Electrical Engineering

Bachelor Studiegids 2011/2012 - Electrical Engineering

Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica Creative Technology Electrical Engineering Technische Informatica Technische Wiskunde www.utwente.nl/ewi/onderwijs

VOORWOORD

Voorwoord Er bestaat waarschijnlijk geen habitat waar de mens zonder enige vorm van techniek kan bestaan. In de moderne wereld heeft techniek twee kanten: zij lost problemen op en is tegelijkertijd een bron van problemen die je dan weer met techniek moet oplossen. Ingenieurs zijn onmisbaar – en zij dragen een enorme verantwoording. Het fundament van de moderne techniek is de natuurwetenschappen. Zij stellen ingenieurs in staat om betrouwbare modellen van hun uitvindingen te maken. Moderne technische systemen verouderen erg; tegelijkertijd worden ze complexer en wordt er van meerdere technische disciplines gebruik gemaakt. De moderne ingenieur moet daarom zijn leven lang blijven leren. Daarvoor is het nodig om de basis van elektrotechniek grondig te bestuderen. Elektrotechniek is uitgebreid tot een enorm groot vakgebied. De manipulatie van stroom en spanning staat centraal in elektrotechniek. Er is bijna geen technisch systeem te bedenken waar je dit niet doet: overal heb je elektrotechniek nodig! Maar elektrotechniek heeft zijn waarde ook in domeinen bewezen. Zo heeft bij voorbeeld de Club of Rome eind jaren 1960 wereldmodellen ter berekening van de stabiliteit van het mondiale economisch-ecologisch systeem opgesteld, die ontleend zijn aan netwerk theorieën. Het denken over systemen maakt de elektrotechnicus uniek en waardevol ook in beroepen en voor problemen die ver afstaan van elektrotechniek. Aan de Universiteit Twente volg je een opleiding tot academicus. Dat houdt niet alleen in dat je Elektrotechniek op hoog niveau zult beheersen maar ook kritisch bent over jezelf en je collega’s, je vakgebied en je werk en de betekenis van je werk; dat je relevante informatie kunt oppikken, problemen herkent en aangaat met de passende middelen, dat je je kennis op adequate manier kunt communiceren, en zowel individueel als in teamverband kunt werken. Elektrotechniek geeft je de kans om een aantal gebieden te doorgronden, geeft je de mogelijkheid om onafhankelijk na te denken, je oordeel te vormen en je persoonlijkheid te ontwikkelen – maak daar gebruik van, op dat je je verantwoordelijkheid als ingenieur waar kunt maken.

Prof. Miko Elwenspoek, Mei 2011 Opleidingsdirecteur Electrical Engineering

INHOUDSOPGAVE

DEEL A Bachelorprogramma Electrical Engineering Electrical Engineering 1.1

Doelen

12

1.2

Eindtermen

13

4.2.3 Studieadviseur

38

4.2.4 Studentendecanen en –psychologen

38

4.2.5 Adviesbrieven

38

4.2.6 Studieplan

39

4.2.7 Academische- en Studievaardigheden

39

Toetsing en kwaliteit

Electrical Engineering aan de Universiteit Twente

5.1

Toetsing

42

Toetsvorm per vak

42

2.1

Bacheloropleiding

18

2.2

Organisatie

18

5.1.1

2.2.1 Opleidingsdirecteur

18

5.1.2 Derde kans regeling

2.2.1 Bachelorcoördinator

18

2.3

5.1.3 Integratie: projecten 5.2

Kwaliteitszorg onderwijs

43 43 44

Na de bacheloropleiding

18

2.3.1 Aansluitende masteropleidingen

18

5.2.1 StOEL

44

2.3.3 Opleiding tot leraar

19

5.2.2 Opleidingscommissie (OLC)

44

2.3.4 Arbeidsmarkt perspectieven

19

5.2.3 Examencommissie

44

19

5.2.4 Onderwijs Kwaliteit Commissie (OKC)

44

2.4.1 Honours programma

19

5.2.5 Onderwijs- en Examenregeling (OER)

45

2.4.2 Wiskunde Excellence stream

19

5.2.6 Studentenstatuut

45

2.4.3 Tweede bacheloropleiding

20

5.2.7 Accreditatie

46

2.4

Extra curriculaire activiteiten

Opbouw van het studieprogramma 3.1

Algemeen

24

3.2

Het programma

25

3.2.1 Het eerste jaar

25

3.2.2 Het tweede jaar

27

3.2.3 Het derde jaar

27

3.2.4 Samenstelling van de opleiding naar vakgebied

28

3.3

Opleiding specifieke regelingen

29

3.4

De minor

30

3.5

Afsluiting van de Bachelorstudie

31

3.5.1 De Bacheloropdracht

31

3.5.2 Diploma

33

Onderwijsvormen en studiebegeleiding

DEEL B Cursusinformatie Electrical Engineering

49

DEEL C Algemene Bijlagen 1

De faculteit EWI

72

1.1

Organogram EWI

72

1.2

Opleidingen

73

1.3

Diensten en Eenheden

74

1.4

Faciliteiten

77

2

De organisatie van het onderwijs

79

2.1

Studentenstatuut

79

4.1

Onderwijsvormen

36

2.2

(Her)inschrijving studie

79

4.2

Organisatie studiebegeleiding

37

2.3

Studenten en Onderwijs (S&O)

80

37

2.4

Communicatie en informatie

81

37

2.6

Jaarroosters

85

2.7

Colleges

85

4.2.1 Studentmentoren 4.2.2 Docentmentoren

INHOUDSOPGAVE

2.8

Vakken volgen

87

2.9

Wegwijs op de campus

87

2.10

Studiemateriaal

87

2.11

PC-privé regeling voor studenten en aanschaf pc/laptop/printer

89

2.12

Tentamens

89

UT regelingen

92

3 3.1

Studiefinanciering

92

3.2

Overgangsregelingen

92

3.3

Regeling afstudeersteun

92

3.4

Topsporters

92

3.5

Regeling Studentenactivisme

93

3.6

Studeren met een functiebeperking

93

UT faciliteiten

94

4.1

Bureau Onderwijszaken EWI

94

4.2.

Union Shop

94

4.3.

Notebook Service Centre

94

4.4

Bibliotheek/informatiespecialist EWI

95

4.5.

Studentenrestaurant

96

Studentenactivisme

97

4

5.

DEEL A Bachelorprogramma Electrical Engineering

1 Electrical Engineering

ELECTRICAL ENGINEERING

1.1 Doelen

1.2 Eindtermen

De algemene doelstelling van de bacheloropleiding is het opleiden tot bachelors in Electrical Engineering.

De algemene eindtermen voor de afgestudeerde van een bacheloropleiding van de afdeling Electrical

Een bachelor is een academisch gevormd persoon die opgeleid is om onder supervisie van een ingenieur of master te werken in onderzoek of ontwerp. In de praktijk houdt dat een combinatie van meerdere eigenschappen in. Denk aan nieuwsgierigheid, brede interesse, initiatief tonen, onafhankelijk denken, problemen in een breder kader zien, abstract redeneren, essentiële gedachten van ad hoc ideeën onderscheiden, generalisaties rechtvaardigen en creatief zijn bij het tot stand brengen van oplossingen

Engineering zijn hieronder opgesomd in domein, werkwijze en context. Een afgestudeerde {Domein} wiskundige basiskennis 1.

in ontwerpen onderzoeksproblemen.

is in staat om vanuit het arsenaal van de calculus gebruik te maken van differentiaal- en integaalrekening, oplossen van stelsels lineaire vergelijkingen, kansrekening en stochastiek

Als afgestudeerd bachelor Electrical Engineering ben je in staat om problemen tamelijk onafhankelijk

teneinde fysische verschijnselen, componenten, signalen en schakelingen te beschrijven c.q. te

op te lossen. Je bent in staat om nieuwe kennis op te doen en deze te integreren in je werk. Als

modelleren.

bachelor kun je problemen identificeren en structureren. Daarbij moet je hoofdzaken van bijzaken kunnen scheiden

natuurkundige basiskennis 2.

en een tijdpad voor de oplossing van het probleem aan

is in staat om eenvoudige elektromagnetische en mechanische situaties te beschrijven en tevens om een beschrijving van halfgeleidercomponenten te geven, alsmede het gedrag van, en

kunnen geven. Daarnaast zijn bachelors EE ook in staat om in

informatieverwerving ten behoeve van fysische systemen te analyseren en te modelleren.

(multidisciplinaire) groepen te werken. elektronica Electrical Engineering omvat de studie en toepassing

3.

van elektriciteit, elektronica en elektromagnetisme. De

is in staat om een eenvoudige analoge schakeling functioneel te beschrijven en te onderzoeken in analytische vorm en dat functionele onderzoek bij schakelingen van toenemende complexiteit te

deelgebieden die worden behandeld zijn analoge en digitale

doen met numerieke methoden en simulaties.

elektronica, computertechniek, meet- en regeltechniek en communicatietechniek. Daarnaast omvat de opleiding de noodzakelijke basiskennis uit de wiskunde en natuurkunde.

computertechniek 4.

is in staat om eenvoudige digitale schakelingen te analyseren en te synthetiseren en voor het ontwerpen van omvangrijke schakelingen daarbij gebruik te maken van een hardware beschrijvingstaal. De afgestudeerde is bekend met de organisatie van een computer en kent de deelsystemen ervan en is tevens in staat, na analyse, een probleem algoritmisch met een computertaal op te lossen.

meet- en regeltechniek 5.

is bekend met de functionaliteit en de opbouw van een meetsysteem en in staat meetfouten te identificeren en te analyseren om bij het ontwerpen en testen van schakelingen, gerealiseerd tijdens opdrachten en projecten, bewust met meetapparatuur om te kunnen gaan.

6.

kan fysische systemen analyseren en ontwerpen die gebruik maken van een regelstrategie, zoals in elektronische schakelingen alsmede in robotica.

12

13

ELECTRICAL ENGINEERING

communicatietechniek

{Context}

7.

15. is in staat om na het voltooien van de opleiding een keuze te maken voor en zich te specialiseren

is in staat een beschrijving te geven van communicatiesystemen in termen van gebruikte media, modulatiemethoden, coderingstechnieken en protocollen teneinde een uitspraak over de prestatie en kwaliteit van een dergelijk systeem te kunnen geven.

in een masteropleiding, dan wel om een plek te vinden op de arbeidsmarkt. 16. is in staat technische en maatschappelijke gevolgen van nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied te analyseren en te bespreken met vakgenoten.

{Werkwijze} 8.

is in staat om de hoofdfunctie van een verlangde toepassing op een zinvolle manier onder te

17. is in staat vanuit een andere tak van wetenschap met een breder perspectief een oordeel te vormen over het eigen vakgebied.

verdelen in deelfuncties teneinde een functioneel ontwerp van de toepassing op te stellen. Een officiële versie van de eindtermen en meer informatie over de regels en richtlijnen 9.

is in staat om deelfuncties van een functioneel ontwerp van een verlangde toepassing te vervullen met subsystemen, zodanig dat de realisatie –het geheel der subsystemen- de toepassing mogelijk

van de Bachelor Electrical Engineering zijn te vinden in de Onderwijs- en Examenregeling (OER) van de opleiding: www.utwente.nl/el/onderwijszaken/regels/

maakt, daarbij rekening houdend met gestelde eisen en voorwaarden. De afgestudeerde kan hierbij uit alternatieve systemen na evaluatie een verantwoorde keuze maken. 10. is in staat om mondeling en schriftelijk te rapporteren over opdrachten en projecten. 11. is in staat om samen te werken met teamgenoten en opdrachtverstrekkers tijdens opdrachten en projecten. 12. is in staat om voor opdrachten en projecten de vraagstelling te analyseren, benodigde informatie te verwerven, een onderzoeks- en/of ontwerpplan op te stellen en de uitvoering ervan te plannen. 13. is in staat om kennis te vergaren via wetenschappelijke boeken en tijdschriften al dan niet ontsloten via geautomatiseerde zoekmethoden. 14. is in staat om op een deelgebied een bijdrage te leveren aan wetenschappelijk onderzoek of ontwerp.

14

15

2 Electrical Engineering aan de Universiteit Twente

ELECTRICAL ENGINEERING AAN DE UNIVERSITEIT TWENTE

2.1 Bacheloropleiding

2.3.2 Stage (in het buitenland)

De bachelor Electrical Engineering bestaat uit een samenhangend programma van vakken uit de

Een stage is bij de meeste masteropleidingen een onderdeel van het programma. Het is mogelijk om

Elektronica, Natuurkunde, Meet- en regeltechniek, Computertechniek, Wiskunde. Daarnaast zijn er

dit in het buitenland te laten plaatsvinden. Voor meer informatie kun je terecht bij de stagecoördinator

ondersteunende vakken en projecten.

Maarten Korsten: [email protected]

2.2 Organisatie

2.3.3 Opleiding tot leraar

2.2.1 Opleidingsdirecteur

onderwijsbevoegdheid voor Natuurkunde, Wiskunde of informatica te behalen. Er zullen echter extra

De opleidingsdirecteur van de bachelor Electrical Engineering is

vakken moeten worden gevolgd. Meer informatie kun je vinden op www.utwente.nl/elan/

Met een bachelordiploma in de Elektrotechniek is het mogelijk om bij het instituut ELAN een

Prof. Dr.Miko Elwenspoek; Carré kamer 1407; telefoon +31 53 489 3845; email [email protected].

2.3.4 Arbeidsmarkt perspectieven Doordat de bachelor-master structuur nog niet zolang bestaat zijn bedrijven nog onvoldoende op de

Als er zaken spelen waar je graag eens met hem over van gedachten

hoogte van de mogelijkheden, die een afgestudeerd bachelor Electrical Engineering heeft. De meeste

wilt wisselen, dan kun je altijd een afspraak bij hem maken via Karin

afgestudeerde bachelorstudenten besluiten echter door te studeren aan een masteropleiding.

Veldhuis. Zilverling kamer 1032; telefoon +31 53 489 5450; email [email protected].

2.4 Extra curriculaire activiteiten

2.2.1 Bachelorcoördinator De

bachelorcoördinator

van

Electrical

Engineering

is

dr.ir.

Cora Salm. Carré kamer 2611; telefoon +31 534 489 2648; email [email protected]. Voor vragen over het bachelorprogramma kun je bij haar terecht.

2.4.1 Honours programma Het Honours programma is bedoeld voor de getalenteerde, geïnteresseerde en gemotiveerde student. In bijna anderhalf jaar wordt er een programma van 30 EC aangeboden. Het programma is voor topstudenten van alle opleidingen. Studenten worden intensief begeleid door wetenschappers met een uiteenlopende achtergrond en maken kennis met grote wetenschappers en de praktijk van wetenschapsbeoefening. Ze krijgen boeiende vraagstukken en maken een individueel project, waarbij ze een onderzoeksvoorstel schrijven binnen hun eigen vakgebied. Meer informatie is te vinden op

2.3 Na de bacheloropleiding

www.utwente.nl/honours

2.3.1

2.4.2

Aansluitende masteropleidingen

Wiskunde Excellence stream

De Master of Science opleiding in Electrical Engineering, Systems and Control, Embedded Systems

De Excellence-onderwijslijn past bij het reguliere wiskundeonderwijs. Excellence is hier bedoeld als

en Nanotechnology zijn direct toegankelijk na de bachelor EE. Andere masters zijn, al dan niet met

verdieping van het wiskundig niveau. Het wiskundeonderwijs wordt met een hoger abstractieniveau

compenserende vakken, toegankelijk. Elk jaar vindt er in december een informatiedag plaats,

gegeven. De excellencelijn biedt een volledig parallelprogramma voor de wiskundevakken die in de

waarbij de verschillende masteropleidingen vertegenwoordigd zullen zijn. Meer informatie over de

opleiding aan bod komen. De beste (en gemotiveerde) studenten van technische opleidingen (ca. 10%)

masteropleidingen kun je vinden op www.utwente.nl/master

komen in aanmerking voor het excellenceprogramma dat wordt verzorgd door de opleiding Technische Wiskunde. Meer informatie over de Excellence stream kun je je vinden op www.utwente.nl/excellence

18

19

ELECTRICAL ENGINEERING AAN DE UNIVERSITEIT TWENTE

2.4.3

Tweede bacheloropleiding

Wanneer een student de ambitie heeft om twee bacheloropleidingen te volgen, kan in overleg met de studieadviseur een voorstel voor een individueel programma aan de examencommissie worden voorgelegd. Meer informatie over de studieadviseur van Electrical Engineering vind je in hoofdstuk 4.2.3 van deze studiegids. Meer informatie over de hoogte van het college geld voor een tweede studie: www.utwente.nl/so/studentservices/geldzaken/collegegeld/

20

21

3 Opbouw van het studie programma

OPBOUW VAN HET STUDIEPROGRAMMA

3.1 Algemeen

3.2 Het programma

Het curriculum is gebaseerd op een achttal domeinen die verdeeld zijn over drie bachelorjaren. Het

De vakken uit de acht verschillende domeinen zijn verdeeld over drie studiejaren. De verdeling is

betreffen de domeinen:

zodanig dat er een zo optimaal mogelijk op elkaar afgestemd programma is.

1.

Elektronica

Het eerste jaar van de bachelorfase wordt ook wel de propedeuse (P) genoemd.

Vakken: Introductie Elektronica en Elektrotechniek; Netwerkanalyse; Elektronische Basisschakelingen; Elektronische Functies. 2.

Natuurkunde basis Vakken: Elektromagnetische Veldtheorie; Mechanica en Transductietechniek;

Een collegejaar bestaat uit twee semesters. Een semester is opgedeeld in twee kwartielen van acht onderwijsweken en twee tentamenweken.

3.2.1

Het eerste jaar

Halfgeleiders Devices; Elektrodynamica; Optische Basisfuncties en Microsystemen. 3.

Semester 1

Meet- en regeltechniek 1A

Vakken: Meettechniek; Regeltechniek; Dynamische systemen. 4.

5.

6.

7.

Semester 2 1B

2A

2B

Computertechniek

Introductie Electronica

Netwerkanalyse

Electronische

Elektronische functies

Vakken: Inleiding Objectgeoriënteerde Programmeren; Basisbegrippen Digitale

en Elektrotechniek

(6,5 EC)

basisschakelingen +

+ Practicum (3.5 EC)

Technieken; Computer Organisatie; Computer Systemen; Informatie Opslag.

(6,5 EC)

Communicatietechniek

Inleiding Object-

Basis Begrippen

Lineaire structuren

Elektromagnetische

Vakken: Telematica; Embedded Signal Processing; Random

georiënteerd

Digitale Technieken

(3 EC)

veldtheorie (7 EC)

Signalen en Ruis; Inleiding Communicatie Systemen.

programmeren (3 EC)

(5 EC)

Wiskundebasis

Calculus 1 (5 EC)

Practicum

Calculus 2 (3 EC)

Eind P project (4,5 EC)

Practicum (7,5 EC)

Vakken: Calculus 1; Lineaire structuren; Calculus 2; Kansrekenen;

Meetinstrumenten en

Lineaire differentiatie- en differentiaal; Lineaire Systemen.

Netwerkanalyse (2 EC)

Projecten

Project IEEE (2EC)

Mid P project (1,5 EC)

Vakken: Introductie Elektronica en Elektrotechniek; Mid-P project; Eind P project; Mechatronica project; B2 project; Practicum Realiseren Materialen; Bachelor opdracht. 8.

Een studiejaar komt overeen met 60 studiepunten (EC). Een EC staat voor 28 uur studie-inspanning.

Ondersteunend Vakken: Communicatie; Masteroriëntatie; Inleiding Energietechniek.

Eerste semester In het eerste jaar wordt begonnen met het vak ‘Introductie Electronica en Elektrotechniek’ (IEEE). Het vak geeft direct aan het begin van de studie een overzicht van de inhoud, de studievormen en de zwaarte van de bachelor Electrical Engineering. Aan het eind van het vak IEEE volgt het project IEEE, waarin de opgedane kennis wordt geïntegreerd en toepast in een groepsproject. Daarna begin je aan ‘Netwerkanalyse’, een basis elektronica vak, met daaraan gekoppeld het practicum MeetinstrumentenNetwerkanalyse (MINA). Naast het uitvoeren van de proeven, ligt de nadruk op het leren journaliseren.

24

25


Het vak ‘Calculus I’ geeft de basiskennis wiskunde die nodig is voor een groot deel van de wiskunde

3.2.2

Het tweede jaar

en EE vakken binnen het programma. Object georiënteerd programmeren is een bouwblok voor Semester 1

de systeemgeoriënteerde vakken die, net als de basisbegrippen digitale techniek, het deel van het vakgebied beslaat wat grenst aan de informatica.

1A

Semester 2 1B

Kansrekenen (3 EC)

Meettechniek (4 EC)

Tweede semester

2A Dynamische

Communicative

sistemen (3 EC)

vaardigheden (1 EC)

Regeltechniek (4 EC)

B2 project (11 EC)

In het tweede kwartiel volgt het elektronica onderwijs met de vakken ‘Elektrische basisschakelingen’

Lineaire differentiatie-

Lineaire systemen

en ‘Elektronische functies’, en de in elkaar overlopende bijbehorende practica. Ook het wiskunde

en differentiaal-

(6 EC)

onderwijs wordt in het tweede kwartiel verdiept met ‘Calculus II’ en ‘Lineaire structuren’. Met

vergelijkingen (5 EC) Computer

Mechanica en

organisatie (3 EC)

transductie-

Telematica-

techniek (3 EC) Computersystemen (5 EC)

‘Elektromagnetische veldtheorie’ komt ook de voor EE belangrijke natuurkundige basiskennis aan de orde in het eerste jaar. Tenslotte zijn er twee groepsprojecten in het tweede semester. Bij het eind-P project zal je voor het eerst zelf een projectonderwerp gaan definiëren.

2B

Project Mechatronics (4 EC)

systemen en toepassingen (5 EC) Halfgeleiders devices (4 EC) In het tweede jaar komen veel toegepaste EE onderwerpen aan de orde. In het eerste semester worden vakken uit de communicatietechniek en de computertechniek gecomplementeerd met ondersteunende wiskunde. Ook begint het cluster meettechniek. Daarnaast worden met ‘Halfgeleiderdevices’ en ‘Mechanica & Transductietechniek’ de natuurkundige grondbeginselen verder uitgediept.

