2014

Leefomgevingsenquête Gemeente Leeuwarden 2013/2014

Mei 2014 Statistiek en Onderzoek gemeente Leeuwarden

1

Inhoudsopgave Samenvatting........................................................................................................................................... 3 0 Inleiding ................................................................................................................................................ 7 1 Festivals en evenementen .................................................................................................................... 8 2 Imago en bekendheid van de stad Leeuwarden ................................................................................ 13 3 Cultuur en sport ................................................................................................................................. 15 4 Voorzieningen en onderhoud............................................................................................................. 22 5 Overlast, ergernissen en handhaving ................................................................................................. 31 6 Veiligheid ........................................................................................................................................... 40 7 Uw oordeel over uw wijk, dorp en de binnenstad ............................................................................. 43 8 Overleg met en betrokkenheid burger............................................................................................... 47 9 Regelingen .......................................................................................................................................... 52 10 Digitale dienstverlening .................................................................................................................... 55 11 Kenmerken bewoners ...................................................................................................................... 58 Bijlage .................................................................................................................................................... 64

2

Samenvatting Eind 2013/begin 2014 is aan inwoners van de gemeente Leeuwarden een aantal vragen gesteld over diverse onderwerpen: x Festivals en evenementen x Imago en bekendheid van de stad Leeuwarden x Cultuur en sport x Voorzieningen en onderhoud x Overlast, ergernissen en handhaving x Veiligheid x Oordeel over eigen wijk/dorp en de Binnenstad x Overleg met en betrokkenheid van de burger x Digitale dienstverlening x Regelingen en voorzieningen voor lage inkomens De uitkomsten daarvan zijn veelal voor vijf eenheden weergegeven: de stad Leeuwarden, de gemeente Leeuwarden (zoals deze bestond tot en met 31 december 2013), de gemeente Leeuwarden, inclusief de nieuwe dorpen (afkomstig van het noordelijk deel van de voormalige gemeente Boarnsterhim), de dorpen die al voor 1 januari 2014 bij de gemeente Leeuwarden hoorden, en uitkomsten voor de nieuwe dorpen. Festivals en evenementen Na de Vrijdagsmarkt is Koninginnedag het beste bezochte evenement door de inwoners van Leeuwarden, gevolgd door het Bevrijdingsfestival en het Fries straatfestival. Inwoners uit de dorpen van Boarnsterhim-Noord, bezoeken festivals en evenementen in Leeuwarden relatief minder vaak dan de ‘oud Leeuwarders’. In alle dorpen van het nieuwe gebiedsdeel wordt de eigen merke of dorpsfeest goed bezocht. Sint Piter en de opening van het watersportseizoen worden vooral door Grousters veel bezocht. De Grouster Skûtsje Wike/ Skûtsjesilen wordt ook veel door inwoners van andere dorpen bezocht. De Wartenster Wetter Wille wordt door de inwoners van Warten veel bezocht (door bijna alle respondenten uit Warten) en Wergea (een derde van de respondenten). Imago en bekendheid De slogan ‘’Kijk: dat is het mooie van Leeuwarden’’ is iets minder bekend dan de slogan ‘’Leeuwarden, Capital of Water Technology’’ bij de respondenten uit de nieuwe dorpen. De bekendheid van beide slogans ligt er overigens duidelijk lager dan in ‘oud Leeuwarden’. Inwoners van de nieuwe dorpen zijn het wat minder vaak (helemaal) eens met een aantal positief geformuleerde stellingen over het imago van Leeuwarden. Het grootste verschil doet zich voor bij het trots zijn op Leeuwarden. Bij de inwoners van de nieuwe dorpen is er duidelijker minder trots op (de stad) Leeuwarden dan rest van Leeuwarden. Leeuwarden is vooral bekend als hoofdstad van Fryslân. Meer dan vier op de vijf respondenten uit de dorpen denkt daaraan bij Leeuwarden, voor de stad Leeuwarders is dat ruim 70%. De nieuw bij Leeuwarden gevoegde dorpen denken opvallend minder vaak aan Leeuwarden als historische stad. Cultuur en sport Beeldhouwen, pottenbakken en sieraden maken is een relatief weinig verrichte activiteit. De meest populaire activiteit uit de lijst van kunstzinnige activiteiten is: fotografie/film/video en grafische vormgeving op computer: 20% van de inwoners van Leeuwarden beoefent dat als kunstzinnige activiteit. Zingen, theater en dans wordt relatief vaak via een club of vereniging beoefend. Relatief vaak worden kunstzinnige activiteiten beoefend zonder lid te zijn van een club of vereniging of door 3

lessen/cursussen te volgen. Ongeveer één of de vijf inwoners van de gemeente Leeuwarden is bekend met Kunstkade. Als gebruik gemaakt wordt van Kunstkade is dat meestal digitaal, via de website.

Inwoners van de dorpen zijn vaker lid van een sportvereniging dan stadsbewoners. In een aantal aandachtswijken blijft lidmaatschap van een sportvereniging achter bij het gemiddelde van Leeuwarden, dat wil overigens niet zeggen dat men ook minder sport (buiten een vereniging om). Het zijn ook de inwoners van de dorpen die relatief vaker als vrijwilliger betrokken zijn bij een sportvereniging. Voorzieningen en onderhoud Vier op de vijf Leeuwarders heeft in de afgelopen 12 maanden de Prinsentuin bezocht. Aan de bewoners van de nieuwe dorpen is ook gevraagd of men een aantal groengebieden in de eigen omgeving bezoekt. Het water rond Grou is populair onder de respondenten uit Boarnsterhim-Noord, evenals de Alde Feanen. Het blijkt dat inwoners van dorpen vaker vinden dat er te weinig groen is in de eigen wijk of dorp, in de gemeente en rond de gemeente. Vooral de dorpen van BoarnsterhimNoord vinden dat er te weinig groen te vinden is rond/in de gemeente Leeuwarden en in eigen wijk/dorp. De dorpen van (oud) Leeuwarden zijn relatief vaker ontevreden met de hoeveelheid lantaarns, de verlichting van doorgaande wegen, fietspaden en wandelpaden dan de stadsbewoners. De nieuwe dorpen vinden duidelijk minder vaak dat er te weinig verlichting is dan de ‘oude’ dorpen. Het aantal mensen dat vindt dat er te weinig verlichting is (aantal lantaarns), is sinds 2010 toegenomen van 14% naar 20%. Met name neemt dit toe in Camminghaburen, Aldlân, Nijlân, Wielenpôlle, Goutum en Wytgaard. Overigens vindt een meerderheid ook in die dorpen of wijken dat er voldoende verlichting is. Inwoners van dorpen in Boarnsterhim-Noord zijn minder tevreden over de staat van onderhoud van diverse zaken dan de inwoners van de stad Leeuwarden en de dorpen van Leeuwarden. De nieuwe dorpen tellen voor enkele zaken duidelijk meer ontevredenen dan tevredenen. Dit zijn: onderhoud van het straatmeubilair, de verharding/bestrating van trottoirs, wegdek/straat en wandelpaden door het gras/park. Overlast, ergernissen en handhaving De meeste respondenten hebben de afgelopen 12 maanden geen overlast ervaren in hun woonomgeving. Minste overlast is er in de dorpen van Leeuwarden, gevolgd door de nieuwe dorpen en tenslotte door de stad. Hondenpoep, hardrijden door woonstraten én rondslingerend vuil, zijn zaken waar men zich het vaakst aan ergert. Vaak komen ergernissen in dorpen wat minder voor. Voor de oude gemeente Leeuwarden geldt dat ergernissen over onkruidgroei op verharding, graffiti en afval in vijvers/grachten sinds 2005 sterk teruggelopen zijn. Het merendeel van de respondenten geeft aan geen actie te ondernemen als ze overlast of ergernis hebben. Van de mensen die actie ondernamen op ervaren overlast, spreken de meesten de overlastgevende erop aan. Daarnaast wordt vaak de gemeente of de politie ingeschakeld om de overlast te laten verhelpen. Het blijkt dat actie ondernemen tegen overlast of ergernis relatief vaak geholpen heeft bij overlast of ergernissen in de dorpen van Boarnsterhim-Noord. Daarentegen blijkt actie ondernemen tegen overlast of ergernis in bijna 50% van de gevallen niet te helpen bij de dorpen van Leeuwarden én de stad Leeuwarden zelf. Het rapportcijfer over de wijze waarop men geholpen wordt met een 4

ergernis of klacht scoort over de hele gemeente een 5,5. De dorpen zijn daarbij iets negatiever dan de stad. Hondenpoep en te hardrijden in woonstraten zijn veruit de meest genoemde onderwerpen waarvan men vindt dat het toezicht beter moet. Daarna volgen onderwerpen als (zwerf-)afval, (fout-) parkeren en overlast van jongeren. Inwoners van de dorpen van Boarnsterhim-Noord willen meer dan gemiddeld beter toezicht op hondenpoep, (fout-)parkeren en te hard rijden in woonstraten. Toezicht op zwerfafval wordt in de dorpen algemeen minder van belang geacht, evenals overlast van jongeren, illegale kamerverhuur en misbruik sociale regelingen. Veiligheid ’s Avonds en overdag voelen dorpsbewoners zich veiliger dan stadsbewoners. Ruim 16% van de respondenten (of één van de huisgenoten) geeft aan de afgelopen 12 maanden slachtoffer te zijn geworden van fietsendiefstal. 10% van de respondenten heeft last van vernielingen aan hun auto of een auto in het huishouden en 9% meldt een vernieling aan de buitenkant huis, planten en dergelijke. In de dorpen komt slachtofferschap van de meeste misdrijven minder voor dan in de stad. Dit geldt vooral voor vernielingen. Wat ook opvalt is het lage percentage fietsendiefstallen in de nieuwe dorpen. In de dorpen komen extra sloten of klemmen, inbraakstrips op deuren en alarm wat minder voor dan in de stad. Daar staat tegenover dat men vaker gebruik maakt van verlichting (bewegingsmelder, tijdklok, extra buitenlamp etc.) en sociale maatregelen, zoals buren die de brievenbus legen en toezicht houden. Oordeel over de eigen wijk of dorp en de Binnenstad Inwoners van Boarnsterhim-Noord vinden gemiddeld genomen vaker dat zijn of haar dorp achteruit is gegaan. Vooral veel inwoners van zowel Warten als Wergea vinden dat hun dorp achteruit gegaan is. Voor Warten komt dat vooral door verdwijnen winkels/voorzieningen en verslechtering busverbindingen, bij Wergea gaat het vooral om onderhoud publieke ruimte en woningen/tuinen. Voor alle gebieden geldt dat veel meer mensen vinden dat de binnenstad van Leeuwarden erop vooruit is gegaan, dan achteruitgegaan. Uitgaansmogelijkheden, het cultureel aanbod, winkelaanbod, parkeermogelijkheden auto, de stallingsmogelijkheden voor de fiets en de bewegwijzering van de Binnenstad scoren gemiddeld een 7 of hoger. Het oordeel van de eigen inwoners over de Binnenstad is door de jaren heen op diverse punten verbeterd (voor de vergelijkbaarheid cijfers zonder de nieuwe dorpen). Cultureel aanbod, netheid, veiligheid (wel een iets andere vraagstelling), aankleding en inrichting en parkeermogelijkheden auto verbeterden. Overleg met en betrokkenheid burger Aan de inwoners van Leeuwarden wordt al jaren gevraagd of men vindt dat men invloed kan uitoefenen op het beleid. Deze vraag werd dit keer een aantal weken na de verkiezingen gesteld. Wellicht heeft dit invloed gehad, want de score 5,1 is hoger dan ooit te voren. Het blijkt dat relatief gezien meer respondenten uit Boarnsterhim-Noord dan uit gemeente Leeuwarden de lokale politiek regelmatig volgden, maar echt grote verschillen zijn er niet. Dit verschil komt door de stadsbewoners, want ook de inwoners van de oude dorpen van de gemeente Leeuwarden volgen meer dan gemiddeld de lokale politiek. Van alle respondenten in de ‘oude gemeente Leeuwarden’ die soms of regelmatig de lokale politiek volgen, volgt ruim twee derde de lokale politiek via Huis aan Huis. Daarna volgen LC/FD, TV Omrop 5

