De ziel raken
Programma Vorming & Toerusting 2015-2016 Protestantse Gemeente Gorinchem
Voorwoord Waren we allen duizendpoten, dan kwamen we nergens. Wie alleen dingen bedenkt en ze niet uitvoert, bouwt niets op en wanneer je handelt zonder het hart erin te leggen is de geest snel uit de fles. Hiermee wordt de kerkdienst bij de officiële start van de Protestantse Gemeente Gorinchem in herinnering gebracht. Iedere wijkgemeente in Gorinchem heeft haar/ zijn eigen kleur en identiteit. Ieder mens kiest de plek waar hij/zij zich thuisvoelt en doet datgene wat past bij zijn/haar eigen ambitie en talent, zodat er groei en ontwikkeling is. In het programma van dit seizoen zien we deze diversiteit terug in de diverse onderwerpen. Wij organiseren activiteiten rond het hoofd: avonden waarop met elkaar flink nagedacht wordt. Met de handen worden bloemen geschikt of wordt getoond hoe met schilderen verdriet verwerkt werd. Bij de wandelingen kan van hart tot hart gesproken worden. Muziek raakt het hart en verbindt zonder taal. We wensen u toe dat u op de één of andere manier geïnspireerd wordt door iets wat u beleeft. Dat uw ziel geraakt wordt, wellicht. Wilmy van Hartingsveldt
rond het hoofd
met de handen
muziek raakt het hart
wandelingen
1. Wandelen in de omgeving van Gorinchem, Arkel en Kedichem In samenwerking met de Protestantse Gemeente van Arkel en Kedichem worden na de zomervakantie drie wandelingen georganiseerd. Doel is om tijdens zo’n wandeling ‘tot elkaar te komen’ door een goed gesprek en door te genieten van de natuur (Gods schepping). De wandelroutes zijn in de omgeving van Gorinchem, Arkel en Kedichem en duren ca 1 tot 1,5 uur. We nemen ons eigen lunchpakket mee. Thema, route en startpunt worden een aantal dagen voor aanvang van de wandeling aan de deelnemers per e-mail bevestigd. Wilt u op de hoogte blijven wanneer ‘de wandeling’ plaatsvindt? Stuur dan een e-mail naar vormingentoerusting@ koepelkerkarkel.nl o.v.v. ‘de wandeling’. Voor vragen kunt u contact opnemen met Roelof Marskamp, tel 06-20478973. (aan deze activiteit zijn geen kosten verbonden).
2. Kloosterreis 2016 Door: Bob van der Meulen Ieder jaar organiseert de Evangelisch Lutherse Gemeente een kloosterreis voor gemeenteleden en belangstellenden. De laatste jaren gaan we naar de benedictinessen in Schoten, België (net over de grens bij Antwerpen). Er is tijd om tot rust te komen. We laten het dagelijkse ritme achter ons. Er is tijd voor bezinning. We volgen het ritme van de zusters en vieren de dagelijkse gebeden met hen. Er is tijd voor ontmoeting. We ontmoeten mensen die graag de reis naar dit klooster maken. Er is tijd voor gezelligheid. We hebben een gezamenlijke kamer waar we de avonden doorbrengen. Nieuwsgierig? Informeer naar de exacte datum en ga mee op reis. Voor vragen kunt u contact opnemen met Bob van der Meulen, tel. 0184-601406 of e-mail:
[email protected] Kosten: € 74,00 voor het hele weekend Datum: eerste half jaar van 2016. Exacte datum is nog niet bekend. Tijd: een weekend van vrijdag 17.00 uur tot zondag 14.00 uur. Locatie: Priorij Regina Pacis in Schoten België. www.benedictinessen-schoten.be
2
3
3. Mediteren met de Vacaregroep Van september tot mei is er maandelijks gelegenheid om met een groep te mediteren. Iedere samenkomst bevat vaste onderdelen, zoals het aansteken van een kaars, het uitspreken van een gebed, ontspanningsen aandachtsoefeningen en een (geleide) meditatie. Er kunnen verschillende werkvormen gebruikt worden: lectio divina, Ignatiaanse methode, muziek, boetseren, beeldmeditatie, wandelmeditatie. Na afloop is er gelegenheid voor napraten met een kopje koffie of thee. Hierbij wordt u uitgenodigd om dit seizoen mee te doen. Contactpersoon: Nini Hakkers,
[email protected], tel. 0183-503165 Data: woensdagavond 16 september, 14 oktober, 11 november, 9 december, 13 januari 2016, 10 februari, 16 maart, 13 april, 18 mei Tijd: 19.30 - 20.30 uur Locatie: de kapel van Huize Sint Clara, Wijnkoperstraat 6, Gorinchem.
