België - Belgique PB 131, 1080 Molenbeek Sainctlette BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, PB 131, 1080 Molenbeek Sainctelette
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 312 Maart 2012 s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
Besparen tot we allemaal Grieken zijn? Griekse besparingen leiden tot Griekse drama’s, ook in België door
Eric Byl
H
et plan van Di Rupo I om 11,3 miljard te halen bij vooral oudere werknemers, werklozen en zieken, is nog niet in voege of de volgende golf komt eraan. Tijdens de begrotingsherziening van begin maart wil de federale regering anderhalf miljard extra ophalen. Prutsen aan de index, de BTW verhogen, een algemene sociale bijdrage en opnieuw een ‘éénmalige’ bevrijdende aangifte om zwart geld te repatriëren, werden al opgeworpen. Volgend jaar komt daar 12 miljard bovenop en de twee jaren daarop 25 miljard “om de vergrijzing aan te kunnen”. Tussendoor worden ook de regionale regeringen en na oktober de lokale overheden op ons los gelaten. De besparingen zullen, zoals sneeuw bij een lawine, van alle kanten komen. Volgens de politici is dat nodig om ons te beschermen tegen het economische ontij waarvan het epicentrum zich in de Eurozone bevindt. Banken en andere speculanten hebben zich met toxisch krediet immers tot ver buiten de veilige zone gewaagd. Overheden trokken halsoverkop miljarden uit om hen overeind te houden en stelden zich
Besparingen treffen vrouwen bijzonder hard P6
dls312.indd 1
voor een veelvoud garant. België heeft voor 130 miljard euro van die garanties lopen, hoofdzakelijk voor Dexia. Als die geactiveerd worden, zitten we zo in een Grieks drama. Maar ook zonder dit scenario zal de besparingslawine die de begrotingen moet herstellen van de bankencrisis, slopen wat ons voor erger behoed heeft: onze sociale
zekerheid en de koppeling van lonen sociale zekerheid of niet in staat zijn het aan prijzen. remgeld te betalen. De voorbije twee jaar In het dossier in deze krant (p. 8-9) sloten 200.000 bedrijven de deuren. verneemt de lezer de onmenselijke De besparingspolitiek heeft er niet voorwaarden waaraan de Griekse gewerkt. De overheidsschuld, 129% gezinnen uit de arbeiders- en de van het BBP in 2009, bedraagt nu middenklasse worden onderworpen. meer dan 160%. Het begrotingstekort Veel keuze rest hen niet: zich verzetten bedraagt nog steeds 10% van het of vluchten door te emigreren als het BBP. Na jarenlang woekerrente innen, kan, door troost te zoeken in drugs aanvaarden de banken nu dat hun of zelfmoord te plegen. Lonen en Griekse overheidsobligaties slechts 30% uitkeringen zijn er al met gemiddeld waard zijn van hun nominale waarde. In 30% afgenomen. Competitiever is de ruil voor alweer drastische besparingen, economie daardoor niet geworden. is de Trojka bereid Griekenland nog eens I ntegendeel, ze was al met 15% 130 miljard te lenen. Maar zelfs volgens gekrompen sinds het begin van de crisis. haar eigen berekeningen, die steeds Daar komt dit jaar nog een krimp van onderschatten hoe besparingen de groei 4 tot 7% bij. afremmen, zou de Griekse staatsschuld Intussen leven al 3 van de 11 miljoen na al dat besparingsgeweld in 2020 Grieken in armoede, met een inkomen nog altijd meer dan 120% bedragen. lager dan 7.000 € per jaar. Steeds meer In Italië volstond dit om Berlusconi mensen schuiven aan bij gaarkeukens en zonder verkiezingen te wippen voor de poliklinieken van Dokters van de Wereld, technocraat Mario Monti. Zelfs de EU omdat ze niet meer gedekt worden door erkent dat haar plan Griekenland niet
Evaluatie van de algemene staking van 30 januari P7
behoedt voor bankroet, maar hooguit uitstel afkoopt. De Commissie erkent dat de economie in de EU dit jaar met 0,3% zal krimpen. De landen waar het hardste bespaard wordt, kennen de grootste krimp. In de Eurozone zouden enkel Duitsland (+0,6%) en Frankrijk (+0,4%) nog wat groeien, maar slechts door de toestroom van kapitaal op vlucht naar veiliger oorden. Buiten de Eurozone groeit de Poolse economie door de terugkeer van Poolse arbeiders uit West-Europa. Nergens kan men echter een positief verband aanhalen tussen besparingen en groei. Dat besparingen de economie zullen herstellen, laat staan de toekomst van jongeren beveiligen, is een rookgordijn voor de inhaligheid van patroons en politici. Een besparingslawine stop je best voor ze op dreef komt. Wie denkt zich hiertegen te zullen verzetten, kan er maar beter nu aan beginnen.
Griekenland: verzet tegen dictatuur van de markten P 8-9
27/02/2012 12:24:37
binnenland
de
Linkse Socialist
Kansen voor een strijdbare en consequente linkerzijde in België door
Bart Vandersteene
links van SP.a en Groen, wil verenigen of organiseren zal zich noodzakelijkerwijze moeten openstellen voor verschillende ideeën en zelfs georganiseerde stromingen.
I
n Griekenland en bij uitbreiding in Portugal, Spanje en Italië wankelt niet enkel de economie, maar ook het politieke regime. Waar nodig werden verkozen regeringen vervangen door niet-verkozen technocraten. De legitimiteit van het regime staat onder druk en dat vertaalt zich ook in de peilingen. De partijen links van de sociaaldemocraten halen in de Griekse peilingen tot 35-40% van de stemmen. Vandaar ook de zenuwachtigheid bij de Europese burgerlijke klasse.
Een Grieks scenario zit er nog niet direct aan te komen in België, maar gelijkenissen met de Griekse situatie zitten in deze crisis gebakken. De effecten van de crisis werden lange tijd weggemoffeld achter het rookgordijn van de staatshervorming. Maar de afgelopen maanden kwamen de sociale thema’s dan toch op de voorgrond. In de recente geschiedenis van ons land werd geen enkele regering nog voor haar aantreden geconfronteerd met een massale betoging van 80.000 vakbondsleden. Een week na de regeringsvorming was er al een aanzegging voor de algemene staking op 30 januari. Van wittebroodsweken, een periode waarin een nieuwe regering op heel wat krediet onder de bevolking kan rekenen, was amper sprake. Sociale strijd heeft politieke stem nodig
Een regering met een PS-premier, dat was geleden van ’73-’74 met Leburton. Over de rol van SP.a leven nog weinig illusies. Die partij heeft de neoliberale ideologie volledig omarmt. Vele hervormingsvoorstellen komen uit SP.ahoek of worden enthousiast gesteund. Met Di Rupo als premier staat ook de PS midden in de vuurlijn, recht tegenover de vakbondsbasis. De afgelopen maanden heeft dit reeds tot belangrijke spanningen geleid. De afwezigheid van een politiek in-
Antwerpen
Op 28 januari was er de stichtingsconferentie van Rood! LSP werkt actief mee aan Rood!, we denken dat er nood is aan een brede linkse formatie waarbinnen democratische discussie mogelijk is met een openheid voor verschillende ideeën en stromingen. strument om de belangen van de werkenden en hun gezinnen te verdedigen, laat zich voelen. Dat is geen nieuw gegeven. Met LSP stellen we al enkele jaren dat er nood is aan een nieuwe arbeiderspartij. De nood aan zo’n partij wordt steeds duidelijker aangevoeld en dat leidt tot verschillende initiatieven. Zo probeert de PVDA een bredere laag aan te trekken door haar vroegere stalinistische blazoen naar de achtergrond te verdringen. In Franstalig België ontstond in 2010 het Front des Gauches waar ook LSP aan meewerkt. Dat Front haalde meteen een behoorlijk resultaat, maar was niet in staat om verder te groeien. In Vlaanderen ontstond vanuit SP.aRood de nieuwe beweging Rood!, waarin verschillende stromingen en standpunten kunnen bestaan. Op 28 januari vond het oprichtingscongres van Rood! plaats, de beweging stelde er zich tot doel om “tegen 2014 een nieuwe partij te kunnen oprichten die een politieke
stem geeft aan de sociale strijd.” Lokale verkiezingen van oktober
Bij de lokale verkiezingen van 14 oktober 2014 zal het aantal verkozenen links van SP.a en Groen toenemen. Het gaat daarbij onder meer om PVDA, hopelijk ook Rood! en Front des Gauches, maar wellicht ook om lokale initiatieven zoals democratiEdegem (zie het interview hieronder), LEEF! Herzele en tal van andere lokale groepen die al dan niet van SP.a of PS zijn afgescheurd. Een vooruitgang voor links zou goed zijn, maar de ambitie moet verder reiken. Wij zijn voor het sterkst mogelijke resultaat voor de linkerzijde bij de komende gemeenteraadsverkiezingen. Constructieve vormen van samenwerking kunnen daar het beste toe leiden. Mocht de PVDA in Vlaanderen bereid
zijn kartels te vormen met Rood! dan zou dit tot meer verkozenen leiden, mogelijk vooral voor de PVDA. Het ziet er echter naar uit dat de PVDA liever minder verkozenen op eigen lijsten telt dan meer verkozenen via kartels. Een kartel bevestigt het bestaan van andere krachten, terwijl de PVDA zich wil opwerpen als enige alternatief. Voor heel wat activisten en syndicalisten blijft de PVDA moeilijk liggen. De partij zegt op te komen voor ‘socialisme 2.0’ om niet over socialisme 1.0 te moeten spreken. Betekent dit dat afstand wordt gedaan van de vroegere steun aan onder meer Noord-Korea en China? Zwijgen over het verleden volstaat niet om afstand te doen van het stalinisme. Verder stellen velen zich vragen bij de kritiekloze steun aan de vakbondsleiding, het verwateren van het programma maar ook de arrogante houding bij de weigering om links leven buiten de eigen rangen te erkennen. Een partij die de volledige linkerzijde,
In Antwerpen komt er geen samenwerking tussen PVDA en Rood! omdat de PVDA enkel de vruchten van zo’n samenwerking wou plukken en alle risico’s bij Rood! wou leggen. Door Rood! de derde plaats aan te bieden, zou het kartel al een gigantisch succes moeten kennen om een Rood!-verkozene op te leveren. De electorale bonus van samenwerking met Rood! zou louter dienen om PVDA-verkozenen te behalen. Het voorstel van Rood! om de tweede plaats in te nemen, werd niet beantwoord. Het voorstel van een open progressieve lijst rond Groen wordt bediscussieerd binnen Rood! Wij denken dat het een verkeerde optie is om een nieuwe linkse formatie op te bouwen door op een lijst van een voormalige en toekomstige besparingspartij te staan. Een uitgebreid standpunt van LSP-Antwerpen hierover wordt voorbereid. Links blok
Alle klassieke partijen zullen in 2012 meestappen in de besparingslogica. Elke groep die zich hiertegen verzet, zal meer dan vroeger een luisterend oor vinden. Het potentieel voor één grote linkse oppositie is zelden zo groot geweest. De bestaande politieke krachten kunnen de creatie van zo’n oppositie versnellen door samen te werken, maar uiteindelijk zal het succes afhangen van de betrokkenheid van vakbondsactivisten en -militanten, van de grootste sociale beweging in ons land dus. Strijdbare syndicalisten pleiten voor een breuk tussen de vakbondsleidingen en de besparingspartijen. Zij zullen een centrale rol spelen in het opzetten van een brede partij die de belangen van de werkende klasse verdedigt. www.roodlinks.be
Interview met André Van Ekelenburg van democratiEdegem
Linkse lijst maakt zich op voor lokale verkiezingen door
I
Jan Vlegels
n de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2012 spraken we met André Van Ekelenburg, politiek coördinator van democratiEdegem en voormalig gemeenteraadslid. DemocratiEdegem bestaat uit een enthousiast team van vrijwilligers. Het is een onafhankelijke lokale beweging die voor bovenlokale dossiers samenwerkt met met
Rood!. DemocratiEdegem is gestart vanuit SP.a Rood Edegem en uitgegroeid tot een lokale beweging met linkse en progressieve leden. Hoe onderscheidt democratiEdegem zich van andere partijen in Edegem?
Wij leggen sterk de nadruk op meer inspraak in het beleid. Zo nemen we vaak enquêtes af over bepaalde heikele punten om hiermee druk te zetten op
het college van burgemeester en schepenen. Zo helpen we vandaag de bewoners van de Vrijwilligersstraat om gehoor te vinden rond de schade die aan hun straat werd aangericht door het drukkere verkeer na een omleiding en de doortocht van een circus. DemocratiEdegem komt op voor meer overlegstructuren, het oprichten van wijkraden en het inperken van de bureaucratie opdat er een politiek kan gevoerd worden gericht op de noden van de bevolking. We ergeren ons ook aan de hoge lonen van de politici. Ze hebben uiteraard recht op een redelijke vergoeding, maar zouden een “normaal” loon moeten ontvangen zodat er geen tegengestelde belangen ontstaan tussen de politici en de mensen die hen verkozen hebben. Op welke vlakken kan je socialistische klemtonen leggen in de gemeentepolitiek?
Alle standpunten die we innemen, worden getoetst aan onze drie kernwaarden: sociaal, ecologisch en democratisch. Toen de gemeentebelastingen André Van Ekelenburg op de Rood!conferentie van 28 januari.
dls312.indd 2
in 2001 werden verhoogd, hebben we ons daar tegen verzet. Wij pleiten ervoor om de aanvullende personenbelasting af te bouwen en meer middelen te halen uit de onroerende voorheffing. Zo betalen huurders en eigenaars van kleine en middelgrote woningen minder belastingen. Enkel eigenaars van grote woningen zullen meer bijdragen. De beschikbare middelen van de gemeente zouden volgens ons niet risicovol mogen belegd worden, zoals dat het geval was met de gemeentelijke holding.
Hoe evalueert democratiEdegem de nationale en regionale politiek?
Wat er op federaal en regionaal vlak gebeurt, heeft vaak belangrijke gevolgen op het lokale vlak, niet in het minst op vlak van de beschikbare middelen voor de gemeenten. Als de energieprijzen stijgen, krijgen wij daar ook vragen over. Persoonlijk ben ik er voorstander van dat de energiesector terug in publieke handen komt. Alles wat een basisbehoefte is, zou trouwens in publieke handen moeten zijn. Hoe staan jullie tegenover Uiteraard steunen we met democraandere linkse krachten in tiEdegem de strijd tegen de besparinEdegem? gen. De vakbonden zouden de druk op de ketel moeten houden door verdere In 2006 hebben we een kartel sp.a- acties te organiseren. Ik stel ook vast Spirit-Groen! gevormd. Daar heb ik dat de breuk tussen de vakbondsbasis niet zo’n goede herinneringen aan. en de sp.a/PS steeds groter wordt. Een Groen! bleek enkel geïnteresseerd in nieuwe linkse partij zal noodzakelijk samenwerking voor electoraal gewin zijn om de socialistische stem luider te en in de gemeenteraad nemen ze soms doen klinken. conservatieve standpunten in.
Er waren nu gesprekken met de PVDA. Zij wilden dat hun naam zeker in die van de eenheidslijst voorkwam. Wij denken dat dit de mensen zou afschrikken en dus zijn we niet tot een akkoord gekomen.
