FORCE 1998-2013
2 2
FORCE 1998-2013
15 jaar FORCE een overzicht...
3
FORCE 1998-2013
4 4
FORCE 1998-2013
Inhoud Inleiding
7
Organisatie
13
Activiteiten in Afrika
21
Activiteiten in Azië
53
Activiteiten in Latijns-Amerika
71
Activiteiten in Oost-Europa en de Russische federatie
87
Overige activiteiten
95
Financiële bijdragen
103
Woordenlijst
107
Colofon
113
5
FORCE 1998-2013
6 6
FORCE 1998-2013
Inleiding 7
FORCE 1998-2013
FORCE Worldwide Support Literacy for Visually Impaired
8 8
Inleiding
Niet alle activiteiten zijn even uitgebreid vermeld omdat de vele projecten die een langere looptijd hebben dan één jaar zijn samengevat. Ook zijn vele bezoeken aan projecten die niet direct in nieuwe projecten uitmondden niet vermeld. Het is het beleid van FORCE om projecten zoveel mogelijk te bezoeken om de voortgang in de gaten te houden. Vanwege de kosten worden deze bezoeken zo veel mogelijk gedaan in combinatie met andere reizen. Ook de contactpersonen ter plaatse voeren veel van dergelijke bezoeken uit.
Natuurlijk zijn niet alle projecten succesvol, maar het aantal mislukkingen is, mede dankzij de redelijk intensieve begeleiding ter plaatse, erg beperkt. Voor het jaar 2012 zal geen apart jaarverslag worden uitgebracht en daarom staan in dit verslag de activiteiten van 2012 in aparte kaders vermeld. Om de hoeveelheid tekst een beetje binnen de perken te houden is het verslag 2012 niet zo uitgebreid.
2012
Op 18 februari 1998 is op initiatief van de stichting Vrienden van het Braille- en Gesproken Boek de stichting FORCE opgericht. FORCE bestaat dit jaar 15 jaar en wil dat, net als 5 jaar geleden, niet geheel onopgemerkt voorbij laten gaan. In dit verslag wordt een overzicht gegeven van die 15 jaar.
FORCE 1998-2013
Het doel van FORCE in het kort is, het ondersteunen van instellingen die zich bezighouden met de dienstverlening aan visueel- en anderszins gehandicapten in ontwikkelingslanden en de voormalige Sovjet-Unie. In de loop van de afgelopen 15 jaar heeft FORCE in meer dan 60 landen projecten uitgevoerd. Er zijn duidelijk verschuivingen te constateren die gerelateerd zijn aan economische ontwikkelingen. Terwijl in de eerste jaren nog veel projecten in de voormalige Sovjet-Unie en Latijns-Amerika werden opgezet is daar sinds 2005 een duidelijke kentering in
9
FORCE 1998-2013
01 10
FORCE 1998-2013 zichtbaar. Het zwaartepunt van de activiteiten ligt nu duidelijk in Afrika, met Azië tot eind 2011 op een goede tweede plaats. Fondsenwerving voor al de projecten van FORCE is een punt van blijvende aandacht. Gelukkig zijn de vaste bureaukosten de eerste 12 jaar van FORCE gedragen door een paar ondersteunende fondsen. Zonder deze bijdragen had FORCE niet kunnen bestaan. Een aanzienlijk aantal fondsen heeft de afgelopen jaren bijgedragen aan de projectfinanciering. Omdat dit natuurlijk een onzekere factor is, wordt gewerkt aan een wat breder en stabieler financieel draagvlak. Veel van het werk van FORCE wordt gedaan door medewerkers in de ontwikkelingslanden zelf. Dat is niet alleen kostenbesparend; uiteindelijk moet het daar allemaal gebeuren zonder onze hulp. Veel dank is verschuldigd aan (oud)medewerkers, vrijwilligers en fondsen die FORCE gesteund hebben. Gezamenlijk hebben ze er voor gezorgd dat het werk van FORCE al 15 jaar succesvol is geweest.
11
FORCE 1998-2013
21 12
FORCE 1998-2013
Organisatie 13
FORCE 1998-2013
41 14
Organisatie Volgens de statuten bestaat het bestuur uit maximaal zeven en minimaal drie leden. Sinds 1998 hebben de volgende personen deel uitgemaakt van het bestuur: § F. Elders, lid sinds 1998, voorzitter sinds november 2000 § R. van der Velde, voorzitter vanaf 1998 tot november 2000 § M. Balfoort, secretaris sinds 1998 § W. van Leeuwen, penningmeester sinds 1998 § Sj. Koopman, lid sinds 1998 § S. King, lid vanaf 1998 tot december 2011 § H. de Swart, lid vanaf 1998 tot november 2001 § J.E. van der Putten, lid vanaf november 2001 tot november 2006
(Oud)bureaumedewerkers: § Matthijs Balfoort, directeur sinds 1998 § Laura Visser, projectassistente sinds 1998 § Jorge H. Fernandez-Garza, projectcoördinator vanaf september 1998 tot juli 2010
FORCE 1998-2013 § Peter König, projectcoördinator, vanaf november 2005 tot juli 2010 § Margarita Diaz, administratief medewerkster vanaf januari 2006 tot januari 2008 § Dick Tucker, adjunct-directeur/projectcoördinator vanaf september 1998 tot januari 2006 § David Crombie, projectmedewerker vanaf september 1999 tot januari 2001 § Suzanne Lawson, projectassistente vanaf februari 1999 tot februari 2001 § Ina Krauledat, projectassistente vanaf april 2001 tot oktober 2004
Medewerkers elders in de wereld: § Enderassie Damte, projectmedewerker Ethiopië 2003 - 2008 § Ms. Nguyen Thi Bac, projectcoördinator Vietnam/Laos/Cambodja sinds 2007 § Bao Vinh Quoc, projectmedewerker Vietnam/Laos/Cambodja sinds 2007 § Mary Kiptoo, projectcoördinator Oost Afrika sinds 2008
15
FORCE 1998-2013
61 16
FORCE 1998-2013 § Théodore Kakanou, projectcoördinator West Afrika sinds 2008 § Amatus Montii, projectmedewerker Ghana sinds 2006
Vrijwilligers die sinds februari 1998 aan één of meerdere projecten hebben meegewerkt: § Dr. Massimo I. Campo (Italië), wetenschappelijk adviseur § Chris Day (Groot-Brittannië), technisch adviseur § Patricia Guevara (Mexico), Expert Center voor Latijns-Amerika § Maria Sinti (Maleisië), secretariaat Zuidoost Azië § Vui Yin Wong (Sabah State Library, Maleisië) § Alexander Francis (Sabah State Library, Maleisië) § Hetty Pohan (Sabah State Library, Maleisië) § Sören Lofstedt (Index Brailleprinters, Zweden) § Frank de Boer (voormalige Studie- en Vakbibliotheek, Nederland) § Tonia Kolhoff (voormalige Studie- en Vakbibliotheek, Nederland)
§ Vera Wessels (voormalige Studie- en Vakbibliotheek, Nederland) § Tim van Stek (oud medewerker Dedicon) § Emilia Persoon (Federatie Nederlandse Blinden Bibliotheken, Nederland) § Peter König (Federatie Nederlandse Blinden Bibliotheken, Nederland) § Rosemary Kavanaugh (Canadian National Institute for the Blind, Canada) § Elsebeth Tank (Danish Library for the Blind, Denemarken) § Rachel Pears (RNIB, Groot-Brittannië) § Marion Ripley (ClearVision, Groot-Brittannië) § Raymond Marshall (RNIB, Groot-Brittannië) § James Barlett (RNIB, Groot-Brittannië) § Vadim Oussik (Logos, Rusland) § David Owen (Share the Vision, Groot-Brittannië) § Jenny Craven (Universiteit Manchester, GrootBrittannië) § Janice Maskort (Stadsbibliotheek Sheffield, GrootBrittannië) § Silvia Gaona (ITESEM, Mexico)
17
FORCE 1998-2013
81 18
FORCE 1998-2013 § Bao Vinh Quoc (General Sciences Library, Vietnam) § Alexander Pozdnjakov (conservatorium Moskou, Rusland) § Vadim Bakmitiev (AllegroBraille, Rusland) § Sébastien Guegniard (Institut Montéclair, Frankrijk) § Martine Bodinier (Institut Montéclair, Frankrijk) § Julio Cesar Canizales (ASCES, El Salvador) § Erwin Lucia (IBC, Bolivia) § Jean Obi (Nigerwives, Nigeria) § Leticia Graham (IAAIS, Verenigde Staten) § Art Hadley (IAAIS, Verenigde staten) § Dr. Mani (ICEVI, India) § Anneli Salo (Library for the Blind, Finland) § Heidi Lorenz (Educational Dep. of Powys County Council in Wales, Groot-Brittannië) § Dipendra Manocha (National Association for the Blind, India) § Solomon Njoroge (ABC, Kenia) § George Mbugua (ABC, Kenia)
Algemeen De voornaamste werkzaamheden van FORCE betreffen het opzetten van brailleproductiecentra en opnamestudio’s voor gesproken boeken. Om niet iedere keer in de tekst een uitleg te geven wat een brailleproductiecentrum of studio is, is in de woordenlijst achterin een beschrijving opgenomen evenals wat andere algemene termen.
CCTV is één van die termen. Dit is een combinatie van camera en beeldscherm waarmee gedrukte teksten vergroot weergegeven kunnen worden.
19
FORCE 1998-2013
02 20
FORCE 1998-2013
Activiteiten FORCE
Activiteiten in Afrika 21
FORCE 1998-2013
22 22
Activiteiten in Afrika Projecten zijn of worden uitgevoerd in de volgende landen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
Benin Botswana Burkina Faso Ethiopië Gambia Ghana Guinee Bissau Guinee Conakry Kameroen Kenia Liberia Malawi Mali Marokko
15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.
Mozambique Niger Nigeria Oeganda Rwanda Sierra Leone Somaliland Tanzania Togo Tunesië Zambia Zimbabwe Zuid-Afrika
FORCE 1998-2013 Benin De Union of the Blind (APISAAB) heeft de nodige hulp ontvangen in 2005/2006 om een nieuw productiecentrum voor braille in Cotonou op te zetten. Een brailleprinter en computer werden gedoneerd incl. de benodigde sofware om de productie te starten. Voor een training van de medewerkers werd ook zorg gedragen. In 2008 bleek tijdens een bezoek aan de school dat er grote problemen waren ontstaan. De overheid wilde geen geld geven voor de hulpkrachten die braille produceerden en de brailleprinter werkte niet. Beide problemen konden door tussenkomst van FORCE worden opgelost. In 2009 werden 24 CCTV’s gedoneerd. 12 voor de school in Cotonou en 12 voor de school in Parakou. In Parakou werd in dat jaar een brailleproductiecentrum ingericht. Voor de medewerkers van beide scholen werden drie workshops georganiseerd betreffende de productie van braille en het onderhoud van brailleprinters.
23
FORCE 1998-2013
42 24
FORCE 1998-2013
2012
In het Centre d’Education et Formation des Aveugles et Déficients in Siloé-Djanglanmey kon in 2011 een brailleproductiecentrum worden opgezet. Tevens werden Perkins Braillers voor individueel gebruik gedoneerd. De opleiding van de medewerkers was een gecombineerde en vond plaats in het CESA centrum in Lomé, Togo. In 2012 werden de centra in Parakou, Cotonou en Siloé bezocht en werd een project opgezet voor de aanschaf van leer- en hulpmiddelen voor deze centra. De fondsenwerving is inmiddels gestart.
Botswana FORCE is in 2002 behulpzaam geweest bij de start van de brailleproductieactiviteiten in Botswana. Een printer van de National Library for the Blind in de UK werd op kosten van FORCE naar Botswana gebracht en geïnstalleerd. De medewerkers van de bibliotheek hebben de nodige training gekregen van specialisten uit Zimbabwe en Zuid-Afrika.
