BOOMEFFECTANALYSE
1 BEUK EN 1 ESDOORN
OP HET RESSINGPLEIN
IN DELDEN
WINDEMULLER BOOMADVIES M.A. Windemuller, boomtechnisch adviseur en geregistreerd boomtaxataur Van Heeksbleeklaan 70 7522 LB ENSCHEDE tel. 053 43 59 118 / 06 50 28 25 40 e-mail:
[email protected] / www.boomtaxateur.nl
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
DATUM: JUNI 2007
Pagina 1 van 18
SAMENVATTING
Voor de herontwikkeling van de locatie “gemeentehuis Delden” zijn 4 modellen ontwikkeld. Model 1 en model 3 gaan uit van handhaven van de beide bomen. In deze boomeffectanalyse zijn die modellen geanalyseerd en worden de kansen en bedreigingen aangegeven. Het gaat om een volwassen treurbeuk, lokaal bekend als “de muziekboom” van ca. 100 jaar oud en een jong volwassen bol-esdoorn van vermoedelijk ca. 30 tot 50 jr. oud. In beide modellen 1 en 3 is het mogelijk de bomen in te passen. Daarbij is het volgende van belang. Het bouwplan: voor wat betreft de treurbeuk moet de oostzijde van de parkeerkelder en het appartementengebouw dan minimaal op ca. 3 m vanuit de huidige westzijde van de kroon van de treurbeuk blijven. De kroon neemt nog in omvang toe. De bol-esdoorn heeft zijn maximale omvang nog niet bereikt. In technische zin kan de boom ingepast worden. Door zijn brede platte kroon in combinatie met de korte stam ontneemt de boom vanuit de Langestraat het zicht op de treurbeuk. Dit doet afbreuk aan de beeldkwaliteit van het plein. Uit visueel oogpunt heeft de boom meer ruimte nodig dan hier beschikbaar is. De bestemming: gezien het belang dat de Gemeente Hof van Twente aan de bomen hecht wordt aanbevolen de ondergrond de bestemming “groeiplaats boom” te geven. De realisatie: de kruinprojectie (de ‘kwetsbare zone’) moet vanaf de sloop en het bouwrijp maken tot en met de fase van de terreininrichting en oplevering beschermd worden met een permanent bouwhek. Instellen van een “bomenwacht” tijdens het bouwproces. Het beheer: de boom en ondergrond blijft / wordt eigendom van de gemeente Hof van Twente. Deze zorgt voor boomgunstige inrichting van de kruinprojectie en duurzaam beheer van de boom.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 2 van 18
INHOUD
Samenvatting
2
Inleiding
4
1
5
2
3
Object 1.1
Algemeen
1.2
Specifiek
Wat betekent dat ? 2.1
Algemeen
2.2
Specifiek / kansen & bedreigingen
Conclusies & aanbevelingen
7
11
Bijlage 1
Model 1 en 3
12
Bijlage 2
Foto’s van de situatie en de bomen
13
Bijlage 3
“Vitalitätstufe” van de beuk.
14
Bijlage 4
Bomenverordening Hof van Twente
15
Bijlage 5
Bescherming in het bouwproces.
