Burgermonitor Sittard-Geleen

Burgermonitor Sittard-Geleen

Burgermonitor Sittard-Geleen Een onderzoek naar de gemeentelijke dienstverlening, 2005

COLOFON Uitgave: Gemeente Sittard-Geleen Hub Dassenplein 1 Postbus 18, 6130 AA Sittard tel. (046) 4777777 Project: Asgleef5 Rapportnummer: 2006/010 Opdrachtnemer: I&O Research BV Langestraat 37 Postbus 563, 7500 AN Enschede tel. (053) 4825000 Auteur: Tineke Last Redactie: drs. Marlies Bongers Bestellingen: Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever. Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.

Inhoud

blz.

1. 1.1. 1.2.

Inleiding Aanleiding voor het onderzoek Leeswijzer

1 1 1

2. 2.1. 2.2. 2.3. 2.4.

Gemeente Waardering gemeente Perceptie gemeentelijke ontwikkeling Betrokkenheid gemeente Probleembeleving gemeente

6 6 7 7 7

3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4.

Gemeentelijke dienstverlening Waardering gemeentelijke dienstverlening Contacten met de gemeente Gemeentelijke informatievoorziening Inspraak en inspraakinstrumenten

10 10 11 14 16

4. 4.1. 4.2.

Gemeentebestuur en lokale politiek Tevredenheid over gemeentebestuur Politieke interesse

18 18 19

5. 5.1. 5.2.

Winkelen Waardering centrumgebieden Bezoek grote centrumgebieden

20 20 20

6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.6.

Vrijetijdsbesteding Sport Uitgaan Vrijwilligerswerk Hobby’s Sociale contacten Maatschappelijke participatie

22 22 25 28 29 30 30

7. 7.1. 7.2. 7.3.

Gezondheid Gezondheidsbeleving Overgewicht Rookgedrag

32 32 32 34

8. 8.1. 8.2.

Milieu en afval Waardering gemeentelijke milieumaatregelen Tevredenheid afvalscheiding

36 36 37

9. 9.1.

Woonwensen Verhuisplannen

40 40

10. Veiligheid 10.1. Onveiligheidsgevoelens

44 44

11. Verkeer 11.1. Verplaatsingsgedrag

46 46

Bijlagen 1. Bewonersprofiel 2. Onderzoeksverantwoording

47 49 60


Inleiding

1. Inleiding

1.1. Aanleiding voor het onderzoek De gemeente Sittard-Geleen heeft voor de komende jaren een breed opgezet beleid ontwikkeld, waarbij het belangrijk is een vinger aan de pols te kunnen houden. Beleidsmakers moeten gevoed worden met informatie uit de samenleving. Deze informatie is niet alleen vooraf, maar ook tijdens en na de uitvoering van beleid nodig: hoe beoordeelt men de dienstverlening van de gemeente? Welke problemen leven in de samenleving? Waarop wordt het beleid gebaseerd? Moet het beleid worden bijgesteld? Hoe worden beleidsmaatregelen gewaardeerd? Wat zijn de maatschappelijke effecten van beleid? De beantwoording van dit soort vragen is zo belangrijk dat niet volstaan mag worden met subjectieve indrukken. Er is een instrument nodig waarmee maatschappelijke ontwikkelingen in Sittard-Geleen op een systematische en objectieve manier in beeld worden gebracht. Deze burgermonitor voorziet hierin: ze fungeert als het ware als ‘ogen en oren’ van de beleidsmakers richting de samenleving van SittardGeleen. De burgermonitor is gebaseerd op het dit jaar voor de eerste keer gehouden burgeronderzoek Sittard-Geleen. Dit onderzoek is in juni 2005 in de vorm van een schriftelijke enquête afgenomen onder 8.200 mensen. Ruim 4.500 mensen hebben de moeite genomen de uitgebreide vragenlijst (zie bijlage 2) in te vullen en te retourneren: een zeer tevredenstellende respons van maar liefst 55 procent! De onderwerpen waarover in deze burgermonitor wordt gerapporteerd zijn: de gemeente, de gemeentelijke dienstverlening, gemeentebestuur en politiek, winkelen, vrijetijdsbesteding, gezondheid, milieu en afval, woonwensen, veiligheid en verkeer. De onderzoeksresultaten worden weergegeven voor de gemeente Sittard-Geleen als geheel. Voor vragen of meer informatie over deze stads- en buurtmonitor kunt u contact opnemen met Ed Ritzerfeld, Service Center, Team Informatie en Documentbeheer van de gemeente Sittard-Geleen, 046-4777442 of [email protected].

1.2. Leeswijzer Hieronder worden enkele punten toegelicht die van belang zijn bij het lezen en interpreteren van de in dit rapport gepresenteerde onderzoeksuitkomsten. Voor onderzoekstechnische (achtergrond-) informatie wordt verwezen naar de onderzoeksverantwoording die als bijlage 1 in dit rapport is opgenomen.

Algemeen De onderzoeksresultaten zijn gebaseerd op enquêteonderzoek, waarin inwoners van Sittard-Geleen over allerlei onderwerpen zijn bevraagd. Dit betekent dat niet persé de feitelijke situatie, maar de beleving/perceptie ervan door de burger in beeld is gebracht. Het gaat dus om opvattingen, meningen en gerapporteerd gedrag, of anders gezegd: de werkelijkheid gezien door de ogen van de burger.

1


Inleiding

Opbouw rapport Aan dit rapport ligt de volgende structuur ten grondslag: Hoofdstukken 2 tot en met 4: (gemeente, gemeentelijke dienstverlening, gemeentebestuur en lokale politiek) deze hoofdstukken hebben vooral betrekking op de waardering van de gemeente en de gemeentelijke dienstverlening. Hoofdstuk 5 (winkelen): in dit hoofdstuk wordt met name ingegaan op de winkeloriëntatie, waardering van en bezoek aan de twee grote winkelcentra in SittardGeleen. Hoofdstuk 6 (vrijetijdsbesteding): hierin worden verschillende vormen van vrijetijdsbesteding, zoals sport, uitgaan, vrijwilligerswerk, hobby’s en sociale contacten behandeld. Hoofdstuk 7 (gezondheid): dit hoofdstuk gaat onder andere in op de eigen gezondheidsbeleving en het rookgedrag. Hoofdstuk 8 (milieu en afval): hierin staat de waardering voor de milieumaatregelen en afvalscheiding in Sittard-Geleen centraal. Hoofdstuk 9 (woonwensen): de eventuele verhuisplannen van de inwoners worden in dit hoofdstuk besproken. Hoofdstuk 10 (veiligheid): in dit hoofdstuk wordt de onveiligheidsgevoelens van de bevolking in de eigen buurt behandeld. Hoofdstuk11 (verkeersgedrag): dit hoofdstuk gaat in op de keuze van vervoermiddelen naar enkele bestemmingen. In bijlage 1 wordt aan de hand van een aantal kenmerken een ‘profiel’ van de bevolking van Sittard-Geleen geschetst. Dit bewonersprofiel kan gebruikt worden als achtergrond bij de in de voorgaande hoofdstukken gepresenteerde inhoudelijke informatie. In bijlage 2 is de onderzoeksverantwoording en in bijlage 3 de vragenlijst opgenomen. In de vragenlijst zijn de gemiddelde onderzoeksuitkomsten van Sittard-Geleen ingevuld.

Weergave onderzoeksuitkomsten De onderzoeksuitkomsten worden gepresenteerd in de vorm van figuren en tabellen en aanvullende commentaren. Daarbij worden de gegevens op de volgende drie manieren weergegeven: -

percentages; schaalscores; rapportcijfers.

Voor een goede interpretatie van de onderzoeksuitkomsten moeten over het gebruik van deze percentages, schaalscores en rapportcijfers vooraf de volgende technische opmerkingen worden gemaakt. Percentages De berekening van percentages is gebaseerd op alle respondenten (onderzoeksdeelnemers) die een antwoord op de vraag gegeven hebben, inclusief ‘weet niet/geen mening’. Voor zover het tevredenheidspercentages betreft is ervoor gekozen alleen het percentage ‘tevredenen’ weer te geven. Dit betekent echter niet dat het ‘ontbrekende’ restpercentage alleen betrekking heeft op personen die óntevreden zijn; aangezien bij de antwoordmogelijkheden ook de neutrale antwoordcategorie ‘niet tevre-

2


Inleiding

den/niet ontevreden’ is opgenomen, bestaat de genoemde restcategorie zowel uit ontevreden respondenten als uit respondenten die tevreden noch ontevreden zijn.

3


Inleiding

Schaalscores Bij de berekening van schaalscores zijn de in de vragenlijst gegeven valide antwoorden omgerekend naar een schaal van 0 tot en met 10, waarbij deze schaal een indicatie geeft van bijvoorbeeld de mate van tevredenheid over een onderwerp of de frequentie waarin een verschijnsel voorkomt. De schaalscore voor tevredenheid komt bijvoorbeeld als volgt tot stand: alle respondenten die tevreden zijn over een bepaald onderwerp krijgen 10 punten, de respondenten die tevreden noch ontevreden zijn 5 punten en de respondenten die ontevreden zijn 0 punten. Door op die manier de punten van alle respondenten te middelen wordt één schaalscore voor tevredenheid berekend die ligt tussen 0 (= zeer ontevreden) en 10 (= zeer tevreden). Deze schaalscore voor tevredenheid is daarmee vergelijkbaar met de van school bekende rapportcijfers. Rapportcijfers Incidenteel is in deze rapportage ook gebruik gemaakt van rapportcijfers. In die gevallen is de respondent gevraagd een waardeoordeel over een onderwerp te geven in de vorm van een cijfer dat loopt van 1 (= zeer slecht) tot en met 10 (= zeer goed). Door de toegekende rapportcijfers van alle respondenten te middelen, komt er een gemiddeld rapportcijfer tot stand dat een indicatie geeft van de waardering die de burger heeft voor een bepaald onderwerp.

4


Inleiding

5


Gemeente

2. Gemeente In dit hoofdstuk staat de gemeente Sittard-Geleen als geheel centraal. Eerst wordt in dit hoofdstuk ingegaan op de waardering in algemene zin van de gemeente door de inwoners (paragraaf 2.1). Vervolgens komen de volgende onderwerpen aan bod: de perceptie van de gemeentelijke ontwikkeling (paragraaf 2.2), de betrokkenheid bij de gemeente (paragraaf 2.3) en tot slot in paragraaf 2.4 de probleembeleving in de gemeente.

2.1. Waardering gemeente De eerste vraag die over de gemeente in zijn totaliteit is voorgelegd luidt: Als u uw gemeente als woonplaats een rapportcijfer van 1 tot en met 10 zou moeten geven, welk cijfer geeft u dan?’ De inwoners geven de gemeente als woonplaats een gemiddeld rapportcijfer van 6,7. In het burgeronderzoek is de inwoners een aantal uitspraken voorgelegd over de gemeente. Deze in positieve en negatieve zin geformuleerde uitspraken zijn: De gemeente waarin ik woon…….: -

is een prettige woonplaats; heeft een aantrekkelijk centrum; heeft veel groenvoorzieningen; heeft weinig mogelijkheden voor sport en recreatie; biedt aantrekkelijke uitgaansmogelijkheden; heeft op cultureel gebied weinig te bieden.

In de figuur is het percentage inwoners opgenomen dat het eens is met de uitspraken. Om de uitspraken onderling goed te kunnen vergelijken zijn de twee negatief geformuleerde uitspraken positief weergegeven: -

heeft veel mogelijkheden voor sport en recreatie; heeft op cultureel gebied veel te bieden.

Het grootste deel van de inwoners (86 procent) is van mening dat er in de gemeente veel mogelijkheden zijn voor sport en recreatie. Verder zegt driekwart dat de gemeente op cultureel gebied veel te bieden heeft en voor 67 procent van de inwoners is de gemeente een prettige woonplaats. De inwoners onderstrepen de uitspraak dat er in de gemeente aantrekkelijke uitgaansmogelijkheden zijn het minst vaak.

