DOC 53
1725/006
DOC 53
1725/006
CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE
VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
25 novembre 2011
25 november 2011
PROJET DE LOI
WETSONTWERP
portant modifications de la loi du 29 avril 1999 relative à l’organisation du marché de l’électricité et de la loi du 12 avril 1965 relative au transport de produits gazeux et autres par canalisations
tot wijziging van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt en van de wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen
BELGISCHE KAMER VAN
AMENDEMENTS
AMENDEMENTEN
N° 41 DE M. SCHILTZ ET CONSORTS
Nr. 41 VAN DE HEER SCHILTZ c.s.
Art. 9
Art. 9
Au cinquième tiret, remplacer le dernier alinéa proposé comme suit:
In het vijfde streepje, het laatst voorgestelde lid vervangen als volgt:
“Une même personne physique n’est pas autorisée à être membre du conseil de surveillance, du conseil d’administration ou des organes représentant légalement l’entreprise et simultanément d’une entreprise assurant une des fonctions suivantes: production ou fourniture d’électricité et du gestionnaire du réseau de transport d’électricité.”
“Het is eenzelfde natuurlijke persoon niet toegelaten om lid te zijn van de raad van toezicht, de raad van bestuur of van de organen die wettelijk de onderneming vertegenwoordigen en, tegelijker tijd van een onderneming die een van volgende functies vervult: productie of levering van elektriciteit en elektriciteitstransmissienetbeheerder.”
JUSTIFICATION
VERANTWOORDING
Par cette disposition, le projet de loi vise à transposer l’article 9, paragraphe 1(d), de la directive 2009/72/CE. Il reprend à cette fin strictement les termes de ce paragraphe.
Met deze bepaling geeft het wetsontwerp uitvoering aan artikel 9, paragraaf 1 (d), van de Richtlijn 2009/72/EG. Daarom herneemt het strikt de bewoordingen van deze paragraaf.
Documents précédents:
Voorgaande documenten:
Doc 53 1725/ (2010/2011):
Doc 53 1725/ (2010/2011):
001: Projet de loi. 002: Annexe. 003 à 005: Amendements.
001: Wetsontwerp. 002: Bijlage. 003 tot 005: Amendementen.
3204 CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
2
DOC 53
1725/006
L’article 9, paragraphe 1(d), de la directive 2009/72/CE interdit le cumul de mandats d’administrateur auprès d’un gestionnaire de réseau et auprès “d’une société qui effectue une des fonctions de production ou de fourniture”, c’est-à-dire une société qui produit et/ou livre elle-même de l’électricité. Dans sa rédaction actuelle, le projet de loi étend cette interdiction également aux sociétés qui sont “indirectement” actives dans la production et/ou la fourniture. Cette extension a pour effet d’exclure les sociétés détentrices de parts de sociétés de production et/ou fourniture.
Artikel 9, paragraaf 1 (d), van de Richtlijn 2009/72/EG verbiedt een cumulatie van een bestuursmandaat bij een netbeheerder en bij „een bedrijf dat één van de functies van productie of levering verricht“, met name een bedrijf dat zelf elektriciteit produceert en/of levert. In de huidige opmaak; breidt het wetsontwerp dit verbod ook uit tot bedrijven die „onrechtstreeks“actief zijn in de productie en/of levering. Deze uitbreiding heeft tot gevolg dat de vennootschappen die participaties aanhouden in productie- en/of leveringsbedrijven uitgesloten worden.
Cette extension d’interdiction de cumul n’est pas requise par la directive 2009/72/CE. Le texte de l’article 9, paragraphe 1(d) de cette dernière directive concerne uniquement les sociétés qui effectuent elles-mêmes une des fonctions de production ou de fourniture.
Deze uitbreiding van het cumulatieverbod wordt niet vereist door Richtlijn 2009/72/EG. De tekst van artikel 9, paragraaf 1 (d) van deze laatste Richtlijn heeft enkel betrekking op bedrijven die zelf een van de functies van productie en/of levering verrichten.
Le projet de loi étend également l’interdiction aux entreprises actives dans la production ou la fourniture de gaz naturel. L’interdiction de cumul prévue par la directive 2009/72/CE ne vise toutefois que les entreprises actives dans le secteur de l’électricité, le lien avec le secteur du gaz naturel n’étant expressément établi que pour l’application de l’article 9.1 (b) de la directive 2009/72/CE, soit l’interdiction de contrôle ou de pouvoir.
Het wetsontwerp breidt het verbod eveneens uit tot bedrijven die actief zijn in de productie en/of levering van aardgas. Het cumulatieverbod voorzien bij Richtlijn 2009/72/EG beoogt echter enkel de bedrijven actief in de elektriciteitssector omdat het verband met de aardgassector enkel uitdrukkelijk wordt gelegd voor de toepassing van artikel 9.1 (b) van Richtlijn 2009/72/EG, ofwel het verbod van zeggenschap of uitoefening van rechten.
L’extension de l’interdiction de cumul aux sociétés holding et au secteur du gaz naturel complique considérablement la représentation des actionnaires publics (notamment les communes, les provinces et les intercommunales de financement) dans le gestionnaire du réseau de transport d’électricité. Le projet de loi a pour conséquence que les représentants des administrations locales dans les intercommunales de financement et/ou sociétés holdings ne pourraient plus exercer de mandat d’administrateur auprès d’un gestionnaire de réseau, vu que beaucoup d’administrations locales détiennent, par le biais d’intercommunales de financement et/ou sociétés holdings, des participations dans des sociétés qui produisent et/ou vendent de l’énergie.
De uitbreiding van het cumulatieverbod tot holdingvennootschappen en tot de aardgassector bemoeilijkt grondig de vertegenwoordiging van de publieke aandeelhouders (waaronder begrepen de gemeentes, provincies en financieringsintercommunales) in de elektriciteitstransmissienetbeheerder. Het wetsontwerp heeft immers tot gevolg dat de vertegenwoordigers van deze lokale besturen binnen de financieringsintercommunales en/of holdingmaatschappijen niet langer een bestuursmandaat kunnen vervullen bij de netbeheerder, aangezien vele lokale besturen via financieringsintercommunales en/of holdingmaatschappijen participaties aanhouden in ondernemingen die energie produceren of verkopen.
