FOTOGRAFIE CIRCUIT 2014/17 VLAANDEREN
FOTOGRAFIE CIRCUIT VLAANDEREN
Colofon Deze catalogus werd uitgegeven bij de selectie van het Fotografiecircuit Vlaanderen 2014-2017, dat tot maart 2017 op rondreis zal zijn langs de deelnemende cultuuurcentra en is een coproductie van deze centra. coördinatie en redactie Jan Van Broeckhoven vormgeving Luc Clottemans drukwerk Stevens Print Fraterstraat 37b 9820 Merelbeke 09 210 70 50
[email protected] www.stevensprint.be verantwoordelijke uitgever Jan Van Broeckhoven p/a Elcker-ik Centrum Breughelstraat 33 2018 Antwerpen foto cover Benjamin Engelbeens Copyright van de foto’s berust bij de fotografen 2
| Lies Van Wemmel
Bij de opening van het Filmhuis te Antwerpen in 1978, organiseerde ik er een eerste fotografietentoonstelling. Toen kon ik nog niet vermoeden dat dit zou uitgroeien tot wat nu het Fotografiecircuit Vlaanderen is. Een eerste vraag om de maandelijkse tentoonstellingen over te nemen kwam van het cultuurcentrum van Turnhout. Daarna volgden andere cultuurcentra uit Antwerpen en Brabant. Even later volgden Limburg en West-Vlaanderen en ten slotte Oost-Vlaanderen. Momenteel doet het circuit 17 locaties aan. We kunnen dus terecht spreken van een duidelijke spreiding over heel Vlaanderen. Het circuit start nu, sinds de sluiting van het Filmhuis in 1987, in het Elcker-ik Centrum te Antwerpen. Maandelijks begint een nieuwe, individuele tentoonstelling van een fotograaf er haar tocht. Enkel in de zomerperiode is er een maand relatieve rust. Jaarlijks krijgen 11 nieuwe fotografen een kans om hun werk te confronteren met een ruim publiek in de 17 cultuurcentra. Dit betekent dat er op jaarbasis 187 tentoonstellingen georganiseerd worden, gespreid over Vlaanderen. Het Fotografiecircuit Vlaanderen wil op die manier vooral de Vlaamse fotografen een mogelijkheid bieden om met hun werk naar buiten te komen. Op de eerste plaats wordt naar kwaliteit en variatie gezocht bij die fotografen, die nog niet zoveel kansen gekregen hebben. De lijst van alle fotografen, die ooit deelnamen aan het circuit, is indrukwekkend en er zijn er heel wat die ondertussen naam hebben gemaakt, terwijl anderen in alle bescheidenheid verder werken. Het Fotografiecircuit Vlaanderen vult duidelijk een leemte. Iedereen, die met fotografie begaan is in Vlaanderen, weet dat de mogelijkheden voor fotografen om tentoon te stellen nog steeds beperkt zijn. Het Fotografiecircuit koos bewust voor de cultuurcentra als tentoonstellingsplatform. Op elke locatie is er een vast publiek gegroeid, maar worden ook telkens de vele bezoekers van de cultuurcentra, al dan niet voorbereid, met het werk van de fotografen geconfronteerd. Het Fotografiecircuit wil dus duidelijk de stap zetten naar het grote publiek en zich niet enkel richten tot de ‘kenners’. Dat het Fotografiecircuit in zijn opzet slaagt, kan gemeten worden aan de talrijke aanvragen van fotografen om tentoon te stellen en aan de positieve reacties van het al dan niet gespecialiseerde publiek. Dat is uiteraard een stimulans om verder te gaan en nieuwe stappen te zetten. Zo werd in 2006 voor de eerste maal in het FotoMuseum te Antwerpen een overzichtstentoonstelling gerealiseerd met een selectie uit het werk van fotografen die tijdens de periode 2003-2006 in het kader van het Fotografiecircuit tentoonstelden. Dit gebeurde begin 2010 opnieuw voor de fotografen van de seizoenen 2006-2009 en in het najaar van 2012 kwamen er de fotografen van de seizoenen 2009-2012 aan bod. Deze brochure wil een overzicht bieden van de fotografen, die gedurende het seizoen 20142015 te Antwerpen starten met het tentoonstellen van hun werk. Als de tentoonstellingen voorbij zijn, blijft ze de stille getuige van wat gebeurd is. Zij kan ook, zowel door het Fotografiecircuit zelf als door de fotografen, gehanteerd worden als instrument om te informeren. Ik wil dan ook graag allen danken, die een bijdrage hebben geleverd om deze publicatie tot stand te brengen en die er ook voor zorgen dat het Fotografiecircuit op een vlotte manier door Vlaanderen blijft rondreizen. Dit kan alleen maar door de inzet van zeer velen, en in het bijzonder de medewerkers en de verantwoordelijken van het Elcker-ik Centrum en de deelnemende cultuurcentra, zonder de fotografen zelf te vergeten. Hun werk geeft het Fotografiecircuit Vlaanderen immers zijn bestaansrecht en -reden.
