Dorpskrant voor Glimmen en Omstreken

Dorpskrant voor Glimmen en Omstreken Een uitgave van Vereniging Plaatselijk Belang Glimmen 29e jaargang

– nummer 9 – NOVEMBER 2011

Appèlbergen is altijd zichzelf gebleven Door Jitske Bruinenberg Als je in deze omgeving goed bekend bent, dan weet je dat je Appèlbergen uitspreekt met de klemtoon op -pel-. Want Appèlbergen is lang een oefenterrein geweest en daar zal de naam wel vandaan komen: de jonge dienstplichtigen oefenden hier en moesten op appèl staan. Veel voorbijgangers noemen het Appelbergen met de klemtoon op de Ap-. Op zich niet zo gek, want aan de zuidkant van het gebied waren vroeger uitgestrekte boomgaarden. De fruitvoorziening van de stad Groningen. De resten van de boomgaarden zijn nog te zien vanaf de Leemweg, nu in particuliere handen van eigenaren van de aangrenzende huizen. In het goed leesbare en informatieve boekje “De geschiedenis van de Appèlbergen, hoe een landschap zijn verleden weerspiegelt” (van G. Schilder-Hutten, een boekje van de Harener historische reeks) lees ik een andere verklaring en dat verraste mij. Maar daar kom ik straks op terug. Het boekje geeft uitgebreide en interessante informatie over de tijd vanaf de middeleeuwen tot aan nu: het gebied is altijd intensief gebruikt. Voor er mensen woonden Dit intensieve gebruik komt door de ligging en de structuur. Het is deel van de Hondsrug, een glooiende zandrug, die loopt van Coevorden in een brede baan in NNO-richting en eindigt bij de stad Groningen. Nee, het verhaal is anders: de stad Groningen is heel strategisch gebouwd aan het einde van de Hondsrug, ingeklemd tussen 2 van oorsprong moerassige beekdalen, het Hunzedal en het Drentsche Aa dal, die bij de stad samenkomen. Deze lange zandrug is ontstaan na de ijstijden van vroeger. In de ijstijd lag heel Nederland (en Noord Europa) onder ijs en sneeuw en de beekdalen waren toen in feite gletsjers, die de dalen diep uitsleten in noord-zuid richting. Maar tegelijkertijd langs de randen zand, keileem en stenen opstuwden. Toen het klimaat weer warmer werd, smolt het ijs en bleef de Hondsrug als heuvelrug achter. Enorme ijsblokken half in de grond smolten langzamer en lieten naderhand ronde waterpoelen achter. Het van de Hondsrug afstromende smeltwater sleet weer dwarse geulen uit, die op enkele plekken de Hondsrug weer doorsneed: daarvan zien we nu de laagte meteen aan de zuidkant van Appèlbergen langs de Vogelzangsteeg en het Besloten Veen. Er wordt zelfs gedacht dat de Drentsche Aa vroeger afstroomde naar het Hunzedal via deze laagte. De zandrug was natuurlijk Glimmer’lei - November 2011

kaal en dor in die tijd. Door de harde winden over het open kale gebied ontstonden zandverstuivingen, die voor meer reliëf zorgden. De heide groeide hier goed. We praten nu over het einde van de laatste ijstijd, het Pleistoceen, ongeveer 10.000 jaar geleden. Aan de noord-zuid route door Drenthe naar Groningen Op deze Hondsrug ligt Appèlbergen, een gebied van arme stuifduinen, bos en heide. Veenmoerassen liggen in de door de gletsjer uitgevreten geulen. Via de hoge Hondsrug kwamen de eerste menselijke bewoners naar Drenthe en Groningen. Op de hellingen aan weerskanten van Appèlbergen ontstonden al vroeg nederzettingen met de eerste boeren: Onnen met de Onneres aan de oostkant, grenzend aan het moerassige Hunzedal en Glimmen met de Glimmeres aan de Westkant, grenzend aan het Drentsche Aa dal. De hoge zandige rug wordt al vroeg (zeker in de middeleeuwen al) als route van Coevorden naar de stad Groningen gebruikt: een simpel karrenspoor. Het pad werd regelmatig verlegd omdat de karren diepe voren trokken, daardoor vastliepen en er een nieuw pad gemaakt werd. Daarom zie je in Appèlbergen nog oude sporen parallel naast elkaar. Het was een heel belangrijke route: niet alleen voor reizigers en kooplui, maar vooral ook voor het verplaatsen van legers. Belegeringen en gevechten zijn hier gevoerd. Het boekje “De

1

geschiedenis van Appèlbergen” beschrijft dit prachtig. Zelfs Bommen Berend, oftewel de bisschop van Munster, trok hier in de 17e eeuw met zijn legers langs en bivakkeerde hier. De soldaten moesten elke ochtend op appèl komen zodat ze geteld konden worden: daar zou de naam Appèlbergen vandaan komen en dan hebben we het over 1672. Aan de zuidkant op de rand van de laagte van het Besloten Veen was ter verdediging van het gebied een burcht gebouwd als bescherming van de doorgang naar het noorden, ongeveer tegenover de Blankehoeve nu. Op luchtfoto’s is in het reliëf nog te zien waar de burcht gestaan moet hebben. Eeuwenlang “natuurgebied” Zo noemen we dat nu: natuurgebied, omdat er weinig tot geen menselijk ingrijpen was. Maar toen heette het: woeste grond, leegte of ruigte, gevaarlijke en ontoegankelijke moerassen. Vooral nutteloos gebied. Zoals al eerder genoemd was er aan de randen van Appèlbergen al agrarisch gebied op de es van Glimmen en van Onnen. Het tussenliggende bos en heidegebied waren ook gezamenlijk eigendom van de dorpen (marken), waar de boeren uit de omgeving hun schapen lieten grazen, waar geplagd werd om de akkers mee te bemesten en waar hout gekapt werd. Door de zware begrazing door schapen was het gebied open en nogal kaal met zandverstuivingen. In de 19e eeuw was begonnen met ontginning van het gebied. Tot de staat het gebied een nieuwe bestemming gaf. Militair oefenterrein In 1916 zijn de woeste gronden van diverse eigenaren door de staat gekocht om militair oefenterrein te worden. Het werd ingericht met tankbanen en bosjes en paden. Appèlbergen is uiteindelijk ruim 50 jaar oefenterrein geweest en we mogen wel vaststellen dat daardoor vandaag de natuur is gebleven, omdat het ontsnapt is aan de ontginning. Mijn vader ( 92 jaar en nog veel verhalen over vroeger) vertelde me kortgeleden nog hoe hij in zijn diensttijd vlak voor de oorlog hier naar toe marcheerde om in het bos te exerceren. Mobilisatie kort voor de oorlog: de rekruten werden in allerijl getraind om voorbereid te zijn op de komende oorlog…. Het militaire gebruik ging blijkbaar naadloos samen met recreatie, want in de 20-er en 30-er jaren was het bos al heel populair als uitgaans- en wandelgebied. Met een zwembad, speeltuin en veel horeca was het een topattractie met mooi weer. En het was buitengewoon goed bereikbaar vanaf de stad Groningen: per (stoom)trein, die in Glimmen stopte, met de tram met zijn eindpunt bij de Punt en per fiets.

