De rol van compost in de biobased economy
Arjen Brinkmann Branche Vereniging Organische Reststoffen 1
De Branche Vereniging Organische Reststoffen • Branchevereniging voor verwerkers van groenafval en GFTafval (1,7 miljoen ton groen, 1 miljoen ton GFT-afval) • Oorspronkelijk uitsluitend compostering, meer recent ook andere opwerkingsprocessen (vergisting, houtige biomassa, etc.)
• Belangenbehartiger, kenniscentrum, netwerkplatform • Lidmaatschap gekoppeld aan vergunde inrichting voor be- en verwerking van organische reststromen 2
Begin jaren 1990 – Ladder van Lansink
3
Uitwerking voor organische reststromen Gescheiden inzameling en compostering van GFT-afval en groenafval vanaf begin jaren negentig
4
Infrastructuur van composteerinrichtingen
5
Infrastructuur van composteerinrichtingen • Circa 20 GFT-composteerinrichtingen – Totale verwerkingscapaciteit ruim 1,5 miljoen ton GFT-afval/jaar – Grotere inrichtingen, van 10 kton/jaar tot 300 kton/jaar – Procesvoering indoor (bijna allemaal)
• > 100 groencomposteerinrichtingen – Totale verwerkingscapaciteit ruim 2 miljoen ton groenafval/jaar – Diversiteit in schaalgrootte (1-100 kton/jaar) – Procesvoering buiten
6
Aanvankelijke opstartproblemen….
7
Professionalisering van de composteerbranche • Ontwikkeling van ‘craftmanship’ essentieel voor vermijden geurhinder en produceren betere kwaliteit producten • Acceptatie van het product compost verbeterd (vraag nu groter dan aanbod) • Diversificatie van compostproducten: – ‘Specialties’ voor verschillende sectoren – Certificering (Keurcompost, RHP compost)
8
Enkele compoststatistieken • Jaarlijkse productie circa 1,5 miljoen ton – Ca 650 kton uit GFT-afval – Ca 900 kton uit groenafval
• Afzet – – – – – –
Land- en tuinbouw: circa 50% Pot- en aanvulgrond: circa 15% Hoveniers, recreatie, etc.: 5-10% Particulieren < 5% GWW/civiele werken < 5% Overig (vrnl. Intermediairs) 20%
9
Diversificatie van producten • Laatste 5-10 jaar: composteerbedrijven diversificeren producten • Hout voor bio-energie (gedreven door MEP/SDE+ subsidies) • Voorschakelen vergisting bij GFT-composteringen (biogas) • Grassen/maaisels leveren voor vergisting en andere toepassingen • Ingegeven door afzetmogelijkheden, echter ook noodzakelijk door sterk dalende ‘poorttarieven’ – GFT-afval: van 60-70/ton naar 30-40 Euro/ton – Groenafval: van 40/ton naar 20/ton
• Meer geld verdienen met producten is noodzaak -> Diversificatie van producten anders dan compost zal verder doorzetten… 10
Ontwikkelingen in beleid (I)
Biobased economy
Circulaire economie
Cradle-to-cradle Cradle-to-cradle
Grondstoffenrotonde
11
12
Ontwikkelingen in beleid (III)
13
Composteerbedrijven in de biobased economy • Zullen meebewegen in nieuwe business modellen voor verwaarding reststromen en biomassa (als producent, bewerker, tussenopslag, etc.) • Bioraffinage (eiwitten, vezels), graskarton, etc. • Zijn daartoe zeer goed gepositioneerd want: – Vormen logistiek netwerk door heel Nederland – Werken onder stringente milieuvergunningen – Zijn bekend met de heterogeniteit van organische reststromen en biomassa – Zijn gewend te werken met systemen van kwaliteitsborging, certificering, etc.
14
www.biomassawerven.nl
15
En wat blijft dan de rol van compost(productie)?
16
De vraag naar compost… …. zal niet afnemen, eerder toenemen, door: – Strengere eisen aan dierlijke mest en pesticiden, en meer eisen aan producerend vermogen van bodem (biobased economy!) – Meer inzicht in en waardering voor specifieke eigenschappen compost
17
Hoger waterbergend vermogen op zandgronden
Betere bewerkbaarheid van de bodem
Hogere nutriëntenbindingscapaciteit
Positieve eigenschappen van compost
Verminderde erosiegevoeligheid
Stabielere bodemstructuur
Verhoogde ziektewerendheid
Stimulering van het bodemleven
Snellere bodemopwarming 18
De vraag naar compost… …. zal niet afnemen, eerder toenemen, door: – Strengere eisen aan dierlijke mest en pesticiden, en meer eisen aan producerend vermogen van bodem (biobased economy!) – Meer inzicht in en waardering voor specifieke eigenschappen compost – Groei van toepassing compost buiten ‘traditionele sectoren’, bijvoorbeeld in potgrondsubstraten (veenvervanger) en stalcompost
19
En compostproductie…. … zal vooralsnog de belangrijkste route blijven voor GFT-afval en groenafval, want: – Hoogwaardiger toepassingen vraagt monostromen en kwaliteitsborging -> deel reststromen is daarvoor ongeschikt – Is technisch bewezen
Maar structureel hogere prijzen voor compost zijn gewenst…
20
Compoststrategie • Door BVOR en Vereniging Afvalbedrijven gezamenlijk • Doel: structureel hogere opbrengsten voor compost, door o.m.: – Uitbouw merk Keurcompost (segmentering naar toepassingen) – Sterkere branche-brede positionering van compost bij gebruikers – Inzicht in ‘duurzame economische waarde’ van compost (ecosysteemdiensten) – Hernieuwde aandacht voor compost in onderwijs?
• In samenwerking met een groep deskundigen (klankbord o.i.d.)
21
Dank voor uw aandacht!
Voor meer informatie:
[email protected], of 06-13617883
www.bvor.nl
Of kijk eens op: www.keurcompost.nl www.biomassawerven.nl 22
