Contact: Elja den Uijl
BUSINESSPLAN 2015-2017
INHOUD INLEIDING ................................................................................................................................................................ 3 1.
WAAROM HET BURENNETWERK? VISIE EN KERNWAARDEN .................................................................... 4
1.1
Kernwaarden .............................................................................................................................................. 5
2.
MEDEWERKERS .......................................................................................................................................... 7
3.
WERKWIJZE ................................................................................................................................................ 8
4.
DOELSTELLINGEN ..................................................................................................................................... 10 4.1
Uitbreiding Burennetwerk ...................................................................................................................... 10
4.1.1
Uitbreiding rol Buurtcontactpersoon .............................................................................................. 10
4.1.2
Uitbreiding team Burennetwerk en matchmakers per stadsdeel ................................................... 11
4.2
Samenwerking met partners ........................................................................................................... 13
4.2.1
Adam Helpt ..................................................................................................................................... 13
4.2.2
Burennetwerk en vraag- en aanbodsites ........................................................................................ 13
4.2.3
Samenwerking met zorgpartners .................................................................................................... 13
4.2.4
Samenwerking met vrijwilligersorganisaties ................................................................................... 14
4.2.5
Coalitie Erbij .................................................................................................................................... 14
4.3
Monitoring en evaluatie .................................................................................................................. 15
5.
HET BURENNETWERK IN AMSTERDAM - OMGEVINGSANALYSE ............................................................. 17 5.1
Veranderingen WMO .............................................................................................................................. 17
5.2
Verschillende aanbieders in de stad ....................................................................................................... 17
5.2.1
Klassieke vormen van burenhulp .................................................................................................... 17
5.2.2
Klussendiensten .............................................................................................................................. 18
5.2.3
Lidmaatschap .................................................................................................................................. 18
5.2.4
Platforms op basis van digitale koppeling ....................................................................................... 19
5.3 6.
Positie Burennetwerk.............................................................................................................................. 20 FINANCIEEL PLAN ..................................................................................................................................... 21
6.1
Overheid ................................................................................................................................................. 21
6.2
Fondsen ................................................................................................................................................... 21
6.3
Kerken en diaconiën ............................................................................................................................... 21
6.4
Woningcorporaties ................................................................................................................................. 22
6.5
Bedrijven ................................................................................................................................................. 22
6.6
Individuele donateurs ............................................................................................................................. 22
6.7 Financiën na 2017 ...................................................................................................................................... 23 Bijlage:
Verhalen van goede buren .............................................................................................................. 24
1.
Caroline en Jetty ..................................................................................................................................... 24
2.
Mischa ..................................................................................................................................................... 25
3.
Juliet en Mevrouw van der Voort ........................................................................................................... 26
2
INLEIDING Het Burennetwerk Amsterdam koppelt buren, of eigenlijk buurtgenoten, die zich willen inzetten voor mensen in hun eigen buurt aan mensen die hulp nodig hebben. Het gaat hierbij om eenvoudige burenhulp, zoals een klusje, een wandeling of een kopje koffie. Het Burennetwerk biedt zo Amsterdammers de mogelijkheid om anderen te helpen op een manier die bij hen past; eenvoudig, flexibel en effectief. De bereidheid om te helpen is al groot. Via het Burennetwerk wordt die bereidheid omgezet in actie. Door het verbinden van goede buren aan mensen die hulp nodig hebben in hun buurt faciliteert het Burennetwerk het ontstaan van ontmoetingen in de buurten van Amsterdam. Door zich in te schrijven bij het Burennetwerk krijgen goede buren de kans om hun betrokkenheid bij de buurt ook vorm te geven. Soms leiden deze ontmoetingen tot meer contact, andere keren is het klusje een doel op zich. Het Burennetwerk Amsterdam is een makelaar in de buurt en geen zorgaanbieder; ze is aanvullend aan professionele zorg en vrijwilligersorganisaties en werkt samen met organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Het Burennetwerk Amsterdam is begin 2012 van start gegaan als samenwerkingsproject van Stichting Present, Stichting Hulp in Praktijk en de Protestantse Diaconie van Amsterdam. Onze missie is dat in alle buurten van Amsterdam mensen die een goede buur willen zijn gekoppeld worden aan mensen in hun eigen buurt die wat extra hulp kunnen gebruiken. Inmiddels is Burennetwerk een project van de Protestantse Diaconie Amsterdam. Dit is een organisatie die zich inzet voor een stad waarin mensen omzien naar elkaar. Dat doet zij al eeuwen lang, steeds op een manier die past bij de tijd. De Diaconie maakt deel uit van de Protestantse Kerk Amsterdam. De Diaconie ondersteunt en initieert allerlei initiatieven en projecten in de stad, gericht op de verbetering van de positie van mensen in knelsituaties, zoals dak- en thuislozen, ongedocumenteerde migranten en vluchtelingen, en andere mensen op of onder het bestaansminimum. Van 2012 tot en met 2014 heeft het Burennetwerk zich ontwikkeld tot een sterk netwerk van goede buren, vrijwillige buurtcontactpersonen en betaalde en onbetaalde medewerkers op kantoor. Er is een werkwijze en een structuur opgebouwd waardoor goede buren op zorgvuldige en betrokken wijze gematcht worden aan buurtgenoten die hulp nodig hebben. Dit businessplan beschrijft hoe het Burennetwerk deze missie vorm wil geven van 2014 tot eind 2017. Vanaf 1 januari 2015 is Burennetwerk Amsterdam een zelfstandige stichting geworden. Daarbij is gekozen voor een Raad van Toezicht-model. De komende jaren streven we er naar om ook financieel steeds minder afhankelijk te worden van de Protestantse Diaconie. Daarbij houden we een focus op kwaliteit en groei met een buurtgerichte benadering.
3
1.
WAAROM HET BURENNETWERK? VISIE EN KERNWAARDEN
Veel Amsterdammers willen graag iets doen voor een iemand die het even niet redt alleen. Sterker nog: er lijken meer mensen te zijn die willen helpen dan mensen die hulp vragen. Evelien Tonkens noemt dit het ‘altruïstisch overschot’. Als de buurvrouw ziek is of haar been heeft gebroken, wil iemand best even boodschappen doen. Even een lampje ophangen of een wandelingetje met iemand maken; veel mensen willen dit best doen voor een buurtgenoot. Probleem is dat hulpbieders en hulpvragers elkaar vaak niet kennen. Daarnaast is er sprake van handelingsverlegenheid (“ik wil me niet opdringen bij die oudere dame”) en vraagverlegenheid (“ik heb hulp nodig, maar ik durf de buurman niet te vragen”). Met alle veranderingen in de WMO wordt ervan uitgegaan dat buurtgenoten elkaar weten te vinden om elkaar te helpen. Mensen wordt gevraagd in hun eigen netwerk een oplossing te vinden voor hun hulpvraag. Familie, kennissen en buren kunnen helpen. Maar wat nu als het eigen netwerk ontoereikend is en men weinig contact heeft met buren? Het Burennetwerk heeft als missie dat in alle buurten van Amsterdam mensen die een goede
buur willen zijn gekoppeld worden aan mensen in hun eigen omgeving die wat extra hulp kunnen gebruiken. Het Burennetwerk brengt het aanbod en de vraag bij elkaar. Daarmee stimuleren we de informele zorg van buren onderling, juist voor mensen in een kwetsbare positie. Onze visie is dat in alle
buurten van Amsterdam mensen met een helpende hand en mensen met een hulpvraag elkaar weten te vinden, zodat het steeds vanzelfsprekender wordt om er in de buurt te zijn voor elkaar. De aanwezige bereidheid van buurtgenoten om elkaar te helpen, wordt omgezet in actie en dit vergroot de betrokkenheid op elkaar en op de nabije omgeving. In het samenbrengen van vraag en aanbod maken we een aantal bewuste keuzes. Ten eerste kiezen we ervoor om uit te gaan van het aanbod van buurtgenoot die wil helpen. De goede buur geeft aan hoe vaak, wanneer en bij wat voor soort hulpvragen hij of zij wil helpen. Door de goede buur in te zetten op hulpvragen die hij of zij graag wil doen, dragen we bij aan dat de goede buur het helpen positief ervaart, waardoor hij of zij zich zal willen blijven inzetten. Voor de buurtgenoot die bij ons hulp vraagt, is het fijn om te weten dat de goede buur die komt helpen, dit ook echt graag wil doen. Deze wetenschap helpt tegen vraagverlegenheid. We kiezen ervoor om alleen te bemiddelen in eenvoudige burenhulp, waardoor mensen niet speciaal getraind of begeleid hoeven te worden om hulp te kunnen geven. Iedereen kan meedoen. Onze werkwijze sluit goed aan bij mensen met een volle agenda, die zich niet kunnen committeren aan structureel vrijwilligerswerk op een vast moment, maar wel graag iets willen doen voor een ander. We komen tegemoet aan hun behoefte aan flexibiliteit én hun behoefte om goed te doen, om iets bij te dragen. Daarnaast zien we ook dat mensen die tijdelijk geen werk hebben of gepensioneerd zijn zich aansluiten bij het Burennetwerk, omdat ze de laagdrempeligheid en flexibiliteit waarderen. Op de helpdesk van het Burennetwerk worden hulpaanbod en hulpvraag zorgvuldig aan elkaar gematcht. We kiezen voor actieve bemiddeling omdat zowel onze goede buren als hulpvragers hier behoefte aan hebben. Goede buren vinden het belangrijk dat de hulp echt nodig is, dat ze niet overvraagd worden en dat ze alleen gevraagd worden voor de soort hulp die ze willen bieden. De hulpvragers zijn ook gebaat bij actieve en zorgvuldige bemiddeling. Zij zijn vaak te kwetsbaar om zelf hun hulp te regelen via bijvoorbeeld een vraag- en aanbodsite. Het is belangrijk voor hen te weten
4
dat de goede buur die hen gaat helpen bij ons bekend is en dat we aanspreekbaar zijn mochten er problemen of vragen zijn. Burennetwerk is er om goede buren zo goed mogelijk te matchen aan kwetsbare Amsterdammers. Als iemand een hulpvraag zelf niet kan oplossen omdat hij of zij een kwetsbaar, overbelast of afwezig netwerk heeft, zoekt Burennetwerk een goede buur die dit wil oppakken. Als het niet om eenvoudige burenhulp gaat, denkt Burennetwerk met de hulpvrager mee en verwijzen we warm door. Op de helpdesk wordt goed geluisterd naar wat er nodig is en hoe een hulpvrager het beste geholpen kan worden. Onze ervaring dat goede buur en hulpvrager behoefte hebben aan zorgvuldige matching wordt bevestigd in recente onderzoeken. Uit onderzoek van Bredewold (‘Lof der oppervlakkigheid’) blijkt dat bij onderlinge vrijwillige hulp het moeilijk is om om hulp te vragen en de relatie vervolgens goed te houden. Om zo’n contact goed te laten werken, is het belangrijk dat de verhouding gestructureerd is, de contacten begrensd zijn, er sprake is van zorgvuldige matching en professionele begeleiding. Daarnaast blijkt uit het onderzoek van De Klerk & Kooiker (‘Hulp geboden’) dat vrijwilligers behoefte hebben aan ondersteuning, en niet eindverantwoordelijke willen zijn. Als er geen aandacht is voor hun mogelijkheden en grenzen, dan is de kans groot dat de vrijwilliger stopt. Aan de andere kant is het voor een hulpvrager belangrijk om de te weten dat een vrijwilliger gescreend is en dat, mocht er het toch niet bevallen of er iets aan de hand zijn, zij altijd kunnen terugvallen op Burennetwerk. Door zorgvuldige matching op de helpdesk van het Burennetwerk wordt tegemoet gekomen aan deze behoeftes.
