Gebied: De Maat te Mol Datum: 27 juni 2014 Weer: 22°C bewolkt en een spatje regen Verslag: Paul en Marianne (P+M) Foto’s: Gilbert Loos, Roland Luts en P+M Aanwezig: Gilbert Loos, Jos Gysels, Roland Luts, Jef Sas, Paul Wouters en Marianne Horemans De Maat is een aaneengesloten gebied van circa 245 ha in de buurt van Sas 3 en het Kanaal Bocholt-Herentals en is gelegen te Mol-Rauw. Het erkende natuurreservaat is eigendom van de gemeente Mol en in medebeheer bij Natuurpunt. Volgens het gewestplan staat De Maat aangeduid als Europees vogelrichtlijngebied, Europees Habitatrichtlijngebied en reservaatgebied. Het gebied bestaat uit een mengsel van voormalige wateringgraslanden, oude sprietputten, vennen, heiden en gemengde naald- en loofbossen. De Maat te Mol, staalname 1 t.e.m. 3 (luchtfoto Google earth)
VERKLARING GEBRUIKTE CODES
TROFIE oligotroof oligo-mesotroof mesotroof meso-eutroof eutroof oligotroof/eutroof
toegekende code 1 2 3 4 5 2,5
SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
pH acido acido/neutraal neutraal neutraal/alkalisch alkalisch acido/alkalisch
toegekende code 1 2 3 4 5 2,5
pH-waarde <6,5 <6,5 =>7 6,5=>7,5 7=> >7,5 <6,5>7,5 Pagina 1
Abundantie codes: Code 1 = slechts incidenteel waargenomen Code 2 = niet waargenomen in elk beeld maar wel in elk preparaat met meerdere aanwezig Code 3 = bij 100x vergroting in elk beeld aanwezig Opmerking: In de gebruikte determinatiegids “Desmids of the Lowlands” en de “European flora of the desmid genera Staurastrum and Staurodesmus”, wordt niet voor elke soort vermeld in welke mate van pH-waarde deze voor komt. Aangetroffen sieralgen in Ven 1 ‘Egelskoppoel’: In dit ven groeide voornamelijk Kleinste egelskop, Fonteinkruid, Blaasjeskruid en op de verlanding Pitrus en Koningsvaren.
Wetenschappelijke naam Actinotaenium turgidum (zeer zeldzaam) Closterium acutum Closterium cynthia Closterium dianae var. arcuatum Closterium ehrenbergii Closterium gracile var. gracile SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Abundantie Toegekende code Trofie- code 2 3 2 2 1 2 1 3 1 4 1 2
Toegekende pH-code 2,5
3
Pagina 2
Closterium incurvum Closterium kuetzingii Closterium navicula Closterium parvulum var. parvulum Closterium rostratum Closterium striolatum Closterium tumidulum Closterium turgidum Closterium venus Cosmarium botrytis var. botrytis Cosmarium conspersum Cosmarium pachydermum Cosmarium quadratulum Cosmarium quadratum Cosmarium subgranatum Cosmarium tetraophthalmum Euastrum denticulatum Euastrum verurrucosum Gonatozygon kinahanii Micrasterias rotata Micrasterias thomasiana Micrasterias truncata Netrium digitus var. Digitus Staurastrum crenulatum Staurodesmus cuspidatus Tetmemorus granulatus
3 1 1 3 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 3 1 2 1
4 3 2 3 3 2 5 3 4 3 4 3 3 3 4 3 2 3 4 3 2 2 2 3 2 2
2,5 2,5 2,5 1 2,5 2,5 2,5
2,5
2,5
1 1
1
Samenvatting: Wanneer we het gemiddelde van de toegekende trofie-code nemen dan komen we op een waarde van 2,9 uit, aan de hand van de waargenomen sieralgen kunnen we dus afleiden dat het water mesotroof is. De gemiddelde pH-code geeft een waarde van 2,1 wat voor licht zuur tot pH neutraal water staat. De gemeten pH-waarde bedroeg 6,9 wat in lijn ligt met het voorkomen van de sieralgenwaarnemingen. Enkele soorten zoals Netrium digitus en Tetmemorus granulatus vallen op door hun voorkomen in zure biotopen, dit zijn echter soorten die zich vooral in Sphagnum vegetaties bevinden en die zijn van nature zuur. Bijzonder is toch weer de vondst van Actinotaenium turgidum die in ieder onderzocht ven aanwezig was, voor zover we over gegevens beschikken werd deze soort voor België enkel nog maar in de gemeente Mol gevonden, meer bepaald in het Buitengoor en De Maat.
SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Pagina 3
Actinotaenium turgidum (zeer zeldzaam) Foto: P+M
Micrasterias rotata Foto: P+M
Aangetroffen sieralgen in Ven 2 ‘Fonteinkruidpoel’: Opvallend veel Blaasjeskruid in dit ven alsook Fonteinkruid, Pitrus en Riet op de verlandingszone.
SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Pagina 4
Wetenschappelijke naam Actinotaenium turgidum (zeer zeldzaam) Closterium acutum var. acutum Closterium calosporum var. calosporum Closterium cynthia Closterium gracile var. gracile Closterium lunula var. lunula Closterium navicula var. navicula Closterium parvulum var. parvulum Closterium regulare Closterium striolatum Cosmarium abbreviatum Cosmarium boeckii Cosmarium botrytis var. botrytis Cosmarium depressum Cosmarium difficile Cosmarium moniliforme Cosmarium obtusatum Cosmarium ordinatum (onzeker) Cosmarium pachyderumum Cosmarium punctulatum var. subpunctulatum Cosmarium quadratum Cosmarium subadoxum (onzeker) Cosmarium subtumidum var. subtumidum Cosmarium tenue Cosmarium tretraophthalmum Cylindrocystis brebissonii Euastrum ansatum var. ansatum Euastrum coeselii Euastrum oblongum Gonatozygon kinahanii Micrasterias crux-melitensis var. crux-melitensis Micrasterias fimbriata Micrasterias truncata var. semiradiata Netrium digitus var. digitus Staurastrum bieneanum Staurastrum boreale Staurastrum crenulatum Staurastrum inconspicuum Staurastrum muticum Staurastrum orbiculare var. depressum Staurastrum tetracerum Staurodesmus cuspidatus var. cuspidatus Staurodesmus extensus var. extensus Staurodesmus incus var. incus Tetmemorus laevis var. laevis
SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Abundantie Toegekende Toegekende pHcode Trofie- code code 1 3 2 2 2,5 2 3 1 2 2 2 1 3 1 2 3 2,5 1 1 3 2.5 1 2 1 1 3 2,5 2 3 2,5 1 3 2,5 1 3 3 1 3 1 3 1 4 2,5 1 2 1 3 2 4 2,5 1 3 1 3 2 1 1 1 3 1 3 1 2 1 1 2 1 1 3 3 1 4 2,5 1 3 1 3 2 2 1 2 2 1 1 1 3 1 3 2 3 1 1 1 1 3 3 2 2 2 2,5 2 2 2 2 1 2 1 1 1 1
Pagina 5
Samenvatting: De gemiddelde trofie-code van dit ven is 2,62 en geeft aan dat dit ven licht mesotroof is. De gemeten pH-waarde was 6,7 wat dicht in de buurt van de neutrale waarde 7 komt. Het gemiddelde van de toegekende pH-code is 1,81 wat op zure tot neutrale milieus duidt, ook hier werden staaltjes genomen uit zure Sphagnum vegetaties wat de gemiddelde pH-code naar omlaag haalt in vergelijking met de gemeten pH-waarde. Vennetjes met veel blaasjeskruid duiden dikwijls op de aanwezigheid van een grote hoeveelheid sieralgen, in dit ven werden dan ook de meeste soorten sieralgen gevonden.
Cosmarium boeckii Foto: Gilbert Loos
Closterium lunula var.lunula Foto: P+M
Aangetroffen sieralgen Ven 3 ‘Heideven’: In dit Heideven bestond de vegetatie voornamelijk uit Waterdrieblad, Fonteinkruid, Mattenbies, Pitrus en op de oevers veel Koningsvaren, Ronde zonnedauw en Moeraswolfsklauw.
SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Pagina 6
Wetenschappelijke naam Actinotaenium turgidum (zeer zeldzaam) Closterium cynthia var. cynthia Closterium dianae var. dianae Closterium dianae var. speudodianae Closterium gracile var. gracile Closterium incurvum Closterium juncidum Closterium kuetzingii Closterium leibleinii var. leibleinii Closterium lunula var. lunula Closterium lunula var.biconvexum Closterium moniliferum Closterium parvulum var. parvulum Closterium striolatum Cosmarium boeckii Cosmarium botrytis Cosmarium moniliforme var. moniliforme Cosmarium obtusatum Cosmarium pachydermum Cosmarium phaseolus (onzeker) Cosmarium punctulatum Cosmarium quadratum Cosmarium regnellii Cosmarium psuedonitidulum Cosmarium subgranutum Cosmarium subtumidum Cosmarium tetraophthalmum Euastrum ansatum Euastrum coeselii Euastrum oblongum Euastrum verrucosum var. verrucosum Micrasterias americana var. americana Micrasterias crux-melitensis var. crux-melitensis Micrasterias fimbriata Micrasterias papillifera Micrasterias thomasiana var . notata Micrasterias truncata var. semiradiata Netrium digitus var. digitus Pleurotaenium ehrenbergii (onzeker) Pleurotaenium trabecula Staurastrum boreale Staurastrum crenulatum Staurastrum laponicum Staurastrum orbiculare var. depressum Staurodesmus cuspidatus var. cuspidatus Tetmemorus granulatus SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Abundantie Toegekende code Trofie- code 1 3 1 2 1 3 1 3 2 1 2 1 1 1 1 3 1 5 2 3 1 3 1 4 3 3 1 2 1 3 1 3 1 3 1 4 1 3 1 3 1 4 1 3 1 3 1 3 2 4 1 1 1 3 1 2 2 3 3 1 1 3 1 3 1 3 1 3 1 3 1 2 1 2 3 2 1 3 1 4 1 3 3 3 1 3 1 3 1 2 3 2
Toegekende pHcode
2 1 2,5 4
2,5 2,5 1 2,5 2,5 2,5
2,5
2,5 2,5 1 1
3
1 1 1 2,5
1 Pagina 7
Samenvatting: De aangetroffen soorten in dit biotoop geven een gemiddelde trofie-code van 2,84 wat aangeeft dat dit water eerder mesotroof is. Een gemiddeld toegekende pH-code van 2 duidt op soorten die voorkomen in neutraal tot lichtzuur water. Op de plaats van staalname werd een pH van 6,9 gemeten, wat nagenoeg neutraal is. Ook hier zijn het vooral de soorten uit zuurdere Sphagnum vegetaties die de totale score wat zuurder laten uitkomen dan de gemeten waarde.
Micrasterias americana var. americana Micrasterias crux-melitensis var. crux-melitensis Foto: Roland Luts Foto: Roland Luts
Werkgroep ‘Micrasterias’ in actie
Foto: P+M
SIERALGEN EN KRANSWIERENWERKGROEP
Pagina 8
