Begraven en Begraafplaatsen in de Gemeente Winsum. Beleid Beheerverordening Legesverordening Tarieventabel Uitvoeringsbesluit

Begraven en Begraafplaatsen in de Gemeente Winsum

    

Beleid Beheerverordening Legesverordening Tarieventabel Uitvoeringsbesluit

Begraven en begraafplaatsen in de Gemeente Winsum Inleiding

2

1. Wettelijk kader

2

2. Huidige situatie 2.1. Algemene beschrijving 2.2. Situering 2.3. Uitgifte 2.4. Capaciteit 2.5. Beheer 2.6. Financieel

3 3 7 8 10 14 17

3. Nieuw beleid 3.1. Capaciteit 3.2. Uitgifte 3.3. Aula 3.4. Beheer 3.5. Financieel 3.6. Samenvatting nieuw beleid 3.7. Prognose baten en dekkingspercentage

19 19 21 23 23 24 28 30

4. Tarieventabel

33

5. Begraven op eigen terrein

36

6. Beheerverordening begraafplaatsen

37

7. Legesverordening

45

8. Uitvoeringsbesluit grafbedekkingen

49

Bijlagen 1. Toekenning lasten en baten 2. Specificatie lasten 3. Opbrengsten

51 53 57

1 Begraven en begraafplaatsen in Winsum - K.Schuurman- ruimte/rcct-def.juni 2011

Inleiding Deze nota geeft inzicht in het begraven en de begraafplaatsen in de Gemeente Winsum. Het doel is om te komen tot heldere uitgangspunten welke vertaald kunnen worden in beleid. De visies welke het college heeft benoemd in de Visienota Bezuinigingen maken deel uit van de gehanteerde uitgangspunten. Er komen een drietal aspecten aan de orde welke de rode draad van dit stuk vormen. 

Product: Begraven is een product welke de gemeente levert, het bestaat uit de verschillende mogelijkheden die de gemeente wil of moet aanbieden.



Efficiency: Op welke wijze kunnen we de aangeboden producten en het beheer ervan zo efficiënt mogelijk realiseren.



Kostendekkendheid: Wie betaalt uiteindelijk de rekening van het product.

In relatie tot het onderwerp zijn dit nogal zakelijke thema’s. Er is tegelijk ook het besef dat emoties hierbij een grote rol kunnen spelen. Wij zullen daarom het onderwerp begraven, ondanks de zakelijke aspecten, ook met de nodige piëteit en zorgvuldigheid benaderen. Het begraven in Nederland is grotendeels gebaseerd op een joods-christelijke traditie. De laatste decennia zijn er veel mensen in ons land komen wonen met een andere achtergrond. Een groot deel hiervan is moslim maar er zijn onder anderen ook nog Hindoes en boeddhisten. Zij kennen vaak afwijkende rituelen voor de bijzetting van een overledene. Er zijn daarnaast ook mensen zonder een bepaalde religieuze achtergrond. Al deze verschillende achtergronden leiden tot een persoonlijke keuze, en de consequenties daarvan, in de wijze waarop met begraven wordt omgegaan. 1 Wettelijk kader In de Wet op de Lijkbezorging van 1991 (de laatste wijziging is van d.d. 12 juni 2009 en van kracht vanaf 1-1-2010) is vastgelegd waar aan voldaan moet worden met betrekking tot de lijkbezorging. Aanvullend op de wet worden een aantal zaken nader uitgewerkt in het Besluit op de Lijkbezorging. Verder is er de Inspectierichtlijn Lijkbezorging VROM 1999. De in het vervolg van dit stuk genoemde artikelnummers of wet verwijzen naar de Wet op de Lijkbezorging. Een gemeente heeft volgens de wet twee verplichtingen die direct betrekking hebben op begraafplaatsen: 

Een gemeente heeft voor zich, of met één of meer andere gemeenten tezamen, tenminste een gemeentelijke begraafplaats, tenzij Gedeputeerde Staten van deze verplichting tijdelijk ontheffing hebben verleend (artikel 33).



Tenminste elke dag welke geen zondag of algemeen erkende feestdag is, wordt gelegenheid tot begraven gegeven gedurende een redelijke tijd, bij gemeentelijke verordening te bepalen (artikel 35).

Artikel 35 is daarmee het wettelijk kader waarom door de gemeente een beheerverordening vastgesteld moet worden. Deze wettelijke plicht dient een helder doel. Als iemand overlijdt moet zijn lijk kunnen worden ‘bezorgd’. Niet het feitelijke ‘bezorgen’, maar wel het bieden van de laatste rustplaats ziet de wetgever als een overheidstaak.


Hieruit volgt ook dat het openen en sluiten van een graf niet perse door de gemeente hoeft te worden gedaan. Als de nabestaanden alle of bepaalde werkzaamheden zelf willen verrichten zijn, vooral om redenen van veiligheid, toch de aanwijzingen en de hulp van het personeel van de begraafplaats nodig. Het gaat dan vooral om het openen en sluiten van het graf. De werkzaamheden kunnen eventueel door de nabestaanden en het personeel van de begraafplaats samen worden verricht. In een beheerverordening kan dit worden vastgelegd. 2 Huidige situatie 2.1 Algemene beschrijving De begraafplaatsen in de gemeente Winsum kunnen in drie categorieën worden verdeeld.   

De algemene begraafplaatsen die eigendom zijn van de gemeente; De bijzondere begraafplaatsen welke in bezit zijn van een kerkgenootschap; De historische begraafplaatsen.

De laatste categorie varieert van een complete begraafplaats tot slechts enkele grafzerken bij een kerk. Een drietal historische begraafplaatsen bovendien hebben de status van beschermd rijksmonument (Ranum, Maarhuizen en Bellingeweer). Het schema (pagina 5) geeft aan wie de eigenaar is, wie er het beheer voert en of het een begraafplaats is waar nog bijzettingen plaatsvinden. Op begraafplaatsen die formeel zijn gesloten, mag niet worden begraven. Dat geldt dan ook voor graven waarop grafrechten zijn gevestigd. Eventueel kan men besluiten om een begraafplaaats te heropenen.


Oorlogsgraven Op een aantal begraafplaatsen bevinden zich graven van oorlogsslachtoffers. Deze worden deels door de gemeente en deels door derden onderhouden.

Begr.plaats Alg.Baflo Bijz. Den Andel

Namen K.Stavenga E.A.R.Leavers

Plaatsaanduiding vak1 rij 7 nr.16/17 rij 22, nr. 12

Beheer Gem. Winsum

Alg.Ezinge

F.Douwsma B.Mollema J.P.Kranenborg W Holthof A.McPherson Fam.Zwerver 3x R. van Dijk C.Bolhuis

E-3-1/ 2 E-9-7 8-9-29 3-12-307 2-13-9 2-13-10,11,12 2-11-12 5-2-2

Gem. Winsum Gem. Winsum Gem. Winsum Gem. Winsum Gem. Winsum Oorlogsgravenstichting Gem. Winsum Gem. Winsum

C.Heslinga H.de Vries

2-1 gazon.linksachter

Gem. Winsum Gem. Winsum

Alg. Feerwerd Alg.Sauwerd Alg.Winsum

Bellingeweer Bijz.Obergum

Prot. Gemeente te Halfambt


Overzicht begraafplaatsen Gemeente Winsum Type begraafplaats Algemene

Bijzondere

Historische (kerk)terreinen

begraafplaats Winsum begraafplaats Baflo begraafplaats Ezinge begraafplaats Feerwerd begraafplaats Garnwerd begraafplaats Sauwerd Oude begraafplaats Sauwerd begraafplaats Adorp

Adres

Eigendom

Beheer

Uitgifte graven Ja Nee

Schilligehamsterweg Gem.Winsum Winsum Tinallingeweg Baflo Gem.Winsum

Gem.Winsum

Allersmaweg Ezinge

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X

Valgeweg Feerwerd

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X

Hunzeweg Garnwerd Laanweg Sauwerd

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X

Provincialeweg Sauwerd

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X

Torenweg Adorp

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X

Begraafplaats Obergum Joodse begraafplaats Begraafplaats Den Andel

Ranumerweg Winsum Netlaan Winsum

Gem.Winsum

X

Gem.Winsum

X

De Streekweg Den Andel

Prot.kerk WinsumObergum Het Ned. Israelietisch Kerkgenootschap Prot. Gemeente te Halfambt

Begraafplaats Saaxumhuizen

Nienhuisweg Saaxumhuizen

Prot. Gemeente te Halfambt

Begraafplaats Wierum

Paddepoelsterweg Wierumerschouw Karspelweg Wetsinge Ranum

De Kerk van Wierum

begraafplaats Wetsinge begraafplaats Ranum ** Begraafplaats Maarhuizen ** begraafplaats Bellingeweer ** Kerk Saaxumhuizen NH Baflo kerk tinallinge

Kerk Oostum

Gem.Winsum Gem.Winsum

Gem.Winsum

X*

Maarhuizen

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X*

Bellingeweer Winsum Dikemaweg Saaxumhuizen Kostersgang Baflo

Gem.Winsum

Gem.Winsum

X*

Gem.Winsum

Gem.Winsum

Herv.gem. Baflo, Rasquert, Tinallinge St.Oude Groninger kerken

Gem.Winsum

Kerkpad Tinallinge

Oostumerweg Oostum

St.Oude Groninger kerken Gem.Winsum St.Oude Groninger kerken

Torenkerk Winsum

Kerkstraat Winsum

kerk Ezinge

Torenstraat Ezinge

Prot.gem. te Ezinge

kerk Den Andel

De Streekweg Den Andel

St.Oude Groninger kerken

Valgeweg Feerwerd


Kerk Garnwerd

X

Prot. Gemeente te Halfambt Prot. Gemeente te Halfambt De Kerk van Wierum Gem.Winsum

Voorm.kerkterrein Hoogpad Sauwerd NH kerk Obergum Kerkpad Winsum

Kerk Feerwerd

Gem.Winsum

X

Hunzeweg Garnwerd

Prot.kerk WinsumObergum


St.Oude Groninger kerken St.Oude Groninger kerken Gem.Winsum St.Oude Groninger kerken Prot.kerk WinsumObergum Prot.gem. te Ezinge St.Oude Groninger kerken St.Oude Groninger kerken St.Oude Groninger kerken

X

X

X X

X X X

X X X

X X X

X

X


Uitgifte Graven / Nee: In principe worden deze begraafplaatsen beschouwd als gesloten, er worden geen graven meer uitgegeven. Er wordt incidenteel nog wel begraven omdat er graven aanwezig zijn met optierechten. * = Begraafplaatsen waarvan in het archief besluiten gevonden zijn waaruit blijkt dat ze formeel zijn gesloten. **= Opgenomen in register van beschermde monumenten.

Begraafplaats Begraafplaats Obergum Begraafplaats Bellingeweer Begraafplaats Ranum Begraafplaats Maarhuizen Begraafplaats Wetsinge Oude begraafplaats Sauwerd

Formeel besluit geslotenverklaring

Alleen informeel gesloten Nog 1 uitgegeven graf voor begraven

Dec 1979 Dec 1979 Mei 1983 Er vindt geen uitgifte van graven meer plaats. Nog 2 uitgegeven graven voor begraven


2.2 Situering Aanduiding van de begraafplaatsen in eigendom van de Gemeente Winsum waar nog begraven wordt.

algemene begraafplaats Winsum

algemene begraafplaats Adorp

algemene begraafplaats Garnwerd algemene begraafplaats Baflo

algemene begraafplaats Feerwerd algemene begraafplaats Sauwerd


algemene begraafplaats Ezinge

2.3 Uitgifte De administratieve uitgifte wordt gedaan door Samenleving / Publiekszaken. Er kan nu in principe op twee manieren een graf, urnengraf of urnennis worden uitgegeven. 

Uitsluitend recht: Een natuurlijk of rechtspersoon wordt het recht verleend om te doen begraven en begraven houden van lijken. Dit geldt ook voor begraven van asbussen met of zonder urn en het bijzetten ervan in een urnennis. Het uitsluitend recht kan verlengd worden. Er bestaan meerdere benamingen om dit aan te duiden, men spreekt van ‘Eigen graf’ of ‘koopgraf’, of een ‘gevestigd recht’. In de meest recente versie van de wet wordt gesproken van Particulier graf ( in het vervolg van dit stuk wordt daarom deze in de wet gehanteerde term toegepast). Met de term ‘optie’ of ‘optierecht’ werd tot dusver de mogelijkheid aangeduid om vooraf al bij leven een specifiek aangeduid particulier graf te reserveren. Dit voor een periode van 5 jaar met een verlengingsmogelijkheid van telkens 5 jaar. Hierop was slechts één uitzondering mogelijk: Voor partners van overledenen bestond wel de mogelijkheid om direct tot aankoop van het recht tot begraven over te gaan. Dit recht had uitsluitend betrekking op het graf naast hun overleden partner.



Algemeen graf: Een graf in beheer van de gemeente waarbij iedereen gelegenheid wordt geboden tot het begraven van een lijk. Dit geldt ook voor asbussen met of zonder urn. Deze graven worden aangeduid als Algemeen graf. Er bestaat wettelijk gezien geen verplichting om zowel algemene als particuliere graven beschikbaar te stellen.

Het schema geeft aan welke mogelijkheden er nu bestaan. De tabel in hoofdstuk 2.4 geeft weer op welke begraafplaats welke mogelijkheden er momenteel zijn om een overledene bij te zetten. Algemeen graf Graf Kindergraf tot 12 jaar Urnengraf Urnennis

Particulier graf

10 jaar

Evt. omzetten in uitsluitend recht

20 jaar

X

X

X

X

X

X

X

X X

X X

X X

Optierecht

Onbepaalde Verlenging tijd met 10 j.

5 jaar

Verlenging met 5 j.

X

X

X

X

X

X

X

X X

X X

X X

X X


De fysieke uitgifte gebeurt soms op basis van (deels) aan een begraafplaats toegekende indeling. Dat betekent dat met name de uitbreidingen die in het jaar 2000 in gebruik zijn genomen, in Baflo en Winsum en meer recent ook in Sauwerd, ingedeeld zijn op basis van het type grafbedekking. Er zijn rijen aangewezen waar alleen staande zerken (zogenaamd kopstuk) zijn toegestaan en rijen waar slechts liggende bedekking is toegestaan. Het laatste kan in de vorm van een monument of een graftuin zijn. De achterliggende gedachte hierbij is het bereiken van meer efficiency in het onderhoud. Bij de laatste uitbreiding die in gebruik is genomen, 2009 in Winsum, is deze beperking niet meer opgelegd met het argument dat je nabestaanden kort na een overlijden niet kunt belasten met het maken van een dergelijke keuze. Wel worden graven zoveel als mogelijk per vak uitgegeven. Ook dit heeft te maken met efficiënt onderhoud. Bij afwijkende verzoeken wordt per situatie een afweging gemaakt, wanneer er geen zwaarwegende argumenten zijn om medewerking te weigeren, wordt er incidenteel afgeweken van de wijze van uitgifte. Niet op elke begraafplaats zijn urngraven ingericht. Wanneer men daar dan toch een urn wil begraven is men aangewezen op een regulier graf. Een andere mogelijkheid is het bijzetten van een urn in een graf waarin eerder al is begraven. Op begraafplaatsen bestaan gewoontes om de man en vrouw in een bepaalde volgorde te begraven. In de meeste gevallen wordt de man rechts van de vrouw bijgezet. Een uitzondering is de begraafplaats van Baflo, daar gebeurt het traditioneel precies andersom. De oorsprong heeft wellicht te maken met katholieke en protestantse gewoontes.


