MINISTERIE VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT
9juni2008 No. DRZ. 2008-2213-3 Directie Regionale Zaken
DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT TOEGANGSBEPERKINGSBESLUIT VERKLIKKERPLAAT EN SLIKKEN VAN VOORNE Beperking ex artikel 20 Natuurbeschermingswet 1998 van de toegankelijkheid van gebiedsdelen binnen Natu ra 2000-gebied 'Voordelta' .
Inleiding Artikel 20, eerste lid, van de Natuurbeschermingswet 1998' (hierna te noemen: Nb-wet 1998)
bepaalt dat Gedeputeerde Staten de toegang kunnen beperken tot een beschermd natuur
monument als bedoeld in artikel 10, eerste lid, een aangewezen gebied als bedoeld in
artikel10a, eerste lid, of een gebied waarvan de aanwijzing als zodanig in overweging is
genomen zoals bedoeld in artikel 12 of delen van deze gebieden, voor zover dit
noodza kelijk is voor de bescherming van natuurwaarden daarvan.
Het tweede lid van artikel 20 Nb-wet 1998 bepaalt dat indien het gebied als bedoeld in het
eerste lid geheel of ten dele wordt beheerd door of onder de verantwoordelijkheid van
Onze minister of één van Onze andere ministers, de in het eerste lid bedoelde bevoegdheid
wordt uitgeoefend door de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (verder:
LNV) in overeenstemming met Onze andere minister. Het navolgende besluit is in
overeenstemming met de minister van Verkeer en Waterstaat genomen.
Binnen het Natura 2000-gebied Voordelta (hierna: de Voordelta) is het vanuit het oogpunt
van bescherming van de in dit gebied voorkomende of te realiseren natuurwaarden
noodzakelijk de toegang tot een aantal gebieden te beperken. Deze toegangsbeperkingen
dienen ter realisering de Natura 2000-doelen die volgen uit richtlijn (EEG) nr. 79/409 en nr.
92/43, zoals nader uitgewerkt in het Aanwijzingsbesluit Voordelta (d.d. 19 februari 2008,
kenmerk DRZO/2008-113). In de toelichting behorend bij dit besluit wordt hierop nader
ingegaan.
Besluit
, Inwerkingtreding Staatsblad
2005,
473.
2
Artjkell
De toegang tot het binnen de Voordelta gelegen rustgebied 'Verklikkerplaat' als aangegeven op de bij dit besluit behorende kaarten als bedoeld in artikel 4, wordt beperkt, in die zin dat het gedurende het gehele jaar verboden is enige activiteit van welke aard dan ook te verrichten in het rustgebied Verklikkerplaat, met uitzondering van de hierna genoemde activiteiten: 0) Gemotoriseerde en ongemotoriseerde luchtvaart:
De gemotoriseerde en ongemotoriseerde luchtvaart boven het gebied is uitsluitend toegestaan bij een minimale vlieghoogte van 1000 voet (circa 300 m), behoudens situaties waarin lager overvliegen vanuit operationeel of veiligheidsoogpunt noodzakelijk is.
Artikel 2 De toegang tot het binnen de Voordelta gelegen rustgebied 'Slikken van Voorne', als aangegeven op de bij dit besluit behorende kaarten als bedoeld in artikel 4, wordt beperkt, in die zin dat gedurende het gehele jaar verboden is enige activiteit van welke aard dan ook te verrichten in het rustgebied Slikken van Voorne, met uitzondering van de hierna genoemde activiteiten: 0) Visserij met zegen:
Visserij met zegen is toegestaan, uit hoofde van het ten tijde van het nemen van dit besluit bestaan de gebruik, ged urende het gehele jaar onder de volgende voorwaa rden. Dit betreft één ondernemer, meer bepaald het vaartuig Tholen 5: De minimaal aan te houden afstand ten opzichte van de hoogwatervluchtplaatsen
op het slik is 250 m.
