Business Route 2018 for Metropolitan Brussels Overzicht 2010 en ambities 2011 Situering van het project De initiatiefnemers van de “Business Route 2018 for Metropolitan Brussels” – in het kort “Brussels Metropolitan” - zijn de drie regionale en de federale interprofessionele werkgeversorganisaties, respectievelijk BECI, Voka, UWE en het VBO. Samen lanceerden zij eind 2008 een ambitieuze ontwikkelingsstrategie voor de Brusselse economische metropool over de komende 10 jaar. Daarbij vetrokken ze van de resultaten van een uitgebreide Europese benchmarkstudie uitgevoerd door het Zwitserse onderzoeksbureau BAK Basel Economics. Een team van experts vergeleek in die studie de economische situatie, de sterktes en zwaktes in de Brusselse Metropool met veertien andere Europese stadsregio’s. De Brusselse metropool werd om statistische redenen afgebakend als het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en de arrondissementen Halle-Vilvoorde en Nijvel. Er bestaat een intensieve sociaaleconomische interactie tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en grote delen van deze arrondissementen, wat een globale economische strategie voor deze zone vergt. De ontwikkelingsstrategie werd uitgewerkt in tien themagroepen, waaraan in totaal meer dan 150 bedrijfsleiders deelnamen. Op basis van deze strategie werden een aantal voorstellen van acties ontwikkeld. Met het project “Brussels Metropolitan”, willen de initiatiefnemers bijdragen tot de economische ontwikkeling van de Brusselse metropool, inzonderheid door de troeven van Brussel als grootstedelijk en internationaal centrum beter te valoriseren, ten voordele van gans het land en van Brussel en de Rand in het bijzonder, met de ambitie meer jobs te creëren en de werkloosheid in de metropool sterk terug te dringen.
De coördinatie van de projecten werd ondergebracht in een aparte vzw genaamd “Business Route 2018 for Metropolitan Brussels”, gevestigd aan de Louizalaan 500, te 1000 Brussel. Gemakshalve werd de originele benaming ingekort tot Brussels Metropolitan (BM). De Raad van Bestuur is samengesteld uit vertegenwoordigers van de vier stichtende organisaties: Emmanuel van Innis (Voorzitter), Karel Lowette (co-Voorzitter), Olivier Willocx, Alexandre Cleven, Paul Hegge, Peter Leyman, Jean-Paul Courtois, Eric Domb, Vincent Reuter, Rudi Thomaes, Jean-Claude Daoust, Olivier Joris. De projectorganisatie kreeg voor de werking in 2010 de steun van de drie gewesten.
De ontwikkelingsstrategie De ontwikkelingsstrategie is gefocust op drie speerpunten, met een stevig fundament van duurzame ontwikkeling door een gepaste omgevingsklimaat voor ondernemen, werken en wonen. Your ticket to Europe - Van administratief centrum naar kloppend hart en brein van Europa. De aanwezigheid van internationale instellingen is de afgelopen decennia bepalend geweest voor de groei en de welvaart in Brussels Metropolitan. Die unieke positie is echter niet langer vanzelfsprekend. Vandaag moeten we onze troeven als Europese hoofdstad nadrukkelijker uitspelen, zowel naar internationale instellingen als naar multinationals over de hele wereld. Focus op troeven in de mondiale economie - Niches ontwikkelen in wereldwijde groeimarkten. We focussen op een aantal wereldwijde groeimarkten waarin we met onze huidige competenties een leidende positie kunnen verwerven. Kennisintensieve activiteiten spelen hierin een belangrijke rol, net als diensten verbonden met onze draaischijffunctie voor naburige markten. Het gaat in de eerste plaats om kennisintensieve niches, waaronder financiële diensten, ICT en life sciences. Daarnaast biedt Brussels Metropolitan een uitstekende uitvalbasis voor de ontwikkeling van logistieke activiteiten met een hoge toegevoegde waarde.
