Bovengronds mestuitrijden onder voorwaarden toegestaan

n u m m e r

193 m a a r t 2014

Ledenblad Nederlandse Melkveehouders Vakbond

Bovengronds mestuitrijden onder voorwaarden toegestaan

In dit nummer: - Inspirerende Voedsel Anders Conferentie - De NMV wordt lid van ZuivelNL - Ruimte om te groeien - EMB-nieuwsbrief

De NMV is verheugd dat de staatssecretaris een vrijstelling voor bovengronds mestuitrijden per 18 februari heeft gepubliceerd in de Staatscourant. De vrijstelling geldt voorlopig alleen voor 2014. Op basis van een evaluatie zal een besluit worden genomen over verlenging. Aan de regeling zijn wel voorwaarden verbonden. Zo geldt zij alleen voor rundveedrijfmest die op het eigen bedrijf geproduceerd is en op grasland wordt uitgereden, met inachtneming van een afstand van ten minste twee meter vanaf de insteek van een watergang. Aan de bedoelde vrijstelling zijn de volgende voorwaarden verbonden: a. In het jaar 2013: 1. bestond minimaal 85% van de tot het bedrijf behorende oppervlakte landbouwgrond uit grasland; 2. bedroeg de kunstmestgift op het bedrijf minder dan 100 kg stikstof per hectare grasland; 3. was het stikstofoverschot op het bedrijf maximaal 125 kg stikstof per hectare; 4. was de melkproductie van het bedrijf niet hoger dan 14.000 kg per hectare, indien de op het bedrijf geproduceerde mest niet volledig kon worden geplaatst op het eigen bedrijf; 5. was het gemiddelde gewogen ureumgetal van de op het bedrijf tussen 1 januari en 1 mei en tussen 1 november en 1 januari geproduceerde melk lager dan 21 milligram per 100 gram melk; 6. werd het melkvee op het bedrijf minimaal 150 dagen per kalenderjaar minimaal 6 uur per dag geweid.

b. Uiterlijk 7 dagen voordat van de vrijstelling gebruik gemaakt wordt, meldt de landbouwer het bedrijf voor de toepassing aan bij RVO.nl waarmee de landbouwer verklaart te voldoen aan de onder a genoemde voorwaarden. c. De landbouwer bewaart de stukken waarmee aannemelijk kan worden gemaakt dat aan de onder a genoemde voorwaarden is voldaan, en een afschrift van de melding, als onderdeel van de administratie, bedoeld in artikel 32 van het besluit. Knellend De vrijstelling is het gevolg van de uitwerking van de breed gesteunde motie waarin om een vrijstelling voor bovengronds uitrijden voor de Vereniging tot Behoud van Boer en Milieu (VBBM) en de vereniging Noordelijke Friese Wouden (NFW) wordt verzocht. De staatssecretaris heeft bij de uitwerking van de motie, de vrijstelling niet willen beperken tot de leden van genoemde verenigingen, maar vanwege het gelijkheidsbeginsel alle rundveehouders de mogelijkheid willen bieden hiervan gebruik te maken. De NMV, die eveneens al jarenlang pleit voor een mogelijkheid tot bovengronds uitrijden, is positief over deze interpretatie van de motie. Het merendeel van de voorwaarden voor de vrijstelling zijn redelijk en relevant. Maar het minimum percenta-

ge grasland van 85% is erg hoog. Beter was het als was aangesloten bij het derogatiepercentage van 70%, want de hoeveelheid ammoniakemissie is niet afhankelijk van het percentage grasland. De meest knellende voorwaarde is, dat een bedrijf maximaal 100 kilogram stikstof uit kunstmest mag aanwenden. Dat is veel te laag en heeft ook een verwaarloosbaar effect op extra ammoniakemissie. Bij de evaluatie van deze vrijstelling zal de NMV zich ervoor inzetten, dat volgend jaar de regeling beter aansluit bij de praktijk.

Jaar van het gezinsbedrijf Dat is het thema van het landelijke symposium dat de NMV organiseert op woensdag 12 maart van 11.00 tot 15.15 uur in De Keet van Heerde, Eperweg 55 te Heerde. Meer informatie vindt u op de achterkant van deze Koebont en op www.nmv.nu.

Inspirerende Voedsel Anders Conferentie ‘Een goede opkomst’ noemde Hannie van Geel het. En daarmee bedoelde de voorzitter van La Via Campesina het overweldigende aantal van 800 deelnemers aan de Voedsel Anders Conferentie in Wageningen. Twee dagen lang spraken boeren, burgers, wetenschappers en maatschappelijke organisaties met elkaar over eigentijdse, duurzame en eerlijke manieren van voedsel produceren. Het werden twee inspirerende dagen met topsprekers. Hoogtepunt was zonder twijfel de bijdrage van Vandana Shiva. Deze wetenschapper en activiste noemde het een mythe dat industriële landbouw nodig is om de groeiende wereldbevolking ook in de toekomst te kunnen voeden. Deze vorm van landbouw met monoculturen, GMO-gewassen, grote hoeveelheden kunstmest en bestrijdingsmiddelen vernietigt de bodem, biodiversiteit en de kwaliteit van lucht en water. Meer dan 75% van de biodiversiteit, met name de diversiteit van bodemleven is al verloren gegaan. De mythe doorgeprikt: op dit moment is 70% van de wereldbevolking afhankelijk van de voedselproductie door kleine gezinsbedrijven die daarvoor 30% van de natuurlijke hulpbronnen gebruiken. De industriële landbouw, die 70% van de natuurlijke hulpbronnen gebruikt, voorziet slechts 30% van de bevolking van voedsel. Multinationals Zaaizaad is van essentieel belang in de landbouw. Boeren moeten het recht hebben hun eigen zaaizaad te gebruiken. Patenten en recente EU-