Fryslân, Radio Omrop Fryslân, Sociale media (twitter/facebook) en de website leeuwarden.nl en die van de gemeenteraad. Van de respondenten uit de dorpen van Boarnsterhim-Noord die regelmatig of soms de politiek volgden, geeft 86% aan de lokale politiek te hebben gevolgd via Op ‘e Hichte en 66% via Middelpunt. LC/FD volgt op enige afstand, evenals Radio en TV Omrop Fryslân. Alle andere media scoren aanzienlijk minder goed. Grote verschil met de inwoners van de oude gemeente Leeuwarden is een nog groter aandeel van de (lokale) huis aan huisbladen en het hoger scoren van Radio en TV Omrop Fryslân. Ook bezoek raads-/commissievergaderingen en infoavonden ligt er hoger. Daarentegen scoren website gemeente en sociale media lager. Regelingen en voorzieningen voor lage inkomens Aan de inkomensgroepen tot 1900 euro (netto gezamenlijk inkomen per maand) is gevraagd of men bekend is met een aantal regelingen (veelal voor lagere inkomensgroepen) en of men er gebruik van maakt. Meest bekende regelingen voor de lagere inkomensgroepen zijn de zorg en huurtoeslag, gevolgd door de Voedselbank. Vrij onbekend zijn de TBU (tegemoetkoming bijzondere uitgaven), de participatieregeling, de langdurigheidstoeslag, de zwemvangnetregeling, Ping, Jeugdsport en Jeugdcultuurfonds, de stichtingen leergeld en urgente noden Friesland en Resto van Harte. Het valt op dat de bekendheid van diverse regelingen in de nieuwe dorpen wat lager ligt. Vier op de vijf respondenten met een laag inkomen geeft aan gebruik te maken van Zorgtoeslag, daarna volgt een collectieve ziektekostenverzekering (ruimt de helft), huurtoeslag en een voorlopige teruggave. Bijna een derde maakt gebruik van kwijtschelding rioolheffing, afvalstoffenheffing of de participatieregeling. Digitale dienstverlening Eén op de twintig Leeuwarders geeft aan niet te internetten. Redenen die daarvoor genoemd worden zijn: geen pc/geen internet, geen geld en het niet kunnen of beheersen. Ruim twee derde van de Leeuwarders gaf eind 2013 aan, de afgelopen 12 maanden www.leeuwarden.nl bezocht te hebben. Dit is iets meer dan eind 2011. In totaal negen van de tien internettende Leeuwarders gaf eind 2013 aan al DigiD te hebben aangevraagd. Eind 2011 was dat nog 85%. 56% van de internetters heeft daarbij al gebruik gemaakt van één of meer digitale diensten op www.leeuwarden.nl, tegen 43% in 2011. Het rapportcijfer voor de digitale diensten van de gemeente Leeuwarden fluctueert door de jaren heen. Sinds 2011 is het cijfer weer sterk opgelopen, van een 6,4 eind 2011 naar een 6,9 eind 2013.

6

0 Inleiding Eind november 2013 is onder 8.000 inwoners van 18 tot en met 79 jaar een leefomgevingsenquête onder de toen bestaande gemeente Leeuwarden uitgezet. Eind januari is vrijwel diezelfde enquête uitgezet onder 1.000 inwoners van de dorpen uit Boarnsterhim die samengevoegd werden met de gemeente Leeuwarden. De uitkomsten van beide onderzoeken zijn samengevoegd waar de vragen exact hetzelfde waren, zodat een beeld ontstaat voor de hele (nieuwe) gemeente Leeuwarden. In dit rapport wordt voor de presentatie van de uitkomsten veelal een vijfdeling gemaakt: x x x x x

Gemeente Leeuwarden (het gebied dat tot 1-1-2014 bij de gemeente Leeuwarden hoorde) Gemeente Leeuwarden zoals dat sinds 1-1-2014 bestaat (dus inclusief de dorpen die van de gemeente Boarnsterhim afkomstig zijn) De stad Leeuwarden: de gemeente Leeuwarden zonder de dorpen De oude dorpen van Leeuwarden: Goutum, Lekkum e.o, Wirdum e.o. en Wytgaard e.o. De nieuwe dorpen van Leeuwarden: Wergea, Warten, Warstiens, Grou, Jirnsum, Reduzum, Idaerd, Eagum en Friens en de buitengebieden

In de bijlage wordt dit per wijk en dorp overzichtelijk weergegeven. Met deze indeling wordt inzichtelijk wat de verschillen tussen stad en dorpen zijn, tussen de bestaande dorpen van Leeuwarden en de nieuwe dorpen en uiteindelijk dus ook wat de herindeling voor ‘statistische gevolgen’ had voor het totale beeld van de gemeente Leeuwarden. Zo blijkt bijvoorbeeld het percentage inwoners dat in de hele gemeente Leeuwarden slachtoffer wordt van fietsendiefstal met de dorpen afkomstig uit Boarnsterhim-Noord erbij twee procentpunt lager te liggen, dan zonder diezelfde dorpen in de totaalcijfers. De uitkomsten voor de nieuwe dorpen zijn tevens een nulmeting. De inhoud van de vragenlijst is bepaald door een gemeente brede interviewronde, waarbij beleidsmedewerkers van alle beleidsafdelingen vragen konden inbrengen of laten wijzigen. Het accent van de leefomgevingsenquête ligt op de fysieke woonomgeving en veiligheid. Deze enquête wordt eens in de twee jaar gehouden (de even jaren) en is onder andere input voor de Veiligheidsindex. In de oneven jaren wordt de wijkenquête gehouden, waarin meer sociale onderwerpen aan de orde komen en die input is voor de Sociale Index. Opdrachtgever van het onderzoek is formeel b. en w. De uitbreiding van het onderzoek met de nieuwe dorpen is op verzoek van Bert van Doorn, projectleider/kwartiermaker herindeling Leeuwarden-Boarnsterhim. Voor degenen die (ook) interesse hebben in allerlei trends, wordt verwezen naar de bijlage bij de Jaarstukken van de gemeente Leeuwarden, voorjaar 2014: Inforasters/Beleid in Beeld. Daar zijn veel van de uitkomsten in trends terug te vinden. Tenslotte, voor de statistici onder de lezers. De respons op de vragenlijst uitgezet eind 2013: 2.126 ingevulde vragenlijsten (schriftelijk of via internet). Bij 95% betrouwbaarheid geeft dat bij ja/nee vragen een afwijkingsmarge van 2%. De vragenlijst uitgezet in de nieuwe dorpen, had een respons van 325 ingevulde vragenlijsten. Bij 95% betrouwbaarheid geeft dat bij ja/nee vragen een afwijkingsmarge van 5%. Statistiek en Onderzoek Mei 2014

7

1 Festivals en evenementen 1.1. Bezoek festivals en evenementen Leeuwarden door eigen inwoners Aan zowel de inwoners van de gemeente Leeuwarden, zoals deze bestond tot 1 januari 2014, als aan de inwoners van het nieuwe gebiedsdeel, is gevraagd of men evenementen in Leeuwarden bezocht heeft. Aan de (oud)Leeuwarders is dit eind november/begin december gevraagd. Aan de inwoners van voormalig Boarnsterhim-Noord is deze vraag in januari 2013 gesteld. Aan de inwoners van de nieuwe dorpen is tevens het bezoek van een aantal evenementen in dat gebiedsdeel gevraagd. In onderstaande tabel 1 worden vijf gebieden vergeleken: x x x x x

De gemeente Leeuwarden zoals deze bestond tot 1-1-2014 De gemeente Leeuwarden met het nieuwe gebiedsdeel erbij (hier Boarnsterhim-Noord genoemd) De stad Leeuwarden (dus zonder de 18 dorpen) De dorpen die al voor 1-1-2014 behoorden tot de gemeente Leeuwarden De dorpen die afkomstig zijn van Boarnsterhim (voortaan gebiedsdeel Boarnsterhim-Noord genoemd)

Uit tabel 1.1 blijkt dat inwoners die uit de dorpen van Boarnsterhim-Noord afkomstig zijn, festivals en evenementen in Leeuwarden relatief minder bezoeken dan de ‘oud Leeuwarders’. Dit is te zien door hoe roder een cel, hoe minder bezocht. Hoe groener de cel, hoe vaker het festival/evenement bezocht is. Na de Vrijdagsmarkt is Koninginnedag het beste bezochte evenement van Leeuwarden, gevolgd door het Bevrijdingsfestival en het Fries straatfestival. Tabel 1.1 Welke festivals en evenementen in Leeuwarden heeft u in 2013 bezocht? Gem. Leeuwarden Bevrijdingsfestival Fries Straatfestival Noordelijk Filmfestival Concerten Prinsentuin Bloemetjesmarkt (Hemelvaartsdag) Koninginnedag Aftelfeest (aan eind van het jaar 2012) Vrijdagsmarkt Leeuwarden Uit!/ Uitmarkt Dancetour City Proms Into the Grave Freeze Welcome to the Village Loop Leeuwarden Jaarmarkt (laatste zondag van september) Ljouwert Culinair Sinterklaasintocht

Gem. Lwden + B’him-Noord

Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen B’himNoord

51% 43% 7% 27%

48% 41% 7% 25%

51% 44% 7% 27%

37% 38% 6% 20%

27% 15% 2% 8%

40% 63%

38% 60%

40% 64%

34% 43%

21% 29%

3% 67% 23% 11% 8% 3% 4% 8% 20%

3% 65% 21% 10% 7% 3% 4% 7% 19%

3% 68% 23% 11% 8% 3% 4% 8% 20%

1% 63% 19% 2% 5% 2% 2% 3% 16%

0% 39% 6% 4% 1% 2% 2% 0% 4%

20% 22% 28%

19% 20% 26%

20% 22% 29%

14% 21% 15%

7% 7% 5%

8

1.2. Waardering festivals en evenementen Leeuwarden door eigen inwoners Van alle festivals/evenementen in Leeuwarden scoort ‘’Welcome to the Village’’ als waardering het hoogste rapportcijfer (8,5 voor de totale gemeente, inclusief het Boarnsterhim-Noord), terwijl het ‘’Aftelfeest’’ het laagste cijfer scoort (7,2). Tabel 1.2. Welk rapportcijfer zou u geven aan de festivals en evenementen? Gem. Leeuwarden Bevrijdingsfestival Fries Straatfestival Noordelijk Filmfestival Concerten Prinsentuin Bloemetjesmarkt (Hemelvaartsdag) Koninginnedag Aftelfeest (aan eind van het jaar 2012) Vrijdagsmarkt Uit!/ Uitmarkt Dancetour City Proms Into the Grave Freeze Welcome to the Village Loop Leeuwarden Jaarmarkt (laatste zondag van september) Ljouwert Culinair Sinterklaasintocht

Gem. Lwden + B’him-Noord

Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen B’himNoord

7,4 7,7 7,7 7,5

7,5 7,7 7,7 7,5

7,4 7,7 7,7 7,5

7,5 7,9 7,5 7,5

7,8 8,0 7,9 7,8

7,5 7,6

7,5 7,6

7,5 7,6

7,6 7,8

7,2 7,4

7,2 7,6 7,7 7,4 7,6 8,1 7,4 8,5 7,8

7,2 7,6 7,7 7,4 7,6 8,1 7,5 8,5 7,8

7,2 7,6 7,7 7,4 7,6 8,1 7,4 8,6 7,8

7,0 7,6 8,2 7,0 7,4 6,5 8,7 7,6 8,2

8,0 7,3 6,8 7,6 7,2 8,1 9,0 7,0 7,5

7,3 7,5 7,9

7,3 7,5 7,9

7,3 7,5 7,9

7,4 7,6 7,8

6,7 7,3 8,1

1.3. Bezoek festivals en evenementen door inwonende kinderen Grafiek 1.1. geeft het gemiddelde weer van de gemeente Leeuwarden met Boarnsterhim-Noord, voor volwassenen en voor eventueel inwonende kinderen. Hieruit blijkt dat de Sinterklaasintocht relatief veel wordt bezocht door kinderen, naast Koninginnedag. Daarna volgt het Befrijdingsfestival. Grafiek 1.1. Als u inwonende kind(eren) heeft: welke festivals of evenementen hebben zij in Leeuwarden 2013 bezocht?