3.2.3

Het derde jaar Semester 1 1A

Semester 2 1B

Minor (20 EC)

2A

2B

Embedded signal

Optische

processing (6 EC)

basisfuncties en microsystemen(3 EC)

Practicum realiseren

Inleiding elektronische

Random signalen

Inleiding

materialen (1,5 EC)

energietechniek (3 EC)

en ruis (4 EC)

communicatie systemen (3 EC)

26

Elektrodynamica

Informatieopslag

Bachelor opdracht

(4 EC)

(3 EC)

(11,5 EC)

27


Eerste semester Een groot deel van het eerste semester is vrijgeroosterd voor de minor. De minor wordt gekozen in het tweede semester van het tweede jaar. Het is van belang om een weloverwogen keuze te maken over hoe je deze ruimte gaat invullen. Hierbij spelen je persoonlijke interesses, kwaliteiten en ambities een rol. Ook het studieverloop tot dan toe kan een rol spelen. De vakken ‘Elektrodynamica’ en ‘practicum

3.3 Opleiding specifieke regelingen De vakken, als onderdelen van de domeinen van het bachelorprogramma worden, zoals hierboven omschreven, in een bepaalde volgorde aangeboden. Het is aan te bevelen om deze volgorde zo veel mogelijk aan te houden. Mochten er redenen zijn om hier van af te wijken dan is het van belang om rekening te houden met onderstaande regelingen:

RIM’ zorgen voor een prettige vakinhoudelijke afwisseling. • Tweede semester Met ‘Random signalen en ruis’, ‘Inleiding communicatie systemen’ en ‘Embedded signal processing’

behaald; •

heeft het tweede semester een belangrijke communicatie techniek signatuur. Het vak ‘Embedded signal

fase; •

in het derde jaar wordt afgerond met de bachelor eindopdracht. Hier legt de student in een individueel onderzoekproject een proeve van bekwaamheid af.

3.2.4

Om mee te kunnen doen aan het B2 project moet de propedeuse zijn afgerond en minimaal 17 EC’s uit het bachelorprogramma behaald zijn;

•

Om de bacheloropdracht te kunnen doen zijn er tenminste 88 EC’s nodig en moet het B2 project zijn behaald. De vakgroep waarbij de opdracht wordt gedaan kan eisen dat bepaalde vakken

Samenstelling van de opleiding naar vakgebied

behaald zijn;

Hieronder vind je een overzicht van de verdeling van de aandacht die voor verschillende deelvakgebieden in het programma gegeven wordt:

Indien aan het einde van het tweede jaar de propedeuse nog niet is behaald en er zijn totaal minder dan 80 EC’s behaald dan is het niet mogelijk om onderdelen af te sluiten van de postpropedeutische

processing’ legt daarbij de link met de elektronica basis die eerder in de opleiding is gelegd. Informatie opslag en optische basisfuncties geven meer natuurkundige achtergrond kennis. Het tweede semester

Het propeuse diploma is behaald als alle 60 EC’s van het programma van het eerste jaar zijn

•

Voor het uitvoeren van de bacheloropdracht bij een leerstoel buiten de afdeling elektrotechniek dient vooraf toestemming verkregen te worden van de opleidingsdirecteur;

•

Practica en Projecten – meestal (maar niet noodzakelijk) elektrotechnisch georiënteerd

•

Electrical Engineering

•

Informatica

•

Natuurkunde

•

Wiskunde

•

Anders – voornamelijk de minor in het 3e jaar

•

De vakken ‘Mechanica & Transductietechniek’, ‘Meettechniek’, ‘Dynamische Systemen’ en ‘Regeltechniek’ dienen te zijn gevolgd om deel te kunnen nemen aan het project Mechatronica.

•

Het is mogelijk om mastervakken te volgen terwijl de bachelor nog niet is afgesloten (verweven studeren). Er mag echter niet meer dan 30 EC open staan uit het bachelorprogramma. De examencommissie dient hiervoor toestemming te verlenen. Om in aanmerking te komen dient er een studieplan te worden opgesteld, waaruit blijkt wanneer het bachelordiploma gehaald wordt

Over de jaren heen is er veel aandacht voor praktische activiteiten. Er is een stevige component

en welke mastervakken er worden gedaan. Indien het bachelorexamen niet binnen een jaar is

Electrical Engineering. Wiskundige vakken zijn geconcentreerd in de eerste twee jaar.

behaald, dan mogen er geen tentamens meer worden gedaan in de mastervakken. Het is niet mogelijk om aan de stage te beginnen of de afstudeeropdracht te doen zonder in het bezit te zijn van het bachelordiploma. Bij Bureau Onderwijszaken kan een formulier worden opgehaald waarmee een voorlopige inschrijving als masterstudent kan worden gerealiseerd. Het formulier is te downloaden via www.utwente.nl/el/onderwijszaken/formulieren/ Wanneer de examencommissie geen toestemming verleend, dan is het niet mogelijk om de vakken te volgen en tentamens te doen. Gebeurt dit toch dan worden de tentamenresultaten als niet geldig beschouwd. Afwijkingen van deze regelingen dienen altijd door de examencommissie te worden goedgekeurd.

28

29


Aanpassingen aan de vraag vanuit de maatschappij, ontwikkelingen binnen de wetenschap en binnen het middelbare onderwijs hebben ervoor gezorgd dat er in de loop der jaren een aantal curriculum

3.5 Afsluiting van de Bachelorstudie

veranderingen hebben plaatsgevonden. De studieadviseur kan geraadpleegd worden voor regelingen,

3.5.1

De Bacheloropdracht

die hiermee te maken hebben en het bepalen van adequate stappen in de studievoortgang. De

De bacheloropdracht (BO) of Individuele Onderzoek Opdracht (IOO) is de afsluiting van het

regelingen van de afgelopen negen jaar komen op de website van EE te staan: www.utwente.nl/el

bachelorprogramma. In deze opdracht wordt een onderzoek bij een vakgroep gedaan.

Naast opleidingspecifieke regelingen zijn er UT-brede regelingen. Deze staan vermeld in deel C van

Het is de gelegenheid om het geleerde in de praktijk te brengen. Met de BO of IOO wordt de mate

deze studiegids.

van initiatief nemen, plannen, rapporteren en presenteren van de student getoetst. Het niveau van de opdracht past bij de eindtermen van de bacheloropleiding en de tot dan toe gevolgde vakken. Tijdens

Elk jaar wordt er een nieuw Onderwijs en Examen Reglement (OER) vastgesteld. Deze bevat zowel een

de BO of IOO wordt zelfstandig gewerkt, onder de supervisie en begeleiding van de BO/IOO-begeleider.

UT-breed als een opleidingspecifiek gedeelte. De OER wordt aan het begin van het collegejaar aan alle eerstejaarsstudenten uitgereikt.

3.4 De minor Een minor is een gestructureerd, samenhangend en afgerond onderwijspakket van minstens 20 EC. Het is mogelijk om de keuze te maken om kennis te maken met een ander vakgebied of juist de diepte in te duiken in een specialisatierichting. Er is een zekere mate van vrijheid om binnen randvoorwaarden je eigen minor samen te stellen. De opleidingsminors en de themaminors zijn onderwijsprogramma’s die door de UT vooraf zijn samengesteld. In de opleidingsminor wordt in het kort kennis gemaakt met één van de UT-bacheloropleidingen (anders dan degene die gevolgd wordt). In de themaminors wordt dieper op een wetenschappelijk onderwerp ingegaan. Het is ook mogelijk om zelf een minor samen te stellen. Dit kan in overleg met de docentmentor, studieadviseur en/of vakdocent. Deze ‘vrije minor’ moet door de examencommissie van de opleiding worden goedgekeurd. Er zijn een aantal speciale minors waaraan een verblijf in het buitenland gekoppeld is, bijvoorbeeld de minor ‘International Management’. Voor de minor ‘Muziek’ moet auditie worden gedaan. Meer informatie vind je op: www.utwente.nl/majorminor . Ook kun je een kijkje nemen op de minor informatiemarkt in april, waar vertegenwoordigers van verschillende minoren zich zullen presenteren. Voor de BO/IOO gelden de volgende opdrachteindtermen: Ingangseisen minor Op een van tevoren aangekondigd meetmoment moet de student tenminste 80 EC hebben behaald om toegelaten te worden tot een minor. Bij deze meting worden de resultaten van tentamens

De studenten hebben in de bacheloropdracht aangetoond dat ze in staat zijn om: 1.

(informatie verwerven, zelfkennis, communiceren);

aansluitend aan het vierde kwartiel meegeteld. Resultaten van tentamens in de zomervakantie niet. De examencommissie kan individuele dispensatie verlenen voor deze 80 EC-eis.

30

een bij hen passende keuze te maken voor een vakgroep, supervisor en onderzoeksvoorstel

2.

een logboek bij te houden (documenteren, integreren van kennis en skills, reflectie);

3.

het onderzoeksvoorstel concreet te maken (interpreteren, uitwerken, operationaliseren, via

31


literatuurstudie en oefening met instrumenten/ tools, tot een concrete onderzoeksvraag of

3.5.2 Diploma

ontwerpspecificatie met motivatie waarom dit van belang is);

Om in aanmerking te komen voor het bachelordiploma dient men zich aan te melden bij Bureau

4.

een onderzoeksplan te maken (totaaloverzicht geven met stappenplan en tijdplan);

Onderwijszaken. Deze aanmelding kan iedere maand, met uitzondering van de maand juli. Er zal

5.

het onderzoeksplan doelgericht uit te voeren en zonodig in overleg met de supervisor bij te stellen

worden bekeken of aan alle voorwaarden is voldaan. Eén keer per jaar, in de maand oktober, vindt er

als voortschrijdend inzicht hiertoe noopt (doelgericht werken, plan bijstellen);

een collectieve bachelor diploma-uitreiking plaats. Ook vindt er één keer per jaar, eind september of

een voortgangsrapportage te leveren (verantwoorden dat in de juiste richting naar de kerndoelen

begin oktober, een UT-brede Propedeuse-uitreiking plaats.

6.

wordt gewerkt); 7.

een heldere probleemstelling te maken waarin de kernstructuur van werk en verslag tot uitdrukking komt, bijv. in de vorm van een introductie, samenvatting of poster;

8.

data voor begeleidingsgesprekken af te spreken en afspraken na te komen (communiceren);

9.

afspraken te maken over hoe de beoordeling plaats vindt en welke criteria voor het cijfer worden gehanteerd (communiceren, bijv. wanneer je een 10 krijgt en wanneer een onvoldoende);

10. afspraken te maken over wat er gebeurt bij overschrijding van deadlines of de totale tijdsduur, of bij een onvoldoende (communiceren); 11. een (verplicht!) eindverslag te maken (logische doelgerichte presentatie van het werk naar het technisch-wetenschappelijk forum); 12. een (verplichte!) eindvoordracht over het werk te houden (mondelinge presentatie voor een publiek van BSc-EL medestudenten en vakgroepmedewerkers aan de hand van een powerpoint presentatie).

De student is zelf verantwoordelijk voor het leren beheersen van de genoemde punten. Hoe meer het initiatief van de student uitgaat (dit omvat ook het stellen van vragen), hoe beter aangetoond is dat de eindtermen behaald zijn. Het eindcijfer wordt bepaald door de inhoudelijke kwaliteit van het werk (het niveau), het eindverslag, de eindvoordracht en de gevolgde werkwijze die o.a. blijkt uit de bovengenoemde tussenproducten. Deze laatste kunnen of mondeling of schriftelijk worden geleverd, volgens afspraak tussen supervisor en student.

32

33

4 Onderwijsvormen en studiebegeleiding

ONDERWIJSVORMEN EN STUDIEBEGELEIDING

4.1 Onderwijsvormen

4.2 Organisatie studiebegeleiding

De vakken worden aangeboden in diverse onderwijsvormen: hoorcolleges, werkcolleges, colstructies,

Om de studie zo efficiënt en effectief te kunnen doorlopen worden binnen en buiten de opleiding EE een

practica, individuele- of groepsbesprekingen met een docent en zelfstudie.

aantal diensten ingezet. In de volgende paragrafen zullen enkele diensten worden besproken.

4.2.1 Studentmentoren

Onderwijsvorm

Omschrijving onderwijsvorm

Hoorcollege

De docent geeft plenair een toelichting en/of aanvulling op

Werkcollege

Practicum

De studentmentoren zijn ouderejaars studenten Electrical Engineering. Zij gebruiken hun expertise

de leerstof

als student EE aan de UT om de eerstejaars studenten wegwijs te maken binnen de opleiding

Er wordt aan opdrachten gewerkt ter verwerking van de

en de universiteit. Daarnaast kunnen zij ondersteunend zijn bij het studeren van de leerstof en

lesstof. De werkcolleges zijn interactiever van aard

studievaardigheden. Het ‘student zijn’ is een terugkerend onderwerp. In het eerste kwartiel zijn een

Groepsgewijs of individueel wordt aan een bepaald project,

aantal contactmomenten groepsgewijs ingeroosterd.

onderwerp of een specifiek computerprogramma gewerkt Colstructie Individuele

Dit is een combinatie van een hoor- en werkcollege of

groepsbespreking

met docent

Bij

opdrachten

kunnen

op

verschillende

momenten

besprekingen met een begeleidend docent plaatsvinden: vooraf, gedurende het proces en/of ter afronding

Bespreking/werkoverleg projectgroep

binnen

4.2.2 Docentmentoren Docentmentoren zijn meestal docenten, die gedurende het eerste jaar lesgeven. Bij aanvang van de

Binnen de verschillende vakken zijn er opdrachten die

studie krijgt elke student een docentmentor toegewezen. Gedurende het eerste jaar zullen er een drietal

uitgevoerd worden in een projectgroep bestaande uit

individuele (ingeroosterde) ontmoetingen plaatsvinden. Gedurende het tweede en derde jaar van de

medestudenten. Buiten de college-uren spreekt men af

bachelorfase zijn de contactmomenten niet ingeroosterd. Contact is dan afhankelijk van de vraag en

voor werkbespreking of samenwerking. Hierdoor wordt er geoefend in professioneel samenwerken, taken verdelen en rapporteren Zelfstudie

Buiten de verroosterde uren is er ook contact met de studentmentor mogelijk.

Via zelfstandig studeren wordt de leerstof eigen gemaakt

behoefte van de student. De studievoortgang overzichten (SV), die aan het einde van het academische jaar, samen met een adviseringsbrief van de opleidingsdirecteur naar de student worden gestuurd kunnen een aanleiding vormen voor de docentmentor om contact met de student op te nemen. Eerdere SV’s en individuele contacten kunnen ook een aanleiding voor een uitnodiging voor een gesprek

De werkvormen zijn zoveel mogelijk afgestemd op de doelen van het vak. In vakken die vooral gericht

vormen.

zijn op het verwerven van kennis en inzicht bestaan de contactmomenten grotendeels uit hoor- en

De docentmentoren zetten hun ervaringen als docent in. Ze zijn getraind om studiegerelateerde- en

werkcolleges. In vakken die gericht zijn op het verwerven van specifieke vaardigheden of het oefenen

persoonlijke onderwerpen adequaat met de student te behandelen. Ze kunnen de student doorverwijzen

van competenties (combinatie van kennis, vaardigheden en houding) wordt het onderwijs gegeven in

naar de studieadviseur en/of de centrale diensten van studenten decanen en –psychologen.

de vorm van practica, colstructies, projecten of opdrachten. In de loop van de studie verandert de verhouding tussen contacturen en zelfstudie. Er wordt van de student verwacht dat deze steeds beter zijn/haar eigen studieproces kan vormgeven. De opbouw van het programma zorgt ervoor dat de student steeds zelfstandiger wordt en steeds meer complexere problemen aankan.

36

De docentmentoren kunnen altijd door de student worden benaderd. De docentmentoren voor de studenten, die in 2011 met hun studie BSc EE beginnen zijn: •

Anne Johan Annema, Carré 2629, tel. 053 – 489 2649, email: [email protected]

•

Leon Abelmann, Carré 1411, tel. 053 – 489 6216, email: [email protected]

•

Jan Eijkel, Carré 2415, tel. 053 – 489 2839, email: [email protected]

•

Hans Groenland, Carré 1349, tel. 053 – 489 6182, email: [email protected]

•

Cora Salm, Carré 2611, tel. 053 – 489 2648, email: [email protected]

37

ONDERWIJSVORMEN EN STUDIEBEGELEIDING

•

Wouter Olthuis, Carré 2409, tel. 053 – 489 2688, email: [email protected]

4.2.6 Studieplan

•

Chris Roeloffzen, Carré 2023, tel. 053- 489 2804. email: [email protected]

Volgens de Onderwijs- en Examenregeling dient elke bachelorstudent bij aanvang van elk semester

•

Mark Bentum, Carré 2021, tel. 053- 489 2108, email: [email protected]

een studieplan te maken. Voor elke eerstejaarsstudent zal de studieadviseur een advies over het door

•

Arjan Meijerink, Carré 2011, tel. 053- 489 2238, email: [email protected]

hem of haar gemaakte studieplan geven. Voor de overige studenten geldt dat ze in contacten met de

De docentmentoren van de studenten die voor 2011 aan hun studie zijn begonnen staan vermeld op de website, www.utwente.nl/el/studiebegeleiding/mentoren/

4.2.3 Studieadviseur De studieadviseur kan benaderd worden voor alle studie- en persoonlijke gerelateerde onderwerpen. Naast studieplanning, studievaardigheden, studiekeuze en individuele- en universitaire regelingen,

studieadviseur te allen tijde een recent studieplan moeten kunnen laten zien.

4.2.7

Academische- en Studievaardigheden

In de eerste week van het academisch jaar zal er een college ‘efficient en effectief studeren’ worden gegeven aan de eerstejaars studenten van de faculteit. Tijdens het studentmentoraat, docentmentoraat en in het curriculum zitten ook elementen van academische- en studievaardigheden.

kunnen motivatie, activisme en overstap gerelateerde zaken aan de orde komen. De studieadviseur kan

Op de website www.utwente.nl/el/studiebegeleiding staan studietips en diverse vormen van

de student doorverwijzen naar studentendecanen en –psychologen.

ondersteuning met betrekking tot het studeren.

Naar aanleiding van de studieresultaten kan zij, al dan niet in samenspraak met de docentmentor, de student benaderen om de studievoortgang samen met de student door te nemen. De studieadviseur is de vertrouwenspersoon voor de studenten. Je kunt te allen tijde contact opnemen met de studieadviseur. De studieadviseur voor Electrical Engineering is Thea de Kluijver: Zilverling 1003, tel 3697, E-mail: [email protected]

4.2.4

Studentendecanen en –psychologen

Op UT-breed niveau kun je terecht bij de studentdecanen en –psychologen. Meer informatie hierover vind je paragraaf 2.3 van de bijlagen – Studenten Services.

4.2.5 Adviesbrieven In het vierde kwartiel van het academische jaar wordt naar elke student een studievoortgangoverzicht, samen met een advisering van de opleidingsdirecteur verstuurd. De eerstejaarsstudenten zullen in november of december een preadvies brief krijgen. De brief is gebaseerd op het aantal EC’s dat tot dan toe behaald is en de indruk die de docentmentor van je heeft. In de loop van de studie worden er een aantal informatiebijeenkomsten georganiseerd over onder andere de inrichting van het 2e en 3e jaar, keuzevakkenvoorlichting, minormarkt en de voorbereiding op de masterkeuze.

38

39

5 Toetsing en kwaliteit

TOETSING EN KWALITEIT

5.1 Toetsing Gedurende de opleiding wordt er op verschillende manieren geëxamineerd. Hiervoor worden verschillende toetsingsinstrumenten gebruikt.

5.1.2

Derde kans regeling

Een student die voor een vak nog geen voldoende heeft en voor de derde keer een tentamenpoging wil doen dient volgens de Onderwijs- en Examenregeling daarvoor toestemming te moeten krijgen aan de examencommissie.

5.1.1

Toetsvorm per vak

De meeste vakken worden schriftelijk getentamineerd. Het vak ‘Informatieopslag’ wordt door middel van opdrachten getentamineerd en het vak ‘Elektromagnetische veldtheorie’ wordt met een mondeling tentamen afgesloten.

Dit moet gebeuren door het indienen van een aanvraag, ondertekend door de studieadviseur en de docent van het vak, vergezeld van een plan van aanpak en een studieplan. De student neemt tenminste zes weken voor de herkansingsdatum contact op met de docent en de studieadviseur en dient uiterlijk vijf werkdagen voor het sluiten van de tentameninschrijving een verzoek tot inschrijving in bij de

Bij de vakken ‘Meettechniek’, ‘Computersystemen’ en ‘Embedded Signal Processing’ maakt een

examencommissie. Pas na het verkrijgen van goedkeuring van de examencommissie is het mogelijk

praktische oefening deel uit van het assessment. Deze praktische oefening moet met een voldoende

zich voor het betreffende vak in te schrijven. Instructies voor de student zijn te vinden in de bijlage van

resultaat afgerond worden voordat aan een tentamen deel kan worden genomen.

deze gids.

De examinator van een practicum kan eisen dat één of meerdere verslagen gemaakt moeten worden, dat een journaal bijgehouden wordt en/of dat een presentatie gehouden wordt. De beoordeling over een practicum wordt gegeven op grond van de prestaties gedurende dat practicum. De vorm waarin de onderdelen van de minor getentamineerd worden, wordt bepaald door de Onderwijsen Examenregeling van de opleiding die verantwoordelijk is voor de minor. De toetsvormen staan beschreven in de vakomschrijvingen in deel B van deze studiegids.

5.1.3

Integratie: projecten

Om de integratie uit de verschillende vakken of juist uit een vak te bevorderen en om de prestaties te monitoren worden er een aantal projecten gedaan, die met een presentatie en/of een verslag worden afgesloten. Naast onderstaande projecten zijn er het mid-P -, het eind P- en het Mechatronica project. B2-project Het B2-project wordt normaliter gedaan in groepen van 4 studenten. De beoordeling van het B2-project wordt verkregen op grond van de prestaties gedurende de opdracht, van een tussenvoordracht en een eindvoordracht en een schriftelijk verslag over de verrichte werkzaamheden. Er kan een tussenverslag geëist worden. Bacheloropdracht De beoordeling van de Bacheloropdracht wordt verkregen op grond van de wijze van werken gedurende de opdracht, een eindvoordracht, en een schriftelijk verslag over de verrichte werkzaamheden. De leerstoel wijst een begeleidingscommissie aan die bestaat uit tenminste twee personen. In de begeleidingscommissie heeft tenminste één lid van het wetenschappelijk personeel in vaste dienst van de faculteit zitting. De begeleidingscommissie wijst een dagelijkse begeleider aan uit haar midden. In de begeleidingscommissie heeft tenminste één examinator zitting.

Voor het uitvoeren van de

opdracht buiten de afdeling elektrotechniek van de Universiteit Twente, is toestemming nodig van de opleidingsdirecteur.

