Bestnr. 001225951
Adventskalender voor voor coole kids
Alle rechten, ook vertalingen, voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatische gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van CONRAD ELECTRONIC BENELUX B.V. Nadruk, ook als uittreksel is niet toegestaan. Druk- en vertaalfouten voorbehouden. Deze gebruiksaanwijzing voldoet aan de technische eisen bij het in druk gaan. Wijzigingen in de techniek en uitvoering voorbehouden. © Copyright 2014 by CONRAD ELECTRONIC BENELUX B.V. Internet: www.conrad.nl of www.conrad.be
Veiligheidsaanwijzingen voor ouders en kinderen WAARSCHUWING! Niet geschikt voor kinderen jonger dan 3 jaar. Verstikkingsgevaar, omdat kleine onderdelen ingeslikt of ingeademd kunnen worden. WAARSCHUWING! Uitsluitend geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar. Instructies voor ouders of andere verantwoordelijke personen worden meegeleverd en moeten in acht worden genomen. Verpakking en gebruiksaanwijzing moeten bewaard worden, omdat deze belangrijke informaties geven. WAARSCHUWING! Vermijdt kortsluiting! Een directe verbinding met de minus- en pluspool moet beslist vermeden worden, omdat daarbij draden en batterij erg heet kunnen worden en de batterij daardoor snel leeg raakt. In extreme gevallen kunnen draden gloeiend heet worden en de batterij kan exploderen. Gevaar voor brand en letsels. Wijs uw kinderen op deze gevaren en houdt toezicht tijdens het experimenteren. Gebruik normale zink-koolstof-batterijen (6F20), die een lagere kortsluitstroom leveren en daardoor minder gevaarlijk zijn dan alkalinebatterijen (6RL61). Gebruik beslist nooit accu’s! WAARSCHUWING! Oogbescherming en LED’s: kijk nooit op korte afstand direct in een LED, direct inkijken kan het netvlies beschadigen! Dit geldt vooral voor heldere LED’s in doorzichtige behuizing en de speciale LED’s zoals power-LED’s. Bij witte, blauwe, paarse en ultraviolette LED’s geeft de schijnbare helderheid een verkeerde indruk van het daadwerkelijke gevaar voor uw ogen. Wees extra voorzichtig bij gebruik van gebundeld licht. Hanteer de LED’s zoals in deze handleiding beschreven wordt, maar niet met hogere spanningen. WAARSCHUWING! Voer geen experimenten uit op het stopcontact! De 230 Volt van het stroomnet zijn levensgevaarlijk! Alle experimenten uit dit experimenteerpakket mogen uitsluitend met de ongevaarlijke batterijspanning van 9 Volt uitgevoerd worden. Hier is geen gevaar bij aanraking van elektrisch geleidende onderdelen. Wijs uw kind er op, dat het alle aanwijzingen en veiligheidsinstructies moet lezen en steeds bij de hand heeft. Aanwijzingen en voorschriften van de knutselobjecten moeten beslist aangehouden worden. WAARSCHUWING! Gevaar voor letsels! Bij het gebruik van gereedschap en de bewerking van hout, metaal en kunststof bestaat letselgevaar. Denk aan de leeftijd en de kennis van uw kind. Help bij moeilijke of gevaarlijke werkzaamheden. Controleer de veiligheid van het zelfgemaakte speelgoed en let op het letselgevaar door scherpe kanten tijdens het spelen. Voer een nabewerking uit indien nodig, vijl scherpe kanten glad en ontbraam boorgaten of snijkanten. Wij wensen u veel plezier bij het knutselen en experimenteren!
2
Op naar het avontuur luchthaven: haal je vliegbrevet! Je kijkt graag naar vliegtuigen die aankomen of vertrekken? Dan is deze adventskalender precies het juiste voor jou. Deurtje bij deurtje maak je tot de kerst een luchthaven met propellervliegtuig, helikopter, transportwagen, verkeerstoren, landingsbaan, hangar en nog veel meer. Achter elk deurtje vindt je een elektronisch onderdeel – vanaf de LED voor de verlichting van de verkeerstoren tot de motor voor jouw vliegtuig. De meegeleverde handleiding zal jou helpen bij de opbouw. Ze verteld jou wat piloten moeten weten. Alle elektronische onderdelen die je voor jouw luchthaven benodigd zijn achter de deurtjes van de kalender verborgen. Wat je verder nodig hebt vindt je bij jullie in huis. En: alle luchthavenobjecten werken met een hele lage en ongevaarlijke batterijspanning van 9 Volt. Zoek wel een volwassene als hulp, die de bedrading gaat controleren en of je alles juist hebt aangesloten. Ben je klaar om te starten? Om jouw luchthaven en alle objecten naar wens en technisch perfect te laten werken, kijken we eerst welke onderdelen zich in de kalender bevinden. Batterijclip: deze dient als verbinding tussen de batterij en de stroomverbruiker. Samen met de batterijclip geeft de 9-V-blokbatterij haar hele kracht om de knutselobjecten te laten werken. Rode en zwarte kabel: door deze vloeit de stroom. Rood is plus en zwart is minus. Strip de uiteinden van de kabels ongeveer 2 cm zodat ze de stroom kunnen geleiden. Hoe dit heel eenvoudig gaat vindt je op pagina 21. Wikkel de draden op de aansluitingen van de onderdelen. LED’s met ingebouwde voorweerstand: LED’s leveren lichteffecten en hebben weinig stroom nodig. LET OP: bij de LED’s moet de stroom steeds in de juiste richting doorheen vloeien. Het langere draadvoetje moet met de rode kabel op de pluspool en het kortere met de zwarte kabel op de minuspool aangesloten worden. LET OP: een LED mag normaalgesproken nooit zonder extra voorweerstand aangesloten worden. Alleen bij de speciale LED’s in deze kalender is dit mogelijk omdat hier al een voorweerstand ingebouwd is.
Rood-zwart buskabel: met deze kan je LED’s of andere aansluitkabels met een goed contact verbinden. Let bij het insteken van de aansluitkabel of de LED’s er op, dat het blanke kabeleinde of de LED-voetjes goed in de bus geklemd worden om zo een goed contact te maken. Schakelaar: een schakelaar heb je nodig voor de projecten die je aan en uit wilt schakelen. Motor: jouw motor heeft een rode en een zwarte aansluitkabel. De rode kabel wordt met de pluspool van de stroombron verbonden, de zwarte kabel met de minuspool. Je kan de draairichting van de motor omkeren door gewoon de aansluitdraden andersom aan te sluiten. Propeller: deze maakt wind en kan daarmee propellermachines laten lopen. Steek deze op de motoras en direct zal het werken. Wat je verder nog nodig hebt: een schaar, plakband, een puntig potlood, een hobbymesje, verf, isolatieband. Tip: op de achterzijde van de kalender vindt je vele voorbeelden. Kopieer deze, dan kun je meer vliegtuigen met propellers en vleugels maken en jouw luchthaven uitbreiden.