Dit is een ingekorte versie van een interview dat je volledig kunt nalezen op onze website socialisme.be. democratiEdegem start haar verkiezingscampagne op vrijdag 16 maart met een bijeenkomst in het Volkshuis om 20u (Drie Eikenstraat 65, Edegem). Meer info: http://www.democratiedegem.be/
27/02/2012 12:24:38
Standpunt
www.socialisme.be Maart 2012
Prijzen van gas en elektriciteit nemen hoge vlucht
Hoe kunnen we de prijzen onder controle krijgen? Boris Malarme
Wathelet uitspraken over een tijdelijke tiedagen moeten we eigenlijk opnemen prijsblokkering gedurende negen maan- om de verschillende formules van alle den, een periode waarin er maatregelen bedrijven in de geliberaliseerde sectoe campagne ‘Winter 2012’ van prijscontrole zouden komen. ren uit te pluizen? van de RTBF tijdens de Een geliberaliseerde energiemarkt Wathelet wil de concurrentie versterkoudegolf in februari die overgeleverd is aan de winsthon- ken door de belasting op een veranmaakte duidelijk hoe energie voor ger vormt effectief een probleem. Maar dering van leverancier naar beneden een steeds groeiend bevolkingsdeel dat is niet het probleem dat Vande te herzien. De politici proberen ons een luxeproduct is geworden. Lanotte wil oplosnogmaals te laten Het programma toonde ook een sen. Winst maken geloven in de oude enorme solidariteit. Mensen vindt hij geen pro- ‘Winter 2012’ toonde mythe dat een gelieen enorme stelden voor om mazout te leveren bleem, hij wil enkel beraliseerde sector of nog om de energiefacturen van de “buitensporige” lagere prijzen zal solidariteit van noodlijdende buren, collega’s of winsten aanpakaanbieden omwille gewone mensen. zelfs onbekenden te betalen. Wat ken. Hij hoopt een van de concurrentie. Wat een contrast een contrast met de hebzucht einde te maken aan Nu die mythe doormet de hebzucht van de aandeelhouders van de de praktijk waarprikt is, lanceren ze van de grote energiebedrijven die steeds bij gasleveranciers opnieuw dezelfde grotere winsten willen opstrijken! de prijs van gas foefjes. energiebedrijven kunstmatig kopTest-Aankoop wil die steeds grotere De Commissie voor de Regulering pelen aan die van de bijdrage van de winsten willen van Elektriciteit en Gas (CREG) maak- olie. nucleaire sector van opstrijken te recent bekend dat ons land tegenWathelet stelde 550 miljoen tot 1,7 over de omliggende landen het tweede meteen dat 90% miljard euro opvoeduurste is voor gas en elektriciteit. Op van de consumenren. Dat geld wil het een jaar tijd werd gas 20% duurder en ten mee verantwoordelijk zijn omdat gebruiken om de BTW op de eerste elektriciteit 12%. Dat ontlokte minister ze niet overstapten naar een concur- 1500 Kw te verlagen van 21 tot 6%. Dat van energie Johan Vande Lanotte en rent die geen “buitensporige” prijsver- zou elk gezin jaarlijks 50 euro uitsparen. staatssecretaris voor energie Melchior hogingen doorvoerde. Hoeveel vakan- Intussen betalen de energiebedrijven amper belastingen, Electrabel was in 2009 goed voor 0,04% belastingen op 1,55 miljard euro winst. De bedrijven kondigen overigens al aan dat ze een verhoging van de nucleaire taks zouden doorrekenen in onze facturen. Zo wordt dat een broekzak-vestzak-operatie waarbij ons geld in de zakken van de aandeelhouders blijft verdwijnen. door
D
De campagne ‘Winter 2012’ van de Franstalige omroep RTBF bracht armoede in ons land in beeld.
er democratische controle door de ge- de sector, de consumenten en de lokameenschap zijn. Democratische con- le gemeenschappen de controle en het trole is belangrijk om te vermijden dat democratische beheer van de producook de overheid onze energiefacturen tie en de distributie in handen krijgen. opdrijft zoals dit nu het geval is. Sinds Enkel dan kunnen we de toegang tot 2008 zijn de facturen vooral gestegen energie garanderen en tevens het miomdat de prijs voor distributie door de lieu respecteren. Hoe kunnen we de prijzen intercommunales de lucht in schoot, echt controleren? voor Gazelwest ging het om +41,8% in Lees ook: “Kernenergie: winst voor 1%, 2011. Dat is een verdoken belastings- ramp voor 99%”, pagina 10 De CREG heeft geen beeld op de verhoging. winstmarges van de energieproducenWe hebben geen nood aan een enerten, die gegevens zijn goed bewaarde giesector die wordt gecontroleerd door geheimen. De volledige energiesec- bureaucraten die als opdracht hebben tor moet worden genationaliseerd, en- om de sector aan te wenden om de bankel dan is een volledige transparantie kenschulden te zuiveren. We moeten van de boekhouding mogelijk en kan ervoor zorgen dat de werknemers van
Edito Door Geert Cool
D
Daar komt de volgende fase van de besparingslawine al
e eerste besparingsronde was amper afgewerkt, onder meer de brandweerlieden lagen nog dwars, of de regering en de rechtse oppositie vielen over elkaars voeten met voorstellen van nieuwe besparingen. Van knoeien met de index over het afschaffen van het brugpensioen tot het verminderen van het aantal wettelijke feestdagen. De besparingscreativiteit lijkt eindeloos.
De economische situatie in ons land ziet er niet goed uit. De groeiverwachting van 0,8% bij de opmaak van de begroting door de regering Di Rupo was niet realistisch. Er wordt eerder uitgegaan van in het beste geval een nulgroei (+0,1% volgens het Planbureau, -0,2% volgens econoom De Keyzer van BNP Paribas Fortis). De recessie van de laatste twee kwartalen van 2011 wordt dit jaar voortgezet. De groei tot midden 2011 was volgens De Keyzer te wijten aan het feit dat ons land “als open economie van de groei van de wereldeconomie profiteerde en van het feit dat saneringen hier uitbleven.” Di Rupo moet minstens 1,5 miljard euro ophoesten, naast 0,5 tot 1 miljard euro voor de regionale regeringen. Voor de rechtse oppositie van N-VA moet het sneller gaan. De partij van De Wever wil de werkende bevolking op een pijnlijk dieet plaatsen. Op
dls312.indd 3
het menu onder meer de afschaffing We zullen de besparingslawine niet met het ‘politieke relais’ van PS en SP.a van het brugpensioen en het zo goed stoppen door schijnbaar ‘beperkte’ evenmin. als afschaffen van de indexering van maatregelen te aanvaarden om erger Onze strijd consequent en vastberade lonen. te voorkomen. Wie zich eenmaal laat den organiseren en bouwen aan een poIntussen wordt de impact van de eer- chanteren, zal steeds meer moeten op- litiek verlengstuk in de vorm van een ste besparingsgolf stilaan concreet. hoesten. Er is vastberaden verzet no- nieuwe arbeiderspartij, dat zijn de uitBij de pensioendienst was er een sta- dig op syndicaal en politiek vlak. Met dagingen voor de arbeidersbeweging. king omdat er onvoldoende personeel ludieke acties zullen we er niet komen, was om de vele vragen van ongeruste werknemers te beantwoorden. Bij de eerste besparingsronde bij De Lijn verdwijnen de helft van de stadsbussen in Mechelen en wordt ook elders fors gesnoeid. Voor een volgende regionale besparingsoperatie wordt al opnieuw naar De Lijn gekeken. Op lokaal vlak wordt tot na de gemeenteraadsverkiezingen gewacht, in Mechelen kon het kartel Open Vld-Groen en partner SP.a echter niet wachten: de prijs voor vuilniszakken werd opgetrokken tot 2,5 euro het stuk. Het is een illusie te denken dat ‘wij boven onze stand leven’. Een gemiddeld gezin zag haar koopkracht sinds 2009 met 3% afnemen. Het leven werd sinds 2000 gemiddeld 33% duurder. Vooral huren (44%), energie (77%) en voeding (38%) werden duurder, net die zaken die voor wie het niet breed heeft relatief zwaarder doorwegen op het gezinsbudget. Het opvoeren van de besparingen zal de armoede verder doen toenemen. En dat op een ogenblik dat 117.400 Belgen afhankelijk zijn van voedselhulp. Zij zagen hun rangen het afgelopen jaar nog met 3.000 mensen “Er hangt nog wat vet aan...” aangroeien.
Besparingen:
ZO GEZEGD
D e r e c ht s e c o m m e nt at o r Paul Geudens van Gazet van Antwerpen haalde uit naar stakingsacties bij ons door het Griekse protest te steunen... “Dat ze dáár staken, dat kan ik begrijpen. Maar hier? In vergelijking met de Grieken leven de meeste Belgen in luilekkerland. Op het Helleense schiereiland weten ze pas wat inleveren betekent. Wat de Grieken het jongste jaar hebben meegemaakt, grenst aan het onmenselijke. Ze worden behandeld als het uitschot van Europa.” (GvA, 10 februari) Waarom wil Geudens dan dat wij gaan besparen als Grieken? CD&V-voorzitter Wouter Beke beantwoordt de N-VA-kritiek over het PS-gehalte van de federale regering: “Als ik zie hoe Di Rupo op nieuwjaarsrecepties zijn eigen FGTB uitkaffert, dan heb ik niet het gevoel dat we in een PSregering zitten.” (De Standaard, 25 februari). Misschien moet het ABVV daar ook eens lessen uit trekken? Muzikant Bruce Springsteen vat op zijn nieuwe CD de wereldwijde crisis samen: “Gamblin man rolls the dice, working man pays the bill” (‘De gokkers gooien met de dobbelstenen, de werkmens betaalt de rekening’).
27/02/2012 12:24:39
syndicaal
de
Linkse Socialist
Na Bekaert, Crown Cork, Nokia-Siemens, Duracell, Alcatel-Lucent,...
Verdwijnt de industrie uit ons land?
door
Geert Cool
D
e afgelopen weken kreeg de tewerkstelling in de industrie enkele nieuwe zware klappen. Er werden collectieve afdankingen aangekondigd bij Bekaert (600 jobs), Laboratoires Thissen in Eigenbrakel (334 jobs), Crown Cork in Deurne (320 jobs), AlcatelLucent (185 jobs), Nokia-Siemens (127 jobs),... Intussen bouwt Van Hool een fabriek in Oost-Europa waardoor de tewerkstelling in Lier wordt bedreigd en ook bij ArcelorMittal blijft de dreiging om ook de koude fase van de staalproductie in het Luikse te stoppen. De golf van afdankingen en de afbouw van de industriële productie leidt tot hernieuwde discussies over een ‘desindustrialisering’ van ons land en mogelijke antwoorden daarop. Voor het patronaat is het antwoord eenvoudig: de lonen naar beneden halen. Dat is de conclusie van een studie van econoom Geert Noels uit 2010. Een ander element is de roep naar de ondersteuning van innovatie. Tenslotte wil het patronaat verdere belastingverlagingen, en dit terwijl grote bedrijven nu al amper belastingen betalen. De stelling dat ons land sneller dan de buurlanden desindustrialiseert, is niet correct. Statistieken van de OESO geven aan dat de daling van de industriële
Sociaal bloedbad in Deurne: het einde van Crown Cork
E
door
Jarmo (Antwerpen)
én dag na de algemene staking van 30 januari werd in Deurne eens te meer pijnlijk duidelijk waarom stakingen en een georganiseerd verzet tegen de regeringsmaatregelen meer dan ooit nodig zijn: het bedrijf Crown Cork, ooit goed voor 1200 werknemers – een aantal dat na een eindeloze reeks herstructureringen tot 322 werd herleid – kondigde aan dat de fabriek in Deurne niet meer genoeg winst maakt en in juni gesloten wordt. De directie van het Amerikaanse
Is er te weinig overheidssteun voor innovatie?
tewerkstelling tussen 2000 en 2010 in grotere investeringen. Dat gebeurt niet ons land -11% bedroeg tegenover -34% indien de winstgevendheid niet is gegain het Verenigd Koninkrijk, -26% in randeerd. De afgelopen jaren werden de VS, - 22% in Nederland en -17% in snellere winsten geboekt op de financiFrankrijk. Enkel Duitsland deed het met ële markten en werd amper in industri-8% minder slecht. Professor De Grauwe ële productie geïnvesteerd, dat bracht concludeert: “België is een land waar immers niet voldoende op. Een deel van die desindustrialisatie gedurende de de productie trok naar de ‘groeilanden’, laatste tien jaar minder ingrijpend is maar dat volstond niet om de terugval ingekorte versie van een artikel geweest dan in de in investeringen in door onderzoeker Jon Sneyers meeste andere wesde ontwikkelde kaStudies over de terse landen. Geen pitalistische landen desindustrialipaniek dus. We doen op te vangen. olgens Paul Soete van Agoria het nog niet zo slecht, Een volledige overzijn de overheidsbudgetten sering geven aan ondanks onze hoge schakeling van induvoor het stimuleren van dat de daling van lonen. Of misschien strie naar een diens- innovatie onvoldoende en de industriële is het dankzij de teneconomie is niet leggen ze te veel de nadruk op tewerkstelling in hoge lonen, die een aan de orde: heel wat fundamenteel onderzoek in plaats ons land meer nog reflectie zijn van de diensten zijn van de van op vraaggerichte innovatie. hoge productiviteit industrie afhankelijk, Wilson De Pril, ook van Agoria, dan in de buurlanvan de Belgische 80% van de export wijst op een studie van het den in grote mate werknemer.” komt van de indu- Nederlandse onderzoeksinstituut het resultaat is Studies over de strie,... Maar indien Technopolis, waaruit zou blijken van de productividesindustrialisering niet wordt geïnves- dat het academisch onderzoek teitsgroei. geven aan dat de dateerd in de industrie in andere landen veel meer ling van de industriblijft deze wel ver- afgestemd is op de noden van het bedrijfsleven. Laten we de cijfers ële tewerkstelling in ons land meer nog der afkalven. dan in de buurlanden in grote mate het Een syndicaal antwoord op de jobver- er even bijhalen. resultaat is van de productiviteitsgroei, liezen in de industrie moet vertrekken tussen 1985 en 1997 was er bijvoor- van het maatschappelijk belang van In Vlaanderen zijn er twee grote fibeeld een toename van de industriële de industrie, zowel op vlak van pro- nancieringsbronnen voor wetenschapproductiviteit met 42,7%. Een toena- ductie als tewerkstelling. Zolang we pelijk onderzoek: het FWO (Fonds me van de productiviteit betekent dat de winstlogica aanvaarden, komen we Wetenschappelijk Onderzoek) en het met minder mensen meer kan worden niet verder dan stervensbegeleiding. IWT (agentschap voor Innovatie door geproduceerd. Een groot deel van de De aanwezige kennis en mogelijkhe- Wetenschap en Technologie). Het FWO jobverliezen in de Belgische industrie den van de industrie moeten worden sponsort voornamelijk fundamenteel is het resultaat van het feit dat we zo aangewend voor maatschappelijk nut- onderzoek, het IWT is vooral gericht op efficiënt werken. Kapitalistische lo- tige productie onder de democratische toegepast onderzoek en ontwikkeling. gica is dat. controle en beheer van de arbeiders en In 2010 deelde het IWT welgeteld De productiviteitstijging vergt steeds de gemeenschap. 146.871.763 euro uit aan rechtstreekse steun voor onderzoek en ontwikkeling (O&O) in bedrijven, waarvan ongeveer 2/3 aan een handvol grote bedrijven en 1/3 aan een 200-tal KMO’s. Dat bedrag is op zich al hoger dan de totale toelage van de Vlaamse Gemeenschap aan het FWO (137 miljoen euro). Daarbovenop krijgen bedrijven via andere soorten moederbedrijf van Crown Cork ge- brugpensioenregeling gebruik kan ma- IWT-projecten ook nog heel wat steun, bruikt een eeuwenoud argument om ken voordat ze afgeschaft wordt, vinden o.a. via TETRA-, SBO-, en TBM-prohet sociale bloedbad te rechtvaardigen: er momenteel geen acties plaats in het jecten en Baekeland-mandaten. de loonkosten zijn te hoog en in Oost- bedrijf. De verslagenheid is groot. De Europa kan het goedkoper. Hiermee verontwaardiging zou dat ook moeten proberen ze de situatie voor te doen als zijn: winstgevende bedrijven sluiten de onvermijdelijk, puur en alleen een ge- deuren ondanks het feit dat de regering volg van de economische situatie. er alles aan doet om hen in de watten te De winstcijfers van de afgelopen ja- leggen en te verhinderen dat ze belasren tonen een andere realiteit: het be- tingen moeten betalen. Hiermee wordt drijf klokte in 2009 af op 1,565 miljoen de patronale logica – die stelt dat jobs euro winst. In 2010 steeg de winst nog verloren gaan doordat bazen te weinig tot 2,633 miljoen euro, mede dankzij winsten kunnen maken – eens te meer het cadeau van 850.000 euro aan no- ontkracht door de realiteit. tionele interestaftrek dat de directie De werknemers van Crown Cork en van onze regering kreeg. In diezelfde van andere bedrijven hebben dringend periode schrapte Crown Cork ook al nood aan een strijdbare syndicale lei25 banen. ding en een sterke politieke linkerzijGezien de argumenten van economi- de om de verontwaardiging ook om sche crisis en het feit dat een deel van te kunnen buigen in een echte strijd de oudere werknemers nog net van de voor werk.
V
Bekaert ontving in 2010 bijvoorbeeld 1,8 miljoen euro via O&O-steun van het IWT; in 2009 kreeg het 3,7 miljoen. Alcatel-Lucent kwam aan 4,2 miljoen in 2010 — in 2009 kon het nog 9,3 miljoen binnenrijven, onder andere met een klein project ter waarde van 275.012 euro onder de fascinerende titel ‘Entrepreneurial Boot Camps and Opportunity incubation process’ (dat klinkt als een snelcursus “Belastingsontduiking en Kaviaarvreten voor beginners”...). Naar aanleiding van de ontslagen bij Bekaert stelde minister Lieten (SP.a) dat ze zou onderzoeken hoe “sterkere engagementen” inzake tewerkstellingen mogelijk zijn. Hoe dacht de minister dat te doen, door het lief te vragen? Steek de vos in het kippenhok, lijm de kippen met hun poten vast aan hun stokken en doe de deur stevig op slot - geen zorgen, we zullen sterke engagementen vragen van de vos inzake zijn voedingspatroon! Garanties op werkgelegenheid zijn enkel mogelijk door bedrijven die afdanken te nationaliseren, waarbij enkel de kleine aandeelhouders gecompenseerd worden op basis van bewezen behoefte. Tenslotte moet worden opgemerkt dat onderzoek niet zonder onderzoekers kan, en dat dus nood is aan degelijk en toegankelijk hoger onderwijs. Hoger onderwijs kan niet zonder degelijk lager- en middelbaar onderwijs. Het heeft dus weinig zin om “innovatie” te steunen door de geldkraan naar de bedrijven open te draaien terwijl de geldkraan van het (hoger) onderwijs wordt dichtgedraaid.