6


Gemeente

Figuur 1 Waardering gemeente, verbijzonderd, in procenten (N= max. 4.117).

86

heeft veel mogelijkheden voor sport en recreatie 76

heeft op cultureel gebied veel te bieden 67

is een prettige woonplaats 53

heeft veel groenvoorzieningen heeft een aantrekkelijk centrum

45 18

biedt aantrekkelijke uitgaansmogelijkheden 0

25

50

75

100

%

2.2. Perceptie gemeentelijke ontwikkeling Om een beeld te kunnen krijgen van de gemeentelijke ontwikkeling zoals de inwoners die ervaren, is in het burgeronderzoek gevraagd of de gemeente het afgelopen jaar er op vooruit of achteruit is gegaan. Het percentage inwoners dat van mening is dat de gemeente er het afgelopen jaar op achteruit gegaan is (39 procent) is groter dan het percentage dat een vooruitgang ervaart (10 procent). Dit komt uit op een negatief saldo van -29 procent.

2.3. Betrokkenheid gemeente Om de betrokkenheid van de inwoners te meten, is in het burgeronderzoek onder meer de vraag gesteld in welke mate de inwoners zich gehecht voelen aan de gemeente. Bijna tweederde van de inwoners (61 procent) voelt zich gehecht aan de eigen gemeente. De inwoners van Sanderbout en Overhoven/Schwienswei voelen zich het meest gehecht aan de gemeente (beide 78 procent) en van Guttecoven (43 procent) en Born (47 procent) het minst.

2.4. Probleembeleving gemeente Er is aan de inwoners gevraagd wat men op dit moment de belangrijkste problemen van de gemeente vindt. Bijna één op de tien inwoners zegt dat er geen belangrijke problemen in haar/zijn gemeente zijn. In de figuur is het percentage inwoners te zien dat wel belangrijke problemen heeft genoemd. De doorstroming van het verkeer is het meest genoemde belangrijke probleem van de gemeente: de helft van de inwoners noemt dit. Vervolgens worden parkeerproblematiek en criminaliteit door ruim een derde van de inwoners genoemd.

7


Gemeente

Figuur 2 De belangrijkste problemen van de gemeente, verbijzonderd, in procenten (N= max. 4.201).

49

doorstroming van het verkeer parkeerproblematiek

37

criminaliteit

36 27

verloedering van de omgeving werkloosheid

25

drugsgebruik

24 22

verkeersonveiligheid

18

slecht openbaar vervoer

15

milieuverontreiniging woningnood

9

gebrek aan groenvoorzieningen

8

aantal daklozen

7 3

gokverslaving

1

straatprositutie 0

25

50 %

8

75

100


Gemeente

9


Gemeentelijke dienstverlening

3. Gemeentelijke dienstverlening In dit hoofdstuk wordt de gemeentelijke dienstverlening besproken. Hierin wordt ingegaan op de waardering voor de gemeentelijke dienstverlening (paragraaf 3.1), de contacten met de gemeente (paragraaf 3.2). Tot slot wordt in paragraaf 3.3 de gemeentelijke informatievoorziening behandeld.

3.1. Waardering gemeentelijke dienstverlening Het is voor de gemeente van belang te weten hoe de inwoners de gemeentelijke dienstverlening waarderen. Daarom is aan de inwoners gevraagd een rapportcijfer (1 = zeer slecht; 10= zeer goed) te geven voor de dienstverlening door de gemeente. Gemiddeld geven de inwoners een 6,3 voor de gemeentelijke dienstverlening. Dit rapportcijfer geeft een algemeen beeld van de waardering voor de dienstverlening. De waardering voor specifieke aspecten van de gemeentelijke dienstverlening is ook onderzocht. Hiervoor zijn enkele uitspraken aan de inwoners voorgelegd met de vraag aan te geven in hoeverre zij het hiermee eens zijn. Het betreft de volgende uitspraken: -

de gemeente werkt snel; de gemeente komt afspraken na; de gemeente handelt klachten goed af; de gemeente heeft goed bereikbare kantoren; de gemeente heeft goede openingstijden.

De volgende figuur laat zien in hoeverre men het eens is met de uitspraken. Respectievelijk 51 procent en 42 procent van de inwoners vindt dat de gemeente goed bereikbare kantoren en goede openingstijden heeft. Met de overige drie aspecten is men het beduidend minder vaak mee eens. Zo is 14 procent het eens met de uitspraak ‘komt afspraken na’, 10 procent vindt dat de gemeente klachten goed afhandelt en 7 procent onderstreept de uitspraak dat de gemeente snel werkt. Figuur 3 Tevredenheid met gemeentelijke dienstverlening, in procenten (N= max. 4.302). heeft goed bereikbare kantoren

51

heeft goede openingstijden

42

komt afspraken na

14

handelt klachten goed af

10

werkt snel

7 0

25

50

75

100

%

10



Vanwege de verantwoordelijkheid van de gemeente voor het beheren en onderhouden van voorzieningen is een vraag gesteld over de afhandeling van ingediende klachten over beheer en onderhoud. De afgelopen 12 maanden heeft 13 procent van de inwoners een klacht ingediend over een of enkele aspecten van beheer en onderhoud in de buurt, zoals onderhoud van de openbare weg, het openbaar groen, de speelvoorzieningen en de straatverlichting. De helft van de mensen die een klacht heeft ingediend is hier niet tevreden over, terwijl een kwart er wel tevreden over is (zie figuur 4). Figuur 4 Waardering afhandeling klachten beheer en onderhoud, in procenten (N=600). tevreden 27% ontevreden 48%

niet tevreden/ niet ontevreden 25%

3.2. Contacten met de gemeente De bevolking komt op verschillende manieren en om diverse redenen in contact met de gemeente. Om deze reden zijn naast vragen over de gemeentelijke dienstverlening in algemene zin ook vragen opgenomen die concreet ingaan op contacten die inwoners hebben met de gemeente. Ruim de helft van de bevolking (56 procent) heeft de afgelopen 12 maanden mondeling, telefonisch, schriftelijk of via e-mail/internet contact gehad met de gemeente. In figuur 5 is te lezen met wie men het laatste contact heeft gehad. Veruit de meeste contacten met de gemeente lopen via de gemeenteambtenaren: driekwart van de bevolking heeft de afgelopen 12 maanden contact gehad met één of meerdere ambtenaren. Verder heeft een relatief groot deel van de inwoners (19 procent) contact met de Servicelijn Wijk. Met leden van het gemeentebestuur, zoals wethouders, raadsleden en de burgemeester, hebben inwoners nauwelijks contact.

11



Figuur 5 Contact met de gemeente, in procenten (N=2.482). met een ambtenaar of ambtenaren

75

met de Servicelijn Wijk

19

met een wethouder of wethouders

4

met een raadslid of raadsleden

2

met de burgemeester

1 0

25

50

75

100

%

Er zijn tal van reden waarvoor inwoners contact hebben met de gemeente. In totaal zijn 17 redenen aan de inwoners voorgelegd met het verzoek aan te geven waarover het laatste contact met de gemeente ging. De meeste contacten met de gemeente hadden betrekking op ‘paspoort/rijbewijs’. Figuur 6 Reden contact met de gemeente, in procenten (N= 2.688).

paspoort/rijbewijs

32

aanvraag parkeervergunning

9

uittreksel uit het bevolkings- of geboorteregister

8

een gemeentelijke belasting

7

huishoudelijk afval

5

onderhoud wegen, openbare verlichting, straatreiniging

5 4

bouwvergunning groenvoorzieningen

4

adreswijziging

3

aangifte geboorte, huwelijk, sterfte

3

uitkering gemeentelijke sociale dienst

2

invalidenparkeerkaart/-parkeerplaats

2

huursubsidie

2

inzage van een bestemmingsplan

2

tegemoetkoming leerlingenvervoer aankoop of verkoop van grond

1 1

milieuvergunning anders

10

0

25

50

75

100

%

12



Inwoners hebben vooral mondeling contact met de gemeente (59 procent). Ook telefonische contacten komen relatief vaak voor (29 procent). Schriftelijke contacten en contacten via e-mail en internet komen het minst vaak voor (respectievelijk 8 procent en 4 procent). Figuur 7 De wijze van contactlegging met de gemeente (N=2.654). via e-mail/ internet 4% schriftelijk 8%

telefonisch 29%

mondeling 59%

Aan de inwoners die in de afgelopen 12 maanden contact met de gemeente hebben gehad, is vervolgens ook gevraagd of zij over het laatste contact met de gemeente tevreden of ontevreden zijn. De antwoorden zijn omgerekend naar een tevredenheidsscore die loopt van 0 (zeer ontevreden) tot en met 10 (zeer tevreden). De gemiddelde tevredenheidsscore voor het contact met de gemeente totaal bedraagt 6,9. In de figuur is de waardering voor het contact met de gemeente uitgesplitst naar de wijze waarop men contact met de gemeente heeft gehad. Er is een groot verschil tussen mondeling contact (8,1) en de drie andere contactvormen als telefonisch (5,4), schriftelijk (4,7) en contact via e-mail of internet (4,6). Figuur 8 Waardering contact met de gemeente, naar contactwijze (N= max. 1.538). 8,1

mondeling 5,4

telefonisch schriftelijk

4,7

e-mail/internet

4,6 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

13



3.3. Gemeentelijke informatievoorziening Het burgeronderzoek bevat een aantal vragen die betrekking hebben op de gemeentelijke informatievoorziening. Het betreft met name de volgende onderwerpen: -

gebruik informatiekanalen; waardering (kwaliteit) gemeentelijke informatievoorziening.

Het is voor de gemeentelijke informatievoorziening van belang te weten hoe de inwoners zich op de hoogte stellen van besluiten van het gemeentebestuur. Daarom is aan de inwoners een aantal informatiekanalen voorgelegd met de vraag om aan te geven of ze hiervan gebruik maken. In de tabel is voor elk informatiekanaal te zien hoeveel procent van de inwoners er gebruik van maakt. Van de informatiekanalen ‘informatie in huis-aan-huisbladen’ (62 procent), ‘informatie in het dagblad’ (42 procent) en de ‘regionale omroep (L1)’ (39 procent) wordt het meest gebruikt gemaakt. Ook de ‘speciale brochures/folders van de gemeente' (32 procent) en de ‘lokale omroep' (29 procent) zijn voor de inwoners belangrijke informatiekanalen. Voor 15 procent van de bevolking geldt dat zij zich niet op de hoogte houden van besluiten van de gemeente. Figuur 9 Gebruik informatiekanalen, in procenten.

informatie in huis-aan-huisbladen

62

informatie in het dagblad

42

regionale omroep (L1)

39

speciale brochures/folders van de gemeente

32

lokale omroep (start)

29

berichten op TV-Gazet of servicekanaal

18

gemeentelijke website op internet

11

informatie van wijk- en buurtcentra en andere verenigingen

8

voorlichtings- of inspraakbijeenkomsten van de gemeente

4

contacten met gemeente-ambtenaren

4

contacten met raadsleden en/of wethouders

4

anders

ik hou me niet op de hoogte van besluiten van het

15

gemeentebestuur

0

25

50

75

100

%

14



Behalve het gebruik van de informatiekanalen is het natuurlijk ook van belang te weten hoe de inwoners de kwaliteit van de gemeentelijke informatiekanalen waarderen. De volgende zes uitspraken zijn voorgelegd met het verzoek om aan te geven in welke mate men het hiermee eens of oneens is. Het betreft de volgende uitspr aken: -

informatie van de gemeente is duidelijk verwoord; informatie van de gemeente is het lezen waard; informatie van de gemeente is betrouwbaar; informatie van de gemeente zier er aantrekkelijk uit; het is duidelijk war je binnen de gemeente informatie kunt krijgen; de gemeente moet burgers vaker huis-aan-huis informeren.

