Programma. van de Stuurgroep Vorming & Toerusting Regio Zaanstreek

Programma van de Stuurgroep

Vorming & Toerusting Regio Zaanstreek

Inhoudsopgave Voorwoord

Pag. 2/3

Meditatief schilderen Gespreksgroep voor volwassenen Waar gaan we heen? Bijbel open met … Zin in film

Pag. 4 Pag. 5 Pag. 6 Pag. 7 Pag. 8

Aanmeldingsinformatie Kalender Versterking Stuurgroep

Pag. 9 Pag. 10 Pag. 11

Gezinsleven en autisme Geloven we daar nog in? Ogentroost en Duivelsoog Gewoon over geloof De barmhartigheid in ons geloof Ontmoeting aan de bron Intimiteit als een geschenk Geloven met jonge kinderen

Pag. 12 Pag. 13 Pag. 14/15 Pag. 16 Pag. 17 Pag. 18 Pag. 19 Pag. 20

Cursus buiten de Zaanstreek

Pag. 21

Aanmelding Het is niet nodig u vooraf aan te melden voor de activiteiten, behalve als daarom uitdrukkelijk wordt gevraagd. Namens de Stuurgroep Vorming en Toerusting, Liesbeth Patist-Dupon

1

Voorwoord Hierbij presenteren we het programma van de stuurgroep Vorming & Toerusting 2015-2016. Ook dit jaar staat het programma in het teken van het jaarthema van de parochies in de Zaanstreek. Dit jaar is gekozen voor: ‘Laat je raken’. Elke dag worden we overspoeld door heftige beelden. Op TV, via internet, op je smartphone: geweld, ellende en rampen verdringen ons gevoel van veiligheid en geborgenheid. Erger nog: ze verstoren onze gevoeligheid voor wat menselijk en nabij is. De beelden van weer een boot met vluchtelingen op de Middellandse Zee raken ons nauwelijks meer. Beelden van aanslagen en andere gewelddadigheden bannen we van ons netvlies. Begrijpelijk, want zulke beelden maken dat we ons hulpeloos, angstig en bedreigd voelen. We bouwen een muur om ons heen, om maar niet geraakt te worden. In de filosofie van de Frans-Joodse filosoof Emanuel Levinas staat precies dit ‘geraakt-worden’ centraal. Hij uit kritiek op de het westerse denken, dat vooral draait om het “ik”. Levinas stelt juist de ander voorop. Wat ons leven zou moeten bepalen is niet ons eigen ik, maar onze verantwoordelijkheid voor de weerloze ander. Levinas gebruikt het beeld van het gezicht, het ‘gelaat’. Het gelaat van de ander spreekt tot ons en doet een beroep op onze menselijkheid. In het gelaat van de ander spreekt God tot ons. Levinas zijn ideeën staan op Bijbelse grond. Denk maar aan de zogeheten ‘Werken van barmhartigheid’, die beschreven worden in Jesaja 58 en Mattheüs 25. Ons geloof roept ons op, om open te blijven staan voor de ander: God en medemens, ‘Laat je raken’. Bezinning, aandacht, oog voor de menselijke maat kunnen daarbij helpen. 2

Met het aanbod van cursussen en andere activiteiten hoopt de Stuurgroep Vorming & Toerusting Zaanstreek daar een kleine bijdrage aan te leveren. Enige praktische opmerkingen: in dit boekje vindt u helaas geen filmbeschrijvingen. De licentie voor het vertonen van films staat niet toe, om vooraf informatie te verschaffen over de films die we laten zien. Daarom vermelden we in het boekje wel de datum en plaats van de films, maar niet de titel en inhoud. Net als vorige jaren hebben de inleiders gekozen voor interessante en verschillende films. We nodigen u daarom uit om vooral te komen kijken.

