EVEN MINDEREN VOOR EEN ANDER

De Vastenaktie van .........

“Even minderen voor Sri Lanka.” Handboek Vastenaktie 2015 EVEN MINDEREN VOOR EEN ANDER

De Vastenaktie van ...

... Wat wordt úw Vastenaktie? Ga naar www.vastenaktie.nl en laat het zien!

Voorwoord RKK een indrukwekkende documentaire uit over ons campagneproject én een aantal korte trailers op zondagochtend na de Eucharistieviering. Een prachtige mogelijkheid om te laten zien dat we meer zijn dan alleen een ‘goede doelenactie’. We willen immers laten zien wat we doen, maar ook waarom we het doen. Uiteindelijk is het onze inspiratie die aan de basis ligt van ons werk.

De kracht van de vrijwilliger. Dit jaar hebben we als Vastenaktie eens te meer laten zien wat dat betekent. Veel hulporganisaties zien de inkomsten teruglopen, maar Vastenaktie wist het inkomstenniveau van 2013 te handhaven. Ik ben ervan overtuigd dat dit voor een groot deel te danken is aan het verhaal van de zusters van St Jozef van Cluny in Sierra Leone: zij zetten zich met heel hun hart in om de mensen weer te helpen een thuis te bouwen in hun door burgeroorlog verwoeste land. En aan het verhaal van Santos bijvoorbeeld, die zovelen van ons heeft geraakt met zijn doorzettingsvermogen en zijn hoop op een goede toekomst, ondanks zijn geestelijke en lichamelijke verwondingen. Ik kan als trotse campagneleider alleen maar concluderen dat het de vrijwilligers van Vastenaktie waren die ervoor zorgden dat deze verhalen zo veel mensen bereikten en raakten. Hartelijk dank daarvoor, mede namens de mensen uit Sierra Leone!

Tenslotte wil ik nog vertellen dat sinds 15 augustus 2014 de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie een nieuwe directeur heeft: Peter van Hoof. Op de website en in VastenaktieNieuws stellen wij hem aan u voor en u kunt hem natuurlijk persoonlijk ontmoeten tijdens de Startdag op 8 november in Utrecht. Ik wens u veel succes en inspiratie bij uw Vastenaktie 2015! En wilt u meer weten of wilt u ondersteuning bij het ontwikkelen van uw campagne? Neem dan contact met ons op. We zijn telefonisch (070 779 60 08) of via e-mail ([email protected]) bereikbaar.

Ook in de komende campagne staan mensen en hun verhalen centraal. We gaan naar het land van de thee, Sri Lanka, waar de medewerkers en vrijwilligers van caritasorganisatie SETIK werken aan vrede en verzoening tussen de verschillende bevolkingsgroepen, over de grenzen van geloof, ras en sekse heen. Grenzeloos samen leven is dan ook het thema van deze campagne, een thema dat we de komende jaren verder willen uitdiepen. Als Vastenaktie willen we immers bijdragen aan een wereld waarin voor iedereen ruimte is en waar iedereen in vrede en voorspoed kan leven. Natuurlijk zullen we u de komende campagne vanuit Den Haag weer ondersteunen met de bekende actiematerialen. En we staan er niet alleen voor: gedurende de Vastenperiode zendt de

Johan Compier Campagneleider Vastenaktie

3

Inhoud 3

Voorwoord

4

Inhoudsopgave

5

Grenzeloos samen leven in Sri Lanka

7

Direct aan de slag!

9

Campagneproject 2015: Sri Lanka

13

Sri Lanka

15

Over grenzen heen op weg naar het Beloofde Land

18

Liturgie in de veertigdagentijd

19

Hongerdoek ‘God of goud?’

21 Campagnevoeren 22

Een Vastendag in uw parochie

23

Campagnevoeren op internet

25 Vastenestafette 28

Pelgrimstocht 2015

30

Waar gaat het geld heen dat Vastenaktie ontvangt?

32

Vastenaktie voor scholen: Ik zal er zijn voor jou

35

Stappenplan: Een relatie opbouwen met scholen

36

Alternatieve schenkingsmethoden

37 Startdag 38

Het team van Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie

39 Missiesecretariaten 40 Bestelformulier Belangrijke data 8 november 2014: Landelijke Startdag 15 november 2014: Start verzending bestelde materialen 18 februari - 4 april 2015: Vastentijd 19 - 21 maart 2015: Pelgrimstocht

4

Grenzeloos samen leven in Sri Lanka Het thema dit jaar is ‘Grenzeloos samen leven’. Dat laten we zien in campagneland Sri Lanka, waar religieuze en etnische scheidslijnen diepe kloven hebben gevormd in de samenleving. Singalezen en Tamils leefden apart van elkaar, met ieder hun eigen geloof, hun eigen taal en hun eigen cultuur. De Tamils voelden zich gediscrimineerd en buitengesloten. Uiteindelijk mondde dat uit in een opstand en een bloedige burgeroorlog, die pas in 2009 is beëindigd. De laatste Tamil Tijgers zijn toen door het regeringsleger verslagen. De oorlog ligt echter nog vers in het geheugen en er is nog steeds wederzijds onbegrip

en wantrouwen, gevoed door het feit dat de mensen elkaars taal niet spreken en elkaars geloof en cultuur niet kennen. De caritasorganisatie van het bisdom Kandy, SETIK, zet zich in voor vrede en verzoening over religieuze, culturele en etnische grenzen heen. Als christenen beschouwen wij alle mensen als één grote familie, als kinderen van dezelfde Vader. Sommigen van ons leven in moeilijke omstandigheden. Daarom hebben we soms hulp nodig van mensen die het beter hebben getroffen. Christus vraagt ons voor elkaar te zorgen en daarom roept Vastenaktie op tot soli-

Gebedsbijeenkomst in Dambullah 5

dariteit met en zorg voor mensen ver weg, dit jaar dus in Sri Lanka. Grenzen zouden dit onmogelijk maken. Daarom willen we werken aan bruggen, bruggen die taalbarrières slechten, die religieuze en culturele barrières opheffen en die economische belemmeringen helpen verkleinen. Onderling vertrouwen is daarvoor essentieel. Dat laten we zien in het campagneproject van dit jaar: de mensen van SETIK zetten zich in voor de gehele bevolking van Sri Lanka – boeddhisten, hindoes, christenen en moslims – en ze weten haat en wantrouwen om te zetten in begrip, vertrouwen en zelfs in vriendschap!

“Even aandacht voor een ander.”

Laat zien wat jij doet voor een ander op www.vastenaktie.nl 6

handboek 2015

Direct aan de slag! Dit handboek is het startpunt voor uw Vastenaktie 2015. U leest hier alles over de komende campagne, het centrale project en de beschikbare campagnemiddelen. Op de website leest u altijd het laatste campagnenieuws.

Kies en bestel

U ontvangt alleen het handboek en de campagnefilm automatisch. Alle overige materialen, zoals posters, folders en de vastenzakjes, kunt u bestellen via de webshop op de website of met het bijgevoegde formulier. Neem het handboek door met uw groep en maak een keuze uit de aangereikte campagnesuggesties. Zoek eventueel aanvullende informatie en liturgie- en campagnesuggesties op de website. Hebt u uw keuze gemaakt? Bestel dan de materialen die u nodig heeft via de webshop of via het bestelformulier achterin dit handboek. De bestelde materialen worden vanaf 15 november verzonden.

Veel extra’s op de website

Op de Vastenaktie-website vindt u veel

foto’s, kant-en-klare campagneteksten, een film en achtergrondinformatie over het campagneproject en een landkaart van Sri Lanka. Dit jaar zendt de RKK een documentaire uit over Sri Lanka en het werk van Setik. De datum waarop de documentaire wordt uitgezonden, is nog niet bekend. Houd daarom de website goed in de gaten, zodat u uw achterban tijdig kunt laten weten wanneer de film wordt uitgezonden. Bij het Handboek ontvangt u de dvd met de campagnefilm. Na de Startdag op 8 november staan alle materialen ook op de website, zodat u ze kunt downloaden. Na de Startdag kunt u ook extra materialen bestellen.

Maak uw eigen campagneposter Tijdens de Vastenaktie gaat het erom zelf te minderen, zodat er meer is voor een ander. U kunt via de website snel en gemakkelijk laten zien wat u zelf doet. Of misschien beter gezegd: wat u laat. En u weet: een goed voorbeeld doet goed volgen. Dus maak uw eigen Vastenaktie-poster aan op de website en laat zien

materiaal bestellen? Extra informatie en materialen downloaden? Campagneposter aanmaken? Kijk op de website!

www.vastenaktie.nl 7

wat ú doet! U kunt uw familie en vrienden vragen uw actie te ondersteunen: ze kunnen dat heel eenvoudig via de website doen.

Nieuws en service

De gratis campagnekrant VastenaktieNieuws verschijnt drie keer per jaar. Daarin leest u altijd het laatste campagnenieuws. VastenaktieNieuws verschijnt als digitale nieuwsbrief die u via de e-mail ontvangt en als actiekrant die per post wordt verstuurd. Leest niet iedereen uit uw groep VastenaktieNieuws? Geef uw groepsleden dan een gratis abonnement! U kunt dat gemakkelijk regelen door een e-mail te sturen naar [email protected]. U kunt aangeven of u VastenaktieNieuws per e-mail of via de post wilt ontvangen. Hebt u vragen over de Vastenaktiecampagne, de materialen of uw bestelling? Neem dan contact op met onze Servicedesk, per e-mail via [email protected] of telefonisch: 070 779 60 08.

8

Begin op tijd m

et de voorbere idingen van uw actie en het maken van afspraken!

caMpagne 2015 sri lanKa

Grenzeloos samen leven

Werken aan voorspoed en harmonie in Sri Lanka Het is ‘de parel van de Indische Oceaan’. En de meeste toeristen die Sri Lanka bezoeken, zullen dat beamen: hagelwitte palmstranden, uitgestrekte oerwouden, wilde olifanten, schitterende tempels en eeuwenoude heilige koningssteden vormen de hoogtepunten van menig rondreis over het eiland. Het voormalige Ceylon is ook beroemd vanwege de prachtige theeplantages, waar fotogenieke thee-pluksters vrolijk lachend voor je poseren in de stralende zon. Lotusbloemen op je hotelbed en een vriendelijk brandend kokosolielampje op je nachtkastje: hier lijkt alles inderdaad schoonheid, vrede en harmonie.

Schrijnende werkelijkheid

Achter die glanzende toeristenfolders

gaat echter een schrijnende werkelijkheid schuil. Pas in 2009 is de bloedige, jarenlange burgeroorlog geëindigd, nadat het regeringsleger de resterende Tamiltijgers in een hoek had gedreven en gedood. De oorlog tussen de twee belangrijkste bevolkingsgroepen op het eiland - de Boeddhistische Singalezen en de Hindoeïstische Tamils – heeft diepe wonden geslagen die nog lang niet zijn genezen en die het land nog altijd splijten langs etnische en religieuze grenzen. Daarnaast verhullen de mooie beelden ook dat veel mensen in Sri Lanka moeten leven van een paar euro per dag. Wie buiten de gebaande toeristenwegen kijkt, ziet dan ook de armoede: sloppenwijken, mensen die op straat leven, piepkleine lemen hutten, gebrek aan schoon water, gebrek aan deugdelijk sanitair, levensgevaarlijke elektrische voorzieningen... Zeker op de theeplantages zijn de omstandigheden vaak schrijnend. De mensen hier leven zeer geïsoleerd in de beruchte ‘linerooms’ – meestal weinig meer dan aan elkaar gebouwde kamers – ze hebben nauwelijks toegang tot de wereld buiten de plantage, schoon water en goed sanitair ontbreken en ondanks hun lange werkdagen en het zware werk, verdienen ze onvoldoende om hun kinderen goed te eten te geven en naar school te sturen. Tot overmaat van ramp kiezen veel vrouwen ervoor om naar het rijke Mid9

den-Oosten te gaan. Daar is veel vraag naar huishoudelijke hulp. De vrouwen laten hun jonge kinderen achter in de hoop voldoende geld te kunnen verdienen om hun gezin te onderhouden en om een goed huis te kunnen bouwen. De realiteit is echter anders en voor de meeste vrouwen en hun gezinnen zijn de problemen na terugkomst alleen maar groter geworden.