De antwoorden op deze uitspraken zijn omgerekend naar een waarderingsscore voor gemeentelijke informatievoorziening die loopt van 0 (= zeer laag) tot en met 10 (= zeer hoog). De gemiddelde waardering voor de gemeentelijke informatievoorziening komt in 2005 uit op 6,0. In de figuur is te zien in hoeverre men het eens is met de afzonderlijke uitspraken. Ruim de helft van de inwoners (58 procent) vindt dat de gemeente de inwoners vaker huis-aan-huis moet informeren. Verder vindt één op de drie inwoners dat de informatie van de gemeente het lezen waard is (33 procent) en dat het duidelijk is waar je binnen de gemeente informatie kunt krijgen (31 procent). Een vijfde deel vindt dat de informatie van de gemeente er aantrekkelijk uitziet. Figuur 10 Waardering gemeentelijke informatievoorziening, in procenten (N=max. 4.227).

de gemeente moet burgers vaker huis-aan-huis informeren

58

informatie van de gemeente is het lezen waard

33

het is duidelijk waar je binnen de gemeente informatie kunt

31

krijgen

informatie van de gemeente is duidelijk verwoord

27

informatie van de gemeente is betrouwbaar

20

informatie van de gemeente ziet er aantrekkelijk uit

19

0

25

50

75

100

%

15



3.4. Inspraak en inspraakinstrumenten De bevolking heeft inspraak in de besluitvorming door de gemeente. Het is voor de gemeente dan ook van belang te weten in hoeverre de inwoners van mening zijn dat de gemeente bij het nemen van beslissingen voldoende rekening houdt met de wensen van de bevolking. Het percentage inwoners dat ‘voldoende’ heeft geantwoord is met 8 procent gering te noemen. Bij dit percentage past de nuancering dat ruim een derde deel van de bevolking (35 procent) deze vraag niet kan beantwoorden. Figuur 11 Rekening houden met wensen van de bevolking, in procenten (N= 4.318). voldoende 8% weet niet/geen mening 35%

onvoldoende 57%

Om een beeld te krijgen van de maatschappelijke effectiviteit van het huidige inspraakinstrumentarium is de burgers een aantal inspraakinstrumenten voorgelegd. Er is gevraagd om aan te geven of men deze inspraakinstrumenten zinvol vinden om invloed uit te oefenen op het beleid en het doen en laten van de gemeente. In de figuur is per instrument te zien welk aandeel van de inwoners het een zinvol instrument vindt. Van de vier inspraakinstrumenten die hier uit springen valt het percentage inwoners dat enquêtes zinvol vindt (68 procent) het meest op. ‘Inspraakmogelijkheden’, ‘buurtorganisaties/dorpsraad’ en ‘referendum’ worden door ruim de helft van de inwoners zinvolle inspraakinstrumenten genoemd. Het ‘spreekuur met politieke partijen’ wordt het minst vaak zinvol gevonden (24 procent).

16



Figuur 12 Oordeel over inspraakinstrumenten, in procenten (N= max. 4.097).

68

een enquête zoals deze 57

inspraakmogelijkheden

56

buurtorganisatie/dorpsraad

55

referendum 37

hoorzittingen spreekuur met gemeenteraadsleden

34

spreekuur met wethouder

34

inspraak raadscommissies

33

spreekuur met burgemeester

28 24

spreekuur met politieke partijen 0

25

50

75

100

%

17


Gemeentebestuur en lokale politiek

4. Gemeentebestuur en lokale politiek In discussies over bestuurlijke vernieuwing, verkiezingen et cetera staat telkens de relatie tussen overheden en burgers centraal. Aan de inwoners van Sittard-Geleen zijn daarom enkele vragen voorgelegd over de waardering voor het gemeentebestuur (paragraaf 4.1) en de interesse van de inwoners voor de lokale politiek (paragraaf 4.2).

4.1. Tevredenheid over gemeentebestuur De eerste vraag die is voorgelegd luidt: ‘Bent u over het gemeentebestuur in uw woonplaats tevreden of ontevreden?’. Om een schaalscore te kunnen vaststellen zijn de antwoordpercentages omgerekend naar een tevredenheidsscore voor het gemeentebestuur die loopt van 0 (=zeer ontevreden) tot en met 10 (= zeer tevreden). De aldus berekende tevredenheidsscore voor het gemeentebestuur komt uit op 4,0. Ter aanvulling op de algemene waardering van het gemeentebestuur is de inwoners ook een aantal specifieke uitspraken over het functioneren van het gemeentebestuur voorgelegd. We hebben gevraagd in hoeverre men het met deze uitspraken eens is. Het gaat om de volgende uitspraken: -

het gemeentebestuur moet zich op wijkbijeenkomsten presenteren om in direct contact met de burger te komen; het gemeentebestuur is er tot nu toe behoorlijk in geslaagd enkele belangrijke problemen in de gemeente op te lossen; het gemeentebestuur doet veel om de mensen bij het bestuur van de gemeente te betrekken; leden van de gemeenteraad bekommeren zich om de mening van mensen zoals ik; gemeenteraadsleden weten over het algemeen goed wat er speelt onder de mensen; het belastinggeld wordt in mijn gemeente over het algemeen goed besteed; wanneer ik alles op een rijtje zet vind ik dat de gemeente waar ik woon goed bestuurd wordt.

De figuur laat zien welk percentage van de inwoners het eens is met de uitspraken over het gemeentebestuur van Sittard-Geleen. De uitspraak ‘Het gemeentebestuur moet zich op wijkbijeenkomsten presenteren om in direct contact met de burger te komen’ springt er met 72 procent het meest uit. De overige uitspraken worden door 10 procent en minder van de inwoners onderschreven. De uitspraak ‘Het belastinggeld wordt in mijn gemeente over het algemeen goed besteed’ scoort van alle uitspraken met 3 procent het slechtst. Een relatief groot deel van de inwoners (variërend van 23 tot 31 procent) heeft op de uitspraken met ‘weet niet/geen mening’ geantwoord.

18


Gemeentebestuur en lokale politiek

Figuur 13 Tevredenheid over gemeentebestuur verbijzonderd, in procenten (N= max. 4.217).

72

op wijkbijeenkomsten presenteren

gemeenteraadsleden weten wat er speelt

10

vindt dat gemeente goed bestuurd wordt (samenvattend)

10

geslaagd in oplossen problemen

9

gemeenteraad bekommert zich om mening van mensen

6

betrekt mensen bij bestuur

5

3

belastinggeld wordt goed besteed

0

25

50

75

100

%

4.2. Politieke interesse De belangstelling voor de politiek is gepeild door in het burgeronderzoek te vragen in welke mate men geïnteresseerd is in lokale politiek. Eén op de zeven inwoners is (zeer) geïnteresseerd in de lokale politiek en ruim de helft (53 procent) een beetje. Een kwart van de inwoners geeft aan niet geïnteresseerd te zijn in de plaatselijke politiek. Figuur 14 Interesse burger in lokale politiek, in procenten (N=4.279). weet niet/geen mening 6%

(zeer) geïnteresseerd 15%

niet geïnteresseerd 26%

een beetje geïnteresseerd 53%

19


Winkelen

5. Winkelen Dit hoofdstuk gaat in op het winkelen in centra/winkelgebieden binnen of buiten Sittard-Geleen. In paragraaf 5.1 wordt de waardering voor de winkelcentra bespr oken. De bezoekfrequentie en -reden van de grote centrumgebieden wordt in par agraaf 5.2 van dit hoofdstuk belicht.

5.1. Waardering centrumgebieden De gemeente Sittard-Geleen kent twee grote centrumgebieden, namelijk Sittardcentrum en Geleen-centrum. We hebben aan de bezoekers van deze centra gevraagd de waardering van deze centra te beoordelen door het geven van een rapportcijfer. Sittard-centrum wordt van de twee centrumgebieden het meest positief gewaardeerd en krijgt een gemiddeld rapportcijfer van 7,3. Geleen-centrum wordt met een gemiddeld cijfer van 5,2 lager gewaardeerd dan Sittard-centrum.

5.2. Bezoek grote centrumgebieden Om een beeld te krijgen van de centrumfunctie van de twee grote centrumgebieden in Sittard-Geleen zijn enkele vragen gesteld over het bezoek aan deze gebieden. We hebben eerst gevraagd welk centrum men voor het laatst heeft bezocht. Het grootste deel van de inwoners heeft de laatste keer het centrum van Sittard bezocht (71 procent), terwijl 29 procent de laatste keer het centrum van Geleen bezocht. In tabel 1 is de bezoekfrequentie van het laatst bezochte centrumgebied te lezen. Geleen-centrum heeft in vergelijking met Sittard-centrum meer frequente bezoekers. Het centrumgebied van Geleen-centrum wordt vaker één of tweemaal per week (49 procent) en drie of vier keer per week (14 procent) bezocht, terwijl bezoekers van Sittard-centrum in vergelijking met de bezoekers van Geleen-centrum dit centrumgebied vaker één of twee keer per maand bezoeken.

20


Winkelen

Tabel 1 Bezoekfrequentie Sittard-centrum en Geleen-centrum, in procenten. minder dan een keer per maand

één of twee keer per maand

één of twee keer per week

drie of vier keer per week

vijf of meer keer per week

Sittard-Centrum

9

31

45

11

5

Geleen-Centrum

9

23

49

14

5

Om inzicht te krijgen in eventuele verschillende functies van de centrumgebieden is gevraagd waarvoor men meestal in dit centrum komt. Sittard-centrum heeft een duidelijk andere functie dan Geleen-centrum. Sittard-centrum wordt vaker dan Geleen-centrum bezocht om te winkelen (92 procent Sittard-centrum versus 78 procent Geleen-centrum) en om uit te gaan (20 procent Sittard-centrum versus 10 procent Geleen-centrum). Geleen-centrum wordt vaker bezocht vanwege voorzieningen als postkantoor, banken et cetera (46 procent Geleen-centrum versus 37 procent Sittardcentrum). Ook geven bezoekers van Geleen-centrum (14 procent) vaker dan bezoekers van Sittard-centrum (8 procent) aan dat men er woont. Tabel 2 Bezoekreden, naar centrumgebied, in procenten. werk

onderwijs

winkelen

postkantoor/bank etc

uitgaan

woon er

anders

Sittard-Centrum

8

2

92

37

20

8

4

Geleen-Centrum

6

0

78

46

10

14

8

21


Vrijetijdsbesteding

6. Vrijetijdsbesteding In dit hoofdstuk komt het thema ‘vrijetijdsbesteding’ aan de orde. Hierin is te lezen op welke wijze de inwoners van Sittard-Geleen actief zijn buiten werk, school of huishouden. Eerst wordt in paragraaf 6.1 ingegaan op de sportdeelname en sportvoorzieningen in de gemeente Sittard-Geleen. Het uitgaansgedrag en het bezoek aan en de tevredenheid over uitgaansgelegenheden wordt in paragraaf 6.2 besproken. In paragraaf 6.3 wordt vrijwilligerswerk behandeld en paragraaf 6.4 gaat in op het beoefenen van hobby’s. Tot slot wordt in paragraaf 6.5 de totale maatschappelijke participatie behandeld.

6.1. Sport In deze paragraaf wordt eerst een beeld geschetst van de sportbeoefening in Sittard-Geleen en vervolgens wordt het thema sportvoorzieningen behandeld.