Een goed bezinningsjaar toegewenst. Vriendelijke groet, De Stuurgroep Vorming & Toerusting Zaanstreek

3

Meditatief schilderen Bij meditatief schilderen wordt meestal vanuit een gedicht of een verhaal uit een boek gewerkt. Daarbij is het belangrijk het denken los te laten en je handen te laten leiden. Het schilderen is een proces dat je in staat stelt om dicht bij je innerlijk te komen en van je inzichten te leren. Het gaat niet om een fraaie schildering. Belangrijk is het ontstaansproces. Niet simpel is het moment te bepalen wanneer je ophoudt: het leren loslaten op het juiste moment. Een proces waarmee we, in het dagelijkse leven regelmatig worden geconfronteerd. Het meditatief schilderen in groepen is interessant, omdat we ook veel van elkaar leren. Dit jaar zijn de begeleiders weer: Marian Neeft en Coby Huijpen. Voor de materiaalkosten betaalt u per keer € 2,50. Iedere eerste vrijdag van de maand. Van 13.30 tot 16.00 uur.

2015: vrijdag 4 september, 2 oktober, 6 november, 4 december 2016: vrijdag 5 februari, 4 maart, 1 april en 6 mei, 3 juni In het Achterschip van de Maria Magdalenakerk, dorpsstraat 351 in Wormer. Aanmelden: Liesbeth Patist-Dupon 4

Gespreksgroep voor volwassenen Ook dit seizoen gaan we van start met een gespreksgroep. Ongeveer zes keer komt de groep samen. Door met elkaar te praten over het geloof, leer je van elkaar om zaken op een ietwat andere manier te bekijken. De avonden verlopen in een ontspannen en fijne sfeer, waarbij humor niet ontbreekt. We beginnen dit seizoen met het bekijken van de tekst van de apostolische geloofsbelijdenis. Hoe beleven we deze woorden en wat roept het bij ons op. Omdat een paar van de trouwe deelnemers dit jaar afwezig zijn, zijn we op zoek naar nieuwe mensen die onze groep willen versterken en hopelijk ook een frisse blik kunnen bijdragen. Het enige wat u nodig heeft is interesse in Bijbel en geloof. Er is geen leeftijdsgrens, dus jong, oud, man, vrouw, R.K. of anders: u bent van harte welkom. Dinsdag 29 september 2015, van 20.00 tot 21.30 uur. In de ontmoetingsruimte van de HH Martelaren van Gorcumkerk, Boschjesstraat 115 in Koog aan de Zaan. Aanmelden: Marjo Stronks-Room 5

Waar gaan we heen ? “Waar ga je met vakantie naartoe?“, is een vraag die vaak gesteld wordt. Tegenwoordig komt de hele wereld dan ter sprake. In vroegere dagen waren het niet de stranden of de bossen die lonkten, maar de heilige plaatsen die als een magneet mensen aantrokken. Het waren verbindingsplaatsen tussen hemel en aarde. God was daar, of in ieder geval zijn heiligen.

We bezoeken een aantal van deze heilige plaatsen, aan de hand van foto’s. Deze zullen kamerbreed worden geprojecteerd op een scherm. Reisleider: Matthé Bruijns

Donderdag 1 oktober 2015, om 14.00 uur. In de ontmoetingsruimte van de HH Martelaren van Gorcumkerk Boschjesstraat 115 in Koog aan de Zaan. 6

Bijbel open met... Zijn leven lang heeft Hans Schouten (*1929) op de kansel gestaan als gereformeerd dominee, en was betrokken bij de Evangelische Omroep. Hij heeft als predikant veel betekend voor kerkelijk jeugdwerk binnen christelijke geledingen. Het is echter maar hoogst zelden dat een protestants voorganger rooms-katholiek wordt. Bij Hans Schouten bleef het daar niet bij: hij werd in 2010 (toen 80 jaar oud) tot diaken en priester gewijd. Momenteel assisteert Hans in diverse parochies in en nabij Amsterdam. Ook staat hij bekend als een belezen vraagbaak voor veel priesters bij Bijbelse onderwerpen. Met een humorvolle kritische blik beziet hij de gang van zaken in kerkenland. Wij bieden u een avond aan waarop Hans Schouten spreekt over spiritualiteit, schrift en traditie. Zijn inspiraties hebben hem als een rode draad beziggehouden, bij zijn werk als verkondiger en dienaar van Christus: u gaat verrijkt naar huis. Na deze interessante lezing, zal er nog een nabespreking.

