Bijlage VWO
2013 tijdvak 2
aardrijkskunde
Bronnenboekje
VW-0131-a-13-2-b
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Wereld
Opgave 1 Bbp en bevolkingsomvang in Japan, India en de Verenigde Staten bron 1 Ontwikkeling van het bbp en de bevolkingsomvang in Japan, India en de Verenigde Staten tussen 2000 en 2050 prognose 2005
2020
2030
2040
2050
bbp (x 100 miljard)
2000
Japan
32,7
34,7
42,4
47,1
49,9
49,9
India
24,5
33,8
70,7
103,0
144,0
191,2
VS
95,9
110,9
167,5
214,1
271,7
339,6
bevolkingsomvang (x miljoen)
land
Japan
127
128
123
115
105
94
India
1.021
1.109
1.359
1.509
1.636
1.733
VS
284
298
338
361
380
395
vrij naar: Japan Center for Economic Research
VW-0131-a-13-2-b
2 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Opgave 2 Chinese investeringen in Sudan en Ethiopië bron 1 Chinese hulp en investeringsprojecten in Sudan en Ethiopië (2002 - 2007) Land
Belangrijkste exportproduct naar China olie
Belangrijkste door China gefinancierde projecten Sudan* olieraffinage waterkracht pijpleidingen wegen humanitaire hulp Ethiopië olie waterkracht olieraffinage wegen pijpleidingen telecommunicatie overheidsgebouwen lichte industrie * Sudan is sinds 2011 gesplitst in Sudan en Zuid-Sudan vrij naar: http://uppsala.academia.edu/AshokSwain/Papers, 2011
VW-0131-a-13-2-b
3 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Aarde
Opgave 3 Mount Saint Helens bron 1 Mount Saint Helens na de uitbarsting
vrij naar: http://vulcan.wr.usgs.gov bron 2 De uitbarsting van Mount Saint Helens in 1980 Mount Saint Helens is de jongste en actiefste vulkaan in de Cascade Range in Noord-Amerika. In maart 1980 kwam er een einde aan een rustige periode van ruim honderd jaar. Er werden aardbevingen gemeten met een kracht van vier op de schaal van Richter en een grote zwarte aspluim vormde zich boven de vulkaan. Vroeg in de morgen van 18 mei 1980 vond een aardverschuiving plaats. Daarop volgde de grote uitbarsting. De aswolk die daarbij vrijkwam reikte tot negentien kilometer hoogte. Er kwamen 57 mensen om het leven in een gebied tot op 30 kilometer afstand van de vulkaan. bron: Cito
VW-0131-a-13-2-b
4 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
VW-0131-a-13-2-b
5 / 12
hoog
Los Angeles
Hoofdbewegingsrichting van de plaat
Actieve vulkaan
8-9
7-8
6-7
Aardbevingen, na 1980, gemeten op de schaal van Richter
laag
Aardbevingsrisico
California
Mt. Hood
Salt Lake City Denver
Noord-Amerikaanse plaat
Mount Saint Helens
Mt. Rainier
Seattle
San Francisco
North Gorda Ridge
Juan de Fuc aplaat
Dallas
I I I II I I I I I I I I I I I I I II II I I I I I II I
New Orleans
St. Louis
Chicago
Subductie: een plaat duikt onder de andere (in de richting van de driehoekjes)
New York
Convergent: platen schuiven naar elkaar toe
Transform: platen schuiven langs elkaar
Divergent: platen schuiven uit elkaar
Type plaatgrens
bron 3
Tektoniek en vulkanisme
vrij naar: De Grote Bosatlas, kaart 176A, 53e druk
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Opgave 4 Klimaat in China bron 1 Vier klimaatgrafieken van Chinese steden grafiek a
grafiek b
500
50
temperatuur C 40
450
neerslag (mm) 400
500
50
450
40
temperatuur C
30
neerslag (mm) 400
350
20
350
20
300
10
300
10
250
0
250
0
200
-10
200
-10
150
-20
150
-20
100
-30
100
-30
50
-40
50
-40
-50
0
0
J FMAMJ J ASOND
grafiek c
30
J FMAMJ J ASOND
-50
grafiek d
500
50
temperatuur C 40
450
neerslag (mm) 400
500
50
450
40
temperatuur C
30
neerslag (mm) 400
350
20
350
20
300
10
300
10
250
0
250
0
200
-10
200
-10
150
-20
150
-20
100
-30
100
-30
50
-40
50
-40
-50
0
0
J FMAMJ J ASOND
30