16
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 3 van 18
0
INLEIDING
In opdracht van de Gemeente Hof van Twente zijn door bureau BügelHajema Adviseurs vier modellen ontwikkeld voor nieuwe bebouwing van het Ressingplein. In deze plannen wordt het voormalige stadhuis van Delden aan het Ressingplein gesloopt. In twee van de 4 modellen, model 1 en 3, worden twee lokaal belangrijke bomen aan het plein gehandhaafd. Dat zijn de treurbeuk voor de ingang van het voormalige stadhuis en de bol-esdoorn op de hoek van het Ressingplein en de Langestraat. De treurbeuk, die vroeger in een villa tuin stond, wordt ook wel de “muziekboom” genoemd omdat onder de boom muziekuitvoeringen werden gehouden. In de modellen 2 en 4 van bureau BügelHajema Adviseurs zullen beide bomen gekapt worden. Om een goede keuze te maken tussen de verschillende modellen wil de gemeente inzicht krijgen in de levensverwachting van de bomen en de bouwmogelijkheden nabij de bomen. De doelstelling van deze Boomeffectanalyse is om hier inzicht in te geven Op dit moment beperkt de Boomeffectanalyse zich tot visuele waarneming van de bomen en hun specifieke kenmerken met betrekking tot de conditie en levensverwachting. De interpretatie daarvan wordt gekoppeld aan de plannen voor zover deze nu bekend zijn. Na deze eerste verkenning en de ontwikkeling van plannen kan nader (bodem)onderzoek of advies nodig zijn. In hoofdstuk 1 worden de bomen beschreven, in hoofdstuk 2 wordt ingegaan op wat dat in boomtechnische zin betekent voor de bomen in relatie tot de modellen 1 en 3. In hoofdstuk 3 wordt de conclusie getrokken gevolgd door aanbevelingen. In de bijlagen staan de modellen 1 en 3, foto’s van de huidige situatie. Tevens wordt in de bijlage globaal aangegeven aangeven waar speciaal aandacht aan gegeven moet worden in het ontwerp- en het bouwproces.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 4 van 18
1
DE OBJECTEN
1.1
ALGEMEEN
Aan het Ressingplein staan 2 volwassen bomen, een grote treurbeuk (boom A) voor de ingang van het voormalige stadhuis en een bol-esdoorn (boom B) in de tuin van het pand op de noordwest hoek met de Langestraat.
Object: Delden, Ressingplein
Boom A
Boom B
Boomsoort
Fagus sylvatica 'Pendula'
Acer platanoides 'Globosum'
Plantwijze
Solitair
Solitair
Leeftijd
ca. 100 jr.
Vermoedelijk 30 50 jr.
Levensfase
2e helft
1e helft
Omtrek op 1.30 m. + mv
321 cm
112 cm
Stam diameter
ca. 102 cm
ca. 35 cm
Boom A is volwassen treurbeuk (Fagus sylvatica ’Pendula’) met een gezonde en evenwichtige kroon.
Kroon diam. oost - west
ca. 15 m
ca. 9 m
Kroon diam. noord zuid
ca. 20 m
ca. 10 m
Onderhoudsindicatie
goed
goed
In het verleden werden onder de treurbeuk muziekuitvoeringen gegeven. De boom is daarom lokaal bekend als “de muziekboom”.
Kroonbeeld
gezond
gezond
Conditie / levensverwachting
goed
goed
Boomhoogte
ca. 8 m
ca. 6,5 m
Groeiplaats
Klinker verharding
Tuin (ca. 70 % van de kruinprojectie)
Treurbeuken groeien Keermuur op 65 cm Boomspiegel Diam. ca. 3 m. afstand van hart stam. langzaam, gezien de omvang van de kroon en de stam, wordt geschat dat de boom ruim 100 jaar oud is. De westzijde van de kroon hangt voor een deel over de ingang en het schuine dak van het aangrenzende gebouw. De voormalige raadszaal is feitelijk veel te dicht bij de beuk gebouwd. Zie foto in de bijlage 2. Aan de oostzijde van de boom is een keerwand van houten elementen om het hoogteverschil tussen de groeiplaats en het aangrenzende plein op te vangen. Aan die zijde van de boom zijn parkeerplaatsen aangelegd. Boom B is een volwassen bol-esdoorn (Acer platanoides ‘Globosum’). De bol-esdoorn is een langzaam groeiende boom die weinig snoei behoeft. Gezien de kroonomvang wordt geschat dat de boom niet ouder is dan ca. 30 - 50 jaar. De kroon heeft zijn maximale omvang nog lang niet bereikt. De boom staat aan de rand van een kleine tuin, min of meer tegen de keermuur aan gedrukt. Vanuit de Langestraat gezien verstoort de boom door zijn platte brede kroon op een te korte stam het zicht op de treurbeuk. Zie foto in bijlage 2.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 5 van 18
Juridische status: de beuk voldoet zeker aan de definitie van monumentale boom in de Bomenverordening van de Gemeente Hof van Twente, zie bijlage 4. De boom heeft een “geschiedenis” (villatuin, muziekboom, ingang stadhuis) en is ook daarom “onvervangbaar”. Bij de relatief jonge bol-esdoorn ligt dat genuanceerder.