Het vissersvaartuig beschikt over operationele volgapparatuur ten behoeve van de
handhaving.
b) Gemotoriseerde en ongemotoriseerde luchtvaart: De gemotoriseerde en ongemotoriseerde luchtvaart boven het gebied is uitsluitend toegestaan bij een minimale vlieghoogte van 1000 voet (circa 300 m), behoudens situaties waarin lager overvliegen vanuit operationeel of veiligheidsoogpunt noodzakelijk is.
Artikel 3 De hiervoor in artikel 1 omschreven toegangsbeperking geldt op grond van artikel 20 lid 4 Nb-wet 1998 niet voor de volgende activiteiten:
Uitvoering noodzakelijke overheidstoken: Aanwezigheid gedurende het gehele jaar voor de uitvoering van taken al of niet met behulp van vaar-, voer- en luchtvaartuigen van overheidswege of in opdracht van de overheid, voor zover noodzakelijk voor de uitvoering van beheer en onderhoud, markeren, monitoren, reddings-, inspectie-, toezicht- en opsporings-, en defensietaken.
Onderhoud kabels en leidingen: Onderhoudswerkzaamheden aan kabels en leidingen tussen 1 september en 1 mei. Toegang buiten deze periode is alleen toegestaan bij dringende noodzaak, zulks ter beoordeling vooraf van het bevoegd gezag en onder eventuele nader voorgeschreven bepalingen.
3 .<
Artikel 4 1. De gebieden waarvan de toegankelijkheid middels dit besluit wordt beperkt is aangegeven op de bij dit besluit behorende kaart 'Toegankelijkheidsbesluit Verklikkerplaat en Slikken van Voorne' en de kaarten per rustgebied, alsmede de bij deze kaart behorende bijlage met omsluitende coördinaten. 2. In het veld en op het water zijn de begrenzingen van het gebied waarvan de toegankelijk heid wordt beperkt herkenbaar middels de aangebrachte betonning en palen met bebording.
Artikel 5 Dit besluit wordt bekendgemaakt in de Staatscourant en treedt in werking 14 dagen na bekendmaking van dit besluit. Bij dit besluit gaat een toelichting die in samenhang met dit besluit moet worden gelezen.
's-Gravenhage, 9 juni 2008 DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT,
:Zt.~
~~
4
Bezwaar Tegen dit besluit staat op grond van het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht voor een belanghebbende de mogelijkheid open een bezwaarschrift in te dienen. Een dergelijk bezwaarschrift dient binnen zes weken na publicatie van de beschikking in de Staatscourant te worden ingediend bij: De minister van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit Dienst Regelingen Afdeling Recht & Rechtsbescherming Postbus 20401 2500 EK 's Gravenhage Het bezwaarschrift dient te zijn ondertekend en moet tenminste de volgende elementen bevatten: a. de naam en het adres van de indiener; b. de dagtekening; c. een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar gericht is, en d. de gronden van het bezwaar.
5
ToeLichting Natura 2ooo-gebieden De bescherming van natuurgebieden en daarin aanwezige soorten is wettelijk geregeld in de Nb-wet 1998. De Voordelta herbergt bijzondere natuurwaarden en is daarom o'p grond van artikel10a Nb-wet 1998 aangewezen als Natura 2000-gebied. Het Aanwijzingsbesluit bevat instandhoudingsdoelen voor de op grond van de Europese Vogel- en Habitatricht lijnen te beschermen habitats en soorten en de maatregelen ter compensatie van de effecten van Maasvlakte 2 op de Voordelta.