Jan Van Broeckhoven, Coördinator.
Foto Guy Voet
EVEN VOORAF
Meer info? Wie meer informatie wenst over het Fotografiecircuit Vlaanderen of de tweemaandelijkse nieuwsbrief ‘Foto-info’ wenst toegestuurd te krijgen kan contact opnemen met Jan Van Broeckhoven, coördinator:
[email protected] +32 496262618 Fotografen die willen deelnemen aan het circuit en wensen uitgenodigd te worden voor de volgende selectie geven best hun coördinaten aan hem door. Alle exposities zijn gratis toegankelijk Het fotografiecircuit is bijna twee jaar onderweg. Wijzigingen zijn dus altijd mogelijk. Indien u een bezoekje wil brengen, is het dus best om vooraf even contact op te nemen met de locatie in kwestie of de website van de locatie te raadplegen. Hou er ook rekening mee dat sommige centra tijdens de vakantieperiodes gesloten zijn.
Fotografiecircuit Vlaanderen |
3
EEN OVERZICHT
Pag. 5 Isabel Corthier
Pag. 6 Lodewijk Deleu
Pag. 7 Marianne Hommersom
Pag. 10 Oliver Leu
Pag. 11 Tom Van den Eynde
Pag. 12 Luc Vleminckx
Pag. 13 Dany Vantomme
Pag. 14 Berten
Pag. 15 Marko van der Steenhoven
DE LOCATIES [in
Pag. 8 Janna Beck
Pag. 9 Benjamin Engelbeens
chronologische volgorde]
1. Elcker-ik Centrum Breughelstraat 33, 2018 Antwerpen +32 3 2186560 www.elcker-ik.be
7. CC Achterolmen Van Eycklaan 72, 3680 Maaseik +32 89 569956 www.cultuurmaaseik.be
13. CC Ieper-Het Perron Fochlaan 1, 8900 Ieper +32 57 239480 www.acci.be
2. CC Sint-Niklaas, Museumtheater Zwijgershoek 14, 9100 Sint-Niklaas +32 3 7783351 www.ccsint-niklaas.be
8. CC De Kimpel Eikenlaan 25, 3740 Bilzen +32 89 519530 www.dekimpel.be
14. CC De Steiger Waalvest, 8930 Menen +32 56 515891 www.ccdesteiger.be
3. CC Ter Dilft Sint-Amandsesteenweg 41-43, 2880 Bornem +32 3 8906930 www.terdilft.be
9. CC Palethe Jeugdlaan 2, 3900 Overpelt +32 11 645952 www.palethe.be
15. CC Guldenberg Acaciastraat 1, 8560 Wevelgem +32 56 433490 www.ccwevelgem.be
4. GC de Zandloper Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel +32 2 4607324 www.dezandloper.be
10. CC Evergem-Stroming Weststraat 31, 9940 Evergem-Sleidinge +32 9 3585100 www.evergem.be/cultuurcentrum
16. CC Kapellen Dorpsstraat 45, 2950 Kapellen +32 3 6606750 www.cckapellen.be
5. CC De Ploter Kerkstraat 4, 1742 Ternat + 32 2 5824433 www.ccdeploter.be
11. CC Gildhof Sint-Michielstraat 9, 8700 Tielt +32 51 428220 www.tielt.be
17. CC ’t Aambeeld della Faillelaan 34, 2630 Aartselaar + 32 3 8772875 www.cultureelcentrumaarteslaar.be
6. CC Zwaneberg Cultuurplein 1, 2220 Heist-op-den-Berg +32 15 228356 www.zwaneberg.be
12. CC De Brouckere Aartrijkestraat 6, 8820 Torhout +32 50 221150 www.ccdebrouckere.be
4
| Fotografiecircuit Vlaanderen
ISABEL CORTHIER
VANAF 6 OKTOBER 2014
Encounters in South Sudan De reeks ‘Encounters in South Sudan’ ontstond tijdens een verblijf van 8 maanden in Zuid-Soedan. Isabel werkte daar samen met haar man aan de logistiek in een hospitaal voor Artsen zonder Grenzen. Om contact te leggen met de plaatselijke bevolking trok ze in haar vrije tijd met haar camera door het drop en maakte ze beelden van de Dinka populatie aan wie ze met het team van AZG gratis gezondheidszorg verschafte. Stilaan kreeg Isabel hiermee een betere kijk op het dagelijkse leven van deze mensen die getekend zijn door 40 jaar oorlog en eeuwenoude conflicten met naburige tribes. Dinka’s worden veelal omschreven als een trotse, traditionele en agressieve bevolking waarmee het moeilijk is om contacten op