Bekaert ging eind 2008 over tot het sluiten van de vestiging in Hemiksem na eerdere afdankingen in onder meer Lanklaar. Nu schrapt Bekaert opnieuw honderden jobs.
dls312.indd 4
27/02/2012 12:24:40
www.socialisme.be Maart 2012
Pensioenhervorming dwingt tot keuze:
syndicaal
Overleg- en dienstensyndicalisme of democratische strijdbare vakbonden? door
Eric Byl
O
ndanks de belofte om geen genoegen te nemen met punten en komma’s, hebben de vakbondsleiders met de regering en het patronaat de landing ingezet over de pensioenhervorming. Voor de leiders van het gemeenschappelijk vakbondsfront is de bladzijde omgeslagen. Voortaan zullen we langer werken voor ons pensioen. Als we tijdens de volgende besparingsrondes niet helemaal kaal geplukt willen worden, moeten de drie miljoen vakbondsleden intern orde op zaken stellen. Houden we het bij stervensbegeleiding, overleg en diensten of gaan we voor democratische strijdbare vakbonden? Voor de betrokken arbeiders in zware beroepen, invaliden en diegenen die nachtwerk verrichten, en ook voor wie tussen 57 en 61 jaar oud is, zijn de
De houding van de vakbondsleiders is niet proportioneel met de klassenoorlog die regering en patronaat voeren.
toegevingen van de regering reële bekommernissen afgedwongen door de staking van 30 januari. Het bewijst dat staken oplevert. We zijn verbaasd dat de regering daar zo snel op terug kwam, wellicht was het ingerekend. Wat ons echter nog veel meer verbaast en ontzet, is dat het gemeenschappelijk vakbondsfront daarmee genoegen neemt en het dossier afsluit. Wat met de loodsen, de cipiers en de brandweer? Moeten die zelf hun boontjes doppen? Voor al wie niet onder bovenstaande uitzonderingen valt, beantwoordt het resultaat van het overleg niet aan de ingezette middelen. Was het niet de bedoeling dat de werknemers niet nog eens voor de bankencrisis zouden opdraaien? We hadden toch een plan: 10 tot 20 miljard door echte strijd tegen fiscale fraude, 5,4 miljard door afschaffing van de notionele interest, 9 miljard door komaf te maken met de fiscale geschenken aan bedrijven, en voorts extra heffingen op de woekerwinsten van Electrabel en op beursverrichtingen. Dat zou veel meer opleveren dan de 11,3 miljard die Di Rupo I haalt bij gepensioneerden, zie-
ken en werklozen. Het zou ook de begrotingscontrole in maart overbodig maken en daarmee de speculaties over de index, de BTW, een algemene sociale bijdrage en nog eens een ‘eenmalige’ bevrijdende aangifte om zwart geld te repatriëren. Een massale strijdbare betoging op 29 februari, de actiedag van het Europees Vakverbond, had aan heel Europa kunnen tonen dat het ons menens was met ons alternatief. Dreigementen met afdankingen, sluiting of delocalisatie, konden we beantwoorden met de eis tot nationalisatie van de betrokken bedrijven zoals bij Arcelor Mittal. Als heel de vakbeweging daarvoor had Voor al wie gemobiliseerd, zou dit werknemers niet onder overal in Europa geïnspireerd heb- de uitzonben en de Europese leiders aangepord deringen om hun afbraakpolitiek te herzien. De valt, beantsymbolische acties aan de vestigingen woordt het van de Nationale Bank en de plechti- resultaat ge overhandiging van de eisenbundel van het van het EVV aan de Europese leiders, overleg zijn zo zinloos als het zwaaien met een plakkaat voor euro-obligaties op niet aan de ingezette het Schumanplein op de dag van de middelen. staking.
De houding van de vakbondsleiders is niet proportioneel met de klassenoorlog die regering en patronaat voeren. Ze beantwoordt niet aan een situatie waarin patronaat en regering geen eervol compromis wensen. Te lang zijn de vakbondsleiders met de sociaal- en christendemocratische politici mee gegaan in het neoliberalisme. Het verklaart het speculatieve beleid van Arco, de coöperatieve van de christelijke arbeidersbeweging. Op 17,3 miljard euro die in 2009 aan notionele intrestaftrek werd toegekend, kwam slechts 5% toe aan KMO’s. Dat nuanceert het gebruik ervan door de vennootschap van de familie De Leeuw. Natuurlijk ging het om een operatie beschadiging, maar mochten we van De Leeuw niet meer beginselvastheid wensen? De tienduizenden syndicalisten verdienen een leiding naar hun model. Een verkozen leiding die zich zonder persoonlijk profijt dagelijks inzet voor de leden, die recht in haar schoenen staat, die onderhandelt op basis van de krachtsverhoudingen die ze heeft opgebouwd in plaats van te overleggen en het resultaat voorlegt aan de basis.
Europese uitspraak bevestigt stakingsrecht, Europese Commissie bereidt nieuwe aanval voor
Eenzijdige verzoekschriften zijn onaanvaardbaar
N
a een klacht van de Belgische vakbonden heeft het Europees Comité voor de Sociale Rechten een beslissing geveld waarin het zich uitspreekt tegen het gebruik van eenzijdige verzoekschriften om stakingen te verbieden. De afgelopen jaren maakten werkgevers steeds meer gebruik van dergelijke eenzijdige verzoekschriften om stakersposten te breken of andere maatregelen tegen stakingsacties op te leggen. Het stakingsrecht is afgedwongen door arbeidersstrijd. Het omvat het recht om in actie te gaan en die actie ook te organiseren. Het Europees Comité voor de Sociale Rechten besliste eerder dat vreedzame stakersposten integraal onderdeel vormen van het gewaarborgde recht op collectieve acties. Het recht op collectieve actie wordt internationaal erkend als onderdeel van de mensenrechten. Toch doen de werkgevers er alles aan om stakingsacties onmogelijk te maken. Europese uitspraak bevestigt stakingsrecht
Nu komt het Europees Comité voor de Sociale Rechten met een uitspraak dat eenzijdige verzoekschriften tegen stakersposten niet zomaar kunnen. Deze uitspraak ligt in de lijn van eerdere uitspraken. In een verslag over België stelde dit Comité enkele jaren terug al dat vreedzame stakersposten deel uitmaken van het recht op collectieve actie en dat dwangsommen tegen een dergelijke stakerspost niet aanvaardbaar zijn. Een rechter kan niet zomaar een algemene preventieve maatregel opleg-
dls312.indd 5
gen. Dit zou namelijk betekenen dat de rechter zich even als wetgever gedraagt. In het geval van dwangsommen tegen stakersposten is dit het geval: een rechter bepaalt dat een dwangsom kan worden opgelegd tegen al wie eventueel aan deze stakerspost zal opdagen. Op Europees vlak wordt aanvaard dat een stakerspost tot de normale uitoefening van het stakingsrecht behoort. Ook erkent het Europees Comité voor Sociale Rechten dat eenzijdige verzoekschriften tegen een dergelijke stakerspost niet kunnen. De drie vakbonden kondigden meteen aan dat ze met de regering willen samen zitten om “te onderzoeken welke de beste manier is om ervoor te zorgen dat het Herziene Europees Sociaal Handvest in ons land niet meer geschonden wordt wanneer zich collectieve conflicten voordoen.” De werkgevers reageerden uiteraard negatief en stelden dat de Europese beslissing “in het Belgische recht onuitvoerbaar is”.
In de verdediging van ons protest kunnen we ons best baseren op de enige kracht waarvan we zeker zijn: onze eigen kracht. De afgelopen maanden hebben we meermaals opgeroepen om werk te maken van een nationale campagne om het stakingsrecht en andere syndicale vrijheden (zoals de bescherming van delegees) op een offensieve wijze te verdedigen. Uitspraken zoals deze van het Europees Comité voor Sociale Rechten kunnen een dergelijke offensieve campagne versterken. Met sociale verkiezingen in het vooruitzicht en een hernieuwde mediatieke discussie over het stakingsrecht, is er dringend nood aan zo’n campagne.
Monti II tegen het stakingsrecht De Europese Commissie zoekt een antwoord op de beslissingen die collectieve acties en stakingspiketten uitdrukkelijk erkennen en beschermen. Deze bescherming is gebaseerd op het argument dat het recht op collectieve actie niet zomaar kan worden beperkt. Dus stelt de Commisie in de zogenaamde “Monti II regulering”, naar de Italiaanse premier Monti, voor om een beperking op basis van de economische vrijheden mogelijk te maken. Een collectieve actie zou geen inbreuk mogen vormen op de “vrijheid om diensten te leveren”. Dat kan breed worden geïnterpreteerd in de zin dat staken wel mag, maar geen impact mag hebben op de werking van bedrijven.
Offensieve campagne nodig
Het klopt dat in de beslissing wordt uitgehaald naar de Belgische overheid en dat overleg nodig is om de uitoefening van het stakingsrecht in ons land te garanderen. Maar wij denken dat we in de verdediging van het recht op collectieve actie niet alle hoop moeten vestigen op een regering die voldoende heeft aangetoond aan welke kant ze staat. De afgelopen weken liet de regering geen kans onbenut om het antistakingsoffensief van de werkgevers en hun media te ondersteunen. Indien de regering haar besparingsbeleid wil opvoeren, is het breken van protest daartegen belangrijk.
27/02/2012 12:24:40
sociaal
de
Linkse Socialist
Di Rupo versus de vrouwen
Besparingen treffen vrouwen bijzonder hard door
Aisha, verantwoordelijke LSP-vrouwenwerking
voor de
D
e maatregelen van de regering Di Rupo vormen een aanval op alle werkenden en hun gezinnen. Bepaalde groepen worden harder geraakt dan andere. Het gaat onder meer om jongeren en vrouwen. De aanvallen op de werkloosheidsuitkering, brugpensioenen, tijdskrediet, berekening van het pensioen bij loopbaanonderbreking,… komen voor veel vrouwen neer op een ondermijning van hun levens- en werkomstandigheden.
Vraag van de maand
Zou Griekenland niet beter af zijn zonder de euro?
V
andaag is een uitstap uit de eurozone of zelfs het verdwijnen ervan geen taboe meer. In landen als Griekenland is een uitstap uit de eurozone zelfs een vrij populair idee. De eenheidsmunt wordt er vaak gezien als een fysieke uitdrukking van het neoliberale Europese project, van de Europese Centrale Bank, het verdrag van Lissabon, het Europees Parlement,... Zou het opnemen van deze eis een stap vooruit betekenen in de strijd tegen de dictatuur van de markten?
taalvlucht worden vermeden? Hoe zou een bankroet van bedrijven met buitenlandse schulden worden gestopt? Wat zou de impact van de enorme inflatie op de ingevoerde goederen zijn? En zou dit de speculanten er niet toe aanzetten om zich op een ander slachtoffer in de Europese Unie te gooien? De terugkeer van de ‘nationale soevereiniteit’ lost geen enkel probleem op zolang de pijlers van de economie onderworpen blijven aan de marktlogica. Het fundamentele probleem blijft het productiesysteem: wie heeft de productiemiddelen in handen? Tal van linkse organisaties en personaliteiten stellen dat het verlaten van de De voorstanders om uit de eurozo- Eurozone zou toelaten om “een ander ne te stappen en de Griekse munt, de beleid” te voeren. Het klopt natuurlijk Drachme, terug in te voeren, stellen dat dat de Europese Unie een neoliberaal deze maatregel de concurrentiepositie project is. Het verdrag van Lissabon van het land zou versterken. Het zou het bijvoorbeeld verbiedt het expliciet om mogelijk maken om de Griekse munt terug te komen op de privatiseringen te devalueren, wat niet mogelijk is als en om nationalisaties door te voeren. onderdeel van de euro. Als de Griekse Tijdens de bankencrisis zagen we dat munt minder waard is, wordt de ex- de Europese elite erg soepel met die port goedkoper. Het zou bovendien het regels kan omspringen als het om het toerisme aantrekkelijker maken. Deze redden van de grote banken gaat. Wat sector is goed voor zowat 16% van de houdt ons dan tegen om zelf voor de Griekse economie. nationalisatie van de sleutelsectoren Maar wat zou dit betekenen voor de van de economie op te komen? overheidsschulden? Hoe zou een kapi- Als we tot een reële oplossing willen
komen, zullen we voor fundamentele verandering moeten opkomen. Dat kan door de financiële sector en andere sleutelsectoren zoals energie, transport, staal,... te nationaliseren onder democratische arbeiderscontrole. Een dergelijke maatregel zou samen met de weigering om de schulden terug te betalen de nodige middelen vrijmaken om de bevolking een toekomst te garanderen en de sleutels in handen te geven om zelf de koers van de economie te bepalen. Dat de Europese Unie zou beslissen om Griekenland uit de Eurozone te zetten omdat de meerderheid van de bevolking de touwtjes in handen neemt, is waarschijnlijk. Maar een publieke controle op de banksector zou het wel onmogelijk maken om kapitaal uit het land weg te halen. Bovendien zou een nationalisatie onder de controle en in het belang van de arbeiders en hun gezinnen Griekenland niet isoleren. Het zou integendeel de kapitalistische elite isoleren en aanleiding geven tot een nieuwe dynamiek in de Europese strijd tegen de besparingen. Het zou een eerste stap zijn naar een socialistische Europese federatie, een Europa op basis van solidariteit en niet op basis van de kapitalistische winsthonger.
De economische crisis had de levensvoorwaarden van vrouwen al op verschillende manieren getroffen. Er was een daling van de koopkracht die vooral hard aankwam onder de laagste inkomens. Vrouwen verdienen nog steeds tot 25% minder dan mannen. De golf van collectieve (en individuele) afdankingen zet de arbeidsmarkt onder druk. Tegelijk worden de werklozen onder steeds grotere druk gezet: in de praktijk wordt de toekenning van de werkloosheidsuitkering in de tijd beperkt waardoor de problemen van langdurig werklozen er nog groter op worden. De armoede in ons land is aan het verjongen en vervrouwelijken. De maatregelen om werklozen te ‘activeren’ betekenen dat gelijk welke job binnen een straal van 60 kilometer moet worden aanvaard. Voor vrouwen die nog steeds het grootste deel van het huishoudelijk werk en de zorg voor de kinderen op zich nemen, wordt dat een onmogelijke opdracht. Probeer het maar eens allemaal te combineren: urenlang op weg naar het werk, het huishouden, een flexibele job en een onbetaalbare kinderopvang. Bovendien wordt het tijdskrediet aan banden gelegd. Momenteel wordt tijds-
krediet in 95% van de gevallen opgenomen door vrouwen, vaak als aanvulling op het moederschapverlof en om de kinderen op te voeden. Momenteel werkt slechts 37% van de lager opgeleide vrouwen voltijds, na de geboorte van een kind daalt dat cijfer tot 11%. De regeringsmaatregelen zullen vrouwen tot tijdelijke, onzekere, laag betaalde jobs dwingen. Een groeiende groep zal volledig uit de boot vallen. De pensioenmaatregelen zullen vrouwen evenzeer hard raken. Nu al krijgt een derde van de mannen en de helft van de vrouwen een pensioen van minder dan 1.000 euro per maand. De regering heeft maatregelen genomen om de pensioenen verder naar beneden te trekken. Door de loopbaanvereiste voor brugpensioen op te trekken, wil ze iedereen langer laten werken. Voor vrouwen die vaak deeltijds werken of hun loopbaan onderbreken om voor de kinderen te zorgen, wordt die loopbaanvereiste onhaalbaar. Vandaag werken 44,3% van de vrouwen deeltijds en 9,3% van de mannen. Deeltijdse werknemers zullen amper nog in aanmerking komen voor een degelijk (brug)pensioen. Tegenover deze aanvallen is er nood aan een actieplan dat alle werkenden en hun gezinnen verenigt. Als er geen antwoord op de aanvallen komt, biedt dit ruimte aan groepen die met uiterst reactionaire ideeën naar voor komen. Zo is er sinds enkele jaren de Mars voor het Leven, een anti-abortusbetoging die wordt gesteund door aartsbisschop Leonard. LSP zal deelnemen aan de protestactie daartegen. Wij denken dat niemand in de plaats van de vrouw moet beslissen of ze een kind wil of niet. We verdedigen het recht op abortus als vrije keuze. Maar omdat die keuze echt vrij zou zijn, mag ze ook niet beïnvloed worden door moeilijke financiële en sociale omstandigheden. Campagne voeren voor een vrije keuze, betekent bijgevolg ook pleiten voor een actief verzet tegen het besparingsbeleid.
Moeten vrouwen langer werken? Op 22 februari stelde La Meuse op haar voorpagina de vraag of vrouwen niet langer moeten werken dan mannen. Vrouwen leven gemiddeld langer, dus waarom zouden ze niet langer werken? Gezien de discussie over de pensioenleeftijd door de voorstanders van een verhoging van die leeftijd beperkt wordt tot een cijfermatige vaststelling dat we langer leven, is dit niet eens zo’n absurde vraag. Feit is natuurlijk dat levensverwachting niet het enige criterium kan zijn om de pensioenleeftijd te bepalen. Vandaag leven we langer, maar zijn we ook veel productiever in de jaren dat we werken. Het opdrijven van de productiviteit maakt het voor velen onmogelijk om langer te werken. Als we levensverwachting als enige criterium hanteren, moet er misschien ook een verdere opdeling worden gemaakt. In 2010 verscheen een studie van het Federaal Wetenschapsbeleid en de Koning Boudewijnstichting. Daaruit bleek dat een laag geschoolde vrouw gemiddeld 7,5 jaar vroeger sterft dan een hoog geschoolde. Op 25-jarige leeftijd heeft een hooggeschoolde vrouw nog 47 gezonde jaren te verwachten, een vrouw die enkel lager onderwijs volgde 36 en wie geen onderwijs volgde 29. Vrouwen die enkel lager onderwijs volgden zijn dus gemiddeld gezond tot hun 61ste. Daarna moeten ze nog vier jaar werken...