1.2
SPECIFIEK Boom A Kroon: bij de beoordeling van de kroon wordt speciaal gelet op bladbezetting, bladkleur, vertwijging en schotlengte. Het gehele kroonbeeld is goed. Begin juni zijn schotlengtes gemeten van ca. 35 cm. In de kroon is geen dood hout van betekenis waar genomen. De boom heeft een evenwichtige en natuurlijke kroonopbouw en behoeft, vanuit de boom geredeneerd, geen correctiesnoei. Op basis hiervan is vastgesteld dat de boom een goede conditie heeft, waardering 1 volgens ‘Roloff’; “Vitalitätstufe” 0 tot 1 , zie bijlage 3. Stam: aan de stam en de wortelaanzetten zijn geen beschadigingen, vervormingen of afwijkingen in de groei waargenomen die nader onderzoek op dit moment noodzakelijk maken. De stamomvang is normaal voor een treurbeuk van deze omvang en leeftijd. Vruchtlichamen (of restant daarvan) van paddenstoelen of zwammen zijn niet aangetroffen. Kruinprojectie: de boom staat op een verhoogd deel van het plein. De groeiplaats van de boom is beperkt door keerwanden, klinkerverharding en de fundering en kelder van het voormalige stadhuis. Bij de bouw van het voormalige stadhuis is destijds zorgvuldig te werk gegaan en zijn bodemverbeterende maatregelen toegepast. Onder de klinkerverharding is een beluchtingsysteem aangebracht dat tevens zorgt voor toevoer van regenwater voor de boom. Boom B Kroon: de bladbezetting, bladkleur zijn normaal. Kenmerkend voor de bol-esdoorn is een gedrongen groeiwijze. De schotlengte en vertwijging zijn daarom kort en compact. In de kroon is geen dood hout van betekenis waar genomen. De boom heeft een evenwichtige en natuurlijke kroonopbouw en behoeft, vanuit de boom geredeneerd, geen correctiesnoei. Op basis hiervan is vastgesteld dat de boom een goede conditie heeft. Stam: aan de stam en de wortelaanzetten zijn geen beschadigingen, vervormingen of afwijkingen in de groei gezien die nader onderzoek op dit moment noodzakelijk maken. De stamomvang is normaal voor een bol-esdoorn van deze omvang en leeftijd. Vruchtlichamen (of restant daarvan) van paddenstoelen of zwammen zijn niet
1 Prof. Dr. Andreas Roloff: Baumkronen, Verständnis und praktische Bedeutung eines komplexen Naturphänomens, Ulmer Verlag ISBN 3-8001-3193-5.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 6 van 18
aangetroffen. Omdat de bol-esdoorn op ca. 2 m hoogte geënt is blijft de stam kort. Dit type boom van deze omvang vraagt daarom als ze ouder worden (meer kroonvolume) om een grotere bovengrondse groeiruimte dan nu aanwezig is om goed tot zijn recht te komen. Kruinprojectie: de boom staat in de, ten opzichte van het Ressingplein, verhoogde voortuin van het hoekpand met de Langestraat. De tuin bestaat uit open grond met vaste planten en sierheesters waartussen keien zijn gelegd. Het hart van de stam staat op 65 cm. afstand van de keermuur aan de oostzijde van de stam. De groeiruimte van de boom wordt aan de noord- en oost- en zuidzijde beperkt door een keermuur.