4.
Mantra’s zingen
5. Tegendraads en bij de tijd, verder in het spoor van Bonhoeffer Door: ds. E.K. Foppen Wat is folklore en wat is de harde kern die in onze tijd opnieuw ontdekt mag worden? De vroegste belijdenis van de christelijke kerk luidt: Jezus is Heer. Maar hoe wordt Jezus opnieuw Heer van Christenen die feitelijk andere heren en machten dienen? Hoe wordt Jezus Heer van seculiere mensen die niet meer religieus kunnen zijn zoals hun voorouders? Geïnspireerd door het oeuvre van de bekende theoloog Dietrich Bonhoeffer denkt dr. Wim Dekker in zijn boek ‘Tegendraads en bij de tijd’ na over bovenstaande vragen. Thema’s zijn: ‘gemeente-zijn’, navolging, doop, postchristelijke cultuur en de verhouding tussen kerk en wereld. We lezen samen grondig het boek ‘Tegendraads en bij de tijd’ en trekken van daaruit lijnen naar onze tijd en gemeente. Heel boeiend! Datum: woensdag 30 september, 28 oktober, 2 december, 27 januari 2016, 24 februari, 30 maart Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: Exoduskerk
Door: ds. Kirsten Slettenaar Zingen doe je natuurlijk met je stem, maar eigenlijk met je hele lijf. Als je woorden zingt, heb je daar ook je hoofd voor nodig om te lezen en te snappen wat je zingt. Toch is hierboven als categorie aangegeven ‘hart’. Want dat is de kern van het zingen van mantra’s: dat doe je niet vanuit je hoofd maar vanuit je hart. Het gaat er niet om of je alle nootjes precies zuiver zingt, of je de tekst eerst volledig begrijpt en doorgrondt, of je het liedje wel of niet kent. Mantra’s zingen heeft niks te maken met het uit het hoofd leren van nieuwe liedjes, maar je zou het eerder een vorm van bidden kunnen noemen. De kloostergemeenschap van Taizé maakt bijvoorbeeld gebruik van deze zingende manier van bidden. Je zingt daarbij een eenvoudig lied vele malen achter elkaar. Na een paar keer hoeft je hoofd dan niet meer mee te doen. De muziek, het ritme en de woorden gaan jou dragen, in plaats van omgekeerd. Je hebt geen notenkennis of een geoefende stem nodig om aan deze avond deel te kunnen nemen. Het gaat er eerder om of zingen voor jou een manier kan zijn waardoor je geraakt wordt en je zo wellicht iets van God kunt ervaren. Datum: dinsdag 29 september Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: Exoduskerk 4
6.
Verlangen!