Ceci ne peut être l’intention et ne serait pas du tout souhaitable car cela rendrait la représentation des actionnaires publics dans le gestionnaire de réseau extrêmement difficile.
Dit kan niet de bedoeling zijn en is zeker niet wenselijk. Het zou immers de vertegenwoordiging van de publieke aandeelhouders in de netbeheerder ten zeerste bemoeilijken.
N° 42 DE M. SCHILTZ ET CONSORTS
Nr. 42 VAN DE HEER SCHILTZ c.s.
Art. 63
Art. 63
Au troisième tiret, remplacer le dernier alinéa proposé comme suit:
In het derde streepje, het laatst voorgestelde lid vervangen als volgt:
“Une même personne physique n’est pas autorisée à être membre du conseil de surveillance, du conseil d’administration ou des organes représentant légalement l’entreprise et simultanément d’une entreprise assurant une des fonctions suivantes: production ou fourniture de gaz naturel et du gestionnaire du réseau de transport de gaz naturel.”
“Het is eenzelfde natuurlijke persoon niet toegelaten om lid te zijn van de raad van toezicht, de raad van bestuur of van de organen die wettelijk de onderneming vertegenwoordigen en, tegelijker tijd van een onderneming die een van volgende functies vervult: productie of levering van aardgas en aardgasvervoersnetbeheerder.”
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
DOC 53
1725/006
3
JUSTIFICATION
VERANTWOORDING
Par cette disposition, le projet de loi vise à transposer l’article 9 paragraphe 1(d), de la directive 2009/73/CE. Il reprend à cette fin strictement les termes de ce paragraphe.
Met deze bepaling beoogt het wetsontwerp uitvoering te geven aan artikel 9, paragraaf 1 (d), van de Richtlijn 2009/73/EG. Te dien einde herneemt het strikt de bewoordingen van deze paragraaf.
L’article 9, paragraphe 1(d), de la directive 2009/73/CE interdit le cumul de mandats d’administrateur auprès d’un gestionnaire de réseau et auprès “d’une société qui effectue une des fonctions de production ou de fourniture”, c’est-à-dire une société qui produit et/ou livre elle-même du gaz naturel. Dans sa rédaction actuelle, le projet de loi étend cette interdiction également aux sociétés qui sont “indirectement” actives dans la production et/ou la fourniture. Cette extension a pour effet d’exclure les sociétés détentrices de parts de sociétés de production et/ou fourniture.
Artikel 9, paragraaf 1 (d), van de Richtlijn 2009/73/EG verbiedt een cumulatie van een bestuursmandaat bij een netbeheerder en bij “een bedrijf dat één van de functies van productie of levering verricht”, met name een bedrijf dat zelf aardgas produceert en/of levert. In de huidige opmaak; breidt het wetsontwerp dit verbod ook uit tot bedrijven die “onrechtstreeks” actief zijn in de productie en/of levering. Deze uitbreiding heeft tot gevolg dat de vennootschappen die participaties aanhouden in productie- en/of leveringsbedrijven uitgesloten worden.
Cette extension d’interdiction de cumul n’est pas requise par la directive 2009/73/CE. Le texte de l’article 9, paragraphe 1(d) de cette dernière directive concerne uniquement les sociétés qui effectuent elles-mêmes une des fonctions de production ou de fourniture.
Deze uitbreiding van het cumulatieverbod wordt niet vereist door Richtlijn 2009/72/EG. De tekst van artikel 9, paragraaf 1 (d) van deze laatste Richtlijn heeft enkel betrekking op bedrijven die zelf een van de functies van productie en/of levering verrichten.
Le projet de loi étend également l’interdiction aux entreprises actives dans la production ou la fourniture d’électricité. L’interdiction de cumul prévue par la directive 2009/73/CE ne vise toutefois que les entreprises actives dans le secteur du gaz, le lien avec le secteur de l’électricité n’étant expressément établi que pour l’application de l’article 9.1 (b) de la directive 2009/73/CE, soit l’interdiction de contrôle ou de pouvoir.
Het wetsontwerp breidt het verbod eveneens uit tot bedrijven die actief zijn in de productie en/of levering van elektriciteit. Het cumulatieverbod voorzien bij Richtlijn 2009/73/ EG beoogt echter enkel de bedrijven actief in de gassector omdat het verband met de elektriciteitsector enkel uitdrukkelijk wordt gelegd voor de toepassing van artikel 9.1 (b) van Richtlijn 2009/73/EG, ofwel het verbod van zeggenschap of uitoefening van rechten.
L’extension de l’interdiction de cumul aux sociétés holding et au secteur de l’électricité complique considérablement la représentation des actionnaires publics (notamment les communes, les provinces et les intercommunales de financement) dans le gestionnaire du réseau de transport de gaz naturel. Le projet de loi a pour conséquence que les représentants des administrations locales dans les intercommunales de financement et/ou sociétés holdings ne pourraient plus exercer de mandat d’administrateur auprès d’un gestionnaire de réseau, vu que beaucoup d’administrations locales détiennent, par le biais d’intercommunales de financement et/ou sociétés holdings, des participations dans des sociétés qui produisent et/ ou vendent de l’énergie, souvent de l’énergie verte provenant de sources renouvelables.
De uitbreiding van het cumulatieverbod tot holdingvennootschappen en tot de elektriciteitssector bemoeilijkt grondig de vertegenwoordiging van de publieke aandeelhouders (waaronder begrepen de gemeentes, provincies en financieringsintercommunales) in de aardgasvervoersnetbeheerder. Het wetsontwerp heeft immers tot gevolg dat de vertegenwoordigers van deze lokale besturen binnen de financieringsintercommunales en/of holdingmaatschappijen niet langer een bestuursmandaat kunnen vervullen bij de netbeheerder, aangezien vele lokale besturen via financieringsintercommunales en/of holdingmaatschappijen participaties aanhouden in ondernemingen die energie produceren of verkopen, vaak groene stroom ontwikkeld uit hernieuwbare bronnen.