2
WAT BETEKENT DAT ? 2.1
ALGEMEEN Kroon: Beide bomen zijn gezond. Bij ongewijzigde omstandigheden hebben de bomen een levensverwachting van nog tenminste 50 jaar. In vrijstaande toestand zal de kroondiameter van beide bomen toenemen. De toename is beperkt. Snoei: hierbij wordt voor wat betreft de treurbeuk door zijn specifiek vorm onderscheid gemaakt tussen opsnoeien van hangtakken om vrije doorgang te krijgen naar de ruimte onder de kroon en kroonsnoei, waarbij delen van de kroon verwijderd worden om bv. de bouw van een gevel mogelijk te maken. −
−
Opsnoeien: om een specifiek gebruiksfunctie onder de kroon mogelijk te maken kan de kroon van de treurbeuk beperkt opgesnoeid worden. Uitgangpunt moet zijn dat de organische vorm van de “hangtakken” gehandhaafd blijft maar men bv. onder de boom kan zitten. Kroonsnoei: bij verwijderen van een deel van de kroon ten behoeve van het bouwen gaat het natuurlijke beeld van de evenwichtige kroonvorm verloren (de “parel” van het plein). Omdat de treurbeuk gevoelig is voor zonnebrand zal er vervolgschade aan de zuid- of zuid-westzijde van de kroon ontstaan en takken afsterven. Dit kan ‘zonnebrand’ op de stam tot gevolg hebben en leiden tot afsterven van de boom.
Kruinprojectie: de kruinprojectie is de kwetsbare zone waarin de boom zijn wortels heeft. Opname van voedingsstoffen door de wortels functioneert in symbiose met bodemschimmels, daarom is een goed functionerend bodemleven essentieel. Bescherming van de kwetsbare zone tijdens de bouw is daarom belangrijk. Het beluchtingsysteem van de beuk moet intact blijven. De maaiveldhoogte van de beuk mag, als uitgangspunt, tot 3 meter buiten de kruinprojectie onder geen beding gewijzigd worden. Bij de esdoorn geldt dit alleen maar voor het gebied binnen de keermuur.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 7 van 18
Bestemming “groeiplaats boom”; de beste (juridische) bescherming van de boom is het bestemmingsplan. Door de toekomstige kruinprojectie + 2 m te bestemmen als “groeiplaats boom” kan in dat gebied geen andere functie gerealiseerd worden zonder aanlegvergunning. Aan een aanlegvergunning kunnen voorwaarden verbonden worden in het belang van het behoud van de boom. Bescherming: tijdens de sloop, de voorbereiding van de bouw en tijdens de bouw moet de groeiplaats beschermd worden (schade door verdichting).
2.2
SPECIFIEK / KANSEN EN BEDREIGINGEN Op basis van de modellen 1 en 3 zijn hieronder de meest in het oog springende aandachtpunten aangegeven.
MODEL 1;
de villa wordt verbouwd, de voormalige raadszaal gesloopt en vervangen door nieuwbouw: Ten aanzien van de treurbeuk; Als bij de sloop van het voormalige raadszaal ook de kelders verwijderd worden moet er op gelet worden dat er vanuit de bouwput gewerkt wordt om schade aan de kroon en groeiplaats te voorkomen. De verticale wand bij wortelkluit moet na ontgraven van de bouwput beschermd worden tegen uitdrogen. Na sloop van de voormalige raadszaal moet de nieuwe oostgevel ten minste 3 m naar het westen worden verplaatst. Reden: A
De bouwer moet bouwruimte hebben om steigers te plaatsen en te kunnen werken zonder de boom te hoeven snoeien.
B
De kroon groeit nu al tegen het schuine dak van het voormalige stadhuis op. Door de 3 meter afstand is er nog beperkt ruimte voor groei van de kroon en de begeleiding daarvan.
