Bermgrasinzamelstructuur Regio Utrecht
Sieta de Vries Provincie Utrecht Seminar Cumela en BVOR 7 oktober 2013
‘Accelerating Renewable energies through valorisation of Biogenec Raw materials’ Doel ARBOR: Verbeteren van duurzaam gebruik van biomassa voor energie in NWE
Wat gaat de Provincie Utrecht doen binnen ARBOR?
“Van bermgras tot groengas”
Drie deelprojecten: 1 Onderzoek: Collectieve inzameling bermgras rendabel? 2 Introductie nieuwe techniek: droogvergisten bij composteerinrichtingen 3 Realisatie van een biogashub faciliteren
Bermgrasinzamelstructuur Regio Utrecht -
Aanleiding, doelstelling, uitgangspunten Huidige stand van zaken Verwerkingsmogelijkheden en duurzaamheid Vorm inzamelstructuur
Aanleiding: - Taak: weg onderhouden = bermen maaien - Afvoeren maaisel ivm ecologisch bermbeheer - Maaisel niet geschikt voor veevoer Afval - Jaarlijks terugkerende kostenpost
Compostering
Doel: Duurzamere benutting van bermgras met minder kosten en met behoud van ecologische waarden en verkeersveiligheid Oplossing: Een gezamenlijke inzamelstructuur biedt, door langere contracten, investeringsmogelijkheden voor duurzamere verwerking en draagt daardoor bij aan een verlaging van de kosten
Uitgangspunten inzamelstructuur bermgras: -
Financieel voordeel voor alle deelnemers Dezelfde ecologische en verkeerskundige voorwaarden Uitgaan van natuurlijke grasproductie Duurzamere verwaarding dan compostering Provincie Utrecht en het Gooi
Huidige Stand van zaken – partijen + rollen
Huidige Stand van zaken - werkgebieden Bermgras afkomstig van: - binnen de bebouwde kom (bermen, gazons, recreatiegebieden, sportvelden, golfbanen) - buiten de bebouwde kom (normaal en ecologisch bermbeheer) - sloten en watergangen - natuurterreinen
Huidige Stand van zaken- hoeveelheid bermgras Type weg
Lengte (KM)
Berm (M)
Oppervlakte (HA)
Productie (Ton/HA)
Productie (Ton nat)
Gemeenten
7358
4
2943
11
32.373
Provinciaal - U
361
4
145
11
1.595
Provinciaal - NH
59
4
24
11
264
Rijkswegen
479
10
168
11
1.848
Fietspaden
2350
1,5
353
11
3.883
Waterschapswegen
165
3
18
11
198
(Gooi & Vechtstreek)
Slootmaaisel Type terrein
Natuur
47.519 Oppervlakte (HA)
Productie (Ton/HA)
Productie (Ton nat)
2.361
10,4
24.554
2.061
10,4
21.434
(droge grond)
Recreatieterrein ( park & plantsoen)
Theoretisch / jr 40.000 ton bermgras 48.000 ton slootmaaisel + 46.000 ton natuurgras Ruim: 130.000 tonnat maaisel
Huidige Stand van zaken- hoeveelheid bermgras Type weg (productie in tonnat))
Productie theoretisch
Percentage beschikbaar
Productie praktisch
Gemeenten Provinciaal (U) Provinciaal (NH)
32.373 1.595 264
100% 100% 100%
32.373 1.595 264
1.848 3.883 198 47.519
100% 100% 100% 30%
1.848 3.883 198 14.256
(Gooi & Vechtstreek)
Rijkswegen Fietspaden (U+NH) Waterschapswegen Slootmaaisel Type terrein (productie in tonnat)
Productie theoretisch
Percentage beschikbaar
Productie praktisch
Natuur
24.554
20%
4.911
21.434
10%
2.143
(droge grond)
Recreatieterreinen (park & plantsoen)
Praktisch / jr 40.000 ton bermgras 14.000 ton slootmaaisel + 7.000 ton natuurgras Ruim: 60.000 tonnat maaisel
Huidige Stand van zaken- kosten/opbrengsten Type terrein
Kosten (euro)
Meet eenheid
Frequentie (per jaar)
Recreatieterreinen*
1895 214 5 90 1,50 830 30
Per Ha Per ton Per are Per ton Per m. Per ton Per ton
6x
25-50 12,50
Per ton Per ton
Wegbermen Sloten Natuurterreinen
2x 2x
(vergoeding)
Verwerking Transport (gemiddeld)
Kosten per ton afhankelijk van: maaifrequentie, -methode, afval opruimen, verwerkingmethode, logistiek
Huidige Stand van zaken- kosten/opbrengsten
Totaal: € €
462.924 925,847
€ 8.449.740
Verwerkingsmethoden en duurzaamheid Berm m aaisel/groenafval Aspect
Eenheid
Ruimtebeslag CO2-reductie (netto) -Uitstoot -Besparing Hinder omgeving -Geur -Luchtkw aliteit -Geluid -Veiligheid Energieproductie, E+W Grondstoffenproductie Verw erkingstarief Investering