Sportbeoefening Om een algemeen beeld te krijgen van de mate van sportbeoefening in SittardGeleen is eerst gevraagd of men op de één of andere manier aan sport doet. In 2005 doet 49 procent van de inwoners aan sport. Het grootste deel van de sporters (52 procent) sport enkele malen per week en 39 procent sport eenmaal per week. Bijna alle sporters (98 procent) sporten ten minste eenmaal per maand. Figuur 15 Sportfrequentie sportende inwoners, in procenten (N=2.160).

meerdere malen per maand 6%

eenmaal per week 39%

eenmaal per maand 1%

minder dan eenmaal per maand 2%

enkele malen per week 52%

22


Vrijetijdsbesteding

We hebben aan de sporters eveneens gevraagd of men meestal samen met anderen of alleen sport. Bijna tweederde van de inwoners (62 procent) sport meestal samen met anderen. Figuur 16 Sportbeoefening individueel of met anderen, in procenten (N=2.137). beide ongeveer even veel 11%

meestal alleen 27%

meestal samen met anderen 62%

Bijna driekwart van de sporters maakt gebruik van een sportaccommodatie. Bijna tweederde (62 procent) doet dit binnen de eigen gemeente en 11 procent buiten de eigen gemeente. Ruim een kwart (27 procent) maakt helemaal geen gebruik van sportaccommodaties. Figuur 17 Gebruik sportaccommodaties, in procenten (N=2.159). ja, buiten eigen gemeente 11%

nee 27%

ja, binnen eigen gemeente 62%

Aan de gebruikers van sportaccommodaties is de vraag voorgelegd in hoeverre men tevreden is over de sportaccommodatie die men gebruikt. Driekwart van de gebruikers is tevreden over de sportaccommodatie. Een gering percentage (5 procent) is hierover niet tevreden. Uit de achtergrondanalyse blijkt dat het percentage tevreden gebruikers hoger is over de buiten de eigen gemeente gelegen sportaccommodaties dan binnen de eigen gelegen accommodaties (81 procent versus 74 procent).

23


Vrijetijdsbesteding

Figuur 18 Tevredenheid met de sportaccommodatie, in procenten (N=1.648).

ontevreden 5%

weet niet/geen mening 2%


tevreden 74%

Het is van belang een goed inzicht te krijgen in de wensen en behoeften van de gebruikers van sportaccommodaties met betrekking tot het aanbod van accommodaties. Daarom is gevraagd aan te geven aan welke sportaccommodaties de gemeente meer aandacht zou moeten besteden. Men kon een keuze maken uit één of meer van de onderstaande categorieën binnen- en buitenaccommodaties. Binnenaccommodaties: - sporthallen, sportzalen, gymnastiekzalen; - squashcentrum, tennishallen; - sportschool, fitnesscentrum, ballet- of dansschool; - biljart-, snooker-, of bowlingcentrum, kegelbaan; - jeu de bouleshal; - binnen-zwembad. Buitenaccommodaties: - sportvelden; - tennisbanen; - atletiekbaan, trimbaan; - buiten-zwembad. Sporters die gebruik maken van sportaccommodaties willen dat meer aandacht wordt besteed aan sporthallen, sportzalen en gymnastiekzalen (24 procent) en aan binnen en buitenzwembaden (beide 23 procent). Verder wordt meer aandacht gewenst voor sportschool, fitnesscentrum, ballet- of dansschool en sportvelden (beide categorieën 14 procent). Ruim een derde deel van de gebruikers van sportaccommodaties (36 procent) is van mening dat de gemeente niet meer aandacht aan overdekte en openlucht sportaccommodaties hoeft te besteden.

24


Vrijetijdsbesteding

Figuur 19 Behoefte aan sportaccommodaties, in procenten (N=1.582). overdekt 24

sporthallen, sportzalen, gymnastiekzalen

23

binnen-zwembad 14

sportschool, fitnesscentrum, ballet- of dansschool biljart-, snooker-, of bowlingcentrum, kegelbaan

6 7

squashcentrum, tennishallen 3

jeu de bouleshal

openlucht 23

buiten-zwembad 14

sportvelden 7

tennisbanen jeu de boulesbaan

3

atletiekbaan, trimbaan 5

anders 0

25

50

75

100

%

6.2. Uitgaan Uitgaan is het tweede aspect van vrijetijdsbesteding dat in dit burgeronderzoek onderzocht is. Dit aspect is opgesplitst in twee onderdelen, namelijk uitgaansgedrag en uitgaansgelegenheden.

Uitgaansgedrag De eerste vraag die gesteld is luidt: ‘Gaat u wel eens uit? Bijvoorbeeld naar een café, discotheek, bioscoop, theater, museum, sportwedstrijd, buurthuis of ontmoetingscentrum?’ Bijna driekwart (74 procent) van de inwoners van Sittard-Geleen gaat wel eens uit.

Uitgaansgelegenheden Wat betreft de uitgaansgelegenheden is op de eerste plaats het bezoek onderzocht. Hiervoor is aan de inwoners die wel eens uitgaan een lijst met negen uitgaansgelegenheden voorgelegd met de vraag om aan te geven welke men bezoekt. Men kon kiezen uit een of meer van de volgende antwoordmogelijkheden: -

café; discotheek; restaurant; bioscoop; theater; museum; concert; sportwedstrijd; buurthuis/ontmoetingscentrum.

25


Vrijetijdsbesteding

In de figuur is te zien welk aandeel van de inwoners die wel eens uitgaan deze uitgaansgelegenheden bezoekt. Er konden meerdere antwoorden worden gegeven, waardoor het totaal boven 100 procent uit komt. Horecagelegenheden, zoals restaurants en cafés worden het meest bezocht door de inwoners (respectievelijk 63 procent en 57 procent). Verder scoren de bioscoop (53 procent) en het theater (31 procent) relatief hoog. Figuur 20 Bezoek uitgaansgelegenheden, in procenten (N=3.090).

63

restaurant 57

café 53

bioscoop 31

theater 18

sportwedstrijd

17

concert buurthuis/ontmoetingscentrum

12

discotheek

11

museum 3

anders 0

25

50

75

100

%

Om een beeld te kunnen krijgen van de waardering van de uitgaansgelegenheden is de inwoners die uitgaan gevraagd of ze tevreden of ontevreden zijn over de uitgaansgelegenheden in hun omgeving. Figuur 21 toont aan dat 40 procent van de inwoners tevreden zijn over de uitgaansgelegenheden. Eén op de vijf inwoners zijn in het algemeen ontevreden over de uitgaansgelegenheden.

26


Vrijetijdsbesteding

Figuur 21 Tevredenheid uitgaansgelegenheden in de omgeving (N=3.285). weet niet/geen mening 7% ontevreden 19%

tevreden 40%


Om een beter inzicht te krijgen in de wensen en behoeften met betrekking tot uitgaansgelegenheden is aan de inwoners die wel eens uitgaan een lijst met uitgaansgelegenheden voorgelegd met het verzoek om aan te geven of er in de eigen omgeving meer of minder van zouden moeten komen. Het betreft: -

café’s; terrassen; discotheken; restaurants; bioscopen; theaters; musea; buurthuizen/ontmoetingscentra.

Per uitgaansgelegenheid is het aandeel mensen dat vindt dat er meer van moet komen gesaldeerd met het aandeel mensen dat vindt dat er juist minder van moet komen. Een positief percentage duidt dus op een behoefte aan meer voorzieningen, een negatief percentage duidt op een behoefte aan minder voorzieningen. Zoals in de tabel te lezen is, is aan alle uitgaansgelegenheden meer behoefte. Uitschieters naar boven zijn daarbij: terrassen en restaurants (beide 30 procent) en discotheken (24 procent). Het geringst is de behoefte aan meer cafés en bioscopen (beide 6 procent).

27


Vrijetijdsbesteding

Tabel 3 Behoefte aan uitgaansgelegenheden in de omgeving, in procenten. meer

minder

saldo

terrassen

33

3

30

restaurants

32

2

30

discotheken

32

8

24

musea

20

3

17

buurthuizen/ontmoetingscentra

19

3

16

theaters

16

2

14

8

2

6

bioscopen

6.3. Vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk is de derde vorm van vrijetijdsbesteding die onderzocht is. Om de mate waarin de inwoners van Sittard-Geleen aan vrijwilligerswerk doen te meten, is de volgende vraag gesteld: ‘Bent u op de een of andere manier actief als vrijwilliger? Geeft u bijvoorbeeld regelmatig hulp aan buren, zieken of ouderen, of hebt u een functie in een club, vereniging, kerk, moskee, buurthuis of politieke partij, of doet u misschien iets voor school?’. Bijna een derde deel van de inwoners (31 procent) is actief als vrijwilliger. Als we kijken naar de frequentie dan zijn bijna alle vrijwilligers (92 procent) maandelijks actief en 61 procent van de vrijwilligers besteed wekelijks tijd aan vrijwilligerswerk. Figuur 22 Frequentie vrijwilligerswerk, in procenten (N=1.365). minder dan eenmaal per maand 8% eenmaal per maand 11%


meerdere malen per maand 20%


28


Vrijetijdsbesteding

6.4. Hobby’s In het kader van de vrijetijdsbesteding is ook gevraagd in hoeverre men hobby’s heeft. De volgende vraag is gesteld: ‘Heeft u nog andere vrijetijdsactiviteiten en hobby’s, die hiervoor nog niet aan de orde zijn geweest? Het kan hier bijvoorbeeld gaan om muziek maken, toneelspelen, handwerken, het volgen van cursussen enzovoort.’ Op deze vraag heeft 43 procent van de inwoners bevestigend geantwoord. Vervolgens is gevraagd hoe vaak men met deze hobby’s in totaal bezig is. Bijna alle mensen met een hobby (97 procent) is er een of meerdere keren per maand mee bezig. Ruim driekwart van de hobbyisten (77 procent) besteedt één of meerdere malen per week tijd aan een hobby. Figuur 23 Frequentie waarmee men bezig is met één of meerdere hobby’s, totaalpercentage (N=1.844). eenmaal per maand 4% meerdere malen per maand 17%




Behalve dat we gevraagd hebben naar de frequentie waarmee men met hobby’s bezig is, is ook gevraagd of men deze hobby’s meestal samen met anderen of alleen beoefent. Bijna de helft van de hobbyisten (47 procent) beoefent de hobby’s meestal samen met anderen, ruim een derde deel (38 procent) doet dit meestal alleen en 15 procent beoefent de hobby’s ongeveer even vaak alleen als met anderen. Figuur 24 Het beoefenen van hobby’s: individueel of samen met anderen, in procenten (N=1.855) beide ongeveer even vaak 15% meestal samen met anderen 47% meestal alleen 38%

29


Vrijetijdsbesteding

6.5. Sociale contacten De laatste vraag die over vrijetijdsbesteding is gesteld gaat over contacten met vrienden of familie. De vraag die hierover gesteld is, luidt: ‘Hoe vaak ontmoet u vrienden of familie? We bedoelen niet alleen het aantal malen dat u thuis vrienden ontvangt of bij vrienden op bezoek gaat, maar ook ontmoetingen die niet binnenshuis plaatsvinden.’ Bijna alle inwoners van Sittard-Geleen (94 procent) hebben ten minste eenmaal per maand sociale contact(en). En ruim tweederde deel van de inwoners (68 procent) heeft tenminste éénmaal per week contact met vrienden of familie. Voor 6 procent van de inwoners geldt dat zij minder dan één maal per maand sociale contacten hebben. Figuur 25 Frequentie waarop men sociale contacten heeft, in procenten (N=4.196).

eenmaal per maand 4% meerdere malen per maand 21%




6.6. Maatschappelijke participatie Tot slot wordt in dit hoofdstuk de totale maatschappelijke participatie besproken. Hierbij wordt een indruk gegeven van de mate waarin en de wijze waarop de inwoners participeren op het gebied van vrijetijdsbesteding, vrijwilligerswerk en hobby’s. Om de maatschappelijke participatie te indiceren, is gebruik gemaakt van de volgende vragen, die inzicht geven in de mate waarin men aan het maatschappelijke leven deelneemt: -

-

Doet u op de een of andere manier aan sport? Gaat u wel eens uit? (Bijvoorbeeld naar een café, discotheek, bioscoop, theater, museum, sportwedstrijd, buurthuis of ontmoetingscentrum?) Bent u op de een of andere manier actief als vrijwilliger? (Geeft u bijvoorbeeld regelmatig hulp aan buren, zieken of ouderen, of hebt u een functie in een club, vereniging, kerk, moskee, buurthuis of politieke partij, of doet u misschien iets voor school?) Heeft u nog andere vrijetijdsactiviteiten en hobby’s , die hiervoor nog niet aan de orde zijn geweest? (Het kan hier bijvoorbeeld gaan om muziek maken, toneelspelen, handwerken, het volgen van cursussen enzovoort). 30