Pensioen van vrouwen ligt 23% lager... Het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen berekende dat de loonkloof nog steeds 10% bedraagt. In de privésector is er een loonkloof van 17% bij arbeiders en 25% bij bedienden. Onder statutaire ambtenaren is er quasi geen loonkloof, onder de snel aangroeiende groep contractuelen die voor de overheid werkt, is er wel een loonkloof van 5%. Omdat er steeds meer met contractuelen wordt gewerkt, ontstaat er bij de overheid een nieuwe loonkloof. Het verschil wordt nog groter eens de werknemers op pensioen gaan: een vrouw krijgt gemiddeld 23% minder pensioen! Dat komt door de loonkloof maar ook door de ongelijke loopbanen. Door de hervormingen van Van Quickenborne wordt het gebruik van tijdskrediet bestraft in de berekening van het pensioen, een maatregel die vrouwen hard zal treffen. Voor de minister is een pensioenkloof van 23% blijkbaar niet voldoende.
dls312.indd 6
27/02/2012 12:24:41
dossier
www.socialisme.be Maart 2012
Algemene staking van 30 januari:
Wij willen de crisis niet betalen!
O
p 30 januari lag het land plat tijdens een algemene staking. Er was heel wat te doen over deze staking. In dit dossier brengen we enkele belangrijke vragen over deze staking. Voor gedetailleerde verslagen, foto’s, interviews,… verwijzen we naar onze website.
Haalde de staking iets uit?
Was de staking een succes? De algemene staking van 30 januari was wel degelijk een succes. Openbaar vervoer reed amper en niet één van de 4.000 dagelijkse treinen. De havens van Antwerpen, Gent en Zeebrugge kwamen tot stilstand, net als veel grote staal-, chemie- en farmaciebedrijven. Op de wegen was het bijzonder rustig. Thuiswerken alleen kan dat niet verklaren, tenzij ook vrachtwagenchauffeurs en bouwvakkers van thuis uit werkten. Nooit eerder werden zoveel piketten gezet. Daar was van een generatiekloof niets te merken. Wie jongeren zocht die de staking steunden, had ze daar kunnen vinden, op een tijdstip waarop onze jonge liberale briefschrijver wellicht nog aan het uitslapen was. Stakingspiket in Limburg (foto: Frederik)
Brugman-ziekenhuis in Brussel (foto: Karim)
de staking genoot toch amper steun onder de bevolking? Hoewel alle “volksvertegenwoordigers” en de voltallige media zich uitspraken tegen de staking, stond volgens een enquête die enkele weken voor de staking werd afgenomen al 20% achter de staking met 55% die tegen was. De hetze van patronaat, politici en media hadden een omgekeerd effect en heeft het aantal voorstanders doen toenemen. Bovendien is er het besef dat er nieuwe besparingen zullen volgen. Dit jaar moet een begrotingscontrole al minstens 2,5 miljard opleveren, volgend jaar is er een nieuwe besparingsronde voor 13 miljard. De aanvallen zullen uit alle hoeken komen, federaal, maar ook uit de gemeenschappen en de gewesten en na oktober uit de gemeenten. Nog voor de maatregelen zich laten voelen, is 20% voor de staking en 23% neutraal. Hoeveel zal dat worden naarmate duidelijker is wat men ons wil aansmeren?
Pers, patroons en politici mogen dan wel beweren dat de staking van 30 januari een maat voor niets was, de regering is toch maar bereid om haar pensioenplan op enkele punten aan te passen. Brugpensioen voor nachtarbeid (56 jaar), zware beroepen (58) en mindervaliden (58) blijft voortaan meetellen voor het pensioen zoals vandaag. Wie tussen 57 en 61 jaar oud is, wordt niet langer geconfronteerd met de vereiste 40-jarige loopbaan en moet maximaal twee jaar langer werken. Is dat voldoende? Natuurlijk niet. Slechts de ergste uitwassen worden gecorrigeerd, terwijl we blijven opdraaien voor de bankencrisis waaraan wij geen enkele schuld hebben. Zonder staken waren echter zelfs die kleine toegevingen aan ons voorbij getrokken.
Aan de haven van Zeebrugge (foto: Johan)
Wat waren opvallende sterktes en zwaktes van de staking Kenmerkend voor deze staking was het grote aantal stakingspiketten. Meer nog dan bij vorige stakingsacties stonden er piketten bij tal van grote en kleine bedrijven. Dit betekent dat er een grote betrokkenheid was en dat een traditie van de arbeidersbeweging terug wordt opgenomen. Om van het piket een plaats van discussie te maken, is het belangrijk om het degelijk te organiseren. Dat omvat naast mobiliseren en sensibiliseren ook een praktische collectieve voorbereiding. Op de piketten was er wel onduidelijkheid over de eisen en de verdere stappen. Was dit een staking tegen de pensioenhervorming, tegen de mogelijkheid van een indexsprong of voor Europese obligaties zoals het op de persactie aan het Europees Parlement klonk? Dat laatste voorstel is niet alleen onrealistisch, het zou ook niets veranderen aan het neoliberale karakter van de EU, een instelling die vooraan staat in de roep naar hardere besparingen. Het ontbreken van een actieplan was eveneens een probleem. Iedereen is zich bewust van de storm die op ons af komt. Maar er wordt amper iets gedaan om er ons op voor te bereiden. Met publieke vergaderingen om de bevolking op de confrontatie voor te bereiden en te betrekken bij onze strijd in de bedrijven, kunnen we gaan naar regionale en nationale betogingen gekoppeld aan stakingsdagen. Het plan van Nico Cué van de Franstalige metallos om als de 24 urenstaking niets oplevert, een 48 urenstaking voor te bereiden, indien nodig gevolgd door één van 72 uur, lijkt jammer genoeg van tafel geveegd te zijn.
Wat na 30 januari?
Pas midden februari werd bekend dat er op 29 februari regionale acties aan de Nationale Bank zouden plaatsvinden. Intussen gingen verschillende sectoren, zoals de loodsen en de brandweer, alleen de strijd aan. Hoe langer wordt geaarzeld om verdere acties te ondernemen, hoe meer ruimte wordt gelaten aan het antistakingsoffensief en aan de twijfel die bij gebrek aan antwoord ook in eigen rangen ingang vindt. De regering en de rechtse oppositie willen de discussie over de eerste besparingsronde zo snel mogelijk van tafel om aan de volgende te beginnen. Daartegen zal een aangepast verzet nodig zijn. We moeten het “gratis beleid” voor patroons stoppen! Gratis winsten zonder belastingen. Gratis herstructureren op kosten van onze sociale zekerheid. Gratis aanwerven zonder sociale lasten. Gratis personeel opleiden in scholen die steeds meer fabrieken voor toekomstige werkne- Betoging in Aalst. (foto: Jef) mers worden! Om dat te realiseren moeten de vakbondsleidingen ermee ophouden ons de richting van de sociaal- en christendemocratische politici uit te sturen. We willen een eigen partij, samengesteld uit politici die niet leven aan het loon van een manager, maar zich net als de tienduizenden delegees, zonder er persoonlijk profijt uit te slaan, dagelijks inzetten voor hun collega’s. et ‘alternatief’ besparingsplan van N-VA treft de arbeiders Wij willen niet betalen voor de crisis; enn hun gezinnen nog harder. De partij wil onder meer de een degelijk en goed voorbereid actieafschaffing van het brugpensioen en het zo goed als afschaffen plan; eigen politieke vertegenwoordi- van de indexering van de lonen. gers; en een stok achter de deur om bedrijven van patroons die dreigen met De aanval op de index wordt in een groen kleedje verpakt: de gezondheidsinafdankingen, delocalisatie, herstructu- dex moet een eco-index worden. De Vlaamse ondernemers zijn niet zozeer bereringen en regelrechte sluitingen, des- zorgd om het milieu maar wel om de impact van de snel stijgende energieprijzen noods te onteigenen en de productie in op de index. Als de index zonder energieprijzen nog te snel toeneemt, wordt een publiek beheer over te nemen. extra rem voorzien door te vergelijken met buurlanden. De index zou enkel gelden voor de uitkeringen. Voor de lonen zou dit per sector worden onderhandeld met all-in akkoorden waarin al dan niet rekening wordt gehouden met de index. De ‘hervorming’, lees: afschaffing, van de index moet Piket in Gent (foto: SooRa) Blokkade van een industriezone in Luik (foto: Nico) 1,4 miljard euro opbrengen. De werkenden betalen daarvoor, zonder de index daalt ons reële loon. Waarom werden amper industriezones Verder wil de N-VA de onmiddellijke afschaffing van het brugpensioen. Voor deze partij is er overigens geen generatieconflict: ook de jongeren moeten betaafgezet? len met de afschaffing van de wachtuitkering. De werkloosheidsuitkering wordt Voor de staking werd een offensief tegen de staking gevoerd waarbij onder meer tot twee jaar in de tijd beperkt. Wie moet opdraaien voor de financiële tekorwerd aangekondigd dat hard zou worden opgetreden tegen stakingspiketten die ten van de OCMW’s als gevolg van de toestroom van mensen die beroep willen volledige industriezones afzetten. Op 30 januari werden een aantal zones afgedoen op een leefloon, maakt de partij niet duidelijk. zet, maar deze stakers werden publiekelijk afgeschoten door hun vakbondsleiders. Tenslotte wil de N-VA harder snoeien in de gezondheidszorg (dit jaar nog een Het afzetten van een volledige zone heeft als voordeel dat ook het personeel uit extra besparing van 328 miljoen) en moeten ook de regio’s extra besparen (798 kleinere bedrijven, waar de krachtsverhouding soms moeilijker ligt, kan worden miljoen euro). Als we de politieke oppositie overlaten aan partijen zoals N-VA dan betrokken. Het is onbegrijpelijk dat de vakbondsleiding op het punt van het afbetekent dit dat het besparingsbeleid vrijspel krijgt. Er is nood aan een oppositie zetten van industriezones de patronale argumentatie ruimte liet. Niet toevallig die de besparingen in vraag stelt en het geld zoekt waar het zit. Dat is niet in de verklaarde het patronaat een dag na de staking dat deze niet algemeen was omzakken van de gewone werkenden, gepensioneerden of uitkeringstrekkers. dat de industriezones niet waren afgezet...
N-VA wil sneller gaan: afschaffing brugpensioen en index!
H
dls312.indd 7
27/02/2012 12:24:43
dossier
de
Linkse Socialist
Wel
Het doen heids van d nomi gespr -7%. H trojk Het zette waar daard het h ven, Teg alisti ële se demo verga ervoo betro Op d ling, word Gez bijzo doorh richt socia
Griekenland: dictatuur van de markten of democratie van de bevolking? dossier door
H
Nicolas Croes
et leven van de meerderheid van de Griekse bevolking is er enkel maar helser op geworden sinds het ondertekenen van het eerste memorandum in mei 2010 voor de toekenning van een lening van 110 miljard euro. Dat akkoord ging gepaard met een hele batterij asociale maatregelen (privatiseringen, loonsverlagingen,...). In februari werd het tweede memorandum (voor een lening van 130 miljard euro) gestemd in het Griekse parlement. Het parlement werd letterlijk belegerd door meer dan 500.000 woedende betogers. Er was een leger van politie-agenten nodig om de stemming te laten plaatsvinden. De stemming op zondag werd voorafgegaan door een 24-urenstaking op dinsdag gevolgd door een 48-urenstaking op vrijdag en zaterdag.
Vluch
Enkele nieuwe besparingsmaatregelen
Het algemene doel van het nieuwe akkoord is om de Griekse loonkosten tegen 2015 met 15% te verlagen om de arbeidsmarkt ‘competitiever’ te maken tegenover landen in gelijkaardige posities zoals Portugal, Spanje of Bulgarije. Zo kan de vicieuze cirkel van de neerwaartse spiraal worden voortgezet. Enkele maatregelen die nu worden genomen: Het einde van het contract van onbepaalde duur in de publieke sector. Alle nieuwe arbeidsovereenkomsten zijn van bepaalde duur. In de privésector kan een werkgever eenzijdig beslissen om een overeenkomst van onbepaalde duur om te zetten in een overeenkomst van bepaalde duur.
Schrappen van 150.000 ambtenarenjobs tegen 2015, dit jaar zijn er 15.000 ontslagen voorzien.
Onmiddellijke privatisering van de publieke waterbedrijven in Athene en Thessaloniki alsook van de nationale loterij.
Verlaging van het minimumloon in de private sector met 22% tot 586 euro bruto voor een alleenstaande die net begint te werken en 692,63 euro bruto voor een alleenstaande met zes maanden anciënniteit. Bijkomende verlaging van 10% van het minimumloon voor jongeren onder de 25 jaar, tot 510,94 euro per maand voor een alleenstaande jongere. Verlaging van de werkloosheidsuitkering met 22% tot 369 euro. Er is al meteen een nieuw voorstel om de uitkeringen voor werklozen te beperken tot 330 euro. Loonbevriezing zolang de werkloosheidsgraad meer dan 10% bedraagt (momenteel zit meer dan 20% zonder werk).
Iedereen arm!
De maatregelen in dit tweede memorandum worden algemeen afgedaan als een medicijn dat nog erger is dan de ziekte. Volgens de Griekse vakbond GSEE leefden er in 2008 twee miljoen Grieken onder de armoedegrens, maar is hun aantal sindsdien toegenomen tot drie miljoen. En dat op een bevolking van 11 miljoen. Het dagelijkse leven van de Griekse bevolking is rampzalig geworden door de aanhoudende aanvallen op bevel van de trojka (Europese Unie, Europese Centrale Bank, Internationaal Monetair Fonds). De werkloosheidsgraad bedraagt meer dan 20%, onder jongeren is de kaap van de 50% in zicht. Wie wel nog werk heeft, moet het met een steeds lager loon stellen. In de publieke sector zag het personeel haar inkomen de afgelopen jaren met zowat 30% dalen. Gepensioneerden verloren 20% van hun pensioen. In de private sector was er een gemiddeld inkomensverlies van 15%.
dls312.indd 8
In Le Soir legde Sonia Mitralia van de beweging “Tegen de schuld” uit dat “80% van de Griekse bevolking behoeftig is. De middenklasse is voor het eerst helemaal aan het verdwijnen. Het besparingsbeleid slaat op alle vlakken toe: verhoging van de belastingen, verlaging van de lonen en uitkeringen, verhoging van de BTW tot 23%,... Alle aanvallen samen zorgen voor een lager inkomen.” (Le Soir, 7 februari). Er is sprake van een humanitaire crisis met een explosieve toename van het aantal daklozen. “Vroeger stuurden we humanitaire missies naar Afrika. Nu richten we ons op Griekenland. En de situatie wordt er niet beter op. Er zijn steeds meer Grieken die hulp nodig hebben, er leven steeds meer Grieken op straat”, verklaarde Christina Samartzi van Dokters van de Wereld (La Libre, 22 februari). Ouders die te arm zijn om voor hun kinderen te zorgen, laten deze achter in sociale centra waar er tenminste een mogelijkheid van regelmatige maaltijden is. In
de scholen is het normaal geworden dat kinderen flauw vallen omdat ze niet hebben gegeten. Levensnoodzakelijke sectoren lijden onder verschrikkelijke besparingen. Zo ging het budget voor gezondheidszorg in 2011 met 40% naar beneden tegenover 2010. Het aantal bedden in de ziekenhuizen nam al met meer dan 30% af. De overheid rekent op familiale solidariteit om de tekorten op te vangen. Dergelijke solidariteit is belangrijk in de Griekse samenleving, maar het is niet langs deze weg dat “kinderen vaccinaties krijgen of dat een behandeling tegen kanker wordt voorrzien”, aldus Sonia Mitralia in Le Soir. Tal van gezinnen hebben zich deze winter geen verwarming kunnen permitteren omdat de prijs voor mazout op minder dan een jaar tijd is verdubbeld. Het dagelijkse leven van miljoenen mensen staat onder druk van deze verschrikkelijke keuze: eten, verwarming, zich verzorgen of facturen betalen?
Een bedrijf dat verlies maakt, kan de arbeidsovereenkomsten meteen aanpassen zonder instemming van het personeel en zonder schadevergoeding.
Verlaging van de pensioenen. Voor personeel uit de banksector en de telecommunicatie gaat het om -15%, voor de marine om -7%,... Strengere voorwaarden voor toegang tot sociale diensten voor mensen met een beperking, grote gezinnen,... Collectieve arbeidsovereenkomsten zijn maximaal drie jaar geldig, alle bestaande collectieve overeenkomsten vervallen binnen het jaar. Verlaging van de patronale bijdragen met 2%, afschaffing van de patronale bijdrage voor sociale huisvesting en sociale diensten. Verlaging van de patronale bijdrage aan het grootste private pensioenfonds voor werknemers met 3%.
