De Zelfmoordlijn in cijfers 2012 De Zelfmoordlijn is een erkende en anonieme nooddienst voor mensen die aan zelfdoding denken, hun omgeving en nabestaanden na zelfdoding. De vrijwillige beantwoorder tracht samen met de oproeper de crisis te overbruggen en tot een nieuw inzicht of uitzicht te komen. De telefonische hulplijn is 24 uur op 24, 7 dagen op 7 gratis bereikbaar op 02/649 95 55. Vijf avonden per week kan je chatten met de zelfmoordlijn op www.zelfmoordlijn.be, inloggen tussen 19u en 21u30. Als bijlage van het jaarverslag 2012 van het Centrum ter Preventie van Zelfdoding zijn in dit document de belangrijkste cijfergegevens van de Zelfmoordlijn te vinden.
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 1
Inhoud 1. Herkomst van de cijfers ....................................................................................................................... 3 2. Algemene oproepgegevens ................................................................................................................. 4 2.1. Aantal oproepen ........................................................................................................................... 4 2.2. Gespreksduur ............................................................................................................................... 4 2.3. Gesprekken per maand ................................................................................................................ 5 2.4. Type oproepen ............................................................................................................................. 6 2.5. Gesprek voor zichzelf of voor derden .......................................................................................... 7 3. Demografische gegevens..................................................................................................................... 8 3.1. Geslacht van de oproepers........................................................................................................... 8 3.2. Leeftijd van de oproepers ............................................................................................................ 9 3.3. Burgerlijke staat van de oproepers ............................................................................................ 10 3.4. Leefsituatie van de oproepers .................................................................................................... 11 3.5. Activiteit van de oproepers ........................................................................................................ 12 4. Zelfdoding .......................................................................................................................................... 13 4.1. Het suïcidaal proces.................................................................................................................... 13 4.2. Duur van de zelfdodingsgedachten ............................................................................................ 14 4.3. Eerder suïcidaal gedrag .............................................................................................................. 15 5. Problemen van de oproepers ............................................................................................................ 16 5.1 Problemen per leeftijdsgroep aan de telefoon ........................................................................... 16 Problemen per leeftijdsgroep aan de telefoon vervolg .................................................................... 17 5.2 Problemen per leeftijdsgroep aan de chat .................................................................................. 18 6. Beschermende factoren .................................................................................................................... 19 7. Hulp ................................................................................................................................................... 20 7.1. Praten over zelfdodinggedachten .............................................................................................. 20 7.2. Raadplegen van deskundige hulp ............................................................................................... 20 7.2.1. Raadplegen van een deskundige per leeftijdsgroep ........................................................... 21 7.3. Problemen met toegankelijkheid ............................................................................................... 21 7.4. Doorverwijzing............................................................................................................................ 22 7.5. Tevredenheid van de oproeper .................................................................................................. 23
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 2
1. Herkomst van de cijfers Alle cijfers zijn berekend op basis van de oproepverslagen waarin de vrijwilliger na afloop van een gesprek anoniem een weergave geeft van het gesprek. In een verslag wordt enkel genoteerd wat in een gesprek aan bod kwam; een gesprek aan de Zelfmoordlijn is een hulpverlenend gesprek en de vrijwilliger stelt enkel vragen die voor het gesprek van belang zijn. Niet alle onderwerpen worden in elk gesprek bevraagd. Sommige cijfers zijn hierdoor mogelijk een onderschatting. Oproepers waarvan werd geregistreerd dat zij al eerder hebben gebeld werden weggelaten uit de analyse om de cijfers zo dicht mogelijk aan te laten sluiten bij die van de unieke oproepers. In 2011 werden oproepers die al eerder belden wel meegenomen en alleen chronische bellers niet meegeteld. Het aantal gebruikte cases is hierdoor in 2012 vaak nauwelijks lager dan in 2011. Deze cijfers zijn enkel bedoeld als indicatie voor de problemen die bij de oproepers van de lijn spelen. Voor meer informatie over de cijfers en berekeningen of bij interesse in de achterliggende data, gelieve contact op te nemen met het secretariaat.
[email protected]
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 3
2. Algemene oproepgegevens 2.1. Aantal oproepen In 2012 beantwoordde de Zelfmoordlijn 11.395 oproepen, waarvan 10.219 (89,7%) aan de telefoon en 1.176 (10,3%) aan de chat.
