechovické ulice, vyjel proti nám osobní vůz plně obsazený německými důstojníky, opatřený bílým praporem. Za ním jel nákladní vůz silně obsazený a ozbrojený kulomety a za ním ještě jeden [...]. Naše auta se zastavila. První vůz, na němž byl i major Malík, těsně u křižovatky, další vozy v malých vzdálenostech za ním. [...] Němci, ač překvapeni, neboť v ulici byl velký shluk lidí, [...] jeli s osobním volně dále. Pojednou z prvního našeho vozu padla rána z pušky po osobním autě Germánců a již to začalo. Kulomet i automat z nákladního vozu SS zahájily ihned palbu do Lounské ulice, z druhého vozu pak palbou vyčistili ulici Čelechovskou a spojku k sokolovně. Seskákali jsme z vozů a každý hledal přiměřený kryt. Němci pálili jako zběsilí [...]. Při nepatrném porušení palby se snažil dostati přes ulici směrem k jatkám stavitel Jiří Šotka, byl však zasažen pistolí některého z Němců a zůstal ležeti na silnici. [...] Došlo po krátké chvíli opět k vyjednávání, při němž byly Němcům sebrány zbraně a pancéřové pěsti. [...] Stavitel Šotka byl přenesen do města, aby byl ošetřen, avšak námaha místního lékaře Špurka byla marná. Rána zasáhla srdce, byl na místě mrtev.“ V jiné vzpomínce Zíka uvádí, že k osudné přestřelce došlo v 15.20 hodin a že „vozy si vynutily průjezd a byly postupně zlikvidovány na cestě v Řevničově. V 15.30 projížděly městem tři osobní vozy a jeden autobus, v nichž prchala na západ část kladenského gestapa. Po zkušenostech 22
z předchozí přestřelky byly vozy napadeny při výjezdu z města. Byly poškozeny a daleko se nedostaly“. Josef Hofmann už v dubnu 1946 podal vlastní verzi této tragické události: „14.15 hodin – Kladno hlásí průjezd dvou nákladních aut SS, silně ozbrojených. Major Malík vydává rozkaz k zadržení aut. [...] 14.50 hodin – očekávaná auta přijela. Jsou označena bílými praporky a žádají volný průjezd. Odzbrojení odmítají. Strhla se prudká přestřelka mezi SS a přepadovým oddílem, která trvala asi 15 minut. Z naší strany padl stavitel Jiří Šotka. Byl střelen přímo do srdce z pistole Parabellum, jak bylo později zjištěno při pitvě MUDr. Špurkem. Sluší [se] podotknouti, že střelbu proti nenáviděným okupantům zahájil desátník v záloze F. Kolský. Byla to vlastně první rána proti Němcům v našem městě.“ Šotka byl později zmytizován, a okolo jeho smrti se snad proto objevilo mnoho zbytečných dohadů. Dosavadní svědectví a dochované prameny však hovoří spíše pro improvizovanou a neuváženou akci, provedenou ve značně vzrušené atmosféře. Střelbu zbrkle zahájili místní povstalci. Malíkův úspěch, který spočíval v poklidném vyjednávání a nenásilném odzbrojování, vystřídala nešťastná palba desátníka Františka Kolského (narozen 1905). Šotka byl zastřelen ranou do levé plíce a do srdce u řadových domků, které stály v zatáčce na místě parčíku, kde se dnes nalézá jeho pamětní deska. Dokládá to i fotografie tehdejší zástavby s vyznačeným místem Šotkova skonu. Pravděpodobně nebylo chráněno, a Šotka se tak vydal napospas zmatečné palbě, když stejně neuváženě přebíhal silnici. V každém případě šlo o prvního padlého v místní revoluci.
Označené místo Šotkova skonu na čelechovické křižovatce
Obrněný vlak O dění na novostrašeckém nádraží nás vcelku podrobně zpravuje dochovaná staniční kronika. Zde se nachází přepsaný deník, který od 4. května zaznamenává události den po dni. Ráno proběhl poslední nálet amerických stíhaček, jak jsme již uvedli. Zaměstnanci železniční stanice, vedení Stanislavem Fremuntem, s obavami sledovali transporty plné Němců nebo spojeneckých
zajatců a čelili četným výstupům s německými důstojníky. V té době již měli navázané kontakty s partyzánskými skupinami za Rudou a u Třtice a snažili se zdržovat muniční náklady, aby je mohli partyzáni ukořistit. Stanice také udržovala spojení s kladenským nádražím, kde čeští zaměstnanci sabotovali poslední akce okupantů. Po šestnácté hodině se rudští partyzáni ze skupiny Za vlast pokusili zaútočit na protiletecká děla, ale byli odraženi, neboť pátrači zavadili o dráty a upozornili na sebe Němce. V palbě padl Alexandr Šikolenko a druhý pátrač Michal Čerkasov byl těžce raněn průstřelem hrudníku. Po ošetření strašeckým lékařem Jožou Hrdým nakonec zemřel. K večeru posilovali Němci mužstvo a uzavřeli nádraží, ale posléze odjeli směrem na Kladno, když se údajně dozvěděli o Američanech v Plzni a o partyzánech v lesích kolem řevničovského nádraží. Odveta nepřátel však nedala na sebe dlouho čekat. Fremunt líčí těžké chvíle i to, že stanici měli pomoci novostrašečtí četníci, ale nestalo se tak: „Očekávaná intervence četnictva, které mělo výzbroj pro nádraží, kde se stávala situace nebezpečnou, se nedostavila, ač byla už v 15 hodin zpravena a požádána.