Het volume van de groeiplaats van de beuk kan vergroot worden door de 2 uitsparingen aan de straatzijde bij de boom te betrekken. Dit kost slechts 1 parkeerplaats en levert een aanmerkelijke verbetering op van de groeiruimte. Als de nieuwe gevel voor 2 bouwlagen op de plaats van de huidige fundering zou komen moet de kroon aan die zijde ingrijpend gesnoeid worden. Het kroonbeeld en dus de beuk zal hierdoor schade leiden. Zie ook opmerking over snoeien op de vorige pagina. Ten aanzien van de bol-esdoorn; Bij verbouw blijft de oostgevel op de huidige plaats, er blijft nog ruimte tussen de gevel en de kroon. Voor het beeld van de openbare ruimte is dat van belang. Bij verbouw / functiewijziging mag de maaiveldhoogte van de tuin niet gewijzigd worden.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 8 van 18
MODEL 3;
de villa en de voormalige raadszaal worden gesloopt. Ten aanzien van de treurbeuk; Hiervoor geldt het zelfde als aangegeven bij model 1; nieuwe gevel en fundering op minimaal 3 m uit de huidige westzijde van de kroon. Deze maat geldt ook voor de bouwruimte voor de ondergrondse parkeergarage. Ten aanzien van de bol-esdoorn; De oost gevel van de nieuwbouw (villa) moet voldoende afstand houden van de bolesdoorn om de kroon ruimte te geven voor groei. Dit dient ook een visueel belang, boom en gebouw komen beide tot hun recht. De huidige afstand van de gevel tot de kroon moet tenminste gelijk blijven. Ook voor dit model geldt dat de maaiveld hoogte aan de oostzijde niet gewijzigd mag worden. De bouwruimte voor de parkeergarage is beperkt tot de rand van de kruinprojectie van de bol-esdoorn.
2.3 OVERIGE Kabels, leidingen en riolering: de kruinprojectie dient volledig vrijgehouden te worden van kabels, leidingen en riolering. In geval dit niet mogelijk is kan een oplossing voorgeschreven worden bv. met een persing van een metalen mantelbuis onder de boom door, minimale diepte bovenkant buis 100 cm – mv. Inrichting: de oude boom moet een zo natuurlijk mogelijke groeiplaats krijgen. Dit heeft een positief effect op levensverwachting. Door het aanbrengen van tuingrond en een mulchlaag en het beplanten met bijv. Hedera hybernica (grove klimop) kan de groeiplaats verbeterd worden. Eigendom: door de ondergrond van de boom met een forse ruimte daarom heen niet te betrekken bij de verkoop kan de Gemeente Hof van Twente grip houden op duurzame instandhouding van de boom of bomen. Het verkopen van de grond en maken van afspraken met derden die andere primaire belangen hebben leidt in de praktijk vroeg of laat tot spanning tussen de belangen waarbij de boombelangen op den duur ondergeschikt worden gemaakt.
2.4
MATRIX KANSEN & BEDREIGINGEN Een overzicht van kansen en bedreigingen is in de volgende matrix aangegeven. Afhankelijk van de definitieve keuze kunnen onderdelen meer of minder van toepassing zijn of nader uitgewerkt worden.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 9 van 18
Nr.
Activiteiten
A / Treurbeuk
B / Bol esdoorn
MATRIX KANSEN & BEDREIGINGEN
1
Planologische bestemming van de groeiplaats.
X
X
Afstand kroon tot gevels / Kruinprojectie op het maaiveld / ondergrond ivm parkeergarage.
2
Eigendom
X
X
3
Ontwerpfase: beperkingen groeiplaats vande beuk opheffen / verbeteren
X
4
Verbouw of sloop (Model 1 of model 3)
X
X
kroon / stam / wortels
5
Opschonen en inrichten bouwterrein
X
X
6
Uitgraven bouwput (Model 3) en stellen bouwraam
X
X
idem
X
7
Opstellen bouwkraan
X
8
Materiaal opslag
X
9
Plaatsen bouwketen
X
Kruinprojectie / kroon
idem
X
Kruinprojectie / kroon
10
Parkeren auto's medewerkers
X
Kruinprojectie
B
Verdichten bovengrond.
Afzetten terrein rond boom met bouwhekken.
11
Bronbemaling, met name in model 3
X
Wortels
B
Afhankelijk van het seizoen en duur.
In groeiseizoen watergift regelen. Broneringswater is niet geschikt, bevat te weining zuurstof.