te bouwen. Deze reportage toont enkele aspecten van de Dinka samenleving, die beheerst wordt door spearmasters, bijgeloof, honger, droogte, overstromingen, cattleraids en een schrijnend gebrek aan gezondheidszorg en scholen. De foto’s tonen de spearmaster die mensen tracht te genezen met alternatieve middeltjes, maar waar vaak meer kwaad dan goed gedaan wordt. De angst van 40 jaar oorlog en de strijd om te overleven zie je in de ogen van de Traditional Birth Attendant. Dinka’s kan je vaak herkennen door de lijnen of puntjes die op hun aangezicht aangebracht zijn. Mannen lopen steeds met een stok of speer om zich te beschermen tegen allerlei gevaren. Het vee is nooit veilig, de naburige stammen doen geregeld ‘cattleraids’, het stelen van koeien waarbij vaak vele gewonden vallen.
Mensen moeten soms dagen in de brandende hitte van soms meer dan 50°C stappen om het AZG hospitaal te bereiken. De kinderen zijn de toekomst van een nieuwe natie die sedert 2011 zijn onafhankelijkheid verwierf maar nog steeds in oorlog verkeert. Isabel Corthier is een freelance reportagefotografe. Ze werkt voor verschillende humanitaire organisaties zoals Artsen zonder Grenzen, Caritas, Trias, Vredeseilanden, Ondernemers voor Ondernemers en Louvain Coopération. Sommige van haar foto’s werden bekroond met een award. Isabel Corthier
[email protected] www.isabelcorthier.com 0496 91 18 88
Isabel Corthier |
5
LODEWIJK DELEU
VANAF 3 NOVEMBER 2014
Wij, paarden In het vierde deel van ‘Gullivers reizen’ beschrijft de Ierse auteur Jonathan Swift in 1726 een eiland waar paarden de baas zijn. In het eerste hoofdstuk is Gulliver net gestrand en ontmoet de eerste paarden… “Toen ik naar links keek, zag ik een paard rustig door het veld lopen. Het paard schrok even op toen het in mijn buurt kwam, maar herstelde zich snel en keek me recht in het gezicht met duidelijke tekenen van verbazing; het bekeek mijn handen en voeten, waarbij het een paar keer om me heen liep. Ik zou mijn weg hebben vervolgd, als het paard niet pal voor mij was gaan staan. We stonden elkaar een tijdje aan te staren. (...) Terwijl hij en ik zo bezig waren, kwam er een ander paard aan, dat zich op een heel formele manier tot het eerste wendde: ze tikten zachtjes hun rechterhoef tegen elkaar voordat ze een paar maal om de beurt hinnikten, waarbij ze de toon varieerden, zodat het bijna leek alsof ze spraken. Ze liepen een paar stappen weg, alsof ze samen wilden overleggen, en liepen zij aan zij op en neer, net als mensen die een belangrijke zaak 6
| Lodewijk Deleu