m2/ton/jaar kg/ton kg/ton kg/ton ++ tot -++ tot -++ tot -++ tot -MJ/ton ton/ton €/ton €/ton
Vergisten (droog)
Vergisten (nat)
Open com postering
0,5 137 54 191
0,5 156 65 221
0,35 55 59 114
++ --1899 0,57 35 128
++ 0 0 2659 0,6 15 140
0 + 0 0,55 25 75
Natte vergisting scoort het best
Verwerkingsmethoden en duurzaamheid Maximaliseren biogasopbrengst -
Niet te kort maaien ivm zand Zeven indien nodig (stenen en zwerfvuil verwijderen) Zo vroeg mogelijk maaien (meer glucose) Snel afvoeren Snel inkuilen (luchtdicht), bv in slurfsilo’s Evt. silage additieven toevoegen Optimalisatie bij vergistingsproces (bv verkleinen, extrusie, enzymen, bacteriestammen, zuurgraad, temperatuur, verblijftijd, costromen enz.) Geen mono grasvergisting maar inzetten als costroom bij mestcovergisting
125 – 175 m3 biogas/ton maaisel is dan mogelijk
Vormgeven inzamelstructuur Randvoorwaarden - Bermgras geschikt en jaarrond beschikbaar voor covergisters - Langjarige contracten nodig voor investeringen (ca 10 jr) - Voldoende groot aanbod maaisel biedt ondernemers meer zekerheid collectieve aanbesteding geniet de voorkeur - Biogasopbrengt > 80 Nm3 biogas/ton - Prijs voor verwerking niet hoger dan via compostering - Eisen aan verwerking in maaicontracten opnemen. - Bermbeheerders investeren niet zelf in vergisters
Vormgeven inzamelstructuur Maximaal besparings potentieel Kostendrager Aanbestedingen Verwerking Totaal
Toelichting 44 organisaties à € 1.000/jaar 60.000 ton/jaar à € 7* Voor alle organisaties samen Gemiddeld per ton bermgras Gemiddeld per beheerder
Besparing € 44.000/jaar € 420.000/jaar € 464.000/jaar € 8/ton € 10.500/jaar
* Verwerking via compostering = € 25,- per ton, via covergisting = € 18,- per ton (15 – 22 euro)
Vormgeven inzamelstructuur Deelnemende partijen (tot nu toe) -
Provincie Utrecht Rijkswaterstaat Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Waterschap Vallei en Veluwe Gemeente Houten Gemeente Leusden Gemeente Oudewater Gemeente Stichtse Vecht Gemeente de Bilt Gemeente Woerden ……..
Totale besparing: ca. € 210.000,- pj
Vormgeven inzamelstructuur
NB. Visie maaibeheer verandert regelmatig, daarom moet maaicontract kort lopend zijn. Eén opdracht voor maaien EN verwerken samen is daarom niet gewenst
Vormgeven inzamelstructuur Collectieve (openbare) aanbesteding voor verwerking met looptijd van 10 jaar Contract onderdelen: -
Volumes bermgras per jaar (met marges) Tarieven waarvoor beheerders het maaisel aanbieden Locaties voor zuivering en (tussen-)opslag Wijze van verwerking tot biogas (of ….) Hoeveelheid biogas en CO2 besparing Wijze van monitoring van gras, gas en CO2 en rapportage aan beheerder
Vormgeven inzamelstructuur Uitgangspunten contract: - Opdrachtgever is verantwoordelijk voor de levering van het maaisel (volume en kwaliteit) - De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor de exploitatie van de installatie en de investerings- en exploitatiekosten van de verwerking.
Meest geschikte contractvorm: Concessieovereenkomst
Aanbesteding: - Er is sprake van een aanbestedingsplichtige dienst - Geadviseerd wordt om Europees aan te besteden (drempelwaarde € 200.000,-)
Vormgeven inzamelstructuur Organisatie Collectieve aanbesteding regelen via - structuur als AVU (Afvalverwijdering Utrecht) - of commerciële partij - groeimodel - nog geen besluit of advies over samenwerkingsvorm (stichting, gemeenschappelijke regeling of besloten vennootschap) - dit is aan de deelnemende partijen
Vormgeven inzamelstructuur Vervolgstappen -
Rapport voorgelegd aan projectgroep (nu) Rapport voorgelegd aan brede consultatie groep (‘de markt’) Oproep voor deelname Tekenen intentieverklaring deelname Koppeling aan biogashub project Start realisatie inzamelstructuur Het besparen kan beginnen!
Dank voor uw aandacht! Sieta de Vries
[email protected] 06-11884655
www.biogashubutrecht.nl