From boring to daring - Een bruisende stad, aantrekkingspool voor talent en bedrijven. Steeds meer Europese stadsregio’s profileren zich als echte trekpleisters voor talent en bedrijven. Ze gooien daarbij niet alleen hun internationale uitstraling en hun zakelijke netwerken in de strijd. Cultuur, nightlife, shopping en vrije tijd zijn minstens even belangrijk. Brussels Metropolitan heeft de troeven in huis om de concurrentie met andere Europese stadsregio’s aan te gaan. We kunnen vandaag al bogen op een internationaal en multicultureel karakter, waar talenten uit de hele wereld zich thuis voelen. Dat imago willen we met Business Route 2018 verder uitdragen. De lokale diensteneconomie krijgt zo extra groeistimulansen. De ontwikkeling van een trendy en innovatief aanbod in horeca, cultuur en vrije tijd maakt Brussels Metropolitan niet alleen aantrekkelijker voor internationaal talent, maar creëert ook de hoognodige jobs voor laaggeschoolden in de regio. Een stevig fundament – Naar een positief klimaat voor duurzame economische ontwikkeling. Brussels Metropolitan wil een positief klimaat creëren voor een duurzame economische ontwikkeling. Zowel de bedrijfswereld als de politiek heeft hierin een belangrijke rol te vervullen. Kwalitatief onderwijs en een flexibele arbeidsmarkt moeten het talent leveren dat we nodig hebben in onze diensten- en kenniseconomie. We moeten ook de toekomstige mobiliteit en leefbaarheid van de regio verzekeren als we aantrekkelijk willen blijven voor wie er werkt en woont. Een competitieve belastingdruk moet de drempels wegnemen voor bedrijven die willen investeren in de zone Brussels Metropolitan. Er is ook nood aan een coherent sociaaleconomisch beleid met voldoende overleg tussen de verschillende bevoegde overheden, over de gewestgrenzen heen. Een duurzame economische ontwikkeling kan enkel vanuit een langetermijnvisie, die rekening houdt met de impact op mobiliteit, milieu en leefbaarheid van een stadsregio.
De acties in 2010 en plannen voor 2011 Brussels Metropolitan wil het economisch belang van de Brusselse metropool verder valorizeren met gerichte acties. De vier partner organisaties Beci, Voka, Uwe en VBO hebben dit aangepakt aan de hand van initiatieven die passen in de BM ontwikkelingsstrategie.
Brussels, your ticket to Europe Uitdaging: De aanwezigheid van de EU en international instellingen in Brussel is goed voor 100.000 jobs. Hoe kunnen we deze presentie verder verzekeren en nog beter valoriseren? 1) 4Brabant-EU Dag: wat de EU kan betekenen voor ondernemingen BM (Brussels Metropolitan) ondersteunde de organisatie van de 4Brabant-EU Dag op 30 september 2010, een initiatief van de bedrijfsorganisaties actief in het historische Brabant: Vlaams-Brabant, Waals-Brabant, Brussel, Noord Brabant (Nederland). Tijdens deze dag konden bedrijfsverantwoordelijken uit deze regio’s in 7 thematische workshops in contact treden met EU-functionarissen voor een beter inzicht in de EU-programma’s en het EU-beleid dat hun zakelijk kan ondersteunen. Er waren naast Herman Van Rompuy en Karel De Gucht, talloze Europarlementsleden, commissieleden en EU-functionarissen tussen de 665 deelnemers. 2) Intercultureel management: nieuwe vaardigheden om te ondernemen BM organiseerde een workshop rond intercultureel management op de 4Brabant-EU-dag. Tijdens deze workshop konden de deelnemers kennis maken met de groeiende behoefte aan interculturele vaardigheden in het bedrijfsleven en de wijze waarop die kunnen worden ontwikkeld. De workshop is een opzet naar de creatie van een netwerk van experten in intercultureel management in BM, voortbouwend op de troeven van BM als intercultureel knooppunt in Europa: de Brussels International Society for Intercultural Business (BISIB). De workshop telde 50 deelnemers.
