HET DOE-EENS-NORMAAL MANIFEST “van gebakken lucht naar nuchtere Hollandsche zuinigheid”
Partij Voor de Vrijheid Almere Almere, December 2011
Inleiding Sinds 2008 heeft de stad Almere de Almere Principles. Een boekwerkje gemaakt door de gemeente, samen met William McDonough + Partners, guru’s op het gebied van eco-duurzaamheid. De Almere Principles verwoorden het duurzaamheidsbeleid van de gemeente Almere. De Almere Principles zijn de visionaire leidraad van de gemeente over hoe men de stad de komende 20 tot 30 jaar verder wil ontwikkelen. En dan met name door middel van de grootheidswaanzin van het project de Schaalsprong. Al jaren is Almere in de ban van de Schaalsprong. Het plan om de stad geforceerd te laten groeien naar 350.000 inwoners rond het jaar 2030. Een plan gestart door de toenmalige rijksoverheid, dat samen met de gemeente uitgevoerd zou moeten worden. Ondersteunend aan deze wens moeten daarvoor de komende 20 jaar dan wel 60.000 woningen in Almere gebouwd, en 100.000 extra arbeidsplaatsen gerealiseerd worden. De huidige Almere Principles zijn voornamelijk het geesteskind van wethouder Adri Duivesteijn, en de toenmalige minister van VROM Jacqueline Kramer, beide leden van de PvdA. En beide ook een schoolvoorbeeld van de bestuurlijke elite waar de Nederlandse, en dichter bij huis, de Almeerse burger zoveel hinder van heeft mogen ondervinden. Want voor wie zijn deze Almere Principles nu eigenlijk geschreven? In de huidige Almere Principles worden de belangen van de Almeerse burger vaak alleen hoogdravend met de mond beleden, maar uit de prioriteiten van de zittende colleges wordt wel duidelijk wie het meest profiteert van het duurzaamheidsbeleid. Het zijn vooral de linkse subsidieslurpers zoals moraliserende milieuclubs en allerlei ondoorzichtige adviesbureautjes die een hele industrie op hebben gezet om al het geld dat is gemoeid met duurzaamheidsbeleid binnen te harken. De hardwerkende Almeerse burger, of Henk en Ingrid, die geen electorale interessante doelgroepen zijn voor de elite, mogen vooral de rekening betalen van dit soort visionaire pennevruchten. En ongemakkelijke vragen over wat het allemaal kost, of oplevert heeft men liever niet. Voor de PVV is deze situatie natuurlijk te zot om los te lopen. Hoe kan het zijn dat duurzaamheidsbeleid vooral duur betekent, en vooral dat er geen fatsoenlijke verantwoording wordt afgelegd over de kosten en de opbrengsten. De huidige Almere Principles zijn een lofzang op de ideeën van de jaren ‘70, van de ideale maakbare samenleving. Een stuk vol met wollige, ambtelijke prietpraat, onrealistisch wensdenken, ver over de hoofden van de gewone burger heen.
Dat is voor de PVV de reden geweest om met een set alternatieve Almere Principles te komen. De PVV presenteert met trots het Doe-Eens-Normaal Manifest. Simpel en helder zijn de uitgangspunten. Geen hoogdravende lofzang op idealistische dromen. Kortom, doe eens normaal. Geen onbereikbaar wensdenken, maar realisme en een pragmatische instelling moeten het uitgangspunt zijn. Bij het Doe-Eens-Normaal Manifest staat de burger echt centraal, en is deze er niet alleen om de rekening te betalen. Burgers zijn de belangrijkste aandeelhouders van een stad, en zouden dan ook direct moeten profiteren van het gevoerde beleid. En de bestuurders van de stad moeten zich realiseren dat ze er tot dienst zijn van de Almeerse burger, en er niet zitten voor hun eigen carrière en hun eigen belangengroepen. Het belang van Almere en de Almeerse burger dient altijd op de eerste plaats te staan. Het Doe-Eens-Normaal Manifest is dan ook niet enkel toegespitst op duurzaamheid en op de groei van de stad, of de Schaalsprong. De vanzelfsprekendheid van de Schaalsprong waar de gemeente altijd van is uitgegaan, is de laatste jaren steeds meer ingehaald door de realiteit van de economische crisis, en de effecten daarvan op de huizenmarkt in Nederland. Hier voor U ligt het Doe-Eens-Normaal Manifest, met de visie van de PVV Almere over hoe men de stad dient te besturen nu en in de toekomst, waarin de burger centraal dient te staan, en dit alles bezien met een realistische en pragmatische blik. Moge het voor U een bron van inspiratie zijn, en een baken in tijden van onzekerheid en tegenslag.