Campagneproject 2015: SETIK

Het campagneproject van Vastenaktie 2015 richt zich op het jongerenwerk van SETIK in Sri Lanka. SETIK is de caritasorganisatie van het bisdom Kandy. SETIK staat voor: Socio Economic Training Institute of Kandy. Het bisdom Kandy ligt in het midden van het eiland: het beroem-

de theeplantagegebied. De theeplantages zijn in de 19e eeuw door de Engelsen aangelegd. Zij haalden Tamils uit India om op de plantages te werken, in feite als slaven. Deze ‘thee-Tamils’ leven nog steeds op de theeplantages in kleine, gesloten gemeenschappen. De dorpen zijn zeer geïsoleerd, de mensen verdienen nauwelijks voldoende om van te leven en het ontbreekt aan basisvoorzieningen als schoon water, sanitair, openbaar vervoer en onderwijs. Veel vrouwen werken voor een paar euro per dag als theeplukster of vertrekken naar het buitenland, veel mannen zijn werkeloos en hebben een alcoholprobleem. De kinderen worden daardoor slecht begeleid en verlaten vaak voortijdig hun school. Ze gaan op jonge leeftijd werken of zwerven langs de straat.

Wat kunnen we bijdragen? Voor E 50,00 kan een jongere een computertraining van een week volgen. Voor E 150,00 kan een eendaagse training over persoonlijk leiderschap of geweldloos samenleven voor 25 deelnemers worden georganiseerd. Voor E 275,00 kan een bloeddonatie-campagne worden georganiseerd. Voor E 850,00 kan een bibliotheekje in een theeplantagedorp worden voorzien van boeken. Voor E 9.000,00 kan SETIK drie jaar lang een jongerenwerker in dienst nemen die kinderen en jongeren begeleidt bij hun ontwikkeling.

Via het jongerenwerk wil SETIK de kinderen en jongeren van de theeplantages zelfstandig en zelfbewust maken. Door middel van een groot aanbod aan trainingen en workshops stimuleren de stafmedewerkers van SETIK kinderen en jongeren hun schoolopleiding af te maken en een voorbeeldfunctie in de samenleving te vervullen. Zo worden ze voorbereid op een volwaardig lidmaatschap van de maatschappij. Concreet betekent dit dat SETIK bijvoorbeeld kinderarbeid ontmoedigt, bijeenkomsten en trainingen organiseert over thema’s als ‘persoonlijk leiderschap’ en ‘geweldloos samenleven’, maar ook computercursussen en bloeddonatie-campagnes initieert. Daarnaast zorgt SETIK bijvoorbeeld voor extra opvang en begeleiding voor basisschoolleerlingen na schooltijd en worden kleine bibliotheekjes ingericht in de dorpjes op de theeplanta-

Het eerste contact Bloeddonatiecampagne en computertrainingen De eerste stap in het werk van SETIK is: contact maken en een relatie aangaan met de jongeren. Jongerenwerkers gaan daarvoor de dorpen in en praten met de jongeren zelf en met hun ouders. Zo horen ze wat de problemen zijn.Vervolgens overleggen de jongerenwerkers met de mensen over mogelijke oplossingen. De gratis computercursus is er een van: veel jongeren willen graag leren werken met computers en melden zich aan. Ze vergroten via de computercursus hun kansen op een

SETIK werkt over grenzen heen...

SETIK wil de samenleving in Sri Lanka helpen verbeteren, zodat alle mensen volwaardig kunnen deelnemen aan de maatschappij, zich kunnen ontplooien en een goed leven kunnen leiden. Als R.-K. organisatie baseert SETIK zich daarbij op de waarden uit het Evangelie: liefde, vergeving, vrede, eenheid en gelijkwaardigheid van alle mensen. SETIK werkt dan ook voor iedereen, ongeacht religie, etnische achtergrond, sekse of kaste.

ges. De kinderen kunnen hier na schooltijd terecht voor bijvoorbeeld extra lessen en hulp bij hun huiswerk. Deze opvang gebeurt door jongeren die zelf deel uitmaken van de programma’s van SETIK.

baan. Een groot deel van de deelnemers is daarna zo enthousiast dat ze ook andere trainingen bij SETIK volgen en hun nieuw verworven kennis delen met de kinderen in hun dorp. Er zijn prachtige succesverhalen van jongeren die dankzij de cursussen en trainingen bij SETIK een opleiding konden volgen en een goede baan hebben gevonden. In dit Handboek leest u bijvoorbeeld het verhaal van Sebastian. Op de website van Vastenaktie vindt u meer persoonlijke verhalen. Deze worden vanaf november geplaatst en zullen regelmatig worden aangevuld. Eerlijk is eerlijk: er is een verborgen agenda als het gaat om de computertraining. De jongeren zijn een week intern en de groepen zijn gemengd. Dat wil zeggen dat Tamils en Singhalezen bij elkaar zitten. Dat levert aanvankelijk vaak ongemak en zelfs woede op. Er is een taalbarrière en de oorlogstrauma’s vlammen op. De praktijk leert echter dat na een week vaak vriendschappen voor het leven zijn gesloten. Tamil Raj Kugan: “Ik dacht dat er alleen Tamils mee zouden doen, maar dat bleek anders. Ik was woedend en wilde meteen weer weg.” Raj werd liefdevol opgevangen door de staf én door zijn medecursisten: “Er werd natuurlijk ook Singhalees gesproken tijdens de cursus en ik begreep er niets van. Toen hebben de andere leerlingen mij woordjes geleerd. Zo raakten we in contact en groeide er vriendschap. Na een week vonden we het jammer dat we afscheid van elkaar moesten nemen.” Raj was er na 30 jaar bur-

geroorlog van overtuigd dat Singhalezen slechte mensen zijn, maar nu vertelt hij de jongeren van zijn dorp Bogowanthalawa hoe het echt is: “Taal is niet de barrière; het is onze houding die blokkades opwerpt. Doen we wel voldoende ons best om elkaar echt te begrijpen?” Raj is Hindoe en hij geeft de kinderen in zijn dorp godsdienstles: “De normen en waarden die ik heb geleerd bij SETIK, geef ik daarbij aan hen door.”

Bloed delen Een andere manier om de bevolkingsgroepen met elkaar in contact te brengen en te verzoenen is de bloeddonatie-campagne. Het is tegelijkertijd een prachtige manier om de arme bevolking te helpen met hun gezondheid. In de ziekenhuizen op Sri Lanka moet je namelijk apart betalen voor het bloed dat je nodig hebt bij een operatie.Voor veel mensen is dat te duur. Wie echter deelneemt aan dit programma, ontvangt een verklaring en hoeft niet te betalen als hij of zij ooit bloed nodig heeft. Het geven van bloed blijkt een diepe symbolische betekenis te hebben voor de mensen die eraan deelnemen. “In plaats van elkaars bloed te vergieten, delen we nu ons bloed en redden we er levens mee,” vat Raj Arockiya Samy, jongerenwerker bij SETIK, het samen.Vooral jongeren blijken enthousiast over het bloeddonatieprogramma en er worden regelmatig mobiele campagnes georganiseerd.

11

Sebastian:

“Ik wilde een leven redden met mijn bloed” Tamil Sebastian Paralandu (27) woont op de theeplantage Hanthana Field. Hij meldde zich aan voor het bloeddonatieprogramma: “Ik heb bloed en ik wilde het delen. Het maakte me niet uit wie het zou krijgen: een Tamil of een Singhalees. Ik wilde een leven redden.” Voorafgaand aan de feitelijke donatie, kreeg Sebastian een medisch onderzoek. Er werd een afwijkende hartslag geconstateerd en Sebastian kreeg een brief voor het ziekenhuis. Daar bleek dat hij een gaatje in zijn hart had, een erfelijke afwijking waaraan zijn vader en broer al waren overleden. Hij werd geopereerd en hoefde als vrijwilliger van de bloeddonatiecampagne niet te betalen voor het bloed dat nodig was tijdens de operatie. Niet alleen Sebastian, ook zijn moeder was zielsgelukkig: zij verloor immers al haar man en haar andere zoon. Sebastian volgde verschillende programma’s bij SETIK, onder meer een uitwisselingsprogramma. Daarvoor bezocht hij met andere Tamil-jongeren uit Hanthana Field een Singhalees dorp: “Ze ontvingen ons vol respect en gastvrij. ‘s Avonds werden we angstig, want we zaten onder een afdak en hoorden van alles in het oerwoud om ons heen. De Singhalese jongeren uit het dorp legden een mat op de grond en kwamen bij ons zitten. Ze hadden eten mee. Ze deden het precies zoals wij het ook doen en ik dacht: ‘Dit is net onze cultuur.’ Toen we vertrokken, kreeg ik een kerrieplantje mee van een van de moeders. Ik heb het aan mijn eigen moeder gegeven. De plant is nu groot geworden en mijn moeder herinnert me steeds aan onze Singhalese vrienden als ze de blaadjes gebruikt.” Inmiddels is Sebastian volwassen, maar hij heeft nog steeds contact met SETIK en hij kijkt dankbaar terug op de lessen die hij leerde van de jongerenwerkers: “Voor ik SETIK kende, gaf ik les in de zondagsschool van mijn parochie. Ik was ‘gewoon’ een leraar. Dankzij de trainingen van SETIK ben ik echter een veel betere leraar geworden. Inmiddels heb ik een goede baan gevonden en ik droom ervan om ooit mijn eigen bedrijf te starten.”

12

Sri Lanka De oorspronkelijke bevolking van Sri Lanka wordt gevormd door de boeddhistische Singalezen. Zij vormen 75 % van de bewoners. De tweede belangrijke groep zijn de Tamils met ruim 15%. Zij zijn afkomstig uit India en zijn overwegend Hindoe. De Tamils die aan de noord- en oostkust wonen, zijn in de loop der tijd via natuurlijke migratie vanuit India naar Sri Lanka gekomen. Op de theeplantages wonen de ‘thee-Tamils’; deze groep leeft zeer geïsoleerd en onderhoudt weinig contact met de rest van de samenleving.

Het voormalige Ceylon is een eiland in de Indische Oceaan, ten zuidoosten van de zuidpunt van India. Het is ongeveer even groot als Nederland en België samen. Er wonen zo’n 21 miljoen mensen en met een gemiddelde van 320 mensen per km2 is het een van de dichtst bevolkte landen van Azië. Er leven verschillende bevolkingsgroepen in Sri Lanka. De belangrijkste zijn Singalezen, Tamils, Moslims en Burghers. Deze laatste groep stamt af van de Europese kolonisten die Sri Lanka vanaf de 16e eeuw aandeden. In de 17e eeuw had de Nederlandse VOC er zich gevestigd, die daarvoor wel eerst de Portugezen moest verjagen. Er zijn nu nog steeds Nederlandse forten op het eiland te vinden – met vertrouwde Nederlandse namen als het Utrechtbastion en het Akerslootbastion - er zijn Hollandse kerken en in de hoofdstad Colombo herinneren ook straatnamen als Maliban Street (Maliebaan) en Keyzer Street aan het Nederlandse verleden. Een van de bekende bezienswaardigheden van Sri Lanka is ‘het Nederlandse kanaal’ in de kustplaats Negombo. Zelfs de taal herinnert aan het Nederlandse verleden: Nederlandse woorden zijn overgenomen in het Singalees, zoals aardappel, administrasi en ‘kakhoesie’.