Burkina Faso In 2001 werd bij ABPAM (Association Burkinabé pour la Promotion des Aveugles et Malvoyants) voor de ontwikkeling van blinden en slechtzienden in Ouagadougou een brailleproductiecentrum opgezet. De training van de twee medewerkers vond plaats in Angers bij het Institut Montéclair, waarmee een samenwerkingverband werd gesloten. Medewerkers van dit instituut worden om niet ter beschikking gesteld voor training en opleiding van stafleden van instellingen in de voormalige Franse gebiedsdelen in Afrika. In de loop van de volgende jaren werd het centrum uitgebreid met o.a. een tweede brailleprinter. Alle schoolboeken voor het lager onderwijs zijn intussen omgezet in aangepaste vorm, zelfs de boeken voor rekenonderwijs. Het aantal visueel gehandicapte schoolgaande kinderen is – door de aanwezigheid van aangepaste boeken – sterk toegenomen.
25
FORCE 1998-2013
62 26
FORCE 1998-2013 FORCE is tevens betrokken geweest bij de start van een nieuwe school voor basisonderwijs (La Renaissance) in Ouagadougou waar niet alleen visueel gehandicapte kinderen zouden worden toegelaten, maar ook wezen en in de steek gelaten kinderen. Het project dat in 2002 van start ging verliep, door tegenwerking van de lokale overheid, uiterst moeizaam. Pas in 2004 kon de eerste fase worden afgerond en konden de eerste kinderen worden toegelaten. De productie van brailleboeken voor deze school werd in eerste instantie door ABPAM gedaan. In een later stadium heeft de school een eigen productieeenheid ontvangen. In 2007 werd ABPAM weer bezocht. De airconditioning bleek niet meer te werken. FORCE betaalde een nieuwe. Een aantal CCTV’s en braillepoppen werden in 2008 aan ABPAM gedoneerd. In 2009 werd een workshop voor het onderhoud van brailleprinters georganiseerd voor medewerkers van ABPAM en scholen uit Ghana en Niger.
De productie van brailleboeken bleek in 2010 door de sterke groei van ABPAM een probleem te worden. Naar aanleiding hiervan is het productiecentrum nu sterk uitgebreid. De overheid draagt wel bij in de productie van de boeken maar heeft geen geld voor de apparatuur.
Ethiopië De Universiteit van Amsterdam organiseerde samen met het Ministerie van Justitie in Ethiopië een masterclass voor juristen. Een aantal van hen is visueel gehandicapt. Het omzetten van het benodigde studiemateriaal in braille was niet voorzien en daarom werd FORCE in 2005 gevraagd om een klein productiecentrum voor braille in het Ministerie op te zetten. De opleiding van de door het Ministerie aangewezen medewerkers vond plaats in Nairobi bij het African Braille Centre. De start van het project liep, door wisselingen in de regering van Ethiopië, wat vertraging op. Uiteindelijk werd besloten om zelf een medewerker aan te stellen
27
FORCE 1998-2013
82 28
FORCE 1998-2013 om medewerkers van het Ministerie gedurende de looptijd van het project op te leiden. Er wordt niet alleen in het Engels geproduceerd, maar ook in het Amharic, de officiële werktaal in Ethiopië. In 2007 werd het project geëvalueerd. De resultaten waren bevredigend. Tevens werd een project opgezet voor de Wusate Birham muziekschool waar visueel gehandicapte studenten opgeleid konden worden tot muziekleraar. Het ontbrak de school aan tekst en muziek in braille. In 2008 kon een brailleproductiecentrum worden geopend. Het project werd uiteraard gevolgd van 2009 tot 2011. In 2011 konden nog onderdelen van de brailleprinter die kapot waren gegaan, worden gedoneerd. Ook werden in 2008 aan de muziekschool en de scholen in Bako en Condor en de Associatie van Blinden een aantal CCTV’s ter beschikking gesteld.
Tevens werd in 2009 in de blindenschool in Bako de apparatuur geïnstalleerd voor de brailleproductie. Bij een lokale papierfabrikant kon voor de 3 productiecentra in Ethiopië een grote hoeveel braillepapier worden aangeschaft.
Gambia In 2009/2010 werd in Banjul in samenwerking met GOVI (Gambia Organisation for Visually Impaired) en MDI (Management Development Institute) een computertrainingscentrum voor visueel gehandicapten opgezet. In het centrum werd, na het opknappen van de ruimte, een aantal computers geplaatst, internet aangelegd en werd de benodigde software voor visueel gehandicapten aangeschaft. Zes medewerkers van GOVI en MDI kregen een training van één week.
29
FORCE 1998-2013
03 30
FORCE 1998-2013 Ghana In 2005 werden aan de Ghana Society of the Blind en aan de Cape Coast University brailleprinters gedoneerd. Uiteraard werd ook de nodige training voor het gebruik van de printers georganiseerd. In 2006 kwam de samenwerking met de Eyecare Unit van het Ghanese Ministerie van Volksgezondheid op gang. In eerste instantie werden 38 CCTV’s geschonken die hun weg vonden naar een aantal scholen en instituten voor visueel gehandicapten verspreid over het hele land. In 2007 volgden nog eens 28 CCTV’s. In 2007/2008 konden in de Blindenschool in Wa en de school voor voortgezet onderwijs in Wenchi twee brailleproductiecentra worden ingericht. Met de Ghana Society of the Blind werd een tweetal workshops georganiseerd over 1. voelbare plaatjesboeken voor jonge visueel gehandicapte kinderen en 2. het ontwerpen van reliëftekeningen voor schoolboeken.
De deelnemers kregen de benodigde software en apparatuur na afloop van de workshop. Verder werd in 2008 een donatie gedaan aan de Ghana Material Resource Centre for the Disabled in de vorm van een hoeveelheid onderdelen voor brailleprinters en twee brailleprinters. De blindenschool in Wa kreeg in 2009 nog de beschikking over een opnamestudio voor gesproken boeken en een computercentrum voor de leerlingen. Voor de digitaal opgenomen boeken werden een 40-tal speciale Victorreaders geschonken. In Akropong is een pedagogische academie die ook visueel gehandicapte leerlingen opleidt tot onderwijzers. De geslaagden van deze academie, net
31
FORCE 1998-2013 als van andere academies en universiteiten, krijgen van het Ministerie altijd een baan in het onderwijs. In 2010 kon hier een brailleproductiecentrum worden geopend. Daarnaast werden leermiddelen, zoals Dolphinpens en Perkins Braillers ter beschikking gesteld.
2012
23 32
Voor de Pedagogische Academie in Kumasi geldt hetzelfde als voor Akropong. Hier werd in 2012 een brailleproductiecentrum ingericht en werden hulpmiddelen geleverd voor de studenten, zoals CCTV’s, Dolphinpens en Perkins Braillers. In de
Guinee-Bissau Een project met vele tegenslagen. Het betrof de opzet van een brailleproductiecentrum bij AGICE (Blind Association Guinee-Bissau) in de blindenschool Bengala Branca. De invoer van de brailleprinter duurde ontzettend lang. De douane wilde het apparaat maar niet vrijgeven. Uiteindelijk konden in 2010 de overige spullen worden aangeschaft en de opleiding van de medewerkers ter hand worden genomen. In 2011 werd weer contact met de school gezocht. Het bleek
2012
The Ghana Blind Union in Accra kreeg in 2010 de beschikking over een opnamestudio voor de productie van gesproken boeken. De Universiteit van Winneba legt zich toe op de opleiding van leerkrachten voor het voortgezet onderwijs waaronder ook visueel gehandicapte studenten. De voorzieningen voor deze groep waren minimaal. Een brailleproductiecentrum, CCTV’s en kopieerapparatuur werden gedoneerd in 2011.
Adidome school voor voortgezet onderwijs wordt geïntegreerd onderwijs aangeboden. Voor de visueel gehandicapte leerlingen moest natuurlijk het een en ander aan aangepaste leermiddelen worden geproduceerd. Een brailleproductiecentrum werd daarvoor opgezet, CCTV’s, Dolphinpens en computers werden gedoneerd. De leerkrachten kregen de nodige scholing. Het project wordt in 2013 afgerond.
FORCE 1998-2013
2012
2012
dat de computers waren gestolen en de productie stil lag. Een eerste poging in 2012 van Théodore Kakanou, de coördinator voor West Afrika, om naar Guinee toe te gaan, een nieuwe computer aan te schaffen en de medewerkers opnieuw te trainen liep vast door een staatsgreep in Guinee. De tweede poging was meer succesvol. Het project zal in de gaten worden gehouden.
Guinee Conakry De organisatie Guinée Solidarité Conakry zocht de hulp van FORCE bij de opzet van een brailleproductiecentrum. Het bezoek aan de organisatie in 2012 verliep erg positief. Een eerste aanzet voor een project werd opgezet. In de loop van het jaar bleek dat de communicatie met de organisatie te moeizaam verliep en werd besloten het project op een laag pitje te zetten.
Kameroen De Promhandicam Association in Yaoundé kreeg in 2000 een Index brailleprinter gedoneerd. Tevens kon één van de medewerkers naar Zweden afreizen om opgeleid te worden in het gebruik en onderhoud van de printer. De samenwerking met Promhandicam werd in 2003 verder uitgebreid. Een nieuwe brailleproductieeenheid werd geïnstalleerd in een nieuw gebouw en medewerkers werden opgeleid. In 2004 vond nog een workshop voor de brailleproductie van wiskunde plaats.
Kenia Veel activiteiten in Kenia sinds het begin van FORCE. Eind 1999 werd het eerste contact gelegd met het African Braille Centre. Een brailleprinter en Optical Character Recognition (OCR)software werden dat jaar aan ABC gedoneerd.
33
FORCE 1998-2013
43 34
FORCE 1998-2013 In 2000 organiseerde het ABC met de Keniaanse Nationale Bibliotheek een internationale conferentie voor een aantal blindeninstituten in de regio. De kosten voor de conferentie werden grotendeels door FORCE gedragen. Het einddoel van de conferentie was het opzetten van een regionaal netwerk. In 2003 ontving de Nationale bibliotheek een CCTV. De samenwerking met ABC werd in 2005 verder uitgebreid. Eén van de medewerkers van ABC kon op kosten van FORCE een oriëntatiereis naar de blindenbibliotheek in Grahamstown in Zuid-Afrika
maken. Het voornaamste doel was de mogelijke start van digitale audio-opnamen. Ook kon een medewerker van ABC naar Zweden worden gezonden om een cursus onderhoud van brailleprinters bij Index te volgen. ABC is FORCE ook behulpzaam geweest bij het opleiden van medewerkers van brailleproductiecentra in Somaliland, Mozambique en Ethiopië. In 2006 ontving het ABC in totaal 33 CCTV’s en 10 Perkins Braillers voor verschillende scholen in Kenia. De digitale audiostudio’s werden in 2007 uiteindelijk gerealiseerd. Voor de training van de medewerkers
35
FORCE 1998-2013
63 36
FORCE 1998-2013 werd een specialist van de General Sciences Library uit Vietnam aangetrokken. Voor de distributie van de audioboeken werden 40 Victorreaders aan het ABC ter beschikking gesteld. FORCE heeft ook voor de financiële middelen gezorgd om de website van het ABC opnieuw op te zetten. De Kenyan Institute for the Blind heeft een eigen productie afdeling voor braille. Met geld van de overheid kon deze afdeling worden uitgebreid. Het ontbrak echter aan de nodige software ( Duxbury Braille Translator) om te kunnen werken. FORCE heeft 5 pakketten gedoneerd. In 2008 liep in Kitui een speciaal project van FORCE samen met KACSU (Kenya Albino Child Support): de bouw van een slaapzaal voor meisjes. In het St. Lukes tehuis waar meer dan 100 visueel gehandicapte kinderen verblijven, die in Kitui geïntegreerd onderwijs volgen, was dringend behoefte aan een nieuwe slaapzaal voor de meisjes. In de loop van 2008 werd de slaapzaal gerealiseerd. Ook in dat jaar werden nog twee workshops georganiseerd. De eerste met medewerkers van de
Nationale Bibliotheek betreffende de toegankelijkheid van openbare bibliotheken voor visueel gehandicapten. Trainers waren: David Owen, Janis Maskort en Jenny Craven. Doel van de workshop: bibliothecarissen duidelijk maken hoe met visueel gehandicapten om te gaan en met wat voor – vaak eenvoudige- ingrepen de bibliotheek en dienstverlening beter is in te richten. De 40 deelnemende bibliotheken ontvingen voor hun “blindenhoek” een braillepop. De tweede workshop betrof de productie van voelbare plaatjesboeken. Deze workshop werd samen met het ABC georganiseerd. De blindenscholen in Thika, Eldoret en Kitui kregen ook een aantal braillepoppen. In Kitui kon in 2009 de slaapzaal voor jongens volledig worden gerenoveerd. In Eldoret werd begonnen met de bouw van een slaapzaal bij de Ilulaschool voor basisonderwijs. Dit project, samen met KACSU uitgevoerd, is voornamelijk voor Albino kinderen die altijd visueel gehandicapt zijn.