Namens de fractie van de Partij voor de Vrijheid,
Remco Gommers Fractielid PVV Almere
Het Doe-Eens-Normaal Manifest is opgezet op de volgende manier: Op de eerste regel staat het uitgangspunt, gevolgd door een paragraaf met een korte toelichting in het blauw. Daarna komt een uitgebreidere uitleg en achtergrond over het uitgangspunt. In de bijlage volgen voorbeelden van huidig beleid dat niet meer wordt voortgezet, en wat daar voor in de plaats komt.
1. DE ALMEERSE BELASTINGBETALER CENTRAAL De hardwerkende Almeerse burgers betalen de rekening, dus zijn zij ook de eerste die moeten profiteren van de activiteiten van de gemeente. De belangen van Almere staan centraal, en niet het oplossen van problemen van andere gemeentes of andere (buitenlandse) partijen. Het leidend uitgangspunt van elke gemeenteraad en ieder college van burgemeester en wethouders van Almere moet zijn, de Almeerse belastingbetaler centraal. Gemeentes draaien op publiek geld. Geld dat bijeen wordt gebracht door de hardwerkende burgers van dit land. Dan is het ook niet meer als normaal dat juist deze burger centraal dient te staan in het handelen en de keuzes van de gemeente. Het betekent ook dat er geen geheimzinnigheid of onduidelijkheid kan zijn over de besteding van dit publiek geld. Het moet voor de burger glashelder zijn wat er met zijn geld gebeurt, en of het effect heeft en de gemeente dient hier transparant over te rapporteren. Geen halve waarheden of laffe excuses, maar openbare registers, een jaarlijkse effectrapportage, en verantwoording in gewone mensentaal. De lokale bestuurders moeten er van doordrongen zijn dat hun eerste prioriteit ligt bij de belangen van de Almeerders. Dat betekent niet dat de lokale bestuurders geen rekening dienen te houden met de omringende gemeentes, of betrokken partijen, en maar in isolement moet optreden. Maar bij elke afweging dient de eerste gedachte zijn: “wat schiet de Almeerse burger hiermee op?” De gemeente Almere is er niet om de problemen van Amsterdam, Utrecht of welke andere stad dan ook op te lossen. Vooral waar het internationale samenwerking betreft moet het belang van Almere duidelijk op de eerste plaats staan. De Almeerse burger betaalt geen belasting om democratie te bevorderen in het buitenland, of het openbaar bestuur van een of ander Afrikaans land te verbeteren. Almeerders die de behoefte voelen om hier aan bij te dragen zijn uitstekend in staat om zelf geld te doneren aan allerlei goede doelen of hulporganisaties. Het is niet de taak van de gemeente om met het geld van alle Almeerders Sinterklaas te spelen.
2. REALISME IN PLAATS VAN WENSDENKEN Met onrealistisch wensdenken schiet niemand iets op. De maakbaarheid van de samenleving is maar zeer beperkt. Het gaat niet om het geloof erin, maar om het resultaat. Burgers verwachten en hebben recht op realistische oplossingen voor echte problemen. Al tientallen jaren gaat de burger gebukt onder het onrealistisch wensdenken van allerlei, veelal linkse, clubjes in Nederland. Clubjes die de ene nog mooiere dagdroom dan de andere tot beleid hebben verheven. Niet gehinderd door enig realisme gaat men aan de slag om deze utopie te verwezenlijken. De maakbaarheid van de samenleving kent voor deze figuren geen grenzen. De realiteit is anders. De maakbaarheid van de samenleving is maar zeer beperkt gebleken de afgelopen jaren. De samenleving is wat zij is. Of die nu goed of slecht, mooi of lelijk, vredig of vijandig is. Problemen gaan niet weg door er een andere naam aan te hangen. Ook niet door er naar te kijken door een roze, idealistische bril. Te lang zijn de echte problemen ontkend, gebagatelliseerd, of domweg genegeerd omdat het niet in het utopische plaatje van de bestuurlijke elite paste. Veelplegers worden niet in één keer modelburgers, homoseksuelen en moslimfundamentalisten worden niet vriendjes door thee te drinken, en de straten zijn niet ineens brandschoon omdat er een duurzaamheidswinkel is. Burgers willen dat hun problemen onderkend en serieus genomen worden, en dat de bestuurders met praktische en realistische oplossingen komen. De burger heeft het recht om te weten hoe de zaken er voor staan in Almere, ook als de boodschap niet bevalt. Niet pappen en nathouden, maar de oorzaak aanpakken moet het devies zijn. Bestuurders moeten de problemen aanpakken daar waar men ook echt invloed kan uitoefenen, en niet bezig zijn omwille van het bezig zijn. De oplossing moet meetbaar effect hebben, en niet enkel een goed gevoel geven. Benoem dus de problemen, ook als anderen daar mogelijk aanstoot aan kunnen nemen. Nederland, en dus ook Almere is een open samenleving, waar vrijheid van meningsuiting het grootste goed is. Voor politieke correctheid is geen plaats in Almere. We zeggen waar het op staat, ook als de boodschap niet bevalt.