3) Position Paper ‘EU = Brussels capital” In het kader van het Belgisch voorzitterschap van de EU publiceerde BM een “position paper” omtrent het belang van de aanwezigheid van de EU en de internationale instellingen voor de BM-economie, onder de titel: “EU, Brussels capital”. Daarin worden het direct en indirect belang nauwkeurig in kaart gebracht en tegelijk pistes aangegeven om deze aanwezigheid te verankeren. 4) Brussel als “Competence center European affairs” Een aanzienlijk aantal instellingen binnen BM beschikken over kennis en competenties rond Europa. Het gaat om gespecialiseerde instituten aan de universiteiten, om advocatenkantoren, lobbyisten en think-tanks, maar tevens om de vaste vertegenwoordigers van landen regio’s en steden. BM heeft die operatoren in kaart gebracht, contacten gelegd en hun gegevens op de BM website geplaatst, waardoor die belangrijke groep activiteiten beter bekend wordt. BM stelt op basis van deze contacten een programma van initiatieven op, om seminaries, werksessies en gespecialiseerde evenementen over Europese thema’s naar Brussels aan te trekken. 5) Investeerders uit BRIC landen BM heeft workshops georganiseerd tijdens de economische missies naar Brazilië en India. De Brusselse metropool werd er gepromoot als vestigingsplaats voor Europese hoofdkantoren of voor belangrijk filialen, evenals voor de ontwikkeling van logistieke activiteiten om de lokale zowel als de Europese markt te bedienen. Op de workshop in Indië waren 80 aanwezigen en in São Paulo 30 aanwezigen. Daaruit volgden een 10-tal opvolgingsdossiers. In 2011 wordt een missie naar Rusland, Turkije en de VS voorbereid. Een bezoek aan de collega’s van London First staat ook op het programma.
Niches Brussels Metropolitan concentreert zich op niches in industrie of in diensten waarin de Brusselse metropool relatief sterk staat en die een groeipotentieel hebben in de globale economie maar ook bijdragen tot de lokale ontwikkeling. 1. Brussels Metropolitan als centrum voor gespecialiseerde financiële dienstverlening Uitdaging: De crisis heeft een impact op de financiële sector. Het aandeel ervan binnen BM is gezakt van 12,5 % van de BM-economie naar 10,6% in de periode 1990-2009. Het banklandschap zelf in België is in de laatste jaren sterk veranderd. Nochtans zijn er hooggespecialiseerde niches in de financiële sector die nog steeds van belang zijn, ondanks de bankencrisis. Brussels Metropolitan wil op deze niches inspelen 1. Financial transactions technology Binnen de Brusselse Metropool zijn 4 ondernemingen gevestigd die elk expert zijn op het unieke terrein van de financiële tranferts: Atos Worldline, Euroclear, Swift en The Bank of New York (Brussels Office). Dit maakt van Brussels Metropolitan een zeer belangrijk competentiecentrum in dit domien op wereldvlak. Het is van groot belang om deze niche in BM te houden en te ontwikkelen. Daarvoor werkt BM samen met Transconstellation, een samenwerkingsverband van de betrokken bedrijven. Er werd een succesvol seminarie georganiseerd waarin de betrokken ondernemingen hun know how inzake “lean management” voorstelden. Verdere acties zijn gepland in 2011 om deze BM-niche verder te profilieren, nationaal en internationaal. 2. Pan-Europese pensioenfondsen België heeft een goed en consistent juridisch en organisatorisch kader gecreëerd waardoor het de ideale vestingplaats wordt voor het opzetten van Pan-Europese pensioenfondsen. Het aantal dossiers ingediend bij de CBFA voor het opzetten van Pan-Europese pensioenfondsen vanuit België is dit jaar zeer sterk gegroeid. Maar dat is ook het geval in gans Europa, gezien de organisatie van pensioenfondsen op Europees niveau ingeburgerd raakt in de Europese ondernemingen.