“ Na pomoc místních povstalců musela stanice počkat do druhého dne, tedy do 5. května. Naopak si Fremunt velmi cení jednoho partyzána, jakéhosi „Poláka z Lodže“, který utekl z koncentračního tábora v Buchenwaldu a fungoval jako rychlá spojka mezi nádražím a partyzánskými skupinami. Stanice sloužila za telefonní centrálu pro celé okolí a falšovala různé informace, aby uškodila okupantům. V noci pak musela hlídkovat. Hlavním cílem bylo udržet v chodu nádražní budovu, důležitý informační uzel. Pátého května stoupala revoluční nálada. Pracovníci stanice vyvěsili brzy ráno československé vlajky a pracovali na odstranění německých nápisů. Přednosta jednal s partyzány o pomoci při kontrole a zpomalování německých transportů. Informace z rozhlasu a z telefonů šly jedna za druhou a zmatky rostly. Největším problémem se ukázal být velký nedostatek zbraní a munice, stanice prý disponovala jen jednou pistolí. Podle Josefa Hofmanna dostali už v půl desáté dopoledne novostrašečtí povstalci hlášení z Kladna, že na tamějším nádraží je připraven obrněný vlak, který má s oddíly SS vyjet potlačit vzpouru ve Strašecí a v Rakovníku. O vlaku samozřejmě vědělo i nádraží a zoufale žádalo, aby byla přerušena trať a vlak zadržen v Kladně, Kamenných Žehrovicích nebo na Lánech (dnes stanice Stochov). Ve 13.30 vydal major Malík rozkaz požádat o pomoc partyzány na Rudě. Všechny odbojové složky tak začaly spolupracovat. Fremunt posléze zaznamenal: „V 21.10 oznamuje Kladno, že pancéřový vlak z Kladna odjel, plně ozbrojen osmdesáti německými vojáky, 16 flaků [tj. protiletecká děla], Novostrašecký měsíčník
Z HISTORIE
Kolona prchajících Němců během povstání
mnoho munice, asi 22 vagonů, dobře zásoben kulomety i světlomety. […]. Nastal shon ve stanici pro čin odboje, rozesílání spojek k partyzánům do lesů pro pomoc a výzva k obsazení tratí v lese. Žádána i pomoc dělníků od národního výboru ve Strašecí pro přerušení tratě a vykolejení pancéřového vlaku.“ Tehdy prý hlásilo Strašecí vyslání jedné pracovní čety po rudské pěšině a druhé po silnici k provedení prací na přerušení tratě. Rozkaz pro obrněnce opustit kladenské nádraží byl vydán už ráno po deváté hodině, avšak díky českým zaměstnancům, strojvůdci Boškovi a topiči Zemanovi, byl odjezd zdržován do večerních hodin. Mezi kladenskými povstalci naopak vyvstaly neshody, zda je pro město výhodné, aby obrněnec z nádraží odjel. Pancéřový vlak nakonec večer vyrazil. V pramenech ne zcela souhlasí časy. Podle vzpomínek povstalců byly obě pracovní jednotky sestaveny již kolem 19. hodiny a vlak mezi 20. a 21. hodinou vyjížděl z rynholeckého tunelu k Novému Strašecí, kde již byly hotové přípravné práce na jeho přepadení a zneškodnění. Podle staniční kroniky docházelo k událostem asi o dvě hodiny později. Polovičaté informace, nejistota a vzrušená atmosféra zastíraly odpovědi na otázky, zda by Němci skutečně podnikli útok na město, nebo by se spokojili s obsazením nádraží a s vyčištěním lesů od partyzánů. Přítomnost německých uprchlíků a průchody četných vojenských jednotek městem nervozitu jen zvyšovaly. Odbojáři podle vlastních vzpomínek přerušili kolem osmé hodiny večer na dvou místech koleje, před nádražím a za ním. Pracovní čety, složené ze zaměstnanců nádraží, novostrašeckých povstalců a rudských občanů, rozebraly kolejnice v úseku mezi Šibeničním vrchem a Rudskou pěšinou a shodily je z náspů. Druhá nástraha byla připravena u Nového rybníka, kde povstalci zohýbali koleje u spojek, což se nakonec ukázalo jako účinnější metoda, neboť takto porušená trať šla Novostrašecký měsíčník
hůře odhalit. Nádražní budova byla vyklizena, zabarikádována a zablokován přístup k telefonu. Obrněnec první nástrahu zpozoroval, zastavil pod Šibeňákem a Němci za nepříznivého počasí a při umělém osvětlení koleje opravovali. Topič Zeman zatím utekl z lokomotivy a informoval novostrašecké povstalce o síle nepřátel. Hofmann necelý rok po událostech zapsal: „22.15 hodin přichází topič z obrněného vlaku. Jest velmi rozrušený a plný strachu o osud zdejší posádky (byl to Čech). Na dotazy majora Malíka o výzbroji vlaku vypovídá, že posádku tvoří 70 SS, velmi dobře vyzbrojených většinou automaty a s velkou chutí vraždit. Vlak sám jest vyzbrojen čtyřhlavňovými protiletadlovými kanónky a několika kulomety. Strojvůdce jest střežen. Němci opravují trať a chtějí pokračovat v cestě. Topiči se podařilo obelstít Němce předstíranou ochotou, že opatří v nádraží klíče na utahování kolejnic, ale protože nádraží jest liduprázdné, dostal kuráž Němcům uprchnout. Lituje osudu svého kamaráda, který prý bude pravděpodobně zastřelen, a chvílemi prosí o pomoc pro kamaráda, chvílemi zapřísahá majora Malíka, aby se do boje s obrněným vlakem nepouštěl.“ Kolem jedenácté hodiny v noci začal Malík dávat dohromady přepadovou jednotku. Složil ji ze sedmi mužů, postavil se do jejich čela a v půl dvanácté předal velení ve městě kapitánovi (a řediteli záložny) Václavu Kotíkovi. Jednotka posléze ostřelovala ze Šibeničního vrchu světlo obrněnce. Přesně v půlnoci vydali povstalci na Malíkův rozkaz první ránu. Kvůli nedostatku nábojů se střílelo po pěti minutách vždy jednou palbou, Němci odpovídali kulometem. To se opakovalo zhruba do dvou do rána (6. května), než Němci trať opravili a vlak se dal do pohybu. Projel nádražím, přes silné osvětlení přehlédl druhou nástrahu a lokomotiva v zatáčce u Nového rybníka vykolejila. Malík se s oddílem vrátil do města a vydal další rozkazy.