3. BETAALBAAR DUURZAAMHEIDSBELEID MET RENDEMENT Geen ecologisch doemdenken maar nuchtere Hollandse zuinigheid moet centraal staan als het gaat om duurzaamheidsbeleid. Op de eerste plaats budgetneutraal, en niet enkel klimaatneutraal tegen torenhoge kosten. Duurzaamheidsbeleid dat niet economisch op eigen benen kan staat heeft geen toekomst. Duurzaamheid is het proberen te vinden van een ideale balans tussen de maatschappelijke- (people), de ecologische- (planet) en de financiele belangen (profit). Zonder deze balans is er geen sprake van duurzame ontwikkeling. Duurzaamheid is de laatste jaren het toverwoord in bestuurlijk Nederland. Voor duurzaamheid gaan alle deuren open, en vooral alle subsidiekranen. Duurzaamheidsbeleid is het nieuwe speeltje voor de bestuurlijke elite om vooral zichzelf heel belangrijk te voelen, en belangrijk te doen. Maar duurzaamheid is veel te belangrijk om het te laten kapen door de linkse subsidiegraaiers die van het verzinnen van duurzaamheidsbeleid een industrie hebben gemaakt enkel voor hun eigen gewin en macht. Nuchter bekeken is duurzaamheid vooral oude wijn in nieuwe zakken. In Nederland kennen we eigenlijk al heel lang een realistische vorm van duurzaamheidsbeleid, namelijk gewoon de ouderwetse Hollandsche zuinigheid. Verspil niet nodeloos energie en grondstoffen, wees spaarzaam met wat je gebruikt, en wees zuinig op wat je hebt. En dat geldt niet alleen voor de ecologische kant van duurzaamheid, maar vooral voor de financiële kant ervan. Duurzaamheidsbeleid dat niet financieel op eigen benen kan staan is gedoemd om te mislukken. Beleid zonder een degelijke financiele onderbouwing en transparantie over de kosten en baten is niet duurzaam, maar gewoon duur en onzinnig. Realiteit is dat zorgen voor het milieu geld kost, veel geld. Daarom moet de gemeente een veel actiever beleid voeren op het economisch inzetten van de natuur in en rond Almere. Met een gezonde economie is er ook geld voor een gezond leefmilieu. De Almeerse burger zit niet te wachten op klimaatneutrale plannen tegen financieel onverantwoorde kosten.
4. CONCRETE OPLOSSINGEN, GEEN PRAATCLUBS De maatschappij loopt over van (priet-)praatclubs waarvan het bestaansrecht enkel is nog meer rapporten, quickscans en workshops te genereren om daar vervolgens nog meer over te praten. De burgers willen oplossingen zien en concrete hulp krijgen, waar ze in hun dagelijks leven ook echt wat aan hebben. Voor het besturen van de stad is het noodzakelijk dat het College en de Raad goed geïnformeerd zijn over de laatste stand van zaken in de stad en de nieuwste ontwikkelingen op allerlei gebied om de juiste beslissingen te nemen. Daarom is en blijft het noodzakelijk om regelmatig de vinger aan de pols van de Almeerse samenleving te leggen en advies te vragen. Maar rapportages moeten wel ergens toe leiden. Rapportages omwille van de rapportage; daar schiet de Almeerse burger niks mee op. Zeker daar waar het rapportages of projecten betreft die door de gemeente gefinancieerd worden moet duidelijk zijn aan welk concreet en realiseerbaar doel het rapport of onderzoek bijdraagt. Vooral op het gebied van duurzaamheid is het een feit dat in Almere de meerderheid van alle ondernomen projecten niet verder komen dan enkel rapportages, onderzoeken, quickscans en meer van dit soort papieren realiteiten. Deze eindeloze cyclus van rapportage op onderzoek op rapportage moet doorbroken worden. Het uitgangspunt van alle uitgevoerde rapportages en onderzoeken moet zijn, waarom onderzoeken we dit, welk probleem wordt hiermee opgelost, en hoe is dat realistisch en praktisch te verwezenlijken. Vervolgens wordt het plan uitgevoerd en regelmatig en nauwkeurig bijgehouden of plan en realiteit nog steeds overeenkomen. Als de uitvoering niet een gewenste positieve bijdrage oplevert houden we er mee op. De gemeente is geen bezigheidstherapieclub. Ook waar het de duurzame economische ontwikkeling van Almere betreft moet de visie van de gemeente doordrongen zijn van realisme en urgentie, in plaats van een papieren tijger te zijn. Almeerders zitten niet te wachten op het zoveelste rapport over werkgelegenheid, Almeerders zitten te wachten op meer banen. Met een eindeloze stroom aan rapporten en overleggen wordt de hypotheek of huur niet betaald. Daarom moet Almere zich veel meer toeleggen op de intrinsieke waardes van de stad zelf, zoals de uitgestrektheid van de stad, de open ruimte, het vele groen en water, en deze als uitgangspunten nemen voor de economische ontwikkeling, in plaats van krampachtig te proberen iets te willen zijn wat het niet is.