9

1.4. Bezoek festivals en evenementen dorpen Boarnsterhim-Noord door inwoners BoarnsterhimNoord Aan de inwoners van Boarnsterhim-Noord is ook gevraagd in hoeverre men evenementen/festivals in de eigen dorpen bezoekt. In grafiek 1.2. is te zien dat in alle dorpen de eigen merke of dorpsfeest goed bezocht wordt. Sint Piter en de opening van het watersportseizoen worden vooral door Grousters veel bezocht, de Grouster Skûtsje Wike/ Skûtsjesilen wordt ook veel door inwoners van de andere dorpen bezocht. De Wartenster Wetter Wille wordt de inwoners van Warten bezocht (34 van de 36 respondenten) en Wergea (11 van de 33 respondenten). Grafiek 1.2. Welke festivals/evenementen heeft u in 2012 in ‘Boarnsterhim-Noord’ bezocht?

10

1.5. Waardering festivals en evenementen dorpen Boarnsterhim-Noord door inwoners Boarnsterhim-Noord Drie evenementen in de nieuwe dorpen van Leeuwarden scoren hoger dan een 8. Dit zijn Sint Piter, Grouster Skûtsje Wike/Skûtsjesilen en Wartenster Wetter Wille. Maar ook de andere evenementen worden met een 7,5 of hoger, dus goed, gewaardeerd, zie ook tabel 1.3. Tabel 1.3. Waardering festivals en evenementen dorpen Boarnsterhim-Noord door inwoners Boarnsterhim-Noord Merke of dorpsfeest 7,53 Sint Piter (Grou) 8,11 Opening watersportseizoen (Grou) 7,52 Schuim/paintparty (Grou) 7,84 Grouster Skûtsje Wike/ Skûtsjesilen 8,16 Wartenster Wetter Wille 8,24

1.6. Bezoek festivals en evenementen dorpen Boarnsterhim-Noord door volwassenen en inwonende kinderen Boarnsterhim-Noord Zoals zichtbaar is in grafiek 4 wordt de Schuim/paintparty relatief gezien vooral meer bezocht door inwonende kinderen. Maar relatief weinig volwassen uit Boarnsterhim-Noord geven aan daar geweest te zijn. Grafiek 1.3. Als u inwonende kind(eren) heeft: welke festivals/evenementen hebben zij bezocht?

11

1.7. Sterk aanbod aan evenementen en festivals in Leeuwarden? In grafiek 1.4. is af te lezen dat de respondenten uit de dorpen afkomstig van Boarnsterhim-Noord minder vaak ja zeggen tevreden te zijn met de sterkte van aanbod aan festivals/evenementen, dan de respondenten uit de stad Leeuwarden of de mensen uit de dorpen van Leeuwarden. Inwoners uit de nieuwe dorpen die bij Leeuwarden gekomen zijn, hebben vaker ook geen mening. Grafiek 1.4. Vindt u in het algemeen dat de (nieuwe) gemeente Leeuwarden een sterk aanbod aan festivals/evenementen heeft?

1.8. Bezoek Blokhuispoort Uit de onderstaande grafiek blijkt dat vooral inwoners uit de dorpen van Leeuwarden en nieuwe dorpen afkomstig van Boarnsterhim-Noord relatief minder vaak de Blokhuispoort hebben bezocht. Dat geldt vooral voor de laatste groep. Als inwoners van de gemeente Leeuwarden de Blokhuispoort bezocht hebben, is dat vrijwel even vaak voor een festival/evenement, atelier/bedrijf of voor café de Bak. Grafiek 1.5. Welke onderdelen/evenementen van/in Blokhuispoort heeft u in 2013 bezocht?

12

2 Imago en bekendheid van de stad Leeuwarden 2.1 Bekendheid slogans Uit grafiek 2.1. blijkt dat de slogan ‘’Kijk: dat is het mooie van Leeuwarden’’ iets minder bekend is dan de slogan ‘’Leeuwarden, Capital of Water Technology’’ bij de respondenten uit de nieuwe dorpen. De bekendheid van beide slogans ligt er overigens duidelijk lager. De slogan ‘’Kijk: dat is het mooie van Leeuwarden’’ heeft meer bekendheid in de stad Leeuwarden en in de dorpen van Leeuwarden, dan de slogan ‘’Leeuwarden, Capital of Water Technology’’. In de dorpen van Leeuwarden zijn beide slogans relatief het bekendst. Grafiek 2.1. Kent u de volgende slogans?

2.2. Stellingen over het imago van Leeuwarden In grafiek 2.2. is zichtbaar dat de inwoners van de nieuwe dorpen wat minder vaak het (helemaal) eens zijn met een aantal positief geformuleerde stellingen over het imago van Leeuwarden. Het grootste verschil doet zich voor bij het trots zijn op Leeuwarden. De inwoners van de nieuwe dorpen zijn duidelijker minder trots op (de stad) Leeuwarden dan rest van Leeuwarden. Grafiek 2.2. % inwoners dat (helemaal)eens is met de stelling:

13

2.3. Waar denkt u aan bij de stad Leeuwarden? In de grafieken 2.3 en 2.4 is zichtbaar dat Leeuwarden vooral bekend staat als hoofdstad van Fryslân. Meer dan 80% van de respondenten uit de dorpen denkt daaraan bij Leeuwarden. Voor de stad Leeuwarders is dat ruim 70%. De nieuw bij Leeuwarden gevoegde dorpen denken opvallend minder vaak aan Leeuwarden als historische stad, zie daarvoor ook grafiek 2.4. Grafiek 2.3. Waaraan denkt u bij de stad Leeuwarden? (maximaal drie antwoorden)

Grafiek 2.4 Waaraan denkt men bij Leeuwarden naar regio, belangrijkste 6 genoemde items:

14

3 Cultuur en sport 3.1. Kunstzinnige activiteiten Tabel 3.1. gaat over het aantal respondenten dat een activiteit beoefent. Hieruit blijkt dat beeldhouwen, pottenbakken en sieraden maken een relatief weinig verrichte activiteit is . De meest populaire activiteit uit de lijst van hieronder is fotografie/film/video en grafische vormgeving op de computer, 20% beoefent dat als kunstzinnige activiteit. Tabel 3.1. % inwoners dat een kunstzinnige activiteit beoefent:

Tekenen, schilderen e.d. Beeldhouwen, pottenbakken, sieraden maken Werken met textiel e.d.

Gem. Leeuwarden

Gem. Lwden + B’himNoord

Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen B’him-Noord

14%

14%

14%

13%

11%

3%

4%

3%

4%

6%

8%

8%

8%

11%

14%

Zingen

10%

11%

10%

15%

15%

Muziek maken

13%

13%

13%

10%

15%

Theater, toneel e.d.

4%

4%

4%

5%

5%

Dans Fotografie/film/video en grafische vormgeving op computer

6%

6%

6%

6%

6%

20%

20%

20%

18%

17%

Verhalen/gedichten schrijven Anders, namelijk:

8%

8%

8%

5%

8%

11%

11%

12%

5%

10%

3.2. Hoe beoefent u die kunstzinnige activiteit? Uit deze grafiek is te zien dat zingen, theater en dans relatief vaak via een club of vereniging wordt beoefend. Toch geldt voor elke activiteit die hieronder genoemd wordt relatief vaak dat deze meestal door beoefend wordt zonder lid te zijn van een club of vereniging of via lessen, cursussen te volgen. (totaal gemeente Leeuwarden + nieuwe dorpen uit Boarnsterhim-Noord) Grafiek 3.1. Hoe beoefent men een kunstzinnige activiteit (van alle mensen die een activiteit beoefenen):

15

3.3. Beoefenen uw inwonende kinderen kunstzinnige activiteiten? Uit grafiek 3.2. blijkt dat vooral theater/toneel weinig wordt beoefend door inwonende kinderen van de gemeente Leeuwarden + Boarnsterhim-Noord. Tekenen/schilderen wordt door inwonende kinderen het meest beoefend. Grafiek 3.2. Als u inwonende kind(eren) heeft: welke kunstzinnige activiteiten beoefenen ze:

3.4. Hoe beoefenen de inwonende kinderen die kunstzinnige activiteit? Verder blijkt dat tekenen/zingen en nu muziek maken relatief vaak zonder begeleiding wordt beoefend. Dans wordt naast zonder begeleiding beoefenen, ook veel beoefend via een club of vereniging. Lessen of cursussen volgen om zo de kunstzinnige activiteit te beoefenen wordt door inwonende kinderen relatief weinig gedaan in de gemeente Leeuwarden + Boarnsterhim-Noord. Grafiek 3.3. Hoe beoefenen de inwonende kinderen die kunstzinnige activiteit?

16

3.5. Bekendheid en gebruik diensten Kunstkade Uit deze grafiek 3.4. blijkt dat de Kunstkade vrij onbekend is onder de inwoners van de dorpen die nieuw bij de gemeente gevoegd zijn. Dit geldt in iets mindere mate overigens ook voor de dorpen die al langer bij Leeuwarden horen en voor de stad Leeuwarden. Ongeveer één op de vijf inwoners van de gemeente Leeuwarden is bekend met Kunstkade. Als gebruik gemaakt wordt van Kunstkade is dat meestal via de website. Zie hiervoor ook grafiek 3.5. Grafiek 3.4. Bent u bekend met Kunstkade?

Grafiek 3.5. Maakt u gebruik van de diensten van Kunstkade?

17

3.6. Lidmaatschap van en vrijwilliger zijn bij een sportvereniging Inwoners van de dorpen van de ‘oude gemeente Leeuwarden’ zijn (relatief) het vaakst lid van een sportvereniging, gevolgd door inwoners van de nieuwe dorpen. Al zijn er wel uitzonderingen, zoals te zien is in kaart 3.1. Grou e.o. en Wirdum e.o. scoren wat minder dan gemiddeld op lid zijn van een sportvereniging dan de andere dorpen. Het zijn ook de inwoners van de dorpen die relatief vaker als vrijwilliger betrokken zijn bij een sportvereniging. Zie hiervoor ook kaart 3.2. Vooral inwoners van de nieuwe dorpen zijn vaak vrijwilliger bij kantinediensten en andere activiteiten. Grafiek 3.6. Lid van een sportvereniging:

Grafiek 3.7. Bent u als vrijwilliger betrokken bij een sportvereniging?

18

Kaart 3.1.: Lidmaatschap sportvereniging 18 jaar en ouder naar wijk: (uitleg: 0,14 tot 0,25: tussen de 14% en minder dan 25% van de respondenten van 18 jaar en ouder zegt lid te zijn van een sportvereniging)

Lekkum e.o.

Buitengebied Noordwest

Blitsaerd

Bilgaard & Havankpark e.o.

Grote Wielen & De Groene Ster

Vrijheidswijk Heechterp Valeriuskwartier & Magere Weide Westeinde Oldegalileën & Bloemenbuurt Transvaalwijk & Rengerspark Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek Vogelwijk & Muziekwijk

Camminghaburen

Schieringen & De Centrale Vlietzone Vossepark & Helicon

Binnenstad Oranjewijk & Tulpenburg

Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette

Bedrijventerreinen-Oost Huizum-West

Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.

Hempens/Teerns e.o. & Zuiderburen

Techum & "De Zuidlanden"

Wirdum & Swichum e.o.

Wergea & Warten e.o.

Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

% 18 jr en ouder lid van een sportvereniging Data column: lid sportver. 0.14 - 0.25 0.25 - 0.35 0.35 - 0.45 0.45 - 0.56

Jirnsum e.o.

19

Kaart 3.2.: Cumulatief percentage vrijwilliger bij een sportvereniging 18 jaar en ouder naar wijk (meerdere antwoorden mogelijk, percentages soorten vrijwilligerswerk bij elkaar opgeteld):

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

% vrijwilliger van een sportvereniging (cumulatief, men kan meerdere malen vrijwilliger zijn) Data column: cum%vrijwilliger 0.04 - 0.11 0.11 - 0.17 0.17 - 0.28 0.28 - 0.47

Jirnsum e.o.

20

3.7. Lidmaatschap van inwonende kinderen van een sportvereniging In de dorpen hebben relatief veel respondenten inwonende kinderen. In de dorpen die nieuw bij Leeuwarden gekomen zijn, is iets meer dan de helft van de kinderen tot 18 jaar lid van een sportvereniging. In de dorpen die al langer bij de gemeente Leeuwarden behoorden, is dat twee derde. Voor de stad Leeuwarden geldt dat ook meer dan twee derde van de kinderen lid is van een sportvereniging. Overigens is de betrouwbaarheid van deze gegevens wat geringer, meer dan de helft van de ondervraagden heeft geen inwonende kinderen en derhalve zijn de uitkomsten zeker per gebiedsdeel minder betrouwbaar. De grafiek 3.8b toont de relatieve resultaten van de respondenten die inwonende kinderen hebben (zowel tot 12 jaar als 12 tot 18 jaar). Respondenten zonder inwonende kinderen zijn weggelaten uit deze grafiek. Uit de grafiek blijkt dat in dorpen relatief meer respondenten het antwoord ‘’ja’’ geven (kinderen zijn lid van een sportvereniging) dan respondenten uit de stad. Maar in de nieuwe dorpen zeggen ook relatief meer mensen nee. Dus wel inwonende kinderen, maar deze zijn niet lid van een sportvereniging. Het kan theoretisch zo zijn dat vrijwel alleen inwoners met kinderen onder de 4 jaar bijvoorbeeld respondeerden. Grafiek 3.8a Heeft u inwonende kind(eren) die lid zijn van een sportvereniging?