42

43


5.2 Kwaliteitszorg onderwijs

het onderwijsproces door middel van intercollegiale toetsing door een lid van de wetenschappelijke staf die zitting heeft in de OKC. Hiertoe dienen de vakken van het verplichte curriculum systematisch

De kwaliteit van het onderwijs krijgt binnen de faculteit EWI, waaronder EE valt, veel aandacht.

te worden geëvalueerd; Voor goed onderwijs is een grote betrokkenheid van docenten en studenten nodig en een goede

•

onderlinge communicatie. De kwaliteitscyclus bestaat uit de volgende instrumenten:

het uitbrengen van evaluaties aan de examencommissie, de OLC en de betreffende docent van keuzevakken van het niet-verplichte deel van het curriculum;

•

5.2.1 StOEL

het uiterlijk binnen 6 weken aan de decaan, de OLC en de betreffende docent uitbrengen van een OKC-rapportage omtrent gehouden tentamens;

Om de kwaliteit van het onderwijs bij de opleiding Electrical Engineering te waarborgen is het Studenten

•

Overleg EL (StOEL) actief. Deze commissie bestaat uit een aantal studenten die zich bezig houden met

het jaarlijks uitbrengen van een verslag van haar werkzaamheden en een plan voor het komende jaar ten behoeve van de examencommissie en de OLC.

de kwaliteit van het onderwijs en het evalueren van de opleiding Electrical Engineering. Zo wordt elk kwartiel van de Bachelor los geëvalueerd en is het StOEL het centrale aanspreekpunt voor studenten

5.2.5

met klachten of opmerkingen over het onderwijs. Voor problemen, klachten en/of ideeën kan contact

Het wetenschappelijk onderwijs is geregeld door de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk

worden opgenomen met het StOEL – [email protected]

onderzoek (WHW). Hierin worden globale regels gegeven over de doelstellingen van het

Meer informatie is te vinden op: www.scintilla.utwente.nl/stoel/

Onderwijs- en Examenregeling (OER)

wetenschappelijk onderwijs en wordt de bestuursstructuur van de Universiteiten geregeld. De WHW regelt de cursusduur van de initiële opleidingen, geeft aan op welke manieren men ingeschreven kan

5.2.2

zijn en regelt de toelating tot de verschillende examens.

Opleidingscommissie (OLC)

De OLC bestaat zowel uit studenten als docenten. Het is

De WHW geeft aan de faculteitsdecaan een centrale taak voor wat betreft de inrichting van de faculteit

een adviesorgaan voor de opleidingsdirecteur en moet over

voor het onderwijs en de wetenschapsbeoefening. De decaan stelt de Onderwijs- en Examenregeling

alle onderwijszaken gehoord worden. Het gaat hier onder

(OER) vast, en ook het faculteitsreglement waarin het bestuur en de inrichting van de faculteit nader

meer

geregeld wordt.

om

onderwijsprogramma’s,

studielast,

roosters,

klachtenafhandeling en vakevaluaties.

5.2.3 Examencommissie De examencommissie bestaat uit stafleden en heeft een zelfstandige bevoegdheid over alles wat te maken heeft met de verschillende examens. De commissie stelt de regels op over examens, wel of niet slagen, met lofregeling, etc. In deze commissie wordt vastgesteld welke studenten wanneer voor welk examen geslaagd zijn. Ook rendementscijfers en fraudegevallen komen ter sprake.

In de OER wordt een groot aantal belangrijke punten met betrekking tot het onderwijs en de tentamens/ examens geregeld, waaronder: •

de inhoud van de opleiding;

•

de studielast van de onderdelen (vakken, practica, projecten, stage, opdrachten);

•

welke examens er zijn;

•

het aantal malen per studiejaar dat tentamens en examens afgelegd kunnen worden;

•

de geldigheidsduur van beoordelingen.

Meer informatie is te vinden op: utwente.nl/el/onderwijszaken/regels

5.2.4

44

Onderwijs Kwaliteit Commissie (OKC)

De Onderwijs Kwaliteit Commissie heeft tot taak:

5.2.6 Studentenstatuut

•

het informeren van de decaan en de OLC over de voortgang van het onderwijsproces;

De WHW schrijft ook voor dat er een Studentenstatuut is. Het Studentenstatuut kent een

•

het uitbrengen van rapportages aan de examencommissie over de bijdrage/rol van de docent aan

instellingsspecifiek deel, geldig voor de hele universiteit (waarin bijvoorbeeld de financiële

45


ondersteuningsregelingen van de universiteit geregeld zijn) en een opleidingsspecifiek deel waarin bijvoorbeeld informatie over de studieopbouw en de ondersteunende faciliteiten opgenomen moet zijn. Voor meer informatie zie hoofdstuk 2.1 van de bijlagen van deze studiegids.

5.2.7 Accreditatie In Nederland moet een opleiding geaccrediteerd zijn om in aanmerking te komen voor bekostiging door de overheid. Accreditatie is “het verlenen van een keurmerk dat aangeeft dat aan bepaalde maatstaven is voldaan”. Ook de toekenning van studiefinanciering aan de studenten is afhankelijk van accreditatie. De opleiding Electrical Engineering is geaccrediteerd in 2010 opnieuw door de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie.

46

47

DEEL B Cursusinformatie Electrical Engineering

CURSUSINFORMATIE ELECTRICAL ENGINEERING

Cursusinformatie Electrical Engineering

Cursusinformatie

Op het moment waarop deze studiegids wordt gedrukt zijn niet alle gegevens overgehaald en verwerkt in de nieuwe onderwijscatalogus van OSIRIS, www.utwente.nl/onderwijscatalogus. Kijk voor de meest recente cursusinformatie in OSIRIS: http://osiris.utwente.nl.

Introductie Elektronica en Elektrotechniek 191211600 EC Periode Vakinhoud

Bachelor 1 Semesteroverzicht Semester 1

Semester 2

Kwartiel 1

Kwartiel 2

Kwartiel 3

Kwartiel 4

Introductie Electronica en Elektrotechniek (6,5EC) 191211600

Netwerkanalyse (6,5 EC) 191210050

Electronische basisschakelingen + practicum (7,5 EC) 191211750/ 191211760 (practicum Elbas)

Elektronische functies + practicum (3.5 EC) 191211770/ 191211780

Inleiding Objectgeorienteerd programmeren (3 EC) 192110174

Basis Begrippen Digitale Techniek (5 EC) 192130014

Lineaire structuren (3 EC) 191510103

Elektromagnetische veldtheorie + practicum (7 EC) 191211290/ 191210080

Calculus 1 (5 EC) 201000177

Practicum Meetinstrumenten en Netwerkanalyse (2 EC) 191211610

Calculus 2 (3 EC) 191511040

Project IEEE (2EC) 191211580

Mid P project (1,5 EC) 191211620

Eind P project (4,5 EC) 191211790

Leerdoelen Docent Materiaal Werkvormen

Toetsvorm

Tentamen

1A Introductie in de kerngebieden van de elektrotechniek waarbij fysische en mathematische aspecten uitgebreid en expliciet worden belicht; wiskunde herstelonderwijs; afsluitend project. Deze cursus geeft een inleidend overzicht in de diverse onderdelen van de elektrotechniek. Eventuele hiaten in de voorkennis van de studenten met betrekking tot wiskunde en/of fysisch inzicht of begrip worden weggewerkt. Tegelijkertijd worden deze vaardigheden gebruikt bij het verkrijgen van nieuwe kennis op het gebied van specifieke elektrotechnische deelgebieden zoals elektronische componenten, signalen, systemen, meten en karakteriseren. In dit college wordt een duidelijke link gelegd tussen het elektronische en andere fysische domeinen. Werkhouding leren, introductie EL, wiskundige basisvaardigheden, fysisch inzicht Dr. Ir. C. Salm Dictaat Werkcollege (1A), Hoorcollege (1A), Zelfstudie (1A), Project (1A, 1B)

Practicum Introductie Elektronica en Elektrotechniek 191211580 EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen Docent Materiaal

2

Toetsvorm

Toets/test

1A Dit practicum is verweven met de cursus Introductie Electronica en Elektrotechniek (191211580). De opgedane kennis in IEEE wordt in dit practicum in de praktijk gebracht. Er wordt een begin gemaakt met het leren omgaan met elektrische meetinstrumnten. Daarnaast zijn er voorbeelden van de concrete toepassingen van elektrotechnische principes waarvan de theorie in latere vakken uitgebreider behandeld zal worden. Het leren journaliseren is onderdeel van dit vak.. Systematisch leren experimenteren, vergroting inzicht in de Elektrotechniek en de onderliggende Fysica door concrete toepassingen. Smits, S.M.; Bentum, M.J. Practicumhandleiding

Inleiding Objectgeörienteerd-programmeren 192110174 EC Periode Vakinhoud


50

6,5

3

Toetsvorm

Tentamen

1A In dit vak maken de studenten kennis met een moderne, ontwikkelen programmeer-omgeving, gebaseerd op de programmeertaal Java. Tevens leren ze algoritmisch te denken door analyse van niet-triviale problemen. Aan de orde komen elementaire objectgeoriënteerde concepten als klasse, instantie, methode, attribuut en overerving. Systematisch leren experimenteren, vergroting inzicht in de Elektrotechniek en de onderliggende Fysica door concrete toepassingen. Diepen van, N.M. Handboek Objectgeörienteerd programmeren, Jan Beurgh, 2e druk, Van Duuren Media, ISBN 905940-117-4 Hoorcollege (1A), Zelfstudie (1A), Practicum (1A)

51


Calculus I 201000177 EC Periode Vakinhoud


5

Practicum Meetinstrumenten/Netwerkanalyse 191211610 Toetsvorm

Toets/test

1A Een gedegen kennis van de wiskunde en er vlot mee om kunnen gaan is noodzakelijk bij het begrijpen en toepassen van de stof die in de vakken van de eigen opleiding aan de orde komt. De wiskunde van het VWO is hiervoor een eerste aanzet, maar dit is nog lang niet voldoende. Calculus I is aan het begin van het curriculum geplaatst om deze wiskundige basis uit te breiden. In het vak zal uitvoerig worden ingegaan op begrippen als continuïteit en differentieerbaarheid, die keurig gedefinieerd worden door gebruik te maken van limieten. Deze limieten zijn van belang. Veel problemen (ook uit de praktijk) zijn namelijk zo lastig dat er niet meteen een analytische oplossing voorhanden is en er een vereenvoudiging van het probleem gemaakt moet worden. Deze vereenvoudigingen bevatten veelal begrippen die gedefinieerd zijn als limieten. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan analytische oplosmethoden zoals integralen en bepaalde differentiaalvergelijkingen, en zal er kennis gemaakt worden met complexe getallen. En omdat bij het bestuderen van fysische en technische vragen vaak functies voorkomen die van meerdere variabelen afhangen (denk aan plaats (x,y) en tijd (t)) zal er ook een korte inleiding gegeven worden over functies van twee variabelen. Begrippen die aan bod komen zijn: elementaire functies, differentiëren, extrema, limiet, continuïteit, afgeleide, Riemansom, systematisch integreren, Taylor-ontwikkeling, complexe getallen, 2e orde differentiaalvergelijkingen (met vaste constanten) en functies van twee variabelen. Het eigen maken van deze begrippen, de bijbehorende methoden en het daadwerkelijk toepassen ervan zal geoefend worden met behulp van talrijke opgaven (en uitgewerkte voorbeelden) en door middel van een practicum. Dit practicum is verplicht en zal bestaan uit het leren werken met en het toepassen van het wiskundeprogramma Maple. Bij het niet of onvoldoende uitvoeren van dit practicum zal geen cijfer worden toegekend voor het vak. Naast de colleges zijn er voor de opleidingen TN, ST en EL ook twee verplichte practica waarin in groepen van vier personen gewerkt wordt aan cases die gerelateerd zijn aan de betreffende opleiding. Het vak kan worden afgerond door middel van een aantal toetsen of door een tentamen af te leggen. Het cijfer wordt alleen dan geregistreerd als ook het maplepracticum en de cases voldoende zijn. Systematisch leren experimenteren, vergroting inzicht in de Elektrotechniek en de onderliggende Fysica door concrete toepassingen. dr.ir. G.F. Post

EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen Docent Materiaal Werkvormen Voorkennis


Calculus, early transcendentals; 6th ed., James Stewart, ISBM 0-495-38273-6 Colstructie (1A), Zelfstudie (1A), Practicum (1A)

Leerdoelen

Docent Materiaal Werkvormen Voorkennis

52

6,5

Toetsvorm

Tentamen

1B Het vak geeft een inleiding in het op een systematische wijze berekenen van spanningen, stromen en vermogens in elektrische netwerken en daarmee een van de basisvakken voor de elektrotechniek. De beschouwde netwerken zijn opgebouwd uit netwerkelementen: bronnen, weerstanden, condensatoren en spoelen. Diverse analysemethoden worden behandeld, te beginnen bij de analyse van statische netwerken met bronnen en weerstanden behulp van knooppuntanalyse, serie- en parallelschakelingen, spanningen stroomdeling, superpositie en bronsubstitutie. Voor deze analyse vormen de wetten van Kirchoff en de elementvergelijkingen de belangrijkste ingredienten. Vervolgens worden methoden gepresenteerd voor het berekenen van tijdafhankelijke signalen in netwerken met spoelen en condensatoren met behulp van differentiaalvergelijkingen, wijzertransformaties, overdrachtsfuncties, Bode diagrammen, Fourier reeksen en Convolutie. Tenslotte komen vermogensoverdracht voor statische en sinusvormige signalen aan de orde en tweepoorten. Hoofddoel: Kennismaking met elektrische netwerken en methoden om die te analyseren. De student kan: 1. knooppuntsanalyse toepassen op een eenvoudig netwerk. 2. differentiaalvergelijkingen opstellen en oplossen voor 1e en 2e orde netwerken. 3. een netwerk naar het wijzerdomein transformeren. 4. de overdrachtsfunctie van een netwerk bepalen en de bijbehorende Bodediagrammen schetsen. 5. vermogensberekeningen uitvoeren. 6. de Fourierreeks voor eenvoudige periodieke signalen bepalen. Spreeuwers, L.J.; Rootseler van, R.T.A

Toetsvorm

-

1B Dit practicum wordt gegeven tijdens het blok Netwerkanalyse (191210050). Het is een vervolg op het practicumdeel van het college Inleiding Elektronica en Elektrotechniek en het heeft een tweeledig doel. De student maakt enerzijds tijdens het deel Meetinstrumenten kennis met enige meetinstrumenten uit de elektrotechniek en verdiept daarmee de experimentele vaardigheden opgedaan tijdens bovengenoemde inleiding. Aandacht wordt met name besteed aan de invloed van het intstrument op de te bemeten elektrische schakeling en aan de meetonnauwkeurigheid van het instrument. Anderzijds beoogt het deel netwerkanalyse de toetsing aan de orde te laten komen van een model van een schakeling aan de praktijk. Dit deel bestaat uit een aantal inleidende metingen aan schakelingen in het tijd- en het frequentiedomein. Het practicum wordt afgesloten met enige proeven, waarbij beide aspecten van het experiment, de analyse van een schakeling en de aandacht voor het meetinstrument, geïntegreerd aan de orde komen. Inschrijving geschiedt automatisch. Inhoud: Gelijkspanningsmetingen, multimeters, Wheatstone brug, oscilloscoop en functiegenerator, wisselspanningsmetingen, Bode diagram, filters, Fourier analyse van signalen, tweepoorten Systematisch leren experimenteren met elektrische meetinstrumenten Smits, S.M.; Bentum, M.J. Handleiding Practicum Meetinstrumenten en Netwerkanalyse + Algemene practicumhandleiding Practicum (1B) Introd. Elektronica en Elektrotechniek (191211580) + Pract.Intro.Elektronica en Elektrotechn. (191211600)

Basisbegrippen Digitale Techniek 192130014

Netwerkanalyse 191210050 EC Periode Vakinhoud

2

Leerdoelen

Docent Materiaal Werkvormen

5

Toetsvorm

-

1B In dit vak worden elementaire kennis en vaardigheden uit de digitale techniek behandeld (binair/ hexadecimaal tellen, Booleaanse logica). De theorie die in dit vak wordt besproken, zal worden toegepast in een practicum. Het vak legt een uitgebreide basis voor de vervolgvakken over digitale techniek. Belangrijk in dit vak is de analyse van standaardschakelingen, zowel combinatorisch als sequentieel. Hierbij zal geabstraheerd worden op transistor-niveau en lager. Ook zal het ontwerpen van schakelingen met zowel combinatorische als sequentiële onderdelen op grond van specifieke informatie aan bod komen. Het toepassen en uitdiepen van de behandelde theorie zal plaatsvinden tijdens het practicum. In dit practicum zal er een grote digitale schakeling ontworpen moeten worden, waarbij de student gebruik kan maken van de hardware-beschrijvingstaal VHDL. Het practicum zal bestaan uit 2 delen, het eerste deel is verplicht, het tweede facultatief. Het voldoende afronden van het facultatieve deel van het practicum levert een deel van de tentamenpunten op. Een tentamencijfer wordt alleen toegekend als het eerste deel van het practicum voldoende is afgerond. - Elementaire kennis verkrijgen van een digitaal systeem - Digitale vaardigheden kunnen gebruiken - Onderscheid kunnen maken in combinatorische en sequentiële digitale schakelingen - De werking van enkele digitale componenten begrijpen - Bovenstaande kennis/ vaardigheden kunnen toepassen in een digitaal systeem Kerkhoff, H.G.; Smit, G.J.M.; Molenkamp, E. Studie- en practicumhandleiding; via Blackboard beschikbaar + M. Mano en Ch. Kime: Logic and computer design fundamentals, 4thd ed., ISBN 0-13-206711-0 Hoorcollege, Zelfstudie, Practicum (1B)

Electronic Circuits, 8th/9th Ed., Nilsson & Riedel, Pearson International Edition, ISBN: 0-13-503165-6 + Handouts Hoorcollege (1B), Werkcollege (1B) Calculus I (201000177)

53


Elektronische Basisschakelingen 191211750 EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen


5

Practicum Elektronische Functies 191211780 Toetsvorm

Tentamen

2A Modellen worden geïntroduceerd om (te) complexe zaken in voldoende mate te vereenvoudigen. Hierbij is de balans tussen nauwkeurigheid en complexiteit cruciaal. Modellen worden in het hele vak gebruikt als verantwoorde vereenvoudiging. Alleen met niet-lineaire componenten kan vermogen worden verstrekt. Het tweede deel van het vak geeft inzicht in de fysische werking van een aantal nietlineaire componenten: de diode, de bipolaire transistor en de MOS-transistor. Deze componenten vervolgens gebruikt om relatief eenvoudige elementaire schakelingen te construeren. Daarna wordt verder gegaan met de introductie van het begrip tegenkoppeling rond een abstract versterkerblokje: de opamp. Aan de hand van frequentieafhankelijkheid wordt het begrip stabiliteit geïntroduceerd. Toepassingen van (stabiele vormen van) tegenkoppeling worden behandeld. Verder wordt de opbouw van een (operationele) versterker met verschilversterker, stroombron, stroomspiegel en vermogenstrap op transistorniveau behandeld. De student dient na dit vak goed te kunnen omgaan met modellen, kennis te hebben van de elementaire principes die ten grondslag liggen aan de gebruikte elektronische componenten, en dienen de elementaire circuits te begrijpen en door te kunnen rekenen. Getoetst wordt grotendeels op kennis en het goed toepassen van de kennis. Vereist als voorkennis voor MidP. dr.ir. A.J. Annema Dictaat + internetpagina's Hoorcollege, Werkcollege, Zelfstudie, Project 2A




Netwerkanalyse (191210050)


2,5

Toetsvorm

-

2A Dit practicum is een kennismaking met modellen, dioden en BJT zowel als MOS-transistoren, toegepast in gelijkrichting en versterking. Er wordt door middel van metingen, berekeningen en simulaties inzicht verkregen in de werking van basisschakelingen. Een belangrijk aspect is het onderkennen van de begrippen in- en uitgangsweerstand van een circuit. Verder worden in dit practicum tegengekoppelde schakelingen met een (operationele) versterker gebouwd, bemeten, berekend en gesimuleerd. Het voornaamste doel daarbij is het analyseren van terugkoppeling en frequentieafhankelijk gedrag.Het practicum wordt afgesloten met het ontwerp en presentatie van een audioversterker. dr.ir. A.J. Annema

Leerdoelen

Online practicumhandleiding Elektronische basisschakelingen Zelfstudie, Project, Practicum (2A) Netwerkanalyse (191210050), Elektronische Basisschakelingen (191211750)

Elektronische Functies 191211770 EC Periode Vakinhoud


54

2

Toetsvorm

Tentamen

2B Gestart wordt met de introductie van tegenkoppeling om instabiele schakelingen te construeren. Hierbij worden zowel relaxatieoscillatoren als harmonische oscillatoren behandeld. Hierna wordt een introductie in de RF-elektronica gegeven waarbij zendsystemen behandeld worden. Getoetst wordt voornamelijk op kennis en het goed toepassen van de kennis. dr.ir. A.J. Annema dictaat/vraagstukkenbundel + online extra materiaal

Toetsvorm

-

2B In dit practicum komen de volgende onderwerpen aan bod: frequentie-afhankelijke tegenkoppeling, meekoppeling, relaxatieoscillatoren en harmonische oscillatoren. Het ontwerpen, berekenen, simuleren, bouwen en meten van schakelingen op dit gebied geeft de praktische dimensie aan de stof die bij Elektronische Functies wordt aangereikt. Het practicum wordt afgesloten met een project waarin een RF zender wordt gebouwd. dr.ir. A.J. Annema Online Practicum handleiding Electronic Functions Zelfstudie, Practicum (2B) Netwerkanalyse (191210050), Elektronische Basisschakelingen (191211750), Elektronische Functies (191211770)