2.4 Capaciteit Het zal duidelijk zijn dat de capaciteit van een begraafplaats zonder ruiming beperkt is. Op een gegeven moment is een begraafplaats vol. Op dat moment ontstaat er een knelpunt omdat er niet altijd de mogelijkheid bestaat om uit te breiden. Dit kan zowel ruimtelijk als financieel het geval zijn. Er bestaan twee manieren van grafuitgifte. Het kan in de vorm van een algemeen graf waarvoor de gemeente bepaalt wie erin begraven wordt. De andere mogelijkheid is het vestigen van een uitsluitend recht, de wet spreekt sinds de laatste wijziging van de wet van een particulier graf, waarvan de rechthebbende bepaalt wie daarin begraven wordt. Het uitsluitend recht wordt ook wel grafrecht genoemd. In de volksmond wordt vaak ook gesproken van een koopgraf. Het laatste geeft een verkeerde indruk omdat de grond niet daadwerkelijk gekocht wordt. De wet geeft de mogelijkheid om graven te ruimen als de wettelijke termijn van 10 jaar grafrust (artikel 31.2) is verstreken en de eventuele termijnen van grafrechten verlopen zijn. Een algemeen graf kan dus in principe al na 10 jaar geruimd worden. Er bestaan veel graven waarop ooit een grafrecht is gevestigd. Sommige voormalige gemeenten, maar die nu deel uitmaken van de Gemeente Winsum, hebben ook eeuwigdurende grafrechten uitgegeven.Tegelijk is dit administratief niet altijd goed vastgelegd, dat geldt ook voor het aflopen van rechten en het overschrijven van de rechten op een andere rechthebbende. Overigens moet de gemeente vóór het verstrijken van grafrechten de rechthebbende hiervan in kennis stellen als het adres ervan bekend is (artikel 28.2). Wanneer dat niet het geval is wordt er een publicatie bij het graf geplaatst (artikel 28.3). Een rechthebbende die zich naar aanleiding hiervan meldt, moet zijn recht aan kunnen tonen. Zijn grafrechten niet aantoonbaar verlengd of overgeschreven dan kan er geruimd worden. Ook op grond van ‘kennelijke verwaarlozing’ (artikel 28.4 t/m 28.7 ) is het ook mogelijk om een graf te ruimen, dat geldt ook voor het eeuwigdurend grafrecht. Wat in de praktijk ook vaak voorkomt, is dat betrokkenen dénken dat het om eeuwigdurende graven gaat, terwijl het gewoon om graven voor bepaalde tijd ging, waarvan (bijna) niemand nog gegevens heeft en men door tijdsverloop is gaan denken dat die oude graven wel voor eeuwig zouden zijn geweest. De gemeente hoeft niet zozeer aan te tonen dat de rechten verlopen zijn, maar belanghebbenden moeten aan kunnen tonen dat er rechten waren. Uitgangspunt in ons rechtssysteem is, dat ‘wie stelt, moet bewijzen’. Je moet dus eerst bewijzen dat er iets is. In dit geval een grafrecht. Als dat is aangetoond, ligt de bal weer bij de gemeente die dan aan moet kunnen tonen dat de rechten vervallen zijn. Als niemand aan kan tonen dat er rechten waren en wat die inhielden, kan ook niemand de gemeente verwijten zich er niet aan te houden. Armenlap Voor mensen die weinig geld hadden of op kosten van de gemeenschap werden begraven bestonden vroeger vaak aparte gedeeltes, de zogenaamde armenlap. Men werd er anoniem en zonder grafmonument begraven, een adequate registratie ontbreekt meestal. Het is meestal ook niet goed duidelijk waar dit gesitueerd is geweest. Dat betekent dat gazons op sommige begraafplaatsen wellicht nog extra capaciteit bieden maar zonder onderzoek is dat niet met zekerheid te zeggen.


De tabel (pagina 12) geeft aan wat de capaciteit per begraafplaats is. Ook wordt inzichtelijk gemaakt waar en wanneer er capaciteitsproblemen zijn te verwachten.


Gemiddeld aantal bijzettingen per jaar (2007-2008-2009)

Beschikbaar voor uitgifte Begraafplaats Graven

Algemene begraafplaats Winsum

Urngraven

Urnennissen

Graven

Urngraven

Einde capaciteit (zonder ruiming)

Urnennissen

Graven

Urngraven

Urnennissen (columbarium)

176

18

3

20

3

2

2019

2016

2010

Algemene begraafplaats Baflo

95

Evt. Urn in graf Bijzetten

24

12

1

0

2018

2018

2034

Algemene begraafplaats Ezinge

93

Evt. Urn in graf bijzetten

nvt

5

0

0

2029

2029

Nvt

12


nvt

1

0

0

2032

2032

Nvt

74


nvt

1

0

0

2084

2084

Nvt

243

20

5

6

1

0

2050

2030

2015

Oude begraafplaats Sauwerd

0

0

nvt

0

0

0

2010

nvt

Nvt

Algemene begraafplaats Adorp

177

27

nvt

1

1

0

2187

2037

nvt

Totalen

870

47

32

47

6

2

Algemene begraafplaats Feerwerd Algemene begraafplaats Garnwerd Algemene begraafplaats Sauwerd


We kunnen er vanuit gaan dat een deel van de bijzettingen plaatsvindt in al gereserveerde graven (opties). Wanneer de capaciteit precies eindigt is daarom niet aan te geven. De genoemde jaartallen zijn daarom gebaseerd op het ongunstigste scenario. Bovendien wordt hier uitgegaan van gemiddelden die vooral op de kleinere begraafplaatsen sterk kunnen schommelen. Conclusie Alleen voor het bijzetten in een urnennis op de algemene begraafplaats van Winsum ontstaat er op korte termijn een tekort wat op eenvoudige wijze kan worden opgelost. Met het huidige beheer ontstaan er uiteindelijk op alle begraafplaatsen capaciteitsproblemen. Binnen de bestaande beschikbare ruimte kan dat alleen worden opgelost wanneer er per tijdvak evenveel graven worden geruimd als dat er bijzettingen plaats vinden. Het ruimen van graven kan alleen als administratief duidelijk is wanneer en waar dat mogelijk is en bijtijds procedures worden opgestart. Het zal niet altijd mogelijk zijn om op de plaats van een geruimd graf een nieuw graf te situeren. Dit komt omdat de afmetingen van graven tegenwoordig groter zijn. Het ruimen van individuele graven betekent dus niet altijd dat er een nieuw graf uitgegeven kan worden. Het gevolg is dat bij ruiming van rijen of vakken er soms ook een aanpassing van de indeling moet plaatsvinden. Het laatste geldt niet voor de uitbreidingen die vanaf 2000 hebben plaats gevonden in Baflo, Winsum en Sauwerd. 2.5 Beheer Het onderhoud op de begraafplaatsen bestaat uit onderhoud aan groenvoorzieningen, gebouwen en graven. Groenvoorzieningen Groenvoorzieningen worden onderhouden overeenkomstig het geldende Groenbeleidsplan. Dat betekent concreet dat ook voor begraafplaatsen een kwaliteitsniveau is vastgelegd waaraan het beheer moet voldoen. Het cultuurlijk kwaliteitsniveau is het hoogste beheerniveau wat in de gemeente Winsum wordt toegepast. Het groen wordt er intensief onderhouden wat zich kenmerkt door strakke hagen en gazons, weinig onkruid en relatief veel sierbeplanting. Het semi-natuurlijk kwaliteitsniveau kenmerkt zich door een extensieve wijze van beheer. De beplanting is er sober en sierbeplanting komt er niet of nauwelijks voor. Het gras wordt onderhouden op een vergelijkbare wijze als bermen.

Begraafplaats Algemene begraafplaats Winsum Begraafplaats Obergum Begraafplaats Bellingeweer Joodse begraafplaats Algemene begraafplaats Baflo Algemene begraafplaats Ezinge Algemene begraafplaats Feerwerd Algemene begraafplaats Garnwerd Begraafplaats Wetsinge Algemene begraafplaats Sauwerd Oude begraafplaats Sauwerd Algemene begraafplaats Adorp Begraafplaats Ranum Begraafplaats Maarhuizen

Kwaliteitsniveau Cultuurlijk Semi-natuurlijk Formeel gesloten

Formeel gesloten Formeel gesloten


Conclusies groen Het groen wordt grotendeels onderhouden zoals het beheerniveau dat vraagt. De totale werkvoorraad van Beheer en Onderhoud is echter groter dan de beschikbare productieve uren. Dit heeft tot gevolg dat met name het cultuurlijk te beheren groen niet volledig overeenkomstig het bijbehorende werkpakket wordt onderhouden. Dit verschil blijkt ook duidelijk uit het verschil tussen de geraamde uren volgens het GBP en de geraamde uren uit de begroting. De begraafplaatsen vragen op basis van het huidige GBP afgerond 3430 arbeidsuren. Uit de geraamde kosten voor 2010 blijkt dat er slechts 2066 uur beschikbaar is. Verwaarloosde monumenten worden niet verwijderd. Gerechtigden worden bij achterstallig onderhoud ook niet aangeschreven om graven te onderhouden. De erfenis van onvolledige administraties uit het verleden maken dit overigens ook erg lastig. Dit betekent wel dat het kwaliteitsniveau van een begraafplaats hierdoor beïnvloed wordt. Door de wijze van uitgifte (zie hoofdstuk 2.3) liggen de graven erg verspreid. Het onderhoud wordt daardoor arbeidsintensiever. Er kan namelijk niet optimaal gebruik worden gemaakt van de beschikbare machines en is relatief nog veel handmatige arbeid nodig. Gebouwen Op een aantal begraafplaatsen zijn nog karakteristieke baarhuisjes aanwezig. Gebouwenonderhoud bestaat uit onderhoud aan de baarhuisjes, toegangshekken en muren op de diverse begraafplaatsen en de aula in Winsum. Het bestaat zowel uit klachtenonderhoud (meldingen) als rationeel onderhoud. De aula in Baflo is geen eigendom van de Gemeente Winsum. De historische begraafplaatsen Bellingeweer en Maarhuizen, die zijn aangewezen als beschermd monument, zijn ommuurd en worden afgesloten met een hekwerk. Omdat deze onderdeel zijn van een beschermd monument mogen deze niet zonder vergunning (wabo) worden beschadigd, veranderd of gesloopt. De beschermde status geeft geen directe onderhoudsverplichtingen. Op grond van andere wetgeving (voorheen de woningwet en nu de wabo) zijn er bouwvoorschriften die de veiligheid als uitgangspunt hebben. Indirect bestaat er daardoor wel een onderhoudsplicht. Conclusies gebouwen De toekomst van de aula is onzeker. Er is in het kader van de lijkbezorging geen dwingende reden om deze functie in stand te houden. Om die reden blijft het onderhoud nu tot een minimum beperkt. Graven Het onderhoud aan graven zou in principe alleen uitgevoerd hoeven te worden aan graven waarvan dat is afgekocht. De praktijk is dat veel, vooral oudere graven, niet meer door nabestaanden worden onderhouden. Om een begraafplaats er verzorgd uit te laten zien, worden deze graven veelal toch nog enigszins door de gemeente onderhouden. In enkele gevallen betreft het ook graven met een zekere cultuurhistorische waarde. Er bestaan overigens geen criteria welke bepalen of een graf van cultuurhistorische waarde is. Het etiket ‘cultuurhistorisch’ is daarom op dit moment nog discutabel. Een deel van de graven heeft een door de gemeente aangebrachte grafbedekking in de vorm van halfverharding (schelpen of mijnsteen) of gras. Dit wordt door de gemeente ook onderhouden wanneer het onderhoud niet is afgekocht. Het is in de praktijk ook bijna niet mogelijk om daar onderscheid in te maken.


Graven waarvan onderhoud is afgekocht Begraafplaats Algemene begraafplaats Winsum Algemene begraafplaats Baflo Algemene begraafplaats Ezinge Algemene begraafplaats Feerwerd Algemene begraafplaats Garnwerd Algemene begraafplaats Sauwerd Oude begraafplaats Sauwerd Algemene begraafplaats Adorp Totaal

Aantal 16 166 11 15 0 44 0 16 268


2.6 Financieel Lasten De lasten bestaan uit kosten voor begraven, beheer en onderhoud groen, beheer en onderhoud gebouwen, kapitaalslasten, mortuaria en uren secretarie. Er moet een afweging worden gemaakt welke kosten aan het product lijkbezorging toegeschreven worden en welke niet. Er is hier uitgegaan van de kosten die daadwerkelijk met begraven van doen hebben. Alleen van de begraafplaatsen waar daadwerkelijk bijzettingen plaatsvinden zijn de kosten toegekend aan het product begraven. Dit zijn de begraafplaatsen welke in de tabel op bladzijde 12 worden genoemd. Kosten begraven De kosten van het begraven bestaan uit de arbeidsuren van Beheer en Onderhoud die daadwerkelijk met het begraven te maken hebben. Het gaat om het grafdelven, de voorbereidende werkzaamheden voor de begrafenis,sluiten van het graf en het afwerken van het graf. Wettelijk is de gemeente alleen verplicht ‘gelegenheid te bieden’ om te kunnen begraven. Als beheerder zijn wij wel verantwoordelijk voor wat er op de begraafplaats gebeurt. Dat is ook metéén de belangrijkste reden dat het delven en het sluiten van een graf door de eigen organisatie wordt gedaan. Dat betekent ook dat de gemeente geen materieel beschikbaar hoeft te stellen voor het laten vieren van een doodskist. Het zogenaamde zinktoestel wat men daarvoor gebruikt, wordt beschikbaar gesteld door een uitvaartvereniging of uitvaartleider. Deze zijn ook de eigenaar. Het is aan de eigenaar of er bij de nabestaanden kosten voor het gebruik in rekening worden gebracht. De gemeente speelt daar geen rol in. De eigenaar van het materieel is formeel ook verantwoordelijk voor het onderhoud maar in de praktijk wordt dit toch veelal door de gemeentelijke organisatie gedaan. In de dagelijkse praktijk is het meestal zo dat het zinktoestel ook door de gemeente wordt geplaatst omdat dit een aantal praktische voordelen biedt. Voor de begraafplaatsen van Garnwerd, Feerwerd en Ezinge is één gezamenlijk zinktoestel beschikbaar welke eigendom is van uitvaartvereniging OGEFA). Dat betekent dat deze soms van de ene naar de andere begraafplaats moet worden gebracht. Stilzwijgend wordt dit veelal door de medewerkers van de gemeente gedaan. Het ligt immers toch op de route en houden we de werkzaamheden in eigen hand wat miscommunicatie en wachttijden voorkomt. Het wordt bovendien niet als bezwaarlijk gezien omdat het aantal bijzettingen op deze begraafplaatsen gering is. Er worden voor deze werkzaamheden geen kosten in rekening gebracht. De tabellen in bijlage 1 laten het verband zien tussen zowel lasten en tarieventabel als baten en tarieventabel. In bijlage 1 ‘Toekenning lasten aan leges’ staat de onderbouwing van de toegerekende lasten. De lasten bedragen op basis van de hier gehanteerde uitgangspunten afgerond € 297.000. Baten en dekkingsgraad De opbrengsten bestaan uit leges voor verleende rechten en vergunningen. Het totale bedrag was in 2010 afgerond € 106.000. Gemiddeld waren de opbrengsten over de periode 2006 t/m 2010 circa € 91.000 (zie tabel bijlage 2 ‘Opbrengst ontvangen rechten’). De


gemiddelde dekkingsgraad over deze 5 jaar is daarmee 30,6%. In 2010 was het percentage 37,3. Hoofdstuk

Tarieventabel Lijkbezorging 2010 vs Kostendekking lijkbezorging

1 2 3 4 5 6

7

Verlenen van rechten Begraven Bijzetten van asbussen en urnen Grafbedekking en onderhoud Optierecht Inschrijving en overboeken graven en urnenruimten Opgraven en ruimen

Lasten

Baten

Kostendekking

€ 31.836,26 € 154.780,60

€ 63.240,06 € 27.736,87

198,6% 17,9%

€ 411,63

€ 277,37

67,4%

€ 109.192,23 € 823,26

€ 16.864,02 € 2.773,69

15,4% 336,9%

€ 137,21 € 0,00

€ 55,47 € 0,00

40,4% 0,0%

€ 297.181,19

€ 110.947,48

37,3%

Conclusie lasten en baten De kosten voor onderhoud (€ 109.192) en begraven (€ 154.780) maken verreweg het grootste deel uit van de totale kosten terwijl tegelijk het dekkingspercentage hiervan juist relatief laag is. De kosten voor onderhoud worden mede bepaald door de vastgestelde beheerkwaliteit.