Jaartal 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Totaal beantwoorde oproepen 5795 6310 6910 8336 10734 9937 9796 10372 10363 9102 9262 11395
Stijging/ daling 8,89% 9,51% 20,64% 28,77% -7,43% -1,42% 5,88% -0,09% -12,17% 1,76% 23,03%
Aantal oproepen 2007-2012 9609
9434
Telefoon
10219
9381
8331
8181
362 2007
763 2008
chat
982 2009
2010
1176
931
921
2011
2012
2.2. Gespreksduur Deze gemiddelde oproepduur is een gemiddelde van alle hulpverlenende gesprekken. Gemiddelde oproepduur
2012
2011
2010
Telefoon
23 min
27 min
26 min
Chat
65 min
77 min
68 min
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 4
2.3. Gesprekken per maand
Telefoongesprekken per maand 1200 1000 800 600 400 200 0
Chatgesprekken per maand 140 120 100 80 60 40 20 0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 5
2.4. Type oproepen Type oproep In % van totaal aantal oproepen* Crisis
Telefoon 2012
Telefoon 2011
Chat 2012
Chat 2011
N=10219
N=7407
N= 1149
N= 885
12,8
13,3
31,6
30,7
Zeer korte noodoproep
8,4
6,8
7,7
6,4
ZMP aan de gang
0,9
0,5
1,6
1,8
Ondersteunend gesprek
33,9
31,7
48,5
54,6
Informatief
2,9
3,8
2,3
2,7
Grap
10,5
13,4
0,1
0,2
Stille
25,4
22,4
7,0
2,3
Vergissing
0,9
0,7
0,0
0,0
Andere
4,3
7,4
1,2
1,2
100,0
100,0
100,0
100,0
Total
* Met uitzondering van oproepen van veelgebruikers. Oproepen van veelgebruikers worden anders geregistreerd en niet meegenomen in verdere berekeningen.
Type gesprekken % 60 50 40 30 20 10 0
Telefoon
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Chat
www.preventiezelfdoding.be 6
2.5. Gesprek voor zichzelf of voor derden Oproep voor… Telefoon In % van oproepen van hulpverlenende gesprekken 2012 N=3469 Zichzelf Derden Totaal
68,2 31,8 100,0
Voor wie belt men? In % van telefonische oproepen voor derden partner
Telefoon 2011 N=3370 71,6 28,4 100,0
Chat 2012 N=844 93,7 6,3 100,0
Chat 2011 N= 771 93,4 6,6 100,0
Telefoon 2012 N= 1198 10,4
ex-partner
4,3
kind
19,4
ouder
4,6
broer/zus
8,3
familielid
6,2
vriend(in)
28,4
collega/werkgever/werknemer
3,8
leerling/student
2,6
patiënt/cliënt
4,8
andere
6,4
weet niet
0,7
Voor wie belt men? weet niet 1%
patient/client 5% leerling/student 3%
andere 6%
partner 10% ex-partner 4%
collega/werkgever/ werknemer 4%
kind 20%
vriend(in) 28% ouder 5% familielid 6%
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
broer/zus 8%
www.preventiezelfdoding.be 7
3. Demografische gegevens Onderstaande gegevens zijn steeds berekend op basis van de data van hulpverlenende gesprekken (crisisoproepen, zelfmoordpogingen aan de gang en ondersteunde gesprekken), waarbij de variabele (het geslacht, de leeftijd, etc.) is geweten. Het betreft zowel oproepers die voor zichzelf als zij die voor iemand anders bellen.