Lineaire Structuren 191510103

Practicum Elektronische Basisschakelingen 19121176 EC Periode Vakinhoud

1,5


3

Toetsvorm

Tentamen

2A Lineaire structuren gaat ruwweg gesproken over het oplossen van stelsels lineaire vergelijkingen. Veel situaties uit de praktijk kunnen gemodelleerd worden als een lineair stelsel, zoals netwerken en situaties in de regeltechniek. In dit vak maak je kennis met de wiskundige begrippen die hierbij gebruikt worden zoals vector, matrix, transformatie en determinant. Doel is om de wiskundige bewerkingen en verbanden tussen deze begrippen onder de knie te krijgen, zodat je (in een later stadium van je studie) in staat bent om zulke gemodelleerde problemen wiskundig te analyseren. Er wordt begonnen met het schematisch opzetten van een stelsel lineaire vergelijkingen d.m.v. een matrix (een getallenschema). Aan de hand van deze matrix kan het een en ander gezegd worden over de oplossing van het stelsel vergelijkingen (zonder die oplossing uit te rekenen), bijvoorbeeld of er nul, één of meerdere oplossingen zijn. Een aantal begrippen die bij het analyseren van lineaire stelsels een rol spelen zijn: (on)afhankelijke vectoren, basis, dimensie en determinant. Er zal uitgebreid worden stilgestaan bij de samenhang van deze begrippen. Bij dit vak hoort een verplichte bijeenkomst waar een case behandeld wordt. Het cijfer wordt pas geregistreerd als de case voldoende is. Na afloop van het vak is de student in staat zelfstandig • de oplossingsverzameling van een stelsel lineaire vergelijkingen te bepalen door de bijbehorende matrixvergelijking Ax = b op te lossen (d.m.v. de Gauss-Jordan veegprocedure); • aan te geven met uitleg of een stelsel vectoren lineair (on)afhankelijk is; • de representatiematrix van een lineaire afbeelding te bepalen en aan te geven of deze afbeelding injectief of surjectief is; • te kunnen rekenen met matrices en vectoren (optellen, (scalaire) vermenigvuldiging, inverse bepalen); • de verschillende karakteriseringen van inverteerbaarheid van een matrix te formuleren en toe te passen; • een basis voor en de dimensie van een lineaire deelruimte (bijv. de nulruimte van een matrix) te bepalen; • de determinant van een vierkante matrix te berekenen en eigenschappen van determinanten toe te passen; Kern, W.; Geveling, B.M.; Vajta, M. Handleiding Maple: http:/www.math.utwente.nl/maple/2010 + D.C. Lay, Linear Algebra and its Applications Colstructie, Practicum, Zelfstudie, Project 2A

Hoorcollege, Werkcollege, Zelfstudie (2B) Netwerkanalyse (191210050), Elektronische Basisschakelingen (191211750)

55


Calculus II 191511040 EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen


3

Practicum Elektromagnetische Veldtheorie 191210080 Toetsvorm

Tentamen

2A Calculus II is het directe vervolg op het vak Calculus I en breidt de wiskundige basis, die nodig is in de rest van de studie, uit. In het vak Calculus II wordt de wiskunde behandeld die men in veel natuurkundig gerichte vakken nodig zal hebben. De theorie van Calculus I, voor functies van één variabele, zal uitgebreid worden naar vectorfuncties en functies van twee variabelen (denk bijvoorbeeld aan het aardoppervlak als functie van de twee variabelen hoogtegraad en lengtegraad). De begrippen grafiek, limiet, continuïteit en differentieeerbaarheid zullen opnieuw gedefinieerd worden voor de functies van twee variabelen. Er komen ook enkele toepasssingen aan de orde zoals optimalisatie van een functie van twee variabelen. Onderwerpen die aan bod komen zijn: vectoren, vectorruimtes, impliciet differentiëren, gradiënt, Taylorpolynomen, extrema (onder nevenvoorwaarden), methode van Lagrange, inverse en impliciete functiestelling. Naast de hoor- en werkcolleges zullen er werkcolles zijn waarin met het computerprogramma Maple geoefend zal worden. Er zullen twee middagen besteed worden aan praktijkgerelateerde cases. Na afloop van het vak is de student in staat zelfstandig • de grafiek van een functie van twee variabelen te interpreteren (ook niveaukrommen); • limieten bij functies van twee variabelen te berekenen; • de begrippen limiet, continuïteit en differentieerbaarheid bij functies van twee variabelen te definiëren; • de definitie van partiële afgeleide van een functie van meerdere variabelen te geven Alsmede • deze te berekenen; • de kettingregel bij functies van meerdere variabelen en de techniek van impliciet differentiëren toe te passen; • de richtingafgeleide en gradiëntvector te berekenen, alsmede eigenschappen van de gradiëntvector toe te passen; • de vergelijking van een raakvlak aan de grafiek van een functie van twee of meer variabelen te geven alsmede een benadering te geven met behulp van een eerste- of tweedegraads Taylorpolynoom; • extrema van functies van twee of drie variabelen te bepalen (zowel op open als op gesloten verzamelingen). Al-Dhahir, A.; Geveling, B.M. Maple, wiskunde in berekenbaar perspectief; 3e druk; Streng, Van Gils en Van der Meer (beschikbaar onder BlackBoard) + Calculus, early transcedentals; 6e druk, James Stewart Colstructie, Practicum 2A Calculus I, m.n. elementaire functies, differentiëren, extrema, limiet, continuïteit, afgeleide, Riemansom, systematisch integreren, Taylor-ontwikkeling.




56

6,5

Toetsvorm



CIn dit vak wordt een inleiding gegeven in statische elektromagnetische velden. Fenomenen en technische toepassingen worden beschreven m.b.v. de Maxwell vergelijkingen. Fysische interpretatie van de vergelijkingen, het verbinden van fenomenen en toepassingen met de Maxwell vergelijkingen, zowel als hun gebruik voor het beschrijven van eenvoudige situaties en toepassingen vormen de kern van het vak. Inhoud: Toepassing vectorcalculus in elektromagnetische veldtheorie: scalaire velden en vectorvelden, gradient, nablaoperator, Divergentie en rotatie. Maxwell vergelijkingen. Elektromagnetische Krachten; velden en bronnen; wetten van Coulomb en Gauss. Geïnduceerde stromen en inductie. Velden in materialen. De student heeft inzicht in de structuur van de Elektromagnetische veldtheorie

-

2B Het practicum is gekoppeld aan het vak Elektromagnetische veldtheorie (191211290). De student maakt kennis met vectorvelden in de vorm van een 2D elektrostatisch en een 3D magnetostatisch veld en maakt kennis met inductie. Begrippen uit de vectorcalculus (rotatie, divergentie, wetten van Gauss en Stokes) worden toegepast op deze velden. Naast beschrijvende metingen en tekeningen worden velden gemeten, en gedurende het college emveld in de vorm van huiswerkopgaven geanalyseerd en vergeleken met de theorie. Hiervoor worden Maple sheets gebruikt. Inhoud: Electrostatische veld in geleidend papier. Veld van een spoel, Gradient, rotatie, divergentie. Inductie. De student ontwikkelt een ruimtelijk begrip van vectorvelden, en vectoroperators Lammerink, T.S.J. Practicumhandleiding + The Feynman lectures on physics Vol. II: Mainly electromagnetism and matter" Richard P. Feynman, Robert B. Leighton, Matthew Sands, Addison-Wesley, Reading, MA, USA, ISBN: 0-2-1-51004 Practicum 3 x per blok (2B) Calculus I (201000177), Calculus II (191511040)

1,5

Toetsvorm

-

2A Onderwerp: Het ontwerpen en bouwen van een systeem dat een vooraf gespecificeerde functie kan verrichten. Afweging tussen analoge en digitale alternatieven. Toepassing van kennis opgedaan in een aantal EL-vakken (met bijbehorende practica). Het Mid P-project dient als voorkennis voor het Eind P-project. Frequentie: éénmaal per jaar. Leren ontwerpen van een elektronisch systeem met analoge/ digitale schakelingen. Molenkamp, E.; Annema, A.J.; Jong de, M.P. Algemene Practicumhandleiding + Online Mid P-handleiding Project (2A)

Eind P-project 191211790 EC Periode Vakinhoud

Tentamen

2B

Toetsvorm

Mid P-project 191211620

Elektromagnetische Veldtheorie 191211290 EC Periode Vakinhoud

0,5


4,5

Toetsvorm

-

2B In dit project worden de opgedane kennis en vaardigheden uit de propedeusevakken geïntegreerd door het ontwerpen en realiseren van een electronisch ‘product’. Een keuze kan gemaakt worden uit de volgende onderwerpen: - Het ontwerpen en bouwen van een aantal specifieke functies van een multimeter. - Het realiseren van een eigen (groeps)idee. Voorstellen voor een eigen idee dienen ruim voor het project te zijn ingeleverd bij de docent. Studenten die voldoen aan de inschrijvingseis worden hierover nader bericht. LSystematisch groepsontwerp met duidelijke methodologie. Integratie van kennis en vaardigheden uit de propedeusevakken. dr.ir. R.A.R. van der Zee Handleiding bij het Eind-P project + Algemene Practicum Handleiding (APH) Practicum (2B) De som van de cijfers voor Netwerkanalyse (191210050) en Elektronische Bassischakelingen (191211750) moet groter of gelijk zijn aan 8.

Lammerink,T.S.J.; Elwenspoek,M.C.; Jong de,M.P. Opgavenbundel (Website) + The Feynman lectures on physics Vol. II: Mainly electromagnetism and matter" Richard P. Feynman, Robert B. Leighton, Matthew Sands, Addison-Wesley, Reading, MA, USA, ISBN: 0-2-1-51004 Werkcollege, Hoorcollege, Zelfstudie, Project (2B) Calculus I (201000177), Calculus II (191511040)

57


Bachelor 2

Kansrekening 191530062 EC Periode Vakinhoud

Semesteroverzicht Semester 1

Semester 2

Kwartiel 1

Kwartiel 2

Kwartiel 3

Kwartiel 4

Kansrekening (3 EC) 191530062

Meettechniek (4 EC) 191210420

Dynamische systemen (3 EC) 191210430

Communicative vaardigheden (1 EC) 191211670 B2 project (11 EC) 191210469

Lineaire differentiatie- en differentiaalvergelijkingen (5 EC) 191510220

Lineaire systemen (6 EC) 191231490

Regeltechniek (4 EC) 191210440

Computer organisatie (3 EC) 192131102

Mechanica en transductietechniek (3 EC) 191228160

Project Mechatronics (4 EC) 191210450

Telematicasystemen en toepassingen (5 EC) 192610000

Computersystemen (5 EC) 192110542



Halfgeleiders devices (4 EC) 191217061

Cursusinformatie EC Periode Vakinhoud Leerdoelen Docent Materiaal Werkvormen

58

4

Toetsvorm

Tentamen

1A Het vak Telematica Systemen en Toepassingen (TST) is een indeling in communicatienetwerken en hun toepassingen. Het vak TST behandelt fundamentele technieken en mechanismen die zowel in klassieke als in moderne communicatiesystemen worden gebruikt. Inleiding in communicatienetwerken en toepassingen

Toetsvorm

Tentamen

1A Korte inhoud: experiment, uitkomstenruimte, gebeurtenissen, kans, combinatoriek, voorwaardelijke kans, onafhankelijkheid, stochastische variabele, discrete en continue verdeling, simultane verdelingen, voorwaardelijke verdelingen, centrale limietstelling dr.ir. W.R.W. Scheinhardt Dictaat van Kansrekening en statistiek (191530082) (US nr. 624) Werkcollege 8 x per blok, Hoorcollege 8 x per blok (1A)

Lineaire Differentie- en Differentiaalvergelijkingen 191510220

Leerdoelen

Telematicasystemen en -Toepassingen 192610001

3


5

Toetsvorm

Tentamen

1A In het vak Lineaire Structuren zijn lineaire deelruimten behandeld die uit vectoren uit R^n bestaan. In dit vak bestuderen we ook algemene lineaire deelruimten, bijvoorbeeld polynoomruimten of functieruimten. Het begrip determinant wordt gebruikt om de eigenwaarden en eigenvectoren te bepalen. Deze eigenwaarden en eigenvectoren spelen weer een rol bij het vinden van reële oplossingen voor stelsels lineaire differentie- en differentiaalvergelijkingen. Zij geven namelijk informatie over de stabiliteit van de oplossingen. Tenslotte worden ook (macht)reeksen en Laplace transformaties ingezet om oplossingen van differentiaalvergelijkingen te vinden. Voor het goed introduceren van Laplace transformaties is het nodig de zogenaamde convergentie criteria voor oneigenlijke integralen te behandelen. Dit laatste is geen tentamenstof. Onderwerpen die behandeld worden: lineaire (deel)ruimte, eigenwaarden- en vectoren, lineaire differentiaalvergelijkingen (DVs), stelsels van DVs, autonome homogene lineaire stelsels, lineaire differentievergelijkingen, oneigenlijke integralen, Laplace getransformeerde, convergentiecriteria van rijen en reeksen. Na afloop van het vak is de student in staat zelfstandig • een stelsel lineaire vergelijkingen om te schrijven naar matrixvorm; • kolom-, rij-, nulruimte, basis, dimensie, rang, eigenwaarden en eigenvectoren van een matrix te bepalen en daarmee eigenschappen van de matrix af te leiden; • 1e, 2e en ne orde lineaire differentiaalvergelijkingen/differentievergelijkingen met constante coëfficienten op te lossen; • 2e, 3e en ne orde differentiaalvergelijkingen/differentievergelijkingen te herleiden tot een stelsel van 1e orde differentiaalvergelijkingen/differentievergelijkingen en dit stelsel op te lossen; • de aard en stabiliteit van evenwichtsoplossingen van 2- en 3 dimensionale autonome homogene lineaire stelsels differentiaalvergelijkingen/differentievergelijkingen met fasevlak te classificeren; • convergentiecriteria voor oneigenlijke integralen correct toe te passen; • de Laplace getransformeerde te bepalen. drs. A. Al-Dhahir Lineair Algebra and its applications, D.C. LayCalculus, early transcendentals, J. Stewart Hoorcollege, Werkcollege (1A) Calculus I (201000177), Calculus II (191511040), Lineaire Structuren (191510100)

Pras, A.; Heijenk, G.J. Computer Networking, a top-down approach featuring the internet. James F. Kurose and Keith W. Ross, Addison Wesley. De nieuwste editie zal gebruikt worden. Op dit moment is dat: 5e druk 2009, ISBN 978013135483 Werkcollege , Hoorcollege, Practicum (1A)

59


Computerorganisatie 192131102 EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen


3

Lineaire Systemen 191231490 Toetsvorm

Tentamen

1A Tijdens computerorganisatie zullen de basisprincipes van de verschillende componenten waaruit een processor (CPU) is opgebouwd worden bestudeerd, alsmede de onderlinge samenhang tussen deze componenten. In vervolgvakken zal de samenhang tussen de processor en de rest van de hardware worden uitgediept. Daarvoor is het wel nodig om de werking van de processor te begrijpen. De processor wordt geanalyseerd door hem op te splitsen in een data-pad en een controle-pad. De werking van beide paden, alsmede hun opbouw zullen worden besproken. Vervolgens zal er worden ingegaan op de (samen)werking van verschillende componenten (o.a. de ALU, registers en bussen) in beide paden. Verder zal aandacht worden besteed aan microprogrammering, de basisprincipes worden toegelicht aan de hand van verschillende types CPU’s. Ook zal de Instruction Set Architecture (ISA) bestudeerd worden, dit is de link tussen software en hardware. Bij de bestudering van de meeste principes wordt gebruik gemaakt van de ARC-processor om de implementatie van de theorie in de praktijk te zien. Tevens wordt er een practicum gehouden waarbij het een en ander aan de ARC-processor moet worden aangepast. Het practicum bestaat uit 2 delen, beide zijn facultatief en leveren een deel van de tentamenpunten op. Het eerste deel bestaat uit het programmeren van een processor met assembly-code (machinetaal). Het tweede deel bestaat uit het aanpassen van een functie van de ARC-processor met behulp van de hardwarebeschrijvingstaal VHDL. Dit practicum levert veel inzicht in de behandelde theorie, terwijl ook gelijk de praktische kant ervan aan bod komt. • De globale werking van een processor leren begrijpen. • Inzicht verkrijgen in hoe een processor is opgebouwd. • Leren abstraheren tot op register-niveau. (assembler-programmeren) • Enkele veelgebruikte algoritmes begrijpen en kunnen toepassen. • Inzicht verkrijgen in de werking van verscheidene componenten uit een processor. Smit, G.J.M.; Molenkamp, E.




Computer Architecture and Organization: An Integrade Approach; Miles J. Murdocca, Vincent P. Heuring; ISBN 978-0-471-73388-1, Wiley Hoorcollege, Practicum (1A) 192130014 Basisbegrippen Digitale techniek (met kennis van VHDL)


60

3

Toetsvorm

Tentamen

1B Transducenten (elementen waarmee energie en informatie van het ene fysische domein in een ander worden overgezet) spelen een belangrijke rol in vele technische systemen onder andere daar waar informatie moet worden vergaard, bewerkt (bijvoorbeeld voor besturing), gebruikt, opgeslagen of gerepresenteerd. Voorbeelden zijn luidsprekers, elektromotoren, recorder-kopjes voor magnetische data-opslag, microfoons, druk-sensoren etc. In dit vak krijgt met name het mechanische domein bijzondere aandacht omdat dit bij veel transducenten een rol speelt. Onderwerpen die aan de orde komen zijn krachten, arbeid en energie, impuls, impulsmoment, behouden grootheden, rotaties, massatraag-heidsmoment, trillingen, golven en systemen van meerdere oscillatoren. Centraal bij de beschrijving van transducenten staan de begrippen energie, poorten, extensieve en intensieve (toestands-)grootheden, Legendre transformatie en co-energie, electrostatische-, magnetische-, piezo-elektrische en mechanische energiedichtheden. Bij de analyse van transducenten wordt o.a. gekeken naar de mate waarin transducenten in staat zijn een energietranformatie te bewerkstelligen, of ze stabiel zijn, alsmede naar hun statisch en dynamisch gedrag in zowel onbelaste als belaste toestand. Bij de beschrijving van transducenten wordt ruim gebruikt gemaakt van de kennis uit de vakken Netwerkanalyse en EM-veld, terwijl basiskennis over verschillende fysische domeinen wordt opgefrist of zonodig aangereikt. Dit vak en de vakken Dynamische Systemen (191210430) en Meettechniek (191210420) hebben een nauwe band met het project Mechatonica Project (19120450) dat de doelstellingen van de drie vakken inhoudelijk ondersteunt. Students understand the paradigm of classical mechanical systems.

Toetsvorm

Tentamen

1B In dit vak maakt u kennis met begrippen die betrekking hebben op systemen en signalen en doet u ervaring op met methodieken gericht op het systematisch analyseren van de eigenschappen van lineaire, tijdinvariante systemen, zowel in continue als discrete tijd. Methoden ter beschrijving van systemen en signalen: differentie- en differentiaalvergelijkingen, toestandsbeschrijving, impuls- en stapresponsie, frekwentieresponsie, overdrachtsfunctie, convolutie-som en -integraal, stabiliteit, toestandsovergangsmatrix, Fourier-reeksen, Fourier-transformatie, Laplace- en z-transformatie. Begrijpen van representaties en methodieken die betrekking hebben op systemen en signalen en ervan Veldhuis, R.N.J.; Spreeuwers, L.J. 'Continuous and discrete signals and systems', S. Soliman, M. Srinath Prentice Hall, 1998, ISBN: 0-13569112-5 Hoorcollege, Werkcollege, Zelfstudie (1B) Netwerkanalyse (191210050), Analyse B (191560141)

Computersystemen 192110542

Mechanica en Transductietechniek 191228160 EC Periode Vakinhoud

6

Leerdoelen


5

Toetsvorm

Tentamen

1B + 2A Het vak Computersystemen gaat dieper in op de hardware en software van computers. In dit vak leer je uit welke deelsystemen een computersysteem is opgebouwd, wat het gedrag is van deze deelsystemen en hoe deze deelsystemen samen het gedrag van een computersysteem bepalen. De noodzakelijke kennis van digitale techniek alsmede de interne werking van een processor en de interactie van de processor met andere onderdelen van de computer zullen worden behandeld. De 80-86 processor zal als concreet voorbeeld gebruikt worden, zodat de theorie ook in werking wordt gezien. Bij dit vak is een practicum dat niet verplicht is. Het practicum bestaat uit programmeren in de taal C en is bedoeld om een groter inzicht te krijgen in de interne werking van een computer, voornamelijk de input/output-werking. Ook zal tijdens dit practicum aandacht worden besteed aan het ontwerpen van delen uit een computersysteem. Het voldoende afronden van het practicum levert een deel van de tentamenpunten op. Het practicumcijfer en het tentamencijfer bepalen samen het eindcijfer voor dit vak. Na het succesvol afronden van dit vak kan de student: • Aangeven uit welke deelsystemen een computersysteem is opgebouwd en deze deelsystemen ook toelichten. • Uitleggen wat het gedrag van elk van de deelsystemen is. • Uitleggen hoe deze deelsystemen samen het uiteindelijke gedrag van het computersysteem bepalen. Scholten, J.; Kokkeler, A.B.J. Murdocca en Heuring: Computer Architecture and Organization: An Integrated Approach. ISBN 9780-471-73388-1 Werkcollege, Hoorcollege, Zelfstudie (1B) Basisbegrippen Digitale Techniek (192130014), Computerorganisatie (192131102)

Lammerink, T.S.J.; Krijnen, G.J.M.; Tas, N.R. Dictaat : Introduction to Mechanics and Transduces Science Werkcollege, Hoorcollege, Zelfstudie (1B) Calculus I (201000177), Calculus II (191511040)

61


Meettechniek 191210420 EC Periode Vakinhoud


4

Dynamische Systemen 191210430 Toetsvorm

Tentamen

1B Het doel van dit basisvak wordt het best beschreven met de eindtermen. Na het doorlopen van dit vak dient de student over de volgende vaardigheden te beschikken: (1) kennis beschikken over: 1. de opbouw (architectuur) van een meetsysteem en de functionaliteit van de delen; 2. internationaal erkende eenheden en standaarden; 3. de fysische werking van de meest gangbare meettransducenten, hun voornaamste eigenschappen (globaal) en beperkingen; 4. methodieken voor het meten van de meest gangbare fysische en chemische grootheden; 5. foutreducerende technieken, de werking ervan en hun effectiviteit; (2) kunnen: 1. identificeren en analyseren van meetfouten t.g.v. de beinvloeding van het meetobject en de onderlinge beinvloeding van meetsysteemdelen; 2. identificeren en analyseren van meetfouten t.g.v. de beinvloeding door de omgeving; 3. evalueren van meetonzekerheid met behulp van statistische parameters; 4. analyseren en ontwerpen van eenvoudige interfacecircuits (zowel analoog als digitaal); 5. omgaan met computerbestuurde meetapparatuur en met (ter beschikking gestelde) meettransducenten, specifieke meetapparatuur en virtuele instrumentatie; (3) bewust zijn van: 1. het belang van een zorgvuldig uitgevoerde meting; 2. de noodzaak van een onzekerheidsanalyse bij elk meetresultaat; 3. de noodzaak van een adequate modellering voorafgaande aan een meting. Meten wordt vooral geleerd door doen. Daarom is dit vak gestructureerd als een combinatie van hoorcollege en prakticum. Onderwerpen die aan de orde komen: Meettheorie; eenheden en standaarden. Meetonzekerheid, statistiek van(meet)fouten; foutanalyse en foutreductiemethoden. Meetversterkers en signaalconditionering. Principes van AD- en DA-omzetting. Meten van elektrische grootheden, sensoren voor het meten van niet-elektrische grootheden; meten van ruimtelijke grootheden. Test- en meetinstrumenten; data-acquisitiesystemen; presentatie en registratie van meetgegevens. Ontwerpen van meetsystemen; virtuele instrumentatie. E.T. Carlen