3
1e deurtje: bouw een verkeerstoren Begin direct en bouw een verkeerstoren. Vanaf deze worden de gebeurtenissen op de starten landingsbanen en in de lucht gestuurd. Met de LED uit het 1e deurtje kun je al beginnen met experimenteren. Dat heb je nodig: 1 gele LED 9-V-batterij 1 kartonnen doos 1 lege keukenrol 3 plasticbekers in verschillende maten flessendop karton kiezelsteentjes voor het belasten Zo gaat het: 1. Knip een gat in de kartonnen doos en vul deze op met kiezelsteentjes, zodat de verkeerstoren stevig blijft staan. Plaats de keukenrol in de kartonnen doos en bevestig deze met plakband. 2. Nu maak je het bovenste gedeelte, in deze bevinden zich de verkeersleiders om het verkeer op de banen te controleren: bevestig de grootste plasticbeker op de keukenrol. 3. Knip een rond stuk karton uit en plak het op de plasticbeker. Nu is deze afgesloten. 4. Op deze ronde deksel komt nog een iets kleinere beker met de opening naar boven. Knip een rond stuk uit het karton, zodat de opening net afgedekt wordt, maar plak deze nog niet vast. Hierin komt de elektronica. 5. Nu heb je de kleinste beker nodig. Knip het bovenste gedeelte er af en plak hem op het ronde stuk karton dat je hiervoor uitgeknipt hebt. Maak in het midden van het ronde karton een gat, hier wordt later de LED doorgestoken. Plak een flessendop boven het gat. Signaallicht: onder het 1e deurtjes van de adventskalender heb je een LED gevonden. Deze gaat binnenkort je verkeerstoren verlichten. Probeer of de LED ook functioneert.... druk de voetjes iets uitelkaar en houdt het langere voetje op de pluspool van de 9-V-blokbatterij en het korte voetje op de minuspool. De LED gaat oplichten, en je hebt al een signaallicht. Let op: als zich de plus en minus direct aanraken ontstaat een gevaarlijke kortsluiting. De kabels kunnen heet worden. De batterij kan heet worden en zelfs exploderen. Let daarom steeds op dat zich de draden nooit per ongeluk aanraken!
Pilotenweetjes: Hoe wordt een LED aangesloten? LED’s zijn gaaf, ze hebben weinig stroom nodig en zorgen voor leuke lichteffecten. Anders dan bij een gloeilamp moet je bij een LED er op letten, dat de stroom in de juiste richting door de LED vloeit. Zo gaat het: het langere draadvoetje moet op de pluspool en het kortere op de minuspool aansluiten. Sluit je een LED aan op een kabel doe je dit als volgt: het langere draadvoetje wordt vast met het gestripte rode kabeleinde omwikkeld en het kortere omwikkel je met het gestripte zwarte kabeleinde.
4
2e deurtje: verlicht de verkeerstoren? Nu wordt de verkeerstoren verlicht. Hiermede is hij prima uitgerust om ook het vliegverkeer te controleren. Gebruik hiertoe de batterijclip uit het 2e deurtje. Dit heb je nodig: 1 gele LED Batterijclip 9-V-batterij Knutselpapier of verf houten stokjes voor de antenne Zo gaat het: 1. Eerst strip je de vrije einden van de batterijclip ca. 2 cm er af. Gebruik hiertoe een knutselschaar en knip heel voorzichtig in de plastic-ommanteling. Nu kun je gemakkelijk het kleine plastic stukjes aftrekken. LET OP: laat je hierbij door een volwassene helpen. 2. De blote draden wikkel je nu telkens om een voetje van de LED. LET OP! Het langere voetje is de pluspool, wikkel het gestripte einde van de rode clip-kabel hier omheen. Het kortere voetje van de LED omwikkel je met het gestripte einde van de zwarte clip-kabel. Over elk omwikkeld voetje plak je nu isolatieband, dat houdt alles veel beter vast. 3. Plaats de batterij in de bovenste beker en steek de LED door het gat daarboven. Schilder of beplak met knutselpapier jouw verkeerstoren. Als je het leuk vindt versier je hem nog met de houten stokjes als antennes. Plaats het dak van de verkeerstoren boven op de toren en bevestig het met plakband. Klaar! Nu kan het vliegverkeer geregeld worden!
3e deurtje: bouw een terminal voor de passagiers In het vliegveldterminal worden de passagiers afgehandeld. Het terminal is nauwkeurig gescheiden voor de vertrekkende en aankomende passagiers, zodat ze elkaar niet in de weg lopen en de veiligheid gewaarborgd is. Bewaar de rode kabel welke achter het derde deurtje zit, jij hebt deze binnenkort nodig! Dit heb je nodig: 1 gele LED Batterijclip 9-V-batterij 1 kartonnen doos voor het gebouw Knutselpapier of verf Doorzichtig plastic – bijvoorbeeld van een opbergmap Aluminium folie Zo gaat het: 1. Knip het onderste gedeelte van de kartonnen doos er af, maar zo dat je het nog kan gebruiken. 2. Knip aan een kant vensteropeningen in het karton en plak aan de binnenzijde over de openingen het doorzichtige plastic. Dit zijn de vensterruiten. . LET OP: laat je hierbij door een volwassene helpen. 3. Twee kartonnen stukken dienen aan de voorzijde van de terminal als decoratieve pijlers. Knip ze uit en plak ze vast met plakband op de kartonnen doos.
5
4. Plak nu een groter stuk karton als dak op de terminal en de pijlers. Het dak wordt het beschermende afdak. Schilder of beplak jouw terminal en bekleed de binnenruimte met aluminiumfolie. Deze reflecteert het licht. 5. Verbind de kabel van de batterijclip met de gele LED, zoals hiervoor beschreven. Klem daarna de batterij op de clip. Bevestig de verlichting onopvallend in jouw terminal. Nu is het vliegveld klaar voor de eerste passagiers. LET OP! Gevaar voor kortsluiting! Let er op, dat de voetjes van de LED niet in aanraking komen met de aluminiumfolie in de terminal als deze verbonden is met de batterij. Anders ontstaat een kortsluiting en de LED gaat kapot. Omwikkel de voetjes van de LED steeds met isolatieband nadat je de draden omwikkeld hebt. Laat ook alle verbindingen nog door een volwassene controleren, voordat je de batterij aansluit. LET OP! Gevaar voor kortsluiting! Normale LED’s mogen nooit direct met een 9-V-batterij verbonden worden, omdat ze dan overbelast worden en snel kapot gaan. Maar alle LED’s uit deze kalender hebben al een ingebouwde weerstand en kunnen tot een spanning van 12 Volt belast worden. Pilotenweetjes: Kabels strippen Bekijk maar een kabel van heel dichtbij. Nu kun je zien, dat zich in de gekleurde kunststofhuls een dunne draad bevind. Hij geleid de stroom. De kunststofhuls geleid niets; zij is de isolatie. Wanneer je de kabel met een onderdeel wilt verbinden, moet je eerst een stuk van de kunststofhuls afhalen, dat heet: een kabeleinde strippen. Hiertoe knip jet met een schaar voorzichtig in de kunststofhuls, maar niet de draad beschadigen. Vervolgens trek je het stukje gewoon af.