En particulier, les administrateurs d’intercommunales de financement et/ou sociétés holdings, comme VEH, Socofe et Finiwo, ne pourraient plus être simultanément administrateurs auprès du gestionnaire de réseau. Ceci ne peut être l’intention et ne serait pas du tout souhaitable car cela rendrait la représentation des actionnaires publics dans le gestionnaire de réseau extrêmement difficile.
Meer in het bijzonder zouden de bestuurders van de financieringsintercommunales en/of holdingmaatschappijen, zoals VEH, Socofe, Finiwo, nooit meer bestuurder kunnen zijn in de netbeheerder. Dit kan niet de bedoeling zijn en is zeker niet wenselijk. Het zou immers de vertegenwoordiging van de publieke aandeelhouders in de netbeheerder ten zeerste bemoeilijken.
Willem-Frederik SCHILTZ (Open Vld) Karine LALIEUX (PS) David CLARINVAL (MR) Liesbeth VAN DER AUWERA (CD&V) Ann VANHESTE (sp.a) Joseph GEORGE (cdH)
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
4
DOC 53
Nr. 43 DE MME LALIEUX ET CONSORTS
1725/006
N° 43 VAN MEVROUW LALIEUX c.s.
Art. 63
Art. 63
Apporter les modifications suivantes:
De volgende wijzigingen aanbrengen in dit artikel:
1° au quatrième tiret, dans la troisième phrase du paragraphe 1/3 proposé, supprimer les mots “tandis que les droits spéciaux au sein de la S.A. Distrigaz sont exercés par le ministre ayant l’économie dans ses attributions”;
1° in het vierde streepje, in de voorgestelde derde zin van paragraaf 1/3, de woorden “terwijl de bijzondere rechten bij de NV Distrigas worden uitgeoefend door de minister tot wiens bevoegdheid economie behoort” doen vervallen;
2° au 4e tiret, compléter le texte proposé par un nouveau § 1/4, rédigé comme suit:
2° in het vierde streepje, de voorgestelde tekst aanvullen met een nieuwe §1/4, luidend als volgt:
“§ 1/4. L’action spéciale en faveur de l’État dans la SA Distrigaz, telle que mentionnée au paragraphe précédent et dans la loi du 26 juin 2002 portant réglementation des droits spéciaux attachés aux actions spécifi ques au profi t de l’État dans la SA Distrigaz et la SA Fluxys est supprimée, uniquement en ce qui concerne la SA Distrigaz.”
“§ 1/4. Het bijzondere aandeel ten voordele van de Staat in de NV Distrigas, zoals vermeld in voorgaande paragraaf en in de wet van 26 juni 2002 tot regeling van de bijzondere rechten verbonden aan de bijzonder aandelen ten voordele van de Staat in de NV Distrigas en de NV Fluxys, wordt opgeheven, enkel voor wat betreft de NV Distrigas.”
JUSTIFICATION
VERANTWOORDING
Vu l’arrêt n° C-212/09 de la Cour européenne de Justice du 10 novembre 2011, relative à un contentieux entre la Commission européenne et le Portugal, où le Portugal est condamné par la Cour pour des limitations sur la circulation libre de capitaux (et d’établissement) en maintenant au bénéfice de l’État portugais et d’autres organismes d’État des droits spéciaux dans GALJ Energica SGPS SA, accordés en rapport avec des actions préférentielles (“golden shares”) que cet État possède dans le capital social de cette société, les droits spéciaux de l’action de l’État dans la SA Distrigaz sont supprimés.
Naar aanleiding van het arrest nr. C-212/09 van het Europees Hof van Justitie van 10 november 2011, betreffende een geschil tussen de Europese Commissie en Portugal, waarin Portugal door het Hof veroordeeld wordt voor beperkingen op het vrij verkeer van kapitaal (en van vestiging) door ten gunste van de Portugese Staat en andere overheidslichamen bijzondere rechten in GALP Energica SGPS SA te handhaven, die zijn toegekend in verband met preferente aandelen (“golden shares”) die deze Staat in het vennootschappelijke kapitaal van die vennootschap bezit, worden de bijzondere rechten in het aandeel van de Staat in de NV Distrigas opgeheven.
Nr. 44 VAN MEVROUW LALIEUX c.s.
N° 44 DE MME LALIEUX ET CONSORTS Art. 105 (nouveau)
Art. 105/1 (nieuw)
Insérer un chapitre 3/1, “Factures aux clients”, comprenant un article 105/1, rédigé comme suit:
Een hoofdstuk 3/1 met als opschrift: “Facturen aan de klant” invoegen, dat een artikel 105/1 bevat, luidend als volgt:
“Art. 105/1. § 1er. Les fournisseurs veillent à ce que les factures adressées aux clients fi naux en raison de la fourniture d’électricité ou de gaz comportent au moins les informations suivantes:
“Art. 105./1. § 1. De leveranciers zien erop toe dat de facturen die aan de klanten worden gericht als gevolg van de levering van elektriciteit of gas ten minste de volgende gegevens bevatten: — naam en adres van de energieleverancier;
— le nom et l’adresse du fournisseur d’énergie; — l’adresse e-mail, le nom, le numéro de téléphone et le numéro de fax du service clientèle du fournisseur d’énergie;
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
— de e-mail, de naam, het telefoonnummer en het faxnummer van de klantendienst van de energieleverancier;
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
DOC 53
1725/006
5
— l’adresse, le numéro de téléphone et de fax du service de médiation de la Commission de Régulation de l’Électricité et du Gaz;
— adres, telefoonnummer en faxnummer van de ombudsdienst van de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas;
— l’adresse à utiliser pour tous les échanges de courrier;
— het adres dat dient te worden gebruikt voor alle briefwisseling;
— la période couverte par la facture;
— de periode waarop de factuur betrekking heeft;
— les montants facturés;
— de gefactureerde bedragen;
— le taux de TVA et le montant de la TVA;
— het tarief van de belasting op de toegevoegde waarde en het bedrag van de toegevoegde waarde;
— le nombre d’unités consommées;
— het aantal verbruikte eenheden;
— le ou les prix à l’unité;
— de eenheidsprijs / eenheidsprijzen;
— le détail du calcul du montant à payer;
— details van de berekening van het verschuldigde bedrag;
— le tarif applicable à la transmission;
— het tarief voor het transport;
— le tarif applicable à la distribution;
— het tarief voor distributie;
— le cas échéant, la date de fi n de la période initiale du contrat;
— in voorkomend geval, de datum van het einde van de initiële periode van het contract
— les prélèvements perçus par l’ensemble des pouvoirs publics en les globalisant selon des catégories;
— heffingen geïnd door alle overheden door die te globaliseren volgens categorieën;
— l’évolution de la consommation des trois années précédentes en unité d’énergie par prix à l’unité et le total;
— evoluties in de consumptie van de drie vorige jaren in eenheden van energie per eenheidsprijs en het totaal;
— la nature des sources d’énergie primaires utilisées de l’électricité fournie: renouvelable, gaz naturel, autres combustibles fossiles, nucléaire ou inconnue. Cette dernière ne peut porter que sur 5 % de la nature indiquée;
— de aard van de primaire energiebronnen die gebruikt worden voor de geleverde elektriciteit: hernieuwbare energie, aardgas, andere fossiele brandstoffen, kernenergie of onbekend. Dit laatste kan alleen betrekking hebben op 5 % van het vermelde type;
— les sources de références existantes, telles que les pages web par exemple, où des informations concernant l’impact environnemental résultant de la production d’électricité à partir de la totalité des sources d’énergie utilisées par le fournisseur au cours de l’année écoulée, sont à la disposition du public.