Nad ránem Němci zjistili, že jsou obklíčeni hlídkami. Útok na vlak byl podle Hofmanna zahájen v 8.45 hodin rozkazem kapitána Kříska z lánského velitelství, který přijel v čele posily s kulometem. Do bojů o obrněný vlak byli zapojeni povstalci a partyzáni z Nového Strašecí, Rudy, Třtice a Lán. Němci vlak podminovali a unikli ke strážnímu domku čp. 46, u kterého proběhly další přestřelky, vše za deštivého počasí. Nakonec došlo k vyjednávání u místní cihelny (dnešní areál Euromedia), při kterém se část Němců vzdala, část jich unikala do lesů k řevničovskému nádraží, kde je chytali partyzáni. Při těchto bojích byl smrtelně zraněn partyzán Oniščenko, nejspíše ukrajinské národnosti. Dopoledne 6. května tak docházelo k přestřelkám v okolních lesích, sílu pancéřového vlaku se podařilo rozptýlit a zneškodnit. Vykolejenou soupravu zajistila skupina Josefa Hofmanna a získala tu především mnoho munice a zbraní. Zčásti byly odeslány do Prahy, zčásti pomohly v místních bojích, zejména o muniční sklad u Hříškova. Obrněnec byl posléze nasazen na koleje a povstalci jej odtáhli zpět do Kladna. Později bránil proti ustupujícím Němcům trať na úseku Kladno–Brandýsek. Podle vzpomínek Václava Liebezeita vedl celou operaci vedoucí rudských partyzánů, teprve k setkání u cihelny se dostavil Malík, který nesl československou vlajku a vyjednávání společně s velitelem partyzánů řídil. Po uzavření dohody, o níž nic bližšího nevíme, přestřelky na nádraží ustaly a boje se již nekoordinovaně přesunuly do lesů k Řevničovu. Boj o obrněný vlak tak byl velkým úspěchem, na kterém měli rozhodující podíl strašečtí povstalci a rudští partyzáni. Ocenit musíme i statečnost železničních zaměstnanců a to, že z místních nebyl nikdo zabit. Kromě rostoucí sebedůvěry a odhodlání se do odporu proti Němcům zapojovalo čím dál více občanů. Navíc se již nemusel řešit nedostatek zbraní a střeliva. Jan Černý (pokračování příště)
Zabavené německé vozidlo místními povstalci
23
SPORT
Hokejbalisté Nového Strašecí začnou play off před domácím publikem Tým trenéra Moravce vstoupil do jarní části soutěže třemi výhrami v řadě. Následná prohra ho pak odsunula na čtvrtou pozici. Jedno je jisté. Na nižší příčku už parta z Kocourku nespadne, a to jí zaručuje první dva zápasy čtvrtfinále na domácím hřišti. Novostrašecký tým ladil formu mimo tréninky v hale také na zimním soustředění v Krušných horách. Kromě toho žlutomodrý tým během zimní přestávky posílil. Novou tváří v kádru je zkušený brankář Baráth, který ve dvou zápasech v jarní části inkasoval jen dvakrát. Další posilou je rychlonohý Tomáš Tóth, který nejprve na podzim pomohl dvěma góly k překvapivé výhře Junglu ve Strašecí 2:1, aby pak v dresu svého někdejšího soupeře střílel branky. Ale o tom později. CSKA Karlovy Vary – HBC Nové Strašecí 1:4 (0:2, 1:1, 0:1) Dlouho očekávaný start do jarní části s sebou přinesl nevyzpytatelného soupeře v podobě Karlových Varů. V západočeské metropoli šel favorit do vedení v první třetině. Poprvé v novém dresu se prosadil Tóth a před sirénou se trefil dělovkou Sýkora. Další vývoj zápasu byl však ve znamení šarvátek a diváci příliš hokejbalových akcí neviděli. I když Vary dokázaly snížit, Nové Strašecí utkání zvládlo a díky dalším brankám Malého a Wittmayera si odvezlo zasloužené tři body. ,,Celkově jsem spokojen. Na to, že jsme hráli první zápas, jsme předvedli dobrý výkon, hlavně v útočné fázi,“ pochvaloval si kouč Moravec. HBC Pento Most B – HBC Nové Srašecí 5:8 (0:1, 4:2, 1:5) V dalším zápase proti Mostu se ve skvělém světle ukázal Tomáš Tóth. Na podzim se postaral o jedno z největších překvapení – tedy o výhru Junglu ve Strašecí. Po úvodním zápase, ve kterém se v Karlových Varech trefil jednou, sestřelil rezervu Mostu čtyřmi brankami, ke kterým přidal jednadvacetiletý útočník jednu asistenci. Nové Strašecí vyhrálo v Mostě 8:5. V přestřelce hosté třikrát vedli, ale
