Stijlgids tilburg.nl Tilburg.nl is voor iedereen die geïnteresseerd is in de gemeente Tilburg. In deze stijlgids zetten we de afspraken over hoe we omgaan met taal op een rij. 1 Tone of voice 1.1 Actieve teksten Schrijf actief. Gebruik geen passieve zinnen. 1.2 Aanspreekvorm Wij spreken de gebruiker aan met 'u'. Probeer wel te variëren in de tekst. Een tekst waarin alleen maar 'u' staat, leest ook niet fijn. Deze regel geldt niet voor onze Social Media. Daar mogen gebruikers aangesproken worden met 'je' of 'jij'. Daarnaast gebruiken we geen 'we' of 'onze'. Een bezoeker zit al op de site van de Gemeente Tilburg. Schrijf dus alleen 'de gemeente'. Als contact opgenomen moet worden met een specifieke afdeling, dan mag die afdeling genoemd worden. 1.3 Hou het beknopt Inhoud moet begrijpelijk, beknopt en relevant zijn. Kernwoorden: specifiek informatief helder kernachtig, maar niet te staccato to-the-point, maar hou het menselijk serieus, maar niet plechtig of formeel neutraal, gebruik weinig bijvoeglijke naamwoorden en superlatieven, (prachtig initiatief, dynamische omgeving etc.) Tips:
Wees niet breedsprakig: 'U kunt' niet 'U zou eventueel kunnen'. Gebruik taal die een gemiddelde inwoner ook gebruikt. Maak geen lange zinnen, vermijd bijzinnen en tangconstructies. Vermijd metaforen.
1.4 Voeg het Ambtelijk Woordenboek: http://hetambtelijkwoordenboek.webklik.nl toe aan je favorieten. Deze woorden gebruiken we bijvoorbeeld liever niet: Rijwiel Trottoir Boomspiegel Stakeholders Piketpaaltjes Abusievelijk/per abuis Pilot Precedentwerking Prognose
Procedure Masterplan Indien
2 Stijlafspraken 2.1 Introteksten In de lichtblauwe introteksten worden geen links gebruikt. 2.2 Afkortingen Gebruik zo min mogelijk afkortingen. Volledig ingeburgerde afkortingen als tel., bv. en enz. kunnen wel. Wees spaarzaam met het gebruik. Afkortingen als d.m.v. en max. niet gebruiken. Schrijf afkortingen de eerste keer volledig uit. Bv. Wet Werk en Bijstand (WWB). Daarna kan in de tekst WWB gebruikt worden. Zet geen punten in afkortingen, dus niet: W.W.B. 2.3 Het &-teken Gebruik 'en', niet &. Behalve bij bijvoorbeeld C&A of Werk & Inkomen. Houd daarbij de officiële schrijfwijze aan. 2.4 Haakjes ( ) Gebruik ze zo min mogelijk 2.5 Bullets, nummering en stappen Zo gebruiken we bullets om tekst begrijpelijk te maken. Als de opsomming bestaat uit losse of een paar woorden dan het eerste woord met een kleine letter. Geen puntkomma na de woorden en geen punt na het laatste woord. Bestaat de opsomming uit zinnen dan elke zin beginnen met een hoofdletter. Geen puntkomma na de zinnen, de laatste zin wel afsluiten met een punt. Bv. Het inwisselen van de Meedoenregeling is heel eenvoudig: 1. Maak een keus uit het aanbod 2. Pak uw paspoort, rijbewijs of identiteitskaart 3. Ga naar het adres van de door u gekozen activiteit en vertel bij de kassa dat u de Meedoenregeling wilt gebruiken 4. De medewerker controleert uw gegevens. Klaar! 2.6 Hoofdlettergebruik BLIJF MET JE VINGERS VAN DE CAPS LOCK AF. Een woord helemaal in hoofdletters voegt niets toe. Wekt alleen irritatie op. Doe het dus niet. Ook niet LET OP: 2.7 Datum en tijd Schrijf data in een lopende zin helemaal uit. Bv.: 22 januari 2013. Omdat we gaan voor 'zo beknopt mogelijk' schrijven we: 22 t/m 24 januari en niet 22 tot en met 24 januari. Wanneer ruimte een probleem is, bijvoorbeeld in titels of tabellen, kort dan af: ma, di, wo, do, vr, za, zo (zonder punten)
jan, feb, mrt, apr, mei, jun, jul, aug, sep, okt, nov, dec (zonder punten)
Verwijs niet naar 'dit jaar, 'vandaag' of 'volgende week'. Je weet immers niet wanneer iemand het leest. Tijden worden geschreven met een dubbele punt en met '00' erachter. Bv. 18:00 uur of 14:00 uur. De tijden tussen twaalf uur 's nachts en tien uur 's ochtends schrijven we zonder een '0' ervoor. Dus 8:00 uur en niet 08:00 uur. De '0' zetten we er wel voor als in een tabel alle tijden mooi uitgeleend moeten worden. De benaming van dagen in een tabel doen we met een hoofdletter. Bv. Dag Maandag Dinsdag Woensdag