27/02/2012 12:24:45
In een twee o vluchten en toen jongeren Wereldb 10% van (tegeno Fransen gische w vluchten juni vor kend da eerste h was toeg maande studie v siteit va aantal z met 17% voorbee een kle die in zi geen an crisis he ogenblik al aan z
teg z 20 ze eer me
Ook h pansie. komstpe de gemo maar da dige bud vingen w centra v is al ges van de zorg. Om aan te p vorig jaa hoeveel gehaald ging voo 20 euro van goe die voor detergen 18 maan gevolgen bekend doorgaa Panopou drugsbe gebruik den ook
dossier
www.socialisme.be Maart 2012
Welk programma tegen het beleid van de trojka? Het beleid van de trojka heeft de Griekse economie de afgelopen jaren al doen krimpen met 15%. Het nieuwe plan heeft als doel om de Griekse overheidsschuld binnen de acht jaar te beperken tot 120% van het bbp. Het behalen van die doelstelling is weinig realistisch. De trojka voorzag voor 2011 een economische groei van -3%, in werkelijkheid ging het om -6%. Voor 2012 wordt gesproken over -2%, maar verschillende economen hebben het over -4% tot -7%. Het besparingsbeleid ondermijnt de fundamenten van de economie. De trojka zaagt aan de tak waarop de Griekse economie zit. Het lijkt alsof de Griekse bevolking enkel de keuze heeft tussen het voortzetten van het besparingsbeleid door de trojka of het verlaten van de eurozone waarbij een devaluatie van de munt tot een forse daling van de levensstandaard zou leiden. Het niet betalen van de schulden zou binnen het kader van het huidige systeem leiden tot een kapitaalstaking met de sluiting van bedrijven, kapitaalvlucht uit het land, een afname van investeringen,... Tegenover het besparingsprogramma van de trojka is er nood aan een socialistisch programma waarbij de schulden niet worden betaald en de financiële sector wordt genationaliseerd en net zoals andere sleutelsectoren onder de democratische controle van de gemeenschap wordt geplaatst. De algemene vergaderingen in de wijken en in de bedrijven zouden ideale plaatsen zijn om ervoor te zorgen dat bredere lagen van de bevolking op democratische wijze betrokken worden bij de productie van de rijkdom en het aanwenden ervan. Op deze manier kan een programma van de verdediging van de tewerkstelling, de bouw van sociale woningen, gratis gezondheidszorg en onderwijs,... worden ontwikkeld en geconcretiseerd. Gezien de huidige situatie is het realiseren van een dergelijk programma bijzonder dringend. Het zou een enorme stimulans betekenen voor de strijd doorheen Europa en de rest van de wereld. Het zou een eerste stap zijn in de richting van een wereld zonder kapitalistische uitbuiting: een democratisch socialistische wereld.
?
ten teken teije. Zo Enkele
e zijn er lde uur.
jaar
ven j.
22% nt te t zes
or oor
9 gen
n 10% ).
ding.
or de
sten
rie en
fing n aan et 3%.
Vluchten of verzetten
In een dergelijke situatie zijn er maar twee opties: ter ug vechten of weg vluchten. Griekenland kent een grote en toenemende emigratie, zeker onder jongeren met een diploma. Volgens de Wereldbank leefden in 2010 meer dan 10% van de Grieken in het buitenland (tegenover bijvoorbeeld 2,8% van de Fransen). Anderen proberen op een tragische wijze de uitzichtloosheid te ontvluchten: door zelfmoord of drugs. In juni vorig jaar maakte de regering bekend dat het aantal zelfmoorden in de eerste half van 2011 met maar liefst 40% was toegenomen tegenover de eerste zes maanden van 2010. Ter vergelijking: een studie van een socioloog aan de universiteit van Cambridge stelde vast dat het aantal zelfmoorden tussen 2007 en 2009 met 17% toenam. In die studie werd het voorbeeld gegeven van de eigenaar van een kleine winkel die failliet ging en die in zijn afscheidsbrief schreef: “Zoek geen andere redenen. De economische crisis heeft me hiertoe gebracht.” Op dit ogenblik heeft een op de twee Grieken al aan zelfmoord gedacht.
tegenover de eerste zes maanden van 2010, is het aantal zelfmoorden in de eerste helft van 2011 met maar liefst 40% toegenomen Ook het druggebruik zit in volle expansie. De crisis en het gebrek aan toekomstperspectieven heeft een impact op de gemoedstoestand van veel Grieken, maar daarnaast is ook zowat het volledige budget voor de preventie van verslavingen weg bespaard. Een derde van de centra voor preventie van verslavingen is al gesloten. En er zijn ook de gevolgen van de besparingen in de gezondheidszorg. Om dit groter wordende probleem aan te pakken, heeft Griekenland eind vorig jaar het gebruik en bezit “in kleine hoeveelheid” van drugs uit de strafwet gehaald. Dat heeft geleid tot een prijsstijging voor drugs zoals heroïne (van 3 tot 20 euro voor een dosis) en een opmars van goedkope straatdrugs zoals ‘sisa’, die vooral bestaat uit batterijvloeistof en detergent. Deze nieuwe drugs verscheen 18 maanden geleden voor het eerst. De gevolgen ervan zijn inmiddels voldoende bekend om te weten dat gebruikers het doorgaans geen jaar overleven. Tanos Panopoulos, verantwoordelijke van de drugsbestrijding, verklaarde: “op straat gebruiken 99% van de heroïneverslaafden ook sisa.”
dls312.indd 9
De strijdbaarheid van de massa’s kanaliseren
Ook het verzet neemt toe. De afgelopen twee jaar kende het land een vijftiental algemene stakingen, waaronder drie algemene stakingen van 48 uur. Overal in het land is er een enorme woede met stakingen, stakersposten en betogingen. De betogingen van zondag 12 februari waren de grootste sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Er zijn iedere dag nieuwe betogingen en nieuwe stakingsacties. Stilaan groeit het besef dat het verzet moet worden georganiseerd. In dit proces ontbreekt het de beweging jammer genoeg aan een strijdbare en moedige leiding. De vakbondsleidingen hebben niet de rol gespeeld die ze zouden moeten spelen in het organiseren van het massale verzet. Veel vakbonden durfden aanvankelijk niet ingaan tegen de sociaaldemocratische PASOK, dat eerst alleen aan de macht was onder premier Papandreou en vervolgens vanaf november als onderdeel van een coalitie met de rechtse Nieuwe Democratie en het extreemrechtse Laos onder premier Papademos. Het is niet enkel in ons land dat de banden tussen de vakbondsleidingen en de zogenaamde ‘linkse’ gevestigde partijen een groot probleem vormen... Bij PAME, de vakbond die verbonden is met de Griekse communistische partij KKE, wordt het gebrek aan een duidelijk en offensief actieplan verborgen
achter een radicale retoriek. Het enige antwoord van PAME bestaat uiteindelijk uit een oproep om voor de KKE te stemmen. De afgelopen jaren hebben de vakbondsleidingen enkel tot acties en stakingen opgeroepen omdat de druk van onderuit te groot werd. De acties volgden elkaar op zonder dat een volgende stap in de strijd werd aangekondigd en zonder een actieplan of een strategie om de woede en de strijdbaarheid van de massa’s te kanaliseren in een strijd om een alternatief politiek programma te realiseren. Ook de twee grote radicaal-linkse partijen KKE en Syriza, een coalitie van radicaal-links, ontbrak het aan duidelijke ordewoorden zowel op syndicaal vlak waar de partijen niet tegen de vakbondsleiders durfden ingaan als op politiek vlak. Lange tijd weigerden beide partijen om campagne te voeren voor de niet-betaling van de schulden of voor de nationalisatie van de financiële sector. De radicalisering in de Griekse samenleving heeft ertoe geleid dat beide eisen vandaag de steun van een meerderheid van de bevolking genieten. De gewone arbeiders en de bevolking bevinden zich hierdoor vaak in een hulpeloze situatie. De woede uit zich soms op andere manieren, zo was er de beweging van Griekse indignado’s met een massale steun onder de Griekse bevolking. Deze beweging werd door de KKE als ‘kleinburgerlijk’ afgedaan, de partij weigerde er aan deel te nemen. Er wa-
ren ook niet-betalingscampagnes (onder meer tegen de tol op de autowegen, op het openbaar vervoer,...). Soms leidt de woede echter ook tot frustratie, wat de weg opent voor het geweld waar zowel de Griekse als de internationale media zoveel aandacht aan besteden. Heel wat jongeren, maar ook anderen, weten niet hoe ze de strijd kunnen voortzetten en opdrijven, waardoor ze hun geduld verliezen. Dat vormt een vruchtbare voedingsbodem voor theorieën die zich baseren op vernielingen en gewelddadige ‘directe actie’. Dit wordt onder meer verdedigd door een deel van de anarchistische stroming en het wordt verder bevorderd door het optreden van politieprovocateurs. De verantwoordelijkheid voor dit geweld moet in eerste instantie worden gezocht bij de afwezigheid van een stoutmoedig strijdplan voor de beweging. Het lijkt alsof zowel de vakbondsleidingen als de verantwoordelijken van de grote linkse partijen niet weten wat ze moeten aanvangen met de mogelijkheden die de huidige situatie biedt. Verkiezingen in april en de kwestie van de macht
De mogelijkheden voor de linkerzijde zijn groot en historisch. De regering heeft op 13 februari aangekondigd dat er in april nieuwe verkiezingen komen. Alle peilingen geven aan dat de linkerzijde goed zal scoren. Waar PASOK bij
de laatste verkiezingen in 2009 nog goed was voor 43,9% van de stemmen, zouden de sociaaldemocraten nu terugvallen op 8%. De rechtse Nieuwe Democratie is nog niet lang aan de macht en zou minder verliezen: van 33% naar 31%. Ter linkerzijde staat de KKE op 12,5% (tegenover 7,5% in 2009) en Syriza op 12% (4,6% in 2009). Dimar, een afsplitsing van gematigde krachten binnen Syriza, staat op 18%. Dit betekent dat de krachten links van de sociaaldemocraten en de groenen samen aan 42,5% komen. Het Griekse electorale stelsel geeft de grootste parlementaire fractie een bonus van 40 extra zetels. Radicaal-links zou op deze basis en mits een eengemaakte campagne na de verkiezingen van april een meerderheidsregering kunnen vormen. Deze partijen hebben allen gezegd dat ze de besparingsmaatregelen niet zouden respecteren. De Duitse minister van financiën greep dit aan om te zeggen dat de verkiezingen moeten uitgesteld worden, de mensen zouden wel eens voor de verkeerde partijen kunnen stemmen... Voor de Duitse minister hebben de Grieken een keuze: ofwel steun ofwel democratie. Jammer genoeg weigeren de twee belangrijkste linkse partijen, KKE en Syriza, samen te werken voor de komende verkiezingen en weigeren ze ook om een duidelijk socialistisch programma naar voor te brengen. Onze Griekse kameraden van Xekinima roepen deze partijen op om samen te werken en zich daarbij niet tot de verkiezingen te beperken. Het is nodig om de beweging voor te bereiden op een algemene staking van onbepaalde duur en op massale betogingen waarmee de regering ten val kan worden gebracht. Xekinima roept op om de beweging van bedrijfsbezettingen uit te breiden naar andere bedrijven, universiteiten en scholen alsook naar de wijken in de steden en dorpen. Daarmee zouden deze bezettingen verzamelpunten kunnen worden voor verschillende bewegingen van verzet tegen het besparingsbeleid. Het zouden plaatsen kunnen worden waar over de organisatie van de strijd wordt gediscussieerd. Het zouden ook plaatsen zijn die het embryo kunnen vormen van de nieuwe samenleving die we moeten opbouwen. Onze Griekse kameraden stelden alle linkse groepen voor om samen te komen en initiatieven daartoe te nemen. Net zoals ze dit deed in het kader van de pleinbezettingen door de indignado’s, stelt Xekinima nu voor dat er bij de bezettingen wordt overgegaan tot de democratische verkiezing van vertegenwoordigers op algemene vergaderingen om te kunnen komen tot een coördinatie van de strijd op lokaal en nationaal niveau. Dat zou de basis voor een arbeidersregering kunnen vormen.
27/02/2012 12:24:49
10
internationaal
de
Linkse Socialist
Fukushima, een jaar later Kernenergie: winst voor 1%, ramp voor 99%
Meer dan zestig jaar na Hiroshima is het nucleaire trauma in Japan opnieuw aangezwengeld. De ramp kwam hard aan onder de bevolking die woedend is tegenover een regering die niet in staat door Clement (Brussel) was om voldoende veiligheidsmaatregelen op te leggen. De overheden bep 11 maart is het een jaar geleden dat de ramp in Fukushima slissen op basis van wat lobbygroepen plaatsvond. Dat is een goede gelegenheid om een bilan op te hen vragen. De winsten werden veilig maken van een jaar vol hypocrisie vanwege de heersende klasse. gesteld, het leven van duizenden menHet afgelopen jaar deed de Japanse regering er alles aan om de ware sen daarentegen werd op de helling omvang van de gevolgen van de kernramp te verdoezelen. gezet. Ook tegenover energiebedrijf Tepco heerst een groot ongenoegen. Dit De ondergrondse aardbeving en de 23 maart waren er 1.000 mensen ter bedrijf bespaarde op veiligheidsmaattsunami die daarop volgde, richtten plaatse. Op 30 maart werd het einde regelen omdat dit teveel kostte en dus heel wat schade aan in Japan. Ook de van de noodtoestand afgekondigd. Het botste met de winsthonger. kerncentrale van Fukushima werd hard getroffen bedrijf, energiereus Tepco, Eens te meer tonen het kapitaal en het getroffen, het afkoelingssysteem was denkt dat er 40 jaar zal nodig zijn om liberalisme aan dat het systeem zichzelf defect en er waren ontploffingen in ver- de centrale volledig te ontmantelen. Tot niet reguleert. Ze toonden aan dat hun schillende reactoren. Pas vier dagen na nu toe raakte 300.000 ton water besmet, systeem niet in staat is om de bevolde ramp besloten de overheden om de moesten 110.000 mensen worden ge- king te beschermen voor een ramp en 750 personeelsleden die de ramp onder ëvacueerd, zal de grond in de buurt de ook niet voor de gevolgen van een cacontrole probeerden te houden te eva- komende 80 jaar niet voor landbouw tastrofe. Tepco is intussen vooral bezig cueren. De 750 werkten op een ogen- kunnen dienen. Minstens 1.084 men- met het voeren van processen om haar blik dat er een potentieel dodelijke be- sen kwamen in aanraking met een be- verantwoordelijkheid voor de gevolgen straling was. Verschillende moedige straling die uitermate gevaarlijk is. De van de ramp te beperken. Een van de mensen van de brandweer, het leger, radioactiviteit was voelbaar tot aan de gebruikte argumenten is dat de radiometsers,… kwamen ter plaatse. Tegen kust van Ierland. actieve uitstoot geen eigendom van het
O
bedrijf is. Eens de radioactiviteit het bedrijf heeft verlaten, is dit niet meer het probleem van Tepco, luidt het. “Tepco veroordelen zou betekenen dat de lucht aan iemand toebehoort”, aldus een advocaat van Tepco. De ramp in Fukushima leidde internationaal tot een hernieuwde discussie over kernuitstap. Ook bij de Franse presidentsverkiezingen is dat het geval. Daar becijferde het Rekenhof dat een kernuitstap 15 miljard euro zou kosten. Dat is te duur en dus komt er geen kernuitstap. Dat de Franse reactoren in de jaren 1970 werden gebouwd met een voorziene levensduur van 20 jaar doet daarbij niet ter zake. Veertig jaar nadat ze werden gebouwd, wordt ieder gevaar ontkend. De situatie in ons land valt niet zomaar te vergelijken met die in Frankrijk, in België zijn er slechts zeven reactoren terwijl Frankrijk er 58 telt. Maar ook de Belgische reactoren waren destijds voorzien om 20 jaar mee te gaan. De gevestigde partijen beslisten in 2003 om de centrales na 40 jaar commerciële uitbating te sluiten. Intussen is het
duidelijk dat het geld dat nodig is om de reactoren te ontmantelen niet aanwezig is. Er was daar tegen 2010 578 miljoen euro provisie voor nodig, maar er werd slechts 347 miljoen euro opzij gezet. De bedoeling ligt voor de hand. Tepco in Japan, Areva in Frankrijk, GDF Suez in Frankrijk en België,... willen een maximaal redement halen, zelfs als het ten koste van de gemeenschap gaat. Het wordt tijd dat we de dictatuur van de 1% stoppen. Deze dictatuur ondermijnt onze levensstandaard en vormt bovendien een gevaar voor onze veiligheid. Het alternatief is de volledige nationalisatie van de energiesector zonder schadeloosstelling van de grote aandeelhouders. De sector moet onder de democratische controle van de arbeiders en de gemeenschap komen. Enkel dan kunnen we de productie afstemmen op de energiebehoeften van de bevolking alsook op de behoefte van veilige en propere energie. Daartoe moet ook worden geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek dat volledig los staat van de nucleaire lobby.
Kazachstan: internationale solidariteit is nodig
D
door
Thomas (Namen)
e natuurlijke rijdommen van Kazachstan worden door het dictatoriale regime van Nazarbajev aangewend om een ongenaakbare positie in te nemen. In 2010 trok een economische missie van ondernemers en notabelen uit ons land naar Kazachstan. De missie stond onder leiding van prins Filip en leidde tot het sluiten van een aantal contracten, onder meer door Solvay.