Most vždy odpověděl. Dokonce dokázal ve druhé třetině dostat do vedení 4:3. Moravec před poslední patnáctiminutovou stáhl sestavu jen na dva útoky a jeho tah přinesl své ovoce brzy. Domácí nestíhali a tým z Kocourku si poprvé během svého působení v druhé nejvyšší soutěži odvezl z mostecké haly všechny body. HBC Nové Strašecí – TJ Plzeň – Litice 6:1 (0:0, 3:0, 3:1) Během posledního víkendu před uzávěrkou tohoto čísla se Nové Strašecí poprvé představilo na Kocourku. A hned dvakrát. V dobrém nástupu do jarní části pokračoval tým nového kapitána Douši i v utkání proti plzeňským Liticím. Západočeši přijeli oproti podzimu posíleni, ale body si z Kocourku neodvezli. Moravec musel značně zahýbat se sestavou vinou trestů některých hráčů. V první třetině fanoušci, kterých přišla stovka, branku neviděli. Ve druhé části hry ale mohli zvednout ruce nad hlavu třikrát. Hlavní podíl na vítězství měla trojice Sýkora, Ryss, Krtička. Tito tři se postarali o všechny branky. Baráth na konci čisté konto neudržel, nedohodl se se Sýkorou a inkasoval. Strašečtí získali tři body za výhru 6:1. „Konečně mohu říct, že jsem byl celkově spokojen. Dařilo se nám v útoku i obraně. Pozitivní je také zapracování hráčů rezervního týmu,“ byl spokojený Moravec, lodivod domácích. Mluvil o dvojici „béčkařů“ Benda – Rajgl, která se v druhé nejvyšší soutěži rozhodně neztratila. HBC Nové Strašecí – TJ Tatran Třemošná 1:2 (0:2, 0:0, 1:0) Ani v nedělním zápase nemohl počítat Moravec s kompletním kádrem, a tak sáhl kromě béčka také do dorostu po dvojici Ševčík, Brožek. Třemošná přijela do Strašecí s jedenácti hráči a sáhla opět ke stylu, který je pro ni typický. Tedy nehrnout se do útoku a využívat chyb soupeře. V úvodních minutách její styl úspěch neslavil. Domácí byli u všeho dříve a vytvořili si několik dobrých šancí, které však Kubeš pochytal.
Přišel tedy trest. Ryss zaváhal na červené a samostatný únik skončil v síti. Ještě hůře bylo minutu později, kdy Šnobl nepřikryl míček a dotírající Rippl neměl problém zvýšit. I nadále pokračoval tlak domácích, ale vždy se stejným výsledkem. Neujaly se ani samostatné úniky Tótha a Wittmayera. Kubeše nepropálil ani ostřelovač Porcal. S přibývajícím časem rostla i nervozita papírového favorita, který přes všechno úsilí dorovnat nestihl. Deset minut před koncem sice Ryss napravil své zaváhání z první třetiny a snížil, to bylo ale od domácích vše. V závěrečné fázi je brzdila hlavně častá vyloučení. Největším hříšníkem byl Krtička, který si odpykal dohromady 8 minut. „Zbytečná ztráta bodů, navíc v domácím prostředí. Dvě individuální chyby nás srazily, ale i tak jsme měli vyhrát. Na jeden gól se nemůžeme spoléhat. Pražské duo Kovo – Hostivař nám teď uteklo na dva body. Náš cíl se nemění, chceme po základní části skončit co nejvýše,“ uvedl po zápase Moravec. „Samozřejmě se musíme na zápas dívat i z té pozitivní stránky. Těší mě opět zapojení Bendy z B týmu a dorostenců Brožka a Ševčíka,“ dodal. Nové Strašecí tedy spadlo na čtvrtou příčku, která jako poslední zaručuje výhodu domácího prostředí do čtvrtfinále play off. „Lepší prohrát teď, než v play off,“ řekl Kamil Černý, útočník domácích. Novostrašecké čeká na závěr základní části těžký boj, ale vše mají ve svých rukou. Před sebou mají v tabulce první Jindřichův Hradec, se kterým už hráli. Druhé je Kovo Praha a třetí Hostivař. Bubákům patří čtvrté místo a za nimi je s desetibodovou ztrátou další tým z hlavního města – Ďáblové. Do konce základní části zbývá odehrát tři kola a Nové Strašecí nastoupí proti všem pražským celkům. V bojích o nejlepší pozice do play off se tedy mají diváci na co těšit. Naposledy se v základní části přestaví parta z Kocourku na domácím stadionu v neděli 4. dubna, kdy se v Kocourek Aréně představí tým Hostivaře. Do té doby sehrají žlutomodří zápasy v Praze proti Kovu (20. 3.) a Ďáblům (27. 3.) František Kuna, HBC Nové Strašecí
Hokejové zpravodajství Novostrašečtí hokejisté pomalu kráčejí k účasti v play-off , i když se jim v únoru a březnu dařilo střídavě. Pavel Oliva
Výsledky odehraných zápasů: Strix Chomutov – HCNS HCNS – Strix Chomutov HCNS – Super Bazar Slaný HC Středokluky – HCNS HCNS – SKI – ČNES Kladno HCNS – Lány B HCNS – Super Bazar Slaný 24
5:8 6 : 10 8:2 11 : 1 0 : 10 6:4 4:2
Novostrašecký měsíčník
SPORT
Lyžařský oddíl Během letošní zimy 2010/2011 jsme se rozhodli zmapovat závody amatérů ve sjezdovém lyžování v České republice. Nejprve se nabízela sjezdovka v Potůčkách v Krušných horách, kam v minulosti několikrát mířily naše společné lyžařské zájezdy. Dne 22. 1. 2011 se tu konal Český pohár ve skicrossu. Kategorii hobby si poprvé vyzkoušel Jan Veselý, který postoupil z rozjezdů a vypadl ve čtvrtfinálové jízdě. Za odvahu pustit se s ostřílenými borci do ledového koryta se jeho 25. místo z 38 startujících cení. V únoru navštívili tři borci Sokolu Nové Strašecí další z Krušnohorských areálů na Klínech. 12. 2. 2011 tu probíhal jeden z mnoha závodů Českého poháru Masters – Old Cup ve slalomu. Zúčastnilo se ho celkem 65 závodníků. Zdeněk Jánský se v kategorii A3 umístil na 4. místě, Jiří Novák byl v kategorii A5 desátý a Jan Veselý závod, bohužel, nedokončil.