— de bestaande referentiebronnen, zoals webpagina’s, waar informatie over de milieueffecten van de productie van elektriciteit uit alle energiebronnen die de leverancier gedurende het afgelopen jaar heeft gebruikt voor het publiek beschikbaar zijn.
§ 2. Les dispositions contenues dans l’accord sectoriel “le consommateur dans le marché libéralisé de l’énergie” sont complétées dans les six mois à dater de la publication de la présente loi au Moniteur belge, de manière à régler notamment les points suivants:
§ 2. De bepalingen vervat in het sectoraal akkoord “de consument in de vrijgemaakte energiemarkt” worden binnen zes maanden vanaf de publicatie van deze wet in het Belgische Staatsblad vervolledigd, zodanig dat onder ander de volgende punten worden geregeld:
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
6
DOC 53
1725/006
a) la mention dans toute facture de régularisation de l’évolution de la consommation pour la dernière période comprise entre deux régularisations;
a) de vermelding in elke regularisatiefactuur van de evolutie van het verbruik voor de laatste periode die begrepen is tussen twee regularisaties;
b) l’introduction de la faculté pour le client d’exclure la facture annuelle de régularisation de la domiciliation bancaire éventuelle;
b) de invoering van de mogelijkheid voor de klant om de jaarlijkse regularisatie uit de eventuele bankdomiciliëring te sluiten;
c) l’interdiction d’une double indemnité de rupture anticipée en cas de contrat conjoint portant sur la fourniture de gaz et d’électricité;
c) het verbod op een dubbele vervroegde verbrekingsvergoeding in geval van gezamenlijk contract voor de levering van gas en elektriciteit;
d) l’inscription sur la facture de toute modifi cation des conditions du contrat susceptible d’entrainer une résiliation sans préavis.
d) de notering op de factuur van elke wijziging van de voorwaarden van de overeenkomst die van dien aard is dat zij een opzegging zonder vooropzeg met zich kan meebrengen.
Si les modifi cations à l’accord ne sont pas adoptées au terme du délai fi xé à l’alinéa 1er, le Roi fi xe par arrêté royal délibéré en Conseil des ministres, les obligations qui incombent aux fournisseurs d’électricité et de gaz en matière de protection des consommateurs d’énergie.
Indien de aanpassingen aan het akkoord op het einde van de termijn bepaald in het eerste lid niet zijn aangenomen, dan bepaalt de Koning bij in de Ministerraad overlegd koninklijk besluit de verplichtingen die aan de elektriciteits- en gasleveranciers worden opgelegd inzake bescherming van de energieconsumenten.
§ 3. Hormis les cas où la loi impose aux fournisseurs des obligations contraires, le non respect par un fournisseur de l’accord sectoriel ou de l’arrêté royal visé au § 2 est considéré comme un acte contraire aux pratiques loyales au sens du chapitre IV section 2 de la loi du 6 avril 2010 relative aux pratiques du marché et à la protection du consommateur. Ces infractions sont recherchées, constatées et poursuivies conformément aux règles prévues dans la législation relative aux pratiques du marché et à la protection du consommateur. Les règles prévues dans cette législation sur les procédures d’avertissement, la transaction et l’action en cessation sont également applicables.”
§ 3. Behalve in de gevallen waarin de wet aan de leveranciers andersluidende verplichtingen oplegt wordt de niet-naleving door een leverancier van het sectoraal akkoord of van het in § 2 bedoeld koninklijk besluit, beschouwd als een handeling die in strijd is met de loyale praktijken in de zin van hoofdstuk IV, afdeling 2, van de wet van 6 april 2010 betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming. Deze inbreuken worden opgespoord, vastgesteld en vervolgd overeenkomstig de regels voorzien in de wetgeving betreffende de marktpraktijken en consumentenbescherming. Ook de regels voorzien in deze wetgeving met betrekking tot de waarschuwingsprocedures, de transactie en de vordering tot staking zijn van toepassing.”
JUSTIFICATION
VERANTWOORDING
Les directives 2009/72/CE et 2009/73/CE renforcent la protection des consommateurs d’énergie par rapport aux fournisseurs d’électricité et de gaz.
Richtlijnen 2009/72/EG en 2009/73/EG versterken de bescherming van de energieverbruiker ten opzichte van de leveranciers van elektriciteit en gas.
Le présent amendement vise à renforcer la protection des consommateurs d’énergie au niveau fédéral au regard du troisième Paquet Énergie.
Dit amendement beoogt de bescherming van de energieconsument te versterken op het federale niveau met betrekking tot het derde energiepakket.