4e deurtje: Verlicht een speelgoedauto Op het vliegveld rijden talrijke voertuigen. Verlicht een van jouw speelgoedauto’s. Daardoor lijkt het op een echte vliegveldvoertuig. Bewaar de zwarte kabel uit het huidige deurtje, jij hebt deze morgen al nodig! Dit heb je nodig: 1 gele LED Batterijclip 9-V-batterij Speelgoedauto Boor LET OP! Laat je bij de knip- en boorwerkzaamheden helpen door een volwassene.
Zo gaat het: 1. Boor voorzichtig een gaatje in het dak van jouw speelgoedauto. 2. Verbindt de LED-voetjes met de kabels van de batterijclip. Wikkel het gestripte einde van de rode clip-kabel vast om het langere voetje. Het gestripte einde van de zwarte clip-kabel wikkel je vast om het kortere voetje van de LED. Omwikkeld daarna weer elk voetje met isolatieband, dat houdt alles goed vast. 3. Leidt de LED door de binnenruimte van de auto en door het dak naar buiten. Het lampje zal, zoals bij een politieauto, uit het dak raken, waardoor het op een echte signaallamp lijkt. Sluit de batterij aan en berg deze in de auto op. Nu licht het lampje op je auto op.
6
5e deurtje: Wijs vliegtuigen naar hun parkeerpositie Om de vliegtuigen naar hun juiste parkeerpositie te wijzen, zijn er marshallen. Zij werken als plaatsaanwijzer voor vliegtuigen en helpen de piloten hun grote machines juist te parkeren. Pas daarna kan de instapbrug voor de passagier aangekoppeld worden op het vliegtuig, zodat de passagiers kunnen instappen of uitstappen. Gebruik als signaalstick de rode LED uit het vijfde deurtje. Dit heb je nodig: 1 rode LED Batterijclip 9-V-batterij rode kabel (ca. 20 cm) zwarte kabel (ca. 20 cm) kauwgomdoos 1 extra dik rietje (strohalm) isolatieband of tape 1 punaise Zo gaat het: 1. Maak met de punaise een gat in het midden van de deksel van de doos. Vergroot het gat zodat het rietje net doorheen past maar goed en stevig vastzit. 2. Nu bouw je de schakeling zo hoe je dat bij jouw speelgoedauto hebt gemaakt. Deze keer verleng je de clipkabels met de rode en de zwarte kabel, zodat deze door het rietje geleid kunnen worden. Draai hiertoe beide rode kabeluiteinden ineen en ook beide zwarte kabeluiteinden. Hoe je dat precies doet vindt je op pagina 21. Let op! Gevaar voor kortsluiting! Isoleer de verbindingsplaatsen zodat de blote draden zich niet kunnen aanraken! 3. Steek nu eerst de kabels door het rietje. Sluit nu de LED aan op de kabels. Wikkel het gestripte einde van de rode clip-kabel vast om het langere voetje. Het gestripte einde van de zwarte clip-kabel wikkel je vast om het kortere voetje van de LED. Omwikkel daarna weer elk voetje met isolatieband. Steek de LED boven in het rietje, zodat alleen nog het LED-kopje te zien is. 4. Schilder nu de doos naar wens. Een onopvallende kleur past het beste, omdat dan de LED beter afsteekt als deze oplicht. Steek het rietje door het deksel. Sluit de batterij aan op de clip en berg alles op in de doos.
6e deurtje: Bouw een helikopter De motor voor de helikopter heb je vandaag achter het deurtje gevonden. Eerst krijgt jouw heli een romp. De motor bouw je morgen in. Dit heb je nodig: Golfkarton (ca. 1 m lang en ca. 50 cm breed) 2 plastic drinkbekers met deksel (ca. 0,5 l) 2 roerstaafjes (voor koffie) 1 spijker 1 kurkstukje Zo gaat het: 1. Knip een lang stuk golfkarton in drie verschillende brede stukken. Wikkel de stukken in elkaar, waarbij het breedste stuk als eerste komt. De einden maak je vast met plakband. Nu heb je de vorm van een helikopterromp. Op het einde van het langste rolletje bevestig je een propeller uit twee met elkaar verlijmde houten staafjes. Deze steek je op een spijker welke
7
door de romp van golfkarton wordt geboord. Met een stukje kurk voorkom je dat de propeller afglijdt. 2. Als volgende komt het cockpit. Vanuit hier bestuurt de pilot de helikopter. Deze maak je uit een doorzichtige plastic drinkbeker. In deze wordt de romp gestoken en vastgemaakt. LET OP! Laat je bij de knip- en boorwerkzaamheden helpen door een volwassene.
3. Knip een ca. 2 cm groot gat voor de motor in de beker. Laat je hierbij door een volwassene helpen. Aan een zijde maak je een gat, waar dan de schakelaar komt. 4. Nu heeft jouw helikopter nog landingsschaatsen nodig. Deze maak je uit een stuk golfpapier, dat van beide zijden opgerold wordt. De twee rollen die zo ontstaan mogen zich niet aanraken. Laat in het midden ongeveer 10 cm vrij. Op die manier krijg je een soort hangmat, waarop het cockpit gelegd en bevestigd wordt nadat de motor ingebouwd is. Plak de rollen met lijm vast, zodat ze niet meer kunnen uitrollen. De romp en de schaatsen schilder je in een kleur die je leuk vindt. Hiermede is voor vandaag de helikopteropbouw klaar. Tijd genoeg om een vakman te vragen wat eigenlijk een kortsluiting is en waarom deze zo gevaarlijk is. Pilotenweetjes: Wat is eigenlijk een kortsluiting? Een kortsluiting ontstaat, wanneer bijvoorbeeld de polen van de batterij direct met een draad verbonden zijn, zonder dat er een lampje of motor als verbruiker tussen geschakeld wordt. Zonder deze verbruiker kan heel veel stroom door de draad vloeien. Hierdoor ontstaat warmte, de draden kunnen gloeiend heet worden. Je kunt je verbranden of een ergere letsel oplopen. Sluit daarom de batterij steeds als laatste aan nadat jouw knutselobject klaar is. Als je het object momenteel niet benodigd koppel je de batterij steeds weer af.
