NR 13
KABK
De Nieuwe KABK gaat naar il Salone del Mobile in Milaan! Van dinsdag 15 t/m maandag 21 april presenteert de KABK zich in Milaan voor de 47e Salone del Mobile Internazionale. • pagina 8 Vrijheidskunst tijdens Den Haag Sculptuur • pagina 12
KC
In Carré Het KC speelde een markante rol bij het koninklijke verjaardagsfeest op 1 februari jl. in Carré. • pagina 5 Nieuwe eindexamenprijs voor het KC • pagina 8 Springfestival Sound Salad! Van dinsdag 15 tot en met vrijdag 18 april 2008 staat het KC in het teken van het Springfestival. • pagina 13
FdK
En toen was er wereldmuziek en werelddans … Een interview met de kersverse hoogleraar. • pagina 3 Nieuwe kunstenminors bij de Faculteit der Kunsten • pagina 14
2 Maart April
Woensdag 26 maart
Zaterdag 29 maart
Vrijdag 11 april
Seminar Louis Andriessen
Lunchconcert
9x7
Frans de Ruiter interviewt Louis Andriessen over
Door studenten van het KC.
Samenwerking tussen afdeling Compositie en
de postmoderne ideologie van het componeren
Koorenhuis | Prinsegracht 27 | 12.30 uur
het Asko. De Compositieafdeling werkt jaarlijks
en de gevolgen hiervan voor zijn eigen compo-
www.koorenhuis.nl, telefoon: 070 342 27 22
samen met het wereldvermaarde Asko ensemble.
neerpraktijk.
Mei
Drie studenten van de compositieafdeling krijgen
Maandag 31 maart
de kans een werk te schrijven voor deze groep, die
Kamermuziek Jong KC
voor dit project van samenstelling wisselt.
Dinsdag 1 april t/m dinsdag 13 mei
Johannes Verhulst – Selectie uit Kinderleven voor
Muziekgebouw aan 't IJ | Piet Heinkade 1, Amsterdam
zang en piano, op. 30, Henk Badings – Trio voor
20.30 uur | Voor meer informatie en toegangsprijzen:
Studium Generale - Leiden en het boek
drie violen, Rudolf Escher – Sonate voor piano nr.
telefoon: 020 788 20 00 of www.muziekgebouw.nl
Diverse sprekers. De serie is gerelateerd aan de
1, Willem Pijper – Trio voor viool, cello en piano,
Voor nadere informatie over de inhoud van deze agenda kunt
tentoonstelling Stad van Boeken. Zeven eeuwen
nr. 2, Hendrik Andriessen – Intermezzo voor fluit
Vrijdag 11 april
u contact opnemen met het Koninklijk Conservatorium, de
lezen in Leiden in Stedelijk Museum De Laken-
en harp.
An evening incognito
Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, de Faculteit
hal in Leiden.
Studio I| 19.00 uur | Gratis
Door studenten van de afdeling Oude Muziek.
der Kunsten of de betreffende organiserende instantie. Tenzij
Lipsiusgebouw | Cleveringaplaats 1 | Leiden |18.45 uur
anders vermeld, zijn de in deze agenda aangekondigde
Meer informatie: www.studiumgenerale.leidenuniv.nl
Scheltemacomplex | Marktsteeg 1 | Leiden | 20.00 uur
Juni
concerten, voorstellingen en activiteiten gratis toegankelijk.
Charles Toet, dirigent. Anonieme werken uit de
Dinsdag 1 april
Düben-collectie. Een bijkomend voordeel van het
Lunchconcert
Buxtehude-jaar 2007 is dat de zgn. Düben-
Studenten/medewerkers van de Hogeschool van Beeldende
Woensdag 16 april
Door studenten van het KC.
collectie uit Uppsala volop in de belangstelling is
Kunsten, Muziek en Dans, de Universiteit Leiden, het
Studio III | 12.45 uur
komen te staan.
Noord-Nederlands Conservatorium en het Instituut voor
Promovendi in de kunsten presenteren zich
Muziekwetenschap van de Universiteit Utrecht hebben recht
Nadine Chahine spreekt over haar leesbaarheids-
Dinsdag 1 april
op één vrijkaart voor alle in deze agenda vermelde concerten,
onderzoek van het Arabische schrift.
Openbare zangavond
voorstellingen, openbare lessen, interpretatieklassen, etc. die
Nadine Chahine is promovenda van Gerard
Door vierdejaarsstudenten van het KC.
Zaterdag 12 april
in het Koninklijk Conservatorium worden gehouden – tenzij
Unger, hoogleraar Typografische vormgeving
Kees van Baarenzaal | 19.00 uur
Lunchconcert
anders vermeld. Uitvoeringen van de Hogeschool maken deel
aan de Universiteit Leiden.
uit van het onderwijsprogramma.
Scheltemacomplex | Marktsteeg 1 | Leiden | 20.00 uur
Door studenten van het KC.
Donderdag 3 april
Koorenhuis | Prinsegracht 27 | 12.30 uur
Lunchconcert
www.koorenhuis.nl, telefoon: 070 342 27 22
Door studenten van het KC.
is geopend van maandag tot en met vrijdag van
Promovendi in de kunsten presenteren zich
Studio III | 12.45 uur
13.00 tot 17.00 uur, telefoon: 070 315 15 10 en
[email protected].
Arne Deforce (cellist) spreekt over musiceren tus-
Vrijdag 4 april
Aansluitend aan het Historisch Documentatie
Bezoek voor de laatste updates de websites:
sen lijf en klank. Over muziek en lichamelijkheid.
Bach Osteroratorium
Project volgt een concert door studenten van de
Scheltemacomplex | Marktsteeg 1 | Leiden | 20.00 uur
afdeling Oude Muziek.
Jan Kleinbussink, dirigent. Johann Sebastian Bach
KC | Kees van Baarenzaal | 19.30 uur | Gratis
Juliana van Stolberglaan 1
– Osteroratorium Kommt eilet und laufet,
Dinsdag 18 t/m vrijdag 21 maart
BWV 249.
Dinsdag 15 t/m zaterdag 19 april
Lutherse Kerk | Lutherse Burgwal 7, Den Haag
Spring Festival
17.00 uur | € 5,-/gratis* | *voor studenten en CJP
Door studenten Compositie en Sonologie.
Geen reserveringen mogelijk, kaarten te verkrijgen
Het Springfestival is een jaarlijks terugkerend
Prinsessegracht 4
Masterclass piano door Dimitri Bashkirov
vanaf 16.30 uur aan de kerk | Voor meer informatie
festival met een traditie van ruim 30 jaar, waarin
2514 AN Den Haag
Van 18 t/m 24 maart komt de legendarische
www.musantica.nl
de afdeling Compositie zich van haar beste kant
www.kabk.nl
Russische pianist en pedagoog Dmitri Bashkirov
Vrijdag 4 april
studenten hun eigen werken in de vorm van
Faculteit der Kunsten
de masterclass. Tot Dmitri Bashkirovs leerlingen
Kamermuziek Jong KC
concerten, workshops en lezingen. Elektronica,
Postadres: Postbus 9500, 2300 RA Leiden
behoren Dmitri Alexeev, Arcady Volodos, Jonatan
Johannes Verhulst – Selectie uit Kinderleven voor
performances, groot ensemblewerk, video,
Bezoekadres: Rapenburg 38, 2311 EX Leiden
Gilad en Nicolai Demidenko.
zang en piano, op. 30, Henk Badings – Trio voor
muziektheater, alles passeert de revue.
www.kunstenenwetenschappen.nl
KC | Arnold Schönbergzaal | tijd nog nader te bepalen
drie violen, Rudolf Escher – Sonate voor piano nr.
KC | Kees van Baarenzaal en diverse studio's
1, Willem Pijper – Trio voor viool, cello en piano,
iedere dag vanaf 15.00 uur | Voor meer informatie
Dinsdag 25 maart
nr. 2, Hendrik Andriessen – Intermezzo voor fluit
www.springfestival.nu
Lunchconcert
en harp.
Door studenten van het KC.
Vredenburg Leeuwenbergh | Servaasbolwerk 1a,
Dinsdag 15 april
Studio III | 12.45 uur
Utrecht | 12.30 uur | Gratis | Voor meer informatie:
Lunchconcert
www.vredenburg.nl
Door studenten van het KC.
t/m vrijdag 23 mei Grafiek in Oude UB
Woensdag 26 maart
Geselecteerde werken uit de Collectie Cleveringa
Lunchconcert
Zondag 6 april
in Voorburg | 12.45 uur | € 3,- | www.detobbe.nl
van het Prentenkabinet Universiteit Leiden.
Door studenten van het KC.
Studentencombo's van de afdeling Jazz
telefoon: 070 386 48 80
Oude UB | Rapenburg 70 | Leiden | ma t/m vr
Raad van State, Gotische Zaal | Paleisstraat 1
Voor informatie zie www.doelen.nl
9.00-17.00 uur
12.45 uur
Doelencafé | Schouwburgplein 52 | Rotterdam
Dinsdag 15 april
14.30 uur | Gratis
Historisch Documentatie Project
Theater De Tobbe | Burgemeester Feithlaan 95
t/m zondag 1 juni
Woensdag 26 maart
Stad van boeken Zeven eeuwen lezen in Leiden
Masterclasses Bach obligato aria's
Dinsdag 8 april
hoofdkenmerken van de afdeling Oude Muziek
Peter Kooij - zang, Kate Clark - traverso, Anneke
Lunchconcert
is gebruikmaken van musicologisch onderzoek
Het maken, verhandelen en lezen van teksten in
Pols - viola da gamba, Ryo Terakado - viool,
Door studenten van het KC.
in de uitvoeringspraktijk.
handgeschreven en gedrukte vorm wordt in beeld
Frank de Bruine - hobo.
Studio III | 12.45 uur
KC | Studio 1 | 10.00-17.00 uur | Gratis
gebracht aan de hand van ruim 200 spraakma-
Locatie n.t.b. | 10.00-17.00 uur
Spaanse Renaissance-polyfonie. Eén van de
Woensdag 9 april
Woensdag 16 april
Stedelijk Museum De Lakenhal in Scheltema |
Donderdag 27 maart
Masterclasses Bach obligato aria's
Kamermuziek
Marktsteeg 1 | Leiden | www.lakenhal.nl
Lunchconcert
Peter Kooij – zang, Kate Clark – traverso, Anneke
Door studenten van de afdeling Klassiek.
Door studenten van het KC.
Pols - viola da gamba, Ryo Terakado – viool,
César Franck – Kwintet voor 2 violen, altviool,
Christus Triomfatorkerk | Juliana van Stolberglaan 154
Frank de Bruine – hobo. Gedurende vier dagen
cello en piano, f kl.t. Dit prachtige stuk is
12.30 uur
worden aria's van Johann Sebastian Bach met
misschien wel het meest emotionele en excessieve
obligaat instrument voorbereid.
werk van Cesar Franck: het pianokwintet.
Locatie n.t.b. |10.00-17.00 uur | Gratis
Kleine Zaal Concertgebouw | Concertgebouwplein 2-6
kende boeken die het wereldbeeld veranderden.
Lezingen Dinsdag 25 maart
Donderdag 27 maart
Oratie Joep Bor
Lunchconcert
Officiële intreerede door Joep Bor, hoogleraar
Door studenten van het KC.
Donderdag 10 april
Extra-European Performing Arts Studies aan de
Studio III | 12.45 uur
Lunchconcert
Amsterdam | 12.30 uur | Gratis | Voor meer informatie www.concertgebouw.nl
Door studenten van het KC.
Woensdag 16 april
hoogleraarschap.
Donderdag 27 maart
Christus Triomfatorkerk | Juliana van Stolberglaan 154
Masterclasses Bach obligato aria's
Groot Auditorium Academiegebouw | Rapenburg 73
Openbare zangavond
12.30 uur
Peter Kooij – zang, Kate Clark – traverso,
Leiden | 16.15 uur
Door masterstudenten van het KC.