Následoval závod v lyžařském areálu Pyšná, kde se za umělého osvětlení konala 3. 3. 2011 Večerní liga v obřím slalomu. V poli 18 zúčastněných byli i naši 4 borci. Jaroslav Kouba byl v kategorii A3 třetí, Jan Veselý (kategorie A3) čtvrtý, Jiří Novák šestý (A5) a Milan Hejda devátý (A5). Dne 5. 3. 2011 pořádal v Zadní Telnici u Ústí n. L. místní lyžařský oddíl tradiční závod v obřím slalomu Telnický rohlík 2011. A protože se na startu objevilo 325 závodníků a závodnic všech věkových kategorií a závodilo se na homologovaném svahu „Buben“, byl vytvořen český rekord, a tudíž byl tento ročník zapsán do Pelhřimovské České knihy rekordů. V rekordním poli závodníků se neztratili ani naši dva novostrašečtí lyžaři. Jan Veselý se umístil v kategorii A3 jako dvacátý (ze 41 startujících) a Jiří Novák (kategorie A5 a 29 startujících) desátý. Posledním závodem na konci letošní lyžařské sezóny byla opět Večerní liga na Pyšné, která proběhla dne 10. 3. 2011. Byli tu zároveň vyhodnoceni nejúspěšnější lyžaři uplynulé sezóny. V kategorii A3 byl náš Jan Veselý třetí a Jaroslav Kouba pátý. Jiří
Rozpis fotbalových utkání mladších žáků So 9. 4. doma So 17. 4. venku So 23. 4. doma So 30. 4. doma
Slaný Hostouň Velké Přílepy Švermov
Novák obsadil šesté místo a Milan Hejda osmé v kategorii A5. V letošním zkušebním roce se našim lyžařům podařilo nasbírat i pár bodů do celkového hodnocení Českého poháru Masters a ukázat, že se do budoucna stálým účastníkům tohoto amatérského celorepublikového podniku rýsuje nový soupeř – TJ Sokol Nové Strašecí. Touto naší aktivitou zároveň chceme, aby zpozornili i ostatní lyžaři a členové lyžařského oddílu všech věkových kategorií a popřemýšleli o účasti na lyžařských závodech v příští sezóně. Přehled těchto závodů se budeme snažit uveřejnit na začátku nové zimní sezóny v Novostrašeckém měsíčníku. Kontakt na zástupce lyžařského oddílu: Jiří Novák : 602 524 717, Jan Veselý: 777 112 240 Jiří Novák
začátek 11:30 odjezd 9:00. začátek 10:15 začátek 11:30 začátek 11:30
Rozpis fotbalových utkání - přípravky Starší přípravka Kolo 10. doma 11. venku 12. doma 13. venku
Den/datum pátek 8.4. pátek 15.4. pátek 22.4. pátek 29.4.
Novostrašecký měsíčník
Mladší přípravka Přebor Kladno zač. 17:00 Slaný odjezd 15:45, zač. 17:00 Družec zač. 17:00 SK Kladno“A“ odjezd 16:00, zač. 17:00 SK Kladno „B“(Rozdělov)
Kolo 6. 7. doma 8. venku 9. doma
Den/datum Neděle 17.4. Neděle 24.4. Neděle 1.5.