bespreken, maar ze keerden telkens hun blik in mijn richting, alsof ze in de gaten wilden houden of ik niet zou ontsnappen. Ik was beduusd toen ik deze handelingen en dit gedrag bij deze dieren zag, en kwam bij mezelf tot de conclusie dat als de inwoners van dit land net zoveel verstand zouden hebben, ze ongetwijfeld het wijste volk ter wereld moesten zijn.” In de hoofdstukken die volgen, raakt Gulliver in gesprek met de paarden. Hij vertelt de paarden over het leven in Engeland. Hij vertelt hoe “het merendeel van het volk gedwongen was om in ellende te leven, omdat ze iedere dag moesten werken voor een karig loon om enkelen in overvloed te laten leven”. En hij vertelt de paarden natuurlijk ook over het leven van de dieren in Engeland. Hoe de paarden “als rijtuigen worden gebruikt. Dat ze, als ze jong zijn, voor elke ondeugende streek hevig worden geslagen. Dat de mannetjes die voor het gewone rijden of trekken zijn bestemd doorgaans worden gecastreerd, om hun onstuimigheid te temperen en ze
tammer en makker te maken.” De paarden zijn stomverbaasd en luisteren ademloos naar Gullivers verhalen. Ze zijn verwonderd dat een soort als de mens - dat zoveel kwaad sticht - zich “de meester van de schepping” voelt. Gulliver was het met de paarden eens en hij voelde zich gelukkig in het gezelschap van de wijze paarden. Lodewijk Deleu is documentair fotograaf gespecialiseerd in reportage, portret en tradities (immaterieel cultureel erfgoed). Door de foto’s in zwart-wit af te drukken, verstilt hij vorm, gebeurtenis en emotie. Zo bereikt hij eenduidige beelden met groot respect voor het onderwerp. ‘Wij, paarden’ is ook de titel van het gelijknamige boek verschenen bij Lannoo. Deze tentoonstelling bevat vooral nieuw, recent werk. Lodewijk Deleu
[email protected] www.ikwashier.be https://www.facebook.com/ikwashier.be 0476 85 56 07
MARIANNE HOMMERSOM VANAF 1 DECEMBER 2014
Scenes of wonder (Paris) Scenes of Wonder is de overkoepelende titel voor een constant groeiende verzameling landschappen en stadslandschappen. Met haar kleinbeeldcamera gaat de fotografe op pad in binnen- en buitenland, en als een soort verzamelaar zoekt ze met een intuïtieve focus naar ‘scenes of wonder’. Vaak zijn het bijna banale ‘non-places’. Rode draad in de foto’s zijn sporen van menselijke aanwezigheid, licht, structuren, kleuren en vooral de manier waarop deze elementen op een vaak vervreemdende, soms ook grappige manier samenkomen. Drie residentieperiodes in Parijs leidden tot de reeks Et dans ce cas seulement. Deze foto’s vormen een nieuw hoofdstuk binnen Scenes of Wonder.
De manier van werken – dwalen door een stad, beelden verzamelen – bleef hetzelfde, en ook qua sfeer en thematiek zijn de foto’s nauw verwant. Het onderwerp wordt nu echter – letterlijk – dichter benaderd. Ook komen narratieve elementen nadrukkelijker tot uiting, een fascinatie voor wat niet (meer) zichtbaar is en de suggestie van een verhaal, gebeurtenissen. Wat is hier gebeurd? Wat staat op het punt te gebeuren? Wat is hier niet zichtbaar, of beter, wat kunnen we juist zien? De foto’s nodigen de kijker uit om zelf een mogelijk scenario te bedenken. En hoewel de reeks als geheel geen groter verhaal vertelt – iedere foto staat op zichzelf binnen de serie – delen en versterken ze wel ieder de sfeer die Et dans ce cas seulement oproept.