2

wetgeving vormen een bedreiging voor boeren, tuinders en duurzame landbouw. Als deze ontwikkelingen doorgaan controleren binnenkort enkele multinationals de voedselvoorziening voor de hele mensheid. Een beweging van lokale, kleinschalige initiatieven zoals die nu op gang komt is helaas niet voldoende om tegenwicht te kunnen bieden aan deze ontwikkelingen. Ook de politiek moet meewerken. Dit onderwerp kwam ook terug in plenaire voordracht van Olivier de Schutter, onafhankelijk Right to Food-rapporteur voor de VN. Hij was het volledig eens met het ‘Alternative Trade Mandate’, de nieuwe visie op het handelsbeleid opgezet door onder andere Platform ABC, en ondertekend door tientallen organisaties wereldwijd. In zijn toespraak pleitte hij voor voedseldemocratie op diverse niveaus: op lokaal niveau, waar producenten en consumenten verbindingen moeten aangaan, op nationaal en EU-niveau waar naast landbouwbeleid ook voedselbeleid moet worden opgezet en internationaal niveau. Voedselbeleid gericht op gezond en voldoende voedsel voor iedereen.

Ook Sieta van Keimpema, vicevoorzitter van de EMB, had een indrukwekkende speech over de strijd van melkveehouders voor een beter zuivelbeleid met een kostendekkende melkprijs. Zij hekelde het handelsverdrag tussen de VS en de EU, waar op dit moment op totaal ondemocratische wijze, achter gesloten deuren over wordt onderhandeld. Als dit verdrag werkelijk tot stand komt zal het grote gevolgen hebben voor de Europese boeren en burgers. Sieta’s oproep om mee te gaan demonstreren in Brussel kreeg veel bijval uit de zaal. Beweging In een veelheid aan workshops en lezingen hebben de deelnemers in detail over diverse gerelateerde onderwerpen gesproken. Veel aandacht was er voor kringlooplandbouw en het belang van een gezonde bodem met veel organische stof en een divers bodemleven. Vertegenwoordigers van verschillende organisaties met uiteenlopende belangen hebben elkaar tijdens deze conferentie gevonden in een gezamenlijk doel. Veel organisaties lopen tegen dezelfde problemen aan. Door vol te houden, geduld te hebben, vooral met overheid en politiek, en door als boerenorganisatie duidelijk en helder te communiceren naar burgers en consumenten kun je dingen in beweging brengen. Binnenkort zullen de presentaties en toespraken, de verslagen van de discussies in de workshops en de aanbevelingen worden gepubliceerd op de website van het Voedsel Anders Netwerk (www.voedselanders.nl) en van Platform ABC (www.aardeboerconsument.nl). Houd dit in de gaten. Het is zeker de moeite waard!

De NMV wordt lid van In de vorige Koebont berichtten wij u over de oprichting van ZuivelNL door NZO en LTO. Ook kondigden wij aan dat de NMV in gesprek zou gaan met de oprichters om duidelijkheid te krijgen over de wijze waarop de opstelling van de statuten tot stand is gekomen, en de inhoud van die statuten en over de vereniging zelf. De NMV wil lid worden van ZuivelNL. Inmiddels heeft dit gesprek plaatsgevonden. Op verzoek van de NMV was Sieta van Keimpema, voorzitter van de DDB, ook aanwezig. Tijdens het gesprek kwamen ook de doelstelling, opzet, thema groepen en financiering van ZuivelNL aan de orde. De doelstelling is om de zuivelketen te versterken, een neutraal aanspreekpunt en een basisstructuur voor een inter-brancheorganisatie te zijn. Daarmee wordt beoogd om de maatschappelijke en economische positie van de zuivelketen te versterken, waardoor een efficiënte productie en onbelemmerde nationale en internationale afzet mogelijk is. Leden en partners In de opzet wordt de basis gevormd door organisaties van melkveehouders en zuivelontvangers/-verwerkers. Als ondergrens voor het lidmaatschap geldt een grens van een miljard kilo melk. Dit betekent dat NZO, LTO en NMV als enige orga-

nisaties lid kunnen worden. Andere organisaties die actief zijn in de zuivelketen, zoals toeleveranciers, zuivelhandel, maar ook de DDB, kunnen partner worden, en worden momenteel hiervoor ook benaderd. Partners kunnen ook toetreden tot themagroepen van ZuivelNL die relevant zijn voor die organisaties. Gekozen is voor een beperkt bestuur met een onafhankelijke voorzitter. Mede om voldoende draagvlak voor ZuivelNL te waarborgen, maar ook om eventuele algemeen verbindende verklaringen (AVV) te kunnen krijgen van het ministerie voor regelingen en heffingen, is het belangrijk dat de NMV ook volwaardig meedoet en dus een bestuurszetel krijgt. Deze boodschap is door de NMV duidelijk afgegeven. Stemrecht, activiteiten en finaciering Het hoogste besluitvormende orgaan van ZuivelNL is de algemene ledenvergadering.