37
FORCE 1998-2013
83 38
2011 was een bijzonder jaar voor het St. Lukes tehuis in Kitui. In eerste instantie werd een project voor de aanschaf van leermiddelen uitgevoerd. Van de donaties konden 30 Perkins Braillers, 30 dozen Braillon papier, 50 abacussen, 50 frames met prikpen, 30 pocket frames en 30 cubarithmes worden aangeschaft. In de loop van 2011 werd duidelijk dat het tehuis dicht zou moeten wegens de hongersnood in de Hoorn van Afrika. Een hulpactie onder vrienden en bekenden leverde voldoende geld op om een aantal maanden basisvoedsel te garanderen.
Een project - wederom samen met KACSU – om een boerenbedrijf op te zetten in West Kenia om voedsel te produceren is in 2011 van start gegaan. In 2012 is een boerderij bij de Ilulaschool aangeschaft door KACSU. De rol van FORCE in dit project is beperkt tot financiële hulp en advisering. Tevens werd in 2012 een project gestart om de Ilulaschool te voorzien van een schoolbibliotheek waar alle leerlingen van kunnen profiteren. De 40 Albino kinderen die de school bezoeken krijgen misschien wel wat veel aandacht en dat kan tot jaloezie leiden. Met de schoolbibliotheek wordt dit probleem opgelost. De aanschaf van speciale leesapparatuur (CCTV’s), 1000 boeken en bibliotheek inrichting vormden onderdelen van het project.
2012
De kinderen van het St. Lukes tehuis in Kitui gaan in principe in het stadje naar school. Echter de allerjongsten en de kinderen die nieuw zijn en nog geen braille kunnen lezen of schrijven worden in de opvang eerst getraind voordat ze naar het reguliere onderwijs gaan. Daarvoor waren een paar lokalen nodig die in 2010 gerealiseerd konden worden. Bij de Ilulaschool werd – samen met KACSU – een eetzaal gebouwd naast de eerder gebouwde slaapzaal.
FORCE 1998-2013 Liberia
Malawi Met het Montfort College, een school voor blinden in Blantyre, werd in 2008 een project opgezet voor de bouw van een opnamestudio voor gesproken boeken.
In de loop van 2009 kon met de uitvoering van het project worden begonnen. De studio werd gebouwd, de medewerkers werden getraind en de productie kon gestart worden. De tweede training vond plaats in 2010. Naast de studio werden in 2010 en 2011 nog een aantal Victorreaders waarvan een 20-tal door Dedicon ter beschikking gesteld, In 2012 werd het brailleproductiecentrum van het college vernieuwd en uitgebreid. Tevens werd een 3-tal CCTV’s gedoneerd.
2012
In de loop van 2007 werd met de Christian Association of the Blind in Monrovia een brailleproductiecentrum opgezet. Een wezenlijk onderdeel van het project was de training van de medewerkers. Jean Obi, een braillespecialist van Nigerwives uit Nigeria heeft de training verzorgd. In eerste instantie zouden ook medewerkers van het Educational Centre for the Blind and Visually Impaired (ECBVI) uit Sierra Leone deelnemen aan deze training, maar door problemen met het vliegverkeer tussen beide landen kon dat op het laatste moment geen doorgang vinden.
Mali In 2001 ging in het Nationale Instituut voor Blinden, de school voor basis- en voortgezet onderwijs van de Union Malienne des Aveugles (UMAV), de gecomputeriseerde brailleproductie van start. Een grote kamer werd voor dit doel opnieuw ingericht en van stofwerende ramen voorzien. Twee medewerkers werden in Frankrijk bij
39
FORCE 1998-2013
04 40
FORCE 1998-2013 het Institut Montéclair drie weken geschoold. De ontwikkelingen bij UMAV werden de volgende jaren van nabij gevolgd. Het verzoek om een workshop “wiskunde in braille” te organiseren werd in 2004 gehonoreerd. De workshop werd georganiseerd in samenwerking met instituten in Kameroen en Burkina Faso.
Marokko
In 2005 werden de eerste contacten gelegd met de Associatie van de Blinden in Beira. Hier is ook de enige blindenschool van Mozambique gevestigd. Via de Federatie Nederlandse Blindenbibliotheken kreeg FORCE 14 tweedehands computers aangeboden. Deze werden direct doorgeschonken aan de blindenschool in Beira. In 2006/2007 kon een project t.b.v. het opzetten van gecomputeriseerde brailleproductie worden verwezenlijkt. De opleiding van de medewerkers werd uiteindelijk uitgevoerd door medewerkers van het African Braille Centre uit Kenia. In 2012 werd Beira weer bezocht. Er bleek een aantal problemen te zijn ontstaan bij de productie van braille. Voornaamste probleem bleek de capaciteit van de brailleprinter. Een nieuw project werd opgestart om die problemen te verhelpen.
2012
De OAPAM (Koninklijke Stichting ter bescherming van de Blinden) ontving in 2003 voor de blindenschool in Temera nieuwe apparatuur om braille te produceren. Twee werkstations met computers, een brailleleesregel, software en brailleprinter werden geïnstalleerd. Uiteraard volgde op de installatie een training van drie leden van de staf. In 2010 werd steun verleend aan de opzet van een brailleproductiecentrum in de Universiteit HASSAN II in Casablanca in samenwerking met de Association Marocaine pour la Réadaptation des Déficients Visuel.
Mozambique
41
FORCE 1998-2013
24 42
FORCE 1998-2013 Niger In samenwerking met de Union des Aveugles de Niger en de nationale school voor blinden is in 2005 een brailleproductiecentrum tot stand gekomen. Training van de medewerkers werd door het Institut Montéclair (Angers) verzorgd. In 2009 werd weer een bezoek aan Niger gebracht. Het productiecentrum bleek nog volop te draaien. Een tweetal CCTV’s werd gedoneerd. In 2010 zijn nog eens 15 CCTV’s aan de Union gegeven die uiteindelijk in 2011 door de douane werden vrijgegeven. Tevens werd in 2010 een opnamestudio voor gesproken boek geopend. Een aantal speciale readers voor deze digitale boeken werd tevens gedoneerd. De training van de medewerkers vond plaats bij de Union for the Blind in Ghana.
Nigeria Onderhoud van apparatuur is een groot probleem in ontwikkelingslanden. In Nigeria stond meer dan de helft van de aanwezige brailleprinters stil. Een workshop onderhoud en reparatie die in 2003 werd georganiseerd heeft daar sterke verbetering in gebracht. Tevens werd in 2003 een groot project ter coördinatie van productie en distributie gestart samen met Nigerwives, de Anglo-African Welfare Association of the Blind en het Federal College of Education. Onderzocht werd wat iedere producent in de afgelopen jaren geproduceerd had. Een centrale catalogus moest worden opgezet met een database waarin de digitale versies van de boeken werden opgeslagen Een derde project in 2003 betrof de plaatsing van vijf CCTV’s: twee bij de Universiteit van Ibadan en drie stuks bij het Department of Special Education van het Federal College of Education.
43
FORCE 1998-2013
Het Nationale Instituut voor speciaal onderwijs maakte in 1999/2000 deel uit van een klein – door FORCE opgezet - netwerk van brailleproducenten. De benodigde apparatuur (brailleprinter, computers) en Optical Character Recognition software werden aan het instituut geschonken. Medewerkers van het instituut konden deelnemen aan de Nairobi-conferentie in 2000.Het contact met de organisaties in Oeganda heeft na 2000 een beetje stil gestaan. Een bezoek in 2008 aan de Uganda National Association of the Blind was weinig bemoedigend. Pas in 2011 werden de werkzaamheden in Oeganda weer opgepakt bij de Magaleschool.
44 44
De school heeft geïntegreerd onderwijs maar had toch behoefte aan een aparte faciliteit voor de visueel gehandicapten. Er konden 4 lokalen worden gebouwd, waarvan één geschikt gemaakt werd voor brailleproductie. De brailleproductie-eenheid die daar werd geplaatst is de eerste in zijn soort in Oeganda.
In 2012 werd opnieuw een bezoek gebracht aan Oeganda op basis van twee verzoeken om hulp. Het eerste bleek van een oplichter te zijn die eigen briefpapier had gedrukt met de naam van een school, adres, enz. Het beleid van FORCE om altijd eerst te gaan kijken werkte in dit geval preventief. Het tweede verzoek kwam uit Jinja. Voor de school in Jinja wordt een fondsenwervingsactie ondernomen.
Rwanda In 2004 zijn in het Kigali Instituut voor onderwijs plannen gemaakt voor de ontwikkeling van brailleproductie. CBM en FORCE zouden dit project gezamenlijk opzetten. Het nieuw benoemde afdelingshoofd voor brailleproductie had in 2003 al een opleiding gevolgd in Kameroen. De fondsen-werving in Nederland verliep voorspoedig. In november van dat jaar bleek tijdens een werk-bezoek dat het Kigali Instituut in gebreke was gebleven. Er was gewoon niets gedaan met alle gemaakte afspraken. Alternatieve
2012
Oeganda
FORCE 1998-2013
2012
vestigingsplaatsen bleken niet te voldoen waarna het project is afgeblazen en het geld teruggestort naar de donor. In 2007 zijn de contacten met Rwanda weer aangehaald en werden de mogelijkheden voor hernieuwde samenwerking bekeken. Uiteindelijk kon in 2011 een nieuw project worden opgestart: opzet van een brailleproductiecentrum in het Masaka Resource Center van de Union of the Blind. In 2012 kon dit centrum worden geopend, werden medewerkers getraind en kon de productie aanvangen. Tevens werden in het centrum een paar CCTV’s neergezet.
Sierra Leone In 2001 werd aan the Educational Centre for the Blind and Visually Impaired (ECBVI) in Freetown de nodige apparatuur gegeven om een brailleproductie te starten. De productie verliep redelijk totdat in 2006 een
noodkreet van de directeur van het centrum duidelijk maakte dat er geen geld meer was om de huur te betalen en het centrum gesloten zou moeten worden. FORCE heeft toen besloten om voor twee jaar de huur van een ander onderkomen te betalen en tegelijkertijd, samen met andere organisaties, te proberen een definitief eigen gebouw te financieren. Tegelijkertijd moest de braille-productie worden uitgebreid. Dit laatste kon in 2007 al plaatsvinden. De training van de medewerkers was gepland in combinatie met de training in Liberia, maar door problemen met het vliegverkeer kon dat geen doorgang vinden. Uiteindelijk heeft de extra training van de mede-werkers van ECBVI in 2009 plaatsgevonden. Tevens is een medewerker op kosten van FORCE naar Zweden gegaan om een cursus printeronderhoud te volgen.
Somaliland Met de Nederlands/Somalische stichting Doses of Hope werd in 2005 een project gelanceerd voor Somaliland. Somaliland heeft zich
45
FORCE 1998-2013
64 46
FORCE 1998-2013 afgescheiden van Somalië en zichzelf zelfstandig verklaard. De voorzieningen in dit land zijn, zeker voor visueel gehandicapten, bijzonder slecht. In de loop van 2005/2006 werd een gecombineerd school/brailleproductiecentrum in Hargeisa gebouwd en ingericht. Er konden twee medewerkers worden aangetrokken die verschillende malen werden geschoold, o.a. door het African Braille Centre uit Nairobi, Kenia. Er wordt niet alleen in het Engels gebrailleerd, maar ook in het Somali. In 2007 werd een laatste trainingsbijeenkomst voor medewerkers georganiseerd.