Sinds de promotie-actie gesteund door de vorige Belgische regering, is er weinig ondernomen om dit voordeel van België (en dus vooral BM) beter bekend te maken. Brussels Metropolitan werkt samen met Belgische Vereniging van Pensioeninstellingen (BVPI) en de Vereniging van de Asset Managers (Beama) aan de actieve promotie van het gunstige Belgische kader voor grensoverschrijdende pensioenfondsen. De promotie wordt geïntegreerd op de website en in buitenlandse contacten. 2. Life sciences Life sciences De concentratie van biotech-bedrijven in de Brusselse metropool is relatief belangrijk, er dan in de andere metropolitaine zones in Europa. Om die concentratie van life-science bedrijven te consolideren, ontwikkelt BM in samenwerking met de chemische federatie Essencia initiatieven om de clusters van biotech-bedrijven in Vlaanderen, Brussel en Wallonië te linken binnen Brussels Metropolitan. De BM-zone is met zijn universitaire ziekenhuizen ook bijzonder goed geplaatst om zijn leidende rol te bevestigen binnen het kader van translationeel onderzoek. In dit kader zal BM de organisatie van een wereldcongres in die sector proberen naar Brussels Metropolitan te halen. Health care BM werkt samen met Healthcare Belgium aan een promotieprogramma dat de medische specialisaties in BM internationaal bekend maakt. De gespecialiseerde diensten in ziekenhuizen binnen BM vormen het belangrijkste van het Belgische aanbod en zij hebben een sterk imago van excellentie op internationaal vlak, en dit leidt tot een hogere kwaliteit voor de gezondheidszorg in het algemeen in het land. De acties betreffen promoties in het buitenland (Brazilië Marokko, Kazachstan), als onthaal van delegatiesin Brussel (verschillende golfstaten, Rusland).
Verder wil BM meebouwen aan optimaliseren en professionaliseren van de zorg. Zorginstellingen en het gezondheidsbeleid in het algemeen, dienen een antwoord te bieden aan nieuwe trends en evoluties binnen de gezondheidszorg : technologische innovaties, personalized healthcare, gezondheidspreventie en diagnostiek. Met ondermeer de universitaire ziekenhuizen van Leuven, Louvain-la-Neuve en Brussel is BM bijzonder goedgeplaatst om deze economische take verder te ontwikkelen. Om samenwerkingen te initiëren tussen bedrijven, kennisinstellingen en de overheden zal BM op regelmatige tijdstippen in 2011 events organiseren. 3. Logistics Uitdaging: Het aandeel van de logistieke activiteit in BM-economie daalde van 6,6 % in 1990 naar 5,9% in 2009. Omdat de logistieke sector echter van levensbelang voor BM en de grote economische opportuniteiten van de sector moeten worden gerealiseerd , heeft BM de logistieke troeven van de metropool onderstreept: ligging, werkgelegenheid, internationale uitstraling,…. BM heeft de vertegenwoordigers van de haven van Brussel, de luchthaven, het goederenvervoer per spoor en het wegvervoer samengebracht en heeft een transregionaal en globaal overleg gelanceerd voor betere op samenwerking tussen de 4 vervoersmodi en voor een gezamenlijk demarche rond stedelijke logistiek. Er wordt een Position Paper over logistiek in BM voorbereid met de betrokken actoren, die begin 2011 zal gepubliceerd worden.
Vibrant City : From boring to daring Uitdaging: De attractiviteit van de Brusselse metropool voor bedrijven en talent vertoont sterke maar ook zwakke punten. De internationale uitstraling en centrale ligging zijn troeven, evenals bepaalde aspecten van levenskwaliteit. Maar het aanwezige potentieel als aantrekkingspool voor talent – zoals het culturele aanbod – wordt te weinig gevaloriseerd. De Brusselse metropool heeft nood aan een doorgedreven citymarketing.