Aanmelden: www.oraties.leidenuniv.nl
Kees van Baarenzaal | 19.00 uur
Faculteit der Kunsten, bij de aanvaarding van zijn
Bor:
‘De titel en eerste zin van mijn oratie zijn ironisch bedoeld. In 1987 werd de term ‘wereldmuziek’ door een aantal Britse platenlabels als een marketingconcept gelanceerd. Toen besefte men dat er overal in de wereld fabuleuze muziek werd gemaakt, en dat daar geld aan te verdienen was.Wereldmuziek werd big business. Maar uit mijn verhaal blijkt duidelijk dat er eigenlijk altijd belangstelling is geweest voor de muziek en dans uit de wereld. Toen er aan het eind van de achttiende eeuw allerlei publicaties over niet-westerse muziek en dans verschenen, werd men steeds nieuwsgieriger. De eerste doorbraak kwam toen er in de jaren dertig van de negentiende eeuw Andalusische en Indiase danseressen in Europa optraden, en daarna Javaanse, Egyptische en andere oosterse danseressen en musici. Deze optredens hadden een grote invloed op choreografen en componisten. De volgende doorbraak was toen Ravi Shankar op grote popfestivals zoals Monterey (1967) en Woodstock (1969) optrad. Daarna, in de jaren tachtig, zorgde Afrikaanse muziek voor een nieuwe doorbraak, werd de term ‘wereldmuziek’ gelanceerd, en ontstonden er overal grote wereldmuziekfestivals.’
laat zien. Gedurende vijf dagen presenteren de
naar Den Haag voor een concert en een uitgebrei-
Exposities
Je oratie begint met de zin: In 1987 was er plotseling wereldmuziek. Kan je uitleggen wat er zo ‘plotseling’ aan was?
RvdP:
Wat is het belang voor studenten aan een conservatorium om in hun klassieke muziekopleiding niet-westerse muziek gedoceerd te krijgen?
Bor:
‘Door de globalisering, dat wil zeggen: migratie, mobiliteit, de muziekindustrie, de media en het web, is alle muziek van de wereld vandaag toegankelijk en onderdeel van ons culturele leven geworden. Daarom ben ik van mening dat een inleidende cursus Muziek wereldwijd onderdeel moet zijn van elke conservatoriumopleiding. De ervaring op het Rotterdams Conservatorium heeft geleerd dat studenten zo’n cursus bijzonder boeiend vinden.Voor studenten klassieke muziek en jazz is het van belang om te weten dat veel componisten en vernieuwers in de jazz door oosterse en andere niet-westerse muziek beïnvloed zijn.’
RvdP:
In je oratie zeg je dat niet-westerse collega’s een stem in het internationale muziek- en dansgebeuren hebben en dat zij een actieve rol spelen in de vernieuwing op muziekgebied. Kun je wat voorbeelden geven? Bij welke westerse populaire popbands of musici is de oosterse muziekinvloed duidelijk te horen ?
Bor:
‘Ravi Shankar was de eerste niet-westerse musicus die wereldberoemd werd. Daarna waren er vele anderen die internationaal doorbraken, bijvoorbeeld Astor Piazolla, Paco de Lucia, Paco Pena, Lata Mangeshkar, Asha Bhosle, Ali Akbar Khan, Zakir Hussain, L. Shankar, Youssou N’Dour, Sakif Keita, Ladysmith Black Mambazo, Munir Bashir, Nusrat Fateh Ali Khan, Thomas Mapfumo, enzovoorts. ‘Norwegian Wood’ en ‘Within You,Without You’ op de Beatles’ albums Rubber Soul (1965) en Sgt. Pepper’s Lonely Heart’s Club Band zijn wellicht de bekendste door Indiase muziek geïnspireerde popliedjes. In de jazz lieten John Coltrane, John Handy, Collin Walcott en Yusef Lateef zich door Indiase muziek inspireren. En thans: Jan Garbarek, John Hassel, Rez Abbasi en George Brooks. Een bekende fusionband was Shakti van John McLaughlin. Beroemde rocksterren die veel met wereldmuziek gedaan hebben, zijn Paul Simon, David Byrne, Mickey Hart, Peter Gabriel, en ook bijvoorbeeld Sting.Wat wil je nog meer?’
Early Music Open Podium
Door studenten van de afdeling Oude Muziek.
Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten
RvdP:
Dinsdag 15 april
Koninklijk Conservatorium
Muziek
Op dinsdag 25 maart heeft Joep Bor zijn inaugurele rede gehouden. Hiermee aanvaardde hij het ambt van hoogleraar Extra-European Performing Arts Studies bij de Faculteit der Kunsten van de Universiteit Leiden. Een interview met de kersverse hoogleraar.
20.00 uur | € 5,-/gratis* | *studenten en CJP
Woensdag 14 mei
www.koncon.nl
door: Rosalien van der Poel
R.C. Church of Our Saviour | Bezuidenhoutseweg 157
De TICKETSHOP van het Koninklijk Conservatorium
2595 CA Den Haag
3
Anneke Pols - viola da gamba, Ryo Terakado
Donderdag 10 april
– viool, Frank de Bruine, hobo. Gedurende vier
Lunchconcert
dagen worden aria's van Johann Sebastian Bach
Door studenten van het KC.
met obligaat instrument voorbereid.
Studio III | 12.45 uur
Locatie n.t.b. | 10.00-17.00 uur | Gratis
‘Door de globalisering, is alle muziek van de wereld vandaag toegankelijk en onderdeel van ons culturele leven geworden.’
RvdP:
Zou je in een paar regels kunnen omschrijven wat wereldmuziek en werelddans is en wat jij benadrukt in je onderwijs- en onderzoekprogramma? Wat zijn je plannen voor de komende jaren?
Bor:
‘De meest gangbare omschrijving van wereldmuziek is dat het alle niet-westerse pop en fusions of cross-overs omvat. Ik kom zelf tot de conclusie dat wereldmuziek en werelddans zo’n beetje alle muziek en dans uit de wereld zijn, behalve klassieke westerse muziek. Het is geen ballet en moderne dans, jazz, rock, pop, R&B, rap, etc. Dat wil zeggen: dat het gaat om alle muziek die niet in een hokje past. In mijn onderwijsprogramma leg ik nadruk op de belangrijkste niet-westerse muzieksoorten, en op historisch bewustzijn, waaronder de invloed van wereldmuziek en werelddans op westerse muziek en dans. Plannen? In het kader van het Amsterdam India Festival in november 2008 organiseren de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Leiden samen een groot internationaal congres over Indian music and the world. Dan lanceren we ook het boek Hindustani music: Thirteenth to twentieth centuries, waaraan 25 musicologen een bijdrage hebben geleverd. Op dit moment ben ik bezig om in Leiden de krachten te bundelen en een landelijke werkgroep niet-westerse uitvoerende kunsten op te richten.Verder denk ik erover om samen met een aantal collega’s een korte geschiedenis van de wereldmuziek en werelddans te schrijven waarin ik, net zoals in mijn oratie, met Marco Polo begin.’
Joep Bor
Data colleges Music in a global perspective van Joep Bor en Henrice Vonck: 1, 8,15, 22, 29 april, 13, 20 mei in Leiden. Meer informatie/vakomschrijving: www.studiegids.leidenuniv.nl. Aanmelden: Marijke Hamel,
[email protected].
4 Kunstenaarsinitiatief 1646 heropent na renovatie
5
door: Sybren Renema In de loop der jaren is het Haagse kunstenaarsinitiatief 1646 uitgegroeid van een obscure plek, tot iets dat in goed geïnformeerde en artistiek geïnteresseerde kringen bekend is. Het heeft echter nooit dezelfde naamsbekendheid genoten als kunstenaarsinitiatieven zoals Expodium of W139. Om dit te veranderen is 1646 zich aan het professionaliseren. Het kunstenaarsinitiatief neemt de organisatie op de schop, stelt een sterk programma op, plaatst advertenties in de landelijk kunstbladen en verbouwt het onderkomen aan de Boekhorststraat.
In Carré door: Frans de Ruiter
De expositieruimte, die vroeger vrij beperkt en krakkemikkig was, is minstens tweemaal zo groot geworden. Op de eerste en tweede verdieping, waar vroeger de keuken en de kleinere presentaties waren, komen ateliers die worden verhuurd. Boven de expositieruimte is het kantoor gehuisvest dat overzicht houdt op de presentatie en achter de expositieruimte komt een werkplaats voor een artist in residence. Driemaal per jaar zullen een kunstenaar of curator uit het buitenland hier enige tijd komen werken, om ter plekke een project te ontwikkelen. ‘Wanneer deze ruimte leegstaat, kunnen hier kleinere presentaties worden getoond, bijvoorbeeld van studenten of net afgestudeerden’, zegt Floris Kruidenberg, die naast Clara Palli Monguilod, Nico Feragnoli en Johan Gustavsson verantwoordelijk is voor de organisatie van het initiatief. ‘Het is van belang dat we deze positie innemen’, voegt Gustavsson toe. ‘In Den Haag is er een vrij groot gat tussen de instituten zoals Stroom en het GEM aan de ene kant en het alternatieve (anti-)kraakcircuit aan de andere kant.Wij proberen deze tussenruimte te vullen met interessant werk, zodat mensen kunnen doorstromen naar de ‘hogere’ lagen van de kunstwereld. Een plek met die positie is er in Den Haag nog niet.’ Een andere manier waarop dit gat gevuld moet worden en waarmee 1646 actief een internationaal netwerk wil opbouwen, is door het filmprogramma Vast Forward. 1646 nodigt kunstenaars en organisaties wereldwijd uit om videowerken in te zenden, waarna eens in de maand een selectie van de inzendingen vertoond wordt. Op die manier moet er een archief van videowerken ontstaan, dat mensen tijdens de openingsuren in 1646 kunnen bekijken. Ook moet het de doorstroom van talent bevorderen. ‘Als je naar een expositieruimte gaat, zijn daar ofwel lokale video’s, of werken van gerenommeerde namen te zien, maar niets ertussenin. Zodra deze selecties gaan reizen, kunnen kunstenaars hun werk ook aan een ander publiek tonen’, aldus Gustavsson. Dit andere publiek moet gaan bestaan uit bezoekers van gelijksoortige organisaties in het buitenland, zoals de instellingen in Canada, Zuid-Afrika en Finland waarmee 1646 momenteel in gesprek is.
Het KC speelde een markante rol bij het koninklijke verjaardagsfeest op 1 februari jl. in Carré. Reeds (of pas…) een jaar geleden bereikte ons het eervolle verzoek om te adviseren over de programmering van een feestelijke avond waar de Nederlandse conservatoria zich zouden presenteren aan een gezelschap genodigden ter ere van de 70e verjaardag van Hare Majesteit de Koningin en de 65e van Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet. Naast muziek zou ook wel sprake kunnen zijn van dans of andere belangwekkende zaken. Er zou wel plaats zijn voor drie of vier verschillende onderdelen en eigenlijk moesten alle conservatoria toch wel aan bod komen… Nu zijn dit er elf (of acht), derhalve was de vraag: hoe dit op te lossen? En wat zou tegen die tijd, 1 februari jl., op het vereiste niveau beschikbaar kunnen zijn, of beschikbaar kunnen komen. Dat moest worden gematched met de realiteit en het beeld van een opleiding, een conservatorium, een academie, een faculteit, een hogeschool die landelijk of internationaal gezien als ‘top’ wordt beschouwd. Vervolgens hoe tien à elf partijen samengebracht kunnen worden in bij voorkeur niet meer dan zes programma-onderdelen. En tot slot dit alles in te passen in een theater waar op dat moment een musical draait met een complex decor inclusief een zeer gedetailleerd lichtplan, dat gedurende twee dagen gedeeltelijk ‘naar achteren kan worden geschoven’. Het totaal had alle trekken van een ‘mission impossible’, en slechts kalmte kon ons redden.