1.1
Kernwaarden
We verbinden mensen die hulp kunnen geven en mensen die hulp willen ontvangen. Dit doen we op buurtniveau, waardoor buren elkaar helpen en elkaar leren kennen. Het is een eenmalige of regelmatige verbinding met impact zowel op de goede buur als op de hulpvrager. Door mensen op buurtniveau met elkaar te verbinden, is de kans groter dat men elkaar vaker bezoekt of ontmoet en er zo een relatie ontstaat. Ook is het makkelijker om iemand in de buurt te helpen, dan helemaal naar de andere kant van de stad te moeten reizen. Dichtbij
Het Burennetwerk verbindt mensen aan elkaar voor eenvoudige Eenvoudig burenhulp. Het gaat om praktische klusjes waar je geen specialistische technische kennis voor nodig hebt: een keer mee naar een afspraak in het ziekenhuis, boodschappen doen, een plankje ophangen of een muurtje sausen. Ook gaat het om laagdrempelig sociaal contact: samen koken, wandelen of gewoon een kopje koffie drinken. De burenhulp kan een eenmalig karakter hebben of een regelmatig karakter. Het Burennetwerk bemiddelt niet in hulpvragen waarbij de vrijwilliger intensieve begeleiding nodig heeft. Bij dit soort hulpvragen verwijzen we naar één van de vele maatjesprojecten in Amsterdam. Het Burennetwerk is geen zorgaanbieder, maar is aanvullend aan bestaande hulpverlening en vrijwilligersorganisaties. Een goede buur kan ingeschakeld worden voor eenvoudige klusjes in en om huis, die niet binnen het takenpakket van de hulpverlener passen. Zo kunnen de eenvoudige burenhulp en de complexere hulpverlening, waarvoor specifieke kennis en begeleiding nodig is, elkaar aanvullen. Ook kunnen goede buren via het Burennetwerk helpen bij mensen waar geen professionele hulpverlening aanwezig is, maar die wel hulp nodig hebben bij eenvoudige klusjes.
5
We bieden mensen de kans om hun buren te helpen op een moment dat het hen past. De goede buur bepaalt zelf samen met de hulpvrager wanneer het uitkomt om langs te komen. Hierdoor is een klus of bezoek goed in te plannen in het drukke schema van veel mensen in Amsterdam. Indien we een goede buur voor regelmatig bezoek of activiteit koppelen aan een hulpvrager, dan gaan we uit van een frequentie van niet vaker dan één keer per twee weken. Op het moment dat een goede buur niet meer in staat is om de hulp te geven, dan zoeken we een andere goede buur. Goede buren kunnen in hun persoonlijke profiel op de website aangeven hoe vaak ze gevraagd willen worden voor een klus of bezoek. Ook kunnen ze via de website zelf zoeken naar hulpvragen bij hen in de buurt. Laagdrempelig en betrokken
Het is makkelijk om je aan te melden bij het Burennetwerk. Op de website vul je je gegevens in en wij nemen contact op voor een kort kennismakingsgesprek. Doordat een medewerker van het Burennetwerk of een buurtcontactpersoon elke goede buur ontmoet heeft, worden er matches gemaakt die passen bij de goede buur. Daardoor zijn matches ook effectief. Een goede buur krijgt geen vraag voorgelegd die niet bij hem of haar past. Voor hulpvragers is het ook niet moeilijk om een hulpvraag in te dienen. Het kan via de website, maar de meeste mensen met een hulpvraag bellen de Helpdesk. Daar worden ze te woord gestaan door iemand die luistert en meedenkt. Een hulpvraag kan ook worden ingediend door bijvoorbeeld een maatschappelijk werker, huisarts of wijkverpleegkundige. Het Burennetwerk is betrokken. Goede buren kunnen altijd contact opnemen met de helpdesk of de buurtcontactpersoon als ze ergens mee zitten, en eens in de zoveel tijd wordt er gecheckt of de goede buur het contact nog leuk vindt. Het Burennetwerk is ook laagdrempelig. Je verplicht je niet voor een aantal uur en er is geen verplichte training of coaching. Hulpvragers worden persoonlijk geholpen. Als een goede buur niet kan helpen wordt er meegedacht om een andere oplossing te vinden. Flexibel
Het Burennetwerk zorgt ervoor dat de hulp op die plekken terecht komt waar het echt nodig is. Hulpvragers hebben onvoldoende gezondheid, netwerk of geld om het zelf op te lossen. Ook worden door hulp van goede buren mantelzorgers ontlast. Een goede buur weet dat zijn of haar hulp van betekenis is, doordat het Burennetwerk de vragen goed in beeld brengt, afbakent en controleert op bovengenoemde criteria. De goede buren helpen de kwetsbare buurtgenoten op een manier die bij hen past. Waardevol
6
2.
MEDEWERKERS
Elja den Uijl - directeur Mijn naam is Elja den Uijl. Sinds februari 2012 ben ik coördinator van het Burennetwerk. Ik fiets de hele stad door om te vertellen over het project en mensen enthousiast te maken. Dat heeft succes! Inmiddels zijn er heel veel goede buren actief in Amsterdam. Dat inspireert mij en maakt dat ik geniet van mijn werk. Mooi dat mensen bereid zijn elkaar te helpen en betrokken willen zijn bij hun buurt. Voordat ik bij het Burennetwerk kwam, werkte ik voor Stichting Present in Utrecht. Het werk bij het Burennetwerk past mooi in het verlengde en ik ben blij met deze nieuwe uitdaging!
Wanda Huinink - Projectcoördinator Ik ben Wanda Huinink en ik werk sinds begin 2012 voor het Burennetwerk. Ik ben vanuit Present Amsterdam aangesteld om samen met Elja het Burennetwerk op te zetten. Het is ontzettend leuk om iets nieuws op te zetten waar zoveel mensen en organisaties enthousiast van worden. Ik geloof dat er veel mensen in Amsterdam zijn die graag een goede buur zouden willen zijn voor mensen in hun buurt die hulp nodig hebben. Het is een mooie klus om deze mensen te vinden en het mogelijk te maken dat zij zich inzetten voor hun buurtgenoten.
Dieuwerke Vink - Helpdeskcoördinator Ik ben Dieuwerke Vink, opgeleid als sociaal pedagogisch hulpverlener, en na een paar jaren in de hulpverlening te hebben gewerkt, nu bij het Burennetwerk beland. Voor mij een mooie plek om zowel ervaring als frustraties uit dat werk te vertalen in iets nieuws en moois. Drie ochtenden in de week zit ik achter onze helpdesk, waar ik Amsterdammers met een hulpvraag te woord sta. 's Middags probeer ik deze mensen vervolgens zo goed mogelijk te koppelen aan onze ‘goede buren’ (Amsterdammers die iets voor buurgenoten willen doen). Zowel de buren met een vraag als de buren die iets willen doen voor een ander spreek ik veel, en samen maken zij dit werk voor mij heel leuk om te doen. Het samenbrengen van vraag en aanbod is iedere keer weer een mooi en uitdagend gebeuren!
7
3. 3.1
WERKWIJZE Het aanbod van de goede buur is uitgangspunt
Ons uitgangspunt zijn mensen die iets van hun tijd en talent willen geven. We beginnen bij het aanbod van goede buren en stimuleren daarmee een beweging van mensen die zich willen inzetten. Wanneer iemand iets doet wat hij of zij leuk vindt en waar hij of zij zelf voor gekozen heeft is de kans groter is dat hij of zij zich vaker inzet. Ook komt het de gelijkwaardigheid tussen de buren ten goede. Als een buur iets doet wat hij of zij plezier aan beleeft, dan hebben buren er samen iets aan. Op basis van het aanbod van mogelijkheden en tijd zoekt het Burennetwerk Amsterdam een passende hulpvraag.
3.2
Mensen worden ingezet in hun eigen buurt
Met het Burennetwerk zetten we mensen doelbewust in hun eigen buurt in. Hierdoor is er geen reistijd en leren mensen elkaar kennen in de buurt. Met een breed netwerk van (buurt) contactpersonen op buurtniveau verankeren we het werk in de buurten zelf.