Makelaars & taxateurs in

• woonhuizen



• appartementen



• (woon)boerderijen



• (rijks)monumentale en historische panden.

Rijksstraatweg 233, Haren, telefoon 050-534 45 33 e-mail: [email protected] www.alfredbakker.nl

2

Het grote aantal bezoekers zorgde voor heel veel kleine paadjes en nogal wat onrust en achtergelaten rommel. Wat er in de oorlog gebeurde Toen brak de oorlog uit en werd alles anders. De Duitse militairen gebruikten het gebied en het was niet meer toegankelijk voor iedereen. We kennen de geschiedenis van de executies in het bos: willekeurige Nederlanders die opgepakt werden na de meistaking, waarvan een aantal hier geëxecuteerd is en begraven. Kort na de oorlog zijn de graven van een deel van deze doden teruggevonden, maar van anderen is niets teruggevonden. Ook niet na een hernieuwde zoekactie enige jaren geleden. Een mooi, maar laat eerbetoon aan deze mensen is nu het monument aan de plas bij het Grote Veen. De laatste oorlogsjaren waren zwaar, ook voor de Glimmenaren. Bijvoorbeeld het tekort aan brandstof om de kachels te stoken werd nijpend. Vele bomen zijn (illegaal) gekapt en opgestookt, zodat er na de oorlog een kaal en open Appèlbergen over was.

Het verhaal gaat dat Rieks Venema na zijn onderduikperiode in het Natuurvriendenhuis terugliep door Appèlbergen en erg verbaasd was dat hij vanaf de zuidkant de roodwitte spoorbomen in Glimmen kon zien: zo kaal was het bos geworden. Het werd weer een bos na de oorlog Na de oorlog kwam de recreatie van de stadjers weer flink op gang. Volgens Eltje Vrieling waren er op mooie zondagmiddagen wel 100 keer zoveel bezoekers als tegenwoordig. Eindeloze colonnes fietsers passeerden de Rijksstraatweg om te wandelen en te zonnen in Appèlbergen. Hij vertelt hoe kaal het bos toen was: allemaal laag kreupelhout, waartussen open en bloot de stelletjes lagen te vrijen. Al vrij snel is het gebied opnieuw ingeplant met bomen: veel lariksen aan de westkant, douglassparren aan de zuidkant en verder vooral eiken. En werd het weer een bos. Vandaag weer natuur en recreatie Tot ongeveer 1990 is Appèlbergen in gebruik geweest als oefenterrein: de dienstplichtigen, vooral van de kazerne in Zuidlaren, oefenden hier enkele malen per jaar. Eltje Vrieling herinnert zich de veldkeuken in het open gebied met dennen langs de weg. Bij het afschaffen van de dienstplicht werden echter kazernes en ook dit oefenterrein overbodig. Het zwembad werd al in 1972 gesloten, want inmiddels was het moderne open bad de Scharlakenhof in Haren geopend en wilde de gemeente Haren van het oude bosbad af. Uiteindelijk is het bad volgestort met zand en parkeerplaats geworden. November 2011 - Glimmer’lei

Oude bewoner van Glimmen ernstig ziek.

Al in 1972 verscheen het eerste beheerplan voor Appèlbergen, in de tijd dat aandacht voor natuur en natuurwaarden groter werd. Vooral de waarde van het veengebied en de heide waren en zijn hoog. Dat moest toen beter beschermd worden tegen de recreatiedruk. In 1987 was het herstel van Appèlbergen gereed: de Hoge Hereweg afgesloten, fietspaden en wandelpaden aangelegd/verhard en een betere waterbeheersing van het Grote Veen. Vandaag is het gebied erg nat: de waterstand is het Grote Veen is zo hoog, dat bomen, maar ook het bankje aan de rand van het veen in het water staan. Het waterpeil is nu nog hoger doordat de afvoersloot dichtgeslibd is met blad en de afvoerbuis in het pad dicht zit... Nou ja, het is in elk geval goed voor het veenmos, dat nu veel ruimte krijgt. Ik ben er nog niet achter of dit een bewuste strategie is van Staatsbosbeheer om het gebied verder te “vernatten” zoals ze dat noemen. Weet u dat het meeste onderhoud door vrijwilligers gedaan wordt? Ik zag enige tijd geleden enkele dorpsbewoners met laarzen en zagen Appèlbergen in trekken. En dat doen ze elke week een keer. De boomopslag in het Grote en Kleine Veen wordt regelmatig door hen verwijderd. En daardoor blijft het een mooi open heide en moerasgebeid. En enkele keren per jaar verschijnen er grotere groepen vrijwilligers die aan de slag gaan. Veel dank daarvoor. Want Appèlbergen mag nog heel lang een prachtig bos van Glimmen blijven, waar natuur en recreatie goed samengaan. Lekker ongedwongen met blubberpaden, ideaal voor de mountainbikers.

Onlangs wandelde ik in het Quintusbos en plots viel mij de voet van de oude beuk in het bos tegenover kapper Quintus op: allemaal paddenstoelen. Eerst dacht: mooie herfst met paddenstoelen. Ik keek beter: honingzwam! De beuk is ongeneeslijk ziek! Ik heb het meegemaakt in mijn tuin met een prachtige oude zuilberk: zo was hij van een vitale boom veranderd in een kwijnende kaalwordende berk. Toen de stamvoet ineens bedekt was met de prachtige, maar dodelijke honingzwam begreep ik het: de schimmel had zich al uitgebreid in de wortels en stam genesteld en nu kwamen de paddenstoelen naar buiten. En dat was het einde van de oude boom. Een jaar daarvoor hadden graafwerkzaamheden in de Hoge Hereweg zijn wortels beschadigd. Ik dacht toen nog: daar moet deze boom tegen kunnen. Maar dat gaat dus lang niet altijd goed.