Optreden van de jongste talentjes van het Koninklijk Conservatorium
Het programma Voorstellen werden ontvangen, reacties afgewacht, alternatieven in overweging genomen, bezettingen voorgesteld en verworpen, andere mogelijkheden onderzocht: een chronologisch overzicht van aanvankelijke successen en daaropvolgende teleurstellingen gaat de reikwijdte van deze terugblik te boven.Toen de programma-inhoud in september door de a.s. vorstelijke jarigen was goedgekeurd, moesten de bezettingsvragen worden opgelost en een programmavolgorde bepaald die enerzijds in Carré technisch haalbaar was, anderzijds het publiek geboeid zou kunnen houden, maar vooral programmatisch voldoende contrast, logica en rijm zou uitstralen: moderne dans met band kon wel, Kylián toch liever met live-muziek, hoewel ingekort, geen symfonische jazz maar een echte big band solo, moderne muziek tevens verbonden met nieuwe technologische snufjes, pianomuziek en poëzie, Mozart niet met volledig orkest, niet met twee piano’s, zeker niet met één, maar à la Triebensee uit de tijd van ontstaan: voor klein blazersensemble, één trompet, pauken en contrabas. Zo vond uiteindelijk alles de juiste plek. Het hielp daarbij enorm dat sommige opleidingen gezamenlijke producties hadden ontwikkeld of anderszins bereid waren zich onder één noemer te presenteren.
‘Bijna alles is erop gericht om uitwisseling te bevorderen,’ zegt Kruidenberg. ‘We willen ook met de artist in residence een contact tussen de lokale kunstenaars en de bezoekende kunstenaar leggen. Zo creëer je een context voor langere tijd die beïnvloeding toelaat.’ Het programma is zeer divers. Onder anderen de Haagse kunstenaar Navid Nuur (die eind 2007 bij Stroom te zien was) en Kristina Braein, die in 2003 Noorwegen vertegenwoordigde op de Biënnale van Venetië, zijn gepland voor 2008. Ook twee groepen van net afgestudeerde tweedefasestudenten van de Slade School of Fine Art en het Goldsmiths College in Londen zijn gevraagd. In april, wanneer de opening gepland is, treedt 1646 voor het eerst naar buiten met de nieuwe opzet. Voor het publiek zal dan duidelijk kunnen worden of alle geplande veranderingen het gewenste effect hebben gehad. Voorlopig is de ambitie die blijkt uit de ondernemingsdrang van het kunstenaarsinitiatief in ieder geval een frisse wind in de Haagse kunstwereld. Fotografie: Mirjana Vrbaski
Voor meer informatie: www.enter1646.com De opening is eind april.
Dans in Carré
Fotografie: Antoinette Mooy
Fotografie: Antoinette Mooy
Intens genoten Op de middag zelf zorgden 150 optredenden en 40 technici, stagemanagers, inspiciënten, tv-medewerkers, catering, stagiaires en productiemedewerkers in een wonderbaarlijke synergie voor een programma dat naadloos verliep, zonder dat er maar één gat viel voor stemmen, muziek of instrument vergeten, stoeltje niet goed, rondzingend geluid, kostuum past niet, rietje niet nat genoeg: het was een feest! Een citaat uit het bedanken door Koningin Beatrix en Prinses Margriet zegt eigenlijk genoeg, zij spreken over ‘mooie herinneringen, een gevarieerd programma, een unieke presentatie, een uiterst boeiende voorstelling in harmonieuze samenwerking tussen alle betrokkenen, begaafde jonge mensen met al hun toewijding en enthousiasme’ en tot slot: ‘Met prachtige muziek, zang en dans hebben de veelbelovende kunstenaars allen een onvergetelijke middag gegeven.Wij zelf en onze gasten in Carré hebben intens genoten!’ Maar los daarvan toonde het kunstonderwijs aan de natie en aan o.a. het kabinet, dat zich keer op keer moet verontschuldigen voor slecht onderwijs, dat in sommige sectoren excellentie en meer dan 1040 uur de norm is. Dat daarbij onze Haagse, koninklijke operazangers, dansers, slagwerkers en andere instrumentalisten markant aanwezig waren, is velen niet ontgaan. Het was een gedenkwaardige bijeenkomst.
6 KABK Eindexamenexpositie 2008 Benieuwd waarmee de nieuwe, jonge kunstenaars en ontwerpers uit Den Haag bezig zijn? Kom dan naar de eindexpositie van ongeveer 200 eindexamenstudenten van de KABK. Dit jaar vindt de expositie plaats van zaterdag 28 juni tot en met zondag 6 juli 2008 op verschillende plekken in de Academie zelf. Studenten Beeldende Kunst, Beeld en Geluid / ArtScience (ook 2e fase), Fotografie, Grafisch Ontwerpen, Interieurarchitectuur, Post Graduate Industrial Design, Textiel en Mode en Type & Media exposeren in de Academie. Tijden van de eindexamenexpositie: Zaterdag 28 juni Zondag 29 juni Maandag 30 juni t/m vrijdag 4 juli Zaterdag 5 juli Zondag 6 juli
13.00 – 20.00 uur 12.00 – 16.00 uur 10.00 – 20.30 uur 10.00 – 17.00 uur 12.00 – 16.00 uur
De eindexamenexpositie is gratis te bezichtigen.
Career Development Office – it’s a way of life!
7 Nieuwe realiteit voor Faculteit der Kunsten - De awakening van een nieuwe interfaculteit?
In nummer 10 van de Nieuwe K besteedde Jan Kleinbussink al aandacht aan het vernieuwde Bachelorcurriculum waaraan de huidige eerstejaars afgelopen september (studiejaar 2007-2008) van start zijn gegaan. Voor deze studenten betekent de vernieuwing met name een kennismaking met Intro, een programma speciaal ontworpen om de student met zoveel mogelijk facetten van de veelzijdige wereld van cultuur en maatschappij te laten kennismaken. Maar in het tweede jaar worden de vernieuwingen nog substantiëler. De kerngedachte hierbij luidt: het ontwikkelen en realiseren van een curriculum waarbinnen de individuele mogelijkheden en kwaliteiten van iedere student gedurende het verloop van de studie zo optimaal mogelijk tot ontwikkeling kunnen komen. Een curriculum waarbinnen de student in toenemende mate zeggenschap krijgt over de te volgen leerroute. Naast de bovengenoemde veranderingen binnen het nieuwe curriculum, wordt voor de student ruimte gemaakt om kennis te maken met het beroepsveld door middel van stage- en praktijkmogelijkheden. Het Koninklijk Conservatorium (KC) heeft als doel de relatie en de contacten met de muzikale buitenwereld verder te structureren en te intensiveren in de komende jaren. Het KC wordt dagelijks door Haagse, regionale en nationale organisaties benaderd met de vraag om bij te dragen aan evenementen waarbij muziek in meer of mindere mate een rol speelt. Deze verzoeken bereiken het KC via een groot aantal verschillende wegen: het meerendeel wordt behandeld via het Podiumbureau, maar de enige centrale plek waar deze verzoeken zichtbaar werden, was een vacaturebord.
Een ander argument waarom de Faculteit der Kunsten als zelfstandige (inter-)faculteit moet voortgaan, is het feit dat het een hybride faculteit is met kenmerken van WO én HBO. Dit is niet in te passen in een (vrijwel) uitsluitend universitaire Faculteit der Geesteswetenschappen. Tot slot is nog een ander belangrijk punt te noemen. De Faculteit der Kunsten is gevestigd via een Gemeenschappelijke Regeling met de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans: het gaat niet aan dat één van de betrokken rechtspersonen handelingen zou verrichten die voor de andere contractpartner niet acceptabel zijn.
Protest van studenten van de faculteiten Archeologie, Godsdienstwetenschappen, Kunsten en Wijsbegeerte tegen het voorlopige besluit om deze faculteiten, tezamen met de Faculteit der Letteren op te laten gaan in één grote Faculteit der Geesteswetenschappen.
door: Frans de Ruiter en Rosalien van der Poel Het slaan van een brug tussen de onderwijskundige eis vanuit het KC dat studenten intensief participeren in de muzikale beroepspraktijk en de aanvragen vanuit het beroepsveld, ligt steeds meer voor de hand. Het samenbrengen van vraag en aanbod is waar het in een Career Development Office binnen het KC allemaal omdraait. Met een passende naam voor deze dienst en een nieuwe website www.RoyalMusicWorks.nl (nog niet online) zijn de eerste stappen gezet. RoyalMusicWorks zal dé plek zijn waar alle vacatures, stages en projecten terechtkomen, uiteenlopend van remplaçementwerk bij orkesten tot optredens die via het Podiumbureau worden geboekt. Alle vacatures worden geplaatst als advertenties op de website. Dit digitale prikbord is alléén toegankelijk voor studenten van het KC.
Fotografie: Floren van Olden
Bezoeker krijgt een totaalervaring tijdens parcours en festival Textiel en Mode van KABK Ook dit jaar zal de studierichting Textiel en Mode van de KABK half juni met een textiel- en modeparcours een mode-evenement in Den Haag in gang zetten. De afstudeerstudenten kiezen zoals vorige jaren een eigen locatie waar ze hun eindexamenwerk presenteren in een sfeer en context die past bij hun thema. Dit was in het verleden een mooie ervaring voor de studenten én de bezoekers en dat wordt het ook nu weer. In plaats van een klassieke modeshow als afsluiting van het academiejaar en het parcours kiest de afdeling Textiel en Mode dit jaar voor een totaalervaring waarbij alle textiel- en modestudenten van de afdeling betrokken worden. Denk aan de sfeer van een festival waarbij de bezoeker de kans krijgt het werk van alle studenten in verschillende presentatievormen te bewonderen op één locatie. Verwacht heel veel variatie onder één dak. Textiel én mode in een wervelend samenzijn. Want dit wederzijds bestuiven en inspireren is wat de opleiding van de afdeling Textiel en Mode van de KABK zo uniek maakt in het Nederlandse modelandschap. En dat is iets om trots op te zijn.
Wat moeten studenten doen? Nadat studenten zichzelf hebben geregistreerd op de website, ontvangen ze per e-mail een activeringslink, waarna ze een profiel invullen. Hierin geven de studenten aan wat ze zoeken en wat hun aanwezige vaardigheden en ervaringen zijn. De vacatures worden in de eerste plaats beoordeeld door de coördinator van de afdeling. Deze kijkt naar de onderwijskundige/educatieve waarde van de aanvraag en geeft eventueel een advies over een mogelijk geschikte kandidaat. Indien studenten zelf een interessante vacature zien, kunnen zij contact opnemen met The RoyalMusicWorks. Studenten krijgen door The RoyalMusicWorks de kans ervaring op te doen binnen het beroepsveld en te proeven van het leven na de studie. Een ervaring die in de meeste gevallen ook nog (CDO) met studiepunten wordt beloond.