7e deurtje: Bouw de techniek in De romp en de cockpit van jouw helikopter heb je al opgebouwd. Vandaag krijgt deze zijn technische uitrusting met motor en schakelaar. Dit heb je nodig: Motor Schakelaar Batterijclip 9-V-batterij 2 roerstaafjes (voor koffie) 1 kurk 1 fijne boor Zo gaat het: 1. Om de motor in en uit te schakelen, wordt tussen de motor en de batterij een schakelaar geplaatst. Bouw de schakelaar op zoals je in de tekening kunt zien. De schakelaar plaats je door de opening aan de zijde van de plasticbeker vanaf binnen naar buiten. Bevestig hem aan de binnenkant met plakband. Let op! Verbindt de motor, schakelaar en de batterijclip met de rode kabel.
8
2. Maak een klein gaatje in het deksel van de plasticbeker. Steek de motor-as vanuit de binnenkant van de beker naar buiten. Lijm of plak de twee roerstaafjes kruisvormig vast. Boor dan een klein gaatje in het midden van het kruis. Laat je helpen door een volwassene. Steek het kruis dan op de motor-as. Beveilig het met een stukje kurk of lijm, zodat het niet kan wegvliegen. 3. Tot slot sluit je de batterij aan. Druk de schakelaar en je heli is klaar om te starten.
8e deurtje: Bouw een verlichte helipoort Zodat jouw helikopter ook ’s nachts kan starten, heeft hij een verlichte landingsplaats nodig. Piloten noemen dit een “helipoort”. Het buskabel, welke vandaag achter het deurtje was, heb je pas overmorgen nodig. Dit heb je nodig: 1 rode LED 1 gele LED rode kabel (ca. 20 cm) zwarte kabel (ca. 20 cm) Batterijclip 9-V-batterij 1 smal stuk karton witte en gele verf, een puntig potlood Zo gaat het: 1. Teken aan de bovenzijde van het karton in gele kleur een grote “H” in een cirkel. Aan de randen van de cirkel maak je met een potlood twee gaten voor de LED’s. 2. Verbindt de onderdelen zoals je in de tekening kunt zien. LET OP! Gevaar voor kortsluiting! Gebruik isolatieband! Steek de twee LED’s vanaf de onderkant in de gaten en sluit de batterij aan. Nu heeft jouw helikoter een plaats voor de landing!
9e deurtje: Vliegtuigsleper Vliegtuigen worden door slepers vanaf het luchthavengebouw getrokken. Bouw een sleper met LED-verlichting. Je kunt in plaats van de gele ook twee rode LED’s gebruiken. 1 heb je vandaag achter het deurtje gevonden, de andere bezit je al. Dit heb je nodig: 2 gele LED’s Batterijclip 9-V-batterij Kabel rood Kabel zwart 1 hamburger-verpakkingsbox 2 kurken 2 houten roerstaafjes (voor koffie), 2 houten satéstokjes, 2 tandenstokers
9
Zo gaat het: 1. Neem de hamburger-box en knip aan de voorkant en zijkant gaten voor vensters en ook een deur. Let op! Laat je hierbij helpen. 2. Steek in de onderste helft van de hamburger-box twee stokjes als assen. Ze moeten op beide zijden precies op dezelfde hoogte uitkomen. Maak de gaten iets groter zodat de assen gemakkelijk draaien. 3. Knip de kurk in vier gelijke schijven. Steek de kurkschijven als wielen op de stokjes. Tip: bevestig de kurkschijven met lijm dan houden ze beter. 4. Neem twee brede houten roerstaafjes en plak op een einde twee tandenstokers dwars over de staafjes. Dit dient als oplegger voor de vliegtuigneus. Steek het geheel achter in de box en bevestig alles met plakband. Nu is de sleper klaar en je kunt hem schilderen in de kleur van jouw luchthaven. 5. Zodra alles gedroogd is beginnen we met het elektrische gedeelte. Verbindt de onderdelen zoals getoond in de afbeelding. Maak boven in de box twee gaten en steek de LED’s van binnenuit door de gaten. LET OP! Gevaar voor kortsluiting. Omwikkel beide LEDvoetjes bij de verbinding goed met isolatieband zodat ze geen contact kunnen maken. 6. Nu is de vliegtuigsleper klaar en goed verlicht om vliegtuigen op het vliegveld te rangeren.
10e deurtje: de vluchtinformatiebord Eergisteren heb je achter een deurtje een insteekcontact met twee kabels gevonden. Dit is een buskabel zoals dit professionals noemen. Deze heb je vandaag nodig om een verlichte informatiebord voor de aan- en vertrektijden van de vluchten te bouwen. Onthoudt gewoon: een buskabel is een twee-aderige kabel (met twee draden uitgerust) en een insteekcontact op het einde. LED’s kunnen eenvoudig in de contacten van de buskabel gestoken worden. De groene LED heb je vandaag gekregen. Met deze geef je op het bord groen licht. Dit heb je nodig: 1 rode LED 1 gele LED Batterijclip 9-V-batterij Buskabel vierkante kartonnen doos (afmeting naar wens) zwart knutselpapier gele viltstift (of potlood) puntig potlood Zo gaat het: 1. Kopieer het knutselvoorbeeld en vergroot deze tot de afmeting van jouw kartonnen doos. Schrijf je favoriete vakantieplaatsen hier op. 2. Plak de beschreven vluchtinformatie op het deksel van de doos. Met een puntig potlood boor je twee kleine gaten vanaf buiten naar binnen in het deksel. Elk reisdoel krijg twee gaatjes bij de rode en groene signalen.
10
3. Bouw nu de schakelkring op,. Hiertoe steek je het langere voetje van de rode LED in de bus van de rode kabel en het kortere voetje in de bus met de zwarte kabel. Let er op dat je de LED-voetjes juist insteekt, anders functioneert het niet. Als je liever de groene LED wilt gebruiken, haal je de rode LED weer uit, steek dan de groene LED op dezelfde manier in de bus. 4. Verbind de uiteinden van de buskabel steeds met dezelfde kleur kabel van de batterijclip. Tot slot plak je de gehele opbouw met dubbelzijdig plakband in het deksel en zet deze dan op je doos. 5. Er zijn startvertragingen, omdat de piloten van het Amsterdam-vliegtuig snel nog iets willen eten? Geen probleem! Dit had je al vooruitgezien. Als het gauw verder gaat, steek je de groene LED in de buskabel. Tip: Deze opbouw kan je ook gebruiken, om de zijmarkeringen van de landingsbaan te verlichten. Eenvoudig de voorbeelden op karton plakken en de LED insteken, direct gaan de markeringen oplichten.