Donderdag 8 oktober 2015 om 20.00 uur. H. Odulphuspastorie, Dorpsstraat 570 in Assendelft. 7

Zin in Film Dit seizoen hebben we vijf mooie films voor u uitgekozen voor ons project ‘Zin in Film’. Verhalen met inspirerende en ontroerende fragmenten. De films worden nabesproken, aanwezigheid hierbij is niet verplicht. Het is echter altijd interessant om je wat meer te verdiepen in het verhaal. Bij de film wordt door de begeleiders extra informatie gegeven over de inhoud. Dingen die je in eerste instantie misschien niet uit het verhaal zou halen, maar die je toch een dieper inzicht kunnen geven in bijvoorbeeld de motivaties van de regisseur. Wanneer u meer informatie over een film wilt hebben kunt u dat per e-mail opvragen, of let op de mededelingen in de parochiebladen. Woensdag 28 oktober 2015 om 14.00 uur O.L.V. Geboortekerk, Marktstraat 4 in Wormerveer Nabespreking: Liesbeth Patist-Dupon Zaterdag 14 november 2015 om 20.00 uur Sint Petruskerk, Snuiverstraat 2 in Krommenie Nabespreking: Matthé Bruijns Vrijdag 15 januari 2016 om 20.00 uur Sint Petruskerk, Snuiverstraat 2 in Krommenie Nabespreking: Tineke de Lange Woensdag 24 februari 2016 om 14.00 uur O.L.V. Geboortekerk, Marktstraat 4 in Wormerveer Nabespreking: Liesbeth Patist-Dupon Donderdag 10 maart 2016 om 20.00 uur HH Martelaren van Gorcumkerk, Boschjesstraat 115 in Koog a/d Zaan Nabespreking: Ko Schuurmans

8

Aanmeldingsinformatie Liesbeth Patist-Dupon Roerdompstraat 6 1531 XH Wormer  075-642 1111  e-mail: [email protected]  e-mail: [email protected] Marjo Stronks-Room Dolomieten 6 1567 KA Assendelft  075-615 6857  e-mail:[email protected]

Bij bovengenoemde e-mail adressen en telefoon nummers, kunt u informatie opvragen en zich aanmelden. Vermeld dan a.u.b. bij het onderwerp “V & T Programma”, dan kunnen wij voor een snelle reactie zorgen.

Voor de cursussen kunt u zich aanmelden bij: Naam

Cursus

Telefoon

Marjo Stronks-Room

Gespreksgroep v. volwassenen

075-615 6857

Liesbeth Patist-Dupon Overige cursussen

9

075-642 1111

10

Versterking Stuurgroep Regelmatig ziet u in de parochiebladen activiteiten, die worden georganiseerd door de Stuurgroep Vorming & Toerusting. Wij doen dit met heel veel plezier, wat wel blijkt uit het feit dat we allemaal al een flink aantal jaren in de stuurgroep zitten. We hopen dit ook nog vele jaren vol te kunnen houden. Het probleem dat wij aan u willen voorleggen: we zijn maar met vier personen. Dit is erg weinig en daarom zoeken we versterking. We zoeken mensen die met ons mee willen doen, om leuke en mooie activiteiten te bedenken. We komen ongeveer 4 maal per jaar samen, om het programma op te zetten en te evalueren. De vergaderingen duren ongeveer 90 minuten en worden (in overleg) meestal ‘s middags gehouden. Het zou mooi zijn als alle parochies weer een vertegenwoordiger in de stuurgroep hebben, maar als er 2 mensen uit één parochie zich willen aanmelden, is dat geen probleem. Iedereen is van harte welkom en als u twijfelt neem dan vooral even contact op voor overleg. Ieder persoon kan immers op zijn/haar eigen manier iets bijdragen en wij waarderen elke inbreng. U bent dan ook van harte welkom om een bericht te sturen, als u een idee heeft voor een cursus, workshop of lezing. Zonder dat u hiervoor in de stuurgroep hoeft te zitten. Wellicht vindt u bijvoorbeeld een bepaalt onderwerp ondervertegenwoordigd. Voor informatie / aanmelden kunt u terecht bij Liesbeth Patist-Dupon 11

Gezinsleven en autisme Hoe is het als je gezin met autisme te maken krijgt. Of als een kind moeilijk lerend is, of juist hoogbegaafd? Komen bepaalde stoornissen vaak voor? Hoe herken je het? Welke zorg vragen kinderen met autisme van hun ouders en omgeving? Hoe kunnen school, sportclubs en kinderkatechese daarop inspelen? Welke mogelijkheden zijn er om tot meer begrip te komen van elkaar? Op welke mogelijkheden van overheidswegen kan men een beroep doen?

