Diabetes en
zwangerschap
Pre-zwangerschapsadvies Krijg ik een gezonde baby? De meeste vrouwen met diabetes kunnen een gezonde baby krijgen als hun diabetes goed onder controle wordt gehouden en ze in een goede algemene gezondheid verkeren. Hoewel diabetes de kans vergroot dat u of uw baby complicaties krijgen tijdens de zwangerschap, hoeft het niet altijd een probleem te zijn. De sleutel tot een gezonde zwangerschap ligt in een goede conditie alvorens zwanger te worden, en in vooruit denken en plannen. Als u erover denkt om zwanger te worden, zet u de volgende stappen: • Bezoek uw arts voor een bloedtest, anticonceptieadvies en controle op rode hond (als u rode hond krijgt tijdens uw zwangerschap kan dat leiden tot blindheid en afwijkingen bij uw baby. Dat is van belang voor alle vrouwen, dus als u niet immuun bent, dient u gevaccineerd te worden voordat u zwanger wordt) • Ga naar uw diabetesteam voor: – een pre-conceptieadvies (contraceptie helpt u de timing van uw zwanger schap te plannen rond uw algehele gezondheid, bloedglucosecontrole en sociale omstandigheden)
– a dvies over mogelijke wijzigingen in de behandeling (bijv. van - tabletten naar insuline of een ander insulineregime) • Neem foliumzuur voordat u zwanger wordt (5 mg per dag wordt aanbevolen voor zowel Type 1 als Type 2 diabetes) en gedurende 12 weken nadat u zwanger bent geworden • Neem multivitamines die speciaal samengesteld zijn om vrouwen te ondersteunen die proberen een baby te krijgen, zwanger zijn of borstvoeding geven • Stop met roken. Roken schaadt uw eigen gezondheid, heeft een negatieve invloed op de groei van uw ongeboren baby en leidt tot tal van andere complicaties, alsmede hartziekten en longkanker • Als u alcohol drinkt of recreatieve drugs gebruikt, dient u daarmee te stoppen. Deze verhogen de kans op een miskraam en kunnen uw baby beschadigen • Let op uw gewicht. Overgewicht kan leiden tot problemen bij de conceptie en kan tevens de kans op problemen tijdens de zwangerschap vergroten. Volg een gezond en uitgebalanceerd dieet en sport regelmatig. Ook ondergewicht kan een slechte invloed hebben op de vruchtbaar heid. Uw diabetesteam staat voor u klaar om u te adviseren over uw gewicht.
Bloedglucose Door uw bloedglucose en HbA1c binnen de gezonde grenzen houden, kunt u helpen de kans op complicaties voor uw baby te verminderen. Vraag hiernaar bij uw diabetesverpleegkundige. Het is van belang dat u uw bloedglucose regelmatig test om ervoor te zorgen dat u binnen deze grenswaarden blijft gedurende tenminste 3 maanden voordat u zwanger wordt en gedurende de zwangerschap. Zorg ervoor dat u een meter gebruikt die geschikt is voor de eventueel wisselende hematocrietwaarden tijdens de zwanger schap.
Bloeddruk Als u een hoge bloeddruk hebt, praat dan voordat u zwanger wordt met uw diabetes team over de eventuele gevolgen die dit kan hebben, vooral als u medicijnen neemt. Een hoge bloeddruk verhoogt de kans op bepaalde problemen bij de zwangerschap (voor u en voor de baby) en behoeft speciale aandacht.
Overweeg andere medicatie Alle medicatie die u neemt (inclusief tabletten voor de verlaging van uw cholesterol en uw bloeddruk) moet tegen het licht worden gehouden voordat u zwanger wordt. Er zijn veel genees middelen die aangepast moeten worden voordat u zwanger wordt. Praat met uw diabetesteam als u van plan bent zwanger te worden. Het kan even duren voordat u zeker weet dat nood zakelijke veranderingen in uw behandeling effectief zijn en goed werken.
Samenvatting pre-zwangerschap (3 maanden) • praat met uw diabetesteam, uw arts moet ‘groen licht geven’; • neem de juiste hoeveelheid foliumzuur; • gebruik de juiste anticonceptie; • vraag advies voordat u stopt met de anticonceptie; • HbA1c minder dan 48 mmol/mol • bespreek de testen en controles, bijv. het onderzoek op rode hond (rubellavirus), nier- en netvliesonderzoek, risicofactoren voor zwanger schapsdiabetes; • medicatiebeoordeling; • beoordeling dieet en levensstijl. Uw eerstelijnsbron voor pre-conceptiezorg is over het algemeen uw huisarts of praktijkverpleegkundige.
Advies tijdens de zwangerschap Vertel het uw diabetesteam, zodra u hebt geconstateerd dat u zwanger bent. Als uw diabetes meestal door de dokter wordt gecontroleerd, hebt u een directe ver wijzing nodig naar het diabetesteam en naar de prenatale hulpdiensten. Als u al zwanger bent, raak dan niet in paniek! Nu is het de tijd om uw lichaam weer in conditie te brengen. Breng uw diabetesteam zo snel mogelijk op de hoogte.