Grafiek 3.8b Heeft u inwonende kind(eren) die lid zijn van een sportvereniging?

21

4 Voorzieningen en onderhoud In dit hoofdstuk worden grafieken en tabellen getoond over hoe de respondenten denken over de voorzieningen en onderhoud in hun woonomgeving of in Leeuwarden. 4.1. Voorzieningen/verlichting De grafiek 4.1. gaat over de aanwezigheid van de volgende onderwerpen, weergegeven is het percentage antwoorden op ‘’te weinig aanwezig’’. Hieronder is te zien dat de dorpen van (oud) Leeuwarden relatief vaker ontevreden zijn met de hoeveelheid lantaarns, de verlichting van doorgaande wegen, fietspaden en wandelpaden. In grafiek 4.2 worden de dorpen van Leeuwarden en de dorpen van Boarnsterhim-Noord vergeleken. Een kleine opmerking: de dorpen van Leeuwarden hadden alleen de mogelijkheid om ‘’voldoende aanwezig’’ en ‘’te weinig aanwezig’’ te kiezen, de dorpen van Boarnsterhim-Noord konden ook nog kiezen voor ‘’te veel aanwezig’’. De nieuwe dorpen vinden minder vaak dat er te weinig verlichting is dan de ‘oude’ dorpen (en vaak ook dan de stadsbewoners). Het aantal mensen dat vindt dat er te weinig verlichting is (aantal lantaarns), is sinds 2010 toegenomen van 14% naar 20%. Met name neemt dit toe in Camminghaburen, Aldlân, Nijlân, Wielenpôlle, Goutum en Wytgaard. Overigens vindt een meerderheid ook in die dorpen of wijken dat er voldoende verlichting is. In Blitsaerd en Techum vinden de bewoners daarnaast vooral dat er (nog) onvoldoende verlichting is. Zie ook grafiek 4.2. Grafiek 4.1. Kunt u van een aantal zaken in uw woonomgeving aangeven of deze te veel, voldoende of te weinig aanwezig zijn ? % te weinig verlichting aanwezig:

Grafiek 4.2. % inwoners dat vindt dat aantal lantaarns onvoldoende is (2013/2014):

22

Grafiek 4.3. Kunt u van een aantal zaken in uw woonomgeving aangeven of deze te veel, voldoende of te weinig aanwezig zijn? % Te weinig aanwezig verlichting:

4.2. Bezoek groengebieden afgelopen 12 maanden en voldoende groen Uit grafiek 4.4. blijkt dat vier op de vijf Leeuwarders de Prinsentuin de afgelopen 12 maanden bezocht heeft. Al neemt het relatief aantal bezoekers wel af naarmate de afstand naar de Prinsentuin groter is, zie ook kaart 4.1. Aan de bewoners van de nieuwe dorpen is naast onderstaande groengebieden ook gevraagd of men een aantal groengebieden in de eigen omgeving bezoekt. Het water rond Grou is populair onder de respondenten uit Boarnsterhim-Noord, evenals de Alde Feanen. Uit grafiek 4.5. blijkt dat inwoners van dorpen vaker vinden dat er te weinig groen is in de eigen wijk of dorp, in de gemeente en rond de gemeente. Vooral de dorpen van Boarnsterhim-Noord vinden dat er te weinig groen te vinden is rond/in gemeente Leeuwarden en in eigen wijk/dorp. Grafiek 4.4. Kunt u van de volgende groengebieden/waterpartijen aangeven of u ze de afgelopen 12 maanden niet of wel bezocht heeft?

23

Grafiek 4.5. Vindt u dat er voldoende groen(recreatiegebieden, parken en bossen) is rond/in de gemeente Leeuwarden en uw wijk of dorp? Antwoord: te weinig!

24

Kaart 4.1. % inwoners van 18 jaar en ouder dat de afgelopen 12 maanden Prinsentuin bezocht heeft:

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

% 18jr eo Prinsentuin bezocht Data column: Prinsentuin bezocht 0.39 - 0.6 0.6 - 0.8 0.8 - 0.9 0.9 - 0.98

Jirnsum e.o.

25

Opvallend is dat inwoners van vooral de dorpen van (oud)Leeuwarden geen recreatie/watergebieden in of rond Leeuwarden hebben bezocht om te zwemmen. Deze dorpen steken ver boven de overige gebieden uit met circa 73% (die daar niet gaan zwemmen) tegenover 58%-62% elders. Zie ook grafiek 4.6. Grafiek 4.6. Welke van onderstaande recreatie-/watergebieden in of rond Leeuwarden heeft u (en/of uw inwonende kinderen) bezocht om te zwemmen de afgelopen 12 maanden?

26

Kaart 4.1. Saldo tevreden over onderhoud groenvoorzieningen min ontevreden onderhoud groenvoorzieningen

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: saldotevr-ontevr-groenvoorz. -0.24 - 0 0 - 0.3 0.3 - 0.6 0.6 - 0.7

Jirnsum e.o.

27

4.3. Tevredenheid onderhoud In de tabellen 4.1. en 4.2. hieronder is te zien dat de inwoners van dorpen in Boarnsterhim-Noord minder tevreden zijn over de staat van onderhoud van diverse zaken dan de inwoners van de stad Leeuwarden en de dorpen van Leeuwarden. Dit is ook zichtbaar in kaart 4.2. Bij veel items kleuren de nieuwe dorpen oranje tot rood. Door de tabellen 4.1. en 4.2. te vergelijken, blijkt dat de nieuwe dorpen voor enkele zaken duidelijk meer ontevredenen telt dan tevredenen. Dit zijn: het straatmeubilair, de verharding/ bestrating van trottoirs, wegdek/straat en wandelpaden door het gras/park. Tabel 4.1. Wat is uw oordeel over de staat van onderhoud van bepaalde zaken in uw buurt, % tevreden: Tevreden% De verlichting De groenvoorzieningen (plantsoen, grasveldjes) De begraafplaatsen De vijvers en waterpartijen Het straatmeubilair (bankjes, prullenbakken) Beelden en/of kunstwerken De speeltoestellen Speel- en trapveldjes De straatkolken (waterafvoer, putten) De afvalverzamelcontainers in de omgeving Trottoirs Wegdek/straat Fietspaden Wandelpaden door het gras/park

Gem. Leeuwarden

Gem. Lwden + Bhim-Noord

Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen BhimNoord

65%

64%

65%

54%

59%

55% 33% 46%

54% 33% 45%

55% 33% 47%

57% 46% 42%

43% 34% 34%

40% 32% 34% 36% 47%

39% 31% 33% 35% 45%

40% 33% 34% 36% 47%

42% 26% 41% 45% 47%

24% 22% 24% 22% 32%

52% 52% 59% 61% 57%

51% 49% 56% 58% 54%

53% 52% 59% 62% 58%

49% 49% 54% 58% 47%

41% 23% 26% 28% 19%

Tabel 4.2. Wat is uw oordeel over de staat van onderhoud van bepaalde zaken in uw buurt, % ontevreden: Ontevreden% De verlichting De groenvoorzieningen (plantsoen, grasveldjes) De begraafplaatsen De vijvers en waterpartijen Het straatmeubilair (bankjes, prullenbakken) Beelden en/of kunstwerken De speeltoestellen Speel- en trapveldjes De straatkolken (waterafvoer, putten) De afvalverzamelcontainers in de omgeving Trottoirs Wegdek/straat Fietspaden Wandelpaden door het gras/park

Gem. Leeuwarden


Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen BhimNoord

12%

12%

12%

15%

10%

18% 2% 13%

18% 2% 13%

18% 2% 13%

14% 1% 9%

25% 4% 13%

23% 9% 12% 13% 16%

24% 9% 12% 14% 17%

23% 9% 12% 13% 16%

13% 7% 7% 9% 18%

34% 12% 17% 25% 26%

17% 24% 14% 12% 9%

17% 26% 17% 14% 12%

17% 24% 14% 12% 10%

5% 22% 18% 15% 7%

19% 46% 44% 33% 32%

28

Uit grafiek 4.7. hieronder blijkt dat inwoners van Grou e.o. het meest negatief zijn over de trottoirs, onderhoud én dat inwoners van Wergea & Warten e.o. het meest negatief zijn over de verharding/bestrating van wegdek/straatonderhoud. Inwoners van deze dorpen zijn negatiever dan Reduzumers en Jirnsumers. Grafiek 4.7. Ontevredenheid nieuwe dorpen over twee (slecht) scorende items, de verharding/ bestrating van:

29

Kaart 4.2. Gemiddeld saldo tevredenheid – ontevredenheid van 14 onderhoudszaken in de buurt (van verlichting tot wandelpaden door gras/park)

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: saldo-tevr-ontevr-14onderhoudsitem

Jirnsum e.o.

-0.18 - -0.05 -0.05 - 0.1 0.1 - 0.25 0.25 - 0.4 0.4 - 0.54

30

5 Overlast, ergernissen en handhaving In dit hoofdstuk komen grafieken en tabellen voor die de resultaten weergeven over onderwerpen zoals overlast, ergernissen en handhaving van deze problemen. 5.1. Overlast Uit de grafiek 5.1. blijkt dat de meeste respondenten de afgelopen 12 maanden geen overlast hebben ervaren in hun woonomgeving. De dorpen van Leeuwarden scoren beter dan de dorpen van Boarnsterhim-Noord. Maar ook die dorpen scoren overigens goed ten opzichte van de stad Leeuwarden. Grafiek 5.1. Heeft u de afgelopen 12 maanden overlast ervaren in uw woonomgeving van:

Uit grafiek 5.2 blijkt dat merendeel van de respondenten ervaart dat de overlast gelijk is gebleven. Kleine groepen vinden dat de overlast is afgenomen of juist is toegenomen. Omdat er in de dorpen vaak geen overlast is, geven ook meer mensen daar aan dat toe- of afname van overlast niet van toepassing is.

31

Grafiek 5.2. Is de overlast die u (mogelijk) ervaren heeft van de volgende mensen of groepen de afgelopen 12 maanden afgenomen, gelijk gebleven of toegenomen?

5.2. Ergernissen Uit tabel 5.1. hieronder blijkt hondenpoep, hardrijden door woonstraten én rondslingerend vuil de ergenissen zijn waar men zich het vaakst aan ergert. Vaak komen ergernissen in dorpen wat minder voor. Voor de oude gemeente Leeuwarden geldt dat ergernissen over onkruidgroei op verharding, graffiti en afval in vijvers/grachten sinds 2005 sterk teruggelopen zijn. Tabel 5.1. Aan welke zaken in uw buurt ergert u zich wel eens? % vaak ergeren aan: % VAAK Rondslingerend vuil Te volle prullenbakken Graffiti Hondenpoep Onkruidgroei op verharding Afval in vijvers/grachten Aanbieden grof afval op verzamelplaatsen i.p.v. eigen adres Niet schoon achterblijven verzamelplaatsen Wildplassen Buren Verkeer Bedrijven Verkeer Bedrijven (Fout)parkeren Doorgaand autoverkeer/sluipverkeer Hardrijden door woonstraten Verkeersmaatregelen (bv. drempels, paaltjes, eenrichtingsverkeer) Trillingen door verkeer Anders, namelijk:

Gem. Lwden + Gem. Bhim-Noord Leeuwarden

Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen BhimNoord

30% 19% 8% 45% 21% 19%

31% 19% 8% 44% 21% 20%

32% 20% 8% 45% 21% 20%

14% 11% 5% 31% 22% 10%

22% 16% 4% 50% 22% 16%

11%

12%

12%

3%

6%

13% 4% 8% 10% 3% 3% 1% 17% 14% 31%

14% 4% 8% 10% 3% 3% 1% 17% 15% 31%

15% 4% 9% 9% 3% 3% 1% 17% 14% 31%

4% 0% 0% 14% 2% 5% 3% 12% 24% 27%

3% 1% 4% 11% 1% 1% 1% 16% 9% 32%

10% 7% 18%

10% 7% 18%

10% 6% 18%

10% 12% 18%

10% 11% 22%

32

5.3. Reactie op ergernissen en overlast Uit grafiek 5.3 blijkt dat merendeel van de respondenten geen actie ondernemen als ze overlast of een ergernis ervaren. Verder blijkt ook dat respondenten uit de ‘oude’ dorpen van Leeuwarden en de dorpen afkomstig van Boarnsterhim-Noord minder vaak ergernissen hebben (rode kolom). Als mensen een overlast hebben, dan doet een meerderheid daar niets aan (paarse kolom), ten opzichte van de mensen die er wel iets aan gedaan hebben (groene kolom). Van de mensen die actie ondernamen, spreken de meesten de overlastgevende erop aan. Daarnaast wordt vaak gemeente of de politie inschakelt om de overlast te laten verhelpen. Inwoners van dorpen hanteren relatief vaker de brief als methode dan stadsbewoners. Zie daarvoor ook tabel 5.4. Grafiek 5.3. Heeft u iets aan de overlast en ergenissen gedaan die u mogelijk ervaren heeft?