Tijd 08:30 - 11:00 uur 11:00 - 12:00 uur 12:00 - 04:00 uur
2.8 E-mailadressen Schrijf e-mailadressen volledig uit, in kleine letters. Maak er een link van. Probeer zo min mogelijk te werken met e-mailadressen op de website. Het is veel beter om een contacformulier te maken. 2.10 Windrichtingen Windrichtingen beginnen met een kleine letter, behalve als ze deel uitmaken van een aardrijkskundige naam. Bijvoorbeeld 'het zuiden van Tilburg' en 'Tilburg-Zuid'. 2.11 Bold en Italic Bold en italic gebruiken we niet. Als je het nodig hebt om iets te benadrukken, is er iets mis met je tekst. (Mediaregie mag in instructies helemaal losgaan met Bold en Italic) 2.12 Juridisch taalgebruik Gebruik 'moeten' bij een verplichting, behalve als je het gevoel hebt dat de nadruk niet zwaar genoeg op 'moeten' ligt. Gebruik dan 'U bent verplicht'. 2.13 Links Linken in een tekst kan. Koppel de link aan het woord dat relevant is. Bijvoorbeeld 'Voor een paspoort voor uw kind heeft u een toestemmingsverklaring nodig' en niet 'Voor een paspoort voor uw kind heeft u een toestemmingsverklaring nodig. Klik hier.' Linken onderaan een pagina is ook mogelijk. Houd de verwijzing zo kort mogelijk. Bv. naar de website van de gemeente Katwijk: Website gemeente Katwijk. En niet: Bezoek de website van de gemeente Katwijk. Link je naar een pdf zet dit er dan in ronde haken en kleine letters achter. Houd ook die verwijzing zo kort mogelijk. Bv. Trouwlocaties (pdf) en niet: Trouwlocaties in de gemeente Tilburg (pdf). Het is niet nodig de grootte van het bestand erachter te zetten. 2.14 Maten, gewichten en eenheden Maten, gewichten en eenheden houd je zo kort mogelijk. Dus 12 kg of 14 m2. Het gebruik van een superscript is af te raden omdat we niet weten hoe het CMS daarop reageert. Dus m2 en m3 en niet m² of m³.
2.15 Cijfers Schrijf cijfers als cijfer en niet in letters, ook 1 tot en met 9. Behalve als het deel uitmaakt van een uitdrukking: 'een van de velen'. Rangtelwoorden schrijf je ook in cijfers. Dus 1e, 2e etc. Getallen mag je ook gebruiken aan het begin van een zin. '12 jaar later vonden ze de schat'. Combinaties van cijfers en letters volgens de officiële schrijfwijze. Bv. 65-plussers en niet 65+ers of andere combi's. 2.16 Geld In lopende teksten en kopteksten schrijven we 'euro' achter het cijfer. Bv. 75 euro. In tabellen mag het euroteken € gebruikt worden. Tussen het euroteken en het bedrag komt een spatie, dus € 75. Achter hele bedragen hoeft geen ',00' of ',-'. Dus niet: 75,00 euro of 75,- euro. Gaat het niet om een afgerond bedrag dan zetten we dat er uiteraard wel achter. Dus 75,25 euro (of € 75,25 in een tabel). Gebruik vanaf 10.000 een punt om duizendtallen van honderdtallen te scheiden. 2.17 Citaten Alléén letterlijke citaten staan tussen dubbele aanhalingtekens. Boven openen en achteraan boven sluiten. Bijvoorbeeld: Wethouder Erik de Ridder: "We zullen er alles aan doe om die schavuiten over de kling te jagen." http://www.onzetaal.nl/taaladvies/advies/aanhalingstekens-dubbele-aanhalingstekens In andere gevallen zijn enkele aanhalingstekens je vriend. http://www.onzetaal.nl/taaladvies/advies/enkele-aanhalingstekens 2.18 Search engine optimisation (SEO) Gebruik goede koppen en tussenkoppen. Soms ziet dat er minder mooi uit, maar wordt de pagina wel gevonden door Google. Dus niet 'Bezoek recreatiebad Stappegoor', maar 'Zwembad Stappegoor Tilburg'. Probeer bij het maken van koppen te denken in zoektermen. Tussenkoppen moeten relevant zijn. Dus niet: 'Brug ontoegankelijk voor fietsers' maar: 'Brug Voldijk dicht'. Gebruik trefwoorden. Sla daar niet in door. Meer dan 9 heeft vaak geen zin. 2.19 Telefoonnummers Telefoonnummers schrijven we zo: 013 542 96 64. Mobiel schrijven we zo: 06 12 34 56 78. 2.20 Alinea's Maak alinea's niet te lang. De gemiddelde lengte is ongeveer 6 à 7 zinnen. Schrijf korte zinnen van maximaal 15 woorden. 2.21 Tabellen Het gebruik van tabellen is aan te raden bij een opsomming. Een goed CMS heeft hier een template voor. In overleg met de leverancier van het CMS moet een goede template gemaakt worden.
