dak & gevel
VMZ Dexter®
Architecte: Bochmann, De Simini
Gids voor voorschriften en plaatsing
VMZ Dexter®
VMZINC®, de merknaam VMZINC® • Is de merknaam voor gewalst zink, geproduceerd en verkocht door Umicore.
Systeem van kant en klare elementen in zink
• Voldoet aan de norm EN 988, Komo 7056 en is conform het kwaliteitslabel PREMIUMZINC. Daarmee levert het bewijs van ongeëvenaarde kwaliteit. • Is een legering van elektrolytisch zink met een zuiverheid van 99.995%, waarin zeer kleine hoeveelheden koper en titaan worden gevoegd.
Fysische eigenschappen van het zink • Vlakke daken vanaf 8° helling (15%) en gevels. • Zeer snelle plaatsing. • Voorgevormde accessoires voor courante afwerkingen.
Soortelijk gewicht: 7,18+ 0,02 g/cm3 . Lineaire uitzetting: 0,022 mm per m en per °C in de walsrichting.
VMZINC: een groot aantal oppervlakteaspecten QUARTZ-ZINC®: geprepatineerd, kleur grijs ribfluweel Mooi, warm…met QUARTZ-ZINC benadert u, vanaf het begin, natuurlijk door de jaren gepatineerd VMZINC. Dankzij zijn uitgesproken structuur en warmte geeft QUARTZ-ZINC persoonlijkheid en uitstraling aan een project. Ook bij renovatie wordt QUARTZ-ZINC vaak gebruikt omdat het naadloos aansluit bij natuurlijk gepatineerd zink. QUARTZ-ZINC® ANTHRA-ZINC®: het antraciet grijs geprepatineerd zink ANTHRA-ZINC dankt zijn naam aan zijn antraciettint die nauw aansluit bij de kleur van leien. ANTHRA-ZINC is bovendien langs beide zijden voorzien van een dunne organische coating die een extra bescherming geeft tegen corrosie.
ANTHRA-ZINC® Zink, Het zink is 100% recycleerbaar. natuurlijk en Meer dan 90% van het zink in de bouw wordt daadwerkelijk gererecycleerbaar cycleerd. Kortom een ontegensprekelijk bewijs van een duurzame ontwikkeling!
2 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Presentatie van het systeem Beschrijving VMZ Dexter® is een gepatenteerd systeem voor dakbedekking en gevelbekleding in zink. Het beantwoordt aan de eisen van de dakdekker, zonder dat specifiek gereedschap gebruikt moet worden in het volle vlak. VMZ Dexter® bestaat uit standaard elementen met afmetingen 400 x 1013 mm. De nuttige afmetingen bedragen 400 x 835 mm. Per m2 heeft u dus slechts 3 VMZ Dexter®-elementen nodig. Elk VMZ Dexter®element wordt bovenaan met behulp van een aanhakingsklang op de drager bevestigd. Zijdelings worden telkens 2 of 3 klangen geplaatst op de L-opstand.
35
de langsrichting gebeurt de plaatsing door eenvoudig ineenklikken In van de opstanden. Elk VMZ Dexter®-element heeft aan de rechterzijde een kraalopstand en aan de linkerzijde een L-opstand. De naadafstand tussen de elementen bedraagt 400 mm, de hoogte van de naad bedraagt 35 mm. In de dwarsrichting gebeurt de plaatsing met een dubbele aanhaking, aangepast aan daken vanaf minimum 8° (15%) helling. De overlapping in de dwarsrichting bedraagt 158 mm. De kraalopstand bevat een vernauwde zone van 200 mm om het ineenschuiven van de elementen te vereenvoudigen. Bij de geautomatiseerde productie bekomen de elementen een tapse vorm, waardoor de materiaal-overlappingen tijdens de montage perfect worden opgevangen, en een eenvoudige snelle en precieze plaatsing wordt verzekerd. VMZ Dexter® wordt steeds van rechts naar links geplaatst. Er kan zowel met verspringende als met doorlopende dwarsnaden gewerkt worden. VMZ Dexter® is geschikt voor alle verluchte daken met vlakke vorm alsook voor alle rechte gevels met vlakke vorm, voor gebouwen tot 20 m.
Helling
• • •
5
Minimum helling: 8° (15%). Maximale helling: 90°. Voor locaties die bijzonder zijn blootgesteld aan strenge wind- en weersinvloeden (bvb kust of gebieden met sterke sneeuwval) minimum helling: 11°30 (20%).
Brandklasse
VMZ Dexter® behoort tot de categorie M0, wat een algemeen gebruik toelaat onder voorbehoud van specifieke ontwerp- en plaatsingsregels, eigen aan verschillende gebouwen.
Windweerstand
De windweerstand van het VMZ Dexter®- systeem wordt mee bepaald door de plaatsingswijze (doorlopende of verspringende naden) en het aantal geplaatste zijdelingse klangen. Bij het gebruik van 3 zijdelingse klangen wordt beantwoord aan de meeste windzuigkrachten in zones met hoge belasting. Controleer steeds of de berekende onderdrukken gebeuren overeenkomstig de geldende reglementeringen, rekening houdend met de specifieke dakeigenschappen (hoogte, helling, plaatselijke windkrachten, blootstelling) en of deze waarden lager liggen dan de toelaatbare windweerstand per m2.