Leerdoelen

P.P.L.Regtien and F. van der Heijden, M.J.Korsten, W.Olthuis: Measurement Science for Engineers, Kogan Page Science, London, UK; August 2004, ISBN 1 9039 9658 9 Hoorcollege, Practicum (1B) Practicum Meetinstrumenten en Netwerkanalyse (191211610)

Halfgeleiderdevices 191217061 EC Periode Vakinhoud


62

4

Toetsvorm

Tentamen

2A Dit vak beschrijft de transistorwerking op een fysisch niveau en vertaalt die naar elektrische karakteristieken. Op basis van deze karakteristieken worden elektronische vervangschema's en simulatiemodellen behandeld. Aan de orde komen: een inleiding halfgeleiderfysica, de pn-overgang, de Bipolaire Junctie Transistor (BJT) en de Metal-Oxide-Semiconductor Transistor (MOST). In het kort wordt de vervaardigingstechniek en de verschijningsvorm in geïntegreerde schakelingen geschetst. De fysische werking wordt verklaard aan de hand van energiebanden plaatjes, elektrische veldsterkte en potentialen, en de dynamica van beweeglijke ladingdragers. Naast de eenvoudige modellen worden ook enkele secundaire effecten behandeld, inclusief hun fysische oorsprong en de invloed op de karakteristieken. De vervangingsschema's voor DC, klein-signaal en groot-signaal AC worden afgeleid. Er is een toetsingsprogramma (WASP) beschikbaar. Gedetailleerde gegevens vindt u in Blackboard. Weten wat een halfgeleider is en begrijpen waarom halfgeleider componenten (succesvol) toegepast worden in de elektrotechniek. Verder dient begrepen te worden waarom de fysische werking van diverse componenten gemodelleerd wordt. Mouthaan, A.J.; Schmitz, J.; Hueting, R.J.E. Dictaat: "Semiconductor Devices Explained More", verkrijgbaar bij de Union-shop (nr. 290)


3

Toetsvorm

Tentamen

2A Het doel van dit vak is het leren modelleren en analyseren van het gedrag van fysische systemen, waarin mogelijk meerdere fysische domeinen optreden (bijv. een luidspreker, een elektrisch bestuurde vloeistofpomp, een versnellingsbak en een elektromotor). Bondgrafen worden gebruikt als modelvormingstaal: onafhankelijk van het fysisch domein wordt het systeem afgebeeld in elementaire gedragsfuncties met hun onderlinge verbindingen. Deze poortgebaseerde modelvormingswijze is gebaseerd op een energie aanpak. Het interactieve simulatieprogramma 20-sim wordt gebruikt om deze dynamische modellen te simuleren en te analyseren. Daarnaast wordt ingegaan op het gebruik van de numerieke oplosmethoden bij simulatie. Doel hierbij is, om de juiste numerieke methode te vinden bij gegeven modellen, en de resultaten te beoordelen op nauwkeurigheid. Dit vak en de vakken Mechanica en Transductietechniek (191228160), Meettechniek (191210420) en Regeltechniek (191210440) worden toegepast in het project Mechatronica (191210450), dat als integratieproject parallel loopt. Modelleren en simuleren van gedrag van multidisciplinaire systemen Kennis 1. Basiskennis verwerven op gebied van dynamisch gedrag van fysische systemen, zodat de gemaakte modellen van dit soort systemen adequaat zijn voor de gegeven doelstelling. 2. Kennis verwerven op gebied van dynamisch gedrag van fysische systemen, zodat nieuwe vraagstellingen op dit gebied opgelost kunnen worden, via het uitbouwen van de aangeboden structuren, methoden en technieken, danwel het raadplegen van literatuur. 3. Verbanden en overeenkomsten zien tussen onderwerpen uit de natuur- en wiskunde en techniek. Hierbij gebruik maken van de aangeboden structuur (die op deze verbanden is gebaseerd). Ten gevolge hiervan, methoden en technieken uit het ene fysische domein kunnen toepassen op andere fysische domeinen, waar deze methoden vaak ongebruikelijk zijn. 4. Kennis verwerven over gebruik numerieke oplosmethoden bij simulatie Vaardigheden 1. Kunnen modelleren en analyseren van het dynamisch gedrag van fysische systemen. Hierbij kunnen meerdere fysische domeinen optreden. 2. Via aangeboden systematische methoden de modelvorming uitvoeren. Het proces loopt hierbij van een (domein-specifiek) ideaal-fysisch model, via een bondgraaf naar differentiaalvergelijkingen / blokschema / signaalstroomschema. 3. Omzetting van een model van de ene beschrijvingswijzen naar een andere, om zo de bijdrage van elke beschrijvingswijze op waarde te kunnen schatten. 4. Gemaakte modellen met 20-sim opzetten, analyseren, simuleren en eventueel bijstellen. De resultaten verkregen met 20-sim gebruiken voor analyse en verificatie van de modellen. 5. Modeleigenschappen van belang voor numerieke simulatie kunnen destilleren uit het model; hiermee de juiste numerieke methode kiezen; simulatie resultaten beoordelen op numerieke nauwkeurigheid. Model kunnen aanpassen op grond van simulatie-eigenschappen. Attitude 1. De neiging hebben om de aangeboden verbanden en overeenkomsten tussen verschillende fysische domeinen te gebruiken om beter en dynamische fenomenen bij allerhande fysische systemen te onderkennen en te kunnen b eschrijven. M.a.w., het geleerde in het ene domein wordt door het inzicht in overeenkomsten bruikbaar in een ander domein. 2. De neiging hebben om simulatieresultaten altijd qualitatief en qua orde grootte quantitatief te beoordelen op correctheid. Wisselwerking tussen modelvorming en simulatie op waarde schatten dr.ir. P.C. Breedveld Dictaat : Integrated Modeling of Physical Systems - Dynamic Systems part 1 thru 3, P.C. Breedveld Colstructie, Zelfstudie (2A) VWO kennis natuur- en wiskunde (B); integreren

Werkcollege, Hoorcollege, Zelfstudie (2A) Elektromagnetische Veldtheorie (191211290), Elektronische Basisschakelingen (191211750), Elektronische Functies (191211770), Practicum Realiseren in Materialen(191228280)

63


Project Mechatronica 191210450 EC Periode Vakinhoud


4

Regeltechniek 191210440 Toetsvorm

Tentamen

2B Van de studenten wordt verwacht dat ze in groepsverband een geregeld (mechatronisch) systeem kunnen ontwerpen, analyseren en realiseren. In het ontwerpproces wordt bijzondere aandacht besteedt aan de modellering van een (mechanisch) systeem in samenhang met de functionele doelen die via een regeling verkregen moeten worden. Zowel bij het vaststellen van de actuele parameterwaarden als bij het regelen zijn sensoren en meettechniek van essentieel belang. Tijdens de regeling zullen actuatoren, voor zover ze al niet deel uitmaken van het te regelen proces zelf, bijzondere aandacht krijgen. De voorzieningen bij dit project zijn dusdanig dat de aandacht van de student niet hoofdzakelijk uitgaat naar op laag niveau programmeren of naar het bouwen van schakelingen die ook standaard verstrekt kunnen worden zoals versterkers, aangezien dit een te zware wissel trekt op de beschikbare tijd en de vakken 'elektronica' en 'programmeren/ computerarchitectuur' anderszins door een projectvorm ondersteund worden. Daarom wordt het hart van het geregelde systeem op een wijze aangeleverd dat er zonder al te veel problemen mee geëxperimenteerd kan worden t.b.v. data acquisitie en regeling. Dit betekent dat er voor dit doel digitale hardware beschikbaar is die op hoog niveau aanstuurbaar is vanuit de software die in het project en de ondersteunende vakken gebruikt wordt, te weten LabView 20-sim en 20sim 4C. Integratie kennis/vaardigheden uit de volgende cursussen: Dynamische Systemen, Lineaire Systemen, Mechanica en Transductietechniek, Meettechniek, Regeltechniek. Broenink, J.F.; Breedveld, P.C.; Lammerink, T.S.J.; Tas, N.R.; Stramigioli, S. Handouts Project, Zelfstudie (1B) Meettechniek (191210420), Dynamische Systemen (191210430), Regeltechniek (191210440), Mechanica en Transductietechniek (191228160), Lineaire Systemen (191231490)

B2-project 191210469 EC Periode Vakinhoud



11

Leerdoelen Docent Materiaal

Toetsvorm

projectplan en presentatie, poster en presentatie (groep); eindverslag en presentatie (individueel) Een groep van vier studenten kiest een ontwerp gerichte opdracht bij een van de leerstoelen. Groepsgewijs wordt de globale opdracht in de eerste periode van vijf weken omgezet in een concreet (schriftelijk) projectplan. Dit plan wordt na drie weken mondeling gepresenteerd. In de hierop volgende periode van vijf weken wordt het plan uitgevoerd met individuele en gezamenlijke onderzoeksontwerp- of ontwikkelingswerkzaamheden. Het schriftelijk onderzoeksverslag wordt ook mondeling gepresenteerd. Tot slot wordt een gezamenlijke poster gepresenteerd. Voordrachten en rapportages zijn strak verroosterd. Een verplichte training (vakcode: 191211670, 1 ECTS) in schriftelijk en mondeling communiceren is verweven met het project. dr.ir. C. Salm 2B

Opdrachten

Werkvormen Voorkennis

4

Toetsvorm

Tentamen

2A Het college behandelt het ontwerpen van regelsystemen. Het college begint met een behandeling van methoden voor het beschrijven van continue dynamische systemen met één ingang en één uitgang. Blokschema’s, stroomschema’s, stabiliteit en gevoeligheid van continue systemen, invloed van terugkoppeling, poolbaanmethode, bodediagrammen, en toestandsbeschrijving. Het accent ligt op het verband tussen de verschillende domeinen. Het vervolg van het college behandelt methoden voor het ontwerpen van regelaars voor continue systemen in het frequentiedomein, het s-domein en met behulp van de toestandsbeschrijving, PIDregelaars en eenvoudige niet-lineaire systemen. De invloed van het gebruik van een computer als regelaar en het ontwerpen van digitale regelsystemen wordt inleidend behandeld. Vereiste voorkennis: dynamische systemen, differentiaalvergelijkingen, complexe functies en Laplacetransformatie. Eindtermen: na het bestuderen van de stof moet de student: • in staat zijn een differentiërend of integrerend netwerk te ontwerpen met behulp van poolbanen of bodediagrammen • een regelaar met toestandsterugkoppeling kunnen ontwerpen (optimaal of poolplaatsing) • in staat zijn een PID-regelaar in te stellen met behulp van vuistregels • in staat zijn de stabiliteit van eenvoudige niet-lineaire systemen te analyseren • weten wat de consequenties zijn van digitale realisatie van een regelsysteem en hiervoor de juiste ontwerpkeuzes kunnen maken • het programma 20-sim kunnen gebruiken voor het ontwerpen van regelsystemen, voor het simuleren van niet-lineaire systemen en voor het optimaliseren van een regelsysteem. Inhoud: Blokschema’s, overdrachtsfuncties, frequentiekarakteristieken, toestandsbeschrijving. Stabiliteit en gevoeligheid, Ontwerpen: poolbanen, bodediagrammen en toestandsterugkoppeling. Gebruik van computers in regelsystemen. Ontwerpen met 20-sim Leren ontwerpen van continue en discrete regelsystemen prof.dr.ir. S. Stramigioli Dictaat Regeltechniek Boeken : • J.L. Martins de Caravallo, Dynamical Systems and Automatic Control, Prentice Hall • Richard C. Dorf and Robert H. Bishop, Modern Control Systems, Prentice Hall • Ken Dutton, Steve Thompson and Bill Barraclough, The Art of Control Engineering, Addison Wesley • Stefani, Savant, Shahian and Hostetter, Design of Feedback Control Systems, Saunders Publishing Oxford University Press • William S. Levine, editor, The Control Handbook, IEEE Press • Ogata, K. “Modern Control Engineering” • Frankling, Powell en Emami-Naeino, “Feedback Control of Dynamical Systems” Hoorcollege (2A) Noodzakelijk: Lineaire Systemen (191231490); gewenst:Dynamische Systemen (191210430)

Project, Hoorcollege (2B) afgerond eerste jaar + 17 ECTS uit de bachelor fase.

Communicatieve Vaardigheden voor EL 191211670 EC Periode Vakinhoud Leerdoelen Docent Werkvormen Voorkennis

64

1

Toetsvorm

Tentamen/Assignments

2B Dit vak is een training in mondeling en schriftelijk rapporteren over de resultaten van een technischwetenschappelijk onderzoek. Dit vak wordt uitgevoerd in samenhang met het B2 project (191210469). This course is a training for oral and written reporting on the results of a technical/scientific study. dr.ir. C. Salm Hoorcollege, Project, Zelfstudie (2B) Deelname alleen mogelijk gelijktijdig met B2 project. Daarvoor is wel een voorkennis eis.

65


Bachelor 3

Elektrodynamica 191210410 EC Periode Vakinhoud

Semesteroverzicht Semester 1

Semester 2

Kwartiel 1

Kwartiel 2

Minor (20 EC)

Practicum realiseren materialen (1,5 EC) 191228280

Inleiding elektronische energietechniek (3 EC) 191241770

Elektrodynamica (4 EC) 191210410

Kwartiel 3

Kwartiel 4

Embedded signal processing (6 EC) 191210590

Optische basisfuncties en microsystemen (3 EC) 191210600

Random signalen en ruis (4 EC) 191210680

Inleiding communicatie systemen (3 EC) 191251530

Informatieopslag (3 EC) 191210510

Bachelor opdracht (11,5 EC) 191210139




66

1,5

Toetsvorm

-

1A Grondgedachte bij dit practicum is, naast het verder verbreden van de praktische vaardigheden, de kennismaking met enkele in de informatietechniek veel voorkomende technologieën & vervaardigingsmethoden, waarbij verband wordt gelegd tussen de microscopische eigenschappen en de voor toepassing belangrijke macroscopische eigenschappen van materialen. Het practicum wordt dit jaar verzorgd door de leerstoelen Transducers Science and Technology (TST), Integrated Optical Micro-Systems (IOMS), Semiconductor Components (SC) en NanoElectronics (NE). Studenten werken in tweetallen samen aan vervaardiging en karakterisatie van een elektrotechnische component en worden geassisteerd door een practicum-assistent. Bij de inschrijving kan een voorkeur worden aangegeven voor één van de onderwerpen. In verband met de beperkte beschikbaarheid van technologische apparatuur is inschrijving voor een periode van achter achtereenvolgende practicummiddagen (via Blackboard en inschrijflijsten bij BOZ-EL). Van onderstaande onderwerpen wordt per koppel één onderwerp uitgevoerd: - Giant Magentoresistance (GMR) sensors (NE) - Lichtgeleider-sensoren (IOMS) - Micromechanische krachtsensor (TST) - Fotodiodes (SC) Een meer gedetailleerde beschrijving van elk van de onderwerpen is te vinden op de BlackBoard-site van RIM Kennismaking met enkele technologieën en verbreden van de praktische vaardigheid Kovalgin, A.Y.; Dalfsen van, K. practicumhandleiding, verschilt per groep Practicum (1A+1B)

Toetsvorm

Tentamen

1A Dit vak bouwt voort op Elektromagnetische Veldtheorie (191211290) en heeft als globaal doel zoveel basiskennis van het elektromagnetisme en inzicht in de belangrijke grootheden aan te reiken dat de kennis van dit vakgebied verder zelfstandig kan worden aangevuld. In beide vakken gaat het om oplossingen van de vier Maxwell-vergelijkingen voor bepaalde randvoorwaarden. In de Electrodynamica worden deze vergelijkingen toegepast op situaties waar de tijds-afhankelijkheid een essentiele rol speelt. Na introductie van de theorie aan de hand van inzichtelijke en relatief eenvoudige problemen worden ook de belangrijke technologische toepassingen zoals transmissielijnen, golfgeleiders, antennes, radar en optica behandeld. Inhoud: Maxwell vergelijkingen, golfvergelijking, elektromagnetische golven in media, reflectie en transmissie van vlakke golven aan grenslagen, geleide golven, transmissie lijnen, dielektrische golfgeleiders, dipool straling, antennes, introductie relativiteits theorie. Studenten vertrouwd maken met theorie en toepassingen van elektrodynamica dr. H.J.W.M. Hoekstra 3rd editione Prentice Hall, 1999, ISBN: 0-13-805326-X Electrodynamics Hoorcollege, Werkcollege, Zelfstudie (1A)

David J. Griffiths, Introduction to

Elektromagnetische veldtheorie (191211290); Gewenst: Diverse wiskundevakken uit B1 en B2 programma

Inleiding Elektrische Energietechniek 191241770 EC Periode Vakinhoud

Cursusinformatie Practicum Realiseren in Materialen 191228280

4


3

Toetsvorm

Tentamen

1B Elektrische energieoverdracht: gelijk-, wisselen draaistroom, vermogen, elektriciteitsvoorziening. Magnetische circuits: vervangingsschema’s en ijzerverliezen. De transformator: spreidingsflux, vervangingsschema’s, kerneigenschappen, de belaste transformator, praktische uitvoering, driefasentransformator.Inleiding elektromechanica: mechanisch systeem, kracht en koppelberekening uit vermogensbalans. Vermogenselektronica: gelijkrichters, choppers, invertoren. De synchrone machine: eenfasig, driefasig, netkoppeling, uitvoeringsvormen. Inductiemachine: Het basisprincipe, een eenvoudig model, het standaardmodel, variabele voedingsfrequentie. Inhoud: Inleiding; Elektrische energieoverdracht; Magnetische circuits; De transformator; Inl. Elektromechanica; Vermogenselektronica; De synchrone machine; De inductiemachine Bijbrengen basisprincipes van vermogenselektronica en elektromechanica dr.ir. P.C. Breedveld M.J. Hoeijmakers, Elektrische Omzettingen (4e druk), VSSD, ISBN 978-90-6562-157-3, 2007 Hoorcollege, Zelfstudie (1B) Netwerkanalyse (191210050), Dynamische Systemen (191210430), Elektromagnetische Veldtheorie (191211290), Elektronische Basisschakelingen (191211750)

Random Signalen en Ruis 191210680 EC Periode Vakinhoud


4

Toetsvorm

Tentamen

2A Het doel van het college is de student inzicht te geven in de beschrijvingswijze van stochastische signalen en de wijze waarop systemen (i.h.b. lineaire tijdinvariante systemen) dergelijke signalen beïnvloeden. In het college wordt in het bijzonder ingegaan op de beschrijvingswijze van autocorrelatiefunctie en spectrale dichtheid; voorts wordt behandeld op welke wijze lineaire tijdsinvariante systemen de parameters van een stochastisch signaal beïnvloeden. Er wordt tevens aandacht besteed aan het eigen ruisgedrag van systemen. Een beschrijving van bandpass-signalen wordt gegeven. Tenslotte worden optimale detectie en het matched filter behandeld. Meijerink, A.; Kilic, Y.; Budianu, A. ONDER VOORBEHOUD: W. van Etten, 'Introduction to Random Signals and Noise', Wiley, 2005, materiaal op Blackboard Hoorcollege, Werkcollege, Zelfstudie (2A) Netwerkanalyse (191210050), Lineaire systemen (191231490), Kansrekening (191530062)

67


Informatie Opslag 191210510 EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen


3

Optische Basisfuncties en Microsystemen 191210600 Toetsvorm

Tentamen

2A In dit vak wordt een overzicht gegeven van informatie opslag systemen, met een nadruk op breedte in plaats van diepte. De studenten leren de huidige informatie-opslagsystemen te evalueren, en opkomende nieuwe technieken te beoordelen op hun relevantie en mogelijke toepassingsgebieden. Inhoud: Specificaties (capaciteit, data rate, access time, vermogensverbruik, volatility, stabiliteit). Architecturen (mechanisch vs electrisch geadresseerde data compressie). Principes (electrisch, magnetisch, magneto-optisch, optisch, phase-change, mechanisch). Voorbeelden (Flash, MRAM, PCRAM, Nanodrive, Hard Disks, tape, DVD). Inhoud: Specificaties (capaciteit, data rate, access time, vermogensverbruik, volatility, stabiliteit). Architecturen (mechanisch vs electrisch geadresseerde data compressie). Principes (electrisch, magnetisch, magneto-optisch, optisch, phase-change, mechanisch). Voorbeelden (Flash, MRAM, PCRAM, Nanodrive, Hard Disks, tape, DVD). Groenland, J.P.J.; Abelmann, L. Rainer Waser, Nanoelectronics and Information Technology Hoorcollege, Zelfstudie, Project (2A) Inschrijvingseisen: Blackboard (ivm case study) Verplicht: Elektromagnetische veldtheorie (191211290), Halfgeleiderdevices (191217061) Gewenst: Elektrodynamica (191210410), Meettechniek (191210420), Regeltechniek (191210440), Mechanica en transductietechniek (191228160), Practicum realiseren in materialen (191228280), Computersystemen (192110542)

Embedded Signal Processing 191210590 EC Periode Vakinhoud



6

Toetsvorm

Tentamen


Toetsvorm

Tentamen

2B Het vak behandelt optische basisfuncties en microsystemen die in optische communicatie- en sensorsystemen toegepast worden.Onderwerpen: Golfvoortplanting in de vrije ruimte: vlakke golven, bolgolven, Gausse bundels; golffronttransformatie door lenzen; diffractie. Golfgeleiding in dunne diëlektrische lagen: stralenmodel, golfmodel, genormaliseerde parameters, multilaagstructuren, orthogonaliteit en volledigheid van modi; modusconversie. Kanaalgolfgeleiders: golfgeleiderstructuren, benaderingsmethoden, methode van Marcatili, effectieve index methode. Glasvezels: stap-index vezel, LP-modi, monomodale vezel. Koppeling van licht in en uit een golfgeleider: eindvlakkoppeling, prismakoppeling, traliekoppeling, k-ruimte diagram. FabryPerot resonator: golfllengtefilter, teruggekoppeld systeem, laser-trilholte. Optische versterking: Einsteinrelaties, populatie-inversie, versterking in glasvezels die met erbium gedoteerd zijn, optische versterking in halfgeleiders. Halfgeleider-lasers: balans van ladingsdragers en fotonen, bepaling van lasergolflengte, rendement, materialen, opbouw van halfgeleider lasers, Fabry-Perot laser, DBR, DFB, VCSEL. PIN fotodiode. Y-juncties: vermogenssplitser, scheiding van modi, combinatie van optische signalen. Vierpoort MMI’s: koppelaars, doorgaand, gekruist, 3 dB; volledige en beperkte interferentie. Richtkoppelaars: symmetrisch, asymmetrisch, schakelaar. Mach-Zehnder interferometer: schakelaar, golflengtefilter. Na afloop moet de student voldoende inzicht hebben verkregen in de werking van deze basisfuncties, om hun rol in en hun mogelijkheden en beperkingen voor optische informatiesystemen te kunnen inschatten. Ridder de, R.M.; Pollnau, M. Dictaat “Optical Basic Functions and Microsystems”, part 1: Theory (dictaatnr. 192) Dictaat : Dictaat “Optical Basic Functions and Microsystems”, part 2: Problems (dictaatnr. 197) Handouts: Powerpoint lecture slides + Slab mode calculator “Simulayer” (available on Blackboard) Hoorcollege, Werkcollege, Zelfstudie (2B) Elektrodynamica (191210410); Gewenst: Halfgeleiderdevices (191217061)

2A In dit vak wordt de basis van digitale en mixed analoog digitale signaalbewerking aangereikt. Onderwerpen: Input /output relaties; impulsresponsie, input / output relaties vervolg: frequentie responsie, overdrachtsfunctie, standaard differentie vergelijking, tijd-discrete Fourier analyse, convolutie in tijd en frequentie domain, vensterfuncties, DFT en FFT, decimatie en interpolatie, approximatie van overdrachtsfuncties (Fourier), ontwerp en realisatie van eindige impulsresponsie filters, window, equiriple (Remez algoritme), ontwerp en realisatie van oneindige impulsresponsie filters. Fundamentele behandeling van de afweging tussen vermogensdissipatie en ruis / nauwkeurigheid, analoge versus digitale signaal behandeling, AD converter architecturen, (flash folding, pipeline 2 step, sigma delta) analoog actief filter ontwerp (gm-C en actief RC) klok generatie, frequentie synthese, implementatiemethoden. Topics are: systems versus technology trends, partitioning of analog and digital in systems, basic principle of radio receiver. Input/ output relations: impulseresponse, frequency response, transfer function, standard difference equation, time-discrete Fourier transform filter design. Bijbrengen basisprincipes van digital and mixed analog/digital processing.