Al deze bevreemdende plaatsen, situaties en dingen wekten de aandacht van de fotografe, prikkelden een specifiek gevoel en werden daarom toegevoegd aan de ‘verzameling’. Net als de foto’s is de titel een ‘vondst’ tijdens een van de wandelingen door Parijs. Een selectie uit Et dans ce cas seulement is in eigen beheer uitgegeven als fotoboek (editie van 150) in 2013. Marianne Hommersom
[email protected] www.mariannehommersom.be 0499 23 34 96
Marianne Hommersom |
7
JANNA BECK
VANAF 5 JANUARI 2015
Memory Glitters Janna Beck zou je kunnen omschrijven als een multidisciplinair kunstenaar. Ze is docente MultiMedia aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen, begeleidt onder andere masterstudenten en organiseert internationale masterclasses en samenwerkingen (Academie Antwerpen, Sint Lucas Antwerpen, Aalto university Helsinki, Ringling college Sarasota, pjwstk Warsaw). Daarnaast is ze oprichter van Collectiv National, een kunstenaarsinitiatief met een focus op hedendaags trans mediaal experiment waar ze ook de tentoonstellingen cureert. Haar persoonlijk artistiek onderzoeken focust op de wisselwerking tussen analoog en digitaal, manueel en high-tech. Vanuit dit opzicht doet Janna Beck reeds geruimde 8
| Janna Beck
tijd onderzoek naar de de technische onvolkomenheden in de fotografische beeldregistratie. Ze hanteert bij voorkeur plastic en toy-camera’s waarmee ze emotie visualiseert. De beelden met complementair kleurenpallet en opgeloste contouren, zijn ontdaan van tijdsbesef en tonen een vervormde werkelijkheid. Haar werk omschrijft ze zelf als mind gaps & memory glitches waarbij Janna Beck experimenteert met de onbetrouwbare mix van herinnering en fantasie. Wat in beeld gebracht wordt is vaak onherkenbaar maar geeft de toeschouwer net genoeg informatie om een nieuwe realiteit te kunnen verbeelden. Janna Beck nam deel aan verschillende nationale en internationale tentoonstellingen waaronder tentoonstellingen in het kader van Europalia en de wereldexpo in Aichi en werkte onder andere nauw samen met
Tom Lanoye voor het boek Stadsgedichten. Recentelijk installeerde ze in het kader van kunstintegratie een fotografische “memory-wall” op het binnenplein van een kinderdagverblijf. Haar foto’s zijn te vinden in de collecties van Kunst in Huis, MTWalls, Collectiv National, Rode 7. Janna Beck
[email protected] www.jannabeck.info 0486 52 58 10
BENJAMIN ENGELBEENS VANAF 2 FEBRUARI 2015
Quelques battements de cils De beelden van de serie Quelques battements de cils kunnen bekeken worden in de lijn van de artistieke continuïteit van de snapshots van Edouard Boubat en Henri Cartier Bresson. Deze beelden zijn zichten die ons heel de dag lang omringen, maar die we door ons gehaast levensritme niet meer zien. Zij geven ons de mogelijkheid om de tijd te grijpen en naar onze eigen wereld te kijken. Zonder exotisme, mise en scène of speciale effecten. Ze zijn een zo getrouw mogelijke uitbeelding van de realiteit. Fotografie in een staat van puurheid. En nochtans hebben deze beelden in al hun banaliteit iets zeldzaams, delicaat, menselijk. Het zijn emoties die men niet kan verzinnen. Er is een fragiel evenwicht tussen het
moment en de compositielijnen, tussen de bewegende lichamen en de statische ruimte, tussen de realiteit die we observeren en diegene die we ons inbeelden. Op elk ogenblik voelen we dat alles kan verdwijnen. Zoals knipperen van de wimpers. Benjamin Engelbeens heeft nooit een diploma behaald aan een academie en is geen beroepsfotograaf. Hij beschouwt zichzelf dus ook niet als zodanig, maar meer als een toeschouwer die zijn blik tracht te delen met anderen. Dit delen is essentieel voor zijn fotografische attitude, het is zijn leidmotief. Fotografie is voor hem een natuurlijke handeling die hij reeds als kind beoefende. Zelfs zonder toestel creëert hij voortdurend composities. Hij werkt zelfstandig aan persoonlijke projecten met als focus de mens en diens omgeving. Hij volgt geen fotografische
trends maar werkt met zijn gevoel. Zo heeft hij verschillende reportages gerealiseerd (Home sweet home, Abattoir, Sol a la ciutat, Rainbow) en is hij daarnaast ook medeoprichter van het fotografielabel (eye)SIGHT. Benjamin Engelbeens
[email protected] www.benjaminengelbeens.com www.eyesight.be O477 72 60 48
Benjamin Engelbeens |
9
OLIVER LEU
VANAF 2 MAART 2015
Leopold‘s Legacy In zijn toespraak ter gelegenheid van zijn kroning in 1865 wenste koning Leopold II zich een Belgïe dat groter, sterker en mooier zou worden. Twintig jaar later werd hij de soeverein en privé eigenaar van de Vrijstaat Congo. Door de koloniale uitbuiting en de daaruit voortvloeiende inkomsten kon Leopold zijn droom van een nieuw België op een grootse wijze realiseren. De reeks Leopold‘s Legacy is een confrontatie tussen rauwe, subjectief-verhalende foto’s met sobere documentaire beelden, opgenomen met kleinbeeld-, middenformaat- en polaroidcamera.