11e deurtje: Alarminstallatie Alarminstallaties beveiligen de ingangen tot gevoelige gebieden. Bouw een alarminstallatie uit een kurk en een paperclip! Dit heb je nodig: Motor, batterijclip 9-V-batterij 1 kurk, 1 paperclip, 1 plastic doos, 1 wasknijper, aluminiumfolie, 1 stuk karton, snoer
Zo gaat het: 1. Omwikkel een schenkel van de wasknijper met het einde van de rode batterijclipkabel, de andere met het einde van de rode motorkabel. Wikkel dan telkens aluminiumfolie vast overheen. 2. Klem een stuk karton in de wasknijper. Dit voorkomt, dat eer tussen de aluminiumfolie stroom kan vloeien. Verbindt de zwarte kabels met elkaar. Fixeer de wasknijper in de terminal. 3. Plaats de kurk op de motor. Buig de paperclip open en steek deze diep in de kurk. Plaats de plasticdoos over de kurk. Bij een alarm slaat de paperclip daartegen en klappert. Bindt een snoer aan het stukje karton. Het andere einde van de snoer hangt uit de terminal. Als er iemand aan trekt, trekt hij het karton uit de knijper en het alarm gaat af.
12e deurtje:
Bagagewagen met luchtballon- aandrijving
De werking van een luchtballon-aandrijving lijkt op een straalmotor, dus met luchtstroming. De lucht die uit de ballon stroomt, drijft jouw bagagewagen aan. De rode kabel dat je vandaag in de kalender vond, kan je voor de verdere projecten nog goed gebruiken. Dit heb je nodig: 1 kartonnen doos karton 1 luchtballon 2 houten spiesen 2 rietjes 1 kurk 1 wasknijper
11
Zo gaat het: 1. Met de houten spiesen steek je aan de lange kanten van de doos gaten voor de assen. Let op! De gaten moeten steeds op dezelfde hoogte zijn, anders wijdt de wagen later bochten. Maak de gaten iets groter, zodat de rietjes doorheen passen. Door deze komen later da assen van de wagen. 2. Knip de kurk in vier schijven. Steek de rietjes door de gaten in de doos en steek de spiesen door de rietjes. Steek de kurkschijven op de einden van de spiesen en bevestig deze met lijm. 3. Met een en stukje karton maak je het dashboard. Plak het op de doos. Knip aan de zijkant van de wagen een klep als deur. 4. Knip nu een gat op de achterkant van de wagen. Steek hier de luchtballon door en plak deze met plakband vast. Laad de wagen met bagage uit luciferdoosjes. 5. Nu blaas je de luchtballon op en knip hem met een wasknijper dicht. Zet de wagen op de grond en trek de knijper vlug af. De bagagewagen scheurt weg! Tip: De wasknijper moet goed vast zitten, anders ontwijkt de lucht, zonder dat de wagen wegrijdt. Draai het mondstuk van de ballon iets in elkaar, zodat de wasknijper beteer vastzit. Wie het nog professioneler wil, kan in plaats daarvan ook de dop van een afwasmiddelfles op het mondstuk van de luchtballon plaatsen en het naar wens openen of sluiten. Let op! Eerst grondig afspoelen. De dop bevestig je met veel plakband, anders krijg je het mondstuk niet dicht.
13e deurtje:
Passagier-controle
Voordat men in een vliegtuig stijgt, worden de passagiers eerst gecontroleerd. Groen: alles ok. Rood: opnieuw controleren. De gele LED, die vandaag achter het deurtje was, heb je pas morgen nodig. Dit heb je nodig: 1 rode LED 1 groene LED Schakelaar Batterijclip 9-V-batterij Buskabel Kabel Zo gaat het: 1. Jouw deurpost van je kamer dient vandaag als veiligheidsdoorgang. Bouw een schakelkring zoals op de afbeelding is getoond. Vervolgens bevestig je alles met plakband op je deur. Let op! De schakelaar mag niet wiebelen, anders raken de kabels los. Verbindt de rode kant van de buskabel en de rode kabel van de clip met de schakelaar. 2. Verbindt de rode of de groene LED met de schakelaar. Als de rode LED oplicht, blijft de veiligheidsdoorgang voor iedereen gesloten. Wie binnen wil komen, moet een extra bedrag betalen, bijv. in de vorm van snoepjes. Bij “groen” heeft iedereen toegang tot je kamer.
12
14e deurtje:
De startbaan
Iedere luchthaven bezit een start- en landingsbaan. Hier is altijd veel verkeer door de startende en aankomende vliegtuigen. Dit heb je nodig: 1 lang stuk stevig karton, ca. 50 cm breed 2 kurken zwart knutselpapier of het voorbeeld landingsbaan witte verf (dekkende verf) groene verf Zo gaat het: 1. Snijd de kurken in het midden door. Let op! Laat je bij het snijden helpen. Plak de stukken kurk in de hoeken aan de onderzijde van de landingsbaan, zodat ze iets hoger komt te liggen. 2. Nu wordt het oppervlak van de landingsbaan “gebetonneerd”. Hiertoe plak je zwart knutselpapier in het midden van de baan. Nog eenvoudiger is het als je het voorbeeld vergroot en deze op het karton plakt. In dit geval kan je de volgende stap overslaan. 3. Met dekkende witte verf schilder je de baanbegrenzingen en de landingsbaanherkenning (bijv. 30). Deze geeft aan in welke hoek tot de magnetische pool de baan ligt. In het midden lopen onderbroken strepen zoals bij een gewone straatmarkering. Rechts en links worden signaalstrepen geschilderd. 4. Schilder als laatste de strepen op de zijkanten met groene verf, zodat de baan helemaal echt uitziet.
15e deurtje: Verlicht de startbaan Om de landingsbaan ook ’s nacht goed zichtbaar te maken, worden deze door witte lichtsignalen gemarkeerd. Deze lijken vanaf een afstand vaak geel, daarom gebruiken we de gele LED. De zwarte kabel ui de kalender kan je ook voor dit project gebruiken. Dit heb je nodig: rode kabel (3x ca. 20 cm) zwarte kabel (3x ca. 20 cm) 4 gele LED’s Batterijclip 9-V-batterij Zo gaat het: 1. Voor de verlichting maak je in het midden van de landingsbaan vier gaten in gelijkmatige afstanden. Plaats de LED’s vanaf de onderkant in de gaten. Laat alleen de LED-kopjes uitsteken. Let er op dat de LED’s net doorheen passen en goed blijven steken. 2. Verbindt de LED’s en de kabels zoals getoond in de afbeelding. Hiervoor moet je de kabels op de passende lengte knippen. Telkens als je de twee LED-voetjes met de kabel verbonden hebt, isoleer je alles met isolatieband. Tot slot klem je de batterij aan op de batterijclip, en jouw landingsbaan is verlicht. Tip: als je dit te compliceert vindt kan je nog een extra batterij en batterijclip gebruiken. Dan hangen op ieder batterij alleen twee LED’s.