3.1. Geslacht van de oproepers Geslacht in %
Telefoon 2012 N=3448
Telefoon 2011 N=3262
37,6 62,4 100,0
38,3 61,7 100,0
Man Vrouw Totaal
Chat 2012 N=733
Chat 2011 N=662
21,7 78,3 100,0
22,7 77,3 100,0
Geslacht van de oproeper (in%) 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 ,0 man
vrouw Telefoon
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Chat
www.preventiezelfdoding.be 8
3.2. Leeftijd van de oproepers Geschatte leeftijd van de oproeper in %
Telefoon 2012 N=3085
<12 12-15 16-20 21-30 31-40 41-50 51-60 61-75 >75 Totaal Gemiddelde leeftijd
Telefoon 2011 N =2953
0,1 3,2 7,1 16,3 21,6 24,8 17,5 7,9 1,5 100,0 41,1 jaar
Chat 2012 N= 767
0,3 2,2 7,1 16,7 22,2 23,4 18,3 8,6 1,3 100,0 41,7 jaar
Chat 2011 N=681
0,1 16,6 35,1 30,5 11,9 4,8 0,9 0,1 0,0 100,0 22,2 jaar
0,4 14,8 38,2 29,5 11,5 4,8 0,4 0,3 0,0 100,0 20,5 jaar
Leeftijd van de oproepers (in %) 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0
Telefoon
15,0
Chat
10,0 5,0 ,0 <12
12-15
16-20
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
21-30
31-40
41-50
51-60
61-75
>75
www.preventiezelfdoding.be 9
3.3. Burgerlijke staat van de oproepers Burgerlijke staat in %
Telefoon 2012 N= 2493
Telefoon 2011 N= 2478
Chat 2012 N= 620
Chat 2011 N= 585
Ongehuwd
46,3
44,7
81,8
81,9
Gehuwd
29,3
26,8
9,7
7,5
Weduw(e)(naar)
5,7
6,5
0,1
1,4
Wettelijk gescheiden
16,6
18,3
5,0
4,4
Andere
2,1
3,7
3,4
4,8
Totaal
100,0
100,0
100,0
100,0
Burgerlijke staat van de oproeper (in%) 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 ,0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Telefoon Chat
www.preventiezelfdoding.be 10
3.4. Leefsituatie van de oproepers Leefsituatie van de oproeper In %
Telefoon 2012
Chat 2012
N= 2624
N=560
Alleenwonend
43,2
21,8
Samenwonend met partner
18,0
4,6
Alleenwonend met partner en kind
13,1
8,4
Samenwonend met kind
7,1
2,9
Samenwonend met ouders
12,5
53,7
Residentieel
1,4
0,7
LAT-relatie
0,9
0,2
Andere
3,8
7,7
Totaal
100,0
100,0
Leefsituatie van de oproeper 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0
Telefoon
0,0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Chat
www.preventiezelfdoding.be 11
3.5. Activiteit van de oproepers Activiteit van de oproeper In % Student
Telefoon 2012 N= 2434 14,5
Chat 2012 N= 556 62,4
Werkzoekende
7,1
6,5
Werkende
43,2
23,9
Gepensioneerd
10,4
0,2
Werkonbekwaam
20,5
4,0
Huisvrouw/ - man
2,5
0,5
Andere
1,8
2,5
Totaal
100,0
100,0
Activiteit van de oproepers (in%) 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 Telefoon 20,0
Chat
10,0 ,0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 12
4. Zelfdoding Onderstaande gegevens zijn steeds berekend op basis van de data van hulpverlenende gesprekken (crisisoproepen, zelfmoordpogingen aan de gang en ondersteunde gesprekken) waarbij de oproeper belt voor zichzelf en waarbij de variabele is geweten.
4.1. Het suïcidaal proces In 96,3% van de gesprekken voor zichzelf is geweten in welke mate de oproeper aan zelfdoding dacht. Onderstaande cijfers gaan over die oproepers. Het suïcidaal proces In %
Telefoon 2012 N=2293 2,7
Telefoon 2011 N=2250 2,1
Chat 2012 N=748 2,5
Chat 2011 N=674 2,2
Uitgewerkt plan/dreiging
19,6
19,4
29,6
31,9
Zelfdodingswens
29,1
25,9
27,1
25,2
Zelfdodingsgedachten
39,1
40,4
35,6
36,2
Geen zelfdodingsgedachten
9,5
12,3
5,2
4,5
100,0
100,0
100,0
100,0
Zelfdodingspoging aan de gang
Totaal
Denkt de oproeper aan zelfdoding? Geen zelfdodingsgedachten Zelfdodingsgedachten Chat
Zelfdodingswens
Telefoon
Uitgewerkt plan/dreiging Zelfdodingspoging aan de gang ,0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
www.preventiezelfdoding.be 13
4.2. Duur van de zelfdodingsgedachten Bij 72,5% van de oproepers die aan zelfdoding denken, is geweten hoe lang ze al aan zelfdoding denken. Onderstaande cijfers gaan over die oproepers. Hoe lang denkt de oproeper al aan zelfdoding? In %
Telefoon 2012 N=1528
Telefoon 2011 N=1430
Chat 2012 N=491
Chat 2011 N=482
1 dag tot 1 week
12,2
10,6
9,6
9,3
1 week tot 1 maand
12,6
15,3
15,1
20,5
1 maand tot 6 maanden
17,9
20,3
24,0
20,1
6 maanden tot 1 jaar
10,5
10,1
11,6
11,8
Meer dan 1 jaar
46,7
43,7
39,7
38,2
Totaal
100,0
100,0
100,0
100,0
Hoe lang denkt de oproeper al aan zelfdoding? Meer dan 1 jaar 6 maanden tot 1 jaar Chat