En nu deze prachtige oude beuk op zijn hoge wortels: ook deze boom zal over een jaar dood zijn. Ik herinner me nu weer de enorme berg leem/zand op de parkeerplaats pal naast de boom zo’n 2 jaar geleden; hoe ik over de wortels van de boom moest klimmen om langs de bult leem te komen. En hoe ik door de blubber rond de zandbult moest waden. Het enorme gewicht van het zand en het dichtslibben van de luchtkanalen zijn de wortels eronder fataal geworden. Op zich kan een boom daarmee wel overleven, maar niet als de honingzwam via de dode en beschadigde wortels toegang krijgt tot de levende boom. Noem het een fatale infectie van de boom. Heel jammer dat juist deze prachtige oude boom van minstens100 jaar oud sneuvelt na het uitgevoerde herstelproject. Jitske Bruinenberg

Alle rietdekkerswerkzaamheden Ook voor reparatie en onderhoud

Rietdekkersbedrijf

Glimmer’lei - November 2011

J. VOS

* Boerderijen * Bungalows * Villa’s * Molens * Recreatiebungalows

Al meer dan 30 jaar vakmanschap

Oude Boerenweg 11 - Glimmen tel./fax (050) 406 20 39

3

Lampionnen Vrijdag was het weer zover: SINTMAARTEN 11-11-11. Wij, groep 7/8 zijn daarom 2 weken daarvoor al begonnen met het maken van de lampionnen. Eerst hebben we een plan getekend in ons tekenschrift. Daarna hebben we karton gekregen. Ieder de kleur die hij/zij wou. Toen moesten we een strook uitknippen van ongeveer 5 cm. Daar moesten we eerst een rechte lijn maken en daarna moest je daar knipjes inmaken met 1 cm ertussen. Als dat klaar was mocht je beginnen met voor en achterkant maken. Eerst moest je 2 rondjes omtrekken. Daarna moest je je plan (ontwerp) op de rondjes tekenen. Als je dat had gedaan mocht je dat gaan uitprikken. Dan moest je daar vliegerpapier achterplakken. Als je dat met beide rondjes had gedaan, moest je ze aan de strook plakken. Dan nog een ijzerdraadje en KLAAR was je lampion! Onze lampionnen zijn bijzonder omdat ze allemaal anders zijn. We hebben wel allemaal dezelfde basis maar voor de rest zijn ze allemaal verschillend. De één heeft het logo van FC Groningen er op staan de ander een hartje of een paard. Maar eentje viel toch zo op ze had de vlag van Armenië op haar lampion staan . Er stonden ook vleermuizen op. Op mijn lampion staan allemaal snoepjes. Gemaakt door: Sophie van CBS de Marke Glimmen groep 8 .

Solo zingen Twee weken geleden moesten we solo zingen. We konden kiezen uit: Embrace of True colours! De meeste kozen voor het mooie liedje True Colours! Iedereen was bloed nerveus. Daarna gingen we zingen en toen………………. kwam er een ruimteschip, Nee grapje :-) We wilden nog een keer! Sommige wilden zelfs mee doen aan de Voice kids waaronder: *Wouter de Vries!* *Robin Aalbrecht!* *Michelle Bazuin* *Floor Janssen!* We hadden een vet leuke dag! Van Merel Jansen

Herfstwandeling OBS de Meent Een schitterende herfstzon, prachtig gekleurde bladeren en veel….modder! Alle ingrediënten waren aanwezig voor de jaarlijkse herfstwandeling van OBS de Meent op 14 oktober jl. Ook de

leerlingen van CBS Hunnedal uit Onnen liepen dit jaar mee! Onder begeleiding van enthousiaste ouders gingen de kinderen in groepjes naar Appèlbergen. Aan de hand van de lintjes die hingen aan bomen en struiken, moest een wandelroute gevolgd worden. Vooral het zoeken naar de lintjes vonden de kinderen spannend. Voor de ouders was het daarnaast ook genieten van de prachtige natuur van Appèlbergen! Bij de Mosterdpot werden de kinderen getrakteerd op warme

Al bijna winter??? Nog steeds last van mos ??? Misschien wel, in elk geval kunt u nu nog uw gazon voorzien van KALK, om verder mosvorming te voorkomen in 2012…

Dan is NU de tijd om alvast biokalk met zeewier En denkt u weer om de vogels buiten? t u na de winter weer op uw gazon te strooien zodat Want natuurlijk hebben we ook weer allerlei


gewoon bemesten soorten WINTERVOER, maar ookkunt… STROOIZOUT, sneeuwschuivers, kerstzegels, kerstkaarten en andere kerstspullen.

Verkrijgbaar bij uw enige dorpswinkel, Tot ziens bij: ook voor allerlei soorten dierenvoeding, dus bij;

Jordan Van Dijken Steegakkers 6 9479 PW Noordlaren Telefoon: 050 - 4090045

Rijksstraatweg 32 Rijksstraatweg 32 9756AG AG GLIMMEN GLIMMEN 9756 GLIMMEN t tel:050-4061490 050-4061490 tel: Website : www.floraenfauna.nl www.floraenfauna.nl TevensTNT TNT-Postkantoor tevens Postkantoor

4

Mobiel: 06 - 506 480 81 E-mail: [email protected] www.jordanvandijken.nl November 2011 - Glimmer’lei

Kerkdiensten Protestantse Kerk Noordlaren Glimmen

November 2011: 20 10.00

Trefpunt

Ds.A.P Oosting

27 10.00

Trefpunt

Laatste zondag kj.