Tanzania De blindenschool in Tabora beschikte niet over leermiddelen voor de studenten. Er was geen brailleproductie. In 2009/2010 werd een brailleproductiecentrum ingericht en werden leerkrachten getraind. Tevens werd een aantal CCVTV’s gedoneerd voor de slechtzienden.
In 2010/2011 kreeg de Uhuruschool in Dar es Salaam een brailleproductiecentrum en werden CCTV’s toegezegd. De start van dit centrum verliep moeizaam door wisseling in de directie van de school en onverwachte overplaatsing van leerkrachten. Er werden nieuwe afspraken gemaakt en nieuwe mensen opgeleid. De inklaring van het materiaal uit het buitenland was uiterst gecompliceerd en duurde erg lang.
Togo Het eerste project in Togo startte in 2006 met de donatie van 15 CCTV’s aan onderwijsinstellingen in het hele land. Daarnaast werd de fondsenwerving gestart voor de start van een brailleproductiecentrum in de hoofdstad Lomé en Sokodé. De fondsenwerving kon eind 2006 succesvol worden afgerond. In 2007 vonden twee workshops in Lomé plaats. De eerste in januari, de tweede in september. Voor deze workshops waren medewerkers uitgenodigd van de blindenscholen in Lomé, Kara, Kpalimé, Sokodé en
47
FORCE 1998-2013
84 48
FORCE 1998-2013 In de Pedagogische academie in Notsé kon in 2011/ 2012 een brailleproductiecentrum worden opgezet. Naast de donatie van dit centrum werden ook nog de nodige hulpmiddelen geleverd zoals CCTV’s en Perkins Braillers. Studenten die afstuderen van de academie hebben een door de overheid gegarandeerde baan als onderwijzer.CESA werd nogmaals bezocht en kreeg een donatie in de vorm van braillepapier.
2012
Togoville. In de school in Kara kon tijdens de tweede workshop nog een klein brailleproductiecentrum worden opgezet. De trainers werden ter beschikking gesteld door het Institut Montéclair in Angers. In 2008 werd een workshop onderhoud brailleprinters georganiseerd voor medewerkers van de eerder genoemde productiecentra. Tevens werd een tweede brailleprinter gedoneerd aan de school in Kpalimé. In 2011 werd het productiecentrum in Kpalimé verder uitgebreid. Naast de uitbreiding werden ook CCTV’s, Perkins Braillers en sprekende rekenapparatuur geleverd. Een fotokopieer apparaat moet er voor zorgen dat de school wat minder afhankelijk wordt van hulp van buitenaf. In het centrum van de stad is een winkeltje geopend waar dit apparaat staat. De eerste resultaten zijn positief. In het Centre d’Énseignement Spécialisé pour Aveugles (CESA) in Lomé werd in 2011 een kleine productie-eenheid voor braille geopend. Naast een brailleprinter werden ook hulpmiddelen (Perkins Braillers), een 2-tal CCTV’s en een fotokopieerapparaat geplaatst.
Tunesië De meerderheid van de blinde kinderen in Tunesië volgt geïntegreerd onderwijs. Er zijn ook drie speciale blindenscholen. De school in Tunis beschikte over een oude mechanische brailledrukkerij. Die werd in 2003, met steun van FORCE, vervangen door een gecomputeriseerd brailleproductie-centrum. De medewerkers werden tegelijkertijd met de staf van OAPAM geschoold in Marokko.
49
FORCE 1998-2013 Zambia In 1999 werd de Nationale Bibliotheek voor Blinden in Lusaka betrokken bij het netwerk Afrika. De benodigde apparatuur werd gedoneerd en de training werd verzorgd. In 2001 werd in de bibliotheek een workshop “Management” voor een aantal vertegenwoordigers uit Oeganda, Zuid-Afrika, Kenia en Zambia georganiseerd. Tijdens deze workshop bleek al dat de Nationale Bibliotheek voor Blinden zelf aan slecht management ten onder dreigde te gaan. Politieke benoemingen zijn voor de continuïteit van een instelling niet altijd even gunstig. De samenwerking werd gestopt.
05 50
In 2010 werd in de Lions Upper Basic School for the Blind in Ndola een brailleproductiecentrum geplaatst. De St. Mary’s school voor basisonderwijs met meer dan 100 visueel gehandicapte leerlingen kon in 2011 de productie van braille starten dankzij het door FORCE gedoneerde productiecentrum. De start was erg moeizaam omdat de brailleprinter niet werkte en
dit centrum een dagreis van de hoofdstad ligt. Even repareren was er niet bij. Uiteindelijk is een nieuwe printer besteld en geïnstalleerd.
Zimbabwe De Dorothy Duncan Library in Harare maakte deel uit van het in 1999 opgezette netwerk en ontving in die capaciteit de nodige hard- en software om de brailleproductie te starten. De omstandigheden in Zimbabwe zijn erg slecht. Het mag dan ook haast een wonder heten dat er nog iets voor visueel gehandicapten gedaan kan worden. De bibliotheek doet geweldig goed werk. In 2004/2005 konden, met hulp van Oxfam Novib, twee studio’s voor gesproken boeken in gebruik genomen worden en konden 45 Victor leesmachines naar verschillende onderwijsinstellingen worden gestuurd.
FORCE 1998-2013 Zuid-Afrika De Blindlib in Grahamstown behoorde ook tot het in 1999 opgezette netwerk in Afrika. De benodigde apparatuur voor de productie van braille werd gedoneerd in dat jaar. Printer Pioneers in Worchester ontving scanning software voor brailleboeken en medewerkers konden deelnemen aan de workshop “Management” in Lusaka/Zambia.
In 2007 vond bij de Blindlib in Grahamstown de preconference van de IFLA section Libraries for the Blind plaats. FORCE organiseerde - als onderdeel van deze pre-conference – een workshop “productie van tactiele boeken voor jonge kinderen”. Een aantal Afrikaanse deelnemers aan de workshop kon worden gesponsord. FORCE droeg ook zorg voor de trainers. Eén van hen, Marion Ripley van Clearvision (UK)verzorgde tijdens de IFLA conferentie in Durban ook nog een workshop.
Het derde Africa Forum van het Institutional Development Program (IDP) van de WBU vond plaats in 2004 in Johannesburg. FORCE organiseerde in de context van het Forum een workshop voor vertegenwoordigers van blindenbibliotheken. Hoofden van bibliotheken uit Oeganda, Kameroen, Zuid-Afrika, Zimbabwe, Botswana en Nigeria werden in staat gesteld de workshop bij te wonen.
51
FORCE 1998-2013
25 52
FORCE 1998-2013
Activiteiten FORCE
Activiteiten in Azië 53
FORCE 1998-2013
45 54
Activiteiten in Projecten zijn uitgevoerd in de volgende landen: 1. Bangladesh 2. Cambodja 3. Filippijnen 4. India 5. Indonesië 6. Kazachstan 7. Laos 8. Maleisië 9. Nepal 10. Tadzjikistan 11. Thailand 12. Vietnam Betrokken bij projecten is: Myanmar
Bangladesh Met BERDO (Blind Education and Rehabilitation Development Organisation) werd een project opgezet om voor de ca. 300 studenten die de braillebibliotheek in Dhaka bezoeken,
FORCE 1998-2013 een eigen brailleproductiecentrum op te zetten. In de loop van 2009 kon dit centrum worden verwezenlijkt en werden de medewerkers getraind. De tweede training vond plaats in 2010.
Cambodja Na een eerste bezoek in het jaar 2000 kwam de hulp aan Cambodja eigenlijk pas in 2004 op gang. De blindenschool kreeg al voldoende ondersteuning en de Nationale Bibliotheek was nog niet toe aan enige activiteit voor visueel gehandicapten. In 2004 werd een medewerker van de Krousar Foundation, die de blindenschool beheert, uitgenodigd een workshop over de productie van tactile graphics mee te maken in Hanoi. De nodige hardware en papier werd gedoneerd. In 2005 werd in Ho Chi Minh City (Vietnam) gestart met de digitale productie van gesproken boeken in het Khmer. De Association of the Blind in Cambodia (ABC) werd bij dit project betrokken. Zij leverde de boeken en de insprekers. Ze ontvingen de speciale
55
FORCE 1998-2013
65 56
FORCE 1998-2013 Victor-readers om de boeken mee af te luisteren en dupliceerapparatuur om kopieën te maken van de CD’s. In 2007 kwam de Nationale Bibliotheek weer in beeld. Er werd een samenwerkingovereenkomst gesloten en vanaf die tijd ontvangt de bibliotheek ook kopieën van de gesproken boeken en verspreidt die naar andere bibliotheken in Cambodja.
Filippijnen Met de organisatie Resources for the Blind (RBI) in Manilla is een hechte samenwerking ontstaan. In eerste instantie waren medewerkers van RBI als deelnemer uitgenodigd bij workshops in Kota Kinabalu. Deze deelname resulteerde in een verzoek van RBI om de organisatie door te lichten en aanbevelingen te doen op het gebied van de productie van aangepaste materialen. Dat vond plaats in 2000. In de jaren daarna werd een aantal workshops bij RBI georganiseerd: brailleproductie, overdracht van braillewiskunde aan leerkrachten
speciaal onderwijs, productie van braillewiskunde en tactile graphics. Gedoneerd werden een swellpapermachine inclusief papier en de nodige software zoals Duxbury Braille Translator, Jaws en CorelDraw. In het hoofdkantoor van RBI kon een geluidsstudio worden gebouwd, evenals in het kantoor in Davao. De digitale productie van audio boeken is in 2004 van start gegaan. Tevens werden in 2005/2006 in Manilla, Davao en Cebu trainingscentra ingericht. De bedoeling van deze centra is visueel gehandicapten te leren omgaan met computers en hen een mogelijkheid te geven te solliciteren bij callcenters. De Nationale Bibliotheek van de Filippijnen ontving in 2004 een CCTV voor de speciale afdeling voor visueel gehandicapten van de bibliotheek. In 2007 vond een evaluatie plaats van de in de afgelopen jaren opgezette projecten. De resultaten van de trainingscentra zijn erg positief. De meest
57
FORCE 1998-2013
85 58
FORCE 1998-2013 sprekende voorbeelden kwamen van drie blinden die dankzij de opleiding een geheel onafhankelijk en professioneel bestaan kunnen leiden, waarvan twee zelfs met een eigen bedrijf. Mede dankzij deze voorbeelden en de aandacht in de media zijn de computertrainingen erg populair geworden en melden steeds meer visueel gehandicapten zich aan. Promotie vanuit RBI heeft de belangstelling opgewekt van bedrijven die veel computerondersteund werk doen (bijv. callcenters en transcriptiediensten).
India Op verzoek van FORCE UK werd in 2006 het eerste project op poten gezet. In de Universiteit van Delhi werd een brailleproductiecentrum opgezet en ingericht met de nodige hardware (computers, brailleprinter, scanner), software (DBT) en opleiding van de medewerkers. In 2007 volgde het tweede project in India: de opzet van de digitale productie van gesproken boeken bij de
Ramakrishna Mission Blind Boys’ Academy in Calcutta. Als consultant voor dit project was Dipendra Manocha van de National Association for the Blind in Delhi aangetrokken. Hij is de Daisy specialist in India. In de loop van het jaar werden de studio’s gebouwd en ingericht en konden vier medewerkers van de Academy in Delhi door Dipendra vijf dagen worden getraind. In 2008 heeft de tweede training plaatsgevonden. De Saksham Daksh school voor blinde kinderen in Delhi had behoefte aan aangepaste materialen voor de kinderen. In 2008 kon een brailleprinter en leermiddelen worden gedoneerd, in 2009 gevolgd door een 15-tal DAISY-spelers.