1 maand tot 6 maanden
Telefoon 1 week tot 1 maand 1 dag tot 1 week 0
10
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
20
30
40
50
www.preventiezelfdoding.be 14
4.3. Eerder suïcidaal gedrag Heeft de oproeper reeds eerder een poging tot zelfdoding ondernomen?
Telefoon 2012 % van hulpverlenende gesprekken voor zichzelf wanneer er N=2367
Telefoon 2011 N=2413
Chat 2012 N=791
Chat 2011 N=705
minimaal zelfdodingsgedachten aanwezig zijn
Nee
45,0
44
41,3
45,5
Ja
29,8
28,3
30,2
29,6
Niet geweten
25,2
27,7
28,5
24,8
Totaal
100
100
100
100
Heeft de oproeper al een zelfdodingspoging achter de rug? (in%) 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
Telefoon Chat
Nee
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Ja
Niet geweten
www.preventiezelfdoding.be 15
5. Problemen van de oproepers 5.1 Problemen per leeftijdsgroep aan de telefoon Problemen per leeftijdsgroep % van hulpverlenende gesprekken voor zichzelf waarin probleem wordt genoemd
12-15 2012 N=84
16-20 2012 N=158
21-30 2012 N=351
31-40 2012 N=399
41-50 2012 N=505
Relationele problemen Problemen met partner
79,8
67,7
62,1
61,9
66,9
11,9
20,3
35,9
44,4
42,0
Relatiebreuk
4,8
12,0
15,1
23,1
22,2
Problemen met ouders Problemen met kinderen Problemen met anderen Maatschappelijke problemen Financiële problemen
70,2
53,8
40,7
26,6
25,0
2,4
2,5
5,7
13,8
25,1
28,6
31,6
23,4
21,3
24,6
64,3
71,5
70,1
67,7
69,7
0,0
7,0
14,8
20,1
24,6
Te weinig financiële middelen
0,0
5,7
12,8
14,8
18,4
Juridische problemen Problemen met werk of studie
2,4
8,2
4,8
6,5
6,3
16,7
24,7
29,3
22,8
23,6
Dreigende of effectieve werkeloosheid
0,0
1,9
9,4
9,8
10,3
Te hoge werkdruk
7,1
16,5
11,7
6,0
8,1
Problemen met omgeving
58,3
64,6
61,3
61,4
60,4
Eenzaamheid
10,7
22,8
32,8
35,6
38,8
Zich niet begrepen voelen/geen steun
29,8
39,2
37,6
37,6
34,5
Pesten/stalking
25,0
15,2
3,7
2,0
2,0
23,8
39,2
51,3
56,6
55,0
13,1
24,7
35,9
37,3
38,6
0,0
0,0
2,0
1,5
2,2
0,0
1,3
7,1
12,0
12,1
3,6
3,2
3,7
1,0
0,8
2,4
1,3
5,7
4,3
5,7
8,3
5,1
3,4
1,5
0,6
1,2
4,4
5,1
5,0
4,8
2,4
3,8
6,3
5,3
3,8
7,1
8,2
11,7
16,0
20,8
Langdurige ziekte Ondraaglijke pijn Terminale ziekte Fysieke handicap Mentale handicap Auditieve handicap Andere
1,2
1,9
2,0
6,8
10,9
0,0
1,9
2,8
3,3
4,8
1,2
0,0
0,3
0,0
1,2
0,0
0,0
0,9
3,8
4,8
0,0
0,6
1,1
1,3
0,6
0,0
0,0
0,0
0,3
0,2
1,2
1,3
3,1
3,8
3,2
Overlijden Overlijden door zelfdoding Mishandeling Fysieke mishandeling Mentale mishandeling Seksueel misbruik
23,8
7,6
13,7
18,0
16,8
8,3
7,0
10,8
16,5
9,1
36,9
25,3
15,1
15,8
19,0
19,0
10,8
3,7
5,5
7,9
17,9
13,9
6,8
6,0
11,1
7,1
8,9
9,1
9,0
8,3
Stoornissen Stemmingsstoornis Schizofrenie Middelenmisbruik Eetstoornis Fobieën /angsten Automutilatie Persoonlijkheidsstoornis Andere Ziekte
Sterfte
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 16