Ds. J Hommes

December 2011: 4 10.00

Trefpunt

Ds. A.P Oosting

11 10.00

Bartolomeus Ds. E. de Vries

18 10.00

Trefpunt

24 22.00

Bartolomeus Ds. A.P Oosting

25 10.00

Trefpunt

Ds.K. van der Plas

31 19.30

Trefpunt

Ds. A. P Oosting

HA

Prof. Dr. Steehouder Cantorij

chocolademelk met marshmallows (zò zoet, maar ook òh zò hèèrlijk!) en konden ze verschillende spellen doen zoals boerengolf en memory. Bij terugkomst op school werden de kinderen nog een keer getrakteerd, nu op het bekende ‘broodje knakworst’. Daarna gingen ze creatief aan de slag met de meegenomen kastanjes, eikels en blaadjes. Dit leverde schitterende ‘herfstkunstwerken op’.

H.P. Steenhuis, meer dan maatgevend in piano’s en vleugels

TOTALE HAARVERZORGING

Door jarenlange ervaring, vakbekwaamheid en volledige dienstverlening op het gebied van piano’s en vleugels kunnen wij een goed advies geven en goede kwaliteit leveren. De diensten die wij aanbieden zijn: Stemmen - Onderhouden - Verhuren - Repareren - Restaureren - Intoneren - Transport H.P. Steenhuis is tevens exclusief leverancier van Steinway & Sons. Kom eens langs in onze toonzaal, waar u naar hartelust diverse piano’s en vleugels kunt beoordelen op o.a. aanslag en klankkleur. H.P. Steenhuis is o.a. dealer van:

dames- en herenkapsalon

Rijksstraatweg 38 Glimmen, tel. (050) 406 30 69 Glimmer’lei - November 2011

5

Rixta Simonides exposeert in natuurvriendenhuis De Hondsrug In natuurvriendenhuis De Hondsrug (Duinweg 6, Noordlaren) is tot eind december een expositie te zien van schilderijen van Rixta Simonides. Haar werk, vaak landschappen, schildert ze in Nederland en tijdens buitenlandse reizen. Haar werkwijze is expressief. Simonides: ‘Ik schilder graag op locatie, wat mij treft in de natuur. Ik vertaal de geur, de temperatuur en het gevoel dat de plek bij mij oproept in de kleuren die ik kies.’Rixta Simonides (1955, Eelde-Paterswolde) maakt sinds 2004 vrij werk. Daarnaast geeft ze regelmatig cursussen en workshops.De expositie is tot eind december in ieder geval op zaterdag en zondag in De Hondsrug te zien en op werkdagen indien het natuurvriendenhuis geopend is.

Inschrijving “Duurzame Dorpen Verkiezing” van start! De vereniging Groninger Dorpen, Summersalt en Roeg & Roem organiseren gezamenlijk een “Duurzame Dorpen Verkiezing” voor de bewoners van de gemeenten Groningen, Haren, HoogezandSappemeer en Slochteren. Samen met de dorpsraad, de buren of bijvoorbeeld de sportclub, kunnen dorpsbewoners van deze gemeenten zich inschrijven met een plan waarmee zij hun dorp, buurt of straat aantrekkelijk en levendig houden, ook in de toekomst! “Bewoners hebben vaak zelf heel goede ideeën over wat er in hun dorp moet veranderen om het dorp ook in de toekomst aantrekkelijk te laten blijven. Vaak kunnen dorpsbewoners hun initiatieven niet verder uitvoeren omdat er meer kennis nodig is, of omdat er geen geld is om mee te beginnen”, aldus Eva Vrieze van Roeg & Roem. “Voor deze mensen is de verkiezing georganiseerd”. Dorpsbewoners van de deelnemende gemeenten kunnen zich inschrijven met een plan waarmee zij hun directe omgeving socialer of duurzamer maken. De beste ideeën om een dorp duurzaam te maken winnen een prijs van maximaal 3000 euro. Bovendien kunnen zij in aanmerking komen voor professionele coaching en advies tijdens het uitvoeren van de plannen. De Duurzame Dorpen Verkiezing start met een inspiratieavond op woensdagavond 23 november van 20.00-22.00 uur in Dorpshuis de Hoeksteen in Noordlaren. Dorpsbewoners kunnen zich hier laten inspireren door verschillende ervaringsdeskundigen. Aan de hand van prikkelende presentaties zullen zij informatie geven over duurzame en sociale projecten zoals ‘Collectief duurzaam bouwen’, ‘Grunneger Power’ en ‘Dörpssörg’. Tevens kunnen belangstellenden spreken met deskundigen op het gebied van welzijn, energie of bouwen en hen alvast advies vragen over hun eigen plannen. Aanmelden voor deze inspiratieavond kan bij Groninger Dorpen, door te mailen naar [email protected] (onder vermelding van ‘aanmelding inspiratieavond’) of te bellen met 050 306 29 00. Inschrijven voor de verkiezing kan tot 9 januari 2012. Meer informatie over de verkiezing en deelname is te vinden op www. groningerdorpen.nl 

HOVENIERSBEDRIJF

De natuurtuin Ontwerp, aanleg, onderhoud en advies Kwekerij, voorbeeldtuin en tuinwinkel o.a. biologische rozen, planten, Sneeboer gereedschap, vorstbestendige potten, tamme kastanjehout. Kijk voor cursussen en opendagen op onze site. Open: hoveniersbedrijf hele jaar. Kwekerij, voorbeeldtuin, tuinwinkel (van 1/4 tot 1/10) vrijdags van 10.00 tot 16.00 en zaterdags van 9.00 tot 13.00 Viaductweg 52 - 9751 HS Haren - (050) 406 14 42 - www.natuurtuin.nl

6

November 2011 - Glimmer’lei

Quintusbos: start werkzaamheden opknapbeurt eendenkooi en recreatieweide door Julia Klooker, Staatsbosbeheer