12
Kabels en leidingen
X
Wortels, maaiveld, kroon
B
Wortelverlies graven + werkz. in kwetsbare zone. Schade aan takken
Afhankelijk van locatie nadere afspraken maken.
13
Bouw
X
Kroon
B
Schade aan kroonvorm, zie ook de tekst in hoofdstuk 2.1.
Ontwerp misschien aanpassen aan de boom en kroonvorm.
Idem
X
idem
Aantrekkelijke appartementen in een sfeervolle omgeving met "oud groen"
Voldoende ruimte tussen gevels en de kroon.
Terrein inrichting
X
Maaiveld
Wijzigen van het maaiveld mag in geen geval !
Afgraven mag niet, ophogen zeer beperkt.
idem
X
Beluchtings- cq. bevloeingssyteem
K
Van belang voor het wortelgestel en toevoer regenwater als de kruinprojectie verhard blijft.
Handhaven, controleren, doorspuiten en regenwater toevoer optimaliseren.
idem
X
Kroon
K
Opsnoeien van de kroon kan nodig zijn om ruimte onder de kroon toegankelijk te maken.
Niet strak maar zodanig dat beeld van "hangtakken" behouden blijft. Uitvoering door gecertificeerd boomverzorger.
idem
X
Volume beschikbare grond
K
Uitsparingen in keerwand bij de de boom betrekken.
Vullen met rijke teelaarde.
idem
X
Beworteling
K
Inrichten duurzame groeiplaats met bodembedekkers (vasthouden organisch materiaal). Dit stimuleert het bodemleven en daarmee gezonde beworteling -> lange levensduur.
14
Kans / Bedreiging
Reden
Voorwaarde, eventueel nader uit te werken.
K
Goede juridische bescherming van de boom aan het begin van het proces.
Voldoende oppervlakte voor de toekomstige kruinprojectie.
Kroon, groeiplaats, ondergrond
K
Door hun omvang en verschijning hebben de bomen een publiek belang.
Door de ondergrond en de boom in eigendom te houden kan de gemeente garant staan voor duurzaam beheer.
Kruinprojectie en ondergrond, verwijderen klinkerverharding
K
De oude boom een zo natuurlijk mogelijk groeiplaats geven. Positief effect op levensverwachting.
Aanbrengen tuingrond en mulchlaag, beplanten met bijv. Hedera hybernica.
B
Zwaairuimte kraan: schade aan kroon. Vrachtauto's en rijdende kranen: schade stam, schade wortels.
Afstand tot boom en bescherming gehele boom door bouwhekken.
Kruinprojectie / maaiveld
B
Verdichten bovengrond, schade stam, kroon. Opslag materiaal, matrieel binnen kruinprojectie.
Afzetten terrein rond boom met bouwhekken cf richtlijnen CROW / KBB
kroon / kruinprojectie / maaiveld
B
Graafwerk en draairuimte, schade aan beworteling
idem
beworteling
B
Uitdrogen verticale wand van bouwput schadelijk voor wortels
Afschermen met folie.
X
Kroon, maaiveld
B
Kroon buiten de draairuimte houden.
idem
X
Kroon, maaiveld, wortels
B
Verdichten bovengrond, schade stam, kroon.
Idem
Door een verstandige opstelling kan dit bijdragen aan de bescherming van de groeiplaats.
Regenwaterafvoer laten uitlopen op bovengrond.
Relatie boom
K
Alternatief : afzetten van de kruinprojectie met bouwhekken.