Tabel 5.4. Wat heeft u aan die overlast of ergernis gedaan? (meerdere antwoorden mogelijk) Gem. Lwden + BhimNoord

Gem. Leeuwarde n De overlastgevende erop aangesproken De gemeente via 14 058 benaderd/Gemeente telefonisch benaderd (B'Him) De gemeente per brief benaderd De gemeente via [email protected] benaderd/via internet benaderd (B'Him) Via www.leeuwarden.nl een melding gemaakt met DigiD Het meldpunt overlast (rechtstreeks*) via www.meldpuntoverlast.nl benaderd Via twitter bekend gemaakt De politie benaderd De woningbouwcorporatie/verhuurder benaderd De burgemeester, wethouder of raadslid benaderd Anders, namelijk: Gemiddeld gegeven antwoorden

Stad Leeuwarde n

Dorpen Leeuwarde n

Dorpen BhimNoord

60%

60%

60%

53%

62%

31% 5%

31% 5%

31% 4%

27% 10%

36% 9%

10%

10%

10%

9%

7%

5%

5%

5%

5%

nvt

11% 4% 27%

10% 4% 27%

12% 4% 28%

1% 2% 21%

3% 1% 25%

16%

15%

16%

4%

8%

3% 24% 1,95

3% 25% 1,94

3% 24% 1,96

2% 33% 1,68

3% 30% 1,83

*veel meldingen komen (daarnaast) telefonisch via 14058 bij meldpunt overlast binnen.

33

Uit grafiek 5.4. blijkt dat actie ondernemen tegen overlast of ergernis relatief vaak geholpen heeft bij overlast of ergernissen in de dorpen van Boarnsterhim-Noord. Daarentegen blijkt actie te ondernemen tegen overlast of ergernis in bijna 50% van de gevallen niet te helpen bij de dorpen van Leeuwarden én de stad Leeuwarden zelf. Dit betekent dat bijna de helft van de respondenten heeft ondervonden dat actie ondernemen tegen overlast of ergernis niet werkt. Grafiek 5.4. Heeft het geholpen om iets te doen aan de overlast of ergernis?

Uit grafiek 5.5. is af te lezen dat het rapportcijfer over de wijze waarop men geholpen wordt (met een ergernis of klacht) over de hele gemeente genomen een 5,5 scoort. De dorpen zijn daarbij iets negatiever dan de stad. Blijkbaar is er een verschil tussen de oplosbaarheid van een overlast en het oordeel over de wijze waarop men geholpen wordt. Ondanks dat de nieuwe dorpen vaak aangeven dat het iets doen aan de overlast of ergernis helpt, wordt de wijze waarop men geholpen wordt minder goed gewaardeerd. Grafiek 5.5. Kunt u met een rapportcijfer tussen de 1 en 10 aangeven hoe tevreden u bent over de wijze waarop u geholpen bent?

34

5.4 Toezicht en handhaving Hondenpoep en te hard rijden in woonstraten zijn veruit de meest genoemde onderwerpen waarvan men vindt dat het toezicht beter moet. Daarna volgen onderwerpen als (zwerf-)afval, (fout-)parkeren en overlast jongeren. Inwoners van de dorpen afkomstig van de gemeente Boarnsterhim willen meer dan gemiddeld beter toezicht op hondenpoep, (fout-)parkeren en te hard rijden in woonstraten. Toezicht op zwerfafval wordt in de dorpen algemeen minder van belang geacht, evenals overlast jongeren, illegale kamerverhuur en misbruik sociale regelingen.

Tabel 5.5. Zijn er onderwerpen waarvan u vindt dat het toezicht beter zou moeten? (meerdere antwoorden mogelijk) Gem. Leeuwarden Geen Hondenpoep (Fout-)parkeren Te hardrijden in woonstraten (Zwerf-)afval Illegale bouw Plak- en kladvandalisme Overlast jongeren Illegale kamerverhuur Overlast van evenementen Spijbelen (leerplicht) Misbruik sociale regelingen Anders, namelijk: Gemiddeld gegeven antwoorden


13,2% 50,3% 22,4% 47,7% 39,1% 2,5% 6,9% 17,4% 7,6% 3,9% 2,8% 15,1% 9,4% 2,38

13,2% 50,7% 23,0% 48,1% 37,9% 2,5% 6,6% 16,9% 6,8% 3,9% 2,8% 14,6% 9,3% 2,36

35

Stad Leeuwarden

12,9% 50,9% 22,7% 47,8% 39,8% 2,5% 6,9% 17,9% 7,8% 4,0% 2,9% 15,3% 9,2% 2,41

Dorpen Leeuwarden

18,9% 40,6% 17,7% 44,7% 26,2% 2,5% 6,1% 8,0% 4,3% 2,5% 1,5% 11,5% 13,0% 1,98

Dorpen BhimNoord

13,2% 53,8% 28,5% 52,5% 27,5% 2,9% 4,0% 12,2% 0,0% 3,6% 2,8% 9,9% 8,7% 2,20

Kaart 5.1. % inwoners dat beter toezicht wil op (fout-)parkeren (uitleg: 0.3 tot 0.44: 30 tot 44% van de bewoners wil hierop meer toezicht)

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: (Fout-)parkeren, beter toezicht gewenst 0.08 - 0.18 0.18 - 0.23 0.23 - 0.3 0.3 - 0.44

Jirnsum e.o.

36

Kaart 5.2. % inwoners dat beter toezicht wil op hard rijden binnen woonstraten

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: Te hardrijden in woonstraten, beter toezicht gewenst

Jirnsum e.o.

0.342 - 0.42 0.42 - 0.5 0.5 - 0.57 0.57 - 0.653

37

Aan de inwoners van de ‘oude gemeente Leeuwarden’ is gevraagd hoe goed men vindt dat de gemeente Leeuwarden toezicht houdt op wetten en regels. Inwoners van dorpen zijn daarbij wat negatiever, vooral Wirdum en Wytgaard waren wat negatiever. Dat er geen verschil is tussen de stad Leeuwarden en de gemeente Leeuwarden ondanks de iets minder scorende dorpen, komt door het geringe gewicht van de dorpen. Zonder afronding komt de stad een paar honderdsten boven de 6,44 uit, de gemeente een paar honderdsten onder de 6,44. Grafiek 5.6. Hoe goed vindt u dat de gemeente Leeuwarden toezicht houdt op de naleving van wetten en regels?

In grafiek 5.7 wordt weergegeven hoeveel procent van de respondenten uit de verschillende gebieden vinden dat de politie, stadstoezicht of burgers meer moeten doen qua toezicht. Inwoners van de dorpen ‘van de oude gemeente Leeuwarden’ vinden minder vaak dat burgers of stadstoezicht meer moeten doen, maar vaker de politie. Dit ten opzichte van stadsbewoners. Grafiek 5.7. Voor het bewaken van een veilige en leefbare omgeving is de inzet nodig van verschillende partijen. Wat vind u van de inzet van de onderstaande partijen? % moet meer doen

38

Uit grafiek 5.8 blijkt dat de (oude) dorpen van Leeuwarden meer dan gemiddeld vinden dat de politie onvoldoende toezicht houdt in de dorpen. De stad Leeuwarden is gelijk verdeeld qua mening over dat de politie en stadstoezicht te weinig toezicht houden in Leeuwarden zelf. Grafiek 5.8. Vindt u dat de politie en stadstoezicht voldoende toezicht houden in uw wijk of dorp?

39

6 Veiligheid In dit hoofdstuk worden enkele grafieken getoond over veiligheid. 6.1. Veiligheidsgevoel Uit grafiek 6.1 blijkt dat dorpen van de nieuw gevormde gemeente Leeuwarden zich veiliger voelen overdag dan de stad Leeuwarden zelf, het verschil met de ‘oude dorpen’ van Leeuwarden is minder groot. Ook ’s avonds voelen dorpsbewoners zich veiliger dan stadsbewoners. Grafiek 6.1. Voelt u zich overdag veilig in uw woonomgeving (de straten in de directe omgeving van uw woning)?

Grafiek 6.2. Voelt u zich ’s avonds veilig in uw woonomgeving (de straten in de directe omgeving van uw woning)?

40

6.2. Slachtofferschap misdrijven Ruim 16% van de respondenten (of één van de huisgenoten) geeft aan de afgelopen 12 maanden slachtoffer te zijn geworden van fietsendiefstal. Verder zijn er meerdere incidenten geweest waar vernielingen bij voorkwamen. 10% van de respondenten heeft last van vernielingen aan auto of een auto in het huishouden en 9% meldt een vernieling aan buitenkant huis, planten en dergelijke. In de dorpen komt slachtofferschap van de meeste misdrijven minder voor dan in de stad. Dit geldt vooral voor vernielingen, zie ook grafiek 6.4. Wat ook opvalt is het lage percentage fietsendiefstallen in de nieuwe dorpen. Grafiek 6.3. Slachtofferschap misdrijven

Vermeld moet worden dat diefstallen van auto’s, diefstal van portemonnee/tasje en mishandeling weinig voorkomt, te weinig om stadsdelen te vergelijken. Daarom worden alleen hieronder de meer talrijke misdrijven weergegeven. Grafiek 6.4. Was u of een van uw huisgenoten de afgelopen 12 maanden slachtoffer van een of meer van de volgende misdrijven?

41

6.3. Inbraakpreventie In de dorpen komen extra sloten of klemmen, inbraakstrips op deuren en alarm wat minder voor dan in de stad. Daar staat tegenover dat men vaker gebruik maakt van verlichting (bewegingsmelder, tijdklok, extra buitenlamp etc.) en sociale maatregelen, zoals buren die brievenbus legen en toezicht houden. Grafiek 6.5. Welke maatregelen heeft uw huis tegen woninginbraak?

42

7 Uw oordeel over uw wijk, dorp en de binnenstad In dit hoofdstuk worden enkele grafieken getoond over de oordelen van de dorpen/wijken over hun eigen wijk of dorp, maar ook het oordeel van alle inwoners van Leeuwarden over de binnenstad. 7.1. Vooruitgang wijk of dorp Uit deze grafiek is af te lezen dat de dorpen van Boarnsterhim-Noord vinden dat hun dorpen gemiddeld genomen achteruit zijn gegaan. Dit is ook te zien in kaart 7.1 waar het saldo berekend is van mensen die vinden dat de wijk of dorp erop vooruit is gegaan min de mensen die vinden dat de wijk erop achteruit is gegaan. Vooral veel inwoners van zowel Warten als Wergea vinden dat hun dorp achteruitgegaan is. Voor het totaal van beide dorpen geldt dat 2% vindt dat het dorp er de afgelopen jaren op vooruit is gegaan, 53% vindt gelijk gebleven en 45% vindt achteruitgegaan. In Warten is het vooral verdwijnen winkels, voorzieningen (bank/school) en minder worden van de busverbindingen die voor een gevoel van achteruitgang bij bewoners zorgt. Bij Wergea: vooral minder goed onderhoud publieke ruimte en onderhoud woningen/tuinen. Daarnaast daar ook enkele opmerkingen over gedrag bewoners/komst minder welvarende bewoners, verkeer (hardrijden en parkeren), brug moet blijven cq er moet nieuwe brug komen en niet iedereen vindt de nieuwbouw een aanwinst. Aldus de antwoorden op de open vraag waarom men vindt dat de eigen wijk of dorp erop vooruit of achteruit is gegaan. Grafiek 7.1. Vindt u dat uw wijk/dorp er de afgelopen jaren op vooruit of achteruit is gegaan?