Indonesië De partner van FORCE in Indonesië was de stichting Mitra Netra in Jakarta. Als eerste werd in 2000 een brailleprinter geschonken en kon een medewerker van Mitra Netra een cursus onderhoud van dit soort printers in
59
FORCE 1998-2013
06 60
FORCE 1998-2013 Zweden volgen. Daarnaast konden medewerkers van Mitra Netra meedoen aan verschillende door FORCE georganiseerde workshops in Azië. In 2005 werden na afloop van de workshop in Manila een swellpapermachine en het nodige papier aan de medewerkers van Mitra Netra meegeven. Hetzelfde gold voor de speciale hardware voor de productie van muziekbraille . In 2002 en 2003 konden medewerkers van Mitra Netra naar de workshops over dit onderwerp in Kota Kinabalu en Ho Chi Minh City worden afgevaardigd. In 2002 werd in Indonesië een brailleproductieworkshop georganiseerd. Er is in Indonesië een groot aantal brailleproducenten die in feite niets of vrijwel niets produceren. Van enige samenhang of samenwerking tussen de producenten is geen sprake. De workshop was de eerste poging om tot een grotere samenwerking en dus productie te komen. In 2004 startte, als uitloper van de workshop, een driejarig project gefinancierd door FORCE en On-Net (een samenwerkingsverband tussen de Overbrookschool for the Blind in de Verenigde Staten
en de Nippon Foundation in Japan). Het project werd in 2007 succesvol afgesloten. Er is nu sprake van een betere samenwerking tussen een aantal producenten, er is een behoorlijk aantal titels geproduceerd en er is een gezamenlijke catalogus online. Dark&Light (één van de hoofdsponsoren van Mitra Netra) verzocht FORCE in 2004 hun projecten bij Mitra Netra te evalueren. In 2008 werd een vervolgproject, het printen van door anderen geproduceerd materiaal, gestart. Veel instellingen hebben wel printers en papier maar kunnen zelf geen teksten produceren. In dit project krijgen ze tekst aangeleverd die ze zelf kunnen printen en binden. Dit project liep tot en met 2010. Het KEBI Online-project, eveneens gefinancierd door FORCE, houdt het online downloaden en aanvragen van boeken in. Dit project, gestart in 2007, liep in 2010 succesvol af. Van de 21 beoogde locaties waren er op dat moment 19 aangesloten op de catalogus. Duizenden bestanden waren tegen eind 2010 gedownload.
61
FORCE 1998-2013 Kazachstan Twee projecten in Kazachstan. Het eerste project betrof het opzetten van brailleproductie in de eigen taal. Tot 2006 werden er alleen boeken in het Russisch geproduceerd. Het tweede project in 2007/2008 betrof de productie van audioboeken in het Kazak. Met de middelen die ter beschikking kwamen kon een studio worden gebouwd en ingericht. De training van de medewerkers was in handen van dhr. Bao, de Daisy-specialist van de General Sciences Library in Ho Chi Minh City, Vietnam. Een tweede training volgde in 2009.
voorlezers komen uit Laos. Aan 5 instellingen werden Victorreaders ter beschikking gesteld. In 2007 werd nog eens aan twaalf andere instellingen deze speciale luisterapparatuur ter beschikking gesteld. De productie van boeken in Vietnam is in 2007 gecontinueerd. Vanaf 2008 kon de productie van boeken in de eigen, door FORCE gedoneerde, studio in de Nationale Bibliotheek plaatsvinden. De bouw van de studio had de nodige voeten in de aarde. Zo moest de vloer in verband met overstromingsgevaar 50 cm worden opgehoogd. FORCE heeft tot en met 2012 bijgedragen in de productiekosten en distributie van boeken naar de bibliotheken in Laos. Een aantal DAISY-spelers werd aan bibliotheken gedoneerd.
Laos
26 62
Maleisië.
Met de Nationale Bibliotheek van Laos zijn in 2006 afspraken gemaakt over de digitale productie van gesproken boeken. De productie van die boeken vindt plaats in Ho Chi Minh City in Vietnam; de
Met de Sabah State Library (SSL) in Kota Kinabalu werd in 1999 als eerste een samenwerkingsverband afgesloten. De SSL zou het Expert Center van FORCE in Z.O. Azië worden.
FORCE 1998-2013 Deze samenwerking heeft tot eind 2004 geduurd. Daarna waren de economische ontwikkelingen in Maleisië zo positief dat er vanaf die tijd geen sprake meer kon zijn van een ontwikkelingsland. De SSL ontving in de loop van de jaren tien computers, een scanner, een swellpapermachine, een laserprinter, een brailleprinter, 26 cassetterecorders, speciale hardware om braillemuziek te produceren en de nodige software om alle geschonken hardware te laten functioneren. In de bibliotheken werden de nodige workshops voor de hele regio georganiseerd: zes workshops voor brailleproductie, een muziekbrailleworkshop en een workshop over tactile graphics.
beschikking gesteld om een aantal gedelegeerden uit ontwikkelingslanden deze pre-conference te kunnen laten bijwonen.
De Blindenassociatie in Kota Kinabalu ontving een scanner om het productieproces te vergemakkelijken.
Als toegift, de toezegging was al in 2004 gedaan, is in 2007 bij de SSL nog de workshop “Toegankelijkheid van openbare bibliotheken voor visueel gehandicapten” georganiseerd. 25 bibliothecarissen uit heel Maleisië namen hier aan deel. De bibliotheken van de deelnemers kregen een CCTV bij wijze van start van de dienstverlening aan de visueel gehandicapten.
In Penang vond in 1999 de pre-conference van de IFLA sectie Blindenbibliotheken plaats. Voorafgaande aan deze bijeenkomst organiseerde FORCE een workshop voor de productie van tactile graphics. Er werden de nodige financiële middelen ter
Ook de St. Nicolasschool for the Blind in Penang heeft van FORCE de nodige steun gekregen. Op verzoek van het bestuur werden de werkzaamheden van de school in 2004 tegen het licht gehouden en konden een aantal aanbevelingen worden gedaan om bepaalde processen beter te laten verlopen. Medewerkers van de school werden uitgenodigd om in Manilla een workshop over tactile graphics te volgen. De swellpapermachine en het benodigde papier werden gedoneerd.
63
FORCE 1998-2013 Nepal
46 64
Tadzjikistan Het probleem in Tadzjikistan bleek de productie van braille in de lokale taal, het Tadzik, te zijn. Nadat dit probleem eind 2009 door FORCE was opgelost kon een brailleproductiecentrum worden opgezet in Dushanbe, de hoofdstad. In 2011 kon een tweede project worden opgestart. Dit productiecentrum werd gevestigd in Khusend in het noorden van het land. De workshop voor dit project vond plaats in Dushanbe. Ook de overige blindenscholen werden bij de workshop betrokken. In 2012 werd nog een project in Dushanbe uitgevoerd. Wederom brailleproductie. Tevens werd de school in Khusend bezocht. Tim van Stek, één van de vrijwilligers van FORCE, heeft de training van de medewerkers van de verschillende instellingen voor zijn rekening genomen.
2012
Na een eerste bezoek begin 2007 aan KAB (Kaski Association for the Blind) in Pokhara werd besloten een Daisy-project met KAB uit te voeren. De productie van gesproken boeken vond nog plaats op audiocassettes en de opnamestudio was van slechte kwaliteit. Voor het project stelde de Prithivi Narayan Universiteit in Pokhara een grote ruimte beschikbaar voor een nieuwe opnamestudio en tevens een aantal aparte ruimtes waar het audiomateriaal bewerkt kon worden. In de loop van 2007 werd de studio gebouwd, kon de benodigde studio- en afspeelapparatuur worden aangeschaft en kregen vier medewerkers van KAB Daisy-productietraining, uitgevoerd door een Daisy-deskundige uit Kathmandu. In 2008 is KAB weer bezocht en is het project afgerond.
FORCE 1998-2013 Thailand De Bangkok School for the Blind en de Claufield Library van de Technology School for the Blind in Bangkok konden deelnemers afvaardigen naar de workshop “brailleproductie” in Kota Kinabalu en naar de Daisy workshop in Vietnam, beide in het jaar 2000. Er werden ook een paar kleine projecten met the Christian Foundation for the Blind (CFB) uitgevoerd. Medewerkers van de foundation werden uitgenodigd voor workshops in Maleisië en Vietnam (tactile graphics) en een swellpapermachine inclusief papier werden aan de CFB geschonken. Daarnaast ontving de CFB 20 CCTV’s voor verschillende projecten in het noorden van Thailand.
Vietnam Na een eerste oriënterend bezoek in 2000 aan Vietnam kwamen al snel allerlei activiteiten van de grond. Contacten werden gelegd met de Nationale Bibliotheek in Hanoi, de Vietnamese Blind Association (VBA) in Hanoi, de lokale Associatie voor Blinden in Ho Chi Minh City, de Nguyen Dihn Chieuw school voor blinden en de General Sciences Library (GSL) in Ho Chi Minh City. Met deze laatste bibliotheek is uiteindelijk een hechte samenwerking ontstaan. Mevrouw Thi Bac, de directeur van de bibliotheek, heeft zich met haar staf volledig ingezet om de visueel gehandicapten in Vietnam van aangepast materiaal te voorzien. Daarnaast werden samenwerkingsverbanden met de Nationale Bibliotheek van Laos en Cambodja gesloten. Een overzicht van de projecten in Vietnam: De Nationale Bibliotheek ontving vier CCTV’s en er werden twee workshops georganiseerd (Winbrailleproductie en tactile graphics).
65
FORCE 1998-2013
66 66
FORCE 1998-2013 De VBA kon deelnemers sturen naar workshops in Maleisië en Ho Chi Minh City, ontving hard- en software voor de productie van braille en een volledig ingerichte geluidsstudio voor de digitale productie van audioboeken. De Nguyen Dinh Chiew school kon ook deelnemers sturen naar workshops in Maleisië en Ho Chi Minh City. De school ontving een brailleprinter en een swellpapermachine. De Blinden Associatie in Ho Chi Minh City kreeg een brailleprinter. De General Sciences Library ontving voor de werkzaamheden in de bibliotheek een brailleprinter, twee volledig ingerichte geluidsstudio’s, vijf CCTV’s,
twee swellpapermachines en er werd een mobiele bibliotheek ingericht om visueel gehandicapten in de wat meer afgelegen gebieden te kunnen bedienen. De GSL organiseerde in samenwerking met FORCE workshops voor brailleproductie, muziekbrailleproductie, tactile graphics, voelbare boeken voor kleine kinderen en toegankelijkheid van openbare bibliotheken. Voor deze laatste workshop (zie ook Brazilië) werd het zgn. Best Practice Manual opgesteld, door organisaties in Groot-Brittannië vertaald en bewerkt voor Vietnam.
67
FORCE 1998-2013 Alle 64 deelnemers kregen het manual mee. Het Nederlandse consulaat in Ho Chi Minh City heeft samen met FORCE deze bewerking gefinancierd. Eén van de workshops verdient aparte vermelding: WinBrailleproductie in 2001. Zes regionale blindenassociaties, die nog geen enkele digitale productie hadden, werden uitgenodigd voor een workshop. Alle deelnemende associaties kregen een eenvoudige brailleprinter en een computer met vanzelfsprekend de nodige software om de productie te beginnen
86 68
Samen met FORCE werden door de GSL meer dan 100 Victor readingmachines en 95 CCTV’s bij provinciale bibliotheken geplaatst, werden visueel gehandicapte leerlingen betrokken bij de grote jaarlijkse tekenwedstrijd in Ho Chi Minh City en werden tientallen gesproken boeken geproduceerd voor lokale minderheden. De GSL produceert tevens gesproken boeken voor Laos en Cambodja. Medewerkers van de GSL hebben workshops bezocht
op de Filippijnen en in Maleisië en kregen trainingen in de Verenigde Staten, Engeland en Nederland. FORCE kon bemiddelen bij de aanleg van een internetcafé in de bibliotheek. Financiering hiervan kwam van de Elsevier Foundation. In 2007 verzorgde een medewerker van de GSL twee trainingen buiten Vietnam. In Kenia werden medewerkers van het African Braille Centre wegwijs gemaakt in het opnemen van digitaal gesproken boeken. Hetzelfde gebeurde in Kazakstan bij het Nationale Instituut voor Blinden. De General Sciences Library ontving voor een aantal provinciale bibliotheken nog eens 25 CCTV’s. 2007 werd op een geweldige manier afgesloten. De eerste mobiele bibliotheek werd ingewijd in het bijzijn van de consul-generaal van Nederland. Deze mobiele bibliotheek is vanaf 1 januari 2008 40 weken per jaar op weg naar kleine plaatselijke bibliotheken en instellingen om visueel gehandicapten ter plaatse te helpen. De bus is uitgerust met een paar computers, een kleine brailleprinter, een CCTV, brailleboeken en
FORCE 1998-2013
2012
Het concept sloeg enorm aan en is vanaf 2008 tot en met 2012 uitgevoerd in een groot aantal plaatsen.