10 | Oliver Leu
Op visuele wijze onderzoekt Oliver Leu de plaatsen die in België relevant waren voor de organisatie en uitvoering van de uitbuiting in Congo. Ook bekijkt hij hoe Belgische steden, met name Brussel en Oostende, veranderden door de uitbreidingen en verbouwingen tijdens de heerschappij van Leopold over Congo. Hij is geïnteresseerd in de manier waarop monumenten het verhaal van de kolonie, haar veroveraar en Leopolds rol weerspiegelen, en hoe beelden van de eens stralende heerser in het huidige straatbeeld zichtbaar blijven. En verder ook wat deze historische standbeelden, die tegenwoordig vanuit een heel ander perspectief bekeken worden, nog
kunnen vertellen over Leopolds bewind en de kolonie Congo. Als geheel geeft Leopold‘s Legacy een weergave van enerzijds de representatieve aanwezigheid en anderzijds de vele verborgen sporen van de koloniale geschiedenis van België. Zo ontstaat een portret van een heerser en de invloed van zijn privé-kolonie Congo op zijn thuisland België, honderdvijftig jaar na de troonsbestijging. Oliver Leu
[email protected] www.oliverleu.com 0489 58 13 44
TOM VAN DEN EYNDE VANAF 30 MAART 2015
Endangered Species Niettegenstaande frieten tot onze nationale trots behoren zijn de vrijstaande frietkoten wel degelijk bedreigd. Steden en gemeenten zien ze dikwijls als storende elementen en doen er dan ook alles aan doen om ze uit te roeien. Ook de alsmaar strenger wordende milieurichtlijnen zorgen ervoor dat velen kiezen voor een knus rijhuis met alle modern comfort. Met ‘Endangered Species’ wil Tom Van den Eynde de frietkoten die nog overblijven in Vlaanderen in beeld brengen voor ze definitief verdwenen zijn en er weer een stukje folklore voor altijd verloren gegaan is. Door ze ‘s avonds te fotograferen wil hij hun schoonheid extra in de verf zetten. Er zijn geen twee dezelfde en het licht is telkens totaal verschillend. Een droom voor elke fotograaf.
Daarnaast hebben veel uitbaters een anekdote te vertellen. Wat begon als een fotografieproject is voor de fotograaf na verloop van tijd meer en meer een manier geworden om in contact te komen met deze besloten wereld. Hij ziet fotografie dan ook vooral als een sleutel die deuren kan openen. In die mate zelfs dat de fotografie soms ondergeschikt wordt aan de ervaring. Mooie beelden zijn geen doel op zich. Het is belangrijk dat er meer is. Soms is de mogelijkheid om op plaatsen te komen waar anderen niet mogen komen al voldoende maar dikwijls is de interactie met onbekende mensen het meest bevredigend.
tische beelden, soms komt het voyeuristisch over maar bovenal is het zijn bedoeling om de kijker te boeien. Tom Van den Eynde
[email protected] www.tomvandeneynde.eu 0485 18 70 98
Als documentair fotograaf wil Tom Van den Eynde de toeschouwer een andere kijk op de realiteit gunnen. Soms leidt dit tot surrealisTom Van den Eynde | 11
LUC VLEMINCKX VANAF 4 MEI 2015
China at work Luc Vleminckx studeerde af in 2012 aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Anderlecht. Tussen 2008 en 2011 had hij het voorrecht om verschillende geïndustrialiseerde delen van China te bezoeken. Zijn zoektocht naar potentiële leveranciers maakte het hem makkelijker om ook binnenin de fabrieken te fotograferen, zodat hij de werksituatie in beeld kon brengen. Met de foto’s die hij maakte tijdens zijn verplaatsingen per trein of taxi, kon hij de mensen in beeld brengen in hun dagelijkse omgeving. Eenmaal “op jacht”, is het de kunst om toch zo onopvallend mogelijk in de menigte te verdwijnen, zegt Luc. “Ik hou ervan om in de steden rond te lopen, te observeren, op zoek naar mooie momenten, interessante mensen en situaties vast te leggen zonder opgemerkt te worden”. 12 | Luc Vleminckx
Het contrast met de grootsteden en de randsteden is enorm, onwaarschijnlijke luxe enerzijds, de “vergeten” stadsdelen met hun ontelbare kraampjes en straatventers anderzijds. Met de reeks “CHINA at WORK” slaagt de fotograaf erin om een beeld van China weer te geven, welke we hier in Europa niet verwachten. Moderne steden, reuze wolkenkrabbers, waarvan sommigen denken dat deze enkel in Amerika te vinden zijn, in combinatie met de beelden van fabrieksarbeiders en arbeidssituaties, welke reeds lang uit ons geheugen zijn verdwenen. De keuze om de beelden te bewerken naar zwart-wit foto’s en deze dan verder aan te passen naar het vierkant formaat, nam hij doelbewust.