3 Nieuw beleid 3.1 Capaciteit De bestaande begraafplaatsen moeten ook in de toekomst voldoende capaciteit bieden om voor de inwoners van de Gemeente Winsum een graf te hebben. Dat moet zowel in de vorm van een traditioneel graf, een urnengraf, een urnennis of middels verstrooiing kunnen. Dit betekent niet dat alle vormen van bijzetting ook op alle begraafplaatsen mogelijk moeten worden of blijven. Het uitgangspunt is dat de huidige mogelijkheden worden gehandhaafd. Op de begraafplaats in Adorp kan op eenvoudige wijze nog een strooiveld worden aangewezen, dit biedt een extra mogelijkheid zonder dat daar noemenswaardige kosten mee zijn gemoeid. Overigens is het ook toegestaan om as te verstrooien op een andere plaats dan een begraafplaats op voorwaarde dat er toestemming is van de eigenaar. Voor de begraafplaatsen betekent dit dat er alleen verstrooit mag worden op de daarvoor aangewezen plaatsen. Bovenstaande houdt wel in dat voor sommige keuzes de consequentie is dat er uitgeweken moet worden naar een begraafplaats buiten de woon- of geboorteplaats van de overledene. Dit is niet afwijkend van de huidige situatie. Er bestaan nu geen aparte voorzieningen voor islamitisch begraven. Gezien het relatief lage aantal inwoners met een dergelijke achtergrond zal de behoefte waarschijnlijk ook gering blijven. Daarnaast laten moslims zich bovendien vaak in het land van herkomst begraven. De noodzaak om voor het islamitisch begraven aparte inrichtingsmaatregelen te nemen lijkt er daardoor niet echt te zijn. Wanneer de wens van een moslim is om in de Gemeente Winsum begraven te worden, kan dat uiteraard gehonoreerd worden wanneer dat volgens de bestaande wetgeving is toegestaan. Voorstel: 1-Handhaven bestaande mogelijkheden voor begraven. Op de begraafplaats van Adorp een strooiveld aanwijzen. Uitbreiding van begraafplaatsen is gezien de beschikbare ruimte niet altijd mogelijk maar bovendien ook kostbaar. Op basis van de uitbreiding op de algemene begraafplaats van Sauwerd, is berekend dat uitbreiding circa € 450 per graf kost tegen € 105 per geruimd graf (prijspeil 2006). Daarnaast zijn er structurele kosten voor ondermeer de extra te onderhouden uitbreiding. Totaal bedragen de kosten van uitbreiding ongeveer het 10-voudige van ruiming. Het schema in hoofdstuk 2.4 laat zien dat er, gezien het lage aantal bijzettingen, op de kleinere begraafplaatsen geen tekort aan capaciteit hoeft te ontstaan. Voorwaarde is wel dat er geruimd wordt als daarvoor mogelijkheden bestaan. Op de begraafplaats te Baflo is bij de laatste uitbreiding nog niet alles volledig ingericht. Voor een deel ontbreken alleen nog de paden en de beplanting. De grootste investering om dit in gebruik te kunnen nemen is daarmee al gedaan. Door ruiming is ingebruikname waarschijnlijk nog verder uit te stellen dan de berekende datum (2018) en wellicht zelfs helemaal niet nodig. Onderzoek naar de mogelijkheden voor ruiming moet dit uitwijzen. De begraafplaats van Winsum bereikt zonder ruiming in 2019 het eind van de capaciteit. Of ruiming voldoende extra capaciteit op gaat leveren is ook hier zonder nader onderzoek niet met zekerheid te zeggen. Er bestaat ook altijd de mogelijkheid dat rechthebbenden gebruik maken van het recht (art.28.1) om het gevestigde recht te verlengen. Iedereen die dat belangrijk vindt kan de


termijn van grafrust hiermee in feite tot in eeuwigheid verlengen. De capaciteit is daarmee ook erg afhankelijk van de keuzes die rechthebbenden maken. Er zijn graven welke om hun cultuurhistorische waarde niet geruimd moeten worden. Het zijn graven die kenmerkend zijn voor een bepaalde periode, een opvallende vormgeving hebben, of er is een persoon begraven die van historische betekenis is. Het gevolg is wel dat het onderhoud voor rekening van de gemeente komt, nabestaanden zijn namelijk meestal onbekend. Het is hiervoor nog wel nodig om criteria vast te stellen. Doordat de grafrechten van partners niet altijd op hetzelfde moment aflopen, ontstaat formeel de mogelijkheid dat deze graven op verschillende momenten geruimd kunnen worden. Uit piëteit met nabestaanden kan worden gekozen om pas te ruimen als voor beide partners het grafrecht is verlopen. Om te kunnen ruimen is het van groot belang dat de administratie op orde is. Daarvoor is het noodzakelijk over een beheersysteem te beschikken welke de benodigde gegevens kan genereren. Voorstel: 2-Waar graven, urngraven en urnnissen geruimd mogen worden, zal dit consequent uitgevoerd worden, er wordt daartoe een ruimingsplan opgesteld. 3-Er wordt een uitzondering gemaakt voor graven die van cultuurhistorische waarde zijn, er worden daartoe criteria en vervolgens een lijst opgesteld. 4-Er wordt een uitzondering gemaakt voor partners die naastelkaar zijn begraven. Er wordt dan pas geruimd wanneer dat voor beide graven mogelijk is. 5-Om over de voor ruiming benodigde gegevens te kunnen beschikken wordt het huidige beheersysteem aangepast. In Baflo, Winsum, Ezinge en Garnwerd is aansluitend op de begraafplaats grond in eigendom. Op deze aangrenzende percelen bestaat eventueel de mogelijkheid voor uitbreiding. Naast de begraafplaats van Feerwerd ligt een klein bosje welke eventueel voor een uitbreiding benut kan worden. Voorstel: 6-Gezien de kosten wordt uitbreiding alleen overwogen in de complete kernen (Winsum, Baflo, Sauwerd, Ezinge) als andere mogelijkheden tot uitbreiding van de capaciteit binnen de bestaande ruimte geen adequate oplossing meer bieden. Uit strategisch oogpunt worden de aangrenzende gronden welke al in eigendom zijn daarom niet afgestoten. 7-De verwachting is dat door ruiming op de overige begraafplaatsen voldoende capaciteit kan blijven. Wanneer bijzetting op een begraafplaats niet meer mogelijk blijkt te zijn dan kan men uitwijken naar een andere begraafplaats in de gemeente Winsum. Op sommige begraafplaatsen bevinden zich gazons welke mogelijk in aanmerking kunnen komen om te benutten als grafruimte. Dit zou een positief effect hebben op de capaciteit. Het is mogelijk dat deze in het verleden al eens zijn gebruikt als een zogenaamde armenlap maar dat dit niet meer als zodanig bekend is.


Voorstel: 8-Onderzoeken of er mogelijkheden zijn om gazons te benutten als grafruimte. De begraafplaatsen waar (op korte termijn) niet meer begraven zal worden, kunnen door het college formeel gesloten worden verklaard. Dit betreft de begraafplaats in Wetsinge en de oude begraafplaats in Sauwerd, hiervan zijn in het archief geen stukken gevonden waaruit blijkt dat dit al is gebeurd. De bijzondere begraafplaats in Obergum (Ranumerweg) kan alleen door de eigenaar (Hervormde gemeente Winsum-Obergum) worden gesloten. Alleen als er gedurende een periode van 10 jaar niet is begraven, kan het college de begraafplaats eventueel gesloten verklaren. Er zijn geen duidelijk aanwijsbare redenen om deze begraafplaatsen formeel te willen sluiten. Voorstel: 9-Het college zal de begraafplaatsen van Wetsinge en Sauwerd (Provincialeweg) niet gesloten verklaren. 3.2 Uitgifte Het uitgeven van algemene graven heeft als nadeel dat er geen rechthebbende is welke verantwoordelijk kan worden gesteld voor het onderhoud. Dit zal de gemeente daarom zelf op zich moeten nemen. Ook wordt er geen recht gevestigd waar leges aan zijn verbonden. De baten bestaan hier slechts uit de leges voor begraven en het eventueel plaatsen van een monument. Er zijn situaties waarin volgens de wet de burgemeester verantwoordelijk is voor de bijzetting (artikel 21). Hiervoor kan een algemeen graf worden aangewezen. Het uitgeven van opties betekent in de praktijk dat graven soms langdurig niet gebruikt worden, dit is nadelig voor het efficiënt kunnen uitvoeren van het onderhoud. Daarnaast wijst onderzoek uit dat het zogenaamde optierecht eigenlijk een onbekend iets is. Zowel in de wet op de lijkbezorging als in de modelverordening (VNG) komt het optierecht niet voor. Het beoogde doel van een optie is vooral het naastelkaar kunnen begraven van partners. Dat is eveneens mogelijk door het tegelijk vestigen van grafrechten. Op basis van de huidige tarieven is dat zelfs iets goedkoper dan middels een optie. Grafrechten kunnen worden gevestigd bij leven. Dit wordt soms gedaan om de nabestaanden te ontzorgen. De daarbij gehanteerde termijnen gaan nu pas in op het moment van overlijden. Het gevolg is dat men voor een veel langere periode over een graf kan beschikken dan de feitelijke termijn van het grafrecht. Voorstel: 10-Er worden alleen nog graven uitgegeven met een uitsluitend recht (particulier graf). Hiervan wordt alleen afgeweken als het een bijzetting betreft in opdracht van de burgemeester op grond van artikel 21 van de wet, daarvoor wordt dan een algemeen graf aangewezen. Met name op de begraafplaatsen van Baflo en Winsum wordt het kritische punt betrekkelijk snel bereikt (2018-2019). De wet (art.28.1) geeft de mogelijkheid om graven met een uitsluitend recht (particulier graf) uit te geven met een bandbreedte van minimaal 10 jaar tot onbepaalde tijd met een verlenging van minimaal 5 en maximaal 20 jaar. Het is daarbij wel van belang dat ook na een verlenging de minimale termijn van grafrust (10 jaar) nog gegarandeerd is.


Voorstel: 11-Het uitsluitend recht (particulier graf) kan worden gevestigd voor een periode van 20 jaar met een verlenging van telkens 10 jaar. Dit geldt voor zowel graven, urngraven als urnnissen. Wanneer bij overlijden de resterende termijn van het grafrecht onvoldoende blijkt voor de minimum wettelijke grafrust moet men verplicht het grafrecht verlengen.Door dat dan tegelijk ook voor de partner te doen blijft de looptijd voor beide gelijk. Resterende looptijd kan verrekend worden met het nieuwe grafrecht. Er is nu geen éénduidig beleid waar het gaat om de fysieke uitgifte. Op de oudere begraafplaatsen zijn geen nadere regels gesteld terwijl voor de laatste uitbreidingen soms wel beperkingen zijn opgelegd. Dit blijkt in de praktijk niet eenvoudig te handhaven. Daarnaast is het voor nabestaanden kort na een overlijden moeilijk om gedetailleerd aan te geven hoe het graf er uit moet gaan zien. Tegelijk is het voor een efficiënt beheer noodzakelijk hiervoor regels te stellen. Deze moeten zowel eenduidig zijn als eenvoudig toe te passen. Doordat grafrechten al bij leven kunnen worden gevestigd ontstaan er in rijen met graven veel gaten wat het onderhoud bemoeilijkt. Dit kan worden voorkomen door dit niet aan een vooraf bepaalde plaats te koppelen. Doordat echtparen in een traditionele positie ten opzichte van elkaar worden begraven wordt het aaneengesloten begraven mogelijk onderbroken. Voorstel: 12-Er wordt bij de uitgifte geen onderscheid meer gemaakt in type grafbedekking of grafmonument. Voorstel: 13-Het vestigen van grafrechten, anders dan voor directe begraving is alleen mogelijk ten behoeve van een levenspartner en verwanten tot en met de tweede graad. Er wordt aanééngesloten begraven (graf en urngraf). Er bestaat alleen een uitzondering voor een levenspartner en verwanten tot en met de tweede graad van een overledene. Voor een urnenmuur blijft de vrije keuze mogelijk.