3.3 Matches zijn van hoge kwaliteit De helpdeskmedewerkers brengen vraag en aanbod bij elkaar. Op de helpdesk komen hulpvragen binnen via telefoon, email en website. De hulpvrager wordt altijd gebeld door de helpdeskmedewerker, zodat de hulpvraag goed in kaart gebracht kan worden. Zowel de hulpvrager en de goede buur krijgen een goed beeld van wat er wel én niet gedaan kan worden. Op de helpdesk werken vrijwilligers met goede sociale vaardigheden en ervaring in het contact met kwetsbare mensen. De helpdesk wordt aangestuurd door de helpdeskcoördinator. De coördinator kent de sociale kaart van Amsterdam goed en weet de weg naar andere hulp als een hulpvraag niet past bij het Burennetwerk of als er geen goede buur gevonden is die kan helpen. Hij of zij beslist of de hulpvraag past bij het Burennetwerk, zo niet, dan verwijst hij of zij door naar andere hulp. De helpdesk heeft veel contact met de buurtcontactpersonen en krijgt van hen feedback over matches die gemaakt zijn. Twee weken nadat de goede buur gekoppeld is aan een hulpvraag ontvangt de goede buur een email met de vraag of het contact heeft plaatsgevonden en hoe het gegaan is. Zo garanderen we dat een match op papier ook een match in werkelijkheid wordt.
3.4 Buurtcontactpersonen als verankering in de buurt In iedere buurt in Amsterdam is er een buurtcontactpersoon. Hij of zij is eerste aanspreekpunt voor de goede buur bij vragen, signalen of feedback. Ook voert de buurtcontactpersoon een kennismakingsgesprek met nieuwe goede buren. Zo leert het Burennetwerk haar goede buren kennen en vindt er enige mate van screening plaats voordat een goede buur wordt ingezet.
8
3.5 Samenwerking met maatschappelijke organisaties Burennetwerk Amsterdam brengt het aanbod van goede buren onder de aandacht van maatschappelijke organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn in Amsterdam. Deze organisaties kennen de vraag en weten welke mensen ondersteuning van buren kunnen gebruiken bij het (weer) meedoen in de Amsterdamse samenleving. Dat betekent dat we ook actief zoeken naar een hulpvraag die past bij het aanbod van de goede buren. Zo wordt de inzet van de goede buur ingebed in de bestaande hulpverlening. De inzet van vrijwilligers komt op de goede plek terecht. Vrijwillige inzet – met haar eigen unieke kwaliteit – is zo aanvullend en versterkend op het werk dat professionals doen.
3.6 Combineren van goede buren en groepen vrijwilligers Door samenwerking met Stichting Present en Serve the City Amsterdam kan het Burennetwerk Amsterdam de inzet van individuele buurtbewoners die willen helpen combineren met de inzet van groepen vrijwilligers. In de praktijk betekent dit dat als een groep zich heeft ingezet bij iemand thuis er altijd een follow-up mogelijk is door een buurtbewoner via het Burennetwerk. Deze buurman of buurvrouw kan bijvoorbeeld helpen met het afval langs de straat te zetten, een muurtje voor de laatste keer schilderen of een kopje koffie komen drinken. Ook kan het gebeuren dat een individuele vrijwilliger signaleert dat de tuin overwoekerd is of een woonkamer nodig een verfbeurt nodig heeft en dan kan een groep ingeschakeld worden.
9
4.
DOELSTELLINGEN
Het Burennetwerk groeit. Eind 2014 zijn er ruim 750 goede buren. Als dit aantal de komende jaren blijft stijgen verdubbelt, zijn er in heel Amsterdam meer dan 1000 goede buren actief. Dat is nog niet het eind station. De potentie om te groeien is groot. De bereidheid in de stad om buurtgenoten te helpen is in alle buurten aanwezig. De doelstelling voor de komende drie jaar is om 1000 goede buren regelmatig, overeenkomstig hun specifieke aanbod, te koppelen aan buurtgenoten die hulp nodig hebben. Voor de ene goede buur is dit 12 keer per jaar aan eenmalige klusjes, voor de andere geldt dat hij of zij tweewekelijks bij dezelfde buurtgenoot langsgaat voor een wandeling of een boodschapje en daarnaast nog één of twee keer per jaar een eenmalig klusje ergens oppakt. De cijfers laten zien dat in het huidige aanbod de helft van de goede buren gemiddeld maandelijks gekoppeld wil worden aan een eenmalige klus. Dan komen we op 6000 eenmalige matches per jaar. De andere helft willen we dan ongeveer één keer per jaar aan een terugkerende vraag en nog één keer per jaar aan een eenmalige vraag koppelen, wat dus nog betekent dat er 1000 extra matches per jaar bijkomen. Eind 2017 moeten we dan ruim 580 matches per maand maken. Dat is een forse stijging ten opzichte van eind 2014 toen er gemiddeld 65 matches per maand werden gemaakt. Als het aantal goede buren stijgt, moet het aantal matches ook stijgen. Het Burennetwerk gaat voor kwaliteit en is aanbodgericht; het aanbod van goede buren wordt ook daadwerkelijk ingezet. Een bestand met goede buren, die in de praktijk niet ingezet worden, is onwenselijk. Om deze slag te maken, is er een verandering in de manier van werken nodig en zijn er middelen nodig om dit mogelijk te maken.
4.1
Uitbreiding Burennetwerk
Het aantal goede buren zal naar verwachting de komende jaren stijgen naar meer dan 1000 goede buren. Om dit aantal ook regelmatig te kunnen blijven inzetten en daarbij de kwaliteit hoog te houden zetten we in op de volgende speerpunten:
4.1.1 Uitbreiding rol Buurtcontactpersoon Eind 2017 is er in elke buurt een buurtcontactpersoon. Iedere buurtcontactpersoon is aanspreekpunt voor de goede buren in zijn of haar buurt. Naast deze rol kan een buurtcontactpersoon ook andere rollen vervullen. Een rondgang langs de bestaande buurtcontactpersonen heeft laten zien dat de mogelijkheden en de wensen daarin verschillen. We willen de buurtcontactpersonen inzetten op een manier die bij hun tijd, mogelijkheden en talenten past. Daarnaast is het goed om in duo’s te werken. Per buurtcontactpersoon maken we specifieke afspraken die vastgelegd worden in een contract. Ieder jaar ontmoeten de buurtcontactpersonen elkaar twee keer voor uitwisseling en training. Ook bespreken we dan de plannen voor het komende jaar en gebruiken we de input van de buurtcontactpersonen voor ontwikkeling van het verdere beleid. Hieronder de mogelijke rollen die een buurtcontactpersoon kan vervullen: a. Buurtcontactpersoon als aanspreekpunt voor goede buren De buurtcontactpersoon is eerste aanspreekpunt voor de goede buur bij vragen, signalen of feedback. Ook voert de buurtcontactpersoon een kennismakingsgesprek met nieuwe goede buren. Zo leert het Burennetwerk haar goede buren kennen en vindt er enige mate van screening plaats voordat een goede buur wordt ingezet. Naast deze screening kan de
10
buurtcontactpersoon ook doorverwijzen naar vrijwilligerswerk als de goede buur méér wil doen, dan het Burennetwerk te bieden heeft. Alle buurtcontactpersonen hebben deze rol. b. Buurtcontactpersoon als netwerker in de buurt Naast aanspreekpunt voor de goede buren is de buurtcontactpersoon ook een ambassadeur van het Burennetwerk zijn voor hulpvragers en voor organisaties in de buurt. Zo speelt de buurtcontactpersoon een belangrijke rol in het vergroten van de bekendheid van het Burennetwerk en daarmee ook in de werving van hulpvragen. Doordat de buurtcontactpersoon alleen in een specifieke buurt actief is, kan hij of zij ook goed inspelen op de specifieke context van de buurt. c. De buurtcontactpersoon als matchmaker In sommige gevallen is een buurtcontactpersoon ook een matchmaker. Het aannemen van hulpvragen gebeurt via de helpdesk van het Burennetwerk. De hulpvragen worden vervolgens doorgestuurd naar de buurtcontactpersoon, die een goede buur in zijn of haar buurt aan matcht aan de hulpvraag. De buurtcontactpersoon koppelt dit terug naar de helpdesk en is ook verantwoordelijk voor evaluatie en verder afhandeling van de hulpvraag.
4.1.2 Uitbreiding team Burennetwerk en matchmakers per stadsdeel Tegelijkertijd breiden we de helpdesk op de Nieuwe Herengracht uit. De centrale helpdesk blijft op één locatie werken met uitbreiding van de betaalde uren. Momenteel is 0,6 FTE op de helpdesk betaalde coördinatie. Deze coördinator kan samen met vrijwilligers en stagiairs 50 matches per maand maken. De afgelopen jaren hebben we gemerkt dat het aannemen van hulpvragen heel belangrijk is. Als dat goed gedaan wordt, dan gaat de rest van het proces ook goed. Als de hulpvraag duidelijk is, de verwachtingen helder en er duidelijk is wat er wel en niet gedaan wordt, is het niet moeilijk om een goede buur te matchen én gaat de klus of het contact in het echte leven vaak ook goed. Burennetwerk heeft een goede methodiek ontwikkeld om de vragen aan te nemen. Daarnaast hebben we een goede kennis van de sociale kaart om mensen warm door te verwijzen als ze een hulpvraag niet past bij Burennetwerk. De komende jaren investeren we in de training en toerusting van vrijwilligers en stagiairs. Met een uitbreiding van de coördinatie-uren van de helpdesk én het aantal vrijwilligers en stagiairs, kunnen we groeien naar 600 matches per maand. Twee coördinatoren kunnen elk twee stagiairs begeleiden, waardoor er een team van zes mensen hulpvragen aannemen. Daarnaast kunnen zes vrijwilligers elk op stadsdeelniveau vragen matchen. Dat betekent dat het team op de helpdesk zal bestaan uit iets mee dan één FTE, vier stagiairs en zeven vrijwillige matchmakers. Daarnaast zal met de uitbreiding van het aantal buurtcontactpersonen de rol van de coördinator en de projectmedewerker verschuiven. Zij zullen meer tijd in de begeleiding en werving van buurtcontactpersonen steken, zodat het spreken en werven van nieuwe goede buren en hulpvragen ook meer in de buurten komt te liggen. De stadsbrede contacten worden nog steeds door de medewerkers van het Burennetwerk opgepakt. Voor de groei van het Burennetwerk is het nodig dat er met 0.6 FTE op projectbasis kan worden uitgebreid. Zo kunnen er tijdelijk mensen worden aangetrokken om te investeren in een bepaald stadsdeel of project. Steeds kijken we waar er geïnvesteerd moet worden; in vraag, aanbod óf op de Helpdesk. Zo blijft het Burennetwerk steeds in evenwicht en kan we groeien mét waarborging van de kwaliteit.