Vrijetijdsbesteding

Hoe vaak ontmoet u vrienden of familie? Bedoeld is niet alleen het aantal malen dat u thuis vrienden ontvangt of bij vrienden op bezoek gaat, maar ook samenkomsten die niet binnenshuis plaatsvinden, bijvoorbeeld op straat of in een park). Vervolgens is gevraagd of men bovenstaande activiteiten in sociaal verband (samen met anderen) uitvoert en of men ze regelmatig (minimaal één keer per maand) verricht. -

Op basis van de antwoorden op deze vragen is een schaalscore voor maatschappelijke participatie berekend, die loopt van 0 (zeer laag) t/m 10 (zeer hoog). De gemiddelde score voor maatschappelijke participatie is in Sittard-Geleen 3,7. De figuur geeft inzicht in hoe de inwoners op de vijf afzonderlijke vragen met betrekking tot maatschappelijke participatie gereageerd hebben. Per activiteit is weergegeven hoeveel procent van de inwoners zegt hieraan ‘regelmatig’, dat wil zeggen tenminste eens per maand, deel te nemen. Het merendeel van de inwoners (94 procent) heeft tenminste één keer per maand contact met vrienden of familie en de helft van de inwoners gaat regelmatig uit. Verder is te zien dat 30 procent van de inwoners regelmatig en samen met anderen sport en een bijna zelfde percentage (29 procent) is regelmatig actief als vrijwilliger. Verder is een op de vijf inwoners regelmatig samen met anderen bezig met een hobby. Figuur 26 Maatschappelijke participatie verbijzonderd, in procenten (N=4.424). ontmoet regelmatig vrienden of familie

94

gaat regelmatig uit

51

doet regelmatig samen met anderen aan sport

30

is regelmatig actief als vrijwilliger

29

doet regelmatig samen met anderen aan hobby's

20 0

25

50

75

100

%

31


Gezondheid

7. Gezondheid Om een actueel beeld te krijgen van de gezondheidstoestand van de bevolking in Sittard-Geleen zijn in het burgeronderzoek enkele vragen opgenomen over het thema gezondheid. Eerst wordt ingezoomd op de gezondheidsbeleving (paragraaf 7.1), vervolgens op overgewicht (paragraaf 7.2) en tot slot komt in paragraaf 7.3 rookgedrag aan de orde.

7.1. Gezondheidsbeleving Om een indruk te krijgen van de gezondheidsbeleving is gevraagd wat men over het algemeen genomen van de eigen gezondheid vindt. De figuur toont aan dat 20 procent van de inwoners de eigen gezondheid als matig of slecht ervaart. Deze inwoners hebben een negatieve gezondheidsbeleving. Het resterende deel (80 procent) beoordeelt de eigen gezondheid als ‘goed’ tot ‘uitstekend’. Figuur 27 Gezondheidsbeleving, in procenten (N=4.296).

matig 17%

slecht 3% uitstekend 9% zeer goed 17%

goed 54%

7.2. Overgewicht Een veel gebruikte maat om te bepalen of mensen overgewicht hebben is de zogenaamde ‘Body Mass Index’ (BMI). Deze BMI wordt berekend door het gewicht (in kilogram) te delen door het kwadraat van de lengte (in meters) van een persoon. Om deze BMI te kunnen berekenen is de inwoners gevraagd hun lengte en gewicht in te vullen.

32


Gezondheid

Aan de hand van de BMI zijn een viertal gewichtscategorieën samengesteld op basis van normen vastgesteld door de World Health Organisation (WHO), namelijk: -

ondergewicht (BMI < 18,5); normaal gewicht (BMI 18,5 tot 25); overgewicht (BMI 25 tot 30); ernstig overgewicht (BMI 30 en hoger).

De figuur toont de verdeling van de inwoners in de vier gewichtscategorieën (BMIindicatoren). We zien dat 38 procent van de inwoners van Sittard-Geleen overgewicht heeft en 11 procent heeft een ernstig overgewicht. Gemiddeld heeft dus de helft van de bevolking (49 procent) overgewicht. Volgens deze definitie heeft de helft van de inwoners (49 procent) een normaal gewicht. Een fractie van de inwoners (2 procent) heeft ondergewicht. Figuur 28 Gewicht (BMI) verbijzonderd, in procenten (N=4.146). ernstig overgewicht 11%

overgewicht 38%

ondergewicht 2%

normaal gewicht 49%

In hoeverre de mensen een realistisch beeld hebben van hun eigen gewicht is in het burgeronderzoek ook gevraagd wat zij zelf vinden van hun eigen gewicht. Daarbij kon men kiezen uit: ‘te licht’, ‘(ongeveer) goed’, ‘een beetje te zwaar’ en ‘veel te zwaar’. Door de verdeling van de antwoorden op deze categorieën te vergelijken met de verdeling van de vergelijkbare BMI-categorieën ‘ondergewicht’, ‘normaal gewicht’, ‘overgewicht’ en ‘ernstig overgewicht’ is het mogelijk in beeld te brengen in hoeverre de perceptie van het (over) gewicht afwijkt van het feitelijke (over) gewicht (BMI-indicator). De inwoners blijken een vrij realistisch beeld te hebben van hun eigen gewicht, zo blijkt als we de percentages vergelijken. Van zichzelf zegt 50 procent van de inwoners dat ze te zwaar zijn. Dit percentage komt praktisch overeen met het percentage overgewicht (49 procent) volgens de BMI-definitie. Het percentage dat zijn gewicht (ongeveer) goed vindt, is iets kleiner (46 procent) dan het percentage normaal gewicht volgens de BMI-definitie (49 procent). Nadere analyse van mensen uit de categorie ‘ernstig overgewicht’ volgens de BMI-definitie toont aan dat 49 procent zichzelf veel te zwaar vindt en 45 procent vindt zich een beetje te zwaar. Bovendien vindt 6 procent van de mensen met ernstig overgewicht het eigen gewicht (ongeveer) goed.

33


Gezondheid

Figuur 29 Het eigen gewicht beoordeelt, in procenten (N=4.276). veel te zwaar 9%

te licht 4%

(ongeveer) goed 46%

een beetje te zwaar 41%

7.3. Rookgedrag In het burgeronderzoek is ook gevraagd of men wel eens rookt en zo ja, hoeveel. Ruim een kwart (26 procent) van de volwassen inwoners van Sittard-Geleen rookt op dit moment, terwijl 37 procent van de inwoners nu niet meer roken. Eenzelfde percentage heeft helemaal nooit gerookt. Figuur 30 Rookgedrag (N=4.299) ja 26% nee, ik heb nooit gerookt 37%

nee, maar vroeger wel 37%

Vanwege het gezondheidsrisico is het van belang te weten hoeveel procent van de rokers ‘zware rokers’ zijn. Zware rokers zijn gedefinieerd als personen die 21 sigaretten of meer per dag roken. In Sittard-Geleen kan volgens deze definitie 15 procent van de rokers als zware roker gekenmerkt worden.

34


Gezondheid

35


Milieu en afval

8. Milieu en afval De gemeente wil de milieuproblemen aanpakken door verschillende maatregelen te nemen. Dit hoofdstuk gaat onder andere in op die maatregelen (8.1). Het scheiden van huishoudelijk afval waar vrijwel alle inwoners mee te maken hebben komt in de laatste paragraaf van dit hoofdstuk (8.2) aan bod.

8.1. Waardering gemeentelijke milieumaatregelen De milieuproblemen in de gemeente worden aangepakt door het treffen van verschillende maatregelen. In dit burgeronderzoek is de vraag voorgelegd of de gemeente voldoende aandacht schenkt aan deze maatregelen. De milieumaatregelen waarover een oordeel is gevraagd zijn: -

vermindering van de hoeveelheid afval; reinigen van straten; tegengaan van geluidsoverlast; opruimen van hondenpoep; tegengaan van stankoverlast.

De reacties zijn omgerekend naar een waarderingsscore voor milieumaatregelen die loopt van 1 (= zeer laag) tot en met 10 (= zeer hoog). De aldus verkregen gemiddelde schaalscore voor milieumaatregelen bedraagt 5,6. Van de verschillende voorgelegde milieumaatregelen scoort het reinigen van straten het best (58 procent). Ruim een derde van de inwoners vindt dat de gemeente voldoende aandacht schenkt aan vermindering van de hoeveelheid afval. Het opruimen van hondenpoep scoort het slechtst (15 procent). Figuur 31 Waardering gemeentelijke milieumaatregelen, in procenten (N= max. 4.229). 58

reinigen van straten vermindering hoeveelheid afval

36

tegengaan van stankoverlast

29

tegengaan van geluidsoverlast

27

opruimen van hondenpoep

15 0

25

50

75

100

%

36


Milieu en afval

8.2. Tevredenheid afvalscheiding Iedereen krijgt wel eens te maken met het scheiden van huishoudelijk afval. In eerste instantie is het van belang te weten in hoeverre de inwoners tevreden zijn over de mogelijkheden om in de gemeente de verschillende soorten afval gescheiden aan te bieden. De helft van de inwoners is tevreden over de mogelijkheden om afval gescheiden aan te bieden. Voor 22 procent van de inwoners geldt dit niet: zij zijn hier ontevreden over. Figuur 32 Tevredenheid afvalscheiding (N= 4.258). weet niet 4% ontevreden 22%

tevreden 51%


We hebben bovendien over de verschillende mogelijkheden om afval te storten en enkele overige aspecten gevraagd in hoeverre men hierover tevreden is. Het gaat om de volgende aspecten: Afval ophalen: - met containers en emmers; - met vuilniszakken; - uit ondergrondse containers; - van oud papier. Centrale bakken voor glas, textiel en dergelijke: - afstand tot glasbakken en dergelijke; - leegmaken glasbakken en dergelijke. Milieupark: - afstand tot milieupark; - openingstijden milieupark.

37


Milieu en afval

Van de verschillende mogelijkheden om het afval gescheiden aan te bieden, is men het meest tevreden over het aanbieden van oud papier (84 procent). Over afvalscheiding met containers en emmers is ook een relatief groot deel van de inwoners tevreden (67 procent). Als het gaat om de centrale bakken voor glas, textiel en dergelijke dan scoort de afstand tot de glasbakken (73 procent) beter dan het leegmaken ervan (49 procent). De helft van de inwoners is tevreden over de afstand tot een milieupark; de openingstijden van milieuparken scoren iets lager: 41 procent van de inwoners is hierover tevreden. Figuur 33 Tevredenheid over afvalscheiding en voorzieningen in dit gebied, in procenten. afvalscheiding 84

van oud papier 67

met containers en emmers met vuilniszakken

44

uit ondergrondse containers

44

centrale bakken 73

afstand tot centrale bakken 49

leegmaken centrale bakken milieupark

52

afstand tot milieupark 41

openingstijden milieupark 0

25

50

75

100

%

38


Milieu en afval

39


Woonwensen

9. Woonwensen Dit hoofdstuk gaat in op verhuisplannen die inwoners wellicht hebben. Ingegaan wordt op de verhuisreden, de plek waar men wil wonen en de woning die men wenst.

9.1. Verhuisplannen De eerste vraag die gesteld is gaat over eventuele verhuisplannen. Ruim de helft van de inwoners is beslist niet van plan de komende twee jaar te verhuizen en bijna een kwart wil misschien verhuizen. Voor 10 procent van de inwoners geldt dat ze wel wil verhuizen. Figuur 34 Verhuisplannen komende 2 jaar, in procenten (N=4.259).

beslist wel 6% wil wel, kan niets vinden 4% misschien 23%

reeds nieuwe woning gevonden 2%

weet niet 8%

beslist niet 57%

Aan de inwoners die wel willen verhuizen, inmiddels een nieuwe woning hebben gevonden of die het nog niet weten, is naar de belangrijkste verhuisreden gevraagd. Gezondheid en de behoefte aan zorg (18 procent) wordt het meest genoemd. Ook de huidige woonbuurt (15 procent) en de huidige woning (14 procent) vormen belangrijke redenen om te verhuizen. Door ruim een derde van de inwoners worden andere redenen genoemd.