Toelaatbare weerstand per m2 Wijze van plaatsing
editie 2014
aantal zijdelingse klangen 2
3
met doorlopende naden
1333 Pa
1875 Pa
met verspringende naden
1533 Pa
2156 Pa
Nota: 10 Pa = 1 daN/m2
VMZ Dexter 3
VMZ Dexter®
Verluchte dakbedekking op bebording2 7
6 5
4
3
2
1
Dakopbouw 1 Binnenafwerking 2 Dampscherm 3 Isolatie 4 Onderdak 5 Keperstructuur 6 Bebording 7 VMZ Dexter®
4 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Toepassingsgebied • Daken vanaf 8° helling (15%) tot verticaal. • Binnenklimaatklasse 1, 2 en 3. • Zowel voor verbouwingen als nieuwbouw.
Oppervlakteaspecten • QUARTZ-ZINC® (ANTHRA-ZINC® op aanvraag). Afmetingen • Nuttige breedte: 400 mm. • Nuttige lengte: 835 mm. • 3 elementen per m2. Architect: Deon AG Architekturbüro
Bijzonderheden van • De VMZ Dexter®-elementen worden door middel van ineenhaken deze techniek samengevoegd en moeten dus niet worden gesloten. • Bevestigd op het draagvlak door middel van meegeleverde gegalvaniseerde klangen. • Dwarse naden kunnen verspringend of op één lijn geplaatst worden. • Er moet een continu doorlopende verluchte ruimte van minimum 40 mm (zie pagina 9) onder de bebording voorzien worden over het geheel van de dakvlakken. • Doorlopende verluchtingsopeningen worden aan voet en nok voorzien. • Een doorlopend onderdak aan de koude zijde van de isolatie en een dampscherm, conform binnenklimaat-klasse, correct geplaatst aan de warme zijde van de isolatie, zijn noodzakelijk voor een duurzame werking van het dakcomplex.
Draagvlak • Bebordingsplanken uit dennenhout (rode of witte Noorse grenen), zuiver en droog, breedte 100 tot 150 mm, dikte 18 tot 24 mm naargelang de tussenafstand van de kepers.
Voligeage
• Eventuele houtbeschermingsproducten (schimmelwerende, insectbestrijdende,…) moeten droog en volledig neutraal zijn tegenover zink. • Geplaatst met een tussenafstand van 3 tot 5 mm (vanaf 60° mag men met een onderbroken bebording werken - zie pagina’s 14 en 15), loodrecht op de richting van de dakhelling en stevig bevestigd op het draagvlak. • Het niveauverschil tussen de bebor-dingsplanken mag de 1 mm niet overschrijden. De pijl, bekomen bij het verplaatsen in alle richtingen van een rei van 600 mm lang, mag de 2 mm niet overschrijden. • De spijkers worden in het hout verzon-ken om alle contact met het zink te vermijden. • De spijkers worden in het hout verzon-ken om alle contact met het zink te vermijden.
editie 2014
VMZ Dexter 5
VMZ Dexter®
Gevelbekleding op bebording Toepassingsgebied • Gevels van 90° helling. • Binnenklimaatklasse 1, 2 en 3. • Zowel voor verbouwingen als nieuwbouw.
Oppervlakteaspecten • QUARTZ-ZINC® (ANTHRA-ZINC® op aanvraag). Afmetingen • Nuttige breedte: 400 mm. • Nuttige lengte: 835 mm. • 3 elementen per m2.
Bijzonderheden van • De VMZ Dexter®-elementen worden door middel van ineenhadeze techniek king samengevoegd en moeten dus niet worden gesloten. • Bevestigd op het draagvlak door middel van meegeleverde gegalvaniseerde klangen. • Dwarse naden kunnen verspringend of op één lijn geplaatst worden.
Architect: Diagonale architecture
• Er moet een continu doorlopende verluchte ruimte van minimum 20 mm (zie pagina 9) achter de bebording voorzien worden over het geheel van de gevelvlakken. • Doorlopende verluchtingsopeningen worden onderaan en bovenaan de gevelbekleding voorzien. • Een degelijk dampdoorlatende folie (bouwpapier), voldoende stijfheid en een efficiënte bevestiging van de isolatiepanelen op hun draagstructuur zijn noodzakelijk zodat de isolatiepanelen niet kunnen bewegen en hierdoor de verluchting afsluiten (zie pagina 9). Richtlijnen van de fabrikant van de isolatie te volgen.
Architect: Berthold Hensellek
Draagvlak • Bebordingsplanken uit dennenhout (rode of witte Noorse grenen), zuiver en droog, breedte 100 tot 150 mm, dikte 18 tot 24 mm naargelang de tussenafstand van de kepers. • Eventuele houtbeschermingsproducten (schimmelwerende, insectbestrijdende,…) moeten droog en volledig neutraal zijn tegenover zink. • De bebordingsplanken worden onderbroken horizontaal geplaatst en stevig op het draagvlak bevestigd. Het is aangeraden om voor het gedeelte van de gevel in de nabijheid van voorbijgangers een doorlopende bebording te voorzien tot een hoogte van 2 m. • De spijkers worden in het hout verzonken om alle contact met het zink te vermijden.
6 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Verluchting van het zink Contact met de buitenlucht laat de aanvoer van CO2 toe dat de vorming van de natuurlijke beschermende patinalaag op het zink bevordert. Zonder contact met de buitenlucht kan het zink met het eventuele condenswater een chemische reactie aangaan. Dit kan leiden tot een agressieve corrosie die begint aan de onderzijde van het zink en die slechts zichtbaar zal worden wanneer het zink volledig geperforeerd is.