11
4.1.3 Uitbreiding aanbodgericht werken Het aanbod van goede buren is leidend. Een goede buur geeft bij ons aan wat hij of zij wil doen en daar koppelen wij een geschikte hulpvraag aan. Als wij bekendheid geven aan het Burennetwerk of hulpvragen werven, dan doen we dat gericht: we werven wat onze goede buren aanbieden. De afgelopen drie jaar hebben we een netwerk opgebouwd waarin mensen en organisaties ons kennen waardoor het ook makkelijker is om de hulpvragen te werven. Door effectief te werven ontwikkelen we de komende jaren een manier om efficiënt aanbodgericht te werven. In 2015 experimenteren we door goede buren gericht aan te bieden aan bijvoorbeeld zorgorganisaties, woningcorporaties en maatschappelijk werk. Op deze manier kunnen het aantal matches stijgen. Eind 2015 hebben we een methode ontwikkeld die we in de daarop volgende jaren kunnen uitbreiden. Voor het bereiken van een succesvol Burennetwerk in een bepaalde buurt is het belangrijk om de context van de buurt goed te kennen. In sommige buurten is de bereidheid groter dan in andere en het aanbod van de goede buren verschilt ook per buurt. Het Burennetwerk is succesvol in een buurt als de bereidheid van goede buren actief wordt omgezet in daden. Iedereen die een goede buur wíl en kan zijn, heeft zich ingeschreven bij het Burennetwerk én wordt gekoppeld aan hulpvragen overeenkomstig zijn of haar aanbod. Om dit te bereiken hebben we de volgende doelstellingen geformuleerd:
2015
De capaciteit van de helpdesk is uitgebreid naar 0,8 FTE coördinatie, twee stagiairs en drie matchmakers per stadsdeel. Er zijn in 20 buurten buurtcontactpersonen Er zijn 20 buurten waar het Burennetwerk op verschillende manieren onder de aandacht is gebracht, zodat iedereen die dat wil is ingeschreven bij het Burennetwerk. Hulpvragers, maatschappelijke organisaties en doorverwijzers weten het Burennetwerk te vinden en kunnen hulpvragen binnen twee weken gematcht worden in 20 buurten. Het aanbod van goede buren wordt in 20 buurten aanbodgericht gematcht aan hulpvragen, dat betekent dat er 300 matches per maand gemaakt worden.
2016
De capaciteit van de helpdesk is uitgebreid naar 1,0 FTE coördinatie, drie stagiairs en vier matchmakers per stadsdeel. Er zijn in 30 buurten buurtcontactpersonen Er zijn 30 buurten waar het Burennetwerk op verschillende manieren onder de aandacht is gebracht, zodat iedereen die dat wil is ingeschreven bij het Burennetwerk. Hulpvragers, maatschappelijke organisaties en doorverwijzers weten het Burennetwerk te vinden en kunnen hulpvragen binnen twee weken gematcht worden in 30 buurten. Het aanbod van goede buren wordt in 30 buurten aanbodgericht gematcht aan hulpvragen, dat betekent dat er 450 matches gemaakt worden.
2017
De capaciteit van de helpdesk is uitgebreid naar 1,2 FTE coördinatie, vier stagiairs en zeven matchmakers per stadsdeel. Er zijn in 40 buurten buurtcontactpersonen.
12
4.2
Er zijn 40 buurten waar het Burennetwerk op verschillende manieren onder de aandacht is gebracht, zodat iedereen die dat wil is ingeschreven bij het Burennetwerk. Hulpvragers, maatschappelijke organisaties en doorverwijzers weten het Burennetwerk te vinden en kunnen hulpvragen binnen twee weken gematcht worden in 40 buurten. Het aanbod van goede buren wordt in 40 buurten aanbodgericht gematcht aan hulpvragen, dat betekent dat er 600 matches gemaakt worden.
Samenwerking met partners
4.2.1 Adam Helpt Het Burennetwerk is voortgekomen uit onder andere Present, hierdoor én doordat we een kantoor delen zijn de lijntjes kort en is de samenwerking goed. Ook Serve the City is een goede samenwerkingspartner, doordat we het kantoor delen. Er zijn overeenkomsten in identiteit, grootte en gedrevenheid voor het werk. We vullen elkaar goed aan: Serve the City organiseert events, Present zet groepen vrijwilligers in en het Burennetwerk koppelt goede buren aan buren die hulp nodig hebben. Deze samenwerking heeft vorm gekregen in het platform Adam Helpt. Er liggen mogelijkheden voor samenwerking in gezamenlijke PR en positionering in de stad, maar ook in het draaien van een gezamenlijke helpdesk en het afstemmen van andere interne processen. We worden niet één grote organisatie, maar door de handen ineen te slaan wordt de impact op de stad van ons alle drie vergroot. Adam Helpt organiseert een jaarlijks terugkerend event voor vrijwilligers, goede buren en externe stakeholders. In de eerste helft van 2015 wordt een pakket voor bedrijven ontwikkeld, zodat bedrijven door middel van werknemersvrijwilligerswerk vorm kunnen geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen via Adam Helpt. Tot slot organiseren we als Adam Helpt gezamenlijke acties zoals een kerstpakkettenactie. Voorop staat dat alle Amsterdammers die Amsterdammers willen helpen, daarvoor de mogelijkheid krijgen op een manier die bij hen past.
4.2.2 Burennetwerk en vraag- en aanbodsites Op veel plekken in Amsterdam zijn initiatieven en projecten om via een vraag- en aanbodwebsite buurtbewoners aan elkaar te koppelen. Deze sites zijn per buurt of project verschillend, maar een overeenkomst is dat het voor sommige mensen te onveilig is om hun hulp via zo’n website te regelen. Het Burennetwerk kan langszij komen bij zo’n hulpvraag en kan voor warme bemiddeling zorgen. Ook zijn de verschillende systemen en platforms in de stad bruikbaar voor het Burennetwerk.
4.2.3 Samenwerking met zorgpartners In de periode van 2015 tot en met 2017 gaan we de samenwerking met de eerstelijnszorg versterken. We investeren in een goede samenwerking met de formele zorg, zoals wijkverpleging, fysiotherapie en huisartsen. Daarbij gaat het erom dat de professionals ons
13
weten te vinden en dat we bij de hele organisatie bekend staan als betrouwbare partner. Daarnaast kunnen wij ook professionals inschakelen als een hulpvraag niet geschikt is voor een goede buur of een vrijwilliger. Het Burennetwerk heeft dan een signaleringsfunctie. In 2014 doen studenten een onderzoek naar de goede samenwerking tussen informele en formele zorg aan de hand van een pilot met Cordaan en Burennetwerk in Slotervaart1. De uitkomsten van dit onderzoek hebben er toe geleid dat er in 2015 een samenwerking tussen Cordaan en Burennetwerk wordt opgezet, die kan worden uitgebreid over de rest van de stad.
4.2.4 Samenwerking met vrijwilligersorganisaties De mensen van het Burennetwerk zijn goede buren en geen vrijwilligers, omdat het bij ons altijd gaat om eenvoudige burenhulp waar geen speciale begeleiding, coaching of voorbereiding bij nodig is. Ook hebben de hulpvragers een niet (te) complexe achtergrond. We verwijzen hulpvragen die niet bij ons passen door naar verschillende maatjesprojecten of vrijwilligersorganisaties. Vrijwilligers tekenen daar wel een contract en krijgen ook meer begeleiding. Wij werken samen met deze organisaties doordat we naar elkaar doorverwijzen. Ook goede buren die meer willen doen dan het Burennetwerk kan bieden óf door hun activiteiten bij het Burennetwerk zo enthousiast worden dat ze zich ook voor een andere organisatie willen inzetten, verwijzen we door naar een andere organisatie die bij hen past. Doordat wij goed in kaart hebben welke organisaties actief zijn in Amsterdam kunnen we ook goed kijken wat past.
4.2.5 Coalitie Erbij Het Burennetwerk is aangesloten bij de Coalitie Erbij; een samenwerkingsverband tussen vrijwilligersorganisaties in Amsterdam die iets willen doen tegen eenzaamheid. De belangrijkste activiteit is de Week tegen de Eenzaamheid, die de afgelopen jaren vooral in het teken stond van de goede buren en de buurten. Het Burennetwerk is een heel praktische manier om een elkaar te leren kennen en daarom heeft de Coalitie Erbij besloten om het Burennetwerk tijdens deze week vooral naar voren te schuiven. Daarnaast ontmoeten de Coalitie Erbij parnters elkaar regelmatig, weten we hoe we naar elkaar moeten doorverwijzen en samenwerken. Wat betreft de samenwerking met partners hebben we de volgende doelen geformuleerd:
2015
Adam Helpt heeft zich ontwikkeld als een goede samenwerkingspartner voor bedrijven. Er is een intensieve samenwerking met twee partners in de stadsdelen waar vraag en aanbod bij elkaar gebracht worden door middel van een Vraag- en Aanbodwebsite én de werkwijze van het Burennetwerk een goede aanvulling is voor kwetsbare hulpvragers. Er zijn vijf partnerschappen met maatschappelijke (zorg) organisaties waar het Burennetwerk organisatiebreed bekend is en minimaal 40 hulpvragen worden doorverwezen naar het Burennetwerk. Er zijn minimaal vijf nieuwe organisaties waar het Burennetwerk voor het eerst mee samenwerkt. Nieuwe goede buren worden, overeenkomstig hun aanbod, warm doorverwezen naar vrijwilligersorganisaties als ze meer willen doen dan alleen burenhulp.