De 10-jarige samenwerking van FORCE met de openbare bibliotheken en andere instellingen werd in 2010 uitgebreid gevierd. In die 10 jaar is veel bereikt. Het voornaamste is echter dat de overheid nu betrokken is bij de informatievoorziening voor visueel gehandicapten. In 2011 werd door de American Library Association de Presidential Citation for Innovative International Library Projects toegekend aan de biblliotheekprojecten van FORCE in Vietnam. De vriendschapsmedaille, de hoogste presidentiële onderscheiding die een buitenlander kan krijgen, werd in 2012 aan de directeur van FORCE toegekend.
2012
Victorreaders. Het is de bedoeling dat de bibliotheken die bezocht worden wat leenapparatuur krijgen om de dienstverlening voort te zetten. In 2008 werd in de nieuwe openbare bibliotheek in Hanoi een opnamestudio voor gesproken boeken gebouwd. De eerste twee jaar heeft FORCE meebetaald aan de productiekosten van de boeken. De overheid heeft inmiddels een eigen budget voor de productie van aangepaste materialen voor visueel gehandicapten op haar begroting opgenomen. De blindenschool in Hanoi kreeg in 2009 een 20-tal CD spelers en een aantal braillepoppen. Een nieuw concept dat in Vietnam werd uitgeprobeerd was de opzet van minibibliotheekjes in tehuizen voor gehandicapte kinderen. Met een klein beetje hulp in de vorm van aangepaste materialen (braille en gesproken boeken) en wat apparatuur(CCTV, Daisy speler, braillepop) zijn zij beter in staat het lokale onderwijs te volgen.
Myanmar In dit land zijn door de moeilijke politieke situatie geen FORCE projecten mogelijk gebleken. Wel zijn medewerkers van onderwijsinstellingen aanwezig geweest bij workshops in Maleisië en de Filippijnen.
69
FORCE 1998-2013
07 70
FORCE 1998-2013
Activiteiten FORCE
Activiteiten in Latijns-Amerika 71
FORCE 1998-2013
27 72
Activiteiten in
FORCE 1998-2013
Projecten zijn uitgevoerd in de volgende landen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Argentinië Bolivia Brazilië Chili Costa Rica Cuba Dominicaanse Republiek El Salvador
9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
Honduras Jamaica Mexico Nicaragua Panama Paraguay Peru Suriname Venezuela
Argentinië De pogingen die gedaan zijn om met de blindenorganisatie van Argentinië in contact te komen hebben weinig opgeleverd. OCR-software werd aan de Biblioteca de Ciegos de Buenos Aires aangeboden. In 2001 hebben twee medewerkers van de Biblioteca Argentina de Ciegos, op uitnodiging van
FORCE, deelgenomen aan de braillemuziek workshops in Chili en later in Costa Rica. De bibliotheek van de Universiteit Nacional de Cuo in Mendoza kreeg vier CCTV’s voor de slechtziende studenten.
Bolivia De stichting APRECIA in Santa Cruz coördineert en ondersteunt een aantal programma’s voor visueel gehandicapten in heel Bolivia. Gecomputeriseerde brailleproductie bestond nog niet bij APRECIA. In 2004 kon FORCE daarin verandering brengen. Een volledig productiecentrum kon worden ingericht en de medewerkers werden twee keer geschoold. Als onderdeel van de eerste scholing werd eind 2004 een workshop over het maken van tactile graphics georganiseerd (tevens werden medewerkers van de Escuela de Ciegos Santa Lucia in Asunción bij deze workshop betrokken). De hiervoor benodigde speciale hard- en software werd tijdens de training gedoneerd. De tweede scholing vond plaats in 2005.
73
FORCE 1998-2013
47 74
FORCE 1998-2013 De Benin regio in Bolivia is één van de meest verwaarloosde en verarmde streken in het land. In Riberalta kon in samenwerking met APRECIA, het Bisdom en het Ministerie van Speciaal Onderwijs door FORCE een klein productiecentrum voor braille worden opgezet. Na een paar jaar stilte werden de werkzaamheden in Bolivia in 2008 weer opgepakt. Eerder uitgevoerde projecten werden weer bezocht. In het Instituut voor Blinden (IBC) in La Paz werd een brailleproductiecentrum opgestart, inclusief de productie van tactile graphics. Een tweede project in hetzelfde jaar werd uitgevoerd in Sucre. Hier werden in de blindenschool CCVTV’s geplaatst en Perkins Braillers gedoneerd en er werd een brailleproductiecentrum opgezet.
Brazilië Op verzoek van de Senac Universiteit, de vereniging van bibliothecarissen in Brazilië (FEFAB), de Printing Office van Sao Paulo en IFLA-LAC organiseerde FORCE een workshop voor meer dan 100 directiemedewerkers van openbare bibliotheken met als onderwerp de toegankelijkheid van openbare bibliotheken voor visueel gehandicapten. FORCE had drie deskundigen uit de UK gevraagd deze workshop te leiden. David Owen (directeur Share the Vision), Janice Maskort (directeur Stadsbibliotheek Sheffield) en Jenny Craven (onderzoekster van de Universiteit van Manchester) zijn bij uitstek de deskundigen op dit gebied. Gezamenlijk maakten zij de deelnemers duidelijk hoe openbare bibliotheken fysiek, maar ook inhoudelijk beter toegankelijk gemaakt kunnen worden.
75
FORCE 1998-2013
67 76
FORCE 1998-2013 Chili Met de Nationale Bibliotheek van Chili in Santiago kwam vanaf 1999 een goede samenwerking van de grond. De productie van braille moest uit het niets worden opgebouwd. In twee jaar tijd werd een productiecentrum voor braille en tactile graphics opgezet en werden de nodige workshops georganiseerd. Het bleef niet bij eenvoudige brailleproductie, maar ook muziekbraille werd in 2001 ingevoerd (zie ook Costa Rica). Deelnemers van deze workshop kwamen uit Chili, Argentinië, Costa Rica, Mexico, Panama, Colombia en Venezuela. Naast de Nationale Bibliotheek ontvingen nog negen andere bibliotheken software om braille te produceren en kreeg de Biblioteca Colegio de Ciegos Hellen Keller een swellpapermachine. In 2002 werd in de Nationale Bibliotheek de eerste workshop t.b.v. toegankelijkheid van openbare bibliotheken voor visueel gehandicapten georganiseerd (zie ook Brazilië). Elsebeth Tank van de
Deense Nationale Bibliotheek voor Blinden en Morgens Braband Jensen (directeur van het Deense Bibliotheekcentrum) waren, naast de al genoemde trainers, ook van de partij.
Costa Rica Voor de workshop brailleproductie die in 2000 in Panama werd georganiseerd werd het Patronato de Ciegos de Costa Rica uitgenodigd. De software voor de brailleproductie (Duxbury Braille Translator) werd door FORCE aan de deelnemers ter beschikking gesteld. In 2002 werd een workshop voor muziekbraille voor gevorderden in San José georganiseerd. De eerste workshop vond plaats in Chili. Alexander Pozdnjakov, professor aan het conservatorium in Moskou was de trainer. Gewerkt werd met het Allegro-systeem. Alle deelnemers aan beide workshops kregen van FORCE de hard- en software die voor dit systeem nodig zijn.
77
FORCE 1998-2013
87 78
FORCE 1998-2013 Een workshop voor het opzetten van audioinformatiesystemen, die in 2004 werd gehouden, had als hoofddoel de deelnemers de benodigde informatie te verstrekken om een audioinformatiesysteem in hun woonplaats op te zetten. Het ging hierbij voornamelijk om een lokaal radiostation en een voorleesdienst. De workshop stond onder leiding van medewerkers van de IAAIS- International Association of Audio Information Services.
Cuba In 2001 vond de jaarvergadering van de Association of Caribbean University, Research and Institutional Libraries (ACURIL) plaats in Havana. FORCE organiseerde een workshop tijdens de conferentie en gaf een presentatie tijdens de algemene zitting, waar onder anderen het woord werd gevoerd door Ross Shimmon (secretaris generaal van IFLA), David Owen (directeur Share the Vision) en Rosemary Kavanagh (voorzitter van de IFLA-sectie blindenbibliotheken).
Dominicaanse Republiek De Biblioteca Nacional Republica Dominicana in Santo Domingo was één van de instellingen die in 1999 een brailleprinter ontvingen. Omdat het hebben van een brailleprinter zonder brailleproductiesoftware weinig zinvol is, werd de software na de training in Chili in 2000, aan de medewerkers van de bibliotheek meegegeven.
El Salvador In 2000 kreeg de Associación de Ciegos de El Salvador een brailleprinter. Een medewerker van de associatie kon in Zweden een cursus voor het onderhoud van brailleprinters volgen. In 2006 werd een swellpapermachine inclusief papier gedoneerd. Een medewerker van deze associatie verzorgde voor FORCE brailleproductieworkshops in de regio.
79
FORCE 1998-2013
08 80
FORCE 1998-2013 Honduras Medewerkers van de Unión Nacional de Ciegos Hondureños deden mee aan de brailleproductieworkshop in Panama in 2000 en konden na afloop de Duxbury Braille Translator software meenemen. In 2005 bleek de behoefte aan educatief materiaal in braille erg groot te zijn. Samen met het Centro de Ciegos Luis Braille in San Pedro Sula werd een productiecentrum voor braille opgezet. Alle benodigde apparatuur kon worden geleverd en de medewerkers kregen een intensieve training.
Jamaica Het succes van de ACURIL conferentie in Havana (zie Cuba) vroeg om een vervolg. Er werd voor de ACURIL op Jamaica, in samenwerking met de IFLAsectie Libraries for the Blind, the Canadian National Institute for the Blind en de National Library Services for the Blind in de Verenigde Staten een pre-conference georganiseerd. Doel was, bibliotheken en andere
instituten duidelijk maken hoe te voldoen aan de informatiebehoeften van visueel gehandicapten. Ruim 80 gedelegeerden uit 25 landen bezochten de pre-conference.
Mexico Mexico is min of meer de uitvalsbasis waar vandaan FORCE in Latijns-Amerika opereerde. In Cuernavaca werd de stichting ABCAC opgericht als Expert Center van FORCE in Latijns-Amerika. Tussen 1999 en 2003 werden in Cuernavaca vijf workshops georganiseerd, drie voor de productie van braille, één voor de productie van digitale audio en één voor audio-informatiediensten. Daarnaast werd gewerkt aan de productie van brailleboeken in de verschillende inheemse talen van Mexico. In andere delen van Mexico werden eveneens brailleproductie workshops georganiseerd. In 2000 in Mérida, in 2001 in Cordoba en Zacatecas en in 2003 en 2004 in Xalapa. Alle deelnemende instellingen ontvingen de Duxbury Braille Translator software.