In het off iciële verslag van het beidersbeweging in Kazachstan. Op 16 Agentschap voor buitenlandse handel december werd het vuur geopend op bewerd niets gezegd over de inbreuken op togers, er vielen tientallen slachtoffers. de democratische rechten of het gebrek De dodentol bedraagt wellicht ongeveer aan respect voor de rechten van de ar- 200. Het regime houdt het er op dat “17 beiders. Deze stilzwijgende medeplich- vandalen” omkwamen. Die versie haaltigheid wordt gedeeld door de media. de de internationale media. Ook het bloedbad eind december werd De staking in de oliesector, die intusuit de gevestigde media geweerd. sen al tien maanden duurt, botst op verDe lezers van deze krant konden in schrikkelijke repressie. Er zijn doodsonze vorige editie een uitgebreid arti- bedreigingen, moorden, willekeurige kel lezen over de repressie tegen de ar- arrestaties, zware veroordelingen en
dls312.indd 10
onaf hankelijke journalisten worden vervolgd. De strijd in het westen van Kazachstan is een catalysator geworden voor de enorme frustraties onder brede lagen van de bevolking. De syndicale strijd is ook meer en meer een politieke strijd geworden die de vraag naar de controle op de rijkdommen door de arbeiders zelf stelt. De eis voor de nationalisatie van de oliesector wordt aangevuld met de roep naar een onafhankelijke politieke partij om de dictatuur ten val te brengen. De verkiezingen van 15 januari werden door internationale waarnemers omschreven als een klucht. In de regio waar het bloedbad plaatsvond, werden de verkiezingen afgelast. Maar ook elders werd de vervolging van politieke en syndicale militanten opgedreven. Twee leiders van de onafhankelijke
vakbond Zhanartu en tevens leden van cember. Dat is een eerste stap die uiterde Socialistische Beweging Kazachstan aard niet zal volstaan. De internationale (een brede formatie waarbinnen onze solidariteit moet worden opgedreven Kazachse zusterorganisatie actief zodat de strijd tegen de dictatuur in is), Esenbek Ukteshbaev en Ainur Kazachstan zelf kan worden gevoerd. Kurmanov, moesten in ballingschap Er is een internationale solidariteitsnaar Rusland trekken. Ze worden ook campagne die al de steun geniet van een daar gevolgd door de geheime dien- aantal vakbonden zoals de transportsten van Rusland en Kazachstan. Er is bond RMT (Groot-Brittannië), CGTde constante dreiging dat ze ontvoerd SNPE Lorraine (Frankrijk), IF Mettal worden om in een Kazachse gevangenis weg te kwijnen. Het regime acht hen (Zweden),... Ook in België organiseerverantwoordelijk voor het bloedbad van den we al enkele protestacties (aan de ambassade en eerder tijdens de voet16 december. Onder druk van Europees Parlements- balwedstrijd België-Kazachstan) en lid Paul Murphy heeft de EU officieel zullen er nog volgen. Op de internastandpunt ingenomen tegen de repres- tionale campagnesite kan je een petitie sie en opgeroepen tot de vrijlating van tekenen en de situatie verder op de voet de politieke gevangenen. Er wordt ook volgen: www.campaignkazakhstan.org. opgeroepen tot een onafhankelijk on- Contacteer ons om actief aan de camderzoek naar het bloedbad van 16 de- pagne deel te nemen.
27/02/2012 12:24:51
internationaal
www.socialisme.be Maart 2012
11
gezet. Op dit ogenblik heeft 93% van de bevolking de belasting nog niet betaald. Indien een groot deel van de bevolking niet betaalt, wordt de taks onhoudbaar. Er waren grote bijeenkomsten van de campagne tegen de taks. Zelfs in kleinere steden was er een grote opkomst: 600 in Waterford, 400 in Limerick, 400 in Carlow, 500 in Cork. In de hoofdstad waren er duizenden aanwezigen op lokale meetings. In West Dublin waren er 250 aanwezigen, in een noordelijke wijk waren dat er 200. De campagne wil tegen midden maart een miljoen niet-betalers achter zich krijgen. De deadline om te betalen is eind maart.
Ierland: de goede leerling in de besparingsklas?
I
artikel op basis van een tussenkomst door
neemt fors toe, intussen zit 14% van de bevolking zonder werk. De woede is groot, maar moet nog zoeken naar een georganiseerde uitdrukking. Dat geeft ook ruimte aan wanhoop. Iedere week verlaten 1.000 mensen het land op zoek naar werk en een toekomst. De vakbondsleiding staat op de rem en sloot zelfs een akkoord met de regering waarin ‘sociale vrede’ en het doorvoeren van de ‘hervormingen’ werd beloofd in ruil voor de belofte dat naakte ontslagen worden vermeden. De campagne tegen de belasting op gezinnen met een eigen woning is aan het uitgroeien tot een instrument om het ongenoegen tegen het volledige besparingsbeleid te organiseren. Een overwinning voor deze campagne zou een zware nederlaag zijn voor zowel de Tussen woede en wanhoop regering als de EU en het IMF. Met de linkse verkozenen in het parHet harde besparingsbeleid haalt lement, waaronder twee leden van de de levensstandaard van de bevolking Socialist Party, staan we vooraan in het naar beneden. De lonen dalen en ook organiseren van het verzet. We doen dit de openbare dienstverlening en soci- zowel in de wijken en op straat als in het ale zekerheid krijgen harde klappen: parlement dat wordt gebruikt als een foonderwijs, gezondheidszorg en andere rum voor het ongenoegen op straat. publieke diensten worden met de grond gelijk gemaakt. Het aantal werklozen Meer info: www.socialistparty.net
Finghin op het Nationaal Comité van LSP
erland wordt in de internationale media opgevoerd als ‘modelleerling’. De regering heeft volgzaam alle gevraagde besparingsprogramma’s doorgevoerd. Stilaan wordt Ierland door de internationale media niet langer als een PIGS-land gezien. De PIGS zijn de landen met een groot risico op bankroet: Portugal, Griekenland, Spanje, Italië en Ierland. Is er een nieuw Iers economisch mirakel in de maak?
De media baseren zich vooral op cijfers zoals de beperkte groei van het BBP en de toename van de export. Dit is echter slechts een deel van de realiteit. In feite zijn er twee economieën in Ierland: een internationale en een binnenlandse. De binnenlandse economie is goed voor de overgrote meerderheid van de tewerkstelling. Deze economie blijft in elkaar stuiken als gevolg van de besparingsoperaties. De internationale economie doet het ondertussen uitstekend, maar dit heeft amper gevolgen voor de
gewone Ieren. Het gaat onder meer om voor de campagne tegen een nieuwe financiële operaties waarbij multinatio- belasting op gezinnen met een eigen nals hun winsten in Ierland aangeven woning. Ieder gezin zou een vaste beom er van de lagere belastingvoeten lasting moeten betalen. Dat is een bijte genieten. zonder asociale taks: rijk en arm betaalt evenveel. Bovendien komt het bovenop andere belastingen. Het gaat voorlopig Verzet groeit om 100 euro per gezin, maar dat kan de komende jaren toenemen tot meer Bij gebrek aan een antwoord van de dan 1.000 euro. vakbonden zoekt het protest tegen het In het verleden waren er al geslaagde besparingsbeleid andere manieren om niet-betalingscampagnes tegen taksen zich te uiten. Het potentieel van verzet op water en vuilniszakken. Ook nu blijkt onder meer uit de enorme steun is er een niet-betalingscampagne op-
Nederlandse SP de grootste partij in de peilingen
D
analyse door
Gerbrand Visser, Socialistisch Alternatief (Nederland)
e Socialistische Partij (SP) ligt in Nederland op kop in de peilingen. De partij heeft deels de plaats van de sociaaldemocratische PvdA ingenomen als partij van de arbeiders. In 2006 kende de partij al een hoogtepunt toen het 25 zetels in het parlement kreeg. Daar deed ze echter weinig mee. Samen met het gebrek aan vakbondsverzet, liet dit ruimte voor een opstoot van passief ongenoegen in de vorm van een verkiezingsoverwinning voor Wilders en zijn Partij voor de Vrijheid. De PVV combineerde een anti-islam programma met ‘verzet’ tegen bezuinigingen op de welvaartstaat.
dls312.indd 11
De regering van christendemocraten (CDA) dan kan er nog veel veranderen, zeker indien en liberalen (VVD) wordt gedoogd door de de SP verder besparingscoalities vormt. PVV. Het kabinet legt voor 18 miljard euro Intussen is er wel kleinschalig verzet. Er bezuinigingen op, de PVV zorgt voor een waren acties van het personeel van de sociarookgordijn met een anti-islam retoriek en le werkplaatsen, tegen de afschaffing van het andere antibuitenlander geluiden, onder PGB (persoonlijk gezondheidsbudget), van meer tegen Oost-Europeanen. De PVV gaat studenten en personeel van het openbaar verniet in tegen de bezuinigingen zoals de pen- voer. Bij NedCar in Born werd gestaakt tegen sioenleeftijd. Naarmate het effect van deze de dreiging van Mitsubishi om te sluiten en bezuinigingen voelbaar wordt, daalt ook de 1.500 werknemers op straat te zetten. populariteit van de PVV. Economisch ziet het er niet goed uit in De SP wint kiezers van de PVV over om- Nederland. Er is een recessie en de werkdat het als enige partij oppositie voert tegen loosheid neemt toe tot intussen 6%. Dat cijhet besparingsbeleid. Mogelijk gaat het deels fer onderschat de realiteit, veel mensen zijn om dezelfde kiezers die na 2006 van de SP schijnzelfstandigen die niet in de statistieken richting PVV gingen. De SP wint aan steun voorkomen maar wel vaak een laag inkomen op basis van oppositie tegen het besparings- of weinig werk hebben. beleid. Maar de partijleiEen socialistische partij ding maakt zich onder- De SP wint aan steun zal niet het verschil maken tussen op om coalities te door het kapitalisme beter vormen waarmee het mee op basis van opposi- te beheren dan de kapitalisverantwoordelijk wordt tie tegen het bespa- ten. De SP moet de actieve voor een besparingsbeleid. ringsbeleid, maar de steun van de werkende beWaar de SP op lokaal vlak partijleiding maakt volking verkrijgen en haar in een coalitie zit, maakt zich intussen op om electorale steun omzetten de partij geen verschil. SPin een georganiseerd vercoalities te vorvoorzitter Emile Roemer zet tegen de besparingen men waarmee het stelde zelfs een nationale en tegen de afschaffing van coalitie met de VVD voor, mee verantwoorde- de welvaartstaat. Dat moet de liberalen wezen dat be- lijk wordt voor een samengaan met een duileefd af. Als de huidige redelijk socialistisch alterbesparingsbeleid. gering valt, is een coalitie natief: fatsoenlijke banen onder leiding van de SP voor iedereen, behoorlijk niet uitgesloten. gefinancierd onderwijs en gezondheidszorg, Op syndicaal vlak is er amper verzet. De betaalbare woningen, verzet tegen imperialisvakbondsleiding stemde in met de verho- tische oorlogen,... Alleen als de grote banken ging van de pensioenleeftijd. Dit leidde tot en bedrijven worden genationaliseerd onder een crisis en het opheffen van de vakbonds- de democratische controle en beheer van de federatie om een jaar de tijd te nemen om tot arbeidersklasse, kan het productieve potentieen “nieuwe vakbeweging” te komen. Dat eel van de samenleving worden benut om in gebeurt onder leiding van Jet Klijnsma, des- de behoeften van de arbeiders te voorzien. tijds als PvdA-staatssecretaris voor Sociale De SP moet radicaal veranderen: open en Zaken verantwoordelijk voor heel wat be- democratische structuren zijn nodig als de zuinigingen... Grootschalig vakbondsprotest partij nieuwe lagen arbeiders en jongeren moet de komende periode dan ook niet wor- wil aantrekken. Een duidelijk socialistische den verwacht. aanpak en effectief vakbondsverzet tegen beMet die weg tijdelijk afgesloten, kijken veel zuinigingen kunnen met een beroep op arbeiarbeiders naar het politieke terrein. Normaal derseenheid en het doorbreken van etnische, gezien zijn de eerstvolgende verkiezingen religieuze en nationale scheidslijnen ook de deze voor de gemeenteraden in 2014. Tegen giftige leugens van de PVV teniet doen.
27/02/2012 12:24:52
12
Media
de
Linkse Socialist
Establishment probeert het internet op slot te krijgen Jente (Antwerpen)
Europa verliest jaarlijks zo’n 8 miljard euro door namaakgoederen. Dit houdt weinig steek aangezien het akkoord ankzij het internet kan men op ongekende schaal informatie vooral gericht is op ‘inbreuken op het delen, wat natuurlijk een negatieve impact kan hebben op zij intellectueel eigendomsrecht’ op het indie voor hun broodwinning afhankelijk zijn van intellectuele ternet. Het verdrag is onderdeel van een eigendom. Om dit probleem aan te pakken werd in de VS de ‘SOPA’-wet kruistocht tegen illegale downloads en (Stop Online Piracy Act) opgesteld. voor het afdwingen van de auteursrechOp 18 januari hielden tientallen web- Trade Agreement), een internatio- ten. Daarbij gaat het niet om de beschersites, waaronder enkele van de grootste naal akkoord dat op 26 januari in zo ming van de belangen van de artiesten, ter wereld zoals Google en Wikipedia, goed mogelijke geheimhouding on- maar wel degelijk van de producenten. een protestactie tegen SOPA. Hun web- dertekend werd door 22 leden van de Maar de werking gaat ook breder: zelfs sites boden tijdelijk hun diensten niet Europese Unie - waaronder België - en generische medicijnen vallen als ‘naaan of er verscheen een oproep om het enkele grote economieën zoals de VS maakproducten’ onder ACTA. protest tegen SOPA op te voeren. SOPA en Japan. De huidige productieverhoudingen is inmiddels van de tafel en vervanDe EU verklaarde dat het ACTA maken van het intellectuele eigendomsgen door ACTA (Anti-Counterfeiting steunt omdat het jobs beschermt, want recht een mijnenveld. Niet de maat-
D
door
schappelijke waarde van een product, maar de winsten zijn van tel. Dat levert relatief weinig problemen op bij tastbare goederen, maar het wordt moeilijk als de producten door een muisklik toegankelijk zijn. Met restrictieve wetgeving willen een aantal grote bedrijven daarom het internet aan banden leggen. Op basis van SOPA kon het uploaden van muziek tot een gevangenisstraf van vijf jaar leiden. Ter vergelijking: de dokter die Michael Jackson mogelijk om het leven hielp, zit een straf van vier jaar uit. Het verzet tegen ACTA neemt toe. Er waren al verschillende protestacties,
ook in Brussel. De ‘hacktivisten’ van Anonymous haalden de website van het Europese Parlement tijdelijk neer. Socialisten pleiten ervoor dat artiesten en schrijvers een inkomen genieten op basis van hun werk en niet op basis van de ‘marktwaarde’ ervan. Vrijheid van informatie zou veel breder kunnen gaan waardoor artiesten hun werk kunnen verspreiden zonder dat dit hun broodwinning ondermijnt. Technologische vooruitgang zou geen bedreiging vormen waarbij wetten worden opgemaakt om de vooruitgang aan banden te leggen. Het zou integendeel gebruikt worden om meer mensen te laten genieten van muziek, teksten, films,...
Vrije en onafhankelijke media? We hebben onze eigen media nodig! Langs Franstalige kant werd hierna op eenzelfde elan voortgegaan. Le Soir publiceerde een reeks over de “taboes van de Belgen”. Op 6 februari titelde de krant als onderdeel van deze reeks: “De werklozen zijn profiteurs”. De inhoud van het stuk kwam niet veel verder dan de titel, alle werklozen werden afgedaan als rijke luieriken die niet willen werken. Als illustratie bij het artikel stond een cartoon van een bruin gebrande werkloze in een Rolls Royce, sigaar in de mond, die van de RVA terug komt en meteen zijn volgende vakantie boekt. Het doel van dergelijke beeldvorming is duidelijk: het verdelen van de 99% van de bevolking. In het artikel werd een voorbeeld gegeven van een gezin van werklozen dat 2.500 euro per maand zou krijgen. Dat werd gekoppeld aan de stelling dat de sociale fraude in 2010 goed was voor maar liefst 100 miljoen euro. door Daphné (Luik) Zelfs indien dat cijfer klopt, verbleekt het naast de fiscale fraude die in ons en wil ons laten geloven dat de gevestigde media objectieve land wordt geschat op 16 tot 30 miljard informatie brengen. Die ‘objectiviteit’ is van twijfelachtig euro per jaar. Dat scheelt een paar nulallooi. De staking van 30 januari bood daar nog eens een mooi letjes, maar blijkbaar niet genoeg om voorbeeld van. Alle gevestigde media waren het eens: dit was een zinloze door Le Soir uit de taboesfeer te worstaking die enkel tot ongemak leidde en de crisis nog erger zou maken. den gehaald. De stakers zelf kwamen amper aan het woord. De afgelopen maanden waren er
M
meerdere herstructureringen bij mediabedrijven. Bij Belga verdwenen eind vorig jaar negen jobs en bij Concentra 25 (16 bij Gazet van Antwerpen en 9 bij Het Belang van Limburg). Ook bij de Franstalige media was er jobverlies. De overblijvende journalisten moeten met minder mensen evenveel artikels publiceren. Dit betekent een grotere werkdruk en minder tijd om zaken te bestuderen of informatie te analyseren. Hierdoor is de kwaliteit van de informatie steeds beperkter en is er meer ruimte voor kwakkels. Midden februari kregen we daar nog enkele voorbeelden van. De Standaard titelde op 13 februari op haar voorpagina: “Moordenaar Kitty krijgt invaliditeitsuitkering”. Een dag later volgde op een binnenpagina een kleine rechtzetting: dit nieuws klopte niet. De bron, N-VA Kamerlid Nadia Sminate, had de foute informatie zelf uit een andere krant. De Tijd stelde op 8 februari op haar voorpagina dat het tijdskrediet de gemeenschap op tien jaar tijd 24 keer meer kost. Een dag later volgde, op een binnenpagina in een klein stukje, een rechtzetting: het cijfer klopte niet omdat een fout was gemaakt bij de omrekening naar de euro.