2016 1
Het onderzoeksverslag is op te vragen bij Burennetwerk.
14
Er is een intensieve samenwerking met vier partners in de stadsdelen waar vraag en aanbod bij elkaar gebracht worden door middel van een Vraag- en Aanbodwebsite én de werkwijze van het Burennetwerk een goede aanvulling is voor kwetsbare hulpvragers. Er zijn zeven partnerschappen met maatschappelijke (zorg) organisaties waar het Burennetwerk organisatiebreed bekend is en minimaal 40 hulpvragen worden doorverwezen naar het Burennetwerk. Er zijn minimaal vijf nieuwe organisaties waar het Burennetwerk voor het eerst mee samenwerkt. Er wordt een systeem ontwikkeld waarbij het doorverwijzen van zowel hulpvragers én goede buren naar andere organisaties gevolgd wordt, zodat we zeker weten dat zowel goede buren als hulpvragers goed terecht komen.
2017
4.3
Er is een intensieve samenwerking met zeven partners in de stadsdelen waar vraag- en aanbod bij elkaar gebracht worden door middel van een Vraag- en Aanbodwebsite én de werkwijze van het Burennetwerk een goede aanvulling is voor kwetsbare hulpvragers. Er zijn tien partnerschappen met maatschappelijke (zorg) organisaties waar het Burennetwerk organisatiebreed bekend is en minimaal 40 hulpvragen worden doorverwezen naar het Burennetwerk. Er zijn minimaal vijf nieuwe organisatieswaar het Burennetwerk voor het eerst mee samenwerkt.
Monitoring en evaluatie
In 2013 heeft het Burennetwerk voor de eerste keer een evaluatieonderzoek uitgevoerd. We vinden het belangrijk om te meten hoe tevreden goede buren en hulpvragers zijn met het Burennetwerk en om te onderzoeken wat de impact van het Burennetwerk is in buurten. Om de impact van het Burennetwerk in buurten te kunnen onderzoeken is onder andere een literatuuronderzoek uitgevoerd naar het begrip ‘sociale cohesie’ om uit te vinden wat dit begrip betekent in de context van het Burennetwerk en hoe we onze impact op de sociale cohesie in een buurt kunnen meten. Een bijkomend doel van het onderzoek in 2013 was het verzamelen van input om een gestructureerde meetmethode te kunnen ontwikkelen zodat het evaluatieonderzoek jaarlijks herhaald kan worden2. Uit de interviews die toen gehouden zijn kwam naar voren dat de goede buren, hulpvragers en buurtcontactpersonen erg positief waren over het Burennetwerk. Men is tevreden over de matches en het contact met het Burennetwerk. Dit betekent dat het Burennetwerk kwaliteit levert. Dit vinden we erg belangrijk, omdat we als doel hebben om kwalitatief goede matches te maken door zorgvuldig te bemiddelen. De uitdaging voor de komende jaren is, ook als het aantal matches toeneemt, deze kwaliteit vast te houden. Daarom is het belangrijk ons werk te blijven monitoren en evalueren. Wat betreft de impact op een buurt liet het onderzoek in 2013 zien dat Burennetwerk nu op kleine schaal impact heeft, omdat er nog niet genoeg matches in de onderzochte buurten hebben plaatsgevonden. Het belangrijk hierbij te vermelden dat de buurtcontactpersonen veel potentie zien voor de rol van het Burennetwerk in buurten. We verwachten dat dit beeld de komende jaren zal veranderen naarmate er meer mensen in buurten aan elkaar gekoppeld worden. We concludeerden dan ook dat we op kleine schaal bijdragen aan meer sociale cohesie in buurten doordat we de 2
Het onderzoeksverslag ‘Verslag Evaluatie tevredenheid en impact Burennetwerk 2013’ door Wanda Huinink, januari 2014, is op te vragen bij het Burennetwerk.
15
onderlinge betrokkenheid vergroten. Als we de bredere definitie van sociale cohesie erbij nemen, namelijk ‘de kwaliteit van relaties en het bestaan van vertrouwen, wederzijdse verbintenissen en respect in een gemeenschap’, dan kunnen we concluderen dat we door kwalitatief goede koppelingen bijdragen aan de kwaliteit van relaties, een basis leggen voor onderling vertrouwen en wederzijdse nieuwe verbintenissen faciliteren op buurtniveau. Zoals hiervoor al beschreven is het de aankomende jaren belangrijk om op gezette momenten te blijven evalueren en te monitoren of de kwaliteit hoog blijft en of de impact van het Burennetwerk in buurten toeneemt. In 2014 is een gestructureerde vragenlijst ontwikkeld die steekproefsgewijs afgenomen kan worden onder goede buren, hulpvragers en buurtcontactpersonen. Deze zal jaarlijks gebruikt worden in ons evaluatieonderzoek. In de komende drie jaar zijn de doelstellingen als volgt:
2015, 2016 en 2017
Monitoring vindt plaats door informatie te verzamelen over de verloop van een contact, via een ‘Vertel hoe het was/Vertel hoe het gaat’-mailtje aan de goede buur twee weken na de match en via terugkoppeling door buurtcontactpersonen hoe koppelingen verlopen. De buurtcontactpersonen bellen regelmatig goede buren die voor langere tijd gekoppeld zijn aan een hulpvrager om te vragen hoe het gaat. Er wordt informatie verzameld over de motivaties van goede buren om zich in te zetten voor hun buurtgenoten door gegevens te verzamelen uit kennismakingsgesprekken. Hierin wordt altijd gevraagd waarom nieuwe goede buren onderdeel willen worden van het Burennetwerk. In 2015, 2016 en 2017 vindt een evaluatieonderzoek plaats naar tevredenheid over het Burennetwerk. Naast goede buren, hulpvragers en buurtcontactpersonen zullen ook medewerkers van maatschappelijke organisaties, met wie we veel samenwerken, worden geïnterviewd aan de hand van een semigestructureerde vragenlijst. In 2015, 2016 en 2017 wordt de impact van het Burennetwerk op de sociale cohesie in buurten onderzocht. Dit gebeurt aan de hand van interviews met buurtcontactpersonen, goede buren, hulpvragers en andere stakeholders.
16
5.
HET BURENNETWERK IN AMSTERDAM - OMGEVINGSANALYSE
5.1
Veranderingen WMO
Vanaf 2015 gaat er veel veranderen in de stad rondom zorg, mantelzorg en vrijwilligerswerk. De gemeente krijgt een uitbreiding van taken binnen de Wet Maatschappelijk Ondersteuning (WMO). De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten gaat onder de WMO vallen. Het is de bedoeling dat mensen langer thuis blijven wonen en dat zorg meer door het eigen netwerk georganiseerd wordt. Er wordt regelmatig gesproken over de dragende samenleving, wat betekent dat naast de professionals ook vrijwilligers komen te staan die Amsterdammers met een hulpvraag helpen. Er wordt een groter beroep gedaan op het eigen netwerk van mensen. Dat betekent dus de familie, de vrienden en ook de buren. Binnen deze veranderingen kan het Burennetwerk een belangrijke rol spelen. Het Burennetwerk levert geen zorg, maar burenhulp. Dat betekent dat wij geen zorgprofessionals vervangen, maar juist die zaken op pakken die professionals niet (meer) doen. Dit werkt preventief, als mensen eerder in contact komen met buren op het moment dat ze hulp nodig hebben voor kleine dingen, blijven ze langer zelfredzaam. Ook werkt het goed tegen eenzaamheid of sociaal isolement. Het feit dat er minstens één of twee buren zijn die af en toe helpen, geeft al een veiliger en minder eenzaam gevoel. We spelen hierin ook een signalerende rol. Als er veranderingen zijn in de zorg merken wij de gaten die vallen snel op. Zo belt een hulpverlener ons op als de indicatie stopt voor een cliënt, maar deze cliënt zich niet zelf kan redden. De hulpverlener zoekt naar partijen die iets kunnen betekenen. Een mantelzorger die er even tussenuit gaat en iemand zoekt om te koken voor zijn buurvrouw, omdat ze anders geen eten krijgt, weet het Burennetwerk te vinden. Het Burennetwerk kan deze gaten niet altijd opvullen, maar kan meedenken naar een oplossing, doorverwijzen en zo nodig aan de bel trekken bij professionele hulpverlening en beleidsmakers.
5.2
Verschillende aanbieders in de stad
Met het oog op de veranderingen in 2015 zijn er veel projecten gestart om de dragende samenleving te faciliteren. Ook bestaan er al veel projecten, organisaties en initiatieven om vraag en aanbod van buurtbewoners bij elkaar te brengen. Als Burennetwerk nemen wij daar een belangrijke eigen plek in, die uniek is in aanpak en vaak aanvullend op andere initiatieven. We werken veel samen met anderen. 5.2.1 Klassieke vormen van burenhulp In de klassieke vormen van burenhulp worden buurtgenoten aangesproken en uitgenodigd om zich voor elkaar in te zetten. Meestal kunnen zij zich met hun hulpvraag of aanbod melden op een locatie in hun buurt. Daar helpt een coördinator of makelaar hen met het vinden van een match. Deze organisaties bestaan vaak al heel lang en hebben trouwe vrijwilligers die heel veel doen voor hun buren. Het is een hecht netwerk van veelal oudere vrijwilligers die elkaar kennen en er belang aan hechten de coördinator vaak te spreken. Voorbeelden Voorbeelden hiervan zijn de Burenhulp Westerpark en Burenhulp Oost. Wij werken met hen samen doordat we hulpvragen aan elkaar doorverwijzen. Soms komt er een goede buur bij ons op kennismakingsgesprek en past hij of zij beter bij een vorm van burenhulp met meer begeleiding en persoonlijke betrokkenheid. Dan verwijzen we deze goede buur ook door naar
17
de burenhulp. Meestal verschillen we in doelgroep. De goede buren van het Burennetwerk hebben een drukke agenda en hebben weinig behoefte aan contact met andere goede buren en de coördinator. De vrijwilligers van de Burenhulp hebben die behoefte wel.