K
B
B
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 10 van 18
3 CONCLUSIE & AANBEVELINGEN
Uitvoering van modellen 1 en 3 met behoud van beide bomen is mogelijk. Voor wat betreft de treurbeuk, de groei van de kroon en de benodigde ondergrondse groeiruimte, moet de oostzijde van de parkeergarage op minimaal 3 m afstand blijven van de huidige rand van de westzijde van de kruinprojectie van de beuk. Ten aanzien van de bol-esdoorn wordt om visuele reden en met het oog op de toekomstige kroonomvang aanbevolen de huidige oostgevel van de villa als uiterste bebouwingsgrens vast te houden. De oostzijde van de groeiplaats wordt beperkt door een keermuur. De bol-esdoorn vormt echter in zekere zin een dissonant ten opzicht van de treurbeuk en wordt op deze locatie als minder waardevol gezien ten opzichte van de treurbeuk. Een volwassen bol-esdoorn komt op een ruimere groeiplaats zijn recht. Het is daarom te overwegen om de bol-esdoorn te vervangen door een lindeboom zoals ook op de andere hoek van het Ressingplein met de Langestraat. Een goed gesnoeide straatboom heeft een langere takvrije stam. Er ontstaat een evenwichtiger beeld waarin de treurbeuk beter tot zijn recht komt. Het tuinmuurtje kan dan verdwijnen. Omdat dan voor het plan de beperking door de bol-esdoorn wegvalt zou daar meer ruimte voor de westzijde van de treurbeuk tegenover moeten staan. Van belang zijn verder de volgende aspecten: −
−
−
−
−
Beide bomen hebben een karakteristieke kroonvorm. Daarom is het niet mogelijk de kroonvorm (tijdelijk) aan te passen aan nieuwe bebouwing zonder de kroon definitief te beschadigen. Omdat de cyclus van grote bomen als de treurbeuk langer is dan die van 2 (moderne) gebouwen wordt geadviseerd het ontwerp van de opstallen aan te passen aan de treurbeuk. Het aanwezige beluchting- cq. bevloeiingssysteem is inmiddels ca. 25 -30 jr. oud. Dit systeem kan voor de toekomst van de boom belangrijk zijn. Het wordt aanbevolen het systeem te controleren, door te spuiten en zo nodig te herstellen. Bij de inrichting van het bouwterrein en gedurende de bouw worden afdoende maatregelen genomen om de bomen te beschermen. Denk hierbij ook het voorkomen van takbreuk door bouwmachines en vrachtauto’s, laadkranen etc. Zie ook bijlage 5. Het instellen van een “bomenwacht” tijdens het bouwproces. Hiermee wordt bedoeld dat een “groene” ambtenaar van de gemeente bevoegdheden krijgt om een werk stop te leggen als er naar zijn oordeel onzorgvuldig met de boom of zijn groeiplaats wordt omgegaan en “uren” krijgt om daadwerkelijk bouwprojecten te controleren. Bestemming: het wordt nadrukkelijk aanbevolen om bij wijziging van het bestemmingsplan ook de groeiplaats te bestemmen als “groeiplaats boom” met de daarbij behorende beschermende voorschriften.
2
Door de dynamiek in stads- en dorpskernen is de omlooptijd van de inrichting en opstallen niet meer in harmonie met de omlooptijd van volwassen bomen. Jonge aanplant krijgt steeds minder de gelegenheid om ouder te worden dan ca. 30 jaar. De beeldkwaliteit en het beleven van de openbare ruimte wordt echter wel voor een belangrijk deel bepaald door het volume van grote volwassen bomen. De “muziekboom” krijgt nu voor de derde keer in zijn leven te maken met een nieuwe omgeving van zijn groeiplaats. Als dat behoedzaam gebeurt kan dat.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 11 van 18
−
−
Wellicht ten overvloede: door de kruinprojectie plus enkel meters daarom heen buiten de ontwikkeling en verkoop van het terrein te houden en dit toe te voegen aan de openbare ruimte kan het beheer van de boom op lange termijn zeker gesteld worden. Door deze boom met ondergrond in beheer te houden hoeft de gemeente in deze omgeving weinig meer te investeren in jonge bomen met beperkte groeiplaatsen.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 12 van 18
BIJLAGE 1 De bomen A (treurbeuk) en B (bol-esdoorn) in de modellen 1 en 3 (begane grond) De afmetingen van de bomen zijn indicatief.