43

Kaart 7.1. Saldo van vooruitgang min achteruitgang wijk of dorp

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: saldo-vooruit-achteruit -0.43 - -0.25 -0.25 - -0.1 -0.1 - 0.1 0.1 - 0.25 0.25 - 0.56

Jirnsum e.o.

44

7.2. Vooruit of achteruitgang Binnenstad en oordeel over aspecten van de Binnenstad In grafiek 7.2 is te zien dat respondenten die uit de stad Leeuwarden komen, relatief vaker vinden dat de binnenstad Leeuwarden vooruit is gegaan dan de dorpen van Leeuwarden en de dorpen van Boarnsterhim-Noord. Maar het verschil is niet heel groot. Voor alle gebieden geldt dat veel meer mensen vinden dat de binnenstad erop vooruit is gegaan dan achteruitgegaan. Grafiek 7.2. Vindt u dat de binnenstad van Leeuwarden er de afgelopen jaren op vooruit of achteruit is gegaan?

Uit de tabel 7.1. blijkt dat het rapportcijfer veiligheid ’s avond in de binnenstad van alle items het laagste is en in de dorpen nog weer wat lager dan in de stad. Overigens, zie ook grafiek 7.3. vertoont het rapportcijfer veiligheid een stijgende lijn. Uitgaansmogelijkheden, het cultureel aanbod, winkelaanbod, parkeermogelijkheden auto, de stallingsmogelijkheden voor de fiets en de bewegwijzering scoren gemiddeld een 7 of hoger. Tabel 7.1. Wat is uw oordeel over een aantal aspecten van de binnenstad van Leeuwarden?

Uitgaansmogelijkheden (horeca) Cultureel aanbod (musea, theaters, festivals, bibliotheek etc.) Winkelaanbod Netheid Veiligheid algemeen Veiligheid ‘s avonds Toezicht door politie & Stadstoezicht Aankleding en inrichting Parkeermogelijkheden auto Stallingsmogelijkheden fiets Bewegwijzering Bereikbaarheid Hoeveelheid groen(-voorzieningen)

Gem. Leeuwarden


Stad Leeuwarden

Dorpen Leeuwarden

Dorpen BhimNoord

7,1

7,11

7,11

7

7,2

7,47 7,13 6,97 7,04 6,34 6,56 7 7,06 7,39 7,15 6,97 6,71

7,46 7,13 6,95 7 6,28 6,55 6,98 7,06 7,36 7,14 6,94 6,7

7,48 7,13 6,97 7,06 6,36 6,57 7,01 7,06 7,38 7,15 6,99 6,72

7,39 7,07 6,86 6,72 5,92 6,36 6,84 7,1 7,61 7,17 6,68 6,63

7,33 7,19 6,72 6,51 5,7 6,42 6,78 7,01 7,04 7,08 6,61 6,55

45

In grafiek 7.3 is te zien dat het oordeel van de eigen inwoners over de Binnenstad door de jaren heen op diverse punten verbeterd is (voor de vergelijkbaarheid cijfers zonder de nieuwe dorpen). Cultureel aanbod, netheid, veiligheid (wel een iets andere vraagstelling), aankleding en inrichting en parkeermogelijkheden auto verbeterden. Grafiek 7.3. Ontwikkeling rapportcijfers Binnenstad door eigen inwoners gegeven

46

8 Overleg met en betrokkenheid burger 8.1. Invloed op beleid en betrokken bij plannen Aan de inwoners van Leeuwarden wordt al jaren gevraagd of men vindt dat men invloed kan uitoefenen op het beleid. Deze vraag werd dit keer een aantal weken na de verkiezingen gevraagd, wellicht heeft dit invloed gehad, want de score 5,1 is hoger dan ooit te voren. (deze vraag is niet gesteld aan de inwoners van het nieuwe gebiedsdeel). In kaarten 8.1 en 8.2 is te zien dat inwoners van Oud-Oost en de wijken daarom heen (m.u.v. de Binnenstad, Oranjewijk & Tulpenburg en Schepenbuurt) het negatiefst zijn of men bij besluitvorming betrokken wordt (kaart 8.2) en vaak ook een laag cijfer geven voor invloed op het beleid . Grafiek 8.1. Rapportcijfer invloed op beleid

Grafiek 8.2. Rapportcijfer op tijd bij plannen betrokken

47

Kaart 8.1. Rapportcijfer invloed op beleid

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: rapcijfer-invloep-op-beleidgem

Jirnsum e.o.

4.34 - 4.6 4.6 - 5 5 - 5.25 5.25 - 5.5 5.5 - 5.93

48

Kaart 8.2. Saldo van positieve antwoorden gemeente betrekt bewoners bij besluitvorming – negatieve antwoorden (%) (vraag in nieuwe dorpen niet gesteld)

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

Data column: inbrengbeslvrmja-nee

Jirnsum e.o.

-0.47 - -0.25 -0.25 - -0.18 -0.18 - -0.14 -0.14 - -0.07 -0.07 - 0.01

49

8.2. Volgen politiek Uit grafiek 8.3 blijkt dat relatief gezien meer respondenten uit Boarnsterhim-Noord dan uit gemeente Leeuwarden de lokale politiek regelmatig volgden, maar echt grote verschillen zijn er niet. Dit verschil komt door de stadsbewoners, want ook de inwoners van de oude dorpen van de gemeente Leeuwarden volgen meer dan gemiddeld de lokale politiek. Grafiek 8.3. Volgde u de lokale politiek?

Van alle respondenten in de ‘oude gemeente Leeuwarden’ die soms of regelmatig de lokale politiek volgen, volgt 68% de lokale politiek via Huis aan Huis. Daarna volgen LC/FD, TV Omrop Fryslân, Radio Omrop Fryslân, Sociale media (twitter/facebook) en de website leeuwarden.nl en de website van de gemeenteraad. Grafiek 8.4. Hoe volgt u de lokale politiek? (gevraagd aan inwoners gemeente Leeuwarden eind 2013) (% van aantal mensen dat soms of regelmatig de politiek volgt)

50

Van de respondenten uit de dorpen afkomstig van Boarnsterhim (die regelmatig of soms de politiek volgden) geeft 86% aan de lokale politiek te hebben gevolgd via Op ‘e Hichte en 66% via Middelpunt. LC/FD volgt op enige afstand, evenals Radio en TV Omrop Fryslân. Alle andere media scoren aanzienlijk minder goed. Grote verschil met de inwoners van de oude gemeente Leeuwarden is een nog groter aandeel van de (lokale) huis aan huisbladen en het hoger scoren van Radio en TV Omrop Fryslân. Ook bezoek raads-/commissievergaderingen en infoavonden ligt er hoger. Daarentegen scoren website gemeente en sociale media lager. Grafiek 8.5. Hoe volgde u de lokale politiek in de gemeente Boarnsterhim?

51

9 Regelingen 9.1. Bekendheid regelingen onder lage inkomens Aan de inkomensgroepen tot 1900 euro (netto gezamenlijk inkomen per maand) is gevraagd of men bekend is met een aantal regelingen (veelal voor lagere inkomensgroepen) en of men er gebruik van maakt. De hierna volgende percentages slaan dus niet op alle Leeuwarders, maar alleen op inkomensgroepen tot de hiervoor genoemde grens. Meest bekende regelingen voor de lagere inkomensgroepen zijn de zorg en huurtoeslag, gevolgd door de Voedselbank. Vrij onbekend zijn de TBU (tegemoetkoming bijzondere uitgaven), de participatieregeling, de langdurigheidstoeslag, de zwemvangnetregeling, Ping, jeugdsport en jeugdcultuurfonds, de stichtingen leergeld en urgente noden Friesland en Resto van Harte. Wat opvalt is dat de bekendheid van diverse regelingen in de nieuwe dorpen wat lager ligt. Tabel 9.1.: Bent u bekend met de volgende regelingen: Huurtoeslag Zorgtoeslag

Kinderopvang TBU

Voorlopige terKwijts. ozb-ei Kwijts. rioolheKwijts. afvalstParticipatie-reBijzondere bij Langdurigheid

Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee 97% 99% 80% 28% 59% 34% 63% 61% 21% 32% 24% 20: Transvaalwijk & Rengerspark 94% 100% 45% 25% 64% 27% 59% 59% 17% 33% 22% 21: Bilgaard & Havankpark e.o. 95% 100% 81% 24% 67% 24% 37% 38% 11% 51% 27% 22: Vrijheidswijk 97% 99% 61% 41% 61% 42% 76% 77% 47% 67% 54% 23: Lekkum e.o. 60% 79% 66% 66% 76% 53% 53% 53% 22% 53% 30% 24: Blitsaerd 100% 100% 0% 0% 100% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 30: Oldegalileën & Bloemenbuurt 97% 100% 72% 26% 62% 38% 72% 67% 21% 47% 35% 31: Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek 92% 95% 51% 30% 54% 32% 34% 34% 15% 39% 30% 32: Vlietzone 99% 99% 55% 28% 52% 22% 39% 35% 34% 40% 15% 33: Oranjewijk & Tulpenburg 87% 97% 75% 20% 75% 26% 41% 41% 19% 26% 14% 34: Heechterp 97% 94% 72% 19% 65% 18% 66% 67% 32% 60% 40% 35: Schieringen 99% 99% 52% 32% 65% 30% 76% 76% 31% 41% 32% 36: Camminghaburen 98% 98% 87% 37% 74% 43% 74% 60% 23% 56% 37% 40: Achter de Hoven 97% 97% 75% 28% 71% 45% 64% 64% 27% 46% 25% 41: Schepenbuurt 96% 96% 72% 22% 59% 49% 70% 68% 22% 49% 34% 42: Wielenpôlle 93% 88% 66% 41% 87% 54% 77% 77% 37% 73% 52% 43: Huizum-Oost 97% 100% 75% 45% 81% 48% 75% 76% 18% 54% 43% 44: Huizum-West 93% 100% 61% 26% 64% 34% 50% 50% 22% 42% 26% 45: Aldlân 90% 94% 87% 27% 62% 43% 52% 52% 17% 51% 26% 46: Nijlân 92% 100% 56% 26% 60% 37% 61% 65% 20% 42% 26% 50: Hempens/Teerns e.o. & Zuiderbu 81% 81% 62% 62% 81% 81% 62% 62% 42% 42% 42% 51: Wirdum & Swichum e.o. 66% 88% 37% 12% 45% 26% 37% 37% 0% 24% 7% 52: Wytgaard e.o. 100% 100% 76% 10% 22% 24% 46% 46% 12% 89% 54% 53: Goutum & De Zuidlanden 89% 100% 69% 44% 87% 69% 58% 58% 20% 55% 11% 54: Techum 84% 84% 86% 0% 75% 25% 58% 58% 10% 62% 37% 61: Vossepark & Helicon 94% 100% 87% 28% 52% 41% 75% 84% 13% 55% 38% 62: Vogelwijk & Muziekwijk 96% 96% 65% 41% 65% 35% 62% 60% 17% 39% 20% 63: Valeriuskwartier & Magere weide 93% 99% 61% 26% 45% 26% 54% 55% 12% 44% 18% 64: Westeinde 89% 100% 48% 23% 82% 22% 40% 40% 11% 39% 14% 70: Wergea & Warten e.o. 73% 86% 51% 6% 46% 40% 35% 40% 6% 31% 20% 71: Reduzum e.o. 94% 100% 64% 14% 67% 32% 39% 39% 10% 47% 6% 72: Grou e.o. 98% 95% 68% 3% 56% 26% 48% 44% 11% 31% 13% 73: Jirnsum e.o. 90% 97% 54% 30% 69% 25% 35% 35% 16% 27% 7% Totaal 94% 97% 67% 28% 63% 34% 56% 55% 22% 45% 27% 10: Binnenstad