5.2.2 Klussendiensten Klussendiensten zijn meestal gelieerd aan welzijnsorganisaties in een bepaalde buurt. De meeste klussendiensten hebben criteria voor leeftijd (bijv. de hulpvrager moet ouder dan 75 zijn) en soort klussen die gedaan kunnen worden. Hulpvragers betalen een kleine bijdrage voor de klus. De mensen die actief zijn voor de klussendienst zijn vaak mannen met een afstand tot de arbeidsmarkt, die al of niet een vergoeding ontvangen. Voorbeelden Voorbeelden hiervan zijn de buurtdiensten in Zuid en de Homeservice van de Regenbooggroep. Ook hier geldt dat we elkaar goed kennen en zowel goede buren als hulpvragen naar elkaar doorverwijzen. Doorgaans zijn de meer technische klussen geschikter voor de klussendiensten en de vragen waar zelfstandige, zelfredzame goede buren voor nodig zijn (zoals boodschappen of een computervraag) geschikter voor het Burennetwerk. Bij Homeservice is er ook intensieve begeleiding van de vrijwilligers, omdat zowel vrijwilligers als hulpvragers vaak mensen zijn met een psychiatrische achtergrond. Soms verwijzen we goede buren ook door naar Homeservice. 5.2.3 Lidmaatschap Projecten op basis van lidmaatschap gaan uit van de gedachte dat mensen makkelijker hulp vragen en aanbieden als zij (betalend) lid zijn van een organisatie. Soms gaat het ook om een muntsoort die speciaal bedacht is voor het burenhulpproject. Deze munten kunnen verzilverd worden in winkels, bioscopen of andere partnerorganisaties. Ook kunnen mensen hiermee ‘betalen’ als een buurtbewoner een klusje komt doen. Voorbeelden Een voorbeeld hiervan is de Makkie in Amsterdam Oost en wehelpen.nl. Het Burennetwerk heeft in 2013 een samenwerkingsovereenkomst met de Makkie ondertekend. Concreet betekent dit dat wij als Makkie Matchmaker op de website actief mensen met een hulpvraag kunnen benaderen en hen kunnen koppelen aan een goede buur. Zo maken wij gebruik van de bestaande infrastructuur. Ook kunnen goede buren in de Indische Buurt een Makkie ‘verdienen’ als ze zich inzetten via het Burennetwerk. Als er een hulpvrager bij Makkie aanklopt, maar eigenlijk beter bij het Burennetwerk past, vanwege zijn of haar kwetsbaarheid, wordt hij of zij doorverwezen. De stadsdorpen vallen ook in deze categorie. Op steeds meer plekken in de stad worden deze opgericht. Stadsdorpen zijn verenigingen. Het doel van de vereniging is dat de leden, met uitwisseling van diensten, door bemiddeling en/of ondersteuning, zo lang mogelijk actief, gezond en veilig thuis in de eigen buurt kunnen (blijven) wonen. Het Burennetwerk werkt met een paar van deze stadsdorpen samen, met name in het Centrum. Als het onderling niet lukt om hulpvragen op te lossen, kan een lid een hulpvraag bij het Burennetwerk indienen. Soms komt het ook voor dat de leden van de stadsdorpen elkaar helpen, maar dat er ook andere hulpvragen zijn, die meer geschikt zijn voor het Burennetwerk. Dan pakken wij een dergelijke hulpvraag op.
18
5.2.4 Platforms op basis van digitale koppeling Op websites kunnen mensen zich aanmelden als ze hulp nodig hebben en/ of als ze hulp willen geven. Er is geen bemiddeling, geen contract en contact vanuit een organisatie. Het grootste gedeelte gaat digitaal. Voorbeelden hiervan zijn Zoiizo in Zuid-Oost en Buuv in Zuid en Oost. Ook initatieven als Wijdewijk en voorjebuurt.nl hebben een onderdeel waarin vraag en aanbod aan elkaar gematcht wordt. Mensen die niet vanzelfsprekend hun weg weten te vinden op internet worden begeleid en getraind om deel te worden van dit platform.
Voorbeelden In Zuid-Oost werken we samen met Zoiizo. Zoiizo is een platform om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Goede buren kunnen bij ons ingeschreven staan én ook op Zoiizo zichzelf aanbieden. Zij krijgen dan een keurmerk ‘ik ben een goede buur’. Hulpvragers weten dan dat deze mensen bekend zijn bij het Burennetwerk en dat wekt vertrouwen. In Zuid en Oost zijn er ook goede contacten met Buuv. Als ‘contactpersoon’ kunnen wij gebruik maken van de website en het systeem van Buuv, door hulpvragen te plaatsen en te reageren op hulpvragen van buurtbewoners. Ook verwijzen we naar elkaar door op het moment: als iemand zelfredzaam is, kan hij of zij een hulpvraag zelf op de website van Buuv plaatsen. Kwetsbare hulpvragers kunnen doorverwezen worden naar het Burennetwerk. 5.2.5 Doorverwijzende balie of portal Via een website of een telefoonnummer kunnen mensen hun hulpvraag kwijt. Vrijwillige bureaumedewerkers noteren het verzoek om hulp en zorgen er vervolgens voor dat de vraag op de juiste plek terecht komt. De betreffende balie heeft zelf geen vrijwilligers die de vraag oppakken, maar verwijst door naar vrijwilligersorganisaties. De balies hebben een heldere sociale kaart en kunnen mensen zo verder op weg helpen. Voorbeelden In deze categorie vallen Noord voor Elkaar in Noord voor hulpvragers en de Vrijwilligerscentrale voor vrijwilligers die iets willen doen in de stad. Regelmatig komen er via Noord voor Elkaar hulpvragen binnen bij de Helpdesk. In de Indische Buurt in Oost doet het Burennetwerk ook mee met de Indische Buurtbalie. Op deze site staan alle activiteiten en organisaties die actief zijn in de Indische Buurt. 5.2.6 Makelaars in vrijwilligerswerk Een aantal organisaties in Amsterdam is makelaar in vrijwilligerswerk. Deze organisaties brengen de vraag van vooral maatschappelijke projecten en het aanbod van vrijwilligers bij elkaar. Mensen die iets willen doen kunnen via deze makelaars ontdekken welke organisaties hulp nodig hebben en worden zo gekoppeld aan de juiste plek. Voorbeelden Voorbeelden hier van zijn de Vrijwilligerscentrale , Amsterdam Cares en Laluz. Laluz koppelt young professionals aan ‘goede doelen’. Door hun expertise in te zetten, helpen zij deze organisaties met strategische vraagstukken. In 2012 heeft een groep van de Telegraaf Media Groep met ons meegedacht over de positionering ten opzichte van young professionals, in 2012 en 2013 hebben een aantal young professionals met ons meegedacht rond het businessplan en marketing. In 2014 heeft een groepje ons geholpen in een strategische samenwerking met Stichting Present en Serve the City. Via de vrijwilligerscentrale komen veel goede buren bij ons terecht, met name als het gaat om anderstalige goede buren.
19
5.3
Positie Burennetwerk
Het Burennetwerk heeft in het veld van aanbieders een unieke positie. We kiezen er bewust voor om te beginnen bij wat een goede buur graag wil doen, actief te bemiddelen tussen onze goede buren en hulpvragers via onze helpdesk en alleen te bemiddelen in eenvoudige burenhulp. Met de bemiddeling via de helpdesk, buurtcontactpersonen én een toegankelijke website spreken we een jonge doelgroep aan. 20Veel van de goede buren zijn tussen de 20 en 40 jaar. Daarin verschillen we van de stadsdorpen en de traditionele burenhulp. We zijn een netwerk met als doel dat buren elkaar weten te vinden zodat ze elkaar kunnen helpen met eenvoudige hulp. De website en de sociale media zijn een middel om dat voor elkaar te krijgen. Mensen die hun weg op Internet niet makkelijk weten te vinden kunnen ons bereiken via de telefoon of via een buurtcontactpersoon. Het is niet ons doel om iedereen op het internet of op onze website te krijgen, om elkaar vervolgens te vinden. Daarom geven we ook geen trainingen of begeleiding om onze website te gebruiken. We maken het wel makkelijk voor mensen met een hulpvraag om ons te bereiken, doordat we steeds investeren in bekendheid bij doorverwijzers als buurtbeheerders, huisartsen en wijkverpleegkundigen. Daarin verschillen we van de platforms als Buuv, Wehelpen.nl, ZoiiZo en Makkie, waar gestreefd wordt naar zoveel mogelijk gebruikers van het platform. Het Burennetwerk is daarom geen platform, maar een netwerk. Het Burennetwerk onderscheidt zich van de makelaars in vrijwilligerswerk zoals Amsterdam Cares doordat ze begint bij het aanbod van de goede buur, en dat ze alleen bemiddelt in eenvoudige flexibele burenhulp in je eigen buurt. Zo verbindt het Burennetwerk mensen op buurtniveau.
20
6.
FINANCIEEL PLAN
In 2017 willen we als Burennetwerk ook financieel op eigen benen staan. De komende jaren werken we daar naar toe, door steeds minder afhankelijk te worden van de Protestantse Diaconie en de fondswerving zelfstandig uit te voeren. De begroting wordt gefinancierd door een aantal partners, zodat het Burennetwerk op verschillende poten rust. De ideale financieringsmix voor de komende drie jaar ziet er als volgt uit:
Financieringsmix Gemeente Amsterdam 10%
Fondsen
25%
14%
Kerken en diaconiën
17%
Woningcorporaties
17%
Bedrijven 17%
6.1
Individuele donateurs
Overheid
Omdat het Burennetwerk een belangrijke rol speelt in de dragende samenleving, zijn we een goede partner voor de gemeente Amsterdam. De komende jaren blijven we in gesprek over samenwerking, waaronder een subsidierelatie voor drie jaar. We streven ernaar dat de overheid 25% van de begroting financiert. Dit kan gebeuren via de centrale stad, maar ook via de bestuurscommissies. Op het moment van schrijven worden de kaders nog ontwikkeld, we hopen hier in de loop van 2015 meer duidelijkheid over te krijgen. Onze werkwijze verschilt van de online platforms waar de gemeente in investeert. Het Burennetwerk is er juist voor de kwetsbare Amsterdammer die niet zelfredzaam genoeg is om een hulpvraag op internet te plaatsen.