2.22 Bijlagen Maak alleen gebruik van pdf's als bijlage. Zet achter de bijlage pdf tussen ronde haken. Houd de verwijzing zo kort mogelijk. Gaat het om een formulier of een folder of een andere bijlage die bij een bepaald onderwerp hoort, zet dat er dan achter. Zie voorbeelden.
Meedoenregeling 2013-2014 | Aanvraagformulier (pdf) Bijzondere bijstand | Folder (pdf)
2.23 Links naar digitale formulieren Vermelding DigiD alleen benoemen als DigiD verplicht is. Afspraak maken Bijzondere bijstand aanvragen (DigiD verplicht) Folder bestellen Fraude melden 2.24 U hebt of u heeft? We kiezen voor: u heeft. Is nergens op gebaseerd, maar wij vinden dat mooier. Zie http://taaladvies.net/taal/advies/vraag/820/ Gezamenlijk een keuze maken dus. 2.25 Betrekkelijke voornaamwoorden Pas op met betrekkelijke voornaamwoorden (‘die, dit’) en andere abstracte verwijzingen (zoals ‘hetgeen’), omdat vaak niet duidelijk is naar welk begrip wordt verwezen. Schrijf nooit 'welke' als je 'die' bedoelt! Schrijf nooit 'waarvan' als het om personen gaat; schrijf dan 'van wie'. 3. Gebruik afbeeldingen 3.1 Afbeeldingen actueel: afmeting 500 pixels breed en maximaal 650 pixels hoog. Afbeeldingen niet eerst uploaden naar map media maar direct plaatsen door in typo3 te browsen naar afbeelding lokaal en bij nieuwsbericht plaatsen. De afbeelding wordt automatisch geresized tot tumb in overzicht en kleine artikelafbeelding die met lightboxfunctionaliteit vergroot wordt. 3.2 Artikelafbeeldingen in content anders dan nieuwsitems: Deze zijn 725 pixels breed en altijd liggend. Hoogte is vrij maar minimaal 400 pixels en maximaal 500 pixels. De afbeelding moet eerst ge-upload worden. Dat moet in de mapstructuur die gelijk is aan de sitestructuur die je aantreft in de map media. Om deze te kunnen plaatsen moet in het betreffende artikel een nieuw record aangemaakt worden met eigenschap afbeelding en media. Nu niet browsen naar lokaal maar de afbeelding ophalen via het mapicoontje en plaatsen. Plaatsen kleine afbeeldingen bij paragraaf in geval van bv portret. 250 pixels breed en rechts naast paragraaf plaatsen. 4. Call to Action De opmaak van de “Call to Action”-s is altijd een zwarte tekst die actie toelicht en een oranje link-vlak met daarin de actie bestaande uit minimaal twee woorden waarvan het onderwerp / actie / product een underline krijgt. De zwarte toelichting staat altijd boven het oranje linkblok.
Linkblok De juiste opbouw van een linkblok onder aan de pagina is: Maak een beschrijvende kop aan die niet getoond hoeft te worden. Bouw de links op in deze volgorde: WEBSITES Website 1 > Website 2 > FORMULIEREN Link naar formulier > Link naar formulier > DOWNLOADS Download nr 1 (pdf) > Download nr 2 (pdf) > Download nr 3 (pdf) > -
Achter de links altijd een vink >. Tonen in een grijs blok. Vermijd het gebruik van te veel “enters”. Dat geeft onnodig veel lege ruimtes in het blok. Links naar pagina's binnen de eigen website zet je alleen in de lopende tekst. Links naar een externe website mag je onderaan het grijze blok zetten onder de kop 'Websites'.
5. Nieuwsberichten Kop van een nieuwsbericht mag maximaal 40 tekens zijn. De lead (het intro) mag maximaal 140 tekens zijn. Gebruik voor het plaatsen van tekst altijd het kladblok (notepad). Voor een tussenkop selecteer je Kop 2. Een afbeelding plaatsen kan bij het kopje 'media'. Geef ook altijd een beschrijving van het plaatje bij de kopjes: Afbeelding alt tekst en Afbeelding title tekst.