Zaterdag 5 november is het startschot voor de opknapbeurt gegeven. Staatsbosbeheer heeft de klankbordgroep en andere belangstellenden uitgenodigd om gezamenlijk aandacht te besteden aan de toekomst van de eendenkooi en recreatieweide. Ook wethouder Th. Sieling (Natuur, Landschap en Water) was aanwezig. Wandeling door de eendenkooi Tijdens een wandeling door de eendenkooi heeft Anne Wolff (kunsthistorica) het bijzondere verhaal van deze eendenkooi verteld. De kooi is maar liefst 400 jaar oud en heeft veel veranderingen ondergaan. Het is toch apart om je te realiseren dat het landschap in die jaren heel erg veranderd is; de kooi lag oorspronkelijk immers in een heel natte omgeving, terwijl het er nu overal behoorlijk droog is. Jori Wolf (beleidsmedewerker cultuurhistorie en landschap bij Staatsbosbeheer) gaf een toelichting op de plannen voor de eendenkooi en recreatieweide. Dit najaar worden de wallen weer op hoogte gebracht en worden de gaten gedicht. Dit zal de kooi weer een meer besloten karakter geven. Bovendien wordt de ondergroei in de eendenkooi verwijderd waardoor de eiken op de voormalige rabatten veel meer in het oog springen. Bomen planten op de recreatieweide Staatsbosbeheer heeft de aanwezigen uitgenodigd om gezamenlijk de fruitbomen te planten. De zeven fruitbomen zijn geleverd door kwekerij ‘De Baggelhof’ uit Terheijl. Het zijn oude rassen die thuishoren in landgoederen, zoals het Quintusbos: 1 walnoot, 4 appelbomen (Court Pendu, Bramley Seedling, Groothertog Fr. von Baden en Lemoen), 2 perenbomen (Legpont, Triompf de Vienne). Begin november is ook een Vleugelnoot geplant. De meerstammige boom is afkomstig van de kwekerij van de heer Vrieling uit Glimmen. Binnenkort zal Staatsbosbeheer de bomenwal rondom de speelweide opknappen. Boek ‘eenden en eiken’ Het plan voor de opknapbeurt is tot stand gekomen in overleg met de gebruikers. Anne Wolff heeft het historische onderzoek uitgevoerd, MD Landschapsarchitecten heeft het ontwerp voor de toekomstige inrichting gemaakt.

*** v.o.f. TECHNISCH INSTALLATIE BURO

SMID

GLIMMEN Voor al uw werkzaamheden op het gebied van: * Elektra, gas en waterinstallaties. * Sanitaire en verwarmingsinstallaties. * Zink, dakbedekking en riolering. * Verlichting.

Tijdens de veldbezoeken en discussieavonden met de gebruikers bleek dat er veel belangstelling is voor het historische onderzoek. Omdat te voorkomen dat de verzamelde kennis en beelden “in de kast” zouden belanden hebben we besloten om de informatie breder te verspreiden in de vorm van een populaire publicatie. Het boek vertelt het historische verhaal van de plek: het landschap, het landgoed en de eendenkooi. Met dit verhaal en een bondige beschrijving van de inbreng van de gebruikers en deskundigen lichten we de keuze voor de restauratiewerkzaamheden en het nieuwe ontwerp toe. Het boek is mooi vormgegeven en heeft prachtige illustraties. Bert Witvoet, districtshoofd bij Staatsbosbeheer heeft de wethouder, de heer Th. Sieling, en de klankbordgroep een boek aangeboden. Het boek is voor € 10, - te koop in bij Flora & Fauna in Glimmen en bij diverse boekhandels. Nog meer plannen Zoals in het boek te zien is, wil Staatsbosbeheer ook een toegangspad naar de eendenkooi en een mooie picknickbank op de recreatieweide realiseren. Er is hiervoor nog geen vergunning aangevraagd omdat nog niet duidelijk is hoe we die gaan uitvoeren en hoeveel geld daarvoor beschikbaar is. De landschapsarchitect (MD Landschapsarchitecten) is wel al verder met het ontwerp. Het idee is om de zitelementen en het toegangspad (deels) in weervast staal uit te voeren. Staatsbosbeheer heeft subsidie aangevraagd voor de uitvoering van de inrichtingsmaatregelen. Behalve Staatsbosbeheer hebben ook de gemeente Haren en het Nationaal Beek- en Esdorpenlandschap Drentsche Aa toegezegd een bijdrage te leveren. Begin 2012 wordt duidelijk of het Regiopark zal meefinancieren en dan kunnen we verder met het ontwerp van deze elementen. Voor vragen kunt u contact opnemen met Kees van Son, Staatsbosbeheer (06-51576829)

Nieuw boekje over eendenkooi Quintusbos Op 5 november is er een heel leuk boekje (zie foto) uitgekomen over de eendenkooi in het Quintusbos (zie ook elders in deze Glimmer`lei) met daarin ook heel veel (kleuren) foto`s en plattegronden van het bos zelf. Het boekje is onder andere geschreven door Anne Wolff (bewoonster Huis te Glimmen) en is 62 pagina`s dik. Hij is te koop bij Flora & Fauna aan de Rijksstraatweg voor slechts € 10,-! Voor de laatste ontwikkelingen en trends in interieur en woondecoratie. Een spel van combineren en experimenteren. Met stoffen dessins en kleuren. Raadhuisplein 18, Haren Tel. (050) 534 48 19

Verbouw, nieuwbouw en renovatie.

Rijksstraatweg 64 9756 AH Glimmen Glimmer’lei - November 2011

Telefoon (050) 406 13 62 Fax (050) 406 28 72

Rijksstraatweg 205 - 9752 BH HAREN - Tel.: (050) 534 40 13 E-mail: [email protected] - www.boomker.nl

7

BLADRUIMEN Op zaterdag 10 december 2011 vindt op de begraafplaats in Noordlaren weer het traditionele bladruimen plaats. Vele vrijwilligers komen helpen het gevallen blad op te ruimen, zodat met de kerstdagen de begraafplaats er weer verzorgd uitziet. We beginnen om 9 uur en rond de middag zijn we vaak wel klaar. Als u ook wilt komen helpen, bent u van harte welkom. Graag eigen gereedschap meenemen. Er is geen elektriciteit op de begraafplaats! Voor koffie e.d. wordt natuurlijk wel gezorgd. Het is ieder jaar weer een hele nuttige, maar vooral gezellige morgen. Tot zaterdag 10 december a.s. Jan en Anneke van Dijk Beheerders begraafplaats Noordlaren Tel. 050 5344743 PS mocht u twijfelen vanwege het weer of het door gaat, kijk dan zaterdagmorgen op: www.noordlaren.eu

