Beloven om te geloven: CCV in het bisdom Brugge
de Paasviering
Onze Vader
Een bewerking op een alleluia van Taizé, muziek: Carlos Desoete
Beloven om te geloven: de Paasviering
Inleiding A. Geloven om te beloven. Beloven om te geloven. Geloven om te beloven Beloven om te geloven Beloven om … steeds meer te geloven. Beloven om … te groeien in geloof. Wat betekent ‘groeien in geloof’? Wat is ‘ons geloof’, wat is ‘geloven’ en waarin kunnen wij groeien?
Beloven om te geloven: de Paasviering
Wij geloven niet in IETS (Iets-isme). Wij geloven in IEMAND. - een ‘persoonlijke’ God - een ‘naaste’, een ‘verwante’ (Vader, Zoon, …) Wij geloven in een God die heel sterk met ons verbonden is. Wij geloven in de God van het verbond.
Geloven is … in het verbond gaan staan! Geloven is … een relatie onderhouden. GROEIEN IN GELOOF
= GROEIEN IN JE GODSRELATIE = TOEGROEIEN NAAR GOD
Enkele belangrijke stappen in ons groeiproces (Doop, Vormsel, Pasen)
Beloven om te geloven: de Paasviering
B. Pasen: feest van bevrijding – God gaat met mensen op weg Het Joodse pesach-feest: De doortocht door de ‘dood’ (Egypte, Rode zee) naar een nieuw leven met God. Er komt een ‘nieuw verbond’ tot stand (Ex 24, Ex 34). Het christelijk paasfeest: Ook Jezus gaat door de dood heen naar een nieuw leven met God. Jezus’ dood en verrijzenis vestigt een nieuw (vernieuwd) verbond tussen God en de mensen (‘de beker van het nieuwe, altijddurende verbond’).
Beloven om te geloven: de Paasviering
C. Pasen: ‘verjaardag’ van het verbond Tijdens het paasfeest, waarop wij vieren dat God door Christus’ dood en verrijzenis een nieuw verbond met ons tot stand gebracht heeft, vieren wij ook onze persoonlijke relatie met God.
Het jaarlijks vieren van de verbondenheid: het verbond / de relatie wordt bevestigd en versterkt. God zet (altijd) de eerste stap in onze relatie. Hierdoor stelt Hij zich heel kwetsbaar op.
Beloven om te geloven: de Paasviering
D. PASEN: FEEST VAN HET VERBOND De opbouw van de paaswake
1. God zet de eerste stap. Hij komt naar ons toe. Hij schenkt ons het licht van zijn aanwezigheid. = LICHTRITUS / LUCERNARIUM Christus, God die mens geworden is en zich zo op een heel bijzondere wijze met de mensen verbonden heeft (door zelf mens te worden), komt nu in het licht van de Paaskaars opnieuw in ons midden.
Beloven om te geloven: de Paasviering
De opbouw van de paaswake 2. Wij horen wat de mens voor God betekent. Wij horen hoe God onze relatie ziet. - Wij horen hoe de relatie begon … - Hij vertelt over de ‘moeilijke periodes’ in de relatie … - Hij vertelt over de onvergetelijke momenten in de relatie …
= WOORDDIENST
Beloven om te geloven: de Paasviering
De opbouw van de paaswake 3. Tijdens de lichtritus toont God ons zijn liefde. Tijdens de Woorddienst spreekt God zijn liefde voor ons uit. God laat zich ‘zien’ (Lichtritus). God laat zich ‘horen’ (Woorddienst). Hij wil er zijn voor ons (Jahwe). Zijn Woord van liefde vraagt om een antwoord. Hij zegt in ‘woord en daad’ JA tegen ons. Geven ook wij ons JA-woord? Ja, ik beloof … Ja, ik geloof … = DOOPLITURGIE / HERNIEUWING VAN DE DOOPBELOFTE
Beloven om te geloven: de Paasviering
De opbouw van de paaswake 4. God en de mens gaven elkaar (opnieuw) het JA-woord. Deze hernieuwing van het ‘verbond’ willen we vieren. = TAFELDIENST Feest van het ‘nieuwe / vernieuwde verbond’ van God met de mensen. Tijdens de eucharistie vieren wij hoe Jezus in en doorheen zijn dood en verrijzenis de mens terug verzoend en verbonden heeft met God. Wij mogen deze verbondenheid tijdens de communie op een bijzondere wijze ervaren.