Over de Engelsen en de thee

In 1796 namen de Engelsen de macht over in Sri Lanka, toen nog Ceylon genaamd. Daarmee kwam een einde aan een tijdperk van 2300 jaar, waarin Singalese koningen over het eiland hadden geregeerd. De Engelsen legden de wereldberoemde theeplantages aan en trokken Tamils uit Zuid-India aan voor het werk op de plantages. Pas in 1978 kregen deze ‘thee-Tamils’ wat rechten. De meesten wonen echter nog steeds in de kleine huisjes op de plantages - de ‘linerooms’, weinig meer dan aan elkaar gebouwde kamers - en leven nog altijd erg geïsoleerd. De theeplantages leveren jaarlijks zo’n 230 miljoen kilo thee op. Er werken ongeveer een half miljoen mensen in de thee-industrie. 13

Burgeroorlog

Sri Lanka werd in 1948 onafhankelijk binnen het Britse Gemenebest. In 1972 werd Ceylon uitgeroepen tot de onafhankelijke parlementaire republiek Sri Lanka. De onderlinge spanningen tussen de Singalezen en Tamils liepen op. De Tamils werden onderdrukt en gediscrimineerd door de Singalezen, die zichzelf beschouwden als de oorspronkelijke en rechtmatige bewoners van het eiland. Machtige boeddhistische monniken speelden een grote rol in het conflict: zij zien het als hun taak Sri Lanka te beschermen tegen ‘ongewenste geestelijke stromingen’, oftewel: hindoeïsme, islam en christendom. Dit kruitvat leidde uiteindelijk tot een opstand en een bloedige burgeroorlog die bijna 30 jaar zou duren. In 1990 kondigde de regering zelfs een ‘totale oorlog’ tegen de Tamil Tijgers af. Het conflict escaleerde verder; een groot deel van het eiland werd oorlogsgebied, mensenrechten werden door beide partijen zwaar geschonden en de oorlog kostte naar schatting tienduizenden mensen het leven. In 2009 kwam een einde aan de strijd toen het regeringsleger tijdens een groot slotoffensief de laatste Tamil Tijgers in een hoek wist te drijven en doodde. De laatste jaren wordt de internationale druk op de regering steeds groter: de internationale gemeenschap wil dat Sri Lanka openheid geeft over wat er tijdens de oorlog is gebeurd en vraagt om oorlogsmisdadigers te straffen. De regering is daarin echter zeer terughoudend.

De ‘thee-tamils’ zijn ooit door de Engelsen vanuit India naar Sri Lanka gebracht om op de plantages te werken. Ze werken nog steeds onder zware omstandigheden voor een zeer schamel loon.

Tip! Op de website van Vastenaktie - www.vastenaktie.nl vindt u extra achtergrondinformatie en kant-en-klare artikelen die u kunt gebruiken voor uw eigen campagne. Kijk op Plaza.

14

Laat uw pers

oonlijke betr okkenheid bij de campag ne zien! Kom zelf in actie: dat mo tiveert mensen u te ondersteune n.

inspiratie

Over grenzen heen op weg naar het beloofde land Op weg naar het beloofde land. Onomwonden vat caritasorganisatie SETIK uit Kandy, Sri Lanka met deze korte zin het doel en het proces van haar project samen. Ooit was ook het Joodse volk op weg naar het beloofde land, bevrijd van het juk van de slavernij in Egypte. In het Oudtestamentische boek Exodus, Uittocht, worden de wederwaardigheden van die tocht beschreven. Een pelgrimstocht van veertig jaar door de woestijn, steeds opnieuw barrières overwinnend en grenzen slechtend. Denk bijvoorbeeld aan de doortocht door de Rode Zee. De honger, de dorst en andere gevaren trotserend en met Gods hulp kunnen overwinnen. Soms vertwijfeld en dan zoekend naar een ander houvast dan God, een gouden kalf, dat echter een waanidee blijkt te zijn. En alleen de tweede generatie, de zonen en dochters van diegenen die uit Egypte zijn vertrokken, zal uiteindelijk ook dat beloofde land bereiken, het land van melk en honing.

15

Gebruik de web site. U vindt op Plaza bijvoorbeeld ka nt-en-klaar mat eriaal dat u kunt dow nloaden of best ellen.

Sri Lanka, Sanskriet voor ‘heilig eiland’: het zou gemakkelijk kunnen doorgaan voor een beloofd land, met zijn mooie stranden, zijn bloeiende lotusbloemen in de meren, zijn talrijke dagoba’s (koepeltempels) en kloosters. Maar het geweld van de dertigjarige burgeroorlog tussen Singalezen en Tamils heeft het paradijs danig verstoord. De naweeën van de oorlog zijn nog voelbaar, aan een echte vrede en aan verzoening moet nog hard gewerkt worden.

Wellicht is ook hier het woord van de apostel Paulus van toepassing, als hij spreekt over het Koninkrijk Gods: ‘Als we echter nu al zouden zien waarop we hopen, zou het geen hoop meer zijn.Wie hoopt er nog op wat hij al kan zien? Maar als wij hopen op wat nog niet zichtbaar is, blijven we in afwachting daarvan volharden’(Rom. 8, 24-25). Vastenaktie wil uitdragen dat we als mensen op deze wereld één grote familie zijn en dat we verantwoordelijkheid voor elkaar dragen. De R.-K. Kerk is een wereldwijd netwerk van mensen, geïnspireerd door Jezus Christus en door zijn evangelische oproep het Koninkrijk Gods en zijn gerechtigheid te zoeken (Mt 6, 33). Mensen die hun geloven waarmaken door voor elkaar en voor anderen te zorgen en zo beetje voor beetje vorm te geven aan het beloofde land.

De Tamils van de Centrale Provincie zijn van Indiase afkomst. Anders dan de Tamils in het noordoosten van het land, zijn de voorouders van de huidige ‘thee-Tamils’ door de Engelsen vanuit India naar Sri Lanka gebracht om te werken op de theeplantages. Onder zeer slechte omstandigheden, min of meer als slaven. Zoals ooit het Joodse volk, onder aartsvader Jacob, gedwongen was door honger en armoede naar Egypte te trekken en uiteindelijk in de slavernij terecht kwam.

Grenzeloos samenleven is als thema voor de Vastenaktie van 2015 ook op ons van toepassing. Het boek Exodus laat zien dat tijdens de barre momenten in de lange tocht door de woestijn, veel Joden terugverlangen naar de vleespotten van Egypte. Liever de kortstondige tevredenheid van een volle maag dan de moeilijke weg naar vrijheid en waardigheid. Dat geldt nog steeds voor veel mensen in ons rijke westen: liever het kortdurend ‘geluk’ van meer consumeren, bezitten en ‘hebben’, dan de veel lastigere invulling van een menselijke waardigheid die gebaseerd is op wie je bent, op je ‘zijn’. De zucht naar rijkdom en comfort is voor een aantal mensen zelfs het stadium van de vleespotten gepasseerd en is getransformeerd in een afgod, een gouden kalf, met een magische aantrekkingskracht.

Op weg naar het beloofde land. SETIK wil die belofte vooral waarmaken voor de jongeren in Kandy en omgeving. Nog steeds zijn veel jongeren, net als hun ouders, gedwongen om onder slechte omstandigheden en voor een laag loon te werken op de theeplantages. Ze leven in geïsoleerde gemeenschappen, hebben weinig toekomstperspectief en nauwelijks uitzicht op een waardig leven.Velen zoeken vertwijfeld houvast in het gouden kalf, dat in het Sri Lanka van de plantages het gebruik van drugs en alcohol lijkt te zijn. Het levert slechts een vicieuze cirkel van werkeloosheid, geweld, armoede en uitzichtloosheid op. Anderen denken een stukje van het beloofde land te kunnen vinden in het Midden-Oosten.Vooral meisjes en vrouwen trekken daarheen, om te werken als hulp in de huishouding. Het blijkt vaak een dekmantel te zijn voor prostitutie, uitbuiting en mishandeling. De Srilankaanse regering blijkt dan geen tocht- en bondgenoot: de fi nanciële belangen zijn daarvoor te groot. Goede relaties met de betrokken landen en een constante stroom deviezen lijken belangrijker dan menswaardigheid.

Die materialistische levenshouding kan gemakkelijk een sta-in-deweg zijn voor wereldwijde solidariteit met mensen die het minder hebben.Vasten is een hulpmiddel om dat te doorbreken en opnieuw je verbondenheid met de aarde en met alle anderen op deze wereld te ervaren. En daardoor de verbondenheid met God en Jezus. Grenzeloos samenleven als deel van het beloofde land is bij lange na nog geen bestaande realiteit. Niet in Sri Lanka, niet in Nederland, laat staan wereldwijd. Het is een wens, een droom, een ideaal. We zullen er met zijn allen naar toe moeten, we zullen op weg moeten gaan. En daarbij moeten we over grenzen heen gaan om zo die grenzen te kunnen slechten. In naam van en met behulp van Gods Geest. Zoals ooit het Joodse volk met behulp van Jahwe en onder leiding van Mozes door de Rode Zee en de woestijn trok, op weg naar het land van melk en honing.

Het beloofde land. Voor SETIK zijn de contouren ervan zichtbaar. Een waardig leven voor iedereen, zowel in religieus als in sociaal opzicht, maar ook economisch en materieel. Een gemeenschap van mensen die gebaseerd is op democratie en op verbondenheid met elkaar, in respect voor alle verschillen in etnische afkomst en in religieuze betrokkenheid. Kortom: een in alle opzichten waarlijk grenzeloos samenleven.

Guus Prevoo, missionair veldwerker Vastenaktie Natuurlijk, de contouren moeten nog nader ingevuld worden, dat is deel van het proces. Ze blijven nu nog vaag, verhuld in grote parolen.

16

17

Betrek and ere groepe n bij uw ca zoals de jo mpagne, ngerengro ep of de b groep. Dat e zoekverbreedt het draagv lak voor uw a ctie.

inspiratie

Liturgie in de Veertigdagentijd Het vieren van liturgie is een belangrijk aspect van onze rooms-katholieke gemeenschap en het kerkelijk leven. In het vieren benadrukken we onze relatie met God, maar ook onze betrokkenheid met andere mensen. Woorden, uitgesproken in de liturgie, bemoedigen ons bij onze inzet voor een betere wereld, in onze eigen omgeving, maar ook wereldwijd. Het is dan ook vanzelfsprekend dat een kerkelijke solidariteitsactie als de Bisschoppelijke Vastenaktie een plaats krijgt in de liturgie van de parochie.

vasten en solidariteit, maar ook een bemoediging om het vasten blijmoedig vol te houden.

Pastores en voorgangers vinden liturgische suggesties voor Aswoensdag en de zondagen in de Vastentijd in de katernen van Gooi & Sticht en van Berne Heeswijk. De teksten zijn aangevuld met informatie vanuit Vastenaktie die aansluit bij het campagneproject. Naast deze suggesties zijn er ook gebedsvieringen en meditaties te vinden op de website van Vastenaktie.