Voor vragen over dit artikel neem contact op met Dominy Clements:
[email protected]
De Kunsten staan flink in de belangstelling, maar hebben het tegelijkertijd moeilijk binnen de Universiteit Leiden. Vanuit het College van Bestuur van de Universiteit Leiden is een voorstel gelanceerd om het onderwijs van de Faculteit der Kunsten per 1 september 2008 in een Instituut Kunsten verder te laten gaan binnen de nieuwe Faculteit der Geesteswetenschappen (voorheen Faculteit der Letteren). Het onderzoek in de kunsten zou dan worden ondergebracht in de Graduate School of Arts and Humanities. Met dit voorstel volgt het College van Bestuur het advies op van de Taskforce Graduate Schools, waarin – net als Kunsten – de faculteiten Archeologie, Godsdienstwetenschappen en Wijsbegeerte als instituten verder zouden moeten gaan binnen de nieuw te vormen faculteit.‘We varen momenteel op woelige baren’, zoals Frans de Ruiter de situatie omschreef. Het bestuur van de Faculteit der Kunsten ziet namelijk niets in dit fusieplan van het Leidse College van Bestuur. Lees een samenvatting van het standpunt van de faculteit hieronder. De Faculteit der Kunsten: een zelfstandige (inter-)faculteit Kunst is geen wetenschap, geen wetenschapsdomein; hun gemeenschappelijkheid is onderzoek. Onderzoek van de kunsten (kunstwetenschappen) is iets totaal anders dan onderzoek in de kunsten. Onderzoek in de kunsten is een terrein in ontwikkeling en leent zich niet voor onzichtbare, ongedefinieerde opname in een anoniem geheel, waarin het begrip ‘kunsten’ zelfs niet voorkomt. De kunsten zijn afwezig in begrippen als geesteswetenschappen en Arts & Humanities; de vertaling van kunsten is noch arts, noch humanities. Relevante delen van resultaten van onderzoek in de kunsten drukken zich uit in het kunstwerk zelf en worden niet geverbaliseerd. Het gaat hier om ‘tacit knowledge’, die slechts door terzake deskundige peers kan worden beoordeeld. Nationaal en internationaal netwerk Terwijl andere universiteiten (Utrecht, Amsterdam, Maastricht, Leuven) op weg zijn naar of hebben besloten tot de inrichting van een Faculteit der
Hoe nu verder? De Faculteit der Kunsten meent dat het College van Bestuur van de Universiteit Leiden afstand moet nemen van zijn voorlopige standpunt en een open discussie moet starten over de totale universitaire organisatiestructuur. Er zijn realistische alternatieven aanwezig, teneinde met behoud van de variëteit en het eigen karakter van academische disciplines (waaronder begrepen de kunsten) slanker te besturen. De faculteit is er voorstander van om het bestaande te behouden en eventueel de vorm te onderzoeken van de Faculteit der Kunsten als (zichtbare!) interfaculteit, met bescheiden deelname aan bestuurlijke rompslomp en sterke aanwezigheid in het inhoudelijke, academische discours.
Kunsten, zou Leiden – aanvankelijk koploper – haar willen opheffen. De taken van de graduate school zijn thans wat de kunsten betreft in handen van het consortium Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam/Universiteit van Amsterdam, Leiden/Den Haag, Orpheus Instituut Gent, Katholieke Universiteit Leuven, Royal College of Music (Londen) en Oxford University en dus niet van een mogelijke toekomstige decaan van een willekeurige graduate school (als die van de Geesteswetenschappen). Als Leiden deze huidige situatie zou willen veranderen, zal dat op de partners in de internationale context bepaald afstotend werken. LERU (League of European Research Universities)partners Leuven en Oxford, beide bewonderaars en, wat Leuven betreft, navolger van het huidige Leidse model, zullen de beoogde move onbegrijpelijk vinden en geneigd zijn hun inzet voor en steun aan docARTES, Documa en PhDarts (beeldende kunst & design) ter discussie te stellen. Unique selling point Activiteiten in het bachelordomein (keuzevakken en minors) zullen zonder het bestaan van een Faculteit der Kunsten terzijde worden geschoven. Het is goed dat het College van Bestuur ook de graduate fase wil stimuleren, maar dat moet niet gaan ten koste van de vitale bachelorfase. De kunsten zijn voor Leiden onderscheidend en een unique selling point; dit verdwijnt bij bestuurlijke onzichtbaarheid. Vanwege de combinatiemogelijkheden die door de Faculteit der Kunsten mogelijk worden gemaakt, kiezen zo’n 150 studenten – en niet de minst gemotiveerden – per jaar er expliciet voor om aan de Universiteit Leiden te gaan studeren. Kunsten en Geesteswetenschappen of ‘Letteren’ Kunst heeft, in tegenstelling tot kunstwetenschappen, geen logische verbinding met geesteswetenschappen. De kunsten onderhouden relaties met álle wetenschapsgebieden. Het gaat daarom meer om een interfaculteit. Bovendien zou een faculteit in reorganisatie (Letteren) niet belast moeten worden met de opname van een wezensvreemd element als de kunsten. Zo’n faculteit zou de kunsten er niet bij moeten willen hebben. Plus dat de kunsten, door wisselende stemmingen en koersen bij leidinggevenden, daar niet veilig zijn.
Fotografie: André van Haasteren
Tot slot De kunsten kwamen op uitnodiging naar Leiden en lijken nu slachtoffer te worden van problemen die de kunsten niet hebben veroorzaakt. De vraag is voor welke problemen van anderen de plannen van het Leidse College van Bestuur met de Faculteit der Kunsten mede de oplossing zouden moeten zijn. In het belang van de 400 minor- en masterstudenten en de 35 promovendi in de kunsten maakt de faculteit zich sterk om als zelfstandige (inter-) Faculteit der Kunsten te blijven voortbestaan.
Meer informatie: http://www.ur.leidenuniv.nl/index.php3?m=1&c=107. Dit artikel geeft de situatie weer van eind februari 2008. Op het moment van verschijnen van de Nieuwe K (eind maart) zijn de ontwikkelingen ongetwijfeld verder gevorderd en is er wellicht sprake van een andere situatie
9
8 Nieuwe eindexamenprijs voor het Koninklijk Conservatorium
KABK gaat >
naar il Salone del Mobile in Milaan!
door:Wim Vos Heather Visser
Dit seizoen zal tijdens de immer turbulente periode van de eindexamens voor een aantal studenten nog meer op het spel staan dan hun eindcijfer. De Debman Stichting heeft namelijk een prijs ingesteld voor het beste instrumentale eindexamen van de klassieke afdeling. En niet zomaar een prijs. De winnaar kan maar liefst € 7.500,- besteden aan verdere studie of het vormgeven van zijn of haar carrière. Bovendien hoort bij de prijs een bronzen beeldje, ontworpen en vervaardigd door een student van de KABK. Om de toekenning van de prijs zo eerlijk mogelijk te laten verlopen is besloten de drie afdelingen waar het om gaat (blazers/slagwerk; strijkers; toets/tokkel) ieder afzonderlijk te beoordelen. Zo zal dit jaar de afdeling blazers/slagwerk de eer te beurt vallen de winnaar van de nieuwe Debman-prijs te leveren. Naast dit prachtige initiatief heeft de Debman Stichting al meer activiteiten van het KC ondersteund. Zo zijn de masterclasses viool van Mauricio Fuchs, Philippe Graffin en Isabella van Keulen mogelijk gemaakt door een genereuze donatie van de Debman Stichting. Ook de dansafdeling zal profiteren van het enthousiasme van de stichting voor het KC. Om de overgang tussen opleiding en beroepspraktijk nog beter te laten verlopen, zijn er plannen om een stageplaats te creëren bij het Nederlands Dans Theater om zo een jonge Nederlandse danser(es) de kans te geven zich aan het niveau en de werkwijze van dit illustere gezelschap aan te passen. Kortom, tijd voor de vraag: wie is of zijn de mensen achter de Debman Stichting? De drijvende kracht achter deze stichting is het echtpaar Uleman, Jos Uleman en José Uleman. Hun stichting richt zich naast het geven van prijzen aan kunstenaars en het ondersteunen van culturele initiatieven in de Haagse regio ook op het ontwikkelen en ondersteunen van sociale en duurzame projecten in Ghana. Zij richtten samen een stichting op waarbij de aandacht van Jos Uleman zich concentreert op Ghana en José Uleman interessante initiatieven in de wereld van kunst en cultuur ondersteunt. Het contact met het Conservatorium kwam in eerste instantie tot stand vanwege het interessegebied van José Uleman, maar in de gesprekken kwamen natuurlijk ook de activiteiten van Jos Uleman in Ghana ter sprake. Zo ontstond het plan om ook muzikale activiteiten in Ghana te gaan ontwikkelen, waarbij het idee is dat studenten van het KC les krijgen in traditionele Ghanese muziek en dans en tegelijkertijd les kunnen geven in hun eigen vakgebied. Een oude droom van de ‘grand old man’ van het Ghanese muziekleven, Kwabena Nketia, waarover hopelijk binnenkort meer valt te vertellen. Jos en José Uleman zijn twee mensen die op hun eigen manier invulling geven aan het begrip mecenaat. Laten we hopen dat ze nog lang met ons instituut mogen samenwerken.
'George' de nieuwste Augmented Reality helm van het AR+RFID Lab, ontwerp Niels Mulder
door: Annerieke Simeone Iedereen die meetelt of mee wil tellen in de internationale designwereld gaat van dinsdag 15 t/m maandag 21 april naar Milaan voor de 47e Salone del Mobile Internazionale. Dit jaar presenteert de KABK zich voor het eerst in de hippe designerswijk Tortona, een zeer levendige buurt in Milaan met een sterke concentratie van belangrijke designgerelateerde bedrijven, die vaak wordt gezien als hét internationale centrum van design, mode en creativiteit.
Augmented Reality demonstratie van het AR+RFID Lab
De Salone di Mobile Internazionale vindt zoals elk jaar plaats in het grote beursgebouw net buiten de stad, in de wijk Rho. Vorig jaar was de meubelbeurs groter dan ooit. Het aantal exposanten, afkomstig uit 29 landen, overschreed de 2000 en de beurs trok een recordaantal van ruim 270.000 bezoekers, die zich konden vergapen aan alle grote meubelmerken en lampenfabrikanten. Een happening op zich, maar die producten zien we straks ook in de winkels of in de bladen staan. Interessanter is fuori salone, of wel buiten de beurs, waar je op bijna vierhonderd locaties in de stad kunt afgaan en waar veelal jonge ontwerpers een plek vinden om hun producten te presenteren.
Heather Visser
Fuori salone is een onafhankelijk initiatief dat tijdens de Salone del Mobile in de wijk Tortona evenementen organiseert en op die manier kan mee profiteren van de grote bezoekersaantallen en de media-aandacht van de beurs. De KABK heeft in Tortona aan de Via Custodi 6 een prachtige fotostudio als locatie gevonden om zich als academie te presenteren. De gekozen naam van het evenement, Royal Dutcheese - the Royal Academy of Art, komt voort uit de eerdere bestemming van de fotostudio, namelijk een kaasfabriek. Het gebouw bestaat uit een binnenplaats, een studioruimte en een dakterras, waar de afdelingen Textiel, Meubelontwerpen en de interfaculteit Beeld en Geluid/ArtScience in samenwerking met het AR + RFID Lab naar buiten treden.
Neeltje Schoenmaker
Renate Nederpel
In de tentoonstelling van de Royal Dutcheese in Milaan speelt vooral ook de omgeving een belangrijke rol voor de ontwikkeling en productie van materialen en vormen. De KABK ziet een toekomstige rol weggelegd voor RFID (radio-frequency identification) waarbij werkelijke objecten de virtuele wereld beïnvloeden. Door het gebruik van een Augmented Reality headset, ontwikkeld door het AR + RFID Lab, kunnen bezoekers van de tentoonstelling in Milaan op een compleet innovatieve en virtuele wijze meubels en textielobjecten in een echte omgeving waarnemen of deze volgen op een van de gebeamde schermen. Met de mobiele uitrusting kan de bezoeker vrij rond de ontwerpen van de studenten lopen.
Iris Bijvelds
In de nabije omgeving zijn alle designlanden rijkelijk vertegenwoordigd, en ook Nederlandse ontwerpers laten van zich horen met spraakmakende producten en presentaties. Vorig jaar waren onder andere Droog Design, Marcel Wanders, Studio Job, Moooi, Piet Hein Eek, Royal Tichelaar Makkum en Richard Hutten hier aanwezig. Ook dit jaar zal Fuori Salone afgeladen zijn met bezoekers van over de hele wereld die gretig de energie en de ideeën van de designers tot zich nemen. Met meer mensen dan ooit die belangstelling hebben voor meubels en design, is de Salone del Mobile Internazionale de place to be!