NMV actueel 4-2 Ledenbijeenkomst NMV-regio Noord-Overijssel met Countus 6-2 verleg met NZO Petra Tielemans en LTO Kees Romijn over Duurzame Zuivelketen 7-2 verleg generieke maatregelen met ministerie EZ 7-2 Vaarkamp-lezing 11-2 Overleg Klankbordgroep Rijn-Oost | ZON 12-2 Ledenexcursie NMV-regio Zuidwest bij Gebr. Verkooij te Langeweg 18-2 NMV-bijeenkomst voor de landelijke NMV-bestuurders over Kringloopwijzer 21-2 Overleg generieke maatregelen met ministerie EZ 22/22-2 Voedselconferentie ABC 25-2 Stuurgroep ABRES 27-2 Bijeenkomst min. EZ met stakeholders over nationale invulling vergroening van Gemeenschappelijk Landbouwbeleid vanaf 2015 28-2 Overleg met bestuurders Generieke Maatregelen en PAS met ministerie EZ

Het stemrecht is voorbehouden aan de leden, die naar rato van hoeveelheid melk stemrecht hebben. De leden die de melkveehouders vertegenwoordigen (NMV en LTO) hebben 50% van de stemmen, evenals de zuivelverwerkers (NZO). De partners van ZuivelNL zijn ook welkom op de vergadering, maar hebben geen stemrecht. De belangrijkste activiteiten van ZuivelNL worden aangestuurd via de themagroepen. De eerste themagroep die geïnstalleerd zal worden, is de Kennis- en Innovatiewerkgroep. Deze groep zal de taken van de PZ-commissie Melkveehouderij overnemen om zorg te dragen voor continuïteit van bestaand en nieuw wetenschappelijk onderzoek voor de melkveehouderij. De financiering van ZuivelNL zal deels plaatsvinden met een verplichte boerderijmelkgeld-regeling, vergelijkbaar met de vroegere PZheffing. Hiervoor is een AVV noodzakelijk. Voor de zuivelverwerkers komt er een vergelijkbare heffing die op dezelfde leest is geschoeid. ZuivelNL kan ook vergoedingen vragen voor diensten die zij levert aan overheid, partners en derden. Bij al het bovenstaande moet opgemerkt worden dat alleen het raamwerk voor de nieuwe vereniging staat, maar dat de invulling de komende tijd pas zal plaatsvinden. Het landelijk bestuur van de NMV heeft kennis genomen van de uitleg over ZuivelNL door het dagelijks bestuur en heeft unaniem besloten het lidmaatschap van ZuivelNL aan te vragen, zodat de stem van de leden van de NMV wordt gehoord en meetelt.

3

Het NMV-secretariaat Vanaf de oprichting van de NMV werd het secretariaat beheerd door Mariska van Zoest. Een paar maanden geleden heeft zij te kennen gegeven te gaan stoppen met het NMV-werk. Na een zoektocht heeft het bestuur Ingrid Evers aangenomen als nieuwe secretaresse. Zij gaat het werk van Mariska overnemen en samen met NMV-medewerkster Brooke Visser het secretariaat beheren. Ook is Toos van Oers aangenomen, zij gaat de vacature van beleidsmedewerker invullen bij de NMV, ter vervanging van Ria Besselink. We heten Ingrid en Toos van harte welkom bij de NMV! Op deze pagina stellen zij zich aan u voor.

Van Afrikaanse rijstboeren naar Nederlandse melkveehouders Mijn naam is Toos van Oers en ik ben de kersverse beleidsmedewerker van de NMV. Opgegroeid in een stad heb ik er indertijd voor gekozen om in Wageningen te gaan studeren. Na mijn afstuderen heb ik

bijna tien jaar in Afrika en Azië gewoond en gewerkt. Daar heb ik rijstboeren voorlichting gegeven over het terugdringen van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Na mijn terugkeer in Nederland heb ik voor het Productschap Diervoeder een nieuwe afdeling voor de controles van het GMP+ systeem opgezet. Na een uitstapje in het onderwijs en als fondsenwerver ben ik nu weer te-

rug in de landbouw. Als beleidsmedewerker ga ik het bestuur ondersteunen bij het zo goed mogelijk informeren van de NMV-leden en vooral een scherp oog houden op de consequenties van nieuw beleid en regelgeving voor melkveehouders. Mijn baan voor de NMV is parttime, zodat ik (hopelijk) nog tijd overhoud voor mijn gezin en bestuurswerk voor het Vrouwennetwerk Wageningse Ingenieurs.