J FMAMJ J ASOND
-50
vrij naar: www.klimadiagramme.de
VW-0131-a-13-2-b
6 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
bron 2 Klimaatgrafiek van de stad Haikou op het eiland Hainan (Zuid-China) 500
50
450
40
neerslag (mm) 400
temperatuur C
30
350
20
300
10
250
0
200
-10
150
-20
100
-30
50
-40
0
J FMAMJ J ASOND
-50
vrij naar: www.klimadiagramme.de
VW-0131-a-13-2-b
7 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Zuidoost-Azië
Opgave 5 Fysisch-geografische verschijnselen in Zuidoost-Azië bron 1 De Kinabalu, de hoogste berg van Borneo
vrij naar: www.nationalgeographic.nl
VW-0131-a-13-2-b
8 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Opgave 6 Demografische ontwikkelingen in een aantal landen in Zuidoost-Azië bron 1 Leeftijdsopbouw van een aantal landen in Zuidoost-Azië in 2005 1
8 %
6
4
2
0
3
6
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10
0
0
2
4
6
8 %
2
0
Indonesië
6
0
4
2
0
0
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10 0
2
4
6
8 %
8 %
6
4
2
0
Filipijnen vrouwen
0
60
60
50
50
40
40
30
30
20
20
10
10 2
4
6
8 %
8 %
6
8 %
6
vrouwen
4
0
2
4
6
8 %
vrouwen
80 70
0
4
90
mannen
70
0
2
80 70
0
0
90
mannen
70
90
2
6
4 vrouwen
80
4
8 %
vrouwen
80 70
80
4
90
mannen
70
90
mannen
8 %
vrouwen
80
mannen
8 %
2
90
mannen
2
0
0
0
2
4
6
8 %
vrij naar: Westerman, Diercke Regionalatlas Südostasien, Braunschweig 2010
VW-0131-a-13-2-b
9 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Leefomgeving
Opgave 7 Het regiem van de Rijn en zijrivieren in Duitsland bron 1 Verloop van twee hoogwatergolven in de Rijn ter hoogte van de stad Worms (na een periode van hevige regenval) afvoer in m3/s
8.000 2 7.000 6.000 5.000
1
4.000 3.000 2.000 1.000 0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 dagen
vrij naar: Te Linde, A.H., J.C.J.H. Aerts & J.C.J. Kwadijk: Effectiveness of flood management measures on peak discharges in the Rhine basin under climate change, Journal of Flood Risk Management, 2010
VW-0131-a-13-2-b
10 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
bron 2
Gemiddelde maandafvoer ten opzichte van de gemiddelde maandafvoer per jaar
De gemiddelde maandafvoer (in verhouding tot de gemiddelde maandafvoer per jaar) bij drie steden in het rivierstelsel van de Rijn: Basel, Keulen en Trier (in alfabetische volgorde) 2,2 2,0 1 1,8 1,6 1,4 2
1,2 1,0
3
0,8 0,6 0,4 0,2 0,0 jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
In februari geeft lijn 1 een waarde van 1,8 aan. Dit betekent dat de gemiddelde afvoer in februari 1,8 maal zo groot is als de totale gemiddelde jaarafvoer gedeeld door twaalf.
vrij naar: www.iksr.org
VW-0131-a-13-2-b
11 / 12
lees verder ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
Opgave 8 Wijken in Alkmaar bron 1 Statistische gegevens van de bevolking van vier wijken in Alkmaar (2009)
niet-westerse allochtonen bevolkingsdichtheid personen per km2 leeftijd 0- tot 15-jarigen 15- tot 25-jarigen 25- tot 45-jarigen 45- tot 65-jarigen 65 jaar en ouder samenstelling huishoudens eenpersoonshuishoudens gemiddelde grootte
wijk 1 27% 8.712
wijk 2 6% 8.778
wijk 3 4% 6.043
wijk 4 6% 7.836
18% 13% 30% 25% 14%
13% 14% 41% 23% 8%
8% 15% 43% 25% 10%
17% 10% 29% 35% 9%
44% 2,0 pers.
50% 1,8 pers.
61% 1,5 pers.
33% 2,2 pers.
vrij naar: http://alkmaar.straatinfo.nl/buurtgegevens
VW-0131-a-13-2-b
12 / 12
lees verdereinde ►►►
Beschikbaar gesteld door de Universiteit Leiden en Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL). Voor alle eindexamens, zie www.alleexamens.nl. Voor de perfecte voorbereiding op je eindexamen, zie ook www.examencursus.com.