Beloven om te geloven: de Paasviering
De opbouw van de paaswake SAMENVATTING
1. Lucernarium: 2. Woorddienst: 3. Doopliturgie: 4. Tafeldienst:
de Heer komt naar ons toe de Heer bevestigt zijn verbond met ons Hij geeft ons zijn JA-woord Wij hernieuwen ons JA-woord We vieren het vernieuwde VERBOND
(Opnieuw) met God op weg gaan … : ‘Symbolisch’ reeds samen op weg gaan tijdens de paaswake: het belang van de processies.
Beloven om te geloven: de Paasviering
I. Lucernarium of opening van de paaswake 1. Een bijzondere opening
• een uniek gebeuren duidelijk accentueren in de viering tijdstip plaats • centraal: de paaskaars = de Verrezen Heer
Beloven om te geloven: de Paasviering
2. Drie delen A. Wijding van het vuur en ontsteking van de paaskaars 1. Plaats
• Ideaal: kampvuur • In ieder geval: achteraan in de kerk
Beloven om te geloven: de Paasviering
Vuursteen
Vuurschraper
Beloven om te geloven: de Paasviering
Beloven om te geloven: de Paasviering
2. Begroeting + gebed over het vuur + aansteken van de paaskaars • Korte versie • Lange versie met duiding van de paaskaars
Beloven om te geloven: de Paasviering
Christus gisteren en heden Begin en einde Alfa en Omega Hem behoren tijd en eeuwigheid heerlijkheid en heerschappij door alle eeuwen der eeuwen. Amen. Door zijn heilige glorievolle wonden bescherme en behoede ons Christus de Heer. Amen.
Beloven om te geloven: de Paasviering
B. Processie • Licht van Christus, Heer wij danken U. • Christus gaat ons voor van dood naar leven. • Aansteken van: de kaarsen die gebruikt worden bij het evangelie de wierookkooltjes de kaarsen van de gelovigen
Beloven om te geloven: de Paasviering
C. Lofzang • Vier versies – voorkeur voor derde versie (refr.)
• Drie elementen: 1. Oproep om te juichen, te jubelen, ons te verheugen en ons te verblijden omdat Jezus de dood heeft overwonnen. 2. Er wordt een link gelegd met de uittocht uit Egypte. Door Jezus dood en verrijzenis zijn wij bevrijd en verlost. 3. We bidden dat het Licht van Christus mag blijven schijnen en vrede mag geven al onze dagen.
Beloven om te geloven: de Paasviering
Laat juichen heel het hemelkoor van eng’len laat juichen om die grote Koning, juichen om de overwinning! Laat de trompetten klinken in het rond! Vol vreugde zij ook de aarde, omstraald door zulk een heerlijkheid! De glorie van de eeuwige Koning! Heel de aarde zij vol vreugde, daar alle duister thans verdreven is. Vol luister straalt de kerk van God op aarde, en juichend klinken Paasgezangen. Laat ook onze eigen tempel luide weerklinken van ons jubellied.
Laat juichen heel het koor van Gods gemeente, laat juichen om zo’n grote Koning, juichen om de overwinning! Laat de trompetten klinken in het rond!
Beloven om te geloven: de Paasviering
De Heer zij met u. En met uw geest. Verheft uw hart. Wij zijn met ons hart bij de Heer. Brengen wij dank aan de Heer, onze God. Hij is onze dankbaarheid waardig. Ja, Gij zijt onze dankbaarheid waardig, Vader en Heer van al wat bestaat. Met hart en ziel zingen wij uw lof om Jezus Christus, uw Zoon, wiens bloed ons vrijheid en vergeving heeft gebracht. Hij is het Paaslam, dat tot redding van Gods volk in deze nacht voor ons geofferd wordt. In deze nacht trekt Israël uit Egypte en gaat droogvoets door de Rode Zee. In deze nacht wijst een stralend licht de weg, het licht dat alle duisternis verdrijft. In deze nacht heeft Jezus Christus de ketenen van de dood verbroken en is Hij als overwinnaar uit de doden opgestaan.
Beloven om te geloven: de Paasviering
Hoe goed zijt Gij, Heer God, hoezeer hebt Gij ons liefgehad. Gij hebt uw Zoon gegeven voor onze bevrijding, zijn dood heeft onze schuldigheid doorkruist, ons lot heeft Hij ten goede gekeerd. Dit is de heilige nacht, waarin duisternis wijkt en zonde wordt vergeven, vreugde komt voor droefheid, een gelukkige nacht, waarin God en mensen elkander vinden. Heilige Vader, aanvaard in deze glorierijke paasnacht het loflied dat de kerk U toezingt nu zij haar licht heeft ontstoken. Laat dit licht onverminderd schijnen, morgen en alle dagen in alles wat wij doen, in heel ons leven. Laat het zijn als de verrezen Christus, de morgenster, die, eens verrezen, nu nimmermeer zal ondergaan.