Marieke van Vliet spreekt vanuit haar eigen gezinssituatie, maar ook als directeur van de stichting 'Geef mij de kans' in Assendelft. Deze instantie is door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport erkend. De stichting zet zich in voor ondersteuning van gezinnen die te maken hebben met een handicap, die het leren en de sociale omgang bemoeilijkt, in meer of mindere mate. Na de lezing zal met Marieke een nabespreking zijn.

Donderdag 12 november 2015 om 20.00 uur. H. Odulphuspastorie, Dorpsstraat 570 in Assendelft 12

Geloven we daar nog in? Met grote regelmaat bidden of zingen we in de kerk onze korte of lange geloofsbelijdenis. “Ik geloof in God de Almachtige Vader”, zo beginnen de teksten. Maar wat zeggen we dan? Geloven we daar nog in als we al het leed om ons heen en in de wereld zien? “God waar ben je toch? Kunt U dit niet verhinderen? U bent toch almachtig?”, roepen we dan. Er zijn nog meer woorden in de geloofsbelijdenissen waar we mogelijk moeite mee hebben of die we niet begrijpen. Is dat de reden dat we graag kiezen voor alternatieve teksten om te getuigen van ons geloof? Maar wat staat er werkelijk in die aloude teksten? Wat betekenen de woorden? In de ontmoetingsruimte gaan we ons verdiepen in die bekende en veel gebruikte teksten om tot een beter verstaan te komen. Dit zal zijn onder leiding van Ko Schuurman. We zullen ontdekken dat zij ons nog altijd veel te zeggen hebben, en kunnen helpen om te geloven ondanks alles wat daar haaks op lijkt te staan.

Donderdag 19 november 2015 om 14.00 uur. Ontmoetingsruimte van de HH Martelaren van Gorcumkerk Boschjesstraat 115 in Koog aan de Zaan 13

Ogentroost en Duivelsoog Van Jan van Eyck tot Hiëronymus Bosch In de vijftiende eeuw, toen in Italië de Renaissance ontstond, brak er een grote bloei aan voor de kunst in de Nederlanden. Deze werd in het leven geroepen door de opkomst van een aantal rijke handelssteden (voornamelijk in Vlaanderen met een vermogende kunstlievende aristocratie en een pas tot welstand gekomen middenklasse van burgers). Zoals de meeste kunst was ook de Vlaamse schilderkunst geworteld in het middeleeuwse geloof en grotendeels gewijd aan scènes uit het leven van Christus en de heiligen. Maar de schilders van toen beleefden een geweldige en ongekende vreugde, aan de dingen in hun tastbare werkelijkheid: de materie, de structuur en de kleur van de zichtbare wereld. Hiertoe brachten zij een nieuwe werkwijze tot ontwikkeling. Zij schilderden in olieverf en voerden deze techniek op tot een duizelingwekkende volmaaktheid. Door schitterende effecten van licht en atmosfeer te combineren met stralende kleurnuances, wisten de Vlaamse meesters hun landschappen tot nieuw leven te wekken. Zo registreert Jan van Eyck, de schilder van het Gentse altaarstuk ‘Het Lam Gods’, met uiterste precisie, elk detail. 14

Al die details zijn bovendien betekenis dragende elementen die verwijzen naar een geestelijke werkelijkheid. Men zegt van deze beroemde schilder, dat hij de dingen van deze wereld beschouwde ‘met de microscoop en tegelijkertijd met de telescoop’. Naast van Eyck komen Rogier van der Weyden, Dirk Bouts en Hans Memling ter sprake. Zij zijn de schilders van schone landschappen en schone kunst. Zo niet Hiëronymus Bosch. Jeroen Bosch is een van de meest intrigerende en raadselachtige schilders ter wereld. Evenals zijn collega schilders, was hij een hartstochtelijk religieus schilder. Maar zijn schilderijen onthulden, in tegenstelling tot de hunne, de duistere spanning van vrees en pessimisme, die vaak de onderstroom vormde van de serene vroomheid van die eeuw. Met een ongeëvenaarde verbeeldingskracht schildert hij landschappen vol duivelse monsters, zoals in zijn ‘Drieluik met de hooiwagen’. Daarin laat hij zien dat onze wereld een krankzinnige wereld is vol hebzucht en geweld waarin de mens in zijn bestaan wordt bedreigd, voornamelijk door eigen toedoen. Met zijn koortsige verbeelding inspireerde Bosch ook schilders die na hem kwamen zoals Pieter Breugel. Deze avond zal onder leiding zijn van Cees Tromp.