Door: ds. E.K. Foppen Loop eens door een winkelstraat, blader door een tijdschrift of luister op een verjaardag naar stoere verhalen over nieuwe banen, huizen en auto’s. Steevast raken zulke situaties ons, omdat ze appelleren aan diepe, soms onuitgesproken verlangens naar status, succes of comfort. Wat zou uit christelijk perspectief over zulke verlangens te zeggen zijn? We luisteren naar de mening van de theoloog Bernd Wannenwetsch (hij doceerde christelijke ethiek in onder andere Oxford en Aberdeen). Hij brengt stemmen uit de theologie in contact met managementgoeroes en shopping malls en wil een tegenwicht bieden aan ‘kapitalistische exploitatie van begeerte’. Het christelijk geloof is immers vertrouwen én verlangen. We lezen samen het boek: Verlangen, een theologische peiling (redactie Esther Jonker en Herman Paul). Datum: donderdag 1 oktober, 12 november, 10 december (en wellicht nog twee donderdagavonden in 2016) Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: Exoduskerk 5
7. Wandelende maaltijd
9. Geduld met God
Door: Gemeenteleden uit West en Oost
Door: ds. André Wijting
Wat we met ons hoofd hebben bedacht, met ons hart invulling aan hebben gegeven en met onze handen hebben gemaakt, willen we met u delen, omdat uw voeten u hier brachten. We nodigen u uit om op een bijzonder manier de maaltijd te delen. Het accent zal liggen op ‘ontmoeting in een ongedwongen sfeer’. Wat kunt u verwachten? U maakt kennis met uw tafelgenoten in het eerste huis, eet een voorgerecht. Daarna maakt u een korte wandeling om in een ander huis het hoofdgerecht te nuttigen. U eindigt in het derde huis voor koffie /thee met wat lekkers. Deze activiteit vindt op hetzelfde moment zowel in Gorinchem-Oost als in Gorinchem-West plaats. Maximaal 16 deelnemers per wijk kunnen mee-eten. Bij opgave uw adres en eventuele dieetvoorschriften vermelden. Datum: vrijdag 9 oktober Tijd: van 18.00 - 21.30 - 22.00 uur Locatie: Na opgave wordt dit u bekend gemaakt
8. Josephus: het Nieuwe Testament belicht door een outsider Door: ds. Dirk Ophoff Voor de kennis van de historische achtergronden van het Nieuwe Testament is Flavius Josephus de belangrijkste buitenbijbelse bron. Josephus was geen christen maar juist dat maakt zijn kijk op personen en gebeurtenissen uit het Palestina van de eerste eeuw extra interessant. Wat weet Josephus over de volkstelling onder Quirinius te vertellen? Hoe kijkt hij tegen de figuur van Pontius Pilatus aan? En wat schrijft Josephus eigenlijk over Johannes de Doper en Jezus? Het werk van Josephus biedt een unieke kijk op Joden en Romeinen uit de eerste eeuw van onze jaartelling. In drie avonden gaan we na wat we daaraan hebben bij het lezen van het Nieuwe Testament. Datum: maandag 12 oktober, 26 oktober en 9 november 2015 Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: De Heul 6
Tomas Halik schreef het boek ‘Geduld met God’. In dit boek bespreekt hij de twijfel als brug tussen geloven en niet geloven en tussen christelijke zingeving en atheïstische levensoriëntatie. Hij neemt als uitgangspunt de twijfelende en zoekende Zacheüs, die liever schuchter van een afstand toekijkt dan enthousiast meedoet. Dit beeld gebruikt hij om een nieuwe verhouding uit te werken tussen gelovigen en niet-gelovigen, waarmee hij buitenstaanders in hun zoeken en vragen heel nabij kan komen. Het boek ontving de Europese prijs voor het beste theologische boek in 2011. Tomas Halik (1948) is priester en één van de belangrijkste Oost-Europese rooms-katholieke intellectuelen. Momenteel is hij hoogleraar Filosofie en Sociologie in Praag. Datum: dinsdag 27 oktober, 24 november, 26 januari en 23 februari Tijd: 10.00 - 11.30 uur Locatie: Exoduskerk