81
FORCE 1998-2013
28 82
FORCE 1998-2013 Verder werden brailleprinters gedoneerd aan de Associación Santiago Navarro Silva A.C. in Mérida, Sistema Estatal para el Desarollo Integral de la Familia in Zacatecas, de ETCDVEV in Xalapa en ABCAC in Cuernavaca. De bibliotheek in Mérida ontving ook nog OCRsoftware, een scanner, een swellpapermachine en papier voor deze machine. Een medewerker van de bibliotheek kon in 2000 een cursus voor het onderhoud van brailleprinters in Zweden volgen. De relatie met de openbare bibliotheken is een belangrijk onderwerp in Mexico. In 2000 nam FORCE met een delegatie deel aan de jaarvergadering van de Mexicaanse Bibliotheekassociatie (AMBAC). De delegatie bestond, naast medewerkers van FORCE uit Rosemary Kavanagh (voorzitter van de IFLA-sectie blindenbibliotheken), David Owen (directeur Share the Vision) en Elsebeth Tank (directeur van de Deense Blindenbibliotheek).
In 2003 werd de workshop over de toegankelijkheid van openbare bibliotheken in Mexico City gehouden (zie ook Brazilië). Vanaf 2003 werden de projecten die FORCE in de jaren daarvoor had opgezet regelmatig bezocht. In 2009 bleek er grote behoefte aan een workshop onderhoud brailleprinters. Deze workshop werd samen met de ULAC – de Latijns Amerikaanse Blindenorganisatie – georganiseerd. Een medewerker van Index, de leverancier van de meeste printers, leidde de workshop.
Nicaragua In 2000 konden medewerkers van de Associación Danesa de Discapacitados deelnemen aan een brailleproductieworkshop in Panama. De Duxbury Braille Translator software was onderdeel van het pakket. Met de Organizacion de Ciegos de Nicaragua Maricela Toledo werd in 2006 een brailleproductiecentrum opgezet. FORCE leverde alle benodigde hard- en
83
FORCE 1998-2013 software voor dit project. De opleiding van de medewerkers werd verzorgd door een medewerker van de blindenbibliotheek in El Salvador en betaald door FORCE.
Panama
48 84
In Panama zijn twee workshops georganiseerd. De eerste, brailleproductie, was in samenwerking met de Fundación Luz del Ciego en vond plaats in 2000. Instituten uit Panama, Costa Rica, Honduras en Nicaragua namen aan de workshop deel. Allen kregen de Duxbury Braille Translator software. In 2003 nam een medewerker van de Fundación deel aan een workshop over digitale audioproductie in Mexico. In 2005 werd een workshop over audioinformatiesystemen georganiseerd. Er was veel belangstelling in de regio voor het opzetten van een radio- en informatie-/voorleesdienst. De workshop werd verzorgd door IAAIS.
Paraguay In de Escuela de Ciegos Santa Lucia in Asunción werd in 2004 een brailleproductiecentrum ingericht. Omdat fotokopieerapparatuur extreem duur is in Paraguay zou het starten van een bedrijfje dat fotokopieën verkoopt aardige inkomsten opleveren. Om de school aan inkomsten te helpen en om de brailleproductie op peil te houden, werd besloten een tweedehands kopieermachine aan te schaffen. De training van de medewerkers (twee workshops brailleproductie) vond deels plaats in Bolivia. De behoefte aan braille kon niet alleen vanuit Asunción worden gedekt. Een tweede –kleiner– productiecentrum werd in 2005 geopend in Encarnación. In 2007 werden nog twee kleine productiecentra voor braille geopend. Het ene in de Escuela Especial No. 11 in Pedro Juan Caballero. De school ondersteunt niet alleen de eigen visueel gehandicapte leerlingen, maar ook de leerlingen die geïntegreerd onderwijs volgen.
FORCE 1998-2013 Het andere is gevestigd in het Centro de Recursos de Education Especial in Coronel Ovieda. De afdeling speciaal onderwijs van het Ministerie van Onderwijs zegde toe de 4 centra te onderhouden en de werkzaamheden te coördineren.
Peru Al in 1999 ontvingen twee instellingen in Lima, de Biblioteca Publica de Barranco en het Centro de Documentacion para Ciegos, een brailleprinter. Natuurlijk werd de donatie aangevuld met software om braille te produceren en de bijbehorende opleiding. In 2004 werd besloten de opleiding nog eens dunnetjes over te doen en uit te breiden met meer instellingen uit de gehele regio. De workshop werd gehouden in de Escuela de Ciegos Luis Braille in Lima. De deelnemers ontvingen het Duxbury Braille Translator programma. In 2005 volgde een workshop “tactile graphics” voor 16 deelnemers van 8 instellingen uit heel Peru. De hardware (swellpapermachine + papier) en de
software om de graphics te produceren werd aan de instellingen gedoneerd.
Suriname De blindenbibliotheek in Paramaribo ontving van verschillende fondsen in Nederland steun voor hun werk. In 1999 werd, op verzoek van een paar van die fondsen, door een medewerker van FORCE een evaluatiebezoek aan Suriname gebracht.
Venezuela De Fundación Mevorah Florentin in Carácas kreeg in 1999 een brailleprinter en in 2000 een swellpapermachine. Medewerkers konden trainingen volgen in Mexico.
85
FORCE 1998-2013
68 86
FORCE 1998-2013
Activiteiten FORCE
Activiteiten in Oost-Europa 87
FORCE 1998-2013
88 88
Activiteiten in
FORCE 1998-2013 Adygeya
Projecten werden uitgevoerd in de volgende landen: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Adygeya Armenië Bulgarije Litouwen Oekraïne Russische Federatie
Na een verzoek van de Blindenbibliotheek in Maykop in 2001 heeft FORCE apparatuur gedoneerd om cassettes te kopiëren van opnamen in de twee hoofdtalen van het land. Daarvoor was het alleen maar mogelijk opnamen in het Russisch te verspreiden. Het heeft meer dan een jaar geduurd voordat de apparatuur geleverd kon worden.
Armenië Via de stichting Sight is in 2000 een brailleproductiecentrum opgezet bij de Association of the Blind. In 2006 kwam het verzoek het centrum flink uit te breiden. De overheid was met de associatie een contract aangegaan om alle schoolboeken om te zetten in braille; naar later bleek dekte het contract alles, behalve de brailleprinters die nodig waren.
89
FORCE 1998-2013 In 2007 konden de printers worden aangeschaft, geleverd en geïnstalleerd in Jerevan.
Bulgarije Het National Rehabilitation Centre for the Blind (NRCB) in Plovdiv riep in 2008 de hulp van FORCE in voor de uitbreiding van de brailleproductie. Aangezien het aantal te printen pagina’s per jaar ongeveer een half miljoen bedroeg, moest worden uitgekeken naar een grotere printer. In 2009 waren de nodige financiën rond. Een medewerker van NRCB kon op kosten van FORCE naar Zweden voor een 3-daagse cursus onderhoud en reparatie van deze grote, complexe machine.
Litouwen
09 90
In 2000 ontving de Litouwse blindenbibliotheek een brailleprinter. Eén van de medewerkers kon in Zweden een
cursus voor het onderhoud van brailleprinters volgen.
Oekraïne Acht jaar lang heeft FORCE de internationale conferentie van bibliothecarissen op de Krim ondersteund. Medewerkers van blindenbibliotheken uit de hele regio waren daardoor in staat deze conferentie te bezoeken en een eigen programma uit te voeren. Vele waardevolle onderlinge contacten en samenwerkingsverbanden zijn hier tot stand gekomen. De meeste projecten van FORCE in de Russische Federatie zijn hier ontstaan. In 2005 startte een project samen met de Amerikaanse ambassade. Het doel van het project was, de Regionale Universele Bibliotheek in Kherson toegankelijk te maken voor visueel gehandicapten door de bibliotheek te voorzien van computers, brailleprinter, CCTV’s en de nodige software. In het kader van dit project werd ook screenreading/synthetic speech software geleverd
FORCE 1998-2013 aan de Nationale Bibliotheek voor Blinden in Kiev en de Regionale Bibliotheek in Rivne. 3.
Russische Federatie Vanaf 2000 tot en met 2005 is een aanzienlijk aantal projecten in de Russische Federatie uitgevoerd. Na 2005 volgde een afbouw omdat er in de Russische Federatie voldoende eigen middelen waren om het werk uit te voeren. In 2000 konden 27 gerenoveerde Index Everest brailleprinters worden aangeschaft en uitgedeeld aan blindenbibliotheken. Projecten werden uitgevoerd in: Moskou, in samenwerking met de Russische Staatsbibliotheek voor Blinden: 1. vanaf 2000 het opzetten van een centrale catalogus, toegankelijk via internet. 2. steun bij de conferentie over tactile graphics en kinderboeken. Een workshop van drie dagen, waarbij specialisten uit verschillende
4.
West-Europese landen waren betrokken. Deelnemers kwamen uit heel Rusland. steun bij het opzetten van een toegankelijke interactieve encyclopedie. Het betrof hier het geschikt maken van een digitale multimedia-encyclopedie voor visueel gehandicapten. Het project liep van 2003 tot 2005. De uitgevers van de encyclopedie hebben uiteindelijk 20 softwarepakketten van de aangepaste versie gratis ter beschikking gesteld aan blindenbibliotheken. donatie OCR-software in 2000.
St. Petersburg, in samenwerking met de Staatsbibliotheek voor Blinden: 1. twee workshops over tactile graphics. FORCE leverde de trainer voor de workshop. De handleiding was vertaald in het Russisch en deelnemers kwamen uit de hele regio. 2. hulp bij de conferentie over computers en onderwijs voor blinde studenten in 2000.
91
FORCE 1998-2013
3. 4.
5.
FORCE droeg zorg voor de twee belangrijkste sprekers. Er waren 80 deelnemers. deelname aan een conferentie ter ere van de 75ste verjaardag van de bibliotheek in 2002. ondersteuning bij het omzetten van de gegevens voor een braillemuziekcatalogus die voldeed aan de vastgestelde standaard van het Europese Miracle-project. De catalogus is ook via internet bereikbaar. Het project liep van 2000 tot 2003. donatie OCR-software in 2000.
2.
3.
4.
29 92
Novosibirsk, in samenwerking met de blindenbibliotheek: 1. opzet en uitbreiding van een digitaal netwerk voor blindenbibliotheken in Rusland (van Stravropol in het westen tot Vladivostok in het oosten). Uiteindelijk zijn meer dan 30 blindenbibliotheken in dit netwerk met elkaar verbonden. Doel van het netwerk is uitwisseling van boeken (audio en braille) zodat een dubbele productie kan worden voorkomen en meer materiaal voor de
visueel gehandicapten ter beschikking kan komen. workshop over productie voelbare boeken voor jonge kinderen in 2003. 23 organisaties die betrokken zijn bij het onderwijs in de regio deden mee aan dit project. regionale conferentie 2002; keynote sprekers waren door FORCE gesponsord. Hoofddoel van deze conferentie was kennisoverdracht van het Westen naar het Oosten. donatie OCR-software in 2000.
Volgograd, in samenwerking met de regionale bibliotheek: 1. het Digital Line-2 project. Een project dat het probleem aanpakt van de verbinding tussen de centrale bibliotheek en de dienstverlening en contactpunten voor visueel gehandicapten op lokaal niveau. 2. regionale conferentie en workshop over de productie van voelbare boeken voor jonge
FORCE 1998-2013 kinderen in 2001. Financiële steun voor deze conferentie en organisatie van de workshop. Stavropol, donatie aan de blindenbibliotheek van werkstations geschikt voor visueel gehandicapten. De gehandicapten zijn nu in staat zelfstandig met computers te werken. Naast de werkstations werden onderwijsmethoden omgezet in braille en gesproken boek. Voor slechtzienden werden CCTV’s geplaatst en een aantal grootletterboeken geproduceerd. Tula, met de blindenbibliotheek organiseerde FORCE een workshop over de productie van voelbare boeken voor jonge kinderen. De handleiding voor dit onderwerp was geschreven door Marion Ripley van ClearVision (Groot-Brittannië) en uitgegeven door FORCE. Het boek is vertaald in het Russisch. De workshop had 50 deelnemers. Het congres ”Tactile Graphics” in 2007 kon op de steun van FORCE rekenen. De workshop over het ontwerpen van reliëftekeningen voor school- en
studieboeken en de lezing over de ontwikkeling van reliëfmateriaal in West-Europa trokken veel belangstelling. Het speciale reliëfpapier en de daarbij behorende machine werden aan de bibliotheek gedoneerd. Novograd, donatie brailleprinter aan de lokale blindenbibliotheek. Tver, de regionale bibliotheek kreeg het softwareprogramma Jaws waarmee blinden met een computer kunnen werken. Belgorod, de regionale blindenbibliotheek wilde in 2004 een computerworkshop organiseren voor blinde en slechtziende kinderen met het doel ze te trainen in het gebruik van internet waardoor ze hun eigen informatie zouden kunnen verspreiden. Halverwege het project hadden al 340 kinderen de workshop gevolgd en hadden er 65 een uitgebreide training gevolgd.