Vrijdag 29 januari 2016 om 20.00 tot 22.00 uur. Sint Petruskerk, Snuiverstraat 2 in Krommenie 15

Gewoon over geloof De katholieke kerk heeft een imagoprobleem. Waar ligt dat aan? Alleen onwetendheid en onbegrip van de buitenwacht? Of zijn we ook als kerk te vaag geworden? Ooit begon de kerk als het kleine bootje van Petrus. Hoe veel of hoe weinig mensen er ook naar de kerk gaan, volgens Rob Mutsaerts is de inhoud van het geloof, dat de kerk uitdraagt nog altijd alle moeite waard. Geloof is niet iets voor dromers of geleerden, het is niet iets bijzonders, maar juist iets heel gewoons. Als je het nuchter beschouwt is Jezus bijzonder praktisch. Aan de hand van komische situaties laat Mutsaerts zien dat de Bijbel weliswaar lang geleden geschreven is, maar nog steeds ons spoorboekje naar geluk. Hij en toont de logica van het katholiek denken en prikt op een oorspronkelijke en verfrissende manier door allerlei misvattingen. Misverstanden die leven omtrent standpunten die de kerk inneemt over wetenschap, seks, goed en kwaad, Jezus en God. Mutsaerts, hulpbisschop van het bisdom Den Bosch, is bij ons te gast om met ons na te denken hoe we als katholieken kunnen staan voor onze boodschap: helder en hartelijk.

Maandag 7 maart 2016 om 20.00 uur. H. Odulphuspastorie, Dorpsstraat 570 in Assendelft 16

De barmhartigheid in ons geloof Aan het begin van de goede week zal diaken Sibrecht Fieggen, de leiding hebben over de lezing met als thema barmhartigheid. De devotie van de goddelijke barmhartigheid heeft al een lange historie, maar kreeg dankzij de Poolse heilige Maria Faustina Kowalska in de jaren dertig een impuls en begon zich langzaam te verspreiden. Zuster Maria Faustina beweerde dat Christus aan haar verschenen was. Hij zou zich aan haar hebben bekendgemaakt als de Goddelijke Barmhartigheid. Toen de zuster in het jaar 2000 heilig werd verklaard door paus Johannes-Paulus II. (Tevens bepaalde hij dat de tweede paaszondag de naam ‘Zondag van de Goddelijke Barmhartigheid’ zou krijgen.) Dit jaar heeft paus Franciscus uitgeroepen tot een 'Jaar van Barmhartigheid'. Reden te meer om in de Goede Week stil te staan bij dit speciale jaar en de betekenis van barmhartigheid in Bijbel en dagelijks leven.

Maandag 21 maart 2016, om 20.00 uur. H. Odulphuspastorie, Dorpsstraat 570 in Assendelft 17

Ontmoeting aan de bron Johannes 4, 1 – 42 Er zijn van de perikopen in het Evangelie, die een diepe indruk op mij maken. Een ervan is de ontmoeting van “Jezus met de Samaritaanse vrouw bij de bron” in het Johannes evangelie 4, 1-42. Wat mij bijzonder boeit is de wijze waarop hij, een Jood, met deze vreemde Samaritaanse vrouw omgaat. Ik noem dat graag ‘grensoverschrijdend’. In zijn contact met haar laat hij zien, dat het hem gaat om de persoon van deze vrouw, om haar heil en geluk. Hij is daarvoor bereid om over alle vooroordelen en grenzen, die er wel degelijk in die tijd waren, heen te stappen. Het is een schitterend voorbeeld van wat een ontmoeting tussen twee mensen kan inhouden; verrassend en ontwapenend. Hij geeft ons daarmee een inspirerend voorbeeld, hoe wij in deze tijd van discriminatie en uitsluiting, met ‘vreemde’ mensen kunnen omgaan. Aan de hand van ruim 60 prachtige afbeeldingen wil ik u graag meenemen in dit verhaal. Die houden ons een spiegel voor, over de wijze waarop wij met mensen omgaan en hoe wij er anders mee kunnen omgaan. Zelf ben ik er enthousiast over en ik wil dat enthousiasme graag met u delen in een presentatie van twee keer drie kwartier. Met vriendelijke groet en hopelijk tot ziens, Kees Maas, Societas Verbi Divini (Gezelschap van het Goddelijk woord)