Kinderen ontdekken & herstellen de houtwal! In een recordtempo zijn er afgelopen vrijdag 4 november zo’n 300 nieuwe bomen en struiken aangeplant op een houtwal door leerlingen van CBS De Marke (groep 5/6) en OBS De Meent (groep 7/8), beiden uit Glimmen. De leerlingen hielpen zo mee aan het herstel van een houtwal op het terrein van Waterbedrijf Groningen, locatie De Punt. Voordat ze ´s middags in het veld aan de slag gingen kregen ze op de ochtend eerst een les op school van Landschapsbeheer Groningen over houtwallen, waarmee aandacht werd besteed aan het belang ervan voor de natuur, mens en water. In de gastles kwamen zaken aan de orde als; wat is een houtwal, hoe zijn ze ontstaan, wat is zijn functie en wat leeft er zoal in een houtwal. Vervolgens, aan het begin van de middag, gingen de 40 leerlingen zelf aan de slag: ze hielpen bij het inplanten van nieuwe (jonge) bomen en struiken. Ze dragen zo heel concreet een steentje bij om de daar aanwezige houtwallen te herstellen, en helpen zo houtwallen terug te brengen in de oorspronkelijke staat. Deze aanplant gebeurde achter op het terrein van locatie De Punt van Waterbedrijf Groningen.

Houtwallen en hagen erg kenmerkend voor Haren De gemeente Haren bezit van oudsher veel hagen en houtwallen. Deze kleine landschapselementen zijn erg kenmerkend voor het buitengebied. Houtwallen en hagen waren vroeger van belang als veekering en perceelafscheiding. Daarnaast voorzagen houtwallen in de behoefte aan hout. Door allerlei oorzaken hebben houtwallen en hagen de afgelopen eeuw hun nutsfuncties verloren, maar ze vervullen behalve als cultuurhistorisch element ook een belangrijke rol voor de natuur (vogels, insecten, zoogdieren etc) en dus ook voor de mens.

Auto Eelde.nl Otto van Bergen & Robert Schoon Burgemeester J.G. Legroweg 108 Tel: 050-3094940

9761 TD Eelde

www.autoeelde.nl

PAUL WOLDENDORP AUTO’S

w w w. p a u l w o l d e n d o r p a u t o s . n l Onderhoud en reparaties alle merken auto’s APK keuringsstation Burg. J.G. Legroweg 92, 9761 TD EELDE - T 050 309 67 06

8

November 2011 - Glimmer’lei

Aanvragen van houtwallen of hagen Het is nog steeds mogelijk aanvragen in te dienen voor aanleg en herstel van houtwallen en hagen in het agrarisch gebied van de gemeente Haren. Hebt u interesse dan kunt u contact opnemen met Albert-Erik de Winter van Landschapsbeheer Groningen, telefoonnummer 050 36 89 797. Aanleg en herstel van hagen en houtwallen is kosteloos en wordt medemogelijk gemaakt dankzij bijdragen van de Provincie Groningen, Gemeente Harren en het Regiopark Groningen-Assen.

Trieste mededeling:

Herstellen van houtwallen en hagen Uit inventarisatie door Landschapsbeheer Groningen kwam naar voren dat van de circa 70 kilometer aan houtwal die hier rond 1850 voorkwam in 2006 nog maar één derde aanwezig was! Voor scheerhagen geldt een vergelijkbaar beeld. Om dit prachtige hagen- en houtwallenlandschap toch te behouden zijn Landschapsbeheer Groningen, Vereniging Duurzame Landbouw “Stad en Ommeland” en gemeente Haren gestart met een herstelproject voor hagen en houtwallen in de gemeente Haren. Doel van dit project is om circa 5 km aan haag en houtwal te herstellen. Het project loopt voor de periode van 2009 tot 2013 en is mogelijk gemaakt dankzij financiering van de Provincie Groningen, Gemeente Haren en het Regiopark Groningen-Assen. Inmiddels zijn er al houtwallen en hagen hersteld en/of aangelegd in Onnen, Glimmen en Haren. Ook op het terrein van Waterbedrijf Groningen zijn inmiddels houtwallen hersteld en was het nu de tijd om deze opnieuw aan te planten. Educatief karakter: Kinderen ontdekken en herstellen de houtwal Vanuit onze maatschappelijke verantwoordelijkheid grijpt Waterbedrijf Groningen, samen met Landschapsbeheer Groningen, het herstelproject voor houtwallen en hagen aan om hier een educatief karakter aan te verbinden. Na de gastles kunnen de leerlingen nog verder aan de slag met de speciale lesbrief ´Kinderen ontdekken de houtwal´. Daarnaast kregen de leerlingen dus de kans om zelf heel concreet mee te helpen aan het herstel door nieuwe struiken en bomen aan te planten, onder begeleiding van medewerkers van Landschapsbeheer Groningen en Waterbedrijf Groningen. Op deze wijze willen we de bewustwording omtrent het belang van natuur en water op een leuke en interactieve wijze stimuleren onder de kinderen in groep 5/6 en 7/8.

Dit jaar zal er door ondergetekenden géén Oud & Nieuw feestje georganiseerd worden in dorpshuis de Groenenberg.   Pieter Jan en Ko Initiatiefnemers (maar nu even niet)

Het koor Zang en vriendschap Het koor Zang en vriendschap geeft op 26 november haar jaarlijkse muzikale uitvoering in buurthuis De Groenenberg te Glimmen Een erg afwisselend programma is samengesteld. Speciale gasten zijn deze avond de geweldige jazzband The Swinging Old Stars uit Haren. Tevens na afloop de mogelijkheid voor een dansje op hun muziek! Een tombola met prachtige prijzen maakt bovendien deel uit van het programma! De uitvoering zal beginnen om 20.00 uur; de entree aan de zaal bedraagt € 5,00 en in de voorverkoop € 4,00. Kaarten voor deze voorverkoop zijn iedere woensdagavond tussen 20.00 en 22.00 uur verkrijgbaar in De Groenenberg te Glimmen en overdag bij “Flora & Fauna” te Glimmen en bij Gé Bremer aan de Beukenlaan 22.

GOED VERZORGD BETER GEVOEL Speciaalzaak in borstprothesen, lingerie en badkleding

Rijksstraatweg 90 Glimmen 050 - 406 41 35 profeel-mammacare.nl

Glimmer’lei - November 2011

“Vakkundig en betrokken”

9

Kinderfeest nog altijd een groot succes Door Marjolein Dresden-Hommes

“Lampionnetje! Lampionnetje!!....11 november is de dag!…Stokje is gebroken…zet er dan een nieuwe aan…dan kan ik weer verder gaan…”, kortom; Sint Maarten in Glimmen. Elk jaar een groot feest met bijzondere lampionnen, fantastische liedjes (ik hoor elk jaar wel één nieuwe…), enthousiast zingende kinderen en niet te vergeten al die mensen in Glimmen die snoep, kleine cadeautjes, fruit, worstjes en nog veel meer meeslepen naar huis om het feest te doen slagen.