10. Grenzeloos Bijbel lezen Door: Hanneke Blom, ds. André Wijting en Hendrie van Maanen Lees de Bijbel door andere ogen: samen met de theologiestudenten van Hendrie van Maanen gaan we een Bijbelverhaal lezen en bespreken. Via Kerk in Actie Interactief steunen we het werk van Hendrie en Adriana van Maanen in Thailand en Myanmar. Door samen Bijbel te lezen kunnen we onze relatie verdiepen. Wat betekent het Bijbelgedeelte voor de theologiestudenten en hoe leest u de tekst? Andere opvattingen, ervaringen en achtergronden maken dat nieuwe aspecten van de Bijbeltekst oplichten. De eerste avond beginnen we met een voorstelrondje. Vervolgens lezen en bespreken we het Bijbelverhaal aan de hand van vragen. Een verslag hiervan wordt naar Thailand opgestuurd. Op de tweede avond bespreken we de reacties van de theologiestudenten. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen? Een inspirerende activiteit voor iedereen! Datum: donderdag 29 oktober en donderdag 5 november Tijd: 20:00 - 22:00 uur Locatie: De Heul 7
Datum
Wat
Waar
Wie
September 16 29 30
Mediteren met de Vacaregroep Mantra’s zingen Tegendraads en bij de tijd
Kapel Huize St. Clara Exoduskerk Exoduskerk
Nini Hakkers ds. Kirsten Slettenaar ds. E.K. Foppen
Oktober 1 9 12 14 26 27 28 29
Verlangen Wandelende maaltijd Josephus: het Nieuwe Testament Mediteren met de Vacaregroep Josephus: het Nieuwe Testament Geduld met God Tegendraads en bij de tijd Grenzeloos Bijbel lezen
Exoduskerk De Heul Kapel Huize St. Clara De Heul Exoduskerk Exoduskerk De Heul
ds. E.K. Foppen Gemeenteleden ds. Dirk Ophoff Nini Hakkers ds. Dirk Ophoff ds. Andre Wijting ds. E.K. Foppen Hanneke Blom, André Wijting
6 7 8 3 8 9 5 10
November 5 9 11 11 12 19 24
Grenzeloos Bijbel lezen Josephus: het Nieuwe Testament Mediteren met de Vacaregroep Betoverend licht Verlangen Overleven na verlies Geduld met God
De Heul De Heul Kapel Huize St. Clara De Heul Exoduskerk De Heul Exoduskerk
Hanneke Blom, André Wijting ds. Dirk Ophoff Nini Hakkers ds. André Wijting ds. E.K. Foppen Wiesje Eppink ds. André Wijting
10 8 3 11 6 12 9
December 2 2 9 9 10 16
Tegendraads en bij de tijd Vespers Mediteren met de Vacaregroep Vespers Verlangen Vespers
Exoduskerk Dalemse Kerk Kapel Huize St. Clara Dalemse Kerk Exoduskerk Dalemse Kerk
ds. E.K. Foppen Liturgische commissie Raad van Kerken Nini Hakkers Liturgische commissie Raad van Kerken ds. E.K. Foppen Liturgische commissie Raad van Kerken
5 13 3 13 6 13
Januari 11 13 21 21 25 26 27
Dit is geen verdediging! Mediteren met de Vacaregroep Betoverend licht Marjoleine de Vos Dit is geen verdediging! Geduld met God Tegendraads en bij de tijd
De Heul Kapel Huize St. Clara De Heul Exoduskerk De Heul Exoduskerk Exoduskerk
ds. Dirk Ophoff Nini Hakkers ds. Andre Wijting Willy Schravendeel ds. Dirk Ophoff ds. André Wijting ds. E.K. Foppen
14 3 11 15 14 9 5
Februari 8 10 18 23 24 27 29
Dit is geen verdediging! Mediteren met de Vacaregroep Dorothee Sölle Geduld met God Tegendraads en bij de tijd De wandeling Dit is geen verdediging!
De Heul Kapel Huize St. Clara Exoduskerk Exoduskerk Exoduskerk vertrekpunt Johanneskerk De Heul
ds. Dirk Ophoff Nini Hakkers ds. Carola Dahmen ds. André Wijting ds. E.K. Foppen Gespreksgroep 40 plus ds. Dirk Ophoff
14 3 16 9 5 17 14
Maart 7 10 16 17 22 30
Film “Over Canto” Stilte, een lijdensverhaal Mediteren met de Vacaregroep De Johannespassie en de Mattheuspassie Symbolisch bloemschikken Dorothee Sölle
t Pand Exoduskerk Kapel Huize St Clare Exoduskerk De Heul Exoduskerk
Wilmy van Hartingsveldt Willy Schravendeel Nini Hakkers ds. Kirsten Slettenaar Corrie Sterk ds. E.K. Foppen
18 3 20 21 5
April 5 9 13
Maria de Groot “Hier sta ik” Mediteren met de Vacaregroep
De Heul Johanneskerk Kapel Huize St. Clara
Anke en Kick Bras Kees van der Zwaard Nini Hakkers
22 23 3
Mei 18
Mediteren met de Vacaregroep
Lingebos
Nini Hakkers
8
Nummer 3 4 5
9
11. Betoverend licht
13. Vespers
Door: ds. André Wijting
De liturgische commissie van de Raad van Kerken organiseert twee maal per jaar een serie vespers op de woensdagavond in het kerkje van Dalem. In de adventstijd en in de veertigdagentijd zijn er diensten van ongeveer een half uur waarin gezongen, gebeden en uit de bijbel gelezen wordt. Na de lezing is er een meditatieve stilte. Vooral dit deel van de vespers wordt door de meeste bezoekers als een centraal en onmisbaar deel van de vespers ervaren. Let u voor de veertigdagentijd vespers in 2016 op de nieuwsbrieven en de plaatselijke kranten. Zonder tegenbericht is de aanvang van de vieringen om 19.00 uur. Voor vervoer naar Dalem kunt u bellen naar Joke Boon (635509) of Joke van der Beek (648317). U hoeft zich voor de vespers niet aan te melden.