Inleiding Communicatiesystemen 191251530 EC Periode Vakinhoud

Slump, C.H.; Nauta, B. John G. Proakis and Dimitris G. Manolakis, Digital Signal Processing, principles, algorithms and applications, 4th ed., chapter 1-10, Prentice-Hall, 2007 + Handouts Hoorcollege, Zelfstudie, Project, Practicum (2A)


68

3

3

Toetsvorm

Tentamen

2B Elektrische energieoverdracht: gelijk-, wisselen draaistroom, vermogen, elektriciteitsvoorziening. Dit vak vormt een eerste kennismaking met de Communicatietechniek. Om te beginnen zal er een kort overzicht worden gegeven van de diverse transmissie-media en hun transmissie- karakteristieken. Vervolgens wordt het belang en het principe van modulatie en demodulatie behandeld, te beginnen bij de klassieke analoge modulatiemethoden. Meer en meer echter wordt digitale transmissie van belang vanwege de inherente signaalverwerkings- en de coderingsmogelijkheden en mede daardoor de betrouwbaarheid. De specifieke moeilijkheden en signaaleisen bij deze transmissievorm worden onder de loep genomen en mogelijke oplossingen geanalyseerd. Dan volgt een overzicht van de verschillende vormen van digitale modulatie en de kwaliteit van die systemen. Tenslotte worden de prestaties van de verschillende modulatiemethoden naast elkaar gelegd en vergeleken met de kanaalcapaciteit volgens Shannon. Inhoud: Inleiding: algemene transmissie-parameters, de diverse transmissiemedia en hun karakteristieken. Lineaire modulatie: AM,DSB, SSB, VSB. Exponentiele modulatie: PM, FM. Kwaliteit van analoog gemoduleerde systemen: de invloed van ruis e.d. op analoge systemen, kwaliteitsen bandbreedte-vergelijking van diverse systemen. Digitale representatie van analoge signalen: sampling en reconstructie, quantisering, PCM, DPCM en delta-modulatie. Basisbandtransmissie van digitale signalen: digitale signaalformaten, intersymboolinterferentie, 1e Nyquist-criterium, “raised-cosine”-puls, oogpatroon, egalisatie. Digitale modulatie: generatie en detectie van binairgemoduleerde draaggolven, ASK, FSK, (D)PSK en hun spectra. Ontvangers voor digitale signalen: foutenkans voor binaire basisbandsignalen, coherente detectie van binair-gemoduleerde signalen, niet-coherente detectie van binair gemoduleerde signalen, prestatievergelijking van verschillende modulatievormen, regeneratieve versus niet-regeneratieve repeaters, kanaalcapaciteit. Dit vak biedt een kennismaking met de communicatietechniek dr.ir. C.G.H. Roeloffzen "Haykin: "An Introduction to Analog and Digital Communications", second edition, Wiley, 2007, ISBN: 0-471-43222-9" + Collegedictaat Hoorcollege, Werkcollege (2B) Random Signalen en Ruis (191210680), Lineaire Systemen (191231490)

69

Bacheloropdracht 191210139 EC Periode Vakinhoud

Leerdoelen

Contact Werkvormen Voorkennis

70

11,5

Toetsvorm

-

JAAR De bacheloropdracht (BO) is de afsluiting van het bachelor programma Elektrotechniek. In deze opdracht doe je een onderzoek bij een leerstoel. Het biedt je de gelegenheid te laten zien wat je in je mars hebt. Je mag zelf bepalen bij welke leerstoel je de opdracht doet. Voor het uitvoeren van de opdracht buiten de afdeling Elektrotechniek is toestemming nodig van de OLD. Het best kun je naar de secretaresse van de leerstoel van je keuze gaan. Die zal je doorverwijzen naar stafleden die opdrachten in ‘portefeuille’ hebben. Vaak kun je ook informatie vinden op de website van de leerstoel van je voorkeur. Het niveau van de opdracht past bij de eindtermen van de bacheloropleiding en de tot dan toe gevolgde vakken. Tijdens de bacheloropdracht werk je zelfstandig maar wel onder supervisie met enige begeleiding. Je leert al doende. In het volgende overzicht wordt aangegeven wat je moet kunnen nadat je de opdracht hebt gedaan (de eindtermen). Het is een lijst van (tussen)producten die je moet leveren. Tussen haakjes wordt bij elk tussenproduct aangegeven om welke praktische vaardigheden van de bachelor opleiding het gaat. Doen van individueel onderzoeks- of ontwerpwerk met eigen innovatieve inbreng. De opdracht eindtermen zijn de volgende. De studenten hebben in de bacheloropdracht aangetoond dat ze in staat zijn om: • een bij hen passende keuze te maken voor een vakgroep, supervisor en onderzoeksvoorstel (informatie verwerven, zelfkennis, communiceren), • een logboek bij te houden (documenteren, integreren van kennis en skills, reflectie), • het onderzoeksvoorstel concreet te maken (interpreteren, uitwerken, operationaliseren, via literatuurstudie en oefening met instrumenten/ tools, tot een concrete onderzoeksvraag of ontwerpspecificatie met motivatie waarom dit van belang is), • een onderzoeksplan te maken (totaaloverzicht geven met stappenplan en tijdplan), • het onderzoeksplan doelgericht uit te voeren en zonodig in overleg met de supervisor bij te stellen als voortschrijdend inzicht hiertoe noopt (doelgericht werken, plan bijstellen), • een voortgangsrapportage te leveren (verantwoorden dat in de juiste richting naar de kerndoelen wordt gewerkt), • een heldere probleemstelling te maken waarin de kernstructuur van werk en verslag tot uitdrukking komt, bijv. in de vorm van een introductie, samenvatting of poster, • data voor begeleidingsgesprekken af te spreken en afspraken na te komen (communiceren), • afspraken te maken over hoe de beoordeling plaats vindt en welke criteria voor het cijfer worden gehanteerd (communiceren, bijv. wanneer je een 10 krijgt en wanneer een onvoldoende), en • afspraken te maken over wat er gebeurt bij overschrijding van deadlines of de totale tijdsduur, of bij een onvoldoende (communiceren). • een (verplicht!) eindverslag te maken (logische doelgerichte presentatie van het werk naar het technisch-wetenschappelijk forum), • een (verplichte!) eindvoordracht over het werk te houden (mondelinge presentatie voor een publiek van BSc-EL medestudenten en vakgroepmedewerkers aan de hand van power point). Je wordt geacht zelf verantwoordelijk te zijn voor het leren beheersen van de genoemde punten. Hoe meer het initiatief van jezelf uitgaat (dit omvat ook het stellen van vragen), hoe beter aangetoond is dat de eindtermen gehaald zijn. Hoe meer sturing je nodig hebt, hoe minder zeker is dat de eindtermen gehaald zijn. Het eindcijfer wordt bepaald door de inhoudelijke kwaliteit van het werk (het niveau), het eindverslag, de eindvoordracht en de gevolgd e werkwijze die o.a. blijkt uit de bovengenoemde tussenproducten. Deze laatste kunnen of mondeling of schriftelijk worden geleverd, volgens afspraak tussen supervisor en student. Het tijdstraject voor de BO kan er globaal als volgt uitzien: Vooraf: Zoeken op WEB-sites, praten met stafleden, keuze maken. Start van het tijdstraject: Literatuurlijst, logboek. Op ¼: Concreet onderzoeksvoorstel en haalbaar onderzoeksplan. Op ½: Voortgangsrapportage. Op ¾: Verslagstructuur en probleemstructuur. Slot van het tijdstraject: Eindverslag. Daarna eindpresentatie. Achteraf: Student ontvangt eindcijfer en feedback op resultaat en werkwijze. dr.ir. C. Salm Project (JAAR) Voldoende vordering in het bachelorprogramma. Min 88EC uit Bsc programma +Bz project gehaald. De leerstoel waar project wordt uitgevoerd kan eisen dat bep. vakken gehaald zijn.

DEEL C Algemene bijlagen

ALGEMENE BIJLAGEN

1

De faculteit EWI

De Faculteitsraad heeft, afhankelijk van het onderwerp dat voorligt, advies- of instemmingsrecht over

De faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (kortweg EWI) omvat drie disciplines die ieder weer verbindingen hebben met andere disciplines. Naast onderwijs wordt binnen de vakgroepen door onze onderzoeksgroepen/leerstoelen onderzoek verricht. Dit onderzoek is geheel ondergebracht bij de universitaire onderzoeksinstituten Institute voor Nanotechnology (MESA+) en het Centrum voor

voorgenomen beslissingen van de decaan van de faculteit. Wanneer de decaan besluiten wil nemen over de hoofdlijnen van het personeelsbeleid, regelingen op het gebied van arbeidsvoorwaarden en ARBO-beleid, heeft de decaan vooraf instemming nodig van de Faculteitsraad. Ook wanneer de decaan besluiten wil nemen over de vaststelling of wijziging van de onderwijsen examenregeling (OER) van de faculteit, regels op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn of beleid op het gebied van

Telematica en Informatietechnologie (CTIT), IMPACT en MIRA.en MIRA.

studentenvoorzieningen, heeft de decaan vooraf instemming nodig van de Faculteitsraad.

1.1

Organogram EWI

Informatie van de Faculteitsraad vind je op www.utwente.nl/ewi/organisatie/bestuur/faculteitsraad Decaan Prof.dr.ir. A.J. Mouthaan

Faculteitsraad

Kamer van Hoogleraren Incl. Opleidingsdirecteuren

Kamer van Hoogleraren De kamer van Hoogleraren bestaat uit alle hoogleraren en opleidingsdirecteuren van de faculteit.

Diensten Directeur Bedrijfsvoering Ing. H. van Egmond • Arbo & Milieu • Bureau Onderwijsbegeleiding • Bureau Faculteitsdecaan • Financiële zaken • Informatiebeheer • Human Resources • TCO • MESA+ Cleanroom lab

Vakgroepen

Onderwijs

Applied Analysis and Mathematical Physics (AAMP) Biomedical and Environmental Sensorsystems (BIOS) Biomedical Signals and Systems (BSS) Computer Architecture for Embedded Systems (CAES) Control Engineering (CE) Design and Analysis of Communication Systems (DACS) Databases (DB) Distributed and Embedded Security (DIES) Discrete Mathematics and Mathematical Programming (DMMP) Formal Methods and Tools (FMT) Human Media Interaction (HMI) Integrated Circuit Design (ICD) Integrated Optical MicroSystems (IOMS) Information Systems (IS) Mathematical Systems and Control Theory (MSCT) Numerical Analysis and Computational Mechanics (NACM) Nano Electronics (NE) Pervasive Systems (PS) Signals and Systems (SAS) Semiconductor Components (SC) Software Engineering (SE) Stochastic Operations Research (SOR) Statistics and Probability (SP) Stochastic Systems and Signals (SST) Telecommunication Engineering (TE) Transducers Science and Technology (TST)

Bacheloropleidingen • Electrical Engineering • Technische Informatica • Technische Wiskunde • Creative Technology

1.2 Opleidingen De faculteit kent de volgende opleidingen:

Masteropleidingen • Applied Mathematics • Computer Science • Electrical Engineering • Embedded Systems • Human Media Interaction • Mechatronics • Systems and Control • Telematics

•

Bacheloropleidingen:

Electrical Engineering (EE)

Technische Informatica (INF)

Technische Wiskunde (TW)

Opleidingscommissies

Creative Technology (CreaTe)

Examencommissies

•

Masteropleidingen:

Applied Mathematics (AM)

Computer Science (CSC)

Electrical Engineering (EE)

Decaan

Embedded Systems (EMSYS) (3-TU)

De decaan van de faculteit EWI is prof.dr.ir. Ton Mouthaan. Hij is de uiteindelijke verantwoordelijke voor

Human Media Interaction (HMI)

het onderwijs van alle opleidingen binnen de faculteit.

Mechatronics (MT)

Systems and Control (SC) (3-TU)

Telematics (MTE)

Faculteitsraad EWI De Faculteitsraad EWI is een medezeggenschapsorgaan van de faculteit. De raad bestaat uit acht studenten en acht personeelsleden. De studenten worden jaarlijks gekozen, de personeelsleden zitten

Aan het hoofd van een opleiding staat een opleidingsdirecteur. Hij geeft de contouren aan van de

voor een periode van twee jaar in de Faculteitsraad. Kandidaatstelling voor de raad vindt plaats in april,

opleiding en is verantwoordelijk voor de invulling van het onderwijsprogramma en de vakken daarbinnen.

de verkiezingen zijn in juni. De raadsperiode loopt gelijk met het academisch jaar.

74

75

ALGEMENE BIJLAGEN

Voor EE (BSc en MSc) en MT is dat prof.dr. M.C. Elwenspoek (Miko)

Functie

Naam

Telefoon

Technische Informatica en Technische Wiskunde

Sharon Vonk / Lilian spijker

053 489 5645

Voor EMSYS is dat prof.dr.ir. G.J.M. Smit (Gerard).

Creative Technology en Electrical Engineering

Thea de Kluijver

053 489 3697

1.3

Onderwijssecretariaat Studieadvies, Internationalisering

R. Assink (Remke)

053 489 3426

Kwaliteitszorg

A. de Bruin-van Willigen (Annemieke)

053 489 3725

Opleidingsdirecteuren

K. Veldhuis (Karin)

053 489 5450

Voor TW, AM en SC is dat dr. J.W. Polderman (Jan Willem)

Studieadviseurs

Voor INF, CSC en MTE is dat dr.ir. R. Langerak (Rom) Voor CreaTe en HMI is dat dr. G.F. van der Hoeven (Gerrit)

Diensten en Eenheden

De faculteit heeft een aantal EWI-brede ondersteunende diensten die onder leiding staan van de directeur bedrijfsvoering, ing. H. van Egmond. ARBO & MILIEU EWI Functie

Naam

Telefoon

COMMUNICATIE

Coördinator

ing. S. Visser (Sjoerd)

053 489 3153

Communicatie is een gedeeld servicecenter binnen de UT. Voor de faculteit EWI gelden de volgende

ir. F. Houweling (Frans)

053 489 3583

contactpersonen:

BUREAU FACULTEITSDECAAN EWI (BFD-EWI) Telefoon

Naam

Accountmanager /

T.B.A.

Functie

Naam

Algemeen

E. ten Brugge, [email protected]

communicatieadviseur

Decaan

prof. dr. ir. A.J. Mouthaan (Ton)

Communicatiemedewerker

Directeur Bedrijfsvoering

ing. H. van Egmond (Harm)

directeur bedrijfsvoering en MT

E.C. Bosch-van der Heijden (Els)

053 489 4602

decaan

L. Tunc-Katalanc (Lena)

053 489 4427

BUREAU ONDERWIJSBEGELEIDING EWI (BOB-EWI)

D. Dalenoord (Diana)

053 489 2745

Functie

Naam

Telefoon

Gebouwbeheerder

ir. M.J.B. ten Bulte (Michel)

054 489 2800

Receptie

[email protected]

054 489 4100

BIBLIOTHEEK & ARCHIEF

Functie

Naam

Telefoon

Hoofd Bureau

H.J. van Laar (Jolanda)

053 489 4466

Bibliotheek & Archief is een dienst binnen de Universiteitsbibliotheek (UB) van de Universiteit Twente. Functie

Onderwijsbegeleiding Internationalisering

drs. J. Schut (Jan)

Telefoon

GEBOUWBEHEER

Faculteitssecretariaat

053 489 4350

Naam

Telefoon

Mw.drs. P. de Willigen (Petri)

+31 53 489 2085

ir. W.C. Oosterling (Wim)

+31 53 489 2079

Informatiespecialist Computer Science,

Stages

76

Functie

Stagecoördinator

dr. M.J. Korsten (Maarten)

053 489 3887

Applied Mathematics

Stage-intercedente

B. Jaarsma-Knol (Belinda)

053 489 3887


Kwaliteitszorg

drs. J.H. Romkema (Hans)

053 489 2774

77

ALGEMENE BIJLAGEN

FACILITAIR BEDRIJF

1.4 Faciliteiten

Het Facilitair Bedrijf is een gedeeld servicecentrum dat diensten verleent binnen en voor de verschillende

PC-Zalen

faculteiten, waaronder EWI

Voor het practicumonderwijs heeft de faculteit EWI een aantal pc-zalen tot haar beschikking. De

Functie

Naam

Telefoon

W(est)-zaal in Zilverling/Hal A wordt met name verroosterd voor practica van Electrical Engineering. In

Receptie

[email protected]

054 489 4100

Zilverling Hal A bevindt zich tevens een algemene practicumruimte, de flexoffice van het Smart XP. De practica voor Creative Technologie vinden plaats in de hoogbouw van de Zilverling op vloer 2 (ruimte

Contactpersoon FB Hogekamp, Zilverling, Carré

N.C.M. Heijnekamp (Nancy)

053 489 5768

2042). Verder bevinden zich in de hoogbouw van Zilverling zalen op vloer 3 (3042) en vloer 4 (4054)

Citadel

M. Drewes (Martine)

053 489 6838

met resp. 24 en 36 pc’s. In zaal 3042 is tijdens college-uren een zaalassistent aanwezig. Deze zaal is ’s avonds open tot 20.30 uur. De toegang na 18.00 u. gaat via de avondportier bij de hoofdingang van

ICT SERVICECENTRUM ICTS is een gedeeld servicecentrum binnen de Universiteit Twente. Voor de faculteit EWI gelden de

Zilverling. Wees je ervan bewust dat vlakbij de zalen in Zilverling medewerkers van de faculteit werken. Bewaar

volgende contactpersonen. Functie

Naam

Telefoon

de rust in het gebouw, ga niet op de gang bellen maar doe dat in het trappenhuis of in het Educafé

Accountmanager EWI

ing. A.B. Tibben (Tonnie)

053 489 3724

bijvoorbeeld en beperk conversaties op de gang. In de pc-zalen is eten niet toegestaan; drinken mag

ICTS Servicedesk

[email protected]

053 489 5577

wel uit afsluitbare flesjes.

STUDENT & ONDERWIJS SERVICECENTRUM

Jaarzaal

Het Student & Onderwijs Servicecentrum is een dienst die zowel op centraal niveau, als ook binnen

Voor de eerstejaars bachelorstudenten Technische Wiskunde is een jaarzaal ter beschikking in gebouw

de verschillende faculteiten taken uitvoert. De Student- & Onderwijsadministratie (S&OA) EWI houdt

de Citadel (T100); het meeste onderwijs zullen zij daar volgen. Voor de opleiding Creative Technology

zich bezig met allerhande onderwijszaken binnen de faculteit en valt onder deze dienst. De Student- &

is eveneens een jaarzaal ingericht in de Citadel (T300). Buiten de college-uren is deze zaal beschikbaar

Onderwijsadministratie is ook wel bekend onder de naam Bureau Onderwijszaken (BOZ).

als zelfstudie/projectruimte voor CreaTe studenten.

Functie

Naam

Telefoon

Smart XP Lab

Teamleider S&OA EWI

M.H. Huiskes - Borghuis (Miranda)

053 489 4605

Deze nieuwe multifunctionele ruimte in gebouw de Zilverling wordt structureel ingezet voor onderwijs

OSIRIS/Blackboard

D. Muller (Diane)

053 489 2681

van de opleiding CreaTe.

key user

Het lab is een echte onderzoeksspeeltuin waar volop kan worden getest en geëxperimenteerd.. Dit lab is als het ware een ontmoetingspunt, waar alle mogelijke onderzoeksopstellingen denkbaar zijn. Alles

Onderwijsondersteuning Onderwijsondersteuning

wordt

servicecentrum

en

(S&O)

het

geleverd Bureau

door

het

universitaire

Onderwijsbegeleiding

Student

(BOB)

van

& de

Onderwijsfaculteit.

kan en alles mag. Educafé

De onderwijsadministratie vindt plaats binnen Bureau Onderwijszaken (BOZ/S&O). Zie ook paragraaf

Naast de (hoofd)ingang van gebouw Zilverling bevindt zich het Educafé: een ruimte waar je kunt

4.1. EWI-brede coördinatie op het terrein van Internationalisering, Kwaliteitszorg, Stages en

studeren, overleggen en relaxen met je studiegenoten. Er zijn computerwerkplekken en je kunt er

Studieadvisering vindt plaats binnen BOB.

iets te drinken of snacken uit de automaat halen. In het Educafé zijn ook twee borrelruimtes waar regelmatig studenten te vinden zijn. Kortom: een ideale omgeving om aan gezamenlijke projecten te werken. Op de eerste etage vind je drie studieverenigingen van EWI: Scintilla (Electrical Engineering),

78

79

ALGEMENE BIJLAGEN

Abacus (Technische Wiskunde) en Inter-Actief (Technische Informatica). De kersverse studievereniging van bacheloropleiding CreaTe, Proto, heeft een eigen verenigingsruimte in Zilverling Hal A.