Přebor Rakovník volno začátek 14:00 Tatran Rakovník odjezd 10:15, začátek 11:15 Sparta Řevničov
začátek 14:00 SK Pavlíkov
25
PŘÍSPĚVKY ČTENÁŘŮ
Cesty Cesty! Všichni je známe a asi všichni také víme, že provázejí lidstvo od té doby, co se začalo déle zdržovat na vybraných místech. Nejprve byly vyšlapány pěšiny k vodním zdrojům, k lesu, ke kultovním objektům, ke spřáteleným rodům či kmenům. Jak se vyvíjely způsoby přepravy a vzájemný styk, rostla jejich četnost, význam a také jejich parametry, až do doby, jak je známe dnes. Ovšem jejich původní formy nezanikly, a tak dodnes máme vedle širokých dálnic i úzkou pěšinu k polní studánce či k vyhlídkovému místu. O cestách všech druhů se napsalo mnohé a mnohé se napsat dá. Je to téma široké a v jednom článku se dá udělat nanejvýše jejich pouhá charakteristika. Já si dnes vybral cesty polní. I ty všichni znáte. Jejich prvořadým úkolem bylo zpřístupnit hospodářům jejich pozemky, lesy, mlýny, lomy, ležící mimo obec. Spojovaly i kratší cestou sousední obce, které mívaly mezi sebou rozsáhlejší styky, než je tomu nyní. Protože sloužily všem občanům, jejich vlastníkem byly, až na malé výjimky, obce. Tyto cesty se ve značné míře zachovaly dodnes, i když se jejich účel poněkud změnil. Ubyl jejich význam hospodářský, přibylo jejich využití k rekreaci: ať již jde o krátké nedělní nebo odpolední vycházky do okolí města, o turistiku pěší či na kolech nebo jsou využívány jako přístupy k rekreačním zařízením všeho druhu. Nezměnila se ani forma jejich vlastnictví, obecní nadále převažuje. Co se ale změnilo, je jejich stav. Jak jsem uvedl výše, sloužily hlavně hospodářům. A ti si nemohli dovolit, aby se jim na cestách lámala kola nebo vozy zapadaly do bahna, nemohli si dovolit objíždět díry po sousedním pozemku a tak se o cesty starali i když jim vlastně ani nepatřily. Odstraňovali vystouplé kameny, zaváželi výtluky a vymleté stružky, zpevňovali a odvodňovali podmáčená místa. Jak jsme na tom dnes? Koňské potahy nahradily několikatunové traktory s ještě těžšími přívěsy, samovazy zase kombajny a nákladní vozy, k chatám nebo k sousední vsi se místo pěšky jezdí automobily, ubylo chodců ale přibylo cyklistů, občas se přežene terénní motocykl nebo čtyřkolka. Tažná síla motorů zmůže i hluboké koleje vytlačené vahou stroje s těžkým nákladem, druhá souprava se jim vyhne a vytlačí vedle nové, odvodňovací stružky jsou po letech zanesené nebo rozjeté. Jak takováto místa vypadají po větších deštích asi popisovat nemusím. A že by cestu někdo opravil? Ještě tak sem tam někdo do cesty vyveze potají přívěs stavební suti nebo vyhrábne rýžku k odvodnění největších louží (ta je vzápětí zatlačená projíždějícím autem), a tak se raději, kde to jde, vyjíždějí souběžné cesty po okolních pozemcích. Myslíte, že přeháním, že to vidím příliš černě? Přímo učebnicovou ukázkou neduhů podobných cest je Rudská pěšina a na ní navazující cesta od rybníku k Pecínovu. Jsou to asi dva roky, kdy Technické služby na Rudské pěšině opravily její povrch živičným recyklátem a běžte se tam podívat dnes. Opět se objevilo několik výtluků, které se stále rozšiřují, opět protékající srážková voda tvoří rýhy, ve spodní části se boční vývěry postaraly o podmáčení části cesty. Činností automobilů došlo u měkčí části přilehlé ke stráni k vytlačení zeminy i s odvodňovací stružkou, která, i pokud není zanesená nebo zatlačená, je v některých místech nad úrovní cesty. Připojila se i činnost stavebníků a chatařů, kteří vjezdy na svůj pozemek odvodnění přerušili, v případě nově postavené chaty ve spodní části na cestu dokonce vyvedli i dešťový svod. A výsledek? Po větších deštích nebo delší oblevě jsou spodní část a prostor za viaduktem rozbahněné, v zimě pokrývá skoro celou spodní část po několik týdnů téměř souvislá ledovka. Řadu dní až týdnů je tak značná část cesty velmi obtížně schůdná a třeba pro kočárky zcela nesjízdná. Stejná situace je i u viaduktu pecínovského, kde je rovněž nefunkční odvodnění, a to i na části cesty od Pecínova. U cesty od rybníka k Pecínovu, která je částí cyklostezky, je rovněž hlavním problémem voda, a to dešťová, která vymílá někdy dost hluboké koleje. Příčinou je i tady nefunkční, zanesená strouha, do které byly dokonce, kromě náletů, vsazeny i nové stromky. Právě při této cestě je vyjeta další, souběžná, po vedlejší louce. Takováto dublcesta, nyní dokonce již druhá, je vyjeta i na „letišti“ na Mackově hoře, kde hlavní cesta trpí zejména 26