Het boek ‘Betoverend licht’ is een unieke samenwerking tussen de Ootmarsumse kunstenaar Ton Schulten en de Duitse monnik Anselm Grün. ‘Betoverend licht’ combineert de kleurrijke schilderijen van Ton Schulten met de spirituele inzichten van Anselm Grün. Beiden worden geïnspireerd door de schoonheid van de natuur, door licht en kleur, stralende eenvoud en innerlijke kracht. In ‘Betoverend licht’ versterken woord en beeld elkaar op een vanzelfsprekende manier. Datum: woensdag 11 november en donderdag 21 januari Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: De Heul
12. Overleven na verlies
Datum: woensdag 2, 9 en 16 december Tijd: 19.00 uur Locatie: kerkje van Dalem
Door: Wiesje Eppink, rouw- en verliesbegeleider en Corrie van Willigen. Na het verlies van een dierbare staat je leven helemaal op z’n kop. Door de tijd te nemen voor het rouwproces komt er ook weer een tijd om met de goede herinneringen aan de dierbaren verder te kunnen gaan. We kijken samen naar vier manieren om met rouw om te gaan. De herinneringen zitten in je hart. De chaos in je hoofd probeer je te ordenen door je verhaal steeds weer te vertellen. Je handen kun je vouwen om hulp te vragen aan God. Maar ook om te schilderen, tuinieren, te puzzelen of te koken. Je voeten heb je nodig om weer met beide benen op de grond te staan en om verder te bewegen in het leven. Enkele schilderijen die Corrie heeft gemaakt tijdens het ziekteproces en na het overlijden van haar man worden getoond en toegelicht. Datum: donderdag 19 november Tijd: 20:00 - 22:00 uur Locatie: De Heul
10
11
14. Dit is geen verdediging!
15. Marjoleine de Vos, een poëzieavond
Door: ds. Dirk Ophoff Door: Willy Schravendeel ‘Dit is geen verdediging!’ is de titel van een boek van Francis Spufford. Maar een verdediging van het christelijk geloof is het natuurlijk wel. Alleen niet op de traditionele manier met vooral rationele en historische argumenten. Spufford verbindt verstand en gevoel. Hij schrijft sprankelend, prikkelend, eerlijk en met veel vaart en humor. De ondertitel van zijn boek is niet voor niets: Waarom het christendom ondanks alles verrassend veel emotionele diepgang heeft. Vier avonden lang laten we ons meenemen en uitdagen door Spufford. Aan het eind weten we weer beter waar we zelf staan. En waarom. Maar laat Spufford vooral zelf ons over de streep trekken om met zijn boek aan de slag te gaan. Een citaat: “Een geloofwaardige troost zou een troost zijn die de ongemakkelijke kanten van het leven niet uit de weg gaat. Een troost die niet gebaseerd is op een goedkope fantasie over onszelf. Die niet als een zeepbel uiteenspat zodra hij in aanraking komt met heel alledaagse waarheden over de mens – of die nu goed of slecht zijn, of een beetje ertussenin. Een geloofwaardige troost zou een troost zijn die de schaduwzijden niet ontkent, maar onderkent. Die vaste grond zoekt om te hopen ondanks de ellende, of zelfs vanwege de ellende. Met de vingers uit de oren en al het lawaai van de gecompliceerde wereld erin – ongecensureerd.” Datum: maandag 11 januari, 25 januari, 8 februari en 29 februari 2016 Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: De Heul