Problemen per leeftijdsgroep aan de telefoon vervolg Problemen per leeftijdsgroep % van hulpverlenende gesprekken voor zichzelf waarin probleem wordt genoemd
51-60 2012 N=428
61-75 2012 N=192
>75 2012 N=34
Gemiddelde
Gemiddelde
2012 N=2367
2011 N=2413
Relationele problemen Problemen met partner
69,6
65,1
55,9
65,2
66,6
41,8
34,9
35,3
37,3
39,9
Relatiebreuk
18,0
9,4
0,0
17,3
18,9
Problemen met ouders Problemen met kinderen Problemen met anderen Maatschappelijke problemen Financiële problemen
18,0
7,3
14,7
28,1
26,9
35,5
34,9
35,3
19,6
20,0
25,5
23,4
23,5
24,3
25,7
75,0
70,3
73,5
69,3
70,2
25,2
27,6
23,5
19,8
19,6
Te weinig financiële middelen
18,5
19,3
8,8
14,9
14,7
Juridische problemen Problemen met werk of studie
7,5
7,3
8,8
6,4
6,4
13,6
5,7
0,0
19,6
19,9
Dreigende of effectieve werkeloosheid
4,7
1,0
0,0
6,7
5,5
Te hoge werkdruk
4,7
1,0
0,0
7,1
6,8
Problemen met omgeving
67,3
63,0
67,6
61,3
62,3
Eenzaamheid
51,2
47,4
38,2
37,3
37,3
Zich niet begrepen voelen/geen steun
33,4
28,6
29,4
34,0
31,8
Pesten/stalking
3,3
2,1
14,7
4,8
4,8
51,4
39,1
20,6
49,2
46,5
34,8
30,7
11,8
33,5
32,3
Stoornissen Stemmingsstoornis Schizofrenie Middelenmisbruik Eetstoornis Fobieën /angsten Automutilatie Persoonlijkheidsstoornis Andere
1,2
1,6
0,0
1,5
1,2
11,4
6,8
0,0
9,4
8,0
1,6
1,0
0,0
1,6
1,5
4,4
3,1
0,0
4,3
4,6
0,5
0,0
0,0
1,6
1,5
2,6
2,1
0,0
3,8
3,3
4,4
2,6
8,8
4,7
5,1
27,1
30,2
44,1
19,1
20,7
Langdurige ziekte Ondraaglijke pijn Terminale ziekte Fysieke handicap Mentale handicap Auditieve handicap Andere
14,3
14,1
17,6
8,6
9,4
4,9
6,8
5,9
3,8
3,6
1,6
1,6
2,9
0,8
0,7
5,1
9,9
23,5
4,1
5,5
0,2
0,5
0,0
0,7
0,8
1,2
0,5
11,8
0,6
0,8
4,0
3,6
5,9
3,4
3,6
Overlijden Nabestaande na zelfdoding Mishandeling Fysieke mishandeling Mentale mishandeling Seksueel misbruik
25,5
36,5
32,4
19,2
17,9
13,8
16,7
5,9
11,9
11,6
18,0
14,6
17,6
18,3
17,9
5,4
6,3
8,8
7,1
6,1
11,4
10,4
11,8
10,1
10,4
6,1
4,2
2,9
7,7
7,2
Ziekte
Sterfte
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 17
5.2 Problemen per leeftijdsgroep aan de chat Problemen per leeftijdsgroep % van hulpverlenende gesprekken voor zichzelf waarin probleem wordt genoemd
Relationele problemen Problemen met partner
12-15 2012 N=119
16-20 2012 N=248
21-30 2012 N=226
31-40 2012 N=88
Gemiddelde
Gemiddelde
2012 N=791
2011 N=705
73,1
65,7
61,5
59,1
62,8
73,0
8,4
17,3
27,4
44,3
24,7
30,2
Relatiebreuk
2,5
9,3
15,0
17,0
12,0
15,3
Problemen met ouders Problemen met kinderen Problemen met anderen Maatschappelijke problemen Financiële problemen
54,6
45,6
35,0
20,5
38,4
46,5
1,7
0,8
4,9
14,8
6,1
7,1
42,9
33,5
27,9
20,5
29,6
32,5
84,0
75,8
75,7
79,5
75,1
79,7
0,8
4,8
15,9
15,9
9,6
7,0
Te weinig financiële middelen
0,0
3,6
11,1
11,4
6,2
5,0
Juridische problemen Problemen met werk of studie