Mogelijke manieren van lijkbezorging Algemeen graf Uitsluitend recht (Particulier graf) 10 jaar

Evt. omzetten in Particulier graf

Graf Kindergraf t/m 12 jaar Uitgifte alleen op Urnengraf basis van art. 21 Urnennis Urn/asbus in graf Verstrooien op aangewezen

15 jaar

Verlenging met 10 jaar

X

X

X

X

X X

X X

X

X

strooiplaatsen


3.3 Aula De aula in Winsum wordt dusdanig weinig gebruikt dat de vraag gesteld kan worden of deze functie gehandhaafd moet blijven. Het is zeker geen verplichting van de Gemeente Winsum om het als zodanig in stand te houden. Veel begrafenisondernemingen beschikken bovendien over een eigen uitvaartcentrum. De huuropbrengst is nu niet kostendekkend. Er wordt jaarlijks een bijdrage betaald voor het uitvaartcentrum in Baflo. Ook hiervoor geldt dat het wettelijk gezien geen verplichting is om deze voorziening in stand te houden. Voorstel: 14-De verhuur van de aula/mortuariumin Winsum kan worden beëindigd omdat het in stand houden van de functie geen verantwoordelijkheid is van de gemeente. Wanneer de mogelijkheid zich voordoet, wordt het huidige huurcontract beëindigd. 15-De bijdrage aan het uitvaartcentrum in Baflo wordt beëindigd omdat het in stand houden van de functie geen verantwoordelijkheid is van de gemeente. Wanneer de mogelijkheid zich voordoet wordt deze beëindigd. 3.4 Beheer Op een begraafplaats is relatief veel sierbeplanting aanwezig en wordt traditioneel meestal ook op een hoger niveau onderhouden dan de overige openbare ruimte. Dit heeft tot gevolg dat de begraafplaatsen relatief duur zijn in onderhoud. Het beheerniveau ‘hoog’ wordt cijfermatig beoordeeld met een bandbreedte variërend van 7,5 tot 9,4. Het beheerniveau ‘basis’ wordt gewaardeerd met een cijfer tussen de 5,5 en 7,4. Door gebruik te maken van de bandbreedte binnen de beheerniveaus is het mogelijk de kosten iets te verlagen. We spreken dan van een hoge basis of een minimaal hoog beheerniveau. Dit komt overéén met de huidige gemeten kwaliteit. Uitzondering zijn de begraafplaatsen die in landelijk gebied liggen, deze worden nu al op een semi-natuurlijke wijze onderhouden. Een goed verzorgde begraafplaats wordt met name op de begraafplaatsen waar nog regelmatig begraven wordt belangrijk gevonden. Hier komen immers ook de meeste bezoekers. Het is daarom te overwegen om de begraafplaatsen waar (bijna) niet meer begraven wordt, maar die nu nog cultuurlijk worden onderhouden, op een lager niveau te onderhouden. Voorstel: 16-De algemene begraafplaatsen waar nog frequent begraven wordt, blijven op een minimaal cultuurlijk beheerniveau onderhouden (Winsum, Baflo, Adorp, Sauwerd, Ezinge, Feerwerd en Garnwerd). 17-De begraafplaatsen in landelijk gebied blijven op een semi-natuurlijke wijze onderhouden (Maarhuizen, Ranum en Joodse begraafplaats). 18-De begraafplaatsen die nu cultuurlijk worden onderhouden, maar gesloten zijn of waar op redelijk korte termijn niet meer begraven zal worden, worden op semi-cultuurlijke manier onderhouden (Bellingeweer, Oude begraafplaats Sauwerd en Wetsinge). Het onderhoud aan graven bepaalt voor een belangrijk deel het aanzicht van een begraafplaats. Al wordt het groen nog zo goed onderhouden, als grafonderhoud daarbij achter blijft doet dat afbreuk aan het totale beeld. De wet geeft de mogelijkheid om op grond


van verwaarlozing een graf te ruimen (art.28.4 t/m 28.7). Dit kan van toepassing zijn op rechten die ouder zijn dan 20 jaar. Omdat grafbedekking vaak deel uitmaakt van een groter geheel, denk daarbij aan halfverharding of gazon, is het raadzaam dit in eigen beheer te houden. Bovendien bedekt een monument meestal niet de volledige grafruimte waardoor er in de praktijk altijd een deel van het grafoppervlak door de gemeente wordt onderhouden. Grafbedekking in de vorm van beplanting (veelal in combinatie met een staand monument) wordt door nabestaanden, vooral op langere termijn, niet altijd optimaal onderhouden terwijl de handhaving ervan moeizaam is. Om te voorkomen dat deze grafbeplantingen in negatieve zin het beeld verstoren kan er gekozen worden voor beperkte afmetingen van een graftuintje, dit geldt ook voor los te plaatsen potten en andere voorwerpen. Op deze manier blijft de invloed van een eventueel gebrek aan onderhoud op het totaalbeeld beperkt. Het alternatief is om geen beperkingen op te leggen maar middels de beheerverordening het handhaven en eventueel het verwijderen van verwaarloosde grafbedekking beter vast te leggen. Voorstel 19-De kosten voor begraafplaatsonderhoud worden standaard toegevoegd aan de leges. Het onderhouden van de grafbedekking (gedenkteken of beplanting) blijft hierbij volledig voor rekening van de rechthebbenden tenzij er eerder bindende afspraken over zijn gemaakt. 20-In de beheerverordening worden bepalingen opgenomen om in te kunnen grijpen wanneer de grafbedekking niet behoorlijk wordt onderhouden. 3.5 Financieel De lasten In relatie tot de kostendekkendheid is een verhoging van de leges onontkoombaar. In relatie tot de financiële draagkracht zou dat kunnen betekenen dat keuzes afhankelijk worden van het inkomen. Het is te overwegen om daarom in een vangnet te voorzien. Begraven is een te verwachten gebeurtenis waarvoor vooraf al maatregelen zijn te nemen. Het is immers heel goed mogelijk om middels een verzekering de kosten te dekken. Naast een verzekering is er soms ook sprake van een erfenis of extra pensioenuitkering. Welke kosten men middels een verzekering wil afdekken is uiteraard afhankelijk van de persoonlijke keuzes die men maakt. Overigens vormen de begraafkosten maar een deel van de totale kosten die met een uitvaart zijn gemoeid. Onder voorwaarden is het soms ook mogelijk om een tegemoetkoming te ontvangen in het kader van de bijzondere bijstand. Wanneer gekozen wordt voor cremeren zijn er geen kosten voor de gemeente, bij begraven zijn die er wel. Het kan niet zo zijn dat de gemeente wel bijdraagt in de kosten voor de individuele keus van iemand om te worden begraven, maar niet als er sprake is van een crematie. Er ontstaat daardoor een ongelijkheid die voorkomen kan worden door de kosten neer te leggen bij degene die de strikt individuele keuze ook heeft gemaakt. De aangeboden producten worden hierdoor ook niet duurder, maar wel worden de kosten op een andere plek neergelegd. Voorstel: 21-Er wordt geen apart vangnet gerealiseerd omdat iedereen de kosten voor een uitvaart kan voorzien en verzekeren. Soms is ook een beroep op de bijzondere bijstand mogelijk.


De kosten van groenonderhoud kunnen alleen verlaagd worden door een lager uurtarief. Dit omdat het huidige gemeten kwaliteitsniveau als uitgangspunt gehandhaafd blijft. Een optie is om het onderhoud van de begraafplaatsen van Baflo en Winsum uit te laten voeren door het werkvoorzieningschap Ability. De overige begraafplaatsen welke op cultuurlijk beheerniveau worden onderhouden zijn al bij Ability ondergebracht. Daarmee zou een besparing van ongeveer € 17.500,-- mogelijk zijn. Een bijkomend voordeel zou zijn dat Beheer en Onderhoud tijd beschikbaar krijgt voor andere taken. Gezien het urentekort voor het totale werkpakket is dat een bijkomend positief effect. Het grafdelven wordt bijna altijd machinaal uitgevoerd. Dit werk wordt uitbesteed aan een aannemer. Het is mogelijk dat uitvoering door Ability een kostenbesparing oplevert. Voorstel: 22-Het onderhoud aan de algemene begraafplaatsen van Winsum en Baflo worden, als dat mogelijk is, uitbesteed aan Ability. Dit geldt eveneens voor het machinaal grafdelven. Het onderhouden van begraafplaatsen is een direct gevolg van het beschikbaar moeten stellen van graven. Zonder deze verplichte dienstverlening zijn er geen onderhoudskosten. Het is daarom logisch om deze kosten deel uit te laten maken van de leges. Het onderhoud van graven kan nu worden afgekocht. Daar wordt slechts sporadisch gebruik van gemaakt terwijl in de praktijk ook onderhoud wordt gepleegd aan graven waar niet voor betaald is. Voorstel: 23-De kosten voor het onderhoud van de begraafplaatsen waar daadwerkelijk nog begraven kan worden, worden opgenomen in de leges. De begraafplaats Obergum is geen eigendom van de Gemeente Winsum maar wordt tot wederopzegging wel door de gemeente onderhouden, daarvoor worden geen kosten in rekening gebracht. Dit betreft een afspraak uit 1962. Door de overéénkomst op te zeggen is een jaarlijkse besparing mogelijk van € 5.000,--. Voorstel: 24-De Gemeente Winsum zal de begraafplaats Obergum, welke eigendom is van de Hervormde gemeente van Winsum-Obergum, niet meer onderhouden. Het voornemen bestaat al om het huurcontract voor de aula in Winsum op te zeggen en het gebouw af te stoten, er is dan een afname van de kosten. Voorstel: 25-Het in stand houden van de aula in Winsum is geen verantwoordelijkheid van de gemeente, het huurcontract voor dit gebouw kan wanneer de mogelijkheid zich voordoet daarom worden beëindigd. Het gebouw kan een andere functie krijgen of worden afgestoten. Wanneer er geruimd gaat worden, moet rekening worden gehouden met kosten voor ruiming. Behalve de kosten voor het opstellen van een ruimingsplan en het daadwerkelijk ruimen van graven moet ook worden voorzien in het bijzetten van skeletresten in een verzamelgraf of zogenaamde knekelput, eventueel in combinatie met een monument. De constatering dat een deel van de gravenadministratie geactualiseerd zal moeten worden, betekent dat er extra inzet nodig is van de afdeling Samenleving.


Voorstel: 26-Opstellen en uitvoeren van een ruimingsplan. Voor het actualiseren van de gravenadministratie uren reserveren. Om gebruik te kunnen maken van eventuele mogelijkheden voor inbreiding, met name het gebruiken van gazons als grafruimte, is onderzoek nodig. Voorstel: 27-Onderzoek naar eventuele mogelijkheden voor het gebruiken van gazons op bestaande begraafplaatsen als grafruimte. De baten De inkomsten kunnen worden verhoogd door hogere leges en standaard de kosten voor onderhoud van de actieve begraafplaatsen aan de leges toe te rekenen. Algemene graven zijn voor de gemeente niet aantrekkelijk omdat er geen rechten worden betaald terwijl er wel kosten zijn voor onderhoud en ruiming. In de praktijk wordt er weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheid het onderhoud af te kopen terwijl er door de gemeente wel altijd kosten voor onderhoud worden gemaakt. Voorstel: 28-De kosten voor het onderhoud van actieve begraafplaatsen worden standaard toegevoegd aan de leges. Het onderhouden van de grafbedekking (gedenkteken of beplanting) blijft hierbij voor rekening van de rechthebbenden (particulier graf) of gebruikers (algemeen graf) tenzij er eerder bindende afspraken over zijn gemaakt. Grafrechten worden soms al bij leven gevestigd waarbij de termijn ook begint te lopen. In theorie kan het dus gebeuren dat de looptijd van het recht op het moment van begraven al (deels) is verstreken. Door de looptijd in te laten gaan op het moment dat het grafrecht wordt gevestigd worden de inkomsten verhoogd omdat men eerder het grafrecht zal moeten verlengen. Dat is bovendien eerlijker omdat men betaald voor de periode dat men daadwerkelijk over een graf kan beschikken. Voorstel: 29-De termijn van het grafrecht begint op de dag dat deze is gevestigd, wanneer men na het verstrijken van deze termijn recht wil blijven houden op een graf, zal er een verlenging moeten plaatsvinden. Wanneer de resterende termijn niet voldoende is om aan de wettelijke grafrust te voldoen is een verlenging verplicht. Op de begraafplaatsen waar geen afzonderlijke ruimte voor urngraven is gecreëerd, kan gebruik worden gemaakt van een regulier graf. In de huidige situatie bestaat er voor een urngraf een lager tarief terwijl het ruimtebeslag hetzelfde is. Gezien de werkelijk benodigde ruimte voor een urngraf kunnen er inrichtingsmaatregelen worden genomen die recht doen aan een ander tarief. In een standaard grafruimte kunnen namelijk drie urnkelders worden gerealiseerd. Het is nu toegestaan om maximaal twee urnen bij te zetten in een graf waarin al is begraven. Voorstel:


30-Wanneer er voor wordt gekozen om een regulier graf te gebruiken als urngraf, dan wordt daarvoor ook hetzelfde tarief gehanteerd. Daartoe aangewezen of ingerichte urngraven kennen een eigen tarief voor grafrecht. Niet op alle begraafplaatsen is aparte grafruimte gereserveerd voor kinderen. Dat heeft tot gevolg dat daar een regulier graf voor gebruikt moet worden. Dit is niet noodzakelijk omdat er binnen de gemeente wel ruimte voor kindergraven is ingericht. Voor de bijzetting van kinderen tot en met 12 jaar wordt nu algemeen een lager tarief gehanteerd dan voor personen ouder dan 12 jaar, zowel bij begraven in een regulier als een daarvoor ingericht kindergraf. Voorstel: 31-Voor kinderen t/m 12 jaar wordt een lager tarief berekend voor grafrechten en begraven. Er wordt een uitzondering gemaakt wanneer men kiest voor een regulier graf terwijl er op dezelfde begraafplaats wel kindergraven beschikbaar zijn. Voor het verlenen van vergunningen worden veel gedifferentieerde tarieven gehanteerd. Voor een eenvoudiger, en daardoor waarschijnlijk ook snellere afhandeling, kunnen een aantal tarieven gelijk worden getrokken. Het is daarnaast ook niet altijd logisch dat er verschillen zijn aangebracht wanneer het om een vergelijkbare vergunning gaat. Ook kost een vergunning voor een dubbele grafkelder nu minder dan 2 afzonderlijke enkele grafkelders. In de praktijk worden er ook twee afzonderlijke kelders geplaatst. Voorstel: 32-Er wordt één tarief toegepast voor grafbedekkingen en monumenten ongeacht het type graf of de leeftijd van de overledene. Er wordt één tarief voor het plaatsen van een enkele kelder gehanteerd, dit tarief geldt voor zowel een graf- als een urnkelder. De zogenaamde dubbele graf- of urnkelder betreft dan twee keer het tarief voor een enkele kelder. Op een aantal begraafplaatsen zijn plaatsen aangewezen voor asverstrooiing. Voor het verstrooien van as wordt nu geen leges gevraagd. Met toestemming van een grondeigenaar is het mogelijk as overal te verstrooien. Door de gemeente worden geen werkzaamheden verricht voor het verstrooien van as. Er is nu ook geen toezicht op de uitvoering van asverstrooiing. Voorstel: 33-Het verstrooien van as op een algemene begraafplaats wordt toegestaan op de daartoe aangewezen plaatsen. Er worden daarvoor geen leges in rekening gebracht. Het begraven op een zaterdag brengt hogere arbeidskosten met zich mee welke nu niet in rekening worden gebracht. Voorstel: 34-Voor het begraven op zaterdagen wordt een hoger tarief berekend dan op de overige dagen. Om alle mogelijke inkomsten te kunnen innen, is het van groot belang dat de administratie op orde is. Daarvoor is het noodzakelijk over een beheersysteem te beschikken welke de benodigde gegevens kan genereren. Voorstel: 35-Ten behoeve van een adequate financiële administratie wordt het huidige beheersysteem aangepast


3.6 Samenvatting nieuw beleid

Omschrijving Product: Begraven

Voorstel (nrs achter voorstel verwijzen naar voorstellen in Hst.3)

Huidige situatie   

Niet op elke begraafplaats is een zinktoestel en baar aanwezig. Niet overal een strooiplaats aanwezig. Geen voorzieningen die tegemoet komen aan alle mogelijke begrafenisrituelen. Niet op elke begraafplaats aanwezig. Niet op elke begraafplaats aanwezig. Niet op elke begraafplaats aanwezig.

  

Urngraven Urnenmuur Kindergraven

  

Begraven op eigen terrein Efficiency: Capaciteit



Onder voorwaarden mogelijk.



Op termijn geen graven beschikbaar.

Uitgifte

 

Keuze op basis van type grafbedekking. Toepassen beheerverordening

      

 

Verspreid liggende graven. Cultuurlijk beheer.