En plus de la large protection accordée par la loi du 6 avril 2010 relative aux pratiques du marché et à la protection du consommateur (MB, 12/04/2010) (ci-après “loi du 6 avril 2010”), la protection des consommateurs d’électricité et de gaz est, à présent, organisée de trois manières:
In aanvulling op de ruime bescherming die verleend wordt door de wet van 06 april 2010 met betrekking tot marktpraktijken en consumentenbescherming (BS, 12-04-2010) (hierna: “de wet van 6 april 2010”), wordt de bescherming van verbruikers van elektriciteit en gas nu op drie manieren georganiseerd:
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
DOC 53
1725/006
7
— un arrêté royal du 3 avril 2003 relatif aux factures de fourniture d’électricité et de gaz (MB, 02/05/2003) (ci-après “arrêté royal du 3 avril 2003”) organise le contenu que doivent contenir les factures de fourniture d’électricité et de gaz;
— een koninklijk besluit van 3 april 2003 houdende de facturatie van elektriciteit en gas (BS, 02/05/2003) (hierna: “koninklijk besluit van 3 april 2003”) organiseert de inhoud die dient te worden opgenomen in facturen voor de levering van elektriciteit en gas;
— un accord sectoriel portant sur la protection du consommateur dans le marché libéralisé de l’électricité et du gaz (ci-après “accord sectoriel”) adopté en 2006 et modifié en 2008, étaye fortement les droits des consommateurs d’électricité et de gaz;
— een sectorale overeenkomst over de bescherming van de consument in de vrijgemaakte markt voor elektriciteit en gas (hierna “sectorale overeenkomst”), aangenomen in 2006 en gewijzigd in 2008, zet sterk de rechten van de consument van elektriciteit en gas in het daglicht;
— un service de médiation pour l’énergie a été instauré dès 2003 afin de traiter les différends entre un client final et une société d’électricité concernant les matières fédérales et de répartir les plaintes entre les différentes entités fédérées compétentes sur la base de la répartition des compétences (article 27 de la loi du 29 avril 1999 relative à l’organisation du marché de l’électricité). Ce dernier a déjà vu ses compétences renforcées et précisées dans le présent projet de loi. Il n’en est dès lors pas question dans le présent amendement.
— een ombudsdienst voor Energie werd in 2003 opgericht om de geschillen te behandelen tussen een eindgebruiker en een energiebedrijf over federale materies en het verdelen van klachten tussen de verschillende bevoegde deelstaten aan de hand van de verdeling van bevoegdheden (artikel 27 van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt). De Ombudsdienst werd qua bevoegdheden al versterkt en zij worden in dit wetsvoorstel verduidelijkt. Het is dus niet aan bod in dit amendement.
Dans le cadre du troisième Paquet Énergie, des modifications ont été apportées en matière de facturation et de droits des consommateurs. Il convient donc d’adapter en conséquence les obligations à charge des fournisseurs en matière de facturation ainsi que l’accord sectoriel.
Als onderdeel van het derde energiepakket, werden wijzigingen aangebracht in facturering en rechten van de consument. Het is daarom noodzakelijk om de verplichtingen aan te passen ten laste van de leveranciers voor de facturering alsook de sectorale overeenkomst.
D’une part, en matière de facturation, l’article 3, (9), de la directive 2009/72/CE prévoit que:
Enerzijds, in termen van facturering, bepaalt artikel 3 (9), van Richtlijn 2009/72/EG:
“Les États membres s’assurent que les fournisseurs d’électricité spécifient dans ou avec les factures et dans les documents promotionnels envoyés aux clients finals:
“De lidstaten zorgen ervoor dat elektriciteitsleveranciers op of bij de rekening en in promotiemateriaal voor de eindafnemers de volgende informatie verstrekken:
a) la contribution de chaque source d’énergie à la totalité des sources d’énergie utilisées par le fournisseur au cours de l’année écoulée d’une manière compréhensible et, au niveau national, clairement comparable;
a) het aandeel van elke energiebron in de totale brandstofmix van de leverancier in het voorgaande jaar, en wel op een begrijpelijke en dusdanige manier dat deze gegevens op het nationale niveau gemakkelijk kunnen worden vergeleken;
b) au minimum les sources de référence existantes, telles que les pages web par exemple, où des informations concernant l’impact environnemental, au moins en ce qui concerne les émissions de CO2 et les déchets radioactifs résultant de la production d’électricité à partir de la totalité des sources d’énergie utilisées par le fournisseur au cours de l’année écoulée, sont à la disposition du public;
b) t e n m i n s t e v e r w i j z i n g e n n a a r b e s t a a n d e referentiebronnen,zoals webpagina’s, waar voor het publiek toegankelijke informatie beschikbaar is over de gevolgen voor het milieu tenminste wat betreft CO2-emissies en radioactief afval van elektriciteit geproduceerd door de totale brandstofmix van de leverancier gedurende het voorafgaande jaar;
c) des informations concernant leurs droits en matière de voies de règlement des litiges à leur disposition en cas de litige.”.
c) informatie betreffende hun rechten aangaande de middelen van geschillenbeslechting waarover zij in geval van een geschil beschikken.”
L’article 3, (3), ajoute que les clients résidentiels, et éventuellement les petites entreprises, bénéficient d’un droit au service universel, “à des prix raisonnables aisément et clairement comparables, transparents et non discriminatoires.”.
Artikel 3 (3), voegt eraan toe dat residentiële klanten, en eventueel kleine bedrijven een recht op universele dienst genieten, “tegen redelijke, eenvoudig en duidelijk vergelijkbare, doorzichtige en niet-discriminerende prijzen.”
C’est pourquoi, à la suite de l’adoption des directives 2009/72/CE et 2009/73/CE, il est nécessaire de renforcer les obligations de transparence et de lisibilité des factures des fournisseurs adressées aux clients finaux. Cela permettra aux
Daarom, na de goedkeuring van de Richtlijnen 2009/72/ EG en 2009/73/EG, is het noodzakelijk om de verplichtingen van transparantie en leesbaarheid van de door de leverancier verzonden facturen aan eindafnemers te versterken. Dit zal
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
8
DOC 53
1725/006
clients finaux d’être mieux informer et de pouvoir aisément comparer les données.
de eindgebruikers in staat stellen beter te worden geïnformeerd om zo een eenvoudig vergelijken van gegevens te bewerkstelligen.
Si un cadre réglementaire existait déjà, le législateur a fait le choix d’inscrire ces principes dans la loi afin de garantir la protection des consommateurs.
