Producten worden diensten: een duurzame waardepropositie voor Vlaanderen Meg Scheppers OVAM, Afval- en materialenbeheer/beleidsinnovatie 04.02.2011
Opdracht TWOL-PDC van OVAM
Opdrachtnemer: BECO-Pantopicon Timing: 2009 – febr 2010 Klankbord: VITO, VUB, OVAM Doelstelling: PDC alternatief op productverkoop: lagere milieubelasting? Focus: Business to Consumer (B2C) Eindrapport: http://www.ovam.be/jahia/Jahia/cache/offonce/pid/17 6?actionReq=actionPubDetail&fileItem=2415
3
Meg Scheppers
04.02.2011
Opdracht TWOL-PDC van OVAM Resultaten SusProNet, SCORE, MePSS, Sustainable everyday; Innovatiescan PDC van AgentschapNL, 'Tot uw diensten' van Vlaamse innovatiecentra, Plan C (transitie richting duurzaam materialenbeheer): onderzoek binnen domeinen voeding, ICT, kantoor, basismaterialen, huishoudens, mobiliteit, lokale wijkinitiatieven voorbeelden: Cambio (BE), Greenwheels (NL), Beci Bike project, Smart chair BMA ergonomics, Wasmachine (Electrolux), verhuur sportuitrusting en reiskoffers, strijkatelier
PDC = milieuvriendelijker alternatief? Niet noodzakelijk, maar wel groot potentieel mits bedrijf zijn business model in vraag stelt, Life Cycle Management
4
Meg Scheppers
04.02.2011
Types productdienst-combinaties Type 1: product-georiënteerde PDC: klant blijft eigenaar van het product + ondersteunende diensten Vb: helpdesk, onderhoudscontract, opleiding, …
Type 2: gebruiks-georiënteerde PDC: leverancier wordt eigenaar van het product en biedt het product voor bepaalde periode aan (tijdelijk gebruik) Vb: verhuur van feestkledij, grasmachine, doe het zelf-atelier
Type 3: resultaat-georiënteerde PDC: leverancier biedt oplossing voor een specifieke nood van de klant en de leverancier kiest, bezit en beheert zelf over materiële middelen om tot resultaat te komen Vb: catering service, schoonmaakfirma, 'leasing van koude', leasing van verlichting,...
5
Meg Scheppers
04.02.2011
Types productdienst-combinaties
6
Meg Scheppers
04.02.2011
Potentieel voor diensteninnovatie Producten met potentieel voor diensteninnovatie/PDC: Producten met hoge aankoopkost (beperking voor verspreiding) (zonnepanelen, elektr. auto) heel infrequent gebruik, seizoensgebonden producten (bbq, fonduestel, kampeergerief, aanhangwagen, reiskoffer, tuingerief, boormachine snel verouderde producten (elektrische/electronische (wegwerp)producten (pc, gsm,..) producten waarbij je het verbruik betaalt (pads) en steeds nieuw toestel gebruikt (Senseo) huishoudtoestellen (verlichting, wasmachines/droogkasten, ijskasten/diepvriezers)
7
Meg Scheppers
04.02.2011
Succes- en faalfactoren diensteninnovatie/PDC Stimuli Kostenbesparing voor consument Sterke klantenbinding (goed argument in tijden van goedkoop overaanbod aan producten) User-centered design, vraaggedreven innovatie: invulling van behoeften en noden van klant Elke strategische partner kan optimaal zijn kerncompetenties en activiteiten efficiënt inzetten, marktintelligent business model
Belemmeringen Onderzoek rond diensteninnovatie-LCC sluit te weinig aan op bestaand business management onderzoek (teveel product-centered design, aanbodgedreven innovatie), risico-aversie van bedrijven Sommige PDC's hebben hoge transportintensiteit Echt bezitten als statussymbool Huren of delen is moeilijk indien snelle toegang tot product is vereist Reboundeffect
8
Meg Scheppers
04.02.2011
Business Model Canvas
partnerships
activiteiten
propositie
middelen
marktsegmenten
verkoopkanalen
kosten
9
klantrelaties
inkomsten
Meg Scheppers
04.02.2011
Concrete case kinderzitjes: Business Model Canvas +
10
Meg Scheppers
04.02.2011
Concrete case kinderzitjes: Business Model Canvas +
11
Meg Scheppers
04.02.2011
Concrete case kinderzitjes: productverkoop --> PDC
12
Meg Scheppers
04.02.2011
Conclusie PDC kinderzitjes Is dit concept van PDC rond kinderzitjes haalbaar? Heroriëntering op activiteiten met een hogere toegevoegde waarde Het moet deze partij toegevoegde waarde en marktvoordeel geven Het moet passen bij de marktpropositie die het bedrijf aanbiedt en de kernactiviteiten van dat bedrijf zelf Het bedrijf moet dicht staan bij deze specifieke doelgroep van jonge gezinnen, zowel qua kennis als geografische spreiding Interessante contracten van lange duur en intensere wederzijdse samenwerking
13
Meg Scheppers
04.02.2011
Life Cycle Management – vraaggedreven, open innovatie
partnerships
activiteiten
waardepropositie
klantrelaties
PRODUCT-DIENST
marktsegmenten
MARKTGEDREVEN
COMBINATIE
middelen
14
verkoopkanalen
kostenopbouw
inkomstenstromen
maatschappelijke kosten
maatschappelijke baten
Meg Scheppers
04.02.2011
Tools inschatting potentieel voor PDC Interessante checklist (bijlage 3), MePSS toolbox (bijlage 4) IWT-studie 'Tot uw diensten' (IC): zie www.iwt.be/publicaties Senternovem PDC-innovatiescan Industrie (PriceWaterhouseCoopers) Is uw product een standaardproduct aan het worden? Heeft u te maken met sterke prijsconcurrentie? Vinden er in uw marktomgeving grote veranderingen plaats? Wilt u beter kunnen inspelen op de behoefte(n) van uw klant? Wilt u dat uw product zich onderscheidt van anderen? → Als u één of meerdere van bovenstaande vragen met ja beantwoordt dan is een PDC de oplossing voor u.
15
Meg Scheppers
04.02.2011
Rol overheid Overheid als katalysator, kritische drempel in afzet voor duurzame diensteninnovatie Scholen, ziekenhuizen, overheden, exploitanten kantoorgebouwen
LCC-tools in overheidsaankopen Actieplan duurzame overheidsaankopen: 'onderzoek naar de mogelijkheden en hindernissen voor de toepassing van LCC in overheidsopdrachten'
Communicatie-infoverspreiding-netwerking Philips-architectenbureau Rau: 'pay per lux' http://www.p-plus.nl/artikel.php?IK=2362
16
Meg Scheppers
04.02.2011
Dank voor uw aandacht Zijn er nog vragen?