catie afdeling oprichten. Ik heb daarvoor de opleiding Nima Business Marketing afgerond. Mooie tijd! Jammer genoeg besloot de nieuwe CEO van Nutreco dat er maar één marketingafdeling nodig was en wel in Noorwegen. Ik ben HBO schriftelijke communicatie gaan studeren en als zzp-er begonnen met webteksten schrijven en marketingondersteuning voor de MKB. Echt geweldig om te doen! MKB-ers lijken op boeren. Harde werkers, no-nonsens. Maar één verschil: Ik voel me er niet thuis. Daarom ben ik blij dat ik de kans kreeg de NMV te ondersteunen. Naast de basisfuncties die bij het secretariaat horen, hoop ik ook te kunnen bijdragen aan de overtuiging dat de NMV essentieel is voor de melkveehouderij. Dat u als

lid nog vaker denkt: “Kijk, daarom ben ik lid geworden”. En dat potentiële leden zeggen. “Bij die club wil ik horen”. Want de NMV wil ervoor zorgen dat regelgeving omgebogen wordt tot een positief of ten minste acceptabel niveau. Zodat u met een gerust gevoel datgene kan doen wat u het liefste doet. Met plezier een agrarische onderneming neerzetten waar u trots op bent. Daar heb ik wel uw hulp bij nodig. Bel me na 10 maart op over alles wat u op uw hart heeft. Kom met suggesties. De NMV is op de hoogte van alle actuele zaken die in de melkveehouderij spelen, daar kunt u van verzekerd zijn. Maar als wij weten wat er onder onze leden leeft, kunnen we daar nog beter op inspelen. Ik hoor graag van u! Hartelijke groet, Ingrid Evers

Even voorstellen ... Ik ben Ingrid Evers, 40 jaar, gelukkig getrouwd en heb drie kids. Ik heb MAS-A gedaan met studierichting rundveehouderij en varkenshouderij. Ve e vo e d e r vo o r l i c h ter, dat wilde ik worden. Helaas viel dat niet mee dus ging ik werken bij een dierenartsenpraktijk voor grote huisdieren. Ik behaalde het papiertje en werd para-veterinair. Na enkele jaren kreeg ik de kans om veevoederadditieven te gaan verkopen bij Trouw Nutrition (Nutreco). Toen onze kinderen kwamen mocht ik samen met een collega de marketing- & communi-

Bedankt voor alle fijne NMV-jaren! De Nederlandse Melkveehouders Vakbond, voor en door melkveehouders. Dat is onze leus sinds de oprichting in 1996 en ik ben er altijd trots op geweest daar aan mee te mogen werken. Maar soms moet je keuzes maken en dat valt niet altijd mee. Toch is nu de tijd gekomen om mijn man volledig te ondersteunen in de uitvaartzorg. Het is best moeilijk om na zoveel jaren ‘mijn melkveehouders’ los te laten, maar dat doe ik in alle vertrouwen dat het secretariaat in goede handen is bij Ingrid, Toos en natuurlijk Brooke, al sinds jaren mijn fijne collega. Graag wil ik iedereen met wie ik heb samengewerkt door de jaren heen ontzettend bedanken voor de fijne tijd bij de NMV! Vooral alle oud-bestuursleden en zittende bestuursleden (zowel van dagelijks bestuur als regionaal), collega’s, maar ook leden, donateurs, sponsors en mensen van andere organisaties, drukkerijen, enzovoort… bedankt voor de prachtige NMV-jaren en alle goeds toegewenst voor de toekomst, zowel bij de NMV als privé! Hartelijke groetjes uit Ingen, Mariska van Zoest

4

Ruimte om te groeien Voorzitter Marius Kesteloo van NMV-regio Noord-Holland kon op 12 februari ongeveer 130 personen welkom heten op de NMV-avond over “Ruimte om te groeien”. Op deze avond waren de sprekers Sam Broers van ForFarmers, Hans Scholte van Flynth Accountants en gedeputeerde Jaap Bond van Provincie Noord-Holland. De gevolgen van Natura 2000 en de PAS voor individuele boeren zijn deels, maar nog steeds niet helemaal bekend. Sam Broers hield de eerste inleiding. De natuurbeschermingswet is, zo legde hij uit, een Nederlandse wet. In Noord-Holland betreft dat de Natura 2000-gebieden westkant Texel en Noord-Holland, Eilandspolder en de Kalverpolder. De kop van NoordHolland is vrij van beperkingen. Er zijn verschillende gebieden aangewezen, ofwel onder Vogelrichtlijn, ofwel onder de Habitatrichtlijn. Beide typen gebieden hebben verschillende aanwijsdata die bepalend zijn voor het vergunde aantal stuks vee. Elk project moet aan de NB-wet getoetst worden. Daaronder vallen ook wegen, rotondes etc. Je moet aantonen dat je uitbreidingsplan de natuur niet schaadt. Dit hangt af van de plek en hoever je van een Natura 2000-gebied afligt. Er mag geen significante verslechtering plaatsvinden bij uitbreiding. Bij uitbreiding stellen de gemeentes nu dat de NB-wetvergunning afgegeven moet zijn voor zij verdergaan met de vergunningverlening in het kader van de WABO.