4,2
2,0
3,5
6,8
3,7
5,7
26,9
25,4
34,1
34,1
27,6
29,1
Te hoge werkdruk
10,1
14,5
10,2
9,1
11,0
15,2
Dreigende of effectieve werkeloosheid
0,0
0,8
8,8
9,1
4,2
2,3
Problemen met omgeving
80,7
72,2
69,9
72,7
70,8
74,8
Eenzaamheid
33,6
30,6
44,2
38,6
36,4
42,8
Zich niet begrepen voelen/geen steun
58,0
48,0
50,0
50,0
49,1
49,1
Pesten/stalking
28,6
12,9
3,5
3,4
9,9
8,7
34,5
40,3
42,9
34,1
37,3
36,6
4,2
15,7
18,1
21,6
14,8
13,9
1,7
0,8
0,4
1,1
0,8
0,0
0,0
0,8
3,5
1,1
1,9
2,7
2,5
4,4
7,1
3,4
4,8
4,0
1,7
4,0
3,1
3,4
3,0
3,5
26,9
20,2
12,4
4,5
14,9
15,2
0,8
4,4
6,2
1,1
3,9
4,5
2,5
3,2
4,9
4,5
3,9
4,8
Stoornissen Stemmingsstoornis Schizofrenie Middelenmisbruik Eetstoornis Fobieën /angsten Automutilatie Persoonlijkheidsstoornis Andere
4,2
4,0
8,8
10,2
7,2
8,8
Langdurige ziekte Ondraaglijke pijn Terminale ziekte Fysieke handicap Mentale handicap Auditieve handicap Andere
1,7
0,8
2,7
4,5
2,4
3,3
0,8
0,0
1,3
3,4
1,3
1,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,1
0,0
1,6
1,8
2,3
1,4
2,1
0,0
0,0
0,4
0,0
0,1
0,3
0,8
0,0
0,9
0,0
0,5
0,1
0,8
1,2
2,2
1,1
2,0
3,1
Overlijden Nabestaande na zelfdoding Mishandeling Fysieke mishandeling Mentale mishandeling Seksueel misbruik
10,9
10,9
11,5
17,0
12,4
15,2
6,7
6,5
11,1
5,7
7,5
10,1
31,9
24,6
26,1
18,2
25,0
26,1
16,8
9,3
8,0
4,5
9,9
8,1
10,1
8,1
7,5
2,3
7,6
9,2
14,3
19,0
19,5
12,5
17,2
17,4
Ziekte
Sterfte
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 18
6. Beschermende factoren Beschermende factoren % van gesprekken van oproepers die voor zichzelf bellen waarin minstens één beschermende factor aan bod kwam
Telefoon 2012
Telefoon 2011
Chat 2012
Chat 2011
N= 2367
N= 2467
N=791
N= 714
Sociale steun
31,5
29,1
27,7
30,8
Goede hulpverlening
17,4
16,7
12,3
13,9
Probleemoplossend gedrag
37,3
31,6
43,7
44,4
Betekenisvolle activiteit
12,5
10,1
12,3
13,7
Afleiding, ontspanning
6,3
5,9
4,9
5,0
Willen leven
25,3
21,6
29,0
32,8
Fysiek welzijn
3,6
2,5
0,5
1,4
Consequenties voor omgeving
22,3
17,4
28,7
25,1
Maatschappelijke integratie
1,4
1,4
1,0
1,0
Geloof/religie
2,4
2,3
0,8
,4
Normen en waarden
2,3
1,6
0,8
1,4
Angst voor de pijn bij de zelfdoding
5,2
4,8
5,4
6,0
Angst dat de zelfdoding mislukt
9,4
7,6
11,6
9,4
Angst voor de dood
4,1
3,3
5,2
5,5
Geen gevonden
16,6
21,2
13,0
14,1
Beschermende factoren 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Telefoon Chat
www.preventiezelfdoding.be 19
7. Hulp 7.1. Praten over zelfdodinggedachten Heeft de oproeper al met iemand over zelfdodingsgedachten gesproken? % van oproepen voor zichzelf
Nog nooit over zelfdodingsgedachten gesproken Over zelfdodingsgedachten gesproken met een professionele hulpverlener Over zelfdodingsgedachten gesproken met partner Over zelfdodingsgedachten gesproken met ouder(s) Over zelfdodingsgedachten gesproken met kind