 

Onderhoud

Grafdelven Administratief

    

Begraafplaats Obergum is geen eigendom. Verwaarloosde graven. Cultuurhistorische graven Machinaal grafdelven Beheersysteem biedt onvoldoende mogelijkheden.  Oudere gegevens niet aanwezig of moeilijk traceerbaar.

     

      

Dit is geen verplichting voor de gemeente, huidige situatie handhaven, dat betekent dat een uitvaartleider/vereniging hierin voorziet-1In Adorp een strooiplaats aanwijzen-1Geen aanpassingen omdat behoefte anders dan huidige mogelijkheden gering zijn-1Bestaand graf splitsen tbv urngraven-1-7Indien gewenst, is uitwijken naar een andere begraafplaats mogelijk-1-7Indien gewenst, is uitwijken naar een andere begraafplaats mogelijk-1-7Er kan een regulier graf daartoe worden gebruikt-7-31Per situatie beoordelen-37Alleen onder strikte voorwaarden-37Ruimen wanneer dat mogelijk is-2Ruimingsplan opstellen-4-26Gebruik maken van evt. inbreidingsmogelijkheden-8-27Termijn grafrecht verkorten-11Vergroten urnenmuur Winsum-1Keuze vrij laten-12Gebruik maken van mogelijkheden die beheerverordening biedt: verlengen en overschrijven grafrechten-11-27Alleen uitgifte voor direct begraven, muv.graf partner-10-13Alleen actieve begraafplaatsen cultuurlijk (hoog basisniveau) beheren-1617-18Onderzoeken of uitbesteding aan Ability de kosten verlaagt-22Beëindigen onderhoud-24Toepassen beheerverordening-20Opstellen criteria/lijst niet te ruimen graven-3-9Onderzoeken of uitbesteding Ability de kosten verlaagt-22Aanpassen / updaten beheersysteem-5-35 Extra inzet om administratie te updaten-35-


Kostendekkendheid: Onderhoud



Afkoop grafonderhoud is vrijblijvend.

 

Baten



Lager dan de kosten.

 

Kosten



Hoger dan de baten.

Uitbreiding Aula

    

      

Algemeen graf Administratief

Hoge kosten. Aula Winsum is niet kostendekkend. Bijdrage aan aula Baflo. Geen baten door grafrechten. Onvoldoende toepassen verlenging en overschrijven grafrechten  Tarieventabel.



Grafonderhoud (monument en beplanting) door rechthebbenden-19-28Onderhoudskosten begraafplaatsen standaard toevoegen aan grafrecht-1928Streven naar 90-100% kostendekkendheid-21-36Onderhoudskosten begraafplaatsen standaard toevoegen aan grafrecht-1928Streven naar 90-100% kostendekkendheid-21Alleen kosten toerekenen van de actieve begraafplaatsen-23-28Alleen wanneer het kostendekkend kan-6-7. Functie niet in stand houden omdat het geen verplichting is-14-25Beëindigen omdat het geen verplichting is-15Alleen wanneer burgemeester verantwoordelijk is voor bijzetting-10Consequent toepassen beheerverordening-11-29-33Vereenvoudigen tarieventabel-30-31-32-33-34-


3.7 Prognose baten en dekkingspercentage Uitgangspunten en aannames tarieven grafrecht  Voorgesteld nieuw beleid;  Tarieven 2011 omgerekend naar 15 jaar;  Aantal betreft gemiddelde aantallen 2006 t/m 2010;  Het gemiddelde aantal opties in de periode 2006-2010 worden nu grafrechten;  Overschrijven en verlenging van verleende grafrechten, aangenomen wordt dat als na aflopen grafrecht verlenging plaats vindt (75%) er ook sprake is van evenveel overschrijvingen;  Huidige tarieven opgehoogd met werkelijke kosten voor onderhoud begraafplaatsen; kosten gedeeld door aantal gevestigde en verlengde grafrechten: € 89.192 / 119= € 826; tarieven begraven  Aantal betreft gemiddelde van 2006 t/m 2010;  De aanname is dat de kosten voor het bijzetten van een urn of asbus 1/3 zijn van het begraven;  De toegepaste leges begraven is het gemiddelde van 7 gemeenten uit de regio, de leges van overige bijzettingen zijn daar van afgeleid; Kosten  Afname kosten met € 20.000 (extra uitbesteding Ability) tot € 277.000;

Huidige tarieven grafrecht omgerekend naar termijnen van 15 jaar en opgehoogd met werkelijke kosten voor onderhoud;  Tarieven begraven op basis van gemiddelden; 

2012 Omschrijving Particulier graf 47+12 opties Particulier urnengraf Particulier urnennis Verlenging graf Verlenging urnengraf Verlenging urnennis Overschrijven van rechten Begraven Begraven op zaterdag (toeslag 50%) Bijzetten urn Vergunning grafbedekking Aanleg grafkelder Opgraven Baten Kosten Dekkingspercentage

Aantal 59 6 2 44 5 1 50 71 4 7 47 11 1

Leges Totalen (€) (€) 1.538 90.742 1.236 7.416 1.236 2.472 1.024 45.070 823 4.115 823 823 12 600 687 48.777 344 1.376 229 1.603 209 9.823 292 3.212 657 657 216.686 277.000 78,2

2013 + 10% Leges Totalen (€) (€) 1.692 99.816 1.360 8.158 1.360 2.719 1.127 49.577 905 4.527 905 905 13 660 756 53.655 378 1.514 252 1.763 230 10.805 321 3.533 723 723 238.355 277.000 86,0

2014 +10% Leges Totalen (€) (€) 1.861 109.798 1.496 8.973 1.496 2.991 1.239 54.534 996 4.979 996 996 14 715 831 59.020 416 1.665 277 1.940 253 11.891 353 3.884 795 795 262.181 277.000 94,7


Scenario vs dekkingspercentage   

Historisch dekkingspercentage gem.Winsum Actueel dekkingspercentage gem.Winsum Huidig tarief grafrecht omgerekend naar termijnen van 15 jaar en opgehoogd met de werkelijke kosten voor onderhoud+begraaftarief op basis van gemiddelde regionaal tarief (zie tabel vergelijking)

2006 t/m 2010 2012 2010 30,6 37,3

2013

2014

86,0

94,7

78,2

Vergelijking andere gemeenten 2011 Toeslag za.dag

Grafrecht + Begraven (excl.toeslag)

Grafrecht *

Begraven **

Bedum De Marne Zuidhorn Loppersum Appingedam Groningen Grootegast Gemiddelden

1.355 1.349 3.443 382 2.199 1.460 1.809 1.714

249 1.043 598 685 839 699 698 687

130 0 0 0 336 350 73 127

1.595 2.392 4.041 1.067 3.038 2.159 2.507 2.400

Winsum

1.009

482

0

1.491

1.009

482

0

1.491

Grafrecht *

Begraven **

1.538 1.692 1.861

687 756 831

Gemeente

2011 ‘Voorstel’ 2012 2013 2014

Toeslag za.dag

344 378 416

Grafrecht + Begraven (excl.toeslag)

2.225 2.448 2.692

*= Grafrecht volwassene op basis van 15 jaar incl. gemiddeld grafonderhoud, onbepaalde tijd is gesteld als 40 jaar; **= Volwassene;


Prognose* op basis van amendement

Tarieven afwijkend van voorstel: grafrecht 20 jaar ipv 15 jaar

Omschrijving Particulier graf 47+12 opties Particulier urnengraf Particulier urnennis Verlenging graf Verlenging urnengraf Verlenging urnennis Overschrijven van rechten Begraven Begraven op zaterdag (toeslag 50%) Bijzetten urn Vergunning grafbedekking Aanleg grafkelder Opgraven Baten Kosten Dekkingspercentage

Aantal 59 6 2 44 5 1 50 71 4 7 47 11 1

2012 Totalen Leges (€) (€) 2.050 120.950 1.648 9.888 1.648 3.296 1.024 45.056 823 4.115 823 823 12 600 687 48.777 344 1.374 227 1.587 209 9.823 292 3.212 657 657 250.158 277.000 90,3

2013 10% Leges Totalen (€) (€) 2.255 133.045 1.813 10.877 1.813 3.626 1.126 49.562 905 4.527 905 905 13 660 756 53.655 378 1.511 249 1.746 230 10.810 321 3.531 723 723 275.177 277.000 99,3

* De prognose is op grond van een optimaal werkend beheersysteem. Het is te verwachten dat dit in 2012 nog niet bereikt is. Zoals voorgesteld (voorstel 36), worden medio 2013 de tarieven in relatie tot de kostendekkendheid geëvalueerd.


4 Tarieventabel

Samenstelling tarieven

Rechten

Graf 20 jaar

Overschrijven rechten

Huidig tarief grafrecht omgerekend naar termijnen van 20 jaar en opgehoogd met de werkelijke kosten voor onderhoud; 50% van grafrecht 20 jaar; 60 % van grafrecht volwassene; 50% van grafrecht kindergraf; Huidig tarief grafrecht omgerekend naar termijnen van 20 jaar en opgehoogd met de werkelijke kosten voor onderhoud; 50% van Urngraf / urnnennis 20 jaar; Huidig tarief;

Volwassene in graf Kind in graf Bijzetten urn / asbus in graf / urngraf Bijzetten urn / asbus in urnenmuur

Gemiddeld tarief begraven in regio; 60% van begraven volwassene; 1/3 van begraven volwassene; 1/3 van begraven volwassene;

Verlenging graf met 10 j Kindergraf 20 jaar Verlenging kindergraf met 10 jaar Urngraf / urnnennis 20 jaar

Verlenging Urngraf/urnnennis 10 jaar

Begraven

Grafbedekking Grafkelder Grafbedekking

Huidig tarief; Huidig tarief;

Lijkschouwing Schouwen

Conform nota’s;

Opgraven en ruimen

Opgraven lijk

Conform nota’s;

Opgraven lijk+begraven in zelfde graf Opgraven lijk+begraven in nw. graf

Conform nota’s+volw.in graf; Conform nota’s opgraven+volw.in graf; Als bijzetten urn; Als bijzetten urn;

Opgraven asbus/urn Opgraven asbus/urn+begraven in zelfde graf Opgraven asbus/urn+begraven in nw. graf Verwijderen asbus+begraven in graf

2x bijzetten urn; Als bijzetten urn;


Tarieventabel 2012

Hoofdstuk 1

Verlenen van rechten.

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9

1.10

1.11 2 Begraven 2.1 2.2 2.3 3

Bijzetten van urnen en asbussen

3.1 3.2 4

4.1

Grafbedekking

Omschrijving Voor het verlenen van het uitsluitend recht op een begraafplaats in de gemeente Winsum wordt geheven: Voor een graf gedurende een periode van 20 jaar; Voor een urnengraf gedurende een periode van 20 jaar; voor een kindergraf gedurende een periode van 20 jaar; voor een urnennis gedurende een periode van 20 jaar; Voor het verlengen van het uitsluitend recht als bedoeld in 1.1 met 10 jaar; Voor het verlengen van het uitsluitend recht als bedoeld in 1.2 met 10 jaar; Voor het verlengen van het uitsluitend recht als bedoeld in 1.3 met 10 jaar; Voor het verlengen van het uitsluitend recht als bedoeld in 1.4 met 10 jaar; Bij een tussentijdse verlenging zoals bedoeld in artikel 8.3 en 14.3 van de Beheerverordening begraafplaatsen gemeente Winsum 2011, vastgesteld bij raadsbesluit van 21 juni 2011, wordt de resterende looptijd, van het geldende grafrecht verrekent met het nieuwe grafrecht: Oorspronkelijk betaald bedrag gedeeld door aantal jaren grafrecht (20, of na verlenging 10) x aantal resterende gehele jaren. De rechthebbende welke schriftelijk afstand doet ten behoeve van de gemeente van het recht op het particuliere graf ontvangt daartoe restitutie voor de resterende gehele jaren. Als er reeds is begraven is dit niet mogelijk: Oorspronkelijk betaald bedrag gedeeld door aantal jaren grafrecht (20, of na verlenging 10) x aantal resterende gehele jaren. Voor het overschrijven van verleende rechten Voor het begraven van een lijk wordt geheven: Voor het begraven van een lijk t/m 12 jaar wordt geheven; Voor het begraven van een lijk ouder dan 12 jaar wordt geheven; Voor het begraven op zaterdag wordt het recht, bedoeld in 2.1 en 2.2, verhoogd met; Voor het begraven of plaatsen van asbussen en urnen wordt geheven: Voor het bijzetten van een asbus of urn in een graf of urngraf wordt geheven; Voor het bijzetten van een asbus of urn in een urnennis wordt geheven; Voor het afgeven van een vergunning voor het aanbrengen of vernieuwen van grafbedekking, zoals bedoeld in artikel 19 van de Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Winsum 2011, vastgesteld bij raadsbesluit van 21 juni 2011. Voor de aanleg van één grafkelder;

Tarief in € 2.050 1.648 1.230 1.648 1.024 823 615 823

12 412 687 50%

229 229

292


4.2 5 5.1

Lijkschouwing

6

Opgraven, ruimen

6.1 6.2

Voor het plaatsen van grafbedekking op een graf, urngraf of kindergraf; Voor het schouwen van een lijk wordt geheven; Voor het schouwen van een lijk worden de concrete kosten (inclusief bijkomende kosten) conform de facturen in rekening gebracht; Voor het op aanvraag opgraven, ruimen en de bezorging van overblijfselen en as wordt geheven, zoals bedoeld in artikel 24.4 en 24.5 van de Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Winsum 2011, vastgesteld bij raadsbesluit van 21 juni 2011: Voor het opgraven van een lijk worden de concrete kosten in rekening gebracht; Voor het na opgraven weer opnieuw begraven in hetzelfde graf wordt geheven;

6.3

Voor het na opgraven weer begraven in een ander graf wordt geheven;

6.4

Voor het opgraven of verwijderen van een asbus of urn wordt geheven; Voor het na opgraven weer terugplaatsen van de asbus in hetzelfde graf wordt geheven; Voor het na opgraven plaatsen van de asbus in een ander graf wordt geheven;

6.5 6.6

209

Als hst.6.1 + 687 Als hst.6.1 + 687 229 229 458

Voorstel: 36-Om de beoogde kostendekkendheid van 90-100 % te bereiken, worden bovenstaande tarieven in 2013 verhoogd met 10 %. Eind 2013 worden de tarieven in relatie tot de beoogde kostendekkendheid geëvalueerd en worden de tarieven voor 2014 daartoe eventueel aangepast. In de volgende jaren wordt jaarlijks de algemene indexering toegepast.


5 Begraven op eigen terrein Uit de behandeling en de totstandkoming van de Wet op de Lijkbezorging blijkt dat er zich bijzondere omstandigheden kunnen voordoen waarin het begraven in eigen grond zonder bezwaar kan worden toegestaan. De inspectie milieuhygiëne acht het begraven in eigen grond ongewenst. In situaties waarin de historische binding met de grond onvoldoende aanwezig is en ook in de toekomst niet gegarandeerd kan worden, adviseert deze instantie om zeer terughoudend te zijn om een vergunning af te geven voor het aanleggen van een begraafplaats op eigen grond. Dit temeer omdat er immers voldoende begraafmogelijkheden zijn op bestaande begraafplaatsen. Het college van B&W kan bij een verzoek een reeks van voorwaarden en eisen stellen. De gemeente zal een afweging maken tussen de wens van de aanvrager en het maatschappelijk belang. De volgende overwegingen kunnen hierbij een rol spelen.          