Neeltje Schoenmaker
Wendeline Wijkstra en Benji Soerel, studenten van de Dansvakopleiding van het Koninklijk Conservatorium, tijdens het intermezzo van de dies Universiteit Leiden 8 februari Uit: Lieder eines fahrenden Gesellen (1884) 'Wenn mein Schatz Hochzeit macht' Choreografie: Jirí Kylián
Fotografie: André van Haasteren
12 Vrijheidskunst tijdens Den Haag Sculptuur
ONDERTUSSEN
door: Annerieke Simeone
De voormalige receptieruimte van Stroom Den Haag heeft na een recente verbouwing een spilpositie ingenomen. Hij is weliswaar bescheiden van formaat, maar heeft nu een belangrijke presentatiefunctie. Zowel fysiek als programmatisch vormt de ruimte een schakel tussen het kunstbeleid en het kunstenaarsbeleid van Stroom. De ruimte, inclusief het programma dat hier plaatsvindt, heet ‘Ondertussen’.
Den Haag Sculptuur vraagt in de zomer van 2008 aandacht voor de Amerikaanse beeldhouwkunst onder de titel FREEDOM. Zij zoomt onder andere in op werken van kunstenaars die vanaf 1958 actief zijn, het jaar dat de ambassade van de Verenigde Staten aan het Lange Voorhout werd gerealiseerd. Met veel bekende en spraakmakende sculpturen, maar ook nieuwe kunstwerken wil Den Haag Sculptuur laten zien wat vrijheid betekent voor kunstenaars. Voor deze tentoonstelling heeft de organisatie een wedstrijd uitgeschreven voor studenten Beeldende Kunsten 3D-voltijd van de KABK. In totaal doen er zestien tweede-, derde- en vierdejaarsstudenten mee die individueel een opdracht uitvoeren. De nieuwe K sprak met tweedejaarsstudent Maite Loisa over de wedstrijd.
Hoe beoordeelt de jury het werk? ‘Tijdens de individuele presentatie eind maart kijkt de jury voornamelijk naar de originaliteit, haalbaarheid van het werk en of het werk aansluit bij het thema.’ Uit de finalisten kiest de jury uiteindelijk de winnaar die de aanmoedigingsprijs krijgt. Wat houdt de prijs in? ‘De winnaar mag zijn eigen voorstel uitwerken en de kosten daarvan worden vergoed. Het werk mag vervolgens drie maanden op het Lange Voorhout staan en krijgt een publicatie in het boek behorend bij de tentoonstelling. En natuurlijk de eeuwige roem...’
De kunstwerken van Den Haag Sculptuur 2008 zijn voor bezoekers gratis te bezichtigen van 6 juni tot en met 31 augustus op het Lange Voorhout.
Beter één kunstwerk in de hand dan tien in de lucht - Kunstenaarsboeken bestudeerd in Leidse werkgroep
‘Ondertussen’ toont op reguliere basis presentaties naar aanleiding van subsidieverzoeken die zijn ingediend in het kader van de PRO- en SPOT-subsidieregeling van Stroom. De presentaties zijn bedoeld om de ideeënrijkdom van de aanvragen en de diversiteit van het subsidiestelsel te tonen. Het kan gaan om een (tussentijdse) rapportage van een onderzoek of project, een studiereis of bijvoorbeeld een netwerkpresentatie. De inrichting is in handen van de aanvrager zelf.
Den Haag Sculptuur heeft jullie een opdrachtvoorstel gegeven, hoe is dit geformuleerd? ‘In de opdracht staat: “Maak ontwerpen, schetsen en een presentatie die uitgaan van het thema FREEDOM in de breedste zin van het woord.” De beste tien voorstellen krijgen een plek in het bijbehorende boek. Uit de tien kandidaten selecteert de organisatie drie studenten voor de halve finale. Tijdens deze halve finale maakt Den Haag Sculptuur bekend wie de aanmoedigingsprijs krijgt en zijn of haar ontwerp mag uitvoeren voor de tentoonstelling.’ Je hebt nu de opdracht, hoe werk je deze uit? ‘Er zijn al verschillende voorstellen. De nadruk van de tentoonstelling ligt op het politieke en maatschappelijke gebruik van het woord FREEDOM, waarbij je kan denken aan vrijheid van religie, geaardheid, landsgrenzen. Een aantal van ons gaat hier mee aan de slag en richt zich op media, maar in onze laatste gesprekken is te merken dat mensen inspiratie zoeken in een filosofische en individuele hoek. Zij gaan in op de persoonlijke beperkingen die ieder mens zichzelf oplegt en opgelegd krijgt. Denk alleen al aan het feit dat onze geest ‘gevangen’ zit in ons lichaam.We doen ook inspiratie op door gesprekken met de directeur en conservator van Den Haag Sculptuur, Marie Jeanne de Rooij, en met onze docenten Reinoud Oudshoorn, Irene Fortuyn en Klaus Baumgärtner.Qua materiaal zijn we allemaal nog heel erg zoekende. De locatie is natuurlijk in de open lucht. Dus het is belangrijk weerbestendig materiaal uit te zoeken. Of juist iets dat een dag bestaat en vervaagt met de tijd. Iets wat het niet redt tot het einde van de tentoonstelling. Dat is natuurlijk ook interessant.
13
Naked Among the Clad, Vasilii Kamenski, 1914.
door: Floor Lysen Menig kunstwerk wordt alleen in virtuele of afgedrukte vorm bestudeerd, als afbeelding in een boek of als gegoogled plaatje. Voor de ‘real thing’ moet de student vaak afreizen naar het museum, soms dichtbij maar vaak heel ver weg. In februari is in Leiden het werkcollege Het kunstenaarsboek van start gegaan, waarbij de te bestuderen kunstwerken binnen handbereik zijn, gewoon in de kasten van de Leidse Universiteitsbibliotheek (UB). Het kunstenaarsboek gaat over het boek als kunstwerk.
Tot nu toe zijn in ‘Ondertussen’ presentaties te zien geweest van Seekee Chung, Pietertje van Splunter (een project met 18 Haagse kunstenaars), Leontine Lieffering, Ingrid Mol, Thom Vink en Ilse Versluijs. NIEUWE ATELIERRUIMTES IN DE BINCKHORST In goede samenwerking met Vestia en Timpaan Makelaardij is inmiddels 1250 m2 aan atelierruimte beschikbaar gekomen in het KPN-gebouw op de Binckhorstlaan 36. Deze ruimte is verdeeld in ruim 20 ateliers op de derde verdieping van het pand. Van deze ateliers worden er vier aan kunstenaars verhuurd die onlangs aan de KABK zijn afgestudeerd. Stroom heeft voor de verwerving van deze nieuwe atelierruimte in Den Haag de Stroom Object-subsidie ingezet. Deze subsidie is een bijdrage in de bouwkosten van een permanente atelierruimte of een bijdrage in de aankoopkosten van een atelierwoning of atelierpand. Ook voor een verdere facilitaire verbetering van een gastatelier/woning kan eventueel uit de Object-subsidie geput worden. Deze subsidie kan worden aangevraagd door beeldend kunstenaars die als beroepsmatig kunstenaar bij Stroom zijn ingeschreven. Voor meer informatie: zie de website van Stroom of de speciale Stroom-subsidiebrochure.
Het kunstenaarsboek is een onderbelicht medium in de geschiedenis van de moderne kunst. In het oeuvre van beroemde kunstenaars als Marcel Duchamp, Marcel Broodthaers en Andy Warhol speelt het kunstenaarsboek bijvoorbeeld een belangrijke rol. Kunstenaarsboeken zetten de lezer op het verkeerde been en zoeken de grens op van het ‘boekige’. Sommige boeken zijn letterlijk ontoegankelijk gemaakt: dichtgespijkerd of hermetisch afgesloten met een ringband, andere zijn versnipperd en tot drol geperst. Vaak wordt het boek ‘Twentysix gasoline stations’ (met foto’s van zesentwintig benzinepompstations) van de conceptuele kunstenaar Edward Ruscha uit 1962 aangewezen als het eerste kunstenaarsboek. Maar de ontwikkeling van het boek als kunstwerk begint echter al met de opkomst van innovatieve typografie, vormgeving en druktechnieken in het begin van de twintigste eeuw. Omdat sommige kunstenaarsboeken in grote oplage konden worden geproduceerd, staan begrippen als authenticiteit en auteurschap centraal in het werkcollege. Ook al zijn diverse kunstenaarsboeken door de grote oplages eenvoudig te vinden, andere kunstenaarsboeken zullen studenten toch buiten de Leidse UB moeten zoeken. Sommige zeldzame kunstenaarsboeken zijn namelijk alleen in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag of in de bibliotheek van het Stedelijk Museum in Amsterdam beschikbaar.
ACTIVITEITEN STROOM DEN HAAG april t/m juni 2008
Tentoonstelling ‘After Neurath: The Global Polis’ t/m 6 april 2008
Tentoonstelling Jill Magid ‘Article 12’ 20 april t/m 15 juni 2008
Stroom Den Haag Hogewal 1-9 | 2514 HA | Den Haag | telefoon: 070 365 89 85 |www.stroom.nl Openingstijden: woensdag t/m zondag 12.00-17.00 uur
Schets van Sven Meijers voor Den Haag Sculptuur.
Een mooie gelegenheid om de meest uitdagende concerten van 2008 bij te wonen!
Meer informatie: Floor Lysen:
[email protected]. Meer over kunstenaarsboeken te horen en te zien op Kunstenfestival Open Boek Zaterdag 5 april van 13.00 tot 00.00 uur Zondag 6 april van 13.00 tot 19.00 uur Scheltema, Marktsteeg 1, Leiden, www.scheltemacomplex.nl
Van dinsdag 15 t/m zaterdag 19 april 2008 staat het KC van Den Haag in het teken van het Springfestival. Gedurende deze week presenteren de studenten van de afdeling compositie hun eigen werk in de vorm van concerten, workshops en lezingen, zo wordt de bezoeker in staat gesteld de grenzen van nieuwe muziek te ontdekken en te beleven. Het Springfestival heeft dit jaar als thema Sound Salad en dit zal de festivalbezoeker niet ontgaan. Iedere middag en avond worden verschillende sound salads gepresenteerd. Wat dacht u van een ringtone salad? Eindelijk een concert waar je niet je gsm hoeft uit te zetten, maar juist aan moet laten! Het publiek belt telefoonnummers die geprojecteerd worden en zo ontstaat er een salade van ringtones! Of wilt u liever de one-student-one-bar salad? Elke student heeft één maat muziek geschreven. Deze minicomposities worden in een willekeurige volgorde uitgevoerd. De ingrediënten van deze salade bestaan uit verschillende fragmentjes van verschillende componisten. De Sound Salad die u zeker moet komen proeven, is het concert van een improvisatiegroep die een stuk zal uitvoeren met groentes en fruit als instrumenten. Heeft u honger gekregen van dit smakelijke muziekaanbod, dan zijn er voor en na de voorstellingen diverse salades uit de thuislanden van de studenten verkrijgbaar. Een greep uit het programma: Dinsdagmiddag 15 april wordt de start van het festival ingeluid met het BlowJob-project: 15 componisten hebben ieder hun eigen variatie van twee minuten op een thema van John Blow, de Engelse componist die driehonderd jaar geleden overleed, geschreven. Het publiek krijgt 15 miniconcertjes in verschillende ruimtes.