Zwart-wit laat toe om naar de essentie van het beeld te kijken, zonder afgeleid te worden door de diverse kleuren. Het menselijk oog gaat voortdurend op zoek naar contrast. “Compositie, vorm en lichtinval zijn belangrijker”, vindt Luc. De keuze van het vierkant formaat geeft de kijker een rustiger gevoel, aangezien er geen “liggende” of “staande” beelden in de presentatie zitten. Door het niet meer alledaagse vierkant formaat, verkrijgt het beeld een hogere attentiewaarde. Luc Vleminckx
[email protected] 0477 23 72 47
DANY VANTOMME VANAF 1 JUNI 2015
Nightmoves Dat Dany Vantomme een grote verbondenheid met de nacht heeft blijkt heel duidelijk uit het project “Nightmoves”. De dagelijkse overdaad aan geluid is verdwenen wanneer hij deze opnames maakt. Ieder beeld die dan zijn pad kruist is enkel nog puur beeld. Hij zoekt het beeld niet doelbewust op, het beeld biedt zich aan hem aan, en de esthetische kracht van wat de nacht hem biedt vertaalt hij naar een foto. Het mooie van de desolaatheid laat hij op de kijker los met het evenwicht in kleur- en lichtbalans. Hij creëert een bevreemdende sfeer en dompelt de toeschouwer in een angst aanjagende omgeving onder, maar hij laat hierbij altijd de stempel van menselijke aanwezigheid toe en reikt daarmee een vluchtweg aan. Edward Hopper is nooit veraf. Met de “Nightmoves” fotografeert hij de “tussenmomenten”. De momenten tussen het stilvallen van activiteit en het opnieuw
opborrelen van activiteit. Alle verhaallijnen staan open voor de kijker. Dany Vantomme zou je kunnen omschrijven als een trage fotograaf. Hij drukt niet in snel tempo af wanneer hij met een serie bezig is. Elk nieuw project wordt bedacht en doordacht vooraleer de eerste beelden worden gemaakt. Tijdens de opbouw van een serie houdt het denken ook nooit op. Daarom ontstaan er steeds nieuwe invalshoeken en wendingen. Dat levert een uiterst interessante beeld mix zonder afbreuk te doen aan de stijl. Hij heeft hierbij een soort conceptueel denken ontwikkeld waardoor elk project een welomlijnde vorm krijgt. Hij stapt af van het “academisch kunnen”. Door de jaren heen is hij van pure registratie geëvolueerd naar abstraheren van het beeld. Naar het zoeken van de essentie van wat hij ziet. Hij wil niks nieuws uitvinden in de fotografie, maar des te meer zijn eigen
beeldtaal distilleren en ontwikkelen uit de stroom van invloeden die we dagelijks onbewust ondergaan in onze beeldmaatschappij. Hij biedt de kijker zeker geen kant en klaar verhaal aan. Hij ontdoet het beeld van onnodige ballast en creëert op die manier een spanning die alle mogelijkheden van connotatie openlaat. Steeds komt zijn gevoel voor compositielijnen, structuren en vlakken naar voren in het beeld. Hij flirt met de grens van abstractie, maar laat net dat beetje ruimte om het beeld toegankelijk te maken. “Wat je ziet, is wat je denkt te zien” is één van zijn favoriete uitspraken. Dany Vantomme
[email protected] www.beeldcomplot.be http://danyvantomme.worldpress.com 0476 57 52 97
Dany Vantomme | 13
BERTEN
VANAF 22 JUNI 2015 ZIE HOE HET ZONLICHT SCHUIN VALT
Max Temmerman
Zie hoe het zonlicht schuin valt over een handvol kruisen. Ze duiden routineus op graven, op levens die werden afgebroken. Een landschap herinnert zich alles wat zich ooit binnen haar grenzen afspeelde en ook tot vergeving is het niet in staat. Het bloed, het donderen. De lichamen. Het verleden nestelt zich hier in het gras, de halmen, de haag. Hoe diep ligt de oorlog hier verzonken? Voor hoelang nog? En ook: tot waar?