Op 11 november zijn de straten van Glimmen omgetoverd tot één groot kinderparadijs. Het is behoorlijk koud dit jaar, maar dat houdt de kinderen niet tegen, ze zijn van voorgaande jaren wel erger gewend… Spannend in het donker zie je groepjes lampjes voorbij schuifelen zoekend naar de huizen waar licht brandt en waar dus wat te halen valt. Sommige huizen zijn versierd met

Autoservice Schipper

allemaal lampjes of lantaarns en kaarsen, wat de sfeer nog meer magisch maakt. Bijzondere traktaties gaan als een lopend vuurtje door het dorp en die mensen krijgen het extra druk. Zo ook dit jaar. Bij Freerktje Moorman is het achter het huis omgebouwd tot een wintercafé met warme worstjes voor de kinderen en ook iets lekkers te drinken voor de ouders. De worstjes zijn een welkome traktatie en warmen de koude handjes weer wat op. We moeten weer door, er hangt alweer een klein mannetje aan mijn arm. De tas moet gevuld en de liedjes gezongen. Voor de kleintjes allemaal reuze spannend want het zingen is soms nog best moeilijk. In de loop van de avond worden ook de kleine stemmetjes steeds harder en zijn ze die schaamte voorbij. Ik hoor door alle straten de liedjes van Sint Maarten galmen en denk ook weer even terug aan mijn eigen Sint Maarten tijd hier in Glimmen. De tijd lijkt stil te hebben gestaan nu ik deze kinderen weer heerlijk zie genieten. Het feest leeft nog altijd in het dorp en ik verbaas me echt over al die lieve mensen die lekkere en mooie dingen voor de kinderen in huis halen en complimentjes uitdelen over de zelf gemaakte lampionnetjes. Stralende en trotse kindergezichtjes zijn het resultaat. En wat een verrassing dat de eigen peuterjuf Carolien thuis is en zelfs de deur opendoet. Even weer een extra feestnummer tussendoor. Na een avond hard zingen, lampjes repareren, handjes warm blazen en lampionnen rechtbuigen gaan we weer met een vol rugzakje naar huis. Wat een heerlijk feest is dit toch. Bedankt Glimmen voor het in stand houden van één van de mooiste kinderfeesten!!

11 november Vrijdag 11 november hebben we op de Meent het Sint Maartenfeest sfeervol gevierd. Het gezellig verlichte speellokaal was vol met leerlingen, ouders, peuters van de peuterspeelzaal en ouderen. Groep 7 heeft onder leiding van juf Angelika het verhaal van Sint Maarten uitgebeeld. Alle kinderen van school hebben enthousiast

Quality & Service

J.S. Schipper Felland Nrd 4 9753 TB Haren (050) 535 02 81 [email protected] www.autoserviceschipper.nl

10

November 2011 - Glimmer’lei

enthousiast zullen zijn over Barcelona, een mediterrane stad in het hart van Catalonië. De stad heeft vele mogelijkheden: de beste stranden, bars, clubs, musea, winkels en meer dan 1.000 culturele evenementen. Kleurrijke markten brengen leven op de vele pleinen in het stadscentrum”. Lowcost carriers op Groningen Airport Eelde De vlucht van Groningen Airport Eelde naar Barcelona wordt een lijndienst. Hiermee speelt Vueling in op de veranderende markt waarbij steeds meer behoefte is aan rechtstreekse verbindingen en het kunnen boeken van losse tickets. Vueling is in staat deze nieuwe lijndienst uit te voeren bij de huidige baanlengte van 1800 meter omdat de afstand naar Barcelona relatief kort is, waardoor de Airbus A320 Barcelona rechtstreeks kan bereiken. hun lampions getoond en liedjes gezongen. Carolien begeleidde hun hierbij op de piano. Ook de peuters lieten ons nog een liedje horen! En één van de ouders kende nog een Sint Maarten liedje in het Gronings! Na afloop werden alle kinderen getrakteerd op iets lekkers. De peuters van de peuterspeelzaal namen nog even een kijkje in het lokaal van groep 1 / 2.

Nieuwe lijndienst naar Barcelona vanaf Groningen Airport Eelde Vanaf 28 april 2012 kunnen reizigers vanaf Groningen Airport Eelde rechtstreeks vliegen naar Barcelona International Airport - El Prat. Lowcost carrier Vueling zal deze vlucht 2x per week uitvoeren met een Airbus A320. De route wordt 2x per week uitgevoerd:op dinsdag en zaterdag. Dit maakt deze nieuwe bestemming geschikt voor zakelijke reizigers, liefhebbers van city trips en voor een strandvakantie aan de Costa Brava. Vueling zal vanaf Groningen naar El Prat Airport in Barcelona vliegen. Dit is de internationale luchthaven in Barcelona, gelegen aan de rand van de stad, met snelle verbindingen naar de binnenstad. Losse tickets zullen worden aangeboden vanaf €40,- enkele reis (inclusief luchthavenbelasting en toeslagen) en zijn nu al boekbaar o.a. via www.vueling.com en het reisbureau. Pakketreizen zullen worden aangeboden door diverse touroperators. Vueling is een Spaanse lowcost carrier en vliegt op 44 bestemmingen. Hierdoor krijgen reizigers in Noord-Oost Nederland en daarbuiten ook de mogelijkheid om met Vueling gebruik te maken van de doorverbindingen naar bijvoorbeeld Malaga, Bilbao, Sevilla, Ibiza, Mallorca of Menorca. Ook andere internationale doorverbindingen zijn vanuit Barcelona mogelijk. Over Vueling Vueling is opgericht in juli 2004 en heeft een vloot van 45 vliegtuigen en vliegt naar 44 luchthavens in 13 verschillende landen. De maatschappij wil internationaal groeien; nieuwe routes worden gelanceerd en verbindingen naar internationale steden worden toegevoegd. Vueling over de nieuwe verbinding naar Groningen: “We zijn zeer verheugd om deze nieuwe route Groningen- Barcelona te kunnen aankondigen. We weten zeker dat de reizigers Glimmer’lei - November 2011