Maatregelen Middels het onderhavige toegangsbeperkingsbesluit wordt invulling gegeven aan de doelstellingen vanuit Natura 2000. Hierbij is rekening gehouden met de ecologische vereisten en afgewogen in hoeverre beperkingen aan activiteiten moeten worden gesteld, om de beoogde doelstellingen te bereiken. Bij deze afweging is nadrukkelijk rekening gehouden met het belang van visserij, toerisme en recreatie. De maatregelen die op grond van dit toegangsbeperkingsbesluit zullen gelden in de Voordelta zullen tevens worden vervat in het Beheerplan Voordelta, dat overigens een ruimere reikwijdte heeft. Dit beheerplan Voordelta zal de spelregels voor het samengaan van menselijke activiteiten en natuurbescherming bevatten. Het doel van het Beheerplan is: in stand houden van de beschermde natuur in de Voordelta, compenseren van verlies aan . beschermde natuur bij aanleg van Maasvlakte 2 en binnen deze natuurbescherming ruimte bieden voor recreatie, visserij en a ndere activiteiten. Voor natuu rbescherming en natuur ·compensatie worden de volgende maatregelen ingesteld: vijf rustgebieden voor zeehonden en vogels en een bodembeschermingsgebied. Twee van de vijf rustgebieden zijn zowel voor instandhoudingsdoelstellingen als voor compensatie van belang. De grenzen van de rustgebieden Verklikkerplaat en Slikken van Voorne zijn gebaseerd op de doelstellingen, de aanwezigheid en de gevoeligheid van de soorten waarvoor de gebieden zijn ingesteld, rekening houdend met de belangen van gebruikers. Bij de begrenzing van de rustgebieden is er rekening mee gehouden dat - vanwege de natuurlijke dynamiek van de platen - de platen van ligging kunnen veranderen, zoals vastgesteld in onderzoek naar de morfologische ontwikkeling van de Voordelta (waarvan een samenvatting is opgenomen in Rijkswaterstaat, RIKZ, 2007). Hiermee wordt voorkomen dat de platen in de loop van de beheerplanperiode 'buiten' de begrenzing van de rustgebieden komen te liggen. In de opgestelde Plan-MER en Passende beoordeling (opgesteld ter voorbereiding van het beheerplan Voordelta) is de onderbouwing voor de toegangsbeperking én de specifieke uitzonderingen gegeven. Deze onderbouwing ligt ook ten grondsalg aan dit toegangs beperkingsbesluit. De uitzonderingen op de toegangsbeperking vinden hun grondslag in het bestaand gebruik. Op basis van de passende beoordeling en de Plan-MER is het bestaand gebruik onderzocht en geoordeeld dat het realiseren van de natuurdoelstellitlg mogelijk is met een (gedeelte lijke) voortzetting van bestaand gebruik onder de gestelde voorwaarden. De Passende Beoordeling is samengevat in paragraaf 85 van het ontwerp-Beheerplan Voordelta.
6
De beheersmaatregelen waaronder de onderhavige toegangsbeperking en de uitzonde ringen daarop zullen, indien nodig, op basis van monitoring en evaluatie worden bijgesteld. Het voorliggende besluit beoogt slechts de (beperking van) toegang tot bepaalde gebieden te regelen, maar biedt geen vrijstelling van vergunningplicht voor activiteiten, in gevallen waarin deze vergunningplicht uit de wet zou voortvloeien. De maatregelen in het onderhavige toegangsbeperkingsbesluit ten behoeve van de Natura 2000-doelstellingen zien op de volgende soorten: Natura 2000-doelstellingen
Steltlopers en eenden Diverse soorten steltlopers en eenden, zoals de scholekster en de krakeend, gebruiken de Slikken van Voorne in de Voordelta als rust- en foerageergebied. Met door de afname van gebieden elders, zoa Is zandplaten in de Oosterschelde, waar deze trekvogels op kracht kunnen komen en zich kunnen voeden, is de Voordelta steeds belangrijker geworden voor hun voortbestaan. Recreatie in de directe omgeving, op het strand en het water, verstoort deze dieren, die gevoelig zijn voor lawaai en plotselinge bewegingen. Omdat het recreatie seizoen steeds langer duurt, neemt dit probleem toe. De toegangsbeperkende maatregelen in de Slikken van Voorne moeten ervoor zorgen dat de behoudsdoelstellingen uit het Aa nwijzingsbesluit Voo rdelta voor steltlopers en eenden worden behaald.