Pelgrimeren is bidden met je voeten. Sinds enige jaren worden er in parochies korte bedevaarten gehouden met aandacht voor het fenomeen ‘vasten’, onze solidariteit met mensen in onze eigen samenleving en natuurlijk ook voor onze verbondenheid met mensen in Sri Lanka of het eigen parochiële Vastenaktieproject. Op www.vastenaktie.nl vindt u een opzet voor een dergelijke bedevaart of diaconale wandeltocht met bijpassende teksten en gebeden aan de hand van de Werken van Barmhartigheid.

Uiteraard vindt u op de website ook suggesties om liturgisch met de nieuwe hongerdoek ‘God of Goud, Hoeveel is genoeg?’ aan de slag te gaan. Daarnaast hebben we een aantal gebeden en teksten verzameld om te gebruiken bij Vastenaktie-activiteiten zoals een solidariteitsmaaltijd of aan het begin of einde van een informatieavond.

De gebedsviering Grenzeloos samen leven heeft het Vastenaktiethema 2015 als onderwerp en besteedt ook aandacht aan het Vastenaktieproject in Sri Lanka. U kunt deze gebedsviering natuurlijk aanpassen aan uw eigen project als u geen actie voert voor het campagneproject.

Tenslotte is er een Kruisweg ‘Op weg naar ecologische bekering’ beschikbaar. Iedere statie bestaat uit een Bijbeltekst, een citaat van de heilige paus Johannes Paulus II en een gebed. In de citaten duidt paus Johannes Paulus II aan dat de ecologische crisis ook een morele crisis is en roept hij op tot ecologische verantwoordelijkheid, die een onderdeel van onze manier van leven zou moeten zijn. De Kruisweg sluit goed aan bij de hongerdoek God of Goud: hoeveel is genoeg?

U kunt verder Bouwstenen voor een gebedsviering rond het thema ‘Vasten’ downloaden vanaf onze website. Vasten doe je niet alleen voor jezelf, maar ook steeds voor een ander, zei de heilige Augustinus al. De gebedsviering wil een bezinning zijn op

“Even minderen voor Sri Lanka.” 18

Gebruik de Hongerdo eken in uw campagne. Op de Plaz a vindt u hiervoor p raktische su ggesties.

inspiratie

Hongerdoek God of Goud – Hoeveel is genoeg?

een duidelijk antwoord van ons: Wie is jouw Heer? Wie wil je dienen? God of het goud?

De nieuwe hongerdoek 2015 God of Goud – Hoeveel is genoeg? is geschilderd door de Chinese kunstprofessor Dao Zi. De doek is gebaseerd op Mattheüs 6, 19-24, ‘Waar je schat is, daar zal ook je hart zijn. Niemand kan twee heren dienen’. Maar anders dan bij voorgaande hongerdoeken schildert Dao Zi geen afbeelding van die Bijbeltekst, maar een verbeelding, een actualisering ervan. Hij beperkt zich daarbij tot een paar basisvormen, zoals kruis, cirkel, driehoek en vierkant. Het zijn vormen die diep zijn verankerd in ons religieus bewustzijn. Diverse vormen rijgen zich aaneen tot een kruis, dat van hoog naar laag en van links naar rechts het beeld bepaalt. Ook de kleurstelling is beperkt: goud, zwart, helder grijs als een schakering van zwart, en een beetje rood.

De klomp goud belichaamt ook het goud in al zijn economische verschijningsvormen. De maatstaf, die veel menselijke handelen bepaalt; de rijkdom waarnaar mensen heftig verlangen en streven, waaraan zij zich zelfs willen uitleveren. Kortom: een ware afgod met magische aantrekkingskracht. De menselijke hebzucht naar goud en bezit heeft het water, de aarde en de hemel grijs gekleurd. Gods schepping is niet meer zo als ze door God bedoeld is. We staan op een kritisch keuzemoment. Een moreel keuzemoment voor de mensheid in zijn geheel, maar evenzo voor iedere individuele mens: ‘Niemand kan twee heren dienen’ (Mt. 6,24).

Het goud staat symbool voor de geïncarneerde Christus. Hij is een steen des aanstoots, die de hoeksteen is geworden (Mc 12,10). Gods Zoon is niet gekomen om vrede te brengen, maar verdeeldheid (Lc. 12,51; Mt. 10,34). De ‘steen des aanstoots’ eist

De zwarte dwarsbalk van het kruis benadrukt het perspectief van het lijden en de gebrokenheid van het menselijk bestaan.

De MISEREOR-hongerdoek 2015 ‘God en Goud - hoeveel is genoeg?’ door Dao Zi © MISEREOR. 19

Ieder leven is broos, maar de pijn en het lijden laten zich vooral voelen in het leven van de miljoenen armen op deze wereld. Deze dwarsbalk is echter ook een horizon van hoop. Er lijken barsten in te zitten. En juist door deze barsten komt er licht, aarzelend, in kleine streepjes.

ons dat alternatief van afstand doen voorgeleefd: de blik niet naar boven richten, maar naar onderen, naar de hongerigen, de dorstigen, de naakten, de zieken, de gevangenen, de vreemdelingen. Wie God zoekt, kijkt met een wereldwijde blik om zich heen. De kleine goudklompjes, links zes en rechts één, symboliseren de overvloed die God ons gegeven heeft om menswaardig en in volheid te leven (Joh. 10,10). Het is gemakkelijk om met elkaar te delen. De kleine klompjes dragen het gelaat van de grote gouden steen in zich. Het komt daarbij niet op de grootte aan: in het delen maken we Jezus waar. Het gaat om de vraag naar het goede leven voor iedereen op deze aarde. Het beantwoorden van die vraag is niet gemakkelijk en roept veel spanningen op, maar het antwoord moet iedere christen na aan het hart liggen. De heelheid van Gods Schepping bewaren en opkomen voor arme mensen, kort bij en veraf, vormen een begin van dat antwoord.

De bloedrode stempels rechts, juist boven de iets omhoog lopende dwarsbalk, staan symbool voor de bij de kruisiging gebruikte spijkers. Het aantal van drie verwijst echter ook naar de dynamiek van de drie-ene God en naar Christus als de openbaring van deze drie-ene, liefhebbende God. De hongerdoek nodigt ons uit afstand te doen van hebzucht en eigengewin vanuit de erkenning dat de goudklomp en het toekomstperspectief van lijdende mensen een kruis vormen en vanuit de erkenning dat Jezus aan dat kruis sterft en dat we in Hem de waarheid van God kunnen zien (Fil. 2, 5-11). Jezus heeft

Door zijn opbouw – weinig vormen en kleuren – is de afbeelding op de hongerdoek ook van grote afstand en bij minder goede belichting duidelijk zichtbaar. De doek leent zich uitstekend om in kerkgebouwen gebruikt te worden. De doek kan een herkenningspunt zijn voor de thematiek van het vasten en de daarmee verbonden oproep tot wereldwijde solidariteit. Ook in kleinere ruimtes is de doek goed bruikbaar. In overleg met de kunstenaar is het kleine formaat van de hongerdoek zo veranderd dat de rode stempels duidelijk zichtbaar blijven. Vanaf begin november 2014 is op de website van Vastenaktie een afbeelding en uitgebreide beschrijving van de hongerdoek beschikbaar. Ook vindt u dan per zondag in de Vastentijd verwijzingen naar de hongerdoek zodat deze bruikbaar is in aansluiting op de liturgie van die zondag.Verder zal er een meditatieve viering rondom de hongerdoek voorhanden zijn alsmede een handleiding met werkvormen om in een groep educatief met de hongerdoek aan de slag te gaan.

uw parochie groepen uit rk e w e d t aa L n hang die ster maken e o p e n ag p m teen ca tenaktie zich o wordt Vas Z . rk ke e d ij! in ne dichtb t de campag baar én kom

20

Bestel de sp

eciale Vaste naktie roll-u banner en p zet deze in uw kerk.

praktisch

Campagnevoeren De campagne ‘De Vastenaktie voor...’ is een uitdaging aan mensen om zelf vorm te geven aan Vastenaktie. Dat kan heel persoonlijk, maar ook groepen, parochies en kerken kunnen hun eigen Vastenaktie kiezen, bijvoorbeeld met een vastendag, vastenestafette of een sobere maaltijd. Zo kan iedereen bijdragen aan een duurzame samenleving wereldwijd. Persoonlijk contact is de allerbeste manier om mensen enthousiast te maken. U hebt een bijzonder verhaal te vertellen! Uw eigen enthousiasme en inspiratie motiveren andere mensen om bij uw project betrokken te raken. Laat u niet ontmoedigen, misschien lopen de acties niet altijd zoals u voor ogen had, maar soms hebben verhalen tijd nodig om te bezinken. Wij nodigen u dan ook uit om op mensen af te stappen en uw verhaal onder de aandacht te brengen. Wie weet wat voor bijzondere ontmoetingen dat oplevert! Om u op weg te helpen, vindt u hier een aantal actiesuggesties.

Organiseer samen met uw (klein)kinderen, uw sportclub, vereniging of bijvoorbeeld het kerkkoor of het plaatselijke orkest eens een ludieke Vastenaktie. Het hoeft niet groot of ingewikkeld. Denk aan

een les in de klas, een vrijmarkt, verkoop eigen gemaakt kaarten of cakejes, doe klusjes aan huis etc. De mogelijkheden zijn eindeloos.

Redactie lokale krant of tv

U kunt de redactie van uw lokale krant benaderen om aandacht te vragen voor uw campagne. Mogelijk wil de lokale televisie bij een van uw activiteiten fi lmen? Lokale zenders zijn vaak op zoek naar interessant, lokaal nieuws. Een parochie-actie voor een goed doel in het buitenland, sluit daar goed op aan.

De pasto(o)r/ pastoraal werkers

Attendeer uw pasto(o)r op de liturgische bouwstenen en teksten op de website en vraag of er tijdens de vieringen aandacht aan Vastenaktie besteed kan worden. Uw pasto(o)r zal voor en tijdens de campagne ook benaderd worden met actueel nieuws en praktische handvatten om u te ondersteunen.

Wordt er een Paasconcert gegeven in uw kerk? U kunt er misschien een benefietconcert van maken?

21

Een Vastendag in uw parochie ‘Zijn we in staat eenvoudiger te leven? Zijn we bereid meer te delen met anderen? Teruglopende welvaart vraagt juist om meer te delen, niet minder. Kunnen we dat? Meer geven van minder? Wanneer u een Vastendag in uw parochie wilt houden, kunt u op onze website www.vastenaktie.nl allerlei suggesties vinden voor de opzet van een dergelijke dag. U vindt er bijvoorbeeld presentaties over de ontwikkeling van het fenomeen vasten en de Bijbelse wortels ervan en een Vasten-stellingen-spel. Er zijn allerlei ideeën en teksten te vinden voor meer vierende onderdelen tijdens de Vastendag of om doe-activiteiten te houden. Kortom: van alles en nog wat om een afwisselende Vastendag te organiseren met de nodige diepgang en informatie. En mocht u niet vinden wat u zoekt of wilt u meer informatie, neem gerust contact op met Guus Prevoo.