5. AANPAKKEN , NIET MORALISEREN De burger heeft de buik vol van dat eeuwig opgeheven moraliserende vingertje van de overheid. Steeds proberen het braafste jongetje van de klas te zijn, en roomser dan de paus. Wees innovatief in het oplossen van problemen, maak gebruik van nieuwe technologieën, in plaats van achterhaalde dogma’s te koesteren. De huidige beeldvorming over duurzaamheid is dat het de magische oplossing is voor alle problemen in de wereld, en dat er haast geen negatieve kanten aan zitten. Van objectiviteit en zelfkritiek is bijna geen sprake en de critici van het huidige duurzaamheidsbeleid worden stelselmatig weggezet als milieuslopers en grootvervuilers. Het huidige duurzaamheidsbeleid is te veel een PR machine om de achterhaalde linkse dogma’s als de maakbaarheid van de samenleving en socialistische experimenten nieuw leven in te blazen en de gewone burger een schuldgevoel aan te praten. De aanhangers van duurzaamheid zijn er meer op gericht de eigen morele superioriteit te etaleren, dan de door hen zelf opgeworpen problemen op te lossen. Duurzaamheid moet ook geen excuus zijn om omwille van het goede gevoel een bodemloze put te worden waar publiek in geld verdwijnt. Minder bezig zijn met de beeldvorming, en meer de focus op concrete resultaten. Duurzaamheidsbeleid moet concreet bijdragen aan de belangen van de Almeerse burger, en niet enkel aan vage globale doemscenario’s waarvan niemand met zekerheid kan zeggen dat ze waarheid zullen worden. Het uitgangspunt van duurzaamheidsbeleid moet zijn om de echte, concrete problemen op te lossen, en niet om het eigen gelijk aan te tonen. Daarbij moeten een innovatieve aanpak en nieuwe technologieën niet geschuwd worden, als deze kunnen helpen bij het oplossen van het probleem maar innovatie moet geen doel op zich worden. De gemeente is geen onderzoeksinstelling. Aan innovatie en onbewezen technieken zitten grote financiële risico’s, die in de beginfase moeilijk in te schatten zijn. Daarom dient de gemeente zeer terughoudend te zijn om grote investeringen met publiek geld te doen in allerlei hosanna ideeën.