6.2
Fondsen
Een tweede partner zijn de vermogensfondsen in Amsterdam. Aanvragen bij deze fondsen zullen met name op projectbasis plaatsvinden. Zo kunnen we stap voor stap investeren in nieuwe buurten en stadsdelen. Ook blijven we vernieuwen en ontwikkelen met behulp van bijdragen van fondsen.
6.3
Kerken en diaconiën
Het Burennetwerk heeft een groot netwerk binnen de Amsterdamse kerken. Veel goede buren en buurtcontactpersonen zijn lid van een kerk. Ook werken we in veel buurten samen. Het Burennetwerk is voor kerken een manier om van betekenis te zijn voor de buurt. Daarom zal een
21
deel van het benodigde geld ook geworven worden onder kerken en diaconiën door middel van giften en collectes.
6.4
Woningcorporaties
Een vierde partner is de woningcorporaties. Zij komen veel in contact met bewoners die niet in staat zijn om zelf klusjes in hun huis op te knappen omdat ze daar de gezondheid of de financiële middelen niet voor hebben. De woningcorporatie is niet verantwoordelijk voor deze klussen, maar is er wel bij gebaat dat deze mensen geholpen worden. In verschillende buurten werkt het Burennetwerk al samen met woningcorporaties. De komende tijd willen we de partnerschappen uitbreiden, zodat zij ook een financiele bijdrage kunnen leveren.
6.5
Bedrijven
De komende jaren zal het Burennetwerk ook verder investeren in relaties met bedrijven. In de samenwerking met Serve the City Amsterdam en Stichting Present Amsterdam zal dit een belangrijk onderdeel zijn. Wij bieden bedrijven een compleet pakket, waarin ze, naar behoefte, zich kunnen inzetten voor de stad. Daarvoor vragen we een gift, zodat we niet alleen voor hen kunnen faciliteren dat ze iets kunnen betekenen voor de buren (van het bedrijf), maar ook voor iedereen in Amsterdam die goede buur wil zijn.
6.6
Individuele donateurs
Het Burennetwerk is een netwerk met verschillende niveaus van betrokkenheid. Goede buren geven tijd. Sommige goede buren en vrijwilligers zijn bereid om naast het geven van hun tijd ook een gift te geven. Ook zijn er mensen die niet in staat zijn zich in te zetten, maar wel een gift willen geven. In 2014 heeft Rachelle Bottenbleij van Cathedral Consulting hier een onderzoek naar gedaan. Zij heeft ons een paar aanbevelingen gedaan die wij het komende jaar zullen uitvoeren. Een aantal keer per jaar zullen we door middel van een nieuwsbrief vragen om een gift, daarbij is het belangrijk dat we transparant zijn en communiceren waar het geld voor nodig is. Met de uitbreiding van het aantal FTE van 1,8 naar 3,0 FTE zal de begroting de komende jaren er al volgt uit zien:
Salariskosten Huisvesting Kantoorkosten Activiteitenkosten Vrijwilligersvergoedingen Ontwikkeling softwarepakket PR Organisatiekosten Totaal
2015 97.000 10.000 5.000 2.000 6.000 3.000 10.000 10.000 143.000
22
2016 115.000 10.500 5.000 2.500 6.000 3.000 10.000 10.000 162.000
2017 126.500 11.000 5.000 2.500 6.000 3.000 10.000 10.000 174.000
2015 35.000 40.000 21.500 21.500 11.500 13.500 143.000
Gemeente Amsterdam Fondsen Kerken en diaconieën Woningcorporaties Bedrijven Individuele donateurs Totaal
2016 40.500 35.000 24.300 24.300 21.700 16.200 162.00
2017 43.500 30.000 30.000 30.000 23.100 17.400 174.000
6.7 Financiën na 2017 De komende drie jaar zullen we ook nieuwe manier van financieren onderzoeken. Zo biedt de samenwerking in Adam Helpt mogelijkheden om samen te werken met bedrijven. Ook zien we dat het netwerk groeit. Er zijn veel goede buren die enthousiast zijn en zo als ambassadeurs fungeren van Burennetwerk. Zelf geven zij al tijd, maar zij kennen veel mensen die geen tijd, maar misschien wel geld willen geven. Die mogelijkheden willen we verder uitwerken. De samenwerking met woningcorporaties zal ook worden uitgebreid. Voor nieuwe innovatieve projecten vragen we fondsen aan. Na 2017 zou de ideale financieringsmix er als volgt uit zien:
Financieringsmix 10% 20% Overheid
10%
Woningcorporaties Bedrijven Kerken 20%
20%
Pariticulieren Fondsen
20%
23
Bijlage:
Verhalen van goede buren3
1. Caroline en Jetty Voor dit interview heb ik afgesproken met Caroline en Jetty. Sinds september zijn zij een match, omdat Jetty (81) graag hulp wilde met haar tuin. We hebben afgesproken om elkaar te treffen in een eetgelegenheid bij hen in de buurt. Als ze binnenkomen, ziet Jetty direct een bekende en begroet hem hartelijk. Ze is echt een deftig dametje, lief en op-en-top verzorgt en ze weet wat ze wil. Als we zitten, bestelt de geboren en getogen Amsterdamse dan ook een ‘koffie verkeerd, maar dan ook heel erg verkeerd’. Ze heeft één keer per week computerles van Mohammed in het buurthuis, die altijd liedjes van Neil Diamond voor haar draait. Als je nu nog denkt dat ze stil zit: ze heeft ook af en toe schilderles. Caroline, de goede buur, heeft nu veel tijd om handen. Ze heeft 16 jaar lang een top baan in de financiële sector gehad, maar werd ernstig ziek. In de tijd van operaties en herstel die volgde, kon ze veel nadenken over wat ze nu verder wilde. Ze doet nu opnieuw een opleiding. Ze wilde bij Burennetwerk aan de slag, omdat je zelf kan aangeven wat je wilt doen. ‘In eerste instantie wilde ik korte klusjes doen, want zo’n lange-termijncommitment vond ik nog wel een beetje spannend. Ik ben drie keer met een meneer die een beetje dement was, mee geweest naar het ziekenhuis. Dat was eigenlijk super leuk. Ik heb ook een langere periode boodschappen gedaan voor een vrouw die net een knieoperatie had gehad. Daarna kwam het verzoek om de tuin te gaan doen bij Jetty en dat leek me leuk.’ Hoe zijn jullie bij Burennetwerk gekomen? Jetty: ‘Mijn buurvrouw die meer vrijwilligerswerk doet, heeft ervoor gezorgd dat mijn tuinvraag bij Burennetwerk kwam.’ Caroline: ‘Mijn zusje zit ook bij Burennetwerk en zij vertelde mij erover. Zij vertelde dat je van te voren een gesprek krijgt en dat je zelf kan aangeven wat je wel of niet wil doen. Dat leek me dus wel wat.’ Hoe was de eerste afspraak? Caroline: ‘U (Jetty) was de afspraak vergeten, hè? Maar dat gaf eigenlijk helemaal niets, want we hebben ontzettend leuk zitten kletsen. ’s Middags ben ik spontaan meegegaan naar de homeopaat, omdat het vervelend weer was, ze er nog nooit was geweest en ze anders in haar eentje moest. Daarna hebben we nog koffie en een broodje gehaald en de spullen die de homeopaat aanraadde gekocht.’ Waarom wilde je goede buur worden? Caroline: ‘Ik had zin om weer eens wat voor een ander te doen, nadat er door veel mensen voor mij was gezorgd. Dan weet je gewoon hoe afhankelijk je bent van de mensen om je heen. Ik had eigenlijk niet veel met ouderen. Dus ik vroeg me af of ik daar dan wel connectie mee had en of het voor de ouderen zelf wel leuk was. Het is apart, maar het kwam ook een beetje door Geer & Goor, die zo met die ouderen in de weer waren. Oudere mensen hebben al een heel leven geleid en dat is natuurlijk ontzettend interessant. Ik begon met een klus voor de tuin, want dan heb je in ieder geval een klus waar je het contact dan aan ophangt. Inmiddels is die tuin ondergeschikt.’ Wat een uurtje had moeten zijn, werd eigenlijk een hele dag. Dus het klikte goed? Jetty: ‘Ja, meteen. Ik wilde hulp voor mijn tuin, want ik zag de heg gewoon groeien. Toen de heg tot 3
Meer verhalen op www.burennetwerk.nl of op te vragen bij Burennetwerk
24
de eerste verdieping kwam, zijn er vijf mannen langsgekomen van Stichting Present Amsterdam. Ik heb grote schalen met allemaal lekkere dingetjes voor ze gemaakt. Dat hebben ze lekker opgegeten. Toen Caroline kwam, heeft ze de rest van het afval weggebracht, zoals bladeren van de grond. Ze komt om de veertien dagen om de tuin bij te houden, maar die is nu winterklaar.’ Caroline: ‘Er hoeft nu niet veel meer te gebeuren, maar we zien elkaar nog steeds om de twee weken. Ik heb ook gezegd dat als het te koud is of vervelend weer, ik haar boodschappen kan doen. Ik moet toch elke dag mijn boodschappen doen, dus dan doe ik ze voor u ook graag.’ Jetty: ‘Ja en ik kan haar bellen als er iets is. Echt een buurthulp. Ik bel nooit uit mezelf, maar het is een fijn gevoel dat er mensen om je heen zijn om te helpen. Zij kende mij toch niet en vertrouwt mij wel door haar nummer te geven. Ik ken wel mensen van mijn eigen leeftijd, hoor. Ik wil jonge mensen ook weer niet tot last zijn.’ Maar zie jij het dan als last of haal je er zelf ook wat uit, Caroline? Caroline: ‘Nee, ik vind het gewoon ontzettend leuk om te doen. Als het een last zou zijn, dan zou ik het niet doen. Het leuke is dat wij elkaar ontzettend kunnen vinden op bepaalde vlakken en daar kunnen we uren over kletsen. Dat is gewoon heerlijk en we hebben hele gezellige middagen. Binnenkort gaan we naar een voorstelling en dan maken we er een gezellig dagje van. We hebben altijd genoeg te praten.’ Jetty: ‘Absoluut.’ Het kan ook niet klikken, dat gebeurt. Jetty: ‘Ik was daar eerst een beetje huiverig voor. Mensen die je niet kent over de vloer, daar ben ik heel voorzichtig mee, want ik heb toch een kwetsbare leeftijd. Het typische is, dat als je iemand voor de eerste keer ziet, dat er al meteen een vertrouwen is; een soort herkenning.’ Caroline: ‘Dat gevoel was er voor ons allebei.’ Jetty: ‘Met eerdere hulp die ik heb gehad, kwam er wel iemand, maar die deed vervolgens niets. Dat heb ik vaak genoeg meegemaakt en daar moest je dan voor betalen. Gelukkig willen mensen die zichzelf aanmelden bij organisaties als Burennetwerk ook echt iets doen.’ Voor dit interview ga ik in gesprek met Mischa (37). We hebben bij hem thuis afgesproken. Als we zitten met wat drinken valt op dat zijn appartement stijlvol is ingericht. ‘De keuken heb ik zelf gemaakt met mijn vader. Zoiets als het plateau waar de keuken op staat, had ik nog nooit gedaan, maar dat doe ik dan gewoon.’ Het is dus direct duidelijk dat hij erg handig is. Mischa werkt fulltime en pakt sinds een jaar af en toe een klusje op bij Burennetwerk. Het klussen vindt hij een fijne afwisseling van zijn baan.