De crisis draagt ook een kans in zich omdat mensen zich weer meer bezinnen op de werkelijke waarden van het leven. We zullen onze manier van leven grondig moeten veranderen’. Deze indringende vragen stelde bisschop Punt enige tijd geleden. Ook emeritus-paus Benedictus XVI wijst ons in zijn encycliek Caritas in Veritate op het feit dat wij op te grote voet leven en op onze opdracht tot solidariteit. Het milieu en onze morele verantwoordelijkheid daarvoor, vormen de belangrijke onderwerpen van de encycliek van paus Franciscus die in het najaar van 2014 zal verschijnen. Een parochiële Vastendag is een zoektocht naar antwoorden op de vragen van bisschop Punt en op de oproep van emeritus-paus Benedictus. Kunnen we door te vasten onze eigen manier van leven onder de loep nemen? Kan vasten een bijdrage zijn aan solidariteit met anderen, met mensen in Sri Lanka of waar ook ter wereld? Kunnen we door te vasten mondiale problemen als klimaatverandering en ongelijke verdeling van goederen verbinden met ons eigen leefpatroon en de situatie van kansarme mensen in landen van het Zuiden?

Een aantal bisdommen heeft in voorgaande jaren tijdens de Vastentijd een Vastenestafette gehouden. Raadpleeg de publicaties en de website van uw bisdom of informeer bij uw missiesecretaris. Mogelijk wordt er gelegenheid geboden via een weblog op de website van uw bisdom om uw ervaringen op de Vastendag te delen met andere groepen die een Vastendag houden. Vastenaktie stuurt iedere bisschop een speciale Vastenaktie-kaars om te gebruiken tijdens de vastenperiode

Vastenbijeenkomst in regio Zaanstad, Noord-Holland. Het All Saints Afrikaans koor uit Amsterdam trok volop de aandacht van voorbijgangers! 22

Nodig de lo

kale kunsten aars uit een project te m aken rondom het campagneth ema van dit ja ar : migratie. Een mooie te ntoonstellin g in het parochiecen trum levert ge ga randeerd veel aandach t voor uw ca mpagne op!

internet

Het succes van uw campagne vergroten via internet Hoe bereikt u parochianen die niet of nauwelijks in de kerk komen? Of mensen uit uw dorp of stad die nooit in de kerk komen, misschien ook helemaal niet katholiek zijn, maar waarvan u wel verwacht dat ze openstaan voor uw actie? Natuurlijk zijn de lokale media dan goede manieren, zoals kranten en radio, maar u kunt ook aan internet denken. Via een pagina op uw parochiewebsite en via Facebook en Twitter kunt u ook mensen buiten de kerk op de hoogte houden van uw acties. Er zijn talloze manieren om via het web meer mensen betrokken te krijgen bij uw campagne. We lichten hier kort de basis toe. Staat u wel open voor het idee, maar hebt u zelf weinig ervaring met internet? De jongerengroep wil u ongetwijfeld helpen met het opzetten en onderhouden van een internetcampagne!

Het is handig om contactgegevens van uw MOV-groep op die pagina beschikbaar te stellen voor mensen die willen meehelpen of andere vragen hebben. Let daarbij wel op uw privacy! U kunt bijvoorbeeld een eigen e-mailadres voor uw MOV-groep of campagne aanmaken, zoals [email protected]. De beheerder van de parochiewebsite kan u daarbij helpen. Is er geen ruimte voor een aparte webpagina? Dan is een nieuwsbericht misschien een mooi compromis. Vergeet niet om in dat bericht te zetten waar mensen meer informatie kunnen krijgen en verwijs naar uw Facebook-pagina als die er is.

Banner

U kunt ook vragen of er gedurende de hele Veertigdagentijd een banner op de

De parochiewebsite

Op de parochiewebsite is vaak het laatste nieuws te vinden over vieringen, maar ook over activiteiten binnen uw parochie. Daar valt Vastenaktie ook onder! De website wordt veelal door één vrijwilliger beheerd. Leg contact en zorg dat informatie over uw Vastenaktie-campagne ook bij deze vrijwilliger terecht komt.

Vastenaktie-pagina

U kunt voorstellen een eigen pagina op de parochiewebsite in te richten voor uw campagne. Daar kunt u wekelijks een nieuwtje laten plaatsen, maar ook foto’s vanuit het campagneland of een agenda met activiteiten die u organiseert.

Computertraining bij SETIK. 23

openingspagina van de parochiewebsite mag staan die verwijst naar uw Facebookpagina of actiepagina of die direct naar de website van Vastenaktie verwijst als u die pagina’s niet hebt. Een banner is in feite een kleine advertentie, met bijvoorbeeld een foto of logo en een korte zin. Bezoekers van de website kunnen de banner aanklikken en komen dan uit op uw website of Facebook-pagina, afhankelijk van wat u zelf instelt. Kant-en-klare banners kunt u via de Vastenaktie-website downloaden.

E-mail

Onderaan uw e-mailbericht kunt u tijdens de campagne een speciale boodschap plaatsen als ‘handtekening’. Denk aan een link naar uw Facebookpagina of actie-website of een link naar de Vastenaktiewebsite.

Kies een van de opties; goed doel/community ligt het meest voor de hand.

Facebook

Facebook is inmiddels een wereldwijd fenomeen: je kunt vrij eenvoudig een eigen pagina aanmaken en je vrienden en kennissen uitnodigen je pagina te bezoeken. Ook organisaties, zoals uw MOVgroep, kunnen gratis een pagina aanmaken om nieuws en foto’s op te plaatsen, in dit geval van uw campagne. Het is een uitstekende methode om relatief eenvoudig veel mensen te bereiken. We leggen hier de stappen uit om dit te doen. 1. Om een Facebookpagina aan te maken, hebt u een Facebook-account nodig. Als u dat nog niet hebt, kunt u dat aanmaken op www.facebook.com. 2. G  a naar http://www.facebook.com/pages/ create.php om een pagina aan te maken.

Twitter

Ook Twitter is een gratis medium waarmee u via het web mensen kunt interesseren voor uw campagne. Twitter is erg eenvoudig in gebruik. Als u zich registreert op www.twitter.com, bent u direct klaar om ‘tweets’ de wereld in te sturen. Tweets zijn korte berichten van maximaal 140 tekens. U kunt ook foto’s aan uw tweet toevoegen.

3. Vervolgens kiest u een naam voor uw Facebookpagina. Denk hier goed over na, want u kunt deze naam later niet meer veranderen. Naast de naam kunt u ook wat beknopte informatie kwijt over uw campagne. Kies een profielfoto en de categorie (non-profit) waar uw campagne onder valt en de basis is gelegd! 4. Nu kunt u foto’s en teksten plaatsen en evenementen toevoegen. Dit kan allemaal via het vakje “Wat ben je aan het doen?”. Berichten die zijn voorzien van een foto worden beter gelezen en vaker gedeeld dan tekstberichten. Zorg dus voor goede foto’s bij uw campagne! 5. Gelukt? Dan is het tijd om mensen uit te nodigen uw pagina leuk te vinden. Rechtsboven op de pagina staat de knop “Nodig vrienden uit dit leuk te vinden”. De mensen die aangeven de pagina leuk te vinden, zien vervolgens

Hashtags Misschien hebt u het al eens gezien: het ‘hekje’ in een twitterbericht. Dat is een zogenoemde ‘hashtag’. Een voorbeeld van een bekende hashtag is #durftevragen. Alle hashtags zijn ‘klikbaar’: dat betekent dat je er met de cursor op gaat staan en vervolgens met de rechter muisknop erop klikt; ze leiden je vervolgens naar een pagina waar alle tweets met die hashtag verzameld zijn. Als u dus een veelgebruikte hashtag gebruikt, is de kans groot dat ook onbekenden op uw tweet stuiten. Verder werkt Twitter met volgers: alleen mensen die u volgen, zien uw tweets in hun overzicht (tijdlijn) en vice versa. Voor

24

alles wat u plaatst, voorbijkomen op hun eigen Facebookpagina-overzicht. Als ze uw bericht leuk of interessant vinden, kunnen ze dat aangeven. Hun vrienden krijgen dat te zien, zodat uw bericht opeens heel veel mensen kan bereiken. 6. Plaats een berichtje op de Facebookpagina van de Vastenaktie www.facebook.com/Vastenaktie en op de Facebookpagina van ‘Missie, Ontwikkeling en Vrede’ www.facebook.com/Missie OntwikkelingVrede, waarin u laat weten dat u een Facebookpagina hebt aangemaakt. Zij kunnen uw pagina dan ook leuk vinden en blijven zo op de hoogte. Bijzondere berichten kunnen ze delen en zo verder in het land verspreiden. U kunt deze pagina’s ook als persoon of pagina leuk vinden. Dan blijft u zelf op de hoogte van interessante berichten op de pagina’s van Vastenaktie en Missie, Ontwikkeling en Vrede.

Vastenaktie zijn hashtags als #vastentijd, #Veertigdagentijd, #Pasen en #vasten bijvoorbeeld handig, maar u kunt natuurlijk ook denken aan woorden die met uw project te maken hebben, zoals de naam van het land. Meer weten? In veel wijken worden cursussen gegeven over internet en sociale media als Facebook en Twitter, maar u kunt natuurlijk ook aan de jongerengroep vragen of ze u willen helpen met het opzetten en onderhouden van een internet-campagne!

Vastenestafette

In de Vastentijd van 2010 is in het bisdom Breda het idee voor een vastenestafette ontstaan: telkens stond op één dag op een andere plek in het bisdom het vasten centraal. Tijdens de Vastentijd van 2014 hebben verschillende bisdommen een dergelijke Vastenestafette gehouden. Raadpleeg de publicaties en de website van uw bisdom of informeer bij uw missiesecretaris om te zien wat er in uw bisdom is gedaan op dit gebied. Mogelijk wordt er gelegenheid geboden via een weblog op de website van uw bisdom om uw ervaringen tijdens de Vastendag te delen met andere groepen die een Vastendag houden.

Weblogs en verslagen over de vastenestafettes in diverse bisdommen zijn bijvoorbeeld te vinden o • hhttp://bisdomvanbreda.nl/index.php?id=474 (bisdom Breda) • http://vastenestafette.blogspot.nl/ (bisdom Rotterdam) • http://vastenestafette2014.blogspot.nl/ (bisdom Haarlem-Amsterdam)

w actie; zij sters in bij u ko e d l e ak h Sc ideeën! e, praktische d e go ak va hebben

25

de kerk, p achterin to p la n e e lf Zet eens e koffie ze n tijdens d se n e m t e a zod n mak n. ster kunne o p e n g a p een cam e kerk. osters in d Hang de p

De Vastenaktie van ...

Organiseer een Koffi estop

Met slechts één uurtje voorbereiding organiseert u al een Koffiestop. Op een drukbezochte plek, bijvoorbeeld in een supermarkt, markt of bibliotheek, schenkt u koffie, thee of limonade. Terwijl bezoekers genieten van hun kopje koffie, vertelt u hen kort iets over het Vastenaktieproject in Sri Lanka. Er is een speciaal Koffiestoppakket dat u via de webshop kunt bestellen met onder andere folders, bekertjes en ballonnen. U kunt dit jaar natuurlijk ook voor een ‘Thee-stop’ kiezen. Op de website van Max Havelaar kunt u zien welke theemerken met het keurmerk uit Sri Lanka komen: http://maxhavelaar.nl/producten. Overigens kunt u hier ook koffiemerken vinden die voldoen aan het keurmerk.