Architect: Fam, von Kalm
De beste verluchting wordt verzekerd door een doorlopende luchtinvoer aan de voet en een doorlopende luchtafvoer aan de bovenzijde van het dak of gevel. Wanneer voet- en nokverluchting onmogelijk is wordt deze vervangen door een ander systeem van verluchting, bijvoorbeeld verluchtingskapjes (vanaf 40% helling) of verluchtingsbuisjes. Deze luchtopeningen worden zorgvuldig verdeeld teneinde de verluchting van de volledige oppervlakte van het dak te verzekeren. Een rooster met kleine mazen (< 2 mm) belet het indringen van wespen, vogels, knaagdieren, enz. De minimum hoogte van de luchtlaag onder de bebordingsplanken is 40 mm. De totale luchtopening (dakvoet + nok) bedraagt telkens 1/1000 van het dak-oppervlak met een minimum van 10 mm breedte voor de continue verluchtingsopening. Men kan die verluchtingsopening lichtjes verminderen op voorwaarde dat de isolatie en het onderdak zeer verzorgd geplaatst zijn. Het is aangeraden de totale nokverluchting 1,5 maal groter te nemen dan de totale voetverluchting. Ingeval de dakhelling langer is dan 13 meter dient men tussenverluchtingen te voorzien. Onder de verluchte ruimte bevindt zich meestal de isolatie. Om te beletten dat door het plaatsen van de isolatie de luchtlaag kortgesloten wordt of dat er eventueel condensatievocht deze isolatie zou bevochtigen, kan het nuttig zijn een onderdak (dampdoorlatende folie voor gevels) op de isolatie te voorzien. Dit onderdak is dampopen en mondt uit in de (bak)goot of in de vrije ruimte. Het onderdak verhindert ook de luchtstroming van (koude) buitenlucht naar de binnenzijde van het gebouw.
In elk geval, door het toegenomen isolatieniveau van constructies, is het raadzaam om een efficiënt en duurzaam dampscherm conform de binnenklimaatklasse te plaatsen aan de warme zijde van de isolatie.
editie 2014
VMZ Dexter 7
VMZ Dexter®
Compatibiliteit van zink met hout en houtachtige bouwdelen en -elementen Rechtstreeks contact tussen zink en hout moet steeds beoordeeld worden om mogelijke aantasting van het zink te vermijden. 1. Zink in contact met hout als steunvlak Bebording is de meest gebruikte draagstructuur voor dak- en gevelbekleding door zijn samenstelling met eenvoudige elementen, soepel (voor ronde en conische vormen) en goedkoop. 1.1. Toegestane en verboden looizuren van hout in combinatie met zink Toegestane looizuren (compatibel)
Verboden looizuren
Dennenboom (rode of witte Noorse grenen)
Lork
Sparrenboom
Eik
Sylvester greneboom
Kastanje
Populier
Rode en witte ceder Douglas greneboom Alle looizuren met pH < 5
1.2. Compatibiliteit van behandelde houtproducten in combinatie met zink Het is noodzakelijk om bij gebruik van behandeld hout, de compatibiliteit van de houtbehandelingsproducten met zink na te gaan. Bovendien, bij minder gebruikelijke draagstructuren (bvb. houten panelen) is het aangeraden om de compatibiliteit van al de bestanddelen (bvb. lijmen) van deze draagstructuren met het zink na te gaan. Bij compatibiliteit moet men zich verzekeren van een mogelijkheid tot verluchting van de onderzijde van het zink. 2. Gebruik van hout, hogergelegen dan het zink Het gebruik van niet-compatibele houtsoorten boven zink (bvb. niet-compatibele houten gevelbeplanking of beplating boven een zinken oppervlak) is verboden. Afspoeling van het hout en de eventuele looizuren/behandelingsproducten kunnen leiden tot een snellere aantasting van het zink of vlekvorming en verkleuring van de zinkpatina veroorzaken. Te vermijden: Rechtstreeks contact met vers beton, kalk, bitumen, mortel en alle draagvlakken die voor zink schadelijke stoffen bevatten. Contact met metalen zoals koper, niet beschermd of niet gegalvaniseerd staal, natuurlijk lood. Enkel contact tussen het zink en: • verzinkt staal • lood beschermd door patineerolie • gelakt lood • aluminium • austenitisch inox is toegestaan.
8 VMZ Dexter
Neerslag van een slecht geregelde olieverwarming op het zink veroorzaakt onherstelbare schade. Een regelmatige afstelling van de verwarmingstoestellen en gebruik van brandstof conform de normen, vermijdt deze corrosievorm. Het gebruik van een “afdekkap” op een schoorsteen kan agressieve neerslag op het zink veroorzaken. Daarom is het aangeraden om gebruik te maken van een niet-bedekte afwerkingsbuis als schoorsteen boven een olieketel.
editie 2014
VMZ Dexter®
Presentatie van het systeem Transport en opslag
De VMZ Dexter®- elementen zijn geleverd verpakt per 6, inclusief bevestigingsklangen (3 stuks per m2). Transport en opslag moet gebeuren in een droge, verluchte omgeving met stabiele temperaturen zodat er geen witroestvorming kan optreden. Wanneer zink in contact komt met vocht in afwezigheid van koolstofdioxide, kan de beschermende laag zich niet vormen. De corrosie die zich in dat geval vormt aan de oppervlakte van het zink wordt witte roest genoemd. Deze vorm van corrosie biedt geen enkele bescherming voor het zink. Zij kan ook blijvende en niet-esthetische sporen achterlaten op het dak of de gevel. Wij raden dan ook af om elementen die met deze witte roest aangetast zijn te plaatsen.