De wens en motivatie van de aanvrager; De binding met de grond, zowel nu als op lange termijn; Het aantal te begraven personen; Het bewaken van een ongestoorde grafrust; Mogelijke bezwaren van derden (ook psychosociale aspecten); Het ruimtebeslag op en rond de begraafplaats en de tijdsperiode daarvan; Het voldoen aan algemene eisen voor begraafplaatsen; De inpassing in het ruimtelijk beleid; De precedentwerking van het besluit; De eventuele kosten voor de gemeenschap (bijvoorbeeld aanpassing van een bestemmingsplan)

Het is tenslotte de gemeenteraad die uiteindelijk beslist. Voorstel: 37-De wet geeft de mogelijkheid tot begraven op eigen terrein. Als uitgangspunt geldt dat in principe alleen in zeer uitzonderlijke gevallen zal worden meegewerkt aan verzoeken tot inrichting van een 'bijzondere begraafplaats'. Wanneer daarnaast kan worden voldaan aan hiertoe nadere te stellen voorwaarden en eisen van de gemeente, kan het College besluiten om de gemeenteraad voor te stellen in te stemmen met een dergelijk verzoek. Uitgangspunt hiervoor is de beleidsnotitie ‘Begraven in eigen grond’(28 januari 2010).


6 Beheerverordening begraafplaatsen

De raad van de gemeente Winsum, gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders, gelet op artikel 35 van de Wet op de lijkbezorging en artikel 149 van de Gemeentewet; gelezen het advies van 10 mei 2011; besluit vast te stellen de volgende verordening: Verordening op het beheer en het gebruik van de gemeentelijke begraafplaatsen voor de gemeente Winsum 2011. Hoofdstuk 1. Inleidende bepalingen Artikel 1. Begripsbepalingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. begraafplaatsen: de gemeentelijke algemene begraafplaatsen in de gemeente Winsum; b. graf: een zandgraf of keldergraf; c. grafkelder: een betonnen of gemetselde constructie waarin een lijk wordt begraven of asbussen worden bijgezet, d. asbus: een bus ter berging van as van een overledene; e. urn: een voorwerp ter berging van een of meer asbussen; f. particulier graf: een graf waarvoor aan een natuurlijk persoon of rechtspersoon het uitsluitend recht is verleend tot: 1. het doen begraven en begraven houden van lijken; 2. het doen bijzetten en bijgezet houden van asbussen met of zonder urnen; g. algemeen graf: een graf bij de gemeente in beheer; h. particulier urnengraf: een graf waarvoor aan een natuurlijk persoon of rechtspersoon het uitsluitend recht is verleend tot: 1. het doen bijzetten en bijgezet houden van asbussen met of zonder urnen; i. algemeen urnengraf: een graf bij de gemeente in beheer; j. particuliere urnennis: een nis waarvoor aan een natuurlijk persoon of rechtspersoon het uitsluitend recht is verleend tot het doen bijzetten en bijgezet houden van asbussen met of zonder urnen; k. verstrooiingsplaats: een plaats waar as wordt verstrooid; l. grafbedekking: gedenkteken en grafbeplanting op een graf; m. beheerder: de ambtenaar die belast is met de dagelijkse leiding van de begraafplaats(en) of degene die hem vervangt; n. rechthebbende: natuurlijk persoon of rechtspersoon aan wie een uitsluitend recht is verleend op een particulier graf, een particulier urnengraf, dan wel degene die redelijkerwijze geacht kan worden in diens plaats te zijn getreden; o. gebruiker: natuurlijk persoon of rechtspersoon aan wie een recht tot gebruik van een ruimte in een algemeen graf of een algemeen urnengraf is verleend, dan wel degene die redelijkerwijze geacht kan worden in diens plaats te zijn getreden. -


Artikel 2. Uitbreiding begrippen particulier en algemeen graf 1. Voor de toepassing van het bij of krachtens deze verordening bepaalde wordt, voor zover van belang onder 'particulier graf' mede verstaan: particulier urnengraf, particuliere urnennis. 2. Voor de toepassing van het bij of krachtens deze verordening bepaalde wordt, voor zover van belang onder 'algemeen graf' mede verstaan: algemeen urnengraf. Hoofdstuk 2. Openstelling, orde en rust op de begraafplaats Artikel 3. Openstelling begraafplaats(en) 1. De begraafplaatsen zijn voor iedereen dagelijks toegankelijk gedurende de periode tussen zonsopgang en zonsondergang. 2. Ter handhaving van de orde en rust op de begraafplaats(en) kunnen de toegangen tijdelijk worden gesloten. 3. Het is verboden gedurende de tijd dat de begraafplaats(en) niet voor het publiek geopend is (zijn), zich daarop te bevinden, anders dan voor het bijwonen van een begrafenis of de bezorging van as. Artikel 4. Ordemaatregelen 1. Bezoekers, personeel van uitvaartondernemingen en personen die werkzaamheden op de begraafplaats(en) hebben te verrichten, zijn verplicht zich in het belang van de orde, rust en netheid te houden aan de aanwijzingen van de beheerder. 2. De beheerder kan personen die zich niet aan de in het eerste lid bedoelde aanwijzing houden van de begraafplaats verwijderen of laten verwijderen. 3. Het is verboden met motorrijtuigen op de begraafplaats(en) te rijden: a. elders dan op de daartoe aangewezen rijwegen; motorrijtuigen zijn buiten de rijwegen (slechts) toegestaan voor begrafenissen of voor het vervoer van materialen; b. sneller dan 10 km per uur. 4. Het college kan ontheffing verlenen van het verbod, bedoeld in de aanhef en onder a van het derde lid. 5. Het is niet toegestaan honden onaangelijnd mee te voeren. Artikel 5. Plechtigheden 1. Herdenkingsbijeenkomsten, onthullingen van gedenktekens en dergelijke plechtigheden op de begraafplaats kunnen slechts plaatsvinden nadat deze ten minste zes werkdagen tevoren zijn gemeld aan de beheerder. Datum en uur van de plechtigheid en de wijze waarop deze zal plaatsvinden worden in overleg met de aanvrager door de beheerder vastgesteld. 2. De deelnemers aan de plechtigheid, bedoeld in het eerste lid zijn verplicht zich in het belang van de orde, rust en netheid te houden aan de aanwijzingen van de beheerder. Artikel 6. Opgravingen en ruimen Bij het opgraven van lijken en de ruiming van graven zijn geen andere personen aanwezig dan degenen die door de beheerder met deze werkzaamheden zijn belast. Hoofdstuk 3. Voorschriften voor lijkbezorging Artikel 7. Kennisgeving begraven en asbezorging, openen en sluiten van het graf 1. Degene die wil doen begraven, as wil doen bijzetten of as wil doen verstrooien, geeft daarvan uiterlijk om 12.00 uur van de werkdag voorafgaande aan die waarop de 38 Begraven en begraafplaatsen in Winsum - K.Schuurman- ruimte/rcct-def.juni 2011

begraving, bijzetting of verstrooiing zal plaatsvinden, schriftelijk kennis aan de beheerder. De zaterdag geldt voor de toepassing van deze bepaling niet als werkdag. Indien de burgemeester toestemming heeft gegeven om het lijk binnen 36 uur na het overlijden te begraven moet de kennisgeving aan de beheerder zo tijdig mogelijk worden gedaan. 2. Het openen van een graf ter begraving of voor het bezorgen van as, en het daarna sluiten van een graf, alsmede het bedienen van de hulpmiddelen mag uitsluitend geschieden door het personeel van de begraafplaats, op aanwijzingen en onder toezicht van de beheerder. De nabestaanden kunnen deze werkzaamheden onder toezicht en op voorwaarde van goedkeuring van de beheerder geheel of gedeeltelijk zelf verrichten indien zij hun wens daartoe uiterlijk om 12.00 uur van de voorafgaande werkdag mondeling of schriftelijk aan de beheerder hebben kenbaar gemaakt. De zaterdag geldt voor de toepassing van deze bepaling niet als werkdag. Zij dienen bij deze werkzaamheden de aanwijzingen van de beheerder op te volgen. 3. Het verstrooien van as is slechts toegestaan op de daartoe aangeduide strooiplaatsen, daarvoor is vooraf geen toestemming nodig. Artikel 8. Over te leggen stukken 1. Tot begraving wordt niet overgegaan dan nadat het verlof tot begraven is overgelegd aan de beheerder. 2. Indien de begraving of de bezorging van as in een particulier graf zal plaatsvinden, dient een machtiging daartoe aan de beheerder te worden overgelegd ondertekend door de rechthebbende of, indien deze is overleden, door degene die in de uitvaart voorziet. 3. Begraving of bijzetting in een particulier graf waarvan de uitgiftetermijn binnen de wettelijke minimum grafrusttermijn afloopt, kan alleen plaatsvinden onder gelijktijdige verlenging met een periode overéénkomstig artikel 14.2. De verlenging dient te worden aangevraagd door de rechthebbende. 4. De in het vorige lid bedoelde periode van verlenging wordt naar boven toe afgerond op gehele jaren. 5. De beheerder onderzoekt of de overgelegde stukken toereikend zijn. Artikel 9. Tijden van begraven en asbezorging 1. De tijd van begraven en het bezorgen van as is: op werkdagen van 9.00 tot 15.00 uur; op zaterdag van 9.00 tot 12.00 uur; 2. Het college kan in bijzondere gevallen van deze tijden afwijken. Hoofdstuk 4. Indeling en uitgifte van de graven Artikel 10. Indeling graven en asbezorging 1. Op de begraafplaats(en) kunnen worden uitgegeven: a. particuliere graven en particuliere urnengraven; b. particuliere urnennissen; 2. Het aantal toegestane bijzettingen in een particulier graf, urnengraf en urnennis: a. In een particulier graf mag één lijk en 2 asbussen met of zonder urn worden bijgezet; b. In een urnengraf en urnennis mogen 2 asbussen met of zonder urn worden bijgezet; Artikel 11. Aantal overledenen in algemene graven 1. In een algemeen graf mag één lijk worden begraven.


2. In een algemeen urnengraf en urnennis mogen twee asbussen met of zonder urn worden begraven. Artikel 12. Volgorde van uitgifte 1. De particuliere graven worden slechts voor directe begraving en in volgorde van ligging uitgegeven. 2. Het college kan een particulier graf toewijzen aan de levenspartner of verwante tot en met de tweede graad van een overledene anders dan voor directe begraving en buiten de volgorde van uitgifte, indien dit wegens de situatie op de begraafplaats(en) niet bezwaarlijk is. Artikel 13. Categorieën Het college kan bij nader vast te stellen regels de algemene en particuliere graven onderverdelen in categorieën. Het college bepaalt voor de verschillende categorieën de situering en oppervlakte. Artikel 14. Termijnen particuliere graven 1. Het college verleent, voor zover de daartoe bestemde ruimte van de begraafplaats(en) dat toelaat, op een daartoe bij hen schriftelijk in te dienen aanvraag, voor de tijd van twintig jaar recht op een particulier graf. De termijn begint te lopen op de datum waarop het particuliere graf is uitgegeven. 2. Het in het eerste lid van dit artikel bedoelde recht wordt op aanvraag van de rechthebbende verlengd telkens met een termijn van tien jaar, mits de aanvraag voor het verstrijken van de lopende termijn wordt ingediend. 3. Het college geeft de mogelijkheid, in het geval van een verlenging zoals bedoeld als in het derde lid van artikel 8, de termijn voor een particulier graf van een aansluitend begraven partner overéénkomstig te verlengen. Artikel 15. Grafkelder Het college kan aan de rechthebbende op een particulier graf vergunning verlenen tot het daarin voor eigen rekening doen aanbrengen van een grafkelder overeenkomstig de door het college te stellen voorwaarden. Artikel 16. Overschrijving van verleende rechten 1. Het recht op een particulier graf kan op aanvraag van de rechthebbende worden overgeschreven op naam van een ander natuurlijk persoon of rechtspersoon. 2. Na het overlijden van de rechthebbende kan het recht op het particuliere graf worden overgeschreven op naam van een natuurlijk persoon of rechtspersoon, indien de aanvraag daartoe wordt gedaan binnen zes maanden na het overlijden van de rechthebbende. Indien de overleden rechthebbende in het graf dient te worden begraven, of indien de asbus met zijn resten in het graf dient te worden bijgezet, dient het verzoek tot overschrijving daaraan voorafgaand te worden gedaan. 3. Indien na het overlijden van de rechthebbende de aanvraag tot overschrijving aan het college niet wordt gedaan binnen de in het tweede lid van dit artikel gestelde termijn van zes maanden, is het college bevoegd het recht op het particuliere graf te doen vervallen. 4. Na het verstrijken van de in het tweede lid genoemde termijn van zes maanden kan het college het particuliere graf alsnog op naam stellen van een nieuwe rechthebbende, tenzij dit recht betrekking heeft op een particulier graf dat inmiddels is geruimd.


Artikel 17. Afstand doen van graven De rechthebbende kan schriftelijk afstand doen ten behoeve van de gemeente van het recht op het particuliere graf en ontvangt daartoe naar rato een vergoeding. Van de ontvangst van zodanige verklaring doen burgemeester en wethouders schriftelijk mededeling aan de rechthebbende. De grondslag van de vergoeding is de som van het betaalde recht. De vergoeding wordt niet uitgekeerd als er al een bijzetting heeft plaatsgevonden. Hoofdstuk 5. Grafbedekkingen Artikel 18. Vergunning grafbedekking 1. Voor het hebben van een grafbedekking is een schriftelijke vergunning nodig van het college. 2. De rechthebbende van een particulier graf vraagt de vergunning voor het hebben van een grafbedekking aan. 3. Het college kan nadere regels vaststellen omtrent de wijze van aanvragen van de vergunning, de aard en de afmetingen van de grafbedekking en de wijze van aanbrengen. 4. Het college kan de vergunning weigeren indien: a. niet voldaan wordt aan de vastgestelde nadere regels, genoemd in het derde lid; b. de grafbedekking afbreuk doet aan het aanzien van de begraafplaats; c. de duurzaamheid van de materialen onvoldoende is; d. de constructie van de grafbedekking ondeugdelijk is. Artikel 19. Onderhoud door de gemeente Het college voorziet in het één maal per jaar schoonmaken van de urnenmuren en in de zorg voor de door de gemeente aangebrachte grafbedekking. De gemeente is niet verantwoordelijk voor gebrek aan onderhoud als gevolg van door de rechthebbenden of gebruikers geplaatste voorwerpen. De beheerder kan deze voorwerpen indien nodig geacht verplaatsen. Artikel 20. Onderhoud door rechthebbende of gebruiker 1. Het (doen) plaatsen, aanbrengen, herstellen, vernieuwen of verwijderen van de grafbedekking geschiedt door, voor rekening van en voor risico van de rechthebbende of de gebruiker. 2. De rechthebbende of de gebruiker is verplicht de door of in opdracht van de rechthebbende of gebruiker aangebrachte grafbedekking behoorlijk te onderhouden of te herstellen. 3. Indien de rechthebbende of de gebruiker nalaat de grafbedekking behoorlijk te onderhouden of te herstellen, kan het college de hiervoor in aanmerking komende voorwerpen of zo nodig de gehele grafbedekking doen verwijderen. Het verwijderde blijft gedurende dertien weken ter beschikking van de rechthebbende of de gebruiker en vervalt daarna aan de gemeente, zonder dat deze tot enige vergoeding verplicht is. 4. De verwijdering vindt niet plaats dan nadat het college de rechthebbende of de gebruiker door middel van een verklaring schriftelijk op de hoogte heeft gesteld van de toestand van de grafbedekking. Wanneer het adres van de rechthebbende of de gebruiker niet bekend is maakt het college de verklaring bij de ingang van de begraafplaats op het mededelingenbord bekend. Bij het graf wordt een verwijzing naar de mededeling aangebracht. 5. Het college kan de rechthebbende of de gebruiker per aanschrijving verplichten een beschadiging aan de grafbedekking te herstellen binnen de door het college gestelde 41 Begraven en begraafplaatsen in Winsum - K.Schuurman- ruimte/rcct-def.juni 2011