Telefoon 2012 N= 2367 27,4
Telefoon 2011 N=2413 26,4
Chat 2012 N=791 33,8
Chat 2011 N=705 38,3
25,4
24,9
20,9
22,3
4,4
3,9
1,9
3,3
3,5
2,2
3,5
4,0
1,2
2,2
0,0
0,0
Over zelfdodingsgedachten gesproken met broer/zus Over zelfdodingsgedachten gesproken met vriend, familie of kennis Over zelfdodingsgedachten gesproken, maar niet geweten met wie Andere
1,7
1,8
0,5
1,1
6,0
4,6
8,5
10,9
1,2
0,9
0,8
0,3
1,0
1,3
0,6
3,7
Wanneer de oproep sprak met professionele hulpverlener over zijn of haar zelfdodingsgedachten
Telefoon 2012 N=601
Telefoon 2011 N=600
% dat steun ervoer
53,1
% dat zich niet begrepen voelde
31,6
Chat 2012 N=165
Chat 2011 N=157
49,2
44,8
49,7
Telefoon & Chat 2012 N=766 51,3
33,7
39,4
31,2
33,3
7.2. Raadplegen van deskundige hulp Raadpleegt de oproeper een deskundige?
Geen deskundige geraadpleegd
Telefoon 2012 N=2367 30,6
Telefoon 2011 N=2413 28,9
Chat 2012 N=791 38,4
Chat 2011 N=705 39,7
Opname in psychiatrie
7,7
7,8
2,5
3,0
Psycholoog of psychiater
32,4
34,7
27,2
32,5
Huisarts
24,3
24,1
8,7
7,8
Andere
5,4
6,0
7,6
7,1
Niet geweten
15,0
15,0
22,1
16,5
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 20
7.2.1. Raadplegen van een deskundige per leeftijdsgroep
Heeft de oproeper al een deskundige geraadpleegd?
44,8
12-15
56,7
16-20
66,0
71,7
71,7
70,4
76,2
75,4
21-30
31-40
41-50
51-60
61-75
>75
7.3. Problemen met toegankelijkheid
Ervaren problemen met toegang tot hulp % van oproepen voor zichzelf Te duur Geen weet van bestaande diensten Te hoge drempel (taboe, stigma) Ontoegankelijk (Komt niet in aanmerking /wachtlijsten) Tekortschieten (ontevreden) Geen probleem met toegankelijkheid
Ervaren problemen met toegang tot hulp % van oproepen voor zichzelf Te duur Geen weet van bestaande diensten Te hoge drempel (taboe, stigma) Ontoegankelijk (Komt niet in aanmerking /wachtlijsten) Tekortschieten (ontevreden) Geen probleem met toegankelijkheid
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
Telefoon 2012 (N=2367) 6,6 3,8 6,0 2,0 17,9 36,7
Telefoon 2011 (N=2413) 6,1 3,5 4,6 1,6 15,5 37,0
Telefoon 2010 (N=1663) 5,2 2,6 5,4 1,5 14,9 41,9
Chat 2012 (N=791) 4,9 3,4 10,7 2,1 16,6 31,1
Chat 2011 (N=705) 2,1 6,4 14,8 2,6 20,9 27,1
Chat 2010 (N=619) 1,9 4,0 17,3 1,0 15,2 24,1
www.preventiezelfdoding.be 21
7.4. Doorverwijzing % van oproepen voor zichzelf
Telefoon 2012 N=2367
De oproeper werd doorverwezen
Telefoon 2011 N=2413
51,8
45,8
Chat 2012 N=791
Chat 2011 N=705
49,1
Telefoon & Chat 2012 N= 3158
49,1
51,1
% van oproepen voor zichzelf wanneer de oproeper nog géén deskundige raadpleegde
Telefoon 2012 N=724
Telefoon 2011 N=698
Chat 2012 N=304
Chat 2011 N=280
Telefoon & Chat 2012 N=1028
De oproeper werd doorverwezen
65,5
57,4
64,5
63,2
65,2
Naar welke dienst werd de oproeper doorverwezen?