13
16e deurtje:
Signaallamp
Signaallampen zijn een hulpmiddel, die elke pilot kan gebruiken. Bouw een coole-zaklamp met de buskabel uit het huidige deurtje. Dit heb je nodig: 1 gele LED Batterijclip 9-V-batterij 1 buskabel 1 lege keukenrol 1 kleine yoghurtbeker (die in de rol past) 1 extra dik rietje (strohalm) aluminiumfolie Zo gaat het: 1. Knip een gaatje in de bodem van de beker. Net zo groot dat het dikke ritje doorheen past. Bekleed aan de binnenkant de hele beker met aluminiumfolie. Zorg dat de folie zo veel mogelijk glad blijft. 2. Verbindt de LED met de buskabel. Het lange voetje van de LED komt in de bus op de rode zijde, het korte in de zwarte. Leidt de buskabel door het rietje. De twee kabeleinden moeten aan de onderkant uit het rietje hangen, zodat je deze later kunt verbinden. De LED steekt aan de bovenkant naar buiten. Tip: als het rietje hiervoor te lang is, moet je de kabels verlengen. Dit doe je eenvoudig door de rode gestripte kabeleinden in elkaar te draaien en eveneens de beide zwarte gestripte kabeleinden. Let op! Rood met rood en zwart met zwart verbinden! Omwikkel alle verbindingsplaatsen met isolatieband. 3. Steek nu het rietje met de LED door het gaatje in de beker en plaats dan de hele beker in de lege keukenrol. De aluminiumfolie reflecteert het licht. Het rietje voorkomt dat de voetjes de folie aanraken en er geen kortsluiting kan ontstaan. 4. Maak een gat onderaan in de keukenrol. Leidt het rode einde van de buskabel naar buiten. Verbindt deze met de schakelaar. Op zijn andere aansluiting komt de rode kabel van de batterijclip, zoals je dit in de afbeelding kunt zien. Nu kan je de schakelaar inzetten. 5. Tot slot verbindt je nog de zwarte kabel van de batterijclip met het zwarte einde van de buskabel. Steek alles vervolgens in de keukenrol. Wanneer je nu op de schakelaar drukt, licht de signaallamp op. Met de signaallamp kan je morsesignalen sturen. Spreek een code met je vrienden af. Dan kunnen jullie met elkaar praten. -’’ -
Ben op de luchthaven
‘’ - -
Wij hebben voor de start nog voorraden nodig!
‘’’ ‘’’
Pas op! Motoren lopen. Wij starten!
14
17e deurtje: De startbaan uitbreiden Jouw landingsbaan bezit al gele lichtsignalen. Verlicht het einde van de landingsbaan met rode LED’s. Als reserve krijg je vandaag een gele LED. Dit heb je nodig: de opbouw van het 15e deurtje met 4 gele LED’s 2 rode LED’s Batterijclip 9-V-batterij rood kabel (ca. 40 cm) zwart kabel (ca. 40 cm) Zo gaat het: 1. Bouw de twee rode LED’s aan de al aanwezige verlichting van de landingsbaan. Hoe je dit doet zie je in de afbeelding. Gebruik hiertoe telkens ca. 20 cm rood en zwart kabel en bevestig deze aan de voetjes van de LED. Let op! Vergeet niet, de rode kabel komt aan het lange LEDvoetje, de zwarte kabel aan het korte. Bevestig de kabel bijkomend met isolatieband. 2. Maak op het einde van de landingsbaan twee gaten in de buitenste baanmarkering. Zorg er voor dat de LED’s net ingestoken kunnen worden en goed blijven zitten. 3. Steek nu de LED’s vanaf de onderzijde van de landingsbaan door de gaten. Plak de kabels vast. De rode lampjes laten de piloten zien dat hier het einde van de baan is. Men noemt dit ook baaneindevuur.
18e deurtje: Verlicht terminalbord Jouw vliegtuig is geland. Een vlugge blik op het terminalbord zegt jou, dat je op je favorieteairport bent. ‘s nachts is het terminalbord zelfs verlicht. Met de buskabel uit het deurtje van vandaag gaat dit heel eenvoudig. Dit heb je nodig: 1 gele LED Schakelaar Batterijclip 9-V-batterij 1 buskabel 1 stuk karton 2 houten spiesen
15
Zo gaat het: 1. Schilder het stuk karton in de kleur die je leuk vindt en schrijf de naam op van je favoriete luchthaven. Boven in de hoek komt een gaatje voor de LED. 2. Verbindt de elektronica zoals je dit op de afbeelding kunt zien. Steek de LED door het gaatje en plak de kabel en de schakelaar achter op het bord. 3. Steek de houten spiesen schuin door het bord zodat je deze kan neerzetten. Zodat iedereen weet op welke luchthaven hij zich bevind, kun je het bord nu op de terminal plaatsen. Zodra passagiers komen schakel je de verlichting in.
19e deurtje: De vliegveldbus Deze bus brengt de passagiers van de terminal naar de vliegtuigen, als er geen instapbrug aangekoppeld kan worden. De gele LED van vandaag bewaar je als reserve.
Dit heb je nodig: Motor Batterijclip 9-V-batterij 1 brede elastiek 1 kartonnen doos 4 bierflesdoppen voor de wielen 2 houten spiesen 2 kurkschijven Verf naar wens Plasticfolie Voorbeeld voor wielen Zo gaat het: 1. Steek met de houten spiesen gaten in de kartonnen doos (lange zijde) voor de wielassen. Hoe hoger je de gaten maakt, des te lager komt het voertuig. Let er op dat nog iets afstand tot de bodem blijft. 2. Knip ramen en deuren in de kartonnen doos. Schilder de bus met een kleur die je leuk vindt. Met plasticfolie maak je de ruiten. 3. Steek de houten spiesen in de gaten voor de vorder- en achteras en laat ze aan de andere kant uitsteken. Neem twee kurkstukken en kerf telkens in het midden rondom een verdieping. Deze dienen voor het geleiden van het aandrijfelastiek. Steek een kurk tussen de carrosserie en een wiel op de achteras. Iets meer naar voren op dezelfde zijde steek je met de motoras een gat van binnen de doos naar buiten. De motoras steekt naar buiten. Plaats het tweede kurkstuk met de geleiding voor het elastiek op de motoras. Plak de motor vast op de carrosserie en het kurkstuk op de as. Nu plaats je de wielen van bierflesdoppen op de assen.
16
4. Verbindt de motor- en de clipkabel met elkaar, zoals je dit in de afbeelding ziet.
5. Trek het elastiek strak over de kurkstukken aan de motor- en achterwiel-as. Verbindt de batterij met de clip en schakel de motor in. De vliegveldbus rijdt nu aangedreven door de motor. Voor het uitschakelen verwijder je de batterij van de clip. Tip: let er op dat het elastiek de juiste lengte heeft. Het mag niet te strak zitten, anders remt hij. Als hij slipt beweegt zich de bus ook niet. De looprillen in de kurken moeten gelijkmatig zijn. Om de wielen nog mooier te maken gebruik je het wielenvoorbeeld en versier je daarmee de banden.