40


Woonwensen

Figuur 35 Belangrijkste verhuisreden, in procenten. gezondheid/zorg 18% andere reden 37%

studie 4% werk 12%

huidige woning 14%

huidige woonbuurt 15%

Ruim de helft van de inwoners (57 procent) wil in de gemeente Sittard-Geleen wonen. Als het gaat om wonen in het centrum dan geniet het centrum van Sittard (11 procent) een grotere voorkeur dan het centrum van Geleen (4 procent). Eén op de zes inwoners wil elders in Limburg wonen. Figuur 36 Plek waar men het liefst wil wonen, in procenten. huidige buurt

19

centrum Sittard

11

centrum Geleen

4 23

elders eigen woonplaats elders West. Mijnstreek

10

elders Limburg

17

elders Nederland

8

buitenland

7 0

25

50

75

100

%

41


Woonwensen

Als het gaat om het gewenste woningtype dan geniet een vrijstaande woning (31 procent) van de voorgelegde typen de meeste voorkeur. Het aandeel inwoners dat een twee-onder-een kap woning wenst is ook relatief groot (20 procent). Verder gaat bij een op de zeven inwoners de voorkeur uit naar een woning voor ouderen. Figuur 37 Gewenste woningtype, in procenten (N=1.747). vrijstaande woning

31 20

twee-onder-een-kap seniorenwoning, bejaardenwoning, aanleunwoning

14

etagewoning, bovenwoning, maisonnette, benedenwoning

9

woning in een rij

8

flat, minder dan 5 woonlagen

5

flat, 5 of meer woonlagen

2

anders

11 0

25

50

75

100

%

Op de vraag of men een koop- of huurwoning zoekt, geeft de helft aan dat de voorkeur uit gaat naar een koopwoning en 30 procent van de inwoners zoekt een huurwoning. Voor 21 procent van de inwoners is nog niet bekend wat men wil. Figuur 38 Woningvoorkeur, in procenten (N=1.824). weet niet/geen mening 21%

koopwoning 49%

huurwoning 30%

42


Woonwensen

Aan de mensen met eventuele verhuisplannen is gevraagd hoeveel de huurprijs van een woning ongeveer mag bedragen als men een woning wil huren. Er is vooral belangstelling voor huurwoningen in het segment tussen de € 250,-- en € 400,--: in totaal geeft 52 procent van de inwoners met verhuisplannen dit aan. Voor woningen in het goedkoopste segment (onder de € 250,--) heeft 8 procent van de mensen belangstelling, terwijl voor woningen in het duurste segment (€ 500,-- en meer)18 procent van de inwoners belangstelling heeft. Figuur 39 Gewenste huurprijs (exclusief verwarming in euro), in procenten van de inwoners met eventuele verhuisplannen (N=1.362). < 250

8

250-300

18

300-350

16

250-400

18 15

400-450 450-500

12

> 500

13 0

25

50

75

100

%

Behalve naar de huurprijs is ook gevraagd wat een woning mag kosten als men een woning wil kopen. De belangstelling is het grootst voor woningen in de prijsklasse € 150.000,-- tot € 200.000,-- (30 procent). Voor woningen in de prijsklasse tot € 100.000,-- en € 300.000,-- en meer is de belangstelling het kleinst (respectievelijk 9 procent en 7 procent). Figuur 40 Gewenste koopprijs (in euro), in procenten van de inwoners met eventuele verhuisplannen (N=1.442). < 100.000

9 21

100.000-150.000 150.000-200.000

30

200.000-250.000

21

250.000-300.000

12

> 300.000

7 0

25

50

75

100

%

43


Veiligheid

10. Veiligheid Het is voor het persoonlijk welzijn van belang dat men zich veilig voelt in de eigen woon- en leefomgeving. Dit hoofdstuk gaat nader in op de veiligheidsgevoelens van de inwoners van Sittard-Geleen.

10.1. Onveiligheidsgevoelens Mensen moeten zich veilig kunnen voelen, ook in de eigen woon- en leefomgeving. Om de veiligheidsgevoelens van de inwoners in kaart te brengen, hebben we eerst gevraagd of men zich wel eens onveilig voelt. Vier op de tien inwoners voelen zich wel eens onveilig in zijn algemeenheid. Hiervan voelt 8 procent zich vaak onveilig, 62 procent soms en 28 procent voelt zich zelden onveilig. Figuur 41 Frequentie onveiligheidsgevoelens algemeen, in procenten (N=1.983). weet niet vaak 2% 8% zelden 28%

soms 62%

Behalve naar onveiligheidsgevoelens in het algemeen is aan alle respondenten gevraagd naar onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt. Ruim een derde (35 procent) van de inwoners voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt. Ook nu weer is gevraagd hoe vaak men zich onveilig voelt en dan in de eigen buurt. In de eigen buurt voelt 9 procent zich vaak onveilig, 61 procent soms en 27 procent zelden.

44


Veiligheid

Figuur 42 Frequentie onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt, in procenten van de inwoners met onveiligheidsgevoelens in de buurt (N=1.808). weet niet 4%

vaak 9%

zelden 27%

soms 61%

Van de mensen die zich wel eens onveilig in de buurt voelen, zijn de onveiligheidsgevoelens het grootst in de avonduren (68 procent). Voor 20 procent geldt dat zij zich zowel overdag als ’s avonds onveilig voelen. Slechts een fractie (1 procent) voelt zich alleen overdag onveilig. Figuur 43 Tijdstip onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt, in procenten van de inwoners met onveiligheidsgevoelens in de buurt (N=1.788) weet niet/geen mening 11%

overdag 1%

zowel overdag als 's avonds 20% s avonds 68%

45


Bijlagen

11. Verkeer In het kader van het verkeers- en vervoersbeleid in de gemeente is inzicht nodig in het verplaatsingsgedrag van de inwoners. Over dit verplaatsingsgedrag gaat dit hoofdstuk.

11.1. Verplaatsingsgedrag Om inzicht te krijgen in het verplaatsingsgedrag van de inwoners van Sittard-Geleen is gevraagd om aan te geven met welk vervoermiddel men het grootste deel van de afstand aflegt naar negen bestemmingen. De auto wordt in alle gevallen (behalve school) het meest gebruikt en vooral voor bezoek aan familie en kennissen (81 pr ocent), om te winkelen voor niet-dagelijkse artikelen (70 procent) en voor recreatie (67 procent). De dagelijkse boodschappen worden vooral met de auto (59 procent), fiets of bromfiets (41 procent) en te voet (30 procent) gedaan. Verder gaat men wat vaker per fiets of bromfiets en het openbaar vervoer naar het centrum van Sittard dan naar het centrum van Geleen. Tabel 4 Keuze vervoermiddel naar negen bestemmingen (N= 4.424). auto

fiets of bromfiets

motor

openbaar vervoer

te voet

46

24

2

6

4

8

16

0

4

10

dagelijkse boodschappen

59

41

0

1

30

winkelen niet-dagelijkse artikelen

70

25

0

4

15

bezoek familie, kennissen

81

32

4

7

20

recreatie

67

34

2

5

18

uitgaan

52

16

0

5

22

centrum Sittard

60

38

1

7

21

centrum Geleen

55

25

2

4

17

werk school

46


Verkeer

Bijlagen

47


Bijlagen

48


Verkeer

1. Bewonersprofiel In dit hoofdstuk wordt een ‘profiel’ van de bevolking van Sittard-Geleen geschetst. Dit bewonersprofiel kan gebruikt worden als achtergrond bij de in de vorige hoofdstukken gepresenteerde informatie. In dit hoofdstuk worden de volgende onderwerpen beschreven: bevolkingssamenstelling, huishoudenssituatie, opleiding, inkomen en werkzame beroepsbevolking.

1.1. Bevolkingssamenstelling In deze paragraaf staat de vraag centraal hoe de bevolking van Sittard-Geleen is samengesteld. Daarbij wordt met name gekeken naar de leeftijdsopbouw van de buurt. Bedacht moet (ook nu) worden dat de gepresenteerde gegevens gebaseerd zijn op steekproefonderzoek en dat dus rekening moet worden gehouden met onnauwkeurigheidsmarges.

49


Bijlagen

Tabel 5 Leeftijdssamenstelling, in procenten. 18-34 jaar

35-54 jaar

55-74 jaar

75 jaar e.o.

Guttecoven

24

40

31

5

Limbricht

16

47

33

4

Einighausen

22

40

34

5

Holtum

17

47

31

5

Buchten

24

42

29

5

Born

22

39

28

11

Hondsbroek

41

41

12

6

Obbicht/Papenhoven

18

51

27

4

Grevenbicht

23

41

28

8

voormalig Born en kleine kernen

23

43

27

6

Geleen-Centrum

22

40

27

12

Geleen-Noord

25

35

23

17

Lindenheuvel

27

44

23

6

Westelijk-Geleen

25

41

24

10

Munstergeleen/Windraak

15

41

37

7

Geleen-Zuid

24

29

37

10

Kluis

20

40

27

13

Oud-Geleen/Haesselderveld

20

49

26

5

Oostelijk-Geleen, Munstergeleen en Windraak

20

40

32

9

Limbrichterveld/Hoogveld

41

34

20

5

Sittard-Centrum

36

23

26

15

Sanderbout

23

47

23

8

Ophoven

22

47

25

6

Kollenberg-Park/Leijenbroek

12

28

40

21

Westelijk-Sittard

28

36

26

10

Overhoven/Schwienswei

22

41

32

5

Baandert

27

42

24

7

Stadbroek

26

35

26

12

Vrangendael

17

33

39

11

Broeksittard

20

37

35

8

Kemperkoul

23

61

14

2

Oostelijk-Sittard

23

45

26

6

Gemeente Sittard-Geleen

24

41

27

8

Van de volwassen bevolking bevindt zich 24 procent in de leeftijdsgroep van 18 t/m 34 jaar, 41 procent in de middelbare leeftijdsgroep van 35 t/m 54 jaar, 27 procent in de categorie 55 t/m 74 jaar en 8 procent in de ‘oudere’ leeftijdsgroep van 75 jaar en ouder. Er bestaan tussen de stadsdelen geen grote verschillen. Tussen de buurten zijn wel grote verschillen en dan met name bij de leeftijdsgroep 18-34 jarigen: het percentage 18-34 jarigen varieert van 12 procent in Kollenberg-Park/Leijenbroek tot 41 procent in Hondsbroek.

50


Verkeer

1.2. Huishoudenssituatie Aan de inwoners van 18 jaar en ouder is gevraagd welke thuissituatie het meest op hen van toepassing is. De antwoordmogelijkheden die aan de mensen zijn voorgelegd kunnen gerubriceerd worden in de volgende vijf categorieën: -

alleenstaand; (gehuwd of ongehuwd) samenwonend, met of zonder kind(eren); alleenstaande ouder, met kind(eren); inwonend bij ouders/anderen; anders.

De verdeling van de antwoorden op bovenstaande categorieën is weergegeven in tabel 6.