Als een regelgevend kader reeds bestond, heeft de wetgever ervoor gekozen om deze principes in de wet op te nemen teneinde consumentenbescherming te waarborgen.
En renforçant les obligations à charge des fournisseurs, le présent amendement répond aux objectifs de la directive.
Door het versterken van de verplichtingen ten laste van de leveranciers, voldoet dit amendement aan de doelstellingen van de richtlijn.
Une disposition obligatoire qui ne découle pas de la directive a également été ajoutée pour obliger le fournisseur à mentionner, pour les contrats à durée déterminée, la date finale du contrat en cours. Cette clause vise à attirer l’attention du consommateur sur la faculté de résilier son contrat sans encourir d’indemnités.
Er werd tevens een verplichtende bepaling toegevoegd die niet uit de richtlijn voortvloeit om de leverancier ertoe te verplichten voor de overeenkomsten van bepaalde duur de einddatum van de lopende overeenkomst te vermelden. Dit beding beoogt de aandacht van de verbruiker te vestigen op de mogelijkheid zijn overeenkomst op te zeggen zonder het risico vergoedingen op te lopen.
D’autre part, l’accord sectoriel est l’aboutissement d’un processus de concertation réussi par le secteur de l’électricité et du gaz. Il comporte un certain nombre d’obligations organisant la relation entre le fournisseur et le consommateur, tels que:
Aan de andere kant, vormt het sectoraal akkoord het resultaat van een geslaagd overlegproces door de sector elektriciteit en gas. Het bevat een aantal verplichtingen voor het organiseren van de relatie tussen de leverancier en de consument, zoals:
— les mentions obligatoires devant figurer dans les contrats de fournitures notamment lorsqu’ils sont conclus à distance, et sur les factures afin de garantir la transparence des prix;
— de verplichte vermeldingen in de leveringscontracten gesloten in het bijzonder wanneer ze van op afstand worden afgesloten, en op de facturen om prijstransparantie te verzekeren;
— les obligations des fournisseurs en matière de changement de fournisseur et de déménagement;
— de verplichtingen van de leveranciers inzake veranderen van leverancier en verhuizing;
— les règles applicables aux conditions générales;
— de regels die van toepassing zijn op de algemene voorwaarden;
— et les règles applicables au traitement des plaintes.
— en de regels voor de behandeling van klachten.
Dans leur grande majorité, l’ensemble de ces règles applicables au secteur est conforme aux directives 2009/72/CE et 2009/73/CE. Néanmoins, ces règles doivent faire l’objet d’une réactualisation au regard des nouvelles directives applicables.
De overgrote meerderheid van deze regels die van toepassing zijn op sector is in overeenstemming met de richtlijnen 2009/72/EG en 2009/73/EG. Nochtans, moeten deze regels worden aangepast in het licht van de nieuwe richtsnoeren die van toepassing zijn.
Une meilleure protection des consommateurs d’énergie pourrait enfin répondre à un certain nombre des difficultés épinglées par le service de médiation pour l’énergie dans son avis “Troisième Paquet Énergie” transmis le 25 octobre 2011 à la Commission parlementaire de l’Economie. Parmi celles-ci, ont été particulièrement soulignées:
Een betere bescherming van de energieconsument zou uiteindelijk kunnen voldoen aan een aantal van de moeilijkheden die werden benadrukt door de ombudsdienst voor energie in zijn advies “derde energiepakket” overgemaakt op 25 oktober 2011 aan de Parlementaire Commissie van het Bedrijfsleven. Onder hen bevonden zich in het bijzonder benadrukt:
— la procédure administrative utilisée par les fournisseurs lors de déménagements qui est de plus en plus fréquemment unilatérale;
— de administratieve procedure die wordt gebruikt door de leveranciers bij verhuizingen die steeds vaker unilateraal is;
— la procédure d’attribution des tarifs sociaux;
— de procedure voor de toewijzing van sociale tarieven;
— les indemnités de rupture en cas de résiliation anticipée d’un contrat de fourniture qui constituent un frein au changement de fournisseur;
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
— de verbrekingsvergoedingen in het geval van voortijdige beëindiging van een leveringscontract die een obstakel vormen om over te stappen naar een andere leverancier;
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
DOC 53
1725/006
9
— les factures d’acompte qui sont sources de difficultés financières, de même que les domiciliations bancaires;
— de voorschotfacturen die bronnen zijn van financiële moeilijkheden, evenals bankdomiciliëringen;
— les délais de remboursement pour les montants devant être crédités au client qui sont particulièrement longs.
— de terugbetalingstermijnen van de bedragen die moeten gecrediteerd worden aan de klant, die bijzonder lang zijn.
Pour sa part, le législateur privilégie une nouvelle concertation normative en laissant au secteur le soin d’établir un nouvel accord sectoriel, qui peut être apparenté à un code de conduite définit comme suit:
Van zijn kant, is de wetgever voorstander van een nieuw normatief overleg, waarbij aan de sector de zorg wordt verleend van het opstellen van een nieuwe sectorale overeenkomst, die gerelateerd kan zijn aan een gedragscode die als volgt gedefinieerd wordt:
“un accord ou un ensemble de règles qui ne sont pas imposés par les dispositions législatives, réglementaires ou administratives et qui définissent le comportement des entreprises qui s’engagent à être liées par lui en ce qui concerne une ou plusieurs pratiques commerciales ou un ou plusieurs secteurs d’activité;” (article 2, 31°, de la loi du 6 avril 2010).
“een overeenkomst of een aantal niet bij wettelijke, reglementaire of bestuursrechtelijke bepalingen voorgeschreven regels waarin wordt vastgesteld hoe ondernemingen die zich aan de code binden, zich moeten gedragen met betrekking tot een of meer handelspraktijken of bedrijfssectoren;” (artikel 2, 31°, van de wet van 6 april 2010).
