CT–scan (Computer Tomografi e) van de buik bij kinderen en jong volwassenen Voor het maken van een CT-scan van de buik verwachten wij uw kind op dag om uur.
CT-scan van de buik bij kinderen en jong volwassenen
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Inleiding Wat is een CT-scan Het onderzoek De voorbereidingen Altijd melden Medicijnen Suikerziekte (Diabetes Mellitus) Risico’s Na het onderzoek De uitslag Contact
azM en UM werken samen onder de naam Maastricht UMC+
3 3 4 4 6 6 6 7 7 8 8
1. Inleiding Welkom in het academisch ziekenhuis Maastricht (azM). Uw kind is door uw behandelend arts doorverwezen naar de afdeling Radiologie (röntgen) voor een CT-scan van de buik. In deze folder vindt u informatie over het onderzoek en de noodzakelijke voorbereidingen. Kliniek (uw kind is opgenomen) Het onderzoek zal plaatsvinden op de afdeling Radiologie. Een verpleegkundige zal u en uw kind naar de afdeling Radiologie brengen en aanmelden. Polikliniek (u komt met uw kind van thuis) U meldt zich aan de balie van de afdeling Radiologie. De afdeling Radiologie vindt u op niveau 3 via de trap of de lift op het Poliplein. Wij vragen u tien minuten vóór de afgesproken tijd aanwezig te zijn en u te melden bij de balie. Als u verhinderd bent voor de afspraak, meldt dit dan zo snel mogelijk bij de receptie van de afdeling Radiologie. Dit geeft ons de mogelijkheid om andere patiënten in te plannen. Telefoonnummer 043-387 75 00.
2. Wat is een CT-scan? CT is een afkorting van de medische term Computer Tomografie. Met röntgenstralen en een computer worden foto’s gemaakt van de organen. De radioloog beoordeelt deze foto’s op eventuele afwijkingen.
Het onderzoek is niet pijnlijk
3
3. Het onderzoek Tijdens het onderzoek ligt uw kind op een onderzoekstafel die langzaam in een tunnel schuift. De tunnel is ongeveer 50 centimeter diep. In deze tunnel zit een röntgenbuis waarmee foto’s worden gemaakt. Deze röntgenbuis draait om u heen en stuurt röntgenstralen door uw lichaam. Deze stralen worden vervolgens opgevangen en omgezet in elektrische signalen. De computer verwerkt de signalen tot een röntgenfoto. De röntgenbuis draait tijdens het maken van de foto’s rond. Dat maakt enig lawaai, maar uw kind ziet en merkt er niets van. Het onderzoek is niet pijnlijk. Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten. In verband met straling verzoeken wij de ouders om achter een wand plaats te nemen. Alleen als uw kind erg onrustig is kunt u bij uw kind blijven. Tijdens sommige CT-scans is het nodig om jodiumhoudende contrastvloeistof toe te dienen. Soms krijgt uw kind dit te drinken, soms via een injectie in uw arm. Het gebruik van contrastvloeistof is niet altijd van tevoren bekend. De radioloog kan dit ook tijdens het onderzoek besluiten. Jodiumhoudend contrastmiddel is een ander type jodium dan ontsmettend jodium voor de huid. Is uw kind allergisch voor ontsmettend jodium? Dan wil dat niet zeggen dat hij/zij ook allergisch is voor contrastvloeistof.
4. De voorbereidingen Om de organen in de buik van uw kind goed zichtbaar te krijgen bij een CT-onderzoek, zijn onderstaande instructies noodzakelijk. Uw kind mag op de dag van het onderzoek een lichte maaltijd/laatste voeding nemen. Het is echter belangrijk dat uw kind, drie uur voor de te maken CT-scan nuchter blijft.
CT-scan van de buik 4
bij kinderen en jong volwassenen
Volg de instructies Voor dit onderzoek moeten de maag en darmen van uw kind gevuld zijn met nauwkeurig op contrastmiddel. Dit contrastmiddel (Telebrix Gastro) ontvangt u van de afdeling Radiologie of via de verpleging op het moment dat u de afspraak voor het CT-onderzoek maakt. De inhoud hiervan mengt u één dag voor het onderzoek met water, thee of sap tot één liter. De te drinken hoeveelheid is afhankelijk van de leeftijd van uw kind (zie tabel hieronder). U geeft uw kind twee à drie doses: • De eerste dosis, 60 minuten voor het onderzoek. • De tweede (kleinere) dosis, 15 minuten voor het onderzoek. Leeftijd Eerste dosis (milliliter) Tweede dosis (milliliter) Jonger dan één maand, 50 20 couveuse kindje (nooit meer dan eenmalige voeding) Eén maand tot één jaar 100 tot 160 50 tot 80 Eén tot vijf jaar 160 tot 320 80 tot 160 Zes tot 12/13 jaar 320 tot 550 160 tot 280 Jong volwassenen 550 tot 700 280 tot 350 Omdat bij het stijgen van de leeftijd, de hoeveelheid orale (via de mond) contrastmiddel stijgt, mag er vanaf zes jaar eerder met de voorbereiding begonnen worden. Drie tot vier uur voor het onderzoek. Laat uw kind regelmatig, met tussenpozen van 30 minuten, een dosis drinken. De laatste dosis blijft ongewijzigd, 15 minuten voor het onderzoek. Direct voor de CT-scan krijgt uw kind nog een beker contrastvloeistof te drinken.