Gewone zeehond Begin vorige eeuw leefden er zo'n tienduizend gewone zeehonden in de Delta. Door verontreiniging, jacht en sterke afname van hun leefgebied als gevolg van de Deltawerken, waren dat zo'n vijftig jaar geleden nog maar enkele tientallen exemplaren. In de afgelopen jaren leefden er weer zo'n honderd gewone zeehonden in het Deltagebied, ongeveer 50% hiervan leeft in de Voordelta. Ze gebruiken drooggevallen platen, zoals delen van de Hinderplaat, Bollen van de Ooster (Aardappelenbult) en de Verklikkerplaat, om uit te rusten. Zij kunnen zich echter niet goed voortplanten in de Voordelta. Voor het werpen, zogen en grootbrengen van jongen bieden de platen op dit moment onvoldoende rust. Rust gedurende het hele jaar is belangrijk; de meest kritische periode voor rust ligt tijdens en rond de zoogperiode van de jongen, van 1 mei tot 1 september. Met de toegangsbeperkende maatregelen rond hun rustplaatsen in de gebieden Hinderplaat, de Bollen van de Ooster en de Verklikkerplaat gelegen in de Voordelta, moet er op termijn een populatie van tenminste tweehonderd gewone zeehonden in de gehele Delta kunnen leven en daar hun jongen grootbrengen, waarmee de verbeterdoeIstelling voor deze soort uit het Aanwijzingsbesluit Voordelta kan worden behaald.
Toelichting op de toegangsbeperking per gebied Verklikkerplaat De Verklikkerplaat is van speciaal belang voor de bescherming van de gewone zeehond. Voor de gewone ze~hond geldt een verbeterdoeIstelling uit het Aanwijzingsbesluit Voordelta.
7
Compensatie Maasvlakte
Natura 2000
2
Niet van toepassing.
Wat
Rustgebied voor de gewone zeehond.
Waar
Gebied rond de Verklikkerplaat.
Belang van het gebied en periode
De zeehond gebruikt de drooggevallen platen het hele jaar om te rusten en in juni-augustus om jongen te werpen en te zogen.
Waarom
Voor de gewone zeehond geldt een verbeteropgave. Door rust op de platen neemt de kwaliteit van het leefgebied toe en wordt het mogelijk om jongen in de Voordelta te werpen, zogen en groot te brengen.
Begrenzing
De begrenzing is tot stand gekomen door rekening te houden met verstoringscontouren rond de belangrijkste gebieden voor de gewone zeehond. Vanwege de specifieke morfologische kenmerken van de Verklikkerplaat en de relatief geïsoleerde plek op de plaat waar de zeehonden zich doorgaans bevinden, kon de verstoringscontour in dit qeval kleiner zijn dan de qebruikelijke 1.200 meter. Het gebied is jaarrond gesloten. In de omgeving van het rustgebied kunnen sommige vormen van gebruik, zoals vaa rbewegingen in het Brouwershavensegat en strandrecreatie op het Verklikkerstrand, blijven plaatsvinden.
Maatregel
Slikken van Voorne Het gebied Slikken van Voorne is van belang voor de bescherming in het gebied voorkomende vogelsoorten (circa 20 soorten, voornamelijk eenden en steltlopers), waarvoor in het Aanwijzingsbesluit Voordelta een behouddoelstelling is opgenomen. Natura 2000 Wat
Rustgebied voor steltlopers en eenden.
Waar
Gebied rond de Slikken van Voorne (incl. Westplaat).
Belang van het gebied en periode
Verschillende soorten steltlopers en eenden gebruiken dit gebied als rust- en foerageergebied. De verschillende soorten zijn in verschillende periodes van het jaar aanwezig, waardoor het gebied het hele jaar van belang is voor deze groepen.