2. Mischa Hoe ben je bij Burennetwerk gekomen? ‘Ik had eerst ergens over Burennetwerk gehoord, denk ik. Daarna ben ik op internet gaan zoeken. Toen ik de website vond heb ik me daar ingeschreven. Vervolgens had ik een gesprek met de toenmalige buurtcontactpersoon (vrijwillige contactpersoon voor goede buren red.) en daarna kwamen de hulpvragen binnen.’ Waarom wilde je goede buur worden? ‘Ik vond de klusjes die op de website van Burennetwerk voorbij kwamen interessant. Het is echt iets voor mij om anderen te helpen. Ik deed al vrijwilligerswerk bij een andere organisatie. Daar was ik klusjesman, maar ik hoor daar nooit iets van. Bij hen moest ik er zelf achteraan en dan nog werd er vervolgens niets gedaan.’
25
Waarom kwam je bij Burennetwerk? ‘Tijdens het kennismakingsgesprekje werd alles duidelijk uitgelegd. Het is fijn dat het toch een soort van vrijblijvend is. Soms heb ik het druk en de andere keer rustiger, dus dan pak ik een klus meer of minder op. Een berging opruimen is niet echt mijn ding, maar dat kan ik dan gewoon aangeven.’ Wat voor klusjes doe je het liefst? ‘Ik doe het liefst kleine klusjes zoals iets repareren, een plank ophangen of iets met elektra. Dingen die mensen soms niet kunnen, omdat ze bijvoorbeeld lichamelijk beperkt worden. Ik heb gelukkig niet het idee dat ze het erg vinden dat ze daarbij om hulp moeten vragen.’ Wat vind je het leukste aan de klusjes? ‘Het contact met de mensen in combinatie met het klussen maakt het leuk. Het grappige is dat je eerder voor iemand anders een klus doet, terwijl ik hier thuis ook nog klusjes heb liggen. Maar als je gevraagd wordt doe je dat gelijk. Ik zit op mijn werk op kantoor, dus het is fijn dat ik buiten werktijd iets doe wat ik leuk vind. Het is niet dat ik alles kan, maar ik doe veel dingen gewoon. Als ik het een keer gezien heb, weet ik wel hoe het moet.’ Wat bedoel je met contact? ‘Contact met nieuwe mensen is altijd leuk. Je hoeft dan niet bij iemand te blijven hangen of heel erg een klik te hebben, maar dat is wel gezelliger. Ik heb bij een vrouw een duivennet opgehangen op een balkon. Toen ik binnenkwam was er direct een klik en ze hielp mij door het trapje vast te houden. Nadat de klus af was, hebben we nog twee uur zitten kletsen. Daarna hebben we nog contact gehouden en kwam ze zelfs op m’n verjaardag. Ze zei tegen mijn vriendin: “Je moet wel goed voor hem zorgen, hoor.” Dat vind ik zo leuk, want ze voelt zich toch betrokken bij me.’ Heb je nog een bijzondere herinnering? ‘Ik hielp samen met een andere goede buur een vrouw. Beiden hadden ze veel te vertellen en meegemaakt. Die man had tijdelijk geen baan en zat daar wel mee. Het deed hem goed om hierover te praten en eigenlijk hielpen we elkaar allemaal een beetje.’
3. Juliet en Mevrouw van der Voort Het verhaal van Juliet en mevrouw Van de Voort is bijzonder. Mevrouw Van De Voort (91), liep twee keer per week een halfuurtje met iemand van een zorginstelling. Dat is vanwege bezuinigingen gestopt, maar de wijkverpleegkundige stelde voor om Burennetwerk te proberen. Juliet woont sinds mei 2014 in Nederland en wil graag de taal leren. Ze noemt mevrouw Van De Voort altijd mevrouw. Ze spreken één keer per week af. Na een gezellig gesprek valt op dat ze eigenlijk om dezelfde reden contact zochten via Burennetwerk. Burennetwerk Juliet: ‘Ik wilde graag in contact komen met andere mensen. Ik woon sinds mei in Nederland en je kring is dan nog vrij klein. Daarnaast ben ik bezig om Nederlands te leren, maar juist door het te gebruiken in het dagelijks leven, leer je het goed. Ik ben naar de Vrijwilligers Centrale Amsterdam gegaan, om me aan te melden en zij verwezen mij door naar Burennetwerk.’ Mevrouw Van De Voort: ‘Een verzorgster van een zorgorganisatie vertelde mij dat ze door bezuinigingen niet meer met mij konden lopen. Ze stelde voor om te helpen bij het zoeken naar vrijwilligers. Ik wist helemaal niet dat dat kon of hoe dat moest. Zij vond Burennetwerk voor mij en toen heb ik ze zelf gebeld over de vraag.’
26
Contact Mevrouw Van De Voort: ‘Ik wilde dus graag lopen en het leek me leuk om in contact te komen met mensen van een andere cultuur. Toen ik hier ging wonen (Bos en Lommer red.) wist ik dat hier veel mensen uit verschillende culturen wonen. Ik wilde gezellig een praatje maken en bijvoorbeeld recepten uit wisselen, maar veel mensen zijn toch wel erg gesloten. Ik werd door Burennetwerk gebeld en zij vertelde mij over Juliet, want het kan toch best een probleem zijn dat ze weinig Nederlands spreekt. Maar dat leek me juist hartstikke leuk.’ Juliet: ‘Het klikt erg goed met mevrouw. Ik wilde ook in contact komen met andere mensen, dus dat hebben we gemeen. Het is niet eens zo zeer dat je nieuwe mensen helemaal wilt leren kennen, maar gewoon dat je naast je vertrouwde kring ook andere mensen ziet.’ Mevrouw Van De Voort: ‘Ik ken wel mensen en mijn kinderen wonen in de buurt, maar die hebben niet altijd tijd, zeker overdag niet. Vroeger had je vrienden met kinderen en je wist dan alles van elkaar, maar op deze leeftijd weer helemaal iemand leren kennen, dat is nogal wat. Juist iemand als Juliet die nog jong is, dat is weer eens anders en je hebt altijd een leuk praatje.’ Eerste afspraak Mevrouw Van De Voort: ‘Ik weet de eerste keer dat ze belde nog goed. Ze zei: ‘met Juliet from Boerennetwork’ en ik dacht, boerennetwerk? Heb ik me ergens voor ingeschreven? Ik moest direct denken aan koeien en schapen. Toen ze het daarna uitlegde, begreep ik pas dat ze Burennetwerk bedoelde.’ Wandelen Mevrouw Van De Voort: ‘We zien elkaar nu al een aantal weken. Soms maken we een wandeling en als het slecht weer is, hebben we lekker een excuus om het een keer niet te doen. We praten ook vaak over recepten of hoe we gerechten klaarmaken. Laatst heeft ze er één voor me opgeschreven.’ Juliet: ‘Soms doen we gewoon alleen een kopje koffie of thee en de ene keer is langer dan de andere keer: soms twintig minuten en soms anderhalf uur. Het is fijn om met iemand te kletsen. Ook al is het kort en lijkt het niet veel, het kan veel met je doen. Ik kijk altijd uit naar deze uitjes.’ Voorzichtig Juliet: ‘Ik leer veel van onze afspraken. Het is door mevrouw namelijk verboden om Engels te praten, haha. Tijdens het wandelen praten we en leer ik nieuwe woorden die je in het dagelijks leven kunt gebruiken, maar niet snel uit schoolboeken leert.’ Mevrouw Van De Voort: ‘Klopt. It’s forbidden. Als we bijvoorbeeld wandelen, vertel ik dat als kinderen aan het spelen zijn, je moet zeggen dat ze op de stoep moeten blijven. Nu weet ze dus wat ‘stoep’ is.’ Juliet: ‘Laatst zwaaide mevrouw me uit na een afspraak. Ze zei: ‘voorzichtig fietsen, hè?’, maar ik wist niet wat ze bedoelde. Toen heeft ze het uitgelegd. Ik doe ook nog één keer in de week boodschappen met een andere mevrouw en die zei het laatst ook. Het is wel leuk om te merken dat ik het al heb geleerd van mevrouw Van De Voort, wanneer een woord weer ergens anders wordt gebruikt.’
27