6. ZORG VOOR HET MILIEU ZONDER KLIMAATHYSTERIE We hebben maar één milieu, en daar moeten we zuinig op zijn. Maar we moeten niet de illusie hebben dat we het klimaat kunnen controleren. Beleid moet niet afhankelijk zijn van zaken die je niet kan controleren, maar van zaken waar je directe invloed op hebt. De natuur is uitermate belangrijk voor de inwoners van Almere. We kunnen niet zonder de bomen en planten om ons een. De natuur levert ons voedsel en de lucht die wij ademen. Mensen trekken er op uit naar parken en stranden om te ontspannen. Ook voor de economie van Almere is de natuur belangrijk. Onze groene stad is de reden waarom zoveel mensen er willen wonen. Het is de reden dat toeristen hier graag vakantie komen vieren. Watersport is een belangrijk deel van Almere. Dat is waar het beleid van de gemeente zich op moet richten. Het tegengaan van lokale milieuvervuiling en het leefbaar en gezond houden van de stad. Het behoud van het groene, parkachtige karakter en het goed bruikbaar houden van de waterwegen en havens. Zorg dragen dat de parken schoon en verzorgd zijn, dat het algen- en wierprobleem in de lokale wateren aangepakt worden, en handhaven dat het ook zo blijft. Maar de gemeente is er niet om al het milieuleed van de wereld te verhelpen. Waar de gemeente zich verre van moet houden is de illusie dat men het klimaat naar zijn hand kan zetten. Of het warmer of kouder wordt, natter of droger, de gemeente moet er vooral voor zorgen dat men op de effecten voorbereid is zodat de stad goed blijft draaien. Kortom, lokaal klimaatbeleid is onzin. Het lokale bestuur moet doordrongen zijn van de grenzen van haar eigen kunnen. Zeker daar waar het nog onbewezen theorieën betreft moet het devies zijn, nuchterheid boven klimaatalarmistisch paniekvoetbal. Zolang we niet weten welke kant het op gaat moeten investeringen in eerste plaats budgetneutraal zijn. Het eindeloos geld pompen in plannen die wereldwijd nog geen druppel op een gloeiende plaat verschil maken is volslagen zinloos.
BIJLAGE 1. DE ALMEERSE BELASTINGBETALER CENTRAAL Stoppen: - geen ondoorzichtige en onleesbare voorjaars- en najaarsbegrotingen; - stoppen met stedenbanden in de 3e wereldlanden. Starten: - openbaar subsidieregister, plus meer sturen op effect ipv van realisatie; - herijking samenwerking Amsterdam (Metropoolregio, Amsterdam in Business); - realistisch plan voor autonome banengroei Almere; - referendum voor de Almeerse burger over grote projecten in de stad; - invoeren van een burgerbegroting. 2. REALISME IN PLAATS VAN WENSDENKEN Stoppen: - stoppen met niet of summier publiceren van onwelgevallige cijfers, rapporten; - stoppen met de duurzaamheidswinkel Almere; - stoppen met doelgroepensubsidies gebaseerd op ethniciteit, culturele achtergrond, of geloof. Starten: - elk half jaar een transparante (voortgangs)rapportage in duidelijke taal over de belangrijkste onderwerpen (veiligheid, financiën, economische groei, infrastructuur) zonder politieke correctheid. 3. BETAALBAAR DUURZAAMHEIDSBELEID MET RENDEMENT Stoppen: - stoppen met het Ondergronds Afval Systeem Almere; - stoppen met investeren in stadslandbouwprojecten Almere; - geen duurzaamheidsplannen die niet budget neutraal zijn; - geen participatie in De-on. Starten: - voor elk duurzaamheidsplan wordt een financiële rapportage meegeleverd van de meerkosten, en de alternatieven; - sturen op zuinigheid, de gebruiker betaalt, de bespaarder krijgt korting; - aanstellen van een energie manager voor de gemeente; - recycling niet afhankelijk van bereidheid van de burger, maar gegarandeerd door de methode.
4. CONCRETE OPLOSSINGEN, GEEN PRAATCLUBS Stoppen: - herijking van de relatie met de Economic Development Board Almere; - stoppen subsidie aan Almere City Marketing; - stoppen subsidie aan International New Town Institute. Starten: - pas op de plaats maken met de Schaalsprong, onderzoek/plan exit-strategie; - plan voor economsiche ontwikkeling van Almere gebaseerd op de intrinsieke waardes van Almere; - aanstellen citymarketeer binnen de gemeente. 5. AANPAKKEN , NIET MORALISEREN Stoppen: - stoppen met deelname Almere als Millennium gemeente; - stoppen met het organiseren van de Dag van de Duurzaamheid; - geen subsidies meer aan eenzijdige voorlichtingsprojecten, zoals het Klokhuis. Starten: - objectieve communicatie over duurzame ontwikkeling, ook over de nadelen ervan; - objectieve adviescommissies met ook critici van duurzaamheidsbeleid; - gedegen risico-analyse voor alle grote innovatieve investeringen. 6. ZORG VOOR HET MILEU ZONDER KLIMAATHYSTERIE Stoppen: - subsidie voor plannen enkel gericht op CO2 reductie; - geen ondergrondse CO2 opslag in Almere; - autowerende maatregelen in centrum Almere (automobilistje pesten). Starten: - actief onderhouden en schoonhouden van de parken; - actieve oplossing voor het algen en wieren probleem, gerealiseerd in 2 jaar; - moratorium op het bouwen in parken voor de komende 10 jaar.