Als het om de NB-wet gaat, handelt iedere provincie anders. Provincie Noord-Holland geeft in veel gevallen een Verklaring van Geen Bezwaar waardoor een NB-wetvergunning niet nodig is. PAS en ontwikkelingsruimte De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is nog niet vastgesteld. De ammoniak-ontwikkelingsruimte wordt verdeeld over industrie, verkeer en veehouderij. In het programma Aerius wordt berekend hoeveel ruimte beschikbaar is om uit te breiden in aantal stuks vee voor jou als individuele boer. Volgens gedeputeerde Jaap Bond is het zo dat al het vee dat je nu hebt kan meetellen voor je NB-wetvergunning. Voor de uitbreiding kan GS nu nog geen vergunning geven omdat er nu nog geen zicht is op de ontwikkelruimte, waarmee dus eigenlijk heel Noord-Holland op slot zit. Na de vergadering nam Jaap Bond opnieuw de microfoon en vertelde hij dat het slot alleen geldt voor de

Natura 2000-gebieden en dat bedrijven die verder weg zitten wel ruimte hebben. Over de afstand kon hij geen duidelijkheid geven. Belasting besparen Hans Scholte gaf vervolgens een interessante uitleg over de uitbreidingsmogelijkheden voor de bedrijven. De bedrijven die financieel-economisch bij de beste 25% zitten, hebben de meeste mogelijkheden en kunnen het meeste voor grond betalen. Ook biedt bouwen volgens de Maatlat Duurzame Veehouderij mogelijkheden, aldus Scholte, om na het bouwen veel belasting te kunnen besparen door ruimere afschrijvingsmogelijkheden. De voorzitter sloot tegen elf uur ’s avonds de vergadering en bedankte ook alle sponsors die deze avond mede mogelijk hebben gemaakt. Bekijk eventueel de filmpjes op www.YouTube.com van Co Scholten, zoek op de trefwoorden: NMV avond 12 februari.

Uit de EMB-Nieuwsbrief van februari 2014 Elke maand publiceert de European Milk Board (EMB) een Nieuwsbrief. Deze Nieuwsbrief is in zijn geheel in het Duits en Engels te vinden op www.europeanmilkboard.eu of via www.nmv.nu. Klik op “Dossiers” en vervolgens op “EMB”. Deze maand is er ook een in het Nederlands vertaalde versie te vinden op www.ddb.nu. De Koebont streeft er naar elke maand een samenvatting van de meeste EMB-nieuwsberichten weer te geven. • Inleiding door John Comer, bestuurslid EMB. John Comer juicht het besluit om een Monotoringsinstituut voor de Europese zuivelmarkt op te richten toe. Volgens hem is het vooral de prijsvolatiliteit, hetzij door weersomstandigheden, productiekosten of melkprijzen, waar ook de Ier-

se collega’s sinds 2006 steeds mee te maken hebben, die een bedreiging vormt voor de Europese melkveehouders. De afschaffing van het quotum komt daar in 2015 nog bij, en Europa zal krachtige besluiten moeten nemen om deze volatiliteit tegen te gaan. Coner schetst de situatie voor de Ier-

se melkveehouders in de afgelopen tien jaar. In 2007/2008 werd de hoogste melkprijs uitgekeerd, die 40% boven het gemiddelde van de afgelopen tien jaar lag. In de jaren daarna daalde prijs tot 50% onder dat gemiddelde. Lees meer in de Nieuwsbrief...

5

• Vrijhandelsakkoord EU-VS niet goed voor Europese melkveehouders. Het is overal in het nieuws dat Europa en de Verenigde Staten momenteel onderhandelingen voeren over een Vrijhandelsverdrag. Terwijl in veel Europese landen de crisis nog altijd huishoudt, hoopt de Europese Commissie dat het Verdrag de economische groei een boost zal geven en voor nieuwe banen zal zorgen. Maar wat voor de maakindustrie goed is, is niet noodzakelijkerwijs goed voor de melkveehouders. De melkveebedrijven en de regelgeving in de EU en de VS zijn totaal verschillend. Zo is het gebruik van groeihormonen om vlees- en melkproductie te stimuleren, toegestaan in de VS en -terechtverboden in de EU. De vrees bestaat, dat regeringen de regelgeving zullen sterk zullen versoepelen, waar uitsluitend de agro-industrie van zal profiteren. De onderhandelingen, die ook nog eens plaatsvinden achter gesloten deuren, zouden er ook toe kunnen leiden dat in de toekomst nationale regeringen machteloos worden in het opleggen van regelgeving, bijvoorbeeld voor natuurbescherming. Immers, als grote industrieën vinden dat hun winstgevendheid hierdoor zou worden beperkt zou het Verdrag ruimte kunnen geven om deze regeringen te vervolgen. Lees meer in de Nieuwsbrief... • Oplossing voor de Europese melkveehouders voor het eerst onder handbereik – politici hebben EMB-eisen gehoord. Volgens EMB-medewerker Christian Schier wordt 2014 van doorslaggevend belang voor de toekomst van de Europese melkveehouderij. Door de ontwikkelingen op het gebied van het Melkpakket en het GLB is een stabiele melkmarkt dichterbij gekomen dan ooit. De komende maanden zal de Europese Commissie (EC) een voorstel op tafel leggen voor een Monitoringsinstituut –waar de EMB jaren voor gevochten heeft kan een politieke realiteit worden. Romuald Schaber, voorzitter van de EMB, benadrukt het belang van zo’n instituut: “Als het instituut de juiste machtigingen krijgt,