Oppervlakteaspecten
PLAATSINGSPLAN - Doorsnede - VMZ Dexter® profiel samen met de as 400 mm
naad
(1)
(1) Te bedekken oppervlakte
PLAATSINGSPLAN - Doorsnede - VMZ Dexter® naast de as naad (1)
(1) Te bedekken oppervlakte
Het geprepatineerde QUARTZ-ZINC® wordt bekomen door een oppervlaktebehandelingsmethode van natuurlijk zink. Het betreft een natuurlijke, versnelde patina en niet een verf of kleuring. Zoals bij elke patina evolueert de wijziging in de kristallijne metaalstructuur aan beide zijden mettertijd. Bijgevolg is het normaal om kleine variaties in de tint vast te stellen tijdens de plaatsing op éénzelfde dakhelling of gevelzijde.
Uitzetting van het zink
Men begint de plaatsing van de VMZ Dexter®-elementen steeds rechts van de dakhelling of gevel. Voor men met het uitzetten begint moet men eerst een plaatsingsplan bestuderen om uitsnijdingen en doorboringen zo goed mogelijk op te vangen. (1) Elk buitenste VMZ Dexter®- element heeft altijd een overhangend deel voor het uitvoeren van de opstanden tegen de zijranden, muren enz. De geringe uitzetting van elk element is continu in de aanhakingsplooien (zie pagina 18).
Werken met zink Vóór het plaatsen van VMZ Dexter®
Lopen op VMZ Dexter® tijdens en na de plaatsing
Om micro-scheuren van het zink te vermijden ter hoogte van de plooien is het afgeraden om te werken onder een metaaltemperatuur van 7°C. De dakwerker moet er zich van vergewissen dat: • het draagvlak droog, zuiver en verschoond is van afval (nagels, bladeren, planten, ...). • het draagvlak conform (vlakheid, compatibiliteit, ...) de voorschriften is. Algemeen moet men vermijden om op het reeds geplaatste zink te lopen. Anderzijds, indien nodig is het aangeraden om gebruik te maken van speciaal tot dit doel dienende ladders en aangepaste veiligheidsschoenen voor gladde bedekkingen te dragen. De VMZ Dexter®-elementen zijn inderdaad glad, vooral als ze vochtig zijn. Zorg er steeds voor dat u conform de veiligheidsnormen op de werf werkt en dat u steeds met een levenslijn vastgemaakt bent.
editie 2014
VMZ Dexter 9
VMZ Dexter®
Componenten VMZ Dexter®-elementen De VMZ Dexter®-elementen worden vervaardigd uit gewalst zink-kopertitaan, voldoen aan de normen EN 988, KOMO 7056 en zijn conform het kwaliteitslabel PREMIUMZINC. Ze worden geproduceerd in QUARTZ-ZINC® (ANTHRA-ZINC® op aanvraag) dikte 0,65 mm (zie pagina 9). Het gewicht/m2, zonder draagvlak, bedraagt 7,6 kg.
1/2 VMZ Dexter®
VMZ Dexter®
Afmetingen: 400 x 597 mm 400 x 436 mm nuttig oppervlak Verpakking: per 6 Gewicht per element: 1,56 kg
Afmetingen: 400 x 1013 mm 400 x 835 mm nuttig oppervlak Verpakking: per 6 1 m2 = 3 VMZ Dexter®-elementen Gewicht per element: 2,54 kg
400
Dubbele aanhakingsband 596,5
Vernauwde zone Opstand met kraal
Dubbele aanhakingsband
Veiligheidsplooi
Vernauwde zone
Opstand in L-vorm Opstand met kraal
1013
Opstand in L-Vorm
400
Veiligheidsplooi
Voeteinde met platte plooi
35 mm
Voeteinde met platte plooi
10 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Componenten VMZ Dexter®-elementen
Het type van de bevestigingen hangt af van het soort draagvlak
Plaatsing op bebording:
aanhakingsklang
zijdelingse klang
Bevestiging van de zijdelingse klangen door middel van kerfnagels, schroeven, ...
zijdelingse klang in roestvrij staal
Dwarsdoorsnede van de naad
Voor hellingen > 60°, mogelijkheid om met een onderbroken bebording te werken.
aanhakingsklang
zijdelingse klang
Eén bebordingsplank voor elke zijdelingse klang (zie pagina’s 14 en 15).
editie 2014
VMZ Dexter 11
VMZ Dexter®
Componenten VMZ Dexter®-elementen Alle afwerkingsaccessoires zijn vervaardigd uit QUARTZ-ZINC® of ANTHRA-ZINC®.
Kopstuk Het kopstuk is voorgevormd en wordt bovenaan de VMZ Dexter® geplaatst.
Sluitschuifje Wordt op de langsnaad van de VMZ Dexter®-elementen geplaatst om de kopstukken te bedekken en wordt op de langsnaad vastgenepen.