2

De organisatie van het onderwijs

2.1 Studentenstatuut In het Educafé vind je verder twee winkels: IAPC en Stores. IAPC is een non-profit computerwinkel waar je terecht kunt voor vragen en informatie over computers, maar ook om voordelig laptops en allerlei computeronderdelen te kunnen kopen. Bij Stores worden componenten (bijvoorbeeld weerstanden en condensatoren) en kantoorartikelen verkocht. Ook kun je bij zowel IAPC als Stores terecht voor de aankoop van studieboeken. Beide shops worden helemaal door vrijwilligers gerund en zijn het grootste deel van het jaar dagelijks in de lunchpauze geopend.

Zoals alle instellingen voor hoger onderwijs beschikt ook de Universiteit Twente over een Studentenstatuut. Het Studentenstatuut vindt zijn wettelijke grondslag in art. 7.59 van de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). Het document is rechtscheppend. Dat wil zeggen dat je je in geval van problemen of conflicten kunt beroepen op de inhoud van dit Studentenstatuut. Het Studentenstatuut bevat een opleidingsspecifiek deel (het OSS) en een instellingsspecifiek deel. Het instellingsspecifiek deel van het Statuut is steeds actueel beschikbaar via: www.utwente.nl/so/studentenbegeleiding/regelingen/studentenstatuut Mocht je willen beschikken over een geprinte versie van het Statuut dan is dat op verzoek verkrijbaar bij de Rode Balie: Studentenbegeleiding. Het opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut (OSS), met daarin de Onderwijs- en Examenregeling (OER) is af te halen bij Bureau Onderwijszaken. Het opleidingsspecifieke deel bevat in ieder geval: •

een beschrijving van de studieopbouw en de ondersteunende faciliteiten die de studenten door de instelling worden aangeboden, waaronder in elk geval worden begrepen (voor definities zie betreffend Opleidingsspecifieke deel van het studentenstatuut): -

informatie over de opzet, organisatie en uitvoering van het onderwijs,

-

de studentenvoorzieningen, en

-

de faciliteiten betreffende studiebegeleiding,

•

de Onderwijs- en Examenregeling (OER)

•

een beschrijving van procedures ter bescherming van de rechten van studenten, die op de opleiding van toepassing zijn, in aanvulling op de procedures die door het instellingsbestuur worden getroffen.

www.utwente.nl/ewi/onderwijs/oer

2.2

(Her)inschrijving studie

Ieder studiejaar moet je je via Studielink opnieuw inschrijven bij de Universiteit Twente. Deze inschrijving is geënt op de bepalingen in de Wet op het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW) en dient vóór 1 september te worden geregeld. Zodra je inschrijvingsverzoek dat je via Studielink hebt ingediend is ontvangen door de Studentenadministratie (CSA), zal er worden gecontroleerd of je aan alle

80

81

ALGEMENE BIJLAGEN

voorwaarden van inschrijving voldoet. Ben je inschrijvingsgerechtigd, zijn alle inschrijvingsbescheiden

Studentendecaan

aanwezig en is het college- en/of examengeld betaald, dan wordt je inschrijving afgehandeld.

Bij de studentendecaan kun je terecht met vragen over onder andere de studiefinanciering, financiële

Wil je er zeker van zijn dat je vanaf 1 september staat ingeschreven dan dien je tijdig – liefst vóór 1 augustus- aan al je inschrijvingsverplichtingen te hebben voldaan.

ondersteuning door de UT, verandering van studierichting, overstapproblematiek HBO/WO, persoonlijke problemen, beroepsprocedures, buitenlandse studerenden, handicap en studie, en toelatingsexamens (colloquium doctum). Gesprekken vinden plaats nadat je een telefonische afspraak hebt gemaakt

Als je inschrijving is afgehandeld ontvang je als bewijs van inschrijving een collegekaart samen met twee verklaringen van inschrijving. Op de verklaring staat onder andere voor welke opleiding(en) en

via het secretariaat. Voor een afspraak dien je zelf het initiatief te nemen. De decaan heeft ook een inloopspreekuur, hiervoor hoef je geen afspraak te maken.

voor welke periode je bent ingeschreven. De Rode balie vind je in de Bastille. Kijk voor meer informatie op: www.utwente.nl/studentenbegeleiding. Op UT-niveau bestaan er diverse serviceverlenende instanties voor studenten, bijeengebracht in het Student en Onderwijs Service Centrum (S&O). Deze zijn ondergebracht bij de studentenbalie. De

2.4

Communicatie en informatie

belangrijkste staan hieronder.

Wanneer je aan de Universiteit Twente wilt gaan studeren kom je al direct in aanraking met verschillende communicatiemiddelen waarmee de universiteit, de faculteit en de gekozen opleiding

2.3

Studenten en Onderwijs (S&O)

Student Services

met je communiceren. Op het moment dat je je vooraanmeldt voor de Universiteit Twente krijg je een eigen e-mailadres, gebruikersnaam en wachtwoord.

Bij Studenten Services kun je terecht voor verschillende facilitaire zaken: van het maken van een digitale

Ook krijg je je eigen schrijfruimte, waarop je je documenten en eventueel je eigen homepage kunt

pasfoto voor je collegekaart tot inschrijving, van aanmelding tot uitschrijving. Studenten Services vind

plaatsen. Internet is veruit het belangrijkste communicatiemiddel van de opleiding en de universiteit.

je in de Vrijhof. Zie ook: www.utwente.nl/studentservices.

E-mail

Rode balie (begeleiding)

Wanneer de opleiding of een individuele docent snel wil communiceren met een individuele student of

De Balie Studentenbegeleiding (de “Rode Balie”) is belast

een klein groepje studenten gebeurt dit via e-mail. Door S&O wordt ook via e-mail gecommuniceerd

met de individuele zorg voor en de begeleiding van UT-

met grote groepen studenten. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer een college plotseling niet doorgaat of

studenten op overkoepelend niveau (naast de zorg die

een tentamen verplaatst moet worden.

de opleiding voor de ‘eigen’ studenten heeft). Je kunt daarbij denken aan een studentenpsycholoog, diverse cursussen (‘zelfmanagement’, afstuderen, solliciteren) en de studentendecaan.

Student & Onderwijs Service Centrum (S&O) kan dan de studenten niet meer tijdig bereiken via het gebruikelijke communicatiekanaal van de opleidingen, namelijk de Onderwijsmededeling. S&O kondigt ook bijvoorbeeld informatiebijeenkomsten over studiegerelateerde zaken aan via e-mail. Studenten op de UT hebben over het algemeen als e-mailadres:

<studentnaam>@student.utwente.nl. Voor

Studentenpsycholoog

<studentnaam> vul je de voorletters en de achternaam van een persoon in. Er zijn uitzonderingen,

Bij de studentenpsycholoog kun je terecht als je behoefte hebt aan een gesprek, bijvoorbeeld als je

vooral als meerdere UT-studenten dezelfde voorletters en achternaam hebben.

persoonlijke problemen ervaart zoals een probleem in je relatie met ouders, vrienden, vriendinnen of medestudenten. Voor aanmelding is geen verwijzing naar het bureau nodig: je kunt zelf een afspraak

E-mailadressen van UT-studenten en medewerkers kun je vinden op de webpagina van de UT. Ga daarvoor naar http://my.utwente.nl/.

maken. Voor studenten die twijfels hebben over hun studiekeuze is er iedere dinsdag van 13.00-15.00 uur studiekeuze spreekuur.

82

83

ALGEMENE BIJLAGEN

MyUniversity

opdracht. Ook kun je binnen een Blackboard-site communiceren met medestudenten en docenten of

Vanuit MyUniversity, de studentenportal van de UT, heb je toegang tot alle informatiesystemen van de

samenwerken aan opdrachten. Blackboard is het belangrijkste middel van de docent om met zijn of

UT (OSIRIS, Blackboard). Inloggen kan op http://my.utwente.nl/

haar studenten over een vak te communiceren. Op deze site kunnen tevens belangrijke mededelingen

Daarnaast heb je via de portal toegang tot de onderwijsroosters en enkele andere diensten. Onderwijsmededelingen Alle onderwijsmededelingen worden verspreid via het internet.

en nieuwsberichten over het vak staan. Voor elk vak dien je je via Blackboard en Osiris in te schrijven. Om toegang te krijgen tot de vakken, heb je een account nodig. Na inschrijving bij CSA krijg je doorgaans binnen 10 werkdagen via ICTS per brief een gebruikersnaam en wachtwoord toegewezen, dit is het zogenaamde ICT account.

Hetzelfde geldt voor mededelingen over afstudeercolloquia en presentaties van de bachelor- en masteropdrachten. Te lezen via de MyUniversity portal.

Wanneer je geen ICT account hebt gekregen of je wachtwoord vergeten bent, meldt dit dan bij de ICTShelpdesk, Locatie: Horstring W122 ([email protected] telefoon: 053-4895577) en houd je

De onderwijsmededeling is het belangrijkste communicatiemiddel van de opleiding met al haar

collegekaart bij de hand.

studenten. Het is belangrijk om elke dag even te kijken of er wijzigingen in het onderwijsrooster zijn, zodat je zoveel mogelijk op de hoogte bent en niet op het verkeerde tijdstip in een verkeerde collegezaal zit. De onderwijsmededeling is het belangrijkste communicatiemiddel van de opleiding met al haar studenten. Het is belangrijk om elke dag even te kijken of er wijzigingen in het onderwijsrooster zijn,

Wanneer je vragen hebt over Blackboard of OSIRIS, dan kun je binnen de faculteit terecht bij S&O, Diane Muller, gebouw de Zilverling, kamer A104, tel. 053-4892681. Handleiding Blackboard: zie blackboard.utwente.nl/ en in tabblad ‘support’ staan quick reference card en handleiding.

zodat je zoveel mogelijk op de hoogte bent en niet op het verkeerde tijdstip in een verkeerde collegezaal

Onderwijssites

zit.

Voor de EWI bacheloropleidingen is op de volgende websites onderwijsinformatie beschikbaar:

Onderwijsrooster Via de portal MyUniversity heb je toegang tot de onderwijsroosters. Wijzigingen worden direct in de roosters verwerkt. Op de eerste pagina van je rooster vind je vaak een overzicht van de laatste wijzigingen.

Creative Technology

www.utwente.nl/create


www.utwente.nl/el onderwijs.el.utwente.nl/

Technische Informatica

www.utwente.nl/inf onderwijs.cs.utwente.nl/

Technische Wiskunde

www.utwente.nl/tw onderwijs.math.utwente.nl/

OSIRIS (Studentinformatiesysteem) OSIRIS is het nieuwe selfservice systeem dat recent door de UT in gebruik is genomen. Via My University kun je inloggen in OSIRIS met een ‘s’ plus het studentnummer en het bijbehorende wachtwoord. Een gebruikershandleiding en meer informatie is te vinden op www.utwente.nl/osiris

Voor de masteropleidingen: Applied Mathematics

www.utwente.nl/am

onderwijs.math.utwente.nl/

www.utwente.nl/el onderwijs.el.utwente.nl/

Voor eventuele vragen kun je terecht bij Student Services (Gebouw Vrijhof)

Computer Science

www.utwente.nl/csc

[email protected], 053 489 2124

onderwijs.cs.utwente.nl/

www.utwente.nl/tw

Blackboard


onderwijs.math.utwente.nl/ onderwijs.el.utwente.nl/

De digitale leeromgeving van de UT is Blackboard. In Blackboard is de informatie per vak georganiseerd. Op deze websites vind je de informatie die je nodig hebt om het vak te kunnen volgen, zoals het

www.utwente.nl/ee

Embedded Systems

www.utwente.nl/esys onderwijs.el.utwente.nl/

rooster, de inhoud van de colleges en aanvullende informatie over de leerstof en het tentamen of de

84

85

ALGEMENE BIJLAGEN

Human Media Interaction

www.utwente.nl/hmi onderwijs.cs.utwente.nl/

Mechatronics

onderwijs.el.utwente.nl/

Systems and Control

www.utwente.nl/syscon (op termijn www.utwente.nl/sc)

Telematics

www.utwente.nl/mte onderwijs.cs.utwente.nl/

Een overzicht van alle studiegidsen, OERs , etc. is ook te vinden op www.utwente.nl/ewi/onderwijs

inschrijving dient er een digitale foto bij CSA aanwezig te zijn. Op werkdagen kun je tussen 09.00 en 17.00 uur een foto laten maken bij de balie Student Services in de Vrijhof (kamer 239B), tegenover de bibliotheek.

2.6 Jaarroosters Het jaar is ingedeeld in twee semesters die ieder weer zijn ingedeeld in twee kwartielen. De meeste vakken lopen over één kwartiel en worden in dat kwartiel afgerond, meestal d.m.v. een schriftelijk tentamen. In ieder kwartiel is 15 EC verroosterd. De kwartielen lopen als volgt:

2.5 Collegekaart De collegekaart van de Universiteit Twente is een geldig legitimatiebewijs binnen de UT en is tevens een bewijs van inschrijving. Deze kaart toon je op verzoek als je gebruik maakt van universitaire voorzieningen

•

Kwartiel 1 van week 36 5 september 2011) t/m 45 (11 november 2011)

•

Kwartiel 2 van week 46 (14 november 2011) t/m 05 (3 februari 2012)

•

Kwartiel 3 van week 06 (6 februari 2012) t/m 16 (20 april 2012)

•

Kwartiel 4 van week 17 (23 april 2012) t/m 27 (06 juli 2012)

zoals het volgen van colleges, het afleggen van tentamens, het bezoeken van bibliotheken, etc. Je ontvangt de collegekaart en twee verklaringen van inschrijving per post als je ingeschreven bent. Zorg

Voor de exacte verroostering van de vakken: zie de roosters op de onderwijssite: http://my.utwente.nl/

er dus voor dat je goede adres bekend is bij de Centrale Studentenadministratie (CSA).

2.7 Colleges

Toepassingen collegekaart:

De collegetijden zijn in 3TU-verband aan alle drie instellingen identiek. Dat faciliteert onderwijsuitwisseling

•

tussen de 3TU-instellingen door middel van real-time videoconferencing.

Collegekaart De kaart is geldig als bewijs van inschrijving voor het studiejaar 2010-2011;

•

Bibliotheekkaart

De collegetijden passen in een bijzonder simpel en helder model: alle college-uren beginnen om kwart vóór het hele uur en eindigen op het halve uur.

De kaart is voorzien van een barcode waardoor hij eveneens fungeert als lenerspas; •

Xtra-card Als je gebruik wilt maken van de sport- en/of cultuurvoorzieningen in Enschede via www. xtra-card.nl, dan fungeert de kaart eveneens als Xtra-card. Zie www.xtra-card.nl.

Verklaring van inschrijving

aanvangstijdstippen van de schriftelijke tentamens sluiten aan bij dit model. De langere pauzes tussen de ochtend- en middagcolleges, respectievelijk de middagen avondcolleges worden in een doorlopende nummering meegenomen. 1e uur:

08:45 - 09:30 uur

2e uur:

09:45 - 10:30 uur

3e uur:

10:45 - 11:30 uur

4e uur:

11:45 - 12:30 uur

5e uur = lunchpauze:

12:45 - 13:30 uur

6e uur:

13:45 - 14:30 uur

in de Vrijhof een nieuwe collegekaart aanvragen.

7e uur:

14:45 - 15:30 uur

Nog geen collegekaart?

8e uur:

15:45 - 16:30 uur

Als je inschrijving nog niet volledig is afgerond, wordt er geen collegekaart aangemaakt. Naast je

9e uur:

16:45 - 17:30 uur

Met een verklaring van inschrijving kun je aantonen dat je staat ingeschreven (bijvoorbeeld voor studiefinanciering of bij een verzekeringsmaatschappij). Op deze verklaring staat o.a. voor welke opleiding en voor welke periode je bent ingeschreven. Diefstal/verlies In geval van diefstal of verlies van de kaart kun je tegen betaling van € 5,- bij de balie Student Services

86

Pauzes tussen college-uren duren altijd een kwartier, de lunch- en dinerpauzes duren vijf kwartier. De

87

S E M E S T E R

2e

S E M E S T E R

1e

maandag

3-01

aantal weken

zaterdag zondag

vrijdag

donderdag

woensdag

dinsdag

27

28

29

30

21

22

23

OIT

1-04

39 C

20

19

1-03

38 C

17

19

20

21

10

11

12

13

14

3

4

5

6 Gem. P-uitr

1-07

1-06

1-05

SIT

42 C

41 C

40 C

28

27

26

25

24

1-08

43 C

4

3

2

11

10

9

8

Bvoorl.

Voorl. Duits

16

15

Diësviering

24

Mvoorl.

22

21

14

7

31

1

2-02

2-01

1-10

1-09

47 C

46 C

45 T

44 T

2

1

30

29

28

2-03

48 C

13

14

15

16

7

8

9

23

22

21

20

19

12

6

2-06

2-05

2-04 OIT

51 C

50 C

49 C

Verpl. ADV

Verpl. ADV

Verpl. ADV

Verpl. ADV

2e Kerstdag

52 V

1 V

6

5

4

3

2

13

12

11

20

19

18

17

27

26

25

24

23

16

9 SIT

2-09

2-08

2-07

4 T

3 C

2 C

3

2

1

31

30

2-10

5 T

17

16

15

14

13

3-02

7 C

27

28

29

1

2

21

22

23

24

9 V

20

3-03

8 C

12 C 3-06 19

20

21

22

23

11 C 3-05

OIT 12

13

14

15

16

6

7

8

9

3-04

10 C

5

13

12

11

3 Mvoorl.

10

2

20

27

25 Minorvoorl. 19 markt

18

24

23

16

2e Paasdag

17

4-01

3-10

3-09

3-08

17 C

16 T

15 T

14 C

BGoede voorl. Vrijdag

Voorl. Duits

28

SIT

26

3-07

13 C

4

3

2

1

Kon. dag

4-02

18 C

14

15

7

8

11

Verpl. ADV

16 Hemelvaartsdag 10

4-04

4-03

9

20 C

19 C

25

24

1

31

30

22

23

29

OIT

4-06

22 C 2e Pinkst. dag

21 C 4-05

8

7

6

15

14

13

SIT

11

4

5

4-08

24 C 4-07

23 C

22

21

20

19

18

25 F

29

28

27

26

25

4-09

26 T

OIT

6

5

4

3

4-10

27 T

VR

DO

WO

DI

MA

VR

DO

WO

DI

MA

definitieve versie, aangevuld met data voorlichting, OIT en SIT, kenmerk: S&OA.11.521 datum: 5 april 2011

11/02 18/02 25/02 03/03 10/03 17/03 24/03 31/03 07/04 14/04 21/04 28/04 05/05 12/05 19/05 26/05 02/06 09/06 16/06 23/06 30/06 07/07 12/02 19/02 26/02 04/03 11/03 18/03 25/03 01/04 08/04 15/04 22/04 29/04 06/05 13/05 20/05 27/05 03/06 10/06 17/06 24/06 01/07 08/07

10

9

8

7

6

6 C

maandag

16

15

14

13

12

1-02

37 C

10/09 17/09 24/09 01/10 08/10 15/10 22/10 29/10 05/11 12/11 19/11 26/11 03/12 10/12 17/12 24/12 31/12 07/01 14/01 21/01 28/01 04/02 11/09 18/09 25/09 02/10 09/10 16/10 23/10 30/10 06/11 13/11 20/11 27/11 04/12 11/12 18/12 25/12 01/01 08/01 15/01 22/01 29/01 05/02

9

8

7

weeknummer weektype

zaterdag zondag

vrijdag

donderdag

woensdag

6

1-01 Open. acad. jaar

aantal weken

dinsdag

36 C

weeknummer weektype

Jaarcirkel 2011-2012, definitieve versie, eerste en tweede semester

Student & Onderwijs Administratie

Student & Onderwijs Service Centrum

ALGEMENE BIJLAGEN

2.8

2.9

ZI

Vakken volgen

Voor elk vak moet je je via Blackboard en Osiris inschrijven. Om toegang te krijgen tot de vakken, heb

je een account nodig. Via het ICTS ontvang je een gebruikersnaam en wachtwoord.

Wegwijs op de campus

Het onderwijs binnen de faculteit EWI wordt verzorgd in zalen van gebouwen verspreid over de campus.

Op de roosters zijn de zalen voor de colleges aangegeven in een code waarin de 1e twee letters het

gebouw aangeven waarin de zaal zich bevindt.

De computerpractica vinden doorgaans plaats in een van de zalen van de Zilverling.

CR Carré

CU Cubicus

HB Hal B (hoofdingang Carré, Zilverling, Waaier, incl. servicedesk Carré)

HO Hogekamp

HR Horstring

HT Horsttoren

LA Langezijds

RA Ravelijn

SC Sportcentrum

SP Spiegel

VR Vrijhof

WA Waaier Zilverling

2.10 Studiemateriaal

Voor vrijwel alle vakken heb je boeken en/of dictaten/readers/syllabi nodig. Hiervoor kun je terecht bij

de studievereniging en de UnionShop.

De dictaten, readers en syllabi worden vanaf het begin van elk semester verkocht bij de UnionShop. Via

de website kun je kijken of ze op voorraad zijn:

www.studentunion.utwente.nl/unionshop.

89

H

autoweg fiets-/voetpad slagboom afgeslotenweg H bushalte P parkeerplaats S studentenwoningen M medewerkerswoningen N nieuwbouw locatie

ITC

Openluchttheater (OUT) Zwembad (ZW) Sleutel (SL) Mondriaan (MO) Vlinder (VI) Santar (SA) Boerderij Bosch (BB)/Stal (ST) Blokhutten (BL) Tennispark (TP) Logica (LO) BTC KPMG-gebouw (KP) Corridor (CO) Gebouw A (AA)

2.11

DE ACHTERHORST

regeling, waar je voordelig en met een renteloze lening aan mee kunt doen. Alle aan de UT regulier ingeschreven voltijdse studenten kunnen op de volgende wijze gebruik maken van de PC privéregeling. Hoofdregel: Eénmaal in de bachelorfase en éénmaal in de masterfase mits 60 studiepunten (ECTS) of

24 21

28

meer verwijderd van het diploma van de betreffende fase. Uitzonderingen: 1.