Willy Schravendeel bespreekt de poëzie van Marjoleine de Vos (1956). De Vos is redacteur kunst bij NRC Handelsblad. Ze schrijft over kunst, literatuur en koken, en heeft een tweewekelijkse column op de opiniepagina. In 2000 verscheen haar eerste poëziebundel Zeehond graag, in 2003 gevolgd door Kat van sneeuw. Zeehond graag werd genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2002. In het voorjaar van 2008 verscheen haar bundel Het waait en in 2013 de bundel Uitzicht genoeg. Over de laatste bundel schrijft Joost van der Vleuten: De nieuwe bundel van Marjoleine de Vos begint in het heldere lege landschap van Groningen en eindigt in het oude Griekenland. Het gaat over leven – willen leven – in het hier en nu. Maar ook over verlangen naar meer, verder en hoger, en melancholie en wanhoop om het voorbijgaan en het uitblijven. Maar de regels klinken helder en de toon blijft kordaat. De Vos schrijft toegankelijke en herkenbare poëzie, die soms doet denken aan Chris J. van Geel, soms verwijst naar Martinus Nijhoff, maar vooral doet denken aan Rutger Kopland – tot in de titel aan toe. De Vos is lichtvoetiger, minder mijmerig, en verrassender. Datum: donderdag 21 januari Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: de Exoduskerk
16. Dorothee Sölle, theologe, vredes activiste, mystica, dichteres, moeder Door: ds. Carola Dahmen Wie Dorothee Sölle was, kun je moeilijk in één zin samen vatten. Theologe, vredesactiviste, mystica, dichteres, moeder, geleerde, socialiste, mens. Dorothee Sölle is één van de meest gelezen theologen uit de vorige eeuw. Zij maakte christendom en geloof weer geloofwaardig en toegankelijk voor velen die de kerk de rug hadden toegekeerd. Door de boeiende combinatie in haar theologie van politiek, poëzie en mystiek zijn haar boeken nog steeds lezenswaardig en actueel. In een inleiding zal ds. Carola Dahmen de wisselwerking tussen de biografie en het theologisch denken van Dorothee Sölle laten zien en vertellen over de rol van de tweede wereldoorlog, lijden en depressie, politiek verzet en vroomheid in Sölle’s theologie. Er is ook ruimte voor gesprek en vragen. Datum: donderdag 18 februari Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: Exoduskerk
12
13
17. De wandeling Door: de gespreksgroep 40 plus Gorinchem-West Terwijl onze voeten ons brengen op plaatsen waar we nog niet geweest zijn, en we ons hoofd leeg maken, zoeken we naar ontmoetingen vanuit ons hart, met de woorden die ons meegegeven worden. De wandeling is ongeveer 7 km. Het is verstandig goede schoenen hiervoor aan te doen. Bent u niet in bezit van een auto geeft u dit tijdig door aan
[email protected]. De wandeling wordt afgesloten in een restaurant met koffie en evt. iets erbij. Dit is voor uw eigen rekening. Datum: zaterdag 27 februari Tijd: 13.00 - ca. 17.00 uur Plaats: vertrekpunt Johanneskerk