Verluchte nokken
1
2
3
M 941: verluchte nok voor zadeldak 1 V (lengte: 2 m) 2 VM 942: verluchte nok voor enkele helling (lengte: 2 m) M 943: aansluiting tegen kopse muur 3 V (lengte: 2 m)
VM 941
VM 942
VM 943
Niet-verluchte nok en hoekkeper fdekkap (lengte 1 m) 1 A 2 Beugel in gegalvaniseerd staal (dikte 0,8 mm - 2 beugels per m)
12 VMZ Dexter
32
r= 84
37
77
editie 2014
VMZ Dexter®
Componenten Afwerkingsaccessoires
120 m
m
Druipband 35 m
Druipband (lengte: 2 m). Geleverd met 4 steunklangen in gegalvaniseerd staal en 4 aanhakingsklangen in zink.
75 mm
m
10
28
14
6 145
Zijrand Dakrandafwerking (lengte: 2 m). Geleverd met 4 clips in roestvrij staal.
Clips
editie 2014
Gekeerde kraal 14 mm
VMZ Dexter 13
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Draagvlak Het draagvlak De plaatsing van het draagvlak gebeurt
Plaatsing met verspringende naden
overeenkomstig de voorschriften voor bedekkingen in zink.
3
Bij doorboringen, schouwen, dakkapellen en zijranden moet rondom steeds een doorlopende bebording gebruikt worden (min. 400 mm ). Ter hoogte van de goot is dit 300 mm.
2
417
417
Plaatsingsrichting
Voor hellende daken > 60° kan een niet doorlopende bebording gebruikt worden. Voer bij voorkeur (met de traceerkoord) een tracering uit van 417 mm as op as (behalve voor de onderste bebordingsplanken - zie naastliggende tekening).
1ste bebordingsplank
14 VMZ Dexter
185
352
1
editie 2014
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Draagvlak Het uitzetten De profiellijnen moeten volgens de
Plaatsing met doorlopende naden
helling van het dak geplaatst worden.
834
417
2
417
Loodrecht op de horizontale worden de langsnaden (tussenafstand 400 mm) op het draagvlak uitgezet. Hou hierbij rekening met de bijzonderheden van het uit te voeren dak.
3
Plaatsingsrichting
De VMZ Dexter®-elementen worden geplaatst vanaf de rechter benedenhoek gevormd door de druipband en de dakrand. De plaatsing gebeurt van beneden naar boven in parallelle banen.
1ste bebordingsplank
editie 2014
185
352
1
VMZ Dexter 15
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Plaatsing van VMZ Dexter® in het centrale deel
Nadat de druipband is geplaatst en de tracering is uitgevoerd, worden de VMZ Dexter®-elementen op volgende wijze gelegd: Plaatsing 1. Schuif de rechtse kraal van de VMZ Dexter® over de linkse L-opstand van de van beneden reeds geplaatste VMZ Dexter®. naar boven 2. M aak met een draaibeweging de bovenste VMZ Dexter® vast aan de linkse L-opstand van de onderste VMZ Dexter®. 3. H aak het voeteinde met platte plooi van de bovenste VMZ Dexter® aan de aanhakingsband van de onderste VMZ Dexter®. De aanhaking wordt niet tot het eind geschoven. Een speling van 3 mm moet behouden blijven om uitzetting en krimp mogelijk te maken.
Plaatsing De plaatsing begint met een eerste van rechts verticale rij (tegen de rechter dakrand). De naar links volgende rijen worden volgens dezelfde
2
methode uitgevoerd. Indien voor een uitvoering met verspringende naden wordt gekozen, wordt ter hoogte van de druipband afwisselend met een volledige en een 1/2 VMZ Dexter® begonnen, waardoor een halfsteensverband wordt bekomen.
1
3
16 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Plaatsing van VMZ Dexter® in het centrale deel
Bevestiging van De VMZ Dexter®-elementen worden bovenaan bevestigd met een de VMZ Dexter® aanhakingsklang en zijdelings met twee (of drie, zie tabel pagina -elementen 3) zijklangen: 1. Bovenaan elke VMZ Dexter® wordt een aanhakingsklang in het midden van de veiligheidsplooi geplaatst en bevestigd in het draagvlak. 2. De zijdelingse klangen worden om de 417 mm (278 mm*) op de L-opstand bevestigd. Opmerking: ter hoogte van de druipband wordt de eerste zijklang op 185 mm van de voet van de eerste VMZ Dexter® geplaatst. De tussenafstand tussen de eerste twee klangen bedraagt slechts 352 mm (212 mm*), zie pagina’s 14 en 15. De opgegeven maatafstanden laten toe per VMZ Dexter®element een eerste zijklang ter hoogte van de overlappingszone te bevestigen en een tweede klang halverwege het zichtbaar gedeelte. *De waarden tussen haakjes stemmen overeen met de vereiste tussenafstanden wanneer 3 zijklangen per VMZ Dexter®-element gebruikt worden, zie tabel pagina 3.
Basisgereedschap VMZ Dexter® laat zich in het volle vlak gemakkelijk plaatsen zonder de noodzaak van specifiek gereedschap. Eenvoudig gereedschap volstaat: • • • • • •
editie 2014
Gebogen platte tang Zinkschaar Metaalzaag Houten hamer Plooibank, lengte 1 meter Schroevendraaier
VMZ Dexter 17
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Plaatsing van de afwerkingsaccessoires Druipband Bij de plaatsing van de druipband wordt
Druipband
een doorlopende verluchting van minstens 10 mm voorzien.
1
2
3
4
5
6
7
Het plaatsen van een anti-insectenrooster is aanbevolen. Indien gekozen wordt voor een uitvoering met verspringende naden, wordt afwisselend een volledige VMZ Dexter® en een 1/2 VMZ Dexter® geplaatst. In alle gevallen wordt de eerste zijklang steeds op 185 mm van de voet geplaatst.