Op woensdagavond 16 april worden de composities gepresenteerd die zijn voortgekomen uit een samenwerking tussen componisten en studenten van de zangafdeling. Tijdens het avondconcert op donderdag 17 april worden de integrale piano-installaties van Gilius van Bergeijk uitgevoerd door het pianoduo Post en Mulder. Vrijdagavond 18 april is het Ensemble Royaal te horen, gedirigeerd door Bas Wiegers. Tien jaar geleden werd dit ensemble opgericht met het doel werk van compositiestudenten ten gehore te brengen. Het is een kweekvijver voor instrumentalisten die zich willen bekwamen in de uitvoeringskant van het hedendaags repertoire. Iedere editie met het Ensemble Royaal kent een vergelijkbare opbouw. Eén onmiskenbaar meesterwerk uit het nabije verleden wordt vergezeld door vier splinternieuwe werken. Dit jaar zal ‘Corale’ van Luciano Berio worden uitgevoerd met als solist Joseph Puglia op viool. Daarnaast voert het POW-ensemble deze week een aantal nieuwe werken van studenten uit. Zij zijn grensverleggend bezig op het terrein van de live elektronica en werken dit jaar intensief samen met studenten van de compositieafdeling. Het programma van zaterdag 19 april wordt te zijner tijd nog bekend gemaakt. Het Springfestival is een jaarlijks terugkerend festival met een traditie van ruim dertig jaar, waarin de afdeling Compositie zich van haar beste kant laat zien. Een breed spectrum aan composities zal aan bod komen: van akoestische tot elektronische muziek, van kleinschalige werken tot stukken voor groot ensemble, maar ook nieuwe werken van studenten van de afdeling Sonologie. Video, performances en muziektheater: alles passeert de revue.
De concerten vinden in de middag (15.00 uur) en avond (20.00 uur) plaats in het Koninklijk Conservatorium en zijn gratis toegankelijk. Voor meer informatie over de tijden van de concerten en het programma verwijzen wij naar onze website www.springfestival.nu
14
15 Letterontwerpen - de stand van het wetenschappelijk onderzoek
Nieuwe kunstenminors bij de Faculteit der Kunsten
door: Rosalien van der Poel Als het aan de Faculteit der Kunsten ligt, kunnen studenten van de Universiteit Leiden, het Koninklijk Conservatorium en de Koninklijke Academie met ingang van het nieuwe studiejaar 2008-2009 beginnen met een van de kunstenminors. Binnen deze minors zijn verschillende trajecten te kiezen.
FILMRUBRIEK Tarnation door: Michiel van Opstal Tarnation is kitsch. Niet omdat de maker zich vergrijpt aan felroze zuurstokesthetiek of Bob Ross-achtige berglandschappen, maar omdat de regisseur zich te opzichtig en met een te verlekkerde blik in de ogen vergrijpt aan zijn eigen leven. Tarnation is ego-kitsch. Jonathan Caouette exploiteert in zijn autobiografische docu-soap Tarnation zijn eigen bestaan. Hier is op zich niets mis mee. Ware het niet dat Caouette, zeker naar het einde van de film toe, de kijker te veel het gevoel geeft dat hij zijn leven alleen maar met zoveel ellende geleefd heeft om het ooit te kunnen verfilmen. Op dat moment voel je je als toeschouwer beetgenomen. Op dat moment weet je wat er schort aan de lelijk door elkaar gesneden homevideofragmenten: ze zijn humorloos en gewild navelstaarderig.
1. De minor Practicum Artium heeft het praktische domein van de beeldende kunsten tot onderwerp en kent zes studiepaden: 1a. Documentaire vormgeving 1b. Documentaire fotografie 1c. Grafisch ontwerpen 1d. Grafiek en grafische technieken 1e. Schilderen 1f. Tekenen Studenten kunnen een van deze studiepaden alleen volgen na toelating door een kleine commissie van docenten. Het tweejarige programma heeft een expliciet interdisciplinair karakter. Het is het resultaat van de samenwerking tussen drie afdelingen van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (Grafisch ontwerpen, Fotografie en Beeldende kunst) en de opleiding Kunstgeschiedenis van de Universiteit Leiden.
Studenten moeten over een muzikaal niveau beschikken dat vergelijkbaar is met het aanvangsniveau van de Vooropleiding van het Koninklijk Conservatorium. Voordat studenten worden toegelaten tot een van de vier studiepaden, moeten ze auditie doen, waarbij hun muzikale niveau wordt getoetst. Het PM-programma is een van de Leidse honourstrajecten. 3. De minor Practicum Electricum kent twee studiepaden. Studenten kiezen voor de studie van de sonologie inclusief in het bijzonder de elektronische muziek of voor de bestudering van geluid in interdisciplinaire contexten in het algemeen: 3a. Sonology 3b. Sound/Noise and Interdisciplinarity Deze Engelstalige minor is vooral bedoeld voor studenten die een diepergaande interesse hebben in de rol van beeld, geluid en ruimte in productie en perceptie van met name elektronische muziek. Sound/Noise and Interdisciplinarity is tot stand gekomen door een hechte samenwerking tussen de masteropleidingen Media Technology (Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen Universiteit Leiden) en ArtScience (Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans). Sonology wordt verzorgd door docenten van het Instituut voor Sonologie van het Koninklijk Conservatorium.
Programma april ’t Hart ’t Hart is een beweging binnen de KABK die lezingen, film- en videovoorstellingen en discussies voor studenten van de KABK, het KC en de Faculteit der Kunsten organiseert. Zij regelt ook flinke korting voor hen op bijzondere toneel- en operavoorstellingen. Zie hieronder het programma van april.
Nadine Chahine spreekt over haar leesbaarheidsonderzoek van het Arabische schrift. Ze legt uit wat haar onderzoek behelst: ‘The process of reading the Arabic script and the various factors that are intricately involved are, in many ways, still a mystery. There have been very few studies on the process of reading Arabic and the field of study is yet to be navigated. Legibility studies related to the Latin script have shed some light on the mechanisms of reading. However, these findings cannot be directly mapped to the reading of Arabic due to the inherent differences between the two scripts. The Arabic script is bi-directional – written from right to left, but the numerals are written from left to right – and is partially connected. This results in four different forms for each character, depending on its position in the text. The vowels are dropped out in most cases, and so the knowledge of the language is essential to understanding any piece of text. Several styles of the Arabic script are highly ornamental and may combine in very complex ligatures. Thus, it is safe to question whether the same process occurs in reading Arabic as in reading Latin, and if so, how do the visual characteristics of the Arabic script play a role.’
Donderdag 3 april Opera: ‘La Traviata’ van Verdi door de Reisopera. Regie: Monique Wagemakers Locatie: Lucent Danstheater Toegang: Je krijgt met je studentenpas 50% korting op een kaartje dat je van tevoren kan kopen aan de kassa van het Lucent Danstheater. Vrijdag 4 april Opera: ‘Un Ballo in Maschera’ van Verdi. Regie: Richard Jones (ook bekend van Janáceks ‘Het sluwe vosje’ en Prokofievs ‘De vuurengel’) Vijftien studenten kunnen een repetitie met koor en orkest bijwonen. Locatie: Nederlandse Opera, Amsterdam 14.45–18.00 uur Toegang: 10,00 euro
Caouette is de ultieme clichéacteur: hij leeft pas als het geluid van de camera draait. Even denk je nog: de hele film is misschien een grap van de maker, een geënsceneerde biografie. Maar al snel kom je erachter dat het Caouette pure ernst is. Caouette is een getormenteerde regisseur die schaamteloos geilt op de aandacht van de toneellampen. In Tarnation doet hij zijn leven pontificaal in de uitverkoop. Hij leeft zijn leven als een film met het enige doel om het uiteindelijk op film te kunnen documenteren. Hij kan niet anders dan zijn leven acteren. Dat is tragisch en super Amerikaans. Als kijker weet je lange tijd niet of je zit te kijken naar een waarachtig portret van een persoon die alleen maar kan bestaan als de schijnwerpers op hem gericht zijn (en zich niet van zijn eigen geilheid bewust is) of naar een filmmaker die doelbewust de grenzen van het ‘emo-genre’ opzoekt door het verschil tussen publiek en privaat, film en werkelijkheid, regisseur en filmpersonage te laten imploderen. Deze spanning maakt de film interessant, maar ook onuitstaanbaar, zeker voor iemand die van kunst eist dat ze eerlijk en oprecht is.
© Nadine Chahine, Palatino Arabic. Prijswinnend ontwerp: Award for Excellence in Type Design, uitgereikt door de Type Directors’ Club in New York, februari 2008
Promovendi in de kunsten presenteren zich Woensdag 16 april, 20.00 uur Scheltemacomplex, Marktsteeg 1, Leiden.
Woensdag 9 april Toneel: ‘Troilus en Cressida’ van Shakespeare door het Engelse gezelschap Cheek by Jowl. In het Engels gespeeld met Nederlandse boventiteling. Locatie: Koninklijke Schouwburg, Den Haag Toegang: 7,50 euro (voor dertig studenten) Zaterdag 26 april Opera: ‘Tristan und Isolde’ van Wagner Regie: Alfred Kirchner Vijftien studenten kunnen een repetitie met koor en orkest bijwonen Locatie: Nederlandse Opera, Amsterdam 13.45-17.00 uur Toegang: 10,00 euro
Illustratie: Milou de Jong
PLAYTIME: Tarnation is op de KABK te zien op 22 mei.
In de voordrachtencyclus Promovendi in de kunsten presenteren zich komt op 16 april een promovenda van Gerard Unger aan het woord.
2. De minor Practicum Musicae (PM) beslaat het terrein van de uitvoerende muziek en kent vier studiepaden, alle met twee varianten: 2a. Klassiek: vocaal en instrumentaal 2b. Jazz: vocaal en instrumentaal 2c. Compositie: klassiek en jazz 2d. Directie: koor en orkest Deze minor draagt bij aan een optimale artistieke ontwikkeling van studenten, juist ook omdat zij via dit onderwijs in een professioneel-muzikale omgeving terechtkomen. Het interdisciplinaire tweejarige programma is een resultaat van de samenwerking met vier afdelingen van het Koninklijk Conservatorium (Klassiek, Jazz, Directie en Compositie).
4. De minor Theoreticum kent vier studiepaden: 4a. Kerkmuziek 4b. Muziektheorie, -filosofie en -geschiedenis 4c. Performing Arts 4d. Kunst en zaken (in samenwerking met het Centrum voor Bedrijfswetenschappen, Faculteit Rechtsgeleerdheid Universiteit Leiden) Het doel van deze minor is studenten nader inzicht te verschaffen in de theorie van een van deze kunsten.
Informatie: Christie van der Haak Telefoon: 070 354 59 80 of 06 444 00 731
[email protected]
Meer informatie: Rosalien van der Poel, e-mail:
[email protected]. Nadine Chahine
16 PUBLICATIES Faculteit der Kunsten Onlangs verscheen in de serie Kunst en Wetenschap van de Faculteit der Kunsten een aantal nieuwe publicaties: Louis Andriessen, Het verhaal van Letter from Cathy. Over muziek en vertelkunst. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Scheppende kunsten, op 26 februari 2008. Leiden: Faculteit der Kunsten (Universiteit Leiden), 2008. (Kunst & Wetenschap 3). ISBN 978 90 775 41043; 24 pp. met zakpartituur (16 pp.) en cd; € 22,50.
Joep Bor, En toen was er wereldmuziek en werelddans … Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Extra-European Performing Arts Studies, op 25 maart 2008.
Verwacht: Ton Koopman, Authenticiteit in de historische uitvoeringspraktijk van de oude muziek. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk, op 15 december 2006.
Eerder verscheen: Frans de Ruiter, De noodzaak van lagen. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar in de Kunsten, in het bijzonder de betrekkingen tussen het kunstonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs aan de Universiteit Leiden, op 8 april 2003. Leiden: Faculteit der Kunsten (Universiteit Leiden), 2003. (Kunst & Wetenschap 1). ISBN 90 775 41012; 28 pp. € 7,50.
Paul Hoftijzer en Korrie Korevaart (eindred.), Geluck, geneughd, vermaeck en vreught. Muziekboeken in de Leidse Universiteitsbibliotheek. Met bijdragen van Ton Koopman en Kathryn Cok. Catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in juni 2005. Leiden: Faculteit der Kunsten (Universiteit Leiden), 2005. (Kunst & Wetenschap 2). ISBN 90 775 41020; 78 pp. € 10,-.