19. Stilte, een lijdensverhaal Door: Willy Schravendeel ‘Dat wat je zoekt is hier’ of ‘Het echte feest is altijd nu’.
Het boek ‘Stilte’ van de Japanse schrijver Shusaku Endo (1923 -1996) speelt zich af tijdens hevige christenvervolgingen in het Japan van de 17e eeuw. Berucht werd de zogenaamde fumi-e, een plankje waarop een afbeelding van Jezus en Maria stond. Gelovigen waren gedwongen hierop te trappen en zo hun geloof te verloochenen. De bespreking wordt omlijst door poëzie en muziek, passend in de lijdenstijd. Het boek van Endo is een indrukwekkende roman over de rol die het geloof speelt in een mensenleven. Gaat het om houvast vinden, of gaat het om loslaten. Er zijn in het boek veel paralellen met het leven en lijden van Jezus. De titel er van slaat op het zwijgen van God. Aan het eind van het boek spreekt Jezus. Toen in 1994 de Nobelprijs aan een Japanner werd toegekend, schreef Bas Heijne, columnist van de NRC: ‘Jammer dat de prijs niet toegekend is aan Endo’. Het boek werd in ruim twintig talen vertaald. Het verscheen in 1966. De deelnemers wordt aangeraden het boek vooraf te lezen. Datum: donderdag 10 maart Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: Exoduskerk
18. Film ‘Over Canto’ Door: Wilmy van Hartingsveldt Heel af en toe is muziek, net als ware liefde, in staat een radicale verandering in iemands leven teweeg te brengen. Een goed voorbeeld hiervan is Canto Ostinato van Simeon ten Holt. Hij componeerde het drie uur durende stuk tussen 1976 en 1979. Oorspronkelijk was het bestemd voor vier piano’s, maar het kent inmiddels diverse uitvoeringen. De film ‘Over Canto’ (2011) is een intrigerende documentaire van regisseur Ramon Gieling over de invloed van dit muziekstuk op het leven van negen mensen. Naast de indrukwekkende en persoonlijke verhalen van deze geïnterviewden komt de componist (overleden in 2012) zelf ook aan het woord. En uiteraard is de prachtige muziek ook te horen! Kosten: € 5,00 Datum: maandag 7 maart Tijd: 20.15 - 22.30 uur Locatie: Theater ’t Pand, Korenbeurs 3/5, Gorinchem 14
20. De Johannespassie en de Mattheuspassie van J.S. Bach naast elkaar gelegd Door: ds. Kirsten Slettenaar Voor elke vijf keer dat de Mattheuspassion in Nederland wordt uitgevoerd, staat daar één Johannespassion tegenover. Beide vertellen ze het passieverhaal (dat is het lijdensverhaal) van Jezus. Beide doen dat op een totaal andere manier, passend bij de sfeer en bedoeling van zowel evangelist Mattheus als Johannes. Beide zijn ze prachtig, treffend en ontroerend mooi. Vanuit een theologische achtergrond zal deze avond vooral een zoek tocht zijn naar de vraag welke boodschap Bach in zijn muziek heeft willen vormgeven. Een avond voor hoofd én hart: met kennis en informatie over beide passies, maar ook met luisterfragmenten die als vanzelf je hart zullen raken. Datum: donderdag 17 maart Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: Exoduskerk 15
21. Symbolisch bloemschikken
22. Maria de Groot, feministe, dichteres, mystica
Door: Corrie Sterk Door: Anke en Kick Bras
Met symbolisch schikken is het belangrijk een goede keuze te maken uit de grote variatie aan vormen, materialen, kleuren, bloemen en groen, enz., alles passend bij het uit te beelden thema, om de zeggingskracht te vergroten. Vaak is het goed de ‘kunst van het weglaten’ toe te passen om alleen dát tot uitdrukking te brengen wat de kern van het thema is. Op hoogtijdagen kan uitbundig met bloemen/ planten van het seizoen worden geschikt maar in de regel wordt soberheid in acht genomen en zoveel mogelijk met materiaal uit de natuur, volgens het seizoen gewerkt. Het is traditie om in de Veertigdagentijd weinig bloemen te gebruiken. Sobere composities hebben de voorkeur. De veertigdagentijd is als een tocht door de woestijn op zoek naar leven. Het is een periode om stil te staan bij het lijden in de wereld, elders en in de eigen omgeving. De veertigdagentijd is ook een voorbereiding op het begin van de van de lente, het uitbreken van nieuw leven met al zijn geuren en kleuren. Datum: dinsdag 22 maart 2016 Tijd: 10.00 - 11.30 uur Locatie: De Heul Prijs: € 10,00 per persoon incl. ondergrond, bloemen, takken en andere natuurlijke materialen. Dit bedrag betaalt u ter plaatse. Inschrijven is nodig, maar u hoeft voor deze ochtend geen € 2,50 aan V&T over te maken.