Waarom
Voor steltlopers en eenden geldt een behoudsopgave, maar een aanta l soorten heeft een ongunstige staat van instandhouding of aantallen die een afnemende trend laten zien. Dit gebied is het enige gebied voor steltlopers in de Voorde/ta en daarom van qroot belanq.
Compensatie Maasvlakte 12
I.
Niet van toepassing
8
Voldoende rust en voedsel zijn voor deze vogels noodzake lijk om sterk genoeg te worden voor de overtocht naar andere gebieden. Begrenzing
De begrenzing is gebaseerd op de aanwezigheid van slikken, steltlopers en eenden (verstoringscontour 500 m). Tevens is het bestuurlijke besluit over het advies van de werkgroep 'Recreatief medegebruik Slikken van Voorne' met betrekking tot de begrenzing en de zonering van de recreatie op het strand en het slik ter plekke, overgenomen.
Maatregel
Het gebied is jaarrond gesloten, met uitzondering van beperkte vormen van recreatie en visserij.
Schade Op grond van artikel 31 Nb-wet 1998 komt onevenredige schade die geleden wordt als gevolg van besluiten op grond van hoofdstuk 3 van die wet voor vergoeding in aanmerking. Daarnaast heeft de minister van Verkeer en Waterstaat in het kader van het project Mainportontwikkeling Rotterdam een aparte schaderegeling voor dit project vastgesteld (Schaderegeling Tweede Maasvlakte, vindplaats). Ook onevenredige schade als gevolg van het onderhavige toegangsbeperkingsbesluit zal onder deze regeling vallen.
Notificatie visserijmaatregelen De maatregelen in het voorliggende besluit brengen beperkingen met zich voor de vîsserij sector, waaronder vissers van andere lidstaten van de Europese Unie. Om die reden heeft notificatie plaatsgevonden van de maatregelen op basis van artikel 9 lid 1 van de Verordening inzake de instandhouding en de duurzame exploitatie van de visbestanden in het kader van het gemeenschappelijk visserijbeleid (EG/2371/2002).
rens Voordelta conform rechtgetrokken -20 m NAP dieptelijn plan landaanwinning 2e Maasvlakte rustgebied - - 3 mijlsgrens -_. 6 mijlsgrens -
12 mijlsgrens
-
gemeente- of provinciegrens
Rustgebieden: VOORNE 1 2
Slikken van Voome Verklikkerplaal
1 m-NAP
5 m -NAP 10 m -NAP > 25 m ·NAP
OVERFLA'KKEE
- -
012345km UID·B5VELAND
Vilflrkantennel UTM proJectie, zone 31 Genksle mendlsQn Greenwlch 0 gradert. WGS lQ&4
o
gllb,ed VerkJikkerplaal (AI1lkel 1) grens Voordella conform rechtgetrokken -20 m NAP dieptelijn
C
grens bodembeschermingsgebied
-
gemeente- of provinciegrens
,,
1 m-NAP 5 m-NAP
10 m -NAP > 25 m -NAP
o
o
0.25
vteric~nn81 UTM prOjecte. tone 31 Centrale ~(idlaan GreeflWlc::h 0 graden.