termijn indien de beschadiging zodanig is dat deze naar het oordeel van het college het uiterlijk aanzien van de begraafplaats schaadt of indien de beschadiging van de grafbedekking gevaar op levert voor derden. Artikel 21. Niet-blijvende grafbeplanting Niet-blijvende beplanting op een graf die in een verwaarloosde staat verkeert kan door de beheerder worden verwijderd zonder dat aanspraak kan worden gemaakt op schadevergoeding. Losse bloemen, planten, kransen en dergelijke kunnen, wanneer zij verwelkt zijn, door de beheerder worden verwijderd. Linten, siervazen en dergelijke voorwerpen worden gedurende dertien weken ter beschikking gehouden van de rechthebbende of, wanneer het een algemeen graf betreft, van de belanghebbende indien deze daartoe tevoren een aanvraag heeft ingediend bij de beheerder. Artikel 22. Verwijdering grafbedekking na verstrijken van de termijn 1. De grafbedekking kan na het verstrijken van de termijn van uitgifte van het graf door het college worden verwijderd. 2. Het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking maakt het college ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop de grafbedekking zal worden verwijderd per brief aan de rechthebbende of, wanneer het een algemeen graf betreft, aan de belanghebbende bekend. Wanneer het adres van de rechthebbende of belanghebbende niet bekend is, maakt het college het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking gedurende ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop de grafbedekking zal worden verwijderd door middel van een bij het graf te plaatsen bordje en bij de ingang van de begraafplaats bekend. 3. Indien de grafbedekking niet binnen dertien weken na de verwijdering is afgehaald, vervalt deze aan de gemeente, zonder dat de gemeente tot enige vergoeding verplicht is. Hoofdstuk 6. Ruiming van graven, urnengraven en urnennissen Artikel 23. Ruiming, bezorging van overblijfselen en as 1. Het voornemen van het college om een graf te ruimen wordt ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop het graf geruimd zal worden per brief aan de rechthebbende of, wanneer het een algemeen graf betreft, aan de belanghebbende bekend gemaakt. Wanneer het adres van de rechthebbende of belanghebbende niet bekend is maakt het college het voornemen tot ruiming van het graf gedurende ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip van ruiming door middel van een bij het graf te plaatsen bordje en bij de ingang van de begraafplaats op het mededelingenbord bekend. 2. De beheerder draagt er zorg voor dat met de bij de ruiming van het graf nog aanwezige menselijke resten te allen tijde respectvol wordt omgegaan en dat bezoekers van de begraafplaats niet met menselijke resten worden geconfronteerd. 3. De bij de ruiming van het graf nog aanwezige menselijke resten worden begraven en de as wordt verstrooid op een van de daartoe bestemde gedeelten van de begraafplaats(en). 4. Nabestaanden van een overledene die begraven is in een algemeen graf kunnen gedurende de in het eerste lid bedoelde termijn bij de beheerder vergunning vragen om bij ruiming de menselijke resten, indien mogelijk, bijeen te doen brengen voor crematie of voor herbegraving elders. Nabestaanden van een overledene waarvan een asbus al of niet met een urn is bijgezet in een algemeen graf kunnen bij de beheerder vergunning vragen om deze ter beschikking te houden voor herbegraving of verstrooiing elders.


5. De rechthebbende op een particulier graf kan bij de beheerder vergunning vragen om de menselijke resten te doen verzamelen om deze opnieuw in dezelfde grafruimte te doen plaatsen dan wel om deze te cremeren of elders opnieuw te doen begraven. De rechthebbende op een particulier urnengraf of particuliere urnennis kan bij de beheerder vergunning vragen de asbus ter beschikking te houden om elders bij te zetten of om de as te doen verstrooien. Hoofdstuk 7. In stand houden historische graven en opvallende grafbedekking Artikel 24. Lijst 1. Het college houdt een lijst bij van graven die van historische betekenis zijn of waarvan de grafbedekking een opvallende kwaliteit heeft. 2. Alvorens tot ruiming van graven wordt overgegaan onderzoekt het college of er graven zijn die in aanmerking komen om op de lijst te worden bijgeschreven. 3. De gemeenteraad beslist over het ruimen van graven en het verwijderen van grafbedekkingen die op de in het eerste lid bedoelde lijst staan. Hoofdstuk 8. Inrichting register Artikel 25. Voorschriften 1. Het college stelt voorschriften vast voor het register van de begraven lijken. 2. Het register wordt bijgehouden door de beheerder. Hoofdstuk 9. Slotbepalingen Artikel 26. Intrekking oude regeling Alle eerder vastgestelde beheerverordeningen en regelingen met betrekking tot begraafplaatsen worden ingetrokken. Artikel 27. Overgangsbepaling 1. Besluiten van het college die genomen zijn krachtens de eerder vastgestelde verordeningen of regelingen gelden als besluiten genomen krachtens deze verordening. 2. Indien voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening een aanvraag om vergunning op grond van de eerder vastgestelde verordeningen of regelingen is ingediend en voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening niet op de aanvraag is beslist, wordt daarop deze verordening toegepast. Artikel 28. Strafbepaling 1. Hij die handelt in strijd met het bepaalde in deze verordening wordt gestraft met een geldboete van de eerste categorie. 2. Overtreding van het bepaalde in deze verordening kan worden gestraft met openbaarmaking van de rechterlijke uitspraak. Artikel 31. Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op de achtste dag na de datum van publicatie. Artikel 32. Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als: Beheerverordening gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Winsum 2011. Aldus vastgesteld in de raadsvergadering van 21 juni 2011


De griffier, De voorzitter,


7 Legesverordening Legesverordening

De gemeenteraad van Winsum; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 10 mei 2011; gelet op artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdelen a en b, van de Gemeentewet; besluit: vast te stellen de: VERORDENING OP DE HEFFING EN DE INVORDERING VAN LIJKBEZORGINGSRECHTEN Artikel 1

Begripsomschrijvingen 1.

Deze verordening verstaat onder: a. Begraafplaats: de gemeentelijke begraafplaatsen in de gemeente Winsum: b. Graf: een grafruimte, keldergraf daaronder begrepen, ten aanzien waarvan voor een periode van 20 achtereenvolgende jaren het uitsluitend recht tot het doen begraven van één lijk is verleend, welk recht na het verstrijken van deze termijn door het college van burgemeester en wethouders telkens voor een termijn van10 achtereenvolgende jaren kan worden verlengd; c. Urnengraf: een grafruimte, keldergraf en urnennis daaronder begrepen, ten aanzien waarvan voor een periode van 20 achtereenvolgende jaren het uitsluitend recht tot het doen bijzetten of bijgezet houden van asbussen met of zonder urn is verleend, welk recht na het verstrijken van deze termijn door het college van burgemeester en wethouders telkens voor een termijn van10 achtereenvolgende jaren kan worden verlengd; d. Asbus: een bus ter berging van as van een overledene; e. Urn: een voorwerp ter berging van een of meer asbussen;

2.

Het bijzetten van een asbus wordt voor de toepassing van deze verordening gelijk gesteld met het begraven van een lijk.

Artikel 2


Belastbaar feit Op basis van deze verordening worden rechten geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats en het onderhoud daarvan. Artikel 3 Belastingplicht De rechten worden geheven van degene op wiens aanvraag dan wel ten behoeve van wie de dienst wordt verricht of van degene die van de bezittingen, werken of inrichtingen gebruik maakt. Artikel 4 Vrijstellingen Deze verordening kent geen vrijstellingen. Artikel 5 Maatstaf van heffing en belastingtarief 1. 2.

De rechten worden geheven naar de maatstaven en de tarieven, opgenomen in de bij deze verordening behorende tarieventabel. Voor de berekening van de rechten wordt een gedeelte van een in de tarieventabel genoemde eenheid als een volle eenheid aangemerkt. Artikel 6 Belastingjaar

1.

Met betrekking tot de rechten die per jaar worden geheven is het belastingjaar gelijk aan het kalenderjaar. Artikel 7 Wijze van heffing 1. Rechten bedoeld als in de tarieventabel worden geheven door middel van een gedagtekende kennisgeving waarop het gevorderde bedrag is vermeld.

Artikel 8


Ontstaan van de belastingschuld Alle rechten zoals bedoeld in de tarieventabel zijn verschuldigd bij de aanvang van het gevestigde recht of de dienstverlening. Artikel 9 Termijnen van betaling 1. 2.

In afwijking van artikel 9, eerste lid, van de Invorderingswet 1990 moeten de rechten zoals bedoeld in de tarieventabel, worden betaald binnen 30 dagen na de dagtekening van het aanslagbiljet of de schriftelijke kennisgeving. De Gemeentelijke Termijnenwet is niet van toepassing op de in de voorgaande leden gestelde termijnen. Artikel 10 Kwijtschelding

Bij de invordering van de lijkbezorgingsrechten wordt geen kwijtschelding verleend. Artikel 11 Restitutie 1.

De rechthebbende welke schriftelijk afstand doet ten behoeve van de gemeente van het recht op het particuliere graf ontvangt daartoe restitutie. De grondslag van de vergoeding is de som van het oorspronkelijk betaalde recht. Er vindt alleen restitutie plaats over de nog resterende gehele jaren. Dit is alleen mogelijk wanneer er nog geen bijzetting heeft plaats gevonden.

2.

Wanneer er op grond van artikel 8 lid 3 of artikel 14 lid 3, van de Beheerverordening gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Winsum 2011, voor het eindigen van het recht op een particulier graf een verlenging van het recht plaats vindt, ontvangt de rechthebbende over de resterende gehele jaren van de oorspronkelijke termijn restitutie. De grondslag van de vergoeding is de som van het oorspronkelijk betaalde recht. Artikel 12 Nadere regels door het college van burgemeester en wethouders

Het college van burgemeester en wethouders kan nadere regels geven met betrekking tot de heffing en de invordering van de lijkbezorgingsrechten.


Artikel 13 Inwerkingtreding en citeertitel 1.

2. 3.

4. 5.

Een eerder vastgestelde Verordening lijkbezorgingsrechten, wordt ingetrokken met ingang van de in het vierde lid genoemde datum van ingang van de heffing, met dien verstande dat zij van toepassing blijft op de belastbare feiten die zich voor die datum hebben voorgedaan. Deze verordening treedt in werking met ingang van 1 januari 2012. In afwijking in zoverre van het in de voorgaande leden bepaalde, blijft, indien de datum van inwerkingtreding van deze verordening ligt na de in het vierde lid genoemde datum van ingang van de heffing, de ingetrokken verordening gelden voor de in de tussenliggende periode plaatsvindende belastbare feiten voor zover ter zake daarvan de heffing van de rechten in die periode plaatsvindt. De datum van ingang van de heffing is 1 januari 2012. Deze verordening kan worden aangehaald als de ‘Verordening lijkbezorgingsrechten 2012’.

Winsum, 21 juni 2011. De raad voornoemd, Voorzitter, Griffier,


8 Uitvoeringsbesluit grafbedekkingen Uitvoeringsbesluit voor de grafbedekkingen Het college van de gemeente Winsum, gelet op artikel 18, derde lid van de Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Winsum 2011; besluit vast te stellen de volgende nadere regels voor grafbedekkingen op de gemeentelijke begraafplaats. Artikel 1. Begripsbepalingen Deze nadere regels verstaan onder: 1. grafbedekking: gedenktekens en grafbeplanting op een graf; 2. gedenkteken: steen, zerk of ander monument, daaronder begrepen kettingen en hekwerken; 3. grafbeplanting: winterharde beplanting. Artikel 2. Aanvraag vergunning 1. Bij de schriftelijke aanvraag voor vergunning tot het hebben van een gedenkteken behoort een werktekening te worden ingediend; 2. Op deze werktekening dienen ten minste voor te komen: a. een boven-, voor- en zijaanzicht met alle hoogte-, breedte-, dikte- en lengtematen; b. de soort, kleur en bewerking van het te gebruiken materiaal; c. de vermelding of de letters etc. ingehakt, opgehakt of van metaal zijn; d. de woordindeling van het opschrift en de plaats van figuratie(s); e. het materiaal van de fundering met alle hoogte-, breedte-, dikte- en lengtematen en de wijze van bevestiging van het gedenkteken daarop. Artikel 3. Beslissing De beslissing op de aanvraag wordt door burgemeester en wethouders schriftelijk medegedeeld.

1. 2. 3. 4.

Artikel 4. Gedenkteken Voor de gedenktekens mogen alleen duurzame materialen worden gebruikt, zoals natuursteen, metaal, keramiek, duurzame kunststoffen of een verduurzaamde houtsoort; De lengte en de breedte van het gedenkteken mogen die van het voor grafbedekking beschikbare oppervlak (2.00 meter x 0.90 meter) niet overschrijden; De onderdelen moeten vast aan het gedenkteken zijn verbonden; Bij de plaatsing dienen de aanwijzingen van de beheerder te worden gevolgd.

Artikel 5. Losse bloemen en planten Op een graf kunnen potplanten en bloemen in vazen worden geplaatst. Het is toegestaan op een graf losse bloemen te leggen. Op een graf mogen eenjarige gewassen worden geplant. Artikel 6. Winterharde gewassen 1. Bomen zijn niet toegestaan als grafbeplanting. De toegestane winterharde gewassen mogen bij volle wasdom de voor grafbedekking beschikbare oppervlakte (2.00 meter x 0.90 meter) niet overschrijden of moeten door snoeien binnen de oppervlakte worden gehouden; 2. Bij het planten dienen de aanwijzingen van de beheerder te worden gevolgd.