1)Vastgoedbeurs Realty, 18-20 mei 2010 BM heeft deelgenomen met een stand op de Realty beurs (3000 bezoekers) en heeft er een congres georganiseerd over Brussels Metropolitan met 100 deelnemers, waarbij promotie werd gemaakt naar een groep van investeerders en projectontwikkelaars. 2)Brussels Attractiveness Symposium, 9 december 2010 BM maakte met de hulp van het Zwitsers onderzoeksbureau BAK Basel Economics een analyse van de recente evolutie in de BM-economie, de impact van de crisis en de attractiviteit van de Brusselse metropool. De conclusies werden voorgesteld op een Symposium op 9 december. De drie minster-presidenten en de federale eerste minister gaven hun inzichten en beleidsintenties omtrent de ontwikkeling van de Brusselse metropool.
Duurzame ontwikkeling 1 Mobiliteit Uitdaging: Hoeveel tijd staan we met z’n allen in de file ? Dit is het meest geciteerde pijnpunt in ganse BM. De kosten van de files in de Brusselse rand worden geraamd op een 200 miljoen euro per jaar. 1)BM ontwikkelde een Position Paper Mobiliteit, waarin de bedrijfswereld voor het eerste over de gewestgrenzen heen een globale visie geeft omtrent de mobiliteit in de Brusselse metropool en de te ondernemen acties. 2)BM ondersteunde de organisatie van een interregionale conferentie over mobiliteit “Working Tomorrow , Moving Today” op 24 juni 2010. Op deze conferentie was er een intensieve dialoog tussen de mobiliteitsministers en de openbare vervoersmaatschappijen uit Vlaanderen en Brussel.
Er werden tevens vanuit de bedrijfswereld oplossingen aangereikt om met eigen initiatieven de fileproblemen te tackelen, zoals thuiswerk en bedrijfsvervoerplannen. In 2011 zal dit initiatief worden herhaald, met focus op digitale mobiliteit, bedrijfsvervoerplannen en rekeningrijden.
2 Ruimtelijke planning en bedrijfsruimten Uitdaging: Op vlak van bedrijfsterreinen heeft BM als grote troef het aanbod in het zuidelijk gedeelte van BM (Nijvel, Waver). Maar zowel binnen Brussel als in de rand is er gebrek aan bedrijfsterreinen en een dringende noodzaak om vervallen bedrijfsterreinen en gebouwen te herwaarderen. BM ondersteunde de organisatie van een interregionale conferentie omtrent de ontwikkeling van bedrijventerreinen op vervuilde sites (brown fields) in de Vlaamse rand, op 22 september 2010. In 2011 plant BM een overzicht op kaart van de strategische projecten in BM en een nieuwe conferentie “Live Tomorrow, Work Tomorrow” met een analyse van de ruimte voor bedrijvigheid in BM en de afstemming hierover zal worden georganiseerd. 3 Interregionale mobiliteit van de arbeidsmarkt Uitdaging: Hoe kunnen de 100.000 Brusselse werkzoekenden mobiliseren voor jobs in de Rand? BM ondersteunde de organisatie van de Jobdays BrusselsAirport op 20 maart 2010. Voor het eerst was naast VDAB en Actiris ook Forem in de organistie betrokken. Er werden 1000 jobs aangeboden en 3.500 deelnemers, waarvan 50% laaggeschoolden en 72% Franstaligen. De nieuwe editie van de Jobdays is voorzien voor 19 maart 2011.De klemtoon komt te liggen op taal, screening van werkzoekenden, de niveaubepaling voor vacatures, de interregionale mobiliteit en de flexibiliteit. 4 Onderwijs Uitdaging: Tegen 2020 heeft het Brussels onderwijs 15.000 bijkomende plaatsen voor leerlingen nodig. Tegelijk dient de kwaliteit opgetrokken en de meertaligheid worden versterkt.
De BM-partners werkten een position paper over onderwijs uit, die gepubliceerd is op de website.