Buiten de serie verscheen: Gerard Unger, Typografie als voertuig van de wetenschap. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar op het gebied van de Typografische vormgeving, vanwege de Dr. P.A. Tiele-stichting, aan de Universiteit Leiden, op 16 maart 2007. Amsterdam: De Buitenkant, 2007. ISBN 978 90 76452 67 8; 33 p. € 12,50.
Jef Schaeps, Rembrandt in prent gebracht. Catalogus van gelijknamige tentoonstelling in juni 2006, met prenten naar schilderijen en tekeningen van Rembrandt uit de periode van 1630 tot het einde van de negentiende eeuw. Leiden: Faculteit der Kunsten (Universiteit Leiden), 2006. ISBN-10: 90 77541 03 9; 159 pp. € 15,-.
De publicaties zijn te bestellen via het secretariaat van de faculteit:
[email protected].
CULTURAL FESTIVAL 25 May 2008 Organized by the International Student Network – Representation (ISN-R)
NEW: International student organisation in The Hague INTERACCESS
In June 2007 ISN-R organized a magnificent event for the city of Leiden, rich with beautiful traditional costumes, delicious food, folkdance, interactive workshops and music from countries all over the world presenting the diversity of the students from the University. The Festival welcomed almost a 1000 visitors, students and citizens of Leiden and its surroundings. The Festival was a great success and has had such an overwhelmingly positive response that ISN-R has decided to make the Festival a yearly tradition. Exhibitions, dance, food and music!
INTERACCESS is the International Student Organization of The Hague, founded in June 2007 by an initiative of The Hague University and enthusiastic students. The aim was, and is, to provide a base for the steadily increasing number of international students to help them quickly and comfortably adapt in The Hague, The Netherlands.
Through this project students from more than 30 countries got the opportunity to be actively involved in organizing the Festival. They represented their countries in booths which served primarily as an exhibition of the respective countries’ niceties and distinctive characteristics, shared the delicious taste of their traditional food, music and dance together with the visitors and other fellowparticipants. This year two bands will perform Latin music and Balkan music.
Leiden: Faculteit der Kunsten (Universiteit Leiden), 2008. (Kunst & Wetenschap 4).
Faculteit der Kunsten (Universiteit Leiden), 2008. (Kunst & Wetenschap 5).
17
by Fabienne van Eck and Danny Felsteiner Every weekend we get excited like little kids. Sunday is just around the corner, and the free weekly music lesson we give (sponsored by Music in Me, www.musicinme.net) to 26 Palestinian children in Silwan, a slum neighbourhood in East Jerusalem, has to be prepared down to its last detail. When we teach them a new song, or play musical games, when they laugh and sing… and scream, when their eyes shine, and smiles paint their faces, it is so easy to forget where we are and what these children experience in their daily lives. Politics is probably the antithesis of music, so every time we are confronted by its manifestations, it pinches our hearts. Selma hasn’t shown up today, so we go to her house and find her crying: her father has been taken by the army last night. Whatever reason there was for his arrest, justified or not, Selma had to miss her only afternoon activity during the week, and now she also misses her dad. Omar doesn’t want to sing the welcome song today. He says that he doesn’t feel good because there have been violent clashes between Israelis and Palestinians in the village. His father has been in prison for over four years already. He carries a big plastic gun tucked into his trousers, and refuses to hand it to us. Their reality is embedded with violence, poverty, and police and army raids. Their pastimes don’t include playgrounds, sport grounds, parks or courses.
Their streets have no pavements, and they overflow with garbage. These facts would surely create a feeling of sorrow and pity in the average reader. However, working with these children for over four months now, has shown us something very different. They are the most curious, eager to learn, imaginative children who crave to express themselves in any opportunity they get. We do not pity them, we admire them. Luckily, children are unlike adults. We teach them a new song and announce a surprise which creates a thunder of thrill that takes us 5 minutes to overcome: Next week they will have their very first performance in an opening of an exhibition of artwork by Palestinian children from Bethlehem. The day has arrived. The boys wear red bandannas, the girls hair ribbons. Before the performance starts, during the tedious speeches, a constant buzz comes from our corner, where the children keep repeating the order of the songs, and can’t hide their excitement and edginess. People hush us all the time and send discontented frowns, and we just shrug and smile, it’s their first ever performance, we whisper back. The hall is filled with unrestrained singing, darbukas, and glockenspiels. The children don’t forget the order of songs, although some continue to sing or play after everyone has stopped. It couldn’t have been more perfect.
Search for photographers We are looking for a photographer(s) who would love to make photos of the event. Many different cultures with all their colors and different appearances are not always seen together and it is a fantastic opportunity to fix the image on camera. We will do our upper best to organize an exhibition in the ‘Oude UB’ afterwards and show the pictures on the Festival 2009. For further information please contact Katja Perevedentseva, the festival coordinator at
[email protected] or Paula van der Wulp at
[email protected].
See also the website: www.isn-rleiden.nl/festival.html
The best way to offer an interesting environment is to bring the international students together with fellow students, international and national alike. A platform of interaction is what INTERACCESS is providing in particular. Through sport activities, cultural events, and other means of entertainment, students can be actively engaged in their new experience abroad. Though the organization is still new on the scene, we can look back to an interesting period where we successfully organized trips and social activities. International students, full time and exchange found it to be a great way to make new connections and friendships across the world. INTERACCESS is rapidly growing. It has now a team of 15 ambitious students who are working hard to fulfill what they missed when they came to Holland before INTERACCESS. It’s becoming more popular and recognized every day. Students from all educational institutes in The Hague are most welcome to join the club. INTERACCES is supported by The Hague University and The Hague city municipality.
Please visit www.inter-access.nl for more information.
18 Colofon
PRIKBORD OEK
DEREN Z
GASTKIN
een deel van
e om Heb je interess je stage in het je studie en/of doen? buitenland te
andere cultuur komen met een g g in vin ak ge nr aa om in ijs Het onderw g en een andere itenbu k lij de en leefomgevin tij n aarde zijn van ee kan een meerw het Erasmus ndien voorziet ve Bo landtraject. een tegemoetprogramma in nre Le ng La n Leve sten. koming in de ko raagformulier ie met het aanv Meer informat onder het kopje www.kabk.nl op n de vin te is . ‘inter nationaal’ voor het eerste e voor aanmelden Let op: deadlin s.! a. ei 08-2009 is 1 m semester van 20
in Studie en stage het buitenland
OUDERS EN GAST
klijk het Konin Talent van er jaar g d n ie Jo r ch o ool vo melden zi g aa ing H Op de Sch id en le orium in D eren aan om een op d Conservat . in k en e n d in lenteer nst te beg jonge geta ldende ku ontwikkeans of bee d room: het , d ek e zi fd u el m ez d l passie om aa n allem n aan hu ve ge g Ze hebben in stenaar it sicus, kun n talent, u oemde mu len van hu motier b ge n g ee er l tuee . Het zijn en rd o later evten ar. w ja te ser(es) 10 tot 18 gio, of balletdan en in de leeftijd van re e d it u der komt niet en veerde kin er d . in k ië n deze uit Belg Een deel va Nederland en soms l ee h it u r maa woverder weg inderen die reizen een extra k n va s er oud eer Sommige ks op en n en en het dagelij e schooldag nen, vinden de toch al intensiev aken m en n n r u o k belasting vo ttiger als ze gebruik oldagen. pre e scho d e d n vinden het re u d doorgaans stgezin ge es worden ti van een ga an k va nden en De weekei ebracht. rg o o d is u th
‘De nieuwe K’ is het nieuwsbulletin
Uiteraard krijgen de gastouders hiervoor van de ouders een passende vergoeding. De Schoo l voor Jong Talent speelt in deze een bemiddelende rol : ze brengt de par tijen bij elkaar en als het klikt, wordt er een contract getekend tus sen ouders en gastou ders. Voelt u zich aangespro ken om een positieve bijdrage te leveren aan jong tal ent en heeft u ruimte voor een gastkind, dan ku nt u contact opnemen met Loes Rutten.
Woensdag 16 april
Dinsdag 22 april
Donderdag 1 t/m zaterdag 31 mei
Lunchconcert
Openbaar examen Zang
Openbare examens
Door studenten van het KC.
Door Marjolein Stots.
De laatste twee maanden van het seizoen staan
Boskantkerk | Fluwelen Burgwal 45 | 12.30 uur
KC | 19.00 uur
in het teken van de openbare eindexamens.
Vrijdag 28 maart
Studenten die een Bachelor- of Masteropleiding
Open Dag Faculteit der Kunsten
van de Hogeschool van Beeldende
Donderdag 17 april
Woensdag 23 april
volgen, sluiten op een hoog niveau hun studie aan
Een middag vol informatie over de studie-
de Faculteit der Kunsten van de
Kamermuziek
Lunchconcert
het Koninklijk Conservatorium af. Niet alleen
mogelijkheden bij de Faculteit der Kunsten,
Universiteit Leiden en komt vier
Door studenten van de afdeling Klassiek.
Door studenten van het KC.
in de zalen van het KC maar ook elders in de
bezoek aan lessen en repetities, rondleidingen en
keer per studiejaar uit.
César Franck – Kwintet voor twee violen, altviool,
Raad van State | Paleisstraat 1 | 12.45 uur
stad, zoals Theater De Regentes, kunt u genieten
minicolleges.
van recitals en concerten van zeer uiteenlopende
KABK & KC | 14.00 uur | Aanmelden: Rosalien van der Poel, e-mail:
[email protected]
cello en piano, f kl.t, Hugo Wolf – Italiaanse
Redactie
serenade voor strijkkwartet. Dit prachtige
Donderdag 24 april
signatuur.
Annerieke Simeone, Rosalien van
programma opent met de de zonnige en tegelijk
Händel in Italië
Voor meer informatie: www.koncon.nl
der Poel en Marleen Leroy.
virtuoze Italiaanse serenade van Wolf. Tot besluit
Door studenten Zang oude muziek en
het misschien wel meest emotionele en excessieve
Fabio Bonizzoni, dirigent. Georg Friedrich
Dinsdag 6 mei
Aan deze Nieuwe K werkten mee:
werk van Cesar Franck: het pianokwintet.
Händel: Concerto grosso voor traverso, twee
Openbare recitals
Lectures Music in a global perspective - Joep Bor and Henrice Vonck
Arke zaal, Muziekcentrum | Noorderhagen 27
hobo's, twee fagotten, strijkers en b.c. HWV 312,
Ter afsluiting van Docent Muziek door de
A course (in English) about the phenomenom
Dominy Clements, Fabienne van
Enschede | 12.30 uur | Gratis | Voor meer informatie:
Bes gr.t. Il pianto di Maria (Händel-Ferrandini)
afstuderende vierdejaarsstudenten.
of world music.
Eck, Danny Felsteiner, Floor Lysen,
www.podiumtwente.nl
voor sopraan, strijkorkest en b.c., HWV 234,
KC | Kees van Baarenzaal | 18.00-22.00 uur
Leiden University | Tuesday 11:00 - 14:00 hr
Liesbeth Nieuwenweg, Michiel van
Stoemp Van Galenstraat 2 2518 EP Den Haag van den is een vergoeding Voor de geselecteer . aar ikb max. € 500,- besch p.nl w.stichtingstoem Meer informatie: ww
oor Kunstenaars gezocht v val klimaatverander ingfesti
In het eerste contact wordt van beide kanten duidelijk waarover het gaat en wat er verwacht wordt. Wij van onze kant willen u graag uitleggen om wat voor kinderen het gaat en willen uitzoeken welk type kind het best bij u pas t om tot een optimale match te komen. U kunt ons bereiken via de telefoon: Mevrouw L. Rutten: Telefoon 070 3151432 (sc hool) Telefoon 070 3665467 (pr ivé) Of u kunt een email stu ren aan:
[email protected] Bij twijfel: altijd even bel len!!