5
5. Altijd melden • Is uw kind overgevoelig voor jodiumhoudend contrastvloeistof, geef dit dan door aan de behandelaar vóór het onderzoek.
6. Medicijnen Uw kind kan de gebruikelijke medicijnen op de normale wijze blijven innemen. Uitzonderingen: - Diuretica (plasmedicijnen), dienen in overleg met de behandeld arts, 24 uur voor contrasttoediening gestopt te worden. - NSIAD’s (pijnstillers), dienen 24 uur voor contrasttoediening gestopt te worden.
7. Suikerziekte (Diabetes Mellitus) Gebruikt u medicatie met metformine bevattende medicijnen? Stop met het innemen van deze tabletten op de dag van het onderzoek. Als het stoppen met deze tabletten problemen veroorzaakt, neemt u dan contact op met uw arts. Ter controle van de nierfunctie, testen we het bloed twee dagen na het onderzoek. De arts/huisarts geeft de bloeduitslagen aan u door. Als alles in orde is, mag uw kind starten met de tabletten.
CT-scan van de buik 6
bij kinderen en jong volwassenen
8. Risico’s Bij het gebruik van jodiumhoudend wateroplosbaar contrastmiddel kunnen bijwerkingen optreden. Zeker bij kinderen komt dit zelden voor. Als er toch bijwerkingen optreden, zijn ze goed behandelbaar. Mogelijke bijwerkingen: • Ontsteking van de ader waarin de vloeistof wordt gespoten. Deze ontsteking kan behandeld worden met een nat verband of ontstekingsremmende zalf. • Misselijkheid. • Galbulten en niezen. • Bij kinderen met suikerziekte kan de nierfunctie verslechteren.
Om deze folder leesbaar te houden, geven wij u een globale opsomming van de risico’s. Als u meer wilt weten, vraag dan naar de bijsluiter van het contrastmiddel. Wij willen u erop wijzen dat de fabrikanten alle bijwerkingen hebben opgenomen in deze bijsluiter. Zelfs als de bijwerking maar een enkele keer is voorgekomen.
9. Na het onderzoek Na het onderzoek moet uw kind nog 15 minuten op de afdeling Radiologie blijven. Daarna mag hij/zij terug naar de afdeling of naar huis. Als uw kind bedlegerig is, haalt een verpleegkundige hem/haar op. Uw kind mag eten en drinken, tenzij hierover andere afspraken met u zijn gemaakt. Als uw kind een contrastmiddel kreeg Laat uw kind na ingespoten, adviseren wij u om uw kind na het onderzoek een paar glazen water het onderzoek een te laten drinken.
paar glazen water drinken
7
10. De uitslag De radioloog beoordeelt de röntgenfoto’s. Uw behandelend arts ontvangt het rapport en bespreekt vervolgens de uitslag met u.
11. Contact Heeft u na het lezen van de folder nog vragen, dan zijn wij van maandag tot en met vrijdag tussen 8.00 uur en 16.30 uur telefonisch bereikbaar via het telefoonnummer 043-387 75 00. Heeft u vragen over het onderzoek zelf? De aanwezige radioloog en/of radiologisch laborant zijn graag bereid deze te beantwoorden.
CT-scan van de buik 8
bij kinderen en jong volwassenen
Noteer hier uw aantekeningen en vragen
9
Noteer hier uw aantekeningen en vragen
CT-scan van de buik 10
bij kinderen en jong volwassenen
Noteer hier uw aantekeningen en vragen
11
Bezoekadres: P. Debyelaan 25 6229 HX Maastricht Postadres: Postbus 5800 6202 AZ Maastricht T : (043) 387 65 43 I : www.azm.nl Patiëntencommunicatie: E :
[email protected] Uitgave: juli 2011
23575-0711