Model 1,
Model 3
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 13 van 18
BIJLAGE 2
De voormalige raadzaal is feitelijk te dicht bij de beuk gebouwd.
De bol-esdoorn en een deel van de treurbeuk gezien vanaf de Langestraat. Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 14 van 18
De beuk vanaf het Ressingplein
De bol-esdoorn vanaf het Ressingplein.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 15 van 18
BIJLAGE 3 “VITALITÄTSTUFE” VAN DE BEUK
De beuk op het Ressingplein is in conditie fase 0 - 1
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 16 van 18
BIJLAGE 4
Relevante delen van de Bomenverordening Gemeente Hof van Twente 2006:
Artikel 1 van de Bomenverordening Gemeente Hof van Twente geeft de definitie van het begrip monumentale boom; bijzondere beschermwaardige houtopstand met een relatief hoge leeftijd en met een bijzondere schoonheid- of zeldzaamheidswaarde, of een bijzondere functie voor de omgeving;
Art 4 lid 3 geeft aan: in beginsel wordt geen vergunning verleend voor houtopstanden voorkomend op de vastgestelde lijst van monumentale bomen, als bedoeld in artikel 6.
Art 6 lid 1 regelt hoe met monumentale bomen wordt omgegaan; de gemeente bezit een lijst met monumentale bomen en bijzondere houtopstand, waarvoor in beginsel geen kapvergunning wordt afgegeven, tenzij sprake is van een ernstige bedreiging van de openbare veiligheid, noodtoestand of andere uitzonderlijke situaties.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 17 van 18
BIJLAGE 5 RICHTLIJNEN BOOMBESCHERMING TIJDENS BOUW.
A
Afschermingzone:
Rond elke boom binnen de bouwlocatie wordt een volledige afscherming geplaatst. Indien het plaatsen van een volledige afscherming niet mogelijk is dient een beperkte afscherming of tenminste een lokale bescherming aangebracht te worden. Om te voorkomen dat wortels later door de fundering gaan groeien, dient aan de buitenzijde van de fundering een anti-wortelfolie te worden aangebracht. De groeiplaats wordt vanaf het bouwrijp maken tot terreininrichting beschermd met een permanent bouwhek. Binnen de hekken mag geen opslag van materiaal plaats vinden, stalling van voertuigen of machines of anderszins in gebruik genomen worden. In een bestek of contract wordt een boete bepaling opgenomen voor elke dag dat het bouwhek niet aan de gestelde eisen voldoet. B
Binnen de kwetsbare zone rond een boom mag of mogen geen:
−
activiteiten plaatsvinden die de bodem kunnen verdichten of verslempen
−
activiteiten plaatsvinden die de diffusie en infiltratie van de bodem kunnen verstoren
−
activiteiten plaatsvinden die de bodemchemische samenstelling of bodemfysische structuur kunnen verstoren
−
activiteiten plaatsvinden die de bovengrondse delen van de boom kunnen beschadigen
−
materiaal of materieel worden opgeslagen of gelost
−
directieketen of andere bouwketen, containers of aggregaten e.d. worden geplaatst
−
cement, specie of andere producten worden bereid - voertuigen e.d. worden geparkeerd
−
transport plaatsvinden dan wel voertuigen rijden
−
graaf- en/of boorwerkzaamheden worden uitgevoerd
−
bodembewerking worden uitgevoerd
−
grondophoging plaatsvinden
−
verharding worden aangebracht
−
sloten of waterlopen worden gedempt, grondwaterstandverlagingen of verhogingen worden uitgevoerd
−
grondwaterstandfluctuaties plaatsvinden
−
spoelwater of andere vloeistoffen worden geloosd
−
afval worden gestort of (tijdelijk) opgeslagen
−
uitlaatgassen of andere (hete dan wel koude) luchtstromen e.d. worden afgeblazen
−
overige activiteiten plaatsvinden die schade aan de boom of zijn groeiplaats kunnen veroorzaken.
Boomeffectanalyse. 1 beuk en 1 esdoorn, Ressingplein te Delden.
Pagina 18 van 18