16
Maria de Groot woont in Woudsend, waar zij een leerhuis voor vrouwen heeft. Zij is één van de bekendste feministisch theologen van Nederland. Zij heeft vele gedichtenbundels het licht doen zien. Zowel in proza als in poëzie wil zij uiting geven aan hedendaagse bevrijdende spiritualiteit, in het bijzonder voor vrouwen. In enkele populair-theologische boeken heeft zij de weg gewezen naar een vorm van spiritualiteit, waarin een mystieke verbondenheid met Jezus Messias een centrale plaats heeft. Kick Bras zal voor de pauze een lezing geven over haar theologie en poëzie in het licht van haar mystieke visie. Na de pauze zullen we met verf of krijt uitdrukking geven aan onze reactie op één van haar gedichten. Maximaal aantal deelnemers is 25. Datum: dinsdag 5 april Tijd: 20.00 - 22.00 uur Locatie: De Heul
17
23. ‘Hier sta ik – dansen en vechten met Maarten Luther.’ Door: Kees van der Zwaard
Ter gelegenheid van hun 400-jarig jubileum van de Evangelisch Lutherse kerk schreef Van der Zwaard deze productie, waarmee hij ook door het land trekt. In Gorinchem treedt hij op ter gelegenheid van het feit dat de Schuilkerk aan de Langendijk op 7 april 1816 – 200 jaar geleden – in gebruik werd genomen als Lutherse kerkgebouw. Leidraad is de vraag ‘wat heb je nog in die kerk te zoeken?’ Bij zijn zoektocht naar een antwoord duikt hoofdpersoon Maarten in de spannende, wonderlijke en soms grimmige gedachtewereld van Luther. Die confronteert hij met onze eigentijdse cultuur en zijn eigen persoonlijke geschiedenis. Zo ontstaat een monoloog over vriendschap en verraad, God en het geweten, de duivel en de vrije wil – voortgedreven door het verlangen naar wat ooit genade werd genoemd. Een andere hoofdrol is weggelegd voor een computer-gestuurd draaiorgel, dat psalmen, Bach en blues laat horen. U hoeft zich hiervoor niet aan te melden. Datum: zaterdag 9 april Tijd: 20.00 uur Locatie: Johanneskerk
Kosten Voor de bijeenkomsten vragen wij u een bijdrage van 2,50 euro per cursus. Mocht een eigen bijdrage voor u een bezwaar zijn om mee te doen aan ons programma, neem dan met één van de commissieleden contact op. We zien uw aanmeldingen graag vóór 16 september tegemoet. Het liefst digitaal, o.v.v. naam, adres en telefoonnummer, op
[email protected] Geen e-mail, dan kunt u de bon inleveren op Kwakernaat 10, 4205 PK Gorinchem. Wilt u dan tegelijk het verschuldigde bedrag (aantal cursussen x 2,50 euro) overmaken naar NL49 INGB 0004 3247 56 t.n.v. Vorming & Toerusting, Gorinchem. Houdt u zelf de data van de cursus(sen) waarvoor u zich heeft opgegeven in de gaten. U ontvangt verder geen persoonlijke uitnodiging meer. Aanvullende informatie (o.a. wijzigingen) staat ook in Kruispunt. Wij wensen u een prettig ‘Vorming- en Toerustingsseizoen’ toe!
Leden van de commissie Vorming & Toerusting Anne Baalbergen,
penningmeester
Agnes Coenradi,
tel. 06 15154437
Dullyna van den Herik-van der Weit, tel. 0183-640471 Wilmy van Hartingsveldt, tel. 06 29108912 E-mailadres:
[email protected]
Ter herinnering voor de eigen administratie Ik heb mij opgegeven voor cursus datum/data:
tijd locatie
........ .............................................................. ....... ............................................................... ........ .............................................................. ....... ............................................................... ........ .............................................................. ....... ............................................................... ........ .............................................................. ....... ...............................................................
18
19
opgaveformulier 1 Ik meld me/wij melden ons aan voor de volgende cursus(sen): nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen naam .................................................................. adres .................................................................. telefoonnummer ................................................ e-mail .................................................................
opgaveformulier 2 Ik meld me/wij melden ons aan voor de volgende cursus(sen): nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen nummer .... met .. personen naam .................................................................. adres .................................................................. telefoonnummer ................................................ e-mail .................................................................
Laatste nieuws over de cursussen: lees KRUISPUNT, kerkblad Protestantse Gemeente Gorinchem. Bezorgabonnement € 15,00 per jaar voor 20 nummers. Postabonnement € 18,00 administratie: Dirk Monshouwer: (0183)620923 of
[email protected]
20