WGS 1984
legenda
lJ!X~ltm~~~~O~CI~~
rollm·_(OO)
~~~
~-:~.4''''UImm~~~~
gebied Slikken van Voome (Mkel 2) grens VoordelIa conform rechtgetrokken -20 m NAP
o
dieptelijn plan landaanwinning 2e Maasvlakte
C
grens bodembeschermingsgebied
-
gemeenle- of provinciegrens
1 m-NAP 5 m -NAP
10 m -NAP )0
25 m -NAP
Natura 2000-gebied Voordelta
o
Vien.:anletlnel- UTM proJ~je. zone 31 Gentraie meridiaan Greel1W'IOO 0 graden,
18rvaardlginll: Groolmij GIS&fcrWI248399IWerkdirl!l
o
0.5
wes 1984
'
Bijlage· Toegangsbeperkingsbesluit Slikken van Voorne en Verklikkerplaat Natura 2000-gebied Voordelta
Juni 2008
, ED50 UTM, zone 31 meters Type knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt
Gebied Verklikkerplaat Verklikkerplaat Verklikkerplaat Verklikkerplaat Verklikkerplaat Verklikkerplaat Verklikkerplaat
X
547887 547787 548215 548934 549583 549905 549797
Y
5732016 5732977 5733577 5733647 5733370 5732998 5732616
WGS84 UTM, zone 31 meters y X
547799 547698 548126 548845 549495 549817 549709
5731803 5732764 5733363 5733434 5733157 5732785 5732403
WGS84 graden minuten seconden
X
3° 41' 32" E 3° 41' 27" E 3° 41' 50" E 3° 42' 27" E 3° 43' 01" E 3° 43' 18" E 3° 43' 12" E
Y
51°44'06"N 51° 44' 38" N 51°44'57"N 51° 44' 59" N 51° 44' 50" N 51° 44' 38" N 51° 44' 25" N
..
~
.
-ED50 UTM, zone 31 meters
Type knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt knikpunt
Gebied Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voome Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voome Slikken van Voorne Slikken van Voome Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne Slikken van Voorne
X 571567 571077 570167 569579 569186 568742 568419 568542 568732 568923 569061 569231 571506 572915 572941 572914 572904 572887 572884 572864 572828 572804 572741 572547 572509 572513 572498 572472 572436 572211 572027
y 5751605 5752055 5751093 5751253 5751841 5752194 5752293 5752560 5752520 5752534 5752561 5752627 5753499 5752379 5752344 5752335 5752327 5752305 5752298 5752245 5752161 5752119 5752036 5751808 5751750 5751769 5751723 5751704 5751661 5751832 5751185
WGS84 UTM, zone 31 meters
X 571478 570989 570079 569491 569098 568654 568330 568453 568644 568835 568973 569143 571418 572827 572852 572826 572816 572799 572795 572776 572740 572716 572653 572459 572421 572424 572409 572383 572347 572123 571939
y 5751392 5751841 5750880 5751039 5751627 5751981 5752079 5752347 5752306 5752321 5752348 5752413 5753286 57521El6 5752131 5752121 5752113 5752092 5752084 5752032 5751948 5751906 5751822 5751595 5751536 5751556 5751510 5751491 5751448 5751619 5750972
WGS84 graden minuten seconden
X 4° 02' 21" E 4° 01' 55" E 4° 01' 07" E 4° 00' 36" E 4° 00' 16" E 3° 59' 53" E 3° 59' 37" E 3° 59' 43" E 3° 59' 53" E 4° 00' 03" E 4° 00' 10" E 4° 00' 19" E 4° 02' 19" E 4° 03' 32" E 4° 03' 33" E 4° 03' 32" E 4° 03' 31" E 4° 03' 30" E 4° 03' 30" E 4° 03' 29" E 4° 03' 27" E 4° 03' 26" E 4° 03' 23" E 4° 03' 12" E 4° 03' 10" E 4° 03' 10" E 4°03'10"E 4° 03' 08" E 4° 03' 06" E 4° 02' 55" E 4° 02' 45" E
y 51° 54' 31" N 51° 54' 46" N 51° 54' 15" N 51° 54' 21" N 51° 54' 40" N 51° 54' 52" N 51° 54' 55" N 51° 55' 04" N 51° 55' 02" N 51° 55' 03" N 51° 55' 03" N 51° 55' 05" N 51° 55' 33" N 51° 54' 56" N 51° 54' 55" N 51° 54' 54" N 51° 54' 54" N 51° 54' 53" N 51° 54' 53" N 51° 54' 51" N 51° 54' 49" N 51 ° 54' 47" N 51° 54' 45" N 51° 54' 37" N 51° 54' 35" N 51° 54' 36" N 51° 54' 35" N 51° 54' 34" N 51° 54' 33" N 51° 54' 38" N 51° 54' 17" N
..