6

kan het een eerste stap zijn op weg naar een duurzame stabilisatie van de Europese melkproductie.” Uit een onderzoek dat is uitgevoerd door het Büro für Agrarsoziologie & Landwirtschaft (BAL) bleek onlangs dat Europese melkveehouders hun productiekosten niet vergoed krijgen met de huidige melkprijzen. Weliswaar stegen de melkprijzen in 2013, maar de productiekosten stegen nog harder. “Nu is het tijd voor concrete stappen,” benadrukt Romuald Schaber. De zuivelmarkt kan alleen maar duurzaam gestabiliseerd worden als er sprake is van een vraaggestuurde productie. De EMB roept beleidsmakers daarom op om de goede voornemens om te zetten in tastbare werkelijkheid. Europa kan niet zonder zuivelproductie en sterke producenten. • Onderzoek Duitsland toont aan: economische situatie melkveehouders langdurig ongezond; duizenden boeren gestopt. Ook in Duitsland staan melkveehouders al jaren onder grote druk. Alleen al tussen 2005 en 2012 waren er van de 110.00 melkveehouders nog 84.900 over (een daling van 22,8%). In december 2013 waren er nog krap 80.000 melkveehouders over (een daling van 5,8% in één jaar). Daarom liet de MEG Milchboard op basis van accountantsgegevens, een meerjarige analyse maken van hun economische situatie. Een paar van de conclusies: - In de laatste twintig jaar is het inkomen van melkveehouders, ongeacht de grootte van hun bedrijf, niet gestegen ondanks recente structurele verbeteringen. -  Vooral in 2008 en 2008 zijn kapitaalreserves van veel bedrijven opgegaan aan levensonderhoud en het opvullen van tekorten in begrotingen. - Middelgrote en grote bedrijven zagen hun schuldenlast groeien, en juist de groeiende bedrijven hebben geen mogelijkheid om hun schuldpositie terug te dringen. - Ook vier jaar na de crisis is de huidige melkprijs nog altijd niet kostendekkend voor veel bedrijven. - Langdurige hoge melkprijzen zijn

noodzakelijk om de financiële reserves van bedrijven weer te laten herstellen. Er is dringend behoefte aan maatregelen die de economische situatie voor melkveebedrijven stabiliseren. Lees meer in de Nieuwsbrief… De volledige tekst van het rapport is te vinden op www.milch-board. de/Milchmarkt. • 30.000 mensen eisen: Stop de agro-industrie! Aangevoerd door honderden boeren en 70 tractoren demonstreerden30.000 mensen op 18 januari voor het huis van bondskanselier Merkel in Berlijn. De demonstranten riepen de bondskanselier en vicekanselier Gabriel op om in de landbouwpolitiek een andere koers te varen. In plaats van een “clientèlepolitiek” ten behoeve van de agro-industrie te voeren, moet de Duitse regering het beleid omvormen tot een sociale, dier- en milieuvriendelijke politiek. “De grote coalitie* zoekt de confrontatie met de landbouwpolitiek! Wie instemt met megastallen en subsidieert, wie op vrijhandel inzet, en dan ook nog overweegt om gentech gewassen op Europese akers toe te laten, die laat boeren en boerinnen in de steek, en handelt tegen de belangen van consumenten, dieren en het milieu,” zegt Jochen Fritz van de “Wir haben es satt!”-coalitie. De demonstranten zijn vooral kritisch over de geplande vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en de VS. * coalitie van partijen verzameld in de “Wir haben es satt”-beweging, met inmiddels meer dan 100 aangesloten maatschappelijke organisaties, red. KB. Lees meer in de Nieuwsbrief… • Nieuwe WTO minihandelsovereenkomst gesloten op Bali; ontwikkelingslanden versterken hun positie. In de tweede helft van december verschenen berichten in de media als: “WTO besluit met historische handelsovereenkomst”. Maar het venijn zit ‘m daarbij in de details: de overeenkomst omvat slechts tien beperkte individuele overeenkom-

sten. Die betreffen de vereenvoudiging van douaneformaliteiten en betere toegang voor de armste ontwikkelingslanden tot markten van opkomende en geïndustrialiseerde landen. De echt controversiële punten, zoals een nog agressievere openstelling van markten voor industriële en agrarische producten en diensten, waren niet eens geagendeerd. Deze verlangens van handel en industrie kunnen binnen de WTO niet zo makkelijk meer worden vervuld, omdat ontwikkelingslanden de laatste jaren hun krachten gebundeld hebben en beschermende maatregelen eisen voor zichzelf, en voor niet-geïndustrialiseerde economische activiteiten. En zelfs tijdens deze miniconferentie lukte het ontwikkelingslanden om hun

eisen aangaande voedselzekerheid en de hulp aan kleine boeren, gedeeltelijk ingewilligd te krijgen.