52

slag

Coll. ziektek.vSchuldhulpverZwemvangne Vergoeding aaPing

Voedselbank JeugdsportfonJeugdcultuurfoSt. Leergeld

SUN Friesland Resto VanHar

Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee Ben ik mee 10: Binnenstad 58% 32% 9% 22% 9% 78% 12% 8% 4% 2% 21% 20: Transvaalwijk & Rengerspark 64% 48% 11% 25% 13% 83% 15% 3% 3% 5% 20% 21: Bilgaard & Havankpark e.o. 55% 29% 2% 16% 9% 45% 9% 9% 29% 4% 15% 22: Vrijheidswijk 82% 54% 24% 39% 27% 77% 47% 38% 31% 17% 31% 23: Lekkum e.o. 53% 53% 30% 30% 20% 66% 40% 40% 20% 20% 46% 24: Blitsaerd 100% 50% 0% 50% 0% 50% 0% 0% 0% 0% 0% 30: Oldegalileën & Bloemenbuurt 57% 46% 6% 22% 12% 85% 41% 23% 19% 6% 26% 31: Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek 78% 50% 14% 28% 9% 75% 22% 9% 8% 5% 42% 32: Vlietzone 70% 33% 9% 26% 12% 81% 25% 30% 23% 3% 15% 33: Oranjewijk & Tulpenburg 66% 29% 19% 19% 11% 82% 13% 13% 6% 17% 9% 34: Heechterp 60% 51% 12% 37% 10% 61% 14% 11% 8% 1% 13% 35: Schieringen 60% 28% 7% 37% 6% 54% 22% 15% 11% 1% 16% 36: Camminghaburen 85% 76% 26% 51% 27% 94% 39% 29% 22% 10% 32% 40: Achter de Hoven 70% 54% 21% 15% 16% 71% 28% 22% 24% 5% 21% 41: Schepenbuurt 52% 43% 23% 25% 8% 73% 26% 19% 10% 2% 2% 42: Wielenpôlle 80% 44% 0% 45% 16% 77% 21% 21% 11% 0% 4% 43: Huizum-Oost 66% 67% 19% 37% 25% 83% 49% 26% 18% 5% 22% 44: Huizum-West 67% 43% 17% 23% 24% 71% 40% 31% 14% 12% 32% 45: Aldlân 72% 47% 16% 24% 15% 80% 29% 28% 21% 12% 21% 46: Nijlân 70% 48% 18% 20% 15% 81% 41% 31% 15% 2% 19% 50: Hempens/Teerns e.o. & Zuiderbur 81% 49% 49% 53% 61% 81% 81% 81% 61% 42% 42% 51: Wirdum & Swichum e.o. 42% 36% 7% 12% 8% 70% 13% 5% 5% 0% 21% 52: Wytgaard e.o. 90% 36% 12% 37% 10% 100% 66% 12% 0% 0% 27% 53: Goutum & De Zuidlanden 87% 50% 10% 10% 21% 75% 39% 39% 25% 11% 11% 54: Techum 58% 49% 23% 37% 0% 72% 49% 23% 10% 0% 12% 61: Vossepark & Helicon 76% 63% 13% 26% 17% 100% 53% 51% 21% 4% 35% 62: Vogelwijk & Muziekwijk 63% 63% 11% 24% 8% 83% 34% 35% 13% 11% 38% 63: Valeriuskwartier & Magere weide 57% 37% 6% 10% 4% 72% 23% 24% 12% 2% 7% 64: Westeinde 86% 45% 7% 15% 4% 86% 10% 10% 6% 0% 15% 70: Wergea & Warten e.o. 45% 32% 6% 9% 0% 65% 22% 12% 9% 3% 3% 71: Reduzum e.o. 94% 53% 8% 6% 14% 90% 33% 29% 6% 0% 29% 72: Grou e.o. 49% 39% 14% 7% 10% 66% 33% 25% 15% 5% 22% 73: Jirnsum e.o. 60% 24% 0% 6% 12% 78% 24% 15% 4% 0% 4% Totaal 67% 45% 13% 25% 14% 76% 29% 23% 16% 6% 22%

9.2. Gebruik regelingen door lage inkomens 82% van de respondenten met een inkomen tot 1900 euro geeft aan gebruik te maken van Zorgtoeslag, daarna volgt een collectieve ziektekostenverzekering (55%), huurtoeslag en een voorlopige teruggave. Bijna een derde maakt gebruik van kwijtschelding rioolheffing, afvalstoffenheffing of de participatieregeling. De verschillen tussen de wijken lijken niet zo groot, dit komt omdat de vraag alleen aan lagere inkomensgroepen gesteld is. De ene wijk heeft natuurlijk wel veel meer lagere inkomens dan de andere. Tabel 9.2. Maakt u gebruik van de volgende regelingen: Huurtoeslag Zorgtoeslag

Kinderopvang TBU

Maak ik gebMaak ik gebMaak 73% 88% 20: Transvaalwijk & Rengerspark 58% 81% 21: Bilgaard & Havankpark e.o. 53% 77% 22: Vrijheidswijk 83% 95% 23: Lekkum e.o. 22% 73% 24: Blitsaerd 0% 100% 30: Oldegalileën & Bloemenbuurt 59% 84% 31: Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek 26% 91% 32: Vlietzone 37% 83% 33: Oranjewijk & Tulpenburg 29% 82% 34: Heechterp 72% 91% 35: Schieringen 56% 93% 36: Camminghaburen 32% 72% 40: Achter de Hoven 31% 79% 41: Schepenbuurt 90% 95% 42: Wielenpôlle 73% 95% 43: Huizum-Oost 25% 83% 44: Huizum-West 56% 79% 45: Aldlân 32% 71% 46: Nijlân 58% 79% 50: Hempens/Teerns e.o. & Zuiderbu 0% 86% 51: Wirdum & Swichum e.o. 52% 94% 52: Wytgaard e.o. 22% 91% 53: Goutum & De Zuidlanden 0% 52% 54: Techum 58% 100% 61: Vossepark & Helicon 13% 78% 62: Vogelwijk & Muziekwijk 41% 79% 63: Valeriuskwartier & Magere weide 76% 94% 64: Westeinde 5% 50% 70: Wergea & Warten e.o. 22% 87% 71: Reduzum e.o. 10% 91% 72: Grou e.o. 54% 83% 73: Jirnsum e.o. 9% 80% Totaal 47% 82% 10: Binnenstad

ik gebMaak 0% 22% 3% 2% 0% 0% 0% 6% 8% 0% 15% 6% 10% 5% 15% 9% 0% 7% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 31% 5% 9% 6% 0% 8% 6% 15% 5% 5%

Voorlopige terKwijts. ozb-ei Kwijts. rioolheKwijts. afvalstParticipatie-reBijzondere bij Langdurigheid

ik gebMaak 20% 11% 6% 6% 10% 0% 9% 5% 11% 0% 0% 12% 0% 4% 15% 0% 5% 17% 8% 21% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 7% 20% 15% 0% 0% 18% 7% 9%

53

ik gebMaak 42% 53% 28% 48% 47% 0% 36% 64% 48% 15% 31% 34% 45% 43% 43% 18% 62% 42% 63% 21% 22% 35% 0% 32% 65% 15% 37% 39% 34% 60% 54% 43% 47% 41%

ik gebMaak 30% 31% 29% 33% 11% 0% 14% 13% 0% 0% 22% 14% 6% 13% 38% 18% 4% 0% 5% 9% 0% 19% 25% 0% 0% 0% 13% 4% 14% 5% 0% 31% 8% 13%

ik gebMaak 59% 30% 45% 55% 12% 0% 36% 19% 19% 0% 52% 49% 17% 33% 68% 32% 20% 29% 15% 34% 0% 41% 17% 0% 18% 15% 26% 38% 9% 5% 0% 30% 12% 32%

ik gebMaak ik gebMaak 58% 15% 30% 33% 43% 19% 54% 51% 12% 17% 0% 0% 39% 71% 19% 20% 16% 47% 0% 0% 53% 49% 48% 20% 21% 35% 28% 5% 68% 76% 32% 39% 22% 16% 29% 29% 8% 0% 29% 40% 0% 0% 41% 53% 17% 33% 0% 0% 18% 100% 14% 19% 30% 12% 41% 33% 9% 0% 5% 0% 0% 0% 40% 58% 12% 0% 32% 29%

ik gebMaak 22% 28% 28% 21% 11% 0% 12% 7% 15% 0% 42% 25% 19% 3% 40% 28% 8% 21% 5% 9% 0% 34% 0% 0% 0% 0% 19% 14% 0% 5% 6% 38% 29% 17%

ik geb 17% 0% 36% 30% 0% 0% 28% 19% 22% 0% 25% 27% 22% 9% 29% 29% 20% 24% 20% 16% 0% 55% 15% 0% 28% 20% 20% 17% 0% 13% 0% 44% 0% 21%

dstoeslag

bruik

Coll. ziektek.vSchuldhulpverZwemvangne Vergoeding aaPing

Maak ik gebMaak 10: Binnenstad 46% 20: Transvaalwijk & Rengerspark 46% 21: Bilgaard & Havankpark e.o. 57% 22: Vrijheidswijk 58% 23: Lekkum e.o. 48% 24: Blitsaerd 0% 30: Oldegalileën & Bloemenbuurt 55% 31: Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek 55% 32: Vlietzone 81% 33: Oranjewijk & Tulpenburg 44% 34: Heechterp 52% 35: Schieringen 43% 36: Camminghaburen 68% 40: Achter de Hoven 56% 41: Schepenbuurt 68% 42: Wielenpôlle 58% 43: Huizum-Oost 54% 44: Huizum-West 53% 45: Aldlân 28% 46: Nijlân 33% 50: Hempens/Teerns e.o. & Zuiderbur 44% 51: Wirdum & Swichum e.o. 61% 52: Wytgaard e.o. 12% 53: Goutum & De Zuidlanden 39% 54: Techum 100% 61: Vossepark & Helicon 41% 62: Vogelwijk & Muziekwijk 60% 63: Valeriuskwartier & Magere weide 49% 64: Westeinde 81% 70: Wergea & Warten e.o. 44% 71: Reduzum e.o. 64% 72: Grou e.o. 50% 73: Jirnsum e.o. 53% Totaal 55%

ik gebMaak 16% 10% 12% 6% 11% 0% 0% 10% 15% 0% 12% 6% 10% 5% 11% 11% 0% 0% 0% 8% 0% 33% 0% 0% 0% 8% 12% 0% 0% 0% 0% 17% 7% 7%

ik gebMaak 0% 16% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 8% 0% 0% 0% 7% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 15% 0% 0% 0% 0% 11% 0% 2%

ik gebMaak 46% 9% 40% 43% 15% 0% 72% 12% 4% 0% 32% 33% 48% 42% 72% 55% 5% 26% 14% 27% 0% 80% 22% 0% 28% 24% 17% 22% 23% 0% 0% 21% 0% 29%

54

Voedselbank JeugdsportfonJeugdcultuurfoSt. Leergeld

ik gebMaak ik gebMaak ik gebMaak ik gebMaak 0% 5% 0% 0% 0% 3% 0% 0% 0% 4% 0% 0% 4% 0% 5% 6% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 11% 5% 5% 8% 0% 13% 0% 0% 15% 3% 7% 6% 0% 0% 0% 0% 13% 7% 12% 0% 0% 0% 0% 0% 8% 5% 4% 5% 14% 0% 0% 0% 34% 0% 0% 0% 0% 7% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 7% 0% 0% 0% 0% 4% 0% 0% 14% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 18% 3% 8% 7% 0% 2% 0% 0% 0% 0% 24% 24% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 13% 17% 6% 8% 0% 4% 0% 0% 6% 3% 2% 3%

SUN Friesland Resto VanHar

ik gebMaak ik gebMaak 26% 0% 0% 0% 17% 0% 7% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 7% 0% 0% 0% 11% 0% 8% 0% 14% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 16% 15% 7% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 10% 17% 0% 0% 6% 1%

ik geb 18% 0% 0% 9% 15% 0% 24% 0% 0% 0% 24% 35% 8% 11% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 19% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 6%

10 Digitale dienstverlening De vragen over digitale dienstverlening zijn alleen gesteld aan inwoners van de ‘oude’ gemeente Leeuwarden . Daarom is er hiervoor gekozen iets meer aan trendcijfers te laten zien. 10.1. Gebruik internet Ruim 5% van de Leeuwarders geeft aan niet te internetten. Reden die daarvoor genoemd worden zijn: geen pc/geen internet, geen geld en het niet kunnen of beheersen. 1% geeft aan in het wijkcentrum/buurt-/dorpshuis te internetten. Deze vraag is niet gesteld aan inwoners van de dorpen in Boarnsterhim-Noord omdat de vervolgvragen gaan over de digitale dienstverlening van de gemeente Leeuwarden. Grafiek 10.1. Maakt u gebruik van internet, en zo ja waar? (meerdere antwoorden mogelijk)

10.2 Bezoek website In totaal 69% van de Leeuwarders gaf eind 2013 aan de afgelopen 12 maanden www.leeuwarden.nl bezocht te hebben, dit is 6% meer dan eind 2011. Grafiek 10.2. % internetters dat www.leeuwarden.nl bezocht heeft :

55

10.3 DigiD en gebruik maken digitale diensten www.leeuwarden.nl In totaal 90% van de internettende Leeuwarders gaf eind 2013 al DigiD te hebben aangevraagd. Eind 2011 was dat nog 85%. 56% van de internetters heeft daarbij al gebruik gemaakt van één of meer digitale diensten op www.leeuwarden.nl tegen 43% in 2013. Grafiek 10.3. Heeft u al een DigiD aangevraagd? % internetters dat antwoord:

Grafiek 10.4. Heeft u met uw DigiD al eens gebruik gemaakt van een of meer digitale diensten op www.leeuwarden.nl (%)?