93
FORCE 1998-2013
49 94
De twee buitenlandse vestigingen van FORCE, Stiftung FORCE in Duitsland en FORCE UK in Engeland, hebben van 2004/2005 tot 2011 bescheiden bijgedragen aan het budget van FORCE. De opbouw van fondsen-wervingsactiviteiten in die landen was niet eenvoudig en verschilde sterk van die in Nederland. De resultaten wogen uiteindelijk niet op tegen de inspanningen en beide stichtingen zijn opgeheven. Stiftung FORCE Duitsland
FORCE 1998-2013
Overige Activiteiten 95
FORCE 1998-2013
69 96
FORCE 1998-2013 De twee buitenlandse vestigingen van FORCE, Stiftung FORCE in Duitsland en FORCE UK in Engeland, hebben van 2004/2005 tot 2011 bescheiden bijgedragen aan het budget van FORCE. De opbouw van fondsenwervingsactiviteiten in die landen was niet eenvoudig en verschilden sterk van die in Nederland. De resultaten wogen uiteindelijk niet op tegen de inspanningen en beide stichtingen zijn opgeheven. Stiftung FORCE Duitsland Ina Krauledat, manager FORCE Foundation UK Suzanne Lawson, manager
International Federation of Library Associations (IFLA) FORCE is tot 2010 een actief lid van de sectie blindenbibliotheken geweest. Het secretariaat van de sectie is van augustus 1999 t/m augustus 2002 door FORCE gevoerd. De contacten met de verschillende blindenbibliotheken waren in de beginfase van FORCE waardevol.
In 1999 kon voor de pre-conference in Penang (Maleisië) een aantal deelnemers en sprekers worden gesponsord. Ook werd een workshop over tactile graphics georganiseerd. Omdat de richtlijnen voor Interlending, oorspronkelijk uit 1993, aan revisie toe waren heeft FORCE in 1999/2000 een internationaal onderzoek gedaan bij de blindenbibliotheken en op grond van de resultaten een nieuwe versie van de richtlijnen opgesteld. In 2001 heeft FORCE voor de pre-conference in Washington een drietal sprekers gesponsord. In 2007 heeft FORCE een deel van de pre-conference van de sectie in Grahamstown gesponsord. In 2010 is het lidmaatschap beëindigd. De kosten wogen niet meer op tegen de baten van het lidmaatschap.
Europese projecten In de loop van haar bestaan is FORCE betrokken bij een aantal Europese projecten: - Harmonica, projectmanagement - Miracle, projectmanagement
97
FORCE 1998-2013
89 98
Overige activiteiten -
Wedelmusic, contract als extern deskundige TIDE Bridge Phase, evaluatie door Dr. Massimo Campo Pulman, partner Euain, partners SEE-VIP, partner
Lidmaatschappen FORCE is in de loop van de 15 jaar lid geweest van een aantal organisaties die zich internationaal bezig houden met visueel gehandicapten: - World Blind Union (WBU) - Digital Audio Information System (Daisy) consortium - International Council for Education of People with Visual Impairment (ICEVI) - Union Francophone des Aveugles (UFA) - Union Latino-Americana de Ciegos (ULAC)
Institute Montéclair, Anger, Frankrijk Met dit instituut werk FORCE nauw samen in Franstalig Afrika. Medewerkers van Montéclair verzorgen workshop en opleidingen voor FORCE.
FORCE 1998-2013 Slechts de reis- en verblijfskosten zijn voor rekening van FORCE. Een bijzonder waardevolle samenwerking.
Royal National Institute for the Blind (RNIB), Groot-Brittannië Er bestaat een goede band met de RNIB. Niet voor niets heeft één van de directieleden van de RNIB zitting gehad in het bestuur van FORCE. Trainers van de RNIB zijn voor FORCE in de eerste jaren veel op pad geweest: Mexico, de Filippijnen, Maleisië en Vietnam werden verschillende malen bezocht voor workshops. Verouderde, maar nog goed bruikbare, computers van de RNIB, braillepapier, Perkins Braillers en braillewereldbollen werden via FORCE door de RNIB aan een groot aantal instellingen in ontwikkelingslanden gestuurd.
Overige activiteiten In de loop van de afgelopen 15 jaar heeft FORCE talloze overige activiteiten uitgevoerd, variërend van het zitting nemen in een commissie van de RNIB over
99
FORCE 1998-2013
001 100
FORCE 1998-2013 bibliotheekbeleid tot het volgen van een opleiding voor het onderhoud van brailleprinters in Zweden. Vele conferenties en workshops van organisaties waar FORCE lid van is, werden gevolgd. Allemaal activiteiten die dienen ter ondersteuning van het eigenlijke werk: het toegankelijk maken van informatie voor visueel gehandicapten in ontwikkelingslanden.
101
FORCE 1998-2013
201 102
FORCE 1998-2013
Financiële bijdragen 103
FORCE 1998-2013
401 104
Financiële bijdragen Zonder de steun van een aantal Nederlandse fondsen en particulieren zou FORCE niet kunnen bestaan. Van een drietal fondsen ontving FORCE tot 2010 een vaste jaarbijdrage om de kantoorkosten te dekken en om aan een aantal projecten bij te dragen. De overige fondsen, bedrijven en scholen hebben in de loop der tijd bijdragen per project gegeven. Op alfabetische volgorde: § § § § § § § § § § § § § § § §
ASN Foundation Atos Foundation Basisschool De Fontein Burden Charitable Foundation Commissie Solidair Met Medemens Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot Cordaid De Johanna Bode vzw De Johanna Donk-Grote Stichting De Koornzaayer Foundation De Russel-ter Brugge stichting Europe Tyre Centre FORCE Worldwide FRED Foundation Gelderse Blinden Stichting ICCO
FORCE 1998-2013 § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § §
Ida & Ida Stichting Janivo Stichting Johannes Stichting Kattendijke/Drucker Stichting Katholieke Stichting Jongerenbelangen Katholieke Stichting voor Blinden en Slechtzienden Landelijke Stichting Blinden en Slechtzienden Le Clercq Stichting Maria Stroot Fonds Minderbroeders Franciscanen Oxfam Novib Paul Tensen Stichting Prof. Dr. H.J.M. Weve Stichting Rabobank Foundation/Share4more Reeders Stichting R.K. Stichting voor Bijzondere Gezondheidszorg R.K. Wees- en Oudeliedenhuis Rotterdamse Stichting Blindenbelangen Seva Network Stichting Alle Beetjes Stichting Anton Jurgens Fonds 1969 Stichting ‘Blinden-Penning’ Stichting Bron van Leven Stichting Caritas Drachten Stichting Christelijke Ziekenverzorging in Nederland
105
FORCE 1998-2013
601 106
§ § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § § §
Stichting De Groot Fonds Stichting’De Westberg’ Stichting Derde Wereld Fonds Origin Stichting Dr. Hofsteestichting Stichting ‘Drie Dolfijnen’ Stichting Elsgoed Stichting Emmaus Stichting Kinderfonds Van Dusseldorp Stichting de Goeie Doelen Stichting Graag Gedaan Stichting Grote Berg Stichting Help Ghana Stichting Henri Stichting Hervormd Weeshuis Stichting Jong Stichting Laméris Foundation Stichting Lemstra Stichting Liberty Stichting Madurodam Steunfonds Stichting Maria Emalia Dorrepaal Stichting Marthe van Rijswijck Foundation Stichting Medemens Stichting Mr. W.D. Bosch Fonds
§ § § § § § § § § § § § § § § § § § § § §
Stichting Nicotan Stichting Non Olet Stichting Ontwikkelingssamenwerking Rommelmarkt Stichting Pelgrimshoeve Stichting Phil Fonds Stichting Protestants Steunfonds Stichting Rommelmarkt Haren Stichting ‘t Arm Kinderhuys en het Arme Weeshuys der Kercken van Breda Stichting tot verbetering van het Lot der Blinden Stichting TREIN 8.28 H.IJ.S.M. Stichting het Vincentrum Stichting Weeshuis der Doopsgezinden Stichting IJsselvliedt Gevaertsfonds Stichting Zonnige Jeugd Stichting 1913 Tanna Wilhelmina Bruijnzeelstichting Van Veenendaal-Bot Stichting Vereninging Hergebruik Ontwikkelingswerk Visio International Wilde Ganzen Wim Tijhaar Educatiefonds voor hoop en toekomstkansen
FORCE 1998-2013
Woordenlijst 107
FORCE 1998-2013
801 108
Woordenlijst
FORCE 1998-2013
Braillepop Pop met drukknoppen op de buik waarmee braille geleerd kan worden.
Tactile graphic of reliëftekening Afbeelding in lijn die reliëf op het papier ligt; deze kan met de vingers “gelezen”worden
CCTV Closed Circuit TV, dit is een combinatie van camera en beeldscherm waarmee gedrukte teksten vergroot weergegeven kunnen worden.
Swell paper Speciaal papier voor de productie van reliëftekeningen
Gesproken DAISY- of audioboek Boek dat in een opnamestudio voorgelezen en digitaal opgenomen wordt, en daarna op cd gereproduceerd wordt.
Swellpapermachine Machine waarmee swellpaper verhit wordt; hierdoor komt de lijntekening in reliëf omhoog
Daisy-speler of Victor reader Afspeelapparatuur voor digitale gesproken boeken
Dolphin pen Een USB-stick met een programma waarmee het voor visueel gehandicapten mogelijk is met computers te werken. Het programma leest voor wat er op het scherm verschijnt.
OCR software: Optical Character Recognition software voor het terugscannen van braille naar drukletters.
Brailleproductiecentrum Over het algemeen een lokaal met brailleprinter(s) gekoppeld aan computers, die voorzien zijn van
109
FORCE 1998-2013
011 110
FORCE 1998-2013 speciale software (Duxbury Braille Translator) die tekst omzet in braille. Verder heeft het centrum een scanner, bind- en snijmachine en in een aantal gevallen speciale apparatuur om tekeningen voelbaar te maken. Apparatuur om de fluctuaties in het lichtnet of stroomuitval op te vangen is eveneens aanwezig. Het lokaal moet voldoen aan de eisen van FORCE, d.w.z. er goed uitzien, voldoende beveiligd, voorzien van airconditioning of ventilatie. De medewerkers van het centrum worden minimaal tweemaal getraind in het produceren van brailleboeken. Indien mogelijk worden ze uitgenodigd voor een workshop onderhoud van brailleprinters.
een computer of een speciale Daisy-speler worden beluisterd. De lezer kan door de aangebrachte structuur heel snel in het boek zoeken.
Opname studio voor gesproken boek. De studio bestaat uit twee gedeelten. Eén voor de voorlezer van het boek en één voor een de technicus die het boek opneemt. Met behulp van speciale software wordt de gesproken tekst van het boek opgenomen op een computer. Na bewerking van de opname waarbij de indeling van het boek in hoofdstukken, alinea’s en desnoods paragrafen kan worden weergegeven, kan het boek met behulp van
111
FORCE 1998-2013
211 112
Colofon
FORCE 1998-2013 Uitgave FORCE Worldwide Support Literacy for Visually Impaired Veursestraatweg 52a 2265 CE Leidschendam Ontwerp Leo Eland www.fastlogo.nl Foto´s FORCE
113
FORCE 1998-2013
411 114
FORCE 1998-2013
1998 - 2013: 15 jaar FORCE 115
FORCE 1998-2013
611 116