pojezdem těžké zemědělské techniky. Podobné problémy mají i obě cesty vedoucí ke Konopasu a Stochovské kapličce a některé úseky cest dalších. Tak jsme si posteskli, ale co s tím? Již slyším argument: nemáme na chodníky a silnice ve městě, natož pak na cesty. Podle mého názoru by bylo vhodné především stav cest a provozu na nich zmapovat, a hlavní uživatele do péče o stav cest zapojit. To zapojení by mělo být především fysické. Pokud se bude vybírat pouze nějaký poplatek, povede to jenom k tomu, že uživatelé budou o to silněji tlačit na město, aby cesty udržovalo. Možná je například určitá forma svépomoci, kdy město nebo třeba statek dodá materiál a chataři si cestu opraví, což se na řadě jiných chatových osad s úspěchem praktikuje. Druhou možností je omezení až vyloučení určitých druhů provozu na vybraných cestách zcela, nebo v určitém období. K tomu však nestačí pouhé osazení zákazové dopravní značky, kterou – vzhledem k nemožnosti účinné kontroly – stejně nikdo nebude respektovat a navíc velmi brzo zmizí, ale jistě pomohou zábrany fysické, třeba velké balvany. V chatových oblastech by mohl být například striktně omezen pohyb vozidel nad 2,5 t. Před zahájením stavebních prací v těchto lokalitách by bylo možno se stavebníkem projít přístupovou cestu, její stav třeba zdokumentovat na videozáznamu, stav cesty při kontrolních prohlídkách kontrolovat a důsledně trvat na odstranění vzniklých škod a po ukončení stavby na uvedení alespoň do původního stavu. Kladným příkladem je třeba pokračování ulice Pod Větrákem k nově postavené chatě, kde je již jen třeba povrch cesty mírně upravit. Dost peněz stojí také potřebný materiál. Kamenná drť je drahá, drahá je i její doprava. Zde by se dalo například uvažovat o využití drobné stavení suti nebo starých taškových krytin (ty se do děr na cestách zavážely odedávna. Příklad je vidět třeba na cestě pod chatami u pecínovského vodojemu, kde to však poněkud přehnali a místy to působí jako černá skládka). Možná by se vyplatila i investice do menšího drtiče který by tyto materiály upravoval na potřebnou zrnitost. Třeba v Hamiru by se pro něj a pro potřebnou deponii jistě místo našlo. Materiál by provozovatel zdarma odvážel od občanů, kterým by tak odpadly náklady za dopravu na skládku a skládkové. V případě zájmu a volné kapacity by třeba bylo možno poskytovat tuto službu za úplatu i pro přespolní. Z výše uvedeného to možná vypadá, že stav cest v okolí našeho města je bezútěšný a že se cesty již ani používat nedají. Bohužel, výše popsané neduhy se týkají cest, které mohou být a i přes špatný stav jsou hojně využívány občany města a chataři k procházkám, část je i oficiální cyklostezkou a více pozornosti si proto jistě zaslouží. Samozřejmě je i řada cest, které jsou v slušném stavu a chůze po nich je odpočinkem, pokud ovšem jejich okolí nebudou hyzdit odpadky všeho druhu a výrazné podpisy pilných vandalů. Ale to je již jiná kapitola. Vše výše uvedené se týká cest stávajících. Není ale ani vyloučena možnost zřizovat cesty nové, a to dokonce bez finančních nákladů. Jako příklad takovéto možnosti uvedu možnou spojku od kapličky na Mackově hoře ke karlovarské silnici. Zde si chodci každoročně až třikrát vyšlapávají pěšinu na rozhraní dvou lánů přes oranici nebo zasetou plodinu. Přitom by stačila dohoda města se statkem o ponechání půlmetrové meze mezi oběma lány a trvalou pěšinu by si již lidé vyšlapali sami. Myslím, že za mnohé občany a návštěvníky města si mohu přát, aby vedení města našlo způsob a prostředky, jak stav špatných cest zlepšit a dobrých udržet. Prestiži města ani jeho okolí by to rozhodně neuškodilo. Václav Hájek
Poznámka ke třídění odpadu V minulém měsíčníku vyšel obsáhlý článek týkající se nakládání s odpady. S článkem lze jen souhlasit, chci však připojit drobnou poznámku k praxi. Na rohu Nádražní a Rudské ulice se nedávno objevil nový kontejner na skleněný odpad. Je dvoukomorový, umožňující oddělení skla čirého od barevného. Ironií je to, že výřez na vkládání plochého skla je na straně barevné, i když naprostá většina tohoto odpadu je čirá. Nu co, i mistr tesař se utne a takovýto problém lze snadno napravit. Václav Hájek Novostrašecký měsíčník
SPOLEČENSKÁ KRONIKA / CÍRKVE
Společenská kronika VZPOMÍNKA
VZPOMÍNKA
Dne 13. 4. 2011 vzpomeneme druhého výročí úmrtí naší drahé maminky, babičky a tchýně, paní Věry Bechyňové.
Dne 19. 4. 2011 tomu bude neuvěřitelných 10 let, kdy naposledy odešel do práce a odtud plynule zvolil cestu přímo do učitelského nebe pan Miroslav Bradáč.
Stále vzpomínají dcera Věra a syn Zdeněk s rodinami.
Čím dál intenzivněji vzpomínají manželka Věra, dcery Jitka a Ivana. a celá rodina
VZPOMÍNKA
VZPOMÍNKA
Dne 6. 4. 2011 uplyne jedenáct let od úmrtí mého tatínka pana Václava Javůrka a dne 8. 4. 2011 uplyne jeden rok od úmrtí mé maminky paní Vlasty Javůrkové.
Dne 23. 4. 2011 uplyne již 8 let, co nás navždy opustil pan Stanislav Lansdorf.
Za tichou vzpomínku děkuji všem, kteří jste je znali a měli rádi. Dcera Stáňa
Manželka, syn Michal a dcera Štěpánka s rodinou.
Kdo jste ho měli rádi vzpomeňte s námi.
Velikonoce v Novém Strašecí a okolí Mše svaté ve Svatém týdnu 2011 Datum
Den
Hodina
Kostel
17.4. neděle
Květná neděle
8.00 9.30 15.00
MŠEC NOVÉ STRAŠECÍ LÁNY / Křížová cesta od 14.30/
21.4. čtvrtek
Zelený čtvrtek Mše svatá Adorace u Božího hrobu
18.00 19.00–21.00
Nové Strašecí
22.4. pátek
Velký pátek Křížová cesta Adorace u Božího hrobu Velkopáteční obřady Adorace u Božího hrobu
15.00 15.30–18.00
23.4. sobota
ADORACE u Božího hrobu Vigilie Zmrtvýchvstání Páně
14.00–20.00
24.4. neděle
Slavnost Zmrtvýchvstání Páně
8.00 9.30 15.00
MŠEC NOVÉ STRAŠECÍ LÁNY
25.4. pondělí
Pondělí ve Velikonočním Oktávu
8.00 9.30
MŠEC NOVÉ STRAŠECÍ
Novostrašecký měsíčník
18.00 19.00–21.00
20.00
Nové Strašecí
Nové Strašecí
27
KALENDÁŘ AKCÍ / PŘIPRAVUJE SE/SPORT
Kalendář akcí – březen Kdy
Akce
Místo konání
Čas
Pořadatel
Vstupné
1. 3. — 30. 4.