De grote mediagroepen in ons land zijn quasi volledig in handen van figuren die nauw verbonden zijn met de grote industriële en financiële groepen. Zo wordt de raad van bestuur van de groep Corelio, van onder meer De Standaard, voorgezeten door Thomas Leysen. Die was voorheen voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen. Ook De Morgen is in handen van een groep rond een grote ondernemer, Christian Van Thillo. Hoe kunnen we verwachten dat dergelijke media zouden ingaan tegen de belangen van hun broodheren? De publieke omroepen worden gedomineerd door een politieke raad van bestuur waarin de neoliberale politici erover waken dat het eenheidsdenken niet wordt doorbroken. Tegenover de patronale greep op de media hebben we nood aan onze eigen media. Dat is een van de redenen waarom we deze krant en onze website uitbrengen. Steun ons daarin, neem een abonnement of plaats naar aanleiding van 1 mei een strijdbare groet in ons blad in het kader van onze traditionele ‘meigroeten’.
Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole.
arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond.
waar LSP voor staaT
D
e technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake meer van
dls312.indd 12
diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van
Revolutie
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij. Arbeidersdemocratie
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de
Voor socialisme en internationalisme
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid. LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
27/02/2012 12:24:55
GEneratieconflict?
www.socialisme.be Maart 2012
13
Jongeren en vakbond:
Hoe een generatieconflict vermijden... door een jonge metallo uit
Gent
E
r werd voorheen ook regelmatig over gesproken, maar het was toch lang geleden dat zoveel moeite werd gedaan om het ‘generatieconflict’ zo centraal in de discussie te plaatsen. Rond de staking van 30 januari werd dit door de burgerij en haar media zelfs als belangrijkste onderwerp van debat naar voor geschoven. Ook nadien ging de discussie voort. Een stem die doorgaans ontbrak, was die van de jonge vakbondsmilitanten.
Als jonge militant had ik de voorbije weken veel discussies met jonge en minder jonge collega’s. Daarbij kwam al snel een probleem naar boven: de afgelopen jaren werden weinig inspanningen gedaan om jongeren bij de vakbonden te betrekken. Dat gebeurt op verschillende manieren: er wordt niet uitgelegd wat het nut van een vakbond is, jongeren hebben dikwijls geen stemrecht over een cao of bij de sociale verkiezingen omdat ze maar interimmers zijn, er wordt amper opgetreden tegen het gebruik van interimarbeid (waardoor het gebruik daarvan enkel maar toeneemt, voortaan wordt het zelfs mogelijk om interim als selectieprocedure te gebruiken), militantenvergaderingen waaraan jongeren niet kunnen deelnemen, jongerenbijeen-
Scholieren nemen deel aan het verzet tegen de besparingen
door
T
Julien (Brussel)
ijdens de algemene staking van 30 januari vroegen de Actief Linkse Scholieren de jongeren van het Atheneum Charles Janssens (ACJ) in Elsene om de acties te ondersteunen. Hun solidariteit kon op heel wat steun rekenen. Werkloosheid, onzekere jobs, lage lonen,… dat is wat veel jongeren te wachten staat. Het besparingsbeleid van de regering zet de toekomst van de jongeren op het spel. Redenen genoeg om aan het verzet deel te nemen.
dls312.indd 13
“Karl Marx leeft en zit in Aud D van de Blandijnberg”
komsten van de vakbonden die niet of en arbeidsvoorwaarden. Campagnes zoamper worden aangekondigd als ze al als Occupy in de VS tonen ook aan dat plaatsvinden,... jongeren wel degelijk bereid zijn om tot Er is dus wel degelijk een probleem. actie over te gaan. Opvallend bij dergeEen groot deel van de generatie die de lijke mobilisaties is dat ze zich niet beafgelopen twintig jaar is beginnen wer- perken tot het meelopen achter een feestken, heeft weinig zicht op hoe de vak- wagen, maar dat het om inhoudelijke en bonden doorheen acties als betogingen concrete campagnes gaat. en stakingen verandering kunnen afWe mogen ons niet laten vangen door dwingen. Met halfslachtige mobilisa- een mediacampagne die ons doet geties en onduidelijke campagnes wordt loven dat jongeren niets met het verdat er niet beter op. De vakbondsleidin- zet tegen de pensioenhervorming, of gen stellen dat het niet bij uitbreiding met gemakkelijk is om jon- Veel jonge werkenden de vakbonden, te hebben weinig zicht op geren te informeren en maken willen hebhoe de vakbonden bij de acties te betrekben. We kun nen doorheen acties als ken. Maar anderzijds is de retor iek over betogingen en stakinhet voor veel jongeren het generatieconook moeilijk om aan de gen verandering kunnen f lict gemakkelijk afdwingen. Met halfvakbondswerking deel weerleggen door slachtige mobilisaties te nemen. Onder meer de syndicale strijd en onduidelijke door de wildgroei van te koppelen aan een campagnes wordt dat tijdelijke contracten is actieve strijd tegen er niet beter op. dat niet evident. jongerenwerkloosHoe kan dat verandeheid. Waar wordt ren? Er is nood aan een vakbondswer- op gewacht om daar een degelijke inking die belang hecht aan eenheid in de formatie- en mobilisatiecampagne rond strijd door bijvoorbeeld de strijd rond de op te zetten met ook voldoende argupensioenen te koppelen aan actieve cam- menten die we op de werkvloer kunnen pagnes tegen de jongerenwerkloosheid. gebruiken? Marc De Vos op Twitter: “Karl Marx leeft en zit in Aud D van de Blandijnberg. Het is noodzakelijk dat ook jongeren in Om onze zwaar bevochten rechten te De nuance is dood #allesopeenhoopje”. De mensen zaten inderdaad op een tijdelijke jobs met erg flexibele contrac- behouden en uit te breiden, zullen jong hoopje, het debat polariseerde en Karl Marx zát in auditorium D. ten worden betrokken. In Australië is en oud samen moeten strijden. Het ‘geer het voorbeeld van de vakbond Unite neratieconflict’ is een mistgordijn van door Thomas K (Gent) Het debat barstte volledig los die jongeren in winkels, fastfoodrestau- de 1% om gezamenlijk verzet van de toen het over de crisis ging. Bart rants,... organiseert en daarbij al enige 99% tegen te gaan. Daar mogen we ons Vandersteene stelde vanuit een marsuccessen kon boeken op vlak van lonen niet aan laten vangen! et een militante delegee xistische invalshoek dat het de arbeivan het ABVV en een ders zijn die waarde creëren. De sivertegenwoordiger van tuatie in Griekenland greep hij aan Voka tegenover elkaar in een om te wijzen op de collectieve verzaal en het geeft vonken. De arming die neoliberale besparingen Actief Linkse Studenten hielden met zich meebrengen. op 23 februari een debat tussen Volgens Roskams en Moerman voor- en tegenstanders van was dat niet alleen een voorbijgede staking van 30 januari. Er streefd idee, het woord kapitalist waren zo’n 150 aanwezigen zou even weinig zeggen als het idee voor een scherp debat over de van de 1% tegen de 99% gepromoot economische crisis. door Occupy Wall Street. Omdat marxisme niet het terrein Links in het debat zaten Bart is waar Roskams zijn slag kan slaan, Vandersteene, de woordvoerder van hakte hij verder in op de Belgische LSP; Thomas Decreus, politiek filo- vakbonden. Hij werd daar vakkunsoof aan de universiteit in Leuven; dig in bijgestaan door Moerman. en Sven Naessens, delegee van het De vakbonden zouden volgens deze ABVV bij Total. Aan de rechter- sprekers niet eens tien procent van zijde zaten de tegenstanders: Nick de werknemers vertegenwoordigen. Roskams van Students for Liberty, Op de vraag of Roskams enig idee die een “open brief” had geschreven had van hoe het ABVV intern beaan Rudy De Leeuw (ABVV), gede- slissingen neemt, kon hij niet antlegeerd bestuurder van Voka Geert woorden. Moerman, en Marc De Vos van het Marc De Vos beschreef de crisis liberale Itinera Institute. in Griekenland als het resultaat van Aa nva n kelijk botsten vooral hun “zieke” cultuur. Corruptie en Moerman en Naessens. Het kwam cliëntelisme zouden de crisis hebben tot vonken over de staking, maar de veroorzaakt. Hoe de besparingen de discussie werd harder toen het over Grieken treffen, bleef buiten beeld. anticrisismaatregelen ging en vooral Achteraf plaatste Marc De Vos In de aanloop naar de algemene staking iedereen kon spreken. Met een dertigtal toen over de sociale zekerheid werd een opmerkelijke tweet: “Karl werd een pamflet verspreid waarin we jongeren werd de hele voormiddag ac- gesproken. Wat voor Geert Moerman Marx leeft en zit in Aud D van de uitlegden wat het beleid betekent voor tie gevoerd. Na de middag werd deelge- niet meer dan een luie hangmat was, Blandijnberg. De nuance is dood.” jongeren. Er werd nog geprobeerd om nomen aan een syndicale bijeenkomst is voor Sven Naessens nog altijd de Ja, Marx heeft wel vaker de neiging laatste strohalm die vele duizenden ergens ongelegen op te duiken. Voor onze solidariteitsactie te verbieden, een aan de beurs. de verdedigers van het kapitalisme uitdrukking van de wijze waarop met Met deze actie toonden we het poten- noodgedwongen grijpen. Er was een grappig moment toen is hij de partycrasher bij uitstek. Zij jongerenprotest wordt omgegaan. De tieel om jongeren te organiseren en te jongeren lieten zich niet doen en plaats- betrekken bij de strijd tegen de bespa- Roskams zijn standpunt dat het de verwijten ook al wie het neoliberale ten op 30 januari een levendige stakers- ringen en voor onze toekomst. Als het ondernemers zijn “die welvaart eenheidsdenken betwist van een gepost voor de poorten van hun school. van de regering en het patronaat af- creëren” wilde onderbouwen. “Wie brek aan nuance. Terwijl het kapitalistische systeem Wat verder stond ook een stakerspost hangt, komt er een operatie “generatie bouwt de bedrijven?”, vroeg hij retovan het personeel. zonder toekomst”. Wij verwerpen een risch. Het antwoord moest zijn: “de dieper in de crisis wegzakt, is de De scholieren hadden een spandoek dergelijk toekomstbeeld. De jongeren ondernemer” die zijn startkapitaal zoektocht naar antikapitalistische bij: “Wij willen scholen, werk, een toe- moeten hun stem in het debat opeisen. aanwendt om een bedrijf te starten. alternatieven stilaan een breder fekomst”. Ze riepen slogans tegen de be- Met de actie wilden we tenslotte ook de Maar iemand uit de zaal was hem net nomeen onder jongeren. sparingen en voor solidariteit. Er volgde banden tussen jongeren en werkenden iets te snel af en zei “de arbeiders”. ook een algemene vergadering waarop versterken.
Z
27/02/2012 12:24:56
14
antifa & Jongeren
Nationalisme biedt geen antwoord op eurocrisis
I
Terwijl links zich richt tegen de dictatuur van de markten, keert extreemrechts zich tegen de Antwerpse scholieren van allochtone afkomst.
n navolging van succesvolle extreemrechtse en rechts-populistische campagnes van onder meer de Ware Finnen en Marine Le Pen in Frankrijk trekt ook de NSV, de studentenclub van het Vlaams Belang, de kaart van het nationalisme als ‘antwoord’ op de eurocrisis. Het enge nationalisme wordt verborgen achter een verzet tegen het neoliberale besparingsbeleid waar extreemrechts gisteren nog een grote voorstander van was.
De crisis versterkt de afkeer tegenover alle instellingen die vooraan staan in het opleggen van het neoliberale beleid. De Europese Commissie legde in nauwe samenwerking met de nationale lidstaten een beleid van liberaliseringen en privatiseringen op. De financiële speculanten kregen vrijspel. Het is echter verkeerd te denken dat de EU dit beleid tegen de wil van de nationale overheden heeft doorgevoerd. Een van de meest Euro-kritische landen, Groot-Brittannië, stond onder premier Thatcher in de jaren 1980 op de eerste rij om het de financiële speculanten naar hun zin te maken. GrootBrittannië wordt vandaag ook bijzonder hard getroffen door de crisis. De toenemende tendens naar het ondermijnen van iedere vorm van democratie, van het opleggen van technocratische regimes tot het wettelijk opleggen van het besparingsbeleid, is een uitdrukking van het feit dat de EU geen antwoord heeft op de systeemcrisis. De oorzaak van die crisis heeft op zich weinig met de Europese structuren te maken, maar wel met de wijze waarop het kapitalisme werkt voor de 1% rijksten en niet werkt voor de 99% anderen. Dat is een element waar extreemrechts zedig over zwijgt. De nationale soevereiniteit wordt ingeroepen als antwoord op de eurocrisis. Als we kijken wat extreemrechts op nationaal vlak doet, zien we dat er vanuit die hoek geen antwoord op de crisis moet worden verwacht. De Nederlandse PVV van Wilders gedoogt een besparingsregering die cadeaus uitdeelt aan de banken en grote bedrijven terwijl het de gewone werkende bevolking pluimt. In Griekenland maakte het extreemrechtse LAOS een tijdlang deel uit van de besparingsregering. Minister Makis Voridis, een goede politieke vriend van
voormalig VB-voorzitter Vanhecke, bleef de regering steunen toen zijn partij er uit stapte. Voridis keurde het volledige besparingspakket dat door de EU werd opgelegd goed. In eigen land stapte ook Vlaams Belang jarenlang mee in het neoliberale eenheidsdenken. Het economisch congres van die partij in 2005 haalde het liberaliseringsbeleid uit Ierland als model voor Vlaanderen aan. En ook het Europese beleid werd volledig gesteund: de zogenaamde Lissabon-agenda om “Europa te ontwikkelen tot de meest concurrentiële regio was zeker geen overbodige ambitie”, aldus het Vlaams Belang in 2005. Vandaag betoogt extreemrechts uit tegen het beleid dat het zeven jaar geleden “geen overbodige ambitie” noemde. In de oproep voor de NSV-betoging van 15 maart stellen de extreemrechtse studenten dat de eurocrisis werd veroorzaakt door “de niet-naleving van eigen verdragen”. Blijkbaar meent extreemrechts dat het besparingsbeleid niet strikt genoeg werd nageleefd. Het is tegenstrijdig dat de financiële crisis tegelijk wordt toegeschreven aan een “internationalistisch neoliberaal beleid”. Het feit dat de NSV voorbijgaat aan de echte oorzaken van de crisis maakt dat het ook geen alternatief kan formuleren. De extreemrechtse studenten beperken zich tot het meesurfen op een algemeen ongenoegen tegenover het besparingsbeleid waarbij ze dat ongenoegen in nationalistische richting proberen te sturen. Daarmee wordt een nieuwe poging gedaan om het Franse voorbeeld te volgen. Het Vlaams Belang is destijds groot geworden door het racisme van Jean-Marie Le Pen te kopiëren. Vandaag wordt gehoopt dat het kopiëren van de sociaal klinkende anti-EU kritiek van Marine Le Pen tot nieuwe
successen kan leiden. Een dergelijke retoriek kan ingang vinden indien de linkerzijde en de arbeidersbeweging daar ruimte voor laten. Tegenover de dictatuur van de markten en hun politieke vertegenwoordigers in de internationale instellingen en de nationale regeringen en parlementen, is er nood aan een actieve oppositie die vertrekt van de echte tegenstellingen: die tussen de 1% en de 99%. De arbeidersbeweging moet zich ook Europees en internationaal organiseren zodat een hetze tegen de Grieken of andere ZuidEuropeanen geen kans maakt. We zitten overal in hetzelfde bootje en zullen bijgevolg samen de strijd moeten aangaan. Een Europese algemene staking zou een eerste stap kunnen zijn. Dat is een terrein waar extreemrechts volledig afhaakt. Als de gewone werkenden en hun gezinnen de strijd tegen het besparingsbeleid aangaan, is extreemrechts de eerste om te zeggen dat “werken baat, staken schaadt”. Filip Dewinter herhaalde die oude VBslogan nogmaals bij het recente protest tegen de aanval op de pensioenrechten in ons land. Extreemrechts speelt in op de crisis, maar heeft er geen antwoorden op. In onze internationale strijd tegen de dictatuur van de 1%, voor de weigering om de schulden af te betalen, de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder democratische controle en beheer van de bevolking, massale investeringen in jobs, huisvesting, onderwijs,... zullen we in extreemrechts geen bondgenoot maar een vijand vinden. De campagnes van het Vlaams Belang zijn vooral gericht tegen de moslims in plaats van tegen de verantwoordelijken voor de crisis die de levensstandaard van de 99% ondergraaft. Socialisten verwerpen de chantage van de markten en pleiten voor massastrijd om de besparingen te stoppen. Alles wat die strijd verdeelt, zal ze verzwakken. Wij staan voor een Europa van de werkende bevolking en komen op voor een socialistische confedertie van vrije en onafhankelijke staten in Europa.
de
Linkse Socialist
Voka: verhoog het inschrijvingsgeld!