Expositie “Schepen” van Max Koekkoek in Oude Veerhuis In de maanden november en december is in het Oude Veerhuis te Noordlaren de expositie “Schepen” van Max Koekkoek te bewonderen. Max Koekkoek is in 1943 geboren in Hoogeveen. Hij is grootgebracht op een tjalkschip van 80 ton, dat met vracht door Noord-Nederland voer. Bij gebrek aan tekenpapier, tekende hij als kind al op het papier wat om het brood zat, dat moeder had gekocht in het winkeltje bij één of andere sluis. Door zijn jeugd op het schip is zijn liefde voor het schilderen van schepen, wolken en water ontstaan. Wanneer Max aan het schilderen is dan komen zelfs nu de geuren van vroeger weer naar boven; verf, teer, zeildoek en olie. Max Koekkoek is autodidact en is pas op latere leeftijd verschillende cursussen gaan volgen. Hij is thans woonachtig in Hoogezand. De schilderijen in het Oude Veerhuis vertonen allemaal schepen, veelal op het wad, maar ook in havens of op volle zee. Het zijn boeiende schilderijen in olieverf, acryl en aquarel. Het werk van Max Koekkoek is van zondag 12 november t/m zondag 25 december 2011 te bezichtigen. De toegang gratis. Openingstijden zijn iedere zondag van 12.00 tot 17.00 uur in Café Huiskamerrestaurant “Het Oude Veerhuis”, Meester Koolweg 2, aan het haventje in Noordlaren. Meer informatie over het Café Huiskamerrestaurant is te vinden op www.hetoudeveerhuisnoordlaren.nl.

MultiCopy en Zodiak Grafisch Bedrijf voor het verzorgen van al uw drukwerk:

E-mail: [email protected]

E-mail: [email protected]

Gebroeders Wrightlaan 2 - 9615 TN Kolham Postbus 307 - 9600 AH Hoogezand Telefoon: 0598 - 39 42 42 - Telefax: 0598 - 39 30 34

11

Agenda: Dorpshuis “de Groenenberg” 1 december – 31 december 2011 do 1 dec 18.30 uur 20.00uur ma 5 dec 20.00uur di 6 dec 19.00uur 20.00uur 20.00uur 20.00uur wo 7 dec 18.30uur 20.00uur 20.00uur 9.30uur do 8 dec 19.30uur 20.00uur ma 12 dec 14.00uur 18.30uur 20.00uur di 13 dec 19.00uur 19.30uur wo 14 dec 18.30uur 20.00uur 20.00uur do 15 dec 18.30uur ma 19 dec 14.00uur 19.00uur 20.00uur di 20 dec 19.00uur 20.00uur wo 21 dec 20.00uur 20.00uur do 22 dec 19.30uur 20.00uur wo 28 dec 20.00uur

biljart-toernooi “Groenenberg-bokaal” volleybalclub schietvereniging Glimmen biljartclub fotoclub “Beeldspraak” redactievergadering “Glimmerlei” vergadering Bestuur “de Groenenberg” biljart-toernooi “Groenenberg-bokaal” zangvereniging “Zang en vriendschap” toneelvereniging “Glemmini” “Quilting Bee” bridgeclub “Glimmen” volleybalclub “Ouderensoos” biljart-toernooi “Groenenberg-bokaal” schietvereniging “Glimmen” biljartclub “Vrouwen van Nu” biljart-toernooi “Groenenberg-bokaal” halve finale toneelvereniging “Glemmini” zangvereniging “Zang en Vriendschap” biljart-toernooi “Groenenberg-bokaal” finale “Ouderensoos” een biljartwedstrijd schietvereniging “Glimmen” biljartclub fotoclub “Beeldspraak” zangvereniging “Zang en Vriendschap” toneelvereniging “Glemmini” bridgeclub “Glimmen” volleybalclub toneelvereniging “Glemmini”

Huiswerkbegeleiding: Maandag t/m donderdag, dagelijks van 15.00 tot 18.00 uur,  behalve tijdens de schoolvakanties. Tel. huiswerk-begeleider: 06-38005198   Peuterspeelzaal Dorpshuis de Groenenberg “Holle Bolle Gijs”. Markeweg 17   Donderdag en vrijdagmorgen 9756 BZ Glimmen van 8.15 uur tot 11.40 uur. Tel 050 4062661 tel 06-12328836

We wensen u prettige feestdagen en een gelukkig Nieuwjaar Bestuur en medewerkers “de Groenenberg”

Colofon Glimmer’lei is als uitgave van Vereniging Plaatselijk Belang Glimmen een onafhankelijke dorpskrant. De krant verschijnt met uitzondering van juli en augustus iedere maand. Postadres: Markeweg 17a, 9756 BZ Glimmen Advertenties en administratie: Rijksstraatweg 32, 9756 AG Glimmen Telefoon: (050) 406 14 90 E-mail: [email protected] Bezorging: Monica Nienhuis Redactie: Inge Bakker, Hein Bloemink, Jitske Bruinenberg, Marjolein Dresden-Hommes, Kirsten Pebesma en Gert Nienhuis Fotograaf: Willem Bakker en Carolien de Klein Aanleveren kopij: bij voorkeur per mail Kopij inleveren vóór: 6 december. Verspreidingsweek: 51. Glimmer‘lei downloaden: www.glimmen.net www.pb-glimmen.nl en www.hareninbeeld.nl Voor contact mét of info over Plaatselijk Belang kunt u contact opnemen met Herman Bakker, tel: (050) 4061666 of via E-mail: [email protected]

U treft het bij TOTAL ● Aanhanger verhuur ● Sparen voor mooie kado’s ● Ook nachtautomaat Wij accepteren: Openingstijden: ma. t/m vr. 6.30 - 22.00 uur zaterdag 8.00 - 20.00 uur zondag 9.00 - 20.00 uur

● Eurocard ● Travelcard ● Visa

C. Annen Groningerstraat 126 8493 TB De Punt Tel. (050) 406 15 00 12

● Bank/Giropas ● Dinnersclub ● American

Expres

November 2011 - Glimmer’lei