De Vastenaktie van Yvonne

Verspreid vastenzakjes

De Vastenaktie van Valentina

Natuurlijk wilt u zoveel mogelijk geld inzamelen voor uw campagneproject. Het vastenzakje is nog altijd een effectief middel om dit te doen. Gebruik ze creatief: de zakjes zijn bedoeld om drie keer rond te gaan, namelijk op de eerste, derde en vijfde zondag van de vasten. Je brengt immers meer dan een keer een vastenoffer! Omdat mensen tegenwoordig niet meer elke zondag naar de kerk gaan, is het zinvol deze oude traditie te handhaven. U bereikt dan meer mensen. Parochies die collecteren, behalen over het algemeen goede resultaten. Het werkt het beste om de wijkcontactpersonen in te schakelen of bijvoorbeeld de mensen die de parochiebladen verspreiden. Verspreid het vastenzakje met het parochieblad en ga na een week weer langs om de zakjes op te halen. Daarmee ben je als parochie zichtbaar, maar je maakt ook je persoonlijke betrokkenheid duidelijk. Denk hierbij ook aan verzorgingstehuizen! Veel bewoners stellen deze persoonlijke benadering erg op prijs.

“Mijn talenten inzetten als vrijwilliger.”

De Vastenaktie van de familie Boersma

Doe ook mee en steun de Vastenaktie.

“Even minder televisie kijken.”

eVen minDeren Voor een anDer

“Even minder met de auto.”

De Vastenaktie Johanneke

Doe ook mee en steun van de Vastenaktie. eVen minDeren

Laat zien wat u doet op vastenaktie.nl eVen minDeren Voor een anDer

“Even minder snoepen tot pasen.”

De Vastenaktie van Mieke

Laat zien wat u doet

op vastenaktie.nl

eVen minDeren

Voor een anDer

“De pelgrimstocht lopen.” Loopt u mee? eVen minDeren

Wilt u huis-aan-huis collecteren in uw dorp of stad? Vraag dan eerst vooraf toestemming aan uw gemeente. Vergeet ook niet voor al uw lopers een legitimatiekaart te bestellen. Deze is verplicht voor iedereen die collecteert. U bedankt uw vrijwilligers natuurlijk met de speciale vrijwilligersattentie, die u kunt bestellen via de webshop.

Voor een anDer

Voor een anDer

koffiestop vastenzakjes

Schakel de Eerste Communiegroep in

Nodig de ouders van de Eerste Communicanten uit om samen een actie te organiseren voor Vastenaktie. Zij brengen hun eigen netwerk daarmee in beweging. Bespreek de mogelijkheden met uw pastoor, pastoraal werker en de begeleiders van de Eerste Communiegroep.

Communiegroep 26

27

Pelgrimstocht Vastenaktie viert eerste lustrum donderdag 19 maart tot en met zaterdag 21 maart 2015 in Twente De Pelgrimstocht Vastenaktie is aan zijn eerste lustrum-editie toe. In 2015 wordt de jaarlijkse driedaagse pelgrimage gehouden in Twente. De tochten zijn bezinnend van aard. De routes voeren langs traditionele religieuze pleisterplaatsen, waar rust- en gebedsmomenten worden gehouden en waar u natuurlijk ook kunt eten en drinken. Gesprek, bezinning en ontmoeting vormen de voornaamste ingrediënten van dit pelgrimsmenu. In de tochten langs de grens zullen de gedachten en gesprekken gaan tot ver over die grens: over Sri Lanka en over mondiale kwesties en wereldproblemen, die ons bestaan bedreigen en ons tevens uitdagen. Naast het verzamelen van geestelijke brandstof, heeft de pelgrimage ook een concreet en materieel doel: geld inzamelen voor Sri Lanka. Deelnemers aan de pelgrimage kunnen iedere gelopen kilometer door familie, vrienden en kennissen laten verzilveren: een ware sponsorloop voor harde valuta. We overnachten op twee plekken, eveneens traditionele pleisterplaatsen voor de ziel: het klooster van de zusters Franciscanessen in Denekamp en het voormalige retraitehuis van de Redemptoristen, nu bezinningscentrum de Zwanenhof in Zenderen. Deelname staat voor iedereen open, ook voor mensen die slechts één of enkele dagen willen deelnemen en niet willen overnachten. 28

Voorlopig programma • Woensdag 18 maart 2015: ontvangst pelgrims in Denekamp. • Donderdag 19 maart 2015: wandeling rondom Denekamp met onder meer een bezoek aan de H. Plechelmusbasiliek in Oldenzaal. In de avonduren doen we een boekje open over de Twentse streek en cultuur. • Vrijdag 20 maart 2015: wandeling van Denekamp naar Zenderen langs het Stift in Weerselo en het Karmelietenklooster in Zenderen. Pastor Theo van de Sman, uitmuntend kenner en frequent bezoeker van Sri Lanka, zal ons in het avondprogramma vertellen over het land en de situatie aldaar. • Zaterdag 21 maart 2015: wandeling rondom Zenderen over de bospaden van het landgoed Twickel, langs onder meer het oude kerkje in Delden met zijn prachtige muurschilderingen en de Lambertusbasiliek in Hengelo. Ter afsluiting van de dag, maar ook van de pelgrimage, is er een stemmige eucharistieviering die muzikaal zal worden begeleid door het Twents Liturgie Koor. Een feestelijk diner, waaraan ook de meelopende dagpelgrims kunnen deelnemen, sluit het geheel af. • Zondag 22 maart 2015: afscheid en vertrek naar huis.

We bieden pelgrims die van woensdag 18 tot en met zondag 22 maart 2015 aan het programma deelnemen een arrangement aan met vier overnachtingen inclusief ontbijt, lunchpakketten en warme avondmaaltijden. Deelnemers die slechts één of enkele dagen willen deelnemen, kunnen desgewenst ook overnachting en maaltijden reserveren. We sturen op verzoek graag meer informatie toe. U kunt tot 1 maart 2015 arrangementen boeken of individuele overnachtingen reserveren. Op www.vastenaktie.nl/pelgrimstocht vindt u meer informatie over het programma, de prijzen voor een arrangement of overnachting en over de manier van aanmelden. Ook kunt u via deze site een Pelgrimsposter aanmaken om sponsors te werven. Op de website vindt u alle actuele informatie over het programma, de prijzen voor overnachtingen en de manier van aanmelden.

tie van uw t de redac Vergeet nie te houden p de hoogte o d la b ie h paroc praak en aak een afs M ! e ti c a unen van uw n onderste e n n u k u ij oe z even aan bespreek h t kunnen g h c a d n a a e de en hoe z eer ze op tie. Attend k a n e st a V de de site. tikelen op r a re la -k n kant-e

Organisee r één activ iteit waarm aandacht tr ee u ekt van de lokale pers Denk aan . een wande l- of fietsto cht met bezinn end karakte r. Betrek uw pastores e rbij.

29

projecten

Waar gaat het geld heen dat Vastenaktie ontvangt? Centraal projectland 2015: Sri Lanka

Tijdens de campagne van Vastenaktie staat één project centraal. In 2015 is dat het jongerenproject van SETIK uit Sri Lanka. Dit project dient als voorbeeldproject, het laat zien waar Vastenaktie voor staat. Het geld dat wordt ingezameld, gaat daarnaast naar ongeveer 100 andere projecten.Van deze 100 projecten zijn ongeveer 50 Eigen Doelen. Dit zijn initiatieven die parochies zelf indienen om actie voor te voeren tijdens de campagne. Deze Eigen Doelen ontvangen een subsidie van Vastenaktie.

Het jongerenwerk van caritasorganisatie SETIK in Sri Lanka vormt het campagneproject 2015 van Vastenaktie. U leest er meer over in dit Handboek en op de website. Dit centrale project in Sri Lanka is slechts een van de vele projecten die Vastenaktie wereldwijd uitvoert. Wilt u actievoeren voor Sri Lanka? Dan kunt u gebruik maken van de campagnematerialen die Vastenaktie heeft ontwikkeld. Met posters, folders en vastenzakjes ondersteunt u uw activiteiten en fondsenwerving. Op de bestellijst achterin het Handboek vindt u een overzicht van de belangrijkste materialen. Op de website vindt u er nog meer.

De overige 50 projecten zijn allemaal sociaaleconomische projecten, wereldwijd verspreid, gericht op het ondersteunen van mensen die leven in de marge van de samenleving. Zo worden bijvoorbeeld in 2014 trainingen aan verloskundigen gegeven in Tanzania en start zorg voor ouderen in Armenië. U vindt elk jaar een overzicht van alle ondersteunde projecten in ons jaarverslag. Het jaarverslag wordt gepubliceerd op onze website. Zie hiervoor de pagina Over Vastenaktie.

Scholen Voor scholen is eigen materiaal en een eigen website ontwikkeld. U leest er op pagina 32 meer over.

Eigen Doelen Naast het campagneproject van Sri Lanka kunt u er ook voor kiezen actie te voeren voor een eigen project: een Eigen Doel. Voor een Eigen Doel onderhoudt u zelf, direct of via een Nederlandse stichting, een relatie met het project. Juist die persoonlijke relatie vormt een grote stimulans voor de acties die de parochie opzet. Parochianen worden immers vaak erg geïnspireerd door persoonlijke verhalen uit eerste hand. In 2014 heeft Vastenaktie ongeveer 50 Eigen Doelen ondersteund en hebben bijna 130 parochies zich voor een eigen project ingezet.

Samenwerking met Cordaid Cordaid voert een aantal diensten uit in opdracht van Vastenaktie. Zo voorziet Cordaid alle projecten van een inhoudelijk advies, sluit de contracten in opdracht van Vastenaktie, verwerkt de projecten administratief en monitort het verloop van de projecten. Ook de lokale consultants van Cordaid worden ingezet om te adviseren over projecten. Hiermee wordt de kwaliteit van alle projecten van Vastenaktie gewaarborgd.

30

Hoe kunt u uw Eigen Doel indienen?

Vastenaktie een (telefonisch) kennismakingsgesprek met u en kunt u tijdens de Vastentijd actie voeren voor uw project.Vastenaktie heeft de inhoudelijke advisering, monitoring en afhandeling van de Eigen Doelen uitbesteed aan Cordaid. Cordaid stuurt u een contract toe, regelt de betalingen aan het project en vraagt bij u voortgangsrapportages op.

Een uitgebreide handleiding en het aanmeldformulier vindt u op www.vastenaktie.nl/het-doel/eigen-doelen-2015 http://www.vastenaktie.nl/het-doel/eigen-doelen/ De belangrijkste punten op een rij. • U verzamelt een groep mensen om uw Vastenaktie mee op te zetten. • U dient uw project in vóór 15 oktober 2014 via het speciale aanvraagformulier op de website. • U onderhoudt zelf, direct of via een Nederlandse stichting, de relatie met de organisatie in het projectland. • Bij goedkeuring van het project, voert u tijdens de Vastenaktie 2015 actie voor uw Eigen Doel onder de naam van Vastenaktie. • Uw uiteindelijke opbrengsten worden door Vastenaktie met maximaal 50% aangevuld.

Waaraan moet uw project voldoen? Uw project wordt beoordeeld aan de hand van het projectenbeleid van Vastenaktie. Zo vindt Vastenaktie het belangrijk dat het project lokaal geïnitieerd is en ten goede komt aan de gemeenschap ter plaatse. Er wordt daarnaast ook gekeken naar een kloppende begroting, een erkenning van het project door de lokale bisschop en een goede partnerorganisatie. Een overzicht van alle criteria staat in de handleiding. Eigen Doelen en scholen Als u samenwerkt met scholen voor uw Eigen Doel, kan de school zowel meedoen met het Eigen Doel als met het Vastenaktie lesmateriaal. Wilt u hierover meer informatie? Neem dan contact op met Eliane Bavinck of Liesbeth van Gool.

Een rekenvoorbeeld: Het totaalbedrag van een projectaanvraag is E 15.000. U verwacht zelf E 10.000 op te halen.Van Vastenaktie ontvangt het project dan E 5.000 (50% van E 10.000).