51


Bijlagen

Tabel 6 Huishoudenssituatie, in procenten. alleenstaand

gehuwd of ongehuwd samenwonend

alleenstaande ouder met kind(eren)

inwonend bij ouders/anderen

anders

Guttecoven

10

81

0

7

2

Limbricht

11

78

3

7

1

Einighausen

8

82

3

8

0

Holtum

10

84

2

3

0

Buchten

8

82

1

8

1

Born

9

81

2

6

2

Hondsbroek

9

76

1

13

2

Obbicht/Papenhoven

11

78

1

10

1

Grevenbicht

11

74

3

12

0


10

79

2

9

1

Geleen-Centrum

26

64

5

5

0

Geleen-Noord

13

72

3

10

1

Lindenheuvel

12

73

1

12

1

Westelijk-Geleen

16

71

3

10

1


9

81

4

5

0

Geleen-Zuid

18

68

3

10

1

Kluis

20

71

3

5

0


15

73

5

7

0


16

73

4

7

0


17

70

5

7

2

Sittard-Centrum

30

61

3

3

3

Sanderbout

9

75

2

12

2

Ophoven

14

74

2

9

0


22

70

1

7

0

Westelijk-Sittard

19

70

3

7

1


13

75

4

8

1

Baandert

8

80

4

7

1

Stadbroek

15

70

3

8

4

Vrangendael

30

61

4

5

0

Broeksittard

13

70

7

7

3

Kemperkoul

9

82

4

5

0

Oostelijk-Sittard

13

75

4

7

1


15

74

3

8

1

In Sittard-Geleen woont gemiddeld 74 procent van de inwoners gehuwd of ongehuwd samen met of zinder kind(eren), 15 procent is alleenstaand, 8 procent woont bij de ouders of bij anderen, 3 procent van de bevolking bestaat uit alleenstaande ouders met kind(eren) en een restaandeel van 1 procent heeft een andere thuissituatie (denk hierbij aan woongemeenschappen en dergelijke.).

52


Verkeer

Op stadsdeelniveau zijn geen verschillen te zien, dit is wel het geval op buurtniveau. Het percentage alleenstaanden varieert tussen 8 procent in Baandert, Einighausen en Buchten tot 30 procent in de buurten Sittard-Centrum en Vrangendael. En het percentage gehuwden of ongehuwd samenwonenden met of zinder kind(eren) loopt uiteen van 61 procent in Sittard-Centrum, Vrangendael tot 84 procent in Holtum.

1.3. Opleiding Het opleidingsniveau is een belangrijke indicator voor de sociaal-economische positie van de bevolking. Om een beeld van dit opleidingsniveau te krijgen is de inwoners in het burgeronderzoek gevraagd aan te geven wat de hoogstgenoten schoolopleiding is die met een diploma is afgerond. Daarbij kon men kiezen uit één van de volgende antwoordcategorieën: -

lager onderwijs (inclusief lavo en vglo); lager beroepsonderwijs (lts, lhno, et cetera.); middelbaar algemeen voortgezet onderwijs (mavo, mulo); middelbaar beroepsonderwijs (mts, meao, et cetera); hoger algemeen voortgezet onderwijs ((havo, vwo); hoger beroepsonderwijs (hts, heao, et cetera); wetenschappelijk onderwijs.

Figuur 44 geeft voor Sittard-Geleen en de verschillende buurten het aandeel inwoners met een lager opleidingsniveau weer, uitgedrukt in een percentage van de inwoners van 18 t/m 65 jaar. Het gaat hierbij om mensen van wie het hoogst behaalde opleidingsniveau lager onderwijs, lager beroepsonderwijs of mavo is (de eerste drie bovengenoemde antwoordcategorieën). Er is voor gekozen om deze groep te rel ateren aan de 18-65 jarigen, en daarmee dus niet aan de totale bevolking, omdat met name de groep 18-65 jarigen relevant is voor het arbeidsmarktbeleid.

53


Bijlagen

Figuur 44 Lager opleidingsniveau (18-65 jarigen). Lager opleidingsniveau 2005

44

Guttecoven 31

Limbricht

37

Einighausen

38

Holtum

42

Buchten 36

Born 24

Hondsbroek

45

Obbicht/Papenhoven 41

Grevenbicht 37


48

Geleen-Centrum 35

Geleen-Noord

47

Lindenheuvel

45

Westelijk-Geleen Munstergeleen/Windraak

40

Geleen-Zuid

39 35

Kluis

36


37


38

Limbrichterveld/Hoogveld 16

Sittard-Centrum

74

Sanderbout 38

Ophoven 17

Kollenberg-Park/Leijenbroek Westelijk-Sittard

36


35 37

Baandert

51

Stadbroek 38

Vrangendael

51

Broeksittard 29

Kemperkoul

36

Oostelijk-Sittard 0

25

50

75

100

Uit de grafiek blijkt dat gemiddeld 38 procent van de 18-65 jarige inwoners een lager opleidingsniveau heeft. Op stadsdeelniveau zijn nauwelijks verschillen ten opzichte van het gemiddelde te zien. Op het niveau van de buurten is de spreiding zeer fors en loopt in Westelijk-Sittard uiteen van 16 procent in Sittard-Centrum tot 74 procent in Sanderbout.

54


Verkeer

Tabel 7 laat zien hoe de verdeling van alle onderzochte opleidingscategorieën is in Sittard-Geleen en de buurten. Per onderwijssoort wordt weergegeven hoeveel pr ocent van de 18-65 jarigen deze als hoogstgenoten opleiding met een diploma heeft afgerond. Tabel 7 Opleidingsniveau verbijzonderd (18-65 jarigen), in procenten. basisonderwijs (lager onderwijs)

lager beroepsonderwijs

mavo

middelbaar beroepsonderwijs

Guttecoven

13

17

15

27

Limbricht

3

9

19

18

Einighausen

5

16

16

26

Holtum

4

18

14

29

Buchten

5

20

17

20

Born

7

14

15

24

Hondsbroek

2

13

9

28

Obbicht/Papenhoven

8

18

19

33

Grevenbicht

7

16

18

21


6

15

16

25

Geleen-Centrum

9

16

23

28

Geleen-Noord

4

11

20

34

Lindenheuvel

13

25

9

27

Westelijk-Geleen

10

20

15

29


5

12

23

16

Geleen-Zuid

2

12

25

20

Kluis

6

10

18

20


8

15

13

26


6

13

19

21


7

13

17

26

Sittard-Centrum

4

4

8

19

Sanderbout

22

36

14

14

Ophoven

8

16

13

20


2

8

7

15

Westelijk-Sittard

8

15

13

20


5

19

11

20

Baandert

8

16

12

29

Stadbroek

9

23

19

14

Vrangendael

6

13

18

19

Broeksittard

15

21

15

17

Kemperkoul

3

16

9

24

Oostelijk-Sittard

6

18

13

22


7

16

15

23

55


Bijlagen

Tabel 7 (vervolg) Opleidingsniveau verbijzonderd (18-65 jarigen), in procenten. havo/vwo

hoger beroepsonderwijs

wetenschappelijk onderwijs

Guttecoven

8

19

2

Limbricht

13

31

6

Einighausen

9

21

7

Holtum

12

16

6

Buchten

11

24

4

Born

18

20

2

Hondsbroek

12

28

7

Obbicht/Papenhoven

11

10

2

Grevenbicht

14

19

6


12

21

5

Geleen-Centrum

6

12

5

Geleen-Noord

10

15

6

Lindenheuvel

7

15

4

Westelijk-Geleen

7

14

5


13

24

8

Geleen-Zuid

13

23

4

Kluis

13

25

6


9

24

4


12

24

5


12

18

6

Sittard-Centrum

23

32

9

Sanderbout

3

6

4

Ophoven

7

29

8


19

33

16

Westelijk-Sittard

12

24

8


11

27

6

Baandert

13

16

5

Stadbroek

15

20

0

Vrangendael

12

27

4

Broeksittard

6

21

6

Kemperkoul

13

27

7

Oostelijk-Sittard

12

24

5


11

22

6

Bijna vier op de tien inwoners van 18 t/m 65 jaar oud heeft een lager onderwijsniveau (basisonderwijs, lager beroeps onderwijs, mavo), 34 procent middelbaar opleidingsniveau en 28 procent een hoger opleidingsniveau (hbo, wo). Van de stadsdelen wijkt alleen Westelijk-Geleen af van het gemiddelde vanwege het laagste percentage hoger opleidingsniveau (19 procent). Kijken we naar de buurtverschillen in hoger opleidingsniveau (hbo en wo samengeteld) dan zien we dat dit aandeel varieert van 49 procent in Kollenberg-Park/Leijenbroek tot 10 procent in Sanderbout.

56


Verkeer

1.4. Inkomen Het inkomensniveau is evenals het opleidingsniveau een indicator voor de sociaaleconomische positie. Om een indicatie hiervan te krijgen, is de inwoners gevraagd om aan te geven of ze het eigen huishouden tot de inkomensgroep met een laag inkomen, een gemiddeld inkomen of een hoger inkomen rekenen. Tabel 8 geeft de procentuele verdeling van de inkomens in 2005 aan de hand van deze groepen weer. Tabel 8 Inkomensniveau, in procenten. laag inkomen

gemiddeld inkomen

hoger inkomen

Guttecoven

24

64

9

Limbricht

12

61

23

Einighausen

14

58

23

Holtum

18

63

16

Buchten

16

60

17

Born

17

64

12

Hondsbroek

14

61

20

Obbicht/Papenhoven

20

63

9

Grevenbicht

17

65

12


17

62

15

Geleen-Centrum

25

62

7

Geleen-Noord

18

62

14

Lindenheuvel

30

54

8

Westelijk-Geleen

26

58

9


14

60

19

Geleen-Zuid

24

53

14

Kluis

22

57

17


21

56

14


20

57

16


31

55

8

Sittard-Centrum

20

57

15

Sanderbout

46

45

3

Ophoven

21

54

21


11

48

35

Westelijk-Sittard

25

53

17


26

53

17

Baandert

26

59

12

Stadbroek

40

47

6

Vrangendael

32

53

9

Broeksittard

34

51

9

Kemperkoul

11

61

25

Oostelijk-Sittard

25

55

15


22

57

15

57


Bijlagen

Bijna een kwart (22 procent) van de inwoners rekent het eigen huishouden tot de lage inkomen, ruim de helft van de inwoners (57 procent) tot de gemiddelde inkomens en 15 procent tot de hogere inkomens. Tussen de stadsdelen zijn kleine verschillen te zien. De verschillen zijn groter op buurtniveau. Het percentage lage inkomens loopt uiteen van 11 procent in Kollenberg-Park/Leijenbroek en Kemperkoul tot 46 procent in Sanderbout. Bij de hogere inkomens zien we het spiegelbeeld hiervan: in Sanderbout het laagste percentage (3 procent) en in Kemperkoul het hoogste percentage (35 procent) hoger inkomen. Tot slot van deze paragraaf moet opgemerkt worden dat er uit privacy- en onderzoekstechnische overwegingen (risico van lagere onderzoeksrespons) voor gekozen is de mensen zelf een globale inschatting van hun inkomensniveau te laten geven en niet rechtstreeks naar hun feitelijke inkomen te vragen. Uitgangspunt in de gekozen benadering is dat de verkregen informatie van de burger (wellicht) weliswaar iets subjectiever van aard zal zijn, maar dat deze desondanks ruimschoots beantwoordt aan haar doel, namelijk het geven van een betrouwbare indicatie van het inkomensniveau.

1.5. Werkzame beroepsbevolking Ook het hebben van een betaalde baan is een indicator van de sociaal-economische positie van de inwoners. Om hiervan een beeld te krijgen is in het burgeronderzoek de vraag gesteld of men betaalde werkzaamheden voor 12 uur of meer per week verricht. Figuur 45 geeft weer hoeveel procent van de inwoners van 18-65 jaar 12 uur of meer per week werkzaam is. Daarmee ontstaat een beeld van de werkzame beroepsbevolking. Hierbij moet er op gewezen worden dat het begrip ‘beroepsbevolking’ volgens de officiële definitie betrekking heeft op de 15-65 jarigen, in dit onderzoek heeft het betrekking op de 18-65 jarigen.