20e deurtje: Bouw een propellermachine Propellervliegtuigen, zoals bijvoorbeeld een Cessna, zijn erg geliefd bij piloten. Ze zijn als een- of tweemotorige modellen. Op de startbaan voor privé vliegers wordt jouw machine een star, omdat je ze zelf gebouwd hebt. De rode LED, die vandaag achter het deurtje was, gebruik je als verlichting.
Dit heb je nodig: 1 langwerpige kartonnen doos (ca. 30-40 cm lang) 1 langwerpig doorzichtig plastic bakje (bijv. van fruit) Voorbeeld richtingsroer Voorbeeld hoogteroer karton Zo gaat het: 1. Als eerste bouw je de romp. Knip de kartonnen doos tot ongeveer de helft vanaf beide bovenkanten in. Stel je voor je knipt een keil of een paal welke alleen aan een kant puntig is. Uit deze vorm wordt nu de romp van jouw Cessna gebouwd. 2. Voor een stabiele vliegpositie heeft de Cessna een hoogte- en richtingsroer nodig. Het hoogteroer zit horizontaal aan de staart en zorgt er voor, dat het vliegtuig zijn vlieghoogte kan houden. Het richtingsroer zit verticaal op de romp en draait het vliegtuig om de verticale as. 3. Kopieer twee keer het voorbeeld voor het richtingsroer en vergroot deze tot de afmeting die op jouw Cessna past. Voor het hoogteroer gebruik je een geheel voorbeeld. Het richtingsroer ontstaat uit een half voorbeeld. Knip deze in het midden uit elkaar. Dan plak je het voorbeeld op karton. Zo krijg je stabiele sjablonen. 4. Het hoogteroer wordt horizontaal in de staart gebouwd. Knip hiertoe het achterste gedeelte van de romp open en steek het hoogteroer er tussen. 5. Het richtingsroer plak je verticaal op de staart. 6. Nu bouw je van het plastic bakje een cockpit voor de pilot. Knip hiertoe boven in de romp een gat in de vorm van het bakje. Plak dan het bakje omgedraaid in het gat.
17
21e deurtje: Bouw het draagvlak Vandaag krijgt je machine het draagvlak. Deze zit boven het cockpit. Dit maakt het gemakkelijker voor de pilot om naar beneden uit het vliegtuig te kijken. Met de gele LED uit het deurtje van vandaag kan je extra bijv. de verlichting van de start- en landingsbaan van de voorbeelden gebruiken.
Dit heb je nodig: 6 platte houten stokjes (bijv. koffie roerstokjes) het voorbeeld draagvlak karton verf Zo gaat het: 1. Kopieer het voorbeeld voor het draagvlak, knip het uit en plak het op karton. Nu kan je deze precies knippen zodat je de juiste vorm krijgt voor het draagvlak. Het draagvlak moet stabiel gebouwd worden, hiertoe breng je nog verstevigingen aan. Plak hiertoe telkens 3 houten stokjes aan elkaar. Knip aan elke kant van de romp een gaatje, daar worden straks de houten stokjes vastgemaakt. Zet de stokjes onder het draagvlak en laat ze schuin tot het net gemaakte gaatje in de romp lopen en plak ze vast. 2. Nu wordt het tijd voor wat kleur. De Cessna is meestal wit gelakt en heeft een gekleurde streep of gekleurde vleugels. Hoe ziet jouw Cessna er uit?
22e deurtje: Banden en landingsgestel Vandaag krijgt jouw vliegtuig het landingsgestel en banden. Met de groene LED van vandaag bouw je morgen de positieverlichting. Dit heb je nodig: Karton 1 lange houten spies voor de assen Voorbeeld banden 4 kurkschijfjes zwarte verf Zo gaat het: 1. Knip drie driehoeken uit het karton voor het landingsgestel. Zie afbeelding. In het puntige stuk van de driehoeken boor je telkens een gaatje, waardoor later de assen doorheen komen. De assen moeten zich gemakkelijk kunnen draaien. 2. Buig de driehoeken volgens de puntjes-lijn om, zodat ze op de romp geplakt kunnen worden. Let er op dat de driehoeken verticaal naar de grond moeten komen. 3. Snij de houten spies in 1 grote en 1 klein stuk. Gebruik het grotere stuk als vooras. Steek deze voor door de gaten van de kartonnen driehoeken. Het kleine stuk is voor de smalle achteras. Steek deze door het gat van de driehoek achter. 4. Kopieer het bandenvoorbeeld en knip de wielen van karton. Steek ze op de vier einden van de spiesen en fixeer ze met de kurkschijfjes. 5. Schilder het landingsgestel, de assen en de wielen met zwarte verf.
18
23e deurtje:
Positielichten voor jouw vliegtuig
Om het vliegtuig ook ’s nachts te herkennen, bezitten ze positielichten. De rechter vleugel is met een groen licht gekenmerkt, de linker met een rode. Daardoor is gemakkelijk te herkennen waarheen het vliegtuig vliegt. Gebruik de gele LED die je vandaag gevonden hebt als uitbreiding voor de landingsbaan. Dit heb je nodig: 1 rode LED 1 groene LED Batterijclip 9-V-batterij 2 rode kabels (ca. 10 cm en ca. 20 cm) zwart kabel (ca. 10 cm) Zo gaat het: 1. Steek met een puntig potlood aan beide einden van het draagvlak gaten voor de LED’s. 2. Knip de kabels op een lengte om de LED’s van het draagvlak te verbinden. Verbindt nu de elektronica zoals je dit in de afbeelding ziet. Plaats de groene LED op de rechter vleugel zoals dit bij een echte vliegtuig ook het geval is. 3. Steek de groene LED in het rechter en de rode in het linker gat. Het beste schuif je deze vanaf de onderkant door het draagvlak. 4. Tot slot sluit je de batterij aan op de clip. Bevestig de batterij onopvallend in de buurt van de romp onder het draagvlak. Nu kunnen andere piloten of mensen op de grond zien in welke richting jouw vliegtuig onderweg is.
24e deurtje: Een propeller voor jouw vliegtuig In het 24e deurtjes bevind zich een bijzondere verrassing. Vandaag krijgt je vliegtuig een propeller. Voor de aandrijving wordt ook weer de motor gebruikt. Dit heb je nodig: Motor propeller batterijclip 9-V-batterij schakelaar rood kabel (ca. 10 cm) zwart kabel (ca. 10 cm)
Zo gaat het: 1. De propeller en motor hebben plaats nodig in de romp van het vliegtuig. Maak hiertoe de neus van jouw vliegtuig open. Omdat de romp oorspronkelijk een kartonnen doos was is de voorkant misschien makkelijk te openen, anders snij je met een mesje de hele voorkant uit de romp. Let op! Laat je hierbij door een volwassene helpen! 2. Knip in het neusstuk een gat, net zo groot als de motor. Steek de motor van achter door het gat zodat de motoras uitsteekt. De kabels voer je van binnen naar buiten.