Tot slot Houd er rekening mee dat het campagne voeren voor een Eigen Doel extra werk vergt. Dat zit vooral in het verzamelen van informatie en het ontwikkelen van materialen. Tegelijk krijgt u er mooie verhalen uit eerste hand voor terug, wat vaak resulteert in veel inspiratie en hogere opbrengsten.

De definitieve hoogte van de subsidie is afhankelijk van de werkelijke parochieopbrengsten.Verschillende rekenvoorbeelden zijn te vinden in de handleiding op de website van Vastenaktie. Procedure voor de Eigen Doelen Alle Eigen Doelen die worden ingediend gaan langs de projectencommissie van Vastenaktie. Na een positief besluit voert

Hebt u nog vragen? Neem dan contact op met Eliane Bavinck, medewerker projecten.

31

vastenaktie voor scholen

Maak een afspraak m et de katho scholen in lieke uw paroch ie. De scho hebben hu len n eigen acti emateriaal; kijk waar u kunt same nwerken e n elkaar kun t versterke n.

“Ik zal er zijn voor jou” In deze tijd leven kinderen in een omgeving waarin bovenstaande woorden niet vanzelfsprekend zijn. De boodschap is vaak: het is jouw weg, jouw keuze, jouw les. Het is de boodschap die vertelt dat je succesvol kunt zijn als je maar hard genoeg je best doet. Zoals we allemaal echter weten, zijn veel mensen in bepaalde zin helemaal niet ‘succesvol’, ondanks hun harde werk en grote inzet. Er is veel lijden in de wereld, ook in onze omgeving, en dat hebben mensen vaak niet aan zichzelf te wijten. De oudere generaties zijn nog opgevoed met een beeld van Maria, de moeder waar je altijd bij kon uithuilen, met de Geest die ons kracht geeft of een beeld van de barmhartige Vader.

Sommigen hebben hun beschermengel gekoesterd. Kinderen kennen die beelden vaak niet meer. En ook jonge leerkrachten hebben het niet meegekregen in hun jeugd. Vastenaktie voor scholen wil deze beelden bereikbaar maken voor kinderen. God doet ons immers een belofte: Hij is er voor ons. Hij geeft ons tegelijkertijd ook een opdracht, namelijk de opdracht om er voor elkaar te zijn.

Lesmateriaal

“Ik zal er zijn voor jou” is het uitgangspunt bij Vastenaktie voor scholen. Om te zorgen dat “er voor elkaar zijn” niet

begint en eindigt bij het ophalen van geld, hebben we verdiepingslessen laten maken. Deze lessen zijn verdeeld in thema’s oftewel leerlijnen. Deze leerlijnen helpen de kinderen ervaren waarom we anderen helpen. Voor iedere leeftijdsgroep bieden we vijf lessen per leerlijn. De basis wordt uiteraard gelegd door de lessen over Vasten. Ze dagen de kinderen uit grote schoonmaak te houden in hun leven. We vragen hen om dingen te laten en daardoor ruimte te maken. In die ruimte kan hun medemens een plaats krijgen.

Docentenhandleiding

De docentenhandleiding bij het lesmateriaal reikt drie routes aan. Scholen kunnen

Ik zal er zijn voor jou Heeft onze God gezegd Ik zal er zijn voor jou Met vrede en met recht Ik zal er zijn voor jou Een schaduw aan je zij Ik zal er zijn voor jou Ik ben er altijd bij Ik zal er zijn voor jou Ik laat je niet alleen Ik zal er zijn voor jou Mijn licht straalt om je heen

32

Betrek uw pastoor, pa storaal we diaken bij u rker of w campagn e . Dat geeft aandacht e extra n vertrouw en aan uw actie. kiezen om alle lessen te doen, maar er is ook een verkorte route mogelijk. Voor scholen met een eigen doel hebben we de lessen zo geordend dat de lessen over het campagneproject gemakkelijk kunnen worden vervangen door eigen materiaal.

Materiaal

We juichen het toe als de parochie de plaatselijke scholen bij haar activiteiten betrekt en de scholen uitnodigt zich aan te melden op de website Vastenaktie voor scholen. Alle lessen zijn gratis na aanmelding op de site. Wie het materiaal graag gedrukt en wel ontvangt in een praktische map, kan dat via de webshop tegen betaling regelen. In de webshop zijn ook het Vastenaktie-kwartet en de dobbelsteen te bestellen tegen een kleine vergoeding, net als de vastendagboekjes. Vastendoosjes, placemats en posters zijn gratis. Vastendoosjes zijn zo gemaakt dat ze zowel voor het campagnedoel als voor een Eigen Doel te gebruiken zijn. We bieden in de webshop algemene en campagneposters aan. De school kan daarmee leerlingen, leraren én ouders laten zien dat ze zich heeft verbonden aan Vastenaktie. We bieden op de website gratis schoolvieringen, maar ook bouwstenen voor vieringen in de parochie. De schoolvieringen

zijn laagdrempelig geschreven omdat veel kinderen niet vertrouwd zijn met de taal van de kerk. Op de website is een aparte knop voor extra activiteiten die de school samen met de parochie kan oppakken. Er is bijvoorbeeld een mooie kruisweg voor kinderen te vinden, zodat u met een of meer klassen de kruisweg in uw kerk kunt lopen. U hebt de school veel te brengen. Uw ervaring en verhalen zijn van onschatbare waarde. Verhalen over de missie en het werk van missionarissen zijn deel van de rijkdom die u in de school kunt brengen. U vindt een beknopte versie van het stappenplan parochie-school in dit handboek. Het geeft u een idee hoe u contact kan maken met de school in uw stad of dorp. De uitgewerkte versie staat op de website van Vastenaktie. Er is ook materiaal voor thuis. Met tips op de website ondersteunen we ouders om samen met hun kinderen te vasten. Daarnaast versturen we twee digitale ouderbrieven. In het lesmateriaal is ook een wekelijkse tekst opgenomen die aansluit op de lessen. De tekst kan worden geplaatst in de eigen nieuwsbrief van de school. Op het openbare gedeelte van de site kan iedereen thuis meekijken in het

33

foto album van het campagneproject. Zo verbinden we thuis, school en parochie. Als de school zich niet actief wil verbinden aan de parochie, kan ze wel gewoon meedoen aan Vastenaktie voor het campagneproject. Dit jaar wordt daarover verteld in het verhaal de “Club van Rosie”, een groep kinderen die onder leiding van Rosie na school samen komt en daar hoort over de wereld buiten de theeplantage. Rosie en de kinderen willen wereldburgers worden en verder kijken dan hun eigen wereld. Ze werken hard om uit hun isolement te breken. Wij hopen op uw inzet om in uw eigen familie, buurt, dorp of stad een ambassadeur te zijn op de scholen. Misschien zijn er onder uw kennissen ouders of grootouders waarvan de kinderen op een katholieke basisschool zitten? U gelooft in Vastenaktie. Wilt u hen meenemen in uw enthousiasme? Inspireer hen om de school mee te krijgen. Zeker voor een katholieke school kan het een positieve keuze zijn: via Vastenaktie verbinden zij zich aan het wereldwijde netwerk dat wij kerk noemen. Het netwerk dat gelooft in de hemel op aarde en zich daarvoor blijft inzetten. Zo geven wij gehoor aan: “Ik zal er zijn voor jou” en voelen wij ons daarin gedragen.

34

een relatie opboUwen Met de scholen in Uw parochie

Vraag aan het einde v an de Palmzonda gviering of m ensen het machtiging sformulier op het Vastenzakje invullen.Ve e l mensen zijn na een viering bere id wat extra’s te geven.

Stappenplan

De tweede stap: de boodschap

Vastenaktie is bij uitstek een mogelijkheid om te bouwen aan een vernieuwde relatie tussen school en parochie. Maar hoe doe je dat? Waar zet je op in? En waar moet je allemaal rekening mee houden?

Zodra een school het idee krijgt dat uw vraag hen extra werk oplevert, houdt ze vaak de boot af. Kom daarom met een aanbod in plaats van een vraag. U vindt suggesties hiervoor in de uitgebreide versie van dit stappenplan op de website van Vastenaktie.

Dit document noemt puntsgewijs de stappen die u kunt volgen om een vruchtbare samenwerking met een school in uw regio tot stand te brengen. Vooraf twee belangrijke aandachtspunten. • Het onderwijs in Nederland heeft te maken met een enorme werkdruk. Bovendien zitten de lesprogramma’s vaak overvol. Een school die nog niet met Vastenaktie werkt, zal dan ook niet zomaar instappen. Neem de tijd en gok niet op onmiddellijk en groots resultaat. • Er zijn veel scholen die met een methode werken. Overleg hierover met de identiteitsbegeleider of contactpersoon van de school. Andere scholen werken projectmatig. Ze gebruiken daarvoor (meestal wat oudere) projecten uit het hele land die meestal een week of vier worden gebruikt.

Actie voeren... geld ophalen De meeste scholen zijn niet gecharmeerd van een instantie of een groep die via de school geld wil ophalen voor een goed doel. Vaak hebben scholen al hun eigen goede doelen. De praktijk wijst echter uit dat de opbrengst in de parochie sowieso stijgt, zelfs al voert de school zelf geen actie. Dit komt doordat ouders via hun kinderen al het één en ander horen en zo eerder geneigd zijn een bijdrage te geven. Vertel wel over de mogelijkheid om actie te voeren met behulp van de spaardoosjes. Benadruk dat het niet gaat om de opbrengst, maar om het feit dat kinderen zichzelf beperken en daardoor iets van zichzelf geven voor het goede doel. Zie voor verdere tips hierover bij de stap Uitvoering

De eerste stap: Contact

• Scholen plannen vaak ver vooruit. De tijd om contact te leggen met een school is dan ook april of uiterlijk mei. Een jaar van te voren dus! • Veel scholen worden begeleid door een identiteitsbegeleider (vroeger districtscatecheet). Maak contact met de identiteitsbegeleider, bijvoorbeeld per e-mail, en leg uit wat u wilt gaan doen. • Is er geen begeleider? Probeer dan via uw kennissenkring contact te krijgen met iemand van de school; een leerkracht of iemand van de ouderraad. • Informeer bij de begeleider of uw contactpersoon wie u het best kunt benaderen. Loop niet zomaar binnen, maar maak een afspraak. Vertel dat u contact hebt gehad met de identiteitsbegeleider, leerkracht of een ouderraadslid. • Neem materiaal mee (van vorige jaren) en zorg dat u weet hoe de website Vastenaktie voor Scholen te bieden heeft. • Maak zo duidelijk mogelijk wat meedoen aan Vastenaktie inhoudt.

De derde stap: de voorbereiding

• Spreek met de school af met wie u in het vervolg contact heeft voor Vastenaktie. • Houd in de gaten of de school het materiaal besteld heeft. • Zorg ervoor dat u zelf ook een inlogcode heeft voor de website voor scholen. Dan kunt u bij het volledige aanbod voor kerk, school en thuis. ·• Kijk welke onderwerpen ook een plek zouden kunnen krijgen in uw parochie. Welke verhalen, werkbladen, spelvormen zijn bijvoorbeeld geschikt voor de kindergezinsvieringen of kindernevendiensten? ·• Spreek een duidelijk moment af waarop de school begint met het project. Maak een overzicht van wat er in de vastentijd in de parochie gebeurt en lever dit aan voor iedereen in het team. • Maak publiciteit in parochieblad, lokale kranten en vermeld daarbij steeds dat de school ook meedoet met het project.