Patroonsorganisatie Voka deed een voorstel om bij de Vlaamse besparingen ook hard te snoeien in het hoger onderwijs. De gedelegeerd bestuurder van Voka, Jo Libeer, verklaarde: “De inschrijving aan de universiteit voor 1 jaar kost in Vlaanderen 500 euro, dat is minder dan de aankoop van een iPad, dus ik denk dat er dan toch wel mogelijkheden moeten zijn om iets te verhogen.” Een verhoging van het inschrijvingsgeld beperkt de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Wie het niet breed heeft, en dat is een groeiende groep van de bevolking, zou hierdoor zijn kinderen niet langer naar de universiteit kunnen sturen.
Muffinman vrijgesproken
Op 8 februari werd de zogenaamde ‘Muffinman’ vrijgesproken door het Hof van Beroep te Gent. De man was eerder veroordeeld omdat hij muffins die de vervaldatum op de verpakking hadden overschreden uit een container bij een warenhuis had weg gehaald. ‘Diefstal’, vond de directie van het warenhuis en de rechter in eerste aanleg. Aan het Gentse justitiepaleis werd actie gevoerd om de Muffinman een hart onder de riem te steken, maar ook om te protesteren tegen voedselverspilling. De Actief Linkse Scholieren waren ook aanwezig.
Jongerenwerkloosheid in Spanje boven de 50%
De werkloosheid in Spanje blijft dramatisch toenemen. In het laatste kwartaal van 2011 waren er 5,3 miljoen werklozen in het land (22,9% van de bevolking). Dat waren er zowat 300.000 meer dan in het derde kwartaal van 2011. Vooral onder jongeren is er een forse toename van de werkloosheid. Eind september was ‘slechts’ 45,8% van de jongeren werkloos, nu is dat voor het eerst opgelopen tot meer dan de helft: 51,4% van de Spanjaarden jonger dan 25 zit zonder werk.
Daar komen de zwarte konijnen
Op de anti-NSV betoging van 15 maart zal ook een delegatie van ‘Syndicalisten tegen Fascisme’ opstappen. Meer info: http://nopasaranbe.blogspot.com. Foto: tijdens het economisch congres van het VB in 2005 stapten ook vakbondsmilitanten op in een antifascistische betoging in Gent.
dls312.indd 14
Het feit dat de N-VA heel wat voormalige VB-mandatarissen aantrekt, ontlokte bij andere partijen opmerkingen over deze zogenaamde ‘zwarte konijnen’. N-VA-topman De Wever beweert dat zijn partij selectief is, niet alle ex-VB’ers worden binnen gelaten. Karim Van Overmeire mocht als voormalige medeauteur van het 70-puntenprogramma wel binnen, Francis Van den Eynde niet. Het is niet duidelijk waarom de ene minder aangebrand zou zijn dan de andere. Filip Dewinter kondigde aan dat hij zal terugslaan. Hij zal ranzige uitspraken van zijn voormalige medestanders bundelen. Gezien het ranzige karakter van zijn partij zal dat niet zo moeilijk zijn. Hiermee slaat Dewinter twee vliegen in één klap: de hypocrisie van de overlopers naar N-VA aantonen alsook het ranzige karakter van zijn eigen partij. We kijken er vol belangstelling naar uit!
27/02/2012 12:25:03
partijnieuws
www.socialisme.be Maart 2012
28-29 april: neem deel aan Socialisme 2012, weekend van vorming en discussie
15
door Els Deschoemacker
bat over de nood aan socialisme. Dit jaar belooft meer van hetzelfde te brengen, maar niet noodzakelijk een e crisis van het herhaling van 2011. We waren getuige kapitalisme van grootse bewegingen die het vermoleverde één van gen aantonen van een arbeiders- en masde meest stormachtige sabeweging om in actie verandering af jaren ooit op. De revolutie te dwingen en die de heersende klassen van de Tunesische massa’s overal ter wereld doodsangsten aanjoeverspreidde zich begin vorig gen. Tegelijk vertoonden deze beweginjaar als een wervelwind door gen fundamentele zwakheden waardoor het Midden-Oosten en Noord- niet aan de fundamenten van uitbuiting Afrika en stak sindsdien en onderdrukking werd geraakt en er alle wereldzeeën over. Het geen echte verandering kwam. Dit liet weekblad TIME erkende het ruimte aan reactionaire krachten om in belang ervan door “de betoger” enkele landen de beweging af te blokuit te roepen tot personaliteit ken en terrein te heroveren. van het jaar 2011. Het is essentieel om dit proces van revolutie en contra-revolutie beter te Via plein- en fabrieksbezettingen, begrijpen en ons de lessen ervan eigen massabetogingen, stakingen en alge- te maken, om te kunnen afrekenen met mene stakingen,... streden miljoenen het kapitalistische systeem dat aan de jongeren en arbeiders tegen enkele basis ligt van iedere onderdrukking. Dit van de meest gehate regimes en de niet is de doelstelling van Socialisme 2012. aflatende druk van kapitalisten en hun Het weekend brengt daarvoor jongeren, regeringen om hen te doen opdraaien syndicalisten en activisten samen uit voor de crisis. Het oude spook van de binnen- en buitenland. klassenstrijd is terug, net zoals het deHieronder enkele hoogtepunten.
D
Een wereld in verzet tegen het kapitalisme
Dit is het thema van de openingsmeeting en tevens de rode draad die door het weekend loopt. Op de openingsmeeting wordt gesproken door Brett Hoven, een CWI-verantwoordelijke die meermaals in Tunesië verbleef, een medewerker van Paul Murphy en Els Deschoemacker van LSP. Brett Hoven, voormalig Ford-arbeider in Minnesota en linkse socialist, zal toelichten hoe de Amerikaanse maatschappij sinds de subprime crisis op haar grondvesten davert. De “Amerikaanse droom” is een illusie geworden. De publieke steun voor de occupybeweging weerspiegelt een groeiende radicalisatie. Steun voor het kapitalisme is tanend door de druk en uitzichtloosheid van de economische en politieke crisis. Recente peilingen tonen dat interesse in socialisme, hoewel zeer verward over de betekenis ervan, floreert. In tegenstelling tot wat dikwijls gedacht wordt, kent de Amerikaanse arbeidersbeweging een rijke traditie. Zo vindt 1 mei haar wortels in de strijd van de Amerikaanse arbeiders voor de achturendag! De meest belangrijke ontwikkeling van het afgelopen jaar was zonder twijfel de golf van revoluties in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Een jaar later blijven deze nazinderen op de meest krachtdadige manier. Deze discussie zal toegelicht worden door een vertegenwoordiger van het CWI. Hij was in Tunesië tijdens de revolutie, bezocht het land sindsdien verschillende keren en volgt de situatie op de voet. In Tunesië en Egypte spreekt men over de nood aan een tweede en derde revolutie, want de eerste bleef onvoltooid. Aan de top was er verandering van personeel, maar aan de basis, op economisch en sociaal vlak, bleef het systeem op haar
plaats. Belangrijke oorzaken van de revolutionaire opstanden waren het gebrek aan perspectief, werkloosheid en de ellendige arbeids- en levenscondities van de massa’s. Deze blijven tot op vandaag bestaan en vormen de impuls voor de ontwikkeling van een nieuwe fase van strijd. In Egypte werden nieuwe vakbonden opgezet en in Tunesië was er de strijd om de bestaande vakbond te democratiseren en te stoelen op strijd. Lessen trekken uit deze revoluties is een voorwaarde om waar ook ter wereld succesvolle revoluties te voltooien. Een medewerker van Paul Murphy, linkse socialist en Europees parlementslid voor de Ierse Socialist Party, spreekt over de oorzaken van de eurocrisis, de nood aan eengemaakte strijd en een socialistische programma voor de Europese arbeidersbeweging. De crisis in Europa dreigt de hele wereldeconomie mee te sleuren. Een uitweg op kapitalistische basis is er niet. Het prediken van groei staat in scherp contrast met de drastische besparingsagenda. In land na land groeit de weerstand. Hoe het steeds meer autoritaire en semi-koloniale bestuur van de EU vervangen door een positief Europa voor de arbeidersbeweging, een socialistische federatie van Europese landen, is deel van het debat.
Voor een links alternatief. Weg met de rechtse besparingspolitiek! Ook in België staat klassenconfrontatie op de agenda. Het debat naar aanleiding van de algemene staking van 30 januari toonde de openlijke aversie van de heersende elite tegen alles wat met werknemersstrijd en -organisatie te maken heeft. Hun doel is duidelijk. Net zoals elders in Europa en de wereld willen ze komaf maken met het welvaartsmodel waarvoor ooit zo hard gevochten is. In een periode van crisis leidt de drang naar competitiviteit tot voortdurende loondumping en afbouw van onze sociale rechten. Terwijl men banken blijft redden, komt onze toekomst in gevaar. Tijdens ons syndicaal café discussiëren we over het beruchte “Duitse model” dat ze ons willen opdringen. De nood voor de vakbonden om te breken met hun sociaal- en christendemocratische “partners” in de regering, zal gedurende het weekend ongetwijfeld meermaals aan bod komen. Er gaapt een enorme ruimte op de linkerflank van de politiek. De regering ondermijnt de mogelijkheid voor de PS om zich voor te doen als minste kwaad en als garantie voor het behoud
dls312.indd 15
De geschiedenis van het Belgische Trotskisme Gustave Dache, auteur van “De opstandige en revolutionaire algemene staking in de winter van 60-61”, zal samen met Eric Byl van LSP de rijke maar minder gekende geschiedenis van het Belgische Trotskisme toelichten. François Bliki zal spreken over leven en werk van Trotski op basis van diens autobiografie: “Mijn leven”. We stellen tevens het boek ‘Hoe het jodendom de geschiedenis kon overleven’ voor. Dat is in 1942 geschreven door de Belgische trotskist Abram Leon, nu verschijnt het voor het eerst in het Nederlands.
Documentaire: ‘Sri Lanka’s Killing Fields’ met nabespreking Deze documentaire brengt schokkende beelden van de eindfase van de oorlog tegen de Tamilsprekende bevolking in Sri Lanka. We tonen de Engelstalige documentaire en houden een nabespreking: welk soort internationaal onderzoek naar de oorlogsmisdaden en hoe kunnen we de strijd van de Tamilbevolking voor gerechtigheid versterken? Met: activisten van Tamil Solidariteit en Geert Cool.
Extreemrechts: het gevaar is niet geweken Waarschuwingen uit Frankrijk en Oost-Europa. De antifascistische strijd is niet gestreden. Marine Le Pen toont in Frankrijk hoe extreemrechts terug de kop kan opsteken. Formaties als het Hongaarse Jobbik, een openlijke neo-fascistische partij, scoren bij verkiezingen en drijven hun straatgeweld op. Met een spreker van Gauche Révolutionnaire (Frankrijk) en Mathias, jongerenverantwoordelijke LSP-Antwerpen.
Acta: het internet op slot Acta is een verdrag dat officieel gericht is tegen namaakproducten. In werkelijkheid is het een middel van de 1% om hun winsten te garanderen door het internet aan banden te leggen. Het is een onderdeel van de kruistocht tegen illegale downloads. De technologische mogelijkheden van het internet botsen met het winstprincipe dat centraal staat in het kapitalisme. Het verzet tegen Acta komt internationaal op gang. Waarom is dit verzet belangrijk en hoe staan wij als socialisten tegen auteursrechten, intellectuele eigendom, patenten,… met als spreker: Jean Larock uit Luxemburg.
van onze sociale verworvenheden. We organiseren een debat met onder meer Erik De Bruyn, woordvoerder van Rood! Alain Mandiki, voorzitter van LSP in Namen, zal spreken over de nood aan een nieuw politiek verlengstuk voor de Socialisme zeer strijdbare strijd20 v indt plaats o 12 tradities in het zuiden 29 april in c p 28 en van ons land. Anja e Deschoemacker van De Rinck o ntrum p LSP zal de nood aan Dapperheid het Pro-life of Pro-choice s arbeiderseenheid bein Anderlec plein ht. Het nadr ukken in een De ‘Pro Life’-beweging probeert in België al een tijdje voet aan grond te krijgen. Zo pikt ze abortuscenvolledige pro land waar de burg ra m tra uit om actie te voeren. Ze trekken niet enkel met foto’s van foetussen naar de voordeur van die centra, m a en praktisc gerlijke politici de he info maar spreken de vrouwen ook actief aan. Het is onaanvaardbaar dat vrouwen op een dergelijk kwetsbaar vind je op s verdeel-en-heerspomoment op deze manier aangevallen worden. Verworvenheden blijven niet eeuwig bestaan als ze niet veroc litiek tot kunst hebbe of in ons ialisme. dedigd worden. Tegelijk is het van belang op te komen voor het recht op kinderen krijgen. De keuze is vanp a m flet ben verheven. (beschikba daag niet zo vrij als men denkt. De sociale afbraakpolitiek laat vrije keuze geen kans. Aisha, verantwoorar via de delijke van LSP-vrouwen, debatteert met vertegenwoordigers van vrouwenorganisaties, en mogelijk ook van redactie). enkele abortuscentra, over hoe het recht op vrije keuze kan gerealiseerd worden.
27/02/2012 12:25:04
socialisme.be Ben
je de dagelijkse stroom van
desinformatie in de traditionele media beu?
Wil je ook een andere Neem
kant van het nieuws horen?
dan een abonnement op dit blad
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nummer 312 Maart 2012
en volg onze dagelijkse website socialisme.be.
Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons!
s t r i j d s o l i d a r i t e i t s o c i a l i sm e
Samen strijden tegen racisme, seksisme, homofobie,...
H
et is niet omdat het Vlaams Belang het niet goed doet in de peilingen, dat racisme en andere vormen van verdeeldheid van de baan zijn. De economische crisis blijft de kloof tussen de 1% rijksten en de 99% armsten verder vergroten. Tegenover het eengemaakte verzet van de 99% worden alle mogelijke verdeeldheden ingeroepen. De wijze waarop de media en politici uithaalden naar de ‘luie Grieken’ die jarenlang boven hun stand leefden, maakt duidelijk hoe een verdeel-en-heerstactiek werkt. Voor de kapitalisten geldt het principe van de Als er door de afwezigheid van een politiek inconcurrentie: zelf maken ze om ter meeste win- strument geen collectief antwoord op de tekorten sten, ons leggen ze een strijd om de tekorten op. komt, kan extreemrechts het electorale vacuüm Wie kan zich nog degelijke huisvesting permit- deels vullen. Dat zien we in landen als Hongarije teren? Wie vindt nog werk? Er wordt ons wijs waar de neofascistische partij Jobbik tot 25% in gemaakt dat we enkel bij de gelukkigen kunnen de peilingen haalt. In het stadje Gyöngyöspata is horen indien we het beter doen dan onze buren Jobbik aan de macht en is het grootste deel van of vrienden. Intussen leidt de crisis van het kapi- de 500 Roma-zigeneurers al moeten weg vluchtalisme tot nooit geziene werkloosheidscijfers in ten. Een jaar geleden moest het Rode Kruis tushet zuiden van Europa: meer dan de helft van de sen komen om de Roma te evacueren na aanhouSpaanse en Griekse jongeren zit zonder werk en dend geweld door paramilitaire groepen die met zonder toekomst. De oorzaak daarvoor ligt niet Jobbik zijn verbonden. Meer dan de helft van de bij de jongeren maar bij het systeem. Romagemeenschap in Hongarije zit zonder werk.
dls312.indd 16
Ook in landen als Bulgarije en Roemenië is er regelmatig geweld tegen Roma maar ook tegen de holebigemeenschap. In West-Europa keert het racisme zich eerder tegen de moslims. Dat is op zich een relatief nieuw fenomeen. In de eerste versie van het 70puntenprogramma (1992) van het Vlaams Blok stonden er slechts drie punten over moslims, in een tweede beperkt herziene versie uit 1996 waren dat er al vijf en vandaag heeft het 70-puntenprogramma plaats geruimd voor een campagne tegen ‘islamisering’. Het doel blijft hetzelfde: migranten viseren. In Frankrijk toont Marine Le Pen dat extreemrechts daar electoraal mee kan scoren. Als we extreemrechts laten doen, zal het steeds verder gaan. Het geweld tegen Roma’s in Hongarije moeten we als waarschuwing zien en als aanmoediging om het antifascistische verzet
te organiseren. Om met de 99% sterker te staan in de strijd tegen de 1% machthebbers, moeten we actief ingaan tegen verdeeldheid. Dat is waarom we mobiliseren naar de anti-NSV betoging op 15 maart in Leuven maar ook naar de betoging aan het gesloten asielcentrum in Vottem op 18 maart. Het criminaliseren van vluchtelingen is een vorm van geïnstitutionaliseerd racisme. Wij gaan voor een strijdbare en politieke betoging op 15 maart waarmee we ook pleiten voor jobs, betaalbare huisvesting, degelijke openbare diensten,... Daarmee kunnen we het verzet tegen het kapitalisme versterken en de discussie over een socialistisch alternatief aangaan. Het volstaat niet om de symptomen van een ziek systeem te bestrijden, we moeten de oorzaak zelf aanpakken. Betoog mee, organiseer je en ga samen met ons de strijd aan voor een socialistisch alternatief!
27/02/2012 12:25:05