Nok Bepaal de resterende nuttige lengte
1 Goot
bovenaan die nog bedekt moet worden (afstand tussen nok en het laagste punt van de dubbele aanhakingsband van het laatste element).
2 Druipband 3 Steunklang 4 Aanhakingsklang 5 Zijdelingse klang
Indien deze afstand kleiner is dan 320 mm, raden wij aan om met halve VMZ Dexter®elementen te werken (in plaats van hele VMZ Dexter®-elementen) om overschot te voorkomen.
6 VMZ Dexter® 7 Bebordingsplank
Nok De elementen tegen de nok worden aan de voet ingesneden en daarna geplooid met een tang en kattetong om de afwerking te realiseren.
1
2
3
4
5
6
Om de uitzetting van het bovenste VMZ Dexter®-element te verhinderen zal men een insnijding maken op de opstand in L-vorm net boven de laatste zijdelingse klang.
1 VMZ Dexter® 2 Sluitschuifje 3 Bebordingsplank 4 Beugel 5 VM 941 6 Keper
18 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Plaatsing van de afwerkingsaccessoires Om de nokverluchting te realiseren kan men kiezen uit de verluchtingskapjes QCH4T (punctuele verluchting) of de verluchte holle nokprofielen:
Aansluiting tegen kopse muur
1
2
3
4
5
VM 941 (nok met 2 hellingen), VM 942 (nok voor enkele helling) of VM 943 (aansluiting tegen kopse muur). Nadat het nokprofiel in gegalvaniseerd staal en de laatste rij VMZ Dexter®elementen werden geplaatst, wordt het kopstuk geplaatst door deze aan de aanhakingsband van het bovenste VMZ Dexter®-element te haken. De langsnaad van het kopstuk wordt bedekt met het sluitschuifje dat over de aanhakingsplooien van het kopstuk geplaatst wordt waarna vervolgens de zijranden van het sluitschuifje met de tang rond de langsnaad worden vastgenepen.
1 Nok VM 943 2 Kopstuk 3 Sluitschuifje 4 Bebordingsplanken 5 VMZ Dexter®
editie 2014
VMZ Dexter 19
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Plaatsing van de afwerkingsaccessoires Hoekkeper Een houten hoekkeper met hoogte 60 mm wordt op de bebording Hoekkeper bevestigd. Vervolgens wordt aan het bovenste VMZ Dexter®-element een kopse opstand voorzien (minimumhoogte 55 mm), waarna het VMZ Dexter®-element tegen de hoekkeper wordt geplaatst. De waterdichtheid van de hoeken wordt verwezenlijkt door een zakdoekplooi of door een ingesneden en dichtgesoldeerde opstand. De langse naad wordt bovenaan bedekt met een sluitschuifje dat versneden en gesoldeerd wordt. Nadien worden de beugels in gegalvaniseerd staal geplaatst (2 per lopende meter), waarop de roefafdekkap wordt vastgeklikt.
• Helling kilgoot > 14° (25%) kilgootlengte < 8 m en dakoppervlak > 30 m2
3 Afdekkap 5 Hoekkeper, hoogte 60 mm 6 Sluitschuifje
kilgootlengte < 8 m en dakoppervlak < 30 m2 Voor daken met een oppervlak < 30 m2 in horizontale projectie, wordt een kilgoot met dubbele aanhaking gebruikt die als accessoire met het systeem kan meegeleverd worden.
2 Bebording 4 Beugel
Kilgoot • Helling kilgoot > 14° (25%) -
1 VMZ Dexter®
Kilgoot
180
Voor daken met een oppervlak > 30 m2 in horizontale projectie, moet men een traditionele kilgoot voorzien (met doorlopende dubbele aanhakingsband, doorlopend gesoldeerd). • Helling kilgoot < 14° (25%) - of kilgootlengte > 8 m In deze gevallen moet een ingewerkte kilgoot, minimum diepte 120 mm, worden voorzien.
20 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Plaatsing van de afwerkingsaccessoires Dakrand Aan de rand worden de VMZ Dexter®-elementen bevestigd met
Linker dakrand
rechtgeplooide zijklangen. 44 1. Indien de breedte van een rij VMZ Dexter®-elementen moet aangepast worden (aan linkse of rechtse dakzijrand): Het is nodig om aan elke aan te passen VMZ Dexter®‚ een
13
22
nieuwe L-opstand te plooien (hoogte 32 mm met een horizontale plooi van 5 mm). De geplooide zijklangen worden
31
bevestigd zoals op het courante deel van het dak. 2. Indien de VMZ Dexter®-elementen aan de dakzijrand niet moeten worden aangepast: • Linker dakrand: De bevestiging van de zijdelingse klangen op
1 Dakrandafwerking 2 Zijdelingse klang 3 Clip 4 VMZ Dexter®
de L-opstanden wordt uitgevoerd zoals in het courante deel van het dak. • Rechter dakrand: De bevestiging van de zijklangen wordt
Rechter dakrand
uitgevoerd door deze in de kraal-opstand te klikken en
55
vervolgens de kraal rond de zijklang op te plooien. Voor deze
11
dakrandaf-werking voorziet men 3 zijklangen per VMZ Dexter®.