58


Verkeer

Figuur 45 Werkzame beroepsbevolking (18-65 jarigen). Werkzame beroepsbevolking 2005

63

Guttecoven

69

Limbricht 64

Einighausen

67

Holtum

67

Buchten

66

Born

70

Hondsbroek 64

Obbicht/Papenhoven

66

Grevenbicht

67


65

Geleen-Centrum

70

Geleen-Noord 65

Lindenheuvel

66

Westelijk-Geleen

66


65

Geleen-Zuid

67

Kluis Oud-Geleen/Haesselderveld

66


66 73

Limbrichterveld/Hoogveld 63

Sittard-Centrum 50

Sanderbout

62

Ophoven

66


65

Westelijk-Sittard

63


63

Baandert 51

Stadbroek Vrangendael

58

Broeksittard

59 70

Kemperkoul 63

Oostelijk-Sittard 0

25

50

75

100

In 2005 verricht 65 procent van de 18-65 jarige inwoners betaalde werkzaamheden voor 12 uur of meer per week. Het restpercentage (35 procent) heeft dus geen betaalde baan van 12 uur of meer per week. Tussen de stadsdelen zijn geen opmerkelijke verschillen te zien. Dit is wel op buurtniveau het geval en de spreiding tussen de buurten is het grootst in de stadsdelen Westelijk-Sittard en Oostelijk-Sittard. Het percentage ‘actieven’ loopt in Westelijk-Sittard uiteen van 50 procent in Sanderbout tot 73 procent in Limbrichterveld/Hoogveld en in Oostelijk-Sittard van 51 procent in Stadbroek tot 70 procent in Kemperkoul.

59


Bijlagen

2. Onderzoeksverantwoording Hieronder wordt de opzet van het burgeronderzoek Sittard-Geleen 2005 en de verantwoording van de uitvoering beschreven. Aan de orde komen achtereenvolgens de onderzoeksmethode, steekproeftrekking, responsverantwoording, representativiteit, betrouwbaarheid en nauwkeurigheid.

2.1. Onderzoeksmethode Gelet op het grote aantal onderzoeksvragen is ervoor gekozen het burgeronderzoek uit te voeren in de vorm van een schriftelijke enquête. Deze enquête is gehouden onder een steekproef van de bevolking van 18 jaar en ouder in Sittard-Geleen. De personen die voor het onderzoek zijn geselecteerd, hebben per post een schriftelijke vragenlijst en begeleidende brief van de eigen gemeente ontvangen, met het verzoek de vragenlijst in te vullen en binnen 10 dagen in een portvrije antwoordenvelop te retourneren. Om de privacy te kunnen waarborgen zijn aan de respondenten geen naam- en adresgegevens gevraagd, behalve de postcode. Om de respons te verhogen is er na 10 dagen schriftelijk gerappelleerd. Het veldwerk is uitgevoerd in de periode 1 tot en met 21 juni 2005.

2.2. Steekproeftrekking Aangezien het burgeronderzoek niet alleen gegevens dient te genereren op het schaalniveau van de gemeente maar ook op het schaalniveau van de buurten, wordt in de onderzoeksopzet uitgegaan van een op buurtniveau gestratificeerde steekproef. Daartoe is voor alle 27 buurten van Sittard-Geleen een afzonderlijke steekproef getrokken. Op basis van dit principe is uiteindelijk uit de Gemeentelijke Bevolkingsadministraties van Sittard-Geleen een a-selecte steekproef getrokken van in totaal 8.150 inwoners van 18 jaar en ouder. Gelet op de omvang en moeilijkheidsgraad van de vragenlijst is er – mede op basis van eerdere ervaringen met burgeronderzoek in Heerlen – voor gekozen bewoners van verzorgings- of verpleegtehuizen buiten de steekproeftrekking te laten. De totale onderzoekspopulatie van 18-plussers waaruit de steekproef is getrokken omvatte 77.656 inwoners.

60


Verkeer

2.3. Responsverantwoording Er zijn voor dit onderzoek 8.150 vragenlijsten verzonden. Uiteindelijk hebben 4.424 personen de vragenlijst ingevuld en geretourneerd, wat een onderzoeksrespons van 54,3 procent betekent. Met het oog op de lengte en moeilijkheidsgraad van de vragenlijst (zie bijlage 2) mag deze respons zeer tevredenstellend worden genoemd. De respons verschilt nogal per buurt en loopt uiteen van 40,7 procent in Sanderbout tot 61 procent in Limbricht. Tabel 9 Responsverantwoording, naar buurt. aantal inwoners per 01-012005

aantal inwoners 18+ per 0101-2005

aantal verstuurde vragenlijsten

aantal vragenlijsten in respons

percentage vragenlijsten in respons


4.934

3.979

310

166

53,5%

Sittard-Centrum

2.830

2.568

300

152

50,7%

Sanderbout

2.129

1.698

300

122

40,7%

Ophoven

4.974

3.816

310

154

49,7%

Kollenberg/Park/Leyenbroek

3.305

2.851

300

171

57,0%


3.842

3.106

310

148

47,7%

Baandert

2.943

2.574

300

141

47,0%

Stadbroek

2.496

2.038

300

127

42,3%

Vrangendael

2.217

1.878

300

140

46,7%

Broeksittard

1.698

1.311

290

113

39,0%

Kemperkoul

6.751

4.690

310

184

59,4%


5.153

4.034

310

186

60,0%

Guttecoven

1.303

1.044

280

147

52,5%

Limbricht

2.711

2.163

300

183

61,0%

Einighausen

1.433

1.156

290

158

54,5%

Geleen-Centrum

4.306

3.560

310

149

48,1%

Geleen-Noord

3.501

2.950

310

162

52,3%

Lindenheuvel

8.832

6.838

310

138

44,5%

Geleen-Zuid

5.434

4.487

310

173

55,8%

Kluis

5.120

4.082

310

171

55,2%

Oud Geleen/ Haesselderveld

5.915

4.804

310

161

51,9%

Holtum

1.265

1.050

280

165

58,9%

Buchten

2.192

1.757

300

160

53,3%

Born

2.586

2.133

300

159

53,0%

Hondsbroek

2.849

2.034

300

147

49,0%

Obbicht/Papenhoven

2.828

2.210

300

166

55,3%

Grevenbicht

2.553

2.028

300

160

53,3%

buurten Sittard-Geleen

geen buurt bekend totaal Sittard-Geleen

222 97.058

77.656

8.150

4.425

54,3%

61


Bijlagen

2.4. Representativiteit Bij enquêteonderzoek bestaat het risico dat bepaalde bevolkingsgroepen oververtegenwoordigd dan wel ondervertegenwoordigd zijn in de responsgroep. In dat geval zijn de respondenten geen goede afspiegeling van de totale bevolking en is het onderzoek daarmee niet representatief. In tabel 10 wordt de groep respondenten van het burgeronderzoek, getoetst op de kenmerken geslacht en leeftijd. Daarmee wordt voor deze kenmerken inzichtelijk gemaakt in hoeverre de personen die aan het onderzoek hebben deelgenomen een goede afspiegeling vormen van de totale (volwassen) bevolking. Tabel 10 Representativiteit naar geslacht en leeftijd, in procenten . responsgroep

bevolking Sittard-Geleen 18+

- mannen

43,8

48,7

- vrouwen

54,8

51,3

- onbekend

1,4

geslacht:

leeftijd: - 18 t/m 34 jaar

16,2

23,3

- 35 t/m 54 jaar

41,6

40,3

- 55 t/m 74 jaar

32,0

27,4

- 75 jaar en ouder

8,3

9,0

- onbekend

1,9

Uit tabel 10 valt af te lezen dat de deelnemers aan het onderzoek qua geslacht en leeftijd een vrij aardige afspiegeling vormen van de totale bevolking. Kijken we naar het geslacht dan zien we dat er sprake is van een lichte ondervertegenwoordiging van mannen en lichte oververtegenwoordiging van vrouwen in de responsgroep. Een blik op de leeftijd laat zien dat de ‘jongeren’ (18-34 jaar) en de ‘bejaarden’ (75 jaar en ouder) iets ondervertegenwoordigd zijn en de tussenliggende leeftijdscat egorieën (35-54 jaar en vooral 55-74 jaar) iets oververtegenwoordigd zijn in de respons. Om deze kleine afwijkingen naar geslacht en leeftijd te corrigeren, heeft weging plaatsgevonden. Dit is een bij steekproefonderzoek gebruikelijke statistische techniek waarbij de onderzoeksgegevens (door middel van een vermenigvuldigingsfactor) zodanig worden herberekend dat de samenstelling van de responsgroep vrijwel gelijk is aan de feitelijke bevolkingssamenstelling. Behalve op geslacht en leeftijd zijn de onderzoeksresultaten verder ook nog gewogen naar woonbuurt. Op die manier is ervoor gezorgd dat de personen die aan het onderzoek hebben meegedaan representatief zijn voor de totale bevolking van de buurt waarin ze wonen, en in het verlengde daarvan ook van de gemeente en de gehele Parkstadregio waarin ze wonen.

62


Verkeer

2.5. Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid De essentie van steekproefonderzoek is, dat door het ondervragen van een beperkt deel (steekproef) van de bevolking niet alleen uitspraken worden gedaan over degenen die geënquêteerd zijn, maar ook over de totale populatie waaruit die steekproef is getrokken, in dit geval de (volwassen) bevolking van Parkstad Limburg en Nuth. Daarbij dient men wel steeds te beseffen dat dit steekproefonderzoek een benádering van de werkelijkheid vormt: geen enkele steekproef is een exacte afspiegeling van de totale bevolking. Dit hoeft op zich geen bezwaar te zijn zolang de marges waarbinnen de steekproefonnauwkeurigheid valt bekend (en acceptabel) zijn. Daartoe kunnen de zogenaamde nauwkeurigheidsmarges van de steekproef worden berekend; binnen deze marges vallen de ‘werkelijke’ uitkomsten voor de totale bevolking. Normaliter wordt bij het berekenen van de nauwkeurigheidsmarges uitgegaan van 95% betrouwbaarheid. Dit betekent dat wanneer het onderzoek 100 maal herhaald wordt, 95 keer een waarde gevonden wordt die binnen de berekende nauwkeurigheidsmarges ligt. Tabel 11 laat – uitgaande van een betrouwbaarheid van 95% – voor verschillende steekproefgroottes en voor verschillende mogelijke antwoordpercentages zien hoe groot de nauwkeurigheidsmarges zijn. Tabel 11 Nauwkeurigheidsmarges steekproefgroottes, op basis van 95% betrouwbaarheid. 10% of 90%

20% of 80%

30% of 70%

40% of 60%

50%

100

5,9

7,8

9,0

9,6

9,8

200

4,2

5,5

6,3

6,8

6,9

300

3,4

4,5

5,2

5,5

5,7

400

2,9

3,9

4,5

4,8

4,9

500

2,6

3,5

4,0

4,3

4,4

1.000

1,9

2,5

2,8

3,0

3,1

2.000

1,3

1,7

2,0

2,1

2,2

3.000

1,1

1,4

1,6

1,7

1,8

4.000

0,9

1,2

1,4

1,5

1,5

netto steekproefgrootte (= aantal respondenten)

Een voorbeeld: bij een steekproefgrootte van 1.000 respondenten en een antwoordpercentage van bijvoorbeeld 20% is de nauwkeurigheidsmarge plus of min 2,5%, dat wil zeggen dat het werkelijke percentage in de onderzoekspopulatie tussen 17,5% en 22,5% ligt.

63


Bijlagen

Voor de volledigheid moet nog vermeld worden dat bovenstaande nauwkeurigheidsmarges uitsluitend betrekking hebben op uitkomstpercentages die een proportie uitdrukken, bijvoorbeeld het aandeel tevredenen. Indien de uitkomsten níet gebaseerd zijn op proporties maar op gemiddelden, zoals bij schaalscores of rapportcijfers, zijn andere nauwkeurigheidsmarges van toepassing. Deze marges zijn kleiner dan die in bovenstaande tabel, dat wil zeggen de nauwkeurigheid van deze gemiddelde uitkomsten is (nog) groter. Zelfs op het analyseniveau, van buurt, zijn de nauwkeurigheidsmarges van gemiddelden nog alleszins acceptabel; uitgaande van bijvoorbeeld 150 respondenten (het nagestreefde minimum aantal geslaagde enquêtes per buurt wijkt de werkelijke waarde van een gemiddeld rapportcijfer met 95% zekerheid niet meer dan 0,2 punt af. Bij grotere steekproeven, zoals op het niveau van de gemeenten, zijn de afwijkingen te verwaarlozen.

64

Burgermonitor Sittard-Geleen

Recommend Documents