Telefoon 2012
Telefoon 2011
Chat 2012
Chat 2011
Huisarts
N=2367 16,2
N=2413 15,5
N=791 6,2
N=705 5,5
CGG
8,3
6,9
3,5
1,8
CAW
7,8
8,7
5,1
2,4
Trefpunt Zelfhulp
0,3
,9
3,2
1,7
Werkgroep Verder
2,2
1,9
2,1
2,7
JAC
3,5
2,6
13,3
17,2
CLB
1,2
1,2
2,7
2,8
Ziekenwagen
0,4
0,7
0,5
0,6
Politie
0,3
0,5
0,0
0,1
112
0,2
0,7
0,1
0,7
Awel
0,5
0,2
0,4
1,1
Druglijn/alcoholhulp.be
1,1
0,5
0,0
0,1
Holibifoon
0,0
0,0
1,0
1,8
Antigifcentrum
0,2
0,3
0,0
0,0
Tele-Onthaal
0,9
0,5
0,0
0,3
LEIFlijn
1,6
1,0
0,1
0,1
CPS
0,0
0,1
0,0
0,0
Psycholoog/psychiater
10,9
10,6
7,5
8,4
Vertrouwenscentrumkindermishandeling
0,4
0,4
0,9
2,1
113 online
0,0
0,0
0,4
1,1
Secretariaat CPZ
0,1
0,0
0,0
1,1
De Zelfmoordlijn
5,9
2,5
2,3
4,0
Opname in psychiatrie
1,1
.
0,5
.
Andere diensten
7,2
6,6
11,6
8,2
Doorverwijzing niet aangenomen
2,5
2,6
0,8
0,3
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
www.preventiezelfdoding.be 22
Naar welke dienst werd de oproeper doorverwezen? % van oproepers voor zichzelf die nog geen deskundige raadpleegden
Huisarts JAC CGG CAW
Telefoon 2012
Chat 2012
Telefoon & Chat 2012
N=724
N=304
N=1028
16,9 8,4 13,7 12,0
7,2 28,0 4,6 7,6
14,0 14,2 11,0 10,7
7.5. Tevredenheid van de oproeper Hoe beëindigt de oproeper het gesprek? % van alle hulpverlenende gesprekken
Telefoon 2012
Telefoon 2011
Chat 2012
Chat 2011
N= 3473
N=3370
N=845
N=764
Haakt in/de lijn breekt plots af
11,5
10,5
22,5
20,0
Zegt niet geholpen te zijn
1,5
2,0
2,1
2,3
Bedankt de beantwoorder vriendelijk
78,2
77,3
64,3
72,4
Wil niet afronden
2,7
3,3
3,2
4,2
Zegt zich beter te voelen
13,9
12,6
16,0
19,5
Besluit iets te ondernemen
27,8
27,8
30,4
30,5
Zegt inzicht gekregen te hebben
8,7
8,9
3,3
4,0
Geeft aan dat de zelfdodingsintentie gezakt is
4,8
4,0
4,1
6,9
Andere
6,5
6,8
15,5
13,8
Hoe beëindigt de oproeper het gesprek? Andere Geeft aan dat de zelfdodingsintentie… Zegt inzicht gekregen te hebben Besluit iets te ondernemen Zegt zich beter te voelen Wil niet afronden Bedankt de beantwoorder vriendelijk Zegt niet geholpen te zijn Haakt in/de lijn breekt plots af
Chat Telefoon
0
De Zelfmoordlijn in cijfers 2012
10
20
30
40
50
60
70
80
90
www.preventiezelfdoding.be 23