19
3. Knip aan de onderkant van de romp en gat van ca. 2 cm voor de schakelaar. Steek ook deze van binnen in het gat. 4. Klem nu de positielichter af, zodat je de propeller kunt inbouwen. 5. Verbindt de motor en de schakelaar met de batterijclip, zoals dit in de afbeelding getoond wordt. Deze schakeling heb ook bij de helikopter gemaakt. 6. Plaats de elektronica in de romp. Nu kan je de motor met de schakelaar aan- en uitschakelen. Je opent en sluit de stroomkring dus met de schakelaar. Tot slot steek je de propeller op de motoras. Plaats de neus met de propeller terug in de romp. Let op! Zet de propeller goed vast, anders vliegt hij weg! Tip: Als je de motor en ook de positielichten wilt aansluiten is dit ook mogelijk! Dit vraagt wel wat fijngevoelig werk omdat met het korte voetje van de rode LED drie kabels verbonden moeten worden. 1. Volg de stappen 1-3 van de opbouw onder het 24e deurtje. 2. Klem nu nog een keer de positielampjes af, zodat je de LED’s, de motor en de schakelaar goed met elkaar kunt verbinden. 3. Verbindt de motor, de schakelaar en de beide LED’s zoals je dit in de afbeelding kunt zien. Let op! Laat je bij de opbouw van de schakeling door een volwassene helpen. 4. Pak de schakeling voorzichtig in de romp en plaats de neus weer terug op de romp. Tot slot steek je de propeller op de motoras. Nu kun je de lampjes en de motor via de schakelaar aan- en uitzetten. Tip: Als afsluiting decoreer je jouw propellermachine met haar internationale kenmerken. Dit is een letter- en cijfercombinatie met welke elk vliegtuig op de eigenaar wijst. De combinatie bestaat uit de nationaliteit en de registratiekenmerken. Voor een Duits vliegtuig kan dit zijn: D (voor Duitsland), E (voor één-motor-vliegtuig) en MAN (als individueel kenmerk).
Beginnen maar....beleef met je vrienden het vliegavontuur. Prettige kerstdagen!
20
Professionele tips voor coole piloten Kabels strippen en ineen draaien Om een kabel te strippen verwijder je ongeveer 1-2 cm van de isolering. De isolering is de gekleurde kunststofhuls, die de koperen draad omsluit. Professionele gebruiken hiertoe een striptang, maar met een hobbyschaar kan dit ook: Druk met de schaar voorzichtig op de isolerende huls, zodat je deze aansnijd. Druk niet te vast, anders knip je de draad af – laat je bij twijfel helpen. Trek het stukje huls er af met de schaar of met de vingernagels. Draai beide gestripte kabeluiteinden in elkaar en plak isolatieband omheen. Zo verbindt je een LED met een kabel Het eenvoudigste steek je een LED in de bussen van een buskabel. In deze kalender heb je al een paar gevonden. Als je geen buskabel bezit kan het ook anders, ga als volgt te werk: Strip ongeveer 2 cm af van de kabel en wikkel de draad strak om een LED-voetje. Wikkel altijd de draad van de rode kabel om het langere LED-voetje en de draad van de zwarte kabel om het korte LED-voetje. Om de LED-voetjes van elkaar te isoleren, kan je eerst een ca. 2 cm lang stukje van een strohalm knippen en elk een over de voetjes of draad schuiven. Dan kan het niet tot een kortsluiting komen.
Elektrische spanning en stroom Een elektrische spanning heerst tussen de plus- en de minuspool van een batterij, maar ook aan andere spanningsbronnen zoals een stopcontact. Wat is eigenlijk spanning en wat is stroom? Stel je een waterval voor: zijn hoogte komt overeen met spanning en het naar beneden stromende water is de stroom. Precies zoals de waterval kan de spanning tussen de beide polen hoger of lager zijn. Een spanning ontstaat, omdat zich aan de minuspool van de batterij vele elektroden verzamelt hebben. Vanwege hun minuslading bezitten de elektroden alleen een doel: zij willen zo snel als mogelijk naar de pluspool! Als er nu de plusen minuspool met een kabel of draad verbonden worden, vliegen de elektroden door deze leiding naar de pluspool, en dan vloeit er elektrische stroom.
21
Impressum © 2014 Franzis Verlag GmbH, D-85540 Haar, Richard-Reitzner-Allee 2, www.elo-web.de ISBN 978-3-645-10140-0
Alle in deze handleiding beschreven schakelingen zijn met de grootst mogelijke zorgvuldigheid ontwikkeld, gecontroleerd en getest. Desondanks kunnen fouten in de handleiding niet volledig worden uitgesloten. Uitgever en auteur zijn bij opzet of grove nalatigheid aansprakelijk volgens de wettelijke bepalingen. Daarnaast zijn uitgever en auteur alleen aansprakelijk op grond van wetgeving op het gebied van productaansprakelijkheid bij schending van leven, lichaam of gezondheid of wegens verwijtbare schending van wezenlijke contractuele verplichtingen. De toewijzing van schadeloosstelling voor de schending van wezenlijke contractuele verplichting is beperkt tot typische, voorspelbare schade voor zover er geen sprake is van dwingende aansprakelijkheid volgens de wetgeving op het gebied van productaansprakelijkheid. Alle rechten voorbehouden, ook de fotomechanische weergave en het opslaan op elektronische gegevensdragers. Het maken en verspreiden van kopieën op papier, op gegevensdragers of op het internet, vooral als Pdf-bestand, is alleen met uitdrukkelijke toestemming van de uitgever toegestaan en wordt bij overtreding strafrechtelijk vervolgd. De meeste productbenamingen alsook namen van fabrikanten en hun logo's, die in de handleiding genoemd worden, zijn normaalgesproken gelijktijdig geregistreerde handelsmerken en moeten als zulke worden beschouwd. De uitgever houdt bij de productbenamingen meestal de schrijfwijze van de fabrikant aan.
Dit product werd geproduceerd in overeenstemming met de geldende Europese richtlijnen en bezit het keurmerk CE. De juiste toepassing werd in de meegeleverde gebruiksaanwijzing beschreven. Bij elk andere toepassing of verandering van het product bent u zelf verantwoordelijk voor het aanhouden van de geldende regelingen. Bouw daarom deze schakeling precies zoals in deze handleiding is beschreven. Het product mag aan derde alleen samen met deze handleiding doorgegeven worden.
Elektrische en elektronische apparaten mogen niet als huishoudelijk afval verwijdert worden. Als het apparaat aan het einde van zijn levensduur is, dient u het te verwijderen volgens de geldende wettelijke voorschriften. Breng het naar een plaats waar elektrische en elektronische apparatuur gerecycled worden. Informeer bij uw gemeente over het voor u geldende afvalbrengpunt.
22