16 18

2.

15

17

12

13

regeling wordt dan aangemerkt als een gebruik in de masterfase.

NW HALLE

Toelichting: hieronder vallen ook zgn. zij-instromers die een zgn. schakelprogramma volgen. 72

9

10

P2

EG

P

0

89

11

DE

HORSTL

hebben af te ronden, kunnen eveneens van de regeling gebruik maken. Het gebruikmaken van de

apparatuur aanschaffen tegen een uiterst scherpe prijs. De Universiteit Twente verstrekt daarbij een 68

6 P

P STRAAT

42 H P

downloaden. Specifieke software is soms beschikbaar via de faculteit. DRIENERBEEKLAAN

2

NS STATION DRIENERLO

HENGELO

H S

63

H

H

64

Deze plattegrond is te downloaden via www.utwente.nl/plattegrond Voor een 3d-versie van deze plattegrond zie maps.utwente.nl

P 'T RITKE

62

64 M

OUDE

M

www.utwente.nl/so/studentenbegeleiding/regelingen/pcprive

66

P P INDEWEG HORSTL

65

U MP CA

M

AN SLA

S E AT

NW

EG

M

61

MATENWEG

H

60

49

S

Voor meer informatie over de PC-privé regeling kijk op:

P

S

CAMPUSLAAN

51 56

CAMPUSLAAN

57

48

4

EG

58

59 H S

REELAAN

BOSWEG

LANG ENKA MPW

Via een staffel gerelateerd aan de resterende studieduur kan de terugbetalingstermijn langer zijn. Via het Notebook Service Centrum is UT-brede software (bijv. Maple, Virusscanner, SPSS) te

CALSLAAN

KSWEG

A35 - A1

HENGELOSE

H

P

47

0 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

studieduur. Bij een resterende studieduur van 12 maanden vindt de terugbetaling in 12 maanden plaats. AUKE VLEERSTR

H

1 3

P

44

N

AA LOL

NER

DRIE

WITBREU

renteloze lening van maximaal € 1362,- , terug te betalen in een aantal maandelijkse termijnen. De vraag of de student de lening moet terugbetalen in 12 dan wel oplopend tot 24 maanden hangt af van de resterende

43 P

P

46

45

O&O plein (OO) Spiegel (SP) Vleugel (VL) Carillon (CN) Garage (GA) Paviljoen (PA) Seinhuis (SH) Hogedruklab (HD) Citadel (CI) Ravelijn (RA) Zilverling (ZI) Waaier (WA) Hal B (HB) Teehuis (TH)

OU

39

DE

DR

7

IEN

H

ER

LO W

5

EG

8

DE

P1

ZU L

15 16 17 18 20 21 22 23 24 26 27 28 29 30

41

P

H

Als UT student kun je in de ITshop een kwalitatief hoogwaardige PC en communicatie-

AAN

PLATTEGROND UNIVERSITEIT TWENTE

Als bachelor ingeschreven studenten die gelijktijdig zowel vakken volgen in de bachelorfase als in de masterfase en die tenminste nog 60 studiepunten (ECTS) voor beide fasen bijeen genomen

HO

RST

14

40

INDEL

AAN

BOERDERIJWE

G

31 32 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 51 Carré (CR) Nanolab (NL) Langezijds (LA) ArtEZ (AR) Horsttoren (HT) Horstring (HR) Westhorst (WH) Kleinhorst (KH) Noordhorst (NH) Oosthorst (OH) Meander (ME) Zuidhorst (ZH) Buitenhorst (BH) Keet (KT)

Bij het volgen van een éénjarige masteropleiding kan de student uiterlijk binnen één maand na de start van de opleiding ook van de regeling gebruik maken;

ENSCHEDE

22

DE AC H

23

TE R

HO RS T

DE KNEPSE

31

P3

32

20

29

27

30

N

Windpark (WP) Biomagnetisch centrum (BI) Chalet (CT) Erve Holzik (ER) Cubicus (CU) Faculty Club (FC) Schuur (SR) Drienerburght (DR) Hogekamp (HO) High Tech Factory (HTF) Vrijhof (VR) Bastille (BA) Sportcentrum (SC) Winkelcentrum/Sky (SK)

26

M

56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 68 72 89

Je hebt als student de mogelijkheid gebruik te maken van een speciale PC privéregeling van de UT. Een

CAL SL

90

PC-privé regeling voor studenten en aanschaf pc/laptop/printer

2.12 Tentamens Bij aanvang van het collegejaar is er voor alle studenten een onderwijsrooster op papier beschikbaar met daarop onder andere aangegeven wanneer de tentamenweken plaatsvinden (zie ook par. 2.5). De onderwijsroosters worden ook op de websites van de opleidingen geplaatst. Eventuele wijzigingen, zoals bijvoorbeeld tentamendata, worden kenbaar gemaakt via de Blackboard sites van de betreffende vakken en via onderwijsmededelingen. Er wordt dus niet steeds een nieuw rooster aan studenten uitgedeeld.

91

ALGEMENE BIJLAGEN

Omwille van de duidelijkheid voor studenten en docenten beginnen de schriftelijke tentamens op

•

Het is raadzaam om zorgvuldig om te gaan met de 2 pogingen die je hebt.

hetzelfde tijdstip als het eerste ochtend-, respectievelijk middagcollege.Dus:

•

Voor een volgende tentamenpoging (4, 5, etc.) neem je altijd contact op met de studieadviseur.

•

ochtendtentamens beginnen om 08:45 uur of 10:45 uur.

•

Je vraagt een derde poging aan per vak (niet meerdere vakken in een verzoek).

•

middagtentamens beginnen om 13:45 uur of 15:45 uur.

•

De examencommissie kan in haar overweging meenemen dat je voor meerdere vakken een verzoek doet/hebt gedaan.

Tentamenroosters zijn te vinden op: http://my.utwente.nl/ • Algemene regels

geldt andere regelgeving.

1.

De student is verantwoordelijk voor het in- en uitschrijven voor de tentamens.

2.

Tot

het

specifieke Praktische

Deze regeling gaat over schriftelijke (en eventuele mondelinge) tentamens. Voor projecten, practica

afleggen

van

schriftelijke

onderwijseenheid, oefeningen

wordt

kunnen

en

mondelinge

twee

tenminste

maal één

per

tentamens, jaar

keer

per

de

behorende gelegenheid

jaar

worden

• bij

een

gegeven.

Inschrijven voor tentamens in Osiris is verplicht. Je kunt je tot 24 uur van te voren uitschrijven. Schrijf je je niet uit, dan telt de inschrijving als een poging. Zonder inschrijving is het niet toegestaan het tentamen te maken.

afgerond.

De regels die gelden voor een praktische oefening worden bij de aanvang van de onderwijseenheid gecommuniceerd 3.

De student die na twee beoordelingen van een onderwijseenheid nog geen 6 of hoger heeft behaald en deze alsnog wil behalen, dient bij de examencommissie een verzoek in te dienen om alsnog een tentamen in de desbetreffende onderwijseenheid te mogen afleggen. Dit verzoek moet worden vergezeld van een plan van aanpak dat de student in overleg met de examinator van de desbetreffende onderwijseenheid en de studieadviseur heeft opgesteld. De examencommissie beslist over het verzoek.

4.

Op gezag van de examencommissie wordt tenminste een maand voor het begin van het semester het tentamenrooster voor dat semester bekend gemaakt waarin data en tijdstippen van de tentamens wordt vastgelegd.

5.

De examencommissie kan in bijzondere gevallen toestaan dat wordt afgeweken van het aantal malen en de wijze waarop tentamens kunnen worden afgelegd.

6.

Het verplaatsen van een tentamen naar een ander tijdstip dan in het rooster is aangegeven, is alleen toegestaan na toestemming van de examencommissie.

Regels ‘Derde Kans’ •

Je bent zelf verantwoordelijk voor dit proces. Ook als late uitslag, agenda’s, data examenvergadering en dergelijke voor een moeilijk tijdspad zorgen.

•

Je moet zelf aannemelijk kunnen maken dat je je hebt ingespannen voor het vak, wil je in aanmerking komen voor begeleiding.

•

Verandering van vakcode, naamswijziging etcetera is niet relevant. Het gaat om de identiteit van het vak.

92

93

ALGEMENE BIJLAGEN

3

UT regelingen

3.1 Studiefinanciering Studiefinanciering is de bijdrage van de overheid in de kosten ten behoeve van de studie en bestaat uit hetzij een voorwaardelijke beurs met een aanvullende lening (de zgn. gemengde studiefinanciering), hetzij uit alleen een lening. Met de IBG-beurs mag je je opleiding of een deel daarvan ook in het buitenland volgen. De rechten op studiefinanciering hangen af van je eerste jaar van inschrijving. In

3.5

Regeling Studentenactivisme

In het kader van het stimuleren van studentenactivisme is er een speciale regeling voor actieve studenten. Het gaat hierbij om individuele aanpassing van de onderwijsverplichtingen voor actieve studenten, zodat zij flexibeler kunnen studeren en minder vertraging oplopen door hun activisme. Wil je weten of je in aanmerking komt voor deze regeling, of wil je meer informatie hebben? Kijk dan op: www.utwente.nl/so/studentenbegeleiding/regelingen/studentenactivisme

ieder geval moet je als student ingeschreven zijn en ben je niet ouder dan 30 jaar.

3.6

Met vragen over onderstaande UT-regelingen kun je ook naar je studieadviseur.

Wanneer je een handicap hebt en je wilt een opleiding volgen, dan is dat niet altijd gemakkelijk. De

Studeren met een functiebeperking

UT zet zich echter in om studeren met een handicap waar mogelijk te faciliteren. Aan lichamelijk

3.2 Overgangsregelingen Wanneer vakken ingrijpend worden gewijzigd of komen te vervallen word je aan het begin van het

of zintuiglijk gehandicapte studenten of studenten met dyslexie wordt de gelegenheid geboden de examenonderdelen op een zoveel mogelijk aan hun individuele handicap aangepaste wijze af te leggen.

studiejaar (schriftelijk) op de hoogte gesteld van de consequenties die hier aan vast zitten. Studenten die onder deze regeling vallen zijn schriftelijk door de studieadviseur onder de aandacht gebracht van S&O/BOZ.

3.3

Regeling afstudeersteun

Studenten van de UT met bijzondere persoonlijke omstandigheden kunnen gebruik maken van de regeling afstudeersteun. Studenten kunnen een beroep op deze regeling doen wanneer zij gedurende de periode van gemengde studiefinanciering (wordt bij 3.1 uitgelegd) door erkende bijzondere omstandigheden

Zie ook: www.utwente.nl/so/studentenbegeleiding/omstandigheden/handicap En http://www.onderwijsenhandicap.nl/

studievertraging hebben opgelopen. De gemengde studiefinanciering betreft de periode waarover de

In het algemeen is het verstandig om, als je een handicap hebt, vóór het begin van de studie te spreken

studiefinanciering gedeeltelijk kan worden omgezet in een gift; met andere woorden de periode waarin

met de studentendecanen en de facultaire studieadviseur, dat kan teleurstellingen voorkomen.

recht bestaat op de basisbeurs. Voor het aanvragen van afstudeersteun kun je contact opnemen met de studentendecaan in de Bastille. www.utwente.nl/so/studentenbegeleiding/regelingen/afstudeersteun

3.4 Topsporters Het gelijktijdig studeren op academisch niveau en het bedrijven van topsport stelt studenten voor problemen. Het is in de praktijk vaak niet mogelijk om één van beide activiteiten uit te stellen tot later: zowel de studie als de sport eisen van de deelnemer resultaten op redelijk korte termijn. De UT heeft hier oog voor, wat aanleiding heeft gegeven tot het formuleren van een topsportbeleid en een topsportregeling. www.utwente.nl/so/studentenbegeleiding/regelingen/rostop

94

95

ALGEMENE BIJLAGEN

4

UT faciliteiten

4.1

Bureau Onderwijszaken EWI

Bureau Onderwijszaken van EWI, dat deel uitmaakt

van

het

Student

&

Onderwijs

Service Centrum (S&O), is verantwoordelijk voor de ondersteuning van de faculteit op het gebied van cijferadministratie, het beheer van

de

(individuele)

studieprogramma’s

van de studenten, de hele organisatie rond het afstuderen, het maken van roosters, de organisatie rondom tentamens en het inrichten van de administratieve systemen. BOZ bevindt

Servicedesk Alle studenten en medewerkers kunnen met problemen en vragen op ICT gebied terecht bij de ICTS Servicedesk. De ICTS servicedesk is open van 8.30 uur tot 17.00 uur en bereikbaar onder telefoonnummer 5577. De servicedesk is te vinden in Horstring W122 (naast het Notebook Service Centre). Alle ‘algemene’ vragen over ICTS kun je richten aan [email protected] Voor meer informatie zie: http://www.utwente.nl/icts/servicedesk/

4.4

Bibliotheek/informatiespecialist EWI

Boeken en tijdschriften van en over meerdere vakgebieden staan in de centrale bibliotheek van de Universiteit Twente, gevestigd in de Vrijhof. Verder zijn daar studiefaciliteiten in de vorm van studeerplaatsen in leeszalen, studiecellen, projectruimtes en werkplekken voorzien van een computer. De catalogus van de Universiteitsbibliotheek, inclusief de faculteitsbibliotheken en de Centrale Bibliotheek is online te raadplegen

zich op de begane grond van gebouw de Zilverling, ruimte A104-A116. Voor de meeste praktische

(www.utwente.nl/ub). Ook kun je daar de catalogi van alle universiteitsbibliotheken in Nederland

vragen kun je bij hen terecht. Ze zijn te bereiken onder telefoonnummer (053-489)3794 of per e-mail

raadplegen. Om van uitleen- en studiefaciliteiten gebruik te kunnen maken moet je beschikken over

[email protected]. Daarnaast kun je voor vragen over onderwijs terecht bij Student Services op de eerste verdieping in de Vrijhof.

een collegekaart. De collegekaart is namelijk geldig als lenerspas. Nadere informatie over het lenen of bestellen van publicaties kun je inwinnen bij de balie van de Bibliotheek. De Universiteit Twente werkt aan de toegankelijkheid van wetenschappelijke tijdschriften. Steeds meer tijdschriften kunnen via het

4.2.

Union Shop

De Union Shop is gevestigd op de begane grond van de Bastille. De Union Shop verkoopt dictaten, readers en syllabi. Ook beschikt de Union Shop over een kopieerservice. In het zelfservice gedeelte

internet geraadpleegd worden. De openingstijden van de Centrale Bibliotheek zijn op werkdagen: 08.30-22.00 uur, op zaterdag: 11.3016.30 uur (uitsluitend voor studiedoeleinden) en op zondag:

kan niet alleen gekopieerd worden, maar kunnen ook verslagen worden ingebonden, flyers worden gesneden, enzovoort.

11.30-16.30 uur (uitsluitend voor studiedoeleinden gedurende tentamenperiodes). De infodesk is geopend van maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur. Voor meer informatie kun je terecht op

4.3.

Notebook Service Centre

www.utwente.nl/ub. De UT heeft een team van informatiespecialisten die helpen met het bestellen

Voor iedere student aan de Universiteit Twente is tegenwoordig een notebook bijna onmisbaar. Je

van boeken, informatie verstrekken over het gebruik van de (digitale) bibliotheek en het zoeken van

notebook heb je nodig voor communicatie met anderen, het verzamelen van informatie, het maken van

wetenschappelijke informatie over onderzoek en onderwijs voor zowel docenten als studenten. Voor

berekeningen en tekeningen, het uitvoeren van simulaties en zelfs het afleggen van tentamens.

EWI zijn dat:

Ben je van plan om in juli / augustus een notebook aan te schaffen? Het ICTS Notebook Service Centre van de UT selecteert ieder jaar notebooks die gegarandeerd aan alle eisen van jouw opleiding voldoen!

•

mw. drs. P. (Petri) de Willigen, gebouw Citadel H203, tel. 053-489 2085;

•

dhr.ir. W. (Wim) Oosterling, gebouw Carré 4633, tel. 053-489 4633.

Op de site van het Notebook Service Centre zijn ook verschillende softwarepakketten beschikbaar om te downloaden o.a.: Maple, Matlab, Solidworks, SPSS, VanDale Voor meer informatie zie: www.utwente.nl/icts/nsc/

96

97

ALGEMENE BIJLAGEN

4.5. Studentenrestaurant In de Waaier bevindt zich het studentenrestaurant van de UT. Het restaurant is gebaseerd op het zogenaamde free-flow-system, waarbij vanaf diverse uitgifte-eilanden een gevarieerd assortiment wordt aangeboden. Je kunt hier terecht voor een warme dagmaaltijd, het Dagmenu. Daarnaast kun je kiezen voor het luxer menu. Ook is er keuze uit een ruim aanbod aan broodjes, broodgarnituren, snacks,

5. Studentenactivisme Het organiseren van verschillende activiteiten vergt kwaliteiten en vaardigheden die de rest van je leven in je voordeel kunnen werken. Actief zijn bij een vereniging (commissie- of bestuurswerk) is dan ook altijd goed voor je CV. In het beroepsveld wordt zeker uitgekeken naar studenten die meer hebben gedaan dan alleen studeren.

desserts en koude en warme dranken.

Actief zijn zorgt er tevens voor dat je in contact komt met mensen die je anders misschien nooit had leren kennen. Leden van commissies hebben meestal ook een bepaalde functie, bijvoorbeeld voorzitter, secretaris of penningmeester. Door dit soort functies leer je agenda’s op te stellen, vergaderingen te leiden, notulen te maken of bijvoorbeeld een begroting op te stellen. Studieverenigingen Elke opleiding heeft een studievereniging. Zij organiseren allerlei studiegerelateerde activiteiten, zoals lezingen, excursies en symposia. Maar er worden ook ontspannende activiteiten neergezet zoals borrels en feesten. Daarnaast verzorgt de studievereniging bijvoorbeeld de boekenverkoop. Voor de opleiding Electrical Engineering is dat de studievereniging Scintilla, voor de opleiding Creative Technology Proto, voor de opleiding Technische Wiskunde is dit studievereniging Abacus en voor Technische Informatica is dit studievereniging Inter-Actief.

98

99

ALGEMENE BIJLAGEN

Studievereniging Scintilla

Daarnaast is er ook nog een groot aantal andere leuke activiteiten die worden georganiseerd zoals

De elektrotechnische studievereniging Scintilla is de studievereniging van de opleiding Electrical

karten, een poker-avond of een kerstdiner. Ook organiseert Scintilla elk jaar de opleidingsintroductie

Engineering. Tegenwoordig heeft de vereniging ongeveer 500 leden, waarvan er ruim 400 de studie

voor aankomend Electrical Engineering-studenten. De aankomende Electrical Engineeringstudent

Electrical Engineering volgen. De belangrijkste taak van Scintilla is het ondersteunen van de studenten

maakt tijdens deze dagen kennis met

in hun studie en zorgen voor ontspanning naast hun studie. Deze taak valt onder te verdelen in vierhoofdtaken: •

de praktische en theoretische kennis van Electrical Engineering van de leden uitbreiden;

•

de studiebelangen van studenten Electrical Engineering aan de Universiteit Twente behartigen;

•

de kwaliteit van het onderwijs in de Electrical Engineering bevorderen;

•

de band tussen de leden verstevigen;

zijn/haar studiegenoten, met Scintilla en het gebouw, waar een groot deel van de colleges en practica plaatsvinden. Natuurlijk gaat deze kennismaking gepaard met allerlei leuke activiteiten. De kamer van Scintilla zit in het EDU café in de Zilverling, hier ben je natuurlijk altijd welkom! Als je meer wil weten over Scintilla of de commissies van Scintilla bezoek dan de website: www.scintilla.utwente.nl. Hier staat heel veel meer informatie over Scintilla en wat Scintilla voor jou kan betekenen!

Scintilla organiseert allerlei activiteiten om deze doelen te realiseren. Op onderwijsgebied worden er meerdere lezingen en excursies georganiseerd. Jaarlijks wordt ook een symposium georganiseerd waarbij meerdere lezingen worden gehouden door een aantal sprekers uit de academische wereld en het bedrijfsleven. Om de kwaliteit van het onderwijs bij de opleiding Electrical Engineering te waarborgen is het Studenten

Medezeggenschap en overige commissies Binnen de faculteit EWI kun je lid worden van diverse commissies zoals: De Faculteitsraad Zie ook pag. 1 van deze bijlage.

Overleg Elektrotechniek (StOEL) actief. Deze commissie bestaat uit een aantal studenten die zich bezig

Opleidingscommissie

houden met de kwaliteit van het onderwijs en het evalueren van de opleiding Electrical Engineering.

Zie ook hoofdstuk 5.

Zo wordt elk kwartiel van de bachelor los geëvalueerd en is het StOEL het centrale aanspreekpunt voor studenten met klachten of opmerkingen over het onderwijs. Mocht je een probleem, klacht of

De Onderwijskwaliteitscommissie Zie hoofdstuk 5.

idee hebben aarzel dan niet om contact op te nemen met het StOEL. Dit kan met een mail naar stoel@ scintilla.utwente.nl. voor meer informatie kan je terecht op de website van het StOEL te vinden op www.scintilla.utwente.nl/commissies/stoel/. Natuurlijk doet Scintilla nog veel meer, zo wordt elk kwartaal het semiwetenschappelijk blad ‘de Vonk’ uitgebracht. Hierin staan zowel een wetenschappelijk hoofdartikel excursies en stageverslagen. Daarnaast is Scintilla maker van het Compendium Electrical Engineering; een zakboek dat de belangrijkste zaken van de bachelor Electrical Engineering samenvat. Het compendium is te koop in STORES, de winkel van Scintilla die wordt gerund door vrijwilligers en geen winstoogmerk heeft. De STORES verkoopt verder een groot assortiment aan artikelen voor de hobbyist Electrical Engineering. Een beetje gezelligheid naast je studie is ook heel belangrijk, zo wordt elke week afgesloten met een vrijdagmiddagborrel en worden er maandelijks themaborrels georganiseerd.

100

101

Colofon Uitgever Faculteit EWI, Universiteit Twente Editie 2011/2012, juli 2011 Oplage 175

Alle informatie in deze studiegids is met zorgvuldigheid samengesteld, maar is onderhevig aan veranderingen. De redactie kan niet instaan voor volledigheid en/of eventuele onjuistheden. De lezer kan daarom geen rechten ontlenen aan de inhoud van deze studiegids. Voor de meest actuele informatie kijk je op www.utwente.nl/ewi/onderwijs

Electrical Engineering

Recommend Documents