22 3
3. Dakafwerking: Aan de dakrand worden de buitenste opstanden van de
44
VMZ Dexter elementen afgewerkt met de hiertoe voorziene ®
voorgevormde randband. Deze dakrandafwerking wordt onderaan ter hoogte van de kraal bevestigd met inox clips (om de 500 mm). Bovenaan wordt de randband aan de VMZ Dexter®-elementen vastgeklikt. Elke randband wordt bovenaan op de dakrandplank
1 Kraal 2 Dakrandafwerking 3 Zijdelingse klang 4 Clip 5 VMZ Dexter®
bevestigd met een spijker. De overlapping tussen de randbanden bedraagt 50 mm. Hierbij wordt de gekeerde kraal van de hogerliggende randband ingeknipt.
editie 2014
VMZ Dexter 21
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Afwerking rond dakdoorboringen
uitgesneden. Aan weerszijden van de dakdoorboring (max. diameter 300 mm) blijft minstens 50 mm materiaal behouden. De waterdichtheid wordt gerealiseerd met een gesoldeerd opzetstuk.
Schema 1: afwerking rondom schouw met onafhankelijk slab in zink
Aangepaste ® DEXTER
Aangepaste ® DEXTER
300 mini
Dakdoorboringen Om de doorvoer van de dakdoorboring met diameter mogelijk te maken, wordt in het < 300 mm VMZ Dexter®- element een doorvoer
100 mini
A
Achterzijde schouw met zinkslab met doorlopende gesoldeerde dubbele aanhaking
A
Afwerking rond De afwerking rondom schouwen en schouwen dakramen wordt verwezenlijkt op de werf. Voorzijde De VMZ Dexter® aansluitend tegen de van de schouw voorzijde van de dakdoorboring wordt voorzien van een kopse opkant met hoogte 90 mm en afgewerkt met een sluitschuifje. Op deze elementen wordt bovenaan een dubbele aanhaking gesoldeerd waarachter de slab en de hogerliggende VMZ Dexter® worden gehaakt.
Sluitschuifje
Gesoldeerd opzetstuk Aangepaste ® DEXTER
Aangepaste ® DEXTER
Achterzijde van Een onafhankelijke slab in zink de schouw wordt geplaatst, bevattende: 1. Een doorlopende gesoldeerde dubbele aanhaking bovenaan en zijdelings die de aanhaking van de hogerliggende VMZ Dexter®-elementen mogelijk maakt. 2. Een veiligheidsplooi die de bevestiging met aanhakingsklangen op de drager toelaat (zie schema 1). 3. De rechtlijnigheid van de horizontale voegen (met of zonder verspringende naden) wordt behouden door op maat gesneden elementen te plaatsen.
22 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Afwerking rond dakdoorboringen
Indien de afstand tussen de schoorsteenwand en de langsnaad van de naastliggende rij VMZ Dexter®elementen kleiner is dan 100 mm, wordt een enkelvoudige zaling aan de achterzijde van de schouw voorzien die het afstromende water naar de zijde > 100 mm afvoert.
De aansluiting rond de schouw wordt
Schema 2:
verzekerd door aan de VMZ Dexter -
oplossing met gesoldeerde VMZ Dexter®-elementen
®
elementen en aan de slab een opstand te voorzien tegen het metselwerk, hoogte 90 tot 200 mm, en door het solderen van opzetstukken aan elke hoek.
Aangepaste gesoldeerde DEXTER
Vervolgens worden hierover zinken slabben
Aangepaste ® DEXTER
®
in het metselwerk ingewerkt en de voeg opgevuld met een compatibel en soepel materiaal.
300 mm
Nota:
100 mini
De onafhankelijke slab aan de achterzijde van de doorboring kan eventueel vervangen worden door aaneengesoldeerde VMZ Dexter®elementen.
Gesoldeerd opzetstuk
Sluitschuifje Aangepaste ® DEXTER
Bij deze methode wordt de langsnaad doorgeknipt, neergeslagen en vervolgens continu gesoldeerd (zie schema 2).
editie 2014
VMZ Dexter 23
VMZ Dexter®
Plaatsing van het systeem Vervanging van een VMZ Dexter® Indien een VMZ Dexter® beschadigd is, kan hij worden gerepareerd volgens het hiernaast beschreven procédé: 1. Een VMZ Dexter® (reparatie-element)
verbinding van de opstanden door soldering
wordt versneden en voorzien van: • een rechte opstand met een kraal van 14 mm, over de gehele lengte geopend.
sluting met de tang
• een linker opstand zonder plooi • onderaan een plooi die identiek is met 40
die van een VMZ Dexter® • een vlak bovenstuk zonder
dezelfde vorm hebben als de
20
kraal Ø14 mm 818
veiligheidsplooi of dubbele aanhaking. De bodem van dit element moet
weg te snijden
plooi 20 mm 33
25
20
388 mm uitwendig
VMZ Dexter®-elementen, in de breedte verminderd met twee metaaldiktes. 2. Schuif het reparatie-element tussen de geplaatste VMZ Dexter®’s en druk het reparatie-element op de bestaande VMZ Dexter®. 3. Schuif het reparatie-element naar boven, zodanig dat zijn bovenrand onder de bovenste VMZ Dexter® zit en zijn onderste plooi onder de onderste rand van de te repareren VMZ Dexter®. 4. Sluit met de platte tang de kraal van 14 mm over zijn gehele lengte. Zodra dit gedaan is wordt het afschuiven van het reparatie-element geblokkeerd door op de voeg tussen de VMZ Dexter®‘s enkele solderingen te maken.