Waarom Why Warum Pourquoi Aan de vooravond van de herdenkingen van „De Groote Oorlog” trok Berten naar de gedenkplaatsen in de Westhoek en de Franse Somme Vallei en registreerde er de sfeer op de begraafplaatsen en bij de herdenkingsmonumenten. Na afloop stuurde hij telkens één foto naar verschillende dichters in Vlaanderen en Nederland met de vraag om bij dat éne beeld een impressie te schrijven.
Wat blijft hangen is de vraag „Waarom Why Warum Pourquoi”? Deze fotoreeks is ook uitgegeven in het poëziebundel/fotoboek „Waarom Why Warum Pourquoi”
Het resultaat kan dan ook gezien én gelezen worden: 26 dichters met bekende en minder bekende namen stuurden een uniek gedicht. Zo brengen kunstenaars van vandaag (de fotograaf en de poëten) een hulde aan de slachtoffers van alle oorlogen en in het bijzonder de „Groote Oorlog”.
Na enkele jaren in het onderwijs en verschillende commerciële jobs volgde Berten cursus aan de Fotovakschool in Apeldoorn (NL) en de Kunstacademie Hasselt want fotografie was zijn enige passie.
14 | Berten
Berten Steenwegen is een gedreven fotograaf die naast zijn dagelijks werk dat zich voornamelijk in de studio situeert graag tijd maakt voor projecten.
Berten
[email protected] www.berten.be 0475 70 92 51
MARKO VAN DER STEENHOVEN VANAF 7 SEPTEMBER 2015
Interiors Hoe wordt leegte opgevuld? Wat schuilt er achter de trotse façade? Welk sfeer zullen we binnen aantreffen? Als een soort speleoloog verkent Marko van der Steenhoven met zijn groothoekcamera de grotten van de moderne wereld. De inwoners zijn weg, maar hun aanwezigheid is nog tastbaar. De leegte concentreert ons nog meer op de mens die er geleefd heeft. Want een interieur, dat weerspiegelt toch de innerlijke mens, de psyche? “In een interieur ontdek je de echte mens, zijn smaak, angsten, dromen... Of het moet iemand zijn die zich zelfs thuis niet laat gaan. Maar ook dat zijn interieurs die spreken” zegt Marko. Hoe wordt leegte opgevuld? Een vergeten stoel in een hoek, een lampenkap, een matras, een nachttafeltje, een schilderij, een vaas op de vloer...
Maar soms is er helemaal geen plaats voor leegte. Alles is volgepropt. Hij wil niet louter registreren. Eerder een verhaal vertellen, een verhaal die wij zelf verzinnen aan de hand van zijn beelden. Hiermee hoopt hij ook de emoties los te weken die hij zelf voelde. Een mengeling van nieuwsgierigheid, tederheid, ontroering en soms schok: “Want laat ons wel zijn, de meeste mensen lopen gewoon door, zonder even stil te staan bij eenvoudige schoonheid of lelijkheid” Gebrek aan tijd? Nou bij deze dan misschien niet, hoopt hij. Interieurs van gebouwen en openbare ruimtes werken anders dan huizen. Zij geven hun persoonlijkheid en karakter door aan de mensen in plaats van omgekeerd. De meeste zijn zielloos. Andere werken drukkend, onmenselijk, en ja: angstwekkend.
Als er geen ramen zijn, krijg je snel een ondergrondse, bunker sfeer. Maar sommige creëren juist een positieve, lichte werkomgeving. Ook bij deze beelden schept de afwezigheid van mensen een onwerkelijke en onbehagelijke stemming. Vooral omdat het plaatsen zijn die in normale omstandigheden bruisen van het leven. Waar is iedereen? Maakt u zich geen zorgen. Er was geen cataclysme. Het is gewoon weekend of heel laat ‘s avonds. De mensen zitten gezellig thuis, in hun interieur. Marko van der Steenhoven
[email protected] www.coroflot.com/MvdS/Photography 0476 86 66 24
Marko van der Steenhoven | 15
V.U.: Jan Van Broeckhoven – p/a Elcker-ik Centrum, Breughelstraat 33, 2018 Antwerpen