35

• Heel belangrijk is een goede organisatie in de parochie. Stem daarom één en ander goed af met de pastores, de werkgroepen en andere betrokkenen. 

geteld en dat de opbrengst zo snel mogelijk aan de school bekend wordt gemaakt. • Bedank de school op een ludieke manier voor de medewerking.

• Kom alle afspraken nauwkeurig na. • Loop gedurende de vastentijd eens binnen. • Voert u actie met de spaardoosjes? Maak dan goede afspraken over wanneer en hoe de doosjes worden ingezameld. Laat de keuze aan de school. • Zorg ervoor dat de opbrengst van de school apart wordt

Neem kort na Pasen contact op met uw contactpersoon en evalueer de samenwerking. Neem tenslotte contact op met de identiteitsbegeleider en vraag of hij/zij Vastenaktie wil meenemen in de planning voor het nieuwe schooljaar. Dit stappenplan is geschreven met dank aan Marc Bollerman. De volledige versie vindt u op de website scholen.vastenaktie.nl.

De vierde stap: de uitvoering

Tenslotte

fondsen werven

Schenken aan Vastenaktie en Belastingaftrek Veel mensen zijn bereid om Vastenaktie op andere manieren en andere momenten te steunen dan alleen tijdens de Vastenperiode met een eenmalige gift. Het loont dan ook de moeite om tijdens uw campagne mensen te wijzen op alternatieve manieren van schenken. We lichten ze hieronder kort toe. Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Linda Klumpkens.

Het belastingvoordeel is afhankelijk van het inkomen. Op de website vindt u onder de kopjes “Kom in actie”, vervolgens “Donatiemogelijkheden” en dan “Periodieke giften”, een link naar de Schenkcalculator. Daarmee kunnen belangstellenden uitrekenen wat hun belastingvoordeel kan zijn als zij kiezen voor een periodieke schenking.

Periodiek schenken

Wie Vastenaktie wil opnemen als begunstigde in zijn testament, moet daarvoor naar de notaris en dat officieel laten vastleggen. U kunt mensen die hierover nadenken, doorverwijzen naar Linda Klumpkens. Zij kan hen hierover adviseren en eventueel begeleiden. Haar contactgegevens vindt u achterin dit Handboek.

Voor wie jaarlijks een groter bedrag wil schenken, is periodiek schenken aantrekkelijk. De gift is volledig aftrekbaar van het belastbaar inkomen, als aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Op de website van Vastenaktie vindt u meer informatie en kunnen donateurs via onze partner Schenkservice hun periodieke schenking gemakkelijk kosteloos regelen.

Erfenis

36

vastenaktie startdag

2014

‘Waar leef jij voor?’ impact van hun rondje door de supermarkt op de wereld laten ontdekken. In de workshop wordt gekeken op welke manier het geloof uitgedrukt kan worden in een duurzame manier van leven en werken. Er worden twee workshoprondes aangeboden met elk acht à negen workshops. Ook zullen de drie S’en meer zichtbaar zijn in het programma en specifiek worden gemaakt in de workshops: soberheid, spiritualiteit en solidariteit. Natuurlijk is er in het programma ook plaats voor enkele vaste onderdelen, zoals informatie over het campagneproject, samenzang en viering, de scholencampagne, introductie van de nieuwe Hongerdoek en de campagnefilm.

Op 8 november 2014 vindt voor alle betrokkenen bij Vastenaktie de jaarlijkse landelijke Startdag plaats. Net als vorig jaar zijn we te gast in het congrescentrum Domstad te Utrecht. Het thema van de Startdag is: ‘Waar leef jij voor?’ Dit zal op verschillende manieren terugkomen in het programma.

Programma

Tijdens het hoofdprogramma zal er een ‘mini symposium’ plaatsvinden over onder andere het nut van ontwikkelingssamenwerking. Daarnaast wordt er informatie gegeven over Sri Lanka en over het campagneproject en zal er een gast aanwezig zijn die uit persoonlijke overtuiging en drijfveer zal spreken over zijn werk voor ontwikkelingssamenwerking.

Het programma ziet er globaal als volgt uit: • 09.45-10.30: inloop en bezoek aan standhouders • 10.30-12.00: ochtend plenair programma • 12.00-12.45: pauze • 12.45-13.45: eerste workshopronde • 14.00-15.00: tweede workshopronde • 15:00-15.30: pauze • 15.30-16.00: afsluitende viering, vrijwilliger van het jaar

In de middag zal dominee Karin van den Broeke te gast zijn in één van de workshops: ‘Hoe draag jij bij aan een stukje hemel op aarde?’. Grenzeloos samenleven is een prachtig ideaal. Wereldwijd, maar ook binnen onze eigen samenleving. ‘Van God is de aarde en die haar bewonen.’ Geen mens heeft het recht zich iets toe te eigenen ten koste van een ander. Maar hoe geef je dat ideaal van ‘vrede op aarde’ in de praktijk gestalte? Karin was de initiatiefneemster vanuit de protestantse synode voor de dienst in de Haagse kloosterkerk onder het motto: ‘Wij geloven in meer’ als reactie op het ‘minder, minder, minder’ dat klonk op de avond van de gemeenteraadsverkiezingen begin 2014.

Uitnodiging en aanmelding

In september is de uitnodiging voor de Startdag verstuurd samen met het VastenaktieNieuws. Hebt u geen uitnodiging ontvangen? Stuur ons een e-mail met uw gegevens, dan zorgen we dat het in orde komt. U kunt ook op de website het programma nalezen en u online aanmelden. Dit jaar worden ook donateurs uitgenodigd voor de Startdag. Kent u mensen die geïnteresseerd zijn? Ze zijn van harte welkom. In verband met de organisatie vragen we ze wel zich vooraf aan te melden. Dat kan via de website.

U kunt ook kiezen voor de workshop: ‘Reframing the message’. In deze workshop, geleid door dr. Ralf Bodelier, auteur van meerdere boeken over ontwikkelingssamenwerking, onderzoeken we het al overheersende liefdadigheidsframe en proberen we wat aanzetten te formuleren voor nieuwe verhalen. Eenvoudig zal dat niet zijn. Belangrijk is het wel. Een andere interessante workshop zal gaan over ‘God in de supermarkt’. Arjan Schoonhoven en Alfred Slomp zullen ons de

37

stichting bisschoppelijke vastenaktie

Het team

De Vastenaktie-campagne wordt namens de bisschoppen uitgevoerd door de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie, de Stichting die ook de Adventsactie uitvoert. De Stichting BVA is gevestigd in Den Haag. Bent u geïnteresseerd in wat de Stichting precies doet en hoe het geld wordt besteed dat is opgehaald met de Adventsactie en de Vastenaktie? Via de website van Vastenaktie kunt u de jaarverslagen downloaden. Kijk op www.vastenaktie.nl bij ‘Over Vastenaktie’.

Peter van Hoof, directeur E-mail: [email protected]

Het team van de Stichting Bisschoppelijke Vastenaktie Contactgegevens secretariaat Telefoon: 070-7796008 E-mail: [email protected]

Gerrie Conen, marketing en communicatie E-mail: [email protected]

Johan Compier, campagneleider Vastenaktie E-mail: [email protected], Beate Gloudemans, campagneleider Adventsactie E-mail: [email protected]

Eliane Bouwes Bavinck, projectenbeheer E-mail: [email protected] Maike Marks, officemanager E-mail: [email protected] Guus Prevoo, missionair veldwerker E-mail: [email protected] Telefoon: 06-27553005 Linda Klumpkens, relatiemanager vrijwilligers en donateurs E-mail: [email protected] Telefoon: 06-19570085 Liesbeth van Gool, programmaleider scholen E-mail: [email protected] Margot de Zeeuw, communicatie E-mail: [email protected]

“Even minderen voor Sri Lanka.”

Aad van Veen, verzendhuis E-mail: [email protected]

38

Missie-secretariaten • Missiesecretariaat van het Aartsbisdom Utrecht Kerklaan 22, 3828 EB Hoogland. Telefoon (030) 693 14 34; e-mail: [email protected]. website: www.dkci-utrecht.nl/ en www.aartsbisdom.nl • Missiesecretariaat van het bisdom Breda. Veemarktstraat 48, 4811 ZH Breda. Telefoon (076) 522 34 44; e-mail: [email protected]; website: www.bisdombreda.nl • Pastorale Dienstverlening bisdom Groningen/Leeuwarden. Ubbo Emmiussingel 79, 9711 BG Groningen, telefoon (050) 40 65 888; fax. (050) 313 44 13; e-mail: [email protected], website: www.bisdomgroningenleeuwarden.nl/ • Missiesecretariaat van het bisdom Haarlem-Amsterdam, Postbus 1053, 2001 BB Haarlem, telefoon (023) 5112 6 00; e-mail: [email protected], website: www.bisdomhaarlem-amsterdam.nl/ • Missiesecretariaat van het bisdom ’s-Hertogenbosch Postbus 1070, 5200 BC ’s-Hertogenbosch, telefoon (073) 61 25 488; e-mail: [email protected], website: www.bisdomdenbosch.nl • Missiesecretariaat van het bisdom Roermond Postbus 198, 6040 AD Roermond, telefoon (0475) 38 68 80; e-mail: [email protected], website: www.bisdom-roermond.nl • Missiesecretariaat van het bisdom Rotterdam. Koningin Emmaplein 3, 3016 AA Rotterdam, telefoon (010) 2815184; e-mail: [email protected], website: www.bisdomrotterdam.nl/

Colofon Het Handboek is een uitgave van de St. Bisschoppelijke Vastenaktie, Postbus 95408, 2509 CK Den Haag

Teksten: St. Bisschoppelijke Vastenaktie Vormgeving: Novente Vormgevers, Lunteren Drukwerk: Koro Enveloppen b.v., Rotterdam Fotografie: Vastenaktie

39

Bestellijst campagnemiddelen Naam parochie: Naam werkgroep: Straat: Postcode/woonplaats: Telefoon: Fax: E-mail: Handtekening: Wij vallen onder bisdom Roermond De materialen worden in principe toegestuurd naar het hierboven ingevulde adres. Wilt u de materialen op een ander adres ontvangen, vul dat adres dan hieronder in: Naam: Adres: Postcode/woonplaats: Stuur dit formulier naar: Vastenaktie Postbus 95408 2509 CK Den Haag Bestellen gaat snel en eenvoudig. Ga naar www.vastenaktie.nl en klik op de knop ‘webshop’ om uw materialen te bestellen. U kunt ook telefonisch bestellen via de Vastenaktie Servicelijn: 070 779 6008.Via de website kunt u ook veel campagnematerialen zelf downloaden.

Materiaal

Aantal Bedrag

Materiaal

Aantal Bedrag

Handboek 

gratis

Hongerdoek groot 

(alleen via de webshop)

Poster A2 (1 set van drie verschillende posters)

gratis

ID bewijs collectant

gratis

Poster A3 (1 set van drie verschillende posters)

gratis

Beschermhoesje ID bewijs 

Vastenaktie folder 2014 A5

gratis

Vastenaktiedoosjes

gratis

Vastenaktiezakjes

gratis

Vrijwilligersattentie

gratis

Vastenzakjes versie Roermond

gratis

Koffiestoppakket 

gratis

DVD-Film, campagnefilm 

gratis

Vertelposter A2 

gratis

Hongerdoek A4 ‘God of goud?’ 

gratis

Placemat 

gratis

(alleen via de webshop)

U kunt via dit bestelformulier alleen de gratis materialen bestellen. Alle betaalde campagnematerialen en schoolmaterialen kunt u via de webshop op www.vastenaktie.nl bestellen.