Vrijdag 8 april om 20.00 uur. Ontmoetingsruimte Sint Petruskerk, Snuiverstraat 2 in Krommenie 18

Intimiteit als een geschenk Nanja Borst is Fertility Care docente en leidt het onderwerp in voor (aanstaande) bruidsparen en andere geïnteresseerden. Fertility Care samen met NaProTechnologie helpt problemen in de gezondheid en vruchtbaarheid op te lossen en zorgt voor het leven. Vaak is de beleving daarvan echter niet ongecompliceerd en niet zonder de nodige stress en frustraties, ook na jaren huwelijk... Bijna geen ander terrein waar een mens juist zoveel verwondingen kan oplopen. Maar wat is eigenlijk een gezonde en verantwoorde beleving van het samenzijn? Een avond waarbij in alle vrijmoedigheid over intieme onderwerpen van de liefde gesproken mag worden. Hoe kunnen man en vrouw er meer voor elkaar zijn? Is natuurlijk omgaan met vruchtbaarheid wel betrouwbaar genoeg als het om geboorteplanning gaat? Hoe communiceer je met je vrouw/man over een goede seksuele relatie? Nieuwe inzichten van medische zijde, leren je hoe het samenzijn van gehuwde paren mooier, gezonder en fijner zou kunnen worden.

Donderdag 9 juni om 20.00 uur. H. Odulphuspastorie, Dorpsstraat 570 Assendelft 19

Geloven met jonge kinderen Als ouder wil je aan je kind de dingen meegeven die voor jezelf belangrijk zijn. Voor christelijke ouders hoort daar ook ‘geloven’ bij. In enkele avonden kun je samen hierover nadenken en praten, hoe je het geloof aan kleine kinderen kunt overdragen. We maken gebruik van het cursus materiaal: ‘Geloven thuis’. Dit rode koffertje wil ouders helpen en kan een ontdekkingsreis zijn voor je kind en jezelf. Ouders die op zoek zijn naar concrete tips zijn van harte welkom met hun vragen. Eigen inbreng wordt besproken en ouders kunnen ook van elkaar leren. “Ik ga op reis en neem mee”, zo begint een bekend optelversje. Een reis is spannend en je weet niet wat je tegen komt. Je neemt mee wat je nodigt hebt, voor wat houvast. Zo is het ook met geloven. Wat komen we tegen en wat hebben we nodig? Aan de orde zullen o.a. komen: wat je zelf in het geloven belangrijk vindt om aan je kind door te geven, Bijbelverhalen, de rol van rituelen thuis en de creatieve vorm die je daaraan kunt geven. Elke avond bestaat uit informatie en uit gesprekken met elkaar. Ze zijn bestemd voor ouders met kinderen tussen nul en vijf jaar en worden door Marjo Stronks en Liesbeth Patist-Dupon gegeven. Als u belangstelling heeft, dan kunt u zich hiervoor aanmelden. In overleg met de cursisten zullen in 2016 weer drie avonden worden georganiseerd (op een centraal gelegen locatie). Aanmelden: Liesbeth Patist-Dupon 20

Cursus buiten de Zaanstreek Vindt u in dit programma van de Stuurgroep Vorming & Toerusting niet wat u zoekt, kijk dan eens in een andere regio.

De Blauwe Décade Bent u opzoek naar verstilling en individuele vrijheid, dan is misschien ‘De Blauwe Décade’ in Alkmaar iets voor u. U vindt daar o.a. cursussen op het gebied van icoon schilderen, meditatievormen, workshops, trainingen en lezingen. Ook worden er regelmatig retraites gehouden. Frieseweg 10 1823 CD Alkmaar   

21

072 561 1053 www.deblauwedecade.nl [email protected]