Emportant l’adhésion des acteurs du secteur en ce qu’il découle d’une concertation, l’accord sectoriel a également force obligatoire et ce, conformément à l’article 89 de la loi du 6 avril 2010 qui dispose que:
Het sectoraal akkoord, dat de instemming geniet van de actoren van de sector, aangezien het voortvloeit uit overleg, bezit tevens een verplichtend karakter en dit in overeenstemming met artikel 89 van de wet van 06 april 2010 waarin staat:
“Est également réputée trompeuse, une pratique commerciale qui, dans son contexte factuel, compte tenu de toutes ses caractéristiques et des circonstances, amène ou est susceptible d’amener le consommateur moyen à prendre une décision commerciale qu’il n’aurait pas prise autrement, lorsqu’elle implique:
“Als misleidend wordt eveneens beschouwd een handelspraktijk die in haar feitelijke context, al haar kenmerken en omstandigheden in aanmerking genomen, de gemiddelde consument ertoe brengt of kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, en die het volgende behelst
[…]
[…]
2° le non-respect par l’entreprise d’engagements contenus dans un code de conduite par lequel elle s’est engagée à être liée, dès lors:
2° niet-nakoming door de onderneming van verplichtingen die opgenomen zijn in een gedragscode waaraan zij zich heeft gebonden, voor zover:
a) que ces engagements ne sont pas des déclarations d’intention, mais sont fermes et vérifiables, et
a) het niet gaat om een intentieverklaring maar om een verplichting die verifieerbaar is, en
b) que l’entreprise, dans le cadre d’une pratique commerciale, indique qu’elle est liée par le code.”
b) de onderneming in de context van een handelspraktijk aangeeft dat zij door de gedragscode gebonden is.”
Un tel accord sectoriel offre donc ainsi une réelle protection aux consommateurs.
Een dergelijke sectorale overeenkomst biedt aldus echte bescherming voor de consument.
Les fournisseurs publieront dans les six mois de la publication de la présente loi au Moniteur belge un code de conduite qui renforcera le code de conduite existant et répondra aux problématiques dénoncées par le service de médiation pour l’énergie.
De leveranciers zullen, binnen zes maanden na de publicatie van deze wet in het Belgisch Staatsblad, een gedragscode publiceren die de bestaande gedragscode zal versterken en een antwoord zal bieden op de problemen die door de ombudsdienst voor energie aangeklaagd werden.
Outre les dispositions qui figurent déjà dans le code de bonne conduite, le législateur appelle à tout le moins à une concertation explicite sur les points suivants qui devront faire l’objet du nouvel accord:
Naast de bepalingen die reeds in de gedragscode vermeld staan, roept de wetgever ten minste op tot een uitdrukkelijk overleg over devolgende punten die het voorwerp van een nieuw akkoord zullen dienen uit te maken:
a) en ce qui concerne les obligations existantes d’information sur la consommation antérieure et l’évolution de la consommation, le législateur estime important de mettre en concordances les données présentées et la facture de
a) met betrekking tot de bestaande verplichtingen inzake voorlichting over het vroegere verbruik en de evolutie hiervan, meent de wetgever dat het belangrijk is de voorgestelde gegevens en de regularisatiefactuur in overeenstemming te
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
10
DOC 53
1725/006
régularisation. Cette façon de faire permettra de mieux mesurer l’effet d’éventuels changements de comportement de consommation entre deux factures finales.
brengen. Zodoende zal het beter mogelijk zijn om de weerslag van eventuele gedragsveranderingen inzake verbruik tussen twee eindfacturen te meten.
b) En cas de domiciliation, la facture finale est débitée d’office dans des délais très brefs. Or, elle porte parfois sur des montants importants. L’existence de la domiciliation rend plus complexe la négociation d’éventuels plans de paiement et laisse peu d’espace de temps pour la vérification des données de consommation et leur possible contestation. Il est donc apparu utile de permettre lorsqu’on établit la domiciliation de laisser la possibilité d’exclure la facture finale de la domiciliation bancaire.
b) In geval van domiciliëring, wordt de eindfactuur van rechtswege op zeer korte termijn gedebiteerd. Welnu, die betreft soms belangrijke bedragen. Het bestaan van de domiciliëring maakt de onderhandeling van eventuele afbetalingsplannen ingewikkeld en laat weinig tijd of ruimte over voor het nazicht van verbruiksgegevens en hun mogelijke betwisting. Het is derhalve nuttig gebleken de mogelijkheid toe te staan wanneer de domiciliëring wordt opgemaakt de eindfactuur uit de bankdomiciliëring te sluiten.
c) L’accord sectoriel actuel prévoit qu’une seule indemnité peut être réclamée par contrat de fourniture. Or dans la pratique, il arrive que des fournisseurs réclament deux indemnités de rupture anticipée de contrats lorsqu’un client met fin au contrat conjoint qui porte sur le gaz et l’électricité. Le législateur demande que l’accord soit revu afin d’être totalement explicite sur l’interdiction d’une double indemnité de rupture anticipée en cas de contrat conjoint portant sur la fourniture de gaz et d’électricité.
c) Het huidig sectoraal akkoord voorziet dat er slechts één enkele vergoeding per leveringsovereenkomst kan worden opgeëist. Welnu, in de praktijk gebeurt het dat de leveranciers twee vervroegde verbrekingsvergoedingen voor overeenkomsten eisen wanneer een klant een einde stelt aan de gezamenlijke overeenkomst voor gas en elektriciteit. De wetgever vraagt dat het akkoord zou worden herzien om volledig uitdrukkelijk te zijn met betrekking tot het verbod op een dubbele vervroegde verbrekingsvergoeding in geval van gezamenlijke overeenkomst voor de levering van gas en elektriciteit.
d) Lorsque la formule tarifaire est modifiée par le fournisseur, il serait utile que le consommateur soit prévenu de cette modification. Lors de cette modification des clauses contractuelles, le consommateur a, en effet, le loisir de rompre son contrat anticipativement sans indemnité. Cette modification pourrait apparaître sur la facture (papier ou électronique selon le choix du client) afin de ne pas alourdir les charges administratives des fournisseurs tout en assurant la transparence vis-à-vis des clients.
d) Wanneer de tariefformule door de leverancier gewijzigd wordt, zou het nuttig zijn dat de verbruiker van deze wijziging op de hoogte wordt gesteld. Bij deze wijziging van de bedingen van de overeenkomst heeft de verbruiker inderdaad de mogelijkheid zijn overeenkomst zonder vergoeding vervroegd te beëindigen. Deze wijziging zou op de factuur (papieren factuur of elektronische factuur naargelang de keuze van de klant) kunnen verschijnen teneinde de administratieve lasten van de leveranciers niet te verzwaren terwijl de transparantie ten opzichte van de klanten wordt verzekerd.