24 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
VMZ Dexter® Plaatsing als gevelbekleding Toepassingsgebied VMZ Dexter® is geschikt voor alle verluchte, vlakke gevels van gebouwen tot 20 m hoogte. Voor nieuwe gevels en voor renovatie. Maximumhelling: 90°
Plaatsingsrichting VMZ Dexter® wordt verticaal geplaatst van rechts naar links.
Algemene De plaatsing gebeurt volgens hetzelfde verwerking uitvoeringsprincipe als voor het dak. Het draagvlak Plaatsing op een doorlopende of nietdoorlopende bebording met een as-opas afstand die overeenkomt met de schroefzones. Een doorlopende draagconstructie wordt bij voorkeur uitgevoerd over 400 mm rondom de gevelafwerkingen: onderaan de gevelbekleding, rond openingen, ... Het is aangeraden om voor het gedeelte van de gevel in de nabijheid van voorbijgangers een doorlopende bebording te voorzien tot een hoogte van 2 m. De verluchting wordt gewaarborgd door een luchtspouw van minstens 20 mm.
editie 2014
VMZ Dexter 25
VMZ Dexter®
Plaatsing als gevelbekleding Voetaansluiting Een perfect horizontale basis wordt
4
uitgezet waarna de druipbanden, beginnend aan de tegenovergestelde zijde van de dominerende winden, worden 5
geplaatst.
1
De druipbanden worden geplaatst met een overlapping van 50 mm, elke aanhakingsklangen (2 per lopende meter)
3
en steunklangen.
150
2
min. 50 mm
band wordt bevestigd met behulp van
1 Bebording 2 Doorlopende druipband in zink 3 Rooster in gerekt zink 4 Aanhakingsklang in zink 5 VMZ Dexter®
Hoekafwerking Met het VMZ Dexter®-systeem zijn verschillende hoekafwerkingen mogelijk. Eén van de mogelijkheden is deze met geplooide hoek onder 45°.
1
2
3
1 VMZ Dexter®
1
2 Opstand geplooid onder 45° 3 Zijdelingse klang
26 VMZ Dexter
editie 2014
VMZ Dexter®
Plaatsing als gevelbekleding Randafwerking links
Randafwerking De plaatsing gebeurt analoog aan deze van de dakrandafwerking (zie pagina 21).
Ronde Het VMZ Dexter® systeem laat gevelopeningen verschillende oplossingen voor afwerkingen rond gevelopeningen toe.
33
2 2
Voor bijkomende inlichtingen, gelieve de technische dienst van zink te
11
2
contacteren. 1 Randafwerking
3 4Afwerkband in zink
2 Zijklang
4 VMZ Dexter®-element
Randafwerking rechts 33
2 2
11 4
4 De zijklang wordt in de kraal geschoven. De kraal wordt vervolgens rond de plooi dichtgenepen.
Architect: Bochmann, De Simini
editie 2014
VMZ Dexter 27
Voorwerp Dit document is bestemd voor de voorschrijvers (architecten en bouwheren belast met het ontwerp van de werken) en voor de uitvoerders (aannemers belast met de uitvoering op de bouwplaatsen) van het verwijzende product of systeem. Het bevat de voornaamste gegevens, teksten en schema’s eigen aan de voorschrijving en plaatsing van het genoemde product of systeem: presentatie, toepassingsgebied, beschrijving van de bestanddelen, plaatsing (inclusief steunvlakken), afwerkingen. Ieder gebruik of voorschrift dat buiten het opgegeven toepassingsgebied en/of de voorschriften van deze plaatsingsgids valt, vereist bijzonder overleg met de technische diensten van Umicore, zonder dat deze laatste daarom aansprakelijk kan worden gesteld wat betreft de haalbaarheid van het ontwerp of de uitvoering van de betrokken projecten. Betrokken grondgebied Dit document is maar van toepassing voor de plaatsing van het genoemde product of systeem op bouwplaatsen in België, het Groot-Hertogdom Luxemburg en Nederland. Kwalificaties en referentiedocumenten Wij herinneren eraan dat het voorschrijven van complete bouwsystemen voor een bepaald werk onder de exclusieve bevoegdheid valt van de bouwheren van het gebouw, die er met name moeten op toezien dat het gebruik van de voorgeschreven producten afgestemd is op het constructieve doel van het werkstuk en dat het verenigbaar is met de andere gebruikte producten en technieken.
Bij de start van de uitvoering van de werken is het noodzakelijk om zich aan te passen aan het geheel van normen die van toepassing zijn in het land waar de werken zullen uitgevoerd worden. In dit verband organiseert Umicore vormingscursussen, voorbehouden voor professionals. Aansprakelijkheid Behoudens schriftelijk akkoord van Umicore, kan deze laatste niet aansprakelijk worden gesteld voor enige schade voortvloeiend uit een voorschrift of plaatsing die niet voldoet aan alle voorschriften van Umicore en aan de bovengenoemde normen en praktijken.
nv Umicore sa Umicore Building Products Havendoklaan 12b 1800 Vilvoorde België
Tél. : 00 32 2 712 52 11 Fax : 00 32 2 712 52 00
www.vmzinc.be - www.vmzinc.nl www.passion.vmzinc.be
[email protected]
VMB - 09/14 - 010 - NL - PDF - Realisatie: Umicore Building Products Vilvoorde
Gepreciseerd wordt dat voor een behoorlijk gebruik van deze plaatsingsgids, kennis van het materiaal VMZINC en van het vak van dakdekker-zinkbewerker wordt vereist.