Dinsdag 1 april
Salve Regina voor sopraan, strijkorkest en orgel,
First lecture: 1 April | Last lecture: 20 May
Opstal, Sybren Renema, Frans de
Donderdag 17 april
HWV 241, Silete venti voor sopraan, orkest en
Ruiter, Arno van Roosmalen,
Presentatie masterclasses Bach obligato aria's
b.c., HWV 242.
Donderdag 8 mei & vrijdag 9 mei
Lutherse Kerk | Lutherse Burgwal 7 | Den Haag
Masterclass viool
Locatie n.t.b. | 17.00 uur | Gratis
20.00 uur | € 5,-/gratis* | *voor studenten en CJP
Isabelle van Keulen (Mijdrecht, 1966) begon op
Geen reserveringen mogelijk, kaarten verkrijgbaar
zesjarige leeftijd met viool spelen. Ze studeerde
Woensdag 2 april
vanaf 19.30 uur aan de kerk.
aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam en aan het Mozarteum in Salzburg.
Lectures Cultural dimension of European unification - Dragan Klaic
KC | n.t.b.
In this course (in English) different institutio-
Wim Vos en Lucas Wiegerink.
Beeldredactie en Fotografie
Donderdag 17 april
Studio KABK en Mirjana Vrbaski
Lunchconcert Door studenten van het KC.
Donderdag 24 april
Boskantkerk | Fluwelen Burgwal 45 | 12.30 uur
Lunchconcert
Application: Marijke Hamel
[email protected]
nal actors in the European-cultural space with
Donderdag 8 mei
their normative frame are checked with the real
Boskantkerk | Fluwelen Burgwal 45 | 12.30 uur
Lunchconcert
dynamics of the cultural and art production, the
Door studenten van het KC.
cultural discourse and the expectations and needs
Iris Bijvelds, Nadine Chahine,
Vrijdag 18 april
André van Haasteren, Milou de
Kamermuziek
Jong, Sven Meijers, Antoinette
Door studenten van de afdeling Klassiek.
Donderdag 24 april
Christus Triomfatorkerk | Juliana van Stolberglaan 154
of European citizens.
Mooy, Renate Nederpel, Floren
Ottorino Respighi – Sonate voor viool en piano
Lunchconcert
12.30 uur
Lipsiusgebouw | Cleveringaplaats 1 | Leiden
van Olden, Neeltje Schoenmaker,
nr. 2, b kl.t., Hugo Wolf – Italiaanse serenade voor
Door studenten van het KC.
Heather Visser, Mirjana Vrbaski.
strijkkwartet. Dit prachtige programma opent met
Christus Triomfatorkerk | Juliana van Stolberglaan 154
Vrijdag 16 mei
de hartstochtelijke sonate van Respighi en sluit
12.30 uur
Openbare recitals
Wednesdays 11:00 - 13:00 hr | Room 030 First lecture: 2 April | Last lecture: 14 May
Vormgeving
af met de zonnige en tegelijk virtuoze Italiaanse
Ter afsluiting van Docent Muziek door de
Vrijdag 4 april
Studio KABK 2007-2008,
serenade van Wolf.
Vrijdag 25 april
afstuderende 4e jaarsstudenten.
Voorlichting Photographic Studies
Den Haag
Vredenburg Leeuwenbergh | Servaasbolwerk 1a
Big Band
KC | Kees van Baarenzaal | 16.00-17.00 uur en
Voorlichting over studieprogramma, stages en
Utrecht | 12.30 uur | Gratis | Voor meer informatie:
Arrangeerproject - John Ruocco, dirigent. Alle
18.00-22.00 uur
toelatingseisen van de masteropleiding aan de
www.vredenburg.nl
studenten van de jazzafdeling van het Koninklijk
Drukwerk Oplage: 8.000 exemplaren
Faculteit der Kunsten.
Conservatorium volgen gedurende twee jaar het
Zaterdag 17 mei
Lipsiusgebouw | 15.00 uur | Info en aanmelden
Vrijdag 18 april
vak arrangeren, dat wordt gegeven door de inter-
Lunchconcert
[email protected]
Veenman drukkers, Rotterdam
Studentenconcert
nationaal erkende arrangeur Henk Huizinga.
Door studenten van het KC.
De redactie heeft getracht aan alle
Door studenten van de afdeling Toets & Tokkel.
KC | Kees van Baarenzaal | 15.00-16.00 uur | Gratis
Koorenhuis | Prinsegracht 27 | 12.30 uur
Zaterdag 5 & zondag 6 april
auteursrechtelijke verplichtingen te
KC | Arnold Schönbergzaal | 19.30 uur | Gratis
www.koorenhuis.nl | telefoon: 070 342 27 22
Kunstenfestival Open Boek S5
Vrijdag 25 april
voldoen.Voor zover iemand meent
S5 is het kunstenfestival in Scheltema. Twee tot
alsnog rechthebbende te zijn, kan
Zondag 20 april
Afdelingsconcert piano 2
Zondag 18 mei
drie maal per jaar verenigen De VeenFabriek, Ste-
deze zich wenden tot de redactie.
Kamermuziek
KC | Arnold Schönbergzaal | 19.30 uur | Gratis
Jazzconcert
delijk Museum De Lakenhal, Universiteit Leiden,
Ook de afdeling Jazz is wederom vertegenwoor-
ScheltemaHoreca en Scheltema hun krachten om
Redactieadres
Ottorino Respighi – Sonate voor viool en piano
Vrijdag 25 april
digd in de reeks Koffieconcerten.
een bruisend tweedaags interdisciplinair festival te
p/a Koninklijke Academie van
nr. 2, b kl.t., César Franck – Kwintet voor twee
Händel in Italië
Dr. Anton Philipszaal | Spuiplein 150, Den Haag
organiseren.
Beeldende Kunsten
violen, altviool, cello en piano, f kl.t. Dit prachtige
Door studenten Zang oude muziek en Fabio
11.00 uur | € 5,- koffie/thee gratis | Reserveren:
Meer informatie: www.scheltemacomplex.nl
t.a.v. redactie ‘De nieuwe K’
programma opent met de hartstochtelijke sonate
Bonizzoni, dirigent. Georg Friedrich Händel:
telefoon: 070 880 03 33 of www.antonphilipszaal.nl
Antwoordnummer 10568
van Respighi, en sluit af met het misschien wel
Concerto grosso voor traverso, twee hobo's, twee
2501 WB Den Haag
meest emotionele en excessieve werk van Cesar
fagotten, strijkers en b.c. HWV 312, Bes gr.t.,
Maandag 19 mei
e-mail:
[email protected]
Franck; het pianokwintet.
Il pianto di Maria (Händel-Ferrandini) voor
Concert in Oude UB
KABK voor het eerst op il Salone del Mobile
Dr Anton Philipszaal | Spuiplein 150, Den Haag
sopraan, strijkorkest en b.c., HWV 234, Salve
Jazzconcert met Viviënne Aerts (oud-student
Ontwerpers van de studierichtingen Interieurar-
11.00 uur | € 5,- koffie/thee gratis | Reserveren:
Regina voor sopraan, strijkorkest en orgel, HWV
Practicum musicae jazz-zang) en combo.
chitectuur en Textiel en Mode van de KABK
telefoon: 070 880 03 33 of www.antonphilipszaal.nl
241, Silete venti voor sopraan, orkest en b.c.,
Een swingend programma met eigen nummers
presenteren zich op zeer bijzondere wijze tijdens
HWV 242. Dorpskerk | Kerkplein 2, Voorschoten 20.15
en jazzstandards.
il Salone del Mobile in Milaan. Bezoekers
Maandag 21 april
uur | € 15,- / € 7,50* | *voor studenten en CJP | Geen
Oude UB | Rapenburg 70 | Leiden | 17.15 uur
kunnen, naast andere presentaties, de tentoon-
Concert in Oude UB
reserveringen mogelijk, kaarten verkrijgbaar vanaf
Vocaal programma door studenten Practicum
19.30 uur aan de kerk.
musicae Zang van de Faculteit der Kunsten:
Dinsdag 15 t/m maandag 21 april
stelling van ‘Royal Dutcheese’ door een
Woensdag 21 mei
Augmented Reality (AR) headset bewonderen.
Lunchconcert
Via Custodi 6 | Milaan | www.kabk.nl
Merlijn Runia en Alexei Nazarov.
Zaterdag 26 april
Door studenten van het KC.
Oude UB | Rapenburg 70 | Leiden | 17.15 uur
Wolf Italienisches Liederbuch
Boskantkerk | Fluwelen Burgwal 45 | 12.30 uur
Door studenten in de afdeling Zang.
Dinsdag 22 april
Arnold Schönbergzaal | 16.00 uur
Kamermuziek
Donderdag 22 mei Lunchconcert
Door studenten van de afdeling Klassiek.
Dinsdag 29 april
Door studenten van het KC.
Ottorino Respighi – Sonate voor viool en
Lunchconcert
Christus Triomfatorkerk | Juliana van Stolberglaan 154
J. van Bilsen, directeur Sch ool voor Jong Talent en Oudercommissie School voor Jong Talent
piano nr. 2, b kl.t., César Franck – Kwintet voor
Door studenten van het KC.
12.30 uur
twee violen, altviool, cello en piano, f kl.t, Hugo
Theater De Tobbe | Burgemeester Feithlaan 95 in
Wolf – Italiaanse serenade voor strijkkwartet.
Voorburg | 12.45 uur | € 3,- | www.detobbe.nl
Woensdag 28 mei
Dit prachtige programma opent met de harts-
telefoon: 070 386 48 80
Lunchconcert
tochtelijke sonate van Respighi, gevolgd door de
Door studenten van het KC.
zonnige en tegelijk virtuoze Italiaanse serenade
Dinsdag 29 april
Raad van State, Gotische Zaal | Paleisstraat 1
van Wolf. Tot besluit het misschien wel meest
Sonologie Concert 4
12.45 uur
emotionele en excessieve werk van Cesar Franck:
Werk van studenten Instituut voor Sonologie.
het pianokwintet.
Het Instituut voor Sonologie organiseert ieder
Koetshuis Lisse Keukenhof | Keukenhof 1
schooljaar vier openbare concerten met werk van
Lisse| 20.15 uur | € 15,- incl. één consumptie
studenten, eventueel aangevuld met ‘klassiek’
Voor meer informatie: www.kasteelkeukenhof.nl
elektronisch repertoire uit de eigen archieven. KC | Arnold Schönbergzaal | 19.30 uur | Gratis
Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.Wijzigingen zijn voorbehouden.
Met vriendelijke groeten,
Gastkinderen zoeken gastouders!
Information: www.studiegids.leidenuniv.nl
Door studenten van het KC.
Door studenten van de afdeling Klassiek.
niet zomaar, rt en het verandert Het klimaat verande jd voor Ti . ten ONZE activitei het verandert door naar ek zo op we zijn al festiv actie dus! Voor dit kunst de en eld be or middel van kunstenaars die do ergeven. we n lle wi ng eri nd era hun visie op klimaatv erbestendig et vandalisme- en we De kunstwerken mo zijn, omdat l bie mo rk we t he et zijn en bovendien mo aties en ht nog op andere loc we het festival wellic n. de vin ats data willen laten pla april 2008, rdt verzocht voor 15 Belangstellenden wo begroting en ) en ial ter ma cl. maten, schetsontwerpen (in op te sturen naar beelddocumentatie
Overig
Kunsten, Muziek en Dans en
Fotografie, beeld en illustratie De School voor Jong Talent, waar kinderen naast hun kunstopleiding ook een schoolprogramma van af groep 7 van de basisschool en het voortgezet onder wijs (vmbo-tl, havo en vw o) kunnen volgen, zoe kt daarom mensen die fysieke en emotionele ruimte heb ben gastouders van één van deze kinderen te willen zijn. De bedoeling is dat de kinderen een goed thu is hebben waar ze ’s avond s – na een intensieve schooldag – welkom zijn, uit ku nnen rusten en hun vri je tijd rustig door kunnen bre ngen.
19
Dans in Carré Fotografie: Antoinette Mooy