Hypoglykemie tijdens de zwangerschap Insulinebehoeften veranderen in de vroege zwangerschap en dat kan leiden tot ernstige hypoglykemie (“hypo’s”) en tot veranderingen in de normale waarschuwingssignalen. Dat betekent dat hypo’s vaak snel optreden en zonder voldoende waarschuwing voor u om op de vroege symptomen te reageren. Het kan nuttig zijn als uw gezin of partner weet hoe ze in geval van nood glucagon kunnen injecteren.
Toptip: • zorg dat u altijd iets van druivensuiker bij u heeft.
Eerste trimester (12 weken) De eerste 8 weken van uw zwangerschap vormen de periode dat de belangrijkste organen van uw baby zich ontwikkelen. Omdat uw bloedglucose in die tijd een negatieve invloed kan hebben op het ontwikkelingsproces, is het belangrijk dat u tijdens de hele periode uw bloedglucose blijft controleren. Een belangrijke factor bij het voorkomen van een miskraam en aangeboren afwijkingen van uw baby is ervoor zorgen dat uw bloedglucosewaarden zich binnen de normale, gezonde grenzen bevinden tijdens de conceptie en gedurende de eerste 3 maanden van de zwangerschap. In het algemeen worden vrouwen bij wie diabetes is geconstateerd om de 1 tot 2 weken gecontroleerd. Ze hebben regel matig contact met hun diabetesverpleegkundige en de gyneacoloog. De zorg die vrouwen met diabetes kunnen verwachten tijdens de zwangerschap vindt u in de tabel achterop de folder. De tabel is slechts een handleiding bij de tests en de zorg die u dient te ontvangen tijdens uw zwangerschap; uw diabetes team zal uw eigen situatie tot in detail met u bespreken.
Literatuur 1. National Institute for Health and Clinical Excellence. Diabetes in pregnancy: Management of diabetes and its complications from pre-conception to postnatal period. Clinical Guidance 63. Londen: NICE; Maart 2008. Online beschikbaar op: www.diabetes.org.uk
Eerste afspraak
• bevestiging van de zwangerschap • vaststelling omstandigheden die bijdragen aan een gezonde zwangerschap • hoe de controle van de bloedglucose het best kan worden gerealiseerd • diabetesgerelateerde complicaties • beoordeling diabetesmedicatie • mogelijkheid netvlies- en/of nieronderzoek (als dat in de voorafgaande 12 maanden niet is gebeurd)
16 weken
• een mogelijkheid tot netvliesonderzoek als diabetische retinopathie wordt ontdekt bij de eerste prenatale afspraak
20 weken
Enkele van de belangrijke fases en onderwerpen die tijdens de zwangerschap van vrouwen met diabetes aan bod komen, staan in onderstaande tabel
• een echografie van het hoofd, hart, de ruggengraat, ledematen en interne organen van de baby, de positie van de placenta en de hoeveelheid vruchtwater rondom de baby in de baarmoeder.
28 weken
Zwangerschapsperiode
• een echografie om de groei van uw baby en de hoeveelheid vruchtwater eromheen in de baarmoeder te monitoren • mogelijkheid netvliesonderzoek (als bij uw eerste prenatale bezoek aan de kliniek geen diabetische retinopathie werd ontdekt)
32 weken
• een mogelijkheid voor meer echografie • mogelijkheid om de groei van uw baby en de hoeveelheid vruchtwater eromheen in de baarmoeder te monitoren • andere onderzoeken die vrouwen zonder diabetes gewoonlijk met 31 weken krijgen
36-ste week
• een mogelijkheid voor meer echografie om de groei van uw baby en de hoeveelheid vruchtwater eromheen in de baarmoeder te monitoren • informatie en advies over: – timing en gang van zaken bij de ...geboorte – pijnbestrijding – wijzigingen hypotherapie tijdens ...en na de geboorte – babyverzorging na de geboorte – borstvoeding en de effecten ervan ...op de glucosecontrole – anticonceptie en hoe het verder ...gaat
38 weken
• een mogelijkheid weeën op te wekken (of, indien geïndiceerd, een keizersnede) • tests om de gezondheid van uw baby te controleren als u blijft wachten op een natuurlijk begin van de weeën
Gebaseerd op NICE (2008) Clinical Guidance 63 – Diabetes in pregnancy.
84237974 Deze informatie bevat geen medische adviezen en kan niet gezien worden als vervanging voor het advies gegeven door uw huisarts of diabetescentrum. Bayer, het Bayer kruis, CONTOUR, GLUCOFACTS, het No Coding Logo en Simplewins zijn handelsmerken van Bayer. © 2012 Bayer Healthcare. Alle rechten voorbehouden.
L.NL.DC.05.2012.0025
Bayer Diabetes Care 0297 280 275 www.bayerdiabetes.nl
[email protected]