Výstava fotografií Toulky s objektivem - V. Kokta
přísálí NKC
v pracovní době a při akcích
MKZ
zdarma
Duben
Život a dílo Karla Čapka – výstava
knihovna
ve výpůjční době
Městská knihovna Nové Strašecí
zdarma
7. 4.
Vznik ženského emancipačního hnutí (Evropa a Amerika) — přednáška AVČ
velký salonek NKC
17.00
MKZ
30 Kč
10. 4.
Sousedské zasedání
Baráčnická rychta
13.00
Obec baráčníků Černá Ves
zdarma
10. 4.
Nejen pohádka na neděli Zapletené Velikonoce, zábavný pořad pro děti včetně velikonočních soutěží
sál NKC
15.00
MKZ
45 Kč dospělí, 30 Kč děti
11. — 17. 4.
Ozdravný pobyt Lázně Poděbrady
-
12. 4.
Výborová schůze Svazu diabetiků
Baráčnická rychta
14.00
Svaz diabetiků
zdarma
12. 4.
Krize křížem krážem – beseda s T. Sedláčkem
sál MěÚ
18.00
KDU-ČSL
zdarma
13. 4.
Mc Donalds cup — školní kolo
hřiště Na Kocourku(hala Bios)
13.30
DDM
zdarma
15. 4.
Opakovací hodina pro absolventy tanečních
sál NKC
19.00
MKZ
obvyklé
18. 4.
Zápis do kurzu tance a společenské výchovy – začátek
kancelář NKC
po a st 8 – 16
MKZ
1 500Kč
19. 4.
Členská schůze Svazu diabetiků
Baráčnická rychta
14.00
Svaz diabetiků
zdarma
20. 4.
Party se Seniorkou Jaroslava Slavíka
sál NKC
17.00
MKZ
60 Kč
21. 4.
Výlet do svíčkárny v Šestajovicích
8.30–14.00
DDM
180 Kč
30 Kč
22. 4.
Výlet za berounskými medvědy
26.4.
Glykemická poradna
28. 4. 29. 4.
ZO SZP
9.00 – 12.00 DDM
80 Kč
Baráčnická rychta
9.00 -11.00
Svaz diabetiků
zdarma
Sv. Vojtěch a patroni české země Koncert sboru Schola Gregoriana Pragensis
kostel narození Panny Marie
19.00
MKZ
120 Kč
Rej čarodějnic pro školní družinu
13.30
družina DDM na Kocourku
zdarma *NKC - Novostrašecké kulturní centrum **AVČ - Akademie volného času
Připravuje se na květen 5. 5. 12. 5.
17.00 10.00
19. 5. 20. 5. 21. 5. 22. 5.
10.00 15.00
25. 5.
17.00
Přednáška cyklu Akademie volného času 7. Divadelní představení Putování za ztracenou kapkou pro 1. – 3. tř. ZŠ a veřejnost Den s Kelty v muzeu Muzejní noc Peřiny Nejen pohádka na neděli Dobrodružství hastrmana Tatrmana Party se Seniorkou
Letní tábory plánované DDM 10. 7. — 15. 7. LT Jesenice - cena 2 200,- Kč 25. 7. — 29. 7. Léto novostrašeckých dětí - cena 900,- Kč 7. 8. — 12. 8. LT Máchovo jezero - cena 2 300,- Kč Zájemci se mohou hlásit u J. Samšukové 731 610 569
28
Zveme Vás na Novostrašecký běh Město Nové Strašecí ve spolupráci se ZŠ a MŠ J. A. Komenského a Domovem dětí a mládeže pořádá v sobotu, 9. 4. 2011 běžecký závod. Na rozdíl od silvestrovského běhu s kufrem po náměstí půjde tentokrát o skutečné běžecké zápolení. V celkem třinácti kategoriích se spolu utkají předškolní děti, školáci, dorostenci i dospělí. Novostrašecký běh se bude konat na fotbalovém stadionu a v jeho okolí, trasy povedou po asfaltu, po polních i lesních cestách. Délky tratí jsou různorodé: od dvěstěmetrových pro nejmenší děti, až po šestikilometrové pro dospělé účastníky. Závody vypuknou v 9.30 startem nejmladší kategorie, hlavní závod dospělých bude začínat zhruba v 11.00. Účastníci by se měli dostavit k prezenci nejméně 15 minut před startem. Podrobné informace a propozice závodu naleznete na internetových stránkách města (www.novestraseci.cz) nebo se můžete obrátit přímo na pana starostu Karla Filipa (602 159 390) nebo na paní místostarostku Libuši Vosátkovou (tel. 725 098 487). Přijďte si zasoutěžit a změřit vlastní síly nebo podpořit malé i velké běžce. Z podkladů města zpracovala Tereza Slavíková Novostrašecký měsíčník
Maturitní ples SOU Nové Strašecí 25. 2. 2011
2.D – maturanti, třídní učitelka Mgr. Jana Krobová
3. A – třídní učitelka Ing. Taťána Kopřivová
3.B – třídní učitelka Mgr. Karolina Vedlichová
3.C – třídní učitel Ing. František Beneš
Hokejbalisté Nového Strašecí 2011