Ce point a pour objectif de faire fonctionner de manière plus efficace le marché libéralisé de l’énergie.
Dit is bedoeld om de geliberaliseerde markt voor energie op een meer doeltreffende manier te laten werken.
Enfin, le législateur réserve au Roi la faculté d’imposer au secteur de nouvelles obligations en matière de protection des consommateurs s’il l’estime nécessaire.
Ten slotte behoudt de wetgever aan de Koning, indien hij dit noodzakelijk acht, de mogelijkheid voor om nieuwe verplichtingen inzake bescherming van de consument aan de sector op te leggen.
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
DOC 53
1725/006
11
N° 45 de MME LALIEUX ET CONSORTS
Nr. 45 VAN MEVROUW LALIEUX c.s.
Art. 33
Art. 33
Remplacer cet article comme suit:
Dit artikel vervangen als volgt:
“Art. 33. À l’article 21ter de la même loi, les modifi cations suivantes sont apportées:
“Art. 33. In artikel 21ter van dezelfde wet, worden de volgende wijzigingen aangebracht:
1/ au § 1er, alinéa 1er, le 8° est abrogé;
1/ in § 1, eerste lid, wordt punt 8° opgeheven;
2/ le § 3 est complété par l’alinéa suivant:
2/ paragraaf 3 wordt aangevuld met het volgende lid:
“Sur proposition de la commission, le Roi peut modifi er, remplacer ou supprimer les règles fi xées par l’arrêté royal du 21 janvier 2004 déterminant les modalités de compensation du coût réel net découlant de l’application des prix maxima sociaux sur le marché de l’électricité et les règles d’intervention pour leur prise en charge, tel que confi rmé par la loi programme du 27 décembre 2004”.
“Op voorstel van de commissie kan de Koning de regels vastgelegd in het koninklijk besluit van 21 januari 2004 tot vaststelling van de nadere regels voor de compensatie van de reële nettokost die voortvloeit uit de toepassing van de sociale maximumprijzen in de elektriciteitsmarkt en de tussenkomstregels voor het ten laste nemen hiervan, bij de programmawet van 27 december 2004 bekrachtigd, wijzigen, vervangen of opheffen”.
JUSTIFICATION
VERANTWOORDING
Le présent article adapte les modalités de versement de la cotisation fédérale aux fonds qu’elle alimente aux modifications qui précède en ce qui concerne la suppression du fonds lié aux réductions forfaitaires pour le chauffage au gaz naturel et à l’électricité.
Dit artikel past de nadere regels aan van de storting van de federale bijdrage aan het fonds dat hij bevoorraadt aan de voorafgaande wijzigingen met betrekking tot de afschaffing van het fonds verbonden aan de forfaitaire verminderingen voor de verwarming op aardgas en elektriciteit
Le présent article donne également pouvoir au Roi pour adapter l’arrêté royal du 21 janvier 2004 déterminant les modalités de compensation du coût du tarif social, tel que confirmé par la loi programme du 27 décembre 2004.
Dit artikel machtigt de Koning om het koninklijk besluit van 21 januari 2004 tot vaststelling van de nadere regels voor de compensatie van de kost van het sociaal tarief, dat werd bekrachtigd bij de programmawet van 27 december 2004, te wijzigen.
N° DE 46 MME LALIEUX ET CONSORTS
Nr. 46 VAN MEVROUW LALIEUX c.s. Art. 81/1 (nieuw)
Art. 81/1 (nouveau)
Een artikel 81/1 invoegen, luidende:
Insérer un article 81/1, rédigé comme suit: Art. 81/1. À l’article 15/10, § 2, de la même loi, inséré par la loi du 29 avril 1999 et modifié en dernier lieu par la loi du 20 mars 2003, l’alinéa suivant est inséré entre le cinquième et le sixième alinéa:
“Art. 81/1. In artikel 15/10, § 2, van dezelfde wet, ingevoegd bij de wet van 29 april 1999 en laatst gewijzigd bij de wet van 20 maart 2003, wordt het volgende lid ingevoegd tussen het vijfde en het zesde lid:
“Sur proposition de la commission, le Roi peut modifi er, remplacer ou supprimer les règles fi xées par l’arrêté royal du 21 janvier 2004 déterminant les modalités de compensation du coût réel net découlant de l’application des prix maxima sociaux sur le marché du gaz naturel et les règles d’intervention pour leur prise en charge, tel que confi rmé par la loi programme du 27 décembre 2004.”.
“Op voorstel van de commissie kan de Koning de regels vastgelegd in het koninklijk besluit van 21 januari 2004 tot vaststelling van de nadere regels voor de compensatie van de reële nettokost die voortvloeit uit de toepassing van de sociale maximumprijzen in de aardgassector en de tussenkomstregels voor het ten laste nemen hiervan, bij de programmawet van 27 december 2004 bekrachtigd, wijzigen, vervangen of opheffen.”.
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
12
DOC 53
1725/006
JUSTIFICATION
VERANTWOORDING
Le présent article donne pouvoir au Roi pour adapter l’arrêté royal du 21 janvier 2004 déterminant les modalités de compensation du coût du tarif social, tel que confirmé par la loi programme du 27 décembre 2004.
Dit artikel machtigt de Koning om het koninklijk besluit van 21 januari 2004 tot vaststelling van de nadere regels voor de compensatie van de kost van het sociaal tarief, dat werd bekrachtigd bij de programmawet van 27 december 2004, te wijzigen.
Karine LALIEUX (PS) Willem-Frederik SCHILTZ (Open Vld) David CLARINVAL (MR) Liesbeth VAN DER AUWERA (CD&V) Ann VANHESTE (sp.a) Joseph GEORGE (cdH)
CHAMBRE
3e SESSION DE LA 53e LÉGISLATURE
2011
2012
KAMER
3e
ZITTING VAN DE 53e ZITTINGSPERIODE
Imprimerie centrale – Cette publication est imprimée exclusivement sur du papier certifié FSC Centrale drukkerij – Deze publicatie wordt uitsluitend gedrukt op FSC gecertificeerd papier