Berlijn. Behalve over de actuele situatie op de Europese zuivelmarkt en de mogelijke risico’s die een toekomstige Vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en de VS voor melkveehouders met zich mee kan brengen, werd gesproken over een mogelijk lidmaatschap van de Litouwse melkveehoudersorganisatie van de EMB. Lees meer in de Nieuwsbrief…

Lees meer in de Nieuwsbrief… • EMB-bestuur ontmoet Litouwse melkveehouders. Op 17 januari vond er een ontmoeting plaats tussen het EMB-bestuur en een hoge afvaardiging van de Litouwse Kamer van Landbouw tijdens de Grüne Woche in

VAN DE VOORZITTER Europese democratie in de uitverkoop? Dit voorjaar staat in het teken van verkiezingen. Op 19 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen en 22 mei stemmen we voor het Europees Parlement (EP). “Europa” is geen populair onderwerp, maar het raakt ons elke dag, al was het alleen maar vanwege de miljarden die we bijdragen aan falende banken en Zuid-Europese landen. En neem nu eens een bepaalde Europese ontwikkeling die we met argusogen moeten volgen. Op dit moment onderhandelen de EU en de VS over de TIPP, de Transatlantische Handels (Trade) en Investerings Partnerschap. Dit verdrag wordt in de media verkocht als het opheffen van in- en export barrières, waardoor de economie en de werkgelegenheid een geweldige impuls zullen krijgen. Maar tot nu toe zijn de onderhandelingen vooral een schimmige gebeurtenis achter gesloten deuren. Niet alleen is het zeer de vraag wie er nu precies economisch gaan profiteren van dit beoogde verdrag. Bij veel waarnemers bestaat de grote vrees dat de democratische verworvenheden van Europa verkocht zullen worden aan grote multinationals, die na het afsluiten van dit akkoord niet alleen financieel

maar ook politiek de dienst kunnen gaan uitmaken in Europa. Eén van de meest verwerpelijke onderdelen is het investeringshoofdstuk. Hierin wordt voorgesteld dat multinationals nationale overheden voor een rechtbank kunnen dagen als zij menen dat democratische wetgeving, zoals bijvoorbeeld op sociaalof milieugebied, hun winstgevendheid in de weg staat. Overheden kunnen dan gedwongen worden om miljarden schadevergoeding te betalen. Bijvoorbeeld: als een oliemaatschappij in Nederland op zoek wil gaan naar schaliegas, maar geen vergunning krijgt omdat de Nederlandse bevolking dat niet wil, zal dat bedrijf de Nederlandse staat kunnen aanklagen en miljarden schadevergoeding kunnen eisen en ontvangen wegens gederfde winst. Dit klinkt ongelooflijk en het is de wereld op z’n kop, maar in Australië is dit al realiteit. Daar werd, na een lang publiek debat, in het parlement besloten dat sigaretten voortaan in een verpakking zonder reclame, maar met afschrikwekkende foto’s erop verkocht moesten worden. De Australische Hoge Raad bekrachtigde dit besluit. De grote tabaksfabrikant Philip Morris spande daarop een rechtszaak aan tegen de

7

Australische regering. Dat kon, omdat Australië een vrijhandelsakkoord met Hong Kong had gesloten. De fabrikant eiste miljarden compensatie. De rechters die zich bij dit, speciaal voor dit doel opgerichte(!), gerechtshof over deze zaak buigen, zijn duurbetaalde advocaten van diezelfde multinationals, en zijn aan niemand verantwoording verschuldigd. En dat allemaal dankzij dat vrijhandelsakkoord, dat kennelijk zowel de democratie als de autonomie van een land volledig onderuit kan halen ten behoeve van multinationals. The tail wagging the dog. Onnodig te zeggen dat wij dit in Europa nooit mogen laten gebeuren. Daarom is het belangrijker dan ooit, dat wij in Europa onze EP-kandidaten er dringend aan herinneren dat economische groei weliswaar een dikke worst mag zijn die ons in tijden van crisis voor de neus wordt gehouden, maar dat die nooit betaald mag worden met onze democratische waarden en onze autonomie.

Dirk-Jan Schoonman, voorzitter NMV

Agenda 12 maart NMV-symposium ‘Jaar van het gezinsbedrijf’ van 11.00 tot 15.15 uur in De Keet van Heerde, Heerde. Meer informatie hiernaast. 17 maart NMV-bestuursvergadering om 20.00 uur in De Schakel, Nijkerk. 14 april NMV-bestuursvergadering om 20.00 uur in De Schakel, Nijkerk. Op de NMV-site www.nmv.nu vindt u actueel nieuws.