Artikel 7. Slotbepalingen 1. Deze nadere regels treden in werking op 1 juli 2011 2. Deze nadere regels kunnen worden aangehaald als: Regels grafbedekkingen 2011. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van burgemeester en wethouders van 10 mei 2011, De secretaris, De voorzitter,


Bijlage 1 Toekenning lasten en baten

Leges lasten 67241010 Begraafplaatsen, algemeen

Rechten

Begraven

Urnen

Onderh./monumenten

Opties

1

2

3

4

5

6

823,26

€ 137,21

7

hoofdstuk in

(sub)product 46221000

Omschrijving Uren, B&O-civiel

Totaal €

-

0%

€

-

46224000

Uren Middelen-BIA

€

-

0%

€

-

46224050

Uren Middelen-Comptabiliteit

€

-

0%

€

-

46225150

Uren samenleving - Publ.zaken

€

16.598,00

83%

€ 13.721,01

46225000

Uren Ruimte - CCT

€

11.180,00

19%

€

Percentage Bedrag leges


Omschrijving Huur materieel

Totaal €

1.312,84

100%

€

1.312,84

Hfdst. 2

€

1.312,84

43433500

Zand/grint/schelpen

€

8.167,84

85%

€

6.942,66

Hfdst. 2 en 4

€

43433700

Plantmateriaal

€

2.730,34

85%

€

2.320,79

Hfdst. 2 en 4

€

43436000

Uitbesteed onderhoud

€

29.666,11

88%

€ 25.550,00

Hfdst. 2 en 4

€

15.330,00

€ 10.220,00

46221000

Uren B&O - civiel

€ 100.177,60

92%

€ 92.131,84

Hfdst. 2 en 4

€

55.279,10

€ 36.852,74


Omschrijving Uitbesteed onderhoud

Totaal


tarieventabel

100%

€

Hfdst. 2 en 4

€

1.772,39

86006070

Onderhoudsvoorziening gebouwen

€

0%

€

2.150,00

67241020 Begraafplaatsen, civiele ploeg

tarieventabel

Hfdst. 1 t/m 7

€ 12.348,91

€ 411,63

€ €

2.150,00

4.165,60

€

2.777,07

1.392,47

€

928,32

Hfdst. 4

hoofdstuk in Percentage Bedrag leges

67241030 Begraafplaatsen, gebouwenonderhoud

tarieventabel

hoofdstuk in €

2.953,99 -

2.953,99 -

67241040 Begraafplaatsen, klachtenonderhoud

€ 1.181,60 €

Hfdst. 4

-

hoofdstuk in

(sub)product

Omschrijving

Totaal

43433200 43435000

Timmermateriaal Uitbesteed onderhoud gebouwen

€ €

46221050

Uren B&O - bouwploeg

€


tarieventabel

50%

€

Hfdst. 2 en 4

€

-

€

-

7.590,03

50%

€

3.795,02

Hfdst. 2 en 4

€ 2.277,01

€

1.518,01

4.930,00

50%

€

2.465,00

Hfdst. 2 en 4

€ 1.479,00

€

986,00


Omschrijving Waterschapsomslag

Totaal


tarieventabel

43438100

Brandverzekering

€

100%

€

100%

€


Omschrijving Kapitaallasten, Afschrijvingen

Totaal €

31.539,71

100%

€ 31.539,71

Hfdst. 1, 2 en 4

€ 12.615,88

46102000

Kapitaallasten, Rente

€

17.178,67

100%

€ 17.178,67

Hfdst. 1, 2 en 4

€

82202000

Bespaarde rente

€

505,69-

100%

€


Omschrijving Waterschapsomslag

Totaal € 330,00

43434000

Waterlevering

€

Omschrijving Onkruidbestrijding

Totaal

-

-

67241060 Begraafplaatsen, verzekeringen

hoofdstuk in €

300,11

Hfdst. 2 en 4

€

-

€

-

300,11

Hfdst. 2 en 4

€

180,07

€

120,04


tarieventabel €

9.461,91

€

9.461,91

€

5.153,60

€

5.153,60

€

505,69-

-

67241070 Begraafplaatsen, kapitaallasten

hoofdstuk in

505,69-

67241080 Begraafplaatsen, nutsbedrijven

6.871,47

Hfdst. 4

hoofdstuk in

100,24


tarieventabel

80%

€

264,00

Hfdst. 4

€

264,00

100%

€

100,24

Hfdst. 4

€

100,24

€

3.000,00

62101030 Wegen, eigen dienst (sub)product 43433800

Overschrijving Ruiming

hoofdstuk in €

26.154,00


tarieventabel

€

Hfdst. 2 en 4

29%

7.500,00

€ 4.500,00


62101510 Wegen, sloten en bermen (sub)product 43436050

hoofdstuk in Omschrijving Uitbesteed werk volgens bestek

Totaal

Omschrijving Uitbesteed werk volgens bestek

Totaal

€ 317.535,52


tarieventabel

€ 25.000,00

Hfdst. 2 en 4


tarieventabel

€ 62.461,00

Hfdst. 2 en 4

8%

65601520 Openbaar groen, B&O (sub)product 43436050

€ 15.000,00

€ 10.000,00

€ 37.476,60

€ 24.984,40

hoofdstuk in € 292.608,00

21%

Leges baten

1

2

€ 31.836,26

€ 154.780,60

Rechten

Begraven

1

2

3 €

411,63

4 € 109.192,23 €

Urnen Onderh./monumenten 3

4

€

277,37

€ 16.864,02

3

4

€

277,37

€ 16.864,02

5

6

823,26

€ 137,21

Opties

Overschrijving

Ruiming

5

6

7

€

55,47

0

€

55,47

7 €

-

67321010 Begraafplaatsrechten (sub)product 83401200

Omschrijving Begrafenisrechten

Bedrag leges €

110.947,48

tarieventabel € 63.240,06

Hfdst. 1 t/m 7

Totaal

€

27.736,87

1

2

€ 63.240,06

€ 27.736,87

€

2.773,69

€

2.773,69

5

6

7 €

-

€ 110.947,48


Bijlage 2 Specificatie lasten Uren Samenleving-PuZa (Door interviews met medewerkers is tot de volgende tijdsbesteding gekomen)

1Voorlichting 2Uitgifte graf (grafsysteem bijwerken; bij begraven: fax naar B&O; akte opstellen; rekening opmaken; archiveren 2Aankoop graf 3Urn bijzetten in graf 4Urn bijzetten in urnenmuur 5Monumentenvergunning 6Optierecht verlenen 7Overboeken graf 8Opgraving 9Excel-lijstwerk bijhouden

Minuten Eenheid Aantal Jaarbasis Legesrelevant 15 Week 52 13 Nee 75 75 25 25 25 60 60 120 30

Keer Keer Keer Keer Keer Keer Keer Keer Week

57 59 2 2 64 7 5 0 52

71 74 1 1 27 7 5 0 26 225

Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Nee

In 2010 zijn er in werkelijkheid 250 uur besteed. Dit heeft te maken met het inwerken van medewerkers ivm. vervanging Totaal aantal uren AF Inwerken vervanging AF Niet leges-gerelateerde werkzaamheden: - voorlichting - excel-lijstwerk bijhouden Totaal leges-gerelateerde werkzaamheden

Verhouding Leges-gerelateerd / Normale tijdsbesteding: - leges-gerelateerde uren - totaal normale uren Verhouding in procenten uitgedrukt

250 -25 -13 -26 186

186 225 83%

Uren Ruimte-RCCT (Door interviews met medewerkers is tot de volgende tijdsbesteding gekomen) Deze 130 uur is als volgt te specificeren: - onderhoudsplanning begraafplaatsen 25,0 - maken van uitbreidingsplannen 40,0 - beoordeling regelgeving 25,0 - overleg aannemers/B&O 40,0 130,0

Ja Nee Nee Nee


Uitbesteed werk- huur materieel- materialen Onderdelen Relevant Niet relevant 43432600Huur materiaal Met name voor huur hoogwerkers voor snoeien Soms voor huur stobbenfrezen

Begraven Onderhoud

100%

0%

43433500Zand/grind/schelpen Op alle begraafplaatsen die worden onderhouden door de gemeente vindt aanvulling plaats dmv verhardingsmateriaal op voetpaden. Het onderhoud van de paden op de actieve begraafplaatsen is veel intensiever dan op de niet-actieve begraafplaatsen Door de mensen van B&O/CCT wordt de verhoudign tussen beide groepen geschat op 85% voor de actieve begraafplaatsen en 15% voor de niet-actieve. Omdat we ervoor hebben gekozen om de kosten van de niet-actieve begraafplaatsen niet relevant te achten voor door te berekenen kosten wordt 85% van de kosten meegenomen.

Begraven Onderhoud

85%

15%

43433700Plantmateriaal zie zand/grind/schelpen

Begraven Onderhoud

85%

15%

43436000Uitbesteed onderhoud Deze post valt uiteen in een aantal onderdelen - graven delven - omvormen/onderhoud groen - onderhoud beschoeiingen - mollenbestrijding - keuringen toestellen

€ 7.550 € 11.000 € 3.500 € 4.000 € 950

€ € € € €

€ € € € €

1.100 350 -

- kosten ivm Dodenherdenking

€ 2.000 € 29.000

€ - € € 25.550 €

2.000 3.450

Graven delven Deze werkzaamheden worden uitskluitend uitgevoerd tbv het begraven; derhalve 100% door te berekenen

Begraven

Omvormen/onderhoud van groen Dit gebeurt bijna voornamelijk op de nog actieve begraafplaatsen. Relevant voor de doorberkening wordt een percentage van 90 geschat Onderhoud beschoeiingen Dit gebeurt bijna voornamelijk op de nog actieve begraafplaatsen. Relevant voor de doorberkening wordt

Gebeurt alleen bij actieve begraafplaatsen. Onderhoud niet-actieve begraafplaatsen zeer extensief Doorberekening in leges kan volledig plaatsvinden

7.550 9.900 3.150 4.000 950

100%

0%

Onderhoud

90%

10%

Onderhoud

90%

10%


een percentage van 90 geschat Mollenbestrijding Dit gebeurt eigenlijk uitsluitend op de nog actieve begraafplaatsen. Relevant voor de doorberekening wordt een percentage van 100 geschat

Onderhoud

100%

0%

Keuringen toestellen Dit zijn keuringen van afzinkliften e.d. Dit wordt uitsluitend gebruikt tbv het begraven

Begraven

100%

0%

Werkzaamheden ivm Dodenherdenking In de week voor de Dodenherdenking worden alle te bezoeken begraafplaatsen/graven gereinigd. Ook het toegangshek wordt schoongespoten. Verder schoonmaken van de muziektempel in Winsum en het monument. In deze kosten zit geen relatie met het begraven

Geen

0%

100%

Uren Ruimte- Beheer en Onderhoud 46221000Uren B&O - civiel De uren vallen uiteen in 2 soorten werkzaamheden: - grafdelving (400 uur) - onderhoud (1632 uur)

€ 19.720

€ 19.720 €

-

€ 80.458 € 100.178

€ 72.412 € € 92.132 €

8.046 8.046

in totaal gaat het om 2.032 uur inzet van B&O. Grafdelving Een en ander is natuurlijk afhankelijk van het aantal begravingen, maar gemiddeld weg wordt gerekend met 400 uur voor grafdelvingen. Deze uren kunnen volledig worden doorberekend

Begraven

Onderhoud Deze inzet gebeurt bijna voornamelijk op de nog actieve begraafplaatsen. Relevant voor de doorberekening wordt een percentage van 90 geschat

Onderhoud

100%

0%

90%

10%

Onderhoud gebouwen op begraafplaatsen Onderdelen Relevant Niet relevant 43435000Uitbesteed onderhoud gebouwen Begraven 100% Dit betreft het onderhoud van de baarhuisjes op de begraafOnderhoud plaatsen van Winsum, Baflo, Sauwerd (2x), Garnwerd, Ezinge en Adorp en het onderhoud van de urnenmuren/-nissen De huisjes worden volledig gebruikt ten behoeve van het begraven (opbergen gereedschappen) De urnenmuren/-nissen vergen niet zoveel onderhoud, maar worden wel zo en dan schoongemaakt en/of geschilderd.

Klachtenonderhoud op begraafplaatsen


0%

Onderdelen Relevant Niet relevant 43435000Uitbesteed onderhoud gebouwen Dit betreft het onderhoud op basis van klachten. Deze klachten kunnen betrekking hebben op hekwerken, zitbankjes en restauratie van beschadigde monumenten.

Begraven Onderhoud

50%

50%

Ook het onderhoud van eventueel aanwezige muren en gebouwtjes op de niet-actieve begraafplaatsen worden op basis van grote problemen/klachten onderhouden Pas achteraf kan worden bepaald in hoeverre deze kosten te maken hebben met actieve/niet-actieve begraafplaatsen Voorgesteld wordt deze kosten fifty-fifty te verdelen.

Begraafplaatsen, verzekeringen Onderdelen Relevant Niet relevant 43438100Brandverzekering Dit betreft de verzekering van de baarhuisjes op de actieve begraafplaatsen. Deze lasten kunnen volledig worden meegenomen bij de bepaling van de kostendekkendheid.

Onderhoud

100%

0%


Bijlage 2 Opbrengsten Aantal behandelde aanvragen Aankoop graf - 20 jr Aankoop graf - onbep. Aankoop urnengraf - 20 jr Aankoop urnengraf - onbep. Aankoop urnennis Begraafrecht Begraafrecht - urn Vergunning monument Plaatsen kelder Plaatsen asbus Plaatsen urn Optierecht Omzetten optierecht Onderhoud graf Opgraven Overschrijven rechten Totaal per jaar

Opbrengst ontvangen rechten Aankoop graf - 20 jr Aankoop graf - onbep. Aankoop urnengraf - 20 jr Aankoop urnengraf - onbep. Aankoop urnennis Begraafrecht Begraafrecht - urn Vergunning monument Plaatsen kelder Plaatsen asbus Plaatsen urn Optierecht Omzetten optierecht Onderhoud graf Opgraven Overschrijven rechten Totaal per jaar

2006 2007 2008 2009 2010 52 40 43 38 48 0 2 4 4 5 5 3 0 1 0 0 1 0 0 1 2 0 3 3 2 112 84 46 55 56 0 0 3 1 1 38 52 52 41 54 10 4 18 13 12 5 3 1 5 2 4 4 9 0 2 0 15 25 15 4 0 0 0 31 3 0 2 1 0 0 0 0 2 0 0 0 0 3 0 5 228 210 210 207 195

2006 45.016 0 2.433 0 973 33.956 0 13.902 2.548 1.684 1.085 0 0 0 0 0

2007 15.499 7.500 1.125 1.875 0 18.956 0 10.140 970 750 955 3.252 0 1.734 0 0

2008 16.407 15.086 0 0 1.145 21.053 763 10.317 4.986 254 1.380 5.514 0 882 1248 33

2009 29.238 12.546 392 0 1.176 25.859 261 8.738 3.547 1.307 0 4.155 17.477 0 0 0

2010 37.794 19.799 0 1.980 792 26.914 264 11.118 3.307 528 660 916 1.684 0 0 58

101.597 62.756 79.068 104.696 105.813


Gemiddelde opbrengst Aankoop graf - 20 jr Aankoop graf - onbep. Aankoop urnengraf - 20 jr Aankoop urnengraf - onbep. Aankoop urnennis Begraafrecht Begraafrecht - urn Vergunning monument Plaatsen kelder Plaatsen asbus Plaatsen urn Optierecht Omzetten optierecht Onderhoud graf Opgraven Overschrijven rechten

2006 874 0 487 0 487 303 0 366 255 337 271 0 0 0 0 0

2007 387 3.750 375 1.875 0 226 0 195 242 250 239 217 0 867 0 0

2008 382 3.771 0 0 382 458 254 198 277 254 153 221 0 882 624 11

2009 769 3.136 392 0 392 470 261 213 273 261 0 277 564 0 0 0

2010 787 3.960 0 1.980 396 481 264 206 276 264 330 229 561 0 0 12



Begraven en Begraafplaatsen in de Gemeente Winsum. Beleid Beheerverordening Legesverordening Tarieventabel Uitvoeringsbesluit

Recommend Documents