Beloven om te geloven: de Paasviering
Wij bidden U, Heer, die ons geschapen heeft, geef vrede in onze dagen, laat de vreugde van dit Paasfeest voor ons een blijvende vreugde zijn door Jezus Christus, uw Zoon, onze Heer. Laat juichen heel het koor van Gods gemeente, laat juichen om die grote Koning, juichen om de overwinning! Laat de trompetten klinken in het rond!
Beloven om te geloven: de Paasviering
II. De Woorddienst (!) A. De opbouw van de Woorddienst • Eventueel een korte inleiding: “Luisteren wij nu naar het Woord van God” • Oudtestamentische lezing • Psalm of lied • Gebed
gebed
lezing
(min. 3 x) lied
• Eer aan God (Gloria) • Nieuwtestamentische lezing (Rom 6,3-11) • Alleluia-zang • Evangelielezing • Homilie
Beloven om te geloven: de Paasviering
B. De Schriftlezingen • Oudtestamentische lezingen Tenminste: de lezing uit Exodus 14 + 2 van de 6 andere lezingen uit het OT Lezingen waarin het verbond van God met de mensen beschreven wordt. Gen 1,1-2,2 of 1,1.26-31a:
Het scheppingsverhaal Gen 22,1-18 of 22,1-2.9a.10-13.15-18: Het offer van Abraham Ex 14,15-15,1: Doortocht door de Rode Zee Js 54,5-14: De trouw van Gods liefde Js 55,1-11: Water voor de dorstigen Bar 3,9-15.32-4,4: De bron van de wijsheid Ez 36,16-17a.18-28: Een nieuw hart en een nieuwe geest
Beloven om te geloven: de Paasviering
• Nieuwtestamentische lezingen: Lezingen die verwijzen naar ‘het nieuwe verbond’ waaraan wij door ons doopsel deel mogen hebben. Rom 6,3-11 Evangelielezing A-jaar: Mt 28,1-10 B-jaar: Mc 16,1-8 C-jaar: Lc 24,1-12
In Christus gedoopt De vrouwen bij het graf
Beloven om te geloven: de Paasviering
• Enkele concrete suggesties en aandachtspunten 1. De keuze van de Oudtestamentische lezingen (jaarlijks wijzigen) Enkele concrete voorbeelden: A. Schepping Doortocht Rode Zee Water voor de dorstigen (Js 55)
C. Schepping Doortocht Rode Zee Een bron van wijsheid (Bar)
B. Offer van Abraham Doortocht Rode Zee De trouw van Gods liefde (Js 54)
D. Doortocht Rode Zee Een bron van wijsheid (Bar) Een nieuw hart (Ez)
Beloven om te geloven: de Paasviering
• Enkele concrete suggesties en aandachtspunten 2. Goede lectoren (mannen / vrouwen) 3. Verschillende vertalingen 4. Eventueel: korte inleidende tekstjes 5. Het ondersteunen van de lezingen met beelden en muziek Het ‘Woord’ staat centraal! Voorkeur voor éénzelfde stijl (kunstenaar)
Beloven om te geloven: de Paasviering
Het scheppingsverhaal Eén beeld ter ondersteuning van het verhaal • S. Dali : ‘In principeodeus creavit • H. Bosch: ‘De schepping • M. Chagall : ‘De schepping
Beloven om te geloven: de Paasviering
Het scheppingsverhaal Enkele beelden bij onderdelen van het verhaal • Rodin: ‘De hand van God’ • C. Vonaesch
Beloven om te geloven: de Paasviering
Het offer van Abraham Een beeld ter ondersteuning van het verhaal • M. Chagall • S. Köder
Beloven om te geloven: de Paasviering
De doortocht door de Rode Zee Een beeld ter ondersteuning van het verhaal • He Q • M. Chagall
Beloven om te geloven: de Paasviering
Js 54: De trouw van Gods liefde Een beeld ter ondersteuning van het verhaal • M. Chagall • He Qi
Beloven om te geloven: de Paasviering
C. Het beantwoorden van de lezingen in samenzang en gebed Na elke lezing volgt een psalm of een lied en een gebed waarin hernomen wordt wat wij gehoord hebben. - Ez 15,1: “Toen zongen Mozes en de Israëlieten ter ere van God dit lied”.