56

Het rapportcijfer voor de digitale diensten van de gemeente Leeuwarden fluctueert door de jaren heen, sinds 2011 is het cijfer weer sterk opgelopen, van een 6,4 eind 2011 naar een 6.9 eind 2013. Grafiek 10.5. Rapportcijfer digitale diensten:

57

11 Kenmerken bewoners 11.1. Opleidingsniveau Er is relatief weinig verschil in opleidingsniveau tussen de dorpen en de stad. Wel valt op dat in de nieuwe dorpen relatief LBO/VMBO wat vaker voorkomt als hoogst voltooide opleiding, en bij de oude dorpen van Leeuwarden HAVO/VWO en dat HBO in de dorpen wat minder voorkomt. Zie daarvoor ook grafiek 11.1 en tabel 11.1. Overigens hebben de cijfers per wijk een wat meer indicatief karakter dan cijfers per gebiedsdeel of totaal. Daarom is in kaart 11.1 een totaal gemaakt van HBO en WO samen. Grafiek 11.1. Opleidingsniveau verschillende gebiedsdelen

Tabel 11.1. Opleidingsniveau verschillende gebiedsdelen volgens respondenten 58. Wat is uw hoogst voltooide opleiding? Basisond. LBO/VMBO HAVO/VWOMBO HBO WO Total Binnenstad 2% 1% 9% 13% 28% 36% 11% 100% Transvaalwijk & Rengerspark 10% 16% 21% 28% 26% 100% Bilgaard & Havankpark e.o. 1% 3% 28% 3% 33% 28% 4% 100% Vrijheidswijk 4% 11% 27% 10% 22% 23% 4% 100% Lekkum e.o. 7% 13% 7% 27% 40% 7% 100% Blitsaerd 13% 13% 25% 25% 25% 100% Oldegalileën & Bloemenbuu 3% 5% 12% 19% 26% 32% 4% 100% Tjerk Hiddes & Cambuurste 1% 9% 14% 7% 35% 24% 11% 100% Vlietzone 1% 18% 9% 11% 18% 34% 10% 100% Oranjewijk & Tulpenburg 13% 8% 28% 23% 28% 100% Heechterp 0% 13% 23% 8% 33% 21% 3% 100% Schieringen 6% 18% 8% 24% 36% 8% 100% Camminghaburen 1% 1% 17% 9% 27% 37% 8% 100% Achter de Hoven 2% 3% 21% 8% 27% 37% 3% 100% Schepenbuurt 0% 14% 24% 10% 24% 24% 5% 100% Wielenpôlle 19% 6% 6% 38% 31% 100% Huizum-Oost 4% 20% 11% 27% 35% 4% 100% Huizum-West 3% 19% 6% 23% 41% 8% 100% Aldlân 1% 7% 14% 5% 32% 33% 9% 100% Nijlân 2% 5% 21% 14% 21% 31% 6% 100% Hempens/Teerns e.o. & Zuiderburen 10% 4% 19% 59% 8% 100% Wirdum & Swichum e.o. 4% 4% 23% 12% 19% 27% 12% 100% Wytgaard e.o. 0% 14% 36% 21% 21% 7% 100% Goutum & De Zuidlanden 2% 14% 15% 27% 31% 12% 100% Techum 11% 11% 11% 61% 6% 100% Vossepark & Helicon 2% 14% 12% 14% 46% 12% 100% Vogelwijk & Muziekwijk 1% 7% 9% 25% 37% 21% 100% Valeriuskwartier & Magere 0% 3% 14% 17% 23% 34% 9% 100% Westeinde 0% 2% 23% 5% 23% 42% 6% 100% Wergea & Warten e.o. 2% 5% 21% 7% 40% 22% 3% 100% Reduzum e.o. 25% 7% 32% 32% 4% 100% Grou e.o. 5% 24% 13% 21% 25% 13% 100% Jirnsum e.o. 4% 21% 7% 29% 32% 7% 100% 1% 4% 17% 9% 25% 34% 9% 100% Geen

10: 20: 21: 22: 23: 24: 30: 31: 32: 33: 34: 35: 36: 40: 41: 42: 43: 44: 45: 46: 50: 51: 52: 53: 54: 61: 62: 63: 64: 70: 71: 72: 73:

58

Kaart 11.1. % huishoudens met een HBO of WO opleidingsniveau, bron: Leefomgevingsenquête 2013/2014 (uitleg: 0.2 tot 0.3: 20 tot 30% heeft een HBO/WO opleidingsniveau)

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

% huishoudens met hbo/wo-opleiding Data column: hbowo 0.2 - 0.3 0.3 - 0.4 0.4 - 0.5 0.5 - 0.6 0.6 - 0.7

Jirnsum e.o.

59

11.2. Voornaamste bron inkomen Gekeken naar de voornaamste bron van inkomsten dan valt op dat in de ‘oude dorpen van Leeuwarden’ relatief vaak twee inkomens binnen komen, dit geldt voor Goutum, Lekkum e.o. en Wirdum e.o.. Overigens geldt dit niet voor Wytgaard en ook niet voor de nieuw verkregen dorpen. In de dorpen is Pensioen/AOW/Vut relatief vaak de voornaamste bron van inkomsten. Grafiek 11.2. Voornaamste bron inkomsten huishouden

11.3. Gemiddeld besteedbaar gezinsinkomen Volgens eigen opgave komen (huishoudens met) de allerlaagste inkomens (tot 1900 euro) relatief minder voor in de dorpen. Inkomens tussen de 1900 en 3200 euro komen er relatief veel voor. Voor de ’oude dorpen’ van Leeuwarden geldt daarnaast dat huishoudens met inkomens boven de 3700 relatief veel meer voorkomen dan in de stad. Voor de nieuw bij Leeuwarden gekomen dorpen geldt dat veel minder. Vooral Blitsaerd en Hempens/Teerns & Zuiderburen zijn de wijken met het hoogste aandeel huishoudens boven de 3700 euro, zie ook tabel 11.2. Grafiek 11.3. Gemiddeld besteedbaar gezinsinkomen

60

Tabel 11.4. Gemiddeld netto gezinsinkomen naar wijk € 0 tot € 1.000 € 1.000 tot € 1 € 1.500 tot € 1 € 1.900 tot € 2 € 2.500 tot € 3 € 3.200 tot € 3 > € 3.700

10: 20: 21: 22: 23: 24: 30: 31: 32: 33: 34: 35: 36: 40: 41: 42: 43: 44: 45: 46: 50: 51: 52: 53: 54: 61: 62: 63: 64: 70: 71: 72: 73:

Binnenstad Transvaalwijk & Rengerspark Bilgaard & Havankpark e.o. Vrijheidswijk Lekkum e.o. Blitsaerd Oldegalileën & Bloemenbuurt Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek Vlietzone Oranjewijk & Tulpenburg Heechterp Schieringen Camminghaburen Achter de Hoven Schepenbuurt Wielenpôlle Huizum-Oost Huizum-West Aldlân Nijlân Hempens/Teerns e.o. & Zuiderburen Wirdum & Swichum e.o. Wytgaard e.o. Goutum & De Zuidlanden Techum Vossepark & Helicon Vogelwijk & Muziekwijk Valeriuskwartier & Magere weide Westeinde Wergea & Warten e.o. Reduzum e.o. Grou e.o. Jirnsum e.o.

33% 11% 21% 24% 0% 0% 29% 18% 30% 15% 45% 38% 6% 10% 43% 19% 10% 15% 10% 18% 8% 7% 2% 6% 10% 19% 29% 7% 18% 11% 4% 16%

19% 11% 15% 37% 14%

10% 15% 16% 13% 14% 0% 17% 17% 24% 18% 18% 15% 11% 27% 14% 25% 20% 16% 25% 24% 6% 8% 14% 7% 6% 9% 24% 15% 24% 15% 21% 12% 15% 16%

21% 17% 22% 10% 24% 23% 10% 20% 19% 31% 8% 19% 7% 26% 4% 17% 7% 3% 11% 12% 5% 24% 11% 15% 18% 10% 23% 15%

61

18% 11% 27% 5% 14% 33% 7% 27% 14% 21% 5% 13% 25% 15% 14% 25% 28% 20% 25% 10% 11% 29% 29% 21% 0% 24% 21% 18% 21% 18% 29% 26% 8% 19%

2% 19% 9% 16% 36% 17% 13% 14% 7% 18% 3% 2% 19% 18% 10% 0% 16% 12% 18% 12% 23% 17% 21% 28% 22% 23% 16% 6% 21% 18% 18% 20% 23% 15%

4% 9% 8% 1% 7% 17% 10% 5% 2% 5% 5% 9% 14% 5% 0% 10% 9% 5% 6% 14% 8% 14% 12% 28% 12% 5% 3% 11% 7% 7% 6% 15% 8%

14% 23% 5% 3% 14% 33% 4% 1% 2% 13% 0% 15% 5%

8% 10% 11% 4% 44% 13% 7% 28% 28% 10% 9% 6% 5% 9% 7% 15% 12% 11%

Total

100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

Kaart 11.2. Netto gezamenlijke inkomen huishoudens per wijk, percentage inkomens tot 1900 euro per maand. Bron: Leefomgevingsenquête 2013/2014

Lekkum e.o.


Blitsaerd




Camminghaburen



Schepenbuurt

Achter de Hoven

De Zwette


Huizum-Oost

Wielenpôlle

Nijlân

Aldlân

Goutum e.o.





Wytgaard e.o.

Reduzum e.o.

Grou e.o.

% huishoudens met een inkomen tot 1900 euro per maand Data column: tot 1900 euro-enq2013 Jirnsum e.o.

0 - 0.2 0.2 - 0.4 0.4 - 0.6 0.6 - 0.75 0.75 - 0.868

62

Kaart 11.3.: Gemiddeld inkomen inkomensontvangers per buurt, eind 2011, bron: CBS (bedragen * 1000 euro, bedrag is per jaar. Wit: geen gegevens beschikbaar op dit niveau/deze definitie)

Inkomens per inkomensontvanger 2011 Data column: geminkontv2011 16.7 - 20 20 - 25 25 - 27.5 27.5 - 30 30 - 35 35 - 49.9

63

Bijlage Wijze waarop wijken toegerekend zijn naar een gebiedsdeel Gem. Lwden + BhimNoord

Gem. Leeuwarden 10: Binnenstad 20: Transvaalwijk & Rengerspark 21: Bilgaard & Havankpark e.o. 22: Vrijheidswijk 23: Lekkum e.o. 24: Blitsaerd 30: Oldegalileën & Bloemenbuurt 31: Tjerk Hiddes & Cambuursterhoek 32: Vlietzone 33: Oranjewijk & Tulpenburg 34: Heechterp 35: Schieringen 36: Camminghaburen 40: Achter de Hoven 41: Schepenbuurt 42: Wielenpôlle 43: Huizum-Oost 44: Huizum-West 45: Aldlân 46: Nijlân 50: Hempens/Teerns e.o. & Zuiderburen 51: Wirdum & Swichum e.o. 52: Wytgaard e.o. 53: Goutum & De Zuidlanden 54: Techum 61: Vossepark & Helicon 62: Vogelwijk & Muziekwijk 63: Valeriuskwartier & Magere weide 64: Westeinde 70: Wergea & Warten e.o. 71: Reduzum e.o. 72: Grou e.o. 73: Jirnsum e.o.

64

Dorpen Stad Leeuwarden Leeuwarden

Dorpen BhimNoord

2014

Recommend Documents