Adressen NMV Secretariaat NMV De Brenk 1a, 4031 JL Ingen tel. 0344-655336 email [email protected] www.nmv.nu Contactpersonen NMV Groningen: Steef Pronk, De Wilp, 0594-642922 Drenthe: Johan Inberg, Koekange, 0522-451125 Friesland: Harm Wiegersma, Rinsumageest, 0511-421083 Flevoland: Laurens van Bavel, Zeewolde, 036-5228630 Noord-Overijssel: Lammert van Dijk, Kampen, 06-10634335 Oost-Nederland: Marion Logtenberg, Baak, 0575-441504 Rivierengebied: Peter van Beest, Lienden, 0344-662334 Gelderse Vallei/Utrecht-Oost: Wim Verbeek, Renswoude, 06-53507103 Noord-Holland Noord: Sjaak Ruyter, Schagen, 0224-297156 Gooi- en Vechtstreek: Jan Galesloot, Weesp, 0294-253447 De Ronde Venen: Rene Wahle, Zevenhoven, 06-10648997 Krimpenerwaard en Lopikerwaard: Chiel Markus, Papekop, tel. 0348-565588 Alblasserwaard en Vijfheerenlanden: Teunis Sterk, Hei- en Boeicop, 0347-342132 Zuid-West: Marius Bouwmeester, Bosschenhoofd, 0165-317667 Maaskant, Limburg en Zuidoost-Brabant: Hans Geurts, Veulen, 0478-541592 U kunt zich aanmelden als lid of informatie aanvragen via de contactpersonen of bij het NMV-secretariaat. Foto ‘Koebont’: Roeland Koning

12 8

NMV-symposium 12 maart Jaar van het Gezinsbedrijf in de Keet van Heerde De Verenigde Naties hebben 2014 uitgeroepen tot Internationaal Jaar van de Gezinsbedrijven in de Landbouw. De Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) wil hiermee de aandacht vestigen op de rol van gezinslandbouw in de voedselvoorziening, de bestrijding van honger en armoede en het verbeteren van de middelen van bestaan, waarbij tegelijkertijd het milieu en de biodiversiteit beschermd worden. Reden genoeg voor de NMV, als voorvechter van een goed gezinsinkomen voor melkveehouders, om aandacht aan dit onderwerp te geven. Tijdens het symposium op woensdag 12 maart 2014 staat de toekomst van het gezinsbedrijf centraal. Blijft het gezinsbedrijf zoals we dat nu kennen de hoeksteen van de landbouw in Nederland? Krijn Poppe (econoom en onderzoeker van het Landbouw Economisch Instituut, Wageningen UR) ziet het gezinsbedrijf zich ontwikkelen naar een agrarische familieonderneming waarin ICT-toepassingen een belangrijke rol spelen. Jan Douwe van der Ploeg (Hoogleraar Rurale Sociologie, Wageningen UR) zal vanuit sociologisch oogpunt zijn visie geven op het fenomeen gezinsbedrijf. Onder leiding van dagvoorzitter Aart van Cooten van Citaat zijn er allerlei mogelijkheden om met de sprekers en met elkaar in discussie te gaan. In de workshops wordt gediscussieerd rond vooraf opgestelde stellingen. We hopen velen van u op 12 maart in Heerde te kunnen verwelkomen. Uiteraard zijn ook niet-leden van harte welkom. In verband met de lunch wordt u verzocht zich vooraf aan te melden. Dit kan telefonisch (tel. 0344655336) of per e-mail ([email protected]) tot maandag 10 maart.

MAINEnergie heeft inmiddels veel NMV-ers als vaste klant. De kracht van MAINEnergie zit in het persoonlijke contact en het vertrouwen van de klant. Onze zakelijke klanten profiteren niet alleen van onze gunstige tarieven, maar ook van onze service en advies op maat van hun eigen persoonlijke accountmanager. Als u klant wordt bij MAINEnergie profiteert u van onze scherpe tarie-

Ledenactie

ven en onze overstapservice. Wij nemen alle administratieve rompslomp uit handen en verzorgen de totale, naadloze overstap. Hierdoor blijft u te allen tijde verzekerd van levering van stroom en gas. Wilt u net als vele andere collegabedrijven profiteren van scherpe energietarieven? Neem dan contact op met het Sales team van MAINEnergie. U kunt ons telefonisch bereiken op 088 - 08 09 000 of per e-mail via [email protected].

Bent u nog geen lid van de NMV en heeft u altijd al eens verder kennis willen maken met de NMV? Wilt u dat uw mening gehoord wordt en wilt u direct invloed kunnen uitoefenen op het beleid van de NMV? Grijp dan nu de kans! Word lid van de NMV, de sectorale belangenbehartiger voor en door melkveehouders waar uw inkomen en belang centraal staan! Voor jonge melkveehouders onder de 35 jaar is er een speciale actie: Schrijf je nu in en word een jaar lang gratis lid van de laagdrempelige belangenvereniging NMV. Je ontvangt dan maandelijks dit ledenblad Koebont en een NMV-bodywarmer! Ook wanneer u uw collega lid maakt, beloont de NMV dit met dit welkomstgeschenk. Geef u op bij het NMV-secretariaat, tel. 0344-655336 of via onze site www.nmv.nu. De NMV-bodywarmers zijn ook te bestellen. Ze kosten € 35,- per stuk, de verzendkosten bedragen € 7,50. Verkrijgbaar in de maten M, L, XL en XXL en XXXL