Na de evangelielezing volgt een homilie.
Beloven om te geloven: de Paasviering
III. De dienst van het doopsel
• geen bijkomstig onderdeel, maar hoogtepunt CCV in het bisdom Brugge
• beloven om te geloven
Beloven om te geloven: de Paasviering
doopformule uit het catechumenaat In Gods naam zijn de kinderen van Israël weggetrokken uit het slavenhuis naar het Beloofde Land. CCV in het bisdom Brugge
Op deze uittocht heeft God hen - door het water van de zee heen – bevrijd van wie hen verknechtten.
Beloven om te geloven: de Paasviering
Zo is het water voor ons het grote teken geworden van de bevrijding uit de gevangenschap en van de geboorte tot een nieuw leven.
CCV in het bisdom Brugge
Uit het water van de zee zijn wij te voorschijn gekomen als het nieuwe volk van God.
Beloven om te geloven: de Paasviering
Ook Jezus is deze weg gegaan.
Vertrouwend op God is hij de dood ingegaan. CCV in het bisdom Brugge
En op de derde dag heeft God hem doen verrijzen.
Beloven om te geloven: de Paasviering
CCV in het bisdom Brugge
In Gods naam, in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest, doop ik je Nopdat ook jij mag behoren tot het volk dat door het water heen het vrije volk van God is geworden, opdat ook jij mag verbonden zijn met Jezus Christus voor altijd, en deel mag uitmaken van zijn Kerk.
Beloven om te geloven: de Paasviering
• onderdelen van de dienst van het doopsel 1. (processielitanie) - op weg naar de doopvont of rond een waterbekken - Paaskaars voorop CCV in het bisdom Brugge
- verrijzenis wordt tastbaar: een gemeenschap over de grenzen van de dood heen
Beloven om te geloven: de Paasviering
2. wijding van het doopwater Wij vragen U: laat door uw Zoon de levenskracht van de heilige Geest als een storm over dit water gaan
CCV in het bisdom Brugge
zodat allen die door de doop samen met Christus zijn begraven, ook met Hem uit het graf zullen opstaan en met Hem leven tot in eeuwigheid. Amen.
Beloven om te geloven: de Paasviering
3. hernieuwing van de doopbeloften
- beloven om te geloven - 3 maal ja, ik beloof en 3 maal ja, ik geloof - met het licht van de Paaskaars in de hand - ernstige zaken vragen voorbereiding CCV in het bisdom Brugge
Beloven om te geloven: de Paasviering
4. voorbeden
5. dooplied - besprenkeling / kruisteken maken in één doopvont
- doopwater naar de doopvont - wijwatervaten vullen
CCV in het bisdom Brugge
- eventueel op het einde van de viering: waterbekken wordt meegedragen in slotprocessie
Beloven om te geloven: de Paasviering
IV. De dienst van de tafel • al een hele weg afgelegd - buiten, geleid door het vuur van de Paaskaars
- afdalend in het doopwater
CCV in het bisdom Brugge
- binnen, wakend bij het Woord
Beloven om te geloven: de Paasviering
- thuiskomend rond de tafel van de Heer
CCV in het bisdom Brugge
Beloven om te geloven: de Paasviering
IV. De dienst van de tafel • lex orandi, lex credendi: amen … zo is het! • de Vader lovend en prijzend • door, met en in Jezus Christus
• met Jezus Christus biddend tot de Vader door de heilige Geest
CCV in het bisdom Brugge
• in de heilige Geest
Beloven om te geloven: de Paasviering
• met Christus biddend tot de Vader - de priester bidt voor - dankzegging aan de Vader - om zoveel en vooral om zijn Zoon - vanuit grote erkentelijkheid
- we wensen elkaar de vrede van de verrezen Heer
CCV in het bisdom Brugge
- “altijd en over” danken
Beloven om te geloven: de Paasviering
• Jezus komt zelf aan het woord
- het instellingsverhaal: een literaire breuk - Jezus’ zelfgave gedenken
verleden
toekomst
CCV in het bisdom Brugge
heden
Beloven om te geloven: de Paasviering
• biddend om de heilige Geest: de Kerk bekent haar afhankelijkheid - gavenepiclese CCV in het bisdom Brugge
- communie-epiclese